Çukurova Ün İvers İtes fen b İlİmler İ enst İ · 2019-05-10 · Çukurova Ün İvers İtes...
TRANSCRIPT
ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ
YÜKSEK LİSANS TEZİ
Fehmi KASAPOĞLU
TÜNEL KALIP SİSTEMLERLE ÜRETİLEN PERDELİ TAŞIYICI SİSTEMLERİN, KONVANSİYONEL SİSTEMLERLE KARŞILAŞTIRILMASI
İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI
ADANA, 2008
I
ÖZ
YÜKSEK LİSANS TEZİ
TÜNEL KALIP SİSTEMLERLE ÜRETİLEN PERDELİ
TAŞIYICI SİSTEMLERİN KONVANSİYONEL
SİSTEMLERLE KARŞILAŞTIRILMASI
Fehmi KASAPOĞLU
Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü
İnşaat Mühendisliği Anabilim Dalı
Danışman: Prof. Dr. A. Kamil TANRIKULU Yıl: 2008, Sayfa: 163
Jüri: Prof. Dr. A.Kamil TANRIKULU Prof. Dr. Cengiz DÜNDAR
Yrd. Doç. Dr. Seren GÜVEN
Bu çalışmada, taşıyıcı sistemleri farklı kalıp sistemlerine uygun olarak tasarlanan binaların deprem davranışları ve maliyetlerinin karşılaştırılması amaçlanmıştır. Bu amaçla, Toplu Konut İdaresi tarafından yaygın olarak kullanılan; Y, FG ve DG tipi çok katlı bina projelerinden yararlanılmış olup toplamda altı farklı yapı modeli ele alınmıştır. Yapıların Statik ve dinamik analizleri Sta4cad v-12.1 paket programı ile gerçekleştirilmiştir. Tüm modellerin dinamik analizinde Mod Birleştirme Yöntemi kullanılmıştır. Karşılaştırmalı maliyet analizlerinde; kaba inşaat malzeme ve işçilik bedelleri göz önüne alınarak hesaplamalar yapılmıştır. Maliyet analizleri sırasında piyasadan güncel fiyat araştırması yapılarak, değerlendirmelerin günümüz şartlarına uygun olması sağlanmıştır.
Analiz sonuçlarına göre; son yıllarda kullanımı giderek artan tünel kalıp sistemlerinin, konvansiyonel kalıp sistemlere göre ilk yatırım maliyetinin daha fazla olduğu ancak kalıp ömrünün diğer kalıp sistemlerine göre daha uzun olması nedeniyle seri yapı imalatlarında (toplu konut) daha avantajlı olduğu, uygulama sayısının nispeten az olması durumunda ise geleneksel ahşap kalıp sisteminin daha avantajlı olduğu görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Tünel Kalıp Sistemi, Geleneksel Kalıp Sistemi, Maliyet
Analizleri, Perdeli Yapı, Perde-Çerçeveli Yapı.
I
ABSTRACT
MSc THESIS
COMPARISON OF TUNNEL FORM BUILDING
STRUCTURES WITH CONVENTIONAL SHEAR WALL-
FRAME SYSTEMS
Fehmi KASAPOĞLU
DEPARTMENT OF CIVIL ENGINEERING
INSTITUTE OF NATURAL AND APPLIED SCIENCES UNIVERSITY OF ÇUKUROVA
Supervisor : Prof. Dr. A. Kamil TANRIKULU
Year: 2008, Pages:163 Jüri: Prof.Dr.A.Kamil TANRIKULU
Prof.Dr.Cengiz DÜNDAR Yrd.Doç.Dr. Seren GÜVEN
In this study, comparison of the earthquake behavior and constructional
costs of the building whose structural systems are designed according to the different mould systems is aimed. For this purpose, in total six different structural models are dealt with by benefiting from the multi-story buildings’ project named as Y, FG and DG which are widely used by Housing Development Administration of Turkey (TOKİ). Static and dynamic analyses of the structure are realized by the computer program Sta4Cad V-12.1. The Mode Superposition Method is used in the dynamic analysis of all models. In the comparative cost analysis, the accounts are made according to the prices of common constructions materials and workmanship. During the cost analysis, by making actual price investigation it is supplied that the evaluation is suitable for our daily conditions.
According the results of analysis, the first investment cost of tunnel form system whose usage are increasing in recent years are too much but because of the lifetime of form is too long according to the traditional form systems, it has more advantage in the mass production (collective building). If the number of application is in less condition, it’s seemed that traditional form system has more advantageous.
Key words: Tunnel Form System, Traditional Form System, Cost Analyses,
Shear-Wall Building, Shear Wall - Frame System
III
TEŞEKKÜR
Yüksek lisans tez konumun seçiminde ve çalışmalarım sırasında benden
yardımını ve bilgisini esirgemeyen Sayın Prof. Dr. A. Kamil TANRIKULU’ ya ve
hayatım boyunca beni her konuda destekleyen ve her zaman yanımda olan aileme
teşekkürlerimi sunarım.
IV
İÇİNDEKİLER SAYFA
ÖZ I
ABSTRACT II
TEŞEKKÜR III
İÇİNDEKİLER IV
ÇİZELGELER DİZİNİ VIII
ŞEKİLLER DİZİNİ XII
SİMGELER XIII
1. GİRİŞ 1
2. ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR 2
3. MATERYAL VE YÖNTEM 5
3.1. Betonarme Yapı İmalatında Kullanılacak Kalıp Sistemleri;
Tünel Kalıp Sistemi ve Konvansiyonel Kalıp Sistemi 5
3.1.1. Yapı Kalıbı 5
3.1.1.1. Yapı kalıbı ve Yapı Kalıbının Yapıdaki Önemi 5
3.1.1.2. Betonarme Yapı Kalıbındaki Gelişmenin Tarihsel Süreci 6
3.1.1.3. Yapı Kalıplarının Sınıflandırılması 7
3.1.1.4. Kalıp Maliyetini Oluşturan Faktörler 8
3.1.1.5. Kalıp Malzmesinin Kalıp Seçiminde Önemi 9
3.1.2. Tünel Kalıp Sistemi 10
3.1.2.1. Tünel Kalıp Sisteminde Donatı Düzenlenmesi 12
3.1.2.2. Tünel Kalıp Sisteminin Avantajları 13
3.1.2.3. Tünel Kalıp Sisteminin Dezavantajları 14
3.1.3. Konvansiyonel Kalıp Sistemi 15
3.1.3.1. Geleneksel Ahşap Kalıp 15
3.1.3.2. Geleneksel Ahşap Kalıp Sistemi İle Perde Kalıbı 16
3.1.3.3. Geleneksel Ahşap Kalıp Sistemi İle Kolon Kalıbı 18
3.1.3.4. Geleneksel Ahşap Kalıp Sistemi İle Döşeme Kalıbı 19
3.1.3.5. Geleneksel Ahşap Kalıp Sistemi İle Kiriş Kalıbı 20
V
3.2. Hesap Yöntemlerinin 2007 Deprem Yönetmeliğine Göre İrdelenmesi 21
3.2.1. Deprem Yüklerine İlişkin Genel Kurallar 21
3.2.1.1. Düzensiz Binalar 21
3.2.1.2. Düzensiz Binalara İlişkin Koşullar 21
3.2.1.3. Elastik Deprem Yüklerinin Tanımlanması:
Spektral İvme katsayısı 27
3.2.1.4. Elastik Deprem Yüklerinin Azaltılması: Deprem Yükü
Azaltma Katsayısı 31
3.2.1.5. Taşıyıcı Sistemlerin Süneklik Düzeylerine İlişkin Genel
Koşullar 32
3.2.1.6. Süneklik Düzeyi Yüksek Betonarme Boşluksuz Perdeli
Çerçeveli Sistemlere İlişkin Koşullar 32
3.2.2. Deprem Analizinde Hesap Yöntemleri 35
3.2.3. Eşdeğer Deprem Yükü Yöntemi 35
3.2.3.1. Eşdeğer Deprem Yükü Yönteminin Uygulama Sınırları 35
3.2.3.2. Toplam Eşdeğer Dep. Yükünün Belirlenmesi 36
3.2.3.3. Katlara Etkiyen Eşd. Dep. Yüklerinin Belirlenmesi 37
3.2.3.4. Göz önüne Alınacak Yer değiştirme Bileşenleri ve Deprem
Yüklerinin Etkime Noktaları 39
3.2.3.5. Binanın Birinci Doğal Titreşim Periyodunun Belirlenmesi 41
3.2.3.6. Eleman Asal Eksen Doğrultularındaki İç Kuvvetler 42
3.2.4. Mod Birleştirme Yöntemi 43
3.2.4.1. İvme Spektrumu 43
3.2.4.2. Göz önüne Alınacak Dinamik Serbestlik Dereceleri 43
3.2.4.3. Hesaba Katılacak Yeterli Titreşim Modu Sayısı 44
3.2.4.4. Mod Katkılarının Birleştirilmesi 45
3.2.4.5. Hesaplanan Büyüklüklere İlişkin Altsınır Değerleri 46
3.2.4.6. Eleman Asal Eksen Doğrultularındaki İç Kuvvetler 46
VI
4. UYGULAMALAR 47
4.1. Genel Bilgiler 47
4.1.1. Taşıyıcı Sistem Seçimi 47
4.1.2. Malzeme ve Analiz Parametreleri 48
4.2. Y tipi Binanın İrdelenmesi 51
4.2.1. Taşıyıcı Sistemin Tünel Kalıp Sistemine Uygun Seçilmesi
Durumu (Y-TK Binası) 51
4.2.2. Taşıyıcı Sistemin Geleneksel Kalıp Sistemlerine Uygun Seçilmesi
Durumu (Y-GK Binası) 59
4.2.3. Y-TK ve Y-GK Binaları İçin Elde Edilen Sonuçların
Karşılaştırılması 66
4.2.3.1. Dinamik Analiz Sonuçlarının Karşılaştırılması 66
4.2.3.2. Y-TK ve Y-GK Binaların Maliyet Yönünden
Karşılaştırılması 69
4.3. FG Tipi Binanın İrdelenmesi 75
4.3.1. Taşıyıcı Sistemin Tünel Kalıp Sistemine Uygun Seçilmesi
Durumu (FG-TK Binası) 75
4.3.2. Taşıyıcı Sistemin Geleneksel Kalıp Sistemlerine Uygun Seçilmesi
Durumu (FG-GK Binası) 83
4.3.3. FG-TK ve FG-GK Binaları İçin Elde Edilen Sonuçların
Karşılaştırılması 90
4.3.3.1. Dinamik Analiz Sonuçlarının Karşılaştırılması 90
4.3.3.2. FG-TK ve FG-GK Binalarının Maliyet Yönünden
Karşılaştırılması 93
4.4. DG Tipi Binanın İrdelenmesi 99
4.4.1. Taşıyıcı Sistemin Tünel Kalıp Sistemine Uygun Seçilmesi Durumu
(DG-TK Binası) 99
4.4.2. Taşıyıcı Sistemin Geleneksel Kalıp Sistemlerine Uygun Seçilmesi
Durumu (DG-GK Binası) 107
4.4.3. DG-TK ve DG-GK Binaları İçin Elde Edilen Sonuçların
Karşılaştırılması 114
VII
4.4.3.1. Dinamik Analiz Sonuçlarının Karşılaştırılması 114
4.4.3.2. DG-TK ve DG-GK Binaların Maliyet Yönünden
Karşılaştırılması 117
5. DEĞERLENDİRME VE SONUÇLAR 123
5.1. Dinamik ve Statik Analiz Sonuçlarının Değerlendirilmesi 125
5.2. Maliyet Analizi Sonuçlarının Değerlendirilmesi 128
5.3. Sonuçlar 131
KAYNAKLAR 134
ÖZGEÇMİŞ 136
EKLER 137
VIII
ÇİZELGELER DİZİNİ SAYFA
Çizelge 3.1 Düzensiz Binalar-Planda Düzensizlik Durumları............................ 22
Çizelge 3.2 Düzensiz Binalar-Düşey Doğrultuda Düzensizlik Durumları .......... 23
Çizelge 3.3 Etkin Yer İvme Katsayısı ............................................................... 27
Çizelge 3.4 Bina Önem Katsayısı ..................................................................... 28
Çizelge 3.5 Spektrum Karakteristik Periyotları (TA, TB) ................................... 29
Çizelge 3.6 Yerel Zemin Sınıfları ..................................................................... 29
Çizelge 3.7 Zemin Grupları .............................................................................. 30
Çizelge 3.8 Taşıyıcı Sistem Davranış Katsayısı (R) - Yerinde Dökme
Betonarme Binalar ve Prefabrike Betonarme Binalar ..................... 33
Çizelge 3.9 Taşıyıcı Sistem Davranış Katsayısı (R) - Çelik Binalar ................. 34
Çizelge 3.10 Eşdeğer Deprem Yükü Yöntemi’nin uygulanabileceği binalar ....... 35
Çizelge 3.11 Hareketli Yük Katılım Katsayısı (n) ............................................... 36
Çizelge 4.1 Y-TK Binasına ait genel bilgiler .................................................... 51
Çizelge 4.2. Y-TK Binasına ait kat yükleri ........................................................ 54
Çizelge 4.3 Y-TK Binasına ait periyot değerleri ............................................... 54
Çizelge 4.4 Y-TK Binasına ait yatay deprem yükleri ........................................ 55
Çizelge 4.5 Y-TK Binasının; kat deprem yük ve moment değerleri................... 56
Çizelge 4.6 Y-TK Binasına ait perde taban kesme kuvveti değerleri ................. 57
Çizelge 4.7 Y-GK Binasına ait genel bilgiler .................................................. 59
Çizelge 4.8 Y-GK Binasına ait kat yükleri ........................................................ 62
Çizelge 4.9 Y-GK Binasına ait periyot değerleri ............................................... 62
Çizelge 4.10 Y-GK Binasına ait yatay deprem yükleri ........................................ 63
Çizelge 4.11 Y-GK Binasının; kat deprem yük ve moment değerleri .................. 64
Çizelge 4.12 Y-GK Binasına ait perde taban kesme kuvveti değerleri ................. 65
Çizelge 4.13 Y-TK ve Y-GK Binalarına ait kat yüklerinin karşılaştırılması ........ 66
Çizelge 4.14 Y-TK ve Y-GK Binalarına ait modal periyot değerlerinin
karşılaştırılması ………… ............................................................. 67
Çizelge 4.15 Y-TK ve Y-GK Binaları için hesaplanan deprem yüklerin
karşılaştırılması .............................................................................. 68
IX
Çizelge 4.16 Y-TK ve Y-GK Binalarına ait demir-beton metraj ve maliyetlerinin
karşılaştırılması .............................................................................. 69
Çizelge 4.17 Y-TK ve Y-GK Binaları için iç-dış duvar metraj ve işçilik
maliyetlerinin karşılaştırılması ....................................................... 70
Çizelge 4.18 Y-TK ve Y-GK Binaları için iç-dış duvar metraj ve malzeme
maliyetlerinin karşılaştırılması ....................................................... 71
Çizelge 4.19 Y-TK ve Y-GK binasına ait kalıp maliyeti karşılaştırması .............. 72
Çizelge 4.20 Y-TK ve Y-GK Binalarının kalıp-demir işçiliği metrajı ve maliyet
karşılaştırması ................................................................................ 74
Çizelge 4.21 FG-TK binasına ait genel bilgiler ................................................... 75
Çizelge 4.22 FG-TK Binasına ait kat yükleri ...................................................... 78
Çizelge 4.23 FG-TK Binasına ait periyot değerleri ............................................. 78
Çizelge 4.24 FG-TK Binasına ait yatay deprem yükleri ...................................... 79
Çizelge 4.25 FG-TK Binasının; kat deprem yük ve moment değerleri ................ 80
Çizelge 4.26 FG-TK Binasına ait perde taban kesme kuvveti değerleri ............... 81
Çizelge 4.27 FG-GK Binasına ait genel bilgiler .................................................. 83
Çizelge 4.28 FG-GK Binasına ait kat yükleri .................................................... 86
Çizelge 4.29 FG-GK Binasına ait periyot değerleri ............................................. 86
Çizelge 4.30 FG-GK Binasına ait yatay deprem yükleri ...................................... 87
Çizelge 4.31 FG-GK Binasının; kat deprem yük ve moment değerleri ............... 88
Çizelge 4.32 FG-GK Binasına ait perde taban kesme kuvveti değerleri .............. 89
Çizelge 4.33 FG-TK ve FG-GK Binalarına ait kat yüklerinin karşılaştırılması .... 90
Çizelge 4.34 FG-TK ve FG-GK Binalarına ait modal periyot değerlerinin
karşılaştırılması .............................................................................. 91
Çizelge 4.35 FG-TK ve FG-GK Binaları için hesaplanan deprem yüklerin
karşılaştırılması .............................................................................. 92
Çizelge 4.36 FG-TK ve FG-GK Binalarına ait demir - beton metraj ve
maliyetlerinin karşılaştırılması ..................................................... 93
Çizelge 4.37 FG-TK ve FG-GK Binaları için iç-dış duvar metraj ve işçilik
maliyetlerinin karşılaştırılması ....................................................... 94
X
Çizelge 4.38 FG-TK ve FG-GK Binaları için iç-dış duvar metraj ve malzeme
maliyetlerinin karşılaştırılması ....................................................... 95
Çizelge 4.39 FG-TK ve FG-GK Binasına ait kalıp maliyeti karşılaştırması ......... 96
Çizelge 4.40 FG-TK ve FG-GK Binalarının kalıp-demir işçiliği metrajı ve
maliyet karşılaştırması ................................................................... 98
Çizelge 4.41 DG-TK binasına ait genel bilgiler .................................................. 99
Çizelge 4.42 DG-TK Binasına ait kat yükleri ................................................... 102
Çizelge 4.43 DG-TK Binasına ait periyot değerleri........................................... 102
Çizelge 4.44 DG-TK Binasına ait yatay deprem yükleri ................................... 103
Çizelge 4.45 DG-TK Binasının; kat deprem yük ve moment değerleri .............. 104
Çizelge 4.46 DG-TK Binasına ait perde taban kesme kuvveti değerleri ............ 105
Çizelge 4.47 DG-GK Binasına ait genel bilgiler ............................................... 107
Çizelge 4.48 DG-GK Binasına ait kat yükleri ................................................... 110
Çizelge 4.49 DG-GK Binasına ait periyot değerleri .......................................... 110
Çizelge 4.50 DG-GK Binasına ait yatay deprem yükleri ................................... 111
Çizelge 4.51 DG-GK Binasının; kat deprem yük ve moment değerleri ......... 112
Çizelge 4.52 DG-GK Binasına ait perde taban kesme kuvveti değerleri ............ 113
Çizelge 4.53 DG-TK ve DG-GK Binalarına ait kat yüklerinin karşılaştırılması. 114
Çizelge 4.54 DG-TK ve DG-GK Binalarına ait modal periyot değerlerinin
karşılaştırılması ............................................................................ 115
Çizelge 4.55 DG-TK ve DG-GK Binaları için hesaplanan deprem yüklerinin
karşılaştırılması ............................................................................ 116
Çizelge 4.56 DG-TK ve DG-GK Binalarına ait demir-beton metraj ve
maliyetlerinin karşılaştırılması ..................................................... 117
Çizelge 4.57 DG-TK ve DG-GK Binaları için iç-dış duvar metraj ve işçilik
maliyetlerinin karşılaştırılması ..................................................... 118
Çizelge 4.58 DG-TK ve DG-GK Binaları için iç-dış duvar metraj ve malzeme
maliyetlerinin karşılaştırılması ................................................. 119
Çizelge 4.59 DG-TK ve DG-GK binasına ait kalıp maliyeti karşılaştırması ...... 120
Çizelge 4.60 DG-TK ve DG-GK Binalarının kalıp-demir işçiliği metrajı ve
maliyet karşılaştırması ................................................................. 122
XI
Çizelge 5.1 Tüm modellere ait yapı genel bilgileri .......................................... 124
Çizelge 5.2 Değişik tip binalara ait yük analizleri karşılaştırılması ................. 125
Çizelge 5.3 Değişik tip binalara ait göçme yükü ve deprem yükü değerlerinin
karşılaştırılması ............................................................................ 126
Çizelge 5.4 Değişik tip binalara ait taban kesme kuvvetlerinin
karşılaştırılması ............................................................................ 127
Çizelge 5.5 Değişik tip binalara ait periyot değerlerinin karşılaştırılması ........ 127
Çizelge 5.6 Değişik tip binalara ait demir – beton maliyeti karşılaştırılması .................................................................................................... 128
Çizelge 5.7 Değişik tip binalara ait duvar işçilik-malzeme maliyeti
karşılaştırılması ............................................................................ 129
Çizelge 5.8 Değişik tip binalara ait kalıp işçilik-malzeme maliyeti
karşılaştırılması ............................................................................ 130
Çizelge 5.9 Değişik tip binalara ait toplam maliyetlerin karşılaştırılması ........ 133
XII
ŞEKİLLER DİZİNİ SAYFA
Şekil 3.1 Döşemelerin kendi düzlemleri içinde rijit diyafram olarak çalışmaları
durumu 24
Şekil 3.2 A2 türü düzensizlik durumları 25
Şekil 3.3 A3 türü düzensizlik durumu 26
Şekil 3.4 B3 türü düzensizlik durumları 26
Şekil 3.5 Spektrum katsayısı’nın periyot ile değişimi 31
Şekil 3.6 Katlara etkiyen eşdeğer deprem yükleri 38
Şekil 3.7 Deprem yüklerinin etkime noktası 40
Şekil 3.8 Düzensizlik durumunda deprem yüklerinin etkime noktası 40
Şekil 3.9 Kat hizalarına etkitilen fiktif yükler 41
Şekil 3.10 Eleman asal eksen doğrultuları 42
Şekil 4.1 Y-TK binasına ait normal kat kalıp planı 52
Şekil 4.2 Y-TK Binasına ait 3 boyutlu model görünüşü 53
Şekil 4.3 Y-GK Binasına ait normal kat kalıp planı 60
Şekil 4.4 Y-GK Binasına ait 3 boyutlu model görünüşü 61
Şekil 4.5 FG-TK Binasına ait normal kat kalıp planı 76
Şekil 4.6 FG-TK Binasına ait 3 boyutlu model görünüşü 77
Şekil 4.7 FG-GK Binasına ait normal kat kalıp planı 84
Şekil 4.8 FG-GK Binasına ait 3 boyutlu model görünüşü 85
Şekil 4.9 DG-TK Binasına ait normal kat kalıp planı 100
Şekil 4.10 DG-TK Binasına ait 3 boyutlu model görünüşü 101
Şekil 4.11 DG-GK Binasına ait normal kat kalıp planı 108
Şekil 4.12 DG-GK Binasına ait 3 boyutlu model görünüşü 109
XIII
SİMGELER
A(T) = Spektral İvme Katsayısı
Ao = Etkin Yer İvmesi Katsayısı
Ba = Taşıyıcı sistem elemanının a asal ekseni doğrultusunda tasarıma esas iç
kuvvet büyüklüğü
Bax = Taşıyıcı sistem elemanının a asal ekseni doğrultusunda, x doğrultusundaki
depremden oluşan iç kuvvet büyüklüğü
Bay = Taşıyıcı sistem elemanının a asal ekseni doğrultusunda, x ’e dik y
doğrultusunda ki depremden oluşan iç kuvvet büyüklüğü
Bb = Taşıyıcı sistem elemanının b asal ekseni doğrultusunda tasarıma esas iç
Kuvvet büyüklüğü
Bbx = Taşıyıcı sistem elemanının b asal ekseni doğrultusunda, x doğrultusundaki
depremden oluşan iç kuvvet büyüklüğü
Bby = Taşıyıcı sistem elemanının b asal ekseni doğrultusunda, x ’e dik y
doğrultusundaki depremden oluşan iç kuvvet büyüklüğü
BB = Mod Birleştirme Yöntemi’nde mod katkılarının birleştirilmesi ile bulunan
herhangi bir büyüklük
BD = BB büyüklüğüne ait büyütülmüş değer
Di = Eşdeğer Deprem Yükü Yöntemi’nde burulma düzensizliği olan binalar için
i ’inci katta ± %5 ek dışmerkezliğe uygulanan büyütme katsayısı
dfi = Binanın i ’inci katında Ffi fiktif yüklerine göre hesaplanan yer değiştirme
Ffi = Birinci doğal titreşim periyodunun hesabında i ’inci kata etkiyen fiktif yük
Fi = Eşdeğer Deprem Yükü Yöntemi’nde i ’inci kata etkiyen eşdeğer deprem
yükü
g = Yerçekimi ivmesi (9.81 m/s2)
gi = Binanın i ’inci katındaki toplam sabit yük
Hi = Binanın i ‘inci katının temel üstünden itibaren ölçülen yüksekliği (Bodrum
katlarında rijit çevre perdelerinin bulunduğu binalarda i ‘inci katın zemin
kat döşemesi üstünden itibaren ölçülen yüksekliği)
HN = Binanın temel üstünden itibaren ölçülen toplam yüksekliği
XIV
hi = Binanın i ‘inci katının kat yüksekliği
I = Bina Önem Katsayısı
Mn = n ’inci doğal titreşim moduna ait modal kütle
Mxn = Göz önüne alınan x deprem doğrultusunda binanın n ‘inci doğal titreşim
modundaki etkin kütle
Myn = Göz önüne alınan y deprem doğrultusunda binanın n ‘inci doğal titreşim
modundaki etkin kütle
mi = Binanın i ‘inci katının kütlesi (mi = wi / g)
mθi = Kat döşemelerinin rijit diyafram olarak çalışması durumunda, binanın i’inci
katının kaydırılmamış kütle merkezinden geçen düşey eksene göre kütle
eylemsizlik momenti
N = Binanın temel üstünden itibaren toplam kat sayısı (Bodrum katlarında rijit
çevre perdelerinin bulunduğu binalarda zemin kat döşemesi üstünden
itibaren toplam kat sayısı)
n = Hareketli Yük Katılım Katsayısı
qi = Binanın i ‘inci katındaki toplam hareketli yük
Px, Py = X ve Y yönü göçme kapasitesi
R = Taşıyıcı Sistem Davranış Katsayısı
Ra(T) = Deprem Yükü Azaltma Katsayısı
S(T) = Spektrum Katsayısı
Sae(T) = Elastik spektral ivme [m /s2]
T = Bina doğal titreşim periyodu [s]
T1 = Binanın birinci doğal titreşim periyodu [s]
TA, TB = Spektrum Karakteristik Periyotları [s]
Tm , Tn = Binanın m ’inci ve n ‘inci doğal titreşim periyotları [s]
Vi = Göz önüne alınan deprem doğrultusunda binanın i ‘inci katına etki eden kat
kesme kuvveti
Vt = Eşdeğer Deprem Yükü Yöntemi’nde göz önüne alınan deprem
doğrultusunda binaya etkiyen toplam eşdeğer deprem yükü (taban kesme
kuvveti)
XV
VtB = Mod Birleştirme Yöntemi’nde, göz önüne alınan deprem doğrultusunda
modlara ait katkıların birleştirilmesi ile bulunan bina toplam deprem yükü
(taban kesme kuvveti)
W = Binanın, hareketli yük katılım katsayısı kullanılarak bulunan toplam ağırlığı
Wq = Binanın bir katına etkiyen hareketli yükü
Wg = Binanın bir katına etkiyen ölü yükü
wi = Binanın i ‘inci katının, hareketli yük katılım katsayısı kullanılarak
hesaplanan ağırlığı
αS = Süneklik düzeyi yüksek perdelerin tabanında elde edilen kesme kuvvetleri
toplamının, binanın tümü için tabanda meydana gelen toplam kesme
kuvvetine oranı
β = Mod Birleştirme Yöntemi ile hesaplanan büyüklüklerin alt sınırlarının
belirlenmesi için kullanılan katsayı
∆FN = Binanın n ‘inci katına (tepesine) etkiyen ek eşdeğer deprem yükü
Φxin = Kat döşemelerinin rijit diyafram olarak çalıştığı binalarda, n ‘inci mod
şeklinin i ‘inci katta x ekseni doğrultusundaki yatay bileşeni
Φyin = Kat döşemelerinin rijit diyafram olarak çalıştığı binalarda, n ‘inci mod
şeklinin i ‘inci katta y ekseni doğrultusundaki yatay bileşeni
Φθin = Kat döşemelerinin rijit diyafram olarak çalıştığı binalarda, n ‘inci mod
şeklinin i ‘inci katta düşey eksen etrafındaki dönme bileşeni
θi = i ‘inci katta tanımlanan İkinci Mertebe Gösterge Değeri
1. GİRİŞ Fehmi KASAPOĞLU
1
1. GİRİŞ
Son yıllarda meydana gelen yıkıcı depremler, depreme dayanıklı yapı tasarım
ve üretimini çok önemli hale getirmiştir. Ülkemizdeki konut açığı dikkate alındığında
konunun önemi daha iyi anlaşılmaktadır.
Çerçeveli yapılar deprem yüklerine, kiriş-kolon birleşim yerlerindeki
deformasyon, dolayısıyla enerji yutma kapasiteleri oranında karşı koymaktadırlar. Bu
nedenle, kolon-kiriş birleşim bölgelerinde etriye sıklaştırması gibi yöntemlerle
süneklik artırılmakta, bu da maliyeti artırmaktadır. Buna karşılık perdeli yapıların
yanal rijitlikleri diğer sistemlere göre çok daha fazladır. Ülkemizin bir deprem
kuşağında olduğu düşünülürse, perdeli yapılar model olarak çok uygun
görülmektedir. Bu nedenle, son yıllarda, perdeli yapıların üretimine çok uygun olan
tünel kalıp sistemleri yaygınlaşmaktadır (Aydın,2005; Api,2005; Alataş, 2002;
Sucu,2006; Sümer, 2003)
Tünel kalıp sistemleri ile yapılan binalarda taşıyıcı duvarların ve döşemelerin
bütün halinde ve tek işlemle dökülmesi sonucu, monolitik bir yapı elde edilmektedir.
Tünel kalıp teknolojileri ile üretilen tek parça yapı sistemi, deprem bölgeleri için en
elverişli sistemlerden biridir. Ancak bu tip binaların yapılabilmesi için öncelikle özel
kalıplar, kule vinç gibi ilk yatırım maliyeti yüksek malzemelere ihtiyaç vardır.
Yapı üretiminde, düşey ve yatay yüklere karşı dayanım en önemli tasarım
kriteri olmakla birlikte, ülkemiz koşulları dikkate alındığında, malzeme ve işçilik
maliyetleri, teknik ve idari kadro masrafları ve şantiye genel giderlerinin üretim
stratejilerinin belirlenmesinde çok önemli olduğu açıktır. Bu nedenle, gün geçtikçe
yaygınlaşan tünel kalıp sistemlerinin geleneksel yapım sistemlerine göre maliyet
yönünden karşılaştırılması önem arzetmektedir.
Bu tez çalışmasının amacı; tünel kalıp sistemi ile üretilmekte olan değişik tip
konut yapılarının, geleneksel yapım sistemleri ile üretilmesi durumunda dayanım ve
maliyet yönlerinden karşılaştırılmasıdır. Bu amaçla, toplu konut projelerinde tünel
kalıp sistemi ile uygulanmakta olan değişik tiplerdeki yapı projeleri, aynı mimariye
uygun olarak perde-çerçeveli taşıyıcı sistem şeklinde en ekonomik olarak
modellenmiş yapılar ile dayanım ve maliyet yönlerinden karşılaştırılmıştır.
2. ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR Fehmi KASAPOĞLU
2
2. ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR
Peköz (1997), Yüksek Lisans çalışmasında; Türkiye’de Gerçekleştirilen
Yüksek Konut Binalarında Perdeli Sistem Uygulama Örneklerinin İncelenmesi
üzerine bir çalışma yapmıştır. Sözkonusu çalışmada, Türkiye’de perdeli sistemde
uygulanmış yüksek konut yapılarında strüktürel sistem ile mekânsal özellikler
arasındaki ilişkiler araştırılmıştır. Çalışma beş ana bölümden oluşmakta olup ilk
bölümde yüksek yapıların taşıyıcı sistemleri ve yapım teknolojileri açıklanmıştır.
Uygulanmakta olan toplu konutlar üzerinde çalışılmış ve tünel kalıp sistemin;
kullanım amaçları, uygulama şekli ve yöntemlerinden, taşıyıcı duvar ve döşemelerin
yapımı detaylı olarak açıklanmıştır.
Şenel (2001), Doktora çalışmasında; Tünel Kalıp Perde Duvarlarının Deprem
Davranışının Deneysel Olarak Araştırılması üzerine çalışmıştır. Sözkonusu
çalışmada çok katlı betonarme yapıların deprem karşısında güvenliğini artırmak için
bulunabilecek en uygun ve ucuz çözümün perde duvarlar kullanmak olduğu üzerine
deneysel ve kuramsal çalışmalar yapışmıştır. Yaşanan deprem felaketleri perde
duvarlı binaların çok daha az hasar görerek bu büyük felaketlere dayandığını
göstermiştir.
Çalışma süresince değişik sayıda perde duvar üzerinde; farklı gövde ve sargılama
yöntemleri kullanarak donatı yerleştirilmesi ve farklı yüklemeler altında perdelerin
davranışları incelenmiştir.
Alataş (2002), Yüksek Lisans çalışmasında; Tünel Kalıp Sistemi İle Yapılan
Betonarme Perdeli Yapıların Deprem Davranışlarının Çerçeveli, Perde Çerçeveli
Yapılarla Karşılaştırılması üzerine çalışmıştır. Sözkonusu çalışmada, çerçeve, perde-
çerçeveli ve perdeli yapı modellerinin deprem davranışlarının ve yapım
maliyetlerinin karşılaştırılması için analizler yapılmıştır. Analizler esnasında, birçok
yapı modeli ele alınmış, farklı kat sayısı ve düzensizlik durumlarına göre
incelenmiştir. Dinamik analizlerde, Zaman Tanım Alanında Hesap Metodu
kullanılmıştır. Çalışma esnasında perdeli yapıların tünel kalıp sistemiyle yapılacağı
düşünülmüş olup diğer modellerin geleneksel yöntemlerle yapılacağı kabul
edilmiştir. Ayrıca tünel kalıp sistemleri ile geleneksel kalıp sistemlerinin uygulamada
2. ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR Fehmi KASAPOĞLU
3
karşılaşılan avantaj ve dezavantajları üzerinde durulmuştur. Maliyet analizlerinde;
temel ve taşıyıcı sistem; beton ve demir maliyeti, kalıp, işçilik ve malzeme maliyeti
üzerine analizler yapılmış olup analizlerde, Bayındırlık ve İskân Bakanlığı 2001 yılı
birim fiyatları esas alınmıştır. Sözkonusu çalışmada sonuç olarak; taban kesme ve
taban devrilme momenti değerlerinin deprem yer ivme kayıtlarında elde edilen
spektrum eğrisine bağlı olduğu görülmüştür. Ayrıca tüm modellerde, en küçük
titreşim periyodu değerleri tünel kalıp sistemde elde edilmiştir. Sonuçlar maliyetler
bakımından incelendiğinde kalıp kullanım sayısının maliyeti etkilediği anlaşılmıştır.
Optimum tünel kalıp kullanım sayısının altındaki imalat sayılarında perde çerçeveli
yapı modeli bu sayının üstünde ise tünel kalıp sisteminin seçilmesi daha uygun
olacağı görülmüştür.
Korur (2004), Yüksek Lisans çalışmasında; Tünel Kalıp Sistemi
Uygulamalarında Karşılaşılan Teknik Sorunlar ve Üretilen Çözümlerin İrdelenmesi
üzerine çalışmıştır. Sözkonusu çalışmada, özellikle toplu konut üretimine sağladığı
hız, deprem güvenliği, işçilikten tasarruf, kalite, süreklilik ve ekonomiklik gibi
özellikleriyle tercih edilen bir yapı üretim teknolojisi haline gelen tünel kalıp sistemi
üzerinde uygulamadaki sorunlar üzerinde durulmuştur. Uygulama aşamasında;
bodrum kat kalıp kurulumu, beton dökümünde oluşan sıkıntılar, prekast cephe
elemanlarının yapı ile birleşim yerlerindeki sorunlar, ısı ve ses yalıtımındaki sorunlar
irdelenmiştir. Çalışmanın bu bölümünde tünel kalıp sisteminin uygulamadaki
dezavantajları üzerinde durulmuştur. Çalışmanın bir başka bölümünde; tünel kalıp
sistemi ile taşıyıcı duvar ve döşemelerin bütün halinde ve tek bir işlemle
dökülmesiyle monolitik bir yapı elde edildiği, dolayısıyla depreme ve yangına karşı
dayanımın arttığı, bu sistemde kullanılan temiz ve pürüzsüz kalıplar sayesinde
düzgün beton yüzeyleri elde edildiği, bunun da boya ve kaplama işlemleri sırasında
süreden ve paradan ekonomi sağladığı ifade edilmiştir.
Sucu (2006), Yüksek Lisans çalışmasında; Tünel Kalıplarla İnşa Edilen
Tamamen Perdeli Betonarme Yapıların Tasarımı üzerine çalışmıştır. Sözkonusu
çalışmada, taşıyıcı sistemi tamamen perdelerden oluşan tünel kalıp sistemle inşa
edilecek örnek bir yapı ile taşıyıcı sistemi perde-çerçevelerden oluşan geleneksel
sistemle inşa edilecek bir yapının Etabs programı ile analiz ve tasarımı yapılmıştır.
2. ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR Fehmi KASAPOĞLU
4
Bahsi geçen bu iki yapı inşa teknikleri, yapım maliyetleri ve yapım süreleri
bakımından incelenmiş, hangi yapım tekniğinin hangi koşullarda daha avantajlı
olacağı belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışma iki aşamalı olarak gerçekleştirilmiş, örnek
bir betonarme binanın ilk olarak
tünel kalıp sistemiyle, ikinci olarak da; geleneksel sistem teknolojisiyle inşa edildiği
kabul edilmiştir. Tünel kalıp sistemiyle inşa edilen binanın taşıyıcı sistemi tamamen
perdelerden, geleneksel sistemle inşa edilen binanın taşıyıcı sistemi ise perde-
çerçevelerden oluşmaktadır. Örnek binanın seçilen bu iki farklı taşıyıcı sisteme göre
projelendirilmesinde “Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik”
gereği depreme dayanıklı yapı tasarım ilkeleri göz önünde bulundurulmuş, yapılan
analizler sonucu elde edilen iç kuvvet ve yer değiştirme büyüklükleri çalışmada
incelenmiştir. Projelerin yapısal analizlerinin yanında; her iki sistem, imalat hızı,
işçilik ve yapım maliyetleri açısından da karşılaştırılmış, elde edilen sonuçlar
değerlendirilerek tablolaştırılmıştır. Maliyet araştırması için, T.C. Başbakanlık Toplu
Konut dairesi Başkanlığı’nda halen taahhütleri bulunan 6 firma ile görüşülmüştür.
Aynı mahal listelerine sahip geleneksel sistemle inşa edilecek perde-çerçeve yapı ve
tünel kalıpla inşa edilecek tamamen perdeli yapı için 1 Blok 44 Konut ve 10 Blok
440 konut yapılmak üzere teklifler alınmıştır. Bu tekliflerden, her iki yapının m2
daire maliyetleri incelenmiştir. Bulunan veriler ışığında, tünel kalıp sistemler;
imalatlarındaki kolaylık, kalite ve standardizasyonla tekrarlı projelerin
uygulanabilmesine olanak vermesi, yapım süresinin kısa olması, çoklu blok
inşaatlarında yapım maliyetlerinin geleneksel sistem inşaatlarına göre oldukça düşük
olmasından dolayı toplu konut üretimine en elverişli yapım tekniği olduğu ifade
edilmiştir.
Yukarıda sözü edilen tüm çalışmalar, 2007 Türk Deprem Yönetmeliği
yürürlüğe girmeden önce yapılan çalışmalardır. Bu tez çalışmasında, tünel kalıp
sistemi ve geleneksel yapım sistemleri arasında 2007-Deprem Bölgelerinde
Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik ve güncel birim fiyatlar dikkate alınarak
karşılaştırılmalar yapılmıştır.
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
5
3. MATERYAL VE YÖNTEM
3.1. Betonarme Yapı İmalatında Kullanılacak Kalıp Sistemleri; Tünel Kalıp
Sistemi ve Konvansiyonel Kalıp Sistemi
3.1.1 Yapı Kalıbı
3.1.1.1 Yapı kalıbı ve Yapı Kalıbının Yapıdaki Önemi
Beton ve betonarme yapılarda taze betona istenen şekli (projenin gerektirdiği)
verebilmek için betonun kendini taşıyabileceği süreye kadar onu taşımaya yarayan ve
yapım imalatının bünyesine girmeyen yardımcı sistemlere yapı kalıbı denir.
Yapım maliyetinin ekonomikliğinin sağlanmasında kalıp giderinin önemi
dikkate değerdir. Toplam yapım giderlerinin yaklaşık % 10’luk bir dilimini kalıp
maliyeti oluşturmaktadır.
Bu ve başka nedenlerden dolayı yapımda kalıp ve kalıp sistemi seçimi
önemlidir.
İş iskeleleri, beton ve betonarme kalıp yüklerini taşıma amacıyla kullanılan
dikey ve ona yakın elemanlardır. İş iskelesi yapı elemanlarının montajı ve yapımı
sırasında iş yapan eleman ve ekipmanları taşıyabilen ve yüksekte yapılacak işlere
ulaşmayı sağlayan yeterli güvenlikteki elemanlardır. Kalıp iskeleleri genel olarak
betonarme elemanların kalıplarında taze beton yüklerini zemine aktaran, daha çok
çelikten yapılma elemanlardır. Çelik kalıp ve iş iskeleleri yine çelik bağlama
elemanlarıyla birleştirilmektedir.
Yapı kalıbı çeşitli unsurlardan oluşmaktadır. Kalıbın ana bileşenleri yüzey ve
taşıyıcı elemanlar olmak üzere iki grupta toplanabilir. Kalıp yüzeyleri betonla direkt
temasta olduklarından yüzeylerin betonun yıpratıcı etkisine dayanıklı olması
gerekmktedir. Ayrıca kalıp yüzeyleri geçirimsiz olmalı ve taze beton yüklerini
güvenli şekilde taşıyıcılara aktarmalıdır.
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
6
Kalıbın taşıyıcı kısımları;
a) Yatay elemanlar: enlemeler, boylamalar ve yüzeylerdir
b) Dikey elemanlar: dikmeler, kavramalar, ankraj elemanları ve taşıyıcı
kısımlardır.
3.1.1.2 Betonarme Yapı Kalıbındaki Gelişmenin Tarihsel Süreci
Kalıp, beton malzemeye şekil verdiğinden betonun gelişimini izlemiştir.
Ancak 2.Dünya savaşına kadar kalıp malzemesi olarak ahşap kullanılmış, başka tür
kalıp malzemesi pek kullanılmamıştır.
2. Dünya Savaşı’nda Avrupa kentlerinin baştan aşağıya yıkılması, savaş
sonrasında çok büyük ve hızlı bir yapı talebi doğurmuştur. Bu acil ihtiyaç, hem hızlı
hem de ucuz kalıp teknolojisini gerektiriyordu. Bu özellikteki kalıp uygulamaları
önce Polonya’da başladı. Endüstriyel kalıp ve prefabrikasyon teknikleri, makine ve
ekipmanları daha sonra diğer Avrupa ülkelerinde de hızla gelişti.
Türkiye’de kentlerde endüstriyel kalıp sistemlerinin kullanımı 60 ’lı yıllara
kadar götürülebilir. Ancak günümüzde bile ahşabın doğrudan kalıpta kullanımından
vazgeçilip, yaygınlaştırılmış endüstriyel kalıp sistemlerine geçilebilmiş değildir
(Atmaca,2003).
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
7
3.1.1.3 Yapı Kalıplarının Sınıflandırılması
Tüm şartları sağlayan bir kalıp sistemi mevcut değildir. Tatbikatta belirli bir
amaç için kullanılan kalıp yüzeyleri diğer bir amaç için uygun olmayabilir. Genel
olarak yapı kalıplarının sınıflandırılması aşağıda verilmiştir.
1. Geleneksel ahşap kalıplar
2. Endüstriyel ahşap kalıplar
3. Çelik kalıplar
3.1 Takılır sökülür kalıplar (işçi gücüyle sökülüp takılabilenler)
3.1.1 Düşey yapı eleman kalıpları
3.1.2 Yatay yapı eleman kalıpları
3.2 Vinç kullanılan modüler kalıplar
3.3 Tırmanır kalıplar
3.3.1 Vinçle hareket eden tırmanır kalıplar
3.3.2 Kendinden hareket eden tırmanır kalıplar
3.3.3 Elle tırmanır kalıplar
3.4 Kayar kalıplar
3.4.1 Hidrolik kayar kalıplar
3.4.2 Vidalı kayar kalıplar
3.5 Tünel kalıplar
4. Özel kalıplar
4.1 Pnömatik kalıplar
4.2 Tonoz kalıpları
4.3 Fiber kalıplar
4.4 Özel yüzey şekli veren kalıplar
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
8
3.1.1.4 Kalıp Maliyetini Oluşturan Faktörler
Genel olarak yapı kalıpları sınıflandırıldığı zaman uygulanan proje için en
ekonomik ve uygun kalıp sisteminin tercih edilmesi gerekmektedir. Bu nedenle kalıp
maliyeti çok önem kazanmaktadır. Bu şekilde seçim aşamasında etkili olacak
faktörler aşağıda verilmiştir.
1) Kalıp maliyetini; kalıbın yapıldığı malzemeler ile kalıp imalı için gerekli olan
yapım ve söküm işçilikleri oluşturur.
2) Malzeme olarak ahşap kalıpta; kereste, çivi, bulon bağlama malzemeleri vb.
kullanılır. Endüstriyel ahşap kalıp veya çelik kalıplar da ise, hazır kalıp yüzey
elemanını birbirine bağlayacak bağlantı elemanlarının uygunluğu ve kalıp
tekrar sayısındaki zaiyat oranları maliyeti etkileyecek önemli faktörlerdendir.
3) Kalıp maliyetini etkileyen en önemli faktörlerden biri, kalıp malzemesinin
tekrar kullanabilme sayısıdır. Kullanma sayısı artınca kalıbın ön maliyeti
yüksek olsa bile maliyet düşer.
4) Kalıp işçiliği de seçilen kalıp malzeme ve türü ile bağlantılıdır. Kalıp
işçiliğini; kalıp projesinden, kalıp ekibinin kalifiye olmasına kadar bir dizi
başka faktörler de etkiler. Yine malzemede olduğu gibi tekrar sayısı işçiliğin
de düşmesini sağlar.
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
9
3.1.1.5 Kalıp Malzemesinin Kalıp Seçiminde Önemi
Kalıp malzemesinin seçimi bazen uygulanacak projenin türüne göre bazen de
kalıbın kullanım sayısına göre değişiklik gösterebilir. Bu nedenle malzeme
seçiminde aşağıda verilen durumlar irdelenmelidir.
1) Kalıp için gerekli malzeme seçiminde, ucuzluk ve gereklilik veya bunların
her ikisi birden etkin olur.
2) En çok kullanılan kalıp malzemeleri: kereste, kontraplak, çelik ve
alüminyumdur. Bunlar ayrı ayrı kullanıldıkları gibi kompozit (birleşik) olarak
da kullanılabilirler.
3) Kalıp, sadece birkaç defa kullanılacaksa kereste genel olarak çelik ve
alüminyuma göre daha ekonomiktir.
4) Tekrar sayısı fazla olacak kalıplarda, ön yatırım maliyeti daha fazla olmasına
karşın çelik ve alüminyum malzeme daha ekonomik olmaktadır.
5) Bazı yapılarda kalıp malzemesinde ucuzluk tercihi yapılmaz, elemanların
şekli veya inşaat türünün zorlamaları nedeniyle belli kalıp malzemelerini
kullanmak mecburiyeti doğabilir. Örnek olarak yuvarlak kesitli kolonlar, eğri
yüzeyli yapı elemanları, kanalizasyon boruları, tüneller verilebilir (Kürklü ve
Akbulut, 2003).
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
10
3.1.2 Tünel Kalıp Sistemi
Tünel kalıp sistemleri tek seferde bütün duvarları ile birlikte bir katın çok
kısa bir zaman dilimi içerisinde dökülmesini sağlayan modern inşa metodudur.
Zaman, kalite ve fabrikasyon tutarlılığını esneklik ve tasarrufla birleştiren bir
sistemdir. Tünel kalıp sistemleri, çok hızlı inşaat temposu sağlaması, kalıbın
kurulmasında uygulama kolaylığı ile öne çıkar. Kule vinç yardımıyla monte ve
demonte edilir. Bu sistemde perde ve döşemeler birlikte kalıplanır. Bu kalıplar; ince
saç levhalardan ve çelik profillerden oluşurlar. Tünel kalıp sistemini oluşturan kalıp
elemanları fabrikalarda üretilir ve standart ölçülerde imalat yapılır, ölçüler genel
olarak;
• Derinlik : 62,5 – 125 – 250 cm. ve katları olarak değişmektedir.
• En : 105 – 115- 125 cm ve üzeri olarak devam etmektedir.
• Yükseklik : 230 – 300 cm olarak imalatı yapılır.
Tünel kalıp kesin boyutludur, her defasında kalıpçıların ölçümlemedeki
becerisine bağlı kalmaksızın, standart yükseklik ve açıklık kolaylıkla elde edilebilir.
Tünel kalıp sisteminin bu özelliğinden dolayı kalıp montajı sırasında yerine uydurma
veya alıştırma sorunları olmadığı için zamandan kazanç sağlamaktadır. Sistemin
boyutlarındaki hassasiyet kaba ve ince yapı işlerinde standartlaşmaya neden olduğu
için üretimde ve imalatta önemli maliyet düşüşleri olmaktadır. Tasarım sırasında
kalıp ölçülerine bağlı kalınmalıdır aksi takdirde özel olarak kalıp imal ettirmek
maliyeti çok daha fazla artırmaktadır (Neru Kalıp Katalogu, 2008).
Kalıp imalatı için mimari projelerin simetrik planlı olması kalıbın kurulması
ve hız açısından kolaylık sağlar. Uygulamada kullanılacak kalıp miktarının hemen
hemen 2 katı iskele kullanılması zorunludur. Tünel kalıp sisteminin şantiyede
sökülüp yeniden monte edilmesi diğer geleneksel yöntemlere göre çok kolaydır,
vasıflı işçi ve usta sayısı ile diğer sistemlere göre daha az işçilik maliyeti vardır. Bu
sistemde her gün bir kat yapılabilir. Bu nedenle zaman açısından alternatifi yoktur.
Bu sistemle yapılan yapıların tamamı perdeli yapılar olduğu için deprem
kuvvetlerine karşı gösterdiği rijitlik çok yüksektir. Tünel kalıp sisteminde temel
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
11
eleman bir dikey, birde yatay çelik panodan oluşan yarım tüneldir. İki yarım tünel
birleşerek bir üniteyi oluşturur.
Tünel kalıp sistemlerin uygulama adımları aşağıda kısaca sıralanmıştır.
• Yapı temeli, temel üzerine taşıyıcı filizler bırakılarak dökülür
• Temel üzerinde L köşebentler ile akslar monte edilir.
• Son olarak tünel kalıp sistemi kurum işlemi yapılır.
• Bir gün içerisinde beton döküm işlemi tamamlanır ve kalıbın söküm işleri
başlar.
Tünel kalıp sistemler bir gün içerisinde bir kat betonunun dökülmesine
olanak sağlar. Bir sonraki gün öncelikle bir gün önce dökülen betonun kalitesinin
kontrol edilmesi gerekir. Kür uygulaması beton dökümü sırasında başlar ve hava
şartlarına göre birkaç saat sürer. Yeterli kürün sağlanması açısından ısıtıcılar bu
şartlarda en iyi katkıyı sağlar. Beton kalitesi yeterli bulunduktan sonra kule vinçlerin
yardımıyla kalıplar alınmaya başlanır. Bu sırada kalıplar temizlenir ve yağlanırlar.
Perde donatısı ve kolon demirleri bağlanmıştır. Kalıplar L köşebentlerin (aksların)
üzerine oturtulmaya başlanır, bu sırada yarım tünel kalıplar bir döşeme oluşturmaya
başlarlar ve döşeme donatıları bağlanır. Elektrik ve mekanik tesisat için
rezervasyonlar konulup gerekli kontroller yapıldıktan sonra beton dökümü başlar. Bu
sırada gerek görülürse ısıtıcılar yakılır ve kurutma işlemi başlamış olur. Böylece bir
günlük döngü tamamlanmış olur ve bir sonraki gün için hazırlıklar başlar. Ertesi gün
önce dış kalıplar sökülür daha sonra yarım tünellerden bir tanesi düşürülerek
tekerlekleri üzerinde (kule vinç tarafından) dışarıya doğru çekilir ve böylece söküm
işlemi tamamlanmış olur. Kısacası bu sistemde kür yoluyla, betona kısa sürede
gerekli mukavemet verilebildiğinden, kalıbı çok kısa süre sonra sökmek, yine kısa
sürede kurmak yeniden beton dökmek hiç zor değildir.
Tünel kalıp sistemi ile üretim hızı, geleneksel yöntemlere göre çok yüksektir.
Bir bina inşasında kalıp işçiliği bu sistemle yarım günde hazırlanmakta ve aynı gün
betonu dökülerek bitirilmektedir. Bir günlük rotasyonlarla kullanılabilen bu
kalıpların içine; kapı ve pencere boşluğu için kasa rezervasyonları yerleştirilebilir.
Ayrıca kalıp kurulumu sırasında, elektrik tesisat işleri için döşemede ve perde
gövdesinde; boş boru ve buatların yerleştirilmesiyle daha sonra yapılacak işler çok
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
12
önceden bitirilmiş olmaktadır. Geleneksel yöntemlerdeki gibi iş ve kalıp iskelesi
gerektirmemektedir. Tünel kalıp sistemine has iskele sistemi vardır ve son derece
pratiktir. Bu nedenle iskele kurmak için zaman harcamaya gerek kalmamıştır. Cephe
elemanları (balkon prekastları vb.), bölme duvarlar, merdivenler hazır olduğu için
montajları kısa sürmekte ve zaman kazancı olmaktadır.
Tünel kalıp sistemlerin ilk yatırım maliyeti çok yüksek olsa dahi sonuçta iyi
bakımlı ve deformasyonu az bir tünel kalıp sistemi en az 600 kez
kullanılabilmektedir. Bu şekilde kullanıldığı zaman maliyet düşürülebilmektedir.
Tünel kalıp sistemleri, yüzeylerinin düzgün oluşundan dolayı defalarca
kullanılmakta ve elde edilen beton yüzeyi düzgün olmaktadır. Geleneksel kalıp
sistemiyle yapılan yapılardaki gibi sıvaya gerek kalmamaktadır. Ayrıca yine
geleneksel kalıp sistemiyle yapılan yapılarda karşılaşılan kalıp şişmesi gibi hatalar
tünel kalıp sistemiyle yapılan yapılarda kesinlikle meydana gelmemektedir.
Tünel kalıp sistemlerin kurum ve sökümü nitelikli eleman kullanılması
halinde çok basittir. Döşeme ve perdede hasır çeliği kullanılması işçiliği
kolaylaştırmaktadır. Kule vinç sadece kalıp kurum ve sökümünü yapmamakta ayrıca
donatının, kaba ve ince imalat malzemelerinin yatay ve dikey taşınmasını
kolaylaştırmaktadır.
3.1.2.1 Tünel Kalıp Sisteminde Donatı Düzenlenmesi
Tünel kalıp sistemlerde, döşeme kalınlığı minumum 14 cm olmakta ve akma
sınırı en az 5000 kg/cm2 olan hasır çeliği (S500) kullanılmaktadır. Açıklığı çok fazla
olan döşemelerde iki kat hasır çelik donatı kullanılır. Döşemelerde üst donatı çeliği
TR sembolüyle gösterilir. Üst donatı ve alt donatıyı birbirinden ayırmak için sehpa
donatısı kullanılır. Sehpa donatısı, kullanılan hasır çelikten yapılır. Tünel kalıp
sistemlerde döşemenin çalışma yönü kalıbın çıkış yönüne göre seçilmelidir. Döşeme
3 yönden perdelere mesnetlendiği için kalıbın çıktığı doğrultuda çalışması gerekir.
Aksi takdirde, döşeme mesnetlenmediği yöne çalışacağından daha fazla yük alacak
ve tasarım sırasında döşeme kalınlığının ve donatı alanının artırılması gerekecektir.
Döşemelerin mesnetlendiği bölgelerde tek yönlü çalışan R tipi hasır donatılar
kullanılır. Kalıp sisteminin teknolojisi gereği döşemelerin üç tarafı perdelere
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
13
mesnetli olmasına rağmen bir taraf kalıbın çıkarılması için boşta bırakılır.
Döşemenin boşta kalan ucunda duvar yükünü almak için ve bu yükün perdelere
aktarılabilmesi için bant kirişler oluşturulur. Bant kirişlerin yüksekliği döşeme
kalınlığında olup eni 20 ~ 60 cm arasında değişmektedir. Bant kirişler, firkete
donatısı ve firketelerin içerisinden geçirilen düz nervürlü demirlerden oluşturulur.
Firketeler, hasır donatıların U şeklinde kıvrılmasıyla oluşturulur. Firketeler, kirişler
gibi üst ve alt montaj donatısı olacak şekilde tasarlanırlar.
Tünel kalıp sistemlerde, perde gövdeleri hasır çelik donatı kullanılarak
tasarlanırlar. Tünel kalıp sistemlerle yapılan yapılarda perdeler tüm deprem
kuvvetlerini taşıyacak şekilde boyutlandırılırlar. Tünel kalıp sistemi kullanılan
yapılarda bina yüksekliğince perde kalınlığı değişmez. Perde gövdelerinde, akma
sınırı en az 5000 kg/cm2 olan hasır çeliği (S500) kullanılmaktadır. Perde uçlarında,
nervürlü demirden kolonlar kullanılır. Perde gövdesinde Q tipi hasır çelik donatı
kullanılır ve hasır çelikler en az 3 göz bindirilecek şekilde montaj yapılır. Perde
gövdesinde karşılıklı olarak hasır donatıların düzgün bir şekilde montajlanmasına
yardımcı olmak ve beton dökülürken donatının yer değiştirmesine engel olmak
amacıyla hasır donatılar arasına m2 ’ye en az 10 adet gelecek şekilde çiroz demirleri
monte edilir. Çiroz demirleri Ø8 demirden bir ucu kancalı, bir ucu gönyeli olacak
şekilde imal edilirler. Çiroz boyları, 20 cm kalınlığındaki perdeler için 35 cm olarak
tasarlanırlar.
3.1.2.2 Tünel Kalıp Sisteminin Avantajları
Tünel kalıp sisteminin getirdiği avantajlar aşağıda belirtilmiştir:
• Ülkemizin deprem bölgesinde olması nedeniyle döşeme ve perdelerin
birlikte döküldüğü, monolitik bir yapı elde etmemiz önemli bir avantajdır.
• Kalıpların ilk kurulması, kule vinç yardımıyla taşımasının yapılması ve
mm hassasiyetinde imalat yapılabilmesi işçilik yönünden avantaj sağlar.
• Üretim hızı yüksektir, kendi içinde gruplaşmış (sökümcü, kurumcu,
demirci, elektrik ve mekanik tesisatçı gibi) ekiplerle ortalama 15 ~ 20 kişi
ile günlük 150 ~ 280 m2 iş verilebilir.
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
14
• Ön üretimi yapılabilecek balkon ve merdiven prekastı ile zamandan ve
işçilikten tasarruf sağlanabilir, çoklu konut üretimlerinde fabrikasyon
üretimi sayesinde malzeme zayiatı en aza inmektedir.
• Tünel kalıp sistemiyle yapılan yapıların, tümü perdeli yapılar olduğu için
depreme karşı ve yangına karşı dayanımı yüksektir.
• İlk yatırım maliyeti çok yüksek olmasına rağmen ortalama 600 kez
kullanılması, bakımlarının düzgün yapılması ile kullanım sayısının
artırılması kalıp maliyetini düşürmektedir.
• Geleneksel yöntemlere göre tünel kalıp sistemlerin yapım süresi daha
kısadır.
3.1.2.3 Tünel Kalıp Sisteminin Dezavantajları
Tünel kalıp sisteminin getirdiği dezavantajlar aşağıda belirtilmiştir:
• İlk yatırım maliyeti yüksek olduğu için toplu konutların dışında
uygulanması maliyet açısından olumlu değildir.
• Tünel kalıp sistemi ile üretilen yapılarda, konutlar arasında ses yalıtımı
sağlanamamaktadır.
• Havadaki nem oranı yüksek olan bölgelerde, başta yapının dış cephesi
olmak üzere, büyük bölümünün beton olması, romatizmal hastalıklara
neden olmaktadır.
• Tünel kalıp sistemi modellerin oluşturulması sırasında mimari tasarımı
sınırlayacı kısıtları olan bir kalıp sistemidir.
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
15
3.1.3 Konvansiyonel Kalıp Sistemi
3.1.3.1 Geleneksel Ahşap Kalıp
Geleneksel kalıplarda kalıp yüzeyi ahşaptır. Ahşap olan bu yüzeyler
genellikle iğne yapraklı ağaçlardan imal edilmektedir. Ahşap yapı olarak, boşluklu,
homojen olmayan, suya ve neme karşı izole olmayan bir malzemedir. Neme hassas
olan bu malzemede nem oranına bağlı olarak liflere dik ve paralel doğrultularda
farklı hacim değişiklikleri gözlenir. Uygulamada en basit yöntemi testereden çıkma
kalıp tahtası olup bunların yüzeyi ikinci bir işlemden geçirilmediğinden pürüzlüdür.
Bu pürüzlü yüzey beton dökümünün ardından kalıp sökümü sırasında zorluk
çıkaracağı ve betona yapışacağından yüzeyine özel kalıp yağları, yanık yağlar veya
sulandırılmış arap sabunu tatbik edilir. Bu yapışmayı önlemek amacıyla bunlara ek
olarak ahşap kalıp yüzeyinin rendelenmesi mümkündür. Yan yana düz bini şeklinde
birleşimler sırasında kalıp yüzeyinde hem akıcı haldeki betonun şerbeti sızacağı hem
de beton yüzeyinde çizgi halinde çıkıntı ve pürüzler oluşacağından bu birleşim
yerlerinde ya profil geçmeler yapılmalı yada ek yerleri plastik veya kauçuk bir
malzemeyle kapatılmalıdır.
Bu çalışmada; geleneksel ahşap kalıp tiplerinden pano ahşap kalıpların ve
teleskopik dikmelerin kullanıldığı hesaplarımıza katılmıştır. Pano ahşap kalıplar
30x30 cm ölçülerinden 60x120 cm ölçülerine kadar hazırlanabilmektedir. Panoların
kalınlıkları ise 15-21 mm arasında değişebilmektedir. Ölçüler standarttır; fakat
genelde imalatçı firmalar siparişlere göre değişik boyutlarda imalat
yapabilmektedirler. Bu kalıplar fabrika ve atölyelerde endüstriyel biçimde
oluşturulan levhalardır. Kalıp levhaları yan yana birbirleri ile yapıştırılmış ahşap
tahtalardan teşkil edilebildikleri gibi (tam ahşap levhalar), ahşap tabakaların lifleri
birbirine dik şekilde üst üste yapıştırılmaları şeklinde de teşkil edilirler. Bu durumda
en az üç tabaka mevcuttur.
Kalıp levhalarının kenarları dış etkenlere karşı korunmuş olmalıdır. Bu
koruma kalıpların kenarlarına metal levhalar kaplanarak veya L profillerden imal
edilmiş 2,5 mm kalınlığında saç çerçevelerle sağlanmaktadır. Bazı firmalar kalıp
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
16
yüzeyini fenol film kaplaması ile kaplayıp hem kavurucu güneşe hem de dondurucu
soğuğa karşı dayanıklı bir kalıp üretmektedirler. Bu film tabakası, priz sırasında suyu
emmediğinden dolayı beton yüzeyinin erken kurumasını engellemekte, sızmalara
sebebiyet vermediğinden dolayı da betonun mukavemetinin yükselmesini
sağlamaktadır.
Kalıp levhalarının en küçüğünün ağırlığı 0,85 kg, en büyüğünün ağırlığı
11,97 kg olduğundan taşıması kolaydır. Bunlara çerçevelerin ağırlıkları da
eklendiğinde 4,6 kg ile 35 kg ağırlığa sahip olurlar. İstif imkânı da kolay olduğundan
şantiyede dağınıklığa sebebiyet vermektedir (Portisan İskele-Kalıp Katalokları,
2008).
3.1.3.2 Geleneksel Ahşap Kalıp Sistemi ile Perde Kalıbı
Genişliği en az 20 cm olan ve uzunluğu genişliğinin 7 katı olan kolonlar
perde olarak adlandırılır. Kalıplamada en zor yapı elemanı perdelerdir. Perdelerin
kalıplanmasında kullanılacak malzeme ve kalıp taşıyıcılarını etkileyen birçok faktör
vardır. Bu faktörler hem klasik hem modern kalıplama yöntemlerinde etkin rol oynar.
Başta perdenin yüksekliği ve eni önem taşır. Ardından perdenin uzunluğu kesit şekli,
istinat duvarlarında perde eğimi gelmektedir. Ayrıca köşelerin teşkili, diğer
perdelerle birleşimi ayrı ayrı önemlidir.
Tüm perde kalıplama şekillerinde taze beton yatay basınçlarının aktarılması
önemli rol oynar. Kalıp yüzeyi genellikle yatay olarak yerleştirilmiş pano
levhalardan oluşur. Bunlar beton basınçlarını alıp taşıyıcı elemanlara aktarırlar.
Taşıyıcı ilk elemanlar düzenlenmiş 10/10 veya 16/16’lık kalaslardır. (dikme) bu
düşey taşıyıcılarının aralıkları yüklenmenin büyüklüğüne ve taşıyıcının özelliklerine
bağlıdır. Bu aralık kalıp yüzeyinin açıklığıdır. Klasik kalıplarda genellikle bu aralık
50-60 cm olarak seçilir. Kalıp yüzeyinin eklerinin de daima bir düşey taşıyıcı
boyunca yapılması uygun olur. Aksi halde kalıp yüzeyi konsol kiriş olarak çalışacağı
için şekil değiştirmeler fazla olur. Pano levhaların farklı boyda olması durumunda
aynı boya getirilerek aynı düşey taşıyıcıda eklenmesi uygun olur.
Taşıyıcı konstrüksiyonun ikinci elemanı yatay kuşaklardır. Bunlar dikmelerle
aynı kesittedir. Bunlarda taşıyıcı konstrüksiyonun üçüncü elemanı olan eğik dikmeler
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
17
(payanda) yardımıyla taze beton yatay basınçlarının zemine veya taşıyıcı yapı
kısımlarına aktarılmasını sağlarlar.
İlk kalıp yüzeyini belirli mesafede tutmak ve beton basınçlarını almak üzere
kuşaklama ve gergi çubukları kullanılır. Bu çubuk sıraları arasındaki düşey uzaklık
50-80 cm olup en alttaki sıra alttan 25 cm yükseklikte teşkil edilmelidir. Gergi
çubuklarının yatay taşıyıcılar üzerine gelmesi gereklidir.
Kalıbın alt yüzeyi ile temas ettiği çizgi boyunca bir ahşap lata yerleştirilir. Bu
latanın kalıbının ilk çakılan elemanı olduğundan hassas ölçü ile yerleştirilmesi
gerekir.
Payandaların iki fonksiyonu vardır. Kalıp istenilen eğimde veya düşey
doğrultuda tutulur. Rüzgâr veya başka etkilerden doğan yatay tesirleri alırlar.
Payandalar genellikle 45 derece doğrultuda yerleştirilir ve alt uçlardan betona
mesnetlendirilirler.
Projesine uygun kalınlık ve aralıkta olmak üzere kalıbı kuşatacak dikmeler
dökülecek beton yüzünden tahta kalınlığı kadar dışarıya dikilir. Pano tahtaları çakılır,
bir yüzün yatay kuşak ve payandaları (takviye) tutturulur. Demir donatı bağlandıktan
sonra diğer yüzün kalıbı aynı şekilde yapılır. Tabandan açmaması için kazıklar
çakılır. Duvar kalınlığını sabit tutmak için önceden hazırlanmış içinden tel geçen 5x5
cm kesitinde ve duvar kalınlığı boyunda beton parçalar veya U şeklinde bükülmüş
demirler konularak tel takviye gerdirilir.
Alın kısmı düşey yerleştirilen ve perde kalınlığına uydurulan pano
levhalardan oluşur. Bunlar yatay kuşaklarla birbirine bağlanır ve kenarlarından
latalarla tespit edilir. Böyle bir konstrüksiyon 25 cm kalınlıklı perdeler için yeterlidir.
Perdelerde geçiş için bırakılması gereken çeşitli boşluklar olabilir. Küçük
boşluklar perde duvar kalıp malzemesinde çok fazla kayıplara sebebiyet verir;
bundan dolayı boşlukların teşkilinde mümkün olduğu kadar köpük veya yapay
malzemelerden yararlanılmalıdır. Perdelerde bulunan kapı ve pencere boşlukları aynı
perde kalıpları gibi oluşturulmalıdır.
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
18
3.1.3.3 Geleneksel Ahşap Kalıp Sistemi ile Kolon Kalıbı
Yapıya etkiyen düşey ve yatay yükleri taşıyan ve temellere ileten düşey
taşıyıcı elemanlara ”kolon” adı verilir. Bu yapı elemanının boyutları yüksekliğine
göre daha küçüktür. Bu elemanın kesit şekilleri birçok çeşitlilik gösterir; kare,
dikdörtgen, çokgen, daire ve elips kesitlerinde bulunabilirler.
Dairesel, elips ve çokgen şekillere sahip kolonların kalıplanmasında
geleneksel kalıpların kullanılması sonucu devreye kalifiye işçilik ihtiyacı
girmektedir. Bu durum da modern kalıp teknikleri tercihte bir adım öne çıkmaktadır.
Kolon kalıbının kalıp yüzeyi kesit şekline bağlı olarak düşey panolardan
oluşturulmaktadır. Bu tahtalar mesnet elemanı olarak kullanılan yatay kuşaklarla
sıkıştırılarak kapalı bir kalıp kesiti elde edilmektedir.
Kolonların dört yüzü de kalıplanır. Projeye göre yapılacak kolon ölçülerinde
öncelikle panolar yan yana konularak ve yaklaşık 50 cm aralıklarla klapalarla
tutturulup yan kanatlar hazırlanır. Hazırlanan kalıplar birbirine iç ölçüleri kolon
kesitini verecek şekilde bindirilerek çivilenir. Dört kanattan karşılıklı iki tanesi 5 cm
daha geniş yapılır. Geniş yapılan kanatların diğer kanatlar üzerine bindirilerek
bağlanabilmesi için 30x40 cm’lik bir kolon kesitinde kanatlardan iki tanesi dar kenar
ölçüsünde (30 cm) diğer iki tanesi ise 45 cm genişiliğinde yapılması gerekir.
Meydana getirilen kanatları çivi ile tutturduktan sonra beton dökülürken açmaması
için işin önemine göre 40-80 cm aralıkta kuşaklarla bağlanırlar. Kuşaklar 5x10 cm
kesitindeki ağaçtan yapılır. Kuşak aralarında duruma göre tel kuşak da yapılabilir.
Kolon kalıpları projedeki yerlerine göre sömel veya döşeme üzerine çakılan kuşaklar
arasına yerleştirilir. İş kolaylığı (demir yerleştirme ve temizlik) sebebiyle ya bir yüzü
açık bırakılır (ekseriye bu şekilde yapılır) ya da alt kısmında 20 cm genişliğinde bir
kapak bırakılır. Dikilen kolon kanatları en az iki istikametten takviyelerle şakul
tutularak bağlanır. Kiriş alt seviyesi kotu binanın dört köşesinde işaretlenir, sonra
aralarında ip çekilerek kiriş kalıbının alt tahtasının oturacağı seviyeden düzgünce
kesilir. Bina dışında kolon yan kanatlarının kesilmesi gerekmemektedir. Kiriş kanadı
yapılıp kolon demirleri konulduktan sonra alttaki kapak ya da açık kolon yüzü
kanatlar veya parça pano levhalarla kapatılıp, kuşaklar çakılır.
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
19
Kuşak olarak ayarlı demir çerçevelerde kullanılabilir. Lama demirden
yapılan parça uçları da zikzaklı açılmış yarıklara kalıp genişliğine uygun pimlerle
sıkıştırılır.
Kolon kalıbına, kalıp yüzeyine gelecek yatay beton basınçlarını almak için
kuşaklama yapmak gerekir. Yatay olarak teşkil edilen ve kalıp yüzeyinin üzerinde
belirli aralıklarla yerleştirilen bu elemanlar kapalı çerçeve şeklinde taşıyıcılar olan
kelepçelerdir.
Kuşaklama, kalıbın oturduğu yüzeyden başlar. Bunun asıl görevi kolonun
oturacağı yerin tespitidir; ayrıca beton dökülmesi esnasında kalıbın bulunması
gereken yerden kaymamasını sağlar. Bu kuşaktan sonra üst tarafta yapılacak kuşak
en fazla 25-30 cm aradan sonra konmalıdır. Daha üst taraflarda oluşan beton basıncı
azalacağından devam eden kuşak elemanlarının aralıkları da artırılabilir.
3.1.3.4 Geleneksel Ahşap Kalıp Sistemi ile Döşeme Kalıbı
Karkas binalarda döşemeler dört taraftan kirişler üzerine oturtulduklarından,
döşeme ve kiriş kalıpları birbiri ile birleşirler. Bu nedenle döşemeler arasında kalan
kirişlerin yan kanatları kiriş yüksekliğinden döşeme kalınlığı kadar noksan yapılırlar.
Dış cephelerdeki kiriş kanatları, kiriş yüksekliği kadar yapılır. Kiriş alt kalıbı da iç ve
dış kanat kalınlığı düşünülerek yapılır.
Döşeme kalıbı yapımına yük durumu ve ızgara boyutu düşünülerek 1,2 -1,7 m
ara ile konan kirişlerin (esas kiriş) altına dikmelerin konulmasıyla başlanır. Dikmeler
1- 1,5 m ara ile ayarlanır. Dikmelerin altına yastık koyup düzgün çifte kama ile
döşeme üst seviyesinin kotuna göre sıkıştırılır. Dikmeler her iki istikamette, eğik
veya yatay tahta, 5x10 cm kuşaklarla bağlanır. Kirişlerle dikmeler saplama yada
kulak denilen parçalarla çakılır. Döşeme kalıplarının kiriş kalıplarına bağlanması,
kiriş yan yüz kalıpları üstüne tespit edilen göğüslemeler yardımıyla yapılır.
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
20
3.1.3.5 Geleneksel Ahşap Kalıp Sistemi ile Kiriş Kalıbı
Kiriş kalıplarının taşıyıcı kısmını dikmeler oluşturmaktadır. Kiriş üzerine
gelen beton basıncını başlık kısmı alır ve dikmelere iletir. Küçük kirişlerde bir sıra
dikme yeterlidir. Kiriş boyutu büyüdüğünde gelen yükler de büyüyecektir. Böyle
kirişlerde belirli aralıklarla enlemeler teşkil edilir. Bu enlemeler kiriş boyunca
uzanan boylamalar üzerine oturur. İki sıra halinde konulan boylamalar, dikmeler
tarafından taşınır. Bu dikmeler ahşaptan olabileceği gibi çelikten de olabilir.
Kirişlerde karşılanması gereken bir diğer yük de yan yüzeylere gelen beton
basınçlarıdır. Bu yükler yüksekliği 50 cm’yi geçmeyen kirişlerde payandalar
yardımıyla rahatlıkla sağlamaktadır. Yüksek kirişlerde ise yanal yükleri karşılamak
için kalıp gergi çubukları kullanılır (Öcal, 2008).
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
21
3.2. Hesap Yöntemlerinin 2007 Deprem Yönetmeliğine Göre İrdelenmesi
3.2.1. Deprem Yüklerine İlişkin Genel Kurallar
3.2.1.1. Düzensiz Binalar
Depreme karşı davranışlarındaki olumsuzluklar nedeni ile tasarımından ve
yapımından kaçınılması gereken düzensiz binalar’ın tanımlanması ile ilgili olarak,
planda ve düşey doğrultuda düzensizlik meydana getiren durumlar Çizelge 3.1 ve
Çizelge 3.2’de, bunlarla ilgili koşullar ise Bölüm 3.2.1.2.’de verilmiştir.
3.2.1.2. Düzensiz Binalara İlişkin Koşullar
Çizelge 3.1 ve Çizelge 3.2’de tanımlanan düzensizlik durumlarına ilişkin
koşullar aşağıda belirtilmiştir:
a) A1 ve B2 türü düzensizlikler, Bölüm 3.2.2.’de belirtildiği üzere, deprem
hesap yönteminin seçiminde etken olan düzensizliklerdir.
b) A2 ve A3 türü düzensizliklerin bulunduğu binalarda, birinci ve ikinci derece
deprem bölgelerinde, kat döşemelerinin kendi düzlemleri içinde deprem
kuvvetlerini düşey taşıyıcı sistem elemanları arasında güvenle aktarabildiği
hesapla doğrulanacaktır.
c) B1 türü düzensizliğinin bulunduğu binalarda, gözönüne alınan i’inci kattaki
dolgu duvarı alanlarının toplamı bir üst kattakine göre fazla ise, ηci’nin
hesabında dolgu duvarları gözönüne alınmayacaktır. 0.60 ≤ (ηci)min < 0.80
aralığında Çizelge 3.8 ve Çizelge 3.9’da verilen taşıyıcı sistem davranış
katsayısı, 1.25 (ηci)min değeri ile çarpılarak her iki deprem doğrultusunda da
binanın tümüne uygulanacaktır. Ancak hiçbir zaman ηci < 0.60 olmayacaktır.
Aksi durumda, zayıf katın dayanımı ve rijitliği arttırılarak deprem hesabı
tekrarlanacaktır.
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
22
Çizelge 3.1 Düzensiz Binalar-Planda Düzensizlik Durumları
A – PLANDA DÜZENSİZLİK DURUMLARI İlgili
Maddeler A1 – Burulma Düzensizliği :
Birbirine dik iki deprem doğrultusunun herhangi biri için, herhangi bir katta en büyük göreli kat ötelemesinin o katta aynı doğrultudaki ortalama göreli ötelemeye oranını ifade eden Burulma Düzensizliği Katsayısı hbi ’nin 1.2 ’den büyük olması durumu. (Şekil 3.1) [hbi = (Di)max / (Di)ort > 1.2]
3.2.1.2.(a)
Göreli kat ötelemelerinin hesabı, ± %5 ek dışmerkezlik etkileri de gözönüne alınarak, Bölüm 3.2.3.’e göre yapılacaktır.
A2 – Döşeme Süreksizlikleri :
Herhangi bir kattaki döşemede (Şekil 3.2);
3.2.1.2.(b)
I – Merdiven ve asansör boşlukları dahil, boşluk alanları toplamının kat brüt alanının 1/3’ünden fazla olması durumu, II – Deprem yüklerinin düşey taşıyıcı sistem elemanlarına güvenle aktarılabilmesini güçleştiren yerel döşeme boşluklarının bulunması durumu,
III – Döşemenin düzlem içi rijitlik ve dayanımında ani azalmaların olması durumu
A3 – Planda Çıkıntılar Bulunması :
Bina kat planlarında çıkıntı yapan kısımların birbirine dik iki doğrultudaki boyutlarının her ikisinin de, binanın o katının aynı doğrultulardaki toplam plan boyutlarının %20'sinden daha büyük olması durumu (Şekil 3.3).
3.2.1.2.(b)
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
23
Çizelge 3.2 Düzensiz Binalar-Düşey Doğrultuda Düzensizlik Durumları
B – DÜŞEY DOĞRULTUDA DÜZENSİZLİK DURUMLARI İlgili
Maddeler
B1 – Komşu Katlar Arası Dayanım Düzensizliği (Zayıf Kat) :
Betonarme binalarda, birbirine dik iki deprem doğrultusunun herhangi birinde, herhangi bir kattaki etkili kesme alanı’nın, bir üst kattaki etkili kesme alanı’na oranı olarak tanımlanan
3.2.1.2.(c) Dayanım Düzensizliği Katsayısı hci’nin 0.80’den küçük olması durumu. [hci = (∑Ae)i / (∑Ae)i+1 < 0.80]
Herhangi bir katta etkili kesme alanının tanımı:
∑Ae = ∑Aw + ∑Ag + 0.15 ∑Ak
B2 – Komşu Katlar Arası Rijitlik Düzensizliği (Yumuşak Kat) :
Birbirine dik iki deprem doğrultusunun herhangi biri için, herhangi bir i’inci kattaki ortalama göreli kat ötelemesi oranının bir üst veya bir alt kattaki ortalama göreli kat ötelemesi oranına bölünmesi ile tanımlanan Rijitlik Düzensizliği Katsayısı hki ’nin 2.0 ’den fazla olması durumu. [hki = (Di /hi)ort / (Di+1 /hi+1)ort > 2.0 veya hki = (Di /hi)ort / (Di-1/hi-
1)ort > 2.0]
3.2.1.2.(a)
Göreli kat ötelemelerinin hesabı, ± %5 ek dışmerkezlik etkileri de gözönüne alınarak Bölüm 3.2.3.’e göre yapılacaktır.
B3 – Taşıyıcı Sistemin Düşey Elemanlarının Süreksizliği :
Taşıyıcı sistemin düşey elemanlarının (kolon veya perdelerin) bazı katlarda kaldırılarak kirişlerin veya guseli kolonların üstüne veya ucuna oturtulması, ya da üst kattaki perdelerin altta kolonlara oturtulması durumu. (Şekil 3.4)
3.2.1.2.(d)
d) B3 türü düzensizliğin bulunduğu binalara ilişkin koşullar, bütün deprem
bölgelerinde uygulanmak üzere, aşağıda belirtilmiştir;
1) Kolonların binanın herhangi bir katında konsol kirişlerin veya alttaki
kolonlarda oluşturulan guselerin üstüne veya ucuna oturtulmasına
hiçbir zaman izin verilmez.
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
24
2) Kolonun iki ucundan mesnetli bir kirişe oturması durumunda, kirişin
bütün kesitlerinde ve ayrıca gözönüne alınan deprem doğrultusunda
bu kirişin bağlandığı düğüm noktalarına birleşen diğer kiriş ve
kolonların bütün kesitlerinde, düşey yükler ve depremin ortak
etkisinden oluşan tüm iç kuvvet değerleri % 50 oranında
arttırılacaktır.
3) Üst katlardaki perdenin altta kolonlara oturtulmasına hiçbir zaman
izin verilmez.
4) Perdelerin binanın herhangi bir katında, kendi düzlemleri içinde
kirişlerin üstüne açıklık ortasında oturtulmasına hiçbir zaman izin
verilmez.
Şekil 3.1 Döşemelerin kendi düzlemleri içinde rijit diyafram olarak çalışmaları
durumu
(∆i)min
Deprem doğrultusu
i +1’ inci kat döşemesi
i’ inci kat döşemesi
(∆i)max
Döşemelerin kendi düzlemleri içinde rijit diyafram olarak çalışmaları durumunda
(∆i)ort = 1/2 [(∆i)max + (∆i)min]
Burulma düzensizliği katsayısı :ηbi = (∆i)max / (∆i)ort
Burulma düzensizliği durumu : ηbi > 1.2
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
25
Şekil 3.2 A2 türü düzensizlik durumları
Ab1 Ab
Ab2
A2 türü düzensizlik durumu – I
Ab / A > 1/3 Ab : Boşluk alanları toplamı
A : Brüt kat alanı
Ab = Ab1 + Ab2
A2 türü düzensizlik durumu – II
Kesit A-A
A2 türü düzensizlik durumu – II ve III
A A
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
26
Şekil 3.3 A3 türü düzensizlik durumu
Şekil 3.4 B3 türü düzensizlik durumu
ay
Lx Lx
ax ax ax ax
ay
ay
Ly Ly Ly
ay
ax
Lx
A3 türü düzensizlik durumu:
ax > 0.2 Lx ve aynı zamanda ay > 0.2 Ly
3.3.1.2.(d).(2)
3.3.1.2.(d).(1)
3.3.1.2.(d).(4) )
3.3.1.2.(d).(3)
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
27
3.2.1.3. Elastik Deprem Yüklerinin Tanımlanması: Spektral İvme Katsayısı
Deprem yüklerinin belirlenmesi için esas alınacak olan Spektral İvme
Katsayısı, A(T), Denklem 3.1 ile verilmiştir. % 5 sönüm oranı için tanımlanan
Elastik İvme Spektrumu’nun ordinatı olan Elastik Spektral İvme, Sae(T), Spektral
İvme Katsayısı ile yerçekimi ivmesi g’nin çarpımına karşı gelmektedir.
o
ae
( ) = ( )
( ) = ( )
A T A I S T
S T A T g (3.1)
a) Etkin Yer İvmesi Katsayısı
Denklem 3.1’de yer alan Etkin Yer İvmesi Katsayısı, Ao, Çizelge 3.3’de
tanımlanmıştır.
Çizelge 3.3 Etkin Yer İvme Katsayısı
Deprem Bölgesi Ao
1 0.40 2 0.30 3 0.20 4 0.10
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
28
b) Bina Önem Katsayısı
Denklem 3.1’de yer alan Bina Önem Katsayısı, I, Çizelge 3.4’te
tanımlanmıştır.
Çizelge 3.4 Bina Önem Katsayısı
Binanın Kullanım Amacı
veya Türü
Bina
Önem
Katsayısı
(I)
1. Deprem sonrası kullanımı gereken binalar ve tehlikeli madde
içeren binalar
a) Deprem sonrasında hemen kullanılması gerekli binalar
(Hastaneler, dispanserler, sağlık ocakları, itfaiye bina ve tesisleri,
PTT ve diğer haberleşme tesisleri, ulaşım istasyonları ve terminalleri,
enerji üretim ve dağıtım tesisleri; vilayet, kaymakamlık ve belediye
yönetim binaları, ilk yardım ve afet planlama istasyonları)
b) Toksik, patlayıcı, parlayıcı, vb özellikleri olan maddelerin
bulunduğu veya depolandığı binalar
1.5
2. İnsanların uzun süreli ve yoğun olarak bulunduğu ve değerli
eşyanın saklandığı binalar
a) Okullar, diğer eğitim bina ve tesisleri, yurt ve yatakhaneler, askeri
kışlalar, cezaevleri, vb.
b) Müzeler
1.4
3. İnsanların kısa süreli ve yoğun olarak bulunduğu binalar
Spor tesisleri, sinema, tiyatro ve konser salonları, vb.
1.2
4. Diğer binalar
Yukarıdaki tanımlara girmeyen diğer binalar
(Konutlar, işyerleri, oteller, bina türü endüstri yapıları, vb)
1.0
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
29
c) Spektrum Katsayısı
Denklem 3.1’de yer alan Spektrum Katsayısı, S(T), yerel zemin koşullarına
ve bina doğal periyodu T’ye bağlı olarak Denklem 3.2 ile hesaplanacaktır. (Şekil
3.5)
AA
A B0.8
BB
( ) = 1 + 1.5 (0 )
( ) = 2.5 ( )
( ) = 2.5 ( )
TS T T T
TS T T T T
TS T T T
T
≤ ≤
< ≤
<
(3.2)
Denklem 3.2’deki Spektrum Karakteristik Periyotları, TA ve TB, değerleri
Çizelge 3.6 ve Çizelge 3.7 ile tanımlanan Yerel Zemin Sınıfları’na bağlı olarak
Çizelge 3.5’de verilmiştir.
Çizelge 3.5 Spektrum Karakteristik Periyotları (TA, TB)
Çizelge 3.6 ’ya göre Yerel Zemin Sınıfı
TA (saniye)
TB (saniye)
Z1 0,10 0,30 Z2 0,15 0,40 Z3 0,15 0,60 Z4 0,20 0,90
Çizelge 3.6 Yerel Zemin Sınıfları
Yerel Zemin Sınıfı
Çizelge 3.7 ’ye Göre Zemin Grubu ve En Üst Zemin Tabakası Kalınlığı (h1)
Z1
(A) grubu zeminler h1 ≤ 15 m olan (B) grubu zeminler
Z2
h1 > 15 m olan (B) grubu zeminler h1 ≤ 15 m olan (C) grubu zeminler
Z3 15 m < h1 ≤ 50 m olan (C) grubu zeminler
h1 ≤ 10 m olan (D) grubu zeminler
Z4 h1 > 50 m olan (C) grubu zeminler h1 > 10 m olan (D) grubu zeminler
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
30
Çizelge 3.7 Zemin Grupları
Zemin
Grubu
Zemin Grubu
Tanımı
Stand.
Penetr.
(N/30)
Relatif
Sıkılık
(%)
Serbest
Basınç
Direnci
(kPa)
Kayma
Dalgası
Hızı
(m/s)
(A)
1. Masif volkanik kayaçlar
ve ayrışmamış sağlam
metamorfik kayaçlar, sert
çimentolu tortul kayaçlar....
2. Çok sıkı kum, çakıl.........
3. Sert kil ve siltli kil..........
──
> 50
> 32
──
85─100
──
> 1000
──
> 400
> 1000
> 700
> 700
(B)
1. Tüf ve aglomera gibi
gevşek volkanik kayaçlar,
süreksizlik düzlemleri
bulunan ayrışmış
çimentolu tortul kayaçlar....
2. Sıkı kum, çakıl................
3. Çok katı kil ve siltli kil...
──
30─50
16─32
──
65─85
──
500─1000
──
200─400
700─1000
400─700
300─700
(C)
1.Yumuşak süreksizlik
düzlemleri bulunan çok
ayrışmış metamorfik
kayaçlar ve çimentolu
tortul kayaçlar.............……
2. Orta sıkı kum, çakıl........
3. Katı kil ve siltli kil..........
──
10─30
8─16
──
35─65
──
< 500
──
100─200
400─700
200─400
200─300
(D)
1.Yeraltı su seviyesinin
yüksek, yumuşak, kalın
alüvyon tabakaları..............
2. Gevşek kum....................
3. Yumuşak kil, siltli kil.....
──
< 10
< 8
──
< 35
──
──
──
< 100
< 200
< 200
< 200
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
31
d) Özel Tasarım İvme Spektrumları
Gerekli durumlarda elastik tasarım ivme spektrumu, yerel deprem ve zemin
koşulları göz önüne alınarak yapılacak özel araştırmalarla da belirlenebilir. Ancak,
bu şekilde belirlenecek ivme spektrumu ordinatlarına karşı gelen spektral ivme
katsayıları, tüm periyodlar için, Çizelge 3.5’deki ilgili karakteristik periyodlar göz
önüne alınarak Denklem 3.1’den bulunacak değerlerden hiçbir zaman daha küçük
olmayacaktır.
Şekil 3.5 Spektrum katsayısı’nın periyot ile değişimi
3.2.1.4. Elastik Deprem Yüklerinin Azaltılması: Deprem Yükü Azaltma
Katsayısı
Depremde taşıyıcı sistemin kendine özgü doğrusal elastik olmayan
davranışını gözönüne almak üzere, Bölüm 3.2.1.3.’te verilen spektral ivme
katsayısına göre bulunacak elastik deprem yükleri, Denklem 3.3’te tanımlanan
Deprem Yükü Azaltma Katsayısı’na bölünecektir. Deprem Yükü Azaltma Katsayısı,
çeşitli taşıyıcı sistemler için Çizelge 3.8 ve Çizelge 3.9’da tanımlanan Taşıyıcı
Sistem Davranış Katsayısı, R’ye ve doğal titreşim periyodu, T ’ye bağlı olarak
Denklem 3.3 ile belirlenecektir.
T
TB
TA
2.5
1.0
S(T) = 2.5 (TB / T )0.8
S(T)
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
32
a AA
a A
( ) = 1.5 + ( 1.5) (0 )
( ) = ( )
TR T R T T
TR T R T T
− ≤ ≤
<
(3.3)
3.2.1.5. Taşıyıcı Sistemlerin Süneklik Düzeylerine İlişkin Genel Koşullar
Çizelge 3.8 ve Çizelge 3.9’de süneklik düzeyi yüksek olarak gözönüne
alınacak taşıyıcı sistemlerde, süneklik düzeyinin her iki yatay deprem doğrultusunda
da yüksek olması zorunludur. Süneklik düzeyi bir deprem doğrultusunda yüksek
veya karma, buna dik diğer deprem doğrultusunda ise normal olan sistemler, her iki
doğrultuda da süneklik düzeyi normal sistemler olarak sayılacaktır.
3.2.1.6. Süneklik Düzeyi Yüksek Betonarme Boşluksuz Perdeli – Çerçeveli
Sistemlere İlişkin Koşullar
Deprem yüklerinin süneklik düzeyi yüksek boşluksuz (bağ kirişsiz)
betonarme perdeler ile süneklik düzeyi yüksek betonarme veya çelik çerçeveler
tarafından birlikte taşındığı binalara ilişkin koşullar aşağıda verilmiştir:
a) Bu tür sistemlerde, Çizelge 3.8 ve Çizelge 3.9’da yerinde dökme betonarme
ve çelik çerçeve durumu için verilen R=7’nin veya prefabrike betonarme
çerçeve durumu için verilen R=6’nın kullanılabilmesi için, boşluksuz
perdelerin tabanında deprem yüklerinden meydana gelen kesme
kuvvetlerinin toplamı, binanın tümü için tabanda meydana gelen toplam
kesme kuvvetinin % 75’inden daha fazla olmayacaktır (αS ≤ 0.75).
b) Bölüm 3.2.1.6.(a)’daki koşulun sağlanamaması durumunda, 0.75 < αS ≤ 1.0
aralığında kullanılacak R katsayısı, yerinde dökme betonarme ve çelik
çerçeve durumu için R = 10 − 4αS bağıntısı ile, prefabrike betonarme
çerçeve durumu için ise R = 9 − 4 αS bağıntısı ile belirlenecektir.
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
33
Çizelge 3.8 Taşıyıcı Sistem Davranış Katsayısı (R) - Yerinde Dökme Betonarme Binalar ve Prefabrike Betonarme Binalar
Bina Taşıyıcı Sistemi
Süneklik Düzeyi Normal
Sistemler
Süneklik Düzeyi Yüksek
Sistemler (1) YERİNDE DÖKME BETONARME BİNALAR (1.1) Deprem yüklerinin tamamının çerçevelerle taşındığı binalar
4
8
(1.2) Deprem yüklerinin tamamının bağ kirişli (boşluklu) perdelerle taşındığı binalar
4 7
(1.3) Deprem yüklerinin tamamının boşluksuz perdelerle taşındığı binalar
4 6
(1.4) Deprem yüklerinin çerçeveler ile boşluksuz ve/veya bağ kirişli (boşluklu) perdeler tarafından taşındığı binalar
4 7
(2) PREFABRİKE BETONARME BİNALAR (2.1) Deprem yüklerinin tamamının bağlantıları tersinir momentleri aktarabilen çerçevelerle taşındığı binalar
3 7
(2.2) Deprem yüklerinin tamamının, üstteki bağlantıları mafsallı olan kolonlar tarafından taşındığı tek katlı binalar
- 3
(2.3) Deprem yüklerinin tamamının prefabrike veya yerinde dökme boşluksuz ve/veya bağ kirişli (boşluklu) perdelerle taşındığı, çerçeve bağlantıları mafsallı olan prefabrike binalar
- 5
(2.4) Deprem yüklerinin, bağlantıları tersinir momentleri aktarabilen prefabrike çerçeveler ile yerinde dökme boşluksuz ve/veya bağ kirişli (boşluklu) perdeler tarafından birlikte taşındığı binalar
3 6
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
34
Çizelge 3.9 Taşıyıcı Sistem Davranış Katsayısı (R) - Çelik Binalar
Bina Taşıyıcı Sistemi
Süneklik Düzeyi Normal
Sistemler
Süneklik Düzeyi Yüksek
Sistemler (3) ÇELİK BİNALAR (3.1) Deprem yüklerinin tamamının çerçevelerle taşındığı binalar
5 8
(3.2) Deprem yüklerinin tamamının, üstteki bağlantıları mafsallı olan kolonlar tarafından taşındığı tek katlı binalar
- 4
(3.3) Deprem yüklerinin tamamının çaprazlı perdeler veya yerinde dökme betonarme perdeler tarafından taşındığı binalar (a) Çaprazların merkezi olması durumu (b) Çaprazların dışmerkez olması durumu (c) Betonarme perdelerin kullanılması durumu
4 5 - 7
4 6
(3.4) Deprem yüklerinin çerçeveler ile birlikte çaprazlı çelik perdeler veya yerinde dökme betonarme perdeler tarafından birlikte taşındığı binalar (a) Çaprazların merkezi olması durumu (b) Çaprazların dışmerkez olması durumu (c) Betonarme perdelerin kullanılması durumu
5 6
- 8
4 7
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
35
3.2.2. Deprem Analizinde Hesap Yöntemleri
Bu çalışmada; binaların ve bina türü yapıların deprem hesabında kullanılacak
yaklaşık yöntemlerden; Bölüm 3.2.3.’de verilen Eşdeğer Deprem Yükü Yöntemi ve
Bölüm 3.2.4.’de verilen Mod Birleştirme Yöntemi incelenmiştir. Bölüm 3.2.3. ve
Bölüm 3.2.4.’de verilen yöntemler, tüm binaların ve bina türü yapıların deprem
hesabında kullanılabilir.
3.2.3. Eşdeğer Deprem Yükü Yöntemi
3.2.3.1. Eşdeğer Deprem Yükü Yönteminin Uygulama Sınırları
Eşdeğer Deprem Yükü Yöntemi’nin uygulanabileceği binalar
Çizelge 3.10’da özetlenmiştir. Çizelge 3.10’un kapsamına girmeyen binaların
deprem hesabında, Mod birleştirme Yöntemi veya Zaman Tanım Alanında Hesap
Yöntemi kullanılacaktır.
Çizelge 3.10 Eşdeğer Deprem Yükü Yöntemi’nin uygulanabileceği binalar
Deprem Bölgesi
Bina Türü
Toplam Yükseklik Sınırı
1, 2
Her bir katta burulma düzensizliği katsayısının
ηbi ≤ 2.0 koşulunu sağladığı binalar HN ≤ 25 m
1, 2
Her bir katta burulma düzensizliği katsayısının
ηbi ≤ 2.0 koşulunu sağladığı ve ayrıca B2 türü
düzensizliğinin olmadığı binalar
HN ≤ 40 m
3, 4 Tüm binalar HN ≤ 40 m
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
36
3.2.3.2. Toplam Eşdeğer Deprem Yükünün Belirlenmesi
a) Göz önüne alınan deprem doğrultusunda, binanın tümüne etkiyen Toplam
Eşdeğer Deprem Yükü (taban kesme kuvveti), Vt Denklem 3.4 ile
belirlenecektir.
1t o
a 1
( ) = 0.10
( )
WA TV A I W
R T≥ (3.4)
Binanın birinci doğal titreşim periyodu T1, Bölüm 3.2.3.5’e göre
hesaplanacaktır.
b) Denklem 3.4’te yer alan ve binanın deprem yüklerinin hesaplanmasında
kullanılacak toplam ağırlığı, W, Denklem 3.5 ile belirlenecektir.
N
ii=1
= W w∑ (3.5)
Denklem 3.5’deki wi kat ağırlıkları ise Denklem 3.6 ile hesaplanacaktır.
wi = gi + n qi (3.6)
Denklem 3.6 ’da yer alan Hareketli Yük Katılım Katsayısı, n, Çizelge 3.11’de
verilmiştir. Endüstri binalarında sabit ekipman ağırlıkları için n=1 alınacak,
ancak vinç kaldırma yükleri kat ağırlıklarının hesabında göz önüne
alınmayacaktır. Deprem yüklerinin belirlenmesinde kullanılacak çatı katı
ağırlığının hesabında kar yüklerinin % 30’u göz önüne alınacaktır.
Çizelge 3.11 Hareketli Yük Katılım Katsayısı (n)
Binanın Kullanım Amacı n
Depo, antrepo, vb. 0.80 Okul, öğrenci yurdu, spor tesisi, sinema, tiyatro, konser salonu,
garaj, lokanta, mağaza, vb. 0.60
Konut, işyeri, otel, hastane, vb. 0.30
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
37
3.2.3.3. Katlara Etkiyen Eşdeğer Deprem Yüklerinin Belirlenmesi
a) Denklem 3.4 ile hesaplanan toplam eşdeğer deprem yükü, bina katlarına
etkiyen eşdeğer deprem yüklerinin toplamı olarak Denklem 3.7 ile ifade
edilir. Şekil 3.6.(a)
N
t N ii=1
= + V F F∆ ∑ (3.7)
b) Binanın N’inci katına (tepesine) etkiyen ek eşdeğer deprem yükü ∆FN’in
değeri Denklem 3.8 ile belirlenecektir.
N t = 0.0075 F N V∆ (3.8)
c) Toplam eşdeğer deprem yükünün ∆FN dışında geri kalan kısmı, N’ inci kat
dahil olmak üzere, bina katlarına Denklem 3.9 ile dağıtılacaktır.
i ii t N N
j jj=1
= ( ) w H
F V F
w H
− ∆
∑
(3.9)
d) Bodrum katlarında rijitliği üst katlara oranla çok büyük olan betonarme çevre
perdelerinin bulunduğu ve bodrum kat döşemelerinin yatay düzlemde rijit
diyafram olarak çalıştığı binalarda, bodrum katlarına ve üstteki katlara
etkiyen eşdeğer deprem yükleri, aşağıda belirtildiği üzere, ayrı ayrı
hesaplanacaktır. Bu yükler, üst ve alt katların birleşiminden oluşan taşıyıcı
sisteme birlikte uygulanacaktır.
� Üstteki katlara etkiyen toplam eşdeğer deprem yükünün ve eşdeğer kat
deprem yüklerinin Bölüm 3.2.3.2.(a), Bölüm 3.2.3.3.(b) ve Bölüm 3.2.3.3.(c)
maddelerine göre belirlenmesinde, bodrumdaki rijit çevre perdeleri göz önüne
alınmaksızın Çizelge 3.8 ve Çizelge 3.9’dan seçilen R katsayısı kullanılacak
ve sadece üstteki katların ağırlıkları hesaba katılacaktır. Bu durumda ilgili
bütün tanım ve bağıntılarda temel üst kotu yerine zemin katın kotu göz önüne
alınacaktır. Bölüm 3.2.3.5.(a)’ya göre birinci doğal titreşim periyodunun
hesabında da, fiktif yüklerin belirlenmesi için sadece üstteki katların
ağırlıkları kullanılacaktır. Şekil 3.6.(b)
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
38
� Rijit bodrum katlarına etkiyen eşdeğer deprem yüklerinin hesabında, sadece
bodrum kat ağırlıkları göz önüne alınacak ve Spektrum Katsayısı olarak
S(T) = 1 alınacaktır. Her bir bodrum katına etkiyen eşdeğer deprem yükünün
hesabında, Denklem 3.1’den bulunan spektral ivme değeri ile bu katın ağırlığı
doğrudan çarpılacak ve elde edilen elastik yükler, Ra(T) = 1.5 katsayısına
bölünerek azaltılacaktır. Şekil 3.6.(c)
� Üstteki katlardan bodrum katlarına geçişte yer alan ve çok rijit bodrum
perdeleri ile çevrelenen zemin kat döşeme sisteminin kendi düzlemi içindeki
dayanımı, bu hesapta elde edilen iç kuvvetlere göre kontrol edilecektir.
Şekil 3.6 Katlara etkiyen eşdeğer deprem yükleri
wN FN + ∆FN wN FN + ∆FN
wbk
Fbk = Ao I wbk / 1.5
Fbk
Vt
Vt
w1
w2
HN
Hi
wi Fi
HN
Hi
w1
w2
wi Fi
(c) (b) (a)
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
39
3.2.3.4. Göz önüne Alınacak Yer değiştirme Bileşenleri ve Deprem Yüklerinin
Etkime Noktaları
a) Döşemelerin yatay düzlemde rijit diyafram olarak çalıştığı binalarda, her
katta iki yatay yer değiştirme bileşeni ile düşey eksen etrafındaki dönme,
bağımsız yer değiştirme bileşenleri olarak göz önüne alınacaktır. Her katta
Bölüm 3.2.3.3.’e göre belirlenen eşdeğer deprem yükleri, ek dışmerkezlik
etkisi’nin hesaba katılabilmesi amacı ile göz önüne alınan deprem
doğrultusuna dik doğrultudaki kat boyutunun +%5’i ve −%5’i kadar
kaydırılması ile belirlenen noktalara ve ayrıca kat kütle merkezine
uygulanacaktır (Şekil 3.7).
b) Çizelge 3.1’de tanımlanan A2 türü düzensizliğin bulunduğu ve döşemelerin
yatay düzlemde rijit diyafram olarak çalışmadığı binalarda, döşemelerin
yatay düzlemdeki şekil değiştirmelerinin göz önüne alınmasını sağlayacak
yeterlikte bağımsız statik yer değiştirme bileşeni hesapta göz önüne
alınacaktır. Ek dışmerkezlik etkisinin hesaba katılabilmesi için, her katta
çeşitli noktalarda dağılı bulunan tekil kütlelere etkiyen eşdeğer deprem
yüklerinin her biri, deprem doğrultusuna dik doğrultudaki kat boyutunun
+%5’i ve −%5’i kadar kaydırılacaktır (Şekil 3.8).
c) Binanın herhangi bir i’inci katında Çizelge 3.1’de tanımlanan A1 türü
düzensizliğin bulunması durumunda, 1.2 < ηbi ≤ 2.0 olmak koşulu ile,
Bölüm 3.2.3.4.(a) ve/veya Bölüm 3.2.3.4.(b)’ye göre bu katta uygulanan
±%5 ek dışmerkezlik, her iki deprem doğrultusu için Denklem 3.10’da
verilen Di katsayısı ile çarpılarak büyütülecektir.
2
bii =
1.2D
η
(3.10)
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
40
Şekil 3.7 Deprem yüklerinin etkime noktası
Şekil 3.8 Düzensizlik durumunda deprem yüklerinin etkime noktası
ey = 0.05By ex = 0.05Bx
ex ex
ey
ey
y deprem doğrultusu
x deprem doğrultusu
By
Bx
Bx
ejx = 0.05Bx
ejx ejx
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
41
3.2.3.5. Binanın Birinci Doğal Titreşim Periyodunun Belirlenmesi
a) Eşdeğer Deprem Yükü Yöntemi’nin uygulanması durumunda, binanın
deprem doğrultusundaki hakim doğal periyodu, Denklem 3.11 ile hesaplanan
değerden daha büyük alınmayacaktır.
1 2N
2i fi
i=11 N
fi fii=1
= 2
/
m d
T
F d
∑
π ∑
(3.11)
i’inci kata etkiyen fiktif yükü gösteren Ffi, Denklem 3.9 ’da (Vt − ∆FN) yerine
herhangi bir değer (örneğin birim değer) konularak elde edilecektir
(Şekil 3.9).
b) Denklem 3.11 ile hesaplanan değerden bağımsız olarak, bodrum kat(lar) hariç
kat sayısı N > 13 olan binalarda doğal periyot, 0.1N’den daha büyük
alınmayacaktır.
Şekil 3.9 Kat hizalarına etkitilen fiktif yükler
Hi
dfi
wi
wN
i ifi N
j jj=1
= w H
F
w H∑
Ffi
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
42
3.2.3.6. Eleman Asal Eksen Doğrultularındaki İç Kuvvetler
Taşıyıcı sisteme ayrı ayrı etki ettirilen x ve y doğrultularındaki depremlerin
ortak etkisi altında, taşıyıcı sistem elemanlarının a ve b asal eksen doğrultularındaki
iç kuvvetler, en elverişsiz sonucu verecek şekilde Denklem 3.12 ile elde edilecektir.
(Şekil 3.10)
a ax ay a ax ay
b bx by b bx by
= ± ± 0.30 veya = ± 0.30 ±
= ± ± 0.30 veya = ± 0.30 ±
B B B B B B
B B B B B B (3.12)
Şekil 3.10 Eleman asal eksen doğrultuları
ba
b
b
a
aaa
b
b
b
a
a
ab
b
y deprem doğrultusu
x deprem doğrultusu
x
y
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
43
3.2.4. Mod Birleştirme Yöntemi
Bu yöntemde maksimum iç kuvvetler ve yer değiştirmeler, binada yeterli
sayıda doğal titreşim modunun her biri için hesaplanan maksimum katkıların
istatistiksel olarak birleştirilmesi ile elde edilir.
3.2.4.1. İvme Spektrumu
Herhangi bir n’inci titreşim modunda göz önüne alınacak azaltılmış ivme
spektrumu ordinatı Denklem 3.13 ile belirlenecektir.
ae naR n
a n
( )( ) =
( )
S TS T
R T (3.13)
Elastik tasarım ivme spektrumunun Bölüm 3.2.1.3.(d)’ye göre özel olarak
belirlenmesi durumunda, Denklem 3.13’te Sae(Tn) yerine, ilgili özel spektrum
ordinatı göz önüne alınacaktır.
3.2.4.2. Göz önüne Alınacak Dinamik Serbestlik Dereceleri
a) Döşemelerin yatay düzlemde rijit diyafram olarak çalıştığı binalarda, her bir
katta, birbirine dik doğrultularda iki yatay serbestlik derecesi ile kütle
merkezinden geçen düşey eksen etrafındaki dönme serbestlik derecesi göz
önüne alınacaktır. Her katta modal deprem yükleri bu serbestlik dereceleri
için hesaplanacak, ancak ek dışmerkezlik etkisi’nin hesaba katılabilmesi
amacı ile, deprem doğrultusuna dik doğrultudaki kat boyutunun +%5’i ve
−%5’i kadar kaydırılması ile belirlenen noktalara ve ek bir yükleme olarak
kat kütle merkezine uygulanacaktır(Şekil 3.7).
b) Çizelge 3.1’de A2 türü döşeme süreksizliğinin bulunduğu ve döşemelerin
yatay düzlemde rijit diyafram olarak çalışmadığı binalarda, döşemelerin
kendi düzlemleri içindeki şekil değiştirmelerinin göz önüne alınmasını
sağlayacak yeterlikte dinamik serbestlik derecesi göz önüne alınacaktır. Ek
dışmerkezlik etkisinin hesaba katılabilmesi için, her katta çeşitli noktalarda
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
44
dağılı bulunan tekil kütlelere etkiyen modal deprem yüklerinin her biri,
deprem doğrultusuna dik doğrultudaki kat boyutunun +%5’i ve −%5’i kadar
kaydırılacaktır(Şekil 3.8). Bu tür binalarda, sadece ek dışmerkezlik
etkilerinden oluşan iç kuvvet ve yer değiştirme büyüklükleri Bölüm 3.2.3.’e
göre de hesaplanabilir. Bu büyüklükler, ek dışmerkezlik etkisi göz önüne
alınmaksızın her bir titreşim modu için hesaplanarak Bölüm 3.2.4.4.’e göre
birleştirilen büyüklüklere doğrudan eklenecektir.
3.2.4.3. Hesaba Katılacak Yeterli Titreşim Modu Sayısı
a) Hesaba katılması gereken yeterli titreşim modu sayısı, Y, göz önüne alınan
birbirine dik x ve y yatay deprem doğrultularının her birinde, her bir mod
için hesaplanan etkin kütle’lerin toplamının hiçbir zaman bina toplam
kütlesinin % 90’ından daha az olmaması kuralına göre belirlenecektir:
2Y Y Nxn
xn in=1 n=1 i=1n
2Y Y Nyn
yn in=1 n=1 i=1n
= 0.90
= 0.90
LM m
M
LM m
M
≥∑ ∑ ∑
≥∑ ∑ ∑
(3.14)
Denklem 3.14’te yer alan Lxn ve Lyn ile modal kütle Mn’nin ifadeleri, kat
döşemelerinin rijit diyafram olarak çalıştığı binalar için Denklem 3.15
verilmiştir:
N N
xn i xin yn i yini=1 i=1
N2 2 2
n i xin i yin i ini=1
= Φ ; = Φ
= ( Φ + Φ + Φ )
L m L m
M m m mθ θ
∑ ∑
∑
(3.15)
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
45
b) Bodrum katlarında rijitliği üst katlara oranla çok büyük olan betonarme
çevre perdelerinin bulunduğu ve bodrum kat döşemelerinin yatay düzlemde
rijit diyafram olarak çalıştığı binaların hesabında, sadece bodrum katların
üstündeki katlarda etkin olan titreşim modlarının göz önüne alınması ile
yetinilebilir. Bu durumda, Eşdeğer Deprem Yükü Yöntemi için verilen
Bölüm 3.2.3.3.(d) maddesi ilk paragrafının karşılığı olarak Mod Birleştirme
Yöntemi ile yapılacak hesapta, bodrumdaki rijit çevre perdeleri göz önüne
alınmaksızın Çizelge 3.8 ve Çizelge 3.9’da seçilen R katsayısı kullanılacak
ve sadece üstteki katların kütleleri göz önüne alınacaktır. Bölüm 3.2.3.3.(d)
maddesi 2. ve 3. paragrafları ise aynen uygulanacaktır.
3.2.4.4. Mod Katkılarının Birleştirilmesi
Binaya etkiyen toplam deprem yükü, kat kesme kuvveti, iç kuvvet bileşenleri,
yer değiştirme ve göreli kat ötelemesi gibi büyüklüklerin her biri için ayrı ayrı
uygulanmak üzere, her titreşim modu için hesaplanan ve eşzamanlı olmayan
maksimum katkıların istatistiksel olarak birleştirilmesi için uygulanacak kurallar
aşağıda verilmiştir:
a) Tm < Tn olmak üzere, göz önüne alınan herhangi iki titreşim moduna ait
doğal periyodların daima Tm / Tn < 0.80 koşulunu sağlaması durumunda,
maksimum mod katkılarının birleştirilmesi için Karelerin Toplamının Kare
Kökü Kuralı uygulanabilir.
b) Yukarıda belirtilen koşulun sağlanamaması durumunda, maksimum mod
katkılarının birleştirilmesi için Tam Karesel Birleştirme (CQC) Kuralı
uygulanacaktır. Bu kuralın uygulanmasında kullanılacak çapraz korelasyon
katsayıları’nın hesabında, modal sönüm oranları bütün titreşim modları için
% 5 olarak alınacaktır.
3. MATERYAL VE YÖNTEM Fehmi KASAPOĞLU
46
3.2.4.5. Hesaplanan Büyüklüklere İlişkin Altsınır Değerleri
Göz önüne alınan deprem doğrultusunda, Bölüm 3.2.4.4’e göre birleştirilerek
elde edilen bina toplam deprem yükü VtB ’nin, Eşdeğer Deprem Yükü Yöntemi’ nde
Denklem 3.7’den hesaplanan bina toplam deprem yükü Vt’ye oranının aşağıda
tanımlanan β değerinden küçük olması durumunda (VtB <βVt), Mod Birleştirme
Yöntemi’ne göre bulunan tüm iç kuvvet ve yer değiştirme büyüklükleri,
Denklem 3.16’ya göre büyütülecektir.
tD B
tB
= V
B BV
β (3.16)
Çizelge 3.1 ve Çizelge 3.2’de tanımlanan düzensizlik durumlarında; A1, B2
veya B3 türü düzensizliklerden en az birinin binada bulunması durumunda
Denklem 3.16’da β=0.90, bu düzensizliklerden hiçbirinin bulunmaması durumunda
ise β=0.80 alınacaktır.
3.2.4.6. Eleman Asal Eksen Doğrultularındaki İç Kuvvetler
Taşıyıcı sisteme ayrı ayrı etki ettirilen x ve y doğrultularındaki depremlerin
ortak etkisi altında, taşıyıcı sistem elemanlarının a ve b asal eksen doğrultularında
Bölüm 3.2.4.4.’e göre birleştirilerek elde edilen iç kuvvetler için Bölüm 3.2.3.6.’da
verilen birleştirme kuralı ayrıca uygulanacaktır (Şekil 3.10) (Bayındırlık ve İskan
Bakanlığı, Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik -2007).
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
47
4. UYGULAMALAR
Bu bölümde, Toplu Konut İdaresi (TOKİ) tarafından Türkiye genelinde
yaygın olarak inşa edilmekte olan değişik büyüklük ve mimariye sahip binalar ele
alınmıştır. Her bir bina tipi için tünel kalıp ve geleneksel kalıp sistemlerine uygun
taşıyıcı sistemler oluşturularak binaların analiz ve tasarımı yapılmış ve sonuçlar
karşılaştırılmıştır (Başbakanlık Toplu Konut İdaresi, 2008).
4.1. Genel Bilgiler
4.1.1. Taşıyıcı Sistem Seçimi
Ele alınan binalar, TOKİ tarafından tünel kalıp sistemine uygun olarak
projelendirilmiş olduğundan, bu çalışmada, tünel kalıp sistemine uygun taşıyıcı
sistem olarak projelerinde ön görülen taşıyıcı sistemler kullanılmıştır.
Kolon-kiriş perdelerden oluşan, geleneksel kalıp sistemine uygun taşıyıcı
sistem seçiminde ise aşağıdaki esaslar uygulanmıştır.
i) Taşıyıcı sistem aksları, daha önce tünel kalıp sistemine uygun olarak
tasarlanan projelerdeki akslar ile çakışmaktadır.
ii) Eleman boyutları belirlenirken, tüm elemanlar için yönetmeliklerde
izin verilen minimum boyutlar ile başlanmış, daha sonra, yetersiz
kalan elemanlarda gerekli büyültmeler gerçekleştirilmiştir. Böylece
mümkün olan en ekonomik çözüme ulaşıldığı düşünülmektedir.
iii) Kullanılan malzeme, daha önce tünel kalıp sistemine uygun olarak
tasarlanan projelerdeki malzemeler ile aynıdır.
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
48
4.1.2. Malzeme ve Analiz Parametreleri
i) Tüm modellerin analizinde:
� Beton sınıfının C30 (fck = 300 kg / cm2) olduğu,
� Nervürlü donatı sınıfının S420 (Akma sınırının; 4200 kg/cm2) olduğu,
� Hasır çelik donatı sınıfının S500 (Akma sınırının; 5000 kg/cm2) olduğu,
� Zemin emniyet gerilmesinin 20 t/m2 olduğu,
� Tüm döşemelerin, plak döşeme olduğu,
� Binaların 2. derece deprem bölgesinde inşa edileceği,
kabul edilmiştir.
ii) Söz konusu yapıların analiz ve tasarımı, STA4CAD V12.1 paket
programı ile gerçekleştirilmiştir. Analizler ile ilgili data dosyaları ekli
CD’de yer almaktadır.
iii) Her iki tip taşıyıcı sistem için binalara ait temel boyutlarının birbirine
yakın çıkacağı düşünüldüğünden, temel sistemi modellenmemiş ve
karşılaştırılmalara dahil edilmemiştir.
iv) Her bir modelin Mod Birleştirme Yöntemi (Ghrib ve Mamedov,2004)
ile analizinde, dinamik kütle katılım oranlarının %90’ın üzerinde
olması sağlanmıştır. Modellerin tamamında bu kriterin sağlanması
için gerekli mod sayısı 9 olarak belirlenmiştir.
v) Her iki sistem ile çözülen modellerin beton ve demir metrajları ayrıca
kullanılacak kalıp miktarları STA4CAD V12.1 paket programından
alınmış olup birim fiyatlar piyasanın güncel değerleri araştırılarak
toplanmıştır.
vi) Tünel kalıp sistemlerin kalıp maliyetinin hesaplanması için, üretici
firma ile görüşülmüş ve fiyat alınmıştır. Panel Makine Sanayi ve
Ticaret LTD. ŞTİ.’den kullanılmamış sıfır tünel kalıp sistemi birim m2
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
49
fiyatı alınmıştır. Kalıp sisteminin ekonomik ömrü boyunca en verimli
olacak şekilde kullanım sayısı dikkate alınarak maliyet analizi
yapılmıştır. Aynı şekilde konvansiyonel kalıp sistemi maliyet analizi
için PORTİSAN Portatif Alüminyum ve Çelik İskele-Kalıp A.Ş.’den
birim m2 kalıp fiyatı alınmış olup kullanım sayısı maliyet analizi
hesaplarına katılmıştır.
vii) Kalıp maliyeti yanında, kalıp ve demir işçiliği hesaplara katılmış olup
her model için blok bazında analizler yapılmıştır.
viii) Tünel kalıp sistemler ile yapılan tümü perdeli yapılar ile geleneksel
ahşap kalıp sistemiyle yapılan perde-çerçeveli yapıların duvar
metrajlarının fark getireceği düşünülerek; duvar işçiliği ve malzeme
fiyat analizleri yapılmıştır. Tüm modellerin iç cephe duvar imalatının
10-20 cm’lik tuğla duvarlardan, dış cephe duvar imalatının ise
20 cm’lik gazbetondan yapıldığı kabul edilmiştir.
ix) Her modelde ortak olarak döşeme yükü marley verilmiştir, marley
kaplama yükü 148 kg/m2 olarak hesaplanmıştır. Tüm modellerde dış
cephe duvarların gazbeton (ytong) olduğu kabul edilmiş olup duvar
yükü olarak pencere olan duvarlar için 334 kg/m ve pencere olmayan
duvarlar için 650 kg/m yükleme yapılmıştır. İç cephe duvarların tuğla
olduğu kabul edilmiş olup duvar yükü olarak 275 kg/m yükleme
yapılmıştır. Konvansiyonel kalıp sistemiyle yapılan yapılarda, tünel
kalıp sistemiyle yapılan yapılardaki betonarme perde duvarların
yerine 394 kg/m yük verilmiştir. Hareketli yük olarak en az 200 kg/m2
seçilmiştir. Ayrıca ara bölme duvar geçen döşemelerde, hareketli yük
350 kg/m2 alınmıştır. Tüm binalar teras çatı olarak modellenmiş, çatı
katında hareketli yük her yerde 350 kg/m2 seçilmiştir ayrıca son kat
döşemesi çevresinde 270 kg/m betonarme parapet yükü verilmiştir.
Her modelde balkon mahallinde bulunan prekast betonu için 275 kg/m
yükleme yapılmıştır.
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
50
x) Tünel kalıp sistemlerle yapılan perdeli yapıların döşemelerinde ve
perde gövdelerinde hasır çelik donatı kullanılmıştır. Çelik hasır, soğuk
çekilerek mukavemeti artırılmış ve nervürlendirilmiş St IVb
çubuklarının birbirine elektrik nokta kaynağı ile birleştirilmesi
suretiyle imal edilmektedir. Standart hasır boyları 5.00 m ve enleri
2.15 m’dir. Hasır çelik donatı çeşitleri göz ölçülerine göre 2 tiptir.
1) Her iki yönde çalışan yapı elemanları için Q tipi hasır çelik
donatılar,
2) Tek yönde çalışan yapı elemanları için R tipi hasır çelik
donatılar,
Q tipi hasır çelik donatıların, her iki yöndeki çubuk aralıkları
eşittir. İki doğrultuda çalışan döşemeler ve perde gövdelerinde
kullanılmaktadır. Bu tip hasır donatılar; 15 adet boy ve 33 adet en
çubuktan meydana gelmektedir.
R tipi hasır çelik donatıların, çubuk aralıkları farklıdır. Tek
doğrultuda çalışan döşemelerde ve döşeme-perde mesnetlerinde
kullanılmaktadır. Bu tip hasır donatılar; 15 adet boy ve 20 adet en
çubuktan meydana gelmektedir.
Hasır çelik donatılar kullanılırken boyuna ve enine eklemeler
gerekebilmektedir. Döşeme veya perde gövde donatısı düzenlenirken,
çelik hasırların bindirme boyu; çalışan yönde en az 3 göz, tevzi
yönünde ise en az 1 göz aralığı 20 cm olmalıdır.
Bu çalışmada, hasır donatı çeşitlerinden; R257, R317, R770,
R335, Q256, Q221,Q295 tip hasır donatılar kullanılmış olup kolon-
kiriş ve ilave donatılar için düz nervürlü demir donatısı seçilmiştir.
Konvansiyonel kalıp sistemiyle yapılan perde-çerçeveli yapıların
demir donatıları için Ø8, Ø10, Ø12, Ø14 ve Ø16 düz nervürlü demir
donatıları seçilmiştir.
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
51
4.2. Y Tipi Binanın İrdelenmesi
4.2.1. Taşıyıcı Sistemin Tünel Kalıp Sistemine Uygun Seçilmesi Durumu
(Y-TK Binası)
Bu bölümde Y tipi binanın taşıyıcı sistemi, tünel kalıp sistemine uygun olarak
seçilmiş (Y-TK Binası) ve analizleri yapılmıştır. Bu bina 11 katlı olup yapıya ait
kalıp planı Şekil 4.1’de ve yapıya ait model görünüşü Şekil 4.2’de verilmiştir. Y-TK
binasına ait bilgiler Çizelge 4.1’de verilmiştir.
Çizelge 4.1 Y-TK Binasına ait genel bilgiler
Kat Adedi 11
Bina önem katsayısı: I 1
Deprem Bölge Katsayısı: A0 0,3
Deprem Yapı Davranış Katsayısı: R 6,01
Yerel Zemin Sınıfı: Z2
Spektrum Karakteristik Periyotları: Ta,Tb Ta = 0,15 sn, Tb = 0,4 sn
Hareketli Yük Katsayısı: n 0,3
Taşıyıcı Sistem Bilgileri
Kat Yüksekliği (m) 2,79
Döşeme Kalınlığı (m) 0,14
Kolonlar: (cm) S20x75, S20x45, S20x110, S60x20, S160x20, S40x20, S20x105, S20x85, S20x90
Kirişler: (cm) K20x59, K60x14, K20x14,
K80x14, K90x14
Perde: (cm) (Panel Kiriş)
P20x279
9
5
Şek
il 4
.1 Y
-TK
Bin
asın
a ai
t no
rmal
kat
kal
ıp p
lanı
52
4.UYGULAMALR Fehmi KASAPOĞLU
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
53
Şekil 4.2 Y-TK Binasına ait 3 boyutlu model görünüşü
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
54
Yapıya etkiyen ölü yükler ve hareketli yükler Çizelge 4.2’de verilmiştir.
Çizelge 4.2’de verilen n değeri, hareketli yük azaltma katsayısıdır.
Çizelge 4.2 Y-TK Binasına ait kat yükleri
Kat №
HN (m)
Wg
(ton) Wq
(ton) n
W
(ton)
11. 30,69 338,7 64,2 0,3 357,97
10. 27,90 339,98 64,0 0,3 359,18
9. 25,11 339,98 64,0 0,3 359,18
8. 22,32 339,98 64,0 0,3 359,18
7. 19,53 339,98 64,0 0,3 359,18
6. 16,74 339,98 64,0 0,3 359,18
5. 13,95 339,98 64,0 0,3 359,18
4. 11,16 339,98 64,0 0,3 359,18
3. 8,37 339,98 64,0 0,3 359,18
2. 5,58 339,98 64,0 0,3 359,18
1. 2,79 339,98 64,0 0,3 359,18
∑W = 3949,77
Modal analiz sonucunda ilk 9 moda ait periyotlar Çizelge 4.3’de verilmiştir.
Çizelge 4.3 Y-TK Binasına ait periyot değerleri
Mod №
Periyotlar ( sn )
1.mod 0,5354
2.mod 0,4205
3.mod 0,3324
4.mod 0,1490
5.mod 0,0981
6.mod 0,0817
7.mod 0,0746
8.mod 0,0495
9.mod 0,0452
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
55
Y-TK Binasının Mod Birleştirme Yöntemi ve Eşdeğer Deprem Yükü
Yöntemi ile analizleri sonucunda binaya etki eden X ve Y yönlerine ait deprem
kuvveti değerleri Çizelge 4.4’de verilmiştir.
Çizelge 4.4 Y-TK Binasına ait yatay deprem yükleri
Kat №
Modal Analiz Eşdeğer Deprem
Yükü Analizi Tasarım
Deprem Yükü
X yönü (ton)
Y yönü (ton)
X yönü (ton)
Y yönü (ton)
X yönü (ton)
Y yönü (ton)
11. 50,015 70,301 67,470 106,501 57,607 86,772
10. 36,018 54,699 39,937 63,040 41,486 67,513
9. 27,264 44,029 35,943 56,736 31,402 54,344
8. 21,739 36,437 31,949 50,432 25,039 44,973
7. 18,358 30,635 27,956 44,128 21,144 37,812
6. 16,398 25,943 23,962 37,824 18,887 32,021
5. 15,119 21,859 19,968 31,520 17,414 26,980
4. 13,786 17,967 15,975 25,216 15,878 22,176
3. 11,831 13,967 11,981 18,912 13,627 17,239
2. 8,925 9,671 7,987 12,608 10,280 11,936
1. 4,903 4,970 3,994 6,304 5,647 6,134
∑ 224,356 330,478 287,122 453,221 258,411 407,9
2007 deprem yönetmeliğine göre yapının, X ve Y yönlerine ait tasarım
deprem kuvvetleri aşağıda hesaplanmıştır.
Vtx = W.A(t) / Ra(t) > 0,10. Ao.I.W 287,12 > 118,49 √
Vty=W.A(t ) / Ra(t) > 0,10. Ao.I.W 453,22 > 118,49 √
X yönü Deprem Kontrolü: 0,90 × 287,122 = 258.409 > 224,356 >>> 258,409 t √
Y yönü Deprem Kontrolü: 0,90 × 453,221 = 407,899 > 330,476 >>> 407,899 t √
Modal analiz sonucu hesaplanan deprem kuvvetleri, eşdeğer deprem yükü
yöntemine göre hesaplanan deprem kuvvetlerinin % 90’ından küçük olduğu için
betonarme hesaplarda tasarım deprem kuvveti olarak eşdeğer deprem yükü
kuvvetinin % 90’ı alınmıştır.
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
56
Çizelge 4.5 Y-TK Binasının; kat deprem yük ve moment değerleri
X Yönü Y Yönü
Deprem
Yükü Deprem Tasarım Taban Momenti
Deprem Yükü
Deprem Tasarım Taban Momenti
Kat №
HN (m)
Fx
( ton ) Fx.H ( tm )
Fy
( ton ) Fy.H ( tm )
11 30,69 57,61 1767,95 86,77 2663,03
10 27,9 41,49 1157,45 67,51 1883,63
9 25,11 31,4 788,51 54,34 1364,57
8 22,32 25,04 558,87 44,97 1003,8
7 19,53 21,14 412,95 37,81 738,47
6 16,74 18,89 316,17 32,02 536,03
5 13,95 17,41 242,93 26,98 376,37
4 11,16 15,88 177,2 22,18 247,48
3 8,37 13,63 114,06 17,24 144,29
2 5,58 10,28 57,36 11,94 66,61
1 2,79 5,65 15,76 6,13 17,11
∑ 258,42 5609,21 407,89 9041,39
Perde Taban Kesme Kuvveti (ton)
2007 deprem yönetmeliğine göre yapıda elde edilen perde taban kesme
kuvvetleri değerleri Çizelge 4.6’da verilmiştir. Bu değerlerin toplamına göre yapı
davranış katsayısı (R) hesaplanmıştır.
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
57
Çizelge 4.6 Y-TK Binasına ait perde taban kesme kuvveti değerleri
Perde Vx (ton) Vy (ton)
S121 20,39 -
S127 20,42 -
P111 31,33 -
P114 65,49 -
P116 4,45 -
P119 4,24 -
P121 65,51 -
P123 1,17 -
P124 30,31 -
P134 - 29,21
P135 - 15,34
P136 - 16,45
P138 - 16,6
P139 - 4,52
P140 - 24,31
P141 - 1,08
P142 - 0,44
P143 - 22,24
P145 - 32,02
P146 - 27,65
P147 - 24,06
P149 - 34,74
P150 - 30,54
P151 - 1,36
P152 - 0,55
P153 - 23,31
P155 - 23,35
P156 - 6,36
P157 - 47,68
P158 - 24,96
∑ 243,31 406,77
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
58
Çizelge 4.6’ya göre perde taban kesme kuvveti oranı :
X yönü αs =243,31 / 258,41 = 0.94 (0.75 < αS ≤ 1.0 ) √
Y yönü αs =406,77 / 407,9 = 0,99 (0.75 < αS ≤ 1.0) √
Yüksek sünek yapılarda; 0.75 < αS ≤ 1.0 durumundan dolayı
R=10-4x1.=6,01 olmalıdır. √
Bu bölümde; Y tipi yapı modeli yüksek sünek olarak seçildiği için R = 6,01
alınmıştır.
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
59
4.2.2. Taşıyıcı Sistemin Geleneksel Kalıp Sistemlerine Uygun Seçilmesi Durumu
(Y-GK Binası)
Bu bölümde, Y tipi yapının, aynı mimari plan kullanılarak boyutları en
ekonomik olacak şekilde konvansiyonel kalıp sistemine uygun yapı modeli
oluşturulmuş (Y-GK Binası) ve analizleri yapılmıştır. Bu bina 11 katlı olup yapıya
ait kalıp planı Şekil 4.3’de ve yapıya ait model görünüşü Şekil 4.4’de verilmiştir.
Y-GK Binasına ait bilgiler Çizelge 4.7’de verilmiştir.
Çizelge 4.7 Y-GK Binasına ait genel bilgiler
Kat Adedi 11
Bina önem katsayısı: I 1
Deprem Bölge Katsayısı: A0 0,3
Deprem Yapı Davranış Katsayısı: R 7
Yerel Zemin Sınıfı: Z2
Spektrum Karakteristik Periyotları:Ta,Tb Ta = 0,15 sn, Tb = 0,4 sn
Hareketli Yük Katsayısı: n 0,3
Taşıyıcı Sistem Bilgileri
Kat Yüksekliği (m) 2,79
Döşeme Kalınlığı (m) 0,14
Kolonlar: (cm) S25x50,S40x30, S90x30, S30x75, S25x75, S25x30
Kiriş: (cm) K25x42
Perde: (cm) (Panel Kiriş)
P25x279
9
5
Ş
ekil
4.3
Y-G
K B
inas
ına
ait
norm
al k
at k
alıp
pla
nı
60
4.UYGULAMALR Fehmi KASAPOĞLU
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
61
Şekil 4.4 Y-GK Binasına ait 3 boyutlu model görünüşü
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
62
Yapıya etkiyen ölü yükler ve hareketli yükler Çizelge 4.8’de verilmiştir.
Çizelge 4.8’de verilen n değeri, hareketli yük azaltma katsayısıdır.
Çizelge 4.8 Y-GK Binasına ait kat yükleri
Kat №
HN (m)
Wg
(ton) Wq
(ton) n
∑ W
(ton)
11. 30,69 240,2 84,28 0,3 265,48
10. 27,90 265,94 79,34 0,3 289,74
9. 25,11 265,94 79,34 0,3 289,74
8. 22,32 265,94 79,34 0,3 289,74
7. 19,53 265,94 79,34 0,3 289,74
6. 16,74 265,94 79,34 0,3 289,74
5. 13,95 265,94 79,34 0,3 289,74
4. 11,16 265,94 79,34 0,3 289,74
3. 8,37 265,94 79,34 0,3 289,74
2. 5,58 265,94 79,34 0,3 289,74
1. 2,79 265,09 79,17 0,3 288,84
∑W = 3162,0
Modal analiz sonucunda ilk 9 moda ait periyotlar Çizelge 4.9’da verilmiştir.
Çizelge 4.9 Y-GK Binasına ait periyot değerleri
Mod №
Periyotlar ( sn )
1.mod 1,3958
2.mod 1,2719
3.mod 1,1836
4.mod 0,4497
5.mod 0,4014
6.mod 0,3617
7.mod 0,2530
8.mod 0,2213
9.mod 0,1893
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
63
Y-GK Binasının Mod Birleştirme Yöntemi ve Eşdeğer Deprem Yükü
Yöntemi ile analizleri sonucunda binaya etki eden X ve Y yönlerine ait deprem
kuvvetleri Çizelge 4.10’da verilmiştir.
Çizelge 4.10 Y-GK Binasına ait yatay deprem yükleri
Kat №
Modal Analiz Eşdeğer Deprem
Yükü Analizi Tasarım
Deprem Yükü
X yönü (ton)
Y yönü (ton)
X yönü (ton)
Y yönü (ton)
X yönü (ton)
Y yönü (ton)
11. 20,951 23,729 27,999 31,947 22,124 27,430
10. 16,811 18,025 17,575 20,054 17,751 20,836
9. 13,262 13,368 15,818 18,049 14,003 15,453
8. 10,601 10,227 14,060 16,043 11,194 11,823
7. 8,831 8,313 12,303 14,038 9,325 9,610
6. 7,767 7,454 10,545 12,032 8,202 8,617
5. 7,181 7,268 8,788 10,027 7,583 8,402
4. 6,802 7,210 7,030 8,022 7,182 8,335
3. 6,258 6,711 5,273 6,016 6,608 7,758
2. 5,033 5,365 3,515 4,011 5,314 6,201
1. 2,751 3,070 1,752 1,999 2,905 3,549
∑ 106,248 110,740 124,658 142,238 112,191 128,014
2007 deprem yönetmeliğine göre yapı, X ve Y yönlerine ait tasarım deprem
kuvvetleri aşağıda hesaplanmıştır.
Vtx = W.A(t) / Ra(t) > 0,10. Ao.I.W 124,658 > 94,86 √
Vty=W.A(t ) / Ra(t) > 0,10. Ao.I.W 142,238 > 94,86 √
X yönü Deprem Kontrolü: 0,90 × 124,658 = 112,192 > 106,248 >>> 112,192 t √
Y yönü Deprem Kontrolü: 0,90 × 142,238 = 128,014 > 110,742>>> 128,014 t √
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
64
Modal analiz sonucu hesaplanan deprem kuvvetleri, eşdeğer deprem yükü
yöntemine göre hesaplanan deprem kuvvetlerinin % 90’ından küçük olduğu için
betonarme hesaplarda tasarım deprem kuvveti olarak eşdeğer deprem yükü
kuvvetinin % 90’ı alınmıştır.
Çizelge 4.11 Y-GK Binasının; kat deprem yük ve moment değerleri
X Yönü Y Yönü
Deprem
Yükü Deprem Tasarım Taban Momenti
Deprem Yükü
Deprem Tasarım Taban Momenti
Kat №
HN (m)
Fx ( ton )
Fx.H ( tm )
Fy ( ton )
Fy.H ( tm )
11 30,69 22,12 678,97 27,43 841,84
10 27,9 17,75 495,26 20,84 581,32
9 25,11 14 351,63 15,45 388,02
8 22,32 11,19 249,86 11,82 263,88
7 19,53 9,33 182,12 9,61 187,69
6 16,74 8,2 137,29 8,62 144,25
5 13,95 7,58 105,79 8,4 117,21
4 11,16 7,18 80,16 8,33 93,02
3 8,37 6,61 55,31 7,76 64,94
2 5,58 5,31 29,65 6,2 34,6
1 2,79 2,91 8,11 3,55 9,9
∑ 112,18 2374,15 128,01 2726,67
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
65
Perde Taban Kesme Kuvveti (ton)
2007 deprem yönetmeliğine göre yapıda elde edilen perde taban kesme
kuvvetleri değerleri Çizelge 4.12’de verilmiştir. Bu değerler toplamına göre yapı
davranış katsayısı (R) hesaplanmıştır.
Çizelge 4.12 Y-GK Binasına ait perde taban kesme kuvveti değerleri
Perde Vx (ton) Vy (ton)
P137 - 18,73
P141 - 18,82
P130 - 0,3
P129 - 8,31
P144 - 0,44
P143 - 12,05
P133 - 3,89
P147 - 5,53
∑ - 68,07
Çizelge 4.12 ’ye göre perde taban kesme kuvveti oranı :
X yönü αs = 0 / 112,18 = 0 (αS ≤ 0.75) √
Y yönü αs = 68.09 / 128,01 = 0.53 (αS ≤ 0.75) √
Yüksek sünek yapılarda; αS ≤ 0.75 durumundan dolayı R=7 olmalıdır. √
Bu bölümde; Y tipi yapı modeli yüksek sünek olarak seçildiği için R = 7
alınmıştır.
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
66
4.2.3 Y-TK ve Y-GK Binaları İçin Elde Edilen Sonuçların Karşılaştırılması
Bu bölümde, önceki bölümlerde Y-TK ve Y-GK Binaları için elde edilen
sonuçlar karşılaştırılmaktadır.
4.2.3.1 Dinamik Analiz Sonuçlarının Karşılaştırılması
Yapıya etkiyen ölü yükler ve hareketli yükler Çizelge 4.13’de verilmiştir.
Çizelge 4.13 Y-TK ve Y-GK Binalarına ait kat yüklerinin karşılaştırılması
Kat
Y
üks
ekliği
Y-T
K B
inas
ı Ö
lü Y
ük
Y-G
K B
inas
ı Ö
lü Y
ük
Y-T
K B
inas
ı H
arek
etli
Yü
k
Y-G
K B
inas
ı H
arek
etli
Yü
k
Y-T
K B
inas
ı T
opla
m Y
ük
Y-G
K B
inas
ı T
opla
m Y
ük
Kat №
HN (m)
Wg
(ton) Wg
(ton) Wq
(ton) Wq
(ton) n
∑ W
(ton) ∑ W
(ton)
11. 30,69 338,7 240,2 64,2 84,28 0,3 357,97 265,48
10. 27,90 339,98 265,94 64,0 79,34 0,3 359,18 289,74
9. 25,11 339,98 265,94 64,0 79,34 0,3 359,18 289,74
8. 22,32 339,98 265,94 64,0 79,34 0,3 359,18 289,74
7. 19,53 339,98 265,94 64,0 79,34 0,3 359,18 289,74
6. 16,74 339,98 265,94 64,0 79,34 0,3 359,18 289,74
5. 13,95 339,98 265,94 64,0 79,34 0,3 359,18 289,74
4. 11,16 339,98 265,94 64,0 79,34 0,3 359,18 289,74
3. 8,37 339,98 265,94 64,0 79,34 0,3 359,18 289,74
2. 5,58 339,98 265,94 64,0 79,34 0,3 359,18 289,74
1. 2,79 339,98 265,09 64,0 79,17 0,3 359,18 288,84
∑ W = 3949,77 3162,00
Çizelge 4.13’ün incelenmesinden, Y-GK Binasının, Y-TK Binasına göre daha
hafif olduğu görülmektedir.
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
67
Modal analiz sonucunda her iki modelde ilk 9 moda ait periyotlar
Çizelge 4.14’de verilmiştir. Çizelgenin incelenmesinden, perdeli yapıların, perde-
çerçeveli yapılara göre rijitliğinin daha fazla olduğu görülmektedir.
Çizelge 4.14 Y-TK ve Y-GK Binalarına ait modal periyot değerlerinin
karşılaştırılması
Y TİPİ BİNA
Y-TK Binası
Y-GK Binası
PE
RİY
OT
LA
R (
sn)
1.mod 0,7860 1,3958
2.mod 0,4442 1,2719
3.mod 0,3972 1,1836
4.mod 0,2047 0,4497
5.mod 0,1035 0,4014
6.mod 0,0969 0,3617
7.mod 0,0918 0,2530
8.mod 0,0613 0,2213
9.mod 0,0474 0,1893
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
68
Y tipi yapı modellerine; X ve Y yönünde etkiyen deprem kuvvetlerinin
kıyaslanması Çizelge 4.15’de verilmiştir.
Çizelge 4.15 Y-TK ve Y-GK Binaları için hesaplanan deprem yüklerin
karşılaştırılması
Y TİPİ BİNA
Y-TK Binası Y-GK Binası
Kat №
Modal Analiz Eşdeğer Deprem
Yükü Analizi Modal Analiz
Eşdeğer Deprem
Yükü Analizi
X yönü (ton)
Y yönü (ton)
X yönü (ton)
Y yönü (ton)
X yönü (ton)
Y yönü (ton)
X yönü (ton)
Y yönü (ton)
11. 50,015 70,301 67,470 106,501 20,951 23,729 27,999 31,947
10. 36,018 54,699 39,937 63,040 16,811 18,025 17,575 20,054
9. 27,264 44,029 35,943 56,736 13,262 13,368 15,818 18,049
8. 21,739 36,437 31,949 50,432 10,601 10,227 14,060 16,043
7. 18,358 30,635 27,956 44,128 8,831 8,313 12,303 14,038
6. 16,398 25,943 23,962 37,824 7,767 7,454 10,545 12,032
5. 15,119 21,859 19,968 31,520 7,181 7,268 8,788 10,027
4. 13,786 17,967 15,975 25,216 6,802 7,210 7,030 8,022
3. 11,831 13,967 11,981 18,912 6,258 6,711 5,273 6,016
2. 8,925 9,671 7,987 12,608 5,033 5,365 3,515 4,011
1. 4,903 4,970 3,994 6,304 2,751 3,070 1,752 1,999
Her iki yapım tekniğine göre modellenen Y tipi yapı modellerinin
Çizelge 4.15’de görülen deprem kuvvetleri kıyaslandığı zaman kat ağırlıklarından
dolayı oluşan farkın deprem kuvvetlerine aynı oranda etki ettiği görülmüştür.
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
69
4.2.3.2 Y-TK ve Y-GK Binaların Maliyet Yönünden Karşılaştırılması
Günümüzde zaman ve hız faktörü her geçen gün önemini artırmakla birlikte
maliyet faktörü de büyük önem arzetmektedir. Bu bölümde maliyeti etkileyecek
imalat ve malzemelerin metrajları yapılarak, Y-TK ve Y-GK Binalarının karşılıklı
olarak maliyet kıyaslaması sağlanmıştır. Çizelge 4.16’da her iki binaya ait Sta4Cad
V12.1 programı tarafından hesaplanan; metraj ve güncel piyasa koşullarına göre
belirlenen maliyet değerleri görülmektedir.
Çizelge 4.16 Y-TK ve Y-GK Binalarına ait demir-beton metraj ve maliyetlerinin
karşılaştırılması
Model Adı
Metraj Türü Toplam Miktar
MALİYET ANALİZİ
Birim Fiyatı
Maliyet Toplam Maliyet
Y-T
K
Bin
ası
C30 Beton Metrajı 1007 m3 76,27 YTL 76.819 YTL
244.991 YTL Demir Metrajı
Ø 6 8,6 ton 2.000 YTL 17.200 YTL
Ø 8-Ø 12 55,1 ton 1.805 YTL 99.455 YTL
Ø 14-Ø 16 28,7 ton 1.795 YTL 51.516 YTL
Y-G
K
Bin
ası
C30 Beton Metrajı 696 m3 76,27 YTL 53.045 YTL
171.423 YTL Demir Metrajı
Ø 8-Ø 12 44,6 ton 1.805 YTL 80.503 YTL
Ø 14-Ø 16 21,1 ton 1.795 YTL 37.874 YTL
Tamamı perdeli yapı olarak modellenen Y-TK Binasının, perde-çerçeve yapı
olarak modellenen Y-GK Binasına göre maliyetinin % 43 oranında daha fazla olduğu
görülmektedir. Aynı şekilde sadece beton metrajı göz önüne alındığında maliyetin
% 45 oranında, sadece demir metrajı göz önüne alındığında ise maliyetin % 42
oranında daha fazla olduğu görülmektedir.
Y-TK ve Y-GK Binalarına ait duvar metrajları EK-1 ve EK-4’te sunulmuştur.
Çizelge 4.17’de her iki binaya ait toplam duvar metrajları ve işçilik maliyetleri,
Çizelge 4.18’de ise malzeme maliyetleri karşılaştırılmalı olarak görülmektedir.
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
70
Çizelge 4.17 Y-TK ve Y-GK Binaları için iç-dış duvar metraj ve işçilik maliyetlerinin karşılaştırılması
Model Adı
Metraj Türü Toplam Miktar
(m2)
İŞÇİLİK MALİYET ANALİZİ
Birim Fiyatı
Maliyet Toplam Maliyet
Y-T
K
Bin
ası
10–15 cm Tuğla duvar 539,4 6,10 YTL 3.290,4YTL
13.973,5 YTL 20 cm Tuğla duvar 412,7 6,75 YTL 2.785,4YTL
20 cm Gazbeton duvar 1215 6,50 YTL 7.897,6YTL
Y-G
K
Bin
ası
10–15 cm Tuğla duvar 533,5 6,10 YTL 3.254,1YTL
25.496,1YTL 20 cm Tuğla duvar 1745,8 6,75 YTL 11.784 YTL
20 cm Gazbeton duvar 1608,9 6,50 YTL 10.458YTL
Çizelge 4.17’nin incelenmesinden, Y-GK Binasının, Y-TK Binasına göre
işçilik maliyetinin % 82 oranında daha fazla olduğu görülmektedir. Aynı şekilde
sadece 20 cm tuğla duvar metrajı göz önüne alındığında maliyetin 4,2 kat daha fazla
olduğu, sadece 20 cm gazbeton duvar metrajı göz önüne alındığında ise maliyetin
% 32 oranında daha fazla olduğu görülmektedir.
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
71
Çizelge 4.18 Y-TK ve Y-GK Binaları için iç-dış duvar metraj ve malzeme maliyetlerinin karşılaştırılması
Model Adı
Metraj Türü Toplam Miktar
(m2)
MALZEME MALİYET ANALİZİ
Birim Fiyatı
Maliyet Toplam Maliyet
Y-T
K
Bin
ası
10-15 cm Tuğla duvar
539,4 5,5 YTL 2.966,8 YTL
33.146,9 YTL 20 cm Tuğla duvar 412,7 8,36 YTL 3.449,8YTL
20 cm Gazbeton duvar
1215 22,0 YTL 26.730,3 YTL
Y-G
K
Bin
ası
10-15 cm Tuğla duvar
533,5 5,5 YTL 2.934 YTL
52.924,4 YTL 20 cm Tuğla duvar 1745,8 8,36 YTL 14.595,2 YTL
20 cm Gazbeton duvar
1608,9 22,0 YTL 35.395,2 YTL
Çizelge 4.18 incelendiğinde, Y-GK Binasının, Y-TK Binasına göre malzeme
maliyetinin % 60 oranında daha fazla olduğu görülmektedir.
Çizelge 4.18’e göre duvar metrajları kıyaslandığında, 10-15 cm tuğla duvar
metrajının; Y-TK Binasında, Y-GK Binasına göre yaklaşık olarak birbirine eşit
olduğu görülmüştür. 20 cm tuğla duvar metrajının; Y-GK Binasında, Y-TK Binasına
göre 4,2 kat daha fazla olduğu, aynı şekilde; 20 cm gazbeton duvar metrajının da %
32 oranında daha fazla olduğu görülmüştür.
Yapım tekniğinin seçiminde en önemli faktörlerden biri olan kalıp
maliyetleri, Çizelge 4.19’da karşılaştırılmaktadır. Çizelge 4.19 incelendiğinde, tünel
kalıp sisteminin ekonomik ömrü boyunca ortalama 600 kez kullanılacağı dikkate
alındığı görülmektedir. Çizelge 4.21’in A kolonunda verilen değer; bina 11 katlı
olmasından dolayı, kalıp sisteminin 11 kez kurulum bedeli hesaplanarak
bulunmuştur. Çizelge 4.21’in B kolonunda verilen değer ise imalat devam ederken
kullanılan kule vincin, kullanım bedeli; kalıp maliyetinin % 80’i alınarak
hesaplanmıştır.
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
72
Çizelge 4.19 Y-TK ve Y-GK binasına ait kalıp maliyeti karşılaştırması
Model Adı
Kalıp Metrajı
(m2)
KALIP MALİYET ANALİZİ
Birim Fiyatı
Maliyet
Ek
onom
ik
Öm
rü
A B 1 Blok
Maliyeti Kalıp m2
Fiyatı
Y-T
K
Bin
ası
861,4 399 YTL/m2 343.699 YTL 600 6.301 YTL
5.041 YTL
11.342 YTL
Y-G
K
Bin
ası
531,4 165 YTL/m2 87.681 YTL 50 19.290 YTL
Y-TK ve Y-GK Binaları için Çizelge 4.19’da verilen kalıp maliyetleri
kıyaslandığında ilk yatırım maliyeti çok fazla olan bir sistemin, proje büyüklüğü
(konut sayısı) göz önüne alındığında daha ekonomik olabileceği görülmektedir.
Başlangıç olarak Y-TK Binasında, Y-GK Binasına göre % 62 oranında daha
fazla kalıba ihtiyaç duyulduğu görülmektedir.
Çizelge 4.19’da verilen kalıp birim fiyat analizleri incelendiğinde; tamamı
çelik kalıplar ve ahşap iskele platformlardan oluşan sistemin maliyeti, geleneksel
ahşap kalıp sistemlerden seçilen pano kalıp ve teleskopik dikmelerden oluşan sisteme
göre ilk yatırım maliyetinin 3,9 kat daha pahalı bir sistem olduğu görülmektedir.
Seçilen Y tipi yapı modelinin Çizelge 4.19’da verilen 1 blok kalıp maliyeti
baz alındığında; konvansiyonel kalıp maliyetinin, tünel kalıp maliyetinden % 70
oranında daha fazla olduğu görülmektedir.
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
73
Y-TK ve Y-GK Binalarının analizleri sonucunda 1 blok için hesaplanan kalıp
ve demir işçilik maliyetleri Çizelge 4.20’de verilmiştir. Günümüz piyasa şartlarında
tünel kalıp sistemlerle yapılan yapıların, kalıp ve demir işçilik bedeli döşeme alanı
üzerinden verilmektedir. Çizelge 4.20 incelendiğinde, FG-TK Binasında, servis
merdiveni imalatının geleneksel yöntemlerle yapıldığı kabulü yapılmıştır. Merdiven
işçilik bedeli, kalıp ve demir işçiliğine ayrıca eklenmiştir. Ayrıca ahşap kalıp
işçiliğinde kırık ölçü birim fiyatı alınmıştır.
Y tipi yapı modelinin Çizelge 4.20’de verilen işçilik bedelleri incelendiğinde;
Y-GK Binasının, Y-TK Binasına göre % 93 oranında daha fazla işçilik maliyetinin
olduğu görülmektedir.
Çiz
elge
4.2
0 Y
-TK
ve
Y-G
K B
inal
arın
ın k
alıp
-dem
ir işç
iliğ
i m
etra
jı v
e m
aliy
et k
arşı
laşt
ırm
ası
Mod
el
Ad
ı İş
çili
k K
alem
leri
İŞÇİLİK
MA
LİY
ET
AN
ALİZİ
Bir
im F
iyat
ı M
aliy
et
Top
lam
M
aliy
et
Y-TK Binası
1 K
at
Döş
eme
kalı
p
Ala
nı
247,
06
m2
Mer
dive
n İş
çili
k B
edel
i 2
.200
YT
L
9,5
YT
L /
m2
25
.81
7,8
YT
L
28
.01
7,8
YT
L
Y-GK Binası
Bet
on
Mik
tarı
69
5,5
m3
Bet
on D
ök
üm
ü 3
YT
L /
m3
2.0
86,
5 Y
TL
54
.17
3,3
YT
L
Kal
ıp
Mik
tarı
58
45,4
m
2 K
alıp
İşç
iliğ
i 7
Y
TL
/ m
2 4
0.9
17,
80
YT
L
Dem
ir
Mik
tarı
65
,7
ton
Dem
ir İşç
iliğ
i 1
70
YT
L /
to
n 1
1.1
69,
00
YT
L
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
74
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
75
4.3. FG Tipi Binanın İrdelenmesi
4.3.1. Taşıyıcı Sistemin Tünel Kalıp Sistemine Uygun Seçilmesi Durumu
(FG-TK Binası)
Bu bölümde FG tipi binanın taşıyıcı sistemi, tünel kalıp sistemine uygun
olarak seçilmiş (FG-TK Binası) ve analizleri yapılmıştır. Bu bina 8 katlı olup yapıya
ait kalıp planı Şekil 4.5’de ve yapıya ait model görünüşü Şekil 4.6’de verilmiştir.
FG-TK binasına ait bilgiler Çizelge 4.21’de verilmiştir.
Çizelge 4.21 FG-TK binasına ait genel bilgiler
Kat Adedi 8
Bina önem katsayısı: I 1
Deprem Bölge Katsayısı: A0 0,3
Deprem Yapı Davranış Katsayısı: R 6,12
Yerel Zemin Sınıfı: Z2
Spektrum Karakteristik Periyotları:Ta,Tb Ta = 0,15 sn, Tb = 0,4 sn
Hareketli Yük Katsayısı: n 0,3
Taşıyıcı Sistem Bilgileri
Kat Yüksekliği (m) 2,79
Döşeme Kalınlığı (m) 0,14
Kolonlar: (cm)
S20x130, S20x60, S20x70, S20x85, S20x80,
S20x65, S75x20, S20x90, S20x40, S20x125,S20x120
Kirişler: (cm) K20x59, K80x14, K60x14,
K20x14, K50x14
Perde: (cm) (Panel Kiriş)
P20x279
9
5
Ş
ekil
4.5
FG
-TK
Bin
asın
a ai
t no
rmal
kat
kal
ıp p
lan
ı
76
4.UYGULAMALR Fehmi KASAPOĞLU
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
77
Şekil 4.6 FG-TK Binasına ait 3 boyutlu model görünüşü
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
78
Yapıya etkiyen ölü yükler ve hareketli yükler Çizelge 4.22’de verilmiştir.
Çizelge 4.22’de verilen n değeri, hareketli yük azaltma katsayısıdır.
Çizelge 4.22 FG-TK Binasına ait kat yükleri
Kat №
HN (m)
Wg
(ton) Wq
(ton) n
∑ W
(ton)
8. 22,32 408,87 114,47 0,3 443,21
7. 19,53 403,33 91,5 0,3 430,78
6. 16,74 403,33 91,5 0,3 430,78
5. 13,95 403,33 91,5 0,3 430,78
4. 11,16 403,33 91,5 0,3 430,78
3. 8,37 403,33 91,5 0,3 430,78
2. 5,58 403,33 91,5 0,3 430,78
1. 2,79 403,33 91,5 0,3 430,78
∑W = 3458,67
Modal analiz sonucunda ilk 9 moda ait periyotlar Çizelge 4.23’de verilmiştir.
Çizelge 4.23 FG-TK Binasına ait periyot değerleri
Mod №
Periyotlar ( sn )
1.mod 0,3496
2.mod 0,2244
3.mod 0,1959
4.mod 0,1012
5.mod 0,0583
6.mod 0,0525
7.mod 0,0516
8.mod 0,0342
9.mod 0,0282
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
79
FG-TK Binasının Mod Birleştirme Yöntemi ve Eşdeğer Deprem Yükü
Yöntemi ile analizleri sonucunda binaya etki eden X ve Y yönlerine ait deprem
kuvvetleri Çizelge 4.24’de verilmiştir.
Çizelge 4.24 FG-TK Binasına ait yatay deprem yükleri
Kat №
Modal Analiz Eşdeğer Deprem
Yükü Analizi Tasarım
Deprem Yükü
X yönü (ton)
Y yönü (ton)
X yönü (ton)
Y yönü (ton)
X yönü (ton)
Y yönü (ton)
8. 83,004 87,500 115,946 115,946 96,137 103,858
7. 64,208 63,252 76,979 76,979 74,367 75,077
6. 52,689 49,212 65,982 65,982 61,026 58,412
5. 43,103 39,252 54,985 54,985 49,922 46,591
4. 34,432 31,486 43,988 43,988 39,879 37,373
3. 26,031 24,515 32,991 32,991 30,150 29,098
2. 17,438 17,227 21,994 21,994 20,196 20,448
1. 8,458 8,947 10,997 10,997 9,797 10,619
∑ 329,363 321,391 423,862 423,862 381,474 381,476
2007 deprem yönetmeliğine göre hesaplanan yapının, X ve Y yönlerine ait
tasarım deprem kuvvetleri aşağıda hesaplanmıştır.
Vtx = W.A(t) / Ra(t) > 0,10. Ao.I.W 423,86 > 103,76 √
Vty=W.A(t ) / Ra(t) > 0,10. Ao.I.W 423,86 > 103,76 √
X yönü Deprem Kontrolü: 0,90 × 423.861 = 381.475 > 329.363 >>> 381.475 t √
Y yönü Deprem Kontrolü: 0,90 × 423.861 = 381.475 > 321.391 >>> 381.475 t √
Modal analiz sonucu hesaplanan deprem kuvvetleri, eşdeğer deprem yükü
yöntemine göre hesaplanan deprem kuvvetlerinin % 90’ından küçük olduğu için
betonarme hesaplarda tasarım deprem kuvveti olarak eşdeğer deprem yükü
kuvvetinin % 90’ı alınmıştır.
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
80
Çizelge 4.25 FG-TK Binasının; kat deprem yük ve moment değerleri
X Yönü Y Yönü
Deprem
Yükü
Deprem Tasarım Taban
Momenti
Deprem Yükü
Deprem Tasarım Taban
Momenti
Kat №
HN (m)
Fx ( ton )
Fx.H ( tm )
Fy ( ton )
Fy.H ( tm )
8 22,32 96,14 2145,78 103,86 2318,11
7 19,53 74,37 1452,39 75,08 1466,25
6 16,74 61,03 1021,57 58,41 977,81
5 13,95 49,92 696,41 46,59 649,94
4 11,16 9,8 445,05 37,37 417,08
3 8,37 30,15 252,35 29,1 243,55
2 5,58 20,2 112,7 20,45 114,1
1 2,79 39,88 27,33 10,62 29,63
∑ 381,49 6153,58 381,48 6216,47
Perde Taban Kesme Kuvveti (ton)
2007 deprem yönetmeliğine göre yapıda elde edilen perde taban kesme
kuvvetleri değerleri Çizelge 4.26’da verilmiştir. Bu değerlerin toplamına göre yapı
davranış katsayısı (R) hesaplanmıştır.
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
81
Çizelge 4.26 FG-TK Binasına ait perde taban kesme kuvveti değerleri
Perde Vx (ton) Vy (ton)
P119 46,45 -
P120 50,43 -
P121 50,43 -
P122 46,49 -
P123 42,98 -
P125 43,35 -
P126 43,35 -
P183 42,98 -
P137 - 24,79
P138 - 17,26
P139 - 3,87
P140 - 9,13
P144 - 6,57
P146 - 11,38
P148 - 10,46
P149 - 8,45
P150 - 10,89
P152 - 12,18
P154 - 9,7
P158 - 7,56
P159 - 31,62
P160 - 23,16
P161 - 4,4
P162 - 10,64
P166 - 8,3
P168 - 14,25
P170 - 13,06
P171 - 10,51
P172 - 13,5
P174 - 15,06
P176 - 12,91
P180 - 9,29
P181 - 38,46
P182 - 26,7
P128 - 5,98
∑ 366,46 370,08
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
82
Çizelge 4.26’ya göre perde taban kesme kuvveti oranı :
X yönü αs = 366,46 / 381,47 = 0,96 (0.75 < αS ≤ 1.0) √
Y yönü αs = 370,05 / 381,47 = 0,97 (0.75 < αS ≤ 1.0) √
Yüksek sünek yapılarda; 0.75 < αS ≤ 1.0 durumundan dolayı
R=10 – 4 x 0.97 = 6,12 olmalıdır. √
Bu bölümde; FG tipi yapı modeli yüksek sünek olarak seçildiği için R = 6,12
alınmıştır.
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
83
4.3.2. Taşıyıcı Sistemin Geleneksel Kalıp Sistemlerine Uygun Seçilmesi Durumu
(FG-GK Binası)
Bu bölümde, FG tipi yapının, aynı mimari plan kullanılarak boyutları en
ekonomik olacak şekilde konvansiyonel kalıp sistemine uygun yapı modeli
oluşturulmuş (FG-GK Binası) ve analizleri yapılmıştır. Bu bina 8 katlı olup yapıya
ait kalıp planı Şekil 4.7’de ve yapıya ait model görünüşü Şekil 4.8’de verilmiştir.
FG-GK Binasına ait bilgiler Çizelge 4.27’de verilmiştir.
Çizelge 4.27 FG-GK Binasına ait genel bilgiler
Kat Adedi 8
Bina önem katsayısı: I 1
Deprem Bölge Katsayısı: A0 0,3
Deprem Yapı Davranış Katsayısı: R 6,48
Yerel Zemin Sınıfı: Z2
Spektrum Karakteristik Periyotları:Ta,Tb Ta = 0,15 sn, Tb = 0,4 sn
Hareketli Yük Katsayısı: n 0,3
Taşıyıcı Sistem Bilgileri
Kat Yüksekliği (m) 2,79
Döşeme Kalınlığı (m) 0,14
Kolonlar: (cm) S25x50, S20x50,S30x25,
S125x25, S25x80
Kiriş: (cm) K25x42
Perdeler: (cm) (Panel Kiriş)
P20x279, P25x279
9
5
Ş
ekil
4.7
FG
-GK
Bin
asın
a ai
t n
orm
al k
at k
alıp
pla
nı
84
4.UYGULAMALR Fehmi KASAPOĞLU
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
85
Şekil 4.8 FG-GK Binasına ait 3 boyutlu model görünüşü
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
86
Yapıya etkiyen ölü yükler ve hareketli yükler Çizelge 4.28’de verilmiştir.
Çizelge 4.28’de verilen n değeri, hareketli yük azaltma katsayısıdır.
Çizelge 4.28 FG-GK Binasına ait kat yükleri
Kat №
HN (m)
Wg
(ton) Wq
(ton) n
∑ W
(ton)
8. 22,32 351,79 116,23 0,3 386,66
7. 19,53 388,27 88,16 0,3 414,72
6. 16,74 388,27 88,16 0,3 414,72
5. 13,95 388,27 88,16 0,3 414,72
4. 11,16 388,27 88,16 0,3 414,72
3. 8,37 388,27 88,16 0,3 414,72
2. 5,58 388,27 88,16 0,3 414,72
1. 2,79 388,48 88,08 0,3 414,90
∑W = 3289,9
Modal analiz sonucunda ilk 9 moda ait periyotlar Çizelge 4.29’da verilmiştir.
Çizelge 4.29 FG-GK Binasına ait periyot değerleri
Mod №
Periyotlar ( sn )
1.mod 0,6295
2.mod 0,5640
3.mod 0,5524
4.mod 0,1733
5.mod 0,1547
6.mod 0,1503
7.mod 0,0840
8.mod 0,0750
9.mod 0,0711
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
87
FG-GK Binasının Mod Birleştirme Yöntemi ve Eşdeğer Deprem Yükü
Yöntemi analizleri sonucunda binaya etki eden X ve Y yönlerine ait deprem
kuvvetleri Çizelge 4.30’da verilmiştir.
Çizelge 4.30 FG-GK Binasına ait yatay deprem yükleri
Kat №
Modal Analiz Eşdeğer Deprem
Yükü Analizi Tasarım
Deprem Yükü
X yönü (ton)
Y yönü (ton)
X yönü (ton)
Y yönü (ton)
X yönü (ton)
Y yönü (ton)
8. 54,606 54,130 74,551 74,551 66,130 68,017
7. 41,954 40,393 53,677 53,677 50,808 50,756
6. 33,254 31,522 46,009 46,009 40,272 39,609
5. 27,187 25,608 38,341 38,341 32,925 32,178
4. 22,065 20,864 30,673 30,673 26,722 26,217
3. 17,196 16,449 23,004 23,004 20,825 20,669
2. 12,151 11,795 15,336 15,336 14,716 14,821
1. 6,555 6,422 7,672 7,672 7,939 8,069
∑ 214,968 207,183 289,263 289,263 260,337 260,336
2007 deprem yönetmeliğine göre yapı, X ve Y yönlerine ait tasarım deprem
kuvvetleri aşağıda hesaplanmıştır.
Vtx = W.A(t) / Ra(t) > 0,10. Ao.I.W 289.26 > 98.70 √
Vty=W.A(t ) / Ra(t) > 0,10. Ao.I.W 289.26 > 98.70 √
X yönü Deprem Kontrolü: 0,90 × 289.263 = 260.336 > 214.967 >>> 260.336 t √
Y yönü Deprem Kontrolü: 0,90 × 289.263 = 260.336 > 207.183 >>> 260.336 t √
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
88
Modal analiz sonucu hesaplanan deprem kuvvetleri, eşdeğer deprem yükü
yöntemine göre hesaplanan deprem kuvvetlerinin % 90’ından küçük olduğu için
betonarme hesaplarda tasarım deprem kuvveti olarak eşdeğer deprem yükü
kuvvetinin % 90’ı alınmıştır.
Çizelge 4.31 FG-GK Binasının; kat deprem yük ve moment değerleri
X Yönü Y Yönü
Deprem
Yükü Deprem Tasarım Taban Momenti
Deprem Yükü
Deprem Tasarım Taban Momenti
Kat №
HN (m)
Fx ( ton )
Fx.H ( tm )
Fy ( ton )
Fy.H ( tm )
8 22,32 66,13 1476,03 68,02 1518,14
7 19,53 50,81 992,29 50,76 991,26
6 16,74 40,27 674,15 39,61 663,05
5 13,95 32,92 459,3 32,18 448,89
4 11,16 26,72 298,22 26,22 292,59
3 8,37 20,83 174,31 20,67 173
2 5,58 14,72 82,11 14,82 82,7
1 2,79 7,94 22,15 8,07 22,51
∑ 260,34 4178,56 260,35 4192,14
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
89
Perde Taban Kesme Kuvveti (ton)
2007 deprem yönetmeliğine göre yapıda elde edilen perde taban kesme
kuvvetleri değerleri Çizelge 4.32’de verilmiştir. Bu değerlerin toplamına göre yapı
davranış katsayısı (R) hesaplanmıştır.
Çizelge 4.32 FG-GK Binasına ait perde taban kesme kuvveti değerleri
Perde Vx (ton) Vy (ton)
P125 51,99 -
P127 49,62 -
P130 51,39 -
P132 52,05 -
P152 - 39,4
P155 - 53,18
P170 - 45,82
P173 - 61,77
P122 12,11 -
P123 12,12 -
∑ 229,28 200,17 Çizelge 4.32’ye göre perde taban kesme kuvveti oranı :
X yönü αs = 229.28 / 260.34 = 0.88 (0.75 < αS ≤ 1.0) √
Y yönü αs = 200.15 / 260.34 = 0.77 (0.75 < αS ≤ 1.0) √
Yüksek sünek yapılarda; 0.75 < αS ≤ 1.0 durumundan dolayı
R= 10 - 4 x 0,88 = 6.48 olmalıdır. √
Bu bölümde; FG tipi yapı modeli yüksek sünek olarak seçildiği için R = 6,48
alınmıştır.
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
90
4.3.3. FG-TK ve FG-GK Binaları İçin Elde Edilen Sonuçların Karşılaştırılması
Bu bölümde, önceki bölümlerde FG-TK ve FG-GK Binaları için elde edilen
sonuçlar karşılaştırılmaktadır.
4.3.3.1 Dinamik Analiz Sonuçlarının Karşılaştırılması
Yapıya etkiyen ölü yükler ve hareketli yükler Çizelge 4.33’de verilmiştir.
Çizelge 4.33 FG-TK ve FG-GK Binalarına ait kat yüklerinin karşılaştırılması
Kat
Y
üks
ekliği
FG
-TK
Bin
ası
Ölü
Yü
k
FG
-GK
Bin
ası
Ölü
Yü
k
FG
-TK
H
arek
etli
Yük
FG
-GK
Bin
ası
Har
eket
li Y
ük
FG
-TK
Bin
ası
Top
lam
Yü
k
FG
-GK
Bin
ası
Top
lam
Yü
k
Kat №
HN (m)
Wg
(ton) Wg
(ton) Wq
(ton) Wq
(ton) n
∑ W
(ton) ∑ W
(ton)
8. 22,32 408,87 351,79 114,47 116,23 0,3 443,21 386,66
7. 19,53 403,33 388,27 91,5 88,16 0,3 430,78 414,72
6. 16,74 403,33 388,27 91,5 88,16 0,3 430,78 414,72
5. 13,95 403,33 388,27 91,5 88,16 0,3 430,78 414,72
4. 11,16 403,33 388,27 91,5 88,16 0,3 430,78 414,72
3. 8,37 403,33 388,27 91,5 88,16 0,3 430,78 414,72
2. 5,58 403,33 388,27 91,5 88,16 0,3 430,78 414,72
1. 2,79 403,33 388,48 91,5 88,08 0,3 430,78 414,90
∑ W = 3458,67 3289,87
Çizelge 4.33’ün incelenmesinden, FG-GK Binasının, FG-TK Binasına göre
daha hafif olduğu görülmektedir.
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
91
Modal analiz sonucunda her iki modelde ilk 9 moda ait periyotlar
Çizelge 4.34’de verilmiştir. Çizelgenin incelenmesinden, perdeli yapıların, perde-
çerçeveli yapılara göre rijitliğinin daha fazla olduğu görülmektedir.
Çizelge 4.34 FG-TK ve FG-GK Binalarına ait modal periyot değerlerinin
karşılaştırılması
FG TİPİ BLOK
FG-TK Binası
FG-GK Binası
PE
RİY
OT
LA
R (
sn)
1.mod 0,3496 0,6295
2.mod 0,2244 0,5640
3.mod 0,1959 0,5524
4.mod 0,1012 0,1733
5.mod 0,0583 0,1547
6.mod 0,0525 0,1503
7.mod 0,0516 0,0840
8.mod 0,0342 0,0750
9.mod 0,0282 0,0711
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
92
FG tipi yapı modellerine; X ve Y yönünde etkiyen deprem kuvvetlerinin
kıyaslanması Çizelge 4.35’de verilmiştir.
Çizelge 4.35 FG-TK ve FG-GK Binaları için hesaplanan deprem yüklerin
karşılaştırılması
FG TİPİ BLOK
FG-TK Binası FG-GK Binası
Kat №
Modal Analiz Eşdeğer Deprem
Yükü Analizi Modal Analiz
Eşdeğer Deprem
Yükü Analizi
X yönü (ton)
Y yönü (ton)
X yönü (ton)
Y yönü (ton)
X yönü (ton)
Y yönü (ton)
X yönü (ton)
Y yönü (ton)
8. 83,004 87,500 115,946 115,946 54,606 54,130 74,551 74,551
7. 64,208 63,252 76,979 76,979 41,954 40,393 53,677 53,677
6. 52,689 49,212 65,982 65,982 33,254 31,522 46,009 46,009
5. 43,103 39,252 54,985 54,985 27,187 25,608 38,341 38,341
4. 34,432 31,486 43,988 43,988 22,065 20,864 30,673 30,673
3. 26,031 24,515 32,991 32,991 17,196 16,449 23,004 23,004
2. 17,438 17,227 21,994 21,994 12,151 11,795 15,336 15,336
1. 8,458 8,947 10,997 10,997 6,555 6,422 7,672 7,672
Her iki yapım tekniğine göre modellenen FG tipi yapı modellerinin
Çizelge 4.35’e göre bulunan deprem kuvvetleri kıyaslandığı zaman kat
ağırlıklarından dolayı oluşan farkın deprem kuvvetlerine aynı oranda etki ettiği
görülmüştür.
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
93
4.3.3.2 FG-TK ve FG-GK Binalarının Maliyet Yönünden Karşılaştırılması
Günümüzde zaman ve hız faktörü her geçen gün önemini artırmakla birlikte
maliyet faktörü de büyük önem arzetmektedir. Bu bölümde maliyeti etkileyecek
imalat ve malzemelerin metrajları yapılarak, FG-TK ve FG-GK Binaların karşılıklı
olarak maliyet kıyaslaması sağlanmıştır. Çizelge 4.36’da her iki binaya ait Sta4cad
V12.1 programı tarafından hesaplanan; metraj ve güncel piyasa koşullarına göre
belirlenen maliyet değerleri görülmektedir.
Çizelge 4.36 FG-TK ve FG-GK Binalarına ait demir - beton metraj ve
maliyetlerinin karşılaştırılması
Model Adı
Metraj Türü Toplam Miktar
MALİYET ANALİZİ
Birim Fiyatı
Maliyet Toplam Maliyet
FG
-TK
B
inas
ı
C30 Beton Metrajı 1051 m3 76,27 YTL 80.129 YTL
286.204 YTL Demir Metrajı
Ø 6 4,3 ton 2.000 YTL 8.600 YTL
Ø 8-Ø 12 74,3 ton 1.805 YTL 134.111 YTL
Ø 14-Ø 16 35,3 ton 1.795 YTL 63.363 YTL
FG
-GK
B
inas
ı
C30 Beton Metrajı 780 m3 76,27 YTL 59.491 YTL
195.346 YTL Demir Metrajı
Ø 8-Ø 12 51,3 ton 1.805 YTL 92.596 YTL
Ø 14-Ø 16 24,1 ton 1.795 YTL 43.259 YTL
Tamamı perdeli yapı olarak modellenen FG-TK Binasının, perde-çerçeve
yapı olarak modellenen FG-GK Binasına göre maliyetinin % 47 oranında daha fazla
olduğu görülmektedir. Aynı şekilde sadece beton metrajı göz önüne alındığında
maliyetin % 35 oranında, sadece demir metrajı göz önüne alındığında ise % 52
oranında maliyetin daha fazla olduğu görülmektedir.
FG-TK ve FG-GK Binalarına ait duvar metrajları EK-2 ve EK-5’de
sunulmuştur. Çizelge 4.37’de her iki binaya ait toplam duvar metrajları ve işçilik
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
94
maliyetleri, Çizelge 4.38’de ise malzeme maliyetleri karşılaştırmalı olarak
görülmektedir.
Çizelge 4.37 FG-TK ve FG-GK Binaları için iç-dış duvar metraj ve işçilik
maliyetlerinin karşılaştırılması
Model Adı
Metraj Türü Toplam Miktar
(m2)
İŞÇİLİK MALİYET ANALİZİ
Birim Fiyatı
Maliyet Toplam Maliyet
FG
-TK
B
inas
ı
10 - 15 cm Tuğla duvar
613,2 6,10 YTL 3.740,7 YTL
12.714,4 YTL 20 cm Tuğla duvar 375,2 6,75 YTL 2.532,7 YTL
20 cm Gazbeton duvar
990,9 6,50 YTL 6.441YTL
FG
-GK
B
inas
ı
10 - 15 cm Tuğla duvar
597,6 6,10 YTL 3.645,3 YTL
21.675,4 YTL 20 cm Tuğla duvar 1318 6,75 YTL 8.896,2 YTL
20 cm Gazbeton duvar
1405,2 6,50 YTL 9.133,8 YTL
Çizelge 4.37’nin incelenmesinden, FG-GK Binasının, FG-TK Binasına göre
işçilik maliyetinin % 70 oranında daha fazla olduğu görülmektedir. Aynı şekilde
sadece 20 cm tuğla duvar metrajı göz önüne alındığında maliyetin 3,5 kat daha fazla
olduğu, sadece 20 cm gazbeton duvar metrajı göz önüne alındığında maliyetin % 42
oranında daha fazla olduğu görülmektedir.
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
95
Çizelge 4.38 FG-TK ve FG-GK Binaları için iç-dış duvar metraj ve malzeme maliyetlerinin karşılaştırılması
Model Adı
Metraj Türü Toplam Miktar
MALZEME MALİYET ANALİZİ
Birim Fiyatı
Maliyet
Toplam Maliyet
FG
-TK
B
inas
ı
10-15 cm Tuğla duvar 613,2 5,5 YTL 3.372,8 YTL
28.310 YTL 20 cm Tuğla duvar 375,2 8,36 YTL 3.316,7 YTL
20 cm Gazbeton duvar
990,9 22,0 YTL 21.800 YTL
FG
-GK
B
inas
ı
10-15 cm Tuğla duvar 597,6 5,5 YTL 3.286,8 YTL
45.219,4 YTL 20 cm Tuğla duvar 1318 8,36 YTL 11.018 YTL
20 cm Gazbeton duvar
1405,2 22,0 YTL 30.914 YTL
Çizelge 4.38 incelendiğinde, FG-GK Binasının, FG-TK Binasına göre
malzeme maliyetinin % 60 oranında daha fazla olduğu görülmektedir.
Çizelge 4.38’e göre duvar metrajları kıyaslandığında, 10-15 cm tuğla duvar
metrajının; FG-TK Binasında, FG-GK Binasına göre yaklaşık olarak birbirine eşit
olduğu görülmüştür. 20 cm tuğla duvar metrajının; FG-GK Binasında, FG-TK
Binasına göre 3,3 kat daha fazla olduğu, aynı şekilde; 20 cm gazbeton duvar
metrajının da % 42 oranında daha fazla olduğu görülmüştür.
Yapım tekniğinin seçiminde en önemli faktörlerden biri olan kalıp
maliyetleri, Çizelge 4.39’da karşılaştırılmaktadır. Çizelge 4.39 incelendiğinde, tünel
kalıp sisteminin ekonomik ömrü boyunca ortalama 600 kez kullanılacağı dikkate
alındığı görülmektedir. Çizelge 4.39’un A kolonunda verilen değer; bina 8 katlı
olmasından dolayı 8 kez kurulum bedeli hesaplara katılmıştır. Çizelge 4.39’un B
kolonunda verilen değer ise imalat devam ederken kullanılan kule vincin, kullanım
bedeli; kalıp maliyetinin %80’i alınarak hesaplanmıştır.
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
96
Çizelge 4.39 FG-TK ve FG-GK Binasına ait kalıp maliyeti karşılaştırması
Model Adı
Kalıp Metrajı
(m2)
KALIP MALİYET ANALİZİ
Birim Fiyatı
Maliyet
Eko
nom
ik
Öm
rü
A B 1 Blok
Maliyeti Kalıp m2
Fiyatı
FG
-TK
B
inas
ı
1241,04 399 YTL/m2 495.175 YTL 600 6.602 YTL
5.282 YTL
11.884 YTL
FG
-GK
B
inas
ı
834,7 165 YTL/m2 137.726 YTL 50 22.036 YTL
FG-TK ve FG-GK Binaları için Çizelge 4.39’de verilen kalıp maliyetleri
kıyaslandığında ilk yatırım maliyeti çok fazla olan bir sistemin, proje büyüklüğü
(konut sayısı) göz önüne alındığında daha ekonomik olabileceği görülmektedir.
Başlangıç olarak FG-TK Binasında, FG-GK Binasına göre % 49 oranında
daha fazla kalıba ihtiyaç duyulduğu görülmektedir.
Çizelge 4.39’da verilen kalıp birim fiyat analizleri incelendiğinde; tamamı
çelik kalıplar ve ahşap iskele platformlardan oluşan sistemin maliyeti, geleneksel
ahşap kalıp sistemlerden seçilen pano kalıp ve teleskopik dikmelerden oluşan sisteme
göre ilk yatırım maliyetinin 3,6 kat daha pahalı bir sistem olduğu görülmektedir.
Seçilen FG tipi yapı modelinin Çizelge 4.39’da verilen 1 blok kalıp maliyeti
baz alındığında; konvansiyonel kalıp maliyetinin, tünel kalıp maliyetinden % 85
oranında daha fazla olduğu görülmektedir.
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
97
FG-TK ve FG-GK Binalarının analizleri sonucunda 1 blok için hesaplanan
kalıp ve demir işçilik maliyetleri analizi Çizelge 4.40’da verilmiştir. Günümüz piyasa
şartlarında tünel kalıp sistemlerle yapılan yapıların, kalıp ve demir işçilik bedeli
döşeme alanı üzerinden verilmektedir. Çizelge 4.40 incelendiğinde, FG-TK
Binasında, servis merdiveni imalatının geleneksel yöntemlerle yapıldığı kabulü
yapılmıştır. Merdiven işçilik bedeli, kalıp ve demir işçiliğine ayrıca eklenmiştir.
Ayrıca ahşap kalıp işçiliğinde kırık ölçü birim fiyatı alınmıştır.
FG tipi yapı modelinin Çizelge 4.40’da verilen işçilik bedelleri
incelendiğinde; FG-GK Binasının, FG-TK Binasına göre 2,1 kat daha fazla işçilik
maliyetinin olduğu görülmektedir.
Çiz
elge
4.4
0 F
G-T
K v
e F
G-G
K B
inal
arın
ın k
alıp
-dem
ir işç
iliğ
i m
etra
jı v
e m
aliy
et k
arşı
laşt
ırm
ası
Mod
el
Ad
ı İş
çili
k K
alem
leri
İŞÇİLİK
MA
LİY
ET
AN
ALİZİ
Bir
im F
iyat
ı M
aliy
et
Top
lam
M
aliy
et
FG-TK Binası
1 K
at
Döş
eme
kalı
p
Ala
nı
340,
2 m
2 M
erd
iven
İş
çili
k
Bed
eli
3.2
00
YT
L
9,5
Y
TL
/m2
25
.85
3,7
YT
L
29
.05
3,7
YT
L
FG-GK Binası
Bet
on M
ikta
rı
780
m3
Bet
on
Dö
kü
mü
3
YT
L/m
3
2.3
40
YT
L
61
.90
1,9
YT
L
Kal
ıp M
ikta
rı
6677
,7
m2
Kal
ıp İşç
iliğ
i 7
Y
TL
/m2
46
.74
3,9
YT
L
Dem
ir M
ikta
rı
75,4
to
n
Dem
ir İşç
iliğ
i 1
70
Y
TL
/to
n
12
.81
8 Y
TL
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
98
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
99
4.4. DG Tipi Binanın İrdelenmesi
4.4.1. Taşıyıcı Sistemin Tünel Kalıp Sistemine Uygun Seçilmesi Durumu
(DG-TK Binası)
Bu bölümde DG tipi binanın taşıyıcı sistemi, tünel kalıp sistemine uygun
olarak seçilmiş (DG-TK Binası) ve analizleri yapılmıştır. Bu bina 11 katlı olup
yapıya ait kalıp planı Şekil 4.9’da ve yapıya ait model görünüşü Şekil 4.10’da
verilmiştir. DG-TK binasına ait bilgiler Çizelge 4.41’de verilmiştir.
Çizelge 4.41 DG-TK binasına ait genel bilgiler
Kat Adedi 11
Bina önem katsayısı: I 1
Deprem Bölge Katsayısı: A0 0,3
Deprem Yapı Davranış Katsayısı: R 6,12
Yerel Zemin Sınıfı: Z2
Spektrum Karakteristik Periyotları:Ta,Tb Ta=0,15 sn, Tb=0,4 sn
Hareketli Yük Katsayısı: n 0,3
Taşıyıcı Sistem Bilgileri
Kat Yüksekliği (m) 2,79
Döşeme Kalınlığı (m) 0,14
Kolonlar: (cm)
S20x135, S20x60, S20x110, S20x50, S20x90,
S20x145, S20x100, S80x20, S20x140, S20x95,
S20x40, S20x45, S20x130
Kirişler: (cm) K20x59, K60x14
Perde: (cm) (Panel Kiriş)
P20x279
9
5
Ş
ekil
4.9
DG
-TK
Bin
asın
a ai
t no
rmal
kat
kal
ıp p
lan
ı
100
4.UYGULAMALR Fehmi KASAPOĞLU
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
101
Şekil 4.10. DG-TK Binasına ait 3 boyutlu model görünüşü
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
102
Yapıya etkiyen ölü yükler ve hareketli yükler Çizelge 4.42’de verilmiştir.
Çizelge 4.42’de verilen n değeri, hareketli yük azaltma katsayısıdır.
Çizelge 4.42 DG-TK Binasına ait kat yükleri
Kat №
HN (m)
Wg
(ton) Wq
(ton) n
∑ W
(ton)
11. 30,69 317,32 92,77 0,3 345,15
10. 27,90 311,69 84,01 0,3 336,89
9. 25,11 311,46 83,92 0,3 336,64
8. 22,32 311,46 83,92 0,3 336,64
7. 19,53 311,46 83,92 0,3 336,64
6. 16,74 311,46 83,92 0,3 336,64
5. 13,95 311,46 83,92 0,3 336,64
4. 11,16 311,46 83,92 0,3 336,64
3. 8,37 311,46 83,92 0,3 336,64
2. 5,58 311,46 83,92 0,3 336,64
1. 2,79 311,46 83,92 0,3 336,64
∑W = 3711,77
Modal analiz sonucunda ilk 9 moda ait periyotlar Çizelge 4.43’de verilmiştir.
Çizelge 4.43 DG-TK Binasına ait periyot değerleri
Mod №
Periyotlar ( sn )
1.mod 0,5354
2.mod 0,4205
3.mod 0,3324
4.mod 0,1490
5.mod 0,0981
6.mod 0,0817
7.mod 0,0746
8.mod 0,0495
9.mod 0,0452
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
103
DG-TK Binasının Mod Birleştirme Yöntemi ve Eşdeğer Deprem Yükü
Yöntemi ile analizleri sonucunda binaya etki eden X ve Y yönlerine ait deprem
kuvveti değerleri Çizelge 4.44’de verilmiştir.
Çizelge 4.44 DG-TK Binasına ait yatay deprem yükleri
Kat №
Modal Analiz Eşdeğer Deprem
Yükü Analizi Tasarım
Deprem Yükü
X yönü (ton)
Y yönü (ton)
X yönü (ton)
Y yönü (ton)
X yönü (ton)
Y yönü (ton)
11. 56,139 68,544 85,958 104,273 65,962 84,873
10. 43,996 52,384 49,903 60,535 51,694 64,864
9. 36,194 42,395 44,878 54,440 42,527 52,494
8. 30,367 35,102 39,891 48,391 35,681 43,464
7. 25,810 29,441 34,905 42,342 30,326 36,455
6. 22,135 24,854 29,918 36,293 26,008 30,775
5. 18,969 20,880 24,932 30,244 22,288 25,854
4. 15,925 17,109 19,946 24,195 18,711 21,185
3. 12,677 13,237 14,959 18,147 14,895 16,390
2. 9,001 9,089 9,973 12,098 10,576 11,254
1. 4,729 4,602 4,986 6,049 5,557 5,698
∑ 275,942 317,637 360,249 437007 324,225 393,306
2007 deprem yönetmeliğine göre yapı; X ve Y yönlerine ait tasarım deprem
kuvvetleri aşağıda hesaplanmıştır.
Vtx = W.A(t) / Ra(t) > 0,10. Ao.I.W 287,12 > 118,49 √
Vty=W.A(t ) / Ra(t) > 0,10. Ao.I.W 453,22 > 118,49 √
X Deprem kontrol: 0,90 × 287,123 = 258.411 > 224,356 >>> 258,411 t √
Y Deprem kontrol: 0,90 × 453,222 = 407,900 > 330,476 >>> 407,9 t √
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
104
Modal analiz sonucu hesaplanan deprem kuvvetleri, eşdeğer deprem yükü
yöntemine göre hesaplanan deprem kuvvetlerinin % 90’ından küçük olduğu için
betonarme hesaplarda tasarım deprem kuvveti olarak eşdeğer deprem yükü
kuvvetinin % 90’ı alınmıştır.
Çizelge 4.45 DG-TK Binasının; kat deprem yük ve moment değerleri
X Yönü Y Yönü
Deprem
Yükü Deprem Tasarım Taban Momenti
Deprem Yükü
Deprem Tasarım Taban Momenti
Kat №
HN (m)
Fx ( ton )
Fx.H ( tm )
Fy ( ton )
Fy.H ( tm )
11 30,69 65,96 2024,36 84,87 2604,74
10 27,9 51,69 1442,27 64,86 1809,7
9 25,11 42,53 1067,85 52,49 1318,13
8 22,32 35,68 796,4 43,46 970,12
7 19,53 30,33 592,27 36,45 711,96
6 16,74 26,01 435,37 30,77 515,17
5 13,95 22,29 310,91 25,85 360,67
4 11,16 18,71 208,82 21,18 236,42
3 8,37 14,9 124,67 16,39 137,19
2 5,58 10,58 59,01 11,25 62,8
1 2,79 5,56 15,5 5,7 15,9
∑ 324,24 7077,43 393,27 8742,8
Perde Taban Kesme Kuvveti (ton)
2007 deprem yönetmeliğine göre yapıda elde edilen perde taban kesme
kuvvetleri değerleri Çizelge 4.46’da verilmiştir. Bu değerlerin toplamına göre yapı
davranış katsayısı (R) hesaplanmıştır.
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
105
Çizelge 4.46 DG-TK Binasına ait perde taban kesme kuvveti değerleri
Perde Vx (ton) Vy (ton)
P107 18,17 -
P108 33,99 -
P109 38,9 -
P110 38,9 -
P111 33,99 -
P112 18,17 -
P113 35,28 -
P115 34,99 -
P119 29,94 -
P121 29,8 -
P126 - 28,37
P127 - 40,81
P128 - 20,97
P130 - 3,64
P132 - 19,35
P134 - 6,52
P136 - 8,08
P137 - 8,12
P138 - 2,47
P139 - 27,75
P141 - 29,27
P142 - 2,66
P143 - 26,82
P145 - 7,45
P147 - 22,85
P149 - 26,72
P151 - 4,62
P152 - 39,07
P153 - 56,15
∑ 312,13 381,69
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
106
Çizelge 4.46’ya göre perde taban kesme kuvveti oranı:
X yönü αs = 312,13 / 324,22 = 0.96 (0.75 < αS ≤ 1.0) √
Y yönü αs = 381,69 / 393,31 = 0,97 (0.75 < αS ≤ 1.0 ) √
Yüksek sünek yapılarda; 0.75 < αS ≤ 1.0 durumundan dolayı
R=10 - 4x 0,97 = 6.12 olmalıdır. √
Bu bölümde; DG tipi yapı modeli yüksek sünek olarak seçildiği için R = 6,12
alınmıştır.
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
107
4.4.2. Taşıyıcı Sistemin Geleneksel Kalıp Sistemlerine Uygun Seçilmesi Durumu
(DG-GK Binası)
Bu bölümde, DG tipi yapının, aynı mimari plan kullanılarak boyutları en
ekonomik olacak şekilde konvansiyonel kalıp sistemine uygun yapı modeli
oluşturulmuş (DG-GK Binası) ve analizleri yapılmıştır. Bu bina 11 katlı olup yapıya
ait kalıp planı Şekil 4.11’de ve yapıya ait model görünüşü Şekil 4.12’de verilmiştir.
DG-GK Binasına ait bilgiler Çizelge 4.47’de verilmiştir.
Çizelge 4.47 DG-GK Binasına ait genel bilgiler
Kat Adedi 11
Bina önem katsayısı: I 1
Deprem Bölge Katsayısı: A0 0,3
Deprem Yapı Davranış Katsayısı: R 8
Yerel Zemin Sınıfı: Z2
Spektrum Karakteristik Periyotları:Ta,Tb Ta=0,15 sn, Tb=0,4 sn
Hareketli Yük Katsayısı: n 0,3
Taşıyıcı Sistem Bilgileri
Kat Yüksekliği (m) 2,79
Döşeme Kalınlığı (m) 0,14
Kolonlar: (cm)
S25x60, S25x75, S25x50, S70x30, S25x80, S70x25, S62x20, S25x65, S105x25,
S50x20, S25x30
Kiriş: (cm) K25x42
Perdeler: (cm) (Panel Kiriş)
P20x279, P25x279
9
5
Ş
ekil
4.1
1 D
G-G
K B
inas
ına
ait
no
rmal
kat
kal
ıp p
lan
ı
108
4.UYGULAMALR Fehmi KASAPOĞLU
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
109
Şekil 4.12 DG-GK Binasına ait 3 boyutlu model görünüşü
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
110
Yapıya etkiyen ölü yükler ve hareketli yükler Çizelge 4.48’de verilmiştir.
Çizelge 4.48’de verilen n değeri, hareketli yük azaltma katsayısıdır.
Çizelge 4.48 DG-GK Binasına ait kat yükleri
Kat №
HN (m)
Wg
(ton) Wq
(ton) n
∑ W
(ton)
11. 30,69 279,75 97,14 0,3 308,89
10. 27,90 324,29 64,43 0,3 343,62
9. 25,11 324,29 64,43 0,3 343,62
8. 22,32 324,29 64,43 0,3 343,62
7. 19,53 324,29 64,43 0,3 343,62
6. 16,74 324,29 64,43 0,3 343,62
5. 13,95 324,29 64,43 0,3 343,62
4. 11,16 324,29 64,43 0,3 343,62
3. 8,37 324,29 64,43 0,3 343,62
2. 5,58 324,29 64,43 0,3 343,62
1. 2,79 323,87 64,26 0,3 343,15
∑W = 3744,6 Modal analiz sonucunda ilk 9 moda ait periyotlar Çizelge 4.49’da verilmiştir.
Çizelge 4.49 DG-GK Binasına ait periyot değerleri
Mod №
Periyotlar ( sn )
1.mod 1,0621
2.mod 1,0439
3.mod 0,9489
4.mod 0,3298
5.mod 0,3213
6.mod 0,2935
7.mod 0,1804
8.mod 0,1737
9.mod 0,1521
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
111
DG-GK Binasının Mod Birleştirme Yöntemi ve Eşdeğer Deprem Yükü
Yöntemi ile analizleri sonucunda binaya etki eden X ve Y yönlerine ait deprem
kuvvetleri Çizelge 4.50’de verilmiştir.
Çizelge 4.50 DG-GK Binasına ait yatay deprem yükleri
Kat №
Modal Analiz Eşdeğer Deprem
Yükü Analizi Tasarım
Deprem Yükü
X yönü (ton)
Y yönü (ton)
X yönü (ton)
Y yönü (ton)
X yönü (ton)
Y yönü (ton)
11. 28,537 29,159 40,837 41,407 34,771 31,497
10. 21,786 24,902 25,973 26,335 26,544 26,898
9. 16,370 19,873 23,376 23,702 19,946 21,466
8. 12,998 15,980 20,778 21,068 15,838 17,261
7. 10,907 13,263 18,181 18,435 13,290 14,326
6. 9,776 11,631 15,584 15,801 11,911 12,563
5. 9,197 10,747 12,986 13,168 11,206 11,608
4. 8,657 10,066 10,389 10,534 10,548 10,873
3. 7,713 8,964 7,792 7,901 9,397 9,683
2. 6,107 6,908 5,195 5,267 7,441 7,461
1. 3,632 3,689 2,594 2,630 4,425 3,985
∑ 135,680 155,182 183,685 186,248 165,317 167,621
2007 deprem yönetmeliğine göre hesaplanan yapı, X ve Y yönlerine ait
tasarım deprem kuvvetleri aşağıda hesaplanmıştır.
Vtx = W.A(t) / Ra(t) > 0,10. Ao.I.W 183.68 > 112.34 √
Vty=W.A(t ) / Ra(t) > 0,10. Ao.I.W 186.25 > 112.34 √
X yönü Deprem Kontrolü: 0,90 × 183.685 = 165.316 > 135.680 >>> 165.316 t √
Y yönü Deprem Kontrolü: 0,90 × 186.247 = 167.622 > 155.182 >>> 167.622 t √
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
112
Modal analiz sonucu hesaplanan deprem kuvvetleri, eşdeğer deprem yükü
yöntemine göre hesaplanan deprem kuvvetlerinin % 90’ından küçük olduğu için
betonarme hesaplarda tasarım deprem kuvveti olarak eşdeğer deprem yükü
kuvvetinin % 90’ı alınmıştır.
Çizelge 4.51 DG-GK Binasının; kat deprem yük ve moment değerleri
X Yönü Y Yönü
Deprem
Yükü Deprem Tasarım Taban Momenti
Deprem Yükü
Deprem Tasarım Taban Momenti
Kat №
HN (m)
Fx ( ton )
Fx.H ( tm )
Fy ( ton )
Fy.H ( tm )
11 30,69 34,77 1067,11 31,5 966,64
10 27,9 26,54 740,59 26,9 750,45
9 25,11 19,95 500,84 21,47 539,02
8 22,32 15,84 353,49 17,26 385,28
7 19,53 13,29 259,55 14,33 279,8
6 16,74 11,91 199,39 12,56 210,31
5 13,95 11,21 156,32 11,61 161,93
4 11,16 10,55 117,71 10,87 121,34
3 8,37 9,4 78,66 9,68 81,04
2 5,58 7,44 41,52 7,46 41,63
1 2,79 4,43 12,35 3,99 11,12
∑ 165,33 3527,53 167,63 3548,56
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
113
Perde Taban Kesme Kuvveti (ton)
2007 deprem yönetmeliğine göre yapıda elde edilen perde taban kesme
kuvvetleri değerleri Çizelge 4.52 ’de verilmiştir. Bu değerlerin toplamına göre yapı
davranış katsayısı (R) hesaplanmıştır.
Çizelge 4.52 DG-GK Binasına ait perde taban kesme kuvveti değerleri
Perde Vx (ton) Vy (ton)
P1014 13,66 -
P1015 5,43 -
P1016 5,36 -
P1017 13,97 -
P1020 54,13 -
P1036 - 14,25
P1061 - 19,96
P1043 - 4,22
P1058 - 5,07
∑ 92,55 43,5
Çizelge 4.52’ye göre perde taban kesme kuvveti oranı :
X yönü αs = 92,55 / 165,32 = 0.56 (αS ≤ 0.75) √
Y yönü αs = 43.51 / 167.62 = 0.26 (αS ≤ 0.75) √
Yüksek sünek yapılarda; αS ≤ 0.75 olması durumundan dolayı R=7 olmalıdır. √
Bu bölümde; DG tipi yapı modeli yüksek sünek olarak seçildiği için R = 7
alınmıştır.
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
114
4.4.3 DG-TK ve DG-GK Binaları İçin Elde Edilen Sonuçların Karşılaştırılması
Bu bölümde, önceki bölümlerde DG-TK ve DG-GK Binaları için elde edilen
sonuçlar karşılaştırılmaktadır.
4.4.3.1 Dinamik Analiz Sonuçlarının Karşılaştırılması
Yapıya etkiyen ölü yükler ve hareketli yükler Çizelge 4.53’de verilmiştir.
Çizelge 4.53 DG-TK ve DG-GK Binalarına ait kat yüklerinin karşılaştırılması
Kat
Y
ükse
kliği
DG
-TK
Bin
ası
Ölü
Yü
k
DG
-GK
Bin
ası
Ölü
Yü
k
DG
-TK
Bin
ası
Har
eket
li Y
ük
DG
-GK
Bin
ası
Har
eket
li Y
ük
DG
-TK
Bin
ası
Top
lam
Yük
DG
-GK
Bin
ası
Top
lam
Yük
Kat №
HN (m)
Wg
(ton) Wg
(ton) Wq
(ton) Wq
(ton) n
∑ W
(ton) ∑ W
(ton)
11. 30,69 317,32 279,75 92,77 97,14 0,3 345,15 308,89
10. 27,90 311,69 324,29 84,01 64,43 0,3 336,89 343,62
9. 25,11 311,46 324,29 83,92 64,43 0,3 336,64 343,62
8. 22,32 311,46 324,29 83,92 64,43 0,3 336,64 343,62
7. 19,53 311,46 324,29 83,92 64,43 0,3 336,64 343,62
6. 16,74 311,46 324,29 83,92 64,43 0,3 336,64 343,62
5. 13,95 311,46 324,29 83,92 64,43 0,3 336,64 343,62
4. 11,16 311,46 324,29 83,92 64,43 0,3 336,64 343,62
3. 8,37 311,46 324,29 83,92 64,43 0,3 336,64 343,62
2. 5,58 311,46 324,29 83,92 64,43 0,3 336,64 343,62
1. 2,79 311,46 323,87 83,92 64,26 0,3 336,64 343,15
∑ W = 3711,77 3744,61
Çizelge 4.53’ün incelenmesinden, DG-GK Binasının, DG-TK Binasına göre
daha hafif olduğu görülmektedir.
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
115
Modal analiz sonucunda her iki modelde ilk 9 moda ait periyotlar
Çizelge 4.54’de verilmiştir. Çizelgenin incelenmesinden, perdeli yapıların, perde-
çerçeveli yapılara göre rijitliğinin daha fazla olduğu görülmektedir.
Çizelge 4.54 DG-TK ve DG-GK Binalarına ait modal periyot değerlerinin
karşılaştırılması
DG TİPİ BİNA
DG-TK Binası
DG-GK Binası
PE
RİY
OT
LA
R (
sn)
1.mod 0,5354 1,0621
2.mod 0,4205 1,0439
3.mod 0,3324 0,9489
4.mod 0,1490 0,3298
5.mod 0,0981 0,3213
6.mod 0,0817 0,2935
7.mod 0,0746 0,1804
8.mod 0,0495 0,1737
9.mod 0,0452 0,1521
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
116
DG tipi yapı modellerine; X ve Y yönünde etkiyen deprem kuvvetlerinin
kıyaslanması Çizelge 4.55’de verilmiştir.
Çizelge 4.55 DG-TK ve DG-GK Binaları için hesaplanan deprem yüklerinin karşılaştırılması
DG TİPİ BİNA
DG-TK Binası DG-GK Binası
Kat №
Modal Analiz Eşdeğer Deprem
Yükü Analizi Modal Analiz
Eşdeğer Deprem Yükü Analizi
X yönü (ton)
Y yönü (ton)
X yönü (ton)
Y yönü (ton)
X yönü (ton)
Y yönü (ton)
X yönü (ton)
Y yönü (ton)
11. 56,139 68,544 85,958 104,273 28,537 29,159 40,837 41,407
10. 43,996 52,384 49,903 60,535 21,786 24,902 25,973 26,335
9. 36,194 42,395 44,878 54,440 16,37 19,873 23,376 23,702
8. 30,367 35,102 39,891 48,391 12,998 15,980 20,778 21,068
7. 25,810 29,441 34,905 42,342 10,907 13,263 18,181 18,435
6. 22,135 24,854 29,918 36,293 9,776 11,631 15,584 15,801
5. 18,969 20,880 24,932 30,244 9,197 10,747 12,986 13,168
4. 15,925 17,109 19,946 24,195 8,657 10,066 10,389 10,534
3. 12,677 13,237 14,959 18,147 7,713 8,964 7,792 7,901
2. 9,001 9,089 9,973 12,098 6,107 6,908 5,195 5,267
1. 4,729 4,602 4,986 6,049 3,632 3,689 2,594 2,630
Her iki yapım tekniğine göre modellenen DG tipi yapı modellerinin
Çizelge 4.55’de görülen deprem kuvvetleri kıyaslandığı zaman kat ağırlıklarından
dolayı oluşan farkın deprem kuvvetlerine aynı oranda etki ettiği görülmüştür.
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
117
4.4.3.2 DG-TK ve DG-GK Binaların Maliyet Yönünden Karşılaştırılması
Günümüzde zaman ve hız faktörü her geçen gün önemini artırmakla birlikte
maliyet faktörü de büyük önem arzetmektedir. Bu bölümde maliyeti etkileyecek
imalat ve malzemelerin metrajları yapılarak, DG-TK ve DG-GK Binalarının
karşılıklı olarak maliyet kıyaslaması sağlanmıştır. Çizelge 4.56’da her iki binaya ait
Sta4Cad V12.1 programı tarafından hesaplanan; metraj ve güncel piyasa koşullarına
göre belirlenen maliyet değerleri görülmektedir.
Çizelge 4.56 DG-TK ve DG-GK Binalarına ait demir-beton metraj ve
maliyetlerinin karşılaştırılması
Model Adı
Metraj Türü Toplam Miktar
MALİYET ANALİZİ
Birim Fiyatı
Maliyet Toplam Maliyet
DG
-TK
B
inas
ı
C30 Beton Metrajı 1147 m3 76,27 YTL 87.497 YTL
308.225 YTL Demir Metrajı
Ø 6 6,6 ton 2.000 YTL 13.200 YTL
Ø 8-Ø 12 74,4 ton 1.805 YTL 134.292 YTL
Ø 14-Ø 16 40,8 ton 1.795 YTL 73.236 YTL
DG
-GK
B
inas
ı
C30 Beton Metrajı 865,8 m3 76,27 YTL 66.035 YTL
223.506 YTL Demir Metrajı
Ø 8-Ø 12 58,8 ton 1.805 YTL 106.134 YTL
Ø 14-Ø 16 28,6 ton 1.795 YTL 51.337 YTL
Tamamı perdeli yapı olarak modellenen DG-TK binasının, perde-çerçeve
yapı olarak modellenen DG-GK Binasına göre maliyetinin % 38 oranında daha fazla
olduğu görülmektedir. Aynı şekilde sadece beton metrajı göz önüne alındığında
maliyetin % 32 oranında, sadece demir metrajı göz önüne alındığında ise % 40
oranında maliyetin daha fazla olduğu görülmektedir.
DG-TK ve DG-GK Binalarına ait duvar metrajları EK-3 ve EK-6’da
sunulmuştur. Çizelge 4.57’de her iki binaya ait toplam duvar metrajları ve işçilik
maliyetleri, Çizelge 4.58’de ise malzeme maliyetleri karşılaştırmalı olarak
görülmektedir.
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
118
Çizelge 4.57 DG-TK ve DG-GK Binaları için iç-dış duvar metraj ve işçilik maliyetlerinin karşılaştırılması
Model Adı
Metraj Türü Toplam Miktar
(m2)
İŞÇİLİK MALİYET ANALİZİ
Birim Fiyatı
Maliyet Toplam Maliyet
DG
-TK
B
inas
ı
10 - 15 cm Tuğla duvar 777,9 6,10 YTL 4.745 YTL
13.767,2 YTL 20 cm Tuğla duvar 456 6,75 YTL 3.078 YTL
20 cm Gazbeton duvar 914,5 6,50 YTL 5.944 YTL
DG
-GK
B
inas
ı
10 - 15 cm Tuğla duvar 735,6 6,10 YTL 4.487 YTL
24.464 YTL 20 cm Tuğla duvar 1353,6 6,75 YTL 9.137 YTL
20 cm Gazbeton duvar 1667,6 6,50 YTL 10.840 YTL
Çizelge 4.57’nin incelenmesinden, DG-GK Binasının, DG-TK Binasına göre
işçilik maliyetinin % 78 oranında daha fazla olduğu görülmektedir. Aynı şekilde
sadece 20 cm tuğla duvar metrajı göz önüne alındığında maliyetin 2,9 kat daha fazla
olduğu, sadece 20 cm gazbeton duvar metrajı göz önüne alındığında ise maliyetin
% 82 oranında daha fazla olduğu görülmektedir.
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
119
Çizelge 4.58 DG-TK ve DG-GK Binaları için iç-dış duvar metraj ve malzeme maliyetlerinin karşılaştırılması
Model Adı
Metraj Türü Toplam Miktar
(m2)
MALZEME MALİYET ANALİZİ
Birim Fiyatı
Maliyet Toplam Maliyet
DG
-TK
B
inas
ı
10-15 cm Tuğla duvar
777,9 5,5 YTL 4.278,4 YTL
28.209,6 YTL 20 cm Tuğla duvar 456 8,36 YTL 3.812,2 YTL
20 cm Gazbeton duvar
914,5 22,0 YTL 20.119 YTL
DG
-GK
B
inas
ı
10-15 cm Tuğla duvar
735,6 5,5 YTL 4.046,1 YTL
52.050,2 YTL 20 cm Tuğla duvar 1353,6 8,36 YTL 11.316,3 YTL
20 cm Gazbeton duvar
1667,6 22,0 YTL 36.687,8 YTL
Çizelge 4.58 incelendiğinde, DG-GK Binasının, DG-TK Binasına göre
malzeme maliyetinin % 85 oranında daha fazla olduğu görülmektedir.
Çizelge 4.58’e göre duvar metrajları kıyaslandığında, 10-15 cm tuğla duvar
metrajının; DG-TK Binasında, DG-GK Binasına göre yaklaşık olarak birbirine eşit
olduğu görülmüştür. 20 cm tuğla duvar metrajının; DG-GK Binasında, DG-TK
Binasına göre 2,9 kat daha fazla olduğu, aynı şekilde; 20 cm gazbeton duvar
metrajının da % 82 oranında daha fazla olduğu görülmüştür.
Yapım tekniğinin seçiminde en önemli faktörlerden biri olan kalıp
maliyetleri, Çizelge 4.59’da karşılaştırılmaktadır. Çizelge 4.59 incelendiğinde, tünel
kalıp sisteminin ekonomik ömrü boyunca ortalama 600 kez kullanılacağı dikkate
alındığı görülmektedir. Çizelge 4.59’un A kolonunda verilen değer; bina 11 katlı
olmasından dolayı 11 kez kurulum bedeli hesaplara katılmıştır. Çizelge 4.59’un B
kolonunda verilen değer ise imalat devam ederken kullanılan kule vincin, kullanım
bedeli; kalıp maliyetinin % 80’i alınarak hesaplanmıştır.
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
120
Çizelge 4.59 DG-TK ve DG-GK binasına ait kalıp maliyeti karşılaştırması
Model Adı
Kalıp Metrajı
(m2)
KALIP MALİYET ANALİZİ
Birim Fiyatı
Maliyet
Eko
nom
ik
Öm
rü
A B 1 Blok
Maliyeti Kalıp m2
Fiyatı
DG
-TK
B
inas
ı
979,65 399 YTL/m2 390.880 YTL 600 7.166 YTL
5.733 YTL
12.899 YTL
DG
-GK
B
inas
ı
678,22 165 YTL/m2 111.906 YTL 50 24.619 YTL
DG-TK ve DG-GK Binaları için Çizelge 4.59’da verilen kalıp maliyetleri
kıyaslandığında ilk yatırım maliyeti çok fazla olan bir sistemin, proje büyüklüğü
(konut sayısı) göz önüne alındığında daha ekonomik olabileceği görülmektedir.
Başlangıç olarak Y-TK Binasında, Y-GK Binasına göre % 44 oranında daha
fazla kalıba ihtiyaç duyulduğu görülmektedir.
Çizelge 4.59’da verilen kalıp birim fiyat analizleri incelendiğinde; tamamı
çelik kalıplar ve ahşap iskele platformlardan oluşan sistemin maliyeti, geleneksel
ahşap kalıp sistemlerden seçilen pano kalıp ve teleskopik dikmelerden oluşan sisteme
göre ilk yatırım maliyetinin 3,5 kat daha pahalı bir sistem olduğu görülmektedir.
Seçilen DG tipi yapı modelinin Çizelge 4.59’da verilen 1 blok kalıp maliyeti
baz alındığında; konvansiyonel kalıp maliyetinin, tünel kalıp maliyetinden % 91
oranında daha fazla olduğu görülmektedir.
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
121
DG-TK ve DG-GK Binalarının analizleri sonucunda 1 blok için hesaplanan
kalıp ve demir işçilik maliyetleri Çizelge 4.60’da verilmiştir. Günümüz piyasa
şartlarında tünel kalıp sistemlerle yapılan yapıların, kalıp ve demir işçilik bedeli
döşeme alanı üzerinden verilmektedir. Çizelge 4.60 incelendiğinde, DG-TK
Binasında, servis ve yangın merdiveni imalatının geleneksel yöntemlerle yapıldığı
kabulü yapılmıştır. Merdiven işçilik bedeli, kalıp ve demir işçiliğine ayrıca
eklenmiştir. Ayrıca ahşap kalıp işçiliğinde kırık ölçü birim fiyatı alınmıştır.
DG tipi yapı modelinin Çizelge 4.60’da verilen işçilik bedelleri
incelendiğinde; konvansiyonel kalıp yapı modelinin, tünel kalıp yapı modeline göre 2
kat daha fazla işçilik maliyetinin olduğu görülmektedir.
Çiz
elge
4.6
0 D
G-T
K v
e D
G-G
K B
inal
arın
ın k
alıp
-dem
ir işç
iliğ
i m
etra
jı v
e m
aliy
et k
arşı
laşt
ırm
ası
Mod
el
Ad
ı İş
çili
k K
alem
leri
İŞÇİLİK
MA
LİY
ET
AN
ALİZİ
Bir
im F
iyat
ı M
aliy
et
Top
lam
M
aliy
et
DG-TK Binası
1 K
at
Döş
eme
kalı
p
Ala
nı
285,
82
m2
Mer
div
en
İşçi
lik
Bed
eli
4.4
00
YT
L
9,5
Y
TL
/m2
29
.86
8,2
YT
L
34
.26
8,2
YT
L
DG-GK Binası
Bet
on M
ikta
rı
865,
8 m
3 B
eto
n D
ök
üm
ü 3
YT
L/m
3
2.5
97,
4 Y
TL
69
.67
8,2
YT
L
Kal
ıp M
ikta
rı
7460
,4
m2
Kal
ıp İşç
iliğ
i 7
Y
TL
/m2
52
.22
2,8
YT
L
Dem
ir M
ikta
rı
87,4
to
n
Dem
ir İşç
iliğ
i 1
70
Y
TL
/to
n
14
.85
8 Y
TL
4.UYGULAMALAR Fehmi KASAPOĞLU
122
5. DEĞERLENDİRME VE SONUÇLAR Fehmi KASAPOĞLU
123
5. DEĞERLENDİRME ve SONUÇLAR
Bu bölümde, 4. Bölümde ele alınan ve genel bilgileri Çizelge 5.1’de
özetlenmiş olan binalar için elde edilen sonuçlar değerlendirilmektedir.
1
05
5. DEĞERLENDİRME VE SONUÇLAR Fehmi KASAPOĞLU
Çiz
elge
5.1
Tü
m m
ode
ller
e ai
t ya
pı
gen
el b
ilgi
leri
Yap
ı Gen
el B
ilgi
si
Tü
nel K
alıp
Sis
tem
ine
U
ygun
Tas
arla
nmış
Bin
alar
G
elen
ekse
l Kal
ıp S
iste
min
e
Uyg
un T
asar
lanm
ış B
inal
ar
Y TİPİ
FG
TİPİ
DG
TİPİ
Y TİPİ
FG
TİPİ
DG
TİPİ
Kat
Ad
edi
11
8
11
1
1 8
1
1
Dep
rem
Böl
gesi
2
. D
erec
e 2
. D
erec
e
Dep
rem
Böl
ge K
atsa
yısı
:
A0
0,3
0
,3
Yap
ı Dav
ranış
Kat
sayı
sı:
R
6
,01
6,1
2 6
,12
7
6,4
8 7
Dep
rem
Yap
ı Ön
em K
atsa
yısı
:
I
1
1
Yer
el Z
emin
Sın
ıfı:
Z
2
Z2
Spek
tru
m K
arak
teri
stik
Per
iyot
ları
:Ta/
Tb
0,1
5 /
0,4
0,1
5 /
0,4
Har
eket
li Y
ük
Kat
sayı
sı:
n
0,
3
0,3
Dep
rem
Yü
kü
Alt
Yü
ksek
liği
(m
) 0
0
Zem
in Y
atak
Kat
sayı
sı:
(t/m
3 )
K
o 2
400
2
40
0
Zem
in E
mni
yet
Ger
ilm
esi
(t/m
2 )
20
2
0
Har
eket
li Y
ük
Aza
ltm
a K
atsa
yısı
:
C
z 1
1
Dep
rem
Yü
kü
Eks
anti
rist
esi:
0,0
53
0,0
51
0,0
5 0
,062
0
,05
5 0
,05
5
Mod
al A
nal
iz M
in. Y
ük
Ora
nı
ß 0,
9
0,9
Üst
Kat
No
(TD
Y iç
in)
11
8
11
1
1 8
1
1
Ap
lika
syon
Kot
Far
kı (
m)
0
0
Zem
in G
eril
mes
i Dep
rem
Art
ırım
Ora
nı
0,5
0
,5
124
5. DEĞERLENDİRME VE SONUÇLAR Fehmi KASAPOĞLU
125
5.1. Dinamik ve Statik Analiz Sonuçlarının Değerlendirilmesi
Yapılan analizlerden elde edilen sonuçlar aşağıda maddeler halinde
açıklanmıştır.
a) Tüm modellerin ölü yük, hareketli yük ve toplam yük analizleri
Çizelge 5.2’de verilmiştir. D.B.Y.B.H.Y.-2007 gereği toplam yük
hesaplanırken hareketli yük % 70 oranında azaltılmıştır (Bayındırlık ve İskan
Bakanlığı, Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik-
2007).
Çizelge 5.2 Değişik tip binalara ait yük analizleri karşılaştırılması
Tünel Kalıp Sistemine
Uygun Tasarlanmış Binalar Geleneksel Kalıp Sistemine Uygun Tasarlanmış Binalar
Y Tipi FG Tipi DG Tipi Y Tipi FG Tipi DG Tipi
Ölü Yük (ton)
3738,5 3232,2 3432,2 2898,8 3069,9 3522,2
Hareketli Yük (ton)
704,2 754,9 932,1 877,5 733,3 741,3
Toplam Yük (ton)
3949,8 3458,7 3711,8 3162 3289,9 3744,6
5. DEĞERLENDİRME VE SONUÇLAR Fehmi KASAPOĞLU
126
b) Değişik tip binalara ait deprem yükü değerleri Çizelge 5.3’de X ve Y yönü
için ayrı ayrı verilmektedir.
Çizelge 5.3 Değişik tip binalara ait göçme yükü ve deprem yükü değerlerinin karşılaştırılması
Yapı Modeli
Tünel Kalıp Sistemine Uygun
Tasarlanmış Binalar
Geleneksel Kalıp Sistemine Uygun
Tasarlanmış Binalar
Deprem Yükü (ton)
Göçme Yükü (ton)
Deprem Yükü (ton)
Göçme Yükü (ton)
X Yönü
Y Tipi 258,41 505,31 112,192 232,45
FG Tipi 381,475 696,77 260,336 615,55
DG Tipi 324,224 570,62 165,326 397,26
Y Yönü
Y Tipi 407,9 1354,34 128,01 323,32
FG Tipi 381,475 2381,83 260,346 635,25
DG Tipi 393,306 1546,78 167,62 414,26
5. DEĞERLENDİRME VE SONUÇLAR Fehmi KASAPOĞLU
127
c) Çizelge 5.5 incelendiğinde FG tipi binanın periyodu en küçük çıkmıştır. Buna
karşılık, Çizelge 5.4 incelendiğinde, taban kesme kuvvetinin en büyük değeri
FG-TK Binasında aldığı görülmektedir.
Çizelge 5.4 Değişik tip binalara ait taban kesme kuvvetlerinin karşılaştırılması
Tünel Kalıp Sistemine Uygun Tasarlanmış Binalar
Geleneksel Kalıp Sistemine Uygun Tasarlanmış Binalar
Y Tipi FG Tipi DG Tipi Y Tipi FG Tipi DG Tipi
Vx ( ton )
243,31 336,46 312,13 0 229,28 92,55
Vy ( ton )
406,77 370,05 381,69 68,07 200,15 43,5
Çizelge 5.5 Değişik tip binalara ait periyot değerlerinin karşılaştırılması
Tünel Kalıp Sistemine
Uygun Tasarlanmış Binalar Geleneksel Kalıp Sistemine Uygun Tasarlanmış Binalar
Y Tipi FG Tipi DG Tipi Y Tipi FG Tipi DG Tipi
Per
iyot
lar
( sn
)
1.mod 0,7860 0,3496 0,5354 1,3958 0,6295 1,0621
2.mod 0,4442 0,2244 0,4205 1,2719 0,5640 1,0439
3.mod 0,3972 0,1959 0,3324 1,1836 0,5524 0,9489
4.mod 0,2047 0,1012 0,1490 0,4497 0,1733 0,3298
5.mod 0,1035 0,0583 0,0981 0,4014 0,1547 0,3213
6.mod 0,0969 0,0525 0,0817 0,3617 0,1503 0,2935
7.mod 0,0918 0,0516 0,0746 0,2530 0,0840 0,1804
8.mod 0,0613 0,0342 0,0495 0,2213 0,0750 0,1737
9.mod 0,0474 0,0282 0,0452 0,1893 0,0711 0,1521
5. DEĞERLENDİRME VE SONUÇLAR Fehmi KASAPOĞLU
128
5.2. Maliyet Analizi Sonuçlarının Değerlendirilmesi
Yapılan analizlerden elde edilen sonuçlar aşağıda maddeler halinde
açıklanmıştır.
a) TK ve GK tipi binaların; 1 blok için beton ve demir maliyet analizleri
Çizelge 5.6’da sunulmaktadır. Çizelge 5.6’nın incelenmesinden, TK tipi binaların
maliyetinin diğerlerine oranla çok büyük olduğu görülmektedir. Maliyet analizi
sonuçlarına göre yaklaşık olarak TK tipi binaların maliyetinin GK tipi binaların
maliyetine göre, Y tipi için % 43, FG tipi için % 47 ve DG tipi için % 38 oranında
daha yüksek olduğu görülmektedir.
Çizelge 5.6 Değişik tip binalara ait demir – beton maliyeti karşılaştırılması
Model
Adı Metraj Türü
Toplam Miktar
DEMİR VE BETON MALİYETİ
Maliyet Toplam Maliyet
Tün
el K
alıp
Sis
tem
ine
Uyg
un
Tas
arla
nm
ış
Bin
alar
Y Tipi Beton 1007,2 m3 76.819,14 YTL
244.991,14 YTL Demir 92,4 ton 168.172,00 YTL
FG Tipi Beton 1050,6 m3 80.129,26 YTL
286.204,26 YTL Demir 113,9 ton 206.075,00 YTL
DG Tipi Beton 1147,2 m3 87.496,94 YTL
308.224,94 YTL Demir 121,8 ton 220.728,00 YTL
Gel
enek
sel K
alıp
Sis
tem
ine
Uyg
un T
asar
lanm
ış B
inal
ar
Y Tipi Beton 695,5 m3 53.045,79 YTL
171.423,29 YTL Demir 65,7 ton 118.377,50 YTL
FG Tipi Beton 780 m3 59.490,60 YTL
195.346,60 YTL Demir 75,4 ton 135.856,00 YTL
DG Tipi Beton 865,8 m3 66.034,57 YTL
223.505,57 YTL Demir 87,4 ton 157.471,00 YTL
5. DEĞERLENDİRME VE SONUÇLAR Fehmi KASAPOĞLU
129
b) TK ve GK tipi binaların; 1 blok için duvar işçilik ve malzeme maliyeti
analiz sonuçları Çizelge 5.7’de verilmiştir. Çizelge 5.7’deki veriler incelendiği
zaman GK tipi binaların, duvar işçilik ve malzeme maliyetlerinin diğerlerine oranla
daha fazla olduğu görülmektedir. Maliyet analizi sonuçlarına göre yaklaşık olarak
GK tipi binaların, TK tipi binalara göre; Y tipi binanın % 66, FG tipi binanın % 63
ve DG tipi binanın % 82 oranında maliyetinin daha fazla olduğu görülmektedir.
Çizelge 5.7 Değişik tip binalara ait duvar işçilik-malzeme maliyeti karşılaştırılması
Model
Adı Metraj Türü
İŞÇİLİK VE MALZEME MALİYETİ
Maliyet Toplam Maliyet
Tü
nel
Kal
ıp S
iste
min
e U
ygu
n T
asar
lan
mış
B
inal
ar
Y Tipi İşçilik 13.973,5 YTL
47.120,4 YTL Malzeme 33.146,9 YTL
FG Tipi İşçilik 12.714,4 YTL
41.024,4 YTL Malzeme 28.310,0 YTL
DG Tipi İşçilik 13.767,2 YTL
41.976,8 YTL Malzeme 28.209,6 YTL
Gel
enek
sel K
alıp
Sis
tem
ine
Uyg
un
Tas
arla
nm
ış B
inal
ar
Y Tipi İşçilik 25.496,1 YTL
78.420,5 YTL Malzeme 52.924,4 YTL
FG Tipi İşçilik 21.675,4 YTL
66.894,8 YTL Malzeme 45.219,4 YTL
DG Tipi İşçilik 24.464 YTL
76.514,2 YTL Malzeme 52.050,2 YTL
5. DEĞERLENDİRME VE SONUÇLAR Fehmi KASAPOĞLU
130
c) TK ve GK tipi binaların; 1 blok için kıyaslanan kalıp işçiliği ve kalıp
malzemesi maliyet analizi Çizelge 5.8’de incelendiği zaman GK tipi binaların
maliyetinin diğerlerine oranla daha fazla olduğu görülmektedir. Maliyet analizi
sonuçlarına göre yaklaşık olarak GK tipi binaların, TK tipi binalara göre Y tipi
modelin % 86 oranında, DG ve FG tipi binalarda ise 2 kat maliyetin daha fazla
olduğu görülmüştür.
Çizelge 5.8 Değişik tip binalara ait kalıp işçilik-malzeme maliyeti karşılaştırılması
Model
Adı Metraj Türü
İŞÇİLİK VE KALIP MALİYETİ
Maliyet Toplam Maliyet
Tü
nel
Kal
ıp S
iste
min
e U
ygu
n T
asar
lan
mış
B
inal
ar
Y Tipi İşçilik 28.018 YTL
39.360 YTL Kalıp 11.342 YTL
FG Tipi İşçilik 29.054 YTL
40.938 YTL Kalıp 11.884 YTL
DG Tipi İşçilik 34.268 YTL
47.167 YTL Kalıp 12.899 YTL
Gel
enek
sel K
alıp
Sis
tem
ine
Uyg
un
Tas
arla
nm
ış B
inal
ar
Y Tipi İşçilik 54.173 YTL
73.463 YTL Kalıp 19.290 YTL
FG Tipi İşçilik 61.902 YTL
83.938 YTL Kalıp 22.036 YTL
DG Tipi İşçilik 69.678 YTL
94.297 YTL Kalıp 24.619 YTL
5. DEĞERLENDİRME VE SONUÇLAR Fehmi KASAPOĞLU
131
5.3. Sonuçlar
a) Tüm modeller incelendiğinde Çizelge 5.2 ’de verilen toplam yük değerlerinin çok
yakın değerler aldığı görülmektedir. TK tipi binaların, tamamı perdelerden
oluşmasına rağmen GK tipi binaların –perdelerin yerini alan- iç duvar yükünden
dolayı toplamda yakın yükler aldıkları görülmüştür. Toplam yükler
incelendiğinde TK Binalarının, GK Binalara göre; Y tipi binada % 20, FG tipi
binada % 4,9 oranında daha fazla yük aldığı ancak DG-GK Binasında, toplamda
% 0,9 oranında DG-TK Binasından daha fazla yük aldığı görülmüştür.
b) Yapılan analizler sonucunda tüm modellerin deprem kuvvetlerini karşılama
durumları incelendiğinde; tünel kalıp modellerin daha rijit davrandığı ve deprem
yüklerine rijitliğiyle karşı koyduğu, perde-çerçeveli yapıların ise sünekliği ile
karşı koyduğu görülmüştür.
c) Maliyet analiz sonuçları Bölüm 5.2’de incelendiğin de, beton ve demir
maliyetinin; yapım tekniği olarak tünel kalıp (tamamı perdeli) sistemi
seçildiğinde, yapım tekniği olarak geleneksel (perde-çerçeveli) kalıp sistemi
seçilmesine oranla çok daha fazla olduğu görülmektedir. Genel olarak maliyet
değerleri incelendiğinde, TK tipi binaların ekonomik açıdan uygun olmadığı
düşünülebilir ancak yapılacak yapı sayısı burada önem kazanmaktadır. Tünel
kalıp sistemi ilk yatırım maliyeti yüksek olmasına rağmen en az 600 kez
kullanım imkanı ile konvansiyonel kalıp sistemine göre uzun vadede daha ucuza
gelmektedir. İlk yatırım maliyeti açısından düşünüldüğü zaman en az 600
kullanım sayısında, tünel kalıp sistemi çok daha ekonomik olduğu görülmektedir
çünkü geleneksel kalıplar ortalama 10 kurulum, teleskopik direkler iyi bir
bakımla en az 50 kurulumda kullanılabilmektedir. Bu durumda, geleneksel kalıp
sisteminin belli periyotlarda yenilenmesi gerekmektedir. Bu da zaman kaybına
sebep olmaktadır. Ancak tünel kalıp sistemin bakımı iyi yapıldığı sürece,
ekonomik ömrü boyunca sorunsuz kullanılabilir.
5. DEĞERLENDİRME VE SONUÇLAR Fehmi KASAPOĞLU
132
d) İnşaat aşamasında, her iki kalıbın inşaat süresine olan etkisi ayrıca incelenmesi
gerekmektedir. Ortalama olarak, geleneksel kalıp sistemiyle yapılan imalatlarda
kalıp alma süreleri; kiriş yan yüzleri ve kolonlar için 3 gün, döşeme kalıbı için 8
gün ve kiriş, çerçeve ve döşemelerin dikmeleri 21 gün sonra alınabilmektedir.
Ancak tünel kalıp sistemi kullanıldığı takdirde kış mevsiminde dahi kalıbın
ısıtılması ile betonun kürü hızlandırılıp, günlük olarak kalıbın kurulması ve
sökülmesi sağlanmaktadır. Bu nedenle ülkemizde özellikle doğu bölgelerinde kış
mevsiminde olumsuz hava şartlarından dolayı tünel kalıp sistemi diğer sistemlere
göre hız faktöründen dolayı daha avantajlı olmaktadır.
e) Tüm modellerin maliyet analizleri incelendiğinde ve kaba inşaat toplam bedelleri
kıyaslandığında; tünel kalıp sistem kullanılarak yapılan yapıların maliyetinin
konvansiyonel kalıp sistemi kullanılarak yapılmış yapı maliyetinden daha fazla
olduğu görülmüştür. Çizelge 5.9 incelendiğinde, kaba inşaat toplam bedelleri;
tünel kalıp sistem ile yapılan yapılarda, konvansiyonel kalıp sistemi ile yapılan
yapılara göre Y tipi model de % 2,46; FG tipi model de % 5,97; DG tipi model
de % 0,8 oranında maliyetin daha fazla olduğu anlaşılmıştır. FG tipi yapı
modelinin kat alanının diğer modellere göre daha fazla olmasına rağmen tünel
kalıp sistemiyle yapılan bina ile konvansiyonel kalıp sistemiyle yapılan bina kaba
inşaat bedeli arasındaki oran en fazladır. Bu durum kat sayısı artıkça
perde-çerçeve modellerde tasarım aşamasında kesit boyutlarının artmasından ve
toplam maliyetin, tünel kalıp sistemi kullanılarak yapılan perdeli yapılara
yaklaşmasından kaynaklanmaktadır. Her iki yapı modelinde kat sayısı artıkça
maliyetlerin birbirine yaklaştığı görülmektedir.
5. DEĞERLENDİRME VE SONUÇLAR Fehmi KASAPOĞLU
133
Çizelge 5.9 Değişik tip binalara ait toplam maliyetlerin karşılaştırılması
Maliyet Kalemleri
Y Tipi FG Tipi DG Tipi
Y-TK Binası
Y-GK Binası
FG-TK Binası
FG-GK Binası
DG-TK Binası
DG-GK Binası
Beton Maliyeti
76.819 YTL
53.046 YTL
80.129 YTL
59.491 YTL
87.497 YTL
66.035 YTL
Demir Maliyeti
168.172 YTL
118.378 YTL
206.075 YTL
135.856 YTL
220.728 YTL
157.471 YTL
Kalıp İşçiliği
28.018 YTL
54.173 YTL
29.054 YTL
61.902 YTL
34.268 YTL
69.678 YTL
Kalıp Maliyeti
11.342 YTL
19.290 YTL
11.884 YTL
22.036 YTL
12.899 YTL
24.619 YTL
Duvar İşçiliği
13.974 YTL
25.496 YTL
12.714 YTL
21.675 YTL
13.767 YTL
24.464 YTL
Duvar Maliyeti
33.147 YTL
52.924 YTL
28.310 YTL
45.219 YTL
28.210 YTL
52.050 YTL
TOPLAM 331.472
YTL 323.307
YTL 368.167
YTL 346.179
YTL 397.369
YTL 394.317
YTL
FARK 2,46% 5,97% 0,77%
f) Sonuç olarak, kurulum sayısı artıkça tünel kalıp sistemin avantajlarının ön plana
çıktığı, azaldıkça geleneksel kalıp sistemin daha avantajlı olduğu görülmüştür. İlk
yatırım maliyeti kalıp seçiminde düşünülecek en son faktör olmaktadır çünkü
uygulanacak projenin genel kapsamı tespit edilerek, yapının yapılacağı yerin
kritik deprem bölgesinde olma koşulu, kullanılacak kalıp sisteminin seçimi vb.
faktörlere göre taşıyıcı sistem seçiminin yapılması gerekmektedir. Başlangıçtaki
ön araştırma çalışmalarında bile farklı kalıp tekniklerinin araştırılması
sağlanabilir ve kalıp maliyetlerinin hesaplanarak optimum bir çözüme gidilmesi
hedeflenmelidir.
134
KAYNAKLAR
ALATAŞ,M.Z., 2002. Tünel Kalıp ile Yapılan Betonarme Perdeli Yapıların Deprem
Davranışlarının Çerçeveli, Perde-Çerçeveli Yapılarla Karşılaştırılması.Selçuk
Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü İnşaat Mühendisliği Anabilim Dalı,
Konya, 222.
APİ,S., 2005. Tünel Kalıp Kullanılarak İnşa Edilecek 14 katlı Betonarme Binanın
Projelendirilmesi. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü İnşaat
Mühendisliği Anabilim Dalı, İstanbul, 81.
ATMACA,M., 2003. 1000 Sorun 1000 Çözüm Şantiyede Yapım Dizisi 3/ Yapı
Kalıpları. Mühendislik Yayıncılık, 69s.
AYDIN,E., 2005. Konut Projelerindeki Tünel Kalıp Teknolojisinin Maliyet
Açısından Geleneksel Yöntemlerle Karşılaştırılması. Sakarya Üniversitesi
Fen Bilimleri Enstitüsü Yapı Eğitimi Anabilim Dalı, Sakarya, 100.
BaşbakanlıkToplu Konut İdaresi, 2008.
Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, 2007. Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar
Hakkında Yönetmelik. (D.B.Y.B.H.Y.- 2007)
GHRIB,F., MAMEDOV,H., 2004. Period Formulas of Shear Wall Buildings with
Flexible Bases. Earthquake Engineering and Structural Dynamics 2004; 33:
295-314
KÜRKLÜ, G., AKBULUT H., 2003. Tüm Yönleriyle Beton ve Betonarme Kalıpları.
Teknik Yayınevi, Ankara,178s.
Neru Kalıp, 2008. Tünel Kalıp Sistemleri Katalokları.
ÖCAL, M.E. 2008. Betonarme Yapılarda Kalıp ve İskele. Adana İnşaat Mühendisleri
Odası Yapı Denetim Şirketlerinde Çalışan Yapı Denetçilerine Yönelik
Meslek İçi Eğitim Kursu Ders Notları. 26s.
Panel Makina Sanayi ve Ticaret LTD.ŞTİ., 2008. Tünel Kalıp Sistemleri Katalokları.
PORTİSAN Portatif Alüminyum ve Çelik İskele-Kalıp A.Ş., 2008. Geleneksel Kalıp
Sistemleri katalokları.
135
SUCU,Ö., 2006. Tünel Kalıplarla İnşa Edilen Tamamen Perdeli Betonarme Yapıların
Tasarımı. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü İnşaat
Mühendisliği Anabilim Dalı, Samsun, 127.
SÜMER,Y., 2003. Deprem Etkisindeki Tünel kalıp sistemli Yapılar İçin
Karşılaştırmalı Sistem Analizi. Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü
Yapı Eğitimi Anabilim Dalı, Sakarya, 61.
136
ÖZGEÇMİŞ
1982 yılında Gaziantep’ de doğdu. İlk, orta ve lise öğrenimini Gaziantep’ de
tamamladı. 2000 yılında Çukurova Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü’nü
kazandı. 2004 yılında bölümden mezun oldu aynı yıl İnşaat Mühendisliği Anabilim
dalında Yüksek Lisans sınavını kazandı. 2004-2005 öğretim yılında Ç.Ü. Yabancı
Diller Yüksek Okulunda, İngilizce hazırlık eğitimi aldı. 2005 yılında Ç.Ü. İnşaat
Mühendisliği Yapı Anabilim dalında eğitimine başladı. Yüksek lisans eğitimi
boyunca Adana ilinde T.O.K.İ. Şantiyelerinde, PETA Mühendislik ve Sanayi A.Ş.
bünyesinde Kontrol Mühendisi ünvanı ile çalışmaya devam etti.
İmalatın Yeri Adedi Boy En Yükseklik Minha Azı Çoğu( m ) ( m ) ( m ) ( m2 ) ( m2 ) ( m2 )
Daire İçi -Normal KatBanyo önü 1 1,700 2,65 4,505
minha 1 0,900 2,20 1,98
Oda (mutfak yanı) 1 3,200 2,65 8,480
minha 1 0,900 2,20 1,98
Mutfak-WC önü 1 4,000 2,65 10,600
minha 2 0,900 2,20 3,96
WC içi 1 1,250 2,65 3,313
minha 1 0,900 2,20 1,98
Mutfak / WC arası 1 2,800 2,65 7,420
9,90 34,318 24,418
Şaft DuvarıKat Holü 2 0,700 2,65 3,710
minha 2 0,700 1,40 1,96
1,96 3,710 1,750
Bodrum KatSığınak WC önü 1 1,400 2,65 3,710
Sığınak WC/sığınak 1 2,800 2,65 7,420
minha 1 0,900 2,20 1,98
1,98 11,130 9,150
Mahal Adet İmalat
Daire içi -Normal Kat 21 24,418Şaft Duvarı 10 1,75Bodrum Kat 1 9,15
METRAJ CETVELİ
MİKTARLAR
Y-TK Binası
TOPLAM ( m2 )512,768
EK-1 ( Y-TK BİNASI METRAJLARI )
Y-TK BİNASI TUĞLA DUVAR ( 10-15 ) İCMAL
TUĞLA DUVAR ( 10-15 cm )
BOYUTLAR
17,5009,150
539,418
137
İmalatın Yeri Adedi Boy En Yükseklik Minha Azı Çoğu( m ) ( m ) ( m ) ( m2 ) ( m2 ) ( m2 )
Daire İçi -Normal KatYatak Odası 1 3,750 2,65 9,938
minha 1 0,900 2,20 1,98
1,98 9,938 7,958
Kat Holüne Giriş Duvarı1 2,600 2,65 6,890
minha kapı 1 1,000 2,20 2,2
2,2 6,890 4,690
Kat holü DuvarıŞaft 2 0,600 2,65 3,180
3,180
Bodrum KatBodrum kat holü asansör kapağı 1 1,600 2,65 4,240
minha kapak 1 0,600 1,40
Su deposu önü 1 5,600 2,65 14,840
minha 1 1,000 2,20 2,2
Sığınak Holü girişi 1 3,200 2,65 8,480
minha 1 1,000 2,20 2,2
4,4 23,320 18,920
Sığınak Mahallisığınak 2 6,100 2,65 32,330
minha pencere 2 0,600 0,60 0,72
sığınak 2 3,200 2,65 16,960
sığınak 2 8,250 2,65 43,725
minha pencere 2 0,600 0,60 0,72
sığınak 2 6,450 2,65 34,185
minha pencere 2 0,600 0,60 0,72
2,16 127,200 125,040
Asansör Kapısı DuvarıKat holü 1 1,600 2,65 4,240
minha kapı 1 1,100 2,20 2,42
2,42 4,240 1,820
Mahal Adet İmalat
Daire İçi-Normal Kat 21 7,958Kat Holüne Giriş Duvarı 11 4,69Kat holü Duvarı 10 3,18Bodrum Kat 1 18,920Sığınak Mahalli 1 125,04Asansör Kapısı Duvarı 10 1,82
31,80051,590
METRAJ CETVELİ
412,65818,200125,040
Y-TK BİNASI TUĞLA DUVAR ( 20 ) İCMAL
Y-TK Binası
EK-1 ( DEVAM )
18,920
TOPLAM ( m2 )
BOYUTLAR MİKTARLAR
TUĞLA DUVAR ( 20 cm )
167,108
138
İmalatın Yeri Adedi Boy En Yükseklik Minha Azı Çoğu( m ) ( m ) ( m ) ( m2 ) ( m2 ) ( m2 )
Daire İçi -Normal KatYatak Odası 1 3,750 2,65 9,938
minha pencere 1 1,350 1,40 1,89
Oda (mutfak yanı) 1 3,200 2,65 8,480
minha pencere 1 1,350 1,40 1,89
Oda (banyo yanı) 1 3,750 2,65 9,938
minha pencere 1 1,350 1,40 1,89
Mutfak 1 2,600 2,65 6,890
minha pencere 1 1,350 1,40 1,89
Mutfak/balkon 1 1,400 2,65 3,710
minha kapı 1 0,900 2,20 1,98
WC arkası 1 1,200 2,65 3,180
minha pencere 1 0,600 0,60 0,36
Salon 1 4,000 2,65 10,600
minha pencere 1 1,350 2,10 2,835
1 3,200 2,65 8,480
minha pencere 1 1,350 1,40 1,89
minha kapı 1 0,900 2,20 1,98
16,61 61,215 44,610
Bodrum KatYatak Odası 1 3,750 2,65 9,938
minha 1 1,400 0,80 1,12
Oda (mutfak yanı) 1 3,200 2,65 8,480
minha 1 1,400 0,80 1,12
Oda (banyo yanı) 1 3,750 2,65 9,938
minha 1 1,400 0,80 1,12
Mutfak 1 2,600 2,65 6,890
minha 1 1,400 0,80 1,12
Mutfak/balkon 1 1,400 2,65 3,710
minha kapı 1 0,900 2,20 1,98
WC arkası 1 1,200 2,65 3,180
minha pencere 1 0,600 0,60 0,36
Salon 1 4,000 2,65 10,600
minha 1 2,100 0,80 1,68
1 3,200 2,65 8,480
minha 1 1,400 0,80 1,12
Sığ. WC arkası/Sığınak 1 5,200 2,65 13,780
minha 1 0,600 0,60 0,36
Sığınak 1 3,200 2,65 8,480
Sığınak 1 3,750 2,65 9,938
minha 1 0,600 0,60 0,36
Sığınak 1 3,750 2,65 9,938
minha 1 0,600 0,60 0,36
Su deposu dış duvar 1 4,400 2,65 11,660
Kömür Deposu 1 3,200 2,65 8,480
minha 1 1,400 0,80 1,12
Curuf odası 1 4,000 2,65 10,600
minha 1 1,400 2,20 3,08
14,9 134,090 119,190
METRAJ CETVELİ
Y-TK Binası
EK-1 ( DEVAM )
BOYUTLAR MİKTARLAR
GAZBETON DUVAR
139
İmalatın Yeri Adedi Boy En Yükseklik Minha Azı Çoğu( m ) ( m ) ( m ) ( m2 ) ( m2 ) ( m2 )
Kat Holü - Ortak MahalZemin kat 1 1,800 2,65 4,770
9 4,400 2,65 104,940
minha 9 0,980 1,85 16,317
16,317 109,710 93,393
Merdiven Sahanlığı DuvarıMerdiven sahanlığı duvarı 11 2,600 2,65 75,790
minha 10 1,000 1,00 10
1 1,000 2,20 2,20
12,2 75,790 63,590
Asansör Dairesi Arka Duvarı Asansör dairesi arka duvarı 11 1,600 2,65 46,640
46,640
Mahal Adet İmalat
Daire İçi -Normal Kat 20 44,610Bodrum Kat 1 119,190Kat Holü - Ortak Mahal 1 93,393Merdiven Sahanlığı Duvarı 1 63,59Asansör Dairesi Arka Duvarı 1 46,64
TOPLAM ( m2 )
1215,01346,64063,59093,393119,190892,200
EK-1 ( DEVAM )
Y-TK BİNASI GAZBETON DUVAR (20 cm) İCMALİ
BOYUTLAR MİKTARLAR
GAZBETON DUVAR
Y-TK Binası
METRAJ CETVELİ
140
İmalatın Yeri Adedi Boy En Yükseklik Minha Azı Çoğu( m ) ( m ) ( m ) ( m2 ) ( m2 ) ( m2 )
Bodrum KatKömür curuf odası 1 3,300 2,65 8,745
minha kapı 1 0,900 2,65 2,39
Sığınak 2 2,100 2,65 11,130
2 1,100 2,65 5,830
minha kapı 2 0,900 2,20 3,96
Sığınak 1 1,200 2,65 3,180
minha kapı 1 0,900 2,20 1,98
1 1,500 2,65 3,975
8,33 32,860 24,535
Daire İçi -Normal KatOda giriş 1 1,100 2,65 2,915
minha kapı 1 0,900 2,20 1,98
Mutfak önü 1 2,200 2,65 5,830
minha kapı 1 0,900 2,20 1,98
Banyo Wc önü 1 3,150 2,65 8,348
minha kapı 2 0,800 2,20 3,52
Banyo WC arası 1 1,400 2,65 3,710
Oda önü 1 2,100 2,65 5,565
7,48 26,368 18,888
Şaft DuvarıŞaft 1 0,800 2,65 2,120
minha pencere 1 0,600 1,40 0,84
0,84 2,120 1,280
Mahal Adet İmalat
Bodrum Kat 1 24,535Daire İçi -Normal Kat 29 18,888Şaft Duvarı 32 1,28
EK-2 ( FG-TK BİNASI DUVAR METRAJLARI )
METRAJ CETVELİ
FG-TK Binası
TUĞLA DUVAR ( 10-15 cm )
BOYUTLAR MİKTARLAR
FG-TK BİNASI TUĞLA DUVAR ( 10-15 cm ) İCMALİ
613,23340,960547,73824,535
TOPLAM ( m2 )
141
İmalatın Yeri Adedi Boy En Yükseklik Minha Azı Çoğu( m ) ( m ) ( m ) ( m2 ) ( m2 ) ( m2 )
Sığınak MahalliSığınak 4 2,200 2,65 23,320
Sığınak 4 3,300 2,65 34,980
minha pencere 4 0,600 0,60 1,44
Sığınak 4 3,300 2,65 34,980
minha pencere 4 0,600 0,60 1,44
Sığınak 4 1,700 2,65 18,020
Sığınak 4 3,200 2,65 33,920
2,88 145,220 142,340
Bodrum KatSu deposu giriş 1 1,100 2,65 2,915
minha kapı 1 0,900 2,20 1,98
Su deposu şaft 1 1,800 2,65 4,770
minha kapak 1 0,600 1,40 0,84
Hidrofor ve elek.pano odası 2 2,400 2,65 12,720
minha kapı 1 0,900 2,20 1,98
WC şaftı 1 1,800 2,65 4,770
minha menfez 1 0,200 0,40 0,08
4,88 25,175 20,295
Daire İçi-Normal KatBanyo-WC şaft duvarı 1 1,850 2,65 4,903
minha pencere 2 0,200 0,40 0,16
0,16 4,903 4,743
Şaft DuvarıŞaft duvarı 1 0,500 2,65 1,325
1,325
Asansör Önü DuvarıAsansör önü 1 1,600 2,65 4,240
minha asansör kapı 1 1,000 2,20 2,2
2,2 4,240 2,040
Mahal Adet İmalat
Sığınak Mahalli 1 142,34Bodrum Kat 1 20,30Daire İçi-Normal Kat 29 4,743Şaft Duvarı 32 1,325Asansör Önü Duvarı 16 2,04
TOPLAM ( m2 )
375,20832,64042,400137,53320,295142,340
FG-TK BİNASI TUĞLA DUVAR ( 20 cm ) İCMALİ
EK-2 ( DEVAM )
METRAJ CETVELİ
FG-TK Binası
BOYUTLAR
TUĞLA DUVAR ( 20 cm )
MİKTARLAR
142
İmalatın Yeri Adedi Boy En Yükseklik Minha Azı Çoğu( m ) ( m ) ( m ) ( m2 ) ( m2 ) ( m2 )
Daire İçi -Normal KatSalon 1 3,300 2,65 8,745
minha pencere 1 1,500 1,30 1,95
minha kapı 1 0,900 2,20 1,98
Oda (banyo yanı) 1 3,300 2,65 8,745
minha pencere 1 1,300 1,30 1,69
Oda 1 3,200 2,65 8,480
minha pencere 1 1,300 1,30 1,69
Mutfak 1 2,200 2,65 5,830
minha kapı 1 0,900 2,20 1,98
9,29 31,800 22,510
Kat holü DuvarıKat holü önü 1 2,400 2,65 6,360
minha pencere 1 0,800 1,30 1,04
1,04 6,360 5,320
Merdiven ve Asansör Arkası DuvarıAsansör arkası 1 1,600 2,65 4,240
Merdiven arkası 1 2,600 2,65 6,890
11,130
Bodrum KatSu deposu 1 3,300 2,65 8,745
Yangın su deposu 1 3,200 2,65 8,480
Hidrofor odası 1 2,400 2,65 6,360
Kömür odası 1 3,300 2,65 8,745
minha pencere 1 2,400 0,6 1,44
Kazan dairesi 1 2,200 2,65 5,830
Sığınak 2 2,200 2,65 11,660
Sığınak 4 3,300 2,65 34,980
minha pencere 4 0,600 0,6 1,44
Sığınak 2 3,200 2,65 16,960
Elektrik pano odası 1 2,400 2,65 6,360
2,88 108,12 105,240
GAZBETON DUVAR
BOYUTLAR
EK-2 ( DEVAM )
METRAJ CETVELİ
MİKTARLAR
FG-TK Binası
143
İmalatın Yeri Adedi Boy En Yükseklik Minha Azı Çoğu( m ) ( m ) ( m ) ( m2 ) ( m2 ) ( m2 )
Kapıcı DairesiOda 1 3,200 2,65 8,480
minha pencere 1 1,300 1,30 1,69
Oda (banyo yanı) 1 3,300 2,65 8,745
minha pencere 1 1,300 1,30 1,69
Salon 1 3,300 2,65 8,745
minha pencere 1 2,400 1,30 3,12
Mutfak 1 2,200 2,65 5,830
minha pencere 1 0,90 1,30 1,17
7,67 31,8 24,130
Mahal Adet İmalat
Daire İçi -Normal Kat 28 22,51Kat Holü Duvarı 10 5,32Merdiven ve Asansör Arkası Duvarı 16 11,13Bodrum Kat 1 105,24Kapıcı Dairesi 1 24,13
990,93024,130105,240178,08053,200630,280
TOPLAM ( m2 )
BOYUTLAR MİKTARLAR
FG-TK BİNASI GAZBETON DUVAR ( 20 cm ) İCMALİ
EK-2 ( DEVAM )
METRAJ CETVELİ
FG-TK Binası
GAZBETON DUVAR
144
İmalatın Yeri Adedi Boy En Yükseklik Minha Azı Çoğu
( m ) ( m ) ( m ) ( m2 ) ( m2 ) ( m2 )Daire İçi -Normal KatOda 1 önü 1 2,500 2,65 6,625
minha kapı 1 0,900 2,20 1,98
Oda 2 önü 1 2,800 2,65 7,420
minha kapı 1 0,900 2,20 1,98
Mutfak önü 1 2,900 2,65 7,685
minha kapı 1 0,900 2,20 1,98
Banyo-WC önü 1 4,300 2,65 11,395
minha kapı 1 0,900 2,20 1,98
Banyo-WC arası 1 1,800 2,65 4,770
minha pencere 1 0,400 0,40 0,16
WC önü 1 1,800 2,65 4,770
minha kapı 1 0,900 2,20 1,98
Koridor kapı 1 1,100 2,65 2,915
minha kapı 1 0,900 2,20 1,98
WC şaft 1 1,300 2,65 3,445
minha pencere 1 0,400 0,40 0,16
Motif-diş 1 1,200 2,65 3,180
minha 1 0,900 2,65 2,39
14,585 52,205 37,620
Kapıcı DairesiOda 1 3,000 2,65 7,950
minha kapı 1 0,900 2,20 1,98
Mutfak önü 1 2,900 2,65 7,685
minha kapı 1 0,900 2,20 1,98
Banyo/WC duvarı 1 2,100 2,65 5,565
minha pencere 1 0,400 0,40 0,16
WC havalandırma duvarı 1 0,850 2,65 2,253
minha menfez 1 0,400 0,20 0,08
4,2 23,453 19,253
Bodrum KatSığınak önü WC 1 1,200 2,65 3,180
minha kapı 1 0,900 2,20 1,98
Kömür odası 1 2,800 2,65 7,420
minha kapı 1 0,900 2,65 2,385
4,365 10,600 6,235
Mahal Adet İmalat
Daire İçi -Normal Kat 20 37,62Kapıcı Dairesi 1 19,253Bodrum Kat 1 6,235
EK-3 ( DG-TK BİNASI DUVAR METRAJLARI )
BOYUTLAR MİKTARLAR
752,40019,253
METRAJ CETVELİ
DG-TK Binası
TUĞLA DUVAR ( 10-15 cm )
TOPLAM (m2)
DG-TK BİNASI TUĞLA DUVAR ( 10-15 cm ) İCMALİ
6,235777,888
145
İmalatın Yeri Adedi Boy En Yükseklik Minha Azı Çoğu
( m ) ( m ) ( m ) ( m2 ) ( m2 ) ( m2 )Daire İçi -Normal KatAntre 1 2,800 2,65 7,420
minha kapı 1 1,000 2,20 2,20
2,20 7,420 5,220Kat Holü DuvarıAsansör + depo önü 1 4,500 2,65 11,925
minha kapı asansör 1 1,000 2,20 2,2
minha kapı depo 1 0,900 2,20 1,98
Asansör/Depo arası 1 2,600 2,65 6,890
4,18 18,815 14,635Yangın Merdiveni ParapetiParapet duvarı 1 4,000 0,8 3,200
3,200Şaft Kapağı DuvarıŞaft Kapağı 1 0,800 2,65 2,120
minha şaft kapağı 1 0,800 1,40 1,12
1,12 2,120 1,000Bodrum KatApartmana ait depo 1 2,900 2,65 7,685
minha kapı 1 0,900 2,65 2,385
Sığınak önü WC + hol duvarı 1 8,700 2,65 23,055
minha 1 1,900 2,20 4,18
minha 1 0,400 0,40 0,16
Sığınak hol + elktrik pano odası 1 3,400 2,65 9,010
minha kapı 1 1,000 2,20 2,2
minha şaft 2 0,800 1,40 2,24
Kapıcı dairesi giriş 1 2,500 2,65 6,625
minha kapı 1 1,000 2,20 2,2
Kapıcı Dairesi WC ön yüzü 1 1,100 2,65 2,915
minha kapı 1 0,900 2,20 1,98
Kömür odası 1 3,000 2,65 7,950
Kazan dairesi 1 3,500 2,65 9,275
15,35 66,515 51,170
Bodrum Asansör Evi DuvarıAsansör + depo önü bodrum 1 4,500 2,65 11,925
minha kapı asansör 2 0,600 1,4 1,68
Asansör + depo arası bodrum 1 2,600 2,65 6,890
1,68 18,815 17,135
EK-3 ( DEVAM )
METRAJ CETVELİ
BOYUTLAR MİKTARLAR
DG-TK Binası
TUĞLA DUVAR ( 20 cm )
146
İmalatın Yeri Adedi Boy En Yükseklik Minha Azı Çoğu
( m ) ( m ) ( m ) ( m2 ) ( m2 ) ( m2 )Sığınak MahalliSığınak 1 2 3,300 2,65 17,490
Sığınak 1 2 2,800 2,65 14,840
Sığınak yanı 1 2 3,300 2,65 17,490
Sığınak 1 2 2,900 2,65 15,370
minha pencere 1 2 0,600 0,60 0,72
Sığınak 1 2 4,000 2,65 21,200
minha pencere 1 2 0,600 0,60 0,72
1,44 86,390 84,950
Mahal Adet İmalat
Daire İçi -Normal Kat 20 5,220Kat Holü Duvarı 10 14,635Yangın merdv. Parapeti 10 3,20Şaft Kapağı Duvarı 20 1,00Bodrum Kat 1 51,17Bodrum Asansör Evi Duvarı 1 17,135Sığınak Mahalli 1 84,95
104,400
51,170
TOPLAM ( m2 )
20,00032,000146,350
METRAJ CETVELİ
EK-3 ( DEVAM )
DG-TK Binası
456,00584,95017,135
TUĞLA DUVAR ( 20 cm )
BOYUTLAR MİKTARLAR
DG-TK BİNASI TUĞLA DUVAR ( 20 cm ) İCMALİ
147
İmalatın Yeri Adedi Boy En Yükseklik Minha Azı Çoğu
( m ) ( m ) ( m ) ( m2 ) ( m2 ) ( m2 )Daire İçi -Normal KatOda 1 önü 1 3,300 2,65 8,745
minha pencere 1 1,400 1,30 1,82
Oda 2 önü 1 2,800 2,65 7,420
minha pencere 1 1,400 1,30 1,82
Yatak odası önü 1 2,900 2,65 7,685
minha pencere 1 1,400 1,30 1,82
Mutfak önü 1 2,900 2,65 7,685
minha pencere 1 1,400 1,30 1,82
Salon 1 4,000 2,65 10,600
minha pencere 1 2,40 1,30 3,12
Salon devamı 1 3,000 2,65 7,950
minha kapı 1 1,400 2,20 3,08
13,48 50,085 36,605
Yangın merdiveni Giriş DuvarıYangın merdiveni girişi 1 4,000 2,65 10,600
minha kapı 1 1,000 2,20 2,2
2,2 10,600 8,400
Bodrum KatAsansör evi önü 1 1,800 2,65 4,770
Sığınak 1 3,300 2,65 8,745
1 2,800 2,65 7,420
1 2,900 2,65 7,685
minha pencere 1 0,600 0,60 0,36
Sığınak 1 4,000 2,65 10,600
minha pencere 1 0,600 0,60 0,36
Kapıcı dairesi salon 1 4,000 2,65 10,600
minha pencere 1 2,400 0,80 1,92
Salon yanı 1 3,000 2,65 7,950
minha pencere 1 1,400 0,80 1,12
Mutfak/oda 2 2,900 2,65 15,370
minha pencere 2 1,400 0,80 2,24
Apartmana ait depo 1 2,900 2,65 7,685
Su deposu duvarı 1 3,000 2,65 7,950
Kazan dairesi 1 3,300 2,65 8,745
minha kapı 1 1,400 2,20 3,08
Curuf odası 1 2,800 2,65 7,420
minha pencere 1 1,400 0,80 1,12
10,2 100,170 89,970
Mahal Adet İmalat
Daire İçi -Normal Kat 20 36,605Yangın merdiveni Giriş Duvarı 11 8,40Bodrum Kat 1 89,970
914,47089,97092,400732,100
TOPLAM ( m2 )
EK-3 ( DEVAM )
DG-TK BİNASI GAZBETON DUVAR ( 20 cm ) İCMALİ
BOYUTLAR MİKTARLAR
DG-TK Binası
GAZBETON DUVAR
METRAJ CETVELİ
148
İmalatın Yeri Adedi Boy En Yükseklik Minha Azı Çoğu
( m ) ( m ) ( m ) ( m2 ) ( m2 ) ( m2 )Daire İçi Normal KatBanyo önü 1 1,700 2,65 4,505
minha kapı 1 0,900 2,20 1,98
Oda önü 1 3,150 2,65 8,348
minha kapı 1 0,900 2,20 1,98
Mutfak-WC önü 1 3,950 2,65 10,468
minha kapı 2 0,900 2,20 3,96
WC içi 1 1,250 2,65 3,313
minha kapı 1 0,900 2,20 1,98
Mutfak / Wc arası 1 2,800 2,65 7,420
9,90 34,053 24,153
Ortak mahalŞaft önü- kat holü 2 0,700 2,65 3,710
minha kapak 2 0,700 1,40 1,96
1,96 3,710 1,750Bodrum KatSığınak WC önü 1 1,250 2,65 3,313
Sığınak WC/sığınak 1 2,800 2,65 7,420
minha kapı 1 0,900 2,20 1,98
1,98 10,733 8,753
Mahal Adet İmalat
Daire İçi Normal Kat 21 24,15Ortak mahal 10 1,750Bodrum Kat 1 8,753
507,203
EK-4 ( Y-GK BİNASI DUVAR METRAJLARI )
BOYUTLAR MİKTARLAR
Y-GK Binası
METRAJ CETVELİ
533,455
Y-GK BİNASI TUĞLA DUVAR ( 10-15 cm ) İCMALİ
TUĞLA DUVAR ( 10-15 cm )
TOPLAM ( m2 )
8,75317,500
149
İmalatın Yeri Adedi Boy En Yükseklik Minha Azı Çoğu
( m ) ( m ) ( m ) ( m2 ) ( m2 ) ( m2 )Daire İçi-Normal KatYatak odası 1 3,700 2,65 9,805
minha kapı 1 0,90 2,200 1,98
Oda (banyo yanı) 1 3,315 2,37 7,857
minha kapı 1 0,90 2,200 1,98
1 2,925 2,37 6,932
Oda 1 4,775 2,37 11,317
minha kapı 1 1,10 2,37 2,607
Oda 1 4,825 2,37 11,435
minha kapı 1 1,10 2,37 2,607
Mutfak-oda arası 1 4,825 2,37 11,435
minha kapı 1 1,10 2,37 2,607
Daire giriş kapısı 1 2,375 2,37 5,629
minha kapı 1 1,100 2,20 2,42
Salon 1 2,350 2,37 5,570
Salon 1 3,575 2,37 8,473
minha kapı 1 1,800 2,20 3,96
Salon yanı
1-3-5-7-9-11-13-15-17-190,5 4,075 2,37 4,829
Salon yanı
2-4-6-8-10-12-14-16-18-200,5 2,900 2,37 3,437
18,161 86,717 68,556
Ortak Mahal Giriş DuvarıOrtak mahal giriş 1 2,550 2,37 6,044
minha kapı 1 1,000 2,20 2,2
2,2 6,044 3,844Ortak Mahal- Şaft DuvarıŞaft duvarı 2 0,600 2,65 3,180
3,180
Asansör Kapısı DuvarıNormal kat, kat holü 10 1,550 2,37 36,735
minha kapı 10 1,100 2,20 24,2
Bodrum kat, kat holü 1 1,550 2,37 3,674
minha kapak 1 0,600 1,40
24,2 40,409 16,209
EK-4 ( DEVAM )
METRAJ CETVELİ
BOYUTLAR MİKTARLAR
TUĞLA DUVAR ( 20 cm )
Y-GK Binası
150
İmalatın Yeri Adedi Boy En Yükseklik Minha Azı Çoğu
( m ) ( m ) ( m ) ( m2 ) ( m2 ) ( m2 )Bodrum KatSu deposu önü 1 3,800 2,65 10,070
Su deposu önü 1 1,800 2,37 4,266
minha kapı 1 1,000 2,20 2,2
Merdiven dairesi yanı 1 2,900 2,37 6,873
Merdiven dairesi yanı 1 4,075 2,37 9,658
Sığınak holü girişi 1 3,200 2,65 8,480
minha kapı 1 1,000 2,20 2,2
Sığınak WC yanı 1 2,400 2,37 5,688
Sığınak hol ana girişi 1 2,375 2,37 5,629
minha kapı 1 1,000 2,20 2,2
Kazan dairesi yanı 1 2,900 2,37 6,873
Kazan dairesi önü 1 3,625 2,37 8,591
minha kapı 1 0,900 2,65 2,385
Kazan dairesi önü 1 2,350 2,37 5,570
Kazan dairesi yanı 1 2,925 2,37 6,932
Sığınak 1 3,375 2,37 7,999
minha kapı 1 1,000 2,37 2,37
Sığınak 1 4,775 2,37 11,317
minha kapı 1 1,100 2,37 2,607
Sığınak 1 4,825 2,37 11,435
kapı minha 1 1,100 2,37 2,607
16,569 109,380 92,811
Sığınak MahalliSığınak 2 6,375 2,65 33,788
minha menfez 2 0,600 0,60 0,72
Sığınak 2 8,175 2,65 43,328
minha menfez 2 0,600 0,60 0,72
Sığınak 2 3,150 2,65 16,695
Sığınak 2 2,525 2,65 13,383
Sığınak-WC 2 3,400 2,65 18,020
minha menfez 2 0,600 0,60 0,72
2,16 125,213 123,053
Mahal Adet İmalat
Daire İçi Normal Kat 21 68,556Ortak Mahal Giriş Duvarı 11 3,844Ortak Mahal- Şaft Duvarı 10 3,180Asansör Kapısı Duvarı 1 16,209Bodrum Kat 1 92,811Sığınak Mahalli 1 123,053
1745,836123,05392,81116,20931,80042,279
1439,685
Y-GK Binası
METRAJ CETVELİ
TUĞLA DUVAR ( 20 cm )
EK-4 ( DEVAM )
TOPLAM ( m2 )
BOYUTLAR MİKTARLAR
Y-GK BİNASI TUĞLA DUVAR ( 20 cm ) İCMALİ
151
İmalatın Yeri Adedi Boy En Yükseklik Minha Azı Çoğu
( m ) ( m ) ( m ) ( m2 ) ( m2 ) ( m2 )Daire İçi Normal KatYatak odası 1 3,700 2,37 8,769
minha pencere 1 1,400 1,35 1,89
Yatak odası yan duvarı 1 4,775 2,37 11,317
Oda 1 1 3,150 2,37 7,466
minha pencere 1 1,400 1,35 1,89
Oda 2 - banyo yanı- 1 3,700 2,37 8,769
minha pencere 1 1,400 1,35 1,89
Oda 2 yanı 1 2,925 2,37 6,932
Mutfak 1 2,550 2,37 6,044
minha pencere 1 1,400 1,35 1,89
Mutfak/balkon 1 1,200 2,65 3,180
minha kapı 1 0,900 2,20 1,98
WC arkası 1 1,200 2,65 3,180
1 0,600 0,60 0,36
WC yanı 1 2,400 2,37 5,688
Salon 1 3,950 2,37 9,362
minha pencere 1 1,400 2,10 2,94
1 3,150 2,65 8,348
minha pencere 1 1,400 1,35 1,89
minha kapı 1 0,90 2,200 1,98
Salon balkon yanı 1 1,050 2,37 2,489
Salon yanı 1 1,300 2,37 3,081
16,71 84,623 67,913
Kapıcı DairesiYatak odası 1 3,700 2,37 8,769
minha pencere 1 1,400 0,80 1,12
Yatak odası yan duvarı 1 4,775 2,37 11,317
Oda 1 (mutfak yanı) 1 3,150 2,37 7,466
minha pencere 1 1,400 0,80 1,12
Oda 2 - banyo yanı- 1 3,700 2,37 8,769
minha pencere 1 1,400 0,80 1,12
Oda 2 yanı 1 2,925 2,37 6,932
Mutfak 1 2,550 2,37 6,044
Mutfak - WC 1 2,400 2,65 6,360
minha pencere 1 1,400 0,80 1,12
minha pencere 1 0,600 0,600
Salon 1 3,950 2,37 9,362
minha pencere 1 2,100 0,80 1,68
1 3,150 2,37 7,466
minha pencere 1 1,400 0,80 1,12
Salon balkon yanı 1 1,050 2,37 2,489
Salon yanı 1 1,300 2,37 3,081
7,28 78,053 70,773
BOYUTLAR MİKTARLAR
GAZBETON DUVAR
Y-GK Binası
EK-4 ( DEVAM )
METRAJ CETVELİ
152
İmalatın Yeri Adedi Boy En Yükseklik Minha Azı Çoğu
( m ) ( m ) ( m ) ( m2 ) ( m2 ) ( m2 )Bodrum KatSığınak WC arkası/Sığınak 1 2,450 2,65 6,493
Sığınak (wc yanı) 1 2,400 2,37 5,688
Sığınak 1 2,550 2,37 6,044
Sığınak 1 3,150 2,37 7,466
Sığınak 2 3,700 2,37 17,538
minha menfez 2 0,600 0,60 0,72
Sığınak 1 4,775 2,37 11,317
Sığınak 1 2,925 2,37 6,932
Kömür deposu 1 3,150 2,65 8,348
minha pencere 1 0,800 1,40 1,12
Kömür deposu yanı sol 1 1,050 2,65 2,783
Kömür deposu yanı sağ 1 1,300 2,37 3,081
Curuf odası 1 3,950 2,37 9,362
minha kapı 1 1,400 2,200 3,08
Su deposu dış duvar 1 4,350 2,65 11,528
4,92 90,084 85,164
Merdiven Sahanlığı DuvarıSahanlık duvarı 11 2,550 2,37 66,479
minha pencere 10 1,000 1,00 10
minha kapı 1 1,000 2,20 2,20
12,2 66,479 54,279
Asansör Dairesi Arka DuvarıDış cephe duvarı 11 1,550 2,37 40,409
40,409 40,409
Mahal Adet İmalat
Daire İçi Normal Kat 20 67,913Kapıcı Kairesi 1 70,773Bodrum Kat 1 85,164Merdiven Sahanlığı Duvarı 1 54,279Asansör Dairesi Arka Duvarı 1 40,409
70,7731358,250
1608,87440,40954,27985,164
Y-GK BİNASI GAZBETON DUVAR ( 20 cm ) İCMALİ
BOYUTLAR MİKTARLAR
Y-GK Binası
GAZBETON DUVAR
EK-4 ( DEVAM )
TOPLAM ( m2 )
METRAJ CETVELİ
153
İmalatın Yeri Adedi Boy En Yükseklik Minha Azı Çoğu( m ) ( m ) ( m ) ( m2 ) ( m2 ) ( m2 )
Bodrum KatKömür curuf odası 1 3,200 2,65 8,480
minha kapı 1 0,900 2,65 2,39Sığınak 2 2,100 2,65 11,130
2 1,100 2,65 5,830minha kapı 2 0,900 2,20 3,96
Sığınak WC ön 1 1,200 2,65 3,180minha 1 0,900 2,20 1,98
Sığınak WC yan 1 1,500 2,65 3,975
8,33 32,595 24,270
Daire içi-Normal KatOda giriş 1 1,000 2,65 2,650
minha kapı 1 0,900 2,20 1,98Mutfak önü 1 2,150 2,65 5,698
minha kapı 1 0,900 2,20 1,98Banyo WC önü 1 3,000 2,65 7,950
minha kapı 2 0,800 2,20 3,52Banyo WC arası 1 1,400 2,65 3,710Oda 1 2,200 2,65 5,830
7,48 25,838 18,358
Şaft Duvarı-Ortak MahalŞaft duvarı 1 0,800 2,65 2,120
minha 1 0,600 1,40 0,84
0,84 2,120 1,280
Mahal Adet İmalatBodrum Kat 1 24,27Daire içi-Normal Kat 29 18,36Şaft Duvarı-Ortak Mahal 32 1,28
EK-5 ( FG-GK BİNASI DUVAR METRAJLARI )
FG-GK BİNASI TUĞLA DUVAR ( 10-15 cm ) İCMALİ
TUĞLA DUVAR ( 10-15 cm )
FG-GK Binası
597,598
BOYUTLAR MİKTARLAR
TOPLAM ( m2 )
40,960532,36824,270
METRAJ CETVELİ
154
İmalatın Yeri Adedi Boy En Yükseklik Minha Azı Çoğu( m ) ( m ) ( m ) ( m2 ) ( m2 ) ( m2 )
Sığınak MahalliSığınak 2 2,125 2,37 10,073Sığınak 4 3,275 2,37 31,047
minha pencere 4 0,600 0,60 1,44Sığınak 4 3,225 2,37 30,573
minha pencere 4 0,600 0,60 1,44Sığınak 2 2,175 2,37 10,310Sığınak 2 3,150 2,37 14,931Sığınak 2 3,100 2,37 14,694Sığınak WC şaft 1 1,600 2,37 3,792
minha pencere 1 0,200 0,40 0,08Sığınak bölme duvar 2 4,150 2,37 19,671Sığınak bölme duvar 1 3,900 2,37 9,243
minha kapı 3 1,000 2,20 6,6Sığınak bölme duvar 1 6,500 2,65 17,225Sığınak bölme duvar 1 3,200 2,37 7,584
minha kapı 1 0,900 2,20 1,98Sığınak bölme duvar 1 2,700 2,37 6,399Sığınak giriş duvar 2 2,050 2,37 9,717Sığınak giriş duvar 2 2,800 2,37 13,272
minha kapı 2 1,000 2,20 4,4Sığınak bölme duvar 2 2,800 2,37 13,272
minha kapı 2 0,900 2,20 3,96
19,9 211,802 191,902
Bodrum KatSu deposu giriş 1 1,025 2,65 2,716
minha kapı 1 0,900 2,20 1,98Su deposu şaft 1 1,800 2,65 4,770
minha kapak 1 0,600 1,40 0,84Su deposu yanı 1 2,800 2,37 6,636
minha kapı 1 0,900 2,20 1,98Su deposu yanı 1 1,700 2,37 4,029Su deposu yanı 1 2,800 2,37 6,636Hidrofor ve elek.pano odası 2 2,800 2,65 14,840Hidrofor ve elek.pano odası 2 2,400 2,65 12,720
minha kapı 2 0,900 2,20 3,96Cüruf odası yanı 1 5,725 2,37 13,568
minha kapı 2 0,900 2,20 3,96Kazan dairesi girişi 1 2,050 2,37 4,859
minha kapı 1 1,000 2,20 2,2
14,92 70,774 55,854
BOYUTLAR MİKTARLAR
TUĞLA DUVAR ( 20 cm )
METRAJ CETVELİ
FG-GK Binası
EK-5 ( DEVAM )
155
İmalatın Yeri Adedi Boy En Yükseklik Minha Azı Çoğu( m ) ( m ) ( m ) ( m2 ) ( m2 ) ( m2 )
Banyo-WC şaft duvarı 1 1,850 2,65 4,903minha pencere 2 0,200 0,40 0,16
Oda bölme duvar 1 2,800 2,37 6,636minha kapı 1 0,900 2,20 1,98
WC-salon duvarı 1 3,525 2,65 9,341Salon-mutfak arası 1 3,975 2,37 9,421
minha kapı 1 1,000 2,20 2,2Daire giriş 1 2,050 2,37 4,859
minha kapı 1 1,000 2,20 2,2Bölme duvar 0,5 1 4,200 2,37 4,977Bölme duvar 0,5 1 5,000 2,37 5,925
6,54 46,061 39,521
Banyo-WC şaft duvarı 1 1,850 2,65 4,903minha pencere 2 0,200 0,40 0,16
Oda bölme duvar 1 2,800 2,37 6,636minha kapı 1 0,900 2,20 1,98
Salon-mutfak arası 1 3,975 2,37 9,421minha kapı 1 1,000 2,20 2,2
Daire giriş 1 2,050 2,37 4,859minha kapı 1 1,000 2,20 2,2
Mutfak yan duvarı 1 2,700 2,37 6,399Salon -WC arası 1 1,700 2,37 4,029
6,54 36,246 29,706
Şaft DuvarıŞaft duvarı 1 0,500 2,65 1,325
1,325Ortak Mahal-Asansör ÖnüAsansör önü 14 1,575 2,37 52,259
minha asansör kapı 14 1,000 2,20 30,8Bodrum kat 2 1,575 2,37 7,466
30,8 59,724 28,924
Mahal Adet İmalatSığınak Mahalli 1 191,902Bodrum Katı 1 55,854Daire İçi (çift num. daireler) 14 39,521Daire İçi (tek num. daireler) 15 29,706Şaft Duvarı 32 1,325Ortak Mahal-Asansör Önü 1 28,924
1317,960
METRAJ CETVELİ
FG-GK Binası
TUĞLA DUVAR ( 20 cm )
FG-GK BİNASI TUĞLA DUVAR ( 20 cm ) İCMALİ
BOYUTLAR MİKTARLAR
191,902
Daire İçi (çift numaralı daireler)
Daire İçi (tek numaralı daireler)
EK-5 ( DEVAM )
TOPLAM ( m2 )
28,92442,400445,586553,29455,854
156
İmalatın Yeri Adedi Boy En Yükseklik Minha Azı Çoğu( m ) ( m ) ( m ) ( m2 ) ( m2 ) ( m2 )
Daire İçi (tek numaralı daireler)Salon 1 3,200 2,37 7,584
minha pencere 1 1,300 1,50 1,95minha kapı 1 0,900 2,20 1,98
Salon 1 4,000 2,37 9,480Balkon sol yanı 1 1,350 2,37 3,200Balkon sağ yanı 1 1,500 2,37 3,555
minha kapı 1 0,900 2,20 1,98Oda 1 3,200 2,37 7,584
minha pencere 1 1,300 1,30 1,69Oda yanı 1 5,650 2,37 13,391Oda yanı 1 1,200 2,37 2,844Oda 1 3,150 2,37 7,466
minha pencere 1 1,300 1,30 1,69Mutfak 1 2,150 2,37 5,096
minha 1 0,900 2,20 1,98
11,27 60,198 48,928
Daire İçi (çift numaralı daireler)Salon 1 3,275 2,37 7,762
minha pencere 1 1,300 1,50 1,95minha kapı 1 0,900 2,20 1,98
balkon sol yanı 1 1,500 2,37 3,555balkon sağ yanı 0,5 1 1,500 2,37 1,778
minha kapı 1 0,900 2,20 1,98Oda 1 3,275 2,37 7,762
minha pencere 1 1,300 1,30 1,69Oda yanı 1 1,200 2,37 2,844Oda 1 3,100 2,37 7,347
minha pencere 1 1,300 1,30 1,69Mutfak 1 2,125 2,37 5,036
minha kapı 1 0,900 2,20 1,98
11,27 36,083 24,813
Kat Holü-Ortak MahalKat holü önü 1 2,400 2,37 5,688
Minha pencere 1 0,800 1,30 1,04
1,04 5,688 4,648Merd. ve Asan. Arkası DuvarıAsansör arkası 1 1,575 2,37 3,733Merdiven arkası 1 2,600 2,37 6,162
9,895
METRAJ CETVELİ
EK-5 ( DEVAM )
BOYUTLAR MİKTARLAR
GAZBETON DUVAR
FG-GK Binası
157
İmalatın Yeri Adedi Boy En Yükseklik Minha Azı Çoğu( m ) ( m ) ( m ) ( m2 ) ( m2 ) ( m2 )
Bodrum KatSu deposu 1 3,150 2,37 7,466Yangın su deposu 1 3,200 2,37 7,584Su deposu yanı 1 1,200 2,37 2,844Su Deposu yanı 1 5,650 2,37 13,391Hidrofor odası 1 2,400 2,37 5,688Kömür odası 1 3,200 2,37 7,584
minha pencere 1 2,400 0,6 1,44Kömür odası yanı 1 4,000 2,37 9,480
minha kapı 1 1,400 2,2 3,08Kömür odası dış çıkma 1 1,350 2,37 3,200Kazan dairesi 1 2,350 2,37 5,570Kazan dairesi dış çıkma 1 1,500 2,37 3,555Sığınak 1 2,125 2,37 5,036Sığınak 2 3,275 2,37 15,524
minha pencere 2 0,600 0,6 0,72Sığınak 2 3,225 2,37 15,287
minha pencere 2 0,600 0,6 0,72Sığınak 1 2,175 2,37 5,155Sığınak 2 3,100 2,37 14,694Sığınak yanı 2 1,200 2,37 5,688Sığınak dış çıkma 3 1,500 2,37 10,665Elektrik pano odası 1 2,400 2,37 5,688
5,96 144,096 138,136Kapıcı DairesiOda 1 3,150 2,37 7,466
minha pencere 1 1,300 1,30 1,69Oda 1 3,200 2,37 7,584
minha pencere 1 1,300 1,30 1,69Oda yanı 1 5,650 2,37 13,391Salon 1 3,200 2,37 7,584
minha pencere 1 2,400 1,30 3,12Salon 1 4,000 2,37 9,480Mutfak 1 2,150 2,37 5,096
minha pencere 1 0,900 1,30 1,17Salon ve mutfak dış çıkma 1 2,850 2,37 6,755
7,67 57,354 49,684
Mahal Adet İmalat
Daire İçi (tek numaralı daireler)
14 48,928
Daire İçi (çift numaralı daireler)
14 24,813
Kat Holü-Ortak Mahal 10 4,648Merd. ve Asan. Arkası Duvarı 14 9,895Bodrum Kat 1 138,14Kapıcı Dairesi 1 49,68
FG-GK BİNASI GAZBETON DUVAR ( 20 cm ) İCMALİ
49,684138,136138,52746,480
1405,204
347,386
684,992
TOPLAM ( m2 )
BOYUTLAR MİKTARLAR
EK-5 ( DEVAM )
METRAJ CETVELİ
FG-GK Binası
GAZBETON DUVAR
158
İmalatın Yeri Adedi Boy En Yükseklik Minha Azı Çoğu
( m ) ( m ) ( m ) ( m2 ) ( m2 ) ( m2 )Daire İçi - Normal KatOda 1 önü 1 2,325 2,37 5,510
minha kapı 1 0,900 2,200 1,98
Oda 2 önü 1 2,625 2,37 6,221
minha kapı 1 0,900 2,200 1,98
mutfak önü 1 2,850 2,65 7,553
minha kapı 1 0,900 2,200 1,98
Banyo-Wc önü 1 4,150 2,65 10,998
minha kapı 1 0,900 2,200 1,98
Banyo-WC arası 1 2,025 2,65 5,366
minha pencere 1 0,400 0,400 0,16
WC önü 1 2,025 2,37 4,799
minha kapı 1 0,900 2,200 1,98
Koridor kapı 1 1,100 2,65 2,915
minha kapı 1 0,900 2,200 1,98
WC şaft 1 1,300 2,65 3,445
minha pencere 1 0,400 0,400 0,16
Motif-diş 1 1,150 2,65 3,048
minha 1 0,900 2,650 2,39
14,585 49,855 35,270
Bodrum KatKömür odası 1 2,800 2,65 7,420
minha kapı 1 0,900 2,650 2,385
Sığınak önü WC 1 1,200 2,65 3,180
minha kapı 1 0,900 2,200 1,98
4,365 10,600 6,235
Kapıcı DairesiKapıcı dairesi 1 3,000 2,65 7,950
minha kapı 1 0,900 2,200 1,98
Mutfak önü 1 2,850 2,65 7,553
minha kapı 1 0,900 2,200 1,98
Banyo/wc duvarı 1 2,100 2,65 5,565
minha pencere 1 0,400 0,400 0,16
WC havalandırma duvarı 1 0,850 2,65 2,253
minha pencere 1 0,400 0,200 0,08
Kömür odası 1 2,750 2,65 7,288
minha kapı 1 0,900 2,650 2,385
6,585 30,608 24,023
Mahal Adet İmalat
Daire İçi - Normal Kat 20 35,270Bodrum Kat 1 6,235Kapıcı Dairesi 1 24,023
METRAJ CETVELİ
BOYUTLAR
735,64824,0236,235
EK-6 ( DG-GK BİNASI DUVAR METRAJLARI )
DG-GK Binası
DG-GK BİNASI TUĞLA DUVAR ( 10-15 cm ) İCMALİ
TUĞLA DUVAR ( 10-15 cm )
MİKTARLAR
TOPLAM ( m2 )705,390
159
İmalatın Yeri Adedi Boy En Yükseklik Minha Azı Çoğu
( m ) ( m ) ( m ) ( m2 ) ( m2 ) ( m2 )Daire İçi - Normal KatAntre 1 2,725 2,65 7,221
minha kapı 1 1,000 2,200 2,20
Mutfak-salon arası 1 3,350 2,37 7,940
minha kapı 1 1,200 2,200 2,64
Salon 1 2,625 2,37 6,221
Salon 1 3,825 2,37 9,065
Oda 1 yanı 1 2,075 2,37 4,918
Oda 1 yanı 1 3,800 2,37 9,006
Oda 3 yanı 1 3,225 2,37 7,643
minha kapı 1 1,100 2,200 2,42
Koridor yanı 1 1,600 2,37 3,792
7,26 55,806 48,546
Normal Kat Asansör Evi DuvarıAsansör+Depo önü 1 4,175 2,37 9,895
minha kapı asansör 1 1,000 2,200 2,2
minha kapı depo 1 0,900 2,200 1,98
4,18 9,895 5,715
Yangın Merdiveni ParapetiParapet 1 3,950 0,8 3,160
3,160 3,160
Şaft Kapağı - Ortak MahalŞaft Kapağı 1 0,800 2,65 2,120
minha şaft kapağı 1 0,800 1,400 1,12
1,12 2,120 1,000
Kapıcı DairesiGiriş 1 2,150 2,65 5,698
minha kapı 1 1,000 2,200 2,2
Orta iç bölme 1 8,300 2,37 19,671
minha kapı 1 2,800 2,200 6,16
Mutfak bölme 1 3,425 2,37 8,117
Oda bölme (mutfak yanı) 1 5,725 2,37 13,568minha kapı 1 0,900 2,200 1,98
Oda bölme 2 1 2,625 2,37 6,221minha kapı 1 0,900 2,200 1,98
Oda 2 yanı 1 3,225 2,37 7,643Kapıcı dairesi wc ön yüzü 1 1,300 2,65 3,445
minha kapı 1 0,900 2,200 1,98
14,3 64,364 50,064
Bodrum kat Asansör Evi DuvarıAsansör + depo önü bodrum 1 4,175 2,37 9,895
minha müdahele kapağı 2 0,600 1,400 1,68
1,68 9,895 8,215
TUĞLA DUVAR ( 20 cm )
METRAJ CETVELİ
EK-6 ( DEVAM )
DG-GK Binası
MİKTARLARBOYUTLAR
160
İmalatın Yeri Adedi Boy En Yükseklik Minha Azı Çoğu
( m ) ( m ) ( m ) ( m2 ) ( m2 ) ( m2 )Sığınak MahalliSığınak 2 3,250 2,65 17,225
2 2,350 2,65 12,455
2 3,200 2,65 16,960
Sığınak bölme 1 2,075 2,29 4,752
Sığınak bölme 1 4,175 2,29 9,561
Sığınak 2 2,850 2,65 15,105
minha pencere 2 0,600 0,600 0,72
Sığınak bölme 1 3,225 2,37 7,643
minha kapı 1 0,900 2,650 2,385
Sığınak 2 2,625 2,65 13,913
minha pencere 2 0,600 0,600 0,72
sığınak ana bölme 1 6,450 2,37 15,287
minha kapı 1 0,900 2,650 2,385
Sığınak bölme 1 1,825 2,65 4,836
Sığınak bölme 1 3,900 2,37 9,243
Sığınak 2 5,625 2,65 29,813
Sığınak yanı 1 4,125 2,65 10,931
6,21 167,723 161,513
Bodrum KatApartmana ait depo 1 2,850 2,65 7,553
minha kapı 1 0,900 2,650 2,385
Sığınak önü WC + hol duvarı 1 8,700 2,65 23,055
minha kapı 1 1,900 2,200 4,18
minha 1 0,400 0,400 0,16
Sığınak hol duv.+ 2 ad. şaft duvarı 1 4,200 2,65 11,130
1 1,000 2,200 2,2
2 0,800 1,400 2,24
Kömür odası 1 4,175 2,65 11,064
Kazan dairesi bölme 1 4,725 2,65 12,521
11,17 65,323 54,158
Mahal Adet İmalat
Daire İçi - Normal Kat 20 48,546Normal Kat Asansör Evi Duvarı 10 5,715Yangın Merdiveni Parapeti 10 3,160Şaft Kapağı - Ortak Mahal 20 1,000Kapıcı Dairesi 1 50,064Bodrum Kat Asansör Evi Duvarı 1 8,215Sığınak Mahalli 1 161,513Bodrum Kat 1 54,158
20,00031,60057,148
54,158161,513
8,215
DG-GK BİNASI TUĞLA DUVAR ( 20 cm ) İCMALİ
50,064
TUĞLA DUVAR ( 20 cm )
METRAJ CETVELİ
970,925TOPLAM ( m2 )
EK-6 ( DEVAM )
DG-GK Binası
BOYUTLAR MİKTARLAR
1353,621
161
İmalatın Yeri Adedi Boy En Yükseklik Minha Azı Çoğu
( m ) ( m ) ( m ) ( m2 ) ( m2 ) ( m2 )Daire İçi -Normal KatOda 1 önü 1 3,250 2,37 7,703
minha pencere 1 1,300 1,400 1,82
Oda 1 yanı 1 1,275 2,37 3,022
Oda 2 önü 1 2,750 2,37 6,518
minha pencere 1 1,300 1,400 1,82
Oda 2 yanı 1 2,500 2,37 5,925
Yatak odası 1 2,850 2,37 6,755
minha pencere 1 1,300 1,400 1,82
Yatak odası yanı 1 4,200 2,37 9,954
Mutfak önü 1 2,850 2,37 6,755
minha pencere 1 1,300 1,400 1,82
Mutfak yanı 1 4,175 2,37 9,895
Mutfak-balkon çıkış 1 1,025 2,37 2,429
minha kapı 1 0,900 2,200 1,98
Balkon yanı 1 1,550 2,37 3,674
Salon 1 2,625 2,37 6,221
minha pencere 1 1,300 2,400 3,12
Salon devamı 1 3,825 2,37 9,065
minha kapı 1 1,400 2,200 3,08
Salon yanı 1 3,650 2,37 8,651
15,46 86,564 71,104
Kapıcı DairesiSalon 1 2,975 2,37 7,051
minha pencere 1 2,400 0,800 1,92
Salon yanı 1 5,200 2,37 12,324
Mutfak 1 2,850 2,37 6,755
minha pencere 1 1,400 0,800 1,12
Mutfak yan oda 1 4,175 2,37 9,895
minha pencere 1 1,400 0,800 1,12
Oda 2 1 2,850 2,37 6,755
minha pencere 1 1,400 0,800 1,12
Oda 2 yan 1 4,200 2,37 9,954
5,28 52,733 47,453
BOYUTLAR MİKTARLAR
EK-6 ( DEVAM )
DG-GK Binası
GAZBETON DUVAR
METRAJ CETVELİ
162
İmalatın Yeri Adedi Boy En Yükseklik Minha Azı Çoğu
( m ) ( m ) ( m ) ( m2 ) ( m2 ) ( m2 )Bodrum KatSığınak 1 3,250 2,37 7,703
Sığınak yanı 1 1,275 2,37 3,022
Sığınak 1 2,750 2,37 6,518
Sığınak yanı 1 2,500 2,37 5,925
Sığınak 1 2,850 2,37 6,755
minha pencere 1 0,600 0,600 0,36
Sığınak yanı 1 4,200 2,37 9,954
Sığınak 1 2,625 2,37 6,221
minha pencere 1 0,600 0,600 0,36
Sığınak yanı 1 3,650 2,37 8,651
Sığınak yanı 1 1,550 2,37 3,674
Su deposu duvarı 1 3,825 2,37 9,065
Apartmana ait depo 1 2,850 2,37 6,755
minha pencere 1 1,400 0,800 1,12
Kazan dairesi 1 3,250 2,37 7,703
minha kapı 1 1,200 2,200 2,64
Kazan dairesi yanı 1 1,275 2,37 3,022
Curuf odası 1 2,75 2,37 6,5175
minha pencere 1 1,4 0,8
Curuf odası yanı 1 2,5 2,37 5,925
Asansör evi önü-bodrum 1 1,800 2,370 4,266
Asansör evi önü-zemin +1 1 1,800 2,370 4,266
minha asansör evi önü-zemin+1 1 1,800 2,640 4,752
9,232 105,939 96,707
Asansör Evi Önü DuvarıAsansör evi önü 1 1,800 2,37 4,266
minha pencere 1 1,200 1,200 1,44
1,44 4,266 2,826
Yangın Merdiveni Giriş DuvarıYangın merdiveni girişi 1 3,95 2,37 9,3615
minha kapı 1 1 2,2 2,2
2,2 9,3615 7,162
Mahal Adet İmalat
Daire İçi -Normal Kat 20 71,104Kapıcı Dairesi 1 47,453Bodrum Kat 1 96,707Asansör Evi Önü Duvarı 8 2,826Yangın Merdiveni Giriş Duvarı 11 7,162
1667,62978,77722,60896,70747,453
1422,085
DG-GK BİNASI GAZBETON DUVAR ( 20 cm ) İCMALİ
TOPLAM ( m2 )
BOYUTLAR
DG-GK Binası
MİKTARLAR
GAZBETON DUVAR
METRAJ CETVELİ
EK-6 ( DEVAM )
163