unite1

1.1. ÜNİTEÜNİTEVÜCUDUMUZUN VÜCUDUMUZUN BİLMECESİNİ BİLMECESİNİ

ÇÖZELİM !ÇÖZELİM !

BESİNLER VE DENGELİ BESLENME

Vücudumuz bir makine gibi

çalışır. Vücudumuzun yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmesi için besinlere ihtiyacı vardır. Vücudumuzun ihtiyacı olan maddeler BESİN diye adlandırılır. Büyüme, hareket etme ve yaşamsal faaliyetlerimizi sürdürebilmemiz için bu besinlere ihtiyacımız vardır.

BESİN İÇERİKLERİ VE GÖREVLERİ

BESİNLER

Hayvansal Besinler Bitkisel Besinler

Et Süt MeyveYumurta Sebze

Yediğimiz besinlerin içerisinde vücudumuz için gerekli maddeler bulunur. Karbonhidrat, protein, yağ, vitaminler, su ve mineraller besinlerin içerisinde bulunan ve vücudumuz için gerekli besin maddeleridir.

BESİN İÇERİKLERİ VE GÖREVLERİ

1.KARBONHİDRATLAR Koşarken, konuşurken, düşünürken ve

hatta kitap okurken enerji harcarız. Karbonhidratların öncelikli görevi bize enerji vermesidir.

Tahıllı yiyecekler, makarna, hamur işleri, patates, şeker pancarı, elma, pirinç, havuç gibi besinlerde bol miktarda karbonhidrat vardır.

http://images.google.com.tr/imgres?imgurl=http://www.ilgazetesi.com.tr/wp-content/uploads/2011/06/Patates-zam-?ampiyonu.jpg&imgrefurl=http://www.ilgazetesi.com.tr/2011/06/04/patates-zam-sampiyonu/083726/&usg=__ngQoHXtnL6t2L9imtehNTGh6IUo=&h=400&w=609&sz=34&hl=tr&start=2&zoom=1&tbnid=vRnZpwV59HuUvM:&tbnh=89&tbnw=136&ei=UfuHToizFNC78gOhhuBA&prev=/search?q=patates&hl=tr&sa=G&gbv=2&tbm=isch&itbs=1

http://images.google.com.tr/imgres?imgurl=http://kosktarim.com/images/?eltik,pirin?.jpg&imgrefurl=http://kosktarim.com/celtik.html&usg=__zxXjWo2elToSuVqDO41mNl8uvoo=&h=224&w=300&sz=21&hl=tr&start=8&zoom=1&tbnid=C0h0BWVhzzfUGM:&tbnh=87&tbnw=116&ei=2fuHTrauOY6PswbAppHhAQ&prev=/search?q=pirin?&hl=tr&sa=G&gbv=2&tbm=isch&itbs=1

http://images.google.com.tr/imgres?imgurl=http://1.bp.blogspot.com/-3gg93lsK9zo/TWGH9L-IhcI/AAAAAAAACEs/e_C4f7K4JKk/s1600/yulaf-maskesi.jpg&imgrefurl=http://wikitrend.blogspot.com/2011/02/yulaf_20.html&usg=__0zh3m2HzkAzLNS5OSpiT3qM_jak=&h=300&w=294&sz=25&hl=tr&start=5&zoom=1&tbnid=0O_VlBH6JsAzQM:&tbnh=116&tbnw=114&ei=wPuHTsWHC4LX8gPxmeFA&prev=/search?q=yulaf&hl=tr&sa=G&gbv=2&tbm=isch&itbs=1

Biliyor musunuz?

• Sporcuların fazla enerji almak için karbonhidratlı besinler yemesi gerekir.

• Dağcılar, acil bir durumda fazla enerjiye gereksinim duyduklarında yemek üzere yanlarında çoğunlukla çikolata bulundururlar.

2.PROTEİNLER Vücudumuz, gelişmek ve kendini

onarmak için proteinlere ihtiyaç duyar. Proteinler vücudumuzun yapı taşlarıdır. Kaslarımızın, kemiklerimizin, tırnaklarımızın, saçlarımızın yapısında protein vardır.

http://images.google.com.tr/imgres?imgurl=http://www.genelsaglikbilgileri.com/wp-content/et.jpg&imgrefurl=http://www.genelsaglikbilgileri.com/et-yemeli-mi-yememeli-miyiz/&usg=__hOHcGl83TpAekMM_wv4sg0Qo7yg=&h=326&w=400&sz=34&hl=tr&start=2&zoom=1&tbnid=KWFNdnqYqhm1lM:&tbnh=101&tbnw=124&ei=URuITuSUDoSLswbym4zhAQ&prev=/search?q=et&hl=tr&sa=G&gbv=2&tbm=isch&itbs=1

http://images.google.com.tr/imgres?imgurl=http://www.kadinay.net/media/resim/gida3.jpg&imgrefurl=http://www.kadinay.net/zayiflamanin-altin-kurallari-ve-diyet-onerileri.html&usg=__MOGwmSrDR6w_H_KCa_PJ5BfLLos=&h=379&w=365&sz=25&hl=tr&start=1&zoom=1&tbnid=YtQ78AaqGPxGcM:&tbnh=123&tbnw=118&ei=dhuITorDF8vDtAaxsuDgAQ&prev=/search?q=s?t+ve+s?t+?r?nleri&hl=tr&sa=G&gbv=2&tbm=isch&itbs=1

http://images.google.com.tr/imgres?imgurl=http://www.blons.at/Portals/16/bohnen.jpg&imgrefurl=http://www.zayiflamakampi.com/f43/kilo-vermeyi-hizlandiran-ve-kolaylastiran-besinler-47.html&usg=__RCKGSJcGs7I5D4UDitItj_Fig_k=&h=397&w=550&sz=98&hl=tr&start=8&zoom=1&tbnid=DokK9ertvetSeM:&tbnh=96&tbnw=133&ei=-xqITtLoMojKswaslPDgAQ&prev=/search?q=kuru+baklagiller&hl=tr&sa=G&gbv=2&tbm=isch&itbs=1

http://images.google.com.tr/imgres?imgurl=http://www.fx15.gen.tr/wp-content/uploads/2011/03/tahillar-ve-fx15-kapsul-ile-zayiflayin.jpg&imgrefurl=http://www.fx15.gen.tr/etiketler/dogal-gidalar&usg=__hTLbxFgidCQ8oU_iZUssN3HarO0=&h=288&w=450&sz=36&hl=tr&start=8&zoom=1&tbnid=hPiV2BpxmCqSeM:&tbnh=81&tbnw=127&ei=OBuITqKRKYPssgbXrOTgAQ&prev=/search?q=tah?llar&hl=tr&sa=G&gbv=2&tbm=isch&itbs=1

2.PROTEİNLER Proteinler, vücudumuzda öncelikle,

yapım ve onarımda kullanılır. Balık, et, süt, süt ürünleri, yumurta,

tavuk eti ve bazı sebzeler proteince zengindir.

http://images.google.com.tr/imgres?imgurl=http://sifalibitkiler.sitesi.web.tr/bitkiler/cicek_03012008011230.jpg&imgrefurl=http://sifalibitkiler.sitesi.web.tr/kuruyemisin-mucizevi-faydalari.html&usg=__OZKHiCLRNQqfngDWfzIeKd3Ibjk=&h=350&w=466&sz=67&hl=tr&start=4&zoom=1&tbnid=CHYaQ8k2DkzUTM:&tbnh=96&tbnw=128&ei=HhuITrvEHMTHsga7ubnhAQ&prev=/search?q=kuru+yemi?ler&hl=tr&sa=G&gbv=2&tbm=isch&itbs=1

Biliyor musunuz?

• Hamile kadınlar, bebeklerin gelişimine yardımcı olabilmek için daha fazla protein almalıdırlar.

3. YAĞLAR Yağlar bize karbonhidratlardan

daha fazla enerji verirler ancak sindirimleri zordur. Vücudumuz enerjiye ihtiyaç duymadığında yağlar kullanılmaz ve depolanır. Vücudumuzda depolanan bu yağlar bizi sıcak tutan ve koruyan bir giysi işlemi görür.

Fındık, fıstık, mısır, susam, zeytin gibi besinlerde yağ bulunur.

http://images.google.com.tr/imgres?imgurl=http://www.cicekresim.com/data/media/14/aycicegi3.jpg&imgrefurl=http://www.cicekresim.com/resim472.html&usg=__kdLcioHY-6ShrbWoUBguzJ5zxuY=&h=412&w=500&sz=21&hl=tr&start=4&zoom=1&tbnid=7zgvFcpZ6YXi8M:&tbnh=107&tbnw=130&ei=hhqITouTJpH0sgbt0OnhAQ&prev=/search?q=ay?i?e?i&hl=tr&sa=G&gbv=2&tbm=isch&itbs=1

http://www.google.com.tr/imgres?imgurl=http://www.bahcebitkileri.org/wp-content/uploads/2010/12/findik.jpg&imgrefurl=http://www.bahcebitkileri.org/findik-ve-cayin-alternatifi-yok.html&usg=__tI74wYcMlwaMxybZZL3KaSWNSRY=&h=600&w=800&sz=129&hl=tr&start=1&zoom=1&tbnid=ljt3Hzvwzg0V2M:&tbnh=107&tbnw=143&ei=0xmITuKLHpDE4gTF0OWIDw&prev=/search?q=f?nd?k&hl=tr&sa=G&gbv=2&tbm=isch&itbs=1

http://images.google.com.tr/imgres?imgurl=http://www.bahcebitkileri.org/wp-content/uploads/2011/03/badem.jpg&imgrefurl=http://www.bahcebitkileri.org/badem-ve-badem-yetistiriciligi.html&usg=___j0BHFUtsWLuDCHvqYIHMiaQqcY=&h=618&w=958&sz=283&hl=tr&start=6&zoom=1&tbnid=JB7xW9PV8bj2KM:&tbnh=95&tbnw=148&ei=ahqITtrkIYfBswaiwd3gAQ&prev=/search?q=badem&hl=tr&sa=G&gbv=2&tbm=isch&itbs=1

http://images.google.com.tr/imgres?imgurl=http://www.50mucizebitki.com/img/ceviz5.jpg&imgrefurl=http://www.50mucizebitki.com/ceviz.html&usg=__wI-Qh-obxHDGCtUkcl956qhBmVw=&h=220&w=300&sz=18&hl=tr&start=1&zoom=1&tbnid=x4irL6P-WMWWnM:&tbnh=85&tbnw=116&ei=ijCITsrAKIqVswad7tXgAQ&prev=/search?q=ceviz&hl=tr&sa=G&gbv=2&tbm=isch&itbs=1

Biliyor musunuz?

• Vücudumuz enerji ihtiyacını karşılamak için önce karbonhidrat sonra yağ daha sonra da proteinler kullanılır.

4. VİTAMİNLER Vitaminler, vücudumuz için

gerekli olan karbonhidrat, protein ve yağların işlerini yapmasına yardımcı olan küçük işçileridir. Vücudumuzda öncelikle düzenleyici olarak görev yaparlar. Vitaminlerin farklı görevler üstlenen A, B, C, D, E ve K gibi çeşitleri vardır.

http://images.google.com.tr/imgres?imgurl=http://arsiv.ntvmsnbc.com/news/296325.jpg&imgrefurl=http://arsiv.ntvmsnbc.com/news/467861.asp&usg=__e8cF5fKDyRAWjWknV68AFgJ8Fdw=&h=263&w=300&sz=16&hl=tr&start=2&zoom=1&tbnid=ojV3wS_WiMhz6M:&tbnh=102&tbnw=116&ei=ARyIToKMGMnCtAaSxPDgAQ&prev=/search?q=yumurta+sar?s?&hl=tr&sa=G&gbv=2&tbm=isch&itbs=1

http://images.google.com.tr/imgres?imgurl=http://www.bogpara.com/files/15324d1292340464-tohum-cesitleri-tohum-resimleri-bugday.jpg&imgrefurl=http://www.bogpara.com/konumuz/bugday-fiyatlari.html&usg=__gksMj7F-PxOyfvOc8C6Mh6QdyCY=&h=254&w=250&sz=22&hl=tr&start=2&zoom=1&tbnid=gHkSaMCnxguVvM:&tbnh=111&tbnw=109&ei=9SCITvbfJ4_KsgaohsnhAQ&prev=/search?q=bu?day&hl=tr&sa=G&gbv=2&tbm=isch&itbs=1

http://images.google.com.tr/imgres?imgurl=http://www.itusozluk.com/img.php/00455b7db3d348debc8ab531e94ead692733/somon+bal???&imgrefurl=http://www.itusozluk.com/gorseller/somon+bal%FD%F0%FD/18280&usg=__EHtoJ03UpmaL1kA34blFjQb7kAY=&h=253&w=600&sz=18&hl=tr&start=2&zoom=1&tbnid=uTkEi3MzGgzVjM:&tbnh=57&tbnw=135&ei=yiGITsO4A8PMsgbMqOzgAQ&prev=/search?q=somonbal???&hl=tr&sa=G&gbv=2&tbm=isch&itbs=1

A VİTAMİNİ

• En fazla bulunduğu besinler; yumurta sarısı, karaciğer, süt ve süt ürünleri, havuç, domates, balık, et, yeşil sebzeler

• Vücudumuza yararları; büyümeye yardım eder. Gece körlüğünü önler.

http://images.google.com.tr/imgres?imgurl=http://img841.imageshack.us/img841/3015/ispanak9942.jpg&imgrefurl=http://www.forumdas.net/estetik-ve-guzellik/en-iyi-10-antioksidan-yiyecek-65249/&usg=__kkcAQ8U7exsfNZcLamY-CvRbHW8=&h=177&w=220&sz=8&hl=tr&start=2&zoom=1&tbnid=6JRb9IE8357swM:&tbnh=86&tbnw=107&ei=6RuITvilOs7OswbLvYXhAQ&prev=/search?q=?spanak&hl=tr&sa=G&gbv=2&tbm=isch&itbs=1

http://images.google.com.tr/imgres?imgurl=http://www.bayansitesi.net/wp-content/uploads/kayisi-yagi.jpg&imgrefurl=http://www.bayansitesi.net/kayisi-yagi-faydalari.html&usg=__L0z-kuN3MVo17fY-hfXbhNXPLrg=&h=405&w=500&sz=33&hl=tr&start=1&zoom=1&tbnid=9g4RHDY6saRhjM:&tbnh=105&tbnw=130&ei=eByITvTlCczVsga2jvngAQ&prev=/search?q=kay?s?&hl=tr&sa=G&gbv=2&tbm=isch&itbs=1

B VİTAMİNİ• En fazla bulunduğu besinler; tahıllı

yiyecekler, süt ve süt ürünleri, et, yeşil sebzeler, balık, tavuk.

• Vücudumuza yararları; sindirimde görevli yapı ve organlar ile sinirlerin faaliyetlerini düzenler. Beriberi, kansızlık, görme bozuklukları ve çeşitli deri hastalıklarını önler.

http://images.google.com.tr/imgres?imgurl=http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1d/Avocado.jpeg&imgrefurl=http://tr.wikipedia.org/wiki/Avokado&usg=__yQrFgecG1I--cUi7eI-z76Sl9B0=&h=200&w=186&sz=11&hl=tr&start=1&zoom=1&tbnid=b576toTM5Nj0PM:&tbnh=104&tbnw=97&ei=eB2IToyQK4_Kswa2raXhAQ&prev=/search?q=avokado&hl=tr&sa=G&gbv=2&tbm=isch&itbs=1

http://images.google.com.tr/imgres?imgurl=http://img1.loadtr.com/b-25639-karnabahar.jpg&imgrefurl=http://www.loadtr.com/25639-karnabahar.htm&usg=__nr120eoS4L8bhQ0ELD9L7mKWX24=&h=356&w=363&sz=14&hl=tr&start=2&zoom=1&tbnid=dPYwf6IkcnOV3M:&tbnh=119&tbnw=121&ei=RCCITsTWKYz4sgbp4dDgAQ&prev=/search?q=karnabahar&hl=tr&sa=G&gbv=2&tbm=isch&itbs=1

C VİTAMİNİ• En fazla bulunduğu besinler; taze meyve ve

sebzeler, turunçgiller, soğan, patates, çilek, domates.

• Vücudumuza yararları; vücudun direncini arttırır ve onarımı için gereklidir. Diş etlerinde kanama, nezle, grip gibi hastalıkları önler.

http://images.google.com.tr/imgres?imgurl=http://www.tirnakmakasi.com/resim/metabolizma_hizlandiranlar/greyfurt.jpg&imgrefurl=http://www.tirnakmakasi.com/5782-metabolizmayi-en-cok-hizlandiran-yiyecekler&usg=__E4_HCDpKy1sVRqm_s1fyEKYiWr8=&h=350&w=350&sz=42&hl=tr&start=5&zoom=1&tbnid=pVtogwVW9Qc8iM:&tbnh=120&tbnw=120&ei=UyKITt6bPMnFswaos5zhAQ&prev=/search?q=greyfurt&hl=tr&sa=G&gbv=2&tbm=isch&itbs=1

http://images.google.com.tr/imgres?imgurl=http://www.kadinlar.tc/wp-content/uploads/2009/10/portakal.jpg&imgrefurl=http://www.kadinlar.tc/portakal/&usg=__p69JO79u9pYgYNrDxOUt2nMk2Ag=&h=600&w=800&sz=67&hl=tr&start=2&zoom=1&tbnid=EqwRhOPjeZOYWM:&tbnh=107&tbnw=143&ei=cCKITtG6O4fPsga7gpThAQ&prev=/search?q=portakal&hl=tr&sa=G&gbv=2&tbm=isch&itbs=1

D VİTAMİNİ

• En fazla bulunduğu besinler; balık yağı, tereyağı, karaciğer, süt ve süt ürünleri, yumurta.

• Vücudumuza yararları; kemiklerimizi ve dişlerimizi sağlamlaştırır. Raşitizmi (kemik hastalığı) önler.

http://images.google.com.tr/imgres?imgurl=http://4.bp.blogspot.com/-fPcGE4p1ChQ/Tb1WWtGnfhI/AAAAAAAAAHQ/eRZ1kZqsZCA/s1600/yumurta-faydalari.jpg&imgrefurl=http://yumurtasitesi.blogspot.com/&usg=__KyDPVVE7eWBWA4mDfL6NV0kyPDY=&h=480&w=640&sz=36&hl=tr&start=9&zoom=1&tbnid=BwGPqoseqP2qSM:&tbnh=103&tbnw=137&ei=7yKITr6_NsrBswbi3-ngAQ&prev=/search?q=yumurta&hl=tr&sa=G&gbv=2&tbm=isch&itbs=1

http://images.google.com.tr/imgres?imgurl=http://images.habervitrini.com/haber_resim/20070824_387_margarin.jpg&imgrefurl=http://www.habervitrini.com/haber.asp?id=349399&usg=__HGtsQopYpkATKk1BKJ0rFgxeYtQ=&h=230&w=230&sz=5&hl=tr&start=2&zoom=1&tbnid=Sv1Bud_ODHPZ-M:&tbnh=108&tbnw=108&ei=RCOITuHmI8TGswal-dngAQ&prev=/search?q=margarin&hl=tr&sa=G&gbv=2&tbm=isch&itbs=1

E VİTAMİNİ

• En fazla bulunduğu besinler; yeşil bitkiler, tahıllar, et, süt ve süt ürünleri, bitkisel yağlar, karaciğer.

• Vücudumuza yararları; üreme, gelişme ve büyümede etkilidir.

http://images.google.com.tr/imgres?imgurl=http://www.pasifiksuurunleri.com/foto/urun/taze-istakoz5.JPG&imgrefurl=http://www.pasifiksuurunleri.com/tr/urunler-detay.php?id=80&usg=__0GI93a_7G9QYT-1vSdTb0CqrcIA=&h=432&w=371&sz=32&hl=tr&start=11&zoom=1&tbnid=xsmRMkhyditooM:&tbnh=126&tbnw=108&ei=wCOITrC-OcTDtAaJuODgAQ&prev=/search?q=?stakoz&hl=tr&sa=G&gbv=2&tbm=isch&itbs=1

http://images.google.com.tr/imgres?imgurl=http://www.unluoglu.com.tr/unluoglu/urunler/tmb/ezme.jpg&imgrefurl=http://www.unluoglu.com.tr/fistik-ezmesi.html&usg=__wcJuD3BZtIGmbm9LsnOYagtO6Fk=&h=320&w=352&sz=26&hl=tr&start=11&zoom=1&tbnid=NiLSU9b-fslNRM:&tbnh=109&tbnw=120&ei=4iOITsvFFNHOswbE2fDgAQ&prev=/search?q=f?st?k+ezmesi&hl=tr&sa=G&gbv=2&tbm=isch&itbs=1

http://images.google.com.tr/imgres?imgurl=http://www.dogalsaglik.net/wp-content/uploads/2010/06/aycicegi-tarlasi.jpg&imgrefurl=http://www.dogalsaglik.net/aycicegi.html&usg=__EsCjtYabUAVDeweQx3tyRhv8qPw=&h=768&w=1024&sz=549&hl=tr&start=15&zoom=1&tbnid=n457Wof1sMHS4M:&tbnh=113&tbnw=150&ei=OiSITsyELYz6sgbQj_nhAQ&prev=/search?q=ay?i?e?i&hl=tr&sa=G&gbv=2&tbm=isch&itbs=1

K VİTAMİNİ

• En fazla bulunduğu besinler; yeşil bitkiler, karaciğer, balık, ıspanak, baklagiller, süt ve yumurta.

• Vücudumuza yararları; kanın pıhtılaşması için gereklidir.

http://images.google.com.tr/imgres?imgurl=http://www.kiloazaltma.com/resimler/lahana-kapsulu-zayiflamakta-ne-kadar-etkilid-1.jpg&imgrefurl=http://www.kiloazaltma.com/lahana-kapsulu-zayiflamakta-ne-kadar-etkili.html&usg=__Nk5roJklgSL3FqJhRSBXjLUe4vk=&h=230&w=230&sz=10&hl=tr&start=3&zoom=1&tbnid=ah_YAWPjrst-NM:&tbnh=108&tbnw=108&ei=xCSITrLaM9HEswbX39ngAQ&prev=/search?q=lahana&hl=tr&sa=G&gbv=2&tbm=isch&itbs=1

http://images.google.com.tr/imgres?imgurl=http://img1.loadtr.com/b-399780-g?bek_marul.jpg&imgrefurl=http://www.loadtr.com/399780-g?bek_marul.htm&usg=__1PxjSaxZf7bsGjuKi1E-JouN0Fw=&h=192&w=192&sz=38&hl=tr&start=10&zoom=1&tbnid=bwKLtX7RpUs-LM:&tbnh=103&tbnw=103&ei=2ySITrudGMbCswa6_ajgAQ&prev=/search?q=marul&hl=tr&sa=G&gbv=2&tbm=isch&itbs=1

http://images.google.com.tr/imgres?imgurl=http://img03.blogcu.com/images/l/e/z/lezizyemeklerintarifleri/b19459658ae8401334db974869bbec32_1265706303.jpg&imgrefurl=http://evserasi.blogcu.com/biber-yetistiriciligi/6983292&usg=__2SyxQUZBtBan6KBf2uSYuVxtSEo=&h=380&w=380&sz=52&hl=tr&start=6&zoom=1&tbnid=kQR1BXf25t90KM:&tbnh=123&tbnw=123&ei=-CSITvaaGdGOswb_pdDgAQ&prev=/search?q=ye?il+biber&hl=tr&sa=G&gbv=2&tbm=isch&itbs=1

Biliyor musunuz?

• Denizciler eskiden, yaraların iyileşmesini engelleyen bir hastalık olan iskorbüt hastalığına yakalanırdı. Bunun nedeni, taze sebze ve meyve yemeden yani C vitamini almadan aylarca denizde kalmalarıydı.

5. SU VE MİNERALLER Su ve mineraller bütün besinlerde bulunur

ve düzenleyici görev yaparlar. Dişlerimizi ve kemiklerimizi güçlendiren süt, peynir ve yoğurtta mineraller bulunur. Karaciğer, et ve ıspanakta da az miktarda mineral bulunur. Suda çok miktarda mineral vardır. Yediğimiz birçok meyve içinde de su bulunur.

DENGELİ VE SAĞLIKLI BESLENME

• Diyet, dengeli beslenme demektir. Diyet uzmanı ya da diyetisyen; sağlam bir kişinin veya hastanın durumuna göre uygun beslenmeyi düzenleyen kişidir.

• Sağlıklı beslenme; yeterli ve dengeli beslenmedir.

BİR SONRAKİ DERSTE GÖRÜŞMEK ÜZERE …

BÜTÜN ÖĞRENCİLERİMİZE

BAŞARILAR DİLİYORUZ.

fenveteknoloji5.tk

unite1

Documents