Üçbucağın, kvadratın və düzbucaqlının perimetri
TRANSCRIPT
Riyaziyyat. V sinif
Mövzu Üçbucağın, kvadratın və düzbucaqlının perimetri.
Həndəsi fiqurları tanıyır və
fərqləndirə bilir.Tərəfləri verildikdə
üçbucaq, düzbucaqlı və
kvadratın perimetrlərini tapır.
Məqsəd
İş forması
Cütlər,böyük və kiçik qruplar.
İş üsulu:• Beyin həmləsi• Müzakirə • Müsahibə• Venn diaqramı
• İnformatika.• Həyat bilgisi.
İnteqrasiya•İnformatika.•Həyat bilgisi.
RESURSLARI
• Dərslik, • test kitabı• işçi vərəqələri• həndəsi fiqurlar• xətkeş• qələm• pozan• lövhə• təbaşir• kompyuter və. s.
Dioqnostik qiymətləndirmə
Üçbucaq nəyə deyilir?
Üçbucağın atributları hansılardır?
Üçbucaq
• A,B,C üçbucağın
təpələri,AB,AC,BC-yə isə tərəfləri deyilir.
Bir düz xətt üzərində olmayan üç nöqtədənonları ardıcıl olaraq birləşdirən parçalardan
ibarət olan fiqura üçbucaq deyilir.
A C
B
Üçbucağın hansı növləri var?
Tərəflərinə və bucaqlaqrına görə
Üçbucağın bucaqlarına görə növləri.
• Düzbucaqlı üçbucaq
• İtibucaqlı üçbucaq
• Korbucaqlı üçbucaq
Ücbucagın tərəflərinə görə növləri.
• Müxtəliftərəfli
• Bərabəryanlı
• Bərabərtərəfli
Verimiş əşyalar hansı formadadır?
Dördbucaqlı nədir və nəyə deyilir?
Bir düz xətt üzərində yerləşməyən dörd
nöqtədən və onları ardıcıl olaraq birləşdirən dörd parçadan ibarət olan həndəsi fiqur .
A, B, C, D NÖQTƏLƏRİNƏ DÖRDBUCAQLININ TƏPƏ NÖQTƏLƏRİ, AB, BC, CD, AD PARÇALARINA DÖRDBUCAQLININ TƏRƏFLƏRİ DEYİLİR
A
BC
D
Dördbucaqlı
Dördbucaqlının hansı növlərini tanıyırsınız?
Bütün bucaqları düz bucaq olan dördbucaqlı düzbucaqlı adlanır.
Düzbucaqlının bir təpədən cıxan tərəfləri onun uzunluğu və eni adlanır.
Düzbucaqlının böyük tərəfi onun uzunluq, kiçik tərəfi isə en qəbul olunur.
b
a
b
a
Kvadrat nəyə deyilir?
Bütün tərəfləri bərabər və bütün bucaqları düz bucaq olan dördbucaqlı.
KVADRAT
A
B
C
D
A,B,C,D – KVADRATIN TƏPƏ NÖQTƏLƏRİAB, BC,CD, DA- KVADRATIN TƏRƏFLƏRİDİR
TƏPƏ NÖQTƏLƏRİ A,B,C,D OLAN KVADRAT ABCD,BCDA,CDAB,DABC VƏ.S KİMİ İŞARƏ OLUNUR.
Motiviasiya.Problemin qoyulması.
Qruplardakı fiqurları necə fərqləndirmək olar?
1 2
Perimetr nə deməkdir?
Perimetr ətrafı ölçürəm — fiqurun sərhəddinin ümumi uzunluğu (əsasən müstəvi üzərində). Uzunluq kəmiyyətləri ilə ölçülür.
Bəzən həndəsi fiqurun sərhəddni də perimetr adlandırırlar.
Təqdiqat sualı
Üçbucağın,kvadratın, düzbucalının
perimetri necə və hansı
üsullarla hesablanır?
Təqdiqatın aparılması.Şagirdlər qruplara bölünürlər. Qruplara iş vərəqələri paylanır.
Tərəfləri 3,4 və 5 olan üçbucağın perimetrini tapın.
A) 12B) 15C) 10D) 11
1.
Tərəfləri 6 sm və 7 sm olan düzbucaqlının perimetrini haesablayın.
A) 25B) 24C) 26D) 28
2.
Perimetri 144 sm olan kvadratın tərəfini tapın.
A) 36 SMB) 42 SMC) 28 SMD) 120 SM
3.
Tərəfləri 4 olan üçbucağın perimetrini tap.
A) 16B) 8C) 12D) 20
1
Tərəfləri 15 sm və 2 sm olan düzbucaqlının perimetrini tapın.
• A) 20 SM• B) 34 SM• C) 15 SM• D) 75 SM
2
3. Hansı fiqur kvadratdır.
A B
C D
Tərəfləri 10,10 və 12 olan üçbucağın perimetrini tapın.
A) 42B) 32C) 22D) 52
1
Düzbucaqlının tərəfləri 16 sm və 10 sm olarsa onun perimetrini tapın.
A) 52 SMB) 70 SMC) 20 SMD) 58 SM
2
Kvadratın perimetri 16 sm-dir.Tərəfini tapın.
A) 5B) 4C) 8D) 6
3
•Qrup kapitanlarının
•yarışı
Kvadrat və Düzbucalınının oxşar cəhətlərini yazın.
k d
Məlumat mübadiləsi.Hər qrup lideri öz işini təqdim edir.Qrupların işi lövhədən asılır.
Məlumatın müzakirəsi.
•Müzakirə prosesində müəllim şagirdlərə suallar verir.
Müəllim şagirdlərin köməyi ilə əsaslı fikri qısa və aydın izah edir. Şagirdlərin cavabında
faydalı fikirləri izah etdirmək üçün əlavə suallar verir.
Üçbucağın perimetri necə hesablanır?
Kvadratın perimetri necə hesablanır.
Düzbucaqlının perimetri necə hesablanır?
Nəticə və ümumiləşdirmə.Şagirdlərin cavablarını
ümumiləşdirərək bildirirəm ki, insan həmişə oxuyub
öyrənməlidir. Perimetr anlayışı tez-tez istifadə olunan anlyışdır.
• Üçbucağın bütün tərəfləri cəminə onun perimetri deyilir.
Üçbucağın perimetri.BərabəryanlıP=a+a+c
MüxtəliftərəfliP=a+b+c
Bərabərtərəfli
P=a+a+a
Düzbucaqlının perimetri.
Uzunluğunu a, enini b, perimetrini P ilə işarə etsək, tərifdən alarıq ki,
P = 2(a + b ) olur.
b
a
ba
Kvadratın perimetri
Kvadratın tərəfinin uzunluğunu a ilə işarə etsək, tərifə görə onun perimetri üçün
P = 4•aDüsturunu alarıq.
Şagirdlərin cavablarını sistemləşdirdikdən sonra onların
diqqətini yenidən ekrana yönəldirəm.
• RİYAZİYYAT BÜTÜN ELMLƏRİN AÇARI OLDUĞU ÜÇÜN
O, HAKİM ELAN OLUNUR. VƏ
BÜTÜN BAŞQA ELMLƏR ONA TABE OLMAĞA MƏCBURDUR
Astronomiya
Yaradıcı tədbiq etmə.
Cütlərə döşəmənin, yazı taxtasının, günyənin,
kvadrat formasında olan şəklin perimetrinin
hesablanması tapşırılır.
Ev tapşırığı.
Dərslikdən və test tapşırıqları kitabından
çalışmalar verilir.
Dərsin bütün mərhələlərində ayrı-ayrı
şagirdlərin fəaliyyəti üzrə qiymətləndirmə aparılır.
Qiymətləndirmə.
54
QruplarBacarıq
1 2 3
AraşdırmaMisal həlliTədbiq etməƏməkdaşlıq
QÜVVƏT ELMDƏDİR, BAŞQA CÜR HEÇ KƏS, HEÇ KƏSƏ ÜSTÜNLÜK EYLƏYƏ BİLMƏZ.