ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

E-TİCARET VE E-DÖNÜŞÜM SÜRECİ

E-Adımlar öncesi: Sıfır NoktasıE-Ticaret ve e-işletme olma yolunda atılacak

adımlar sadece teknik aşamalar olarak değil idari kararların önemide dikkate alınarak ele alınmıştır. Teknik adımlar olarak adlandırılan adımlar web sitesi kurma, barındırma ve yönetme esnasında geçirilen en belirgin aşamaları kapsamaktadır.

İlk aşama işletmelerin e-ticaret ve e-dönüşüm adımlarını henüz atmadan önce aşama olan sıfır noktası diyebileceğimiz bir aşamadır.

Sıfır Noktası; e-dönüşüm projelerine başlamadan önce uyulması gereken şartların öğrenilmesi gereken noktadır. Önemlidir çünkü bu kurallar başarılı olmanın ön koşuludur.

Herşeyden önce hatırlanması gereken gerçeklerden birisi ticari girişimlerin veya dönüşüm süreçlerinin kaynak gerektirdiğidir. Bu kaynaklara yatırım yapmak gerekir. Bu kaynak sadece finansal kaynak olarak öngörmek yanıltıcı olur. İşte bu nedenle , bir girişim veya dönüşüm fikrinin hayata geçmemesinin nedeni olarak sadece finansal kaynak yetersizliğinin öne sürlmesi doğru değildir. Bu düşünce insan gücü ve bilgi kaynağının yok sayılması, yönetim beceri ve yeteneklerinin ise küçümsenmesi anlamına gelir.

Finansal kaynak olursa bu kaynağı kullanarak diğer kaynaklar satın alınabilir şeklinde bir yaklaşımda bulunmak ise iş planının ve yönetimim önemini ve anlamını bilmemektedir.

Yeni Ekonomide Kaynaklarİnsan KaynaklarıFinansal ve fiziksel kaynaklarBilgiAğlar, ilişkiler(Network)Bu kaynaklardan özellikle son ikisi yeni ekonomide işyapan firmalar için çok önemli kaynaklardır.

Her kaynak gibi bunlarada nasıl ulaşılacağı, neye mal olacağı, ve hangi amaçla ne şekilde kullanılacağı öncelikle planlanmalıdır.

En ince detayına kadar kanakların nasıl verimli ve etkin kullanılacağı düşünülmeli ve işler bu plan çerçevesinde yürütülüp, kaynakların etkin ve verimli kullanılıp kullanılmadığı kontrol edilmelidir.

İdari Kararlar Bilişim teknolojileri Yatırım kararıİhtiyaç analiziWeb sitesi ve işlevi ne olacak?BT hangi ihtiyaçlar için Kullanılacak?‘E’ uygulamaların firmanın hangi amaç ve

stratejileri içinuygun görüldüğüBT’den sağlanacak faydanın ve maliyetin tespitiUygun e-uygulamaların seçimi yönetilmesi ve

kontrolüne ilişkin kararlar

Teknik KararlarBilgisayar ve çevre birimlerinin seçimiİnternet ve diğer ağ bağlantılarının seçimi ve

kurulumuWeb sitesinin kurulum ve yönetimine ilişkin

kararlarKullanılacak e-uygulama alternatiflerinin

teknik uygunluğunun değerlendirilmesiGüvenlik politikasına uygun teknolojilerin

belirlenmesiÖdeme altyapısına ihtiyaç olacaksa ödeme alt

yapısı, sanal pos kurulumu.

Sanal dünyada yer almak için önce adres edinmek gerekir.Bu adresin arama motorlarında yer alması, hangi anahtar kelimelerle arandığında ilk sıralarda çıkacağı, site üstünde sipariş gönderi takibi gibi özelliklerin bulunmasının teknik bir boyutu vardır.

Teknik adımların atılmasında yaşanan sıkıntıların yanısıra ,e-ticarette adım atmayı geciktiren nedenlerden bir diğeri, kişilerin, kurumların internetle ilgili güvenlik kaygılarıdır.

Her E-Uygulama Fırsatı Kullanılmalı mı?Firma hangi ihtiyacını karşılamayı amaçlıyor?Firmaya e-uygulamanın maliyetine katlanacak

bir getiris olacak mı?Yeni bir iş fırsatı yaratır mı?Kimlere ve hangi birimlere nasıl bir iş yükü

getirecek? E-Uygulama teknolojik olarak mümkün olduğu için değil bir ihtiyacı karşılıyorsa uygulanmalıdır.

E-Ticarette Teknik AdımlarBilgisayar yazılım donanım ve çevre

birimlerinin edinilmesi.Internet erişimi, ağ teknolojilerinin kurulması.Web sitesi kurma, barındırma, ve yönetimi.Alan adı seçimi ve tescili,Sitenin tasarımı,Sitenin erişilebilirliğinin sağlanması,Sitenin işleyişi ve yönetimi,Güvenlik sisteminin kurulması,Ödeme altyapısının kurulması.

Bilgisayar Donanım ve Ekipman Seçimini ve Satın Alma Kararını Etkileyen UnsurlarFirmanın amacı, üretim,pazarlama vb. Yönetim

fonksiyonlarını yerine getirmek için ihtiyaç duyduğu BT araçları.

Şirket içindeki kullanıcı sayısı ve kullanıcu profiliBilgisayara ihtiyaç olan görev ve aktivite sayısıEtkinliği ve verimliliği etkileyecek kritik iş süreçleriDonanım ve yazılım için kullanılacak finansal kaynakWeb sitesinin firma bünyesinde mi barındırılacağı

yoksa dışarıdan mı hizmet alınacağı?Fiziksel ve sanal güvenlik politikaları ve güvenliği

sağlama becerisine ne derece sahip oldukları.Otomasyona geçirilecek iş süreçleri.

Her yatırım kararında olduğu gibi BT yatırım kararında da kritik olan iş, ihtiyaç analizidir. Bunu belirleyecek kişi ise kendi firmasını, yaptığı işi, iş modelini, ürün ve hizmetlerini bilen, müşterisini tanıyan kişidir.İhtiyaca uygun bilgisayar edinmenin anlamı şudur. Sadece ofis programlarını kullanmak isteyen ve basit işlemler yapacak olanlar ile kurumsal kaynak planlaması, satış otomasyonu, müşteri ilişkileri yönetmek isteyenlerin ihtiyaçları arasında fark olacaktır.Teknik çizim yapan mimar ile film montajı yapmak isteyen bir yönetmenin istediği donanım ve yazılım başkadır.

Bilgisayar yazılım, donanım ve çevre birimleri sahipliğini sadece e-ticaretin bir adımı olarak değil e-dönüşümün bir parçası olarak ele almak gerekir.

BT yatırım kararını vereceklerin uzman olmadıkları bir konudsa zaman zaman terddüde düşmeleri doğaldır.

Belli bir zamanda isabetli olan yatırım kararı, teknolojideki hızlı ilerleme nedeniyle kısa bir süre sonra geçerliliğini yitirebilir.

Bugün için geçerli olan bir donanım, ileride teknolojik olarak yetersiz ve yavaş kalabilir. Önemli olan bu riski en aza indirebilmektir. Bir donanım veya yazılımın ölçeklenebilir olmasının anlamı budur.

Ölçeklenebilirlik, bir donanım, yazılım veya bir uygulamanın kuruluşun artan ihtiyaçlarına cevap verecek esnek bir yapıya sahip olma özelliğidir. Performansa zarar vermeden daha fazla sayıda kullanıcıya cevap verebilmesi, daha fazla miktarda veriyi işleyebilmesi, ve tüm bunları maliyet-etkin şekilde birim iş maliyetini en az etkileyecek şekilde gerçekleştirilmesidir. Ölçeklenebilirlik, hızlı büyüyeceği öngörülen kuruluş ve ağlar için teknolojik açıdan dikkate alınması gereken önemli bir özelliktir.

İnternet Tabanlı İletişimKablolu ağlar dışında kablosuz ağlar üstünden de

iletişim yaygınlaşmaya başlamıştır. 200-300 mt. Kapsama alnında wi-fi, 60-70 km. Kapsama alanı olan Wimax bağlantıları internet erişim hizmetleridir. ‘Wireless Fidelity’ –Wi-Fi Kablosuz bağlılık anlamına gelir.

Geleceğin en çok kabul gören internet bağlantı türlerinden birisinin Wimax teknolojisi olduğu görülmektedir. Dha geniş coğrafi alanlarda kurulacak baz istasyonları ile bu teknoloji sayesinde telefon hattı bile döşenemeyen noktalara kadar internet erişimi sağlanması mümkün hale gelecektir. Özellikle kablo döşemenin zor olduğu coğrafi bölgelerde çok önemli bir çözüm olacaktır.

İşletmeler için internet tabanlı iletişimin en önemli ticari değeri, sesli, yazılı, görsel iletişimin eş zamanlı ve etkileşimli uygulamalar geliştirmeye olanak sağlamasıdır.Internet Bağlantısı Nasıl Olmalı?Amaç; internet üstünden gerçekleşecek

işlemlerin• Yeterli hızda• Güvenli(secure)• Kesintisiz, kaliteli ve güvenilir olması.İhtiyaç duyulan miktarda veri iletişimine

olanak sağlamasıdır.

Kurulan ağa yolları ne kadar geniş ve bu yoldaki trafik ne kadar az olursa varılmak istenen noktaya erişim o denli hızlı olur. Yollar eğer açık olursa taşınacak se, metin ve görüntü miktarı çok olsa bile daha rahat iletilir.

İnternet üstünden böylesine farklı veri türlerinin iletişimi mümkün olduğuna göre bu ağ üstünde neler yapmak istediğinize bağlı olarak ona uygun internetbağlantısı seçmek gerekir. Çünkü internet erişimi için çeşitli bağlantı türleri vardır. Bireysel amaçlı ve kurumsal amaçlı olmasına göre değişir.