udhezime per instrumentet
TRANSCRIPT
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
1/59
Projekti i USAID-it “Leximi ju bën udhëheqës” Fondacioni “Hap pas hapi” - Maqedoni
bul.. Partiyanski odredi nr. 72a1000 Shkup, Maqedoni
Tel/faks: + 389 2 3077-900www.stepbystep.org.mk
Leximi ju bën udhëheqës
Udhëzime për parashtrimin e Instrumenteve
për vlerësimin e edukimit gjuhësorë dhe
matematikorë (EGRA dhe EGMA)
Maji, viti 2016
http://www.stepbystep.org.mk/http://www.stepbystep.org.mk/http://www.stepbystep.org.mk/
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
2/592
PËRMBAJTJA:
1. Hyrje ................................................................................................................................................ 4
2. Procedura të përgjithshme ............................................................................................................. 42.1 Vendosja e kontaktit me fëmijën ............................................................................................ 6
2.2 Materialet e nevojshme .......................................................................................................... 7
2.3 Kushtet hapësinore ................................................................................................................. 8
2.4 Gjuha ....................................................................................................................................... 8
2.5 Kohëzgjatja .............................................................................................................................. 9
3. Instruksione për vlerësuesit për parashtrimin e instrumentit për vlerësimin e lexim shkrimit
fillestar në fushë të gjuhës (EGRA)........................................................................................................ 10
Detyra 1: Njohja e shkronjave dhe shqiptimi i tyre – tinguj ............................................................. 10
Detyra 2: Leximi i fjalëve të njohura ................................................................................................. 12
Detyra 3: Leximi i tekstit (teksti i parë) ............................................................................................. 14
Detyra 4: Të kuptuarit e së lexuarës – të lexuarit me kuptim (nëpërmjet të pyetjeve për tekstin e
parë) .................................................................................................................................................. 15
Detyra 5: Leximi i tekstit (teksti i dytë) ............................................................................................. 17
Detyra 6: Të kuptuarit e së lexuarës – të lexuarit me kuptim (nëpërmjet të pyetjeve për tekstin e
dytë) .................................................................................................................................................. 18
4. Instruksione për vlerësuesit për parashtrimin e instrumentit për vlerësimin e njohurivethemelore matematikore (EGMA) ........................................................................................................ 21
Klasa e dytë ....................................................................................................................................... 22
Detyra 1: Krahasimi i sasive .............................................................................................................. 22
Detyra 2: Vazhdo vargun ................................................................................................................... 23
Detyra 3: Mbledhja ........................................................................................................................... 24
Detyra 4: Zbritja ................................................................................................................................ 25
Detyra 5: Detyra tekstuale ................................................................................................................ 27
Detyra 6: Njohja e formave gjeometrike .......................................................................................... 28
Detyra 7: Vazhdimi i vargjeve me forma gjeometrike ...................................................................... 29
Klasa e tretë ...................................................................................................................................... 31
Detyra 1: Krahasimi i sasive .............................................................................................................. 31
Detyra 2: Vazhdoni vargun ................................................................................................................ 32
Detyra 3: Mbledhja ........................................................................................................................... 33
Detyra 4: Zbritja ................................................................................................................................ 34
Detyra 5: Detyra tekstuale ................................................................................................................ 36
Detyra 6: Njohja e formave ............................................................................................................... 37
Detyra 7: Vazhdimi i vargjeve me forma gjeometrike ...................................................................... 38
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
3/593
5. Përdorimi i tablet kompjuterëve ................................................................................................... 40
5.1 Kyçja e qasjes pa tel të internetit. ......................................................................................... 40
5.2 Deinstalimi i aplikacionit “Tanxherin” në tablet kompjutorin .............................................. 41
5.3 Instalim iinstrumenteve të ri në “Tanxherin” aplikimin
në tablet kompjutorë
................... 43
5.4 Lajmërimi/Ç’ lajmërimi ......................................................................................................... 46
5.5 Fillimi i mbledhjes së të dhënave .......................................................................................... 48
5.6 Puna me detyra të kufizuara me kohë .................................................................................. 50
5.7 Ruajtja dhe sinkronizimi i të dhënave ................................................................................... 52
6. Rekomandime të dobishme .......................................................................................................... 54
7. Shtojcë 1. Shkollat në të cilat do të kryhen vlerësimet në gjuhën shqipe sipas rajoneve dhe
komunave ............................................................................................................................................. 56
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
4/594
1. Hyrje
Qëllimi kryesor i studimit është të maten arritjet në lexim dhe matematikë tenxënësit e klasave fillestare që ndjekin mësim në gjuhë maqedonase, turke dhe gjuhëshqipe, me ndihmën e EGRA dhe EGMA instrumenteve. Këto dy instrumente janë të
standardizuar duke marrë parasysh kontekstin vendor që të bëhet vlerësimi se sa nxënësit eklasave fillestare i kanë përvetësuar shkathtësitë themelore për lexim dhe matematikë.
Të gjithë detyrat bazohen në hulumtime gjithëpërfshirëse që kanë treguar serezultatet të cilat i tregojnë nxënësit në këto detyra janë tregues të mirë për suksesin e tyrenë lexim dhe zgjidhje të detyrave matematikore më vonë në jetën e tyre.
Ëeshte e rëndësishme të theksohet se EGRA dhe EGMA nuk janë instrumente përnotim të nxënësve ose arsimtarëve, por janë instrumente për diagnostikim të gjendjes tëshkathtësive fillestare në lexim dhe matematikë. Ato mund të përdoren edhe si instrumentepër përcjellje formative të nxënësve.
Instrumentet EGRA dhe EGMA kanë edhe funkcion informativ nëpërmjet informimit
të rregullt të arsimtarëve, prindërve, të shërbimeve profesionale dhe institucionet arsimoreshtetërore për arritjet e nxënësve dhe lëmive ku duhet të punohet më shumë për përmirësim.
Qëllimi i këtij udhëzuesi është të jepen udhëzime më të hollësishme për parashtrimtë instrumenteve EGRA dhe EGMA nga pedagogët, psikologët dhe mësimdhënësit ngashkollat fillore të cilët e kanë rolin e vlerësuesve në këtë proces.
2. Procedura të përgjithshme
Vlerësues janë personat të cilat në mënyrë të drejtpërdrejtë janë të përfshirë nëprocesin e vlerësimit të shkathtësive gjuhësore dhe matematikore te nxënësit e klasavefillestare dhe do të jenë përgjegjës për mbledhjen e të dhënave. Ata do t’i parashtrojnëinstrumentet dhe do të kenë kontakt të drejtpërdrejtë me nxënësit shkathtësitë e të cilëvedo të vlerësohen. Vlerësues në kuadër të Projektit të USAID-it “Leximi ju bën udëheqës”
janë pedagogët dhe/ose psikologët të shkollave fillore ose edhe mësimdhënës të cilët do tëemërohen nga drejtorët e shkollave të cilët kanë kaluar trajnim praktik për mënyrën se siparashtrohen instrumentet dhe punën me ndihmën e tablet kompjuterit, nëpërmjet të tëcilit në mënyrë të drejtpërdrejtë do të futen të dhënat e mbledhura dhe do të ruhen në një
bazë elektronike të përbashkët të të dhënave.
Me qëllim që të sigurohet objektiviteti dhe besueshmëri e rezultateve, por edhe tësigurohet kualiteti i procesit të mbledhjes së të dhënave, këshilltarët e Byrosë së zhvillimit tëarsimit, profesorë nga fakultetet pedagogjike, pedagogë, psikologë dhe mësues të cilët kanëqenë anëtarë të grupeve punuese që i përpiluan instrumentet si dhe anëtarëve të ekipit të“Hap pas hapit” që do të kanë rolin e mbikëqyrësit, do t’i vizitojnë shkollat derisa realizohet vlerësimi dhe do të bëjnë kontrollim cilësorë të të dhënave të mbledhura në proçesin.Mbikëqyrësit gjithashtu kanë ndjekur trajnimin për mënyrën e parashtrimit tëinstrumenteve për vlerësimit të lexim shkrimit fillestar në fushë të gjuhës dhe njohurivethemelore matematikore.
Nga vlerësuesi pritet që të jetë entuziast, i durueshëm dhe i qetë, sepse qasja erreptë dhe autoritare mund të ndikojë në rezultatet.
Vlerësimi është gojor. Parashtrimi i instrumenteve për lexim shkrimin fillestar nëfushë të gjuhës (EGRA) mesatarisht zgjat prej 5 deri më 10 minuta, derisa parashtrimi iinstrumentit për njohuritë themelore matematikore (EGMA) zgjat rreth 15 minuta.
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
5/595
Kjo do të thotë se çdo vlerësues mesatarisht mund të vlerëson prej 10 deri më 12nxënës çdo ditë.
Mos harroni! Gjithmonë së pari duhet të aplikohet instrumenti për lexim shkrimin
fillestar në fushë të gjuhës (EGRA), e pastaj vlerësimi për njohuritë themelore matematikore(EGMA). Do me thënë, gjatë vlerësimit me EGRA, mblidhen të dhënat e përgjithshme përnxënësit të cilët testohen, që pastaj mos të përsëritet futja e të dhënave gjatë vlerësimit meEGMA, atje do të futet vetëm numri i vetëm i identifikimit të nxënësit/nxënëses.
Para se ta ftoni nxënësin/nxënësen që të filloni me parashtrimin e instrumentit,hapni instrumentin përkatës dhe plotësoni të dhënat fillestare. Këto të dhëna fille starefuten vetëm në EGRA, që pastaj kur nxënësit do të vlerësohen me EGMA, futet vetëm numrii identifikimit:
Data dhe koha – plotësohet në mënyrë automatike (kontrolloni a përshtatetme kohën reale)
Rajoni, komuna, vendi, shkolla, urbane/rurale
Së pari zgjidhni rajonin, pastaj komunën ku gjindet shkolla juaj dhe do tëparaqitet lista me shkollat. Ju duhet vetëm ta prekni dhe të gjitha fushat (siurbane/rurale, vendi) në mënyrë automatike do të plotësohen. Në shtojcën1, është e dhënë lista e rajoneve, komunave dhe shkollave, prandaj nëse nuk
jeni të sigurt, shikoni se në cilin rajon gjindet shkolla juaj.
Numri për identifikim i nxënësit/nxënëses (ky numër është i vetmi për secilin
nxënës dhe e keni në listën e dërguar nga Projekti së bashku me emrat enxënësve të cilët do të marrin pjesë në këtë studim ).
Të dhëna për nxënësin/nxënësen. Këto të dhëna i ka pedagogu në shkollë,kurse i futni ashtu që i zgjidhni alternativat përkatëse. Për sa i përket njëpjese të pyetjeve, mund ta pyetni vet nxënësin, para fillimit të testimit gjatëbisedës joformale. - Nxënësi a mëson në (shkollë qendrore/shkollë periferike) - A mëson nxënësi në paralele (jo të kombinuar/të kombinuar)- Klasa (e dytë/e tretë) - Gjinia (mashkullore/femërore)
- Arsimi i nënës/kujdestarës (fillor ose më pak se fillorja/ i mesëm/ i lartë,më shumë se i lartë/i panjohur)
- Arsimi i babait/kujdestarit (fillor ose më pak se fillorja/ i mesëm/ i lartë,më shumë se i lartë/i panjohur)
- Gjuha e cila flitet në shtëpi (maqedonisht/shqip/turqisht/gjuharome/serbisht/ gjuhë tjetër)
- Mosha e nxënësit/nxënëses - A ka ndjekur mësime në kopsht të fëmijëve (po/ jo/ nuk e di)- A ka ditur të lexon para se të fillon të shkon në shkollë (po/ jo/ nuk e di)- Përveç librave në shkollë a keni në shtëpi libra të tjerë të cilët i lexoni (po/
jo/ nuk e di)
- A huazon libra nga biblioteka? (po/ jo/ nuk e di)
- Me kë lexoni në shtëpi (me nënën time/ me babin tim/ me të dy
prindërit/ me vëllanë ose motrën/ me gjyshin ose gjyshen/ me dikë tjetër/ Jo/ Nuk e di
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
6/596
Detyrat kryesore të vlerësuesit janë:
T’i parashtrojë instrumentet për vlerësimin e lexim shkrimit fillestar në fushë të
gjuhës dhe të njohurive themelore matematikore (EGRA dhe EGMA) nxënësve nëmënyrë objektive dhe teknikisht të rregullt;
Të vendos raport miqësor me nxënësit dhe të krijojë atmosferë të lirë, në të cilënnxënësit do të tregojnë arritjet e tyre më të mira;
Të bashkëpunojë me vlerësuesin tjetër (nëse ekziston i tillë) në shkollë;
Të bashkëpunojë me mbikëqyrësit të cilët do të vijnë të kontrollojnë kualitetin eprocesit të testimit dhe të ndjekin rekomandimet dhe udhëzimet e tyre;
Në fund të ditës ta lidhin tablet kompjuterin në internet dhe të gjithë të dhënat
nga vlerësimi për atë ditë t’i ngjisin (upload) në bazën e të dhënave;
Ta Informojnë koordinatorin e komponentit për vlerësimin e lexim shkrimitfillestarë në fushë të gjuhës dhe njohurive themelore matematikore për të gjithëproblemet ose vështirësitë të cilët do të ndodhin gjatë procesit të testimit dhe tainformojnë për procesin e përfundimit të testimit në shkollë;
Të kujdesen dhe ta rruajnë tablet kompjuterin të mbyllur në sirtar ose dollap, që
ta rruajnë nga vjedhja dhe/ose nga përdorimi i paautorizuar. Tablet kompjuteriështë dhënë në përdorim të shkollës dhe do të përdoret edhe për aktivitetet emëtejshme në kuadër të projektit. Çdo problem teknik dhe/ose dëmtim duhetme kohë të paraqitet në projekt që të mund të ndërmerren masa të duhura.
Me qëllim që të sigurohet vlerësime të standardizuara dhe të dhëna të besueshme,të gjithë vlerësuesit duhet t’i parashtrojnë instrumentet në mënyrë të njëjtë. Ajo do të thotëse instruksionet duhet të lexohen në mënyrë të saktë ashtu siç janë shkruar, materialet për
nxënësit të përdoren në mënyrë të drejtë dhe vlerësuesit të përmbahen nga dhënia einformatave kthyese nxënësit, dhënia e informatave plotësuese ose përmirësimin epërgjigjeve të nxënësve.
Do me thënë, çdo dallim në parashtrimin e instrumenteve mund ta bëjë
instrumentin më të lehtë ose më të vështirë për nxënësit (e me atë në mënyrë tëdrejtpërdrejtë të ndikojë në rezultatet e tyre).
Ushtrimi i mënyrës së futjes së rezultateve në tablet kompjuterët është me rëndësitë veçantë, që të fitohen të dhëna të sakta, korrekte dhe të dobishme. Në instruksione ështëpërshkruar në mënyrë të hollësishme cilat përgjigje të nxënësve do të llogariten si të sakta,e cilat do të llogariten si jo të sakta, që të sigurohet konsekuencë dhe vlefshmëri në
mënyrën e vënies së pikëve. Mbikëqyrësit duhet të mbajnë llogari se vlerësuesit a i parashtrojnë instrumentet
sipas protokollit standard i cili është prezantuar gjatë trajnimit. Roli dhe përgjegjësitë embikëqyrësit më hollësisht janë të sqaruar në doracakun për mbikëqyrësit.
2.1 Vendosja e kontaktit me fëmijën
Vlerësuesit duhet t’i kalojnë minutat e para të takimit me nxënësit duke krijuaratmosferë të këndshme me qëllim që atë të ndjehen të lirë. Rekomandohet, që vlerësuesi t’ifut informatat e përgjithshme (data, koha, shkolla, vendi, komuna, rajoni) dhe të dhënatdemografike për nxënësin (si numrin e identifikimit, emrin dhe mbiemrin, gjinia, gjuha në të
cilën zhvillohet mësimi, arsimimi i nënës dhe babait) para se ta thërrasin nxënësin në zyrëne tyre. Këto të dhëna kanë rëndësi të madhe për analizën.
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
7/597
Kur nxënësi/nxënësja do të hyjnë në vendin ku do të zhvillohet testimi,prezantohuni, por prezantoni edhe të tjerët (nëse është i pranishëm edhe ndonjë vlerësues dhe/ose mbikëqyrës) dhe shkurtimisht përshkruani rolin e tyre. Parashtroi disa pyetje tëshkurta fëmijës që të filloni bisedën (për shembull, si quhet, cila klasë është, cilin sport e
pëlqen e të ngjashme) dhe tregoni se çka pritet nga ai. Gjithmonë duhet t’i drejtoheni nxënësit me emrin e tij dhe keni kujdesë mos t’iaharoni ose gaboni emërin me një prej nxënësve të vlerësuar më parë.
Gjatë proçesit mos harroni se detyra juaj është t’i vlerësoni shkathtësitë për lexim
shkrim fillestar në fushë të gjuhës dhe njohuritë themelore matematikore të nxënësve, e joqë t’i mësoni ata. Prandaj mos i inkurajoni tepër dhe duhet të jeni neutral në dhënien einformatave kthyese.
Në fund të vlerësimit për lexim shkrimin fillestar në fushë të gjuhës, falënderohuninxënësin që mori pjesë dhe thoni se përsëri do ta thërrisni një ditë tjetër që të zgjidhni disadetyra matematikore. pas mbarimit të testimit të njohurive themelore matematikore,falënderohuni për pjesëmarrjen në tërë procesin.
Trajtoni çdo fëmijë me respekt dhe dinjitet. Nëse ai nuk dëshiron të merr pjesë dhekëtë jua thotë ose nëse lodhet gjatë proçesit dhe nuk dëshiron të vazhdojë edhe pse i kenidhënë pushim, respektoni këtë qëndrim dhe ndërpritni vlerësimin.
2.2 Materialet e nevojshme
Vlerësimi do të realizohet me ndihmën e tablet kompjuterit. Më shumë informata në
lidhje me tablet kompjuterin dhe punën me të janë dhënë në kaptinën 5.
Përveç tablet kompjuterit ku janë të dhënë detyrat e instrumenteve, informatat
shtuese për vlerësuesin dhe instruksionet të cilët vlerësuesi duhet fjalë për fjale t’ua lexojë
nxënësve, për çdo shkollë do të sigurohen edhe fleta pune me detyra për nxënësit. Meqëllim që të sigurohet konsekuencë në materiale, por edhe që ato materiale të përdoren
nga të gjithë nxënësit, projekti do t’i sigurojë detyrat për lexim shkrimin fillestar ne fushë të
gjuhës dhe njohurive themelore matematikore në gjuhë maqedonase, shqipe dhe turke për
klasë të dytë dhe klasë të tretë të jenë në formë të plastifikuar. Të gjithë fletët janë shënuar
në mënyrë përkatëse, ku me numra romak (II dhe III) është shënuar klasa për të cilin është
dedikuar materiali, me numra arab (1-7) shënohet numri i detyrës në instrumenin, kurse me
shkronja të alfabetit latin (a, b, c, d) shënohet radhitja sipas së cilës duhet të jepen fletët.
Zakonisht, fleta punuese me shembuj është e shënuar me “a”, e më tej në
instruksione është treguar se për zgjidhjen e detyrës a duhet të kthehet fleta apo të jepet
fletë tjetër. Pas mbarimit të vlerësimit, në fund të secilës ditë, rekomandohet që të gjithë t’i
ktheni në fashikull dhe të jenë të gatshme për ditën e ardhshme. Në këtë mënyrë, do të jeni
të sigurt se ato fleta punuese nuk do të humbin apo të vihen gabimisht diku në zyrë.
Për zgjidhjen e problemeve matematikore, nxënësve u lejohet t’i përdorin
gishtërinjtë ose mjete të ndryshme manipuluese për llogaritjen e operacioneve
matematikore (mbledhje dhe zbritje), si edhe për zgjidhjen e detyrave tekstuale. Në
tavolinën ku do të zhvillohet testimi duhet t’i keni këto mjete manipuluese, që fëmija me
lehtësi të mund t’i arrijë, thoni se ato mund t’i përdor, por mos insistoni në këtë gjë. Mjetet
manipuluese mund të jenë ato të cilët tashmë përdoren në grupin klasor si pllakat
matematikore, kubet, arushat ose sendet të tjera për numërim me ngjyra të ndryshme.Nëse nuk keni mjete të tilla manipuluese mund të përdorni edhe gjësende nga jeta e
përditshme, si për shembull, kapak të shisheve plastike në ngjyra të ndryshme.
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
8/598
Gjithashtu, është mirë të keni letër të bardhë dhe laps me gomë nëse fëmija
dëshiron të llogarisë në letër.
Mbani mend se është e nevojshme kohë që të ushtroni që njëkohësisht të përdorni
tablet kompjuterin, t’ua tregoni materialet nxënësve, t’i lexoni instruksionet, t’i ndiqni
përgjigjet e tyre dhe tërë këtë ta evidentoni.
2.3 Kushtet hapësinore
Për parashtrimin e instrumentit është e nevojshme të sigurohet një lokal i qetë. ajo
mund të jetë zura e pedagogut/psikologut ose një klasë e zbrazët, ku do të ketë hapësirë për
vlerësuesin dhe nxënësin/nxënësen, por edhe vend ku do të mund të ulej mbikëqyrësi kur
do të vijë në vizitë. Vlerësuesi dhe i nxënësi duhet të ulen njëri përballë tjetrit, ashtu që
nxënësi mos të ketë mundësi të sheh atë që vlerësuesi evidenton. Nëse kjo gjë nuk është e
mundur, vlerësuesi duhet ta mbajë tablet kompjuterin nën një kënd. Karrigia për nxënësit
duhet të jetë e përshtatur për moshën dhe lartësinë e tyre. Keni kujdes me ndriçimin, me qëllim që mos të krijoni hije mbi materialet e
nxënësve. Është shumë me rëndësi që hapësira të jetë e ngrohur, që nxënësit të ndjehen
këndshëm në të.
Pas largimit të nxënësit/nxënëses pastroni vendin dhe rregulloni fletët për nxënësit
si dhe mjetet manipuluese (nëse nevojitet) për nxënësin/nxënësen e radhës.
Më së miri është që nxënësi të ulet me shpinë të kthyer nga dera, me qëllim që nëse
dikush hyn mos ta pengojë procesin e vlerësimit.
Nëse jashtë ka shumë zhurmë (si gjatë kohës së pushimit), mund të bëni pushim dhe
pas mbarimit të pushimit të vazhdoni me testimin.Mos harroni! Vini shenjë “Mos shqetëso” ose “Punë me nxënës” në derën ku do të
zhvillohet vlerësimi që të pengohet hyrja eventuale në hapësirën dhe prish vetë proçesin.
Tavolina ku do të zhvillohet proçesi duhet të jetë e pastër dhe në të duhet të
vendosen vetëm fletët e punës. Telefoni mobil, çanta dhe gjësendet tjera personale të
vlerësuesit duhet të vihen në vend në të cilin nxënësi nuk do t’i sheh. Telefoni mobil duhet
të jetë i ç’kyçur ose të vënë në opsionin “pa zë”.
2.4 Gjuha
Instrumentet për vlerësimin e lexim shkrimin fillestar në fushë të gjuhës dhenjohurive themelore matematikore janë në gjuhën maqedonase, në gjuhën shqipe dhe në
gjuhën turke. Mu për këtë arsye në këtë vlerësim do të përfshihen vetëm nxënësit të cilët e
ndjekin mësimin në këto tre gjuhë.
Një nga pyetjet e përgjithshme për nxënësit është edhe ajo për gjuhën të cilën e
flasin në shtëpi. Qëllimi i kësaj pyetjeje është të shihet se në arritjet e nxënësve në lexim
shkrimin fillestar në fushë të gjuhës dhe në njohuritë themelore matematikore a ka ndikim
fakti se ndjekin mësimin në gjuhë e cila është e ndryshme nga ajo të cilën e flasin në shtëpi.
Kjo veçanërisht është rast me nxënësit rom.
Në shkollat ku mësimi zhvillohet në tre gjuhët mësimore, janë trajnuar vlerësues për
secilën gjuhë në të cilën zhvillohet mësimi, që komunikimi me fëmijën të mund të jetë
natyror dhe pa pengesa.
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
9/599
2.5 Kohëzgjatja
Këto janë vlerësime relativisht të shkurta, në të cilat zbatohet qasja individuale.
EGRA instrumenti zgjatë prej 5 deri më 10 minuta, derisa EGMA instrumenti zgjatë rreth 15
minuta.
Koha shtesë për testim të fëmijës shkurtohet kur vlerësuesi i fut të dhënat epërgjithshme para se ta thërras fëmijën në zyrën e tij.
Me vet fillimin e vlerësimit, data dhe koha në mënyrë automatike regjistrohen në
tablet kompjuterin, që me hollësi është sqaruar në kaptinën 5.
Më së miri është që vlerësimi të realizohet gjatë kohës kur nxënësi është në shkollë,
respektivisht mos të mbahet para ose pas orëve mësimore.
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
10/5910
3. Instruksione për vlerësuesit për parashtrimin e instrumentit për
vlerësimin e lexim shkrimit fillestar në fushë të gjuhës (EGRA)
Instrumenti EGRA është i njejtë edhe për klasat e dyta edhe për klasat e treta, meqëllim të munden të krahasohen rezultatet të nxënësve të të dyja klasave. Përskaj instruksioneve të cilët hollësisht janë sqaruar për çdo detyrë të instrumentit
për lexim shkrimin fillestar në fushë të gjuhës, ekzistojnë edhe disa rregulla të përgjithshmeqë kanë të bëjnë me të gjithë detyrat.
Rregullat e përgjithshme për zbatimin e EGRA – instrumentit janë:
Rregulla e 3 sekondave: Nëse nxënësi mendon dhe asgjë nuk përgjigjet në kërkesën
e parashtruar më shumë se 3 sekonda, atëherë vlerësuesi në fushën për përgjigje tedetyra shënon se bëhet fjalë për përgjigje jo të saktë. Pastaj nxënësit i thuhet tëvazhdojë me detyrën e radhës.
Rregulla e ndërprerjes së parakohshme: Nëse nxënësi nuk shqipton saktë asnjëshkronjë, fjalë apo fjali nga reshti i parë i detyrave të parashtruara atëherë detyrandërpritet dhe vlerësuesi i falënderohet nxënësit, kurse në tablet në fushën eshënuar përgjigjja shënohet si jo e saktë.
Koha fillon të matet në momentin kur nxënësi fillon me detyrën. Shembujt e dhënë
dhe instruksionet e vlerësuesit nuk maten. Prandaj kyçni “Start” në tablet kur
nxënësi do të fillojë me zgjidhjen e detyrës
Përsëritja e pyetjes: Nëse nxënësi kërkon që të përsëritet pyetja ose thotë se nuk ekupton pyetjen ose kërkesën e detyrës, MUND T’I PËRSËRITET VETËM NJËHERË.
Detyra 1: Njohja e shkronjave dhe shqiptimi i tyre – tinguj
Ndihmë për vlerësuesin:
Në këtë detyrë matet koha për të cilën nxënësit do t’i lexojnë shkronjat. Kohëmatësiështë ndërtuar në vetë detyrën dhe Ju duhet ta kyçni, me prekjen e pullës START, nëmomentin që nxënësi do të fillojë ta lexojë shkronjën e parë të detyrës.
Ndiqni nxënësin derisa i lexon shkronjat dhe me prekje në ekran shënoni çdoshkronjë të cilën fëmija nuk e njeh apo që gabimisht e shqipton. nëse nxënësi vet e
përmirëson gabimin, ajo llogaritet si përgjigje e saktë. Nëse nxënësi vet e ka përmirësuarpërgjigjen, e ju tashmë e keni shënuar si të pasaktë, prekni ekranin edhe njëherë që ajoshkronjë mos të jetë e shënuar më dhe vazhdoni më tutje.Mos thoni asgjë, përveç nëse nxënësi mendon 3 sekonda, atëherë thoni: “Vazhdo”.
Nëse nxënësi lëshon një rresht, atëherë shënoni tërë rreshtin me shkronja si të palexuar(me prekje të yllit në fund të reshtit).
Nëse nxënësi e mbaron detyrën para se të kalojnë 60 sekonda, shtypni STOP për taç’kyqyr mbatësin e kohës dhe prekni shkronjëne e fundit të lexuar.
Pas 60 sekondash, thoni MJAFTON PËR TANI, FALEMINDERIT! dhe shënoni shkronja efundit të shqiptuar saktësisht.
Rregulli për ndërprerjen e parakohshme:
Nëse nxënësi nuk ka lexuar saktë asnjëshkronjë në rreshtin e parë, thuaji Faleminderit dhe ndërpritni këtë ushtrim.
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
11/5911
Instruksione për nxënësin/nxënësen:
Vini para nxënësve fletën 1.
Shiko vargun e shkronjave të dhëna. Në këtë detyrë duhet ta tregosh dhe ta lexosh me zë çdo
shkronjë veç e veç.
C y Xh
Për shembull, kjo është shkronja “C”.
Tani të provojmë së bashku: Cila është kjo shkronjë? (tregoni shkronjën “y”).
Nëse nxënësi përgjigjet saktë, thoni: Saktë, kjo është shkronja “y”.
Nëse nxënësi nuk përgjigjet saktë, thoni: Kjo është shkronja “y”.
Gjatë kësaj mos përdorni negacione në përgjigje.
Pastaj, veprimin e njëjtë përsëritni me shkronjën që vijon (tregoni shkronjën – “Xh”).
Nëse nxënësi përgjigjet saktë, thoni: Saktë, kjo është shkronja “Xh”.
Nëse nxënësi nuk përgjigjet saktë, thoni: Kjo është shkronja “Xh”.
Pas shembujve, pyetni nxënësin: A e ke të qartë se çka duhet të bësh?
Nëse nxënësi nuk e ka të qartë çka duhet të bëjë, vlerësuesi edhe njëherë e sqaron udhëzimin.
Kur do të them “Fillo”, ti vet tregoi me gisht dhe lexo me zë sa më shumë shkronja që mundesh.
Nëse ndesh ndonjë shkronjë të cilën nuk e njeh, mos u ndal, vazhdo më tutje.
Mund të fillojmë? Fillojmë!
Në fund të detyrës thoni: Në rregull, të vazhdojmë!
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
12/5912
Detyra nr. 1
N J v u D k S i B O
Dh A q R ll Y m Nj Z f
e X T sh G ë Ç h L gj
M c N Th e zh U d a P
V Xh L r O F nj S Y ll
Sh I X J v p K T E z
J Zh d Ë f Gj o Ll n A
I Q H u Rr nj M y C T
b N k A Dh r H L i X
P Ç e D g th U S ë xh
Detyra 2: Leximi i fjalëve të njohura
Ndihmë për vlerësuesin:
Kohëmatësi kyçet kur nxënësi do të fillojë ta lexojë fjalën e parë.
Ndiqni nxënësin dhe me prekje në ekran shënoni çdo fjalë të cilën fëmija nuk e njeh
apo që gabimisht e shqipton.
Nëse nxënësi vet e përmirëson gabimin, ajo llogaritet si përgjigje e saktë. Nësenxënësi vet e ka përmirësuar përgjigjen, e ju tashmë e keni shënuar si të pasaktë, prekni atë
fjalë edhe njëherë në ekran dhe vazhdoni më tutje.
Mos thoni asgjë, përveç nëse nxënësi mendon 3 sekonda, atëherë thoni: “Vazhdo”.
Nëse nxënësi lëshon një rresht, atëherë shënoni të gjithë fjalët në atë rresht si të
pasakta.
Pas 60 sekondash, thoni MJAFTON PËR TANI, FALEMINDERIT! dhe shënoni fjalën e
fundit të lexuar saktësisht.
Rregulli për ndërprerjen e parakohshme të detyrës: Nëse nxënësi nuk ka lexuar saktë
asnjë fjalë në rreshtin e parë, thoni “Faleminderit!” dhe ndërpritni këtë ushtrim.
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
13/5913
Instruksione për nxënësin/nxënësen:
Vini para nxënësve fletën 2.
Thoni: Ja një varg i fjalëve. Lexo të gjitha fjalët me zë.
ajo Nita dardhë
Për shembull, kjo fjalë lexohet “ajo”
Tani të provojmë së bashku: Të lutem, lexo këtë fjalë (tregoni fjalën “Nita”).
Nëse nxënësi përgjigjet saktë, thoni: Saktë, Kjo fjalë lexohet “Nita”.
Nëse nxënësi nuk e lexon saktë fjalën, thoni: Kjo fjalë lexohet “Nita”.
Procedurën e njëjtë përsëritni edhe me fjalën që vijon, fjalën “dardhë”
Të lutem, lexo këtë fjalë (tregoni fjalën “dardhë”).
Nëse nxënësi saktë e lexon fjalën, thoni: Saktë. Kjo fjalë lexohet “dardhë”.
Nëse nxënësi nuk e lexon saktë fjalën, thoni: Kjo fjalë lexohet “dardhë”.
Pas shembujve, pyetni nxënësin: A e ke të qartë se çka duhet të bësh?
Nëse nxënësi nuk e ka të qartë çka duhet të bëjë, vlerësuesi edhe njëherë e sqaron udhëzimin.
Kur do të them “Fillo”, ti vet tregoi dhe lexoi saktë fjalët sa është e mundshme më shpejtë . Nëse
ndesh ndonjë fjalë të cilën nuk e njeh, mos u ndal, vazhdo më tutje.
Mund të fillojmë? Fillojmë!
Në fund të detyrës thoni: Në rregull, të vazhdojmë!
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
14/5914
Detyra nr. 2
ai dru hëna iriqi Jehona
çorapë Elena lule mot do
jo mal Vesa notoj lepuri
vetulla bukur Agon kos ne
pi gur dera Orhan detyra
kërkoj lexoj puna unë po
ti ora mali aroma Dorina
këndoj banka lëng miu se
me ose bora libri tigani
banane shtëpi nata dje ik
Detyra 3: Leximi i tekstit (teksti i parë)
Ndihmë për vlerësuesin:
Në këtë detyrë matet koha për të cilën nxënësit do t’i lexojnë fjalët e njohura në
tekst logjik. Koha e paraparë për punimin e kësaj detyre është 60 sekonda. Kohëmatësi
është sendërtuar në vetë detyrën. Ju duhet ta kyçni, me prekjen e pullës START, në
momentin që nxënësi do të fillojë ta lexojë fjalën e parë të tekstit.
Ndiqni nxënësin dhe me prekje të fjalës në ekran shënoni çdo fjalë të cilën fëmija
nuk e lexon apo që e lexon gabimisht.
Nëse nxënësi vet e përmirëson gabimin, ajo llogaritet si përgjigje e saktë. Nëse
nxënësi vet e ka përmirësuar përgjigjen, e ju tashmë e keni shënuar si të pasaktë, prekni
ekranin edhe njëherë në atëfjalëqë të shënohet si përgjigje e saktë dhe vazhdoni më tutje.
Mos thoni asgjë, përveç nëse nxënësi mendon më shumë se 3 sekonda, atëherë
thoni: “Vazhdo”.
Nëse nxënësi e mbaron detyrën para se të kalojnë 60 sekonda, shtypni STOP që ta
ç’kyçni kohëmatësin dhe shënoni fjalën e fundit.
Nëse nxënësi nuk e mbaron detyrën për 60 sekonda, kohëmatësi ç’kyçet. Shënoni
fjalën e fundit të lexuar me prekjen e të njëjtës në ekran. Nxënësit/nxënëses
thoni“MJAFTON PËR TANI, FALEMINDERIT”dhe largoni tekstin që mos të jetë para nxënësit .Rregulli për ndërprerjen e parakohshme të detyrës: Nëse nxënësi nuk ka lexuar saktë
asnjë shkronjë në rreshtin e parë, thuaji “Faleminderit!” dhe ndërpre këtë ushtrim.
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
15/5915
Instruksionet për nxënësin/nxënësen:
Vini para nxënësit fletën e punës 3.
Thoni nxënësit: Ja një tregim i shkurtë.
Dua që ta lexosh me zë. Kur do të mbarosh me leximin, do të të parashtroj disa pyetje ne lidhje me
atë që ke lexuar.
A e ke të qartë se çfarë është detyra?
Nëse nxënësi nuk e ka të qartë çka duhet të bëjë, vlerësuesi edhe njëherë e sqaron udhëzimin.
Kur të të them “Fillo”, fillo të lexosh tekstin sa mundesh më mirë. Unë do të të ndjek dhe do të të
dëgjoj.
Mund të fillojmë? Fillo!
Në fund të detyrës, thoni: Në rregull të vazhdojmë!
Detyra nr. 3
Me gëzim i prisja pushimet e verës. Xhaxhai e solli kushëririn tim Benin,
ashtu siç më kishte premtuar.
Çdo ditë luanim te lumi i fshatit tonë.
Isha e dhënë pas lojës, kur papritmas dëgjova Benin duke bërtitur. E
shqetësuar vrapova drejt tij. Beni nuk është i mësuar me jetën në fshat. Mendova
se diçka i ka ndodhur.
Kur u afrova, pashë Benin duke luajtur me një breshkë.
Detyra 4: Të kuptuarit e së lexuarës – të lexuarit me kuptim (nëpërmjet të pyetjeve për
tekstin e parë)
Ndihmë për vlerësuesin:
Koha për zgjidhje të pyetjeve në këtë detyrë nuk matet.
Largoni tekstin, nuk duhet të jetë para nxënësit, dhe parashtroni pyetjen e parë nga lista.
Pritni 15 sekonda derisa nxënësi të përgjigjet, shënoni përgjigjen dhe pastaj parashtroni
pyetjen vijuese.
Instruksione për nxënësin/nxënësen:
Tani, do të parashtrojë disa pyetje në lidhje me tekstin të cilin e lexove. Përpiqu të përgjigjesh sa
është e mundur më mirë.
Mund të fillojmë? Fillo!
Në fund të detyrës, thoni: Në rregull të vazhdojmë!
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
16/5916
Detyra nr. 4
Tregimi nr. 1 Pyetje
Me gëzim i prisja pushimet e verës.
Xhaxhai e solli kushëririn timBenin, ashtu siç më kishtepremtuar.
18 1. Çka priste me gëzim vajza?
- pushimet verore
- pushimet
- verën
2. Cili ishte premtimi i xhaxhait?
- ta sjellë Benin - ta sjellë kushëririn në fshat - ardhjen e Benit në fshat - lojën me Benin
Çdo ditë luanim te lumi i fshatittonë.
26 3. Ku luanin fëmijët çdo ditë?
- pranë lumit - në fshat - pranë lumit në fshat
Isha e dhënë pas lojës, kurpapritmas dëgjova Benin dukebërtitur. E shqetësuar vrapovadrejt tij. Beni nuk është i mësuarme jetën në fshat. Mendova sediçka i ka ndodhur.
57 4. Pas çka ishte e dhënë vajza?
- pas lojës
- vajza ishte e dhënë pas lojës
5. Çka dëgjoi vajza?
- e dëgjoi Benin si bërtiste
- e dëgjoi kushëririn duke bërtitur
- Benin si bërtiste - zërin e Benit
- bërtitjen/klithjen e Benit
6. Si veproi vajza kur e dëgjoi bërtitjen
e Benit?
- ajo/vajza vrapoi kah Beni/kushëriri
- filloi ta kërkojë
7. Pse u shqetësua kushërira?
- për shkak të bërtitjes/klithjes sëBenit
- u frikësua për Benin - mendoi se diçka i ka ndodhur Benit - mendoi se është lënduar - mendoi se është humbur - mendoi se diçka e tmerrshme i ka
ndodhur Benit
8. Më çka nuk ishte i mësuar Beni?
- me jetën në fshat - me lojën jashtë - me lojën pranë lumit
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
17/5917
- me lojën në natyrë
Kur u afrova, pashë Benin duke
luajtur me një breshkë.
67 9. Çka bënte Beni kur kushërira u
afrua pranë tij? - po luante me një breshkë
10. Çka mendon, pse bërtiti Beni?
- ishte gëzuar - ishte befasuar
- ishte frikësuar
- ishte i lumtur
- ishte trembur
- nga breshka
- për herë të parë kishte parë njëbreshkë
Detyra 5: Leximi i tekstit (teksti i dytë)
Ndihmë për vlerësuesin:
Në këtë detyrë matet koha për të cilën nxënësit do t’i lexojnë fjalët e njohura në
tekst logjik. Koha e paraparë për punimin e kësaj detyre është 60 sekonda. Kohëmatësi
është sendërtuar në vetë detyrën. Ju duhet ta kyçni, me prekjen e pullës START, në
momentin që nxënësi do të fillojë ta lexojë fjalën e parë të tekstit.
Ndiqni nxënësin dhe me prekje të fjalës në ekran shënoni çdo fjalë të cilën fëmija
nuk e lexon apo që e lexon gabimisht.
Nëse nxënësi vet e përmirëson gabimin, ajo llogaritet si përgjigje e saktë. Nëse
nxënësi vet e ka përmirësuar përgjigjen, e ju tashmë e keni shënuar si të pasaktë, prekni
ekranin edhe njëherë në atë fjalë që të shënohet si përgjigje e saktë dhe vazhdoni më tutje.
Mos thoni asgjë, përveç nëse nxënësi mendon më shumë se 3 sekonda, atëherë
thoni: “Vazhdo”.
Nëse nxënësi e mbaron detyrën para se të kalojnë 60 sekonda, shtypni STOP që taç’kyçni kohëmatësin dhe shënoni fjalën e fundit.
Nëse nxënësi nuk e mbaron detyrën për 60 sekonda, kohëmatësi ç’kyçet. Shënoni
fjalën e fundit të lexuar me prekjen e të njëjtës në ekran. Nxënësit/nxënëses
thoni“MJAFTON PËR TANI, FALEMINDERIT”dhe largoni tekstin që mos të jetë para nxënësit.
Rregulli për ndërprerjen e parakohshme: Nëse nxënësi nuk ka lexuar saktë asnjë
shkronjë në rreshtin e parë, thuaji “Faleminderit!” dhe ndërpritni këtë ushtrim.
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
18/59
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
19/5919
Instruksione për nxënësin/nxënësen:
Tani, do të parashtrojë disa pyetje në lidhje me tekstin të cilin e lexove. Përpiqu të
përgjigjesh sa është e mundur më mirë.
Mund të fillojmë? Fillo!
Në fund të detyrës, thoni: Faleminderit për pjesëmarjen!
Detyra nr. 6
Tregimi nr. 2 Pyetje
Jola jeton në një ndërtesë të lartë.
Ajo ka shumë miq, por më së
shumti ka dëshirë të shoqërohet
me gjyshen Sevdie.
22 1. Ku jeton Jola?
- në ndërtesë - në një ndërtesë të lartë
2. Me kë shoqërohet më shumë Jola?
- me gjyshen Sevdie
Gjyshja ka problem me këmbët
prandaj kur ec, dikush duhet ta
mbajë përdore.
35 3. Përse gjyshja Sevdie nuk mund të
ecë vetë?
- ka problem me këmbët - i dhembin këmbët
Në mëngjes, Jola bën pazarin për
gjyshen, e pastaj bashkë shkojnëpër shëtitje në parkun e afërm. Ato
çdo ditë bisedojnë për gjëra të
ndryshme. Gjyshja më shumë i
tregon ndodhi nga fëmijëria e saj.
70 4. Çka bën në mëngjes Jola për
gjyshen Sevdie?- bën pazarin - blen për të
5. Ku bëjnë shëtitje Jola dhe gjyshja
Sevdie?
- në park - në parkun e afërm
6. Çka i tregon gjyshja Sevdie, Jolës?
- ndodhi nga fëmijëria e saj - ndodhi nga jeta e saj
Fëmijët e ndërtesës tallen me të,
sepse ajo kujdeset për gjyshen.
Mirëpo, fjalët e tyre nuk e
brengosin Jolën.
89 7. Përse e tallin Jolën fëmijët e
ndërtesës?
- sepse ajo shoqërohet me gjyshenSevdie
- sepse kujdeset për gjyshen
8. Çka mendon Jola për fjalët e
fëmijëve të ndërtesës?
- nuk e brengosin- nuk merakoset
- nuk i dëgjon
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
20/5920
Ajo ndihet mirë kur është me
gjyshen Sevdie, sepse kështu
mëson për lojërat nga e kaluara.
Jola është krenare për arsye se i
ndihmon gjyshes Sevdie.
115 9. Si ndihet Jola kur është me gjyshenSevdie?
- bukur
- krenare
- e kënaqur - e lumtur- e gëzuar - mirë
10. Jola është krenare. Pse?
- i ndihmon gjyshes Sevdie
- sillet mirë me të moshuarit - kujdeset për të moshuarit
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
21/5921
4. Instruksione për vlerësuesit për parashtrimin e instrumentit për
vlerësimin e njohurive themelore matematikore (EGMA)
Përveç instruksioneve të cilët hollësisht janë sqaruar për çdo detyrë të instrumentitpër lexim shkrimin fillestar në fushë të gjuhës, ekzistojnë edhe disa rregulla të përgjithshmeqë kanë të bëjnë me të gjithë detyrat.
Rregullat e përgjithshme për zbatimin e EGMA – instrumentit janë:
Rregulla e 5 sekondave: Nëse nxënësi mendon dhe asgjë nuk përgjigjet në kërkesëne parashtruar më shumë se 5 sekonda, atëherë vlerësuesi në fushën për përgjigje te
detyra shënon se bëhet fjalë për përgjigje jo të saktë. Pastaj nxënësit i thuhet tëvazhdojë me detyrën e radhës.
Rregulla e 10 sekondave: Në pjesën e detyrave më të vështira, rregulla e 5sekondave, zëvendësohet me rregullën e 10 sekondave. Do me thënë, nëse nxënësi
mendon dhe asgjë nuk përgjigjet në kërkesën më shumë se 10 sekonda, atëherëvlerësuesi në fushën për përgjigje te detyra shënon se bëhet fjalë për përgjigje jo tësaktë. Pastaj nxënësit i thuhet të vazhdojë me detyrën e radhës.
Rregulla e mbarimit të detyrës: Ndërpritni nxënësin në zgjidhjen e detyrës nëse ka
kaluar koha e paraparë për zgjidhjen e saj (60 sekonda, 120 sekonda apo 4 minuta)
dhe kaloni në detyrën e radhës. Ndërpritni zgjidhjen e detyrës nëse nxënësi bën 4
gabime të njëpasnjëshme në zgjidhjen e detyrës
Shënoni mënyrën e zgjidhjes së detyrave me mbledhje, zbritje dhe detyra tekstuale,
respektivisht vëreni se fëmija a ka përdorur gishtërinj, mjete manipuluese, ka bërë
llogaritjen në fletë ose ka bërë llogaritjen përmendësh.
Koha fillon të matet në momentin kur nxënësi fillon me detyrën. Shembujt e dhënë
dhe instruksionet e vlerësuesit nuk maten. Prandaj kyçni kohëmatësin në tablet
kompjuterin kur nxënësi do të fillojë me zgjidhjen e detyrës.
Përsëritja e pyetjes: Nëse nxënësi kërkon që të përsëritet pyetja ose thotë se nuk ekupton pyetjen ose kërkesën e detyrës, MUND T’I PËRSËRITET VETËM NJËHERË . Tedetyrat tekstuale, nëse nxënësi nuk e ka kuptuar detyrën ose kërkesën, përsëri tnitërë detyrën, e jo vetëm pyetjen.
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
22/5922
Klasa e dytë
Detyra 1: Krahasimi i sasive
Ndihmë për vlerësuesin:
Koha për zgjidhjen e kësaj detyre është e kufizuar në 60 sekonda.Ndërpritni detyrën nëse nxënësi/nxënësja ka bërë 4 gabime një pas një. Vazhdoni me detyrën e radhës nëse nxënësi/nxënësja mendon më shumë se 5 sekonda.
Instruksione për nxënësin/nxënësen:
Vini para nxënësit fletën e punës II – 1а.
Ja dy numra. Trego cili numër është më i madh?
12 17
Nëse nxënësi/nxënësja përgjigjet saktë, thoni: Saktë, ai është numri “17”.
Nëse nxënësi/nxënësja nuk përgjigjet saktë, thoni: Më i madh është numri “17”.
Gjatë kësaj mos përdorni negacione në përgjigjet.
Pastaj të njëjtën procedurë përsëritni edhe me numrat që vijojnë:
83 38
Pas shembujve pyetni nxënësin/nxënësen: A e ke të qartë çka duhet të bësh?
Nëse nxënësi nuk e ka të qartë çka duhet të bëjë, vlerësuesi edhe njëherë e sqaron udhëzimin.Ktheni fletën e punës nga ana tjetër.
Kur do të them “Fillo”, ti vet trego cili numër është më i madh.
Nëse arrin deri te një detyrë që nuk e di, vazhdo më tej.
Mund të fillojmë? Hajde!
Në fund të detyrës, thoni: Në rregull. Të vazhdojmë!
Detyra nr. 1
5 9
19 14
67 76
25 23
43 33
50 15
88 99
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
23/5923
Detyra 2: Vazhdo vargun
Ndihmë për vlerësuesin:
Koha për zgjidhjen e kësaj detyre nuk është e kufizuar.Ndërpritni detyrën nëse nxënësi/nxënësja ka bërë 4 gabime një pas një. Vazhdoni me numrin e radhës nëse nxënësi/nxënësja mendon më shumë se 5 sekonda.
Instruksione për nxënësin/nxënësen:
Vini para nxënësit fletën e punës II – 2a.
14, 16, [_], 20.
Do të tregoj një varg të numrave. Trego numrin që mungon në këtë varg. 14, 16 [pastaj tregonivendin e zbrazët, pa thënë asnjë fjalë], 20. A mund të më thuash cili numër duhet të jetë në vendin
e zbrazët? [tregoni edhe njëherë vendin e zbrazët]
Nëse thotë saktë, thoni: E saktë, 18. Të vazhdojmë.
Nëse nuk përgjigjet saktë, thoni: Tani të shohim, vargu po zmadhohet apo po zvogëlohet. Hajde të
numërojmë së bashku. [tregoni çdo numër me gisht]. 14, 16, 18, 20. Ja mungon numri 18. Të
vazhdojmë.
[_], 23, 24, 25
Ja edhe disa numra. Trego numrin që mungon në këtë varg. [pastaj tregoni vendin e zbrazët, pa
thënë asgjë], 23, 24, 25. A mund të më thuash cili numër duhet të jetë në vendin e zbrazët?
[tregoni në vendin e zbrazët]
Nëse përgjigjet saktë, thoni: Saktë, 22. Të vazhdojmë.
Nëse nuk përgjigjet saktë, thoni: Tani të shohim, vargu po zmadhohet apo po zvogëlohet. Hajde të
numërojmë së bashku. [Tregoni çdo numër me gisht]. 22, 23, 24, 25. Ja mungon numri 22. Të
vazhdojmë.
Pas shembujve pyetni nxënësin/nxënësen: A e ke të qartë çfarë duhet të bësh?
Ktheheni fletën punuese në faqen tjetër II – 2bJa numra të tjerë. Në çdo varg trego numrin që mungon. [Tregoni vendin e zbrazët me gisht].
[Përsëritni këtë për secilën detyrë nëse është e nevojshme].
Mund të fillojmë? Hajde!
Në fund të detyrës, thoni: Në rregull. Të vazhdojmë!
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
24/5924
Detyra nr. 2
3 5 7 [9]
45 50 [55] 60
13 16 19 [22]
[30] 32 34 36
18 17 [16] 15
Detyra 3: Mbledhja
Ndihmë për vlerësuesin:
Për zgjidhjen e kësaj detyre siguroni mjete manipuluese, tabelën deri 100 si dhe letër dhe
laps.
Në këtë detyrë matet koha për të cilën nxënësit do t’i mbledhin numrat. Kohëmatësi është
sendërtuar në vetë detyrën. Ju duhet ta kyçni, me prekjen e pullës START, në momentin që nxënësi
do të fillojë ta zgjedh detyrën e parë.
Nëse nxënësi mendon më shumë se 10 sekonda për një detyrë, atëherë thoni: “Vazhdo”.
Nëse nxënësi e mbaron detyrën para se të kalojnë 120 sekonda, shtypni STOP që ta ç’kyçni
kohëmatësin dhe shënoni detyrën e fundit të zgjedhur.
Nëse nxënësi nuk e mbaron detyrën për 120 sekonda, kohëmatësi ç’kyçet.
Nxënësit/nxënëses thoni “MJAFTON PËR TANI, FALEMINDERIT” dhe shënoni detyrën e fundit të
zgjedhur me prekjen e të njëjtës në ekran.
Instruksione për nxënësin/nxënësen:
Vini para nxënësit fletën e punës II- 3а.
Ja disa detyra me mbledhje. Së pari do të ushtrojmë pak.
5 + 2= (7)
- Sa janë 5 plus 2?
Nëse nxënësi/nxënësja përgjigjet saktë, thoni: Saktë, 7 Nëse nxënësi/nxënësja nuk përgjigjet saktë, thoni: 5 plus 2 bëjnë 7.
Gjatë kësaj mos përdorni negacion në përgjigje.
Pastaj, procedurën e njëjtë përsëritni në detyrën vijuese
17 + 6= (23)
Sa janë 17 plus 6?
Nëse nxënësi/nxënësja përgjigjet saktë, thoni: Saktë, 23.
Nëse nxënësi/nxënësja nuk përgjigjet saktë, thoni: 17 plus 6 bëjnë 23.
Gjatë kësaj mos përdorni negacion në përgjigje.
Pas shembujve pyetni nxënësin/nxënësen: A e ke të qartë çfarë duhet të bësh?
Ktheni fletën e punës nga ana tjetër.
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
25/5925
Kur do të them “Fillo”, ti vet përpiqu t’i zgjedhësh detyrat sa është e mundshme më mirë. Guxon
të përdorish gishtërinjtë, kube, laps dhe fletë ose të llogaritish përmendësh. Sapo ta zgjidhësh
detyrën, tregoma përgjigjen. Nëse nuk e di përgjigjen vazhdo në detyrën tjetër.
Mund të fillojmë? Hajde!
Në fund të detyrës, thoni: Në rregull. Të vazhdojmë!
Detyra nr. 3
3 + 6 = (9)
14 + 5 = (19)
9 + 11 = (20)
90 + 8 = (98)
50 + 40 = (90)
16 + 8 = (24)
45 + 18 = (63)
25 + 37 = (62)
52 + 14 = (66)
68 + 32 = (100)
Detyra 4: Zbritja
Ndihmë për vlerësuesin:
Për zgjidhjen e kësaj detyre siguroni mjete manipuluese, tabelën deri 100 si dhe letër dhe
laps.
Në këtë detyrë matet koha për të cilën nxënësit do t’i zbresin numrat. Kohëmatësi është
sendërtuar në vetë detyrën. Ju duhet ta kyçni, me prekjen e pullës START, në momentin që nxënësi
do të fillojë ta zgjedh detyrën e parë.
Nëse nxënësi mendon më shumë se 10 sekonda për një detyrë, atëherë thoni: “Vazhdo”.
Nëse nxënësi e mbaron detyrën para se të kalojnë 120 sekonda, shtypni STOP që ta ç’kyçni
kohëmatësin dhe shënoni detyrën e fundit të zgjedhur.
Nëse nxënësi nuk e mbaron detyrën për 120 sekonda, kohëmatësi ç’kyçet.
Nxënësit/nxënëses thoni “MJAFTON PËR TANI, FALEMINDERIT” dhe shënoni detyrën e fundit të
zgjedhur me prekjen e të njëjtës në ekran.
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
26/5926
Instruksione për nxënësin/nxënësen:
Vini para nxënësit fletën e punës II- 4а.
Ja disa detyra me zbritje. Së pari do të ushtrojmë pak.
9 - 3= (6)
- Sa bëjnë 9 minus 3?
Nëse nxënësi/nxënësja përgjigjet saktë, thoni: Saktë, 6.
Nëse nxënësi/nxënësja nuk përgjigjet saktë, thoni: 9 minus 3 bëjnë 6.
Gjatë kësaj mos përdorni negacion në përgjigje.
Pastaj, procedurën e njëjtë përsëritni në detyrën vijuese
15 - 6= (9)
-Sa bëjnë tetëmbëdhjetë minus gjashtë?
Nëse nxënësi/nxënësja përgjigjet saktë, thoni: Saktë, 9.Nëse nxënësi/nxënësja nuk përgjigjet saktë, thoni:15 minus 6 bëjnë 9.
Gjatë kësaj mos përdorni negacion në përgjigje.
Pas shembujve pyetni nxënësin/nxënësen: A e ke të qartë çfarë duhet të bësh?
Ktheni fletën e punës nga ana tjetër.
Kur do të them “Fillo”, ti vet përpiqu t’i zgjedhish detyrat sa është e mundshme më mirë. Guxon të
përdorish gishtërinjtë, kube, laps dhe fletë ose të llogaritish përmendësh. Sapo ta zgjedhish
detyrën, tregoma përgjigjen. Nëse nuk e di përgjigjen vazhdo në detyrën tjetër.
Mund të fillojmë? Hajde!
Në fund të detyrës, thoni: Në rregull. Të vazhdojmë!
Detyra nr. 4
13 - 3 = (10)
60 - 40 = (20)
45 - 8 = (37)
80 - 5 = (75)
57 - 27 = (30)
90 - 71 = (19)
29 - 7 = (22)
72 - 16 = (56)
86 - 24 = (62)
100 - 53 = (47)
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
27/5927
Detyra 5: Detyra tekstuale
Ndihmë për vlerësuesin:
Për zgjidhjen e kësaj detyre siguroni mjete manipuluese ose letër dhe laps, por moslejoni që nxënësi/nxënësja të shpenzojë shumë kohë në zgjidhjen e një detyre.
Koha për zgjidhjen e kësaj detyre nuk është e kufizuar.
Vazhdoni me detyrën e radhës nëse nxënësi/nxënësja mendon më shumë se 10
sekonda (pa përdorimin e kubeve, të shkruarit ose të numëruarit të gishtërinjëve).
OSE
Vazhdoni me detyrën e radhës nëse nxënësi/nxënësja nuk mund ta zgjidh problemin
pas 1 minuti.
Instruksione për nxënësin/nxënësen:
Kam disa detyra tekstuale të cilat duhet t’i zgjidhësh. Këtu ka disa kube të cilat mund t’i përdorësh
për zgjidhjen e detyrave. Dëgjomë me kujdes, të fillojmë.
Në park luanin lojën ndjekja 2 fëmijë. Më vonë ju bashkuan edhe 3 fëmijë. Sa fëmijë gjithsej luajnë
lojën ndjekja në park?
Pas leximit të detyrës, pyetni: A e kuptove detyrën? Nëse do mund të ta lexojë edhe njëherë.
Nëse përgjigjet saktë, thoni: Saktë. Në park ka 5 fëmijë.
Nëse nuk përgjigjet saktë, thoni: Gjithsej 5 fëmijë luanin lojën ndjekja. (Përdorni kubet edhe lexoni
ushtrimin duke treguar 2 kube për fëmijët që ishin në park dhe 3 kube për fëmijët të cilët ubashkuan më vonë) Gjithsej janë 5. Të vazhdojmë.
Do të lexoj edhe disa detyra. Tregomë nëse do që të ta përsëris. Mund t’i përdorësh gishtërinjtë,
kubet, letrën dhe lapsin apo të llogaritësh përmendësh që ti zgjidhësh detyrat. kubet që ta
zgjidhësh detyrën. Të fillojmë.
Në fund të detyrës, thoni: Në rregull. Të vazhdojmë!
Detyra 1:
Në klasë kishte 15 libra. Nxënësit sollën edhe 9 libra. Sa libra ka gjithsej në klasë?
Përgjigje e saktë: 24
Detyra 2:
Artani ka 28 sheqerka. Shokut të tij Danielit, i dha 8 sheqerka. Sa sheqerka i ngelën Artanit?
Përgjigje e saktë: 20
Detyra 3:
Ana ka 9 vjet. Motra e saj është 6 vjet më e madhe se ajo. Sa vjet i ka motra e Anës?
Përgjigje e saktë 15
Detyra 4:
Berta ka 50 denarë. Bleu një fletore për 17 denarë. Sa denarë i ngelën Bertës?
Përgjigje e saktë: 33
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
28/5928
Detyra 6: Njohja e formave gjeometrike
Ndihmë për vlerësuesin:
Koha për zgjidhjen e kësaj detyre nuk është e kufizuar.
Tregoni fletët e punës sipas radhës prej II-6a deri më 6d.
Nga nxënësit kërkoni t’ju tregojë dhe/ose numërojë figurat gjeometrike, e jo t’i
emërojë.
Instruksione për nxënësin/nxënësen:
Shiko këto figura gjeometrike. Trego dhe numëro të gjithë rrethët në fletë.
Shiko këto figura gjeometrike. Trego dhe numëro të gjithë katrorët në fletë.
Shiko këto figura gjeometrike. Trego dhe numëro të gjithë trekëndëshit në fletë.
Shiko këto figura gjeometrike. Trego dhe numëro të gjithë kënddrejtët në fletë.
Në fund të detyrës, thoni: Në rregull. Të vazhdojmë!
Detyra nr. 6
Tregomi dhe numëroji të gjitha rrethet në fletë.
Tregomi dhe numëroji të gjithë katrorët në fletë.
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
29/5929
Tregomi dhe numëroji të gjithë trekëndëshat në fletë.
Tregomi dhe numëroji të gjithë drejtëkëndëshit në fletë.
Detyra 7: Vazhdimi i vargjeve me forma gjeometrike
Ndihmë për vlerësuesin:
Koha për zgjidhjen e kësaj detyre nuk është e kufizuar.
Tregoni fletët e punës një pas një nga II – 7a deri 7c.
Mos kërkoni nga nxënësi t’i emërton format gjeometrike, por vetëm t’i trgon me
gisht.
Instruksione për nxënësin/nxënësen:
Ky është varg me forma gjeometrike. Duhet të vazhdosh t’i radhitish format. Cilën nga këtyre
formave, duhet ta vëndosh në vizën e zbrazët që ta vazhdosh vargun? [Përsëritni këtë në çdo detyrë nëse është e nevojshme]
Në fund të detyrës, thoni: Faleminderit për pjesëmarjen!
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
30/5930
Detyra nr. 7
Vargu nr. 1
Vargu nr. 2
Vargu nr. 3
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
31/5931
Klasa e tretë
Detyra 1: Krahasimi i sasive
Ndihmë për vlerësuesin:
Koha për zgjidhjen e kësaj detyre është e kufizuar në 60 sekonda.
Ndërpritni detyrën nëse nxënësi/nxënësja ka bërë 4 gabime një pas një.
Vazhdoni me numrin e radhës nëse nxënësi/nxënësja mendon më shumë se 5 sekonda.
Instruksione për nxënësin/nxënësen:
Vini para nxënësit fletën e punës III – 1a.
Ja dy numra. Trego cili numër është më i madh?
68 86
Nëse nxënësi/nxënësja përgjigjet saktë, thoni: Saktë, ai është numri “86”Nëse nxënësi/nxënësja nuk përgjigjet saktë, thoni: Më i madh është numri “86”.
Gjatë kësaj mos përdorni negacione në përgjigjet.
Pastaj të njëjtën procedurë përsëritni edhe me numrat që vijojnë:
524 305
Pas shembujve pyetni nxënësin/nxënësen: A e ke të qartë çka duhet të bësh? Nëse nxënësi nuk e ka
të qartë çka duhet të bëjë, vlerësuesi edhe njëherë e sqaron udhëzimin. Ktheni fletën e punës nga
ana tjetër.
Kur do të them “Fillo”, ti vet trego cili numër është më i madh.
Nëse arrin deri te një detyrë që nuk e din, vazhdo më tej.
Mund të fillojmë? Hajde!
Në fund të detyrës, thoni: Në rregull. Të vazhdojmë!
Detyra nr. 1
24 34
105 115
46 6
73 37
200 600
406 460
102 98
578 598
777 772
999 100
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
32/5932
Detyra 2: Vazhdoni vargun
Ndihmë për vlerësuesin:
Koha për zgjidhjen e kësaj detyre nuk është e kufizuar.
Ndërpritni detyrën nëse nxënësi/nxënësja ka bërë 4 gabime të njëpasnjëshme (një pas një).
Vazhdoni me numrin e radhës nëse nxënësi/nxënësja mendon më shumë se 5 sekonda.
Instruksione për nxënësin/nxënësen:
Vini para nxënësit fletën e punës III – 2a.
31, 33, [_], 37
Do të tregoj një varg të numrave. Trego numrin që mungon në këtë varg. 31, 33, (pastaj tregoni
vendin e zbrazët, pa thënë asnjë fjalë), 37. A mund të më thuash cili numër duhet të jetë në vendin
e zbrazët? (tregoni edhe një herë vendin e zbrazët).
Nëse përgjigjet saktë, thoni: E saktë, 35. Të vazhdojmë.
Nëse nuk përgjigjet saktë, thoni: Tani të shohim, vargu po zmadhohet apo po zvogëlohet. Të
numërojmë së bashku. (Tregoni çdo numër me gisht). 31, 33, 35, 37. Ja mungon numri 35. Të
vazhdojmë.
[_], 86, 88, 90
Ja edhe disa numra. Trego numrin që mungon në vargun. (pastaj tregoni vendin e zbrazët, pa thënë
asgjë), 86, 88, 90. A mund të më thuash cili numër duhet të jetë në vendin e zbrazët? (tregoni në
vendin e zbrazët).
Nëse përgjigjet saktë, thoni: Saktë, 84. Të vazhdojmë.
Nëse nuk përgjigjet saktë, thoni: Tani të shohim, vargu po zmadhohet apo po zvogëlohet . Të
numërojmë së bashku. (Tregoni çdo numër me gisht). 84, 86, 88, 90. Ja mungon numri 84. Të
vazhdojmë.
Pas shembujve pyetni nxënësin/nxënësen: A e ke të qartë çfarë duhet të bësh?
Pastaj njëherë vini fletën e punës III-2b, e pastaj III – 2c.
Ja numra të tjerë. Në çdo varg trego numrin që mungon (Tregoni vendin e zbrazët me gisht).
(Përsëritni këtë për secilën detyrë nëse është e nevojshme).
Mund të fillojmë? Hajde!
Në fund të detyrës, thoni: Në rregull. Të vazhdojmë!
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
33/5933
Detyra nr. 2
24 25 [26] 27
52 [54] 56 58
15 18 21 [24]
100 [95] 90 85
[46] 56 66 76
72 [77] 82 87
153 143 133 [123]
Detyra 3: Mbledhja
Ndihmë për vlerësuesin:
Për zgjidhjen e kësaj detyre siguroni mjete manipuluese, tabelën deri 100 si dhe letër dhe
laps.
Në këtë detyrë matet koha për të cilën nxënësit do t’i mbledhin numrat. Kohëmatësi
është sendërtuar në vetë detyrën. Ju duhet ta kyçni, me prekjen e pullës START, në
momentin që nxënësi do të fillojë ta zgjedh detyrën e parë.Nëse nxënësi mendon më shumë se 10 sekonda për një detyrë, atëherë thoni:
“Vazhdo”.
Nëse nxënësi e mbaron detyrën para se të kalojnë 120 sekonda, shtypni STOP që ta
ç’kyçni kohëmatësin dhe shënoni detyrën e fundit të zgjedhur.
Nëse nxënësi nuk e mbaron detyrën për 120 sekonda, kohëmatësi ç’kyçet.
Nxënësit/nxënëses thoni “MJAFTON PËR TANI, FALEMINDERIT” dhe shënoni detyrën e
fundit të zgjedhur me prekjen e të njëjtës në ekran.
Instruksione për nxënësin/nxënësen:
Vini para nxënësit fletën e punës III- 3а.
Ja disa detyra me mbledhje. Së pari do të ushtrojmë pak.
15 + 8= (23)
- Sa janë 15 plus 8?
Nëse nxënësi/nxënësja përgjigjet saktë, thoni: Saktë, 23
Nëse nxënësi/nxënësja nuk përgjigjet saktë, thoni: 15 plus 8 bëjnë 23.
Gjatë kësaj mos përdorni negacion në përgjigje.
Pastaj, procedurën e njëjtë përsëritni në detyrën vijuese
37 + 16= (53)
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
34/5934
Sa janë 37 plus 16?
Nëse nxënësi/nxënësja përgjigjet saktë, thoni: Saktë, 53.
Nëse nxënësi/nxënësja nuk përgjigjet saktë, thoni: 37 plus 16 bëjnë 53.
Gjatë kësaj mos përdorni negacion në përgjigje.
Pas shembujve pyetni nxënësin/nxënësen: A e ke të qartë çfarë duhet të bësh?
Ktheni fletën e punës nga ana tjetër.
Kur do të them “Fillo”, ti vet përpiqu t’i zgjedhësh detyrat sa është e mundshme më mirë.
Mundesh të përdorish gishtërinjtë, kube, tabelën 100, letër dhe laps apo të llogaritish përmendësh
që të zgjedhish detyrën. Sapo ta zgjidhësh detyrën, tregoma përgjigjen. Nëse nuk e di përgjigjen
vazhdo në detyrën tjetër.
Mund të fillojmë? Hajde!
Në fund të detyrës, thoni: Në rregull. Të vazhdojmë!
Detyra nr. 3
24 + 3 = (27)
42 + 8 = (50)
119 + 1 = (120)
36 + 29 = (65)
450 + 50 = (500)
57 + 37 = (94)
68 + 13 = (81)
72 + 35 = (107)
85 + 15 = (100)
300 + 400 = (700)
Detyra 4: Zbritja
Ndihmë për vlerësuesin:
Për zgjidhjen e kësaj detyre siguroni mjete manipuluese, tabelën deri 100 si dhe letër dhe
laps.
Në këtë detyrë matet koha për të cilën nxënësit do t’i zbresin numrat. Kohëmatësi është
sendërtuar në vetë detyrën. Ju duhet ta kyçni, me prekjen e pullës START, në momentin që nxënësi
do të fillojë ta zgjedh detyrën e parë. Nëse nxënësi mendon më shumë se 10 sekonda për një detyrë, atëherë thoni: “Vazhdo”.
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
35/5935
Nëse nxënësi e mbaron detyrën para se të kalojnë 120 sekonda, shtypni STOP që ta ç’kyçni
kohëmatësin dhe shënoni detyrën e fundit të zgjedhur.
Nëse nxënësi nuk e mbaron detyrën për 120 sekonda, kohëmatësi ç’kyçet. Nxënësit/nxënëses
thoni “MJAFTON PËR TANI, FALEMINDERIT” dhe shënoni detyrën e fundit të zgjedhur me prekjen e
të njejtës në ekran.
Instruksione për nxënësin/nxënësen:
Vini para nxënësit fletën e punës III- 4а.
Ja disa detyra me zbritje. Së pari do të ushtrojmë pak.
19 - 13= (6)
- Sa bëjnë 19 minus 13?
Nëse nxënësi/nxënësja përgjigjet saktë, thoni: Saktë, 6.
Nëse nxënësi/nxënësja nuk përgjigjet saktë, thoni: 19 minus 13 bëjnë 6.
Gjatë kësaj mos përdorni negacion në përgjigje.
Pastaj, procedurën e njëjtë përsëritni në detyrën vijuese.42 - 25= (17)
-Sa bëjnë 42 minus 25?
Nëse nxënësi/nxënësja përgjigjet saktë, thoni: Saktë, 17.
Nëse nxënësi/nxënësja nuk përgjigjet saktë, thoni: 42 minus 25 bëjnë 25.
Gjatë kësaj mos përdorni negacion në përgjigje.
Pas shembujve pyetni nxënësin/nxënësen: A e ke të qartë çfarë duhet të bësh?
Ktheni fletën e punës nga ana tjetër III- 4b.
Kur do të them “Fillo”, ti vet përpiqu t’i zgjidhësh detyrat sa është e mundshme më mirë. Mundesh
të përdorish gishtërinjtë, kube, tabelën 100, letër dhe laps apo të llogaritish përmendësh që tëzgjedhish detyrën. Sapo ta zgjidhësh detyrën, tregoma përgjigjen. Nëse nuk e di përgjigjen vazhdo
në detyrën tjetër.
Mund të fillojmë? Hajde!
Në fund të detyrës, thoni: Në rregull. Të vazhdojmë!
Detyra nr. 4
35 - 9 = (26)
61 - 2 = (59)
79 - 8 = (71)
60 - 35 = (25)
53 - 47 = (6)
96 - 16 = (80)
82 - 68 = (14)
100 - 46 = (54)
370 - 70 = (300)
216 - 100 = (116)
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
36/5936
Detyra 5: Detyra tekstuale
Ndihmë për vlerësuesin:
Për zghidhje të detyrës siguroni mjete manipulative, letër dhe laps (mos lejoni që
nxënësi/nxënësja të shpenzojë shumë kohë në zgjidhjen e një detyre).
Koha për zgjidhjen e kësaj detyre është e kufizuar në 4 minuta.
Ndërpritni detyrën nëse nxënësi/nxënësja bën 4 gabime të njëpasnjëshme.
Vazhdoni me detyrën e radhës nëse nxënësi/nxënësja nuk përgjigjet për 10 sekonda
(pa përdorimin e kubeve, të shkruarit ose të numëruarit të gishtërinjve).
OSE
Vazhdoni me detyrën e radhës nëse nxënësi/nxënësja nuk mund ta zgjidh problemin
pas 1 minute.
Instruksione për nxënësin/nxënësen:
Kam disa detyra tekstuale të cilat duhet t’i zgjidhësh. Këtu ka disa kube të cilat mund t’i përdorëshpër zgjidhjen e detyrave. Dëgjomë me kujdes, të fillojmë.
Nxënësit e klasës së tretë kanë mbledhur libra për bibliotekën e shkollës. Sa libra gjithsej kanë
mbledhur nëse në muajin mars kanë sjellë 8, kurse në muajin prill 7 libra?
Pas leximit të detyrës, pyetni: A e kuptove detyrën? Nëse do mund të ta lexojë edhe njëherë.
Nëse përgjigjet saktë, thoni: Saktë. Kanë mbledhur gjithsej 15 libra.
Nëse nuk përgjigjet saktë, thoni: Nxënësit kanë mbledhur gjithsej 15 libra. (Përdorni kubet edhe
lexoni ushtrimin duke treguar 8 kube për librat që i kanë sjellë në mars dhe 7 kube për librat që i
kanë sjellë në prill Gjithsej janë 15. Të vazhdojmë.
Do të lexoj edhe disa detyra. Më trego nëse do që të ta përsëris. Mund t’i përdorësh gishtërinjtë,
kubet, letrën dhe lapsin apo të llogaritësh përmendësh që ti zgjidhësh detyrat. Të fillojmë.
Në fund të detyrës, thoni: Në rregull. Të vazhdojmë!
Detyra 1:
Vera zgjidhi 15 detyra. Zana zgjidhi 6 detyra më shumë se Vera. Sa detyra gjithsej ka zgjidh Zana?
Përgjigje e saktë: 21
Detyra 2:
Në ditëlindjen e Stefanit kishte gjithsej 100 tullumbace. Deri në përfundimin e festës plasën 42. Sa
tullumbace ngelën të fryrë?
Përgjigje e saktë: 58
Detyra 3:
Në 5 kuti kishte nga 7 ëmbëlsira. Sa ëmbëlsira kishte gjithsej në të gjitha kutitë.
Përgjigje e saktë: 35
Detyra 4:Agnesa bleu 18 lule. I ndau në 6 vazo. Nga sa lule kishte vendosur Agnesa në çdo vazo?
Përgjigje e saktë: 3
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
37/5937
Detyra 6: Njohja e formave
Ndihmë për vlerësuesin:
Koha për zgjidhjen e kësaj detyre nuk është e kufizuar.
Tregoni fletët e punës radhazi prej III-6a deri më 6d
Prej nxënësit kërkoni t’ju tregojë dhe/ose numërojë figurat gjeometrike, e jo t’i
emërojë.
Instruksione për nxënësin/nxënësen:
Shiko këto figura gjeometrike. Trego dhe numëro të gjithë rrethët në fletë.
Shiko këto figura gjeometrike. Trego dhe numëro të gjithë katrorët në fletë.
Shiko këto figura gjeometrike. Trego dhe numëro të gjithë trekëndëshit në fletë.
Shiko këto figura gjeometrike. Trego dhe numëro të gjithë kënddrejtët në fletë.
Në fund të detyrës, thoni: Në rregull. Të vazhdojmë.
Detyra nr. 6
Tregomi dhe numëroji të gjithë rrethet në fletë.
Tregomi dhe numëroji të gjithë katrorët në fletë.
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
38/5938
Tregomi dhe numëroji të gjitha trekëndëshat në fletë.
Tregomi dhe numëroji të gjitha kënddrejtët në fletë.
Detyra 7: Vazhdimi i vargjeve me forma gjeometrike
Ndihmë për vlerësuesin:
Koha për zgjidhjen e kësaj detyre nuk është e kufizuar.
Tregoni fletat punuese në radhën nga III - 7а deri 7c.
Mos kërkoni nga nxënësi t’i emërtojë f ormat gjeometrike, por vetëm të trgojë cila
formë mungon në vargun.
Instruksione për nxënësin/nxënësen:
Ky është varg me forma gjeometrike. Duhet të vazhdosh t’i radhitish format. Cilën nga këtyreformave, duhet ta vëndosh në vizën e zbrazët që ta vazhdosh vargun?
[Përsëritni këtë në çdo detyrë nëse është e nevojshme]Në fund të detyrës, thoni: Faleminderit për pjesëmarjen!
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
39/5939
Detyra nr. 7
Vargu nr.1
Vargu nr. 2
Vargu nr. 3
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
40/5940
5. Përdorimi i tablet kompjuterëve
5.1 Kyçja e qasjes pa tel të internetit.
Që të mund të lidhni tablet kompjuterin me qasjen pa të internetit, ndiqni këto hapa:
1. Zgjidhni përsëri ikonën “Rregullime” ose “Settings” dhe prekni “wi-fi”, që të vjennë opcionin “on”, që të aktivizoni qasjen pa tel në internet.
2. Zgjidhni një nga rrjetet “wi-fi” që kanë qasje në anën e djathtë dhe kyçuni mefjalëkalimin (password) përkatës.
3. Pritni deri sa të paraqitet ikona se ekziston sinjal në këndin lartë djathtas (kur i njëjti do të paraqitet dhe do të jetë i ngjyrosur me ngjyrë të kaltër, do tëthotë se me sukses jenë lidhur me rrjetin “wi-fi” pa tel).
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
41/5941
5.2 Deinstalimi i aplikacionit “Tanxherin” në tablet kompjutorin
Para studimit në maj 2016 për vlerësim fillimorë të gjendjes të edukimit gjuhësorë dhe
matematikorë te nxënësit të klasave të dyta dhe të treta, duhet të pregaditen tablet
kompjutorët, që të fshihen të gjitha instrumentet të instaluara më parë, me të cilët keniushtruar.
Qëllimi i kësaj pregaditjeje të tablet kompjutorit është që në të të instalohen vetëm
EGRA dhe EGMA instrumentët që do të përdorën në maj të vitit 2016.
Për ta përgaditur tablet kompjutorin, ndiqni këto hapa:
1. Zgjidhni ikonën për „Rregullime“ (settings) nga menyja me aplikime.
2. Nga menyja e ardhëshme zgjidhni Apps.
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
42/5942
3. Prekni një herë ikonën „Tanxherin“ aplikimin.
4. Së pari prekni pullën „Clear Data“ pastaj pullën „Uninstall“.
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
43/5943
5. Do të vëreni që fillon proçesi i deinstalimit i aplikimit „Tanxherin“.
5 3 Instalim i instrumenteve të ri në “Tanxherin” aplikimin në tablet kompjutorë
Për instalim të suksesshëm të Tanxherin aplikimit në tabletin kompjutorin e juaj, duhet të
jeni të lidhur në internet rrjetin pa tel (wi-fi), mënyra është e shpjeguar në pjesën 5.1.
Pastaj, duhet ta gjeni ikonën në internet shfletuesin në tabletin e juaj “Google Chrome”
ose të “Internet Browser“ të përshkruar me pikturat me shigjetë dhe prekeni.
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
44/5944
Në pjesën ku duhet të shkruhet veb adresa, duhet të prekni vendin e zbrazët i cili
është i ilustruar me shigjetë dhe pastaj duhet të shkruani linkun (veb adresën) e cila do të ju
dorëzohet nga ekipi i “Hap pas Hap”-it për studimin e paraparë në maj të vitit 2016.
Pastaj, nëse gjithçka është në rregull me konektimin e juaj në rrjetin pa tel (wi-fi) dhe jeni
konektuar me sukses në internet do të shikoni në këndin e lartë të majtë të ekranit të tablet
kompjutorit shigjetë te poshtë e cila tregon që inqizimi i “Tanxherin” aplikimit bashkë meinstrumentet EGRA dhe EGMA ka filluar:
Pas inqizimit të suksesshëm të “Tanxherin” aplikimit bashkë me instrumentet EGRA dhe
EGMA duhet të bëni instalimin e aplikimit. Prekni fajllin e instaluar “tangerine.apk” i
ilustruar me shigjetë të kuqe në pikturën e ardhëshme:
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
45/5945
Pastaj, duhet të prekni butonin “Next” (të ilustruar me shigjetë në pikturën e
ardhëshme) që të instaloni me sukses “Tanxherin” aplikimin bashkë me instrumentet EGRA
dhe EGMA:
Pasi që proçesi i instalimit mbaron me sukses, në tablet kompjutorin e juaj do të shfaqet kjo
ekspozitë me opcionet e ofruara:
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
46/5946
Prekni butonin “Open” që të aktivizoni me sukses aplikimin Tanxherin. Gjatë kyç jes
së parë të “Tanxherinit” ndonjëherë është e nevojshme më shumë kohë (10 – 15 sekonda),
e pastaj do të paraqitet faqja për lajmërim (me emrin e përdoruesit dhe fjalëkalimin).
Çdo vlerësues duhet të mbajë në mend emrin përdorues dhe fjalëkalimin të kri juar
gjatë trajnimit dhe t’i përdor që të kyçet në “Tanxherin” softverin. Nëse keni ndonjë
problem, lajmërohuni në zyrën e “Hap pas hapit”. Për kryerje të suksesëshmetë këtij hapi
nuk është e detyrueshme të konektohemi në internet.
5 4 Lajmërimi/ ’ lajmërimi
1. Kyçni tablet kompjuterin nëpërmjet pullës së jashtme e cila gjendet në pjesën esipërme të pajisjes, nga ana e djathtë. Mbani derisa të paraqitet fotografi në ekran.
2. Nëse ekrani është i kyçur (paraqitet shenjë me dry), mbani drynin dhe lëvizni gishtindjathtas ose majtas derisa nuk hapet.
3. Gjeje ikonën “Tanxherine” (katror ngjyrë portokalli me mandarinë) në ekranin tuajfillestar ose në menynë ku janë të vendosur aplikimet tjera.
4. Prekni njëherë.5. Do të paraqitet ikona ku duhet ta krijoni/shënoni emrin tuaj të përdorimit
(enumerator name) dhe fjalëkalimin (password).
Gjatë kyçjes së parë në “Tanxherin” aplikimin duhet të zgjidhni opcionin “Sign up” iilustruar me shigjetë ne pikturën në vijim (këtë duhet ta bëni vetëm në kyçjen e parë nëaplikimin “Tanxherin”).
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
47/5947
Kjo do të mundëson të krijoni emrin përdorues të jujaj ( enumerator name) dhe fjalëkalim(password). Më së lehti krijohet emri përdorues ashtu që do të përdoret emri dhe mbiemri juaj nëvazhdim (rekomandohet të përdoren vetëm shkronja të vogla). Gjithashtu rekomandohet tëpërdoren shkronjat latine.
Për shembull: nëse emri juaj është Biljana Jovanovska, shkruani biljanajovanovska. Në këtëmënyrë, më lehtë do të mundet të përcillet puna e vlerësuesit gjatë mbledhjes së rezultateve të
fituara. Fjalëkalimi është „proekt“. Kur kyçeni për herë të dytë dhe çdo të ardhëshme, duhettë zgjidhni opcionin “Login” i ilustruar në pikturën në vijim:
6. Në vazhdim pasi që të bëhet lajmërimi i drejtë, aplikacioni do t’ju jep qasje në listëne instrumenteve EGRA dhe EGMA.
7. Zgjidhni instrumentin që dëshironi ta parashtroni nga lista e instrumenteve. Hapnime ndihmën e ikonës me shigjetë ngjyrë portokalli.
Start
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
48/5948
8. Ikona e cila tregohet pas titullit të secilit instrument përdoret për dërgim dhe
sinkronizim të të dhënave (rezultatite) deri te softueri kryesor (shikoni në seksionin
5.7).
5.5 Fillimi i mbledhjes së të dhënave
ÇDOHERË SË PARI PARASHTRONI EGRA TESTIN!
1. Para se ta ftoni nxënësin/nxënësen që të filloni me parashtrimin e vlerësimit , hapni
instrumentin përkatës dhe plotësoni të dhënat fillestare. Udhëzime për mbushje tëkëtyre të dhënave mund të gjeni në kapitullin 2. Procedura gjenerale.
2. Pastaj vijojnë detyrat e instrumentit, si është sqaruar në kapitujt paraprak tëdoracakut. Instruksionet që duhet t’ia lexoni nxënësit janë të futura në tabletkompjuterin. Gjithashtu, është përmendur edhe cilat fletë të punës duhet t’ia tregoninxënësit. Nëse ju duhet ndihmë, për sa i përket kufizimit kohor të pyeturës shtypnipullën “Help” dhe do t’ju paraqiten informata shtesë.
3. Pjesa më e madhe e navigacionit nëpër meny të aplikimit bëhet me prekje tëopcioneve përkatëse në ekranin, duke përfshirë edhe kalimin në detyrën e radhësnga instrumenti(pulla “Next”). Mirëpo, nëse të gjitha pullat nuk janë të kompletuaranuk do të mund të vazhdoni me vlerësimin.
4. Për detyrat që kanë kufizim kohor duhet ta kyçni kohëmatësin me shtypjen e pullës“Start”. Më shumë për këtë flitet në pjesën punë me detyra me kufizim kohor.Rregulla themelore është se ju si vlerësues duhet t’i shënoni përgjigjet e pasakta mepërzgjedhjen e shkronjës dhe/ose fjalës së shqiptuar gabimisht. Nëse në ndërkohë
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
49/5949
nxënësi vet e përmirëson gabimin, edhe ju mund ta përmirësoni përgjigjen nëseedhe njëherë e shtypni atë fushë (fusha e përzgjedhur do të kthehet si më parë).Nëse nxënësi lëshon një radhë të tërë, shënoni shkronjat në tërë radhën, si tëpalexuara me prekje të yllit në fund të rreshtit.
5. Pas mbarimit të vlerësimit (zgjidhjes së detyrës së fundit) do të vëreni vërtetim sevlerësimi është i kompletuar dhe atëherë keni mundësi për rishikim të rezultatevepër çdo detyrë (me shtypjen e pullës “details” në detyrat e kompletuara). Ky opsion
paraqet mundësi për vlerësuesit të kontrollojnë (vërtetojnë) se të gjithë detyrat janëtë kompletuara.
6. Për ruajtje të suksesshme të rezultateve nga vlerësimi në bazën e të dhënave është e
nevojshme të shtypni në pullën “Save Results”. Nëse rastësisht dilni nga faqja e
fundit e vlerësimit të bërë të aplikimit (kur është i dhënë opsioni që të ruhenrezultatet “Save Results”), rezultatet e tërësishme të vlerësimit do të humben.
Gjithashtu, nëse rastësisht e lëshoni shfletuesin rezultatet nuk do të ruhen me
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
50/5950
sukses. Me shtypje të opcionit “Back”, shtypje të “Refresh” në shfletuesin ose
shtypja e opcionit “Collect” gjithashtu do të shkakton që rezultatet mos të ruhen me
sukses. Mbani mend se të dhënat e futura do të ruhen me sukses vetëm nëse në
fund të çdo vlerësimi të mbaruar e shtypni pullën “Save”.
7. Pas ruajtjes me sukses të rezultateve do ta shihni “Perform another assessment”
(Filloni vlerësim tjetër). Mund ta shtypni këtë dhe ta zgjidhni opsionin për fillimin e
vlerësimit të një nxënësi të ri me instrumentin e njëjtë ose mund ta shtypni ikonën e
rrumbullakët të “Tanxherinit” në këndin e majtë lartë që të ktheheni në
listën me instrumente të lira që të zgjidhni dhe filloni instrument tjetër.
8. Që të bëni kontroll në numrin e përgjithshëm të vlerësimeve të ruajtur në bazën e të
dhënave, kthehuni në listën me instrumente. Që ta hapni menynë me opsione për
instrument të caktuar duhet të shtypni ikonën . Do të shihni listë me vlerësime
tashmë të mbaruara nga ana e vlerësuesit dhe mundësi t’i shikoni hollësitë për këto
vlerësime.
9. Që të ç’ lajmëroheni me sukses nga “Tanxherini” aplikimi shtypni “Logout” qëgjendet lart në këndin e djathtë të ekranit.
5 6 Puna me detyra të kufizuara me kohë
Një pjesë e detyrave në instrumentet EGRA dhe EGMA janë të kufizuara me kohë
dhe ajo është qartë e thënë në instruksionet që janë përmendur në këtë doracak, por edhe
në instruksionet në vetë tablet kompjuterin.
Te detyrat të kufizuar me kohë, vet detyra që duhet të zgjedh nxënësi (si edhe
përgjigjet e ofruara) nuk do të paraqiten në ekran derisa nuk shtypni “Start”. Shtypni “Start”,
në çastin kur nxënësi fillon të lexon detyrën(jo më herët) koha do të fillon të matet (nëpajtim me kohëzgjatjen e detyrës 60 ose më shumë sekonda) dhe përgjigjeve të ofruara (në
fushat me shkronja, fjalë dhe numrat) do të paraqiten në ekran. Nëse është e nevojshme që
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
51/5951
të fillohet me detyrën nga fillimi ekziston pullë me qëllim të tillë e cila gjendet në pjesën e
poshtme të ekranit.
Ekzistojnë dy mënyra për mbarimin e detyrave të kufizuara me kohë:
1. Nëse nxënësi ende lexon ose zgjedh detyra, kurse koha ka kaluar, ekrani do të fillojë
të ndizet dhe mbyllet me ngjyrë të kuqe dhe do të paraqitet “select the last item
read” (përzgjidh fushën e fundit që është lexuar). Vlerësuesi në atë moment duhet t’i
thotë nxënësit ta ndërpresë leximin ose të zgjidh detyrën dhe pas kësaj ta shënon
(përzgjedh) fushën e fundit të lexuar në momentin kur ka kaluar koha e lejuar. Hapi i
ardhshëm për vlerësuesin është të shtyp pullën “Next”.
-
8/16/2019 Udhezime Per Instrumentet
52/5952
2. Nëse nxënësi i kalon të gjitha fushat dhe përgjigjet para se të kalojë koha e paraparë,
vlerësuesi duhet ta ndërpret kohën me shtypjen e “Stop”. Hapi i ardhshëm është të
shtypet fusha e fundit e lexuar nga nxënësi dhe pastaj të shtypni “Next” që të
kalohet në detyrën e radhës.
5.7 Ruajtja dhe sinkronizimi i të dhënave
Që të dërgohen të dhënat nga vlerësimet e kryera deri te baza e serverit, ndiqni këto
hapa:
1. Lidhuni me qasje pa tel të internetit (wi-fi)
2. Shkoni në listën me instrumente (duke e përdorur ikonën e rrumbullakët majtas në
këndin lartë )
3. Nga lista e instrumenteve shtypni ikonën “Data” nga ana e majtë e emrit të
instrumentit.
4. Do të shohim të gjithë rezultatet e vlerësimeve të cilat janë kompletuar në tablet
kompjuter.
5. Kur paraqitet opcioni “Cloud” me ngjyrë hiri shtypni mbi të (ikona do të ngjyroset e
verdhë dhe do të selektohet me sukses). 6. Prisni deri sa të merrni konfirmim në dritarën e verdhë