UNIVERSAL DESIGNDESIGN FOR ALLDESIGN FOR ALL

รศ.ไตรรตน จารทศน

ภาควชาเคหการ คณะสถาปตยกรรมศาสตรภาควชาเคหการ คณะสถาปตยกรรมศาสตร

จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ทมา : กฎกระทรวง กาหนดสงอานวยความสะดวกในอาคารสาหรบผพการหรอทพพลภาพ และคนชรา พ.ศ. 2548

คมอปฏบตวชาชพสถาปตยกรรม การออกแบบสภาพแวดลอมและสงอานวยความสะดวกสาหรบทกคน (Universal Design Code of Practice)

ฉบบ พ.ศ.2551

ปายแสดงสงอานวยความสะดวก

จดใหมปายสญลกษณหรอตวอกษรแสดง

ประเภทสงอานวยความสะดวกและทางไปสสง

อานวยความสะดวก

ปายมสขาวนาเงนหรอปายสนาเงนพนขาวปายมสขาวนาเงนหรอปายสนาเงนพนขาว

ปายตองมความชดเจน มองเหนงาย ตดใน

ตาแหนงทไมทาใหสบสน และมแสงสองสวางตาแหนงทไมทาใหสบสน และมแสงสองสวาง

ทงกลางวนและกลางคน

ทวางใตบนไดและทางลาด

ทวางใตบนไดและทางลาดควรม

ราวปดกนเพอหามเขา หรอ มขอบ

ทางสญจรกนอย

ตองมระยะปลอดภยในแนวดง ทจะตองมระยะปลอดภยในแนวดง ทจะ

เปนอนตรายตอผทเขาใชในพนท

สงจากระดบพนดนไมตากวา2 000 สงจากระดบพนดนไมตากวา2,000

มลลเมตร (สอดคลองกบ

กฎกระทรวง ทวาปายหรอสงอนใดกฎกระทรวง ทวาปายหรอสงอนใด

ทแขวนอยเหนอทางสญจร ตองม

ความสงจากพนทางสญจรไมนอยความสงจากพนทางสญจรไมนอย

กวา 2,000 มลลเมตร)

ทางลาดและลฟต

ระดบพนตางกนไมเกน 20 มม. ใชการปาดมม 45 องศา

ทางลาด วสดไมลน กวางสทธไมนอยกวา 900 มม (ทางลาดมความยาวตงแต ทางลาด วสดไมลน กวางสทธไมนอยกวา 900 มม. (ทางลาดมความยาวตงแต

6,000 มม. ตองกวางสทธไมนอยกวา 1,500 มม.)

ความชนทางลาด ไมเกน 1 12 ความยาวแตละชวงไมเกน 6 000 มมความชนทางลาด ไมเกน 1:12 ความยาวแตละชวงไมเกน 6,000 มม.

ทางลาดและลฟต

ทางลาดแบบตางๆ

ทางลาดตรง

ทางลาด 90 องศา

ทางลาด 180 องศาทางลาด 180 องศา

ทางลาดและลฟต

ทางลาดและลฟต

หองลฟทขนาดไมนอยกวา 1,100x1,400 มม. ,ปมกดอยสง 900-1,200 มม.

ประตกวางสทธไมนอยกวา 900 มม และมเซนเซอรประตกวางสทธไมนอยกวา 900 มม. และมเซนเซอร

มผวตางสมผสหนาประตลฟต ขนาด 300x900 มม. หางจากประต 300-600 มม.

โมราวจบโดยรอบ

ทางลาดและลฟต

บนได

ความกวางสทธไมนอยกวา 1,500 มม. มชานพกทกระยะในแนวดงไมเกน

2,000 มม.

ลกตงสงไมเกน 150 มม. ลกนอนกวางไมนอยกวา 280 มม.

ผวของบนไดทาดวยวสดไมลน มราวจบตามมาตรฐาน ลดตงหามเปนชองโลงผวของบนไดทาดวยวสดไมลน มราวจบตามมาตรฐาน ลดตงหามเปนชองโลง

มปายแสดงชอชนชดเจน

บนได

ทจอดรถ

ทจอดอยใกลทางเขาอาคารทสด ม

สญลกษณทพน และปายบอกญ

ขนาด 2,400x6,000 มม. และทวาง

ดานขางกวางไมนอยกวา 1 000 มม ดานขางกวางไมนอยกวา 1,000 มม.

ยาวตลอดความยาวทจอด

สดสวน 10 50 ม 1 คน 51 100 ม 2 สดสวน 10-50 ม 1 คน, 51-100 ม 2

คน, 101 คนขนไป ม 2 คน เพม 1

คนทกๆ 100 คน (เกน 50 คนปดคนทกๆ 100 คน (เกน 50 คนปด

เปน 100)

ทจอดรถ

ทางเขาอาคาร ทางเดนระหวางอาคาร และทางเชอมระหวางอาคาร

ทางเดนเรยบ ไมลน ไมมสงกดขวาง หรอสวนของอาคารยนลาเขามา

อยระดบเดยวกบทจอดรถ หรอมทางลาดขนลงสะดวกอยระดบเดยวกบทจอดรถ หรอมทางลาดขนลงสะดวก

ทางแยกทางเลยวใหมผวตางสมผส

ใ ใ กรณมสงกดขวางจดใหอยในแนวเดยวกน และมผวตางสมผสกอนถงสงกด

ขวาง 300 มม. ,ปายอยสงไมนอยกวา 2,000 มม.

ทางเขาอาคาร ทางเดนระหวางอาคาร และทางเชอมระหวางอาคาร

ประต

เปดปดงาย ธรณสงไมเกน 20 มม. ขอบสองดานลาดเอยง

ไมเกน 45 องศา

กวางสทธไมนอยกวา 900 มม.

กรณบานเปดตองมพนทหนาประตไมนอยกวา กรณบานเปดตองมพนทหนาประตไมนอยกวา

1,500x1,500 มม.

ใ ป บานเลอนใหมมอจบสง 800-1,000 มม. บานเปดมอจบสง

800-900 มม. ยาวไปตามความกวางประต

อปกรณเปดปดตองเปนชนดกานบด หรอแกนผลก ตดตง

สงจากพน 1,000-1,200 มม.

ลกฟกกระจกตองตดแถบสใหชดเจน

หองสวม

ตองจดใหมหองสวมสาหรบผพการเขาใชไดอยางนอย 1 หองในหอง

สวมนนหรอจะจดแยกกได

มพนทวางภายในหองสวมเพอใหเกาอลอสามารถหมนตวกลบไดม

ศก.ไมนอยกวา 1,500 มม.

ประตของหองทตงโถสวมเปนแบบบานเปดออกสภายนอก โดยตองป ไ ไ เปดคางไดไมนอยกวา 90 องศา หรอเปนแบบบานเลอน

หองสวม

สวมนงราบสง 450-500 มม. ดานหนงชดผนงโดยจากกงกลางโถถงผนง 450-500 มม. ถาทงสองดานหางผนงเกน 500 มม. ตองมราวจบ

หองสวม

ราวจบในแนวนอนสงจากพนไมนอยกวา 650-700 มม. และใหยนลาออกมาจากดานหนาโถสวมอกไม

นอยกวา 250-300 มม. ราวจบในแนวดงตอจากปลายของราวจบในแนวนอนดานหนาโถสวมมความยาว ป ใ ไป วดจากปลายของราวจบในแนวนอนขนไปอยางนอย

600 มม.

ไ ใ ราวจบตดผนงแบบพบเกบไดในแนวราบ เมอกางออกใหมระบบลอกทผพการสามารถปลดลอกไดงาย มระยะหางจากขอบของโถสวมไมนอยกวา 150-200 มระยะหางจากขอบของโถสวมไมนอยกวา 150-200 มม. และมความยาวไมนอยกวา 550 มม.

ราวจบอนๆ สง 800-900 มมราวจบอนๆ สง 800-900 มม.

หองสวม

ใตอางลางมอดานทตดผนงไปจนถงขอบอางเปนทวาง เพอใหเกาอลอสามารถสอดเขาไปได โดยขอบอางอยหางจากผนงไมนอยกวา 450 มม. และตองอยในตาแหนงทผพการหรอทพพลภาพ และคนชราเขาป ไ โ ไ ประชดไดโดยไมมสงกดขวาง

มความสงจากพนถงขอบบนของอางไมนอยกวา 750- ใ ไ ใ800 มม. และมราวจบในแนวนอนแบบพบเกบไดใน

แนวดงทงสองขางของอาง

ป โ กอกนาเปนชนดกานโยกหรอกานกดหรอกานหมนหรอระบบอตโนมต

หองสวม

หากไดจดสาหรบผชายและผหญงตางหากจากกนใหมอกษรเบรลลแสดงใหร

วาเปนหองสวมชายหรอหญงตดไวทผนงขางทางเขาในตาแหนงทสามารถญ

สมผสไดดวย

หองสวม

ในกรณทเปนหองสวมสาหรบผชายทมใชหองสวมสาหรบผพการใหมทถาย

ปสสาวะทมระดบเสมอพนอยางนอย 1 ท โดยมราวจบในแนวนอนอยดานบน

ของทถายปสสาวะยาวไมนอยกวา 500-600 มม. มความสงจากพนไมนอยกวา

1,200-1,300 มม. และมราวจบดานขางของทถายปสสาวะทงสองขาง มความสง

จากพนไมนอยกวา 800-1,000 มม. ซงยนออกมาจากผนงไมนอยกวา 550-600

มม.

พนผวตางสมผส

อาคารตองจดใหมพนผวตางสมผสสาหรบคนพการทางการมองเหนทพนบรเวณตางระดบทมระดบตางกนเกน 200 มม. ท

ไทางขนและทางลงของทางลาดหรอบนได

ทพนดานหนาและดานหลงประตทางเขาอาคาร และ

ป ทพนดานหนาของประตหองสวม

โดยมขนาดกวาง 300 มม. และมความยาวเทากบและขนานไปกบความกวางของชองทางเดนของพนตางระดบทางลาด บนได กบความกวางของชองทางเดนของพนตางระดบทางลาด บนได หรอประต และขอบของพนผวตางสมผสอยหางจากจดเรมตนของทางขนหรอทางลงของพนตางระดบ ทางลาด บนได หรอประตไมนอยกวา 300 มม. แตไมเกน 350 มม.