universiteti “fehmi agani” gjakovË · 2017-03-01 · leukocitet: mund të paraqitet...

29
UNIVERSITETI “FEHMI AGANI” GJAKOVË FAKULTETI I MJEKËSISË DEGA INFERMIERI PUNIM DIPLOME TEMA: “KUJDESI INFERMIEROR NË TË SËMUARIT ME HEPATIT VIRAL B” Kandidatja: Mentori: znj. Leonora Gashi Prof.Dr.Ass. Idriz Berisha Gjakovë, 2017

Upload: others

Post on 06-Mar-2020

12 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: UNIVERSITETI “FEHMI AGANI” GJAKOVË · 2017-03-01 · Leukocitet: mund të paraqitet leukopenija, leukocitoza, monocitoza, Limfocitet: janë të pranishme limfocitet atipike Sheqeri

UNIVERSITETI ldquoFEHMI AGANIrdquo GJAKOVEuml

FAKULTETI I MJEKEumlSISEuml

DEGA INFERMIERI

PUNIM DIPLOME

TEMA

ldquoKUJDESI INFERMIEROR NEuml TEuml SEumlMUARIT

ME HEPATIT VIRAL Brdquo

Kandidatja Mentori

znj Leonora Gashi ProfDrAss Idriz Berisha

Gjakoveuml 2017

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

1

INFORMATAT RRETH PUNIMIT

Punimi eumlshteuml beumlreuml neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm teuml Gjakoveumls gjegjeumlsisht neuml tri njeumlsi teuml tijeuml si

1 Reparti Infektiv

2 Njeumlsia e Dializeumls

3 Njeumlsia e Transfuzionit teuml Gjakut

Mentor i punimit tim gjegjeumlsisht personi qeuml ma ka ndihmuar me keumlshilla veumlrejtje dhe

sugjerimi eumlshteuml Prof Ass Dr Idriz Berisha

Punimi peumlrfshin numri faqe 28 faqe ka 3 tabela e 4 grafikone

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

2

DEKLARATA

Deklarateuml

Deklaroj se kjo temeuml eumlshteuml origjinale E gjitheuml literatura dhe burimet tjera qeuml i kam

shfryteumlzuar i kam cekur neuml rubrikeumln Referenca

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

3

Faleumlnderimet

Seuml pari faleumlnderoj Universitetin e Gjakoveumls lsquolsquoFehmi Aganirdquo Fakultetin e Mjekeumlsiseuml

Dega Infermieri qeuml meuml mundeumlsuan ta arrijeuml qeumlllimin e peumlrfundimit teuml keumlsaj etape teuml

shkollimit tim

Njeuml faleumlnderim i veccedilanteuml i takon mentorit tim Prof Ass Dr Idriz Berisha i cili me

peumlrkushtim profesional dhe teuml pa kursyshem meuml udheumlhoqi udheumlzoj dhe meumlsoj gjateuml

peumlrgatitjes seuml temeumls

Po ashtu faleumlnderoj edhe komisionin vlereumlsues i cili edhe peumlr kundeumlr angazhimeve

profesionale dhe arsimore gjeteumln koheuml dhe mundeumlsi qeuml teuml beumljneuml vlereumlsimin e punimit

Dua gjithashtu te faleumlnderoj edhe familjen time peumlr peumlrkrahjen morale dhe financiare qe

me dhaneuml gjereuml me tani

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

4

PEumlRMBAJTJA

Abstrakti 5

1 HYRJA 7

11Hepatiti B mjekimi dhe masat parandaluese10

12 Simptomat e hepatiti akut12

13 Diagnoza 13

14 Trajtimi i Hepatitit B 13

15 Diagnoza infermierore 14

16 Menagjimi infermieror15

17 Prioritetet e peumlrkujdesjes16

18 Intervenimi i nevojsheumlm16

2 QEumlLLIMI I PUNIMIT17

3 MATERIALI DHE METODA18

4 REZULTATET19

41 Reparti Infektiv19

42 Njeumlsia e transfuzionit23

43 Njeumlsia e Dializeumls24

6 DISKUTIMI25

7 PEumlRFUNDIMI DHE REKOMANDIMI26

8 Teuml dheumlnat personale27

9 REFERENCAT 28

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

5

Abstarkti

Hyrje

Hepatit eumlshteuml njeuml shprehje e peumlrgjithshme peumlr infeksione teuml gjeumlra virale bakteriale dhe jo

infektive teuml heparit teuml cilat rezultojneuml me ndryshime nekrotike teuml qelizave teuml heparit

Infeksioni i heparit mund teuml jeteuml nga infeksionet virale dhe bakteriale Shkaqet jo

infektive mund teuml jeneuml teuml natyreumls fizike apo leumlndeumlve kimike (alkooli medikamentet

kemikatet industrial) si dhe ato autoimune1

Materjali dhe Metodat

Lloji i hulumtimit Hulumtimi eumlshteuml retrospektiv Burimi i teuml dheumlnave kaneuml sheumlrbyer

protokollet e rregjistrimit neuml Repartin Infektiv Njeumlsineuml e Transfuzionit si dhe neuml Njeumlsineuml

e Dializeumls neuml Spitalin Regjional ldquoIsa Grezdardquo neuml Gjakoveuml

Neuml keumlteuml hulumtim retrospektiv neuml teuml tri njeumlsiteuml i kemi gjetur 39 raste Neuml keumlto raste

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml trajtuar neuml repartin Infektiv teuml Spitalit teuml Peumlrgjithsheumlm

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 0101-0107-2016

Rezultatet

Neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm teuml Gjakoveumls tretman mjekeumlsor gjateuml gjashteuml mujorit teuml pareuml teuml

keumltij viti kaneuml keumlkuar 11 pacienteuml teuml cileumlt janeuml trajtuar neuml repartin infektiv Neuml Njeumlsin e

Dializeumls gjateuml keumlsaj periode sheumlrbimet janeuml duke i marr kateumlr pacient Neuml Njeumlsineuml e

Transfuzionit janeuml evidentuar 24 pacienteuml me virusn B Mjekimi i pacienteumlve peumlr sa ka

sheumlnime gjegjeumlsisht peumlr sa janeuml peumlrcjelleuml neuml aspektin klinik eumlshteuml neuml nivel shumeuml teuml mireuml

Nga teuml gjitheuml pacienteumlt e hospitalizuar veteumlm njeumlri nga ta ka vdekur

Peumlr tretman teuml meumltutjesheumlm si dhe peumlr sheumlrbime meuml profesionale sheumlndetsore tre pacient

janeuml peumlrcjell neuml QKUK gjegjeumlsisht neuml Klinikeumln Infektive njeuml eumlshteuml peumlrciell neuml repartin e

gjinekologjiseuml peumlr trajtim teuml meumltutjesheumlm peumlr shkak teuml shtatzaniseuml seuml saj kurse teuml tjereumlt

janeuml trajtuar me sukses neuml repartin e seumlmundjeve infektive

Qeuml rastet kaneuml qeneuml sporadike gjegjeumlsisht endemike tregon fakti qeuml veteumlm dy raste kaneuml

qeneuml teuml seuml njeumljteumls familje gjegjeumlsisht teuml teuml njeumljtit vendbanim

1 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd ndash Zagreb 1988

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

6

Neuml keumlteuml aspekt vereumlhet njeuml peumlrkujdesje e familjareumlve dhe personelit sheumlndetsore qeuml rastet

teuml izolohen dhe trajtohen sa meuml mireuml duke e ditur virulenceumln gjegjeumlsisht mundeumlsin e

madhe teuml peumlrhapjes seuml keumlsaj seumlmundje

Konkludimi

Infermieret duhet teuml keneuml peumlrkujdesje sa meuml teuml madhe ndaj keumltyre pacienteumlve neuml teuml

gjitha drejtimet duke filluar nga

Peumlrkujdesja gjateuml puneumls peumlr eliminimin e mundeumlsive peumlr teuml

marr infeksione

Peumlrkujdesja mjekeumlsore ndaj tyre peumlrmes sheumlrbimeve

sheumlndetsore

Edukimi i pacienteumlve neuml aspektin e peumlrkujdesjes ndaj vetvetes

si dhe kujdesi ndaj teuml afeumlrmeve qeuml mos teuml peumlrcjellin infeksionin

tek ata

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

7

1 Hyrje

Hepatit eumlshteuml njeuml shprehje e peumlrgjithshme peumlr infeksione teuml gjeumlra virale bakteriale dhe jo

infektive teuml heparit teuml cilat rezultojneuml me ndryshime nekrotike teuml qelizave teuml heparit

Infeksioni i heparit mund teuml jeteuml nga infeksionet virale dhe bakteriale Shkaqet jo

infektive mund teuml jeneuml teuml natyreumls fizike apo leumlndeumlve kimike (alkooli medikamentet

kemikatet industrial) si dhe ato autoimune2

Hepatiti Viral mund teuml peumlrcillet peumlrmes gjakut apo leumlngjeve trupore apo edhe ushqimit

Infeksionet virale teuml heparit janeuml teuml njohura si A B C D E G dhe emeumlrohen neuml meumlnyreuml

specifike si psh B si HBV HCV-ja eumlshteuml peumlrgjegjeumls peumlr afro 30 teuml rasteve3

Rastet e tjera teuml infeksioneve teuml heparit peumlrfshijneuml citomegalovirusi (CMV) Epstein ndash

Barrov virusi (EBV) Mycobaterium avium kompleks (MAC) toksoplamazmosa dhe

histoplazmosa Hulumtimet kaneuml treguar se 20 teuml infektuarve me virusin e

imunodeficienceumls (HIV) kaneuml hepatit4

Hepatiti sipas studimeve teuml gjereuml tanishme mund teuml vie nga viruset bakteriet apo toksinet

teuml cilat mund teuml merren peumlrmes ushqimit ujit gjilpeumlrave mjeteve kirurgjike apo gjakut

Po ashtu mund teuml vie gjereuml te hepatiti edhe nga prezenca e kemikateve toksike si

tetrakloridi i karbonit nga medikamentet si sulfonamidet fenotiazina izoniazidi etj

Po ashtu te narkomanet peumlrcillet peumlrmes gjilpeumlrave jo sterile

Me rrezikshmeumlri teuml madhe peumlr teuml fituar hepatitin eumlshteuml edhe udheumltimi neuml vendet endemike

siccedil janeuml Kina Afrika Lindja e afeumlrt si dhe Azia juglindore

Hepatiti mund teuml jeteuml akut apo kronik Infeksioni kronik mund teuml sjell gjer teuml ndryshimet

fibrotike neuml hepar (cirroza) e cila mund teuml keteuml peumlrfundim fatal peumlr pacientin

2 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd ndash Zagreb 1988 3 Villa E Fattovich G Mauro A Pasino M (January 2011) Natural history of chronic HBV infection

special emphasis on the prognostic implications of the inactive carrier state versus chronic

hepatitis Digestive and Liver Disease 43 (Suppl 1) S8ndash14 doi101016S1590-8658(10)60686-X 4 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of chronic hepatitis B a critical

evaluation of standard treatment criteria and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

8

Diagnoza laboratorike

Te Hepatiti rriten enzimat e heparit (izoenzimet) ku mund teuml arrijneuml gjer neuml 4-10 hereuml meuml

teuml larta Mireumlpo neuml keumlto parametra ka ndryshime mes hepatitit viral dhe ati jo viral5

AST (aspartat transaminaza) ALT (alanin transaminaza) Neuml fillim i rritur Mund teuml

rritet 1 deri neuml dy javeuml para paraqitjes seuml zverdhjes (ikterit) pastaj ulen

Fosfataza alkaline (ALP) lehteumlsisht rritet

Eritrocitet (RBC) zvogeumllohen peumlr shkak teuml shkurtimit teuml jeteumls seuml tyre apo prezenceumls seuml

gjakderdhjes

Leukocitet mund teuml paraqitet leukopenija leukocitoza monocitoza

Limfocitet janeuml teuml pranishme limfocitet atipike

Sheqeri neuml gjak Tek hepatiti kemi hiperglikemi dhe hipoglikemi transitore peumlr shkak teuml

ndryshimit teuml funksioneve teuml heparit

Koha e protrombineumls mund teuml zgjatet peumlr shkak teuml disfunksionit teuml heparit

Prezenca e bilirubineumls neuml serum mund teuml jeteuml mbi 25 mg 100 ml Neumlse ngritet mbi 200

mg 100 ml prognoza eumlshteuml e keqe peumlr shkak teuml rritjes seuml nekrozeumls seuml qelizave

Biopsia e heparit zakonisht nuk eumlshteuml e nevojshme mireumlpo duhet marr neuml konsiderim

neumlse diagnoza nuk eumlshteuml e sigurt apo pasqyra klinike eumlshteuml atipike apo e zgjatur

Neuml urineuml rritet niveli i bilirubineumls si dhe mund teuml paraqitet proteinuria hematuria6

Hepatiti i Tipit B (HBV)

1 Shpeumlrndahet kryesisht peumlrmes gjakut neuml rrugeumlt perkutane apo permucosale Po

ashtu mund teuml shpeumlrndahet peumlrmes sekreteve teuml gojeumls gjidheumlnies aktiviteteve

seksuale (gjaku sperma apo sekreteve vagjinale)

2 Homoseksualet e gjiniseuml mashkullore kaneuml rrezikshmeumlri teuml madhe peumlr infeksione

3 Pas infeksionit akut 10 teuml pacienteumlve kalojneuml neuml statutin e barteumlsve apo

zhvillohet hepatiti kronik

4 HBV eumlshteuml shkaktar kryesor i cirrozeumls si dhe i karcinomeumls hepatocelulare

5 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd ndash Zagreb 1988 6 Stefanovic S I saradnici Interna Medicina Medicinska knjiga Beograd ndash Zagreb 1988

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

9

Hepatiti i tipit B

1 Periodeumln e inkubacionit e ka 2 deri neuml 3 muaj

2 Simptomat prodromale (fillim i fshehteuml) lodhja anoreksia ethet kalimtare

ndjesia e keqe neuml regjionin e barkut mundime teuml vjellura kokeumldhembja

3 Mundeuml gjithashtu teuml ju paraqitet mialgjia fotofobija artriti angioedema urtikaria

vaskuliti

4 Faza ikterike paraqitet njeuml javeuml gjereuml neuml dy muaj pas paraqitjes seuml simptomave

Peumlr secilin teuml seumlmur duhet teuml kemi bazeumln e teuml dheumlnave peumlr pacientin Teuml dheumlnat varen nga

shkaqet dhe llojin e hepatitit Teuml dheumlnat duhet teuml jeneuml

1 Aktiviteti i pacientit

a) Lodhja

b) Dobeumlsia

c) Dhimbje teuml muskujve

2 Qarkullimi i gjakut

a) Bradikardia

b) Cianoza neuml leumlkur dhe mukoza

3 Eliminimi

a) Opstipacioni

b) Barkqitja

c) Urina me ngjyreuml teuml mbyllteuml

4 Ushqimi

a) Humbja e oreksit (anoreksia)

b) Humbja e pesheumls

c) Rritja e pesheumls (edema)

d) Teuml vjellurat

e) Prezenca e ascitit

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

10

5 Ndryshimet neurologjike

a) Shqeteumlsimi

b) Peumlrgjumja

c) Letargjia

d) Kokeumldhembja

6 Dhimbjet

a) Ngeumlrccedilet neuml bark neuml kuadratin e djathteuml teuml sipeumlrm

b) Mialgjia

c) Artralgjia

d) Kruarje (pruritus)

7 Frymeumlmarrja

a) Gjendje e njeumljteuml me ateuml gripoze

b) Refuzimi I cigareve

11 Hepatiti B mjekimi dhe masat parandaluese

Hepatiti B eumlshteuml njeuml nga infek sionet serioze meuml teuml zakonshme teuml meumllccediliseuml Ai shkaktohet

nga virusi i hepatitit B (HBV) i cili sulmon meumllccedilineuml Rreth 350 milion jetojneuml me

infeksion kronik

Ai shkakton rreth 620000 vdekje ccedildo vit Virusi fillimisht gjendet neuml meumllccedili por gjithashtu

eumlshteuml prezent neuml gjak dhe neuml leumlngje teuml caktuara teuml trupit Kur njeuml person merr fillimisht

hepatitin B thuhet teuml keteuml njeuml infeksion akut Shumica e teuml rriturve janeuml neuml gjeumlndje teuml

luftojneuml virusin dhe ta eleminojneuml ateuml duke rimarreuml veten pa pasur asnjeuml simptomeuml

Neumlse virusi mbetet neuml gjak peumlr meuml shumeuml se 6 muaj ateumlhereuml individi zhvillon njeuml

infeksion kronik me hepatit B Fatmireumlsisht rreth 90 e teuml rriturve e rimarrin veten dhe

zhvillojneuml antitrupa peumlrkundrejt virusit teuml hepatitit B

Fatkeqeumlsisht te foshnjet e femijeumlt numri i teuml infektuareumlve qeuml zhvillojneuml infeksion kronik

eumlshteuml i larteuml Rreth 90 e teuml porsalindurve teuml infektuar me HBV seumlmuren nga hepatit B

kronik ndeumlrsa rreth 10 e feumlmijeumlve nuk zhvillojneuml infeksion kronik

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

11

Individeumlt qeuml rimarrin veten nga hepatiti akut do teuml zhvillojneuml antitrupa mbrojteumls Pas

infeksionit teuml pare me virusin trupi di teuml mbrojeuml organizmin nga njeuml rimarrje teuml HBV

(hepatit B virus)

Themi se ata beumlhen imun ndaj virusit teuml hepatitit B Ndeumlrsa ata qeuml nuk mund teuml

eleminojneuml virusin edhe pas 6 muajsh infeksion virusi qeumlndron neuml meumllccedili dhe gjak peumlr teuml

gjitheuml jeteumln Keumlta individeuml diagnostifikohen me hepatit B kronik

Edhe pse shumica e individeumlve me hepatit B kronik beumljneuml njeuml jeteuml teuml sheumlndetshme ata

janeuml gjithmoneuml neuml rrezik peumlr zhvillimin e seumlmundjeve serioze teuml meumllccediliseuml gjateuml jeteumls seuml

tyre Virusi neuml meumlnyreuml teuml fshehteuml dhe teuml vazhdueshme sulmon meumllccedilineuml peumlr shumeuml vite pa

u veumlneuml re nga njeriu7

Melccedilia eumlshteuml organi meuml i madh i trupit Kjo struktureuml trekeumlndore e kuqeumlrremteuml shtrihet neuml

kavitetin e sipeumlrm teuml djathteuml teuml abdomenit menjeumlhereuml poshteuml diafragmeumls Meumllccedilia luan njeuml

rol vital neuml trupin e njeriut sepse prodhon dhe peumlrpunon njeuml gameuml teuml gjereuml substancash

kimike si proteinat plazmatike (albuminat) dhe faktoreumlt koagulues Meumllccedilia prodhon

kolesterolin dhe proteinat qeuml ndihmojneuml gjakun peumlr teuml transportuar yndyrnat neuml pjeseuml teuml

ndryshme teuml trupit Qelizat e meumllccediliseuml gjithashtu sekretojne bileumln e cila eleminon

mbeturinat nga meumllccedilia dhe ndihmon neuml shpeumlrbeumlrjen dhe absorbimin e yndyrnave neuml

zorreumln e holleuml Njeuml tjeteumlr funksion madhor eumlshteuml peumlrpunimi i leumlndeumlve ushqimore Meumllccedilia

ruan glukozeumln e tepeumlrt si glikogjen Po ashtu kontrollon nivelet neuml gjak teuml aminoacideve

Nqs niveli i aminoacideve eumlshteuml shumeuml i larteuml meumllccedilia konverton tepriceumln neuml glukozeuml

proteina aminoacide teuml tjera dhe ure Seuml fundmi meumllccedilia ndihmon neuml pastrimin e gjakut

prej barnave dhe helmeve Keumlto susbstanca shpeumlrbehen dhe ekskretohen neuml bileuml

7 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of chronic hepatitis B a critical

evaluation of standard treatment criteria and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

12

12 Simptomat e hepatiti akut

Shumica e teuml infektuareumlve nuk zhvillojneuml simptoma gjateuml fazeumls akute teuml infeksionit me

hepatit B Ndonjeuml simptomeuml qeuml mund teuml shfaqet eumlshteuml e ngjashme me simptomat e gripit

ku peumlrfshijneuml ethen lodhjen dhimbje teuml muskujve dhe kyccedileve humbje teuml oreksit dhe teuml

vjella Veteumlm 1 e individeumlve teuml infektuar shfaqin probleme serioze ndeumlrkoheuml qeuml

organizmi i tyre eumlshteuml duke luftuar me virusin Simptomat serioze peumlrfshijneuml nauzeneuml teuml

vjellat zverdhje teuml leumlkureumls dhe teuml syve teuml quajtur ikter(verdheumlz) Stomaku i keumltyre

pacienteumlve mund teuml zmadhohet Kjo gjeumlndje eumlshteuml keumlrceumlnuse peumlr jeteumln dhe keumlrkon

veumlmendje teuml menjeumlhershme mjekeumlsore

Simptomat e hepatiti kronik

Hepatiti B ndryshe quhet dhe infeksion i heshtur sepse shumica e individeumlve nuk dineuml qeuml

janeuml teuml infektuar Personat me hepatit B kronik mund teuml jetojneuml peumlr dekada pa pasur asnjeuml

simptomeuml Edhe pse nuk kaneuml simptoma virusi i hepatit B shkakton neuml heshtje deumlmtime

teuml meumllccediliseuml per vite me radheuml Neuml meumllccedili infeksioni me hepatit B kronik mund teuml ccedilojeuml neuml

cirozeuml e cila eumlsheuml njeuml gjeumlndje ku qelizat e meumllccediliseuml infiltrohen nga indi fibrotik Kjo e beumln

meumllccedilineuml meuml pak efektive ndeumlrsa neuml cirozeumln e avancuar meumllccedilia nuk funksionon meuml duke

zhvilluar insuficcedilienceuml hepatike Pacienteumlt me hepatit B kronik janeuml neuml rrezik peumlr

zhvillimin e kancerit teuml meumllccediliseuml Simptomat neuml keumlto raste nuk janeuml specifike

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

13

Pacienteumlt mund teuml mos keneuml simptoma ose mund teuml peumlrjetojneuml dhimbje abdominale dhe

meumllccedilia e tyre mund teuml jeteuml e zmadhuar dhe e enjtur si dhe mund teuml keneuml humbje neuml pesheuml

dhe ethe

13 Diagnoza

Njeuml analizeuml e thjeshteuml gjaku mund teuml diagnstifikojeuml lehteumlsisht njeuml infeksion me hepatit B

Ky test diagnostifikues keumlrkon antigeneumlt dhe antitrupat neuml gjak Neumlse mendoni se jeni

infektuar koheumlt e fundit duhet teuml kalojneuml nga 4 ndash 6 javeuml neuml meumlnyreuml qeuml virusi teuml gjendet neuml

gjakun tuaj8

Neumlse testi tregon se ju nuk jeni i infektuar me hepatit B mos harroni qeuml jeni akoma neuml

risk Merrni vaksineumln e hepatit B 6 muaj pasi ju keni kuptuar qeuml jeni i infektuar duhet teuml

beumlni njeuml tjeteumlr analizeuml gjaku Neumlse virusi nuk shfaqet do teuml thoteuml qeuml ju jeni imun ndaj

hepatit B dhe nuk mund teuml infektoheni seumlrish

Neumlse virusi eumlshteuml ende i pranisheumlm ateumlhereuml ju keni njeuml infeksion kronik me hepatit B

Neumlse njeuml pacient ka hepatit B kronik duhet teuml beumlneuml ccedildo 6 muaj kontrolle teuml rregullta te

mjeku specialist peumlr seumlmundjet e meumllccediliseuml (hepatologu) Mjeku do teuml beumljeuml ekzaminimin

fizik analiza gjaku si dhe EKO teuml meumllccediliseuml9

Disa prej analizave teuml gjakut teuml rekomanduara prej doktorit peumlrfshijneuml ALT (njeuml enzimeuml e

meumllccediliseuml qeuml tregon peumlr deumlmtime teuml organit) ngarkesa e virusit ( sasia e virusit hepatit B neuml

gjak) dhe AFP (qeuml tregon peumlr kancer teuml heparit) Disa pacienteuml mund teuml keneuml nevojeuml peumlr

biopsi

8 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D (December 2011) Hepatitis B

prevention diagnosis treatment and care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136 9 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT OF PERSONS WITH CHRONIC

HEPATITIS B INFECTION (PDF) World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

14

14 Trajtimi i Hepatitit B

Neuml rastin e infeksionit akut me hepatit B nuk ka njeuml trajtim teuml peumlrgjithsheumlm

Rekomandohet pushimi neuml krevat dhe menaxhimi i simptomave Organizmi do teuml luftojeuml

virusin permes mekanizmave teuml tij mbrojteumls Peumlr infeksionin kronik me hepatit B ende

nuk ka njeuml kureuml teuml ploteuml Gjithsesi pjesa meuml e madhe e teuml infektuareumlve me hepatit B

kronik mund teuml presin teuml jetojneuml gjateuml dhe teuml beumljneuml njeuml jeteuml teuml sheumlndetshme

Ka mjekime qeuml ndihmojneuml ngadalsimin e progresit teuml seumlmundjes seuml meumllccediliseuml duke ulur

aktivitetin e virusit Edhe pse jo teuml gjitheuml individeumlt me hepatit B kronik kaneuml nevojeuml peumlr

mjekim Mjeku do teuml teuml keumlrkojeuml teuml beumlsh kontrolle teuml pakteumln dy hereuml neuml vit dhe neuml bazeuml teuml

rezultateve teuml testeve diagnostike do teuml peumlrcaktojeuml edhe formeumln e mjekimit10

15 Diagnoza infermierore

Diagnoza e peumlrcaktuar nga ana e infermiereumlve teuml ushqyerit jo adekuat marrja e ushqimit

meuml e vogeumll se nevojat e organizmit anoreksia mundimi teuml vjellurat

Ndryshimi neuml absorbimin dhe metabolizmin e ushqimeve qeuml geumllltiten staza biliare rritja

e nevojave peumlr kalori averzioni ndaj ushqimeve mos interesimi peumlr ushqim ndryshimi i

ndjenjeumls peumlr shije dhimbje neuml bark humbja e pesheumls tonus i zvogeumlluar i muskujve

10 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT OF PERSONS WITH CHRONIC

HEPATITIS B INFECTION (PDF) World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

15

16 Menagjimi infermieror

1 Pacienti duhet teuml jeteuml i izoluar

2 Pacienti duhet teuml keumlshillohet qeuml teuml pushojeuml (mos teuml sforcohet fizikisht) gjateuml

gjendjes akute si dhe fazeumls me simptoma

3 Teuml peumlrmireumlsohet gjendja e teuml ushqyerit

4 Teuml shfryteumlzohen masat adekuate neuml meumlnyreuml qeuml teuml zvogeumllohet mundeumlsia e

shpeumlrndarjes seuml seumlmundjes

5 Teuml keumlshillohet pacienti qeuml teuml shikon fecesin peumlr prezenceuml teuml meleneumls

6 Teuml sigurohet pacienti peumlr peumlrkujdesjen optimale peumlr higjieneumln e gojeumls si dhe teuml

leumlkureumls

7 Rritja e afteumlsive peumlr kryerjen e puneumlve

a) Teuml keumlshillohet pacienti qeuml teuml pushon kur eumlshteuml i lodhur

b) Teuml ndihmohet pacienti neuml planifikimin e pushimit dhe aktiviteteve

fizike

c) Teuml peumlrkrahet gradualisht peumlr aktivitete dhe ushtrime teuml lehta gjateuml

peumlrmireumlsimit

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

16

Teuml fillohet me sjelljen si dhe ndryshimin e meumlnyreumls seuml jeteseumls neuml meumlnyreuml qeuml ta kthen apo

ta mban pesheumln e nevojshme trupore

Gjateuml infeksioneve me Hepatit Viral B eumlshteuml rrezik qeuml pacienti teuml humbeuml leumlngjet trupore

peumlr mes

a) Humbja e tepeumlrt peumlrmes teuml vjellurave si dhe barkqitjes si dhe

b) Nga procesi i ndryshimit teuml koagulimit teuml gjakut

Neuml keumlteuml rast ndihmon shumeuml dhe eumlshteuml i domosdosheumlm rehidratimi Mbajtja e hidratimit

adekuat mund teuml veumlrehet peumlrmes shenjave stabile vitale si

a) Turgori i leumlkureumls i mireuml

b) Mbushja e kapilareve

c) Qarkullimi i mireuml periferik i gjakut si dhe

d) Prezenca e mjaftueshme e urineumls

Infermieret mund teuml ndihmojneuml shumeuml edhe neuml aspektin moral apo shpirteumlror te keumlta

pacienteuml peumlr arsye se ata kaneuml njeuml veteuml besim shumeuml teuml uleumlt gjateuml seumlmundjes Kjo gjendje

mund teuml paraqitet si shqeteumlsim mbyllje neuml vetvete Kjo situate paraqitet si shkak i

izolimit teuml tyre periodeumls seuml gjateuml teuml seumlmundjes izolimit si dhe koheumlzgjatjes seuml sheumlrimit

Ata kaneuml frikeuml nga distancimi i njereumlzve nga ata peumlr shkak teuml mundeumlsiseuml seuml peumlrcjelljes seuml

infeksionit ndryshimeve negative trupore ndjenja e pa shpreseumls depresionit etj Neuml keumlteuml

rast duhet ta keumlshillojneuml pacientin qeuml ta pranoj vetveten ashtu siccedil eumlshteuml Ta shtojneuml veteuml

besimin ta pranojneuml vetveten si njeuml njeri qeuml vlen Teuml jeteuml i peumlrgjegjsheumlm peumlr veten

Eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi qeuml pacienteumlt teuml keumlshillohen qeuml teuml jeneuml teuml peumlrgjegjsheumlm edhe peumlr teuml

tjereumlt Teuml keneuml njohur peumlr mundeumlsit e shpeumlrndarjes seuml infeksionit tek teuml tjereumlt

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

17

17 Prioritetet e peumlrkujdesjes

1 Zvogeumllimi i ngarkeseumls seuml heparit gjer neuml peumlrmireumlsim

2 Pengimi i komplikimeve

3 Pranimi i situateumls nga ana e pacientit

4 Ti ipen pacientit informata teuml bollshme neuml lidhje me procesin e seumlmundjes prognozeumln

si dhe sheumlrimin

18 Intervenimi i nevojsheumlm

1 Monitorimi i hidratimit peumlrmes marrjes dhe lirimit teuml leumlngjeve

2 Monitorimi i koheumls seuml protrombineumls dhe shenjave teuml gjakderdhjes

3 Teuml shtyhet pacienti qeuml teuml ushqehet ulur neuml meumlnyreuml qeuml teuml zvogeumllohet shtypja neuml hepar

4 Ushqimi teuml jeteuml i shijsheumlm dhe teuml keteuml sa meuml pakeuml ereumlza

5 Teuml minimizohen neuml maksimum kontaktet e afeumlrta me njereumlz

6 Ti sqarohen masat mbrojteumlse neuml lidhje me transmetimin e seumlmundjes dhe prevenimin e

transmetimit tek pacienteumlt e tjereuml dhe familjaret e veteuml

7 Teuml udheumlzohet pacienti qeuml teuml ju ikeuml traumave qeuml mos teuml fitoj hematoma

2 QEumlLLIMI I PUNIMIT

1 Qeumlllimi i pareuml i keumltij punimi eumlshteuml teuml hulumtohet niveli i kujdesit infermieror neuml teuml

seumlmuarit me Hepatit Akut Viral ndash B neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm rdquoIsa Grezdardquo neuml

Gjakoveuml

2 Neuml kuadeumlr teuml keumltij punimi po ashtu si qeumlllim i dyteuml ishte teuml hulumtohet edhe numri

i teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje teuml cileumlt e kaneuml frekuentuar gjegjeumlsisht kaneuml

keumlrkuar sheumlrbime sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml Spital

3 Teuml analizohet mundeumlsia e peumlrmireumlsimit teuml kualitetit teuml sheumlrbimit infermieror ndaj

keumltyre pacienteumlve

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

18

3 MATERIALI DHE METODA

Lloji i hulumtimit Hulumtimi eumlshteuml retrospektiv Burim i teuml dheumlnave kaneuml sheumlrbyer

protokollet e rregjistrimit neuml Repartin Infektiv Njeumlsineuml e Transfuzionit si dhe neuml Njeumlsineuml

e Dializeumls neuml Spitalin Regjional ldquoIsa Grezdardquo neuml Gjakoveuml

Neuml keumlteuml hulumtim retrospektiv neuml teuml tri njeumlsiteuml i kemi gjetur 39 raste Neuml keumlto raste

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml trajtuar neuml repartin Infektiv teuml Spitalit teuml Peumlrgjithsheumlm

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

19

4 REZULTATET

41 Reparti Infektiv

Neuml bazeuml teuml hulumtimit del se neuml teuml tri njeumlsiteuml ku mund teuml trajtohen pacienteumlt me Hpatitin B

neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm neuml Gjakoveuml numri i pacienteumlve nuk eumlshteuml i madheuml por prapeuml

eumlshteuml neuml nivel shqeteumlsues

Neuml Repartin Infektiv gjateuml gjashteuml mujorit teuml pareuml gjithsejeuml janeuml shtruar 11 pacienteuml

Pacienteumlt janeuml nga vendbanime teuml ndryshme teuml regjionit teuml Gjakoveumls me peumlrjashtim teuml dy

pacienteumlve qeuml i peumlrkasin teuml njeumljteumls familje por qeuml nuk janeuml bashkeumlshorteuml Mosha e

pacienteumlve varion nga mosha 4 gjer tek ajo 48 vjeqare

Nr Emri Vendbanimi Mosha Gjinia Diagnoza Tretmani

1 H M K Xerxe 1975 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

2 A S K Demajn 1988 Femeumlr Hepatit

Viral B

Rep

Gjinekologjiseuml

3 R R A Gjakoveuml 1982 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtim neuml

Repart

4 S B M Rahovec 2012 Mashkull Hepatit

Viral B

Leumlshon Repartin

5 L F G Gjakoveuml 1970 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

6 A A H Rahovec 1997 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

7 I H T Junik 1974 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

8 B R A Shishmon 1996 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

9 K Z A Shishmon 1968 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

10 A RG Gjakoveuml 1993 Mashkull Hepatit

Viral B

Vdek

11 Sh S M Hereq 1977 Femeumlr Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

Tabela 1

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

20

Vendbanimi i pacienteve

Grafikoni 1

Sa i peumlrket pacienteumlve teuml hospitalizuar neuml repartin e infektiveumls veumlrehet se ka nga teuml gjitha

vendbanimet teuml cilat i peumlrkasin regjionit teuml Gjakoveumls Ka nga qyteti i Gjakoveumls fshatrave

peumlrreth si dhe nga komunat Rahovec e Junik

Nga kjo veumlrhet se nuk mund teuml themi peumlr prezenceumln e ndonjeuml epidemie por rastet janeuml

sporadike me peumlrjashtim teuml njeuml rasti teuml njeuml familje teuml njeuml fshati teuml Gjakoveumls ku teuml seumlmureuml

janeuml dy aneumltar teuml familjes Neuml bazeuml teuml mosheumls veumlrehet se nuk janeuml neuml maradheumlnje

bashkeumlshortore pra seumlmundja nuk eumlshteuml peumlrcjell peumlrmes aktit seksual por neuml ndonjeuml formeuml

tjeteumlr

27

73

Vendbanimi

Qytet

Fshat

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

21

Gjinia e pacienteve

Grafikoni 2

Sa i peumlrketeuml gjiniseuml seuml teuml infektuarve me hepatitin viral B nuk ka fare dallim sepse nga

njeumlmbeumldhjet personat e infektuar gjashteuml janeuml teuml peumlrkateumlsiseuml gjinore meshkuj ndeumlrsa peseuml

femra

5455

4545

Gjinia

Mashkuj Femra

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

22

Vendi i trajtimit

Grafikoni 3

Mjekimi i pacienteumlve peumlr sa ka sheumlnime gjegjeumlsisht peumlr sa janeuml peumlrcjelleuml neuml aspektin klinik

eumlshteuml neuml nivel shumeuml teuml mireuml Nga teuml gjitheuml pacienteumlt e hospitalizuar veteumlm njeumlri nga ata

ka vdekur

Peumlr tretman teuml meumltutjesheumlm si dhe peumlr sheumlrbime meuml profesionale sheumlndetsore tre pacient

janeuml peumlrcjelleuml neuml QKUK gjegjeumlsisht neuml Klinikeumln Infektive njeuml eumlshteuml peumlrcielleuml neuml repartin e

gjinekologjiseuml peumlr trajtim teuml meumltutjesheumlm peumlr shkak teuml shtatzaniseuml seuml saj kurse teuml tjereumlt

janeuml trajtuar me sukses neuml repartin e seumlmundjeve infektive

Qeuml rastet kaneuml qeneuml sporadike gjegjeumlsisht endemike tregon fakti qeuml veteumlm dy raste kaneuml

qeneuml teuml seuml njeumljteumls familje gjegjeumlsisht teuml teuml njeumljtit vendbanim Neuml keumlteuml aspekt vereumlhet njeuml

peumlrkujdesje e familjareumlve dhe personelit sheumlndetsore qeuml rastet teuml izolohen dhe trajtohen sa

meuml mireuml duke e ditur virulenceumln gjegjeumlsisht mundeumlsineuml e madhe teuml peumlrhapjes seuml keumlsaj

seumlmundje

909

909

4545

2727

909

Trajtimi Leumlshon Repartin

Rep Gjinekologjiseuml

Trajtohet ne Repart

Transfer ne QKUK

Vdes

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

23

42 Njeumlsia e transfuzionit

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml evidentuar neuml Njeumlsin e Transfuzionit neuml Gjakoveuml gjateuml

peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Nr Muaji Diagnoza Raste

1 Janar Hepatit Viral B 7

2 Shkurt Hepatit Viral B 2

3 Mars Hepatit Viral B 5

4 Prill Hepatit Viral B 1

5 Maj Hepatit Viral B 2

6 Qershor Hepatit Viral B 7

Tabela 2

Grafikoni 4

Neuml njeumlsin e transfuzionit neuml meumlnyreuml teuml rregullt beumlhet testimi i dheumlneumlsve e kuptohet edhe teuml

marreumlsve teuml gjakut dhe neumln produkteve teuml tij Neuml data bazen e keumltij institucioni

evidentohen teuml gjitha rastet e identifikuara me Hepatitin B Gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash

01 072016 neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 raste

Edhe pse nuk ka ndonjeuml indikacion teuml mireumlfillteuml shkencor eumlshteuml interesanteuml se neuml tre muaj

kemi shumeuml raste teuml paraqitura ndeumlrsa neuml tre muaj teuml tjereuml janeuml meuml teuml rralla

7 29

2 9

5 21

1 4

2 8

7 29

Paraqitja e rasteve sipas muajve

Janar

Shkurt

Mars

Prill

Maj

Qershor

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

24

Duke analizuar se keumlrkesa peumlr gjak eumlshteuml e rregullt si dhe donatoret e tij lajmeumlrohen neuml

bazeuml teuml keumlrkesave ateumlhereuml nuk mund teuml konkludojmeuml se pse eumlshteuml kjo situateuml e paraqitjes

seuml rasteve Personeli peumlrgjegjeumls i Njeumlsiseuml seuml Transfuzionit deklarohet se gjateuml muajve

janar mars edhe qershor nuk ka pasur ndonjeuml aksion peumlr mbledhjen e gjakut por kaneuml

qeneuml individ teuml cileumlt kaneuml dhuruar gjak peumlr familjaret e tyre

43 Njeumlsia e Dializeumls

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml cileumlt marrin sheumlrbimin e dializeumls neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Numri i

pacienteumlve

Diagnoza Mashkuj Femra Vendbanimi Koha e

trajtimit

Mosha

4 Hepatit Viral

B

1 3 Gjakoveuml 5 ndash 10 vite 45 ndash 67

vjeqar

Tabela 3

Neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml Gjakoveuml sheumlrbimet i marrin 4 pacienteuml teuml cileumlt janeuml teuml infektuar

me Hepatitin Viral B

Pacienteumlt janeuml teuml moshave nga 45 ndash 67 vjeqare dhe koha e qeumlndrimit teuml tyre neuml dializeuml

eumlshteuml nga 5 ndash 10 vite Duke e marreuml peumlr bazeuml seumlmundjen qeuml eumlshteuml mjafteuml agresive dhe qeuml

keumlrkon trajtim specifik veumlrehet se trajtimi i tyre neuml Njeumlsineuml e Dializeumls eumlshteuml mjaft

profesional dhe se sheumlrbimet sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml njeumlsi janeuml kualitative

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

25

5 DISKUTIMI

Neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm teuml Gjakoveumls tretman mjekeumlsor gjateuml gjashteuml mujorit teuml

pareuml teuml keumltij viti kaneuml keumlkuar 11 pacienteuml teuml cileumlt janeuml trajtuar neuml repartin infektiv

Neuml Njeumlsin e Dializeumls gjateuml keumlsaj periode sheumlrbimet janeuml duke i marr kateumlr pacient

Neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 pacienteuml me virusin B

Duke e marreuml peumlr bazeuml keumlteuml numeumlr teuml pacienteumlve evidentohet se infermieret janeuml

neuml kontakt teuml peumlrditsheumlm me ta

Edhe peumlr kundeumlr peumlrkujdesjes seuml mjekeumlve roli i infermierve eumlshteuml i madheuml neuml

trajtimin e ketyre pacienteumlve

Infermieret duhet teuml keneuml peumlrkujdesje sa meuml teuml madhe ndaj keumltyre pacienteumlve neuml teuml

gjitha drejtimet duke filluar nga

Peumlrkujdesja gjateuml puneumls peumlr eliminimin e mundeumlsive peumlr teuml

marr infeksione

Peumlrkujdesja mjekeumlsore ndaj tyre peumlrmes sheumlrbimeve

sheumlndetsore

Edukimi i pacienteumlve neuml aspektin e peumlrkujdesjes ndaj vetvetes

si dhe kujdesi ndaj teuml afeumlrmeumlve qeuml mos teuml peumlrcjellin infeksionin

tek ata

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

26

6 PEumlRFUNDIMI

Duke e analizuar mundeumlsiteuml e lehta teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje si dhe deumlmtimet qeuml

mund teuml shkaktohen gjereuml neuml invaliditet rrezikshmeumlrineuml e peumlrcjelljes seuml keumlsaj seumlmundje

mund teuml sjellim keumlto rekomandime

Sa meuml hereumlt teuml beumlhet diagnostifikimi i seumlmundjes neuml meumlnyreuml qeuml teuml ulet

shkalla e invaliditetit peumlr pacientin si dhe mundeumlsia e peumlrhapjes seuml

infeksionit tek teuml tjereumlt

Teuml beumlhet trajtimi sa meuml profesional dhe kualitativ i keumltyre pacienteumlve

Teuml ofrohen kushtet e trajtimit sa meuml optimale

Teuml beumlhet edukimi i pacienteumlve qeuml teuml keneuml njeuml jeteuml sa meuml teuml sheumlndosheuml si neuml

aspektin e higjienes ushqimit aktiviteteve etj

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

27

Teuml dheumlnat personale

Emri Leonora

Mbiemri Gashi

Data e lindjes 19071992

Kombeumlsia Shqiptare

Vendlindja Gjakoveuml

Vendbanimi Gjakoveuml

Gjendja civile Beqare

Telefoni +38649808015

E-maili noragashi03gmailcom

Shkollimi i meseumlm SHMM ldquoHysni Zajmirdquo Dega pediatri

Shkollimi i larteuml UGJ Fakulteti I Infermieriseuml

Dega Inferieri e peumlrgjithshme

Periudha e peumlrfundimit teuml

universitetit

2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

28

7 REFERENCAT

1 Hepatitis B FAQs for the Public mdash Transmission US Centers for

Disease Control and Prevention (CDC) Retrieved 2011-11-29

2 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D

(December 2011) Hepatitis B prevention diagnosis treatment and

care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136

3 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of

chronic hepatitis B a critical evaluation of standard treatment criteria

and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

4 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT

OF PERSONS WITH CHRONIC HEPATITIS B INFECTION (PDF)

World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

5 Villa E Fattovich G Mauro A Pasino M (January 2011) Natural

history of chronic HBV infection special emphasis on the prognostic

implications of the inactive carrier state versus chronic

hepatitis Digestive and Liver Disease 43 (Suppl 1) S8ndash

14 doi101016S1590-8658(10)60686-X

6 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd

ndash Zagreb 1984

7 Stefanovic S I saradnici Interna Medicina Medicinska knjiga

Beograd ndash Zagreb 1988

Page 2: UNIVERSITETI “FEHMI AGANI” GJAKOVË · 2017-03-01 · Leukocitet: mund të paraqitet leukopenija, leukocitoza, monocitoza, Limfocitet: janë të pranishme limfocitet atipike Sheqeri

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

1

INFORMATAT RRETH PUNIMIT

Punimi eumlshteuml beumlreuml neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm teuml Gjakoveumls gjegjeumlsisht neuml tri njeumlsi teuml tijeuml si

1 Reparti Infektiv

2 Njeumlsia e Dializeumls

3 Njeumlsia e Transfuzionit teuml Gjakut

Mentor i punimit tim gjegjeumlsisht personi qeuml ma ka ndihmuar me keumlshilla veumlrejtje dhe

sugjerimi eumlshteuml Prof Ass Dr Idriz Berisha

Punimi peumlrfshin numri faqe 28 faqe ka 3 tabela e 4 grafikone

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

2

DEKLARATA

Deklarateuml

Deklaroj se kjo temeuml eumlshteuml origjinale E gjitheuml literatura dhe burimet tjera qeuml i kam

shfryteumlzuar i kam cekur neuml rubrikeumln Referenca

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

3

Faleumlnderimet

Seuml pari faleumlnderoj Universitetin e Gjakoveumls lsquolsquoFehmi Aganirdquo Fakultetin e Mjekeumlsiseuml

Dega Infermieri qeuml meuml mundeumlsuan ta arrijeuml qeumlllimin e peumlrfundimit teuml keumlsaj etape teuml

shkollimit tim

Njeuml faleumlnderim i veccedilanteuml i takon mentorit tim Prof Ass Dr Idriz Berisha i cili me

peumlrkushtim profesional dhe teuml pa kursyshem meuml udheumlhoqi udheumlzoj dhe meumlsoj gjateuml

peumlrgatitjes seuml temeumls

Po ashtu faleumlnderoj edhe komisionin vlereumlsues i cili edhe peumlr kundeumlr angazhimeve

profesionale dhe arsimore gjeteumln koheuml dhe mundeumlsi qeuml teuml beumljneuml vlereumlsimin e punimit

Dua gjithashtu te faleumlnderoj edhe familjen time peumlr peumlrkrahjen morale dhe financiare qe

me dhaneuml gjereuml me tani

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

4

PEumlRMBAJTJA

Abstrakti 5

1 HYRJA 7

11Hepatiti B mjekimi dhe masat parandaluese10

12 Simptomat e hepatiti akut12

13 Diagnoza 13

14 Trajtimi i Hepatitit B 13

15 Diagnoza infermierore 14

16 Menagjimi infermieror15

17 Prioritetet e peumlrkujdesjes16

18 Intervenimi i nevojsheumlm16

2 QEumlLLIMI I PUNIMIT17

3 MATERIALI DHE METODA18

4 REZULTATET19

41 Reparti Infektiv19

42 Njeumlsia e transfuzionit23

43 Njeumlsia e Dializeumls24

6 DISKUTIMI25

7 PEumlRFUNDIMI DHE REKOMANDIMI26

8 Teuml dheumlnat personale27

9 REFERENCAT 28

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

5

Abstarkti

Hyrje

Hepatit eumlshteuml njeuml shprehje e peumlrgjithshme peumlr infeksione teuml gjeumlra virale bakteriale dhe jo

infektive teuml heparit teuml cilat rezultojneuml me ndryshime nekrotike teuml qelizave teuml heparit

Infeksioni i heparit mund teuml jeteuml nga infeksionet virale dhe bakteriale Shkaqet jo

infektive mund teuml jeneuml teuml natyreumls fizike apo leumlndeumlve kimike (alkooli medikamentet

kemikatet industrial) si dhe ato autoimune1

Materjali dhe Metodat

Lloji i hulumtimit Hulumtimi eumlshteuml retrospektiv Burimi i teuml dheumlnave kaneuml sheumlrbyer

protokollet e rregjistrimit neuml Repartin Infektiv Njeumlsineuml e Transfuzionit si dhe neuml Njeumlsineuml

e Dializeumls neuml Spitalin Regjional ldquoIsa Grezdardquo neuml Gjakoveuml

Neuml keumlteuml hulumtim retrospektiv neuml teuml tri njeumlsiteuml i kemi gjetur 39 raste Neuml keumlto raste

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml trajtuar neuml repartin Infektiv teuml Spitalit teuml Peumlrgjithsheumlm

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 0101-0107-2016

Rezultatet

Neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm teuml Gjakoveumls tretman mjekeumlsor gjateuml gjashteuml mujorit teuml pareuml teuml

keumltij viti kaneuml keumlkuar 11 pacienteuml teuml cileumlt janeuml trajtuar neuml repartin infektiv Neuml Njeumlsin e

Dializeumls gjateuml keumlsaj periode sheumlrbimet janeuml duke i marr kateumlr pacient Neuml Njeumlsineuml e

Transfuzionit janeuml evidentuar 24 pacienteuml me virusn B Mjekimi i pacienteumlve peumlr sa ka

sheumlnime gjegjeumlsisht peumlr sa janeuml peumlrcjelleuml neuml aspektin klinik eumlshteuml neuml nivel shumeuml teuml mireuml

Nga teuml gjitheuml pacienteumlt e hospitalizuar veteumlm njeumlri nga ta ka vdekur

Peumlr tretman teuml meumltutjesheumlm si dhe peumlr sheumlrbime meuml profesionale sheumlndetsore tre pacient

janeuml peumlrcjell neuml QKUK gjegjeumlsisht neuml Klinikeumln Infektive njeuml eumlshteuml peumlrciell neuml repartin e

gjinekologjiseuml peumlr trajtim teuml meumltutjesheumlm peumlr shkak teuml shtatzaniseuml seuml saj kurse teuml tjereumlt

janeuml trajtuar me sukses neuml repartin e seumlmundjeve infektive

Qeuml rastet kaneuml qeneuml sporadike gjegjeumlsisht endemike tregon fakti qeuml veteumlm dy raste kaneuml

qeneuml teuml seuml njeumljteumls familje gjegjeumlsisht teuml teuml njeumljtit vendbanim

1 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd ndash Zagreb 1988

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

6

Neuml keumlteuml aspekt vereumlhet njeuml peumlrkujdesje e familjareumlve dhe personelit sheumlndetsore qeuml rastet

teuml izolohen dhe trajtohen sa meuml mireuml duke e ditur virulenceumln gjegjeumlsisht mundeumlsin e

madhe teuml peumlrhapjes seuml keumlsaj seumlmundje

Konkludimi

Infermieret duhet teuml keneuml peumlrkujdesje sa meuml teuml madhe ndaj keumltyre pacienteumlve neuml teuml

gjitha drejtimet duke filluar nga

Peumlrkujdesja gjateuml puneumls peumlr eliminimin e mundeumlsive peumlr teuml

marr infeksione

Peumlrkujdesja mjekeumlsore ndaj tyre peumlrmes sheumlrbimeve

sheumlndetsore

Edukimi i pacienteumlve neuml aspektin e peumlrkujdesjes ndaj vetvetes

si dhe kujdesi ndaj teuml afeumlrmeve qeuml mos teuml peumlrcjellin infeksionin

tek ata

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

7

1 Hyrje

Hepatit eumlshteuml njeuml shprehje e peumlrgjithshme peumlr infeksione teuml gjeumlra virale bakteriale dhe jo

infektive teuml heparit teuml cilat rezultojneuml me ndryshime nekrotike teuml qelizave teuml heparit

Infeksioni i heparit mund teuml jeteuml nga infeksionet virale dhe bakteriale Shkaqet jo

infektive mund teuml jeneuml teuml natyreumls fizike apo leumlndeumlve kimike (alkooli medikamentet

kemikatet industrial) si dhe ato autoimune2

Hepatiti Viral mund teuml peumlrcillet peumlrmes gjakut apo leumlngjeve trupore apo edhe ushqimit

Infeksionet virale teuml heparit janeuml teuml njohura si A B C D E G dhe emeumlrohen neuml meumlnyreuml

specifike si psh B si HBV HCV-ja eumlshteuml peumlrgjegjeumls peumlr afro 30 teuml rasteve3

Rastet e tjera teuml infeksioneve teuml heparit peumlrfshijneuml citomegalovirusi (CMV) Epstein ndash

Barrov virusi (EBV) Mycobaterium avium kompleks (MAC) toksoplamazmosa dhe

histoplazmosa Hulumtimet kaneuml treguar se 20 teuml infektuarve me virusin e

imunodeficienceumls (HIV) kaneuml hepatit4

Hepatiti sipas studimeve teuml gjereuml tanishme mund teuml vie nga viruset bakteriet apo toksinet

teuml cilat mund teuml merren peumlrmes ushqimit ujit gjilpeumlrave mjeteve kirurgjike apo gjakut

Po ashtu mund teuml vie gjereuml te hepatiti edhe nga prezenca e kemikateve toksike si

tetrakloridi i karbonit nga medikamentet si sulfonamidet fenotiazina izoniazidi etj

Po ashtu te narkomanet peumlrcillet peumlrmes gjilpeumlrave jo sterile

Me rrezikshmeumlri teuml madhe peumlr teuml fituar hepatitin eumlshteuml edhe udheumltimi neuml vendet endemike

siccedil janeuml Kina Afrika Lindja e afeumlrt si dhe Azia juglindore

Hepatiti mund teuml jeteuml akut apo kronik Infeksioni kronik mund teuml sjell gjer teuml ndryshimet

fibrotike neuml hepar (cirroza) e cila mund teuml keteuml peumlrfundim fatal peumlr pacientin

2 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd ndash Zagreb 1988 3 Villa E Fattovich G Mauro A Pasino M (January 2011) Natural history of chronic HBV infection

special emphasis on the prognostic implications of the inactive carrier state versus chronic

hepatitis Digestive and Liver Disease 43 (Suppl 1) S8ndash14 doi101016S1590-8658(10)60686-X 4 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of chronic hepatitis B a critical

evaluation of standard treatment criteria and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

8

Diagnoza laboratorike

Te Hepatiti rriten enzimat e heparit (izoenzimet) ku mund teuml arrijneuml gjer neuml 4-10 hereuml meuml

teuml larta Mireumlpo neuml keumlto parametra ka ndryshime mes hepatitit viral dhe ati jo viral5

AST (aspartat transaminaza) ALT (alanin transaminaza) Neuml fillim i rritur Mund teuml

rritet 1 deri neuml dy javeuml para paraqitjes seuml zverdhjes (ikterit) pastaj ulen

Fosfataza alkaline (ALP) lehteumlsisht rritet

Eritrocitet (RBC) zvogeumllohen peumlr shkak teuml shkurtimit teuml jeteumls seuml tyre apo prezenceumls seuml

gjakderdhjes

Leukocitet mund teuml paraqitet leukopenija leukocitoza monocitoza

Limfocitet janeuml teuml pranishme limfocitet atipike

Sheqeri neuml gjak Tek hepatiti kemi hiperglikemi dhe hipoglikemi transitore peumlr shkak teuml

ndryshimit teuml funksioneve teuml heparit

Koha e protrombineumls mund teuml zgjatet peumlr shkak teuml disfunksionit teuml heparit

Prezenca e bilirubineumls neuml serum mund teuml jeteuml mbi 25 mg 100 ml Neumlse ngritet mbi 200

mg 100 ml prognoza eumlshteuml e keqe peumlr shkak teuml rritjes seuml nekrozeumls seuml qelizave

Biopsia e heparit zakonisht nuk eumlshteuml e nevojshme mireumlpo duhet marr neuml konsiderim

neumlse diagnoza nuk eumlshteuml e sigurt apo pasqyra klinike eumlshteuml atipike apo e zgjatur

Neuml urineuml rritet niveli i bilirubineumls si dhe mund teuml paraqitet proteinuria hematuria6

Hepatiti i Tipit B (HBV)

1 Shpeumlrndahet kryesisht peumlrmes gjakut neuml rrugeumlt perkutane apo permucosale Po

ashtu mund teuml shpeumlrndahet peumlrmes sekreteve teuml gojeumls gjidheumlnies aktiviteteve

seksuale (gjaku sperma apo sekreteve vagjinale)

2 Homoseksualet e gjiniseuml mashkullore kaneuml rrezikshmeumlri teuml madhe peumlr infeksione

3 Pas infeksionit akut 10 teuml pacienteumlve kalojneuml neuml statutin e barteumlsve apo

zhvillohet hepatiti kronik

4 HBV eumlshteuml shkaktar kryesor i cirrozeumls si dhe i karcinomeumls hepatocelulare

5 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd ndash Zagreb 1988 6 Stefanovic S I saradnici Interna Medicina Medicinska knjiga Beograd ndash Zagreb 1988

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

9

Hepatiti i tipit B

1 Periodeumln e inkubacionit e ka 2 deri neuml 3 muaj

2 Simptomat prodromale (fillim i fshehteuml) lodhja anoreksia ethet kalimtare

ndjesia e keqe neuml regjionin e barkut mundime teuml vjellura kokeumldhembja

3 Mundeuml gjithashtu teuml ju paraqitet mialgjia fotofobija artriti angioedema urtikaria

vaskuliti

4 Faza ikterike paraqitet njeuml javeuml gjereuml neuml dy muaj pas paraqitjes seuml simptomave

Peumlr secilin teuml seumlmur duhet teuml kemi bazeumln e teuml dheumlnave peumlr pacientin Teuml dheumlnat varen nga

shkaqet dhe llojin e hepatitit Teuml dheumlnat duhet teuml jeneuml

1 Aktiviteti i pacientit

a) Lodhja

b) Dobeumlsia

c) Dhimbje teuml muskujve

2 Qarkullimi i gjakut

a) Bradikardia

b) Cianoza neuml leumlkur dhe mukoza

3 Eliminimi

a) Opstipacioni

b) Barkqitja

c) Urina me ngjyreuml teuml mbyllteuml

4 Ushqimi

a) Humbja e oreksit (anoreksia)

b) Humbja e pesheumls

c) Rritja e pesheumls (edema)

d) Teuml vjellurat

e) Prezenca e ascitit

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

10

5 Ndryshimet neurologjike

a) Shqeteumlsimi

b) Peumlrgjumja

c) Letargjia

d) Kokeumldhembja

6 Dhimbjet

a) Ngeumlrccedilet neuml bark neuml kuadratin e djathteuml teuml sipeumlrm

b) Mialgjia

c) Artralgjia

d) Kruarje (pruritus)

7 Frymeumlmarrja

a) Gjendje e njeumljteuml me ateuml gripoze

b) Refuzimi I cigareve

11 Hepatiti B mjekimi dhe masat parandaluese

Hepatiti B eumlshteuml njeuml nga infek sionet serioze meuml teuml zakonshme teuml meumllccediliseuml Ai shkaktohet

nga virusi i hepatitit B (HBV) i cili sulmon meumllccedilineuml Rreth 350 milion jetojneuml me

infeksion kronik

Ai shkakton rreth 620000 vdekje ccedildo vit Virusi fillimisht gjendet neuml meumllccedili por gjithashtu

eumlshteuml prezent neuml gjak dhe neuml leumlngje teuml caktuara teuml trupit Kur njeuml person merr fillimisht

hepatitin B thuhet teuml keteuml njeuml infeksion akut Shumica e teuml rriturve janeuml neuml gjeumlndje teuml

luftojneuml virusin dhe ta eleminojneuml ateuml duke rimarreuml veten pa pasur asnjeuml simptomeuml

Neumlse virusi mbetet neuml gjak peumlr meuml shumeuml se 6 muaj ateumlhereuml individi zhvillon njeuml

infeksion kronik me hepatit B Fatmireumlsisht rreth 90 e teuml rriturve e rimarrin veten dhe

zhvillojneuml antitrupa peumlrkundrejt virusit teuml hepatitit B

Fatkeqeumlsisht te foshnjet e femijeumlt numri i teuml infektuareumlve qeuml zhvillojneuml infeksion kronik

eumlshteuml i larteuml Rreth 90 e teuml porsalindurve teuml infektuar me HBV seumlmuren nga hepatit B

kronik ndeumlrsa rreth 10 e feumlmijeumlve nuk zhvillojneuml infeksion kronik

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

11

Individeumlt qeuml rimarrin veten nga hepatiti akut do teuml zhvillojneuml antitrupa mbrojteumls Pas

infeksionit teuml pare me virusin trupi di teuml mbrojeuml organizmin nga njeuml rimarrje teuml HBV

(hepatit B virus)

Themi se ata beumlhen imun ndaj virusit teuml hepatitit B Ndeumlrsa ata qeuml nuk mund teuml

eleminojneuml virusin edhe pas 6 muajsh infeksion virusi qeumlndron neuml meumllccedili dhe gjak peumlr teuml

gjitheuml jeteumln Keumlta individeuml diagnostifikohen me hepatit B kronik

Edhe pse shumica e individeumlve me hepatit B kronik beumljneuml njeuml jeteuml teuml sheumlndetshme ata

janeuml gjithmoneuml neuml rrezik peumlr zhvillimin e seumlmundjeve serioze teuml meumllccediliseuml gjateuml jeteumls seuml

tyre Virusi neuml meumlnyreuml teuml fshehteuml dhe teuml vazhdueshme sulmon meumllccedilineuml peumlr shumeuml vite pa

u veumlneuml re nga njeriu7

Melccedilia eumlshteuml organi meuml i madh i trupit Kjo struktureuml trekeumlndore e kuqeumlrremteuml shtrihet neuml

kavitetin e sipeumlrm teuml djathteuml teuml abdomenit menjeumlhereuml poshteuml diafragmeumls Meumllccedilia luan njeuml

rol vital neuml trupin e njeriut sepse prodhon dhe peumlrpunon njeuml gameuml teuml gjereuml substancash

kimike si proteinat plazmatike (albuminat) dhe faktoreumlt koagulues Meumllccedilia prodhon

kolesterolin dhe proteinat qeuml ndihmojneuml gjakun peumlr teuml transportuar yndyrnat neuml pjeseuml teuml

ndryshme teuml trupit Qelizat e meumllccediliseuml gjithashtu sekretojne bileumln e cila eleminon

mbeturinat nga meumllccedilia dhe ndihmon neuml shpeumlrbeumlrjen dhe absorbimin e yndyrnave neuml

zorreumln e holleuml Njeuml tjeteumlr funksion madhor eumlshteuml peumlrpunimi i leumlndeumlve ushqimore Meumllccedilia

ruan glukozeumln e tepeumlrt si glikogjen Po ashtu kontrollon nivelet neuml gjak teuml aminoacideve

Nqs niveli i aminoacideve eumlshteuml shumeuml i larteuml meumllccedilia konverton tepriceumln neuml glukozeuml

proteina aminoacide teuml tjera dhe ure Seuml fundmi meumllccedilia ndihmon neuml pastrimin e gjakut

prej barnave dhe helmeve Keumlto susbstanca shpeumlrbehen dhe ekskretohen neuml bileuml

7 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of chronic hepatitis B a critical

evaluation of standard treatment criteria and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

12

12 Simptomat e hepatiti akut

Shumica e teuml infektuareumlve nuk zhvillojneuml simptoma gjateuml fazeumls akute teuml infeksionit me

hepatit B Ndonjeuml simptomeuml qeuml mund teuml shfaqet eumlshteuml e ngjashme me simptomat e gripit

ku peumlrfshijneuml ethen lodhjen dhimbje teuml muskujve dhe kyccedileve humbje teuml oreksit dhe teuml

vjella Veteumlm 1 e individeumlve teuml infektuar shfaqin probleme serioze ndeumlrkoheuml qeuml

organizmi i tyre eumlshteuml duke luftuar me virusin Simptomat serioze peumlrfshijneuml nauzeneuml teuml

vjellat zverdhje teuml leumlkureumls dhe teuml syve teuml quajtur ikter(verdheumlz) Stomaku i keumltyre

pacienteumlve mund teuml zmadhohet Kjo gjeumlndje eumlshteuml keumlrceumlnuse peumlr jeteumln dhe keumlrkon

veumlmendje teuml menjeumlhershme mjekeumlsore

Simptomat e hepatiti kronik

Hepatiti B ndryshe quhet dhe infeksion i heshtur sepse shumica e individeumlve nuk dineuml qeuml

janeuml teuml infektuar Personat me hepatit B kronik mund teuml jetojneuml peumlr dekada pa pasur asnjeuml

simptomeuml Edhe pse nuk kaneuml simptoma virusi i hepatit B shkakton neuml heshtje deumlmtime

teuml meumllccediliseuml per vite me radheuml Neuml meumllccedili infeksioni me hepatit B kronik mund teuml ccedilojeuml neuml

cirozeuml e cila eumlsheuml njeuml gjeumlndje ku qelizat e meumllccediliseuml infiltrohen nga indi fibrotik Kjo e beumln

meumllccedilineuml meuml pak efektive ndeumlrsa neuml cirozeumln e avancuar meumllccedilia nuk funksionon meuml duke

zhvilluar insuficcedilienceuml hepatike Pacienteumlt me hepatit B kronik janeuml neuml rrezik peumlr

zhvillimin e kancerit teuml meumllccediliseuml Simptomat neuml keumlto raste nuk janeuml specifike

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

13

Pacienteumlt mund teuml mos keneuml simptoma ose mund teuml peumlrjetojneuml dhimbje abdominale dhe

meumllccedilia e tyre mund teuml jeteuml e zmadhuar dhe e enjtur si dhe mund teuml keneuml humbje neuml pesheuml

dhe ethe

13 Diagnoza

Njeuml analizeuml e thjeshteuml gjaku mund teuml diagnstifikojeuml lehteumlsisht njeuml infeksion me hepatit B

Ky test diagnostifikues keumlrkon antigeneumlt dhe antitrupat neuml gjak Neumlse mendoni se jeni

infektuar koheumlt e fundit duhet teuml kalojneuml nga 4 ndash 6 javeuml neuml meumlnyreuml qeuml virusi teuml gjendet neuml

gjakun tuaj8

Neumlse testi tregon se ju nuk jeni i infektuar me hepatit B mos harroni qeuml jeni akoma neuml

risk Merrni vaksineumln e hepatit B 6 muaj pasi ju keni kuptuar qeuml jeni i infektuar duhet teuml

beumlni njeuml tjeteumlr analizeuml gjaku Neumlse virusi nuk shfaqet do teuml thoteuml qeuml ju jeni imun ndaj

hepatit B dhe nuk mund teuml infektoheni seumlrish

Neumlse virusi eumlshteuml ende i pranisheumlm ateumlhereuml ju keni njeuml infeksion kronik me hepatit B

Neumlse njeuml pacient ka hepatit B kronik duhet teuml beumlneuml ccedildo 6 muaj kontrolle teuml rregullta te

mjeku specialist peumlr seumlmundjet e meumllccediliseuml (hepatologu) Mjeku do teuml beumljeuml ekzaminimin

fizik analiza gjaku si dhe EKO teuml meumllccediliseuml9

Disa prej analizave teuml gjakut teuml rekomanduara prej doktorit peumlrfshijneuml ALT (njeuml enzimeuml e

meumllccediliseuml qeuml tregon peumlr deumlmtime teuml organit) ngarkesa e virusit ( sasia e virusit hepatit B neuml

gjak) dhe AFP (qeuml tregon peumlr kancer teuml heparit) Disa pacienteuml mund teuml keneuml nevojeuml peumlr

biopsi

8 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D (December 2011) Hepatitis B

prevention diagnosis treatment and care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136 9 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT OF PERSONS WITH CHRONIC

HEPATITIS B INFECTION (PDF) World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

14

14 Trajtimi i Hepatitit B

Neuml rastin e infeksionit akut me hepatit B nuk ka njeuml trajtim teuml peumlrgjithsheumlm

Rekomandohet pushimi neuml krevat dhe menaxhimi i simptomave Organizmi do teuml luftojeuml

virusin permes mekanizmave teuml tij mbrojteumls Peumlr infeksionin kronik me hepatit B ende

nuk ka njeuml kureuml teuml ploteuml Gjithsesi pjesa meuml e madhe e teuml infektuareumlve me hepatit B

kronik mund teuml presin teuml jetojneuml gjateuml dhe teuml beumljneuml njeuml jeteuml teuml sheumlndetshme

Ka mjekime qeuml ndihmojneuml ngadalsimin e progresit teuml seumlmundjes seuml meumllccediliseuml duke ulur

aktivitetin e virusit Edhe pse jo teuml gjitheuml individeumlt me hepatit B kronik kaneuml nevojeuml peumlr

mjekim Mjeku do teuml teuml keumlrkojeuml teuml beumlsh kontrolle teuml pakteumln dy hereuml neuml vit dhe neuml bazeuml teuml

rezultateve teuml testeve diagnostike do teuml peumlrcaktojeuml edhe formeumln e mjekimit10

15 Diagnoza infermierore

Diagnoza e peumlrcaktuar nga ana e infermiereumlve teuml ushqyerit jo adekuat marrja e ushqimit

meuml e vogeumll se nevojat e organizmit anoreksia mundimi teuml vjellurat

Ndryshimi neuml absorbimin dhe metabolizmin e ushqimeve qeuml geumllltiten staza biliare rritja

e nevojave peumlr kalori averzioni ndaj ushqimeve mos interesimi peumlr ushqim ndryshimi i

ndjenjeumls peumlr shije dhimbje neuml bark humbja e pesheumls tonus i zvogeumlluar i muskujve

10 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT OF PERSONS WITH CHRONIC

HEPATITIS B INFECTION (PDF) World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

15

16 Menagjimi infermieror

1 Pacienti duhet teuml jeteuml i izoluar

2 Pacienti duhet teuml keumlshillohet qeuml teuml pushojeuml (mos teuml sforcohet fizikisht) gjateuml

gjendjes akute si dhe fazeumls me simptoma

3 Teuml peumlrmireumlsohet gjendja e teuml ushqyerit

4 Teuml shfryteumlzohen masat adekuate neuml meumlnyreuml qeuml teuml zvogeumllohet mundeumlsia e

shpeumlrndarjes seuml seumlmundjes

5 Teuml keumlshillohet pacienti qeuml teuml shikon fecesin peumlr prezenceuml teuml meleneumls

6 Teuml sigurohet pacienti peumlr peumlrkujdesjen optimale peumlr higjieneumln e gojeumls si dhe teuml

leumlkureumls

7 Rritja e afteumlsive peumlr kryerjen e puneumlve

a) Teuml keumlshillohet pacienti qeuml teuml pushon kur eumlshteuml i lodhur

b) Teuml ndihmohet pacienti neuml planifikimin e pushimit dhe aktiviteteve

fizike

c) Teuml peumlrkrahet gradualisht peumlr aktivitete dhe ushtrime teuml lehta gjateuml

peumlrmireumlsimit

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

16

Teuml fillohet me sjelljen si dhe ndryshimin e meumlnyreumls seuml jeteseumls neuml meumlnyreuml qeuml ta kthen apo

ta mban pesheumln e nevojshme trupore

Gjateuml infeksioneve me Hepatit Viral B eumlshteuml rrezik qeuml pacienti teuml humbeuml leumlngjet trupore

peumlr mes

a) Humbja e tepeumlrt peumlrmes teuml vjellurave si dhe barkqitjes si dhe

b) Nga procesi i ndryshimit teuml koagulimit teuml gjakut

Neuml keumlteuml rast ndihmon shumeuml dhe eumlshteuml i domosdosheumlm rehidratimi Mbajtja e hidratimit

adekuat mund teuml veumlrehet peumlrmes shenjave stabile vitale si

a) Turgori i leumlkureumls i mireuml

b) Mbushja e kapilareve

c) Qarkullimi i mireuml periferik i gjakut si dhe

d) Prezenca e mjaftueshme e urineumls

Infermieret mund teuml ndihmojneuml shumeuml edhe neuml aspektin moral apo shpirteumlror te keumlta

pacienteuml peumlr arsye se ata kaneuml njeuml veteuml besim shumeuml teuml uleumlt gjateuml seumlmundjes Kjo gjendje

mund teuml paraqitet si shqeteumlsim mbyllje neuml vetvete Kjo situate paraqitet si shkak i

izolimit teuml tyre periodeumls seuml gjateuml teuml seumlmundjes izolimit si dhe koheumlzgjatjes seuml sheumlrimit

Ata kaneuml frikeuml nga distancimi i njereumlzve nga ata peumlr shkak teuml mundeumlsiseuml seuml peumlrcjelljes seuml

infeksionit ndryshimeve negative trupore ndjenja e pa shpreseumls depresionit etj Neuml keumlteuml

rast duhet ta keumlshillojneuml pacientin qeuml ta pranoj vetveten ashtu siccedil eumlshteuml Ta shtojneuml veteuml

besimin ta pranojneuml vetveten si njeuml njeri qeuml vlen Teuml jeteuml i peumlrgjegjsheumlm peumlr veten

Eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi qeuml pacienteumlt teuml keumlshillohen qeuml teuml jeneuml teuml peumlrgjegjsheumlm edhe peumlr teuml

tjereumlt Teuml keneuml njohur peumlr mundeumlsit e shpeumlrndarjes seuml infeksionit tek teuml tjereumlt

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

17

17 Prioritetet e peumlrkujdesjes

1 Zvogeumllimi i ngarkeseumls seuml heparit gjer neuml peumlrmireumlsim

2 Pengimi i komplikimeve

3 Pranimi i situateumls nga ana e pacientit

4 Ti ipen pacientit informata teuml bollshme neuml lidhje me procesin e seumlmundjes prognozeumln

si dhe sheumlrimin

18 Intervenimi i nevojsheumlm

1 Monitorimi i hidratimit peumlrmes marrjes dhe lirimit teuml leumlngjeve

2 Monitorimi i koheumls seuml protrombineumls dhe shenjave teuml gjakderdhjes

3 Teuml shtyhet pacienti qeuml teuml ushqehet ulur neuml meumlnyreuml qeuml teuml zvogeumllohet shtypja neuml hepar

4 Ushqimi teuml jeteuml i shijsheumlm dhe teuml keteuml sa meuml pakeuml ereumlza

5 Teuml minimizohen neuml maksimum kontaktet e afeumlrta me njereumlz

6 Ti sqarohen masat mbrojteumlse neuml lidhje me transmetimin e seumlmundjes dhe prevenimin e

transmetimit tek pacienteumlt e tjereuml dhe familjaret e veteuml

7 Teuml udheumlzohet pacienti qeuml teuml ju ikeuml traumave qeuml mos teuml fitoj hematoma

2 QEumlLLIMI I PUNIMIT

1 Qeumlllimi i pareuml i keumltij punimi eumlshteuml teuml hulumtohet niveli i kujdesit infermieror neuml teuml

seumlmuarit me Hepatit Akut Viral ndash B neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm rdquoIsa Grezdardquo neuml

Gjakoveuml

2 Neuml kuadeumlr teuml keumltij punimi po ashtu si qeumlllim i dyteuml ishte teuml hulumtohet edhe numri

i teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje teuml cileumlt e kaneuml frekuentuar gjegjeumlsisht kaneuml

keumlrkuar sheumlrbime sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml Spital

3 Teuml analizohet mundeumlsia e peumlrmireumlsimit teuml kualitetit teuml sheumlrbimit infermieror ndaj

keumltyre pacienteumlve

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

18

3 MATERIALI DHE METODA

Lloji i hulumtimit Hulumtimi eumlshteuml retrospektiv Burim i teuml dheumlnave kaneuml sheumlrbyer

protokollet e rregjistrimit neuml Repartin Infektiv Njeumlsineuml e Transfuzionit si dhe neuml Njeumlsineuml

e Dializeumls neuml Spitalin Regjional ldquoIsa Grezdardquo neuml Gjakoveuml

Neuml keumlteuml hulumtim retrospektiv neuml teuml tri njeumlsiteuml i kemi gjetur 39 raste Neuml keumlto raste

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml trajtuar neuml repartin Infektiv teuml Spitalit teuml Peumlrgjithsheumlm

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

19

4 REZULTATET

41 Reparti Infektiv

Neuml bazeuml teuml hulumtimit del se neuml teuml tri njeumlsiteuml ku mund teuml trajtohen pacienteumlt me Hpatitin B

neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm neuml Gjakoveuml numri i pacienteumlve nuk eumlshteuml i madheuml por prapeuml

eumlshteuml neuml nivel shqeteumlsues

Neuml Repartin Infektiv gjateuml gjashteuml mujorit teuml pareuml gjithsejeuml janeuml shtruar 11 pacienteuml

Pacienteumlt janeuml nga vendbanime teuml ndryshme teuml regjionit teuml Gjakoveumls me peumlrjashtim teuml dy

pacienteumlve qeuml i peumlrkasin teuml njeumljteumls familje por qeuml nuk janeuml bashkeumlshorteuml Mosha e

pacienteumlve varion nga mosha 4 gjer tek ajo 48 vjeqare

Nr Emri Vendbanimi Mosha Gjinia Diagnoza Tretmani

1 H M K Xerxe 1975 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

2 A S K Demajn 1988 Femeumlr Hepatit

Viral B

Rep

Gjinekologjiseuml

3 R R A Gjakoveuml 1982 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtim neuml

Repart

4 S B M Rahovec 2012 Mashkull Hepatit

Viral B

Leumlshon Repartin

5 L F G Gjakoveuml 1970 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

6 A A H Rahovec 1997 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

7 I H T Junik 1974 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

8 B R A Shishmon 1996 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

9 K Z A Shishmon 1968 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

10 A RG Gjakoveuml 1993 Mashkull Hepatit

Viral B

Vdek

11 Sh S M Hereq 1977 Femeumlr Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

Tabela 1

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

20

Vendbanimi i pacienteve

Grafikoni 1

Sa i peumlrket pacienteumlve teuml hospitalizuar neuml repartin e infektiveumls veumlrehet se ka nga teuml gjitha

vendbanimet teuml cilat i peumlrkasin regjionit teuml Gjakoveumls Ka nga qyteti i Gjakoveumls fshatrave

peumlrreth si dhe nga komunat Rahovec e Junik

Nga kjo veumlrhet se nuk mund teuml themi peumlr prezenceumln e ndonjeuml epidemie por rastet janeuml

sporadike me peumlrjashtim teuml njeuml rasti teuml njeuml familje teuml njeuml fshati teuml Gjakoveumls ku teuml seumlmureuml

janeuml dy aneumltar teuml familjes Neuml bazeuml teuml mosheumls veumlrehet se nuk janeuml neuml maradheumlnje

bashkeumlshortore pra seumlmundja nuk eumlshteuml peumlrcjell peumlrmes aktit seksual por neuml ndonjeuml formeuml

tjeteumlr

27

73

Vendbanimi

Qytet

Fshat

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

21

Gjinia e pacienteve

Grafikoni 2

Sa i peumlrketeuml gjiniseuml seuml teuml infektuarve me hepatitin viral B nuk ka fare dallim sepse nga

njeumlmbeumldhjet personat e infektuar gjashteuml janeuml teuml peumlrkateumlsiseuml gjinore meshkuj ndeumlrsa peseuml

femra

5455

4545

Gjinia

Mashkuj Femra

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

22

Vendi i trajtimit

Grafikoni 3

Mjekimi i pacienteumlve peumlr sa ka sheumlnime gjegjeumlsisht peumlr sa janeuml peumlrcjelleuml neuml aspektin klinik

eumlshteuml neuml nivel shumeuml teuml mireuml Nga teuml gjitheuml pacienteumlt e hospitalizuar veteumlm njeumlri nga ata

ka vdekur

Peumlr tretman teuml meumltutjesheumlm si dhe peumlr sheumlrbime meuml profesionale sheumlndetsore tre pacient

janeuml peumlrcjelleuml neuml QKUK gjegjeumlsisht neuml Klinikeumln Infektive njeuml eumlshteuml peumlrcielleuml neuml repartin e

gjinekologjiseuml peumlr trajtim teuml meumltutjesheumlm peumlr shkak teuml shtatzaniseuml seuml saj kurse teuml tjereumlt

janeuml trajtuar me sukses neuml repartin e seumlmundjeve infektive

Qeuml rastet kaneuml qeneuml sporadike gjegjeumlsisht endemike tregon fakti qeuml veteumlm dy raste kaneuml

qeneuml teuml seuml njeumljteumls familje gjegjeumlsisht teuml teuml njeumljtit vendbanim Neuml keumlteuml aspekt vereumlhet njeuml

peumlrkujdesje e familjareumlve dhe personelit sheumlndetsore qeuml rastet teuml izolohen dhe trajtohen sa

meuml mireuml duke e ditur virulenceumln gjegjeumlsisht mundeumlsineuml e madhe teuml peumlrhapjes seuml keumlsaj

seumlmundje

909

909

4545

2727

909

Trajtimi Leumlshon Repartin

Rep Gjinekologjiseuml

Trajtohet ne Repart

Transfer ne QKUK

Vdes

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

23

42 Njeumlsia e transfuzionit

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml evidentuar neuml Njeumlsin e Transfuzionit neuml Gjakoveuml gjateuml

peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Nr Muaji Diagnoza Raste

1 Janar Hepatit Viral B 7

2 Shkurt Hepatit Viral B 2

3 Mars Hepatit Viral B 5

4 Prill Hepatit Viral B 1

5 Maj Hepatit Viral B 2

6 Qershor Hepatit Viral B 7

Tabela 2

Grafikoni 4

Neuml njeumlsin e transfuzionit neuml meumlnyreuml teuml rregullt beumlhet testimi i dheumlneumlsve e kuptohet edhe teuml

marreumlsve teuml gjakut dhe neumln produkteve teuml tij Neuml data bazen e keumltij institucioni

evidentohen teuml gjitha rastet e identifikuara me Hepatitin B Gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash

01 072016 neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 raste

Edhe pse nuk ka ndonjeuml indikacion teuml mireumlfillteuml shkencor eumlshteuml interesanteuml se neuml tre muaj

kemi shumeuml raste teuml paraqitura ndeumlrsa neuml tre muaj teuml tjereuml janeuml meuml teuml rralla

7 29

2 9

5 21

1 4

2 8

7 29

Paraqitja e rasteve sipas muajve

Janar

Shkurt

Mars

Prill

Maj

Qershor

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

24

Duke analizuar se keumlrkesa peumlr gjak eumlshteuml e rregullt si dhe donatoret e tij lajmeumlrohen neuml

bazeuml teuml keumlrkesave ateumlhereuml nuk mund teuml konkludojmeuml se pse eumlshteuml kjo situateuml e paraqitjes

seuml rasteve Personeli peumlrgjegjeumls i Njeumlsiseuml seuml Transfuzionit deklarohet se gjateuml muajve

janar mars edhe qershor nuk ka pasur ndonjeuml aksion peumlr mbledhjen e gjakut por kaneuml

qeneuml individ teuml cileumlt kaneuml dhuruar gjak peumlr familjaret e tyre

43 Njeumlsia e Dializeumls

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml cileumlt marrin sheumlrbimin e dializeumls neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Numri i

pacienteumlve

Diagnoza Mashkuj Femra Vendbanimi Koha e

trajtimit

Mosha

4 Hepatit Viral

B

1 3 Gjakoveuml 5 ndash 10 vite 45 ndash 67

vjeqar

Tabela 3

Neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml Gjakoveuml sheumlrbimet i marrin 4 pacienteuml teuml cileumlt janeuml teuml infektuar

me Hepatitin Viral B

Pacienteumlt janeuml teuml moshave nga 45 ndash 67 vjeqare dhe koha e qeumlndrimit teuml tyre neuml dializeuml

eumlshteuml nga 5 ndash 10 vite Duke e marreuml peumlr bazeuml seumlmundjen qeuml eumlshteuml mjafteuml agresive dhe qeuml

keumlrkon trajtim specifik veumlrehet se trajtimi i tyre neuml Njeumlsineuml e Dializeumls eumlshteuml mjaft

profesional dhe se sheumlrbimet sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml njeumlsi janeuml kualitative

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

25

5 DISKUTIMI

Neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm teuml Gjakoveumls tretman mjekeumlsor gjateuml gjashteuml mujorit teuml

pareuml teuml keumltij viti kaneuml keumlkuar 11 pacienteuml teuml cileumlt janeuml trajtuar neuml repartin infektiv

Neuml Njeumlsin e Dializeumls gjateuml keumlsaj periode sheumlrbimet janeuml duke i marr kateumlr pacient

Neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 pacienteuml me virusin B

Duke e marreuml peumlr bazeuml keumlteuml numeumlr teuml pacienteumlve evidentohet se infermieret janeuml

neuml kontakt teuml peumlrditsheumlm me ta

Edhe peumlr kundeumlr peumlrkujdesjes seuml mjekeumlve roli i infermierve eumlshteuml i madheuml neuml

trajtimin e ketyre pacienteumlve

Infermieret duhet teuml keneuml peumlrkujdesje sa meuml teuml madhe ndaj keumltyre pacienteumlve neuml teuml

gjitha drejtimet duke filluar nga

Peumlrkujdesja gjateuml puneumls peumlr eliminimin e mundeumlsive peumlr teuml

marr infeksione

Peumlrkujdesja mjekeumlsore ndaj tyre peumlrmes sheumlrbimeve

sheumlndetsore

Edukimi i pacienteumlve neuml aspektin e peumlrkujdesjes ndaj vetvetes

si dhe kujdesi ndaj teuml afeumlrmeumlve qeuml mos teuml peumlrcjellin infeksionin

tek ata

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

26

6 PEumlRFUNDIMI

Duke e analizuar mundeumlsiteuml e lehta teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje si dhe deumlmtimet qeuml

mund teuml shkaktohen gjereuml neuml invaliditet rrezikshmeumlrineuml e peumlrcjelljes seuml keumlsaj seumlmundje

mund teuml sjellim keumlto rekomandime

Sa meuml hereumlt teuml beumlhet diagnostifikimi i seumlmundjes neuml meumlnyreuml qeuml teuml ulet

shkalla e invaliditetit peumlr pacientin si dhe mundeumlsia e peumlrhapjes seuml

infeksionit tek teuml tjereumlt

Teuml beumlhet trajtimi sa meuml profesional dhe kualitativ i keumltyre pacienteumlve

Teuml ofrohen kushtet e trajtimit sa meuml optimale

Teuml beumlhet edukimi i pacienteumlve qeuml teuml keneuml njeuml jeteuml sa meuml teuml sheumlndosheuml si neuml

aspektin e higjienes ushqimit aktiviteteve etj

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

27

Teuml dheumlnat personale

Emri Leonora

Mbiemri Gashi

Data e lindjes 19071992

Kombeumlsia Shqiptare

Vendlindja Gjakoveuml

Vendbanimi Gjakoveuml

Gjendja civile Beqare

Telefoni +38649808015

E-maili noragashi03gmailcom

Shkollimi i meseumlm SHMM ldquoHysni Zajmirdquo Dega pediatri

Shkollimi i larteuml UGJ Fakulteti I Infermieriseuml

Dega Inferieri e peumlrgjithshme

Periudha e peumlrfundimit teuml

universitetit

2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

28

7 REFERENCAT

1 Hepatitis B FAQs for the Public mdash Transmission US Centers for

Disease Control and Prevention (CDC) Retrieved 2011-11-29

2 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D

(December 2011) Hepatitis B prevention diagnosis treatment and

care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136

3 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of

chronic hepatitis B a critical evaluation of standard treatment criteria

and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

4 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT

OF PERSONS WITH CHRONIC HEPATITIS B INFECTION (PDF)

World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

5 Villa E Fattovich G Mauro A Pasino M (January 2011) Natural

history of chronic HBV infection special emphasis on the prognostic

implications of the inactive carrier state versus chronic

hepatitis Digestive and Liver Disease 43 (Suppl 1) S8ndash

14 doi101016S1590-8658(10)60686-X

6 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd

ndash Zagreb 1984

7 Stefanovic S I saradnici Interna Medicina Medicinska knjiga

Beograd ndash Zagreb 1988

Page 3: UNIVERSITETI “FEHMI AGANI” GJAKOVË · 2017-03-01 · Leukocitet: mund të paraqitet leukopenija, leukocitoza, monocitoza, Limfocitet: janë të pranishme limfocitet atipike Sheqeri

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

2

DEKLARATA

Deklarateuml

Deklaroj se kjo temeuml eumlshteuml origjinale E gjitheuml literatura dhe burimet tjera qeuml i kam

shfryteumlzuar i kam cekur neuml rubrikeumln Referenca

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

3

Faleumlnderimet

Seuml pari faleumlnderoj Universitetin e Gjakoveumls lsquolsquoFehmi Aganirdquo Fakultetin e Mjekeumlsiseuml

Dega Infermieri qeuml meuml mundeumlsuan ta arrijeuml qeumlllimin e peumlrfundimit teuml keumlsaj etape teuml

shkollimit tim

Njeuml faleumlnderim i veccedilanteuml i takon mentorit tim Prof Ass Dr Idriz Berisha i cili me

peumlrkushtim profesional dhe teuml pa kursyshem meuml udheumlhoqi udheumlzoj dhe meumlsoj gjateuml

peumlrgatitjes seuml temeumls

Po ashtu faleumlnderoj edhe komisionin vlereumlsues i cili edhe peumlr kundeumlr angazhimeve

profesionale dhe arsimore gjeteumln koheuml dhe mundeumlsi qeuml teuml beumljneuml vlereumlsimin e punimit

Dua gjithashtu te faleumlnderoj edhe familjen time peumlr peumlrkrahjen morale dhe financiare qe

me dhaneuml gjereuml me tani

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

4

PEumlRMBAJTJA

Abstrakti 5

1 HYRJA 7

11Hepatiti B mjekimi dhe masat parandaluese10

12 Simptomat e hepatiti akut12

13 Diagnoza 13

14 Trajtimi i Hepatitit B 13

15 Diagnoza infermierore 14

16 Menagjimi infermieror15

17 Prioritetet e peumlrkujdesjes16

18 Intervenimi i nevojsheumlm16

2 QEumlLLIMI I PUNIMIT17

3 MATERIALI DHE METODA18

4 REZULTATET19

41 Reparti Infektiv19

42 Njeumlsia e transfuzionit23

43 Njeumlsia e Dializeumls24

6 DISKUTIMI25

7 PEumlRFUNDIMI DHE REKOMANDIMI26

8 Teuml dheumlnat personale27

9 REFERENCAT 28

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

5

Abstarkti

Hyrje

Hepatit eumlshteuml njeuml shprehje e peumlrgjithshme peumlr infeksione teuml gjeumlra virale bakteriale dhe jo

infektive teuml heparit teuml cilat rezultojneuml me ndryshime nekrotike teuml qelizave teuml heparit

Infeksioni i heparit mund teuml jeteuml nga infeksionet virale dhe bakteriale Shkaqet jo

infektive mund teuml jeneuml teuml natyreumls fizike apo leumlndeumlve kimike (alkooli medikamentet

kemikatet industrial) si dhe ato autoimune1

Materjali dhe Metodat

Lloji i hulumtimit Hulumtimi eumlshteuml retrospektiv Burimi i teuml dheumlnave kaneuml sheumlrbyer

protokollet e rregjistrimit neuml Repartin Infektiv Njeumlsineuml e Transfuzionit si dhe neuml Njeumlsineuml

e Dializeumls neuml Spitalin Regjional ldquoIsa Grezdardquo neuml Gjakoveuml

Neuml keumlteuml hulumtim retrospektiv neuml teuml tri njeumlsiteuml i kemi gjetur 39 raste Neuml keumlto raste

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml trajtuar neuml repartin Infektiv teuml Spitalit teuml Peumlrgjithsheumlm

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 0101-0107-2016

Rezultatet

Neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm teuml Gjakoveumls tretman mjekeumlsor gjateuml gjashteuml mujorit teuml pareuml teuml

keumltij viti kaneuml keumlkuar 11 pacienteuml teuml cileumlt janeuml trajtuar neuml repartin infektiv Neuml Njeumlsin e

Dializeumls gjateuml keumlsaj periode sheumlrbimet janeuml duke i marr kateumlr pacient Neuml Njeumlsineuml e

Transfuzionit janeuml evidentuar 24 pacienteuml me virusn B Mjekimi i pacienteumlve peumlr sa ka

sheumlnime gjegjeumlsisht peumlr sa janeuml peumlrcjelleuml neuml aspektin klinik eumlshteuml neuml nivel shumeuml teuml mireuml

Nga teuml gjitheuml pacienteumlt e hospitalizuar veteumlm njeumlri nga ta ka vdekur

Peumlr tretman teuml meumltutjesheumlm si dhe peumlr sheumlrbime meuml profesionale sheumlndetsore tre pacient

janeuml peumlrcjell neuml QKUK gjegjeumlsisht neuml Klinikeumln Infektive njeuml eumlshteuml peumlrciell neuml repartin e

gjinekologjiseuml peumlr trajtim teuml meumltutjesheumlm peumlr shkak teuml shtatzaniseuml seuml saj kurse teuml tjereumlt

janeuml trajtuar me sukses neuml repartin e seumlmundjeve infektive

Qeuml rastet kaneuml qeneuml sporadike gjegjeumlsisht endemike tregon fakti qeuml veteumlm dy raste kaneuml

qeneuml teuml seuml njeumljteumls familje gjegjeumlsisht teuml teuml njeumljtit vendbanim

1 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd ndash Zagreb 1988

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

6

Neuml keumlteuml aspekt vereumlhet njeuml peumlrkujdesje e familjareumlve dhe personelit sheumlndetsore qeuml rastet

teuml izolohen dhe trajtohen sa meuml mireuml duke e ditur virulenceumln gjegjeumlsisht mundeumlsin e

madhe teuml peumlrhapjes seuml keumlsaj seumlmundje

Konkludimi

Infermieret duhet teuml keneuml peumlrkujdesje sa meuml teuml madhe ndaj keumltyre pacienteumlve neuml teuml

gjitha drejtimet duke filluar nga

Peumlrkujdesja gjateuml puneumls peumlr eliminimin e mundeumlsive peumlr teuml

marr infeksione

Peumlrkujdesja mjekeumlsore ndaj tyre peumlrmes sheumlrbimeve

sheumlndetsore

Edukimi i pacienteumlve neuml aspektin e peumlrkujdesjes ndaj vetvetes

si dhe kujdesi ndaj teuml afeumlrmeve qeuml mos teuml peumlrcjellin infeksionin

tek ata

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

7

1 Hyrje

Hepatit eumlshteuml njeuml shprehje e peumlrgjithshme peumlr infeksione teuml gjeumlra virale bakteriale dhe jo

infektive teuml heparit teuml cilat rezultojneuml me ndryshime nekrotike teuml qelizave teuml heparit

Infeksioni i heparit mund teuml jeteuml nga infeksionet virale dhe bakteriale Shkaqet jo

infektive mund teuml jeneuml teuml natyreumls fizike apo leumlndeumlve kimike (alkooli medikamentet

kemikatet industrial) si dhe ato autoimune2

Hepatiti Viral mund teuml peumlrcillet peumlrmes gjakut apo leumlngjeve trupore apo edhe ushqimit

Infeksionet virale teuml heparit janeuml teuml njohura si A B C D E G dhe emeumlrohen neuml meumlnyreuml

specifike si psh B si HBV HCV-ja eumlshteuml peumlrgjegjeumls peumlr afro 30 teuml rasteve3

Rastet e tjera teuml infeksioneve teuml heparit peumlrfshijneuml citomegalovirusi (CMV) Epstein ndash

Barrov virusi (EBV) Mycobaterium avium kompleks (MAC) toksoplamazmosa dhe

histoplazmosa Hulumtimet kaneuml treguar se 20 teuml infektuarve me virusin e

imunodeficienceumls (HIV) kaneuml hepatit4

Hepatiti sipas studimeve teuml gjereuml tanishme mund teuml vie nga viruset bakteriet apo toksinet

teuml cilat mund teuml merren peumlrmes ushqimit ujit gjilpeumlrave mjeteve kirurgjike apo gjakut

Po ashtu mund teuml vie gjereuml te hepatiti edhe nga prezenca e kemikateve toksike si

tetrakloridi i karbonit nga medikamentet si sulfonamidet fenotiazina izoniazidi etj

Po ashtu te narkomanet peumlrcillet peumlrmes gjilpeumlrave jo sterile

Me rrezikshmeumlri teuml madhe peumlr teuml fituar hepatitin eumlshteuml edhe udheumltimi neuml vendet endemike

siccedil janeuml Kina Afrika Lindja e afeumlrt si dhe Azia juglindore

Hepatiti mund teuml jeteuml akut apo kronik Infeksioni kronik mund teuml sjell gjer teuml ndryshimet

fibrotike neuml hepar (cirroza) e cila mund teuml keteuml peumlrfundim fatal peumlr pacientin

2 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd ndash Zagreb 1988 3 Villa E Fattovich G Mauro A Pasino M (January 2011) Natural history of chronic HBV infection

special emphasis on the prognostic implications of the inactive carrier state versus chronic

hepatitis Digestive and Liver Disease 43 (Suppl 1) S8ndash14 doi101016S1590-8658(10)60686-X 4 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of chronic hepatitis B a critical

evaluation of standard treatment criteria and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

8

Diagnoza laboratorike

Te Hepatiti rriten enzimat e heparit (izoenzimet) ku mund teuml arrijneuml gjer neuml 4-10 hereuml meuml

teuml larta Mireumlpo neuml keumlto parametra ka ndryshime mes hepatitit viral dhe ati jo viral5

AST (aspartat transaminaza) ALT (alanin transaminaza) Neuml fillim i rritur Mund teuml

rritet 1 deri neuml dy javeuml para paraqitjes seuml zverdhjes (ikterit) pastaj ulen

Fosfataza alkaline (ALP) lehteumlsisht rritet

Eritrocitet (RBC) zvogeumllohen peumlr shkak teuml shkurtimit teuml jeteumls seuml tyre apo prezenceumls seuml

gjakderdhjes

Leukocitet mund teuml paraqitet leukopenija leukocitoza monocitoza

Limfocitet janeuml teuml pranishme limfocitet atipike

Sheqeri neuml gjak Tek hepatiti kemi hiperglikemi dhe hipoglikemi transitore peumlr shkak teuml

ndryshimit teuml funksioneve teuml heparit

Koha e protrombineumls mund teuml zgjatet peumlr shkak teuml disfunksionit teuml heparit

Prezenca e bilirubineumls neuml serum mund teuml jeteuml mbi 25 mg 100 ml Neumlse ngritet mbi 200

mg 100 ml prognoza eumlshteuml e keqe peumlr shkak teuml rritjes seuml nekrozeumls seuml qelizave

Biopsia e heparit zakonisht nuk eumlshteuml e nevojshme mireumlpo duhet marr neuml konsiderim

neumlse diagnoza nuk eumlshteuml e sigurt apo pasqyra klinike eumlshteuml atipike apo e zgjatur

Neuml urineuml rritet niveli i bilirubineumls si dhe mund teuml paraqitet proteinuria hematuria6

Hepatiti i Tipit B (HBV)

1 Shpeumlrndahet kryesisht peumlrmes gjakut neuml rrugeumlt perkutane apo permucosale Po

ashtu mund teuml shpeumlrndahet peumlrmes sekreteve teuml gojeumls gjidheumlnies aktiviteteve

seksuale (gjaku sperma apo sekreteve vagjinale)

2 Homoseksualet e gjiniseuml mashkullore kaneuml rrezikshmeumlri teuml madhe peumlr infeksione

3 Pas infeksionit akut 10 teuml pacienteumlve kalojneuml neuml statutin e barteumlsve apo

zhvillohet hepatiti kronik

4 HBV eumlshteuml shkaktar kryesor i cirrozeumls si dhe i karcinomeumls hepatocelulare

5 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd ndash Zagreb 1988 6 Stefanovic S I saradnici Interna Medicina Medicinska knjiga Beograd ndash Zagreb 1988

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

9

Hepatiti i tipit B

1 Periodeumln e inkubacionit e ka 2 deri neuml 3 muaj

2 Simptomat prodromale (fillim i fshehteuml) lodhja anoreksia ethet kalimtare

ndjesia e keqe neuml regjionin e barkut mundime teuml vjellura kokeumldhembja

3 Mundeuml gjithashtu teuml ju paraqitet mialgjia fotofobija artriti angioedema urtikaria

vaskuliti

4 Faza ikterike paraqitet njeuml javeuml gjereuml neuml dy muaj pas paraqitjes seuml simptomave

Peumlr secilin teuml seumlmur duhet teuml kemi bazeumln e teuml dheumlnave peumlr pacientin Teuml dheumlnat varen nga

shkaqet dhe llojin e hepatitit Teuml dheumlnat duhet teuml jeneuml

1 Aktiviteti i pacientit

a) Lodhja

b) Dobeumlsia

c) Dhimbje teuml muskujve

2 Qarkullimi i gjakut

a) Bradikardia

b) Cianoza neuml leumlkur dhe mukoza

3 Eliminimi

a) Opstipacioni

b) Barkqitja

c) Urina me ngjyreuml teuml mbyllteuml

4 Ushqimi

a) Humbja e oreksit (anoreksia)

b) Humbja e pesheumls

c) Rritja e pesheumls (edema)

d) Teuml vjellurat

e) Prezenca e ascitit

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

10

5 Ndryshimet neurologjike

a) Shqeteumlsimi

b) Peumlrgjumja

c) Letargjia

d) Kokeumldhembja

6 Dhimbjet

a) Ngeumlrccedilet neuml bark neuml kuadratin e djathteuml teuml sipeumlrm

b) Mialgjia

c) Artralgjia

d) Kruarje (pruritus)

7 Frymeumlmarrja

a) Gjendje e njeumljteuml me ateuml gripoze

b) Refuzimi I cigareve

11 Hepatiti B mjekimi dhe masat parandaluese

Hepatiti B eumlshteuml njeuml nga infek sionet serioze meuml teuml zakonshme teuml meumllccediliseuml Ai shkaktohet

nga virusi i hepatitit B (HBV) i cili sulmon meumllccedilineuml Rreth 350 milion jetojneuml me

infeksion kronik

Ai shkakton rreth 620000 vdekje ccedildo vit Virusi fillimisht gjendet neuml meumllccedili por gjithashtu

eumlshteuml prezent neuml gjak dhe neuml leumlngje teuml caktuara teuml trupit Kur njeuml person merr fillimisht

hepatitin B thuhet teuml keteuml njeuml infeksion akut Shumica e teuml rriturve janeuml neuml gjeumlndje teuml

luftojneuml virusin dhe ta eleminojneuml ateuml duke rimarreuml veten pa pasur asnjeuml simptomeuml

Neumlse virusi mbetet neuml gjak peumlr meuml shumeuml se 6 muaj ateumlhereuml individi zhvillon njeuml

infeksion kronik me hepatit B Fatmireumlsisht rreth 90 e teuml rriturve e rimarrin veten dhe

zhvillojneuml antitrupa peumlrkundrejt virusit teuml hepatitit B

Fatkeqeumlsisht te foshnjet e femijeumlt numri i teuml infektuareumlve qeuml zhvillojneuml infeksion kronik

eumlshteuml i larteuml Rreth 90 e teuml porsalindurve teuml infektuar me HBV seumlmuren nga hepatit B

kronik ndeumlrsa rreth 10 e feumlmijeumlve nuk zhvillojneuml infeksion kronik

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

11

Individeumlt qeuml rimarrin veten nga hepatiti akut do teuml zhvillojneuml antitrupa mbrojteumls Pas

infeksionit teuml pare me virusin trupi di teuml mbrojeuml organizmin nga njeuml rimarrje teuml HBV

(hepatit B virus)

Themi se ata beumlhen imun ndaj virusit teuml hepatitit B Ndeumlrsa ata qeuml nuk mund teuml

eleminojneuml virusin edhe pas 6 muajsh infeksion virusi qeumlndron neuml meumllccedili dhe gjak peumlr teuml

gjitheuml jeteumln Keumlta individeuml diagnostifikohen me hepatit B kronik

Edhe pse shumica e individeumlve me hepatit B kronik beumljneuml njeuml jeteuml teuml sheumlndetshme ata

janeuml gjithmoneuml neuml rrezik peumlr zhvillimin e seumlmundjeve serioze teuml meumllccediliseuml gjateuml jeteumls seuml

tyre Virusi neuml meumlnyreuml teuml fshehteuml dhe teuml vazhdueshme sulmon meumllccedilineuml peumlr shumeuml vite pa

u veumlneuml re nga njeriu7

Melccedilia eumlshteuml organi meuml i madh i trupit Kjo struktureuml trekeumlndore e kuqeumlrremteuml shtrihet neuml

kavitetin e sipeumlrm teuml djathteuml teuml abdomenit menjeumlhereuml poshteuml diafragmeumls Meumllccedilia luan njeuml

rol vital neuml trupin e njeriut sepse prodhon dhe peumlrpunon njeuml gameuml teuml gjereuml substancash

kimike si proteinat plazmatike (albuminat) dhe faktoreumlt koagulues Meumllccedilia prodhon

kolesterolin dhe proteinat qeuml ndihmojneuml gjakun peumlr teuml transportuar yndyrnat neuml pjeseuml teuml

ndryshme teuml trupit Qelizat e meumllccediliseuml gjithashtu sekretojne bileumln e cila eleminon

mbeturinat nga meumllccedilia dhe ndihmon neuml shpeumlrbeumlrjen dhe absorbimin e yndyrnave neuml

zorreumln e holleuml Njeuml tjeteumlr funksion madhor eumlshteuml peumlrpunimi i leumlndeumlve ushqimore Meumllccedilia

ruan glukozeumln e tepeumlrt si glikogjen Po ashtu kontrollon nivelet neuml gjak teuml aminoacideve

Nqs niveli i aminoacideve eumlshteuml shumeuml i larteuml meumllccedilia konverton tepriceumln neuml glukozeuml

proteina aminoacide teuml tjera dhe ure Seuml fundmi meumllccedilia ndihmon neuml pastrimin e gjakut

prej barnave dhe helmeve Keumlto susbstanca shpeumlrbehen dhe ekskretohen neuml bileuml

7 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of chronic hepatitis B a critical

evaluation of standard treatment criteria and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

12

12 Simptomat e hepatiti akut

Shumica e teuml infektuareumlve nuk zhvillojneuml simptoma gjateuml fazeumls akute teuml infeksionit me

hepatit B Ndonjeuml simptomeuml qeuml mund teuml shfaqet eumlshteuml e ngjashme me simptomat e gripit

ku peumlrfshijneuml ethen lodhjen dhimbje teuml muskujve dhe kyccedileve humbje teuml oreksit dhe teuml

vjella Veteumlm 1 e individeumlve teuml infektuar shfaqin probleme serioze ndeumlrkoheuml qeuml

organizmi i tyre eumlshteuml duke luftuar me virusin Simptomat serioze peumlrfshijneuml nauzeneuml teuml

vjellat zverdhje teuml leumlkureumls dhe teuml syve teuml quajtur ikter(verdheumlz) Stomaku i keumltyre

pacienteumlve mund teuml zmadhohet Kjo gjeumlndje eumlshteuml keumlrceumlnuse peumlr jeteumln dhe keumlrkon

veumlmendje teuml menjeumlhershme mjekeumlsore

Simptomat e hepatiti kronik

Hepatiti B ndryshe quhet dhe infeksion i heshtur sepse shumica e individeumlve nuk dineuml qeuml

janeuml teuml infektuar Personat me hepatit B kronik mund teuml jetojneuml peumlr dekada pa pasur asnjeuml

simptomeuml Edhe pse nuk kaneuml simptoma virusi i hepatit B shkakton neuml heshtje deumlmtime

teuml meumllccediliseuml per vite me radheuml Neuml meumllccedili infeksioni me hepatit B kronik mund teuml ccedilojeuml neuml

cirozeuml e cila eumlsheuml njeuml gjeumlndje ku qelizat e meumllccediliseuml infiltrohen nga indi fibrotik Kjo e beumln

meumllccedilineuml meuml pak efektive ndeumlrsa neuml cirozeumln e avancuar meumllccedilia nuk funksionon meuml duke

zhvilluar insuficcedilienceuml hepatike Pacienteumlt me hepatit B kronik janeuml neuml rrezik peumlr

zhvillimin e kancerit teuml meumllccediliseuml Simptomat neuml keumlto raste nuk janeuml specifike

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

13

Pacienteumlt mund teuml mos keneuml simptoma ose mund teuml peumlrjetojneuml dhimbje abdominale dhe

meumllccedilia e tyre mund teuml jeteuml e zmadhuar dhe e enjtur si dhe mund teuml keneuml humbje neuml pesheuml

dhe ethe

13 Diagnoza

Njeuml analizeuml e thjeshteuml gjaku mund teuml diagnstifikojeuml lehteumlsisht njeuml infeksion me hepatit B

Ky test diagnostifikues keumlrkon antigeneumlt dhe antitrupat neuml gjak Neumlse mendoni se jeni

infektuar koheumlt e fundit duhet teuml kalojneuml nga 4 ndash 6 javeuml neuml meumlnyreuml qeuml virusi teuml gjendet neuml

gjakun tuaj8

Neumlse testi tregon se ju nuk jeni i infektuar me hepatit B mos harroni qeuml jeni akoma neuml

risk Merrni vaksineumln e hepatit B 6 muaj pasi ju keni kuptuar qeuml jeni i infektuar duhet teuml

beumlni njeuml tjeteumlr analizeuml gjaku Neumlse virusi nuk shfaqet do teuml thoteuml qeuml ju jeni imun ndaj

hepatit B dhe nuk mund teuml infektoheni seumlrish

Neumlse virusi eumlshteuml ende i pranisheumlm ateumlhereuml ju keni njeuml infeksion kronik me hepatit B

Neumlse njeuml pacient ka hepatit B kronik duhet teuml beumlneuml ccedildo 6 muaj kontrolle teuml rregullta te

mjeku specialist peumlr seumlmundjet e meumllccediliseuml (hepatologu) Mjeku do teuml beumljeuml ekzaminimin

fizik analiza gjaku si dhe EKO teuml meumllccediliseuml9

Disa prej analizave teuml gjakut teuml rekomanduara prej doktorit peumlrfshijneuml ALT (njeuml enzimeuml e

meumllccediliseuml qeuml tregon peumlr deumlmtime teuml organit) ngarkesa e virusit ( sasia e virusit hepatit B neuml

gjak) dhe AFP (qeuml tregon peumlr kancer teuml heparit) Disa pacienteuml mund teuml keneuml nevojeuml peumlr

biopsi

8 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D (December 2011) Hepatitis B

prevention diagnosis treatment and care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136 9 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT OF PERSONS WITH CHRONIC

HEPATITIS B INFECTION (PDF) World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

14

14 Trajtimi i Hepatitit B

Neuml rastin e infeksionit akut me hepatit B nuk ka njeuml trajtim teuml peumlrgjithsheumlm

Rekomandohet pushimi neuml krevat dhe menaxhimi i simptomave Organizmi do teuml luftojeuml

virusin permes mekanizmave teuml tij mbrojteumls Peumlr infeksionin kronik me hepatit B ende

nuk ka njeuml kureuml teuml ploteuml Gjithsesi pjesa meuml e madhe e teuml infektuareumlve me hepatit B

kronik mund teuml presin teuml jetojneuml gjateuml dhe teuml beumljneuml njeuml jeteuml teuml sheumlndetshme

Ka mjekime qeuml ndihmojneuml ngadalsimin e progresit teuml seumlmundjes seuml meumllccediliseuml duke ulur

aktivitetin e virusit Edhe pse jo teuml gjitheuml individeumlt me hepatit B kronik kaneuml nevojeuml peumlr

mjekim Mjeku do teuml teuml keumlrkojeuml teuml beumlsh kontrolle teuml pakteumln dy hereuml neuml vit dhe neuml bazeuml teuml

rezultateve teuml testeve diagnostike do teuml peumlrcaktojeuml edhe formeumln e mjekimit10

15 Diagnoza infermierore

Diagnoza e peumlrcaktuar nga ana e infermiereumlve teuml ushqyerit jo adekuat marrja e ushqimit

meuml e vogeumll se nevojat e organizmit anoreksia mundimi teuml vjellurat

Ndryshimi neuml absorbimin dhe metabolizmin e ushqimeve qeuml geumllltiten staza biliare rritja

e nevojave peumlr kalori averzioni ndaj ushqimeve mos interesimi peumlr ushqim ndryshimi i

ndjenjeumls peumlr shije dhimbje neuml bark humbja e pesheumls tonus i zvogeumlluar i muskujve

10 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT OF PERSONS WITH CHRONIC

HEPATITIS B INFECTION (PDF) World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

15

16 Menagjimi infermieror

1 Pacienti duhet teuml jeteuml i izoluar

2 Pacienti duhet teuml keumlshillohet qeuml teuml pushojeuml (mos teuml sforcohet fizikisht) gjateuml

gjendjes akute si dhe fazeumls me simptoma

3 Teuml peumlrmireumlsohet gjendja e teuml ushqyerit

4 Teuml shfryteumlzohen masat adekuate neuml meumlnyreuml qeuml teuml zvogeumllohet mundeumlsia e

shpeumlrndarjes seuml seumlmundjes

5 Teuml keumlshillohet pacienti qeuml teuml shikon fecesin peumlr prezenceuml teuml meleneumls

6 Teuml sigurohet pacienti peumlr peumlrkujdesjen optimale peumlr higjieneumln e gojeumls si dhe teuml

leumlkureumls

7 Rritja e afteumlsive peumlr kryerjen e puneumlve

a) Teuml keumlshillohet pacienti qeuml teuml pushon kur eumlshteuml i lodhur

b) Teuml ndihmohet pacienti neuml planifikimin e pushimit dhe aktiviteteve

fizike

c) Teuml peumlrkrahet gradualisht peumlr aktivitete dhe ushtrime teuml lehta gjateuml

peumlrmireumlsimit

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

16

Teuml fillohet me sjelljen si dhe ndryshimin e meumlnyreumls seuml jeteseumls neuml meumlnyreuml qeuml ta kthen apo

ta mban pesheumln e nevojshme trupore

Gjateuml infeksioneve me Hepatit Viral B eumlshteuml rrezik qeuml pacienti teuml humbeuml leumlngjet trupore

peumlr mes

a) Humbja e tepeumlrt peumlrmes teuml vjellurave si dhe barkqitjes si dhe

b) Nga procesi i ndryshimit teuml koagulimit teuml gjakut

Neuml keumlteuml rast ndihmon shumeuml dhe eumlshteuml i domosdosheumlm rehidratimi Mbajtja e hidratimit

adekuat mund teuml veumlrehet peumlrmes shenjave stabile vitale si

a) Turgori i leumlkureumls i mireuml

b) Mbushja e kapilareve

c) Qarkullimi i mireuml periferik i gjakut si dhe

d) Prezenca e mjaftueshme e urineumls

Infermieret mund teuml ndihmojneuml shumeuml edhe neuml aspektin moral apo shpirteumlror te keumlta

pacienteuml peumlr arsye se ata kaneuml njeuml veteuml besim shumeuml teuml uleumlt gjateuml seumlmundjes Kjo gjendje

mund teuml paraqitet si shqeteumlsim mbyllje neuml vetvete Kjo situate paraqitet si shkak i

izolimit teuml tyre periodeumls seuml gjateuml teuml seumlmundjes izolimit si dhe koheumlzgjatjes seuml sheumlrimit

Ata kaneuml frikeuml nga distancimi i njereumlzve nga ata peumlr shkak teuml mundeumlsiseuml seuml peumlrcjelljes seuml

infeksionit ndryshimeve negative trupore ndjenja e pa shpreseumls depresionit etj Neuml keumlteuml

rast duhet ta keumlshillojneuml pacientin qeuml ta pranoj vetveten ashtu siccedil eumlshteuml Ta shtojneuml veteuml

besimin ta pranojneuml vetveten si njeuml njeri qeuml vlen Teuml jeteuml i peumlrgjegjsheumlm peumlr veten

Eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi qeuml pacienteumlt teuml keumlshillohen qeuml teuml jeneuml teuml peumlrgjegjsheumlm edhe peumlr teuml

tjereumlt Teuml keneuml njohur peumlr mundeumlsit e shpeumlrndarjes seuml infeksionit tek teuml tjereumlt

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

17

17 Prioritetet e peumlrkujdesjes

1 Zvogeumllimi i ngarkeseumls seuml heparit gjer neuml peumlrmireumlsim

2 Pengimi i komplikimeve

3 Pranimi i situateumls nga ana e pacientit

4 Ti ipen pacientit informata teuml bollshme neuml lidhje me procesin e seumlmundjes prognozeumln

si dhe sheumlrimin

18 Intervenimi i nevojsheumlm

1 Monitorimi i hidratimit peumlrmes marrjes dhe lirimit teuml leumlngjeve

2 Monitorimi i koheumls seuml protrombineumls dhe shenjave teuml gjakderdhjes

3 Teuml shtyhet pacienti qeuml teuml ushqehet ulur neuml meumlnyreuml qeuml teuml zvogeumllohet shtypja neuml hepar

4 Ushqimi teuml jeteuml i shijsheumlm dhe teuml keteuml sa meuml pakeuml ereumlza

5 Teuml minimizohen neuml maksimum kontaktet e afeumlrta me njereumlz

6 Ti sqarohen masat mbrojteumlse neuml lidhje me transmetimin e seumlmundjes dhe prevenimin e

transmetimit tek pacienteumlt e tjereuml dhe familjaret e veteuml

7 Teuml udheumlzohet pacienti qeuml teuml ju ikeuml traumave qeuml mos teuml fitoj hematoma

2 QEumlLLIMI I PUNIMIT

1 Qeumlllimi i pareuml i keumltij punimi eumlshteuml teuml hulumtohet niveli i kujdesit infermieror neuml teuml

seumlmuarit me Hepatit Akut Viral ndash B neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm rdquoIsa Grezdardquo neuml

Gjakoveuml

2 Neuml kuadeumlr teuml keumltij punimi po ashtu si qeumlllim i dyteuml ishte teuml hulumtohet edhe numri

i teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje teuml cileumlt e kaneuml frekuentuar gjegjeumlsisht kaneuml

keumlrkuar sheumlrbime sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml Spital

3 Teuml analizohet mundeumlsia e peumlrmireumlsimit teuml kualitetit teuml sheumlrbimit infermieror ndaj

keumltyre pacienteumlve

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

18

3 MATERIALI DHE METODA

Lloji i hulumtimit Hulumtimi eumlshteuml retrospektiv Burim i teuml dheumlnave kaneuml sheumlrbyer

protokollet e rregjistrimit neuml Repartin Infektiv Njeumlsineuml e Transfuzionit si dhe neuml Njeumlsineuml

e Dializeumls neuml Spitalin Regjional ldquoIsa Grezdardquo neuml Gjakoveuml

Neuml keumlteuml hulumtim retrospektiv neuml teuml tri njeumlsiteuml i kemi gjetur 39 raste Neuml keumlto raste

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml trajtuar neuml repartin Infektiv teuml Spitalit teuml Peumlrgjithsheumlm

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

19

4 REZULTATET

41 Reparti Infektiv

Neuml bazeuml teuml hulumtimit del se neuml teuml tri njeumlsiteuml ku mund teuml trajtohen pacienteumlt me Hpatitin B

neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm neuml Gjakoveuml numri i pacienteumlve nuk eumlshteuml i madheuml por prapeuml

eumlshteuml neuml nivel shqeteumlsues

Neuml Repartin Infektiv gjateuml gjashteuml mujorit teuml pareuml gjithsejeuml janeuml shtruar 11 pacienteuml

Pacienteumlt janeuml nga vendbanime teuml ndryshme teuml regjionit teuml Gjakoveumls me peumlrjashtim teuml dy

pacienteumlve qeuml i peumlrkasin teuml njeumljteumls familje por qeuml nuk janeuml bashkeumlshorteuml Mosha e

pacienteumlve varion nga mosha 4 gjer tek ajo 48 vjeqare

Nr Emri Vendbanimi Mosha Gjinia Diagnoza Tretmani

1 H M K Xerxe 1975 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

2 A S K Demajn 1988 Femeumlr Hepatit

Viral B

Rep

Gjinekologjiseuml

3 R R A Gjakoveuml 1982 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtim neuml

Repart

4 S B M Rahovec 2012 Mashkull Hepatit

Viral B

Leumlshon Repartin

5 L F G Gjakoveuml 1970 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

6 A A H Rahovec 1997 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

7 I H T Junik 1974 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

8 B R A Shishmon 1996 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

9 K Z A Shishmon 1968 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

10 A RG Gjakoveuml 1993 Mashkull Hepatit

Viral B

Vdek

11 Sh S M Hereq 1977 Femeumlr Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

Tabela 1

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

20

Vendbanimi i pacienteve

Grafikoni 1

Sa i peumlrket pacienteumlve teuml hospitalizuar neuml repartin e infektiveumls veumlrehet se ka nga teuml gjitha

vendbanimet teuml cilat i peumlrkasin regjionit teuml Gjakoveumls Ka nga qyteti i Gjakoveumls fshatrave

peumlrreth si dhe nga komunat Rahovec e Junik

Nga kjo veumlrhet se nuk mund teuml themi peumlr prezenceumln e ndonjeuml epidemie por rastet janeuml

sporadike me peumlrjashtim teuml njeuml rasti teuml njeuml familje teuml njeuml fshati teuml Gjakoveumls ku teuml seumlmureuml

janeuml dy aneumltar teuml familjes Neuml bazeuml teuml mosheumls veumlrehet se nuk janeuml neuml maradheumlnje

bashkeumlshortore pra seumlmundja nuk eumlshteuml peumlrcjell peumlrmes aktit seksual por neuml ndonjeuml formeuml

tjeteumlr

27

73

Vendbanimi

Qytet

Fshat

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

21

Gjinia e pacienteve

Grafikoni 2

Sa i peumlrketeuml gjiniseuml seuml teuml infektuarve me hepatitin viral B nuk ka fare dallim sepse nga

njeumlmbeumldhjet personat e infektuar gjashteuml janeuml teuml peumlrkateumlsiseuml gjinore meshkuj ndeumlrsa peseuml

femra

5455

4545

Gjinia

Mashkuj Femra

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

22

Vendi i trajtimit

Grafikoni 3

Mjekimi i pacienteumlve peumlr sa ka sheumlnime gjegjeumlsisht peumlr sa janeuml peumlrcjelleuml neuml aspektin klinik

eumlshteuml neuml nivel shumeuml teuml mireuml Nga teuml gjitheuml pacienteumlt e hospitalizuar veteumlm njeumlri nga ata

ka vdekur

Peumlr tretman teuml meumltutjesheumlm si dhe peumlr sheumlrbime meuml profesionale sheumlndetsore tre pacient

janeuml peumlrcjelleuml neuml QKUK gjegjeumlsisht neuml Klinikeumln Infektive njeuml eumlshteuml peumlrcielleuml neuml repartin e

gjinekologjiseuml peumlr trajtim teuml meumltutjesheumlm peumlr shkak teuml shtatzaniseuml seuml saj kurse teuml tjereumlt

janeuml trajtuar me sukses neuml repartin e seumlmundjeve infektive

Qeuml rastet kaneuml qeneuml sporadike gjegjeumlsisht endemike tregon fakti qeuml veteumlm dy raste kaneuml

qeneuml teuml seuml njeumljteumls familje gjegjeumlsisht teuml teuml njeumljtit vendbanim Neuml keumlteuml aspekt vereumlhet njeuml

peumlrkujdesje e familjareumlve dhe personelit sheumlndetsore qeuml rastet teuml izolohen dhe trajtohen sa

meuml mireuml duke e ditur virulenceumln gjegjeumlsisht mundeumlsineuml e madhe teuml peumlrhapjes seuml keumlsaj

seumlmundje

909

909

4545

2727

909

Trajtimi Leumlshon Repartin

Rep Gjinekologjiseuml

Trajtohet ne Repart

Transfer ne QKUK

Vdes

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

23

42 Njeumlsia e transfuzionit

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml evidentuar neuml Njeumlsin e Transfuzionit neuml Gjakoveuml gjateuml

peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Nr Muaji Diagnoza Raste

1 Janar Hepatit Viral B 7

2 Shkurt Hepatit Viral B 2

3 Mars Hepatit Viral B 5

4 Prill Hepatit Viral B 1

5 Maj Hepatit Viral B 2

6 Qershor Hepatit Viral B 7

Tabela 2

Grafikoni 4

Neuml njeumlsin e transfuzionit neuml meumlnyreuml teuml rregullt beumlhet testimi i dheumlneumlsve e kuptohet edhe teuml

marreumlsve teuml gjakut dhe neumln produkteve teuml tij Neuml data bazen e keumltij institucioni

evidentohen teuml gjitha rastet e identifikuara me Hepatitin B Gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash

01 072016 neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 raste

Edhe pse nuk ka ndonjeuml indikacion teuml mireumlfillteuml shkencor eumlshteuml interesanteuml se neuml tre muaj

kemi shumeuml raste teuml paraqitura ndeumlrsa neuml tre muaj teuml tjereuml janeuml meuml teuml rralla

7 29

2 9

5 21

1 4

2 8

7 29

Paraqitja e rasteve sipas muajve

Janar

Shkurt

Mars

Prill

Maj

Qershor

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

24

Duke analizuar se keumlrkesa peumlr gjak eumlshteuml e rregullt si dhe donatoret e tij lajmeumlrohen neuml

bazeuml teuml keumlrkesave ateumlhereuml nuk mund teuml konkludojmeuml se pse eumlshteuml kjo situateuml e paraqitjes

seuml rasteve Personeli peumlrgjegjeumls i Njeumlsiseuml seuml Transfuzionit deklarohet se gjateuml muajve

janar mars edhe qershor nuk ka pasur ndonjeuml aksion peumlr mbledhjen e gjakut por kaneuml

qeneuml individ teuml cileumlt kaneuml dhuruar gjak peumlr familjaret e tyre

43 Njeumlsia e Dializeumls

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml cileumlt marrin sheumlrbimin e dializeumls neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Numri i

pacienteumlve

Diagnoza Mashkuj Femra Vendbanimi Koha e

trajtimit

Mosha

4 Hepatit Viral

B

1 3 Gjakoveuml 5 ndash 10 vite 45 ndash 67

vjeqar

Tabela 3

Neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml Gjakoveuml sheumlrbimet i marrin 4 pacienteuml teuml cileumlt janeuml teuml infektuar

me Hepatitin Viral B

Pacienteumlt janeuml teuml moshave nga 45 ndash 67 vjeqare dhe koha e qeumlndrimit teuml tyre neuml dializeuml

eumlshteuml nga 5 ndash 10 vite Duke e marreuml peumlr bazeuml seumlmundjen qeuml eumlshteuml mjafteuml agresive dhe qeuml

keumlrkon trajtim specifik veumlrehet se trajtimi i tyre neuml Njeumlsineuml e Dializeumls eumlshteuml mjaft

profesional dhe se sheumlrbimet sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml njeumlsi janeuml kualitative

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

25

5 DISKUTIMI

Neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm teuml Gjakoveumls tretman mjekeumlsor gjateuml gjashteuml mujorit teuml

pareuml teuml keumltij viti kaneuml keumlkuar 11 pacienteuml teuml cileumlt janeuml trajtuar neuml repartin infektiv

Neuml Njeumlsin e Dializeumls gjateuml keumlsaj periode sheumlrbimet janeuml duke i marr kateumlr pacient

Neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 pacienteuml me virusin B

Duke e marreuml peumlr bazeuml keumlteuml numeumlr teuml pacienteumlve evidentohet se infermieret janeuml

neuml kontakt teuml peumlrditsheumlm me ta

Edhe peumlr kundeumlr peumlrkujdesjes seuml mjekeumlve roli i infermierve eumlshteuml i madheuml neuml

trajtimin e ketyre pacienteumlve

Infermieret duhet teuml keneuml peumlrkujdesje sa meuml teuml madhe ndaj keumltyre pacienteumlve neuml teuml

gjitha drejtimet duke filluar nga

Peumlrkujdesja gjateuml puneumls peumlr eliminimin e mundeumlsive peumlr teuml

marr infeksione

Peumlrkujdesja mjekeumlsore ndaj tyre peumlrmes sheumlrbimeve

sheumlndetsore

Edukimi i pacienteumlve neuml aspektin e peumlrkujdesjes ndaj vetvetes

si dhe kujdesi ndaj teuml afeumlrmeumlve qeuml mos teuml peumlrcjellin infeksionin

tek ata

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

26

6 PEumlRFUNDIMI

Duke e analizuar mundeumlsiteuml e lehta teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje si dhe deumlmtimet qeuml

mund teuml shkaktohen gjereuml neuml invaliditet rrezikshmeumlrineuml e peumlrcjelljes seuml keumlsaj seumlmundje

mund teuml sjellim keumlto rekomandime

Sa meuml hereumlt teuml beumlhet diagnostifikimi i seumlmundjes neuml meumlnyreuml qeuml teuml ulet

shkalla e invaliditetit peumlr pacientin si dhe mundeumlsia e peumlrhapjes seuml

infeksionit tek teuml tjereumlt

Teuml beumlhet trajtimi sa meuml profesional dhe kualitativ i keumltyre pacienteumlve

Teuml ofrohen kushtet e trajtimit sa meuml optimale

Teuml beumlhet edukimi i pacienteumlve qeuml teuml keneuml njeuml jeteuml sa meuml teuml sheumlndosheuml si neuml

aspektin e higjienes ushqimit aktiviteteve etj

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

27

Teuml dheumlnat personale

Emri Leonora

Mbiemri Gashi

Data e lindjes 19071992

Kombeumlsia Shqiptare

Vendlindja Gjakoveuml

Vendbanimi Gjakoveuml

Gjendja civile Beqare

Telefoni +38649808015

E-maili noragashi03gmailcom

Shkollimi i meseumlm SHMM ldquoHysni Zajmirdquo Dega pediatri

Shkollimi i larteuml UGJ Fakulteti I Infermieriseuml

Dega Inferieri e peumlrgjithshme

Periudha e peumlrfundimit teuml

universitetit

2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

28

7 REFERENCAT

1 Hepatitis B FAQs for the Public mdash Transmission US Centers for

Disease Control and Prevention (CDC) Retrieved 2011-11-29

2 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D

(December 2011) Hepatitis B prevention diagnosis treatment and

care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136

3 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of

chronic hepatitis B a critical evaluation of standard treatment criteria

and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

4 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT

OF PERSONS WITH CHRONIC HEPATITIS B INFECTION (PDF)

World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

5 Villa E Fattovich G Mauro A Pasino M (January 2011) Natural

history of chronic HBV infection special emphasis on the prognostic

implications of the inactive carrier state versus chronic

hepatitis Digestive and Liver Disease 43 (Suppl 1) S8ndash

14 doi101016S1590-8658(10)60686-X

6 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd

ndash Zagreb 1984

7 Stefanovic S I saradnici Interna Medicina Medicinska knjiga

Beograd ndash Zagreb 1988

Page 4: UNIVERSITETI “FEHMI AGANI” GJAKOVË · 2017-03-01 · Leukocitet: mund të paraqitet leukopenija, leukocitoza, monocitoza, Limfocitet: janë të pranishme limfocitet atipike Sheqeri

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

3

Faleumlnderimet

Seuml pari faleumlnderoj Universitetin e Gjakoveumls lsquolsquoFehmi Aganirdquo Fakultetin e Mjekeumlsiseuml

Dega Infermieri qeuml meuml mundeumlsuan ta arrijeuml qeumlllimin e peumlrfundimit teuml keumlsaj etape teuml

shkollimit tim

Njeuml faleumlnderim i veccedilanteuml i takon mentorit tim Prof Ass Dr Idriz Berisha i cili me

peumlrkushtim profesional dhe teuml pa kursyshem meuml udheumlhoqi udheumlzoj dhe meumlsoj gjateuml

peumlrgatitjes seuml temeumls

Po ashtu faleumlnderoj edhe komisionin vlereumlsues i cili edhe peumlr kundeumlr angazhimeve

profesionale dhe arsimore gjeteumln koheuml dhe mundeumlsi qeuml teuml beumljneuml vlereumlsimin e punimit

Dua gjithashtu te faleumlnderoj edhe familjen time peumlr peumlrkrahjen morale dhe financiare qe

me dhaneuml gjereuml me tani

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

4

PEumlRMBAJTJA

Abstrakti 5

1 HYRJA 7

11Hepatiti B mjekimi dhe masat parandaluese10

12 Simptomat e hepatiti akut12

13 Diagnoza 13

14 Trajtimi i Hepatitit B 13

15 Diagnoza infermierore 14

16 Menagjimi infermieror15

17 Prioritetet e peumlrkujdesjes16

18 Intervenimi i nevojsheumlm16

2 QEumlLLIMI I PUNIMIT17

3 MATERIALI DHE METODA18

4 REZULTATET19

41 Reparti Infektiv19

42 Njeumlsia e transfuzionit23

43 Njeumlsia e Dializeumls24

6 DISKUTIMI25

7 PEumlRFUNDIMI DHE REKOMANDIMI26

8 Teuml dheumlnat personale27

9 REFERENCAT 28

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

5

Abstarkti

Hyrje

Hepatit eumlshteuml njeuml shprehje e peumlrgjithshme peumlr infeksione teuml gjeumlra virale bakteriale dhe jo

infektive teuml heparit teuml cilat rezultojneuml me ndryshime nekrotike teuml qelizave teuml heparit

Infeksioni i heparit mund teuml jeteuml nga infeksionet virale dhe bakteriale Shkaqet jo

infektive mund teuml jeneuml teuml natyreumls fizike apo leumlndeumlve kimike (alkooli medikamentet

kemikatet industrial) si dhe ato autoimune1

Materjali dhe Metodat

Lloji i hulumtimit Hulumtimi eumlshteuml retrospektiv Burimi i teuml dheumlnave kaneuml sheumlrbyer

protokollet e rregjistrimit neuml Repartin Infektiv Njeumlsineuml e Transfuzionit si dhe neuml Njeumlsineuml

e Dializeumls neuml Spitalin Regjional ldquoIsa Grezdardquo neuml Gjakoveuml

Neuml keumlteuml hulumtim retrospektiv neuml teuml tri njeumlsiteuml i kemi gjetur 39 raste Neuml keumlto raste

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml trajtuar neuml repartin Infektiv teuml Spitalit teuml Peumlrgjithsheumlm

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 0101-0107-2016

Rezultatet

Neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm teuml Gjakoveumls tretman mjekeumlsor gjateuml gjashteuml mujorit teuml pareuml teuml

keumltij viti kaneuml keumlkuar 11 pacienteuml teuml cileumlt janeuml trajtuar neuml repartin infektiv Neuml Njeumlsin e

Dializeumls gjateuml keumlsaj periode sheumlrbimet janeuml duke i marr kateumlr pacient Neuml Njeumlsineuml e

Transfuzionit janeuml evidentuar 24 pacienteuml me virusn B Mjekimi i pacienteumlve peumlr sa ka

sheumlnime gjegjeumlsisht peumlr sa janeuml peumlrcjelleuml neuml aspektin klinik eumlshteuml neuml nivel shumeuml teuml mireuml

Nga teuml gjitheuml pacienteumlt e hospitalizuar veteumlm njeumlri nga ta ka vdekur

Peumlr tretman teuml meumltutjesheumlm si dhe peumlr sheumlrbime meuml profesionale sheumlndetsore tre pacient

janeuml peumlrcjell neuml QKUK gjegjeumlsisht neuml Klinikeumln Infektive njeuml eumlshteuml peumlrciell neuml repartin e

gjinekologjiseuml peumlr trajtim teuml meumltutjesheumlm peumlr shkak teuml shtatzaniseuml seuml saj kurse teuml tjereumlt

janeuml trajtuar me sukses neuml repartin e seumlmundjeve infektive

Qeuml rastet kaneuml qeneuml sporadike gjegjeumlsisht endemike tregon fakti qeuml veteumlm dy raste kaneuml

qeneuml teuml seuml njeumljteumls familje gjegjeumlsisht teuml teuml njeumljtit vendbanim

1 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd ndash Zagreb 1988

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

6

Neuml keumlteuml aspekt vereumlhet njeuml peumlrkujdesje e familjareumlve dhe personelit sheumlndetsore qeuml rastet

teuml izolohen dhe trajtohen sa meuml mireuml duke e ditur virulenceumln gjegjeumlsisht mundeumlsin e

madhe teuml peumlrhapjes seuml keumlsaj seumlmundje

Konkludimi

Infermieret duhet teuml keneuml peumlrkujdesje sa meuml teuml madhe ndaj keumltyre pacienteumlve neuml teuml

gjitha drejtimet duke filluar nga

Peumlrkujdesja gjateuml puneumls peumlr eliminimin e mundeumlsive peumlr teuml

marr infeksione

Peumlrkujdesja mjekeumlsore ndaj tyre peumlrmes sheumlrbimeve

sheumlndetsore

Edukimi i pacienteumlve neuml aspektin e peumlrkujdesjes ndaj vetvetes

si dhe kujdesi ndaj teuml afeumlrmeve qeuml mos teuml peumlrcjellin infeksionin

tek ata

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

7

1 Hyrje

Hepatit eumlshteuml njeuml shprehje e peumlrgjithshme peumlr infeksione teuml gjeumlra virale bakteriale dhe jo

infektive teuml heparit teuml cilat rezultojneuml me ndryshime nekrotike teuml qelizave teuml heparit

Infeksioni i heparit mund teuml jeteuml nga infeksionet virale dhe bakteriale Shkaqet jo

infektive mund teuml jeneuml teuml natyreumls fizike apo leumlndeumlve kimike (alkooli medikamentet

kemikatet industrial) si dhe ato autoimune2

Hepatiti Viral mund teuml peumlrcillet peumlrmes gjakut apo leumlngjeve trupore apo edhe ushqimit

Infeksionet virale teuml heparit janeuml teuml njohura si A B C D E G dhe emeumlrohen neuml meumlnyreuml

specifike si psh B si HBV HCV-ja eumlshteuml peumlrgjegjeumls peumlr afro 30 teuml rasteve3

Rastet e tjera teuml infeksioneve teuml heparit peumlrfshijneuml citomegalovirusi (CMV) Epstein ndash

Barrov virusi (EBV) Mycobaterium avium kompleks (MAC) toksoplamazmosa dhe

histoplazmosa Hulumtimet kaneuml treguar se 20 teuml infektuarve me virusin e

imunodeficienceumls (HIV) kaneuml hepatit4

Hepatiti sipas studimeve teuml gjereuml tanishme mund teuml vie nga viruset bakteriet apo toksinet

teuml cilat mund teuml merren peumlrmes ushqimit ujit gjilpeumlrave mjeteve kirurgjike apo gjakut

Po ashtu mund teuml vie gjereuml te hepatiti edhe nga prezenca e kemikateve toksike si

tetrakloridi i karbonit nga medikamentet si sulfonamidet fenotiazina izoniazidi etj

Po ashtu te narkomanet peumlrcillet peumlrmes gjilpeumlrave jo sterile

Me rrezikshmeumlri teuml madhe peumlr teuml fituar hepatitin eumlshteuml edhe udheumltimi neuml vendet endemike

siccedil janeuml Kina Afrika Lindja e afeumlrt si dhe Azia juglindore

Hepatiti mund teuml jeteuml akut apo kronik Infeksioni kronik mund teuml sjell gjer teuml ndryshimet

fibrotike neuml hepar (cirroza) e cila mund teuml keteuml peumlrfundim fatal peumlr pacientin

2 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd ndash Zagreb 1988 3 Villa E Fattovich G Mauro A Pasino M (January 2011) Natural history of chronic HBV infection

special emphasis on the prognostic implications of the inactive carrier state versus chronic

hepatitis Digestive and Liver Disease 43 (Suppl 1) S8ndash14 doi101016S1590-8658(10)60686-X 4 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of chronic hepatitis B a critical

evaluation of standard treatment criteria and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

8

Diagnoza laboratorike

Te Hepatiti rriten enzimat e heparit (izoenzimet) ku mund teuml arrijneuml gjer neuml 4-10 hereuml meuml

teuml larta Mireumlpo neuml keumlto parametra ka ndryshime mes hepatitit viral dhe ati jo viral5

AST (aspartat transaminaza) ALT (alanin transaminaza) Neuml fillim i rritur Mund teuml

rritet 1 deri neuml dy javeuml para paraqitjes seuml zverdhjes (ikterit) pastaj ulen

Fosfataza alkaline (ALP) lehteumlsisht rritet

Eritrocitet (RBC) zvogeumllohen peumlr shkak teuml shkurtimit teuml jeteumls seuml tyre apo prezenceumls seuml

gjakderdhjes

Leukocitet mund teuml paraqitet leukopenija leukocitoza monocitoza

Limfocitet janeuml teuml pranishme limfocitet atipike

Sheqeri neuml gjak Tek hepatiti kemi hiperglikemi dhe hipoglikemi transitore peumlr shkak teuml

ndryshimit teuml funksioneve teuml heparit

Koha e protrombineumls mund teuml zgjatet peumlr shkak teuml disfunksionit teuml heparit

Prezenca e bilirubineumls neuml serum mund teuml jeteuml mbi 25 mg 100 ml Neumlse ngritet mbi 200

mg 100 ml prognoza eumlshteuml e keqe peumlr shkak teuml rritjes seuml nekrozeumls seuml qelizave

Biopsia e heparit zakonisht nuk eumlshteuml e nevojshme mireumlpo duhet marr neuml konsiderim

neumlse diagnoza nuk eumlshteuml e sigurt apo pasqyra klinike eumlshteuml atipike apo e zgjatur

Neuml urineuml rritet niveli i bilirubineumls si dhe mund teuml paraqitet proteinuria hematuria6

Hepatiti i Tipit B (HBV)

1 Shpeumlrndahet kryesisht peumlrmes gjakut neuml rrugeumlt perkutane apo permucosale Po

ashtu mund teuml shpeumlrndahet peumlrmes sekreteve teuml gojeumls gjidheumlnies aktiviteteve

seksuale (gjaku sperma apo sekreteve vagjinale)

2 Homoseksualet e gjiniseuml mashkullore kaneuml rrezikshmeumlri teuml madhe peumlr infeksione

3 Pas infeksionit akut 10 teuml pacienteumlve kalojneuml neuml statutin e barteumlsve apo

zhvillohet hepatiti kronik

4 HBV eumlshteuml shkaktar kryesor i cirrozeumls si dhe i karcinomeumls hepatocelulare

5 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd ndash Zagreb 1988 6 Stefanovic S I saradnici Interna Medicina Medicinska knjiga Beograd ndash Zagreb 1988

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

9

Hepatiti i tipit B

1 Periodeumln e inkubacionit e ka 2 deri neuml 3 muaj

2 Simptomat prodromale (fillim i fshehteuml) lodhja anoreksia ethet kalimtare

ndjesia e keqe neuml regjionin e barkut mundime teuml vjellura kokeumldhembja

3 Mundeuml gjithashtu teuml ju paraqitet mialgjia fotofobija artriti angioedema urtikaria

vaskuliti

4 Faza ikterike paraqitet njeuml javeuml gjereuml neuml dy muaj pas paraqitjes seuml simptomave

Peumlr secilin teuml seumlmur duhet teuml kemi bazeumln e teuml dheumlnave peumlr pacientin Teuml dheumlnat varen nga

shkaqet dhe llojin e hepatitit Teuml dheumlnat duhet teuml jeneuml

1 Aktiviteti i pacientit

a) Lodhja

b) Dobeumlsia

c) Dhimbje teuml muskujve

2 Qarkullimi i gjakut

a) Bradikardia

b) Cianoza neuml leumlkur dhe mukoza

3 Eliminimi

a) Opstipacioni

b) Barkqitja

c) Urina me ngjyreuml teuml mbyllteuml

4 Ushqimi

a) Humbja e oreksit (anoreksia)

b) Humbja e pesheumls

c) Rritja e pesheumls (edema)

d) Teuml vjellurat

e) Prezenca e ascitit

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

10

5 Ndryshimet neurologjike

a) Shqeteumlsimi

b) Peumlrgjumja

c) Letargjia

d) Kokeumldhembja

6 Dhimbjet

a) Ngeumlrccedilet neuml bark neuml kuadratin e djathteuml teuml sipeumlrm

b) Mialgjia

c) Artralgjia

d) Kruarje (pruritus)

7 Frymeumlmarrja

a) Gjendje e njeumljteuml me ateuml gripoze

b) Refuzimi I cigareve

11 Hepatiti B mjekimi dhe masat parandaluese

Hepatiti B eumlshteuml njeuml nga infek sionet serioze meuml teuml zakonshme teuml meumllccediliseuml Ai shkaktohet

nga virusi i hepatitit B (HBV) i cili sulmon meumllccedilineuml Rreth 350 milion jetojneuml me

infeksion kronik

Ai shkakton rreth 620000 vdekje ccedildo vit Virusi fillimisht gjendet neuml meumllccedili por gjithashtu

eumlshteuml prezent neuml gjak dhe neuml leumlngje teuml caktuara teuml trupit Kur njeuml person merr fillimisht

hepatitin B thuhet teuml keteuml njeuml infeksion akut Shumica e teuml rriturve janeuml neuml gjeumlndje teuml

luftojneuml virusin dhe ta eleminojneuml ateuml duke rimarreuml veten pa pasur asnjeuml simptomeuml

Neumlse virusi mbetet neuml gjak peumlr meuml shumeuml se 6 muaj ateumlhereuml individi zhvillon njeuml

infeksion kronik me hepatit B Fatmireumlsisht rreth 90 e teuml rriturve e rimarrin veten dhe

zhvillojneuml antitrupa peumlrkundrejt virusit teuml hepatitit B

Fatkeqeumlsisht te foshnjet e femijeumlt numri i teuml infektuareumlve qeuml zhvillojneuml infeksion kronik

eumlshteuml i larteuml Rreth 90 e teuml porsalindurve teuml infektuar me HBV seumlmuren nga hepatit B

kronik ndeumlrsa rreth 10 e feumlmijeumlve nuk zhvillojneuml infeksion kronik

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

11

Individeumlt qeuml rimarrin veten nga hepatiti akut do teuml zhvillojneuml antitrupa mbrojteumls Pas

infeksionit teuml pare me virusin trupi di teuml mbrojeuml organizmin nga njeuml rimarrje teuml HBV

(hepatit B virus)

Themi se ata beumlhen imun ndaj virusit teuml hepatitit B Ndeumlrsa ata qeuml nuk mund teuml

eleminojneuml virusin edhe pas 6 muajsh infeksion virusi qeumlndron neuml meumllccedili dhe gjak peumlr teuml

gjitheuml jeteumln Keumlta individeuml diagnostifikohen me hepatit B kronik

Edhe pse shumica e individeumlve me hepatit B kronik beumljneuml njeuml jeteuml teuml sheumlndetshme ata

janeuml gjithmoneuml neuml rrezik peumlr zhvillimin e seumlmundjeve serioze teuml meumllccediliseuml gjateuml jeteumls seuml

tyre Virusi neuml meumlnyreuml teuml fshehteuml dhe teuml vazhdueshme sulmon meumllccedilineuml peumlr shumeuml vite pa

u veumlneuml re nga njeriu7

Melccedilia eumlshteuml organi meuml i madh i trupit Kjo struktureuml trekeumlndore e kuqeumlrremteuml shtrihet neuml

kavitetin e sipeumlrm teuml djathteuml teuml abdomenit menjeumlhereuml poshteuml diafragmeumls Meumllccedilia luan njeuml

rol vital neuml trupin e njeriut sepse prodhon dhe peumlrpunon njeuml gameuml teuml gjereuml substancash

kimike si proteinat plazmatike (albuminat) dhe faktoreumlt koagulues Meumllccedilia prodhon

kolesterolin dhe proteinat qeuml ndihmojneuml gjakun peumlr teuml transportuar yndyrnat neuml pjeseuml teuml

ndryshme teuml trupit Qelizat e meumllccediliseuml gjithashtu sekretojne bileumln e cila eleminon

mbeturinat nga meumllccedilia dhe ndihmon neuml shpeumlrbeumlrjen dhe absorbimin e yndyrnave neuml

zorreumln e holleuml Njeuml tjeteumlr funksion madhor eumlshteuml peumlrpunimi i leumlndeumlve ushqimore Meumllccedilia

ruan glukozeumln e tepeumlrt si glikogjen Po ashtu kontrollon nivelet neuml gjak teuml aminoacideve

Nqs niveli i aminoacideve eumlshteuml shumeuml i larteuml meumllccedilia konverton tepriceumln neuml glukozeuml

proteina aminoacide teuml tjera dhe ure Seuml fundmi meumllccedilia ndihmon neuml pastrimin e gjakut

prej barnave dhe helmeve Keumlto susbstanca shpeumlrbehen dhe ekskretohen neuml bileuml

7 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of chronic hepatitis B a critical

evaluation of standard treatment criteria and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

12

12 Simptomat e hepatiti akut

Shumica e teuml infektuareumlve nuk zhvillojneuml simptoma gjateuml fazeumls akute teuml infeksionit me

hepatit B Ndonjeuml simptomeuml qeuml mund teuml shfaqet eumlshteuml e ngjashme me simptomat e gripit

ku peumlrfshijneuml ethen lodhjen dhimbje teuml muskujve dhe kyccedileve humbje teuml oreksit dhe teuml

vjella Veteumlm 1 e individeumlve teuml infektuar shfaqin probleme serioze ndeumlrkoheuml qeuml

organizmi i tyre eumlshteuml duke luftuar me virusin Simptomat serioze peumlrfshijneuml nauzeneuml teuml

vjellat zverdhje teuml leumlkureumls dhe teuml syve teuml quajtur ikter(verdheumlz) Stomaku i keumltyre

pacienteumlve mund teuml zmadhohet Kjo gjeumlndje eumlshteuml keumlrceumlnuse peumlr jeteumln dhe keumlrkon

veumlmendje teuml menjeumlhershme mjekeumlsore

Simptomat e hepatiti kronik

Hepatiti B ndryshe quhet dhe infeksion i heshtur sepse shumica e individeumlve nuk dineuml qeuml

janeuml teuml infektuar Personat me hepatit B kronik mund teuml jetojneuml peumlr dekada pa pasur asnjeuml

simptomeuml Edhe pse nuk kaneuml simptoma virusi i hepatit B shkakton neuml heshtje deumlmtime

teuml meumllccediliseuml per vite me radheuml Neuml meumllccedili infeksioni me hepatit B kronik mund teuml ccedilojeuml neuml

cirozeuml e cila eumlsheuml njeuml gjeumlndje ku qelizat e meumllccediliseuml infiltrohen nga indi fibrotik Kjo e beumln

meumllccedilineuml meuml pak efektive ndeumlrsa neuml cirozeumln e avancuar meumllccedilia nuk funksionon meuml duke

zhvilluar insuficcedilienceuml hepatike Pacienteumlt me hepatit B kronik janeuml neuml rrezik peumlr

zhvillimin e kancerit teuml meumllccediliseuml Simptomat neuml keumlto raste nuk janeuml specifike

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

13

Pacienteumlt mund teuml mos keneuml simptoma ose mund teuml peumlrjetojneuml dhimbje abdominale dhe

meumllccedilia e tyre mund teuml jeteuml e zmadhuar dhe e enjtur si dhe mund teuml keneuml humbje neuml pesheuml

dhe ethe

13 Diagnoza

Njeuml analizeuml e thjeshteuml gjaku mund teuml diagnstifikojeuml lehteumlsisht njeuml infeksion me hepatit B

Ky test diagnostifikues keumlrkon antigeneumlt dhe antitrupat neuml gjak Neumlse mendoni se jeni

infektuar koheumlt e fundit duhet teuml kalojneuml nga 4 ndash 6 javeuml neuml meumlnyreuml qeuml virusi teuml gjendet neuml

gjakun tuaj8

Neumlse testi tregon se ju nuk jeni i infektuar me hepatit B mos harroni qeuml jeni akoma neuml

risk Merrni vaksineumln e hepatit B 6 muaj pasi ju keni kuptuar qeuml jeni i infektuar duhet teuml

beumlni njeuml tjeteumlr analizeuml gjaku Neumlse virusi nuk shfaqet do teuml thoteuml qeuml ju jeni imun ndaj

hepatit B dhe nuk mund teuml infektoheni seumlrish

Neumlse virusi eumlshteuml ende i pranisheumlm ateumlhereuml ju keni njeuml infeksion kronik me hepatit B

Neumlse njeuml pacient ka hepatit B kronik duhet teuml beumlneuml ccedildo 6 muaj kontrolle teuml rregullta te

mjeku specialist peumlr seumlmundjet e meumllccediliseuml (hepatologu) Mjeku do teuml beumljeuml ekzaminimin

fizik analiza gjaku si dhe EKO teuml meumllccediliseuml9

Disa prej analizave teuml gjakut teuml rekomanduara prej doktorit peumlrfshijneuml ALT (njeuml enzimeuml e

meumllccediliseuml qeuml tregon peumlr deumlmtime teuml organit) ngarkesa e virusit ( sasia e virusit hepatit B neuml

gjak) dhe AFP (qeuml tregon peumlr kancer teuml heparit) Disa pacienteuml mund teuml keneuml nevojeuml peumlr

biopsi

8 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D (December 2011) Hepatitis B

prevention diagnosis treatment and care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136 9 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT OF PERSONS WITH CHRONIC

HEPATITIS B INFECTION (PDF) World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

14

14 Trajtimi i Hepatitit B

Neuml rastin e infeksionit akut me hepatit B nuk ka njeuml trajtim teuml peumlrgjithsheumlm

Rekomandohet pushimi neuml krevat dhe menaxhimi i simptomave Organizmi do teuml luftojeuml

virusin permes mekanizmave teuml tij mbrojteumls Peumlr infeksionin kronik me hepatit B ende

nuk ka njeuml kureuml teuml ploteuml Gjithsesi pjesa meuml e madhe e teuml infektuareumlve me hepatit B

kronik mund teuml presin teuml jetojneuml gjateuml dhe teuml beumljneuml njeuml jeteuml teuml sheumlndetshme

Ka mjekime qeuml ndihmojneuml ngadalsimin e progresit teuml seumlmundjes seuml meumllccediliseuml duke ulur

aktivitetin e virusit Edhe pse jo teuml gjitheuml individeumlt me hepatit B kronik kaneuml nevojeuml peumlr

mjekim Mjeku do teuml teuml keumlrkojeuml teuml beumlsh kontrolle teuml pakteumln dy hereuml neuml vit dhe neuml bazeuml teuml

rezultateve teuml testeve diagnostike do teuml peumlrcaktojeuml edhe formeumln e mjekimit10

15 Diagnoza infermierore

Diagnoza e peumlrcaktuar nga ana e infermiereumlve teuml ushqyerit jo adekuat marrja e ushqimit

meuml e vogeumll se nevojat e organizmit anoreksia mundimi teuml vjellurat

Ndryshimi neuml absorbimin dhe metabolizmin e ushqimeve qeuml geumllltiten staza biliare rritja

e nevojave peumlr kalori averzioni ndaj ushqimeve mos interesimi peumlr ushqim ndryshimi i

ndjenjeumls peumlr shije dhimbje neuml bark humbja e pesheumls tonus i zvogeumlluar i muskujve

10 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT OF PERSONS WITH CHRONIC

HEPATITIS B INFECTION (PDF) World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

15

16 Menagjimi infermieror

1 Pacienti duhet teuml jeteuml i izoluar

2 Pacienti duhet teuml keumlshillohet qeuml teuml pushojeuml (mos teuml sforcohet fizikisht) gjateuml

gjendjes akute si dhe fazeumls me simptoma

3 Teuml peumlrmireumlsohet gjendja e teuml ushqyerit

4 Teuml shfryteumlzohen masat adekuate neuml meumlnyreuml qeuml teuml zvogeumllohet mundeumlsia e

shpeumlrndarjes seuml seumlmundjes

5 Teuml keumlshillohet pacienti qeuml teuml shikon fecesin peumlr prezenceuml teuml meleneumls

6 Teuml sigurohet pacienti peumlr peumlrkujdesjen optimale peumlr higjieneumln e gojeumls si dhe teuml

leumlkureumls

7 Rritja e afteumlsive peumlr kryerjen e puneumlve

a) Teuml keumlshillohet pacienti qeuml teuml pushon kur eumlshteuml i lodhur

b) Teuml ndihmohet pacienti neuml planifikimin e pushimit dhe aktiviteteve

fizike

c) Teuml peumlrkrahet gradualisht peumlr aktivitete dhe ushtrime teuml lehta gjateuml

peumlrmireumlsimit

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

16

Teuml fillohet me sjelljen si dhe ndryshimin e meumlnyreumls seuml jeteseumls neuml meumlnyreuml qeuml ta kthen apo

ta mban pesheumln e nevojshme trupore

Gjateuml infeksioneve me Hepatit Viral B eumlshteuml rrezik qeuml pacienti teuml humbeuml leumlngjet trupore

peumlr mes

a) Humbja e tepeumlrt peumlrmes teuml vjellurave si dhe barkqitjes si dhe

b) Nga procesi i ndryshimit teuml koagulimit teuml gjakut

Neuml keumlteuml rast ndihmon shumeuml dhe eumlshteuml i domosdosheumlm rehidratimi Mbajtja e hidratimit

adekuat mund teuml veumlrehet peumlrmes shenjave stabile vitale si

a) Turgori i leumlkureumls i mireuml

b) Mbushja e kapilareve

c) Qarkullimi i mireuml periferik i gjakut si dhe

d) Prezenca e mjaftueshme e urineumls

Infermieret mund teuml ndihmojneuml shumeuml edhe neuml aspektin moral apo shpirteumlror te keumlta

pacienteuml peumlr arsye se ata kaneuml njeuml veteuml besim shumeuml teuml uleumlt gjateuml seumlmundjes Kjo gjendje

mund teuml paraqitet si shqeteumlsim mbyllje neuml vetvete Kjo situate paraqitet si shkak i

izolimit teuml tyre periodeumls seuml gjateuml teuml seumlmundjes izolimit si dhe koheumlzgjatjes seuml sheumlrimit

Ata kaneuml frikeuml nga distancimi i njereumlzve nga ata peumlr shkak teuml mundeumlsiseuml seuml peumlrcjelljes seuml

infeksionit ndryshimeve negative trupore ndjenja e pa shpreseumls depresionit etj Neuml keumlteuml

rast duhet ta keumlshillojneuml pacientin qeuml ta pranoj vetveten ashtu siccedil eumlshteuml Ta shtojneuml veteuml

besimin ta pranojneuml vetveten si njeuml njeri qeuml vlen Teuml jeteuml i peumlrgjegjsheumlm peumlr veten

Eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi qeuml pacienteumlt teuml keumlshillohen qeuml teuml jeneuml teuml peumlrgjegjsheumlm edhe peumlr teuml

tjereumlt Teuml keneuml njohur peumlr mundeumlsit e shpeumlrndarjes seuml infeksionit tek teuml tjereumlt

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

17

17 Prioritetet e peumlrkujdesjes

1 Zvogeumllimi i ngarkeseumls seuml heparit gjer neuml peumlrmireumlsim

2 Pengimi i komplikimeve

3 Pranimi i situateumls nga ana e pacientit

4 Ti ipen pacientit informata teuml bollshme neuml lidhje me procesin e seumlmundjes prognozeumln

si dhe sheumlrimin

18 Intervenimi i nevojsheumlm

1 Monitorimi i hidratimit peumlrmes marrjes dhe lirimit teuml leumlngjeve

2 Monitorimi i koheumls seuml protrombineumls dhe shenjave teuml gjakderdhjes

3 Teuml shtyhet pacienti qeuml teuml ushqehet ulur neuml meumlnyreuml qeuml teuml zvogeumllohet shtypja neuml hepar

4 Ushqimi teuml jeteuml i shijsheumlm dhe teuml keteuml sa meuml pakeuml ereumlza

5 Teuml minimizohen neuml maksimum kontaktet e afeumlrta me njereumlz

6 Ti sqarohen masat mbrojteumlse neuml lidhje me transmetimin e seumlmundjes dhe prevenimin e

transmetimit tek pacienteumlt e tjereuml dhe familjaret e veteuml

7 Teuml udheumlzohet pacienti qeuml teuml ju ikeuml traumave qeuml mos teuml fitoj hematoma

2 QEumlLLIMI I PUNIMIT

1 Qeumlllimi i pareuml i keumltij punimi eumlshteuml teuml hulumtohet niveli i kujdesit infermieror neuml teuml

seumlmuarit me Hepatit Akut Viral ndash B neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm rdquoIsa Grezdardquo neuml

Gjakoveuml

2 Neuml kuadeumlr teuml keumltij punimi po ashtu si qeumlllim i dyteuml ishte teuml hulumtohet edhe numri

i teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje teuml cileumlt e kaneuml frekuentuar gjegjeumlsisht kaneuml

keumlrkuar sheumlrbime sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml Spital

3 Teuml analizohet mundeumlsia e peumlrmireumlsimit teuml kualitetit teuml sheumlrbimit infermieror ndaj

keumltyre pacienteumlve

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

18

3 MATERIALI DHE METODA

Lloji i hulumtimit Hulumtimi eumlshteuml retrospektiv Burim i teuml dheumlnave kaneuml sheumlrbyer

protokollet e rregjistrimit neuml Repartin Infektiv Njeumlsineuml e Transfuzionit si dhe neuml Njeumlsineuml

e Dializeumls neuml Spitalin Regjional ldquoIsa Grezdardquo neuml Gjakoveuml

Neuml keumlteuml hulumtim retrospektiv neuml teuml tri njeumlsiteuml i kemi gjetur 39 raste Neuml keumlto raste

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml trajtuar neuml repartin Infektiv teuml Spitalit teuml Peumlrgjithsheumlm

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

19

4 REZULTATET

41 Reparti Infektiv

Neuml bazeuml teuml hulumtimit del se neuml teuml tri njeumlsiteuml ku mund teuml trajtohen pacienteumlt me Hpatitin B

neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm neuml Gjakoveuml numri i pacienteumlve nuk eumlshteuml i madheuml por prapeuml

eumlshteuml neuml nivel shqeteumlsues

Neuml Repartin Infektiv gjateuml gjashteuml mujorit teuml pareuml gjithsejeuml janeuml shtruar 11 pacienteuml

Pacienteumlt janeuml nga vendbanime teuml ndryshme teuml regjionit teuml Gjakoveumls me peumlrjashtim teuml dy

pacienteumlve qeuml i peumlrkasin teuml njeumljteumls familje por qeuml nuk janeuml bashkeumlshorteuml Mosha e

pacienteumlve varion nga mosha 4 gjer tek ajo 48 vjeqare

Nr Emri Vendbanimi Mosha Gjinia Diagnoza Tretmani

1 H M K Xerxe 1975 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

2 A S K Demajn 1988 Femeumlr Hepatit

Viral B

Rep

Gjinekologjiseuml

3 R R A Gjakoveuml 1982 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtim neuml

Repart

4 S B M Rahovec 2012 Mashkull Hepatit

Viral B

Leumlshon Repartin

5 L F G Gjakoveuml 1970 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

6 A A H Rahovec 1997 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

7 I H T Junik 1974 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

8 B R A Shishmon 1996 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

9 K Z A Shishmon 1968 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

10 A RG Gjakoveuml 1993 Mashkull Hepatit

Viral B

Vdek

11 Sh S M Hereq 1977 Femeumlr Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

Tabela 1

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

20

Vendbanimi i pacienteve

Grafikoni 1

Sa i peumlrket pacienteumlve teuml hospitalizuar neuml repartin e infektiveumls veumlrehet se ka nga teuml gjitha

vendbanimet teuml cilat i peumlrkasin regjionit teuml Gjakoveumls Ka nga qyteti i Gjakoveumls fshatrave

peumlrreth si dhe nga komunat Rahovec e Junik

Nga kjo veumlrhet se nuk mund teuml themi peumlr prezenceumln e ndonjeuml epidemie por rastet janeuml

sporadike me peumlrjashtim teuml njeuml rasti teuml njeuml familje teuml njeuml fshati teuml Gjakoveumls ku teuml seumlmureuml

janeuml dy aneumltar teuml familjes Neuml bazeuml teuml mosheumls veumlrehet se nuk janeuml neuml maradheumlnje

bashkeumlshortore pra seumlmundja nuk eumlshteuml peumlrcjell peumlrmes aktit seksual por neuml ndonjeuml formeuml

tjeteumlr

27

73

Vendbanimi

Qytet

Fshat

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

21

Gjinia e pacienteve

Grafikoni 2

Sa i peumlrketeuml gjiniseuml seuml teuml infektuarve me hepatitin viral B nuk ka fare dallim sepse nga

njeumlmbeumldhjet personat e infektuar gjashteuml janeuml teuml peumlrkateumlsiseuml gjinore meshkuj ndeumlrsa peseuml

femra

5455

4545

Gjinia

Mashkuj Femra

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

22

Vendi i trajtimit

Grafikoni 3

Mjekimi i pacienteumlve peumlr sa ka sheumlnime gjegjeumlsisht peumlr sa janeuml peumlrcjelleuml neuml aspektin klinik

eumlshteuml neuml nivel shumeuml teuml mireuml Nga teuml gjitheuml pacienteumlt e hospitalizuar veteumlm njeumlri nga ata

ka vdekur

Peumlr tretman teuml meumltutjesheumlm si dhe peumlr sheumlrbime meuml profesionale sheumlndetsore tre pacient

janeuml peumlrcjelleuml neuml QKUK gjegjeumlsisht neuml Klinikeumln Infektive njeuml eumlshteuml peumlrcielleuml neuml repartin e

gjinekologjiseuml peumlr trajtim teuml meumltutjesheumlm peumlr shkak teuml shtatzaniseuml seuml saj kurse teuml tjereumlt

janeuml trajtuar me sukses neuml repartin e seumlmundjeve infektive

Qeuml rastet kaneuml qeneuml sporadike gjegjeumlsisht endemike tregon fakti qeuml veteumlm dy raste kaneuml

qeneuml teuml seuml njeumljteumls familje gjegjeumlsisht teuml teuml njeumljtit vendbanim Neuml keumlteuml aspekt vereumlhet njeuml

peumlrkujdesje e familjareumlve dhe personelit sheumlndetsore qeuml rastet teuml izolohen dhe trajtohen sa

meuml mireuml duke e ditur virulenceumln gjegjeumlsisht mundeumlsineuml e madhe teuml peumlrhapjes seuml keumlsaj

seumlmundje

909

909

4545

2727

909

Trajtimi Leumlshon Repartin

Rep Gjinekologjiseuml

Trajtohet ne Repart

Transfer ne QKUK

Vdes

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

23

42 Njeumlsia e transfuzionit

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml evidentuar neuml Njeumlsin e Transfuzionit neuml Gjakoveuml gjateuml

peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Nr Muaji Diagnoza Raste

1 Janar Hepatit Viral B 7

2 Shkurt Hepatit Viral B 2

3 Mars Hepatit Viral B 5

4 Prill Hepatit Viral B 1

5 Maj Hepatit Viral B 2

6 Qershor Hepatit Viral B 7

Tabela 2

Grafikoni 4

Neuml njeumlsin e transfuzionit neuml meumlnyreuml teuml rregullt beumlhet testimi i dheumlneumlsve e kuptohet edhe teuml

marreumlsve teuml gjakut dhe neumln produkteve teuml tij Neuml data bazen e keumltij institucioni

evidentohen teuml gjitha rastet e identifikuara me Hepatitin B Gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash

01 072016 neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 raste

Edhe pse nuk ka ndonjeuml indikacion teuml mireumlfillteuml shkencor eumlshteuml interesanteuml se neuml tre muaj

kemi shumeuml raste teuml paraqitura ndeumlrsa neuml tre muaj teuml tjereuml janeuml meuml teuml rralla

7 29

2 9

5 21

1 4

2 8

7 29

Paraqitja e rasteve sipas muajve

Janar

Shkurt

Mars

Prill

Maj

Qershor

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

24

Duke analizuar se keumlrkesa peumlr gjak eumlshteuml e rregullt si dhe donatoret e tij lajmeumlrohen neuml

bazeuml teuml keumlrkesave ateumlhereuml nuk mund teuml konkludojmeuml se pse eumlshteuml kjo situateuml e paraqitjes

seuml rasteve Personeli peumlrgjegjeumls i Njeumlsiseuml seuml Transfuzionit deklarohet se gjateuml muajve

janar mars edhe qershor nuk ka pasur ndonjeuml aksion peumlr mbledhjen e gjakut por kaneuml

qeneuml individ teuml cileumlt kaneuml dhuruar gjak peumlr familjaret e tyre

43 Njeumlsia e Dializeumls

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml cileumlt marrin sheumlrbimin e dializeumls neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Numri i

pacienteumlve

Diagnoza Mashkuj Femra Vendbanimi Koha e

trajtimit

Mosha

4 Hepatit Viral

B

1 3 Gjakoveuml 5 ndash 10 vite 45 ndash 67

vjeqar

Tabela 3

Neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml Gjakoveuml sheumlrbimet i marrin 4 pacienteuml teuml cileumlt janeuml teuml infektuar

me Hepatitin Viral B

Pacienteumlt janeuml teuml moshave nga 45 ndash 67 vjeqare dhe koha e qeumlndrimit teuml tyre neuml dializeuml

eumlshteuml nga 5 ndash 10 vite Duke e marreuml peumlr bazeuml seumlmundjen qeuml eumlshteuml mjafteuml agresive dhe qeuml

keumlrkon trajtim specifik veumlrehet se trajtimi i tyre neuml Njeumlsineuml e Dializeumls eumlshteuml mjaft

profesional dhe se sheumlrbimet sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml njeumlsi janeuml kualitative

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

25

5 DISKUTIMI

Neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm teuml Gjakoveumls tretman mjekeumlsor gjateuml gjashteuml mujorit teuml

pareuml teuml keumltij viti kaneuml keumlkuar 11 pacienteuml teuml cileumlt janeuml trajtuar neuml repartin infektiv

Neuml Njeumlsin e Dializeumls gjateuml keumlsaj periode sheumlrbimet janeuml duke i marr kateumlr pacient

Neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 pacienteuml me virusin B

Duke e marreuml peumlr bazeuml keumlteuml numeumlr teuml pacienteumlve evidentohet se infermieret janeuml

neuml kontakt teuml peumlrditsheumlm me ta

Edhe peumlr kundeumlr peumlrkujdesjes seuml mjekeumlve roli i infermierve eumlshteuml i madheuml neuml

trajtimin e ketyre pacienteumlve

Infermieret duhet teuml keneuml peumlrkujdesje sa meuml teuml madhe ndaj keumltyre pacienteumlve neuml teuml

gjitha drejtimet duke filluar nga

Peumlrkujdesja gjateuml puneumls peumlr eliminimin e mundeumlsive peumlr teuml

marr infeksione

Peumlrkujdesja mjekeumlsore ndaj tyre peumlrmes sheumlrbimeve

sheumlndetsore

Edukimi i pacienteumlve neuml aspektin e peumlrkujdesjes ndaj vetvetes

si dhe kujdesi ndaj teuml afeumlrmeumlve qeuml mos teuml peumlrcjellin infeksionin

tek ata

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

26

6 PEumlRFUNDIMI

Duke e analizuar mundeumlsiteuml e lehta teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje si dhe deumlmtimet qeuml

mund teuml shkaktohen gjereuml neuml invaliditet rrezikshmeumlrineuml e peumlrcjelljes seuml keumlsaj seumlmundje

mund teuml sjellim keumlto rekomandime

Sa meuml hereumlt teuml beumlhet diagnostifikimi i seumlmundjes neuml meumlnyreuml qeuml teuml ulet

shkalla e invaliditetit peumlr pacientin si dhe mundeumlsia e peumlrhapjes seuml

infeksionit tek teuml tjereumlt

Teuml beumlhet trajtimi sa meuml profesional dhe kualitativ i keumltyre pacienteumlve

Teuml ofrohen kushtet e trajtimit sa meuml optimale

Teuml beumlhet edukimi i pacienteumlve qeuml teuml keneuml njeuml jeteuml sa meuml teuml sheumlndosheuml si neuml

aspektin e higjienes ushqimit aktiviteteve etj

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

27

Teuml dheumlnat personale

Emri Leonora

Mbiemri Gashi

Data e lindjes 19071992

Kombeumlsia Shqiptare

Vendlindja Gjakoveuml

Vendbanimi Gjakoveuml

Gjendja civile Beqare

Telefoni +38649808015

E-maili noragashi03gmailcom

Shkollimi i meseumlm SHMM ldquoHysni Zajmirdquo Dega pediatri

Shkollimi i larteuml UGJ Fakulteti I Infermieriseuml

Dega Inferieri e peumlrgjithshme

Periudha e peumlrfundimit teuml

universitetit

2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

28

7 REFERENCAT

1 Hepatitis B FAQs for the Public mdash Transmission US Centers for

Disease Control and Prevention (CDC) Retrieved 2011-11-29

2 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D

(December 2011) Hepatitis B prevention diagnosis treatment and

care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136

3 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of

chronic hepatitis B a critical evaluation of standard treatment criteria

and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

4 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT

OF PERSONS WITH CHRONIC HEPATITIS B INFECTION (PDF)

World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

5 Villa E Fattovich G Mauro A Pasino M (January 2011) Natural

history of chronic HBV infection special emphasis on the prognostic

implications of the inactive carrier state versus chronic

hepatitis Digestive and Liver Disease 43 (Suppl 1) S8ndash

14 doi101016S1590-8658(10)60686-X

6 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd

ndash Zagreb 1984

7 Stefanovic S I saradnici Interna Medicina Medicinska knjiga

Beograd ndash Zagreb 1988

Page 5: UNIVERSITETI “FEHMI AGANI” GJAKOVË · 2017-03-01 · Leukocitet: mund të paraqitet leukopenija, leukocitoza, monocitoza, Limfocitet: janë të pranishme limfocitet atipike Sheqeri

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

4

PEumlRMBAJTJA

Abstrakti 5

1 HYRJA 7

11Hepatiti B mjekimi dhe masat parandaluese10

12 Simptomat e hepatiti akut12

13 Diagnoza 13

14 Trajtimi i Hepatitit B 13

15 Diagnoza infermierore 14

16 Menagjimi infermieror15

17 Prioritetet e peumlrkujdesjes16

18 Intervenimi i nevojsheumlm16

2 QEumlLLIMI I PUNIMIT17

3 MATERIALI DHE METODA18

4 REZULTATET19

41 Reparti Infektiv19

42 Njeumlsia e transfuzionit23

43 Njeumlsia e Dializeumls24

6 DISKUTIMI25

7 PEumlRFUNDIMI DHE REKOMANDIMI26

8 Teuml dheumlnat personale27

9 REFERENCAT 28

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

5

Abstarkti

Hyrje

Hepatit eumlshteuml njeuml shprehje e peumlrgjithshme peumlr infeksione teuml gjeumlra virale bakteriale dhe jo

infektive teuml heparit teuml cilat rezultojneuml me ndryshime nekrotike teuml qelizave teuml heparit

Infeksioni i heparit mund teuml jeteuml nga infeksionet virale dhe bakteriale Shkaqet jo

infektive mund teuml jeneuml teuml natyreumls fizike apo leumlndeumlve kimike (alkooli medikamentet

kemikatet industrial) si dhe ato autoimune1

Materjali dhe Metodat

Lloji i hulumtimit Hulumtimi eumlshteuml retrospektiv Burimi i teuml dheumlnave kaneuml sheumlrbyer

protokollet e rregjistrimit neuml Repartin Infektiv Njeumlsineuml e Transfuzionit si dhe neuml Njeumlsineuml

e Dializeumls neuml Spitalin Regjional ldquoIsa Grezdardquo neuml Gjakoveuml

Neuml keumlteuml hulumtim retrospektiv neuml teuml tri njeumlsiteuml i kemi gjetur 39 raste Neuml keumlto raste

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml trajtuar neuml repartin Infektiv teuml Spitalit teuml Peumlrgjithsheumlm

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 0101-0107-2016

Rezultatet

Neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm teuml Gjakoveumls tretman mjekeumlsor gjateuml gjashteuml mujorit teuml pareuml teuml

keumltij viti kaneuml keumlkuar 11 pacienteuml teuml cileumlt janeuml trajtuar neuml repartin infektiv Neuml Njeumlsin e

Dializeumls gjateuml keumlsaj periode sheumlrbimet janeuml duke i marr kateumlr pacient Neuml Njeumlsineuml e

Transfuzionit janeuml evidentuar 24 pacienteuml me virusn B Mjekimi i pacienteumlve peumlr sa ka

sheumlnime gjegjeumlsisht peumlr sa janeuml peumlrcjelleuml neuml aspektin klinik eumlshteuml neuml nivel shumeuml teuml mireuml

Nga teuml gjitheuml pacienteumlt e hospitalizuar veteumlm njeumlri nga ta ka vdekur

Peumlr tretman teuml meumltutjesheumlm si dhe peumlr sheumlrbime meuml profesionale sheumlndetsore tre pacient

janeuml peumlrcjell neuml QKUK gjegjeumlsisht neuml Klinikeumln Infektive njeuml eumlshteuml peumlrciell neuml repartin e

gjinekologjiseuml peumlr trajtim teuml meumltutjesheumlm peumlr shkak teuml shtatzaniseuml seuml saj kurse teuml tjereumlt

janeuml trajtuar me sukses neuml repartin e seumlmundjeve infektive

Qeuml rastet kaneuml qeneuml sporadike gjegjeumlsisht endemike tregon fakti qeuml veteumlm dy raste kaneuml

qeneuml teuml seuml njeumljteumls familje gjegjeumlsisht teuml teuml njeumljtit vendbanim

1 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd ndash Zagreb 1988

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

6

Neuml keumlteuml aspekt vereumlhet njeuml peumlrkujdesje e familjareumlve dhe personelit sheumlndetsore qeuml rastet

teuml izolohen dhe trajtohen sa meuml mireuml duke e ditur virulenceumln gjegjeumlsisht mundeumlsin e

madhe teuml peumlrhapjes seuml keumlsaj seumlmundje

Konkludimi

Infermieret duhet teuml keneuml peumlrkujdesje sa meuml teuml madhe ndaj keumltyre pacienteumlve neuml teuml

gjitha drejtimet duke filluar nga

Peumlrkujdesja gjateuml puneumls peumlr eliminimin e mundeumlsive peumlr teuml

marr infeksione

Peumlrkujdesja mjekeumlsore ndaj tyre peumlrmes sheumlrbimeve

sheumlndetsore

Edukimi i pacienteumlve neuml aspektin e peumlrkujdesjes ndaj vetvetes

si dhe kujdesi ndaj teuml afeumlrmeve qeuml mos teuml peumlrcjellin infeksionin

tek ata

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

7

1 Hyrje

Hepatit eumlshteuml njeuml shprehje e peumlrgjithshme peumlr infeksione teuml gjeumlra virale bakteriale dhe jo

infektive teuml heparit teuml cilat rezultojneuml me ndryshime nekrotike teuml qelizave teuml heparit

Infeksioni i heparit mund teuml jeteuml nga infeksionet virale dhe bakteriale Shkaqet jo

infektive mund teuml jeneuml teuml natyreumls fizike apo leumlndeumlve kimike (alkooli medikamentet

kemikatet industrial) si dhe ato autoimune2

Hepatiti Viral mund teuml peumlrcillet peumlrmes gjakut apo leumlngjeve trupore apo edhe ushqimit

Infeksionet virale teuml heparit janeuml teuml njohura si A B C D E G dhe emeumlrohen neuml meumlnyreuml

specifike si psh B si HBV HCV-ja eumlshteuml peumlrgjegjeumls peumlr afro 30 teuml rasteve3

Rastet e tjera teuml infeksioneve teuml heparit peumlrfshijneuml citomegalovirusi (CMV) Epstein ndash

Barrov virusi (EBV) Mycobaterium avium kompleks (MAC) toksoplamazmosa dhe

histoplazmosa Hulumtimet kaneuml treguar se 20 teuml infektuarve me virusin e

imunodeficienceumls (HIV) kaneuml hepatit4

Hepatiti sipas studimeve teuml gjereuml tanishme mund teuml vie nga viruset bakteriet apo toksinet

teuml cilat mund teuml merren peumlrmes ushqimit ujit gjilpeumlrave mjeteve kirurgjike apo gjakut

Po ashtu mund teuml vie gjereuml te hepatiti edhe nga prezenca e kemikateve toksike si

tetrakloridi i karbonit nga medikamentet si sulfonamidet fenotiazina izoniazidi etj

Po ashtu te narkomanet peumlrcillet peumlrmes gjilpeumlrave jo sterile

Me rrezikshmeumlri teuml madhe peumlr teuml fituar hepatitin eumlshteuml edhe udheumltimi neuml vendet endemike

siccedil janeuml Kina Afrika Lindja e afeumlrt si dhe Azia juglindore

Hepatiti mund teuml jeteuml akut apo kronik Infeksioni kronik mund teuml sjell gjer teuml ndryshimet

fibrotike neuml hepar (cirroza) e cila mund teuml keteuml peumlrfundim fatal peumlr pacientin

2 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd ndash Zagreb 1988 3 Villa E Fattovich G Mauro A Pasino M (January 2011) Natural history of chronic HBV infection

special emphasis on the prognostic implications of the inactive carrier state versus chronic

hepatitis Digestive and Liver Disease 43 (Suppl 1) S8ndash14 doi101016S1590-8658(10)60686-X 4 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of chronic hepatitis B a critical

evaluation of standard treatment criteria and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

8

Diagnoza laboratorike

Te Hepatiti rriten enzimat e heparit (izoenzimet) ku mund teuml arrijneuml gjer neuml 4-10 hereuml meuml

teuml larta Mireumlpo neuml keumlto parametra ka ndryshime mes hepatitit viral dhe ati jo viral5

AST (aspartat transaminaza) ALT (alanin transaminaza) Neuml fillim i rritur Mund teuml

rritet 1 deri neuml dy javeuml para paraqitjes seuml zverdhjes (ikterit) pastaj ulen

Fosfataza alkaline (ALP) lehteumlsisht rritet

Eritrocitet (RBC) zvogeumllohen peumlr shkak teuml shkurtimit teuml jeteumls seuml tyre apo prezenceumls seuml

gjakderdhjes

Leukocitet mund teuml paraqitet leukopenija leukocitoza monocitoza

Limfocitet janeuml teuml pranishme limfocitet atipike

Sheqeri neuml gjak Tek hepatiti kemi hiperglikemi dhe hipoglikemi transitore peumlr shkak teuml

ndryshimit teuml funksioneve teuml heparit

Koha e protrombineumls mund teuml zgjatet peumlr shkak teuml disfunksionit teuml heparit

Prezenca e bilirubineumls neuml serum mund teuml jeteuml mbi 25 mg 100 ml Neumlse ngritet mbi 200

mg 100 ml prognoza eumlshteuml e keqe peumlr shkak teuml rritjes seuml nekrozeumls seuml qelizave

Biopsia e heparit zakonisht nuk eumlshteuml e nevojshme mireumlpo duhet marr neuml konsiderim

neumlse diagnoza nuk eumlshteuml e sigurt apo pasqyra klinike eumlshteuml atipike apo e zgjatur

Neuml urineuml rritet niveli i bilirubineumls si dhe mund teuml paraqitet proteinuria hematuria6

Hepatiti i Tipit B (HBV)

1 Shpeumlrndahet kryesisht peumlrmes gjakut neuml rrugeumlt perkutane apo permucosale Po

ashtu mund teuml shpeumlrndahet peumlrmes sekreteve teuml gojeumls gjidheumlnies aktiviteteve

seksuale (gjaku sperma apo sekreteve vagjinale)

2 Homoseksualet e gjiniseuml mashkullore kaneuml rrezikshmeumlri teuml madhe peumlr infeksione

3 Pas infeksionit akut 10 teuml pacienteumlve kalojneuml neuml statutin e barteumlsve apo

zhvillohet hepatiti kronik

4 HBV eumlshteuml shkaktar kryesor i cirrozeumls si dhe i karcinomeumls hepatocelulare

5 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd ndash Zagreb 1988 6 Stefanovic S I saradnici Interna Medicina Medicinska knjiga Beograd ndash Zagreb 1988

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

9

Hepatiti i tipit B

1 Periodeumln e inkubacionit e ka 2 deri neuml 3 muaj

2 Simptomat prodromale (fillim i fshehteuml) lodhja anoreksia ethet kalimtare

ndjesia e keqe neuml regjionin e barkut mundime teuml vjellura kokeumldhembja

3 Mundeuml gjithashtu teuml ju paraqitet mialgjia fotofobija artriti angioedema urtikaria

vaskuliti

4 Faza ikterike paraqitet njeuml javeuml gjereuml neuml dy muaj pas paraqitjes seuml simptomave

Peumlr secilin teuml seumlmur duhet teuml kemi bazeumln e teuml dheumlnave peumlr pacientin Teuml dheumlnat varen nga

shkaqet dhe llojin e hepatitit Teuml dheumlnat duhet teuml jeneuml

1 Aktiviteti i pacientit

a) Lodhja

b) Dobeumlsia

c) Dhimbje teuml muskujve

2 Qarkullimi i gjakut

a) Bradikardia

b) Cianoza neuml leumlkur dhe mukoza

3 Eliminimi

a) Opstipacioni

b) Barkqitja

c) Urina me ngjyreuml teuml mbyllteuml

4 Ushqimi

a) Humbja e oreksit (anoreksia)

b) Humbja e pesheumls

c) Rritja e pesheumls (edema)

d) Teuml vjellurat

e) Prezenca e ascitit

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

10

5 Ndryshimet neurologjike

a) Shqeteumlsimi

b) Peumlrgjumja

c) Letargjia

d) Kokeumldhembja

6 Dhimbjet

a) Ngeumlrccedilet neuml bark neuml kuadratin e djathteuml teuml sipeumlrm

b) Mialgjia

c) Artralgjia

d) Kruarje (pruritus)

7 Frymeumlmarrja

a) Gjendje e njeumljteuml me ateuml gripoze

b) Refuzimi I cigareve

11 Hepatiti B mjekimi dhe masat parandaluese

Hepatiti B eumlshteuml njeuml nga infek sionet serioze meuml teuml zakonshme teuml meumllccediliseuml Ai shkaktohet

nga virusi i hepatitit B (HBV) i cili sulmon meumllccedilineuml Rreth 350 milion jetojneuml me

infeksion kronik

Ai shkakton rreth 620000 vdekje ccedildo vit Virusi fillimisht gjendet neuml meumllccedili por gjithashtu

eumlshteuml prezent neuml gjak dhe neuml leumlngje teuml caktuara teuml trupit Kur njeuml person merr fillimisht

hepatitin B thuhet teuml keteuml njeuml infeksion akut Shumica e teuml rriturve janeuml neuml gjeumlndje teuml

luftojneuml virusin dhe ta eleminojneuml ateuml duke rimarreuml veten pa pasur asnjeuml simptomeuml

Neumlse virusi mbetet neuml gjak peumlr meuml shumeuml se 6 muaj ateumlhereuml individi zhvillon njeuml

infeksion kronik me hepatit B Fatmireumlsisht rreth 90 e teuml rriturve e rimarrin veten dhe

zhvillojneuml antitrupa peumlrkundrejt virusit teuml hepatitit B

Fatkeqeumlsisht te foshnjet e femijeumlt numri i teuml infektuareumlve qeuml zhvillojneuml infeksion kronik

eumlshteuml i larteuml Rreth 90 e teuml porsalindurve teuml infektuar me HBV seumlmuren nga hepatit B

kronik ndeumlrsa rreth 10 e feumlmijeumlve nuk zhvillojneuml infeksion kronik

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

11

Individeumlt qeuml rimarrin veten nga hepatiti akut do teuml zhvillojneuml antitrupa mbrojteumls Pas

infeksionit teuml pare me virusin trupi di teuml mbrojeuml organizmin nga njeuml rimarrje teuml HBV

(hepatit B virus)

Themi se ata beumlhen imun ndaj virusit teuml hepatitit B Ndeumlrsa ata qeuml nuk mund teuml

eleminojneuml virusin edhe pas 6 muajsh infeksion virusi qeumlndron neuml meumllccedili dhe gjak peumlr teuml

gjitheuml jeteumln Keumlta individeuml diagnostifikohen me hepatit B kronik

Edhe pse shumica e individeumlve me hepatit B kronik beumljneuml njeuml jeteuml teuml sheumlndetshme ata

janeuml gjithmoneuml neuml rrezik peumlr zhvillimin e seumlmundjeve serioze teuml meumllccediliseuml gjateuml jeteumls seuml

tyre Virusi neuml meumlnyreuml teuml fshehteuml dhe teuml vazhdueshme sulmon meumllccedilineuml peumlr shumeuml vite pa

u veumlneuml re nga njeriu7

Melccedilia eumlshteuml organi meuml i madh i trupit Kjo struktureuml trekeumlndore e kuqeumlrremteuml shtrihet neuml

kavitetin e sipeumlrm teuml djathteuml teuml abdomenit menjeumlhereuml poshteuml diafragmeumls Meumllccedilia luan njeuml

rol vital neuml trupin e njeriut sepse prodhon dhe peumlrpunon njeuml gameuml teuml gjereuml substancash

kimike si proteinat plazmatike (albuminat) dhe faktoreumlt koagulues Meumllccedilia prodhon

kolesterolin dhe proteinat qeuml ndihmojneuml gjakun peumlr teuml transportuar yndyrnat neuml pjeseuml teuml

ndryshme teuml trupit Qelizat e meumllccediliseuml gjithashtu sekretojne bileumln e cila eleminon

mbeturinat nga meumllccedilia dhe ndihmon neuml shpeumlrbeumlrjen dhe absorbimin e yndyrnave neuml

zorreumln e holleuml Njeuml tjeteumlr funksion madhor eumlshteuml peumlrpunimi i leumlndeumlve ushqimore Meumllccedilia

ruan glukozeumln e tepeumlrt si glikogjen Po ashtu kontrollon nivelet neuml gjak teuml aminoacideve

Nqs niveli i aminoacideve eumlshteuml shumeuml i larteuml meumllccedilia konverton tepriceumln neuml glukozeuml

proteina aminoacide teuml tjera dhe ure Seuml fundmi meumllccedilia ndihmon neuml pastrimin e gjakut

prej barnave dhe helmeve Keumlto susbstanca shpeumlrbehen dhe ekskretohen neuml bileuml

7 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of chronic hepatitis B a critical

evaluation of standard treatment criteria and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

12

12 Simptomat e hepatiti akut

Shumica e teuml infektuareumlve nuk zhvillojneuml simptoma gjateuml fazeumls akute teuml infeksionit me

hepatit B Ndonjeuml simptomeuml qeuml mund teuml shfaqet eumlshteuml e ngjashme me simptomat e gripit

ku peumlrfshijneuml ethen lodhjen dhimbje teuml muskujve dhe kyccedileve humbje teuml oreksit dhe teuml

vjella Veteumlm 1 e individeumlve teuml infektuar shfaqin probleme serioze ndeumlrkoheuml qeuml

organizmi i tyre eumlshteuml duke luftuar me virusin Simptomat serioze peumlrfshijneuml nauzeneuml teuml

vjellat zverdhje teuml leumlkureumls dhe teuml syve teuml quajtur ikter(verdheumlz) Stomaku i keumltyre

pacienteumlve mund teuml zmadhohet Kjo gjeumlndje eumlshteuml keumlrceumlnuse peumlr jeteumln dhe keumlrkon

veumlmendje teuml menjeumlhershme mjekeumlsore

Simptomat e hepatiti kronik

Hepatiti B ndryshe quhet dhe infeksion i heshtur sepse shumica e individeumlve nuk dineuml qeuml

janeuml teuml infektuar Personat me hepatit B kronik mund teuml jetojneuml peumlr dekada pa pasur asnjeuml

simptomeuml Edhe pse nuk kaneuml simptoma virusi i hepatit B shkakton neuml heshtje deumlmtime

teuml meumllccediliseuml per vite me radheuml Neuml meumllccedili infeksioni me hepatit B kronik mund teuml ccedilojeuml neuml

cirozeuml e cila eumlsheuml njeuml gjeumlndje ku qelizat e meumllccediliseuml infiltrohen nga indi fibrotik Kjo e beumln

meumllccedilineuml meuml pak efektive ndeumlrsa neuml cirozeumln e avancuar meumllccedilia nuk funksionon meuml duke

zhvilluar insuficcedilienceuml hepatike Pacienteumlt me hepatit B kronik janeuml neuml rrezik peumlr

zhvillimin e kancerit teuml meumllccediliseuml Simptomat neuml keumlto raste nuk janeuml specifike

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

13

Pacienteumlt mund teuml mos keneuml simptoma ose mund teuml peumlrjetojneuml dhimbje abdominale dhe

meumllccedilia e tyre mund teuml jeteuml e zmadhuar dhe e enjtur si dhe mund teuml keneuml humbje neuml pesheuml

dhe ethe

13 Diagnoza

Njeuml analizeuml e thjeshteuml gjaku mund teuml diagnstifikojeuml lehteumlsisht njeuml infeksion me hepatit B

Ky test diagnostifikues keumlrkon antigeneumlt dhe antitrupat neuml gjak Neumlse mendoni se jeni

infektuar koheumlt e fundit duhet teuml kalojneuml nga 4 ndash 6 javeuml neuml meumlnyreuml qeuml virusi teuml gjendet neuml

gjakun tuaj8

Neumlse testi tregon se ju nuk jeni i infektuar me hepatit B mos harroni qeuml jeni akoma neuml

risk Merrni vaksineumln e hepatit B 6 muaj pasi ju keni kuptuar qeuml jeni i infektuar duhet teuml

beumlni njeuml tjeteumlr analizeuml gjaku Neumlse virusi nuk shfaqet do teuml thoteuml qeuml ju jeni imun ndaj

hepatit B dhe nuk mund teuml infektoheni seumlrish

Neumlse virusi eumlshteuml ende i pranisheumlm ateumlhereuml ju keni njeuml infeksion kronik me hepatit B

Neumlse njeuml pacient ka hepatit B kronik duhet teuml beumlneuml ccedildo 6 muaj kontrolle teuml rregullta te

mjeku specialist peumlr seumlmundjet e meumllccediliseuml (hepatologu) Mjeku do teuml beumljeuml ekzaminimin

fizik analiza gjaku si dhe EKO teuml meumllccediliseuml9

Disa prej analizave teuml gjakut teuml rekomanduara prej doktorit peumlrfshijneuml ALT (njeuml enzimeuml e

meumllccediliseuml qeuml tregon peumlr deumlmtime teuml organit) ngarkesa e virusit ( sasia e virusit hepatit B neuml

gjak) dhe AFP (qeuml tregon peumlr kancer teuml heparit) Disa pacienteuml mund teuml keneuml nevojeuml peumlr

biopsi

8 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D (December 2011) Hepatitis B

prevention diagnosis treatment and care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136 9 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT OF PERSONS WITH CHRONIC

HEPATITIS B INFECTION (PDF) World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

14

14 Trajtimi i Hepatitit B

Neuml rastin e infeksionit akut me hepatit B nuk ka njeuml trajtim teuml peumlrgjithsheumlm

Rekomandohet pushimi neuml krevat dhe menaxhimi i simptomave Organizmi do teuml luftojeuml

virusin permes mekanizmave teuml tij mbrojteumls Peumlr infeksionin kronik me hepatit B ende

nuk ka njeuml kureuml teuml ploteuml Gjithsesi pjesa meuml e madhe e teuml infektuareumlve me hepatit B

kronik mund teuml presin teuml jetojneuml gjateuml dhe teuml beumljneuml njeuml jeteuml teuml sheumlndetshme

Ka mjekime qeuml ndihmojneuml ngadalsimin e progresit teuml seumlmundjes seuml meumllccediliseuml duke ulur

aktivitetin e virusit Edhe pse jo teuml gjitheuml individeumlt me hepatit B kronik kaneuml nevojeuml peumlr

mjekim Mjeku do teuml teuml keumlrkojeuml teuml beumlsh kontrolle teuml pakteumln dy hereuml neuml vit dhe neuml bazeuml teuml

rezultateve teuml testeve diagnostike do teuml peumlrcaktojeuml edhe formeumln e mjekimit10

15 Diagnoza infermierore

Diagnoza e peumlrcaktuar nga ana e infermiereumlve teuml ushqyerit jo adekuat marrja e ushqimit

meuml e vogeumll se nevojat e organizmit anoreksia mundimi teuml vjellurat

Ndryshimi neuml absorbimin dhe metabolizmin e ushqimeve qeuml geumllltiten staza biliare rritja

e nevojave peumlr kalori averzioni ndaj ushqimeve mos interesimi peumlr ushqim ndryshimi i

ndjenjeumls peumlr shije dhimbje neuml bark humbja e pesheumls tonus i zvogeumlluar i muskujve

10 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT OF PERSONS WITH CHRONIC

HEPATITIS B INFECTION (PDF) World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

15

16 Menagjimi infermieror

1 Pacienti duhet teuml jeteuml i izoluar

2 Pacienti duhet teuml keumlshillohet qeuml teuml pushojeuml (mos teuml sforcohet fizikisht) gjateuml

gjendjes akute si dhe fazeumls me simptoma

3 Teuml peumlrmireumlsohet gjendja e teuml ushqyerit

4 Teuml shfryteumlzohen masat adekuate neuml meumlnyreuml qeuml teuml zvogeumllohet mundeumlsia e

shpeumlrndarjes seuml seumlmundjes

5 Teuml keumlshillohet pacienti qeuml teuml shikon fecesin peumlr prezenceuml teuml meleneumls

6 Teuml sigurohet pacienti peumlr peumlrkujdesjen optimale peumlr higjieneumln e gojeumls si dhe teuml

leumlkureumls

7 Rritja e afteumlsive peumlr kryerjen e puneumlve

a) Teuml keumlshillohet pacienti qeuml teuml pushon kur eumlshteuml i lodhur

b) Teuml ndihmohet pacienti neuml planifikimin e pushimit dhe aktiviteteve

fizike

c) Teuml peumlrkrahet gradualisht peumlr aktivitete dhe ushtrime teuml lehta gjateuml

peumlrmireumlsimit

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

16

Teuml fillohet me sjelljen si dhe ndryshimin e meumlnyreumls seuml jeteseumls neuml meumlnyreuml qeuml ta kthen apo

ta mban pesheumln e nevojshme trupore

Gjateuml infeksioneve me Hepatit Viral B eumlshteuml rrezik qeuml pacienti teuml humbeuml leumlngjet trupore

peumlr mes

a) Humbja e tepeumlrt peumlrmes teuml vjellurave si dhe barkqitjes si dhe

b) Nga procesi i ndryshimit teuml koagulimit teuml gjakut

Neuml keumlteuml rast ndihmon shumeuml dhe eumlshteuml i domosdosheumlm rehidratimi Mbajtja e hidratimit

adekuat mund teuml veumlrehet peumlrmes shenjave stabile vitale si

a) Turgori i leumlkureumls i mireuml

b) Mbushja e kapilareve

c) Qarkullimi i mireuml periferik i gjakut si dhe

d) Prezenca e mjaftueshme e urineumls

Infermieret mund teuml ndihmojneuml shumeuml edhe neuml aspektin moral apo shpirteumlror te keumlta

pacienteuml peumlr arsye se ata kaneuml njeuml veteuml besim shumeuml teuml uleumlt gjateuml seumlmundjes Kjo gjendje

mund teuml paraqitet si shqeteumlsim mbyllje neuml vetvete Kjo situate paraqitet si shkak i

izolimit teuml tyre periodeumls seuml gjateuml teuml seumlmundjes izolimit si dhe koheumlzgjatjes seuml sheumlrimit

Ata kaneuml frikeuml nga distancimi i njereumlzve nga ata peumlr shkak teuml mundeumlsiseuml seuml peumlrcjelljes seuml

infeksionit ndryshimeve negative trupore ndjenja e pa shpreseumls depresionit etj Neuml keumlteuml

rast duhet ta keumlshillojneuml pacientin qeuml ta pranoj vetveten ashtu siccedil eumlshteuml Ta shtojneuml veteuml

besimin ta pranojneuml vetveten si njeuml njeri qeuml vlen Teuml jeteuml i peumlrgjegjsheumlm peumlr veten

Eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi qeuml pacienteumlt teuml keumlshillohen qeuml teuml jeneuml teuml peumlrgjegjsheumlm edhe peumlr teuml

tjereumlt Teuml keneuml njohur peumlr mundeumlsit e shpeumlrndarjes seuml infeksionit tek teuml tjereumlt

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

17

17 Prioritetet e peumlrkujdesjes

1 Zvogeumllimi i ngarkeseumls seuml heparit gjer neuml peumlrmireumlsim

2 Pengimi i komplikimeve

3 Pranimi i situateumls nga ana e pacientit

4 Ti ipen pacientit informata teuml bollshme neuml lidhje me procesin e seumlmundjes prognozeumln

si dhe sheumlrimin

18 Intervenimi i nevojsheumlm

1 Monitorimi i hidratimit peumlrmes marrjes dhe lirimit teuml leumlngjeve

2 Monitorimi i koheumls seuml protrombineumls dhe shenjave teuml gjakderdhjes

3 Teuml shtyhet pacienti qeuml teuml ushqehet ulur neuml meumlnyreuml qeuml teuml zvogeumllohet shtypja neuml hepar

4 Ushqimi teuml jeteuml i shijsheumlm dhe teuml keteuml sa meuml pakeuml ereumlza

5 Teuml minimizohen neuml maksimum kontaktet e afeumlrta me njereumlz

6 Ti sqarohen masat mbrojteumlse neuml lidhje me transmetimin e seumlmundjes dhe prevenimin e

transmetimit tek pacienteumlt e tjereuml dhe familjaret e veteuml

7 Teuml udheumlzohet pacienti qeuml teuml ju ikeuml traumave qeuml mos teuml fitoj hematoma

2 QEumlLLIMI I PUNIMIT

1 Qeumlllimi i pareuml i keumltij punimi eumlshteuml teuml hulumtohet niveli i kujdesit infermieror neuml teuml

seumlmuarit me Hepatit Akut Viral ndash B neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm rdquoIsa Grezdardquo neuml

Gjakoveuml

2 Neuml kuadeumlr teuml keumltij punimi po ashtu si qeumlllim i dyteuml ishte teuml hulumtohet edhe numri

i teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje teuml cileumlt e kaneuml frekuentuar gjegjeumlsisht kaneuml

keumlrkuar sheumlrbime sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml Spital

3 Teuml analizohet mundeumlsia e peumlrmireumlsimit teuml kualitetit teuml sheumlrbimit infermieror ndaj

keumltyre pacienteumlve

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

18

3 MATERIALI DHE METODA

Lloji i hulumtimit Hulumtimi eumlshteuml retrospektiv Burim i teuml dheumlnave kaneuml sheumlrbyer

protokollet e rregjistrimit neuml Repartin Infektiv Njeumlsineuml e Transfuzionit si dhe neuml Njeumlsineuml

e Dializeumls neuml Spitalin Regjional ldquoIsa Grezdardquo neuml Gjakoveuml

Neuml keumlteuml hulumtim retrospektiv neuml teuml tri njeumlsiteuml i kemi gjetur 39 raste Neuml keumlto raste

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml trajtuar neuml repartin Infektiv teuml Spitalit teuml Peumlrgjithsheumlm

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

19

4 REZULTATET

41 Reparti Infektiv

Neuml bazeuml teuml hulumtimit del se neuml teuml tri njeumlsiteuml ku mund teuml trajtohen pacienteumlt me Hpatitin B

neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm neuml Gjakoveuml numri i pacienteumlve nuk eumlshteuml i madheuml por prapeuml

eumlshteuml neuml nivel shqeteumlsues

Neuml Repartin Infektiv gjateuml gjashteuml mujorit teuml pareuml gjithsejeuml janeuml shtruar 11 pacienteuml

Pacienteumlt janeuml nga vendbanime teuml ndryshme teuml regjionit teuml Gjakoveumls me peumlrjashtim teuml dy

pacienteumlve qeuml i peumlrkasin teuml njeumljteumls familje por qeuml nuk janeuml bashkeumlshorteuml Mosha e

pacienteumlve varion nga mosha 4 gjer tek ajo 48 vjeqare

Nr Emri Vendbanimi Mosha Gjinia Diagnoza Tretmani

1 H M K Xerxe 1975 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

2 A S K Demajn 1988 Femeumlr Hepatit

Viral B

Rep

Gjinekologjiseuml

3 R R A Gjakoveuml 1982 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtim neuml

Repart

4 S B M Rahovec 2012 Mashkull Hepatit

Viral B

Leumlshon Repartin

5 L F G Gjakoveuml 1970 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

6 A A H Rahovec 1997 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

7 I H T Junik 1974 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

8 B R A Shishmon 1996 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

9 K Z A Shishmon 1968 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

10 A RG Gjakoveuml 1993 Mashkull Hepatit

Viral B

Vdek

11 Sh S M Hereq 1977 Femeumlr Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

Tabela 1

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

20

Vendbanimi i pacienteve

Grafikoni 1

Sa i peumlrket pacienteumlve teuml hospitalizuar neuml repartin e infektiveumls veumlrehet se ka nga teuml gjitha

vendbanimet teuml cilat i peumlrkasin regjionit teuml Gjakoveumls Ka nga qyteti i Gjakoveumls fshatrave

peumlrreth si dhe nga komunat Rahovec e Junik

Nga kjo veumlrhet se nuk mund teuml themi peumlr prezenceumln e ndonjeuml epidemie por rastet janeuml

sporadike me peumlrjashtim teuml njeuml rasti teuml njeuml familje teuml njeuml fshati teuml Gjakoveumls ku teuml seumlmureuml

janeuml dy aneumltar teuml familjes Neuml bazeuml teuml mosheumls veumlrehet se nuk janeuml neuml maradheumlnje

bashkeumlshortore pra seumlmundja nuk eumlshteuml peumlrcjell peumlrmes aktit seksual por neuml ndonjeuml formeuml

tjeteumlr

27

73

Vendbanimi

Qytet

Fshat

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

21

Gjinia e pacienteve

Grafikoni 2

Sa i peumlrketeuml gjiniseuml seuml teuml infektuarve me hepatitin viral B nuk ka fare dallim sepse nga

njeumlmbeumldhjet personat e infektuar gjashteuml janeuml teuml peumlrkateumlsiseuml gjinore meshkuj ndeumlrsa peseuml

femra

5455

4545

Gjinia

Mashkuj Femra

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

22

Vendi i trajtimit

Grafikoni 3

Mjekimi i pacienteumlve peumlr sa ka sheumlnime gjegjeumlsisht peumlr sa janeuml peumlrcjelleuml neuml aspektin klinik

eumlshteuml neuml nivel shumeuml teuml mireuml Nga teuml gjitheuml pacienteumlt e hospitalizuar veteumlm njeumlri nga ata

ka vdekur

Peumlr tretman teuml meumltutjesheumlm si dhe peumlr sheumlrbime meuml profesionale sheumlndetsore tre pacient

janeuml peumlrcjelleuml neuml QKUK gjegjeumlsisht neuml Klinikeumln Infektive njeuml eumlshteuml peumlrcielleuml neuml repartin e

gjinekologjiseuml peumlr trajtim teuml meumltutjesheumlm peumlr shkak teuml shtatzaniseuml seuml saj kurse teuml tjereumlt

janeuml trajtuar me sukses neuml repartin e seumlmundjeve infektive

Qeuml rastet kaneuml qeneuml sporadike gjegjeumlsisht endemike tregon fakti qeuml veteumlm dy raste kaneuml

qeneuml teuml seuml njeumljteumls familje gjegjeumlsisht teuml teuml njeumljtit vendbanim Neuml keumlteuml aspekt vereumlhet njeuml

peumlrkujdesje e familjareumlve dhe personelit sheumlndetsore qeuml rastet teuml izolohen dhe trajtohen sa

meuml mireuml duke e ditur virulenceumln gjegjeumlsisht mundeumlsineuml e madhe teuml peumlrhapjes seuml keumlsaj

seumlmundje

909

909

4545

2727

909

Trajtimi Leumlshon Repartin

Rep Gjinekologjiseuml

Trajtohet ne Repart

Transfer ne QKUK

Vdes

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

23

42 Njeumlsia e transfuzionit

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml evidentuar neuml Njeumlsin e Transfuzionit neuml Gjakoveuml gjateuml

peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Nr Muaji Diagnoza Raste

1 Janar Hepatit Viral B 7

2 Shkurt Hepatit Viral B 2

3 Mars Hepatit Viral B 5

4 Prill Hepatit Viral B 1

5 Maj Hepatit Viral B 2

6 Qershor Hepatit Viral B 7

Tabela 2

Grafikoni 4

Neuml njeumlsin e transfuzionit neuml meumlnyreuml teuml rregullt beumlhet testimi i dheumlneumlsve e kuptohet edhe teuml

marreumlsve teuml gjakut dhe neumln produkteve teuml tij Neuml data bazen e keumltij institucioni

evidentohen teuml gjitha rastet e identifikuara me Hepatitin B Gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash

01 072016 neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 raste

Edhe pse nuk ka ndonjeuml indikacion teuml mireumlfillteuml shkencor eumlshteuml interesanteuml se neuml tre muaj

kemi shumeuml raste teuml paraqitura ndeumlrsa neuml tre muaj teuml tjereuml janeuml meuml teuml rralla

7 29

2 9

5 21

1 4

2 8

7 29

Paraqitja e rasteve sipas muajve

Janar

Shkurt

Mars

Prill

Maj

Qershor

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

24

Duke analizuar se keumlrkesa peumlr gjak eumlshteuml e rregullt si dhe donatoret e tij lajmeumlrohen neuml

bazeuml teuml keumlrkesave ateumlhereuml nuk mund teuml konkludojmeuml se pse eumlshteuml kjo situateuml e paraqitjes

seuml rasteve Personeli peumlrgjegjeumls i Njeumlsiseuml seuml Transfuzionit deklarohet se gjateuml muajve

janar mars edhe qershor nuk ka pasur ndonjeuml aksion peumlr mbledhjen e gjakut por kaneuml

qeneuml individ teuml cileumlt kaneuml dhuruar gjak peumlr familjaret e tyre

43 Njeumlsia e Dializeumls

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml cileumlt marrin sheumlrbimin e dializeumls neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Numri i

pacienteumlve

Diagnoza Mashkuj Femra Vendbanimi Koha e

trajtimit

Mosha

4 Hepatit Viral

B

1 3 Gjakoveuml 5 ndash 10 vite 45 ndash 67

vjeqar

Tabela 3

Neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml Gjakoveuml sheumlrbimet i marrin 4 pacienteuml teuml cileumlt janeuml teuml infektuar

me Hepatitin Viral B

Pacienteumlt janeuml teuml moshave nga 45 ndash 67 vjeqare dhe koha e qeumlndrimit teuml tyre neuml dializeuml

eumlshteuml nga 5 ndash 10 vite Duke e marreuml peumlr bazeuml seumlmundjen qeuml eumlshteuml mjafteuml agresive dhe qeuml

keumlrkon trajtim specifik veumlrehet se trajtimi i tyre neuml Njeumlsineuml e Dializeumls eumlshteuml mjaft

profesional dhe se sheumlrbimet sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml njeumlsi janeuml kualitative

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

25

5 DISKUTIMI

Neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm teuml Gjakoveumls tretman mjekeumlsor gjateuml gjashteuml mujorit teuml

pareuml teuml keumltij viti kaneuml keumlkuar 11 pacienteuml teuml cileumlt janeuml trajtuar neuml repartin infektiv

Neuml Njeumlsin e Dializeumls gjateuml keumlsaj periode sheumlrbimet janeuml duke i marr kateumlr pacient

Neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 pacienteuml me virusin B

Duke e marreuml peumlr bazeuml keumlteuml numeumlr teuml pacienteumlve evidentohet se infermieret janeuml

neuml kontakt teuml peumlrditsheumlm me ta

Edhe peumlr kundeumlr peumlrkujdesjes seuml mjekeumlve roli i infermierve eumlshteuml i madheuml neuml

trajtimin e ketyre pacienteumlve

Infermieret duhet teuml keneuml peumlrkujdesje sa meuml teuml madhe ndaj keumltyre pacienteumlve neuml teuml

gjitha drejtimet duke filluar nga

Peumlrkujdesja gjateuml puneumls peumlr eliminimin e mundeumlsive peumlr teuml

marr infeksione

Peumlrkujdesja mjekeumlsore ndaj tyre peumlrmes sheumlrbimeve

sheumlndetsore

Edukimi i pacienteumlve neuml aspektin e peumlrkujdesjes ndaj vetvetes

si dhe kujdesi ndaj teuml afeumlrmeumlve qeuml mos teuml peumlrcjellin infeksionin

tek ata

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

26

6 PEumlRFUNDIMI

Duke e analizuar mundeumlsiteuml e lehta teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje si dhe deumlmtimet qeuml

mund teuml shkaktohen gjereuml neuml invaliditet rrezikshmeumlrineuml e peumlrcjelljes seuml keumlsaj seumlmundje

mund teuml sjellim keumlto rekomandime

Sa meuml hereumlt teuml beumlhet diagnostifikimi i seumlmundjes neuml meumlnyreuml qeuml teuml ulet

shkalla e invaliditetit peumlr pacientin si dhe mundeumlsia e peumlrhapjes seuml

infeksionit tek teuml tjereumlt

Teuml beumlhet trajtimi sa meuml profesional dhe kualitativ i keumltyre pacienteumlve

Teuml ofrohen kushtet e trajtimit sa meuml optimale

Teuml beumlhet edukimi i pacienteumlve qeuml teuml keneuml njeuml jeteuml sa meuml teuml sheumlndosheuml si neuml

aspektin e higjienes ushqimit aktiviteteve etj

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

27

Teuml dheumlnat personale

Emri Leonora

Mbiemri Gashi

Data e lindjes 19071992

Kombeumlsia Shqiptare

Vendlindja Gjakoveuml

Vendbanimi Gjakoveuml

Gjendja civile Beqare

Telefoni +38649808015

E-maili noragashi03gmailcom

Shkollimi i meseumlm SHMM ldquoHysni Zajmirdquo Dega pediatri

Shkollimi i larteuml UGJ Fakulteti I Infermieriseuml

Dega Inferieri e peumlrgjithshme

Periudha e peumlrfundimit teuml

universitetit

2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

28

7 REFERENCAT

1 Hepatitis B FAQs for the Public mdash Transmission US Centers for

Disease Control and Prevention (CDC) Retrieved 2011-11-29

2 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D

(December 2011) Hepatitis B prevention diagnosis treatment and

care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136

3 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of

chronic hepatitis B a critical evaluation of standard treatment criteria

and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

4 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT

OF PERSONS WITH CHRONIC HEPATITIS B INFECTION (PDF)

World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

5 Villa E Fattovich G Mauro A Pasino M (January 2011) Natural

history of chronic HBV infection special emphasis on the prognostic

implications of the inactive carrier state versus chronic

hepatitis Digestive and Liver Disease 43 (Suppl 1) S8ndash

14 doi101016S1590-8658(10)60686-X

6 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd

ndash Zagreb 1984

7 Stefanovic S I saradnici Interna Medicina Medicinska knjiga

Beograd ndash Zagreb 1988

Page 6: UNIVERSITETI “FEHMI AGANI” GJAKOVË · 2017-03-01 · Leukocitet: mund të paraqitet leukopenija, leukocitoza, monocitoza, Limfocitet: janë të pranishme limfocitet atipike Sheqeri

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

5

Abstarkti

Hyrje

Hepatit eumlshteuml njeuml shprehje e peumlrgjithshme peumlr infeksione teuml gjeumlra virale bakteriale dhe jo

infektive teuml heparit teuml cilat rezultojneuml me ndryshime nekrotike teuml qelizave teuml heparit

Infeksioni i heparit mund teuml jeteuml nga infeksionet virale dhe bakteriale Shkaqet jo

infektive mund teuml jeneuml teuml natyreumls fizike apo leumlndeumlve kimike (alkooli medikamentet

kemikatet industrial) si dhe ato autoimune1

Materjali dhe Metodat

Lloji i hulumtimit Hulumtimi eumlshteuml retrospektiv Burimi i teuml dheumlnave kaneuml sheumlrbyer

protokollet e rregjistrimit neuml Repartin Infektiv Njeumlsineuml e Transfuzionit si dhe neuml Njeumlsineuml

e Dializeumls neuml Spitalin Regjional ldquoIsa Grezdardquo neuml Gjakoveuml

Neuml keumlteuml hulumtim retrospektiv neuml teuml tri njeumlsiteuml i kemi gjetur 39 raste Neuml keumlto raste

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml trajtuar neuml repartin Infektiv teuml Spitalit teuml Peumlrgjithsheumlm

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 0101-0107-2016

Rezultatet

Neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm teuml Gjakoveumls tretman mjekeumlsor gjateuml gjashteuml mujorit teuml pareuml teuml

keumltij viti kaneuml keumlkuar 11 pacienteuml teuml cileumlt janeuml trajtuar neuml repartin infektiv Neuml Njeumlsin e

Dializeumls gjateuml keumlsaj periode sheumlrbimet janeuml duke i marr kateumlr pacient Neuml Njeumlsineuml e

Transfuzionit janeuml evidentuar 24 pacienteuml me virusn B Mjekimi i pacienteumlve peumlr sa ka

sheumlnime gjegjeumlsisht peumlr sa janeuml peumlrcjelleuml neuml aspektin klinik eumlshteuml neuml nivel shumeuml teuml mireuml

Nga teuml gjitheuml pacienteumlt e hospitalizuar veteumlm njeumlri nga ta ka vdekur

Peumlr tretman teuml meumltutjesheumlm si dhe peumlr sheumlrbime meuml profesionale sheumlndetsore tre pacient

janeuml peumlrcjell neuml QKUK gjegjeumlsisht neuml Klinikeumln Infektive njeuml eumlshteuml peumlrciell neuml repartin e

gjinekologjiseuml peumlr trajtim teuml meumltutjesheumlm peumlr shkak teuml shtatzaniseuml seuml saj kurse teuml tjereumlt

janeuml trajtuar me sukses neuml repartin e seumlmundjeve infektive

Qeuml rastet kaneuml qeneuml sporadike gjegjeumlsisht endemike tregon fakti qeuml veteumlm dy raste kaneuml

qeneuml teuml seuml njeumljteumls familje gjegjeumlsisht teuml teuml njeumljtit vendbanim

1 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd ndash Zagreb 1988

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

6

Neuml keumlteuml aspekt vereumlhet njeuml peumlrkujdesje e familjareumlve dhe personelit sheumlndetsore qeuml rastet

teuml izolohen dhe trajtohen sa meuml mireuml duke e ditur virulenceumln gjegjeumlsisht mundeumlsin e

madhe teuml peumlrhapjes seuml keumlsaj seumlmundje

Konkludimi

Infermieret duhet teuml keneuml peumlrkujdesje sa meuml teuml madhe ndaj keumltyre pacienteumlve neuml teuml

gjitha drejtimet duke filluar nga

Peumlrkujdesja gjateuml puneumls peumlr eliminimin e mundeumlsive peumlr teuml

marr infeksione

Peumlrkujdesja mjekeumlsore ndaj tyre peumlrmes sheumlrbimeve

sheumlndetsore

Edukimi i pacienteumlve neuml aspektin e peumlrkujdesjes ndaj vetvetes

si dhe kujdesi ndaj teuml afeumlrmeve qeuml mos teuml peumlrcjellin infeksionin

tek ata

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

7

1 Hyrje

Hepatit eumlshteuml njeuml shprehje e peumlrgjithshme peumlr infeksione teuml gjeumlra virale bakteriale dhe jo

infektive teuml heparit teuml cilat rezultojneuml me ndryshime nekrotike teuml qelizave teuml heparit

Infeksioni i heparit mund teuml jeteuml nga infeksionet virale dhe bakteriale Shkaqet jo

infektive mund teuml jeneuml teuml natyreumls fizike apo leumlndeumlve kimike (alkooli medikamentet

kemikatet industrial) si dhe ato autoimune2

Hepatiti Viral mund teuml peumlrcillet peumlrmes gjakut apo leumlngjeve trupore apo edhe ushqimit

Infeksionet virale teuml heparit janeuml teuml njohura si A B C D E G dhe emeumlrohen neuml meumlnyreuml

specifike si psh B si HBV HCV-ja eumlshteuml peumlrgjegjeumls peumlr afro 30 teuml rasteve3

Rastet e tjera teuml infeksioneve teuml heparit peumlrfshijneuml citomegalovirusi (CMV) Epstein ndash

Barrov virusi (EBV) Mycobaterium avium kompleks (MAC) toksoplamazmosa dhe

histoplazmosa Hulumtimet kaneuml treguar se 20 teuml infektuarve me virusin e

imunodeficienceumls (HIV) kaneuml hepatit4

Hepatiti sipas studimeve teuml gjereuml tanishme mund teuml vie nga viruset bakteriet apo toksinet

teuml cilat mund teuml merren peumlrmes ushqimit ujit gjilpeumlrave mjeteve kirurgjike apo gjakut

Po ashtu mund teuml vie gjereuml te hepatiti edhe nga prezenca e kemikateve toksike si

tetrakloridi i karbonit nga medikamentet si sulfonamidet fenotiazina izoniazidi etj

Po ashtu te narkomanet peumlrcillet peumlrmes gjilpeumlrave jo sterile

Me rrezikshmeumlri teuml madhe peumlr teuml fituar hepatitin eumlshteuml edhe udheumltimi neuml vendet endemike

siccedil janeuml Kina Afrika Lindja e afeumlrt si dhe Azia juglindore

Hepatiti mund teuml jeteuml akut apo kronik Infeksioni kronik mund teuml sjell gjer teuml ndryshimet

fibrotike neuml hepar (cirroza) e cila mund teuml keteuml peumlrfundim fatal peumlr pacientin

2 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd ndash Zagreb 1988 3 Villa E Fattovich G Mauro A Pasino M (January 2011) Natural history of chronic HBV infection

special emphasis on the prognostic implications of the inactive carrier state versus chronic

hepatitis Digestive and Liver Disease 43 (Suppl 1) S8ndash14 doi101016S1590-8658(10)60686-X 4 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of chronic hepatitis B a critical

evaluation of standard treatment criteria and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

8

Diagnoza laboratorike

Te Hepatiti rriten enzimat e heparit (izoenzimet) ku mund teuml arrijneuml gjer neuml 4-10 hereuml meuml

teuml larta Mireumlpo neuml keumlto parametra ka ndryshime mes hepatitit viral dhe ati jo viral5

AST (aspartat transaminaza) ALT (alanin transaminaza) Neuml fillim i rritur Mund teuml

rritet 1 deri neuml dy javeuml para paraqitjes seuml zverdhjes (ikterit) pastaj ulen

Fosfataza alkaline (ALP) lehteumlsisht rritet

Eritrocitet (RBC) zvogeumllohen peumlr shkak teuml shkurtimit teuml jeteumls seuml tyre apo prezenceumls seuml

gjakderdhjes

Leukocitet mund teuml paraqitet leukopenija leukocitoza monocitoza

Limfocitet janeuml teuml pranishme limfocitet atipike

Sheqeri neuml gjak Tek hepatiti kemi hiperglikemi dhe hipoglikemi transitore peumlr shkak teuml

ndryshimit teuml funksioneve teuml heparit

Koha e protrombineumls mund teuml zgjatet peumlr shkak teuml disfunksionit teuml heparit

Prezenca e bilirubineumls neuml serum mund teuml jeteuml mbi 25 mg 100 ml Neumlse ngritet mbi 200

mg 100 ml prognoza eumlshteuml e keqe peumlr shkak teuml rritjes seuml nekrozeumls seuml qelizave

Biopsia e heparit zakonisht nuk eumlshteuml e nevojshme mireumlpo duhet marr neuml konsiderim

neumlse diagnoza nuk eumlshteuml e sigurt apo pasqyra klinike eumlshteuml atipike apo e zgjatur

Neuml urineuml rritet niveli i bilirubineumls si dhe mund teuml paraqitet proteinuria hematuria6

Hepatiti i Tipit B (HBV)

1 Shpeumlrndahet kryesisht peumlrmes gjakut neuml rrugeumlt perkutane apo permucosale Po

ashtu mund teuml shpeumlrndahet peumlrmes sekreteve teuml gojeumls gjidheumlnies aktiviteteve

seksuale (gjaku sperma apo sekreteve vagjinale)

2 Homoseksualet e gjiniseuml mashkullore kaneuml rrezikshmeumlri teuml madhe peumlr infeksione

3 Pas infeksionit akut 10 teuml pacienteumlve kalojneuml neuml statutin e barteumlsve apo

zhvillohet hepatiti kronik

4 HBV eumlshteuml shkaktar kryesor i cirrozeumls si dhe i karcinomeumls hepatocelulare

5 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd ndash Zagreb 1988 6 Stefanovic S I saradnici Interna Medicina Medicinska knjiga Beograd ndash Zagreb 1988

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

9

Hepatiti i tipit B

1 Periodeumln e inkubacionit e ka 2 deri neuml 3 muaj

2 Simptomat prodromale (fillim i fshehteuml) lodhja anoreksia ethet kalimtare

ndjesia e keqe neuml regjionin e barkut mundime teuml vjellura kokeumldhembja

3 Mundeuml gjithashtu teuml ju paraqitet mialgjia fotofobija artriti angioedema urtikaria

vaskuliti

4 Faza ikterike paraqitet njeuml javeuml gjereuml neuml dy muaj pas paraqitjes seuml simptomave

Peumlr secilin teuml seumlmur duhet teuml kemi bazeumln e teuml dheumlnave peumlr pacientin Teuml dheumlnat varen nga

shkaqet dhe llojin e hepatitit Teuml dheumlnat duhet teuml jeneuml

1 Aktiviteti i pacientit

a) Lodhja

b) Dobeumlsia

c) Dhimbje teuml muskujve

2 Qarkullimi i gjakut

a) Bradikardia

b) Cianoza neuml leumlkur dhe mukoza

3 Eliminimi

a) Opstipacioni

b) Barkqitja

c) Urina me ngjyreuml teuml mbyllteuml

4 Ushqimi

a) Humbja e oreksit (anoreksia)

b) Humbja e pesheumls

c) Rritja e pesheumls (edema)

d) Teuml vjellurat

e) Prezenca e ascitit

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

10

5 Ndryshimet neurologjike

a) Shqeteumlsimi

b) Peumlrgjumja

c) Letargjia

d) Kokeumldhembja

6 Dhimbjet

a) Ngeumlrccedilet neuml bark neuml kuadratin e djathteuml teuml sipeumlrm

b) Mialgjia

c) Artralgjia

d) Kruarje (pruritus)

7 Frymeumlmarrja

a) Gjendje e njeumljteuml me ateuml gripoze

b) Refuzimi I cigareve

11 Hepatiti B mjekimi dhe masat parandaluese

Hepatiti B eumlshteuml njeuml nga infek sionet serioze meuml teuml zakonshme teuml meumllccediliseuml Ai shkaktohet

nga virusi i hepatitit B (HBV) i cili sulmon meumllccedilineuml Rreth 350 milion jetojneuml me

infeksion kronik

Ai shkakton rreth 620000 vdekje ccedildo vit Virusi fillimisht gjendet neuml meumllccedili por gjithashtu

eumlshteuml prezent neuml gjak dhe neuml leumlngje teuml caktuara teuml trupit Kur njeuml person merr fillimisht

hepatitin B thuhet teuml keteuml njeuml infeksion akut Shumica e teuml rriturve janeuml neuml gjeumlndje teuml

luftojneuml virusin dhe ta eleminojneuml ateuml duke rimarreuml veten pa pasur asnjeuml simptomeuml

Neumlse virusi mbetet neuml gjak peumlr meuml shumeuml se 6 muaj ateumlhereuml individi zhvillon njeuml

infeksion kronik me hepatit B Fatmireumlsisht rreth 90 e teuml rriturve e rimarrin veten dhe

zhvillojneuml antitrupa peumlrkundrejt virusit teuml hepatitit B

Fatkeqeumlsisht te foshnjet e femijeumlt numri i teuml infektuareumlve qeuml zhvillojneuml infeksion kronik

eumlshteuml i larteuml Rreth 90 e teuml porsalindurve teuml infektuar me HBV seumlmuren nga hepatit B

kronik ndeumlrsa rreth 10 e feumlmijeumlve nuk zhvillojneuml infeksion kronik

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

11

Individeumlt qeuml rimarrin veten nga hepatiti akut do teuml zhvillojneuml antitrupa mbrojteumls Pas

infeksionit teuml pare me virusin trupi di teuml mbrojeuml organizmin nga njeuml rimarrje teuml HBV

(hepatit B virus)

Themi se ata beumlhen imun ndaj virusit teuml hepatitit B Ndeumlrsa ata qeuml nuk mund teuml

eleminojneuml virusin edhe pas 6 muajsh infeksion virusi qeumlndron neuml meumllccedili dhe gjak peumlr teuml

gjitheuml jeteumln Keumlta individeuml diagnostifikohen me hepatit B kronik

Edhe pse shumica e individeumlve me hepatit B kronik beumljneuml njeuml jeteuml teuml sheumlndetshme ata

janeuml gjithmoneuml neuml rrezik peumlr zhvillimin e seumlmundjeve serioze teuml meumllccediliseuml gjateuml jeteumls seuml

tyre Virusi neuml meumlnyreuml teuml fshehteuml dhe teuml vazhdueshme sulmon meumllccedilineuml peumlr shumeuml vite pa

u veumlneuml re nga njeriu7

Melccedilia eumlshteuml organi meuml i madh i trupit Kjo struktureuml trekeumlndore e kuqeumlrremteuml shtrihet neuml

kavitetin e sipeumlrm teuml djathteuml teuml abdomenit menjeumlhereuml poshteuml diafragmeumls Meumllccedilia luan njeuml

rol vital neuml trupin e njeriut sepse prodhon dhe peumlrpunon njeuml gameuml teuml gjereuml substancash

kimike si proteinat plazmatike (albuminat) dhe faktoreumlt koagulues Meumllccedilia prodhon

kolesterolin dhe proteinat qeuml ndihmojneuml gjakun peumlr teuml transportuar yndyrnat neuml pjeseuml teuml

ndryshme teuml trupit Qelizat e meumllccediliseuml gjithashtu sekretojne bileumln e cila eleminon

mbeturinat nga meumllccedilia dhe ndihmon neuml shpeumlrbeumlrjen dhe absorbimin e yndyrnave neuml

zorreumln e holleuml Njeuml tjeteumlr funksion madhor eumlshteuml peumlrpunimi i leumlndeumlve ushqimore Meumllccedilia

ruan glukozeumln e tepeumlrt si glikogjen Po ashtu kontrollon nivelet neuml gjak teuml aminoacideve

Nqs niveli i aminoacideve eumlshteuml shumeuml i larteuml meumllccedilia konverton tepriceumln neuml glukozeuml

proteina aminoacide teuml tjera dhe ure Seuml fundmi meumllccedilia ndihmon neuml pastrimin e gjakut

prej barnave dhe helmeve Keumlto susbstanca shpeumlrbehen dhe ekskretohen neuml bileuml

7 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of chronic hepatitis B a critical

evaluation of standard treatment criteria and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

12

12 Simptomat e hepatiti akut

Shumica e teuml infektuareumlve nuk zhvillojneuml simptoma gjateuml fazeumls akute teuml infeksionit me

hepatit B Ndonjeuml simptomeuml qeuml mund teuml shfaqet eumlshteuml e ngjashme me simptomat e gripit

ku peumlrfshijneuml ethen lodhjen dhimbje teuml muskujve dhe kyccedileve humbje teuml oreksit dhe teuml

vjella Veteumlm 1 e individeumlve teuml infektuar shfaqin probleme serioze ndeumlrkoheuml qeuml

organizmi i tyre eumlshteuml duke luftuar me virusin Simptomat serioze peumlrfshijneuml nauzeneuml teuml

vjellat zverdhje teuml leumlkureumls dhe teuml syve teuml quajtur ikter(verdheumlz) Stomaku i keumltyre

pacienteumlve mund teuml zmadhohet Kjo gjeumlndje eumlshteuml keumlrceumlnuse peumlr jeteumln dhe keumlrkon

veumlmendje teuml menjeumlhershme mjekeumlsore

Simptomat e hepatiti kronik

Hepatiti B ndryshe quhet dhe infeksion i heshtur sepse shumica e individeumlve nuk dineuml qeuml

janeuml teuml infektuar Personat me hepatit B kronik mund teuml jetojneuml peumlr dekada pa pasur asnjeuml

simptomeuml Edhe pse nuk kaneuml simptoma virusi i hepatit B shkakton neuml heshtje deumlmtime

teuml meumllccediliseuml per vite me radheuml Neuml meumllccedili infeksioni me hepatit B kronik mund teuml ccedilojeuml neuml

cirozeuml e cila eumlsheuml njeuml gjeumlndje ku qelizat e meumllccediliseuml infiltrohen nga indi fibrotik Kjo e beumln

meumllccedilineuml meuml pak efektive ndeumlrsa neuml cirozeumln e avancuar meumllccedilia nuk funksionon meuml duke

zhvilluar insuficcedilienceuml hepatike Pacienteumlt me hepatit B kronik janeuml neuml rrezik peumlr

zhvillimin e kancerit teuml meumllccediliseuml Simptomat neuml keumlto raste nuk janeuml specifike

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

13

Pacienteumlt mund teuml mos keneuml simptoma ose mund teuml peumlrjetojneuml dhimbje abdominale dhe

meumllccedilia e tyre mund teuml jeteuml e zmadhuar dhe e enjtur si dhe mund teuml keneuml humbje neuml pesheuml

dhe ethe

13 Diagnoza

Njeuml analizeuml e thjeshteuml gjaku mund teuml diagnstifikojeuml lehteumlsisht njeuml infeksion me hepatit B

Ky test diagnostifikues keumlrkon antigeneumlt dhe antitrupat neuml gjak Neumlse mendoni se jeni

infektuar koheumlt e fundit duhet teuml kalojneuml nga 4 ndash 6 javeuml neuml meumlnyreuml qeuml virusi teuml gjendet neuml

gjakun tuaj8

Neumlse testi tregon se ju nuk jeni i infektuar me hepatit B mos harroni qeuml jeni akoma neuml

risk Merrni vaksineumln e hepatit B 6 muaj pasi ju keni kuptuar qeuml jeni i infektuar duhet teuml

beumlni njeuml tjeteumlr analizeuml gjaku Neumlse virusi nuk shfaqet do teuml thoteuml qeuml ju jeni imun ndaj

hepatit B dhe nuk mund teuml infektoheni seumlrish

Neumlse virusi eumlshteuml ende i pranisheumlm ateumlhereuml ju keni njeuml infeksion kronik me hepatit B

Neumlse njeuml pacient ka hepatit B kronik duhet teuml beumlneuml ccedildo 6 muaj kontrolle teuml rregullta te

mjeku specialist peumlr seumlmundjet e meumllccediliseuml (hepatologu) Mjeku do teuml beumljeuml ekzaminimin

fizik analiza gjaku si dhe EKO teuml meumllccediliseuml9

Disa prej analizave teuml gjakut teuml rekomanduara prej doktorit peumlrfshijneuml ALT (njeuml enzimeuml e

meumllccediliseuml qeuml tregon peumlr deumlmtime teuml organit) ngarkesa e virusit ( sasia e virusit hepatit B neuml

gjak) dhe AFP (qeuml tregon peumlr kancer teuml heparit) Disa pacienteuml mund teuml keneuml nevojeuml peumlr

biopsi

8 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D (December 2011) Hepatitis B

prevention diagnosis treatment and care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136 9 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT OF PERSONS WITH CHRONIC

HEPATITIS B INFECTION (PDF) World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

14

14 Trajtimi i Hepatitit B

Neuml rastin e infeksionit akut me hepatit B nuk ka njeuml trajtim teuml peumlrgjithsheumlm

Rekomandohet pushimi neuml krevat dhe menaxhimi i simptomave Organizmi do teuml luftojeuml

virusin permes mekanizmave teuml tij mbrojteumls Peumlr infeksionin kronik me hepatit B ende

nuk ka njeuml kureuml teuml ploteuml Gjithsesi pjesa meuml e madhe e teuml infektuareumlve me hepatit B

kronik mund teuml presin teuml jetojneuml gjateuml dhe teuml beumljneuml njeuml jeteuml teuml sheumlndetshme

Ka mjekime qeuml ndihmojneuml ngadalsimin e progresit teuml seumlmundjes seuml meumllccediliseuml duke ulur

aktivitetin e virusit Edhe pse jo teuml gjitheuml individeumlt me hepatit B kronik kaneuml nevojeuml peumlr

mjekim Mjeku do teuml teuml keumlrkojeuml teuml beumlsh kontrolle teuml pakteumln dy hereuml neuml vit dhe neuml bazeuml teuml

rezultateve teuml testeve diagnostike do teuml peumlrcaktojeuml edhe formeumln e mjekimit10

15 Diagnoza infermierore

Diagnoza e peumlrcaktuar nga ana e infermiereumlve teuml ushqyerit jo adekuat marrja e ushqimit

meuml e vogeumll se nevojat e organizmit anoreksia mundimi teuml vjellurat

Ndryshimi neuml absorbimin dhe metabolizmin e ushqimeve qeuml geumllltiten staza biliare rritja

e nevojave peumlr kalori averzioni ndaj ushqimeve mos interesimi peumlr ushqim ndryshimi i

ndjenjeumls peumlr shije dhimbje neuml bark humbja e pesheumls tonus i zvogeumlluar i muskujve

10 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT OF PERSONS WITH CHRONIC

HEPATITIS B INFECTION (PDF) World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

15

16 Menagjimi infermieror

1 Pacienti duhet teuml jeteuml i izoluar

2 Pacienti duhet teuml keumlshillohet qeuml teuml pushojeuml (mos teuml sforcohet fizikisht) gjateuml

gjendjes akute si dhe fazeumls me simptoma

3 Teuml peumlrmireumlsohet gjendja e teuml ushqyerit

4 Teuml shfryteumlzohen masat adekuate neuml meumlnyreuml qeuml teuml zvogeumllohet mundeumlsia e

shpeumlrndarjes seuml seumlmundjes

5 Teuml keumlshillohet pacienti qeuml teuml shikon fecesin peumlr prezenceuml teuml meleneumls

6 Teuml sigurohet pacienti peumlr peumlrkujdesjen optimale peumlr higjieneumln e gojeumls si dhe teuml

leumlkureumls

7 Rritja e afteumlsive peumlr kryerjen e puneumlve

a) Teuml keumlshillohet pacienti qeuml teuml pushon kur eumlshteuml i lodhur

b) Teuml ndihmohet pacienti neuml planifikimin e pushimit dhe aktiviteteve

fizike

c) Teuml peumlrkrahet gradualisht peumlr aktivitete dhe ushtrime teuml lehta gjateuml

peumlrmireumlsimit

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

16

Teuml fillohet me sjelljen si dhe ndryshimin e meumlnyreumls seuml jeteseumls neuml meumlnyreuml qeuml ta kthen apo

ta mban pesheumln e nevojshme trupore

Gjateuml infeksioneve me Hepatit Viral B eumlshteuml rrezik qeuml pacienti teuml humbeuml leumlngjet trupore

peumlr mes

a) Humbja e tepeumlrt peumlrmes teuml vjellurave si dhe barkqitjes si dhe

b) Nga procesi i ndryshimit teuml koagulimit teuml gjakut

Neuml keumlteuml rast ndihmon shumeuml dhe eumlshteuml i domosdosheumlm rehidratimi Mbajtja e hidratimit

adekuat mund teuml veumlrehet peumlrmes shenjave stabile vitale si

a) Turgori i leumlkureumls i mireuml

b) Mbushja e kapilareve

c) Qarkullimi i mireuml periferik i gjakut si dhe

d) Prezenca e mjaftueshme e urineumls

Infermieret mund teuml ndihmojneuml shumeuml edhe neuml aspektin moral apo shpirteumlror te keumlta

pacienteuml peumlr arsye se ata kaneuml njeuml veteuml besim shumeuml teuml uleumlt gjateuml seumlmundjes Kjo gjendje

mund teuml paraqitet si shqeteumlsim mbyllje neuml vetvete Kjo situate paraqitet si shkak i

izolimit teuml tyre periodeumls seuml gjateuml teuml seumlmundjes izolimit si dhe koheumlzgjatjes seuml sheumlrimit

Ata kaneuml frikeuml nga distancimi i njereumlzve nga ata peumlr shkak teuml mundeumlsiseuml seuml peumlrcjelljes seuml

infeksionit ndryshimeve negative trupore ndjenja e pa shpreseumls depresionit etj Neuml keumlteuml

rast duhet ta keumlshillojneuml pacientin qeuml ta pranoj vetveten ashtu siccedil eumlshteuml Ta shtojneuml veteuml

besimin ta pranojneuml vetveten si njeuml njeri qeuml vlen Teuml jeteuml i peumlrgjegjsheumlm peumlr veten

Eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi qeuml pacienteumlt teuml keumlshillohen qeuml teuml jeneuml teuml peumlrgjegjsheumlm edhe peumlr teuml

tjereumlt Teuml keneuml njohur peumlr mundeumlsit e shpeumlrndarjes seuml infeksionit tek teuml tjereumlt

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

17

17 Prioritetet e peumlrkujdesjes

1 Zvogeumllimi i ngarkeseumls seuml heparit gjer neuml peumlrmireumlsim

2 Pengimi i komplikimeve

3 Pranimi i situateumls nga ana e pacientit

4 Ti ipen pacientit informata teuml bollshme neuml lidhje me procesin e seumlmundjes prognozeumln

si dhe sheumlrimin

18 Intervenimi i nevojsheumlm

1 Monitorimi i hidratimit peumlrmes marrjes dhe lirimit teuml leumlngjeve

2 Monitorimi i koheumls seuml protrombineumls dhe shenjave teuml gjakderdhjes

3 Teuml shtyhet pacienti qeuml teuml ushqehet ulur neuml meumlnyreuml qeuml teuml zvogeumllohet shtypja neuml hepar

4 Ushqimi teuml jeteuml i shijsheumlm dhe teuml keteuml sa meuml pakeuml ereumlza

5 Teuml minimizohen neuml maksimum kontaktet e afeumlrta me njereumlz

6 Ti sqarohen masat mbrojteumlse neuml lidhje me transmetimin e seumlmundjes dhe prevenimin e

transmetimit tek pacienteumlt e tjereuml dhe familjaret e veteuml

7 Teuml udheumlzohet pacienti qeuml teuml ju ikeuml traumave qeuml mos teuml fitoj hematoma

2 QEumlLLIMI I PUNIMIT

1 Qeumlllimi i pareuml i keumltij punimi eumlshteuml teuml hulumtohet niveli i kujdesit infermieror neuml teuml

seumlmuarit me Hepatit Akut Viral ndash B neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm rdquoIsa Grezdardquo neuml

Gjakoveuml

2 Neuml kuadeumlr teuml keumltij punimi po ashtu si qeumlllim i dyteuml ishte teuml hulumtohet edhe numri

i teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje teuml cileumlt e kaneuml frekuentuar gjegjeumlsisht kaneuml

keumlrkuar sheumlrbime sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml Spital

3 Teuml analizohet mundeumlsia e peumlrmireumlsimit teuml kualitetit teuml sheumlrbimit infermieror ndaj

keumltyre pacienteumlve

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

18

3 MATERIALI DHE METODA

Lloji i hulumtimit Hulumtimi eumlshteuml retrospektiv Burim i teuml dheumlnave kaneuml sheumlrbyer

protokollet e rregjistrimit neuml Repartin Infektiv Njeumlsineuml e Transfuzionit si dhe neuml Njeumlsineuml

e Dializeumls neuml Spitalin Regjional ldquoIsa Grezdardquo neuml Gjakoveuml

Neuml keumlteuml hulumtim retrospektiv neuml teuml tri njeumlsiteuml i kemi gjetur 39 raste Neuml keumlto raste

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml trajtuar neuml repartin Infektiv teuml Spitalit teuml Peumlrgjithsheumlm

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

19

4 REZULTATET

41 Reparti Infektiv

Neuml bazeuml teuml hulumtimit del se neuml teuml tri njeumlsiteuml ku mund teuml trajtohen pacienteumlt me Hpatitin B

neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm neuml Gjakoveuml numri i pacienteumlve nuk eumlshteuml i madheuml por prapeuml

eumlshteuml neuml nivel shqeteumlsues

Neuml Repartin Infektiv gjateuml gjashteuml mujorit teuml pareuml gjithsejeuml janeuml shtruar 11 pacienteuml

Pacienteumlt janeuml nga vendbanime teuml ndryshme teuml regjionit teuml Gjakoveumls me peumlrjashtim teuml dy

pacienteumlve qeuml i peumlrkasin teuml njeumljteumls familje por qeuml nuk janeuml bashkeumlshorteuml Mosha e

pacienteumlve varion nga mosha 4 gjer tek ajo 48 vjeqare

Nr Emri Vendbanimi Mosha Gjinia Diagnoza Tretmani

1 H M K Xerxe 1975 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

2 A S K Demajn 1988 Femeumlr Hepatit

Viral B

Rep

Gjinekologjiseuml

3 R R A Gjakoveuml 1982 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtim neuml

Repart

4 S B M Rahovec 2012 Mashkull Hepatit

Viral B

Leumlshon Repartin

5 L F G Gjakoveuml 1970 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

6 A A H Rahovec 1997 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

7 I H T Junik 1974 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

8 B R A Shishmon 1996 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

9 K Z A Shishmon 1968 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

10 A RG Gjakoveuml 1993 Mashkull Hepatit

Viral B

Vdek

11 Sh S M Hereq 1977 Femeumlr Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

Tabela 1

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

20

Vendbanimi i pacienteve

Grafikoni 1

Sa i peumlrket pacienteumlve teuml hospitalizuar neuml repartin e infektiveumls veumlrehet se ka nga teuml gjitha

vendbanimet teuml cilat i peumlrkasin regjionit teuml Gjakoveumls Ka nga qyteti i Gjakoveumls fshatrave

peumlrreth si dhe nga komunat Rahovec e Junik

Nga kjo veumlrhet se nuk mund teuml themi peumlr prezenceumln e ndonjeuml epidemie por rastet janeuml

sporadike me peumlrjashtim teuml njeuml rasti teuml njeuml familje teuml njeuml fshati teuml Gjakoveumls ku teuml seumlmureuml

janeuml dy aneumltar teuml familjes Neuml bazeuml teuml mosheumls veumlrehet se nuk janeuml neuml maradheumlnje

bashkeumlshortore pra seumlmundja nuk eumlshteuml peumlrcjell peumlrmes aktit seksual por neuml ndonjeuml formeuml

tjeteumlr

27

73

Vendbanimi

Qytet

Fshat

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

21

Gjinia e pacienteve

Grafikoni 2

Sa i peumlrketeuml gjiniseuml seuml teuml infektuarve me hepatitin viral B nuk ka fare dallim sepse nga

njeumlmbeumldhjet personat e infektuar gjashteuml janeuml teuml peumlrkateumlsiseuml gjinore meshkuj ndeumlrsa peseuml

femra

5455

4545

Gjinia

Mashkuj Femra

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

22

Vendi i trajtimit

Grafikoni 3

Mjekimi i pacienteumlve peumlr sa ka sheumlnime gjegjeumlsisht peumlr sa janeuml peumlrcjelleuml neuml aspektin klinik

eumlshteuml neuml nivel shumeuml teuml mireuml Nga teuml gjitheuml pacienteumlt e hospitalizuar veteumlm njeumlri nga ata

ka vdekur

Peumlr tretman teuml meumltutjesheumlm si dhe peumlr sheumlrbime meuml profesionale sheumlndetsore tre pacient

janeuml peumlrcjelleuml neuml QKUK gjegjeumlsisht neuml Klinikeumln Infektive njeuml eumlshteuml peumlrcielleuml neuml repartin e

gjinekologjiseuml peumlr trajtim teuml meumltutjesheumlm peumlr shkak teuml shtatzaniseuml seuml saj kurse teuml tjereumlt

janeuml trajtuar me sukses neuml repartin e seumlmundjeve infektive

Qeuml rastet kaneuml qeneuml sporadike gjegjeumlsisht endemike tregon fakti qeuml veteumlm dy raste kaneuml

qeneuml teuml seuml njeumljteumls familje gjegjeumlsisht teuml teuml njeumljtit vendbanim Neuml keumlteuml aspekt vereumlhet njeuml

peumlrkujdesje e familjareumlve dhe personelit sheumlndetsore qeuml rastet teuml izolohen dhe trajtohen sa

meuml mireuml duke e ditur virulenceumln gjegjeumlsisht mundeumlsineuml e madhe teuml peumlrhapjes seuml keumlsaj

seumlmundje

909

909

4545

2727

909

Trajtimi Leumlshon Repartin

Rep Gjinekologjiseuml

Trajtohet ne Repart

Transfer ne QKUK

Vdes

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

23

42 Njeumlsia e transfuzionit

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml evidentuar neuml Njeumlsin e Transfuzionit neuml Gjakoveuml gjateuml

peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Nr Muaji Diagnoza Raste

1 Janar Hepatit Viral B 7

2 Shkurt Hepatit Viral B 2

3 Mars Hepatit Viral B 5

4 Prill Hepatit Viral B 1

5 Maj Hepatit Viral B 2

6 Qershor Hepatit Viral B 7

Tabela 2

Grafikoni 4

Neuml njeumlsin e transfuzionit neuml meumlnyreuml teuml rregullt beumlhet testimi i dheumlneumlsve e kuptohet edhe teuml

marreumlsve teuml gjakut dhe neumln produkteve teuml tij Neuml data bazen e keumltij institucioni

evidentohen teuml gjitha rastet e identifikuara me Hepatitin B Gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash

01 072016 neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 raste

Edhe pse nuk ka ndonjeuml indikacion teuml mireumlfillteuml shkencor eumlshteuml interesanteuml se neuml tre muaj

kemi shumeuml raste teuml paraqitura ndeumlrsa neuml tre muaj teuml tjereuml janeuml meuml teuml rralla

7 29

2 9

5 21

1 4

2 8

7 29

Paraqitja e rasteve sipas muajve

Janar

Shkurt

Mars

Prill

Maj

Qershor

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

24

Duke analizuar se keumlrkesa peumlr gjak eumlshteuml e rregullt si dhe donatoret e tij lajmeumlrohen neuml

bazeuml teuml keumlrkesave ateumlhereuml nuk mund teuml konkludojmeuml se pse eumlshteuml kjo situateuml e paraqitjes

seuml rasteve Personeli peumlrgjegjeumls i Njeumlsiseuml seuml Transfuzionit deklarohet se gjateuml muajve

janar mars edhe qershor nuk ka pasur ndonjeuml aksion peumlr mbledhjen e gjakut por kaneuml

qeneuml individ teuml cileumlt kaneuml dhuruar gjak peumlr familjaret e tyre

43 Njeumlsia e Dializeumls

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml cileumlt marrin sheumlrbimin e dializeumls neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Numri i

pacienteumlve

Diagnoza Mashkuj Femra Vendbanimi Koha e

trajtimit

Mosha

4 Hepatit Viral

B

1 3 Gjakoveuml 5 ndash 10 vite 45 ndash 67

vjeqar

Tabela 3

Neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml Gjakoveuml sheumlrbimet i marrin 4 pacienteuml teuml cileumlt janeuml teuml infektuar

me Hepatitin Viral B

Pacienteumlt janeuml teuml moshave nga 45 ndash 67 vjeqare dhe koha e qeumlndrimit teuml tyre neuml dializeuml

eumlshteuml nga 5 ndash 10 vite Duke e marreuml peumlr bazeuml seumlmundjen qeuml eumlshteuml mjafteuml agresive dhe qeuml

keumlrkon trajtim specifik veumlrehet se trajtimi i tyre neuml Njeumlsineuml e Dializeumls eumlshteuml mjaft

profesional dhe se sheumlrbimet sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml njeumlsi janeuml kualitative

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

25

5 DISKUTIMI

Neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm teuml Gjakoveumls tretman mjekeumlsor gjateuml gjashteuml mujorit teuml

pareuml teuml keumltij viti kaneuml keumlkuar 11 pacienteuml teuml cileumlt janeuml trajtuar neuml repartin infektiv

Neuml Njeumlsin e Dializeumls gjateuml keumlsaj periode sheumlrbimet janeuml duke i marr kateumlr pacient

Neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 pacienteuml me virusin B

Duke e marreuml peumlr bazeuml keumlteuml numeumlr teuml pacienteumlve evidentohet se infermieret janeuml

neuml kontakt teuml peumlrditsheumlm me ta

Edhe peumlr kundeumlr peumlrkujdesjes seuml mjekeumlve roli i infermierve eumlshteuml i madheuml neuml

trajtimin e ketyre pacienteumlve

Infermieret duhet teuml keneuml peumlrkujdesje sa meuml teuml madhe ndaj keumltyre pacienteumlve neuml teuml

gjitha drejtimet duke filluar nga

Peumlrkujdesja gjateuml puneumls peumlr eliminimin e mundeumlsive peumlr teuml

marr infeksione

Peumlrkujdesja mjekeumlsore ndaj tyre peumlrmes sheumlrbimeve

sheumlndetsore

Edukimi i pacienteumlve neuml aspektin e peumlrkujdesjes ndaj vetvetes

si dhe kujdesi ndaj teuml afeumlrmeumlve qeuml mos teuml peumlrcjellin infeksionin

tek ata

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

26

6 PEumlRFUNDIMI

Duke e analizuar mundeumlsiteuml e lehta teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje si dhe deumlmtimet qeuml

mund teuml shkaktohen gjereuml neuml invaliditet rrezikshmeumlrineuml e peumlrcjelljes seuml keumlsaj seumlmundje

mund teuml sjellim keumlto rekomandime

Sa meuml hereumlt teuml beumlhet diagnostifikimi i seumlmundjes neuml meumlnyreuml qeuml teuml ulet

shkalla e invaliditetit peumlr pacientin si dhe mundeumlsia e peumlrhapjes seuml

infeksionit tek teuml tjereumlt

Teuml beumlhet trajtimi sa meuml profesional dhe kualitativ i keumltyre pacienteumlve

Teuml ofrohen kushtet e trajtimit sa meuml optimale

Teuml beumlhet edukimi i pacienteumlve qeuml teuml keneuml njeuml jeteuml sa meuml teuml sheumlndosheuml si neuml

aspektin e higjienes ushqimit aktiviteteve etj

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

27

Teuml dheumlnat personale

Emri Leonora

Mbiemri Gashi

Data e lindjes 19071992

Kombeumlsia Shqiptare

Vendlindja Gjakoveuml

Vendbanimi Gjakoveuml

Gjendja civile Beqare

Telefoni +38649808015

E-maili noragashi03gmailcom

Shkollimi i meseumlm SHMM ldquoHysni Zajmirdquo Dega pediatri

Shkollimi i larteuml UGJ Fakulteti I Infermieriseuml

Dega Inferieri e peumlrgjithshme

Periudha e peumlrfundimit teuml

universitetit

2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

28

7 REFERENCAT

1 Hepatitis B FAQs for the Public mdash Transmission US Centers for

Disease Control and Prevention (CDC) Retrieved 2011-11-29

2 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D

(December 2011) Hepatitis B prevention diagnosis treatment and

care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136

3 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of

chronic hepatitis B a critical evaluation of standard treatment criteria

and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

4 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT

OF PERSONS WITH CHRONIC HEPATITIS B INFECTION (PDF)

World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

5 Villa E Fattovich G Mauro A Pasino M (January 2011) Natural

history of chronic HBV infection special emphasis on the prognostic

implications of the inactive carrier state versus chronic

hepatitis Digestive and Liver Disease 43 (Suppl 1) S8ndash

14 doi101016S1590-8658(10)60686-X

6 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd

ndash Zagreb 1984

7 Stefanovic S I saradnici Interna Medicina Medicinska knjiga

Beograd ndash Zagreb 1988

Page 7: UNIVERSITETI “FEHMI AGANI” GJAKOVË · 2017-03-01 · Leukocitet: mund të paraqitet leukopenija, leukocitoza, monocitoza, Limfocitet: janë të pranishme limfocitet atipike Sheqeri

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

6

Neuml keumlteuml aspekt vereumlhet njeuml peumlrkujdesje e familjareumlve dhe personelit sheumlndetsore qeuml rastet

teuml izolohen dhe trajtohen sa meuml mireuml duke e ditur virulenceumln gjegjeumlsisht mundeumlsin e

madhe teuml peumlrhapjes seuml keumlsaj seumlmundje

Konkludimi

Infermieret duhet teuml keneuml peumlrkujdesje sa meuml teuml madhe ndaj keumltyre pacienteumlve neuml teuml

gjitha drejtimet duke filluar nga

Peumlrkujdesja gjateuml puneumls peumlr eliminimin e mundeumlsive peumlr teuml

marr infeksione

Peumlrkujdesja mjekeumlsore ndaj tyre peumlrmes sheumlrbimeve

sheumlndetsore

Edukimi i pacienteumlve neuml aspektin e peumlrkujdesjes ndaj vetvetes

si dhe kujdesi ndaj teuml afeumlrmeve qeuml mos teuml peumlrcjellin infeksionin

tek ata

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

7

1 Hyrje

Hepatit eumlshteuml njeuml shprehje e peumlrgjithshme peumlr infeksione teuml gjeumlra virale bakteriale dhe jo

infektive teuml heparit teuml cilat rezultojneuml me ndryshime nekrotike teuml qelizave teuml heparit

Infeksioni i heparit mund teuml jeteuml nga infeksionet virale dhe bakteriale Shkaqet jo

infektive mund teuml jeneuml teuml natyreumls fizike apo leumlndeumlve kimike (alkooli medikamentet

kemikatet industrial) si dhe ato autoimune2

Hepatiti Viral mund teuml peumlrcillet peumlrmes gjakut apo leumlngjeve trupore apo edhe ushqimit

Infeksionet virale teuml heparit janeuml teuml njohura si A B C D E G dhe emeumlrohen neuml meumlnyreuml

specifike si psh B si HBV HCV-ja eumlshteuml peumlrgjegjeumls peumlr afro 30 teuml rasteve3

Rastet e tjera teuml infeksioneve teuml heparit peumlrfshijneuml citomegalovirusi (CMV) Epstein ndash

Barrov virusi (EBV) Mycobaterium avium kompleks (MAC) toksoplamazmosa dhe

histoplazmosa Hulumtimet kaneuml treguar se 20 teuml infektuarve me virusin e

imunodeficienceumls (HIV) kaneuml hepatit4

Hepatiti sipas studimeve teuml gjereuml tanishme mund teuml vie nga viruset bakteriet apo toksinet

teuml cilat mund teuml merren peumlrmes ushqimit ujit gjilpeumlrave mjeteve kirurgjike apo gjakut

Po ashtu mund teuml vie gjereuml te hepatiti edhe nga prezenca e kemikateve toksike si

tetrakloridi i karbonit nga medikamentet si sulfonamidet fenotiazina izoniazidi etj

Po ashtu te narkomanet peumlrcillet peumlrmes gjilpeumlrave jo sterile

Me rrezikshmeumlri teuml madhe peumlr teuml fituar hepatitin eumlshteuml edhe udheumltimi neuml vendet endemike

siccedil janeuml Kina Afrika Lindja e afeumlrt si dhe Azia juglindore

Hepatiti mund teuml jeteuml akut apo kronik Infeksioni kronik mund teuml sjell gjer teuml ndryshimet

fibrotike neuml hepar (cirroza) e cila mund teuml keteuml peumlrfundim fatal peumlr pacientin

2 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd ndash Zagreb 1988 3 Villa E Fattovich G Mauro A Pasino M (January 2011) Natural history of chronic HBV infection

special emphasis on the prognostic implications of the inactive carrier state versus chronic

hepatitis Digestive and Liver Disease 43 (Suppl 1) S8ndash14 doi101016S1590-8658(10)60686-X 4 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of chronic hepatitis B a critical

evaluation of standard treatment criteria and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

8

Diagnoza laboratorike

Te Hepatiti rriten enzimat e heparit (izoenzimet) ku mund teuml arrijneuml gjer neuml 4-10 hereuml meuml

teuml larta Mireumlpo neuml keumlto parametra ka ndryshime mes hepatitit viral dhe ati jo viral5

AST (aspartat transaminaza) ALT (alanin transaminaza) Neuml fillim i rritur Mund teuml

rritet 1 deri neuml dy javeuml para paraqitjes seuml zverdhjes (ikterit) pastaj ulen

Fosfataza alkaline (ALP) lehteumlsisht rritet

Eritrocitet (RBC) zvogeumllohen peumlr shkak teuml shkurtimit teuml jeteumls seuml tyre apo prezenceumls seuml

gjakderdhjes

Leukocitet mund teuml paraqitet leukopenija leukocitoza monocitoza

Limfocitet janeuml teuml pranishme limfocitet atipike

Sheqeri neuml gjak Tek hepatiti kemi hiperglikemi dhe hipoglikemi transitore peumlr shkak teuml

ndryshimit teuml funksioneve teuml heparit

Koha e protrombineumls mund teuml zgjatet peumlr shkak teuml disfunksionit teuml heparit

Prezenca e bilirubineumls neuml serum mund teuml jeteuml mbi 25 mg 100 ml Neumlse ngritet mbi 200

mg 100 ml prognoza eumlshteuml e keqe peumlr shkak teuml rritjes seuml nekrozeumls seuml qelizave

Biopsia e heparit zakonisht nuk eumlshteuml e nevojshme mireumlpo duhet marr neuml konsiderim

neumlse diagnoza nuk eumlshteuml e sigurt apo pasqyra klinike eumlshteuml atipike apo e zgjatur

Neuml urineuml rritet niveli i bilirubineumls si dhe mund teuml paraqitet proteinuria hematuria6

Hepatiti i Tipit B (HBV)

1 Shpeumlrndahet kryesisht peumlrmes gjakut neuml rrugeumlt perkutane apo permucosale Po

ashtu mund teuml shpeumlrndahet peumlrmes sekreteve teuml gojeumls gjidheumlnies aktiviteteve

seksuale (gjaku sperma apo sekreteve vagjinale)

2 Homoseksualet e gjiniseuml mashkullore kaneuml rrezikshmeumlri teuml madhe peumlr infeksione

3 Pas infeksionit akut 10 teuml pacienteumlve kalojneuml neuml statutin e barteumlsve apo

zhvillohet hepatiti kronik

4 HBV eumlshteuml shkaktar kryesor i cirrozeumls si dhe i karcinomeumls hepatocelulare

5 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd ndash Zagreb 1988 6 Stefanovic S I saradnici Interna Medicina Medicinska knjiga Beograd ndash Zagreb 1988

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

9

Hepatiti i tipit B

1 Periodeumln e inkubacionit e ka 2 deri neuml 3 muaj

2 Simptomat prodromale (fillim i fshehteuml) lodhja anoreksia ethet kalimtare

ndjesia e keqe neuml regjionin e barkut mundime teuml vjellura kokeumldhembja

3 Mundeuml gjithashtu teuml ju paraqitet mialgjia fotofobija artriti angioedema urtikaria

vaskuliti

4 Faza ikterike paraqitet njeuml javeuml gjereuml neuml dy muaj pas paraqitjes seuml simptomave

Peumlr secilin teuml seumlmur duhet teuml kemi bazeumln e teuml dheumlnave peumlr pacientin Teuml dheumlnat varen nga

shkaqet dhe llojin e hepatitit Teuml dheumlnat duhet teuml jeneuml

1 Aktiviteti i pacientit

a) Lodhja

b) Dobeumlsia

c) Dhimbje teuml muskujve

2 Qarkullimi i gjakut

a) Bradikardia

b) Cianoza neuml leumlkur dhe mukoza

3 Eliminimi

a) Opstipacioni

b) Barkqitja

c) Urina me ngjyreuml teuml mbyllteuml

4 Ushqimi

a) Humbja e oreksit (anoreksia)

b) Humbja e pesheumls

c) Rritja e pesheumls (edema)

d) Teuml vjellurat

e) Prezenca e ascitit

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

10

5 Ndryshimet neurologjike

a) Shqeteumlsimi

b) Peumlrgjumja

c) Letargjia

d) Kokeumldhembja

6 Dhimbjet

a) Ngeumlrccedilet neuml bark neuml kuadratin e djathteuml teuml sipeumlrm

b) Mialgjia

c) Artralgjia

d) Kruarje (pruritus)

7 Frymeumlmarrja

a) Gjendje e njeumljteuml me ateuml gripoze

b) Refuzimi I cigareve

11 Hepatiti B mjekimi dhe masat parandaluese

Hepatiti B eumlshteuml njeuml nga infek sionet serioze meuml teuml zakonshme teuml meumllccediliseuml Ai shkaktohet

nga virusi i hepatitit B (HBV) i cili sulmon meumllccedilineuml Rreth 350 milion jetojneuml me

infeksion kronik

Ai shkakton rreth 620000 vdekje ccedildo vit Virusi fillimisht gjendet neuml meumllccedili por gjithashtu

eumlshteuml prezent neuml gjak dhe neuml leumlngje teuml caktuara teuml trupit Kur njeuml person merr fillimisht

hepatitin B thuhet teuml keteuml njeuml infeksion akut Shumica e teuml rriturve janeuml neuml gjeumlndje teuml

luftojneuml virusin dhe ta eleminojneuml ateuml duke rimarreuml veten pa pasur asnjeuml simptomeuml

Neumlse virusi mbetet neuml gjak peumlr meuml shumeuml se 6 muaj ateumlhereuml individi zhvillon njeuml

infeksion kronik me hepatit B Fatmireumlsisht rreth 90 e teuml rriturve e rimarrin veten dhe

zhvillojneuml antitrupa peumlrkundrejt virusit teuml hepatitit B

Fatkeqeumlsisht te foshnjet e femijeumlt numri i teuml infektuareumlve qeuml zhvillojneuml infeksion kronik

eumlshteuml i larteuml Rreth 90 e teuml porsalindurve teuml infektuar me HBV seumlmuren nga hepatit B

kronik ndeumlrsa rreth 10 e feumlmijeumlve nuk zhvillojneuml infeksion kronik

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

11

Individeumlt qeuml rimarrin veten nga hepatiti akut do teuml zhvillojneuml antitrupa mbrojteumls Pas

infeksionit teuml pare me virusin trupi di teuml mbrojeuml organizmin nga njeuml rimarrje teuml HBV

(hepatit B virus)

Themi se ata beumlhen imun ndaj virusit teuml hepatitit B Ndeumlrsa ata qeuml nuk mund teuml

eleminojneuml virusin edhe pas 6 muajsh infeksion virusi qeumlndron neuml meumllccedili dhe gjak peumlr teuml

gjitheuml jeteumln Keumlta individeuml diagnostifikohen me hepatit B kronik

Edhe pse shumica e individeumlve me hepatit B kronik beumljneuml njeuml jeteuml teuml sheumlndetshme ata

janeuml gjithmoneuml neuml rrezik peumlr zhvillimin e seumlmundjeve serioze teuml meumllccediliseuml gjateuml jeteumls seuml

tyre Virusi neuml meumlnyreuml teuml fshehteuml dhe teuml vazhdueshme sulmon meumllccedilineuml peumlr shumeuml vite pa

u veumlneuml re nga njeriu7

Melccedilia eumlshteuml organi meuml i madh i trupit Kjo struktureuml trekeumlndore e kuqeumlrremteuml shtrihet neuml

kavitetin e sipeumlrm teuml djathteuml teuml abdomenit menjeumlhereuml poshteuml diafragmeumls Meumllccedilia luan njeuml

rol vital neuml trupin e njeriut sepse prodhon dhe peumlrpunon njeuml gameuml teuml gjereuml substancash

kimike si proteinat plazmatike (albuminat) dhe faktoreumlt koagulues Meumllccedilia prodhon

kolesterolin dhe proteinat qeuml ndihmojneuml gjakun peumlr teuml transportuar yndyrnat neuml pjeseuml teuml

ndryshme teuml trupit Qelizat e meumllccediliseuml gjithashtu sekretojne bileumln e cila eleminon

mbeturinat nga meumllccedilia dhe ndihmon neuml shpeumlrbeumlrjen dhe absorbimin e yndyrnave neuml

zorreumln e holleuml Njeuml tjeteumlr funksion madhor eumlshteuml peumlrpunimi i leumlndeumlve ushqimore Meumllccedilia

ruan glukozeumln e tepeumlrt si glikogjen Po ashtu kontrollon nivelet neuml gjak teuml aminoacideve

Nqs niveli i aminoacideve eumlshteuml shumeuml i larteuml meumllccedilia konverton tepriceumln neuml glukozeuml

proteina aminoacide teuml tjera dhe ure Seuml fundmi meumllccedilia ndihmon neuml pastrimin e gjakut

prej barnave dhe helmeve Keumlto susbstanca shpeumlrbehen dhe ekskretohen neuml bileuml

7 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of chronic hepatitis B a critical

evaluation of standard treatment criteria and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

12

12 Simptomat e hepatiti akut

Shumica e teuml infektuareumlve nuk zhvillojneuml simptoma gjateuml fazeumls akute teuml infeksionit me

hepatit B Ndonjeuml simptomeuml qeuml mund teuml shfaqet eumlshteuml e ngjashme me simptomat e gripit

ku peumlrfshijneuml ethen lodhjen dhimbje teuml muskujve dhe kyccedileve humbje teuml oreksit dhe teuml

vjella Veteumlm 1 e individeumlve teuml infektuar shfaqin probleme serioze ndeumlrkoheuml qeuml

organizmi i tyre eumlshteuml duke luftuar me virusin Simptomat serioze peumlrfshijneuml nauzeneuml teuml

vjellat zverdhje teuml leumlkureumls dhe teuml syve teuml quajtur ikter(verdheumlz) Stomaku i keumltyre

pacienteumlve mund teuml zmadhohet Kjo gjeumlndje eumlshteuml keumlrceumlnuse peumlr jeteumln dhe keumlrkon

veumlmendje teuml menjeumlhershme mjekeumlsore

Simptomat e hepatiti kronik

Hepatiti B ndryshe quhet dhe infeksion i heshtur sepse shumica e individeumlve nuk dineuml qeuml

janeuml teuml infektuar Personat me hepatit B kronik mund teuml jetojneuml peumlr dekada pa pasur asnjeuml

simptomeuml Edhe pse nuk kaneuml simptoma virusi i hepatit B shkakton neuml heshtje deumlmtime

teuml meumllccediliseuml per vite me radheuml Neuml meumllccedili infeksioni me hepatit B kronik mund teuml ccedilojeuml neuml

cirozeuml e cila eumlsheuml njeuml gjeumlndje ku qelizat e meumllccediliseuml infiltrohen nga indi fibrotik Kjo e beumln

meumllccedilineuml meuml pak efektive ndeumlrsa neuml cirozeumln e avancuar meumllccedilia nuk funksionon meuml duke

zhvilluar insuficcedilienceuml hepatike Pacienteumlt me hepatit B kronik janeuml neuml rrezik peumlr

zhvillimin e kancerit teuml meumllccediliseuml Simptomat neuml keumlto raste nuk janeuml specifike

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

13

Pacienteumlt mund teuml mos keneuml simptoma ose mund teuml peumlrjetojneuml dhimbje abdominale dhe

meumllccedilia e tyre mund teuml jeteuml e zmadhuar dhe e enjtur si dhe mund teuml keneuml humbje neuml pesheuml

dhe ethe

13 Diagnoza

Njeuml analizeuml e thjeshteuml gjaku mund teuml diagnstifikojeuml lehteumlsisht njeuml infeksion me hepatit B

Ky test diagnostifikues keumlrkon antigeneumlt dhe antitrupat neuml gjak Neumlse mendoni se jeni

infektuar koheumlt e fundit duhet teuml kalojneuml nga 4 ndash 6 javeuml neuml meumlnyreuml qeuml virusi teuml gjendet neuml

gjakun tuaj8

Neumlse testi tregon se ju nuk jeni i infektuar me hepatit B mos harroni qeuml jeni akoma neuml

risk Merrni vaksineumln e hepatit B 6 muaj pasi ju keni kuptuar qeuml jeni i infektuar duhet teuml

beumlni njeuml tjeteumlr analizeuml gjaku Neumlse virusi nuk shfaqet do teuml thoteuml qeuml ju jeni imun ndaj

hepatit B dhe nuk mund teuml infektoheni seumlrish

Neumlse virusi eumlshteuml ende i pranisheumlm ateumlhereuml ju keni njeuml infeksion kronik me hepatit B

Neumlse njeuml pacient ka hepatit B kronik duhet teuml beumlneuml ccedildo 6 muaj kontrolle teuml rregullta te

mjeku specialist peumlr seumlmundjet e meumllccediliseuml (hepatologu) Mjeku do teuml beumljeuml ekzaminimin

fizik analiza gjaku si dhe EKO teuml meumllccediliseuml9

Disa prej analizave teuml gjakut teuml rekomanduara prej doktorit peumlrfshijneuml ALT (njeuml enzimeuml e

meumllccediliseuml qeuml tregon peumlr deumlmtime teuml organit) ngarkesa e virusit ( sasia e virusit hepatit B neuml

gjak) dhe AFP (qeuml tregon peumlr kancer teuml heparit) Disa pacienteuml mund teuml keneuml nevojeuml peumlr

biopsi

8 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D (December 2011) Hepatitis B

prevention diagnosis treatment and care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136 9 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT OF PERSONS WITH CHRONIC

HEPATITIS B INFECTION (PDF) World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

14

14 Trajtimi i Hepatitit B

Neuml rastin e infeksionit akut me hepatit B nuk ka njeuml trajtim teuml peumlrgjithsheumlm

Rekomandohet pushimi neuml krevat dhe menaxhimi i simptomave Organizmi do teuml luftojeuml

virusin permes mekanizmave teuml tij mbrojteumls Peumlr infeksionin kronik me hepatit B ende

nuk ka njeuml kureuml teuml ploteuml Gjithsesi pjesa meuml e madhe e teuml infektuareumlve me hepatit B

kronik mund teuml presin teuml jetojneuml gjateuml dhe teuml beumljneuml njeuml jeteuml teuml sheumlndetshme

Ka mjekime qeuml ndihmojneuml ngadalsimin e progresit teuml seumlmundjes seuml meumllccediliseuml duke ulur

aktivitetin e virusit Edhe pse jo teuml gjitheuml individeumlt me hepatit B kronik kaneuml nevojeuml peumlr

mjekim Mjeku do teuml teuml keumlrkojeuml teuml beumlsh kontrolle teuml pakteumln dy hereuml neuml vit dhe neuml bazeuml teuml

rezultateve teuml testeve diagnostike do teuml peumlrcaktojeuml edhe formeumln e mjekimit10

15 Diagnoza infermierore

Diagnoza e peumlrcaktuar nga ana e infermiereumlve teuml ushqyerit jo adekuat marrja e ushqimit

meuml e vogeumll se nevojat e organizmit anoreksia mundimi teuml vjellurat

Ndryshimi neuml absorbimin dhe metabolizmin e ushqimeve qeuml geumllltiten staza biliare rritja

e nevojave peumlr kalori averzioni ndaj ushqimeve mos interesimi peumlr ushqim ndryshimi i

ndjenjeumls peumlr shije dhimbje neuml bark humbja e pesheumls tonus i zvogeumlluar i muskujve

10 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT OF PERSONS WITH CHRONIC

HEPATITIS B INFECTION (PDF) World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

15

16 Menagjimi infermieror

1 Pacienti duhet teuml jeteuml i izoluar

2 Pacienti duhet teuml keumlshillohet qeuml teuml pushojeuml (mos teuml sforcohet fizikisht) gjateuml

gjendjes akute si dhe fazeumls me simptoma

3 Teuml peumlrmireumlsohet gjendja e teuml ushqyerit

4 Teuml shfryteumlzohen masat adekuate neuml meumlnyreuml qeuml teuml zvogeumllohet mundeumlsia e

shpeumlrndarjes seuml seumlmundjes

5 Teuml keumlshillohet pacienti qeuml teuml shikon fecesin peumlr prezenceuml teuml meleneumls

6 Teuml sigurohet pacienti peumlr peumlrkujdesjen optimale peumlr higjieneumln e gojeumls si dhe teuml

leumlkureumls

7 Rritja e afteumlsive peumlr kryerjen e puneumlve

a) Teuml keumlshillohet pacienti qeuml teuml pushon kur eumlshteuml i lodhur

b) Teuml ndihmohet pacienti neuml planifikimin e pushimit dhe aktiviteteve

fizike

c) Teuml peumlrkrahet gradualisht peumlr aktivitete dhe ushtrime teuml lehta gjateuml

peumlrmireumlsimit

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

16

Teuml fillohet me sjelljen si dhe ndryshimin e meumlnyreumls seuml jeteseumls neuml meumlnyreuml qeuml ta kthen apo

ta mban pesheumln e nevojshme trupore

Gjateuml infeksioneve me Hepatit Viral B eumlshteuml rrezik qeuml pacienti teuml humbeuml leumlngjet trupore

peumlr mes

a) Humbja e tepeumlrt peumlrmes teuml vjellurave si dhe barkqitjes si dhe

b) Nga procesi i ndryshimit teuml koagulimit teuml gjakut

Neuml keumlteuml rast ndihmon shumeuml dhe eumlshteuml i domosdosheumlm rehidratimi Mbajtja e hidratimit

adekuat mund teuml veumlrehet peumlrmes shenjave stabile vitale si

a) Turgori i leumlkureumls i mireuml

b) Mbushja e kapilareve

c) Qarkullimi i mireuml periferik i gjakut si dhe

d) Prezenca e mjaftueshme e urineumls

Infermieret mund teuml ndihmojneuml shumeuml edhe neuml aspektin moral apo shpirteumlror te keumlta

pacienteuml peumlr arsye se ata kaneuml njeuml veteuml besim shumeuml teuml uleumlt gjateuml seumlmundjes Kjo gjendje

mund teuml paraqitet si shqeteumlsim mbyllje neuml vetvete Kjo situate paraqitet si shkak i

izolimit teuml tyre periodeumls seuml gjateuml teuml seumlmundjes izolimit si dhe koheumlzgjatjes seuml sheumlrimit

Ata kaneuml frikeuml nga distancimi i njereumlzve nga ata peumlr shkak teuml mundeumlsiseuml seuml peumlrcjelljes seuml

infeksionit ndryshimeve negative trupore ndjenja e pa shpreseumls depresionit etj Neuml keumlteuml

rast duhet ta keumlshillojneuml pacientin qeuml ta pranoj vetveten ashtu siccedil eumlshteuml Ta shtojneuml veteuml

besimin ta pranojneuml vetveten si njeuml njeri qeuml vlen Teuml jeteuml i peumlrgjegjsheumlm peumlr veten

Eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi qeuml pacienteumlt teuml keumlshillohen qeuml teuml jeneuml teuml peumlrgjegjsheumlm edhe peumlr teuml

tjereumlt Teuml keneuml njohur peumlr mundeumlsit e shpeumlrndarjes seuml infeksionit tek teuml tjereumlt

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

17

17 Prioritetet e peumlrkujdesjes

1 Zvogeumllimi i ngarkeseumls seuml heparit gjer neuml peumlrmireumlsim

2 Pengimi i komplikimeve

3 Pranimi i situateumls nga ana e pacientit

4 Ti ipen pacientit informata teuml bollshme neuml lidhje me procesin e seumlmundjes prognozeumln

si dhe sheumlrimin

18 Intervenimi i nevojsheumlm

1 Monitorimi i hidratimit peumlrmes marrjes dhe lirimit teuml leumlngjeve

2 Monitorimi i koheumls seuml protrombineumls dhe shenjave teuml gjakderdhjes

3 Teuml shtyhet pacienti qeuml teuml ushqehet ulur neuml meumlnyreuml qeuml teuml zvogeumllohet shtypja neuml hepar

4 Ushqimi teuml jeteuml i shijsheumlm dhe teuml keteuml sa meuml pakeuml ereumlza

5 Teuml minimizohen neuml maksimum kontaktet e afeumlrta me njereumlz

6 Ti sqarohen masat mbrojteumlse neuml lidhje me transmetimin e seumlmundjes dhe prevenimin e

transmetimit tek pacienteumlt e tjereuml dhe familjaret e veteuml

7 Teuml udheumlzohet pacienti qeuml teuml ju ikeuml traumave qeuml mos teuml fitoj hematoma

2 QEumlLLIMI I PUNIMIT

1 Qeumlllimi i pareuml i keumltij punimi eumlshteuml teuml hulumtohet niveli i kujdesit infermieror neuml teuml

seumlmuarit me Hepatit Akut Viral ndash B neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm rdquoIsa Grezdardquo neuml

Gjakoveuml

2 Neuml kuadeumlr teuml keumltij punimi po ashtu si qeumlllim i dyteuml ishte teuml hulumtohet edhe numri

i teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje teuml cileumlt e kaneuml frekuentuar gjegjeumlsisht kaneuml

keumlrkuar sheumlrbime sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml Spital

3 Teuml analizohet mundeumlsia e peumlrmireumlsimit teuml kualitetit teuml sheumlrbimit infermieror ndaj

keumltyre pacienteumlve

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

18

3 MATERIALI DHE METODA

Lloji i hulumtimit Hulumtimi eumlshteuml retrospektiv Burim i teuml dheumlnave kaneuml sheumlrbyer

protokollet e rregjistrimit neuml Repartin Infektiv Njeumlsineuml e Transfuzionit si dhe neuml Njeumlsineuml

e Dializeumls neuml Spitalin Regjional ldquoIsa Grezdardquo neuml Gjakoveuml

Neuml keumlteuml hulumtim retrospektiv neuml teuml tri njeumlsiteuml i kemi gjetur 39 raste Neuml keumlto raste

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml trajtuar neuml repartin Infektiv teuml Spitalit teuml Peumlrgjithsheumlm

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

19

4 REZULTATET

41 Reparti Infektiv

Neuml bazeuml teuml hulumtimit del se neuml teuml tri njeumlsiteuml ku mund teuml trajtohen pacienteumlt me Hpatitin B

neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm neuml Gjakoveuml numri i pacienteumlve nuk eumlshteuml i madheuml por prapeuml

eumlshteuml neuml nivel shqeteumlsues

Neuml Repartin Infektiv gjateuml gjashteuml mujorit teuml pareuml gjithsejeuml janeuml shtruar 11 pacienteuml

Pacienteumlt janeuml nga vendbanime teuml ndryshme teuml regjionit teuml Gjakoveumls me peumlrjashtim teuml dy

pacienteumlve qeuml i peumlrkasin teuml njeumljteumls familje por qeuml nuk janeuml bashkeumlshorteuml Mosha e

pacienteumlve varion nga mosha 4 gjer tek ajo 48 vjeqare

Nr Emri Vendbanimi Mosha Gjinia Diagnoza Tretmani

1 H M K Xerxe 1975 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

2 A S K Demajn 1988 Femeumlr Hepatit

Viral B

Rep

Gjinekologjiseuml

3 R R A Gjakoveuml 1982 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtim neuml

Repart

4 S B M Rahovec 2012 Mashkull Hepatit

Viral B

Leumlshon Repartin

5 L F G Gjakoveuml 1970 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

6 A A H Rahovec 1997 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

7 I H T Junik 1974 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

8 B R A Shishmon 1996 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

9 K Z A Shishmon 1968 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

10 A RG Gjakoveuml 1993 Mashkull Hepatit

Viral B

Vdek

11 Sh S M Hereq 1977 Femeumlr Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

Tabela 1

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

20

Vendbanimi i pacienteve

Grafikoni 1

Sa i peumlrket pacienteumlve teuml hospitalizuar neuml repartin e infektiveumls veumlrehet se ka nga teuml gjitha

vendbanimet teuml cilat i peumlrkasin regjionit teuml Gjakoveumls Ka nga qyteti i Gjakoveumls fshatrave

peumlrreth si dhe nga komunat Rahovec e Junik

Nga kjo veumlrhet se nuk mund teuml themi peumlr prezenceumln e ndonjeuml epidemie por rastet janeuml

sporadike me peumlrjashtim teuml njeuml rasti teuml njeuml familje teuml njeuml fshati teuml Gjakoveumls ku teuml seumlmureuml

janeuml dy aneumltar teuml familjes Neuml bazeuml teuml mosheumls veumlrehet se nuk janeuml neuml maradheumlnje

bashkeumlshortore pra seumlmundja nuk eumlshteuml peumlrcjell peumlrmes aktit seksual por neuml ndonjeuml formeuml

tjeteumlr

27

73

Vendbanimi

Qytet

Fshat

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

21

Gjinia e pacienteve

Grafikoni 2

Sa i peumlrketeuml gjiniseuml seuml teuml infektuarve me hepatitin viral B nuk ka fare dallim sepse nga

njeumlmbeumldhjet personat e infektuar gjashteuml janeuml teuml peumlrkateumlsiseuml gjinore meshkuj ndeumlrsa peseuml

femra

5455

4545

Gjinia

Mashkuj Femra

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

22

Vendi i trajtimit

Grafikoni 3

Mjekimi i pacienteumlve peumlr sa ka sheumlnime gjegjeumlsisht peumlr sa janeuml peumlrcjelleuml neuml aspektin klinik

eumlshteuml neuml nivel shumeuml teuml mireuml Nga teuml gjitheuml pacienteumlt e hospitalizuar veteumlm njeumlri nga ata

ka vdekur

Peumlr tretman teuml meumltutjesheumlm si dhe peumlr sheumlrbime meuml profesionale sheumlndetsore tre pacient

janeuml peumlrcjelleuml neuml QKUK gjegjeumlsisht neuml Klinikeumln Infektive njeuml eumlshteuml peumlrcielleuml neuml repartin e

gjinekologjiseuml peumlr trajtim teuml meumltutjesheumlm peumlr shkak teuml shtatzaniseuml seuml saj kurse teuml tjereumlt

janeuml trajtuar me sukses neuml repartin e seumlmundjeve infektive

Qeuml rastet kaneuml qeneuml sporadike gjegjeumlsisht endemike tregon fakti qeuml veteumlm dy raste kaneuml

qeneuml teuml seuml njeumljteumls familje gjegjeumlsisht teuml teuml njeumljtit vendbanim Neuml keumlteuml aspekt vereumlhet njeuml

peumlrkujdesje e familjareumlve dhe personelit sheumlndetsore qeuml rastet teuml izolohen dhe trajtohen sa

meuml mireuml duke e ditur virulenceumln gjegjeumlsisht mundeumlsineuml e madhe teuml peumlrhapjes seuml keumlsaj

seumlmundje

909

909

4545

2727

909

Trajtimi Leumlshon Repartin

Rep Gjinekologjiseuml

Trajtohet ne Repart

Transfer ne QKUK

Vdes

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

23

42 Njeumlsia e transfuzionit

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml evidentuar neuml Njeumlsin e Transfuzionit neuml Gjakoveuml gjateuml

peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Nr Muaji Diagnoza Raste

1 Janar Hepatit Viral B 7

2 Shkurt Hepatit Viral B 2

3 Mars Hepatit Viral B 5

4 Prill Hepatit Viral B 1

5 Maj Hepatit Viral B 2

6 Qershor Hepatit Viral B 7

Tabela 2

Grafikoni 4

Neuml njeumlsin e transfuzionit neuml meumlnyreuml teuml rregullt beumlhet testimi i dheumlneumlsve e kuptohet edhe teuml

marreumlsve teuml gjakut dhe neumln produkteve teuml tij Neuml data bazen e keumltij institucioni

evidentohen teuml gjitha rastet e identifikuara me Hepatitin B Gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash

01 072016 neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 raste

Edhe pse nuk ka ndonjeuml indikacion teuml mireumlfillteuml shkencor eumlshteuml interesanteuml se neuml tre muaj

kemi shumeuml raste teuml paraqitura ndeumlrsa neuml tre muaj teuml tjereuml janeuml meuml teuml rralla

7 29

2 9

5 21

1 4

2 8

7 29

Paraqitja e rasteve sipas muajve

Janar

Shkurt

Mars

Prill

Maj

Qershor

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

24

Duke analizuar se keumlrkesa peumlr gjak eumlshteuml e rregullt si dhe donatoret e tij lajmeumlrohen neuml

bazeuml teuml keumlrkesave ateumlhereuml nuk mund teuml konkludojmeuml se pse eumlshteuml kjo situateuml e paraqitjes

seuml rasteve Personeli peumlrgjegjeumls i Njeumlsiseuml seuml Transfuzionit deklarohet se gjateuml muajve

janar mars edhe qershor nuk ka pasur ndonjeuml aksion peumlr mbledhjen e gjakut por kaneuml

qeneuml individ teuml cileumlt kaneuml dhuruar gjak peumlr familjaret e tyre

43 Njeumlsia e Dializeumls

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml cileumlt marrin sheumlrbimin e dializeumls neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Numri i

pacienteumlve

Diagnoza Mashkuj Femra Vendbanimi Koha e

trajtimit

Mosha

4 Hepatit Viral

B

1 3 Gjakoveuml 5 ndash 10 vite 45 ndash 67

vjeqar

Tabela 3

Neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml Gjakoveuml sheumlrbimet i marrin 4 pacienteuml teuml cileumlt janeuml teuml infektuar

me Hepatitin Viral B

Pacienteumlt janeuml teuml moshave nga 45 ndash 67 vjeqare dhe koha e qeumlndrimit teuml tyre neuml dializeuml

eumlshteuml nga 5 ndash 10 vite Duke e marreuml peumlr bazeuml seumlmundjen qeuml eumlshteuml mjafteuml agresive dhe qeuml

keumlrkon trajtim specifik veumlrehet se trajtimi i tyre neuml Njeumlsineuml e Dializeumls eumlshteuml mjaft

profesional dhe se sheumlrbimet sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml njeumlsi janeuml kualitative

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

25

5 DISKUTIMI

Neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm teuml Gjakoveumls tretman mjekeumlsor gjateuml gjashteuml mujorit teuml

pareuml teuml keumltij viti kaneuml keumlkuar 11 pacienteuml teuml cileumlt janeuml trajtuar neuml repartin infektiv

Neuml Njeumlsin e Dializeumls gjateuml keumlsaj periode sheumlrbimet janeuml duke i marr kateumlr pacient

Neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 pacienteuml me virusin B

Duke e marreuml peumlr bazeuml keumlteuml numeumlr teuml pacienteumlve evidentohet se infermieret janeuml

neuml kontakt teuml peumlrditsheumlm me ta

Edhe peumlr kundeumlr peumlrkujdesjes seuml mjekeumlve roli i infermierve eumlshteuml i madheuml neuml

trajtimin e ketyre pacienteumlve

Infermieret duhet teuml keneuml peumlrkujdesje sa meuml teuml madhe ndaj keumltyre pacienteumlve neuml teuml

gjitha drejtimet duke filluar nga

Peumlrkujdesja gjateuml puneumls peumlr eliminimin e mundeumlsive peumlr teuml

marr infeksione

Peumlrkujdesja mjekeumlsore ndaj tyre peumlrmes sheumlrbimeve

sheumlndetsore

Edukimi i pacienteumlve neuml aspektin e peumlrkujdesjes ndaj vetvetes

si dhe kujdesi ndaj teuml afeumlrmeumlve qeuml mos teuml peumlrcjellin infeksionin

tek ata

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

26

6 PEumlRFUNDIMI

Duke e analizuar mundeumlsiteuml e lehta teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje si dhe deumlmtimet qeuml

mund teuml shkaktohen gjereuml neuml invaliditet rrezikshmeumlrineuml e peumlrcjelljes seuml keumlsaj seumlmundje

mund teuml sjellim keumlto rekomandime

Sa meuml hereumlt teuml beumlhet diagnostifikimi i seumlmundjes neuml meumlnyreuml qeuml teuml ulet

shkalla e invaliditetit peumlr pacientin si dhe mundeumlsia e peumlrhapjes seuml

infeksionit tek teuml tjereumlt

Teuml beumlhet trajtimi sa meuml profesional dhe kualitativ i keumltyre pacienteumlve

Teuml ofrohen kushtet e trajtimit sa meuml optimale

Teuml beumlhet edukimi i pacienteumlve qeuml teuml keneuml njeuml jeteuml sa meuml teuml sheumlndosheuml si neuml

aspektin e higjienes ushqimit aktiviteteve etj

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

27

Teuml dheumlnat personale

Emri Leonora

Mbiemri Gashi

Data e lindjes 19071992

Kombeumlsia Shqiptare

Vendlindja Gjakoveuml

Vendbanimi Gjakoveuml

Gjendja civile Beqare

Telefoni +38649808015

E-maili noragashi03gmailcom

Shkollimi i meseumlm SHMM ldquoHysni Zajmirdquo Dega pediatri

Shkollimi i larteuml UGJ Fakulteti I Infermieriseuml

Dega Inferieri e peumlrgjithshme

Periudha e peumlrfundimit teuml

universitetit

2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

28

7 REFERENCAT

1 Hepatitis B FAQs for the Public mdash Transmission US Centers for

Disease Control and Prevention (CDC) Retrieved 2011-11-29

2 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D

(December 2011) Hepatitis B prevention diagnosis treatment and

care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136

3 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of

chronic hepatitis B a critical evaluation of standard treatment criteria

and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

4 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT

OF PERSONS WITH CHRONIC HEPATITIS B INFECTION (PDF)

World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

5 Villa E Fattovich G Mauro A Pasino M (January 2011) Natural

history of chronic HBV infection special emphasis on the prognostic

implications of the inactive carrier state versus chronic

hepatitis Digestive and Liver Disease 43 (Suppl 1) S8ndash

14 doi101016S1590-8658(10)60686-X

6 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd

ndash Zagreb 1984

7 Stefanovic S I saradnici Interna Medicina Medicinska knjiga

Beograd ndash Zagreb 1988

Page 8: UNIVERSITETI “FEHMI AGANI” GJAKOVË · 2017-03-01 · Leukocitet: mund të paraqitet leukopenija, leukocitoza, monocitoza, Limfocitet: janë të pranishme limfocitet atipike Sheqeri

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

7

1 Hyrje

Hepatit eumlshteuml njeuml shprehje e peumlrgjithshme peumlr infeksione teuml gjeumlra virale bakteriale dhe jo

infektive teuml heparit teuml cilat rezultojneuml me ndryshime nekrotike teuml qelizave teuml heparit

Infeksioni i heparit mund teuml jeteuml nga infeksionet virale dhe bakteriale Shkaqet jo

infektive mund teuml jeneuml teuml natyreumls fizike apo leumlndeumlve kimike (alkooli medikamentet

kemikatet industrial) si dhe ato autoimune2

Hepatiti Viral mund teuml peumlrcillet peumlrmes gjakut apo leumlngjeve trupore apo edhe ushqimit

Infeksionet virale teuml heparit janeuml teuml njohura si A B C D E G dhe emeumlrohen neuml meumlnyreuml

specifike si psh B si HBV HCV-ja eumlshteuml peumlrgjegjeumls peumlr afro 30 teuml rasteve3

Rastet e tjera teuml infeksioneve teuml heparit peumlrfshijneuml citomegalovirusi (CMV) Epstein ndash

Barrov virusi (EBV) Mycobaterium avium kompleks (MAC) toksoplamazmosa dhe

histoplazmosa Hulumtimet kaneuml treguar se 20 teuml infektuarve me virusin e

imunodeficienceumls (HIV) kaneuml hepatit4

Hepatiti sipas studimeve teuml gjereuml tanishme mund teuml vie nga viruset bakteriet apo toksinet

teuml cilat mund teuml merren peumlrmes ushqimit ujit gjilpeumlrave mjeteve kirurgjike apo gjakut

Po ashtu mund teuml vie gjereuml te hepatiti edhe nga prezenca e kemikateve toksike si

tetrakloridi i karbonit nga medikamentet si sulfonamidet fenotiazina izoniazidi etj

Po ashtu te narkomanet peumlrcillet peumlrmes gjilpeumlrave jo sterile

Me rrezikshmeumlri teuml madhe peumlr teuml fituar hepatitin eumlshteuml edhe udheumltimi neuml vendet endemike

siccedil janeuml Kina Afrika Lindja e afeumlrt si dhe Azia juglindore

Hepatiti mund teuml jeteuml akut apo kronik Infeksioni kronik mund teuml sjell gjer teuml ndryshimet

fibrotike neuml hepar (cirroza) e cila mund teuml keteuml peumlrfundim fatal peumlr pacientin

2 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd ndash Zagreb 1988 3 Villa E Fattovich G Mauro A Pasino M (January 2011) Natural history of chronic HBV infection

special emphasis on the prognostic implications of the inactive carrier state versus chronic

hepatitis Digestive and Liver Disease 43 (Suppl 1) S8ndash14 doi101016S1590-8658(10)60686-X 4 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of chronic hepatitis B a critical

evaluation of standard treatment criteria and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

8

Diagnoza laboratorike

Te Hepatiti rriten enzimat e heparit (izoenzimet) ku mund teuml arrijneuml gjer neuml 4-10 hereuml meuml

teuml larta Mireumlpo neuml keumlto parametra ka ndryshime mes hepatitit viral dhe ati jo viral5

AST (aspartat transaminaza) ALT (alanin transaminaza) Neuml fillim i rritur Mund teuml

rritet 1 deri neuml dy javeuml para paraqitjes seuml zverdhjes (ikterit) pastaj ulen

Fosfataza alkaline (ALP) lehteumlsisht rritet

Eritrocitet (RBC) zvogeumllohen peumlr shkak teuml shkurtimit teuml jeteumls seuml tyre apo prezenceumls seuml

gjakderdhjes

Leukocitet mund teuml paraqitet leukopenija leukocitoza monocitoza

Limfocitet janeuml teuml pranishme limfocitet atipike

Sheqeri neuml gjak Tek hepatiti kemi hiperglikemi dhe hipoglikemi transitore peumlr shkak teuml

ndryshimit teuml funksioneve teuml heparit

Koha e protrombineumls mund teuml zgjatet peumlr shkak teuml disfunksionit teuml heparit

Prezenca e bilirubineumls neuml serum mund teuml jeteuml mbi 25 mg 100 ml Neumlse ngritet mbi 200

mg 100 ml prognoza eumlshteuml e keqe peumlr shkak teuml rritjes seuml nekrozeumls seuml qelizave

Biopsia e heparit zakonisht nuk eumlshteuml e nevojshme mireumlpo duhet marr neuml konsiderim

neumlse diagnoza nuk eumlshteuml e sigurt apo pasqyra klinike eumlshteuml atipike apo e zgjatur

Neuml urineuml rritet niveli i bilirubineumls si dhe mund teuml paraqitet proteinuria hematuria6

Hepatiti i Tipit B (HBV)

1 Shpeumlrndahet kryesisht peumlrmes gjakut neuml rrugeumlt perkutane apo permucosale Po

ashtu mund teuml shpeumlrndahet peumlrmes sekreteve teuml gojeumls gjidheumlnies aktiviteteve

seksuale (gjaku sperma apo sekreteve vagjinale)

2 Homoseksualet e gjiniseuml mashkullore kaneuml rrezikshmeumlri teuml madhe peumlr infeksione

3 Pas infeksionit akut 10 teuml pacienteumlve kalojneuml neuml statutin e barteumlsve apo

zhvillohet hepatiti kronik

4 HBV eumlshteuml shkaktar kryesor i cirrozeumls si dhe i karcinomeumls hepatocelulare

5 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd ndash Zagreb 1988 6 Stefanovic S I saradnici Interna Medicina Medicinska knjiga Beograd ndash Zagreb 1988

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

9

Hepatiti i tipit B

1 Periodeumln e inkubacionit e ka 2 deri neuml 3 muaj

2 Simptomat prodromale (fillim i fshehteuml) lodhja anoreksia ethet kalimtare

ndjesia e keqe neuml regjionin e barkut mundime teuml vjellura kokeumldhembja

3 Mundeuml gjithashtu teuml ju paraqitet mialgjia fotofobija artriti angioedema urtikaria

vaskuliti

4 Faza ikterike paraqitet njeuml javeuml gjereuml neuml dy muaj pas paraqitjes seuml simptomave

Peumlr secilin teuml seumlmur duhet teuml kemi bazeumln e teuml dheumlnave peumlr pacientin Teuml dheumlnat varen nga

shkaqet dhe llojin e hepatitit Teuml dheumlnat duhet teuml jeneuml

1 Aktiviteti i pacientit

a) Lodhja

b) Dobeumlsia

c) Dhimbje teuml muskujve

2 Qarkullimi i gjakut

a) Bradikardia

b) Cianoza neuml leumlkur dhe mukoza

3 Eliminimi

a) Opstipacioni

b) Barkqitja

c) Urina me ngjyreuml teuml mbyllteuml

4 Ushqimi

a) Humbja e oreksit (anoreksia)

b) Humbja e pesheumls

c) Rritja e pesheumls (edema)

d) Teuml vjellurat

e) Prezenca e ascitit

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

10

5 Ndryshimet neurologjike

a) Shqeteumlsimi

b) Peumlrgjumja

c) Letargjia

d) Kokeumldhembja

6 Dhimbjet

a) Ngeumlrccedilet neuml bark neuml kuadratin e djathteuml teuml sipeumlrm

b) Mialgjia

c) Artralgjia

d) Kruarje (pruritus)

7 Frymeumlmarrja

a) Gjendje e njeumljteuml me ateuml gripoze

b) Refuzimi I cigareve

11 Hepatiti B mjekimi dhe masat parandaluese

Hepatiti B eumlshteuml njeuml nga infek sionet serioze meuml teuml zakonshme teuml meumllccediliseuml Ai shkaktohet

nga virusi i hepatitit B (HBV) i cili sulmon meumllccedilineuml Rreth 350 milion jetojneuml me

infeksion kronik

Ai shkakton rreth 620000 vdekje ccedildo vit Virusi fillimisht gjendet neuml meumllccedili por gjithashtu

eumlshteuml prezent neuml gjak dhe neuml leumlngje teuml caktuara teuml trupit Kur njeuml person merr fillimisht

hepatitin B thuhet teuml keteuml njeuml infeksion akut Shumica e teuml rriturve janeuml neuml gjeumlndje teuml

luftojneuml virusin dhe ta eleminojneuml ateuml duke rimarreuml veten pa pasur asnjeuml simptomeuml

Neumlse virusi mbetet neuml gjak peumlr meuml shumeuml se 6 muaj ateumlhereuml individi zhvillon njeuml

infeksion kronik me hepatit B Fatmireumlsisht rreth 90 e teuml rriturve e rimarrin veten dhe

zhvillojneuml antitrupa peumlrkundrejt virusit teuml hepatitit B

Fatkeqeumlsisht te foshnjet e femijeumlt numri i teuml infektuareumlve qeuml zhvillojneuml infeksion kronik

eumlshteuml i larteuml Rreth 90 e teuml porsalindurve teuml infektuar me HBV seumlmuren nga hepatit B

kronik ndeumlrsa rreth 10 e feumlmijeumlve nuk zhvillojneuml infeksion kronik

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

11

Individeumlt qeuml rimarrin veten nga hepatiti akut do teuml zhvillojneuml antitrupa mbrojteumls Pas

infeksionit teuml pare me virusin trupi di teuml mbrojeuml organizmin nga njeuml rimarrje teuml HBV

(hepatit B virus)

Themi se ata beumlhen imun ndaj virusit teuml hepatitit B Ndeumlrsa ata qeuml nuk mund teuml

eleminojneuml virusin edhe pas 6 muajsh infeksion virusi qeumlndron neuml meumllccedili dhe gjak peumlr teuml

gjitheuml jeteumln Keumlta individeuml diagnostifikohen me hepatit B kronik

Edhe pse shumica e individeumlve me hepatit B kronik beumljneuml njeuml jeteuml teuml sheumlndetshme ata

janeuml gjithmoneuml neuml rrezik peumlr zhvillimin e seumlmundjeve serioze teuml meumllccediliseuml gjateuml jeteumls seuml

tyre Virusi neuml meumlnyreuml teuml fshehteuml dhe teuml vazhdueshme sulmon meumllccedilineuml peumlr shumeuml vite pa

u veumlneuml re nga njeriu7

Melccedilia eumlshteuml organi meuml i madh i trupit Kjo struktureuml trekeumlndore e kuqeumlrremteuml shtrihet neuml

kavitetin e sipeumlrm teuml djathteuml teuml abdomenit menjeumlhereuml poshteuml diafragmeumls Meumllccedilia luan njeuml

rol vital neuml trupin e njeriut sepse prodhon dhe peumlrpunon njeuml gameuml teuml gjereuml substancash

kimike si proteinat plazmatike (albuminat) dhe faktoreumlt koagulues Meumllccedilia prodhon

kolesterolin dhe proteinat qeuml ndihmojneuml gjakun peumlr teuml transportuar yndyrnat neuml pjeseuml teuml

ndryshme teuml trupit Qelizat e meumllccediliseuml gjithashtu sekretojne bileumln e cila eleminon

mbeturinat nga meumllccedilia dhe ndihmon neuml shpeumlrbeumlrjen dhe absorbimin e yndyrnave neuml

zorreumln e holleuml Njeuml tjeteumlr funksion madhor eumlshteuml peumlrpunimi i leumlndeumlve ushqimore Meumllccedilia

ruan glukozeumln e tepeumlrt si glikogjen Po ashtu kontrollon nivelet neuml gjak teuml aminoacideve

Nqs niveli i aminoacideve eumlshteuml shumeuml i larteuml meumllccedilia konverton tepriceumln neuml glukozeuml

proteina aminoacide teuml tjera dhe ure Seuml fundmi meumllccedilia ndihmon neuml pastrimin e gjakut

prej barnave dhe helmeve Keumlto susbstanca shpeumlrbehen dhe ekskretohen neuml bileuml

7 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of chronic hepatitis B a critical

evaluation of standard treatment criteria and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

12

12 Simptomat e hepatiti akut

Shumica e teuml infektuareumlve nuk zhvillojneuml simptoma gjateuml fazeumls akute teuml infeksionit me

hepatit B Ndonjeuml simptomeuml qeuml mund teuml shfaqet eumlshteuml e ngjashme me simptomat e gripit

ku peumlrfshijneuml ethen lodhjen dhimbje teuml muskujve dhe kyccedileve humbje teuml oreksit dhe teuml

vjella Veteumlm 1 e individeumlve teuml infektuar shfaqin probleme serioze ndeumlrkoheuml qeuml

organizmi i tyre eumlshteuml duke luftuar me virusin Simptomat serioze peumlrfshijneuml nauzeneuml teuml

vjellat zverdhje teuml leumlkureumls dhe teuml syve teuml quajtur ikter(verdheumlz) Stomaku i keumltyre

pacienteumlve mund teuml zmadhohet Kjo gjeumlndje eumlshteuml keumlrceumlnuse peumlr jeteumln dhe keumlrkon

veumlmendje teuml menjeumlhershme mjekeumlsore

Simptomat e hepatiti kronik

Hepatiti B ndryshe quhet dhe infeksion i heshtur sepse shumica e individeumlve nuk dineuml qeuml

janeuml teuml infektuar Personat me hepatit B kronik mund teuml jetojneuml peumlr dekada pa pasur asnjeuml

simptomeuml Edhe pse nuk kaneuml simptoma virusi i hepatit B shkakton neuml heshtje deumlmtime

teuml meumllccediliseuml per vite me radheuml Neuml meumllccedili infeksioni me hepatit B kronik mund teuml ccedilojeuml neuml

cirozeuml e cila eumlsheuml njeuml gjeumlndje ku qelizat e meumllccediliseuml infiltrohen nga indi fibrotik Kjo e beumln

meumllccedilineuml meuml pak efektive ndeumlrsa neuml cirozeumln e avancuar meumllccedilia nuk funksionon meuml duke

zhvilluar insuficcedilienceuml hepatike Pacienteumlt me hepatit B kronik janeuml neuml rrezik peumlr

zhvillimin e kancerit teuml meumllccediliseuml Simptomat neuml keumlto raste nuk janeuml specifike

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

13

Pacienteumlt mund teuml mos keneuml simptoma ose mund teuml peumlrjetojneuml dhimbje abdominale dhe

meumllccedilia e tyre mund teuml jeteuml e zmadhuar dhe e enjtur si dhe mund teuml keneuml humbje neuml pesheuml

dhe ethe

13 Diagnoza

Njeuml analizeuml e thjeshteuml gjaku mund teuml diagnstifikojeuml lehteumlsisht njeuml infeksion me hepatit B

Ky test diagnostifikues keumlrkon antigeneumlt dhe antitrupat neuml gjak Neumlse mendoni se jeni

infektuar koheumlt e fundit duhet teuml kalojneuml nga 4 ndash 6 javeuml neuml meumlnyreuml qeuml virusi teuml gjendet neuml

gjakun tuaj8

Neumlse testi tregon se ju nuk jeni i infektuar me hepatit B mos harroni qeuml jeni akoma neuml

risk Merrni vaksineumln e hepatit B 6 muaj pasi ju keni kuptuar qeuml jeni i infektuar duhet teuml

beumlni njeuml tjeteumlr analizeuml gjaku Neumlse virusi nuk shfaqet do teuml thoteuml qeuml ju jeni imun ndaj

hepatit B dhe nuk mund teuml infektoheni seumlrish

Neumlse virusi eumlshteuml ende i pranisheumlm ateumlhereuml ju keni njeuml infeksion kronik me hepatit B

Neumlse njeuml pacient ka hepatit B kronik duhet teuml beumlneuml ccedildo 6 muaj kontrolle teuml rregullta te

mjeku specialist peumlr seumlmundjet e meumllccediliseuml (hepatologu) Mjeku do teuml beumljeuml ekzaminimin

fizik analiza gjaku si dhe EKO teuml meumllccediliseuml9

Disa prej analizave teuml gjakut teuml rekomanduara prej doktorit peumlrfshijneuml ALT (njeuml enzimeuml e

meumllccediliseuml qeuml tregon peumlr deumlmtime teuml organit) ngarkesa e virusit ( sasia e virusit hepatit B neuml

gjak) dhe AFP (qeuml tregon peumlr kancer teuml heparit) Disa pacienteuml mund teuml keneuml nevojeuml peumlr

biopsi

8 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D (December 2011) Hepatitis B

prevention diagnosis treatment and care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136 9 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT OF PERSONS WITH CHRONIC

HEPATITIS B INFECTION (PDF) World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

14

14 Trajtimi i Hepatitit B

Neuml rastin e infeksionit akut me hepatit B nuk ka njeuml trajtim teuml peumlrgjithsheumlm

Rekomandohet pushimi neuml krevat dhe menaxhimi i simptomave Organizmi do teuml luftojeuml

virusin permes mekanizmave teuml tij mbrojteumls Peumlr infeksionin kronik me hepatit B ende

nuk ka njeuml kureuml teuml ploteuml Gjithsesi pjesa meuml e madhe e teuml infektuareumlve me hepatit B

kronik mund teuml presin teuml jetojneuml gjateuml dhe teuml beumljneuml njeuml jeteuml teuml sheumlndetshme

Ka mjekime qeuml ndihmojneuml ngadalsimin e progresit teuml seumlmundjes seuml meumllccediliseuml duke ulur

aktivitetin e virusit Edhe pse jo teuml gjitheuml individeumlt me hepatit B kronik kaneuml nevojeuml peumlr

mjekim Mjeku do teuml teuml keumlrkojeuml teuml beumlsh kontrolle teuml pakteumln dy hereuml neuml vit dhe neuml bazeuml teuml

rezultateve teuml testeve diagnostike do teuml peumlrcaktojeuml edhe formeumln e mjekimit10

15 Diagnoza infermierore

Diagnoza e peumlrcaktuar nga ana e infermiereumlve teuml ushqyerit jo adekuat marrja e ushqimit

meuml e vogeumll se nevojat e organizmit anoreksia mundimi teuml vjellurat

Ndryshimi neuml absorbimin dhe metabolizmin e ushqimeve qeuml geumllltiten staza biliare rritja

e nevojave peumlr kalori averzioni ndaj ushqimeve mos interesimi peumlr ushqim ndryshimi i

ndjenjeumls peumlr shije dhimbje neuml bark humbja e pesheumls tonus i zvogeumlluar i muskujve

10 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT OF PERSONS WITH CHRONIC

HEPATITIS B INFECTION (PDF) World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

15

16 Menagjimi infermieror

1 Pacienti duhet teuml jeteuml i izoluar

2 Pacienti duhet teuml keumlshillohet qeuml teuml pushojeuml (mos teuml sforcohet fizikisht) gjateuml

gjendjes akute si dhe fazeumls me simptoma

3 Teuml peumlrmireumlsohet gjendja e teuml ushqyerit

4 Teuml shfryteumlzohen masat adekuate neuml meumlnyreuml qeuml teuml zvogeumllohet mundeumlsia e

shpeumlrndarjes seuml seumlmundjes

5 Teuml keumlshillohet pacienti qeuml teuml shikon fecesin peumlr prezenceuml teuml meleneumls

6 Teuml sigurohet pacienti peumlr peumlrkujdesjen optimale peumlr higjieneumln e gojeumls si dhe teuml

leumlkureumls

7 Rritja e afteumlsive peumlr kryerjen e puneumlve

a) Teuml keumlshillohet pacienti qeuml teuml pushon kur eumlshteuml i lodhur

b) Teuml ndihmohet pacienti neuml planifikimin e pushimit dhe aktiviteteve

fizike

c) Teuml peumlrkrahet gradualisht peumlr aktivitete dhe ushtrime teuml lehta gjateuml

peumlrmireumlsimit

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

16

Teuml fillohet me sjelljen si dhe ndryshimin e meumlnyreumls seuml jeteseumls neuml meumlnyreuml qeuml ta kthen apo

ta mban pesheumln e nevojshme trupore

Gjateuml infeksioneve me Hepatit Viral B eumlshteuml rrezik qeuml pacienti teuml humbeuml leumlngjet trupore

peumlr mes

a) Humbja e tepeumlrt peumlrmes teuml vjellurave si dhe barkqitjes si dhe

b) Nga procesi i ndryshimit teuml koagulimit teuml gjakut

Neuml keumlteuml rast ndihmon shumeuml dhe eumlshteuml i domosdosheumlm rehidratimi Mbajtja e hidratimit

adekuat mund teuml veumlrehet peumlrmes shenjave stabile vitale si

a) Turgori i leumlkureumls i mireuml

b) Mbushja e kapilareve

c) Qarkullimi i mireuml periferik i gjakut si dhe

d) Prezenca e mjaftueshme e urineumls

Infermieret mund teuml ndihmojneuml shumeuml edhe neuml aspektin moral apo shpirteumlror te keumlta

pacienteuml peumlr arsye se ata kaneuml njeuml veteuml besim shumeuml teuml uleumlt gjateuml seumlmundjes Kjo gjendje

mund teuml paraqitet si shqeteumlsim mbyllje neuml vetvete Kjo situate paraqitet si shkak i

izolimit teuml tyre periodeumls seuml gjateuml teuml seumlmundjes izolimit si dhe koheumlzgjatjes seuml sheumlrimit

Ata kaneuml frikeuml nga distancimi i njereumlzve nga ata peumlr shkak teuml mundeumlsiseuml seuml peumlrcjelljes seuml

infeksionit ndryshimeve negative trupore ndjenja e pa shpreseumls depresionit etj Neuml keumlteuml

rast duhet ta keumlshillojneuml pacientin qeuml ta pranoj vetveten ashtu siccedil eumlshteuml Ta shtojneuml veteuml

besimin ta pranojneuml vetveten si njeuml njeri qeuml vlen Teuml jeteuml i peumlrgjegjsheumlm peumlr veten

Eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi qeuml pacienteumlt teuml keumlshillohen qeuml teuml jeneuml teuml peumlrgjegjsheumlm edhe peumlr teuml

tjereumlt Teuml keneuml njohur peumlr mundeumlsit e shpeumlrndarjes seuml infeksionit tek teuml tjereumlt

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

17

17 Prioritetet e peumlrkujdesjes

1 Zvogeumllimi i ngarkeseumls seuml heparit gjer neuml peumlrmireumlsim

2 Pengimi i komplikimeve

3 Pranimi i situateumls nga ana e pacientit

4 Ti ipen pacientit informata teuml bollshme neuml lidhje me procesin e seumlmundjes prognozeumln

si dhe sheumlrimin

18 Intervenimi i nevojsheumlm

1 Monitorimi i hidratimit peumlrmes marrjes dhe lirimit teuml leumlngjeve

2 Monitorimi i koheumls seuml protrombineumls dhe shenjave teuml gjakderdhjes

3 Teuml shtyhet pacienti qeuml teuml ushqehet ulur neuml meumlnyreuml qeuml teuml zvogeumllohet shtypja neuml hepar

4 Ushqimi teuml jeteuml i shijsheumlm dhe teuml keteuml sa meuml pakeuml ereumlza

5 Teuml minimizohen neuml maksimum kontaktet e afeumlrta me njereumlz

6 Ti sqarohen masat mbrojteumlse neuml lidhje me transmetimin e seumlmundjes dhe prevenimin e

transmetimit tek pacienteumlt e tjereuml dhe familjaret e veteuml

7 Teuml udheumlzohet pacienti qeuml teuml ju ikeuml traumave qeuml mos teuml fitoj hematoma

2 QEumlLLIMI I PUNIMIT

1 Qeumlllimi i pareuml i keumltij punimi eumlshteuml teuml hulumtohet niveli i kujdesit infermieror neuml teuml

seumlmuarit me Hepatit Akut Viral ndash B neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm rdquoIsa Grezdardquo neuml

Gjakoveuml

2 Neuml kuadeumlr teuml keumltij punimi po ashtu si qeumlllim i dyteuml ishte teuml hulumtohet edhe numri

i teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje teuml cileumlt e kaneuml frekuentuar gjegjeumlsisht kaneuml

keumlrkuar sheumlrbime sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml Spital

3 Teuml analizohet mundeumlsia e peumlrmireumlsimit teuml kualitetit teuml sheumlrbimit infermieror ndaj

keumltyre pacienteumlve

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

18

3 MATERIALI DHE METODA

Lloji i hulumtimit Hulumtimi eumlshteuml retrospektiv Burim i teuml dheumlnave kaneuml sheumlrbyer

protokollet e rregjistrimit neuml Repartin Infektiv Njeumlsineuml e Transfuzionit si dhe neuml Njeumlsineuml

e Dializeumls neuml Spitalin Regjional ldquoIsa Grezdardquo neuml Gjakoveuml

Neuml keumlteuml hulumtim retrospektiv neuml teuml tri njeumlsiteuml i kemi gjetur 39 raste Neuml keumlto raste

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml trajtuar neuml repartin Infektiv teuml Spitalit teuml Peumlrgjithsheumlm

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

19

4 REZULTATET

41 Reparti Infektiv

Neuml bazeuml teuml hulumtimit del se neuml teuml tri njeumlsiteuml ku mund teuml trajtohen pacienteumlt me Hpatitin B

neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm neuml Gjakoveuml numri i pacienteumlve nuk eumlshteuml i madheuml por prapeuml

eumlshteuml neuml nivel shqeteumlsues

Neuml Repartin Infektiv gjateuml gjashteuml mujorit teuml pareuml gjithsejeuml janeuml shtruar 11 pacienteuml

Pacienteumlt janeuml nga vendbanime teuml ndryshme teuml regjionit teuml Gjakoveumls me peumlrjashtim teuml dy

pacienteumlve qeuml i peumlrkasin teuml njeumljteumls familje por qeuml nuk janeuml bashkeumlshorteuml Mosha e

pacienteumlve varion nga mosha 4 gjer tek ajo 48 vjeqare

Nr Emri Vendbanimi Mosha Gjinia Diagnoza Tretmani

1 H M K Xerxe 1975 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

2 A S K Demajn 1988 Femeumlr Hepatit

Viral B

Rep

Gjinekologjiseuml

3 R R A Gjakoveuml 1982 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtim neuml

Repart

4 S B M Rahovec 2012 Mashkull Hepatit

Viral B

Leumlshon Repartin

5 L F G Gjakoveuml 1970 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

6 A A H Rahovec 1997 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

7 I H T Junik 1974 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

8 B R A Shishmon 1996 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

9 K Z A Shishmon 1968 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

10 A RG Gjakoveuml 1993 Mashkull Hepatit

Viral B

Vdek

11 Sh S M Hereq 1977 Femeumlr Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

Tabela 1

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

20

Vendbanimi i pacienteve

Grafikoni 1

Sa i peumlrket pacienteumlve teuml hospitalizuar neuml repartin e infektiveumls veumlrehet se ka nga teuml gjitha

vendbanimet teuml cilat i peumlrkasin regjionit teuml Gjakoveumls Ka nga qyteti i Gjakoveumls fshatrave

peumlrreth si dhe nga komunat Rahovec e Junik

Nga kjo veumlrhet se nuk mund teuml themi peumlr prezenceumln e ndonjeuml epidemie por rastet janeuml

sporadike me peumlrjashtim teuml njeuml rasti teuml njeuml familje teuml njeuml fshati teuml Gjakoveumls ku teuml seumlmureuml

janeuml dy aneumltar teuml familjes Neuml bazeuml teuml mosheumls veumlrehet se nuk janeuml neuml maradheumlnje

bashkeumlshortore pra seumlmundja nuk eumlshteuml peumlrcjell peumlrmes aktit seksual por neuml ndonjeuml formeuml

tjeteumlr

27

73

Vendbanimi

Qytet

Fshat

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

21

Gjinia e pacienteve

Grafikoni 2

Sa i peumlrketeuml gjiniseuml seuml teuml infektuarve me hepatitin viral B nuk ka fare dallim sepse nga

njeumlmbeumldhjet personat e infektuar gjashteuml janeuml teuml peumlrkateumlsiseuml gjinore meshkuj ndeumlrsa peseuml

femra

5455

4545

Gjinia

Mashkuj Femra

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

22

Vendi i trajtimit

Grafikoni 3

Mjekimi i pacienteumlve peumlr sa ka sheumlnime gjegjeumlsisht peumlr sa janeuml peumlrcjelleuml neuml aspektin klinik

eumlshteuml neuml nivel shumeuml teuml mireuml Nga teuml gjitheuml pacienteumlt e hospitalizuar veteumlm njeumlri nga ata

ka vdekur

Peumlr tretman teuml meumltutjesheumlm si dhe peumlr sheumlrbime meuml profesionale sheumlndetsore tre pacient

janeuml peumlrcjelleuml neuml QKUK gjegjeumlsisht neuml Klinikeumln Infektive njeuml eumlshteuml peumlrcielleuml neuml repartin e

gjinekologjiseuml peumlr trajtim teuml meumltutjesheumlm peumlr shkak teuml shtatzaniseuml seuml saj kurse teuml tjereumlt

janeuml trajtuar me sukses neuml repartin e seumlmundjeve infektive

Qeuml rastet kaneuml qeneuml sporadike gjegjeumlsisht endemike tregon fakti qeuml veteumlm dy raste kaneuml

qeneuml teuml seuml njeumljteumls familje gjegjeumlsisht teuml teuml njeumljtit vendbanim Neuml keumlteuml aspekt vereumlhet njeuml

peumlrkujdesje e familjareumlve dhe personelit sheumlndetsore qeuml rastet teuml izolohen dhe trajtohen sa

meuml mireuml duke e ditur virulenceumln gjegjeumlsisht mundeumlsineuml e madhe teuml peumlrhapjes seuml keumlsaj

seumlmundje

909

909

4545

2727

909

Trajtimi Leumlshon Repartin

Rep Gjinekologjiseuml

Trajtohet ne Repart

Transfer ne QKUK

Vdes

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

23

42 Njeumlsia e transfuzionit

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml evidentuar neuml Njeumlsin e Transfuzionit neuml Gjakoveuml gjateuml

peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Nr Muaji Diagnoza Raste

1 Janar Hepatit Viral B 7

2 Shkurt Hepatit Viral B 2

3 Mars Hepatit Viral B 5

4 Prill Hepatit Viral B 1

5 Maj Hepatit Viral B 2

6 Qershor Hepatit Viral B 7

Tabela 2

Grafikoni 4

Neuml njeumlsin e transfuzionit neuml meumlnyreuml teuml rregullt beumlhet testimi i dheumlneumlsve e kuptohet edhe teuml

marreumlsve teuml gjakut dhe neumln produkteve teuml tij Neuml data bazen e keumltij institucioni

evidentohen teuml gjitha rastet e identifikuara me Hepatitin B Gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash

01 072016 neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 raste

Edhe pse nuk ka ndonjeuml indikacion teuml mireumlfillteuml shkencor eumlshteuml interesanteuml se neuml tre muaj

kemi shumeuml raste teuml paraqitura ndeumlrsa neuml tre muaj teuml tjereuml janeuml meuml teuml rralla

7 29

2 9

5 21

1 4

2 8

7 29

Paraqitja e rasteve sipas muajve

Janar

Shkurt

Mars

Prill

Maj

Qershor

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

24

Duke analizuar se keumlrkesa peumlr gjak eumlshteuml e rregullt si dhe donatoret e tij lajmeumlrohen neuml

bazeuml teuml keumlrkesave ateumlhereuml nuk mund teuml konkludojmeuml se pse eumlshteuml kjo situateuml e paraqitjes

seuml rasteve Personeli peumlrgjegjeumls i Njeumlsiseuml seuml Transfuzionit deklarohet se gjateuml muajve

janar mars edhe qershor nuk ka pasur ndonjeuml aksion peumlr mbledhjen e gjakut por kaneuml

qeneuml individ teuml cileumlt kaneuml dhuruar gjak peumlr familjaret e tyre

43 Njeumlsia e Dializeumls

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml cileumlt marrin sheumlrbimin e dializeumls neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Numri i

pacienteumlve

Diagnoza Mashkuj Femra Vendbanimi Koha e

trajtimit

Mosha

4 Hepatit Viral

B

1 3 Gjakoveuml 5 ndash 10 vite 45 ndash 67

vjeqar

Tabela 3

Neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml Gjakoveuml sheumlrbimet i marrin 4 pacienteuml teuml cileumlt janeuml teuml infektuar

me Hepatitin Viral B

Pacienteumlt janeuml teuml moshave nga 45 ndash 67 vjeqare dhe koha e qeumlndrimit teuml tyre neuml dializeuml

eumlshteuml nga 5 ndash 10 vite Duke e marreuml peumlr bazeuml seumlmundjen qeuml eumlshteuml mjafteuml agresive dhe qeuml

keumlrkon trajtim specifik veumlrehet se trajtimi i tyre neuml Njeumlsineuml e Dializeumls eumlshteuml mjaft

profesional dhe se sheumlrbimet sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml njeumlsi janeuml kualitative

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

25

5 DISKUTIMI

Neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm teuml Gjakoveumls tretman mjekeumlsor gjateuml gjashteuml mujorit teuml

pareuml teuml keumltij viti kaneuml keumlkuar 11 pacienteuml teuml cileumlt janeuml trajtuar neuml repartin infektiv

Neuml Njeumlsin e Dializeumls gjateuml keumlsaj periode sheumlrbimet janeuml duke i marr kateumlr pacient

Neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 pacienteuml me virusin B

Duke e marreuml peumlr bazeuml keumlteuml numeumlr teuml pacienteumlve evidentohet se infermieret janeuml

neuml kontakt teuml peumlrditsheumlm me ta

Edhe peumlr kundeumlr peumlrkujdesjes seuml mjekeumlve roli i infermierve eumlshteuml i madheuml neuml

trajtimin e ketyre pacienteumlve

Infermieret duhet teuml keneuml peumlrkujdesje sa meuml teuml madhe ndaj keumltyre pacienteumlve neuml teuml

gjitha drejtimet duke filluar nga

Peumlrkujdesja gjateuml puneumls peumlr eliminimin e mundeumlsive peumlr teuml

marr infeksione

Peumlrkujdesja mjekeumlsore ndaj tyre peumlrmes sheumlrbimeve

sheumlndetsore

Edukimi i pacienteumlve neuml aspektin e peumlrkujdesjes ndaj vetvetes

si dhe kujdesi ndaj teuml afeumlrmeumlve qeuml mos teuml peumlrcjellin infeksionin

tek ata

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

26

6 PEumlRFUNDIMI

Duke e analizuar mundeumlsiteuml e lehta teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje si dhe deumlmtimet qeuml

mund teuml shkaktohen gjereuml neuml invaliditet rrezikshmeumlrineuml e peumlrcjelljes seuml keumlsaj seumlmundje

mund teuml sjellim keumlto rekomandime

Sa meuml hereumlt teuml beumlhet diagnostifikimi i seumlmundjes neuml meumlnyreuml qeuml teuml ulet

shkalla e invaliditetit peumlr pacientin si dhe mundeumlsia e peumlrhapjes seuml

infeksionit tek teuml tjereumlt

Teuml beumlhet trajtimi sa meuml profesional dhe kualitativ i keumltyre pacienteumlve

Teuml ofrohen kushtet e trajtimit sa meuml optimale

Teuml beumlhet edukimi i pacienteumlve qeuml teuml keneuml njeuml jeteuml sa meuml teuml sheumlndosheuml si neuml

aspektin e higjienes ushqimit aktiviteteve etj

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

27

Teuml dheumlnat personale

Emri Leonora

Mbiemri Gashi

Data e lindjes 19071992

Kombeumlsia Shqiptare

Vendlindja Gjakoveuml

Vendbanimi Gjakoveuml

Gjendja civile Beqare

Telefoni +38649808015

E-maili noragashi03gmailcom

Shkollimi i meseumlm SHMM ldquoHysni Zajmirdquo Dega pediatri

Shkollimi i larteuml UGJ Fakulteti I Infermieriseuml

Dega Inferieri e peumlrgjithshme

Periudha e peumlrfundimit teuml

universitetit

2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

28

7 REFERENCAT

1 Hepatitis B FAQs for the Public mdash Transmission US Centers for

Disease Control and Prevention (CDC) Retrieved 2011-11-29

2 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D

(December 2011) Hepatitis B prevention diagnosis treatment and

care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136

3 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of

chronic hepatitis B a critical evaluation of standard treatment criteria

and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

4 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT

OF PERSONS WITH CHRONIC HEPATITIS B INFECTION (PDF)

World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

5 Villa E Fattovich G Mauro A Pasino M (January 2011) Natural

history of chronic HBV infection special emphasis on the prognostic

implications of the inactive carrier state versus chronic

hepatitis Digestive and Liver Disease 43 (Suppl 1) S8ndash

14 doi101016S1590-8658(10)60686-X

6 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd

ndash Zagreb 1984

7 Stefanovic S I saradnici Interna Medicina Medicinska knjiga

Beograd ndash Zagreb 1988

Page 9: UNIVERSITETI “FEHMI AGANI” GJAKOVË · 2017-03-01 · Leukocitet: mund të paraqitet leukopenija, leukocitoza, monocitoza, Limfocitet: janë të pranishme limfocitet atipike Sheqeri

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

8

Diagnoza laboratorike

Te Hepatiti rriten enzimat e heparit (izoenzimet) ku mund teuml arrijneuml gjer neuml 4-10 hereuml meuml

teuml larta Mireumlpo neuml keumlto parametra ka ndryshime mes hepatitit viral dhe ati jo viral5

AST (aspartat transaminaza) ALT (alanin transaminaza) Neuml fillim i rritur Mund teuml

rritet 1 deri neuml dy javeuml para paraqitjes seuml zverdhjes (ikterit) pastaj ulen

Fosfataza alkaline (ALP) lehteumlsisht rritet

Eritrocitet (RBC) zvogeumllohen peumlr shkak teuml shkurtimit teuml jeteumls seuml tyre apo prezenceumls seuml

gjakderdhjes

Leukocitet mund teuml paraqitet leukopenija leukocitoza monocitoza

Limfocitet janeuml teuml pranishme limfocitet atipike

Sheqeri neuml gjak Tek hepatiti kemi hiperglikemi dhe hipoglikemi transitore peumlr shkak teuml

ndryshimit teuml funksioneve teuml heparit

Koha e protrombineumls mund teuml zgjatet peumlr shkak teuml disfunksionit teuml heparit

Prezenca e bilirubineumls neuml serum mund teuml jeteuml mbi 25 mg 100 ml Neumlse ngritet mbi 200

mg 100 ml prognoza eumlshteuml e keqe peumlr shkak teuml rritjes seuml nekrozeumls seuml qelizave

Biopsia e heparit zakonisht nuk eumlshteuml e nevojshme mireumlpo duhet marr neuml konsiderim

neumlse diagnoza nuk eumlshteuml e sigurt apo pasqyra klinike eumlshteuml atipike apo e zgjatur

Neuml urineuml rritet niveli i bilirubineumls si dhe mund teuml paraqitet proteinuria hematuria6

Hepatiti i Tipit B (HBV)

1 Shpeumlrndahet kryesisht peumlrmes gjakut neuml rrugeumlt perkutane apo permucosale Po

ashtu mund teuml shpeumlrndahet peumlrmes sekreteve teuml gojeumls gjidheumlnies aktiviteteve

seksuale (gjaku sperma apo sekreteve vagjinale)

2 Homoseksualet e gjiniseuml mashkullore kaneuml rrezikshmeumlri teuml madhe peumlr infeksione

3 Pas infeksionit akut 10 teuml pacienteumlve kalojneuml neuml statutin e barteumlsve apo

zhvillohet hepatiti kronik

4 HBV eumlshteuml shkaktar kryesor i cirrozeumls si dhe i karcinomeumls hepatocelulare

5 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd ndash Zagreb 1988 6 Stefanovic S I saradnici Interna Medicina Medicinska knjiga Beograd ndash Zagreb 1988

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

9

Hepatiti i tipit B

1 Periodeumln e inkubacionit e ka 2 deri neuml 3 muaj

2 Simptomat prodromale (fillim i fshehteuml) lodhja anoreksia ethet kalimtare

ndjesia e keqe neuml regjionin e barkut mundime teuml vjellura kokeumldhembja

3 Mundeuml gjithashtu teuml ju paraqitet mialgjia fotofobija artriti angioedema urtikaria

vaskuliti

4 Faza ikterike paraqitet njeuml javeuml gjereuml neuml dy muaj pas paraqitjes seuml simptomave

Peumlr secilin teuml seumlmur duhet teuml kemi bazeumln e teuml dheumlnave peumlr pacientin Teuml dheumlnat varen nga

shkaqet dhe llojin e hepatitit Teuml dheumlnat duhet teuml jeneuml

1 Aktiviteti i pacientit

a) Lodhja

b) Dobeumlsia

c) Dhimbje teuml muskujve

2 Qarkullimi i gjakut

a) Bradikardia

b) Cianoza neuml leumlkur dhe mukoza

3 Eliminimi

a) Opstipacioni

b) Barkqitja

c) Urina me ngjyreuml teuml mbyllteuml

4 Ushqimi

a) Humbja e oreksit (anoreksia)

b) Humbja e pesheumls

c) Rritja e pesheumls (edema)

d) Teuml vjellurat

e) Prezenca e ascitit

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

10

5 Ndryshimet neurologjike

a) Shqeteumlsimi

b) Peumlrgjumja

c) Letargjia

d) Kokeumldhembja

6 Dhimbjet

a) Ngeumlrccedilet neuml bark neuml kuadratin e djathteuml teuml sipeumlrm

b) Mialgjia

c) Artralgjia

d) Kruarje (pruritus)

7 Frymeumlmarrja

a) Gjendje e njeumljteuml me ateuml gripoze

b) Refuzimi I cigareve

11 Hepatiti B mjekimi dhe masat parandaluese

Hepatiti B eumlshteuml njeuml nga infek sionet serioze meuml teuml zakonshme teuml meumllccediliseuml Ai shkaktohet

nga virusi i hepatitit B (HBV) i cili sulmon meumllccedilineuml Rreth 350 milion jetojneuml me

infeksion kronik

Ai shkakton rreth 620000 vdekje ccedildo vit Virusi fillimisht gjendet neuml meumllccedili por gjithashtu

eumlshteuml prezent neuml gjak dhe neuml leumlngje teuml caktuara teuml trupit Kur njeuml person merr fillimisht

hepatitin B thuhet teuml keteuml njeuml infeksion akut Shumica e teuml rriturve janeuml neuml gjeumlndje teuml

luftojneuml virusin dhe ta eleminojneuml ateuml duke rimarreuml veten pa pasur asnjeuml simptomeuml

Neumlse virusi mbetet neuml gjak peumlr meuml shumeuml se 6 muaj ateumlhereuml individi zhvillon njeuml

infeksion kronik me hepatit B Fatmireumlsisht rreth 90 e teuml rriturve e rimarrin veten dhe

zhvillojneuml antitrupa peumlrkundrejt virusit teuml hepatitit B

Fatkeqeumlsisht te foshnjet e femijeumlt numri i teuml infektuareumlve qeuml zhvillojneuml infeksion kronik

eumlshteuml i larteuml Rreth 90 e teuml porsalindurve teuml infektuar me HBV seumlmuren nga hepatit B

kronik ndeumlrsa rreth 10 e feumlmijeumlve nuk zhvillojneuml infeksion kronik

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

11

Individeumlt qeuml rimarrin veten nga hepatiti akut do teuml zhvillojneuml antitrupa mbrojteumls Pas

infeksionit teuml pare me virusin trupi di teuml mbrojeuml organizmin nga njeuml rimarrje teuml HBV

(hepatit B virus)

Themi se ata beumlhen imun ndaj virusit teuml hepatitit B Ndeumlrsa ata qeuml nuk mund teuml

eleminojneuml virusin edhe pas 6 muajsh infeksion virusi qeumlndron neuml meumllccedili dhe gjak peumlr teuml

gjitheuml jeteumln Keumlta individeuml diagnostifikohen me hepatit B kronik

Edhe pse shumica e individeumlve me hepatit B kronik beumljneuml njeuml jeteuml teuml sheumlndetshme ata

janeuml gjithmoneuml neuml rrezik peumlr zhvillimin e seumlmundjeve serioze teuml meumllccediliseuml gjateuml jeteumls seuml

tyre Virusi neuml meumlnyreuml teuml fshehteuml dhe teuml vazhdueshme sulmon meumllccedilineuml peumlr shumeuml vite pa

u veumlneuml re nga njeriu7

Melccedilia eumlshteuml organi meuml i madh i trupit Kjo struktureuml trekeumlndore e kuqeumlrremteuml shtrihet neuml

kavitetin e sipeumlrm teuml djathteuml teuml abdomenit menjeumlhereuml poshteuml diafragmeumls Meumllccedilia luan njeuml

rol vital neuml trupin e njeriut sepse prodhon dhe peumlrpunon njeuml gameuml teuml gjereuml substancash

kimike si proteinat plazmatike (albuminat) dhe faktoreumlt koagulues Meumllccedilia prodhon

kolesterolin dhe proteinat qeuml ndihmojneuml gjakun peumlr teuml transportuar yndyrnat neuml pjeseuml teuml

ndryshme teuml trupit Qelizat e meumllccediliseuml gjithashtu sekretojne bileumln e cila eleminon

mbeturinat nga meumllccedilia dhe ndihmon neuml shpeumlrbeumlrjen dhe absorbimin e yndyrnave neuml

zorreumln e holleuml Njeuml tjeteumlr funksion madhor eumlshteuml peumlrpunimi i leumlndeumlve ushqimore Meumllccedilia

ruan glukozeumln e tepeumlrt si glikogjen Po ashtu kontrollon nivelet neuml gjak teuml aminoacideve

Nqs niveli i aminoacideve eumlshteuml shumeuml i larteuml meumllccedilia konverton tepriceumln neuml glukozeuml

proteina aminoacide teuml tjera dhe ure Seuml fundmi meumllccedilia ndihmon neuml pastrimin e gjakut

prej barnave dhe helmeve Keumlto susbstanca shpeumlrbehen dhe ekskretohen neuml bileuml

7 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of chronic hepatitis B a critical

evaluation of standard treatment criteria and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

12

12 Simptomat e hepatiti akut

Shumica e teuml infektuareumlve nuk zhvillojneuml simptoma gjateuml fazeumls akute teuml infeksionit me

hepatit B Ndonjeuml simptomeuml qeuml mund teuml shfaqet eumlshteuml e ngjashme me simptomat e gripit

ku peumlrfshijneuml ethen lodhjen dhimbje teuml muskujve dhe kyccedileve humbje teuml oreksit dhe teuml

vjella Veteumlm 1 e individeumlve teuml infektuar shfaqin probleme serioze ndeumlrkoheuml qeuml

organizmi i tyre eumlshteuml duke luftuar me virusin Simptomat serioze peumlrfshijneuml nauzeneuml teuml

vjellat zverdhje teuml leumlkureumls dhe teuml syve teuml quajtur ikter(verdheumlz) Stomaku i keumltyre

pacienteumlve mund teuml zmadhohet Kjo gjeumlndje eumlshteuml keumlrceumlnuse peumlr jeteumln dhe keumlrkon

veumlmendje teuml menjeumlhershme mjekeumlsore

Simptomat e hepatiti kronik

Hepatiti B ndryshe quhet dhe infeksion i heshtur sepse shumica e individeumlve nuk dineuml qeuml

janeuml teuml infektuar Personat me hepatit B kronik mund teuml jetojneuml peumlr dekada pa pasur asnjeuml

simptomeuml Edhe pse nuk kaneuml simptoma virusi i hepatit B shkakton neuml heshtje deumlmtime

teuml meumllccediliseuml per vite me radheuml Neuml meumllccedili infeksioni me hepatit B kronik mund teuml ccedilojeuml neuml

cirozeuml e cila eumlsheuml njeuml gjeumlndje ku qelizat e meumllccediliseuml infiltrohen nga indi fibrotik Kjo e beumln

meumllccedilineuml meuml pak efektive ndeumlrsa neuml cirozeumln e avancuar meumllccedilia nuk funksionon meuml duke

zhvilluar insuficcedilienceuml hepatike Pacienteumlt me hepatit B kronik janeuml neuml rrezik peumlr

zhvillimin e kancerit teuml meumllccediliseuml Simptomat neuml keumlto raste nuk janeuml specifike

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

13

Pacienteumlt mund teuml mos keneuml simptoma ose mund teuml peumlrjetojneuml dhimbje abdominale dhe

meumllccedilia e tyre mund teuml jeteuml e zmadhuar dhe e enjtur si dhe mund teuml keneuml humbje neuml pesheuml

dhe ethe

13 Diagnoza

Njeuml analizeuml e thjeshteuml gjaku mund teuml diagnstifikojeuml lehteumlsisht njeuml infeksion me hepatit B

Ky test diagnostifikues keumlrkon antigeneumlt dhe antitrupat neuml gjak Neumlse mendoni se jeni

infektuar koheumlt e fundit duhet teuml kalojneuml nga 4 ndash 6 javeuml neuml meumlnyreuml qeuml virusi teuml gjendet neuml

gjakun tuaj8

Neumlse testi tregon se ju nuk jeni i infektuar me hepatit B mos harroni qeuml jeni akoma neuml

risk Merrni vaksineumln e hepatit B 6 muaj pasi ju keni kuptuar qeuml jeni i infektuar duhet teuml

beumlni njeuml tjeteumlr analizeuml gjaku Neumlse virusi nuk shfaqet do teuml thoteuml qeuml ju jeni imun ndaj

hepatit B dhe nuk mund teuml infektoheni seumlrish

Neumlse virusi eumlshteuml ende i pranisheumlm ateumlhereuml ju keni njeuml infeksion kronik me hepatit B

Neumlse njeuml pacient ka hepatit B kronik duhet teuml beumlneuml ccedildo 6 muaj kontrolle teuml rregullta te

mjeku specialist peumlr seumlmundjet e meumllccediliseuml (hepatologu) Mjeku do teuml beumljeuml ekzaminimin

fizik analiza gjaku si dhe EKO teuml meumllccediliseuml9

Disa prej analizave teuml gjakut teuml rekomanduara prej doktorit peumlrfshijneuml ALT (njeuml enzimeuml e

meumllccediliseuml qeuml tregon peumlr deumlmtime teuml organit) ngarkesa e virusit ( sasia e virusit hepatit B neuml

gjak) dhe AFP (qeuml tregon peumlr kancer teuml heparit) Disa pacienteuml mund teuml keneuml nevojeuml peumlr

biopsi

8 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D (December 2011) Hepatitis B

prevention diagnosis treatment and care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136 9 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT OF PERSONS WITH CHRONIC

HEPATITIS B INFECTION (PDF) World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

14

14 Trajtimi i Hepatitit B

Neuml rastin e infeksionit akut me hepatit B nuk ka njeuml trajtim teuml peumlrgjithsheumlm

Rekomandohet pushimi neuml krevat dhe menaxhimi i simptomave Organizmi do teuml luftojeuml

virusin permes mekanizmave teuml tij mbrojteumls Peumlr infeksionin kronik me hepatit B ende

nuk ka njeuml kureuml teuml ploteuml Gjithsesi pjesa meuml e madhe e teuml infektuareumlve me hepatit B

kronik mund teuml presin teuml jetojneuml gjateuml dhe teuml beumljneuml njeuml jeteuml teuml sheumlndetshme

Ka mjekime qeuml ndihmojneuml ngadalsimin e progresit teuml seumlmundjes seuml meumllccediliseuml duke ulur

aktivitetin e virusit Edhe pse jo teuml gjitheuml individeumlt me hepatit B kronik kaneuml nevojeuml peumlr

mjekim Mjeku do teuml teuml keumlrkojeuml teuml beumlsh kontrolle teuml pakteumln dy hereuml neuml vit dhe neuml bazeuml teuml

rezultateve teuml testeve diagnostike do teuml peumlrcaktojeuml edhe formeumln e mjekimit10

15 Diagnoza infermierore

Diagnoza e peumlrcaktuar nga ana e infermiereumlve teuml ushqyerit jo adekuat marrja e ushqimit

meuml e vogeumll se nevojat e organizmit anoreksia mundimi teuml vjellurat

Ndryshimi neuml absorbimin dhe metabolizmin e ushqimeve qeuml geumllltiten staza biliare rritja

e nevojave peumlr kalori averzioni ndaj ushqimeve mos interesimi peumlr ushqim ndryshimi i

ndjenjeumls peumlr shije dhimbje neuml bark humbja e pesheumls tonus i zvogeumlluar i muskujve

10 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT OF PERSONS WITH CHRONIC

HEPATITIS B INFECTION (PDF) World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

15

16 Menagjimi infermieror

1 Pacienti duhet teuml jeteuml i izoluar

2 Pacienti duhet teuml keumlshillohet qeuml teuml pushojeuml (mos teuml sforcohet fizikisht) gjateuml

gjendjes akute si dhe fazeumls me simptoma

3 Teuml peumlrmireumlsohet gjendja e teuml ushqyerit

4 Teuml shfryteumlzohen masat adekuate neuml meumlnyreuml qeuml teuml zvogeumllohet mundeumlsia e

shpeumlrndarjes seuml seumlmundjes

5 Teuml keumlshillohet pacienti qeuml teuml shikon fecesin peumlr prezenceuml teuml meleneumls

6 Teuml sigurohet pacienti peumlr peumlrkujdesjen optimale peumlr higjieneumln e gojeumls si dhe teuml

leumlkureumls

7 Rritja e afteumlsive peumlr kryerjen e puneumlve

a) Teuml keumlshillohet pacienti qeuml teuml pushon kur eumlshteuml i lodhur

b) Teuml ndihmohet pacienti neuml planifikimin e pushimit dhe aktiviteteve

fizike

c) Teuml peumlrkrahet gradualisht peumlr aktivitete dhe ushtrime teuml lehta gjateuml

peumlrmireumlsimit

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

16

Teuml fillohet me sjelljen si dhe ndryshimin e meumlnyreumls seuml jeteseumls neuml meumlnyreuml qeuml ta kthen apo

ta mban pesheumln e nevojshme trupore

Gjateuml infeksioneve me Hepatit Viral B eumlshteuml rrezik qeuml pacienti teuml humbeuml leumlngjet trupore

peumlr mes

a) Humbja e tepeumlrt peumlrmes teuml vjellurave si dhe barkqitjes si dhe

b) Nga procesi i ndryshimit teuml koagulimit teuml gjakut

Neuml keumlteuml rast ndihmon shumeuml dhe eumlshteuml i domosdosheumlm rehidratimi Mbajtja e hidratimit

adekuat mund teuml veumlrehet peumlrmes shenjave stabile vitale si

a) Turgori i leumlkureumls i mireuml

b) Mbushja e kapilareve

c) Qarkullimi i mireuml periferik i gjakut si dhe

d) Prezenca e mjaftueshme e urineumls

Infermieret mund teuml ndihmojneuml shumeuml edhe neuml aspektin moral apo shpirteumlror te keumlta

pacienteuml peumlr arsye se ata kaneuml njeuml veteuml besim shumeuml teuml uleumlt gjateuml seumlmundjes Kjo gjendje

mund teuml paraqitet si shqeteumlsim mbyllje neuml vetvete Kjo situate paraqitet si shkak i

izolimit teuml tyre periodeumls seuml gjateuml teuml seumlmundjes izolimit si dhe koheumlzgjatjes seuml sheumlrimit

Ata kaneuml frikeuml nga distancimi i njereumlzve nga ata peumlr shkak teuml mundeumlsiseuml seuml peumlrcjelljes seuml

infeksionit ndryshimeve negative trupore ndjenja e pa shpreseumls depresionit etj Neuml keumlteuml

rast duhet ta keumlshillojneuml pacientin qeuml ta pranoj vetveten ashtu siccedil eumlshteuml Ta shtojneuml veteuml

besimin ta pranojneuml vetveten si njeuml njeri qeuml vlen Teuml jeteuml i peumlrgjegjsheumlm peumlr veten

Eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi qeuml pacienteumlt teuml keumlshillohen qeuml teuml jeneuml teuml peumlrgjegjsheumlm edhe peumlr teuml

tjereumlt Teuml keneuml njohur peumlr mundeumlsit e shpeumlrndarjes seuml infeksionit tek teuml tjereumlt

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

17

17 Prioritetet e peumlrkujdesjes

1 Zvogeumllimi i ngarkeseumls seuml heparit gjer neuml peumlrmireumlsim

2 Pengimi i komplikimeve

3 Pranimi i situateumls nga ana e pacientit

4 Ti ipen pacientit informata teuml bollshme neuml lidhje me procesin e seumlmundjes prognozeumln

si dhe sheumlrimin

18 Intervenimi i nevojsheumlm

1 Monitorimi i hidratimit peumlrmes marrjes dhe lirimit teuml leumlngjeve

2 Monitorimi i koheumls seuml protrombineumls dhe shenjave teuml gjakderdhjes

3 Teuml shtyhet pacienti qeuml teuml ushqehet ulur neuml meumlnyreuml qeuml teuml zvogeumllohet shtypja neuml hepar

4 Ushqimi teuml jeteuml i shijsheumlm dhe teuml keteuml sa meuml pakeuml ereumlza

5 Teuml minimizohen neuml maksimum kontaktet e afeumlrta me njereumlz

6 Ti sqarohen masat mbrojteumlse neuml lidhje me transmetimin e seumlmundjes dhe prevenimin e

transmetimit tek pacienteumlt e tjereuml dhe familjaret e veteuml

7 Teuml udheumlzohet pacienti qeuml teuml ju ikeuml traumave qeuml mos teuml fitoj hematoma

2 QEumlLLIMI I PUNIMIT

1 Qeumlllimi i pareuml i keumltij punimi eumlshteuml teuml hulumtohet niveli i kujdesit infermieror neuml teuml

seumlmuarit me Hepatit Akut Viral ndash B neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm rdquoIsa Grezdardquo neuml

Gjakoveuml

2 Neuml kuadeumlr teuml keumltij punimi po ashtu si qeumlllim i dyteuml ishte teuml hulumtohet edhe numri

i teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje teuml cileumlt e kaneuml frekuentuar gjegjeumlsisht kaneuml

keumlrkuar sheumlrbime sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml Spital

3 Teuml analizohet mundeumlsia e peumlrmireumlsimit teuml kualitetit teuml sheumlrbimit infermieror ndaj

keumltyre pacienteumlve

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

18

3 MATERIALI DHE METODA

Lloji i hulumtimit Hulumtimi eumlshteuml retrospektiv Burim i teuml dheumlnave kaneuml sheumlrbyer

protokollet e rregjistrimit neuml Repartin Infektiv Njeumlsineuml e Transfuzionit si dhe neuml Njeumlsineuml

e Dializeumls neuml Spitalin Regjional ldquoIsa Grezdardquo neuml Gjakoveuml

Neuml keumlteuml hulumtim retrospektiv neuml teuml tri njeumlsiteuml i kemi gjetur 39 raste Neuml keumlto raste

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml trajtuar neuml repartin Infektiv teuml Spitalit teuml Peumlrgjithsheumlm

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

19

4 REZULTATET

41 Reparti Infektiv

Neuml bazeuml teuml hulumtimit del se neuml teuml tri njeumlsiteuml ku mund teuml trajtohen pacienteumlt me Hpatitin B

neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm neuml Gjakoveuml numri i pacienteumlve nuk eumlshteuml i madheuml por prapeuml

eumlshteuml neuml nivel shqeteumlsues

Neuml Repartin Infektiv gjateuml gjashteuml mujorit teuml pareuml gjithsejeuml janeuml shtruar 11 pacienteuml

Pacienteumlt janeuml nga vendbanime teuml ndryshme teuml regjionit teuml Gjakoveumls me peumlrjashtim teuml dy

pacienteumlve qeuml i peumlrkasin teuml njeumljteumls familje por qeuml nuk janeuml bashkeumlshorteuml Mosha e

pacienteumlve varion nga mosha 4 gjer tek ajo 48 vjeqare

Nr Emri Vendbanimi Mosha Gjinia Diagnoza Tretmani

1 H M K Xerxe 1975 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

2 A S K Demajn 1988 Femeumlr Hepatit

Viral B

Rep

Gjinekologjiseuml

3 R R A Gjakoveuml 1982 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtim neuml

Repart

4 S B M Rahovec 2012 Mashkull Hepatit

Viral B

Leumlshon Repartin

5 L F G Gjakoveuml 1970 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

6 A A H Rahovec 1997 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

7 I H T Junik 1974 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

8 B R A Shishmon 1996 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

9 K Z A Shishmon 1968 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

10 A RG Gjakoveuml 1993 Mashkull Hepatit

Viral B

Vdek

11 Sh S M Hereq 1977 Femeumlr Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

Tabela 1

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

20

Vendbanimi i pacienteve

Grafikoni 1

Sa i peumlrket pacienteumlve teuml hospitalizuar neuml repartin e infektiveumls veumlrehet se ka nga teuml gjitha

vendbanimet teuml cilat i peumlrkasin regjionit teuml Gjakoveumls Ka nga qyteti i Gjakoveumls fshatrave

peumlrreth si dhe nga komunat Rahovec e Junik

Nga kjo veumlrhet se nuk mund teuml themi peumlr prezenceumln e ndonjeuml epidemie por rastet janeuml

sporadike me peumlrjashtim teuml njeuml rasti teuml njeuml familje teuml njeuml fshati teuml Gjakoveumls ku teuml seumlmureuml

janeuml dy aneumltar teuml familjes Neuml bazeuml teuml mosheumls veumlrehet se nuk janeuml neuml maradheumlnje

bashkeumlshortore pra seumlmundja nuk eumlshteuml peumlrcjell peumlrmes aktit seksual por neuml ndonjeuml formeuml

tjeteumlr

27

73

Vendbanimi

Qytet

Fshat

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

21

Gjinia e pacienteve

Grafikoni 2

Sa i peumlrketeuml gjiniseuml seuml teuml infektuarve me hepatitin viral B nuk ka fare dallim sepse nga

njeumlmbeumldhjet personat e infektuar gjashteuml janeuml teuml peumlrkateumlsiseuml gjinore meshkuj ndeumlrsa peseuml

femra

5455

4545

Gjinia

Mashkuj Femra

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

22

Vendi i trajtimit

Grafikoni 3

Mjekimi i pacienteumlve peumlr sa ka sheumlnime gjegjeumlsisht peumlr sa janeuml peumlrcjelleuml neuml aspektin klinik

eumlshteuml neuml nivel shumeuml teuml mireuml Nga teuml gjitheuml pacienteumlt e hospitalizuar veteumlm njeumlri nga ata

ka vdekur

Peumlr tretman teuml meumltutjesheumlm si dhe peumlr sheumlrbime meuml profesionale sheumlndetsore tre pacient

janeuml peumlrcjelleuml neuml QKUK gjegjeumlsisht neuml Klinikeumln Infektive njeuml eumlshteuml peumlrcielleuml neuml repartin e

gjinekologjiseuml peumlr trajtim teuml meumltutjesheumlm peumlr shkak teuml shtatzaniseuml seuml saj kurse teuml tjereumlt

janeuml trajtuar me sukses neuml repartin e seumlmundjeve infektive

Qeuml rastet kaneuml qeneuml sporadike gjegjeumlsisht endemike tregon fakti qeuml veteumlm dy raste kaneuml

qeneuml teuml seuml njeumljteumls familje gjegjeumlsisht teuml teuml njeumljtit vendbanim Neuml keumlteuml aspekt vereumlhet njeuml

peumlrkujdesje e familjareumlve dhe personelit sheumlndetsore qeuml rastet teuml izolohen dhe trajtohen sa

meuml mireuml duke e ditur virulenceumln gjegjeumlsisht mundeumlsineuml e madhe teuml peumlrhapjes seuml keumlsaj

seumlmundje

909

909

4545

2727

909

Trajtimi Leumlshon Repartin

Rep Gjinekologjiseuml

Trajtohet ne Repart

Transfer ne QKUK

Vdes

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

23

42 Njeumlsia e transfuzionit

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml evidentuar neuml Njeumlsin e Transfuzionit neuml Gjakoveuml gjateuml

peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Nr Muaji Diagnoza Raste

1 Janar Hepatit Viral B 7

2 Shkurt Hepatit Viral B 2

3 Mars Hepatit Viral B 5

4 Prill Hepatit Viral B 1

5 Maj Hepatit Viral B 2

6 Qershor Hepatit Viral B 7

Tabela 2

Grafikoni 4

Neuml njeumlsin e transfuzionit neuml meumlnyreuml teuml rregullt beumlhet testimi i dheumlneumlsve e kuptohet edhe teuml

marreumlsve teuml gjakut dhe neumln produkteve teuml tij Neuml data bazen e keumltij institucioni

evidentohen teuml gjitha rastet e identifikuara me Hepatitin B Gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash

01 072016 neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 raste

Edhe pse nuk ka ndonjeuml indikacion teuml mireumlfillteuml shkencor eumlshteuml interesanteuml se neuml tre muaj

kemi shumeuml raste teuml paraqitura ndeumlrsa neuml tre muaj teuml tjereuml janeuml meuml teuml rralla

7 29

2 9

5 21

1 4

2 8

7 29

Paraqitja e rasteve sipas muajve

Janar

Shkurt

Mars

Prill

Maj

Qershor

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

24

Duke analizuar se keumlrkesa peumlr gjak eumlshteuml e rregullt si dhe donatoret e tij lajmeumlrohen neuml

bazeuml teuml keumlrkesave ateumlhereuml nuk mund teuml konkludojmeuml se pse eumlshteuml kjo situateuml e paraqitjes

seuml rasteve Personeli peumlrgjegjeumls i Njeumlsiseuml seuml Transfuzionit deklarohet se gjateuml muajve

janar mars edhe qershor nuk ka pasur ndonjeuml aksion peumlr mbledhjen e gjakut por kaneuml

qeneuml individ teuml cileumlt kaneuml dhuruar gjak peumlr familjaret e tyre

43 Njeumlsia e Dializeumls

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml cileumlt marrin sheumlrbimin e dializeumls neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Numri i

pacienteumlve

Diagnoza Mashkuj Femra Vendbanimi Koha e

trajtimit

Mosha

4 Hepatit Viral

B

1 3 Gjakoveuml 5 ndash 10 vite 45 ndash 67

vjeqar

Tabela 3

Neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml Gjakoveuml sheumlrbimet i marrin 4 pacienteuml teuml cileumlt janeuml teuml infektuar

me Hepatitin Viral B

Pacienteumlt janeuml teuml moshave nga 45 ndash 67 vjeqare dhe koha e qeumlndrimit teuml tyre neuml dializeuml

eumlshteuml nga 5 ndash 10 vite Duke e marreuml peumlr bazeuml seumlmundjen qeuml eumlshteuml mjafteuml agresive dhe qeuml

keumlrkon trajtim specifik veumlrehet se trajtimi i tyre neuml Njeumlsineuml e Dializeumls eumlshteuml mjaft

profesional dhe se sheumlrbimet sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml njeumlsi janeuml kualitative

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

25

5 DISKUTIMI

Neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm teuml Gjakoveumls tretman mjekeumlsor gjateuml gjashteuml mujorit teuml

pareuml teuml keumltij viti kaneuml keumlkuar 11 pacienteuml teuml cileumlt janeuml trajtuar neuml repartin infektiv

Neuml Njeumlsin e Dializeumls gjateuml keumlsaj periode sheumlrbimet janeuml duke i marr kateumlr pacient

Neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 pacienteuml me virusin B

Duke e marreuml peumlr bazeuml keumlteuml numeumlr teuml pacienteumlve evidentohet se infermieret janeuml

neuml kontakt teuml peumlrditsheumlm me ta

Edhe peumlr kundeumlr peumlrkujdesjes seuml mjekeumlve roli i infermierve eumlshteuml i madheuml neuml

trajtimin e ketyre pacienteumlve

Infermieret duhet teuml keneuml peumlrkujdesje sa meuml teuml madhe ndaj keumltyre pacienteumlve neuml teuml

gjitha drejtimet duke filluar nga

Peumlrkujdesja gjateuml puneumls peumlr eliminimin e mundeumlsive peumlr teuml

marr infeksione

Peumlrkujdesja mjekeumlsore ndaj tyre peumlrmes sheumlrbimeve

sheumlndetsore

Edukimi i pacienteumlve neuml aspektin e peumlrkujdesjes ndaj vetvetes

si dhe kujdesi ndaj teuml afeumlrmeumlve qeuml mos teuml peumlrcjellin infeksionin

tek ata

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

26

6 PEumlRFUNDIMI

Duke e analizuar mundeumlsiteuml e lehta teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje si dhe deumlmtimet qeuml

mund teuml shkaktohen gjereuml neuml invaliditet rrezikshmeumlrineuml e peumlrcjelljes seuml keumlsaj seumlmundje

mund teuml sjellim keumlto rekomandime

Sa meuml hereumlt teuml beumlhet diagnostifikimi i seumlmundjes neuml meumlnyreuml qeuml teuml ulet

shkalla e invaliditetit peumlr pacientin si dhe mundeumlsia e peumlrhapjes seuml

infeksionit tek teuml tjereumlt

Teuml beumlhet trajtimi sa meuml profesional dhe kualitativ i keumltyre pacienteumlve

Teuml ofrohen kushtet e trajtimit sa meuml optimale

Teuml beumlhet edukimi i pacienteumlve qeuml teuml keneuml njeuml jeteuml sa meuml teuml sheumlndosheuml si neuml

aspektin e higjienes ushqimit aktiviteteve etj

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

27

Teuml dheumlnat personale

Emri Leonora

Mbiemri Gashi

Data e lindjes 19071992

Kombeumlsia Shqiptare

Vendlindja Gjakoveuml

Vendbanimi Gjakoveuml

Gjendja civile Beqare

Telefoni +38649808015

E-maili noragashi03gmailcom

Shkollimi i meseumlm SHMM ldquoHysni Zajmirdquo Dega pediatri

Shkollimi i larteuml UGJ Fakulteti I Infermieriseuml

Dega Inferieri e peumlrgjithshme

Periudha e peumlrfundimit teuml

universitetit

2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

28

7 REFERENCAT

1 Hepatitis B FAQs for the Public mdash Transmission US Centers for

Disease Control and Prevention (CDC) Retrieved 2011-11-29

2 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D

(December 2011) Hepatitis B prevention diagnosis treatment and

care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136

3 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of

chronic hepatitis B a critical evaluation of standard treatment criteria

and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

4 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT

OF PERSONS WITH CHRONIC HEPATITIS B INFECTION (PDF)

World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

5 Villa E Fattovich G Mauro A Pasino M (January 2011) Natural

history of chronic HBV infection special emphasis on the prognostic

implications of the inactive carrier state versus chronic

hepatitis Digestive and Liver Disease 43 (Suppl 1) S8ndash

14 doi101016S1590-8658(10)60686-X

6 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd

ndash Zagreb 1984

7 Stefanovic S I saradnici Interna Medicina Medicinska knjiga

Beograd ndash Zagreb 1988

Page 10: UNIVERSITETI “FEHMI AGANI” GJAKOVË · 2017-03-01 · Leukocitet: mund të paraqitet leukopenija, leukocitoza, monocitoza, Limfocitet: janë të pranishme limfocitet atipike Sheqeri

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

9

Hepatiti i tipit B

1 Periodeumln e inkubacionit e ka 2 deri neuml 3 muaj

2 Simptomat prodromale (fillim i fshehteuml) lodhja anoreksia ethet kalimtare

ndjesia e keqe neuml regjionin e barkut mundime teuml vjellura kokeumldhembja

3 Mundeuml gjithashtu teuml ju paraqitet mialgjia fotofobija artriti angioedema urtikaria

vaskuliti

4 Faza ikterike paraqitet njeuml javeuml gjereuml neuml dy muaj pas paraqitjes seuml simptomave

Peumlr secilin teuml seumlmur duhet teuml kemi bazeumln e teuml dheumlnave peumlr pacientin Teuml dheumlnat varen nga

shkaqet dhe llojin e hepatitit Teuml dheumlnat duhet teuml jeneuml

1 Aktiviteti i pacientit

a) Lodhja

b) Dobeumlsia

c) Dhimbje teuml muskujve

2 Qarkullimi i gjakut

a) Bradikardia

b) Cianoza neuml leumlkur dhe mukoza

3 Eliminimi

a) Opstipacioni

b) Barkqitja

c) Urina me ngjyreuml teuml mbyllteuml

4 Ushqimi

a) Humbja e oreksit (anoreksia)

b) Humbja e pesheumls

c) Rritja e pesheumls (edema)

d) Teuml vjellurat

e) Prezenca e ascitit

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

10

5 Ndryshimet neurologjike

a) Shqeteumlsimi

b) Peumlrgjumja

c) Letargjia

d) Kokeumldhembja

6 Dhimbjet

a) Ngeumlrccedilet neuml bark neuml kuadratin e djathteuml teuml sipeumlrm

b) Mialgjia

c) Artralgjia

d) Kruarje (pruritus)

7 Frymeumlmarrja

a) Gjendje e njeumljteuml me ateuml gripoze

b) Refuzimi I cigareve

11 Hepatiti B mjekimi dhe masat parandaluese

Hepatiti B eumlshteuml njeuml nga infek sionet serioze meuml teuml zakonshme teuml meumllccediliseuml Ai shkaktohet

nga virusi i hepatitit B (HBV) i cili sulmon meumllccedilineuml Rreth 350 milion jetojneuml me

infeksion kronik

Ai shkakton rreth 620000 vdekje ccedildo vit Virusi fillimisht gjendet neuml meumllccedili por gjithashtu

eumlshteuml prezent neuml gjak dhe neuml leumlngje teuml caktuara teuml trupit Kur njeuml person merr fillimisht

hepatitin B thuhet teuml keteuml njeuml infeksion akut Shumica e teuml rriturve janeuml neuml gjeumlndje teuml

luftojneuml virusin dhe ta eleminojneuml ateuml duke rimarreuml veten pa pasur asnjeuml simptomeuml

Neumlse virusi mbetet neuml gjak peumlr meuml shumeuml se 6 muaj ateumlhereuml individi zhvillon njeuml

infeksion kronik me hepatit B Fatmireumlsisht rreth 90 e teuml rriturve e rimarrin veten dhe

zhvillojneuml antitrupa peumlrkundrejt virusit teuml hepatitit B

Fatkeqeumlsisht te foshnjet e femijeumlt numri i teuml infektuareumlve qeuml zhvillojneuml infeksion kronik

eumlshteuml i larteuml Rreth 90 e teuml porsalindurve teuml infektuar me HBV seumlmuren nga hepatit B

kronik ndeumlrsa rreth 10 e feumlmijeumlve nuk zhvillojneuml infeksion kronik

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

11

Individeumlt qeuml rimarrin veten nga hepatiti akut do teuml zhvillojneuml antitrupa mbrojteumls Pas

infeksionit teuml pare me virusin trupi di teuml mbrojeuml organizmin nga njeuml rimarrje teuml HBV

(hepatit B virus)

Themi se ata beumlhen imun ndaj virusit teuml hepatitit B Ndeumlrsa ata qeuml nuk mund teuml

eleminojneuml virusin edhe pas 6 muajsh infeksion virusi qeumlndron neuml meumllccedili dhe gjak peumlr teuml

gjitheuml jeteumln Keumlta individeuml diagnostifikohen me hepatit B kronik

Edhe pse shumica e individeumlve me hepatit B kronik beumljneuml njeuml jeteuml teuml sheumlndetshme ata

janeuml gjithmoneuml neuml rrezik peumlr zhvillimin e seumlmundjeve serioze teuml meumllccediliseuml gjateuml jeteumls seuml

tyre Virusi neuml meumlnyreuml teuml fshehteuml dhe teuml vazhdueshme sulmon meumllccedilineuml peumlr shumeuml vite pa

u veumlneuml re nga njeriu7

Melccedilia eumlshteuml organi meuml i madh i trupit Kjo struktureuml trekeumlndore e kuqeumlrremteuml shtrihet neuml

kavitetin e sipeumlrm teuml djathteuml teuml abdomenit menjeumlhereuml poshteuml diafragmeumls Meumllccedilia luan njeuml

rol vital neuml trupin e njeriut sepse prodhon dhe peumlrpunon njeuml gameuml teuml gjereuml substancash

kimike si proteinat plazmatike (albuminat) dhe faktoreumlt koagulues Meumllccedilia prodhon

kolesterolin dhe proteinat qeuml ndihmojneuml gjakun peumlr teuml transportuar yndyrnat neuml pjeseuml teuml

ndryshme teuml trupit Qelizat e meumllccediliseuml gjithashtu sekretojne bileumln e cila eleminon

mbeturinat nga meumllccedilia dhe ndihmon neuml shpeumlrbeumlrjen dhe absorbimin e yndyrnave neuml

zorreumln e holleuml Njeuml tjeteumlr funksion madhor eumlshteuml peumlrpunimi i leumlndeumlve ushqimore Meumllccedilia

ruan glukozeumln e tepeumlrt si glikogjen Po ashtu kontrollon nivelet neuml gjak teuml aminoacideve

Nqs niveli i aminoacideve eumlshteuml shumeuml i larteuml meumllccedilia konverton tepriceumln neuml glukozeuml

proteina aminoacide teuml tjera dhe ure Seuml fundmi meumllccedilia ndihmon neuml pastrimin e gjakut

prej barnave dhe helmeve Keumlto susbstanca shpeumlrbehen dhe ekskretohen neuml bileuml

7 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of chronic hepatitis B a critical

evaluation of standard treatment criteria and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

12

12 Simptomat e hepatiti akut

Shumica e teuml infektuareumlve nuk zhvillojneuml simptoma gjateuml fazeumls akute teuml infeksionit me

hepatit B Ndonjeuml simptomeuml qeuml mund teuml shfaqet eumlshteuml e ngjashme me simptomat e gripit

ku peumlrfshijneuml ethen lodhjen dhimbje teuml muskujve dhe kyccedileve humbje teuml oreksit dhe teuml

vjella Veteumlm 1 e individeumlve teuml infektuar shfaqin probleme serioze ndeumlrkoheuml qeuml

organizmi i tyre eumlshteuml duke luftuar me virusin Simptomat serioze peumlrfshijneuml nauzeneuml teuml

vjellat zverdhje teuml leumlkureumls dhe teuml syve teuml quajtur ikter(verdheumlz) Stomaku i keumltyre

pacienteumlve mund teuml zmadhohet Kjo gjeumlndje eumlshteuml keumlrceumlnuse peumlr jeteumln dhe keumlrkon

veumlmendje teuml menjeumlhershme mjekeumlsore

Simptomat e hepatiti kronik

Hepatiti B ndryshe quhet dhe infeksion i heshtur sepse shumica e individeumlve nuk dineuml qeuml

janeuml teuml infektuar Personat me hepatit B kronik mund teuml jetojneuml peumlr dekada pa pasur asnjeuml

simptomeuml Edhe pse nuk kaneuml simptoma virusi i hepatit B shkakton neuml heshtje deumlmtime

teuml meumllccediliseuml per vite me radheuml Neuml meumllccedili infeksioni me hepatit B kronik mund teuml ccedilojeuml neuml

cirozeuml e cila eumlsheuml njeuml gjeumlndje ku qelizat e meumllccediliseuml infiltrohen nga indi fibrotik Kjo e beumln

meumllccedilineuml meuml pak efektive ndeumlrsa neuml cirozeumln e avancuar meumllccedilia nuk funksionon meuml duke

zhvilluar insuficcedilienceuml hepatike Pacienteumlt me hepatit B kronik janeuml neuml rrezik peumlr

zhvillimin e kancerit teuml meumllccediliseuml Simptomat neuml keumlto raste nuk janeuml specifike

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

13

Pacienteumlt mund teuml mos keneuml simptoma ose mund teuml peumlrjetojneuml dhimbje abdominale dhe

meumllccedilia e tyre mund teuml jeteuml e zmadhuar dhe e enjtur si dhe mund teuml keneuml humbje neuml pesheuml

dhe ethe

13 Diagnoza

Njeuml analizeuml e thjeshteuml gjaku mund teuml diagnstifikojeuml lehteumlsisht njeuml infeksion me hepatit B

Ky test diagnostifikues keumlrkon antigeneumlt dhe antitrupat neuml gjak Neumlse mendoni se jeni

infektuar koheumlt e fundit duhet teuml kalojneuml nga 4 ndash 6 javeuml neuml meumlnyreuml qeuml virusi teuml gjendet neuml

gjakun tuaj8

Neumlse testi tregon se ju nuk jeni i infektuar me hepatit B mos harroni qeuml jeni akoma neuml

risk Merrni vaksineumln e hepatit B 6 muaj pasi ju keni kuptuar qeuml jeni i infektuar duhet teuml

beumlni njeuml tjeteumlr analizeuml gjaku Neumlse virusi nuk shfaqet do teuml thoteuml qeuml ju jeni imun ndaj

hepatit B dhe nuk mund teuml infektoheni seumlrish

Neumlse virusi eumlshteuml ende i pranisheumlm ateumlhereuml ju keni njeuml infeksion kronik me hepatit B

Neumlse njeuml pacient ka hepatit B kronik duhet teuml beumlneuml ccedildo 6 muaj kontrolle teuml rregullta te

mjeku specialist peumlr seumlmundjet e meumllccediliseuml (hepatologu) Mjeku do teuml beumljeuml ekzaminimin

fizik analiza gjaku si dhe EKO teuml meumllccediliseuml9

Disa prej analizave teuml gjakut teuml rekomanduara prej doktorit peumlrfshijneuml ALT (njeuml enzimeuml e

meumllccediliseuml qeuml tregon peumlr deumlmtime teuml organit) ngarkesa e virusit ( sasia e virusit hepatit B neuml

gjak) dhe AFP (qeuml tregon peumlr kancer teuml heparit) Disa pacienteuml mund teuml keneuml nevojeuml peumlr

biopsi

8 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D (December 2011) Hepatitis B

prevention diagnosis treatment and care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136 9 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT OF PERSONS WITH CHRONIC

HEPATITIS B INFECTION (PDF) World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

14

14 Trajtimi i Hepatitit B

Neuml rastin e infeksionit akut me hepatit B nuk ka njeuml trajtim teuml peumlrgjithsheumlm

Rekomandohet pushimi neuml krevat dhe menaxhimi i simptomave Organizmi do teuml luftojeuml

virusin permes mekanizmave teuml tij mbrojteumls Peumlr infeksionin kronik me hepatit B ende

nuk ka njeuml kureuml teuml ploteuml Gjithsesi pjesa meuml e madhe e teuml infektuareumlve me hepatit B

kronik mund teuml presin teuml jetojneuml gjateuml dhe teuml beumljneuml njeuml jeteuml teuml sheumlndetshme

Ka mjekime qeuml ndihmojneuml ngadalsimin e progresit teuml seumlmundjes seuml meumllccediliseuml duke ulur

aktivitetin e virusit Edhe pse jo teuml gjitheuml individeumlt me hepatit B kronik kaneuml nevojeuml peumlr

mjekim Mjeku do teuml teuml keumlrkojeuml teuml beumlsh kontrolle teuml pakteumln dy hereuml neuml vit dhe neuml bazeuml teuml

rezultateve teuml testeve diagnostike do teuml peumlrcaktojeuml edhe formeumln e mjekimit10

15 Diagnoza infermierore

Diagnoza e peumlrcaktuar nga ana e infermiereumlve teuml ushqyerit jo adekuat marrja e ushqimit

meuml e vogeumll se nevojat e organizmit anoreksia mundimi teuml vjellurat

Ndryshimi neuml absorbimin dhe metabolizmin e ushqimeve qeuml geumllltiten staza biliare rritja

e nevojave peumlr kalori averzioni ndaj ushqimeve mos interesimi peumlr ushqim ndryshimi i

ndjenjeumls peumlr shije dhimbje neuml bark humbja e pesheumls tonus i zvogeumlluar i muskujve

10 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT OF PERSONS WITH CHRONIC

HEPATITIS B INFECTION (PDF) World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

15

16 Menagjimi infermieror

1 Pacienti duhet teuml jeteuml i izoluar

2 Pacienti duhet teuml keumlshillohet qeuml teuml pushojeuml (mos teuml sforcohet fizikisht) gjateuml

gjendjes akute si dhe fazeumls me simptoma

3 Teuml peumlrmireumlsohet gjendja e teuml ushqyerit

4 Teuml shfryteumlzohen masat adekuate neuml meumlnyreuml qeuml teuml zvogeumllohet mundeumlsia e

shpeumlrndarjes seuml seumlmundjes

5 Teuml keumlshillohet pacienti qeuml teuml shikon fecesin peumlr prezenceuml teuml meleneumls

6 Teuml sigurohet pacienti peumlr peumlrkujdesjen optimale peumlr higjieneumln e gojeumls si dhe teuml

leumlkureumls

7 Rritja e afteumlsive peumlr kryerjen e puneumlve

a) Teuml keumlshillohet pacienti qeuml teuml pushon kur eumlshteuml i lodhur

b) Teuml ndihmohet pacienti neuml planifikimin e pushimit dhe aktiviteteve

fizike

c) Teuml peumlrkrahet gradualisht peumlr aktivitete dhe ushtrime teuml lehta gjateuml

peumlrmireumlsimit

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

16

Teuml fillohet me sjelljen si dhe ndryshimin e meumlnyreumls seuml jeteseumls neuml meumlnyreuml qeuml ta kthen apo

ta mban pesheumln e nevojshme trupore

Gjateuml infeksioneve me Hepatit Viral B eumlshteuml rrezik qeuml pacienti teuml humbeuml leumlngjet trupore

peumlr mes

a) Humbja e tepeumlrt peumlrmes teuml vjellurave si dhe barkqitjes si dhe

b) Nga procesi i ndryshimit teuml koagulimit teuml gjakut

Neuml keumlteuml rast ndihmon shumeuml dhe eumlshteuml i domosdosheumlm rehidratimi Mbajtja e hidratimit

adekuat mund teuml veumlrehet peumlrmes shenjave stabile vitale si

a) Turgori i leumlkureumls i mireuml

b) Mbushja e kapilareve

c) Qarkullimi i mireuml periferik i gjakut si dhe

d) Prezenca e mjaftueshme e urineumls

Infermieret mund teuml ndihmojneuml shumeuml edhe neuml aspektin moral apo shpirteumlror te keumlta

pacienteuml peumlr arsye se ata kaneuml njeuml veteuml besim shumeuml teuml uleumlt gjateuml seumlmundjes Kjo gjendje

mund teuml paraqitet si shqeteumlsim mbyllje neuml vetvete Kjo situate paraqitet si shkak i

izolimit teuml tyre periodeumls seuml gjateuml teuml seumlmundjes izolimit si dhe koheumlzgjatjes seuml sheumlrimit

Ata kaneuml frikeuml nga distancimi i njereumlzve nga ata peumlr shkak teuml mundeumlsiseuml seuml peumlrcjelljes seuml

infeksionit ndryshimeve negative trupore ndjenja e pa shpreseumls depresionit etj Neuml keumlteuml

rast duhet ta keumlshillojneuml pacientin qeuml ta pranoj vetveten ashtu siccedil eumlshteuml Ta shtojneuml veteuml

besimin ta pranojneuml vetveten si njeuml njeri qeuml vlen Teuml jeteuml i peumlrgjegjsheumlm peumlr veten

Eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi qeuml pacienteumlt teuml keumlshillohen qeuml teuml jeneuml teuml peumlrgjegjsheumlm edhe peumlr teuml

tjereumlt Teuml keneuml njohur peumlr mundeumlsit e shpeumlrndarjes seuml infeksionit tek teuml tjereumlt

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

17

17 Prioritetet e peumlrkujdesjes

1 Zvogeumllimi i ngarkeseumls seuml heparit gjer neuml peumlrmireumlsim

2 Pengimi i komplikimeve

3 Pranimi i situateumls nga ana e pacientit

4 Ti ipen pacientit informata teuml bollshme neuml lidhje me procesin e seumlmundjes prognozeumln

si dhe sheumlrimin

18 Intervenimi i nevojsheumlm

1 Monitorimi i hidratimit peumlrmes marrjes dhe lirimit teuml leumlngjeve

2 Monitorimi i koheumls seuml protrombineumls dhe shenjave teuml gjakderdhjes

3 Teuml shtyhet pacienti qeuml teuml ushqehet ulur neuml meumlnyreuml qeuml teuml zvogeumllohet shtypja neuml hepar

4 Ushqimi teuml jeteuml i shijsheumlm dhe teuml keteuml sa meuml pakeuml ereumlza

5 Teuml minimizohen neuml maksimum kontaktet e afeumlrta me njereumlz

6 Ti sqarohen masat mbrojteumlse neuml lidhje me transmetimin e seumlmundjes dhe prevenimin e

transmetimit tek pacienteumlt e tjereuml dhe familjaret e veteuml

7 Teuml udheumlzohet pacienti qeuml teuml ju ikeuml traumave qeuml mos teuml fitoj hematoma

2 QEumlLLIMI I PUNIMIT

1 Qeumlllimi i pareuml i keumltij punimi eumlshteuml teuml hulumtohet niveli i kujdesit infermieror neuml teuml

seumlmuarit me Hepatit Akut Viral ndash B neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm rdquoIsa Grezdardquo neuml

Gjakoveuml

2 Neuml kuadeumlr teuml keumltij punimi po ashtu si qeumlllim i dyteuml ishte teuml hulumtohet edhe numri

i teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje teuml cileumlt e kaneuml frekuentuar gjegjeumlsisht kaneuml

keumlrkuar sheumlrbime sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml Spital

3 Teuml analizohet mundeumlsia e peumlrmireumlsimit teuml kualitetit teuml sheumlrbimit infermieror ndaj

keumltyre pacienteumlve

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

18

3 MATERIALI DHE METODA

Lloji i hulumtimit Hulumtimi eumlshteuml retrospektiv Burim i teuml dheumlnave kaneuml sheumlrbyer

protokollet e rregjistrimit neuml Repartin Infektiv Njeumlsineuml e Transfuzionit si dhe neuml Njeumlsineuml

e Dializeumls neuml Spitalin Regjional ldquoIsa Grezdardquo neuml Gjakoveuml

Neuml keumlteuml hulumtim retrospektiv neuml teuml tri njeumlsiteuml i kemi gjetur 39 raste Neuml keumlto raste

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml trajtuar neuml repartin Infektiv teuml Spitalit teuml Peumlrgjithsheumlm

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

19

4 REZULTATET

41 Reparti Infektiv

Neuml bazeuml teuml hulumtimit del se neuml teuml tri njeumlsiteuml ku mund teuml trajtohen pacienteumlt me Hpatitin B

neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm neuml Gjakoveuml numri i pacienteumlve nuk eumlshteuml i madheuml por prapeuml

eumlshteuml neuml nivel shqeteumlsues

Neuml Repartin Infektiv gjateuml gjashteuml mujorit teuml pareuml gjithsejeuml janeuml shtruar 11 pacienteuml

Pacienteumlt janeuml nga vendbanime teuml ndryshme teuml regjionit teuml Gjakoveumls me peumlrjashtim teuml dy

pacienteumlve qeuml i peumlrkasin teuml njeumljteumls familje por qeuml nuk janeuml bashkeumlshorteuml Mosha e

pacienteumlve varion nga mosha 4 gjer tek ajo 48 vjeqare

Nr Emri Vendbanimi Mosha Gjinia Diagnoza Tretmani

1 H M K Xerxe 1975 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

2 A S K Demajn 1988 Femeumlr Hepatit

Viral B

Rep

Gjinekologjiseuml

3 R R A Gjakoveuml 1982 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtim neuml

Repart

4 S B M Rahovec 2012 Mashkull Hepatit

Viral B

Leumlshon Repartin

5 L F G Gjakoveuml 1970 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

6 A A H Rahovec 1997 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

7 I H T Junik 1974 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

8 B R A Shishmon 1996 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

9 K Z A Shishmon 1968 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

10 A RG Gjakoveuml 1993 Mashkull Hepatit

Viral B

Vdek

11 Sh S M Hereq 1977 Femeumlr Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

Tabela 1

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

20

Vendbanimi i pacienteve

Grafikoni 1

Sa i peumlrket pacienteumlve teuml hospitalizuar neuml repartin e infektiveumls veumlrehet se ka nga teuml gjitha

vendbanimet teuml cilat i peumlrkasin regjionit teuml Gjakoveumls Ka nga qyteti i Gjakoveumls fshatrave

peumlrreth si dhe nga komunat Rahovec e Junik

Nga kjo veumlrhet se nuk mund teuml themi peumlr prezenceumln e ndonjeuml epidemie por rastet janeuml

sporadike me peumlrjashtim teuml njeuml rasti teuml njeuml familje teuml njeuml fshati teuml Gjakoveumls ku teuml seumlmureuml

janeuml dy aneumltar teuml familjes Neuml bazeuml teuml mosheumls veumlrehet se nuk janeuml neuml maradheumlnje

bashkeumlshortore pra seumlmundja nuk eumlshteuml peumlrcjell peumlrmes aktit seksual por neuml ndonjeuml formeuml

tjeteumlr

27

73

Vendbanimi

Qytet

Fshat

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

21

Gjinia e pacienteve

Grafikoni 2

Sa i peumlrketeuml gjiniseuml seuml teuml infektuarve me hepatitin viral B nuk ka fare dallim sepse nga

njeumlmbeumldhjet personat e infektuar gjashteuml janeuml teuml peumlrkateumlsiseuml gjinore meshkuj ndeumlrsa peseuml

femra

5455

4545

Gjinia

Mashkuj Femra

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

22

Vendi i trajtimit

Grafikoni 3

Mjekimi i pacienteumlve peumlr sa ka sheumlnime gjegjeumlsisht peumlr sa janeuml peumlrcjelleuml neuml aspektin klinik

eumlshteuml neuml nivel shumeuml teuml mireuml Nga teuml gjitheuml pacienteumlt e hospitalizuar veteumlm njeumlri nga ata

ka vdekur

Peumlr tretman teuml meumltutjesheumlm si dhe peumlr sheumlrbime meuml profesionale sheumlndetsore tre pacient

janeuml peumlrcjelleuml neuml QKUK gjegjeumlsisht neuml Klinikeumln Infektive njeuml eumlshteuml peumlrcielleuml neuml repartin e

gjinekologjiseuml peumlr trajtim teuml meumltutjesheumlm peumlr shkak teuml shtatzaniseuml seuml saj kurse teuml tjereumlt

janeuml trajtuar me sukses neuml repartin e seumlmundjeve infektive

Qeuml rastet kaneuml qeneuml sporadike gjegjeumlsisht endemike tregon fakti qeuml veteumlm dy raste kaneuml

qeneuml teuml seuml njeumljteumls familje gjegjeumlsisht teuml teuml njeumljtit vendbanim Neuml keumlteuml aspekt vereumlhet njeuml

peumlrkujdesje e familjareumlve dhe personelit sheumlndetsore qeuml rastet teuml izolohen dhe trajtohen sa

meuml mireuml duke e ditur virulenceumln gjegjeumlsisht mundeumlsineuml e madhe teuml peumlrhapjes seuml keumlsaj

seumlmundje

909

909

4545

2727

909

Trajtimi Leumlshon Repartin

Rep Gjinekologjiseuml

Trajtohet ne Repart

Transfer ne QKUK

Vdes

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

23

42 Njeumlsia e transfuzionit

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml evidentuar neuml Njeumlsin e Transfuzionit neuml Gjakoveuml gjateuml

peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Nr Muaji Diagnoza Raste

1 Janar Hepatit Viral B 7

2 Shkurt Hepatit Viral B 2

3 Mars Hepatit Viral B 5

4 Prill Hepatit Viral B 1

5 Maj Hepatit Viral B 2

6 Qershor Hepatit Viral B 7

Tabela 2

Grafikoni 4

Neuml njeumlsin e transfuzionit neuml meumlnyreuml teuml rregullt beumlhet testimi i dheumlneumlsve e kuptohet edhe teuml

marreumlsve teuml gjakut dhe neumln produkteve teuml tij Neuml data bazen e keumltij institucioni

evidentohen teuml gjitha rastet e identifikuara me Hepatitin B Gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash

01 072016 neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 raste

Edhe pse nuk ka ndonjeuml indikacion teuml mireumlfillteuml shkencor eumlshteuml interesanteuml se neuml tre muaj

kemi shumeuml raste teuml paraqitura ndeumlrsa neuml tre muaj teuml tjereuml janeuml meuml teuml rralla

7 29

2 9

5 21

1 4

2 8

7 29

Paraqitja e rasteve sipas muajve

Janar

Shkurt

Mars

Prill

Maj

Qershor

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

24

Duke analizuar se keumlrkesa peumlr gjak eumlshteuml e rregullt si dhe donatoret e tij lajmeumlrohen neuml

bazeuml teuml keumlrkesave ateumlhereuml nuk mund teuml konkludojmeuml se pse eumlshteuml kjo situateuml e paraqitjes

seuml rasteve Personeli peumlrgjegjeumls i Njeumlsiseuml seuml Transfuzionit deklarohet se gjateuml muajve

janar mars edhe qershor nuk ka pasur ndonjeuml aksion peumlr mbledhjen e gjakut por kaneuml

qeneuml individ teuml cileumlt kaneuml dhuruar gjak peumlr familjaret e tyre

43 Njeumlsia e Dializeumls

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml cileumlt marrin sheumlrbimin e dializeumls neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Numri i

pacienteumlve

Diagnoza Mashkuj Femra Vendbanimi Koha e

trajtimit

Mosha

4 Hepatit Viral

B

1 3 Gjakoveuml 5 ndash 10 vite 45 ndash 67

vjeqar

Tabela 3

Neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml Gjakoveuml sheumlrbimet i marrin 4 pacienteuml teuml cileumlt janeuml teuml infektuar

me Hepatitin Viral B

Pacienteumlt janeuml teuml moshave nga 45 ndash 67 vjeqare dhe koha e qeumlndrimit teuml tyre neuml dializeuml

eumlshteuml nga 5 ndash 10 vite Duke e marreuml peumlr bazeuml seumlmundjen qeuml eumlshteuml mjafteuml agresive dhe qeuml

keumlrkon trajtim specifik veumlrehet se trajtimi i tyre neuml Njeumlsineuml e Dializeumls eumlshteuml mjaft

profesional dhe se sheumlrbimet sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml njeumlsi janeuml kualitative

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

25

5 DISKUTIMI

Neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm teuml Gjakoveumls tretman mjekeumlsor gjateuml gjashteuml mujorit teuml

pareuml teuml keumltij viti kaneuml keumlkuar 11 pacienteuml teuml cileumlt janeuml trajtuar neuml repartin infektiv

Neuml Njeumlsin e Dializeumls gjateuml keumlsaj periode sheumlrbimet janeuml duke i marr kateumlr pacient

Neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 pacienteuml me virusin B

Duke e marreuml peumlr bazeuml keumlteuml numeumlr teuml pacienteumlve evidentohet se infermieret janeuml

neuml kontakt teuml peumlrditsheumlm me ta

Edhe peumlr kundeumlr peumlrkujdesjes seuml mjekeumlve roli i infermierve eumlshteuml i madheuml neuml

trajtimin e ketyre pacienteumlve

Infermieret duhet teuml keneuml peumlrkujdesje sa meuml teuml madhe ndaj keumltyre pacienteumlve neuml teuml

gjitha drejtimet duke filluar nga

Peumlrkujdesja gjateuml puneumls peumlr eliminimin e mundeumlsive peumlr teuml

marr infeksione

Peumlrkujdesja mjekeumlsore ndaj tyre peumlrmes sheumlrbimeve

sheumlndetsore

Edukimi i pacienteumlve neuml aspektin e peumlrkujdesjes ndaj vetvetes

si dhe kujdesi ndaj teuml afeumlrmeumlve qeuml mos teuml peumlrcjellin infeksionin

tek ata

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

26

6 PEumlRFUNDIMI

Duke e analizuar mundeumlsiteuml e lehta teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje si dhe deumlmtimet qeuml

mund teuml shkaktohen gjereuml neuml invaliditet rrezikshmeumlrineuml e peumlrcjelljes seuml keumlsaj seumlmundje

mund teuml sjellim keumlto rekomandime

Sa meuml hereumlt teuml beumlhet diagnostifikimi i seumlmundjes neuml meumlnyreuml qeuml teuml ulet

shkalla e invaliditetit peumlr pacientin si dhe mundeumlsia e peumlrhapjes seuml

infeksionit tek teuml tjereumlt

Teuml beumlhet trajtimi sa meuml profesional dhe kualitativ i keumltyre pacienteumlve

Teuml ofrohen kushtet e trajtimit sa meuml optimale

Teuml beumlhet edukimi i pacienteumlve qeuml teuml keneuml njeuml jeteuml sa meuml teuml sheumlndosheuml si neuml

aspektin e higjienes ushqimit aktiviteteve etj

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

27

Teuml dheumlnat personale

Emri Leonora

Mbiemri Gashi

Data e lindjes 19071992

Kombeumlsia Shqiptare

Vendlindja Gjakoveuml

Vendbanimi Gjakoveuml

Gjendja civile Beqare

Telefoni +38649808015

E-maili noragashi03gmailcom

Shkollimi i meseumlm SHMM ldquoHysni Zajmirdquo Dega pediatri

Shkollimi i larteuml UGJ Fakulteti I Infermieriseuml

Dega Inferieri e peumlrgjithshme

Periudha e peumlrfundimit teuml

universitetit

2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

28

7 REFERENCAT

1 Hepatitis B FAQs for the Public mdash Transmission US Centers for

Disease Control and Prevention (CDC) Retrieved 2011-11-29

2 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D

(December 2011) Hepatitis B prevention diagnosis treatment and

care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136

3 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of

chronic hepatitis B a critical evaluation of standard treatment criteria

and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

4 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT

OF PERSONS WITH CHRONIC HEPATITIS B INFECTION (PDF)

World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

5 Villa E Fattovich G Mauro A Pasino M (January 2011) Natural

history of chronic HBV infection special emphasis on the prognostic

implications of the inactive carrier state versus chronic

hepatitis Digestive and Liver Disease 43 (Suppl 1) S8ndash

14 doi101016S1590-8658(10)60686-X

6 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd

ndash Zagreb 1984

7 Stefanovic S I saradnici Interna Medicina Medicinska knjiga

Beograd ndash Zagreb 1988

Page 11: UNIVERSITETI “FEHMI AGANI” GJAKOVË · 2017-03-01 · Leukocitet: mund të paraqitet leukopenija, leukocitoza, monocitoza, Limfocitet: janë të pranishme limfocitet atipike Sheqeri

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

10

5 Ndryshimet neurologjike

a) Shqeteumlsimi

b) Peumlrgjumja

c) Letargjia

d) Kokeumldhembja

6 Dhimbjet

a) Ngeumlrccedilet neuml bark neuml kuadratin e djathteuml teuml sipeumlrm

b) Mialgjia

c) Artralgjia

d) Kruarje (pruritus)

7 Frymeumlmarrja

a) Gjendje e njeumljteuml me ateuml gripoze

b) Refuzimi I cigareve

11 Hepatiti B mjekimi dhe masat parandaluese

Hepatiti B eumlshteuml njeuml nga infek sionet serioze meuml teuml zakonshme teuml meumllccediliseuml Ai shkaktohet

nga virusi i hepatitit B (HBV) i cili sulmon meumllccedilineuml Rreth 350 milion jetojneuml me

infeksion kronik

Ai shkakton rreth 620000 vdekje ccedildo vit Virusi fillimisht gjendet neuml meumllccedili por gjithashtu

eumlshteuml prezent neuml gjak dhe neuml leumlngje teuml caktuara teuml trupit Kur njeuml person merr fillimisht

hepatitin B thuhet teuml keteuml njeuml infeksion akut Shumica e teuml rriturve janeuml neuml gjeumlndje teuml

luftojneuml virusin dhe ta eleminojneuml ateuml duke rimarreuml veten pa pasur asnjeuml simptomeuml

Neumlse virusi mbetet neuml gjak peumlr meuml shumeuml se 6 muaj ateumlhereuml individi zhvillon njeuml

infeksion kronik me hepatit B Fatmireumlsisht rreth 90 e teuml rriturve e rimarrin veten dhe

zhvillojneuml antitrupa peumlrkundrejt virusit teuml hepatitit B

Fatkeqeumlsisht te foshnjet e femijeumlt numri i teuml infektuareumlve qeuml zhvillojneuml infeksion kronik

eumlshteuml i larteuml Rreth 90 e teuml porsalindurve teuml infektuar me HBV seumlmuren nga hepatit B

kronik ndeumlrsa rreth 10 e feumlmijeumlve nuk zhvillojneuml infeksion kronik

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

11

Individeumlt qeuml rimarrin veten nga hepatiti akut do teuml zhvillojneuml antitrupa mbrojteumls Pas

infeksionit teuml pare me virusin trupi di teuml mbrojeuml organizmin nga njeuml rimarrje teuml HBV

(hepatit B virus)

Themi se ata beumlhen imun ndaj virusit teuml hepatitit B Ndeumlrsa ata qeuml nuk mund teuml

eleminojneuml virusin edhe pas 6 muajsh infeksion virusi qeumlndron neuml meumllccedili dhe gjak peumlr teuml

gjitheuml jeteumln Keumlta individeuml diagnostifikohen me hepatit B kronik

Edhe pse shumica e individeumlve me hepatit B kronik beumljneuml njeuml jeteuml teuml sheumlndetshme ata

janeuml gjithmoneuml neuml rrezik peumlr zhvillimin e seumlmundjeve serioze teuml meumllccediliseuml gjateuml jeteumls seuml

tyre Virusi neuml meumlnyreuml teuml fshehteuml dhe teuml vazhdueshme sulmon meumllccedilineuml peumlr shumeuml vite pa

u veumlneuml re nga njeriu7

Melccedilia eumlshteuml organi meuml i madh i trupit Kjo struktureuml trekeumlndore e kuqeumlrremteuml shtrihet neuml

kavitetin e sipeumlrm teuml djathteuml teuml abdomenit menjeumlhereuml poshteuml diafragmeumls Meumllccedilia luan njeuml

rol vital neuml trupin e njeriut sepse prodhon dhe peumlrpunon njeuml gameuml teuml gjereuml substancash

kimike si proteinat plazmatike (albuminat) dhe faktoreumlt koagulues Meumllccedilia prodhon

kolesterolin dhe proteinat qeuml ndihmojneuml gjakun peumlr teuml transportuar yndyrnat neuml pjeseuml teuml

ndryshme teuml trupit Qelizat e meumllccediliseuml gjithashtu sekretojne bileumln e cila eleminon

mbeturinat nga meumllccedilia dhe ndihmon neuml shpeumlrbeumlrjen dhe absorbimin e yndyrnave neuml

zorreumln e holleuml Njeuml tjeteumlr funksion madhor eumlshteuml peumlrpunimi i leumlndeumlve ushqimore Meumllccedilia

ruan glukozeumln e tepeumlrt si glikogjen Po ashtu kontrollon nivelet neuml gjak teuml aminoacideve

Nqs niveli i aminoacideve eumlshteuml shumeuml i larteuml meumllccedilia konverton tepriceumln neuml glukozeuml

proteina aminoacide teuml tjera dhe ure Seuml fundmi meumllccedilia ndihmon neuml pastrimin e gjakut

prej barnave dhe helmeve Keumlto susbstanca shpeumlrbehen dhe ekskretohen neuml bileuml

7 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of chronic hepatitis B a critical

evaluation of standard treatment criteria and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

12

12 Simptomat e hepatiti akut

Shumica e teuml infektuareumlve nuk zhvillojneuml simptoma gjateuml fazeumls akute teuml infeksionit me

hepatit B Ndonjeuml simptomeuml qeuml mund teuml shfaqet eumlshteuml e ngjashme me simptomat e gripit

ku peumlrfshijneuml ethen lodhjen dhimbje teuml muskujve dhe kyccedileve humbje teuml oreksit dhe teuml

vjella Veteumlm 1 e individeumlve teuml infektuar shfaqin probleme serioze ndeumlrkoheuml qeuml

organizmi i tyre eumlshteuml duke luftuar me virusin Simptomat serioze peumlrfshijneuml nauzeneuml teuml

vjellat zverdhje teuml leumlkureumls dhe teuml syve teuml quajtur ikter(verdheumlz) Stomaku i keumltyre

pacienteumlve mund teuml zmadhohet Kjo gjeumlndje eumlshteuml keumlrceumlnuse peumlr jeteumln dhe keumlrkon

veumlmendje teuml menjeumlhershme mjekeumlsore

Simptomat e hepatiti kronik

Hepatiti B ndryshe quhet dhe infeksion i heshtur sepse shumica e individeumlve nuk dineuml qeuml

janeuml teuml infektuar Personat me hepatit B kronik mund teuml jetojneuml peumlr dekada pa pasur asnjeuml

simptomeuml Edhe pse nuk kaneuml simptoma virusi i hepatit B shkakton neuml heshtje deumlmtime

teuml meumllccediliseuml per vite me radheuml Neuml meumllccedili infeksioni me hepatit B kronik mund teuml ccedilojeuml neuml

cirozeuml e cila eumlsheuml njeuml gjeumlndje ku qelizat e meumllccediliseuml infiltrohen nga indi fibrotik Kjo e beumln

meumllccedilineuml meuml pak efektive ndeumlrsa neuml cirozeumln e avancuar meumllccedilia nuk funksionon meuml duke

zhvilluar insuficcedilienceuml hepatike Pacienteumlt me hepatit B kronik janeuml neuml rrezik peumlr

zhvillimin e kancerit teuml meumllccediliseuml Simptomat neuml keumlto raste nuk janeuml specifike

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

13

Pacienteumlt mund teuml mos keneuml simptoma ose mund teuml peumlrjetojneuml dhimbje abdominale dhe

meumllccedilia e tyre mund teuml jeteuml e zmadhuar dhe e enjtur si dhe mund teuml keneuml humbje neuml pesheuml

dhe ethe

13 Diagnoza

Njeuml analizeuml e thjeshteuml gjaku mund teuml diagnstifikojeuml lehteumlsisht njeuml infeksion me hepatit B

Ky test diagnostifikues keumlrkon antigeneumlt dhe antitrupat neuml gjak Neumlse mendoni se jeni

infektuar koheumlt e fundit duhet teuml kalojneuml nga 4 ndash 6 javeuml neuml meumlnyreuml qeuml virusi teuml gjendet neuml

gjakun tuaj8

Neumlse testi tregon se ju nuk jeni i infektuar me hepatit B mos harroni qeuml jeni akoma neuml

risk Merrni vaksineumln e hepatit B 6 muaj pasi ju keni kuptuar qeuml jeni i infektuar duhet teuml

beumlni njeuml tjeteumlr analizeuml gjaku Neumlse virusi nuk shfaqet do teuml thoteuml qeuml ju jeni imun ndaj

hepatit B dhe nuk mund teuml infektoheni seumlrish

Neumlse virusi eumlshteuml ende i pranisheumlm ateumlhereuml ju keni njeuml infeksion kronik me hepatit B

Neumlse njeuml pacient ka hepatit B kronik duhet teuml beumlneuml ccedildo 6 muaj kontrolle teuml rregullta te

mjeku specialist peumlr seumlmundjet e meumllccediliseuml (hepatologu) Mjeku do teuml beumljeuml ekzaminimin

fizik analiza gjaku si dhe EKO teuml meumllccediliseuml9

Disa prej analizave teuml gjakut teuml rekomanduara prej doktorit peumlrfshijneuml ALT (njeuml enzimeuml e

meumllccediliseuml qeuml tregon peumlr deumlmtime teuml organit) ngarkesa e virusit ( sasia e virusit hepatit B neuml

gjak) dhe AFP (qeuml tregon peumlr kancer teuml heparit) Disa pacienteuml mund teuml keneuml nevojeuml peumlr

biopsi

8 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D (December 2011) Hepatitis B

prevention diagnosis treatment and care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136 9 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT OF PERSONS WITH CHRONIC

HEPATITIS B INFECTION (PDF) World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

14

14 Trajtimi i Hepatitit B

Neuml rastin e infeksionit akut me hepatit B nuk ka njeuml trajtim teuml peumlrgjithsheumlm

Rekomandohet pushimi neuml krevat dhe menaxhimi i simptomave Organizmi do teuml luftojeuml

virusin permes mekanizmave teuml tij mbrojteumls Peumlr infeksionin kronik me hepatit B ende

nuk ka njeuml kureuml teuml ploteuml Gjithsesi pjesa meuml e madhe e teuml infektuareumlve me hepatit B

kronik mund teuml presin teuml jetojneuml gjateuml dhe teuml beumljneuml njeuml jeteuml teuml sheumlndetshme

Ka mjekime qeuml ndihmojneuml ngadalsimin e progresit teuml seumlmundjes seuml meumllccediliseuml duke ulur

aktivitetin e virusit Edhe pse jo teuml gjitheuml individeumlt me hepatit B kronik kaneuml nevojeuml peumlr

mjekim Mjeku do teuml teuml keumlrkojeuml teuml beumlsh kontrolle teuml pakteumln dy hereuml neuml vit dhe neuml bazeuml teuml

rezultateve teuml testeve diagnostike do teuml peumlrcaktojeuml edhe formeumln e mjekimit10

15 Diagnoza infermierore

Diagnoza e peumlrcaktuar nga ana e infermiereumlve teuml ushqyerit jo adekuat marrja e ushqimit

meuml e vogeumll se nevojat e organizmit anoreksia mundimi teuml vjellurat

Ndryshimi neuml absorbimin dhe metabolizmin e ushqimeve qeuml geumllltiten staza biliare rritja

e nevojave peumlr kalori averzioni ndaj ushqimeve mos interesimi peumlr ushqim ndryshimi i

ndjenjeumls peumlr shije dhimbje neuml bark humbja e pesheumls tonus i zvogeumlluar i muskujve

10 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT OF PERSONS WITH CHRONIC

HEPATITIS B INFECTION (PDF) World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

15

16 Menagjimi infermieror

1 Pacienti duhet teuml jeteuml i izoluar

2 Pacienti duhet teuml keumlshillohet qeuml teuml pushojeuml (mos teuml sforcohet fizikisht) gjateuml

gjendjes akute si dhe fazeumls me simptoma

3 Teuml peumlrmireumlsohet gjendja e teuml ushqyerit

4 Teuml shfryteumlzohen masat adekuate neuml meumlnyreuml qeuml teuml zvogeumllohet mundeumlsia e

shpeumlrndarjes seuml seumlmundjes

5 Teuml keumlshillohet pacienti qeuml teuml shikon fecesin peumlr prezenceuml teuml meleneumls

6 Teuml sigurohet pacienti peumlr peumlrkujdesjen optimale peumlr higjieneumln e gojeumls si dhe teuml

leumlkureumls

7 Rritja e afteumlsive peumlr kryerjen e puneumlve

a) Teuml keumlshillohet pacienti qeuml teuml pushon kur eumlshteuml i lodhur

b) Teuml ndihmohet pacienti neuml planifikimin e pushimit dhe aktiviteteve

fizike

c) Teuml peumlrkrahet gradualisht peumlr aktivitete dhe ushtrime teuml lehta gjateuml

peumlrmireumlsimit

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

16

Teuml fillohet me sjelljen si dhe ndryshimin e meumlnyreumls seuml jeteseumls neuml meumlnyreuml qeuml ta kthen apo

ta mban pesheumln e nevojshme trupore

Gjateuml infeksioneve me Hepatit Viral B eumlshteuml rrezik qeuml pacienti teuml humbeuml leumlngjet trupore

peumlr mes

a) Humbja e tepeumlrt peumlrmes teuml vjellurave si dhe barkqitjes si dhe

b) Nga procesi i ndryshimit teuml koagulimit teuml gjakut

Neuml keumlteuml rast ndihmon shumeuml dhe eumlshteuml i domosdosheumlm rehidratimi Mbajtja e hidratimit

adekuat mund teuml veumlrehet peumlrmes shenjave stabile vitale si

a) Turgori i leumlkureumls i mireuml

b) Mbushja e kapilareve

c) Qarkullimi i mireuml periferik i gjakut si dhe

d) Prezenca e mjaftueshme e urineumls

Infermieret mund teuml ndihmojneuml shumeuml edhe neuml aspektin moral apo shpirteumlror te keumlta

pacienteuml peumlr arsye se ata kaneuml njeuml veteuml besim shumeuml teuml uleumlt gjateuml seumlmundjes Kjo gjendje

mund teuml paraqitet si shqeteumlsim mbyllje neuml vetvete Kjo situate paraqitet si shkak i

izolimit teuml tyre periodeumls seuml gjateuml teuml seumlmundjes izolimit si dhe koheumlzgjatjes seuml sheumlrimit

Ata kaneuml frikeuml nga distancimi i njereumlzve nga ata peumlr shkak teuml mundeumlsiseuml seuml peumlrcjelljes seuml

infeksionit ndryshimeve negative trupore ndjenja e pa shpreseumls depresionit etj Neuml keumlteuml

rast duhet ta keumlshillojneuml pacientin qeuml ta pranoj vetveten ashtu siccedil eumlshteuml Ta shtojneuml veteuml

besimin ta pranojneuml vetveten si njeuml njeri qeuml vlen Teuml jeteuml i peumlrgjegjsheumlm peumlr veten

Eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi qeuml pacienteumlt teuml keumlshillohen qeuml teuml jeneuml teuml peumlrgjegjsheumlm edhe peumlr teuml

tjereumlt Teuml keneuml njohur peumlr mundeumlsit e shpeumlrndarjes seuml infeksionit tek teuml tjereumlt

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

17

17 Prioritetet e peumlrkujdesjes

1 Zvogeumllimi i ngarkeseumls seuml heparit gjer neuml peumlrmireumlsim

2 Pengimi i komplikimeve

3 Pranimi i situateumls nga ana e pacientit

4 Ti ipen pacientit informata teuml bollshme neuml lidhje me procesin e seumlmundjes prognozeumln

si dhe sheumlrimin

18 Intervenimi i nevojsheumlm

1 Monitorimi i hidratimit peumlrmes marrjes dhe lirimit teuml leumlngjeve

2 Monitorimi i koheumls seuml protrombineumls dhe shenjave teuml gjakderdhjes

3 Teuml shtyhet pacienti qeuml teuml ushqehet ulur neuml meumlnyreuml qeuml teuml zvogeumllohet shtypja neuml hepar

4 Ushqimi teuml jeteuml i shijsheumlm dhe teuml keteuml sa meuml pakeuml ereumlza

5 Teuml minimizohen neuml maksimum kontaktet e afeumlrta me njereumlz

6 Ti sqarohen masat mbrojteumlse neuml lidhje me transmetimin e seumlmundjes dhe prevenimin e

transmetimit tek pacienteumlt e tjereuml dhe familjaret e veteuml

7 Teuml udheumlzohet pacienti qeuml teuml ju ikeuml traumave qeuml mos teuml fitoj hematoma

2 QEumlLLIMI I PUNIMIT

1 Qeumlllimi i pareuml i keumltij punimi eumlshteuml teuml hulumtohet niveli i kujdesit infermieror neuml teuml

seumlmuarit me Hepatit Akut Viral ndash B neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm rdquoIsa Grezdardquo neuml

Gjakoveuml

2 Neuml kuadeumlr teuml keumltij punimi po ashtu si qeumlllim i dyteuml ishte teuml hulumtohet edhe numri

i teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje teuml cileumlt e kaneuml frekuentuar gjegjeumlsisht kaneuml

keumlrkuar sheumlrbime sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml Spital

3 Teuml analizohet mundeumlsia e peumlrmireumlsimit teuml kualitetit teuml sheumlrbimit infermieror ndaj

keumltyre pacienteumlve

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

18

3 MATERIALI DHE METODA

Lloji i hulumtimit Hulumtimi eumlshteuml retrospektiv Burim i teuml dheumlnave kaneuml sheumlrbyer

protokollet e rregjistrimit neuml Repartin Infektiv Njeumlsineuml e Transfuzionit si dhe neuml Njeumlsineuml

e Dializeumls neuml Spitalin Regjional ldquoIsa Grezdardquo neuml Gjakoveuml

Neuml keumlteuml hulumtim retrospektiv neuml teuml tri njeumlsiteuml i kemi gjetur 39 raste Neuml keumlto raste

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml trajtuar neuml repartin Infektiv teuml Spitalit teuml Peumlrgjithsheumlm

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

19

4 REZULTATET

41 Reparti Infektiv

Neuml bazeuml teuml hulumtimit del se neuml teuml tri njeumlsiteuml ku mund teuml trajtohen pacienteumlt me Hpatitin B

neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm neuml Gjakoveuml numri i pacienteumlve nuk eumlshteuml i madheuml por prapeuml

eumlshteuml neuml nivel shqeteumlsues

Neuml Repartin Infektiv gjateuml gjashteuml mujorit teuml pareuml gjithsejeuml janeuml shtruar 11 pacienteuml

Pacienteumlt janeuml nga vendbanime teuml ndryshme teuml regjionit teuml Gjakoveumls me peumlrjashtim teuml dy

pacienteumlve qeuml i peumlrkasin teuml njeumljteumls familje por qeuml nuk janeuml bashkeumlshorteuml Mosha e

pacienteumlve varion nga mosha 4 gjer tek ajo 48 vjeqare

Nr Emri Vendbanimi Mosha Gjinia Diagnoza Tretmani

1 H M K Xerxe 1975 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

2 A S K Demajn 1988 Femeumlr Hepatit

Viral B

Rep

Gjinekologjiseuml

3 R R A Gjakoveuml 1982 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtim neuml

Repart

4 S B M Rahovec 2012 Mashkull Hepatit

Viral B

Leumlshon Repartin

5 L F G Gjakoveuml 1970 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

6 A A H Rahovec 1997 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

7 I H T Junik 1974 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

8 B R A Shishmon 1996 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

9 K Z A Shishmon 1968 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

10 A RG Gjakoveuml 1993 Mashkull Hepatit

Viral B

Vdek

11 Sh S M Hereq 1977 Femeumlr Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

Tabela 1

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

20

Vendbanimi i pacienteve

Grafikoni 1

Sa i peumlrket pacienteumlve teuml hospitalizuar neuml repartin e infektiveumls veumlrehet se ka nga teuml gjitha

vendbanimet teuml cilat i peumlrkasin regjionit teuml Gjakoveumls Ka nga qyteti i Gjakoveumls fshatrave

peumlrreth si dhe nga komunat Rahovec e Junik

Nga kjo veumlrhet se nuk mund teuml themi peumlr prezenceumln e ndonjeuml epidemie por rastet janeuml

sporadike me peumlrjashtim teuml njeuml rasti teuml njeuml familje teuml njeuml fshati teuml Gjakoveumls ku teuml seumlmureuml

janeuml dy aneumltar teuml familjes Neuml bazeuml teuml mosheumls veumlrehet se nuk janeuml neuml maradheumlnje

bashkeumlshortore pra seumlmundja nuk eumlshteuml peumlrcjell peumlrmes aktit seksual por neuml ndonjeuml formeuml

tjeteumlr

27

73

Vendbanimi

Qytet

Fshat

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

21

Gjinia e pacienteve

Grafikoni 2

Sa i peumlrketeuml gjiniseuml seuml teuml infektuarve me hepatitin viral B nuk ka fare dallim sepse nga

njeumlmbeumldhjet personat e infektuar gjashteuml janeuml teuml peumlrkateumlsiseuml gjinore meshkuj ndeumlrsa peseuml

femra

5455

4545

Gjinia

Mashkuj Femra

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

22

Vendi i trajtimit

Grafikoni 3

Mjekimi i pacienteumlve peumlr sa ka sheumlnime gjegjeumlsisht peumlr sa janeuml peumlrcjelleuml neuml aspektin klinik

eumlshteuml neuml nivel shumeuml teuml mireuml Nga teuml gjitheuml pacienteumlt e hospitalizuar veteumlm njeumlri nga ata

ka vdekur

Peumlr tretman teuml meumltutjesheumlm si dhe peumlr sheumlrbime meuml profesionale sheumlndetsore tre pacient

janeuml peumlrcjelleuml neuml QKUK gjegjeumlsisht neuml Klinikeumln Infektive njeuml eumlshteuml peumlrcielleuml neuml repartin e

gjinekologjiseuml peumlr trajtim teuml meumltutjesheumlm peumlr shkak teuml shtatzaniseuml seuml saj kurse teuml tjereumlt

janeuml trajtuar me sukses neuml repartin e seumlmundjeve infektive

Qeuml rastet kaneuml qeneuml sporadike gjegjeumlsisht endemike tregon fakti qeuml veteumlm dy raste kaneuml

qeneuml teuml seuml njeumljteumls familje gjegjeumlsisht teuml teuml njeumljtit vendbanim Neuml keumlteuml aspekt vereumlhet njeuml

peumlrkujdesje e familjareumlve dhe personelit sheumlndetsore qeuml rastet teuml izolohen dhe trajtohen sa

meuml mireuml duke e ditur virulenceumln gjegjeumlsisht mundeumlsineuml e madhe teuml peumlrhapjes seuml keumlsaj

seumlmundje

909

909

4545

2727

909

Trajtimi Leumlshon Repartin

Rep Gjinekologjiseuml

Trajtohet ne Repart

Transfer ne QKUK

Vdes

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

23

42 Njeumlsia e transfuzionit

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml evidentuar neuml Njeumlsin e Transfuzionit neuml Gjakoveuml gjateuml

peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Nr Muaji Diagnoza Raste

1 Janar Hepatit Viral B 7

2 Shkurt Hepatit Viral B 2

3 Mars Hepatit Viral B 5

4 Prill Hepatit Viral B 1

5 Maj Hepatit Viral B 2

6 Qershor Hepatit Viral B 7

Tabela 2

Grafikoni 4

Neuml njeumlsin e transfuzionit neuml meumlnyreuml teuml rregullt beumlhet testimi i dheumlneumlsve e kuptohet edhe teuml

marreumlsve teuml gjakut dhe neumln produkteve teuml tij Neuml data bazen e keumltij institucioni

evidentohen teuml gjitha rastet e identifikuara me Hepatitin B Gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash

01 072016 neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 raste

Edhe pse nuk ka ndonjeuml indikacion teuml mireumlfillteuml shkencor eumlshteuml interesanteuml se neuml tre muaj

kemi shumeuml raste teuml paraqitura ndeumlrsa neuml tre muaj teuml tjereuml janeuml meuml teuml rralla

7 29

2 9

5 21

1 4

2 8

7 29

Paraqitja e rasteve sipas muajve

Janar

Shkurt

Mars

Prill

Maj

Qershor

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

24

Duke analizuar se keumlrkesa peumlr gjak eumlshteuml e rregullt si dhe donatoret e tij lajmeumlrohen neuml

bazeuml teuml keumlrkesave ateumlhereuml nuk mund teuml konkludojmeuml se pse eumlshteuml kjo situateuml e paraqitjes

seuml rasteve Personeli peumlrgjegjeumls i Njeumlsiseuml seuml Transfuzionit deklarohet se gjateuml muajve

janar mars edhe qershor nuk ka pasur ndonjeuml aksion peumlr mbledhjen e gjakut por kaneuml

qeneuml individ teuml cileumlt kaneuml dhuruar gjak peumlr familjaret e tyre

43 Njeumlsia e Dializeumls

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml cileumlt marrin sheumlrbimin e dializeumls neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Numri i

pacienteumlve

Diagnoza Mashkuj Femra Vendbanimi Koha e

trajtimit

Mosha

4 Hepatit Viral

B

1 3 Gjakoveuml 5 ndash 10 vite 45 ndash 67

vjeqar

Tabela 3

Neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml Gjakoveuml sheumlrbimet i marrin 4 pacienteuml teuml cileumlt janeuml teuml infektuar

me Hepatitin Viral B

Pacienteumlt janeuml teuml moshave nga 45 ndash 67 vjeqare dhe koha e qeumlndrimit teuml tyre neuml dializeuml

eumlshteuml nga 5 ndash 10 vite Duke e marreuml peumlr bazeuml seumlmundjen qeuml eumlshteuml mjafteuml agresive dhe qeuml

keumlrkon trajtim specifik veumlrehet se trajtimi i tyre neuml Njeumlsineuml e Dializeumls eumlshteuml mjaft

profesional dhe se sheumlrbimet sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml njeumlsi janeuml kualitative

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

25

5 DISKUTIMI

Neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm teuml Gjakoveumls tretman mjekeumlsor gjateuml gjashteuml mujorit teuml

pareuml teuml keumltij viti kaneuml keumlkuar 11 pacienteuml teuml cileumlt janeuml trajtuar neuml repartin infektiv

Neuml Njeumlsin e Dializeumls gjateuml keumlsaj periode sheumlrbimet janeuml duke i marr kateumlr pacient

Neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 pacienteuml me virusin B

Duke e marreuml peumlr bazeuml keumlteuml numeumlr teuml pacienteumlve evidentohet se infermieret janeuml

neuml kontakt teuml peumlrditsheumlm me ta

Edhe peumlr kundeumlr peumlrkujdesjes seuml mjekeumlve roli i infermierve eumlshteuml i madheuml neuml

trajtimin e ketyre pacienteumlve

Infermieret duhet teuml keneuml peumlrkujdesje sa meuml teuml madhe ndaj keumltyre pacienteumlve neuml teuml

gjitha drejtimet duke filluar nga

Peumlrkujdesja gjateuml puneumls peumlr eliminimin e mundeumlsive peumlr teuml

marr infeksione

Peumlrkujdesja mjekeumlsore ndaj tyre peumlrmes sheumlrbimeve

sheumlndetsore

Edukimi i pacienteumlve neuml aspektin e peumlrkujdesjes ndaj vetvetes

si dhe kujdesi ndaj teuml afeumlrmeumlve qeuml mos teuml peumlrcjellin infeksionin

tek ata

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

26

6 PEumlRFUNDIMI

Duke e analizuar mundeumlsiteuml e lehta teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje si dhe deumlmtimet qeuml

mund teuml shkaktohen gjereuml neuml invaliditet rrezikshmeumlrineuml e peumlrcjelljes seuml keumlsaj seumlmundje

mund teuml sjellim keumlto rekomandime

Sa meuml hereumlt teuml beumlhet diagnostifikimi i seumlmundjes neuml meumlnyreuml qeuml teuml ulet

shkalla e invaliditetit peumlr pacientin si dhe mundeumlsia e peumlrhapjes seuml

infeksionit tek teuml tjereumlt

Teuml beumlhet trajtimi sa meuml profesional dhe kualitativ i keumltyre pacienteumlve

Teuml ofrohen kushtet e trajtimit sa meuml optimale

Teuml beumlhet edukimi i pacienteumlve qeuml teuml keneuml njeuml jeteuml sa meuml teuml sheumlndosheuml si neuml

aspektin e higjienes ushqimit aktiviteteve etj

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

27

Teuml dheumlnat personale

Emri Leonora

Mbiemri Gashi

Data e lindjes 19071992

Kombeumlsia Shqiptare

Vendlindja Gjakoveuml

Vendbanimi Gjakoveuml

Gjendja civile Beqare

Telefoni +38649808015

E-maili noragashi03gmailcom

Shkollimi i meseumlm SHMM ldquoHysni Zajmirdquo Dega pediatri

Shkollimi i larteuml UGJ Fakulteti I Infermieriseuml

Dega Inferieri e peumlrgjithshme

Periudha e peumlrfundimit teuml

universitetit

2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

28

7 REFERENCAT

1 Hepatitis B FAQs for the Public mdash Transmission US Centers for

Disease Control and Prevention (CDC) Retrieved 2011-11-29

2 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D

(December 2011) Hepatitis B prevention diagnosis treatment and

care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136

3 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of

chronic hepatitis B a critical evaluation of standard treatment criteria

and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

4 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT

OF PERSONS WITH CHRONIC HEPATITIS B INFECTION (PDF)

World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

5 Villa E Fattovich G Mauro A Pasino M (January 2011) Natural

history of chronic HBV infection special emphasis on the prognostic

implications of the inactive carrier state versus chronic

hepatitis Digestive and Liver Disease 43 (Suppl 1) S8ndash

14 doi101016S1590-8658(10)60686-X

6 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd

ndash Zagreb 1984

7 Stefanovic S I saradnici Interna Medicina Medicinska knjiga

Beograd ndash Zagreb 1988

Page 12: UNIVERSITETI “FEHMI AGANI” GJAKOVË · 2017-03-01 · Leukocitet: mund të paraqitet leukopenija, leukocitoza, monocitoza, Limfocitet: janë të pranishme limfocitet atipike Sheqeri

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

11

Individeumlt qeuml rimarrin veten nga hepatiti akut do teuml zhvillojneuml antitrupa mbrojteumls Pas

infeksionit teuml pare me virusin trupi di teuml mbrojeuml organizmin nga njeuml rimarrje teuml HBV

(hepatit B virus)

Themi se ata beumlhen imun ndaj virusit teuml hepatitit B Ndeumlrsa ata qeuml nuk mund teuml

eleminojneuml virusin edhe pas 6 muajsh infeksion virusi qeumlndron neuml meumllccedili dhe gjak peumlr teuml

gjitheuml jeteumln Keumlta individeuml diagnostifikohen me hepatit B kronik

Edhe pse shumica e individeumlve me hepatit B kronik beumljneuml njeuml jeteuml teuml sheumlndetshme ata

janeuml gjithmoneuml neuml rrezik peumlr zhvillimin e seumlmundjeve serioze teuml meumllccediliseuml gjateuml jeteumls seuml

tyre Virusi neuml meumlnyreuml teuml fshehteuml dhe teuml vazhdueshme sulmon meumllccedilineuml peumlr shumeuml vite pa

u veumlneuml re nga njeriu7

Melccedilia eumlshteuml organi meuml i madh i trupit Kjo struktureuml trekeumlndore e kuqeumlrremteuml shtrihet neuml

kavitetin e sipeumlrm teuml djathteuml teuml abdomenit menjeumlhereuml poshteuml diafragmeumls Meumllccedilia luan njeuml

rol vital neuml trupin e njeriut sepse prodhon dhe peumlrpunon njeuml gameuml teuml gjereuml substancash

kimike si proteinat plazmatike (albuminat) dhe faktoreumlt koagulues Meumllccedilia prodhon

kolesterolin dhe proteinat qeuml ndihmojneuml gjakun peumlr teuml transportuar yndyrnat neuml pjeseuml teuml

ndryshme teuml trupit Qelizat e meumllccediliseuml gjithashtu sekretojne bileumln e cila eleminon

mbeturinat nga meumllccedilia dhe ndihmon neuml shpeumlrbeumlrjen dhe absorbimin e yndyrnave neuml

zorreumln e holleuml Njeuml tjeteumlr funksion madhor eumlshteuml peumlrpunimi i leumlndeumlve ushqimore Meumllccedilia

ruan glukozeumln e tepeumlrt si glikogjen Po ashtu kontrollon nivelet neuml gjak teuml aminoacideve

Nqs niveli i aminoacideve eumlshteuml shumeuml i larteuml meumllccedilia konverton tepriceumln neuml glukozeuml

proteina aminoacide teuml tjera dhe ure Seuml fundmi meumllccedilia ndihmon neuml pastrimin e gjakut

prej barnave dhe helmeve Keumlto susbstanca shpeumlrbehen dhe ekskretohen neuml bileuml

7 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of chronic hepatitis B a critical

evaluation of standard treatment criteria and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

12

12 Simptomat e hepatiti akut

Shumica e teuml infektuareumlve nuk zhvillojneuml simptoma gjateuml fazeumls akute teuml infeksionit me

hepatit B Ndonjeuml simptomeuml qeuml mund teuml shfaqet eumlshteuml e ngjashme me simptomat e gripit

ku peumlrfshijneuml ethen lodhjen dhimbje teuml muskujve dhe kyccedileve humbje teuml oreksit dhe teuml

vjella Veteumlm 1 e individeumlve teuml infektuar shfaqin probleme serioze ndeumlrkoheuml qeuml

organizmi i tyre eumlshteuml duke luftuar me virusin Simptomat serioze peumlrfshijneuml nauzeneuml teuml

vjellat zverdhje teuml leumlkureumls dhe teuml syve teuml quajtur ikter(verdheumlz) Stomaku i keumltyre

pacienteumlve mund teuml zmadhohet Kjo gjeumlndje eumlshteuml keumlrceumlnuse peumlr jeteumln dhe keumlrkon

veumlmendje teuml menjeumlhershme mjekeumlsore

Simptomat e hepatiti kronik

Hepatiti B ndryshe quhet dhe infeksion i heshtur sepse shumica e individeumlve nuk dineuml qeuml

janeuml teuml infektuar Personat me hepatit B kronik mund teuml jetojneuml peumlr dekada pa pasur asnjeuml

simptomeuml Edhe pse nuk kaneuml simptoma virusi i hepatit B shkakton neuml heshtje deumlmtime

teuml meumllccediliseuml per vite me radheuml Neuml meumllccedili infeksioni me hepatit B kronik mund teuml ccedilojeuml neuml

cirozeuml e cila eumlsheuml njeuml gjeumlndje ku qelizat e meumllccediliseuml infiltrohen nga indi fibrotik Kjo e beumln

meumllccedilineuml meuml pak efektive ndeumlrsa neuml cirozeumln e avancuar meumllccedilia nuk funksionon meuml duke

zhvilluar insuficcedilienceuml hepatike Pacienteumlt me hepatit B kronik janeuml neuml rrezik peumlr

zhvillimin e kancerit teuml meumllccediliseuml Simptomat neuml keumlto raste nuk janeuml specifike

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

13

Pacienteumlt mund teuml mos keneuml simptoma ose mund teuml peumlrjetojneuml dhimbje abdominale dhe

meumllccedilia e tyre mund teuml jeteuml e zmadhuar dhe e enjtur si dhe mund teuml keneuml humbje neuml pesheuml

dhe ethe

13 Diagnoza

Njeuml analizeuml e thjeshteuml gjaku mund teuml diagnstifikojeuml lehteumlsisht njeuml infeksion me hepatit B

Ky test diagnostifikues keumlrkon antigeneumlt dhe antitrupat neuml gjak Neumlse mendoni se jeni

infektuar koheumlt e fundit duhet teuml kalojneuml nga 4 ndash 6 javeuml neuml meumlnyreuml qeuml virusi teuml gjendet neuml

gjakun tuaj8

Neumlse testi tregon se ju nuk jeni i infektuar me hepatit B mos harroni qeuml jeni akoma neuml

risk Merrni vaksineumln e hepatit B 6 muaj pasi ju keni kuptuar qeuml jeni i infektuar duhet teuml

beumlni njeuml tjeteumlr analizeuml gjaku Neumlse virusi nuk shfaqet do teuml thoteuml qeuml ju jeni imun ndaj

hepatit B dhe nuk mund teuml infektoheni seumlrish

Neumlse virusi eumlshteuml ende i pranisheumlm ateumlhereuml ju keni njeuml infeksion kronik me hepatit B

Neumlse njeuml pacient ka hepatit B kronik duhet teuml beumlneuml ccedildo 6 muaj kontrolle teuml rregullta te

mjeku specialist peumlr seumlmundjet e meumllccediliseuml (hepatologu) Mjeku do teuml beumljeuml ekzaminimin

fizik analiza gjaku si dhe EKO teuml meumllccediliseuml9

Disa prej analizave teuml gjakut teuml rekomanduara prej doktorit peumlrfshijneuml ALT (njeuml enzimeuml e

meumllccediliseuml qeuml tregon peumlr deumlmtime teuml organit) ngarkesa e virusit ( sasia e virusit hepatit B neuml

gjak) dhe AFP (qeuml tregon peumlr kancer teuml heparit) Disa pacienteuml mund teuml keneuml nevojeuml peumlr

biopsi

8 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D (December 2011) Hepatitis B

prevention diagnosis treatment and care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136 9 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT OF PERSONS WITH CHRONIC

HEPATITIS B INFECTION (PDF) World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

14

14 Trajtimi i Hepatitit B

Neuml rastin e infeksionit akut me hepatit B nuk ka njeuml trajtim teuml peumlrgjithsheumlm

Rekomandohet pushimi neuml krevat dhe menaxhimi i simptomave Organizmi do teuml luftojeuml

virusin permes mekanizmave teuml tij mbrojteumls Peumlr infeksionin kronik me hepatit B ende

nuk ka njeuml kureuml teuml ploteuml Gjithsesi pjesa meuml e madhe e teuml infektuareumlve me hepatit B

kronik mund teuml presin teuml jetojneuml gjateuml dhe teuml beumljneuml njeuml jeteuml teuml sheumlndetshme

Ka mjekime qeuml ndihmojneuml ngadalsimin e progresit teuml seumlmundjes seuml meumllccediliseuml duke ulur

aktivitetin e virusit Edhe pse jo teuml gjitheuml individeumlt me hepatit B kronik kaneuml nevojeuml peumlr

mjekim Mjeku do teuml teuml keumlrkojeuml teuml beumlsh kontrolle teuml pakteumln dy hereuml neuml vit dhe neuml bazeuml teuml

rezultateve teuml testeve diagnostike do teuml peumlrcaktojeuml edhe formeumln e mjekimit10

15 Diagnoza infermierore

Diagnoza e peumlrcaktuar nga ana e infermiereumlve teuml ushqyerit jo adekuat marrja e ushqimit

meuml e vogeumll se nevojat e organizmit anoreksia mundimi teuml vjellurat

Ndryshimi neuml absorbimin dhe metabolizmin e ushqimeve qeuml geumllltiten staza biliare rritja

e nevojave peumlr kalori averzioni ndaj ushqimeve mos interesimi peumlr ushqim ndryshimi i

ndjenjeumls peumlr shije dhimbje neuml bark humbja e pesheumls tonus i zvogeumlluar i muskujve

10 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT OF PERSONS WITH CHRONIC

HEPATITIS B INFECTION (PDF) World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

15

16 Menagjimi infermieror

1 Pacienti duhet teuml jeteuml i izoluar

2 Pacienti duhet teuml keumlshillohet qeuml teuml pushojeuml (mos teuml sforcohet fizikisht) gjateuml

gjendjes akute si dhe fazeumls me simptoma

3 Teuml peumlrmireumlsohet gjendja e teuml ushqyerit

4 Teuml shfryteumlzohen masat adekuate neuml meumlnyreuml qeuml teuml zvogeumllohet mundeumlsia e

shpeumlrndarjes seuml seumlmundjes

5 Teuml keumlshillohet pacienti qeuml teuml shikon fecesin peumlr prezenceuml teuml meleneumls

6 Teuml sigurohet pacienti peumlr peumlrkujdesjen optimale peumlr higjieneumln e gojeumls si dhe teuml

leumlkureumls

7 Rritja e afteumlsive peumlr kryerjen e puneumlve

a) Teuml keumlshillohet pacienti qeuml teuml pushon kur eumlshteuml i lodhur

b) Teuml ndihmohet pacienti neuml planifikimin e pushimit dhe aktiviteteve

fizike

c) Teuml peumlrkrahet gradualisht peumlr aktivitete dhe ushtrime teuml lehta gjateuml

peumlrmireumlsimit

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

16

Teuml fillohet me sjelljen si dhe ndryshimin e meumlnyreumls seuml jeteseumls neuml meumlnyreuml qeuml ta kthen apo

ta mban pesheumln e nevojshme trupore

Gjateuml infeksioneve me Hepatit Viral B eumlshteuml rrezik qeuml pacienti teuml humbeuml leumlngjet trupore

peumlr mes

a) Humbja e tepeumlrt peumlrmes teuml vjellurave si dhe barkqitjes si dhe

b) Nga procesi i ndryshimit teuml koagulimit teuml gjakut

Neuml keumlteuml rast ndihmon shumeuml dhe eumlshteuml i domosdosheumlm rehidratimi Mbajtja e hidratimit

adekuat mund teuml veumlrehet peumlrmes shenjave stabile vitale si

a) Turgori i leumlkureumls i mireuml

b) Mbushja e kapilareve

c) Qarkullimi i mireuml periferik i gjakut si dhe

d) Prezenca e mjaftueshme e urineumls

Infermieret mund teuml ndihmojneuml shumeuml edhe neuml aspektin moral apo shpirteumlror te keumlta

pacienteuml peumlr arsye se ata kaneuml njeuml veteuml besim shumeuml teuml uleumlt gjateuml seumlmundjes Kjo gjendje

mund teuml paraqitet si shqeteumlsim mbyllje neuml vetvete Kjo situate paraqitet si shkak i

izolimit teuml tyre periodeumls seuml gjateuml teuml seumlmundjes izolimit si dhe koheumlzgjatjes seuml sheumlrimit

Ata kaneuml frikeuml nga distancimi i njereumlzve nga ata peumlr shkak teuml mundeumlsiseuml seuml peumlrcjelljes seuml

infeksionit ndryshimeve negative trupore ndjenja e pa shpreseumls depresionit etj Neuml keumlteuml

rast duhet ta keumlshillojneuml pacientin qeuml ta pranoj vetveten ashtu siccedil eumlshteuml Ta shtojneuml veteuml

besimin ta pranojneuml vetveten si njeuml njeri qeuml vlen Teuml jeteuml i peumlrgjegjsheumlm peumlr veten

Eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi qeuml pacienteumlt teuml keumlshillohen qeuml teuml jeneuml teuml peumlrgjegjsheumlm edhe peumlr teuml

tjereumlt Teuml keneuml njohur peumlr mundeumlsit e shpeumlrndarjes seuml infeksionit tek teuml tjereumlt

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

17

17 Prioritetet e peumlrkujdesjes

1 Zvogeumllimi i ngarkeseumls seuml heparit gjer neuml peumlrmireumlsim

2 Pengimi i komplikimeve

3 Pranimi i situateumls nga ana e pacientit

4 Ti ipen pacientit informata teuml bollshme neuml lidhje me procesin e seumlmundjes prognozeumln

si dhe sheumlrimin

18 Intervenimi i nevojsheumlm

1 Monitorimi i hidratimit peumlrmes marrjes dhe lirimit teuml leumlngjeve

2 Monitorimi i koheumls seuml protrombineumls dhe shenjave teuml gjakderdhjes

3 Teuml shtyhet pacienti qeuml teuml ushqehet ulur neuml meumlnyreuml qeuml teuml zvogeumllohet shtypja neuml hepar

4 Ushqimi teuml jeteuml i shijsheumlm dhe teuml keteuml sa meuml pakeuml ereumlza

5 Teuml minimizohen neuml maksimum kontaktet e afeumlrta me njereumlz

6 Ti sqarohen masat mbrojteumlse neuml lidhje me transmetimin e seumlmundjes dhe prevenimin e

transmetimit tek pacienteumlt e tjereuml dhe familjaret e veteuml

7 Teuml udheumlzohet pacienti qeuml teuml ju ikeuml traumave qeuml mos teuml fitoj hematoma

2 QEumlLLIMI I PUNIMIT

1 Qeumlllimi i pareuml i keumltij punimi eumlshteuml teuml hulumtohet niveli i kujdesit infermieror neuml teuml

seumlmuarit me Hepatit Akut Viral ndash B neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm rdquoIsa Grezdardquo neuml

Gjakoveuml

2 Neuml kuadeumlr teuml keumltij punimi po ashtu si qeumlllim i dyteuml ishte teuml hulumtohet edhe numri

i teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje teuml cileumlt e kaneuml frekuentuar gjegjeumlsisht kaneuml

keumlrkuar sheumlrbime sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml Spital

3 Teuml analizohet mundeumlsia e peumlrmireumlsimit teuml kualitetit teuml sheumlrbimit infermieror ndaj

keumltyre pacienteumlve

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

18

3 MATERIALI DHE METODA

Lloji i hulumtimit Hulumtimi eumlshteuml retrospektiv Burim i teuml dheumlnave kaneuml sheumlrbyer

protokollet e rregjistrimit neuml Repartin Infektiv Njeumlsineuml e Transfuzionit si dhe neuml Njeumlsineuml

e Dializeumls neuml Spitalin Regjional ldquoIsa Grezdardquo neuml Gjakoveuml

Neuml keumlteuml hulumtim retrospektiv neuml teuml tri njeumlsiteuml i kemi gjetur 39 raste Neuml keumlto raste

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml trajtuar neuml repartin Infektiv teuml Spitalit teuml Peumlrgjithsheumlm

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

19

4 REZULTATET

41 Reparti Infektiv

Neuml bazeuml teuml hulumtimit del se neuml teuml tri njeumlsiteuml ku mund teuml trajtohen pacienteumlt me Hpatitin B

neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm neuml Gjakoveuml numri i pacienteumlve nuk eumlshteuml i madheuml por prapeuml

eumlshteuml neuml nivel shqeteumlsues

Neuml Repartin Infektiv gjateuml gjashteuml mujorit teuml pareuml gjithsejeuml janeuml shtruar 11 pacienteuml

Pacienteumlt janeuml nga vendbanime teuml ndryshme teuml regjionit teuml Gjakoveumls me peumlrjashtim teuml dy

pacienteumlve qeuml i peumlrkasin teuml njeumljteumls familje por qeuml nuk janeuml bashkeumlshorteuml Mosha e

pacienteumlve varion nga mosha 4 gjer tek ajo 48 vjeqare

Nr Emri Vendbanimi Mosha Gjinia Diagnoza Tretmani

1 H M K Xerxe 1975 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

2 A S K Demajn 1988 Femeumlr Hepatit

Viral B

Rep

Gjinekologjiseuml

3 R R A Gjakoveuml 1982 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtim neuml

Repart

4 S B M Rahovec 2012 Mashkull Hepatit

Viral B

Leumlshon Repartin

5 L F G Gjakoveuml 1970 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

6 A A H Rahovec 1997 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

7 I H T Junik 1974 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

8 B R A Shishmon 1996 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

9 K Z A Shishmon 1968 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

10 A RG Gjakoveuml 1993 Mashkull Hepatit

Viral B

Vdek

11 Sh S M Hereq 1977 Femeumlr Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

Tabela 1

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

20

Vendbanimi i pacienteve

Grafikoni 1

Sa i peumlrket pacienteumlve teuml hospitalizuar neuml repartin e infektiveumls veumlrehet se ka nga teuml gjitha

vendbanimet teuml cilat i peumlrkasin regjionit teuml Gjakoveumls Ka nga qyteti i Gjakoveumls fshatrave

peumlrreth si dhe nga komunat Rahovec e Junik

Nga kjo veumlrhet se nuk mund teuml themi peumlr prezenceumln e ndonjeuml epidemie por rastet janeuml

sporadike me peumlrjashtim teuml njeuml rasti teuml njeuml familje teuml njeuml fshati teuml Gjakoveumls ku teuml seumlmureuml

janeuml dy aneumltar teuml familjes Neuml bazeuml teuml mosheumls veumlrehet se nuk janeuml neuml maradheumlnje

bashkeumlshortore pra seumlmundja nuk eumlshteuml peumlrcjell peumlrmes aktit seksual por neuml ndonjeuml formeuml

tjeteumlr

27

73

Vendbanimi

Qytet

Fshat

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

21

Gjinia e pacienteve

Grafikoni 2

Sa i peumlrketeuml gjiniseuml seuml teuml infektuarve me hepatitin viral B nuk ka fare dallim sepse nga

njeumlmbeumldhjet personat e infektuar gjashteuml janeuml teuml peumlrkateumlsiseuml gjinore meshkuj ndeumlrsa peseuml

femra

5455

4545

Gjinia

Mashkuj Femra

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

22

Vendi i trajtimit

Grafikoni 3

Mjekimi i pacienteumlve peumlr sa ka sheumlnime gjegjeumlsisht peumlr sa janeuml peumlrcjelleuml neuml aspektin klinik

eumlshteuml neuml nivel shumeuml teuml mireuml Nga teuml gjitheuml pacienteumlt e hospitalizuar veteumlm njeumlri nga ata

ka vdekur

Peumlr tretman teuml meumltutjesheumlm si dhe peumlr sheumlrbime meuml profesionale sheumlndetsore tre pacient

janeuml peumlrcjelleuml neuml QKUK gjegjeumlsisht neuml Klinikeumln Infektive njeuml eumlshteuml peumlrcielleuml neuml repartin e

gjinekologjiseuml peumlr trajtim teuml meumltutjesheumlm peumlr shkak teuml shtatzaniseuml seuml saj kurse teuml tjereumlt

janeuml trajtuar me sukses neuml repartin e seumlmundjeve infektive

Qeuml rastet kaneuml qeneuml sporadike gjegjeumlsisht endemike tregon fakti qeuml veteumlm dy raste kaneuml

qeneuml teuml seuml njeumljteumls familje gjegjeumlsisht teuml teuml njeumljtit vendbanim Neuml keumlteuml aspekt vereumlhet njeuml

peumlrkujdesje e familjareumlve dhe personelit sheumlndetsore qeuml rastet teuml izolohen dhe trajtohen sa

meuml mireuml duke e ditur virulenceumln gjegjeumlsisht mundeumlsineuml e madhe teuml peumlrhapjes seuml keumlsaj

seumlmundje

909

909

4545

2727

909

Trajtimi Leumlshon Repartin

Rep Gjinekologjiseuml

Trajtohet ne Repart

Transfer ne QKUK

Vdes

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

23

42 Njeumlsia e transfuzionit

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml evidentuar neuml Njeumlsin e Transfuzionit neuml Gjakoveuml gjateuml

peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Nr Muaji Diagnoza Raste

1 Janar Hepatit Viral B 7

2 Shkurt Hepatit Viral B 2

3 Mars Hepatit Viral B 5

4 Prill Hepatit Viral B 1

5 Maj Hepatit Viral B 2

6 Qershor Hepatit Viral B 7

Tabela 2

Grafikoni 4

Neuml njeumlsin e transfuzionit neuml meumlnyreuml teuml rregullt beumlhet testimi i dheumlneumlsve e kuptohet edhe teuml

marreumlsve teuml gjakut dhe neumln produkteve teuml tij Neuml data bazen e keumltij institucioni

evidentohen teuml gjitha rastet e identifikuara me Hepatitin B Gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash

01 072016 neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 raste

Edhe pse nuk ka ndonjeuml indikacion teuml mireumlfillteuml shkencor eumlshteuml interesanteuml se neuml tre muaj

kemi shumeuml raste teuml paraqitura ndeumlrsa neuml tre muaj teuml tjereuml janeuml meuml teuml rralla

7 29

2 9

5 21

1 4

2 8

7 29

Paraqitja e rasteve sipas muajve

Janar

Shkurt

Mars

Prill

Maj

Qershor

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

24

Duke analizuar se keumlrkesa peumlr gjak eumlshteuml e rregullt si dhe donatoret e tij lajmeumlrohen neuml

bazeuml teuml keumlrkesave ateumlhereuml nuk mund teuml konkludojmeuml se pse eumlshteuml kjo situateuml e paraqitjes

seuml rasteve Personeli peumlrgjegjeumls i Njeumlsiseuml seuml Transfuzionit deklarohet se gjateuml muajve

janar mars edhe qershor nuk ka pasur ndonjeuml aksion peumlr mbledhjen e gjakut por kaneuml

qeneuml individ teuml cileumlt kaneuml dhuruar gjak peumlr familjaret e tyre

43 Njeumlsia e Dializeumls

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml cileumlt marrin sheumlrbimin e dializeumls neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Numri i

pacienteumlve

Diagnoza Mashkuj Femra Vendbanimi Koha e

trajtimit

Mosha

4 Hepatit Viral

B

1 3 Gjakoveuml 5 ndash 10 vite 45 ndash 67

vjeqar

Tabela 3

Neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml Gjakoveuml sheumlrbimet i marrin 4 pacienteuml teuml cileumlt janeuml teuml infektuar

me Hepatitin Viral B

Pacienteumlt janeuml teuml moshave nga 45 ndash 67 vjeqare dhe koha e qeumlndrimit teuml tyre neuml dializeuml

eumlshteuml nga 5 ndash 10 vite Duke e marreuml peumlr bazeuml seumlmundjen qeuml eumlshteuml mjafteuml agresive dhe qeuml

keumlrkon trajtim specifik veumlrehet se trajtimi i tyre neuml Njeumlsineuml e Dializeumls eumlshteuml mjaft

profesional dhe se sheumlrbimet sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml njeumlsi janeuml kualitative

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

25

5 DISKUTIMI

Neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm teuml Gjakoveumls tretman mjekeumlsor gjateuml gjashteuml mujorit teuml

pareuml teuml keumltij viti kaneuml keumlkuar 11 pacienteuml teuml cileumlt janeuml trajtuar neuml repartin infektiv

Neuml Njeumlsin e Dializeumls gjateuml keumlsaj periode sheumlrbimet janeuml duke i marr kateumlr pacient

Neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 pacienteuml me virusin B

Duke e marreuml peumlr bazeuml keumlteuml numeumlr teuml pacienteumlve evidentohet se infermieret janeuml

neuml kontakt teuml peumlrditsheumlm me ta

Edhe peumlr kundeumlr peumlrkujdesjes seuml mjekeumlve roli i infermierve eumlshteuml i madheuml neuml

trajtimin e ketyre pacienteumlve

Infermieret duhet teuml keneuml peumlrkujdesje sa meuml teuml madhe ndaj keumltyre pacienteumlve neuml teuml

gjitha drejtimet duke filluar nga

Peumlrkujdesja gjateuml puneumls peumlr eliminimin e mundeumlsive peumlr teuml

marr infeksione

Peumlrkujdesja mjekeumlsore ndaj tyre peumlrmes sheumlrbimeve

sheumlndetsore

Edukimi i pacienteumlve neuml aspektin e peumlrkujdesjes ndaj vetvetes

si dhe kujdesi ndaj teuml afeumlrmeumlve qeuml mos teuml peumlrcjellin infeksionin

tek ata

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

26

6 PEumlRFUNDIMI

Duke e analizuar mundeumlsiteuml e lehta teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje si dhe deumlmtimet qeuml

mund teuml shkaktohen gjereuml neuml invaliditet rrezikshmeumlrineuml e peumlrcjelljes seuml keumlsaj seumlmundje

mund teuml sjellim keumlto rekomandime

Sa meuml hereumlt teuml beumlhet diagnostifikimi i seumlmundjes neuml meumlnyreuml qeuml teuml ulet

shkalla e invaliditetit peumlr pacientin si dhe mundeumlsia e peumlrhapjes seuml

infeksionit tek teuml tjereumlt

Teuml beumlhet trajtimi sa meuml profesional dhe kualitativ i keumltyre pacienteumlve

Teuml ofrohen kushtet e trajtimit sa meuml optimale

Teuml beumlhet edukimi i pacienteumlve qeuml teuml keneuml njeuml jeteuml sa meuml teuml sheumlndosheuml si neuml

aspektin e higjienes ushqimit aktiviteteve etj

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

27

Teuml dheumlnat personale

Emri Leonora

Mbiemri Gashi

Data e lindjes 19071992

Kombeumlsia Shqiptare

Vendlindja Gjakoveuml

Vendbanimi Gjakoveuml

Gjendja civile Beqare

Telefoni +38649808015

E-maili noragashi03gmailcom

Shkollimi i meseumlm SHMM ldquoHysni Zajmirdquo Dega pediatri

Shkollimi i larteuml UGJ Fakulteti I Infermieriseuml

Dega Inferieri e peumlrgjithshme

Periudha e peumlrfundimit teuml

universitetit

2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

28

7 REFERENCAT

1 Hepatitis B FAQs for the Public mdash Transmission US Centers for

Disease Control and Prevention (CDC) Retrieved 2011-11-29

2 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D

(December 2011) Hepatitis B prevention diagnosis treatment and

care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136

3 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of

chronic hepatitis B a critical evaluation of standard treatment criteria

and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

4 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT

OF PERSONS WITH CHRONIC HEPATITIS B INFECTION (PDF)

World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

5 Villa E Fattovich G Mauro A Pasino M (January 2011) Natural

history of chronic HBV infection special emphasis on the prognostic

implications of the inactive carrier state versus chronic

hepatitis Digestive and Liver Disease 43 (Suppl 1) S8ndash

14 doi101016S1590-8658(10)60686-X

6 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd

ndash Zagreb 1984

7 Stefanovic S I saradnici Interna Medicina Medicinska knjiga

Beograd ndash Zagreb 1988

Page 13: UNIVERSITETI “FEHMI AGANI” GJAKOVË · 2017-03-01 · Leukocitet: mund të paraqitet leukopenija, leukocitoza, monocitoza, Limfocitet: janë të pranishme limfocitet atipike Sheqeri

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

12

12 Simptomat e hepatiti akut

Shumica e teuml infektuareumlve nuk zhvillojneuml simptoma gjateuml fazeumls akute teuml infeksionit me

hepatit B Ndonjeuml simptomeuml qeuml mund teuml shfaqet eumlshteuml e ngjashme me simptomat e gripit

ku peumlrfshijneuml ethen lodhjen dhimbje teuml muskujve dhe kyccedileve humbje teuml oreksit dhe teuml

vjella Veteumlm 1 e individeumlve teuml infektuar shfaqin probleme serioze ndeumlrkoheuml qeuml

organizmi i tyre eumlshteuml duke luftuar me virusin Simptomat serioze peumlrfshijneuml nauzeneuml teuml

vjellat zverdhje teuml leumlkureumls dhe teuml syve teuml quajtur ikter(verdheumlz) Stomaku i keumltyre

pacienteumlve mund teuml zmadhohet Kjo gjeumlndje eumlshteuml keumlrceumlnuse peumlr jeteumln dhe keumlrkon

veumlmendje teuml menjeumlhershme mjekeumlsore

Simptomat e hepatiti kronik

Hepatiti B ndryshe quhet dhe infeksion i heshtur sepse shumica e individeumlve nuk dineuml qeuml

janeuml teuml infektuar Personat me hepatit B kronik mund teuml jetojneuml peumlr dekada pa pasur asnjeuml

simptomeuml Edhe pse nuk kaneuml simptoma virusi i hepatit B shkakton neuml heshtje deumlmtime

teuml meumllccediliseuml per vite me radheuml Neuml meumllccedili infeksioni me hepatit B kronik mund teuml ccedilojeuml neuml

cirozeuml e cila eumlsheuml njeuml gjeumlndje ku qelizat e meumllccediliseuml infiltrohen nga indi fibrotik Kjo e beumln

meumllccedilineuml meuml pak efektive ndeumlrsa neuml cirozeumln e avancuar meumllccedilia nuk funksionon meuml duke

zhvilluar insuficcedilienceuml hepatike Pacienteumlt me hepatit B kronik janeuml neuml rrezik peumlr

zhvillimin e kancerit teuml meumllccediliseuml Simptomat neuml keumlto raste nuk janeuml specifike

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

13

Pacienteumlt mund teuml mos keneuml simptoma ose mund teuml peumlrjetojneuml dhimbje abdominale dhe

meumllccedilia e tyre mund teuml jeteuml e zmadhuar dhe e enjtur si dhe mund teuml keneuml humbje neuml pesheuml

dhe ethe

13 Diagnoza

Njeuml analizeuml e thjeshteuml gjaku mund teuml diagnstifikojeuml lehteumlsisht njeuml infeksion me hepatit B

Ky test diagnostifikues keumlrkon antigeneumlt dhe antitrupat neuml gjak Neumlse mendoni se jeni

infektuar koheumlt e fundit duhet teuml kalojneuml nga 4 ndash 6 javeuml neuml meumlnyreuml qeuml virusi teuml gjendet neuml

gjakun tuaj8

Neumlse testi tregon se ju nuk jeni i infektuar me hepatit B mos harroni qeuml jeni akoma neuml

risk Merrni vaksineumln e hepatit B 6 muaj pasi ju keni kuptuar qeuml jeni i infektuar duhet teuml

beumlni njeuml tjeteumlr analizeuml gjaku Neumlse virusi nuk shfaqet do teuml thoteuml qeuml ju jeni imun ndaj

hepatit B dhe nuk mund teuml infektoheni seumlrish

Neumlse virusi eumlshteuml ende i pranisheumlm ateumlhereuml ju keni njeuml infeksion kronik me hepatit B

Neumlse njeuml pacient ka hepatit B kronik duhet teuml beumlneuml ccedildo 6 muaj kontrolle teuml rregullta te

mjeku specialist peumlr seumlmundjet e meumllccediliseuml (hepatologu) Mjeku do teuml beumljeuml ekzaminimin

fizik analiza gjaku si dhe EKO teuml meumllccediliseuml9

Disa prej analizave teuml gjakut teuml rekomanduara prej doktorit peumlrfshijneuml ALT (njeuml enzimeuml e

meumllccediliseuml qeuml tregon peumlr deumlmtime teuml organit) ngarkesa e virusit ( sasia e virusit hepatit B neuml

gjak) dhe AFP (qeuml tregon peumlr kancer teuml heparit) Disa pacienteuml mund teuml keneuml nevojeuml peumlr

biopsi

8 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D (December 2011) Hepatitis B

prevention diagnosis treatment and care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136 9 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT OF PERSONS WITH CHRONIC

HEPATITIS B INFECTION (PDF) World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

14

14 Trajtimi i Hepatitit B

Neuml rastin e infeksionit akut me hepatit B nuk ka njeuml trajtim teuml peumlrgjithsheumlm

Rekomandohet pushimi neuml krevat dhe menaxhimi i simptomave Organizmi do teuml luftojeuml

virusin permes mekanizmave teuml tij mbrojteumls Peumlr infeksionin kronik me hepatit B ende

nuk ka njeuml kureuml teuml ploteuml Gjithsesi pjesa meuml e madhe e teuml infektuareumlve me hepatit B

kronik mund teuml presin teuml jetojneuml gjateuml dhe teuml beumljneuml njeuml jeteuml teuml sheumlndetshme

Ka mjekime qeuml ndihmojneuml ngadalsimin e progresit teuml seumlmundjes seuml meumllccediliseuml duke ulur

aktivitetin e virusit Edhe pse jo teuml gjitheuml individeumlt me hepatit B kronik kaneuml nevojeuml peumlr

mjekim Mjeku do teuml teuml keumlrkojeuml teuml beumlsh kontrolle teuml pakteumln dy hereuml neuml vit dhe neuml bazeuml teuml

rezultateve teuml testeve diagnostike do teuml peumlrcaktojeuml edhe formeumln e mjekimit10

15 Diagnoza infermierore

Diagnoza e peumlrcaktuar nga ana e infermiereumlve teuml ushqyerit jo adekuat marrja e ushqimit

meuml e vogeumll se nevojat e organizmit anoreksia mundimi teuml vjellurat

Ndryshimi neuml absorbimin dhe metabolizmin e ushqimeve qeuml geumllltiten staza biliare rritja

e nevojave peumlr kalori averzioni ndaj ushqimeve mos interesimi peumlr ushqim ndryshimi i

ndjenjeumls peumlr shije dhimbje neuml bark humbja e pesheumls tonus i zvogeumlluar i muskujve

10 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT OF PERSONS WITH CHRONIC

HEPATITIS B INFECTION (PDF) World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

15

16 Menagjimi infermieror

1 Pacienti duhet teuml jeteuml i izoluar

2 Pacienti duhet teuml keumlshillohet qeuml teuml pushojeuml (mos teuml sforcohet fizikisht) gjateuml

gjendjes akute si dhe fazeumls me simptoma

3 Teuml peumlrmireumlsohet gjendja e teuml ushqyerit

4 Teuml shfryteumlzohen masat adekuate neuml meumlnyreuml qeuml teuml zvogeumllohet mundeumlsia e

shpeumlrndarjes seuml seumlmundjes

5 Teuml keumlshillohet pacienti qeuml teuml shikon fecesin peumlr prezenceuml teuml meleneumls

6 Teuml sigurohet pacienti peumlr peumlrkujdesjen optimale peumlr higjieneumln e gojeumls si dhe teuml

leumlkureumls

7 Rritja e afteumlsive peumlr kryerjen e puneumlve

a) Teuml keumlshillohet pacienti qeuml teuml pushon kur eumlshteuml i lodhur

b) Teuml ndihmohet pacienti neuml planifikimin e pushimit dhe aktiviteteve

fizike

c) Teuml peumlrkrahet gradualisht peumlr aktivitete dhe ushtrime teuml lehta gjateuml

peumlrmireumlsimit

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

16

Teuml fillohet me sjelljen si dhe ndryshimin e meumlnyreumls seuml jeteseumls neuml meumlnyreuml qeuml ta kthen apo

ta mban pesheumln e nevojshme trupore

Gjateuml infeksioneve me Hepatit Viral B eumlshteuml rrezik qeuml pacienti teuml humbeuml leumlngjet trupore

peumlr mes

a) Humbja e tepeumlrt peumlrmes teuml vjellurave si dhe barkqitjes si dhe

b) Nga procesi i ndryshimit teuml koagulimit teuml gjakut

Neuml keumlteuml rast ndihmon shumeuml dhe eumlshteuml i domosdosheumlm rehidratimi Mbajtja e hidratimit

adekuat mund teuml veumlrehet peumlrmes shenjave stabile vitale si

a) Turgori i leumlkureumls i mireuml

b) Mbushja e kapilareve

c) Qarkullimi i mireuml periferik i gjakut si dhe

d) Prezenca e mjaftueshme e urineumls

Infermieret mund teuml ndihmojneuml shumeuml edhe neuml aspektin moral apo shpirteumlror te keumlta

pacienteuml peumlr arsye se ata kaneuml njeuml veteuml besim shumeuml teuml uleumlt gjateuml seumlmundjes Kjo gjendje

mund teuml paraqitet si shqeteumlsim mbyllje neuml vetvete Kjo situate paraqitet si shkak i

izolimit teuml tyre periodeumls seuml gjateuml teuml seumlmundjes izolimit si dhe koheumlzgjatjes seuml sheumlrimit

Ata kaneuml frikeuml nga distancimi i njereumlzve nga ata peumlr shkak teuml mundeumlsiseuml seuml peumlrcjelljes seuml

infeksionit ndryshimeve negative trupore ndjenja e pa shpreseumls depresionit etj Neuml keumlteuml

rast duhet ta keumlshillojneuml pacientin qeuml ta pranoj vetveten ashtu siccedil eumlshteuml Ta shtojneuml veteuml

besimin ta pranojneuml vetveten si njeuml njeri qeuml vlen Teuml jeteuml i peumlrgjegjsheumlm peumlr veten

Eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi qeuml pacienteumlt teuml keumlshillohen qeuml teuml jeneuml teuml peumlrgjegjsheumlm edhe peumlr teuml

tjereumlt Teuml keneuml njohur peumlr mundeumlsit e shpeumlrndarjes seuml infeksionit tek teuml tjereumlt

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

17

17 Prioritetet e peumlrkujdesjes

1 Zvogeumllimi i ngarkeseumls seuml heparit gjer neuml peumlrmireumlsim

2 Pengimi i komplikimeve

3 Pranimi i situateumls nga ana e pacientit

4 Ti ipen pacientit informata teuml bollshme neuml lidhje me procesin e seumlmundjes prognozeumln

si dhe sheumlrimin

18 Intervenimi i nevojsheumlm

1 Monitorimi i hidratimit peumlrmes marrjes dhe lirimit teuml leumlngjeve

2 Monitorimi i koheumls seuml protrombineumls dhe shenjave teuml gjakderdhjes

3 Teuml shtyhet pacienti qeuml teuml ushqehet ulur neuml meumlnyreuml qeuml teuml zvogeumllohet shtypja neuml hepar

4 Ushqimi teuml jeteuml i shijsheumlm dhe teuml keteuml sa meuml pakeuml ereumlza

5 Teuml minimizohen neuml maksimum kontaktet e afeumlrta me njereumlz

6 Ti sqarohen masat mbrojteumlse neuml lidhje me transmetimin e seumlmundjes dhe prevenimin e

transmetimit tek pacienteumlt e tjereuml dhe familjaret e veteuml

7 Teuml udheumlzohet pacienti qeuml teuml ju ikeuml traumave qeuml mos teuml fitoj hematoma

2 QEumlLLIMI I PUNIMIT

1 Qeumlllimi i pareuml i keumltij punimi eumlshteuml teuml hulumtohet niveli i kujdesit infermieror neuml teuml

seumlmuarit me Hepatit Akut Viral ndash B neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm rdquoIsa Grezdardquo neuml

Gjakoveuml

2 Neuml kuadeumlr teuml keumltij punimi po ashtu si qeumlllim i dyteuml ishte teuml hulumtohet edhe numri

i teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje teuml cileumlt e kaneuml frekuentuar gjegjeumlsisht kaneuml

keumlrkuar sheumlrbime sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml Spital

3 Teuml analizohet mundeumlsia e peumlrmireumlsimit teuml kualitetit teuml sheumlrbimit infermieror ndaj

keumltyre pacienteumlve

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

18

3 MATERIALI DHE METODA

Lloji i hulumtimit Hulumtimi eumlshteuml retrospektiv Burim i teuml dheumlnave kaneuml sheumlrbyer

protokollet e rregjistrimit neuml Repartin Infektiv Njeumlsineuml e Transfuzionit si dhe neuml Njeumlsineuml

e Dializeumls neuml Spitalin Regjional ldquoIsa Grezdardquo neuml Gjakoveuml

Neuml keumlteuml hulumtim retrospektiv neuml teuml tri njeumlsiteuml i kemi gjetur 39 raste Neuml keumlto raste

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml trajtuar neuml repartin Infektiv teuml Spitalit teuml Peumlrgjithsheumlm

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

19

4 REZULTATET

41 Reparti Infektiv

Neuml bazeuml teuml hulumtimit del se neuml teuml tri njeumlsiteuml ku mund teuml trajtohen pacienteumlt me Hpatitin B

neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm neuml Gjakoveuml numri i pacienteumlve nuk eumlshteuml i madheuml por prapeuml

eumlshteuml neuml nivel shqeteumlsues

Neuml Repartin Infektiv gjateuml gjashteuml mujorit teuml pareuml gjithsejeuml janeuml shtruar 11 pacienteuml

Pacienteumlt janeuml nga vendbanime teuml ndryshme teuml regjionit teuml Gjakoveumls me peumlrjashtim teuml dy

pacienteumlve qeuml i peumlrkasin teuml njeumljteumls familje por qeuml nuk janeuml bashkeumlshorteuml Mosha e

pacienteumlve varion nga mosha 4 gjer tek ajo 48 vjeqare

Nr Emri Vendbanimi Mosha Gjinia Diagnoza Tretmani

1 H M K Xerxe 1975 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

2 A S K Demajn 1988 Femeumlr Hepatit

Viral B

Rep

Gjinekologjiseuml

3 R R A Gjakoveuml 1982 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtim neuml

Repart

4 S B M Rahovec 2012 Mashkull Hepatit

Viral B

Leumlshon Repartin

5 L F G Gjakoveuml 1970 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

6 A A H Rahovec 1997 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

7 I H T Junik 1974 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

8 B R A Shishmon 1996 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

9 K Z A Shishmon 1968 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

10 A RG Gjakoveuml 1993 Mashkull Hepatit

Viral B

Vdek

11 Sh S M Hereq 1977 Femeumlr Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

Tabela 1

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

20

Vendbanimi i pacienteve

Grafikoni 1

Sa i peumlrket pacienteumlve teuml hospitalizuar neuml repartin e infektiveumls veumlrehet se ka nga teuml gjitha

vendbanimet teuml cilat i peumlrkasin regjionit teuml Gjakoveumls Ka nga qyteti i Gjakoveumls fshatrave

peumlrreth si dhe nga komunat Rahovec e Junik

Nga kjo veumlrhet se nuk mund teuml themi peumlr prezenceumln e ndonjeuml epidemie por rastet janeuml

sporadike me peumlrjashtim teuml njeuml rasti teuml njeuml familje teuml njeuml fshati teuml Gjakoveumls ku teuml seumlmureuml

janeuml dy aneumltar teuml familjes Neuml bazeuml teuml mosheumls veumlrehet se nuk janeuml neuml maradheumlnje

bashkeumlshortore pra seumlmundja nuk eumlshteuml peumlrcjell peumlrmes aktit seksual por neuml ndonjeuml formeuml

tjeteumlr

27

73

Vendbanimi

Qytet

Fshat

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

21

Gjinia e pacienteve

Grafikoni 2

Sa i peumlrketeuml gjiniseuml seuml teuml infektuarve me hepatitin viral B nuk ka fare dallim sepse nga

njeumlmbeumldhjet personat e infektuar gjashteuml janeuml teuml peumlrkateumlsiseuml gjinore meshkuj ndeumlrsa peseuml

femra

5455

4545

Gjinia

Mashkuj Femra

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

22

Vendi i trajtimit

Grafikoni 3

Mjekimi i pacienteumlve peumlr sa ka sheumlnime gjegjeumlsisht peumlr sa janeuml peumlrcjelleuml neuml aspektin klinik

eumlshteuml neuml nivel shumeuml teuml mireuml Nga teuml gjitheuml pacienteumlt e hospitalizuar veteumlm njeumlri nga ata

ka vdekur

Peumlr tretman teuml meumltutjesheumlm si dhe peumlr sheumlrbime meuml profesionale sheumlndetsore tre pacient

janeuml peumlrcjelleuml neuml QKUK gjegjeumlsisht neuml Klinikeumln Infektive njeuml eumlshteuml peumlrcielleuml neuml repartin e

gjinekologjiseuml peumlr trajtim teuml meumltutjesheumlm peumlr shkak teuml shtatzaniseuml seuml saj kurse teuml tjereumlt

janeuml trajtuar me sukses neuml repartin e seumlmundjeve infektive

Qeuml rastet kaneuml qeneuml sporadike gjegjeumlsisht endemike tregon fakti qeuml veteumlm dy raste kaneuml

qeneuml teuml seuml njeumljteumls familje gjegjeumlsisht teuml teuml njeumljtit vendbanim Neuml keumlteuml aspekt vereumlhet njeuml

peumlrkujdesje e familjareumlve dhe personelit sheumlndetsore qeuml rastet teuml izolohen dhe trajtohen sa

meuml mireuml duke e ditur virulenceumln gjegjeumlsisht mundeumlsineuml e madhe teuml peumlrhapjes seuml keumlsaj

seumlmundje

909

909

4545

2727

909

Trajtimi Leumlshon Repartin

Rep Gjinekologjiseuml

Trajtohet ne Repart

Transfer ne QKUK

Vdes

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

23

42 Njeumlsia e transfuzionit

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml evidentuar neuml Njeumlsin e Transfuzionit neuml Gjakoveuml gjateuml

peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Nr Muaji Diagnoza Raste

1 Janar Hepatit Viral B 7

2 Shkurt Hepatit Viral B 2

3 Mars Hepatit Viral B 5

4 Prill Hepatit Viral B 1

5 Maj Hepatit Viral B 2

6 Qershor Hepatit Viral B 7

Tabela 2

Grafikoni 4

Neuml njeumlsin e transfuzionit neuml meumlnyreuml teuml rregullt beumlhet testimi i dheumlneumlsve e kuptohet edhe teuml

marreumlsve teuml gjakut dhe neumln produkteve teuml tij Neuml data bazen e keumltij institucioni

evidentohen teuml gjitha rastet e identifikuara me Hepatitin B Gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash

01 072016 neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 raste

Edhe pse nuk ka ndonjeuml indikacion teuml mireumlfillteuml shkencor eumlshteuml interesanteuml se neuml tre muaj

kemi shumeuml raste teuml paraqitura ndeumlrsa neuml tre muaj teuml tjereuml janeuml meuml teuml rralla

7 29

2 9

5 21

1 4

2 8

7 29

Paraqitja e rasteve sipas muajve

Janar

Shkurt

Mars

Prill

Maj

Qershor

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

24

Duke analizuar se keumlrkesa peumlr gjak eumlshteuml e rregullt si dhe donatoret e tij lajmeumlrohen neuml

bazeuml teuml keumlrkesave ateumlhereuml nuk mund teuml konkludojmeuml se pse eumlshteuml kjo situateuml e paraqitjes

seuml rasteve Personeli peumlrgjegjeumls i Njeumlsiseuml seuml Transfuzionit deklarohet se gjateuml muajve

janar mars edhe qershor nuk ka pasur ndonjeuml aksion peumlr mbledhjen e gjakut por kaneuml

qeneuml individ teuml cileumlt kaneuml dhuruar gjak peumlr familjaret e tyre

43 Njeumlsia e Dializeumls

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml cileumlt marrin sheumlrbimin e dializeumls neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Numri i

pacienteumlve

Diagnoza Mashkuj Femra Vendbanimi Koha e

trajtimit

Mosha

4 Hepatit Viral

B

1 3 Gjakoveuml 5 ndash 10 vite 45 ndash 67

vjeqar

Tabela 3

Neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml Gjakoveuml sheumlrbimet i marrin 4 pacienteuml teuml cileumlt janeuml teuml infektuar

me Hepatitin Viral B

Pacienteumlt janeuml teuml moshave nga 45 ndash 67 vjeqare dhe koha e qeumlndrimit teuml tyre neuml dializeuml

eumlshteuml nga 5 ndash 10 vite Duke e marreuml peumlr bazeuml seumlmundjen qeuml eumlshteuml mjafteuml agresive dhe qeuml

keumlrkon trajtim specifik veumlrehet se trajtimi i tyre neuml Njeumlsineuml e Dializeumls eumlshteuml mjaft

profesional dhe se sheumlrbimet sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml njeumlsi janeuml kualitative

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

25

5 DISKUTIMI

Neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm teuml Gjakoveumls tretman mjekeumlsor gjateuml gjashteuml mujorit teuml

pareuml teuml keumltij viti kaneuml keumlkuar 11 pacienteuml teuml cileumlt janeuml trajtuar neuml repartin infektiv

Neuml Njeumlsin e Dializeumls gjateuml keumlsaj periode sheumlrbimet janeuml duke i marr kateumlr pacient

Neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 pacienteuml me virusin B

Duke e marreuml peumlr bazeuml keumlteuml numeumlr teuml pacienteumlve evidentohet se infermieret janeuml

neuml kontakt teuml peumlrditsheumlm me ta

Edhe peumlr kundeumlr peumlrkujdesjes seuml mjekeumlve roli i infermierve eumlshteuml i madheuml neuml

trajtimin e ketyre pacienteumlve

Infermieret duhet teuml keneuml peumlrkujdesje sa meuml teuml madhe ndaj keumltyre pacienteumlve neuml teuml

gjitha drejtimet duke filluar nga

Peumlrkujdesja gjateuml puneumls peumlr eliminimin e mundeumlsive peumlr teuml

marr infeksione

Peumlrkujdesja mjekeumlsore ndaj tyre peumlrmes sheumlrbimeve

sheumlndetsore

Edukimi i pacienteumlve neuml aspektin e peumlrkujdesjes ndaj vetvetes

si dhe kujdesi ndaj teuml afeumlrmeumlve qeuml mos teuml peumlrcjellin infeksionin

tek ata

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

26

6 PEumlRFUNDIMI

Duke e analizuar mundeumlsiteuml e lehta teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje si dhe deumlmtimet qeuml

mund teuml shkaktohen gjereuml neuml invaliditet rrezikshmeumlrineuml e peumlrcjelljes seuml keumlsaj seumlmundje

mund teuml sjellim keumlto rekomandime

Sa meuml hereumlt teuml beumlhet diagnostifikimi i seumlmundjes neuml meumlnyreuml qeuml teuml ulet

shkalla e invaliditetit peumlr pacientin si dhe mundeumlsia e peumlrhapjes seuml

infeksionit tek teuml tjereumlt

Teuml beumlhet trajtimi sa meuml profesional dhe kualitativ i keumltyre pacienteumlve

Teuml ofrohen kushtet e trajtimit sa meuml optimale

Teuml beumlhet edukimi i pacienteumlve qeuml teuml keneuml njeuml jeteuml sa meuml teuml sheumlndosheuml si neuml

aspektin e higjienes ushqimit aktiviteteve etj

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

27

Teuml dheumlnat personale

Emri Leonora

Mbiemri Gashi

Data e lindjes 19071992

Kombeumlsia Shqiptare

Vendlindja Gjakoveuml

Vendbanimi Gjakoveuml

Gjendja civile Beqare

Telefoni +38649808015

E-maili noragashi03gmailcom

Shkollimi i meseumlm SHMM ldquoHysni Zajmirdquo Dega pediatri

Shkollimi i larteuml UGJ Fakulteti I Infermieriseuml

Dega Inferieri e peumlrgjithshme

Periudha e peumlrfundimit teuml

universitetit

2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

28

7 REFERENCAT

1 Hepatitis B FAQs for the Public mdash Transmission US Centers for

Disease Control and Prevention (CDC) Retrieved 2011-11-29

2 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D

(December 2011) Hepatitis B prevention diagnosis treatment and

care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136

3 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of

chronic hepatitis B a critical evaluation of standard treatment criteria

and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

4 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT

OF PERSONS WITH CHRONIC HEPATITIS B INFECTION (PDF)

World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

5 Villa E Fattovich G Mauro A Pasino M (January 2011) Natural

history of chronic HBV infection special emphasis on the prognostic

implications of the inactive carrier state versus chronic

hepatitis Digestive and Liver Disease 43 (Suppl 1) S8ndash

14 doi101016S1590-8658(10)60686-X

6 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd

ndash Zagreb 1984

7 Stefanovic S I saradnici Interna Medicina Medicinska knjiga

Beograd ndash Zagreb 1988

Page 14: UNIVERSITETI “FEHMI AGANI” GJAKOVË · 2017-03-01 · Leukocitet: mund të paraqitet leukopenija, leukocitoza, monocitoza, Limfocitet: janë të pranishme limfocitet atipike Sheqeri

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

13

Pacienteumlt mund teuml mos keneuml simptoma ose mund teuml peumlrjetojneuml dhimbje abdominale dhe

meumllccedilia e tyre mund teuml jeteuml e zmadhuar dhe e enjtur si dhe mund teuml keneuml humbje neuml pesheuml

dhe ethe

13 Diagnoza

Njeuml analizeuml e thjeshteuml gjaku mund teuml diagnstifikojeuml lehteumlsisht njeuml infeksion me hepatit B

Ky test diagnostifikues keumlrkon antigeneumlt dhe antitrupat neuml gjak Neumlse mendoni se jeni

infektuar koheumlt e fundit duhet teuml kalojneuml nga 4 ndash 6 javeuml neuml meumlnyreuml qeuml virusi teuml gjendet neuml

gjakun tuaj8

Neumlse testi tregon se ju nuk jeni i infektuar me hepatit B mos harroni qeuml jeni akoma neuml

risk Merrni vaksineumln e hepatit B 6 muaj pasi ju keni kuptuar qeuml jeni i infektuar duhet teuml

beumlni njeuml tjeteumlr analizeuml gjaku Neumlse virusi nuk shfaqet do teuml thoteuml qeuml ju jeni imun ndaj

hepatit B dhe nuk mund teuml infektoheni seumlrish

Neumlse virusi eumlshteuml ende i pranisheumlm ateumlhereuml ju keni njeuml infeksion kronik me hepatit B

Neumlse njeuml pacient ka hepatit B kronik duhet teuml beumlneuml ccedildo 6 muaj kontrolle teuml rregullta te

mjeku specialist peumlr seumlmundjet e meumllccediliseuml (hepatologu) Mjeku do teuml beumljeuml ekzaminimin

fizik analiza gjaku si dhe EKO teuml meumllccediliseuml9

Disa prej analizave teuml gjakut teuml rekomanduara prej doktorit peumlrfshijneuml ALT (njeuml enzimeuml e

meumllccediliseuml qeuml tregon peumlr deumlmtime teuml organit) ngarkesa e virusit ( sasia e virusit hepatit B neuml

gjak) dhe AFP (qeuml tregon peumlr kancer teuml heparit) Disa pacienteuml mund teuml keneuml nevojeuml peumlr

biopsi

8 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D (December 2011) Hepatitis B

prevention diagnosis treatment and care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136 9 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT OF PERSONS WITH CHRONIC

HEPATITIS B INFECTION (PDF) World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

14

14 Trajtimi i Hepatitit B

Neuml rastin e infeksionit akut me hepatit B nuk ka njeuml trajtim teuml peumlrgjithsheumlm

Rekomandohet pushimi neuml krevat dhe menaxhimi i simptomave Organizmi do teuml luftojeuml

virusin permes mekanizmave teuml tij mbrojteumls Peumlr infeksionin kronik me hepatit B ende

nuk ka njeuml kureuml teuml ploteuml Gjithsesi pjesa meuml e madhe e teuml infektuareumlve me hepatit B

kronik mund teuml presin teuml jetojneuml gjateuml dhe teuml beumljneuml njeuml jeteuml teuml sheumlndetshme

Ka mjekime qeuml ndihmojneuml ngadalsimin e progresit teuml seumlmundjes seuml meumllccediliseuml duke ulur

aktivitetin e virusit Edhe pse jo teuml gjitheuml individeumlt me hepatit B kronik kaneuml nevojeuml peumlr

mjekim Mjeku do teuml teuml keumlrkojeuml teuml beumlsh kontrolle teuml pakteumln dy hereuml neuml vit dhe neuml bazeuml teuml

rezultateve teuml testeve diagnostike do teuml peumlrcaktojeuml edhe formeumln e mjekimit10

15 Diagnoza infermierore

Diagnoza e peumlrcaktuar nga ana e infermiereumlve teuml ushqyerit jo adekuat marrja e ushqimit

meuml e vogeumll se nevojat e organizmit anoreksia mundimi teuml vjellurat

Ndryshimi neuml absorbimin dhe metabolizmin e ushqimeve qeuml geumllltiten staza biliare rritja

e nevojave peumlr kalori averzioni ndaj ushqimeve mos interesimi peumlr ushqim ndryshimi i

ndjenjeumls peumlr shije dhimbje neuml bark humbja e pesheumls tonus i zvogeumlluar i muskujve

10 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT OF PERSONS WITH CHRONIC

HEPATITIS B INFECTION (PDF) World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

15

16 Menagjimi infermieror

1 Pacienti duhet teuml jeteuml i izoluar

2 Pacienti duhet teuml keumlshillohet qeuml teuml pushojeuml (mos teuml sforcohet fizikisht) gjateuml

gjendjes akute si dhe fazeumls me simptoma

3 Teuml peumlrmireumlsohet gjendja e teuml ushqyerit

4 Teuml shfryteumlzohen masat adekuate neuml meumlnyreuml qeuml teuml zvogeumllohet mundeumlsia e

shpeumlrndarjes seuml seumlmundjes

5 Teuml keumlshillohet pacienti qeuml teuml shikon fecesin peumlr prezenceuml teuml meleneumls

6 Teuml sigurohet pacienti peumlr peumlrkujdesjen optimale peumlr higjieneumln e gojeumls si dhe teuml

leumlkureumls

7 Rritja e afteumlsive peumlr kryerjen e puneumlve

a) Teuml keumlshillohet pacienti qeuml teuml pushon kur eumlshteuml i lodhur

b) Teuml ndihmohet pacienti neuml planifikimin e pushimit dhe aktiviteteve

fizike

c) Teuml peumlrkrahet gradualisht peumlr aktivitete dhe ushtrime teuml lehta gjateuml

peumlrmireumlsimit

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

16

Teuml fillohet me sjelljen si dhe ndryshimin e meumlnyreumls seuml jeteseumls neuml meumlnyreuml qeuml ta kthen apo

ta mban pesheumln e nevojshme trupore

Gjateuml infeksioneve me Hepatit Viral B eumlshteuml rrezik qeuml pacienti teuml humbeuml leumlngjet trupore

peumlr mes

a) Humbja e tepeumlrt peumlrmes teuml vjellurave si dhe barkqitjes si dhe

b) Nga procesi i ndryshimit teuml koagulimit teuml gjakut

Neuml keumlteuml rast ndihmon shumeuml dhe eumlshteuml i domosdosheumlm rehidratimi Mbajtja e hidratimit

adekuat mund teuml veumlrehet peumlrmes shenjave stabile vitale si

a) Turgori i leumlkureumls i mireuml

b) Mbushja e kapilareve

c) Qarkullimi i mireuml periferik i gjakut si dhe

d) Prezenca e mjaftueshme e urineumls

Infermieret mund teuml ndihmojneuml shumeuml edhe neuml aspektin moral apo shpirteumlror te keumlta

pacienteuml peumlr arsye se ata kaneuml njeuml veteuml besim shumeuml teuml uleumlt gjateuml seumlmundjes Kjo gjendje

mund teuml paraqitet si shqeteumlsim mbyllje neuml vetvete Kjo situate paraqitet si shkak i

izolimit teuml tyre periodeumls seuml gjateuml teuml seumlmundjes izolimit si dhe koheumlzgjatjes seuml sheumlrimit

Ata kaneuml frikeuml nga distancimi i njereumlzve nga ata peumlr shkak teuml mundeumlsiseuml seuml peumlrcjelljes seuml

infeksionit ndryshimeve negative trupore ndjenja e pa shpreseumls depresionit etj Neuml keumlteuml

rast duhet ta keumlshillojneuml pacientin qeuml ta pranoj vetveten ashtu siccedil eumlshteuml Ta shtojneuml veteuml

besimin ta pranojneuml vetveten si njeuml njeri qeuml vlen Teuml jeteuml i peumlrgjegjsheumlm peumlr veten

Eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi qeuml pacienteumlt teuml keumlshillohen qeuml teuml jeneuml teuml peumlrgjegjsheumlm edhe peumlr teuml

tjereumlt Teuml keneuml njohur peumlr mundeumlsit e shpeumlrndarjes seuml infeksionit tek teuml tjereumlt

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

17

17 Prioritetet e peumlrkujdesjes

1 Zvogeumllimi i ngarkeseumls seuml heparit gjer neuml peumlrmireumlsim

2 Pengimi i komplikimeve

3 Pranimi i situateumls nga ana e pacientit

4 Ti ipen pacientit informata teuml bollshme neuml lidhje me procesin e seumlmundjes prognozeumln

si dhe sheumlrimin

18 Intervenimi i nevojsheumlm

1 Monitorimi i hidratimit peumlrmes marrjes dhe lirimit teuml leumlngjeve

2 Monitorimi i koheumls seuml protrombineumls dhe shenjave teuml gjakderdhjes

3 Teuml shtyhet pacienti qeuml teuml ushqehet ulur neuml meumlnyreuml qeuml teuml zvogeumllohet shtypja neuml hepar

4 Ushqimi teuml jeteuml i shijsheumlm dhe teuml keteuml sa meuml pakeuml ereumlza

5 Teuml minimizohen neuml maksimum kontaktet e afeumlrta me njereumlz

6 Ti sqarohen masat mbrojteumlse neuml lidhje me transmetimin e seumlmundjes dhe prevenimin e

transmetimit tek pacienteumlt e tjereuml dhe familjaret e veteuml

7 Teuml udheumlzohet pacienti qeuml teuml ju ikeuml traumave qeuml mos teuml fitoj hematoma

2 QEumlLLIMI I PUNIMIT

1 Qeumlllimi i pareuml i keumltij punimi eumlshteuml teuml hulumtohet niveli i kujdesit infermieror neuml teuml

seumlmuarit me Hepatit Akut Viral ndash B neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm rdquoIsa Grezdardquo neuml

Gjakoveuml

2 Neuml kuadeumlr teuml keumltij punimi po ashtu si qeumlllim i dyteuml ishte teuml hulumtohet edhe numri

i teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje teuml cileumlt e kaneuml frekuentuar gjegjeumlsisht kaneuml

keumlrkuar sheumlrbime sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml Spital

3 Teuml analizohet mundeumlsia e peumlrmireumlsimit teuml kualitetit teuml sheumlrbimit infermieror ndaj

keumltyre pacienteumlve

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

18

3 MATERIALI DHE METODA

Lloji i hulumtimit Hulumtimi eumlshteuml retrospektiv Burim i teuml dheumlnave kaneuml sheumlrbyer

protokollet e rregjistrimit neuml Repartin Infektiv Njeumlsineuml e Transfuzionit si dhe neuml Njeumlsineuml

e Dializeumls neuml Spitalin Regjional ldquoIsa Grezdardquo neuml Gjakoveuml

Neuml keumlteuml hulumtim retrospektiv neuml teuml tri njeumlsiteuml i kemi gjetur 39 raste Neuml keumlto raste

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml trajtuar neuml repartin Infektiv teuml Spitalit teuml Peumlrgjithsheumlm

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

19

4 REZULTATET

41 Reparti Infektiv

Neuml bazeuml teuml hulumtimit del se neuml teuml tri njeumlsiteuml ku mund teuml trajtohen pacienteumlt me Hpatitin B

neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm neuml Gjakoveuml numri i pacienteumlve nuk eumlshteuml i madheuml por prapeuml

eumlshteuml neuml nivel shqeteumlsues

Neuml Repartin Infektiv gjateuml gjashteuml mujorit teuml pareuml gjithsejeuml janeuml shtruar 11 pacienteuml

Pacienteumlt janeuml nga vendbanime teuml ndryshme teuml regjionit teuml Gjakoveumls me peumlrjashtim teuml dy

pacienteumlve qeuml i peumlrkasin teuml njeumljteumls familje por qeuml nuk janeuml bashkeumlshorteuml Mosha e

pacienteumlve varion nga mosha 4 gjer tek ajo 48 vjeqare

Nr Emri Vendbanimi Mosha Gjinia Diagnoza Tretmani

1 H M K Xerxe 1975 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

2 A S K Demajn 1988 Femeumlr Hepatit

Viral B

Rep

Gjinekologjiseuml

3 R R A Gjakoveuml 1982 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtim neuml

Repart

4 S B M Rahovec 2012 Mashkull Hepatit

Viral B

Leumlshon Repartin

5 L F G Gjakoveuml 1970 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

6 A A H Rahovec 1997 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

7 I H T Junik 1974 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

8 B R A Shishmon 1996 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

9 K Z A Shishmon 1968 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

10 A RG Gjakoveuml 1993 Mashkull Hepatit

Viral B

Vdek

11 Sh S M Hereq 1977 Femeumlr Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

Tabela 1

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

20

Vendbanimi i pacienteve

Grafikoni 1

Sa i peumlrket pacienteumlve teuml hospitalizuar neuml repartin e infektiveumls veumlrehet se ka nga teuml gjitha

vendbanimet teuml cilat i peumlrkasin regjionit teuml Gjakoveumls Ka nga qyteti i Gjakoveumls fshatrave

peumlrreth si dhe nga komunat Rahovec e Junik

Nga kjo veumlrhet se nuk mund teuml themi peumlr prezenceumln e ndonjeuml epidemie por rastet janeuml

sporadike me peumlrjashtim teuml njeuml rasti teuml njeuml familje teuml njeuml fshati teuml Gjakoveumls ku teuml seumlmureuml

janeuml dy aneumltar teuml familjes Neuml bazeuml teuml mosheumls veumlrehet se nuk janeuml neuml maradheumlnje

bashkeumlshortore pra seumlmundja nuk eumlshteuml peumlrcjell peumlrmes aktit seksual por neuml ndonjeuml formeuml

tjeteumlr

27

73

Vendbanimi

Qytet

Fshat

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

21

Gjinia e pacienteve

Grafikoni 2

Sa i peumlrketeuml gjiniseuml seuml teuml infektuarve me hepatitin viral B nuk ka fare dallim sepse nga

njeumlmbeumldhjet personat e infektuar gjashteuml janeuml teuml peumlrkateumlsiseuml gjinore meshkuj ndeumlrsa peseuml

femra

5455

4545

Gjinia

Mashkuj Femra

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

22

Vendi i trajtimit

Grafikoni 3

Mjekimi i pacienteumlve peumlr sa ka sheumlnime gjegjeumlsisht peumlr sa janeuml peumlrcjelleuml neuml aspektin klinik

eumlshteuml neuml nivel shumeuml teuml mireuml Nga teuml gjitheuml pacienteumlt e hospitalizuar veteumlm njeumlri nga ata

ka vdekur

Peumlr tretman teuml meumltutjesheumlm si dhe peumlr sheumlrbime meuml profesionale sheumlndetsore tre pacient

janeuml peumlrcjelleuml neuml QKUK gjegjeumlsisht neuml Klinikeumln Infektive njeuml eumlshteuml peumlrcielleuml neuml repartin e

gjinekologjiseuml peumlr trajtim teuml meumltutjesheumlm peumlr shkak teuml shtatzaniseuml seuml saj kurse teuml tjereumlt

janeuml trajtuar me sukses neuml repartin e seumlmundjeve infektive

Qeuml rastet kaneuml qeneuml sporadike gjegjeumlsisht endemike tregon fakti qeuml veteumlm dy raste kaneuml

qeneuml teuml seuml njeumljteumls familje gjegjeumlsisht teuml teuml njeumljtit vendbanim Neuml keumlteuml aspekt vereumlhet njeuml

peumlrkujdesje e familjareumlve dhe personelit sheumlndetsore qeuml rastet teuml izolohen dhe trajtohen sa

meuml mireuml duke e ditur virulenceumln gjegjeumlsisht mundeumlsineuml e madhe teuml peumlrhapjes seuml keumlsaj

seumlmundje

909

909

4545

2727

909

Trajtimi Leumlshon Repartin

Rep Gjinekologjiseuml

Trajtohet ne Repart

Transfer ne QKUK

Vdes

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

23

42 Njeumlsia e transfuzionit

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml evidentuar neuml Njeumlsin e Transfuzionit neuml Gjakoveuml gjateuml

peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Nr Muaji Diagnoza Raste

1 Janar Hepatit Viral B 7

2 Shkurt Hepatit Viral B 2

3 Mars Hepatit Viral B 5

4 Prill Hepatit Viral B 1

5 Maj Hepatit Viral B 2

6 Qershor Hepatit Viral B 7

Tabela 2

Grafikoni 4

Neuml njeumlsin e transfuzionit neuml meumlnyreuml teuml rregullt beumlhet testimi i dheumlneumlsve e kuptohet edhe teuml

marreumlsve teuml gjakut dhe neumln produkteve teuml tij Neuml data bazen e keumltij institucioni

evidentohen teuml gjitha rastet e identifikuara me Hepatitin B Gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash

01 072016 neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 raste

Edhe pse nuk ka ndonjeuml indikacion teuml mireumlfillteuml shkencor eumlshteuml interesanteuml se neuml tre muaj

kemi shumeuml raste teuml paraqitura ndeumlrsa neuml tre muaj teuml tjereuml janeuml meuml teuml rralla

7 29

2 9

5 21

1 4

2 8

7 29

Paraqitja e rasteve sipas muajve

Janar

Shkurt

Mars

Prill

Maj

Qershor

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

24

Duke analizuar se keumlrkesa peumlr gjak eumlshteuml e rregullt si dhe donatoret e tij lajmeumlrohen neuml

bazeuml teuml keumlrkesave ateumlhereuml nuk mund teuml konkludojmeuml se pse eumlshteuml kjo situateuml e paraqitjes

seuml rasteve Personeli peumlrgjegjeumls i Njeumlsiseuml seuml Transfuzionit deklarohet se gjateuml muajve

janar mars edhe qershor nuk ka pasur ndonjeuml aksion peumlr mbledhjen e gjakut por kaneuml

qeneuml individ teuml cileumlt kaneuml dhuruar gjak peumlr familjaret e tyre

43 Njeumlsia e Dializeumls

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml cileumlt marrin sheumlrbimin e dializeumls neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Numri i

pacienteumlve

Diagnoza Mashkuj Femra Vendbanimi Koha e

trajtimit

Mosha

4 Hepatit Viral

B

1 3 Gjakoveuml 5 ndash 10 vite 45 ndash 67

vjeqar

Tabela 3

Neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml Gjakoveuml sheumlrbimet i marrin 4 pacienteuml teuml cileumlt janeuml teuml infektuar

me Hepatitin Viral B

Pacienteumlt janeuml teuml moshave nga 45 ndash 67 vjeqare dhe koha e qeumlndrimit teuml tyre neuml dializeuml

eumlshteuml nga 5 ndash 10 vite Duke e marreuml peumlr bazeuml seumlmundjen qeuml eumlshteuml mjafteuml agresive dhe qeuml

keumlrkon trajtim specifik veumlrehet se trajtimi i tyre neuml Njeumlsineuml e Dializeumls eumlshteuml mjaft

profesional dhe se sheumlrbimet sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml njeumlsi janeuml kualitative

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

25

5 DISKUTIMI

Neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm teuml Gjakoveumls tretman mjekeumlsor gjateuml gjashteuml mujorit teuml

pareuml teuml keumltij viti kaneuml keumlkuar 11 pacienteuml teuml cileumlt janeuml trajtuar neuml repartin infektiv

Neuml Njeumlsin e Dializeumls gjateuml keumlsaj periode sheumlrbimet janeuml duke i marr kateumlr pacient

Neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 pacienteuml me virusin B

Duke e marreuml peumlr bazeuml keumlteuml numeumlr teuml pacienteumlve evidentohet se infermieret janeuml

neuml kontakt teuml peumlrditsheumlm me ta

Edhe peumlr kundeumlr peumlrkujdesjes seuml mjekeumlve roli i infermierve eumlshteuml i madheuml neuml

trajtimin e ketyre pacienteumlve

Infermieret duhet teuml keneuml peumlrkujdesje sa meuml teuml madhe ndaj keumltyre pacienteumlve neuml teuml

gjitha drejtimet duke filluar nga

Peumlrkujdesja gjateuml puneumls peumlr eliminimin e mundeumlsive peumlr teuml

marr infeksione

Peumlrkujdesja mjekeumlsore ndaj tyre peumlrmes sheumlrbimeve

sheumlndetsore

Edukimi i pacienteumlve neuml aspektin e peumlrkujdesjes ndaj vetvetes

si dhe kujdesi ndaj teuml afeumlrmeumlve qeuml mos teuml peumlrcjellin infeksionin

tek ata

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

26

6 PEumlRFUNDIMI

Duke e analizuar mundeumlsiteuml e lehta teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje si dhe deumlmtimet qeuml

mund teuml shkaktohen gjereuml neuml invaliditet rrezikshmeumlrineuml e peumlrcjelljes seuml keumlsaj seumlmundje

mund teuml sjellim keumlto rekomandime

Sa meuml hereumlt teuml beumlhet diagnostifikimi i seumlmundjes neuml meumlnyreuml qeuml teuml ulet

shkalla e invaliditetit peumlr pacientin si dhe mundeumlsia e peumlrhapjes seuml

infeksionit tek teuml tjereumlt

Teuml beumlhet trajtimi sa meuml profesional dhe kualitativ i keumltyre pacienteumlve

Teuml ofrohen kushtet e trajtimit sa meuml optimale

Teuml beumlhet edukimi i pacienteumlve qeuml teuml keneuml njeuml jeteuml sa meuml teuml sheumlndosheuml si neuml

aspektin e higjienes ushqimit aktiviteteve etj

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

27

Teuml dheumlnat personale

Emri Leonora

Mbiemri Gashi

Data e lindjes 19071992

Kombeumlsia Shqiptare

Vendlindja Gjakoveuml

Vendbanimi Gjakoveuml

Gjendja civile Beqare

Telefoni +38649808015

E-maili noragashi03gmailcom

Shkollimi i meseumlm SHMM ldquoHysni Zajmirdquo Dega pediatri

Shkollimi i larteuml UGJ Fakulteti I Infermieriseuml

Dega Inferieri e peumlrgjithshme

Periudha e peumlrfundimit teuml

universitetit

2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

28

7 REFERENCAT

1 Hepatitis B FAQs for the Public mdash Transmission US Centers for

Disease Control and Prevention (CDC) Retrieved 2011-11-29

2 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D

(December 2011) Hepatitis B prevention diagnosis treatment and

care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136

3 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of

chronic hepatitis B a critical evaluation of standard treatment criteria

and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

4 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT

OF PERSONS WITH CHRONIC HEPATITIS B INFECTION (PDF)

World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

5 Villa E Fattovich G Mauro A Pasino M (January 2011) Natural

history of chronic HBV infection special emphasis on the prognostic

implications of the inactive carrier state versus chronic

hepatitis Digestive and Liver Disease 43 (Suppl 1) S8ndash

14 doi101016S1590-8658(10)60686-X

6 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd

ndash Zagreb 1984

7 Stefanovic S I saradnici Interna Medicina Medicinska knjiga

Beograd ndash Zagreb 1988

Page 15: UNIVERSITETI “FEHMI AGANI” GJAKOVË · 2017-03-01 · Leukocitet: mund të paraqitet leukopenija, leukocitoza, monocitoza, Limfocitet: janë të pranishme limfocitet atipike Sheqeri

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

14

14 Trajtimi i Hepatitit B

Neuml rastin e infeksionit akut me hepatit B nuk ka njeuml trajtim teuml peumlrgjithsheumlm

Rekomandohet pushimi neuml krevat dhe menaxhimi i simptomave Organizmi do teuml luftojeuml

virusin permes mekanizmave teuml tij mbrojteumls Peumlr infeksionin kronik me hepatit B ende

nuk ka njeuml kureuml teuml ploteuml Gjithsesi pjesa meuml e madhe e teuml infektuareumlve me hepatit B

kronik mund teuml presin teuml jetojneuml gjateuml dhe teuml beumljneuml njeuml jeteuml teuml sheumlndetshme

Ka mjekime qeuml ndihmojneuml ngadalsimin e progresit teuml seumlmundjes seuml meumllccediliseuml duke ulur

aktivitetin e virusit Edhe pse jo teuml gjitheuml individeumlt me hepatit B kronik kaneuml nevojeuml peumlr

mjekim Mjeku do teuml teuml keumlrkojeuml teuml beumlsh kontrolle teuml pakteumln dy hereuml neuml vit dhe neuml bazeuml teuml

rezultateve teuml testeve diagnostike do teuml peumlrcaktojeuml edhe formeumln e mjekimit10

15 Diagnoza infermierore

Diagnoza e peumlrcaktuar nga ana e infermiereumlve teuml ushqyerit jo adekuat marrja e ushqimit

meuml e vogeumll se nevojat e organizmit anoreksia mundimi teuml vjellurat

Ndryshimi neuml absorbimin dhe metabolizmin e ushqimeve qeuml geumllltiten staza biliare rritja

e nevojave peumlr kalori averzioni ndaj ushqimeve mos interesimi peumlr ushqim ndryshimi i

ndjenjeumls peumlr shije dhimbje neuml bark humbja e pesheumls tonus i zvogeumlluar i muskujve

10 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT OF PERSONS WITH CHRONIC

HEPATITIS B INFECTION (PDF) World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

15

16 Menagjimi infermieror

1 Pacienti duhet teuml jeteuml i izoluar

2 Pacienti duhet teuml keumlshillohet qeuml teuml pushojeuml (mos teuml sforcohet fizikisht) gjateuml

gjendjes akute si dhe fazeumls me simptoma

3 Teuml peumlrmireumlsohet gjendja e teuml ushqyerit

4 Teuml shfryteumlzohen masat adekuate neuml meumlnyreuml qeuml teuml zvogeumllohet mundeumlsia e

shpeumlrndarjes seuml seumlmundjes

5 Teuml keumlshillohet pacienti qeuml teuml shikon fecesin peumlr prezenceuml teuml meleneumls

6 Teuml sigurohet pacienti peumlr peumlrkujdesjen optimale peumlr higjieneumln e gojeumls si dhe teuml

leumlkureumls

7 Rritja e afteumlsive peumlr kryerjen e puneumlve

a) Teuml keumlshillohet pacienti qeuml teuml pushon kur eumlshteuml i lodhur

b) Teuml ndihmohet pacienti neuml planifikimin e pushimit dhe aktiviteteve

fizike

c) Teuml peumlrkrahet gradualisht peumlr aktivitete dhe ushtrime teuml lehta gjateuml

peumlrmireumlsimit

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

16

Teuml fillohet me sjelljen si dhe ndryshimin e meumlnyreumls seuml jeteseumls neuml meumlnyreuml qeuml ta kthen apo

ta mban pesheumln e nevojshme trupore

Gjateuml infeksioneve me Hepatit Viral B eumlshteuml rrezik qeuml pacienti teuml humbeuml leumlngjet trupore

peumlr mes

a) Humbja e tepeumlrt peumlrmes teuml vjellurave si dhe barkqitjes si dhe

b) Nga procesi i ndryshimit teuml koagulimit teuml gjakut

Neuml keumlteuml rast ndihmon shumeuml dhe eumlshteuml i domosdosheumlm rehidratimi Mbajtja e hidratimit

adekuat mund teuml veumlrehet peumlrmes shenjave stabile vitale si

a) Turgori i leumlkureumls i mireuml

b) Mbushja e kapilareve

c) Qarkullimi i mireuml periferik i gjakut si dhe

d) Prezenca e mjaftueshme e urineumls

Infermieret mund teuml ndihmojneuml shumeuml edhe neuml aspektin moral apo shpirteumlror te keumlta

pacienteuml peumlr arsye se ata kaneuml njeuml veteuml besim shumeuml teuml uleumlt gjateuml seumlmundjes Kjo gjendje

mund teuml paraqitet si shqeteumlsim mbyllje neuml vetvete Kjo situate paraqitet si shkak i

izolimit teuml tyre periodeumls seuml gjateuml teuml seumlmundjes izolimit si dhe koheumlzgjatjes seuml sheumlrimit

Ata kaneuml frikeuml nga distancimi i njereumlzve nga ata peumlr shkak teuml mundeumlsiseuml seuml peumlrcjelljes seuml

infeksionit ndryshimeve negative trupore ndjenja e pa shpreseumls depresionit etj Neuml keumlteuml

rast duhet ta keumlshillojneuml pacientin qeuml ta pranoj vetveten ashtu siccedil eumlshteuml Ta shtojneuml veteuml

besimin ta pranojneuml vetveten si njeuml njeri qeuml vlen Teuml jeteuml i peumlrgjegjsheumlm peumlr veten

Eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi qeuml pacienteumlt teuml keumlshillohen qeuml teuml jeneuml teuml peumlrgjegjsheumlm edhe peumlr teuml

tjereumlt Teuml keneuml njohur peumlr mundeumlsit e shpeumlrndarjes seuml infeksionit tek teuml tjereumlt

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

17

17 Prioritetet e peumlrkujdesjes

1 Zvogeumllimi i ngarkeseumls seuml heparit gjer neuml peumlrmireumlsim

2 Pengimi i komplikimeve

3 Pranimi i situateumls nga ana e pacientit

4 Ti ipen pacientit informata teuml bollshme neuml lidhje me procesin e seumlmundjes prognozeumln

si dhe sheumlrimin

18 Intervenimi i nevojsheumlm

1 Monitorimi i hidratimit peumlrmes marrjes dhe lirimit teuml leumlngjeve

2 Monitorimi i koheumls seuml protrombineumls dhe shenjave teuml gjakderdhjes

3 Teuml shtyhet pacienti qeuml teuml ushqehet ulur neuml meumlnyreuml qeuml teuml zvogeumllohet shtypja neuml hepar

4 Ushqimi teuml jeteuml i shijsheumlm dhe teuml keteuml sa meuml pakeuml ereumlza

5 Teuml minimizohen neuml maksimum kontaktet e afeumlrta me njereumlz

6 Ti sqarohen masat mbrojteumlse neuml lidhje me transmetimin e seumlmundjes dhe prevenimin e

transmetimit tek pacienteumlt e tjereuml dhe familjaret e veteuml

7 Teuml udheumlzohet pacienti qeuml teuml ju ikeuml traumave qeuml mos teuml fitoj hematoma

2 QEumlLLIMI I PUNIMIT

1 Qeumlllimi i pareuml i keumltij punimi eumlshteuml teuml hulumtohet niveli i kujdesit infermieror neuml teuml

seumlmuarit me Hepatit Akut Viral ndash B neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm rdquoIsa Grezdardquo neuml

Gjakoveuml

2 Neuml kuadeumlr teuml keumltij punimi po ashtu si qeumlllim i dyteuml ishte teuml hulumtohet edhe numri

i teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje teuml cileumlt e kaneuml frekuentuar gjegjeumlsisht kaneuml

keumlrkuar sheumlrbime sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml Spital

3 Teuml analizohet mundeumlsia e peumlrmireumlsimit teuml kualitetit teuml sheumlrbimit infermieror ndaj

keumltyre pacienteumlve

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

18

3 MATERIALI DHE METODA

Lloji i hulumtimit Hulumtimi eumlshteuml retrospektiv Burim i teuml dheumlnave kaneuml sheumlrbyer

protokollet e rregjistrimit neuml Repartin Infektiv Njeumlsineuml e Transfuzionit si dhe neuml Njeumlsineuml

e Dializeumls neuml Spitalin Regjional ldquoIsa Grezdardquo neuml Gjakoveuml

Neuml keumlteuml hulumtim retrospektiv neuml teuml tri njeumlsiteuml i kemi gjetur 39 raste Neuml keumlto raste

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml trajtuar neuml repartin Infektiv teuml Spitalit teuml Peumlrgjithsheumlm

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

19

4 REZULTATET

41 Reparti Infektiv

Neuml bazeuml teuml hulumtimit del se neuml teuml tri njeumlsiteuml ku mund teuml trajtohen pacienteumlt me Hpatitin B

neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm neuml Gjakoveuml numri i pacienteumlve nuk eumlshteuml i madheuml por prapeuml

eumlshteuml neuml nivel shqeteumlsues

Neuml Repartin Infektiv gjateuml gjashteuml mujorit teuml pareuml gjithsejeuml janeuml shtruar 11 pacienteuml

Pacienteumlt janeuml nga vendbanime teuml ndryshme teuml regjionit teuml Gjakoveumls me peumlrjashtim teuml dy

pacienteumlve qeuml i peumlrkasin teuml njeumljteumls familje por qeuml nuk janeuml bashkeumlshorteuml Mosha e

pacienteumlve varion nga mosha 4 gjer tek ajo 48 vjeqare

Nr Emri Vendbanimi Mosha Gjinia Diagnoza Tretmani

1 H M K Xerxe 1975 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

2 A S K Demajn 1988 Femeumlr Hepatit

Viral B

Rep

Gjinekologjiseuml

3 R R A Gjakoveuml 1982 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtim neuml

Repart

4 S B M Rahovec 2012 Mashkull Hepatit

Viral B

Leumlshon Repartin

5 L F G Gjakoveuml 1970 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

6 A A H Rahovec 1997 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

7 I H T Junik 1974 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

8 B R A Shishmon 1996 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

9 K Z A Shishmon 1968 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

10 A RG Gjakoveuml 1993 Mashkull Hepatit

Viral B

Vdek

11 Sh S M Hereq 1977 Femeumlr Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

Tabela 1

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

20

Vendbanimi i pacienteve

Grafikoni 1

Sa i peumlrket pacienteumlve teuml hospitalizuar neuml repartin e infektiveumls veumlrehet se ka nga teuml gjitha

vendbanimet teuml cilat i peumlrkasin regjionit teuml Gjakoveumls Ka nga qyteti i Gjakoveumls fshatrave

peumlrreth si dhe nga komunat Rahovec e Junik

Nga kjo veumlrhet se nuk mund teuml themi peumlr prezenceumln e ndonjeuml epidemie por rastet janeuml

sporadike me peumlrjashtim teuml njeuml rasti teuml njeuml familje teuml njeuml fshati teuml Gjakoveumls ku teuml seumlmureuml

janeuml dy aneumltar teuml familjes Neuml bazeuml teuml mosheumls veumlrehet se nuk janeuml neuml maradheumlnje

bashkeumlshortore pra seumlmundja nuk eumlshteuml peumlrcjell peumlrmes aktit seksual por neuml ndonjeuml formeuml

tjeteumlr

27

73

Vendbanimi

Qytet

Fshat

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

21

Gjinia e pacienteve

Grafikoni 2

Sa i peumlrketeuml gjiniseuml seuml teuml infektuarve me hepatitin viral B nuk ka fare dallim sepse nga

njeumlmbeumldhjet personat e infektuar gjashteuml janeuml teuml peumlrkateumlsiseuml gjinore meshkuj ndeumlrsa peseuml

femra

5455

4545

Gjinia

Mashkuj Femra

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

22

Vendi i trajtimit

Grafikoni 3

Mjekimi i pacienteumlve peumlr sa ka sheumlnime gjegjeumlsisht peumlr sa janeuml peumlrcjelleuml neuml aspektin klinik

eumlshteuml neuml nivel shumeuml teuml mireuml Nga teuml gjitheuml pacienteumlt e hospitalizuar veteumlm njeumlri nga ata

ka vdekur

Peumlr tretman teuml meumltutjesheumlm si dhe peumlr sheumlrbime meuml profesionale sheumlndetsore tre pacient

janeuml peumlrcjelleuml neuml QKUK gjegjeumlsisht neuml Klinikeumln Infektive njeuml eumlshteuml peumlrcielleuml neuml repartin e

gjinekologjiseuml peumlr trajtim teuml meumltutjesheumlm peumlr shkak teuml shtatzaniseuml seuml saj kurse teuml tjereumlt

janeuml trajtuar me sukses neuml repartin e seumlmundjeve infektive

Qeuml rastet kaneuml qeneuml sporadike gjegjeumlsisht endemike tregon fakti qeuml veteumlm dy raste kaneuml

qeneuml teuml seuml njeumljteumls familje gjegjeumlsisht teuml teuml njeumljtit vendbanim Neuml keumlteuml aspekt vereumlhet njeuml

peumlrkujdesje e familjareumlve dhe personelit sheumlndetsore qeuml rastet teuml izolohen dhe trajtohen sa

meuml mireuml duke e ditur virulenceumln gjegjeumlsisht mundeumlsineuml e madhe teuml peumlrhapjes seuml keumlsaj

seumlmundje

909

909

4545

2727

909

Trajtimi Leumlshon Repartin

Rep Gjinekologjiseuml

Trajtohet ne Repart

Transfer ne QKUK

Vdes

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

23

42 Njeumlsia e transfuzionit

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml evidentuar neuml Njeumlsin e Transfuzionit neuml Gjakoveuml gjateuml

peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Nr Muaji Diagnoza Raste

1 Janar Hepatit Viral B 7

2 Shkurt Hepatit Viral B 2

3 Mars Hepatit Viral B 5

4 Prill Hepatit Viral B 1

5 Maj Hepatit Viral B 2

6 Qershor Hepatit Viral B 7

Tabela 2

Grafikoni 4

Neuml njeumlsin e transfuzionit neuml meumlnyreuml teuml rregullt beumlhet testimi i dheumlneumlsve e kuptohet edhe teuml

marreumlsve teuml gjakut dhe neumln produkteve teuml tij Neuml data bazen e keumltij institucioni

evidentohen teuml gjitha rastet e identifikuara me Hepatitin B Gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash

01 072016 neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 raste

Edhe pse nuk ka ndonjeuml indikacion teuml mireumlfillteuml shkencor eumlshteuml interesanteuml se neuml tre muaj

kemi shumeuml raste teuml paraqitura ndeumlrsa neuml tre muaj teuml tjereuml janeuml meuml teuml rralla

7 29

2 9

5 21

1 4

2 8

7 29

Paraqitja e rasteve sipas muajve

Janar

Shkurt

Mars

Prill

Maj

Qershor

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

24

Duke analizuar se keumlrkesa peumlr gjak eumlshteuml e rregullt si dhe donatoret e tij lajmeumlrohen neuml

bazeuml teuml keumlrkesave ateumlhereuml nuk mund teuml konkludojmeuml se pse eumlshteuml kjo situateuml e paraqitjes

seuml rasteve Personeli peumlrgjegjeumls i Njeumlsiseuml seuml Transfuzionit deklarohet se gjateuml muajve

janar mars edhe qershor nuk ka pasur ndonjeuml aksion peumlr mbledhjen e gjakut por kaneuml

qeneuml individ teuml cileumlt kaneuml dhuruar gjak peumlr familjaret e tyre

43 Njeumlsia e Dializeumls

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml cileumlt marrin sheumlrbimin e dializeumls neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Numri i

pacienteumlve

Diagnoza Mashkuj Femra Vendbanimi Koha e

trajtimit

Mosha

4 Hepatit Viral

B

1 3 Gjakoveuml 5 ndash 10 vite 45 ndash 67

vjeqar

Tabela 3

Neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml Gjakoveuml sheumlrbimet i marrin 4 pacienteuml teuml cileumlt janeuml teuml infektuar

me Hepatitin Viral B

Pacienteumlt janeuml teuml moshave nga 45 ndash 67 vjeqare dhe koha e qeumlndrimit teuml tyre neuml dializeuml

eumlshteuml nga 5 ndash 10 vite Duke e marreuml peumlr bazeuml seumlmundjen qeuml eumlshteuml mjafteuml agresive dhe qeuml

keumlrkon trajtim specifik veumlrehet se trajtimi i tyre neuml Njeumlsineuml e Dializeumls eumlshteuml mjaft

profesional dhe se sheumlrbimet sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml njeumlsi janeuml kualitative

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

25

5 DISKUTIMI

Neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm teuml Gjakoveumls tretman mjekeumlsor gjateuml gjashteuml mujorit teuml

pareuml teuml keumltij viti kaneuml keumlkuar 11 pacienteuml teuml cileumlt janeuml trajtuar neuml repartin infektiv

Neuml Njeumlsin e Dializeumls gjateuml keumlsaj periode sheumlrbimet janeuml duke i marr kateumlr pacient

Neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 pacienteuml me virusin B

Duke e marreuml peumlr bazeuml keumlteuml numeumlr teuml pacienteumlve evidentohet se infermieret janeuml

neuml kontakt teuml peumlrditsheumlm me ta

Edhe peumlr kundeumlr peumlrkujdesjes seuml mjekeumlve roli i infermierve eumlshteuml i madheuml neuml

trajtimin e ketyre pacienteumlve

Infermieret duhet teuml keneuml peumlrkujdesje sa meuml teuml madhe ndaj keumltyre pacienteumlve neuml teuml

gjitha drejtimet duke filluar nga

Peumlrkujdesja gjateuml puneumls peumlr eliminimin e mundeumlsive peumlr teuml

marr infeksione

Peumlrkujdesja mjekeumlsore ndaj tyre peumlrmes sheumlrbimeve

sheumlndetsore

Edukimi i pacienteumlve neuml aspektin e peumlrkujdesjes ndaj vetvetes

si dhe kujdesi ndaj teuml afeumlrmeumlve qeuml mos teuml peumlrcjellin infeksionin

tek ata

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

26

6 PEumlRFUNDIMI

Duke e analizuar mundeumlsiteuml e lehta teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje si dhe deumlmtimet qeuml

mund teuml shkaktohen gjereuml neuml invaliditet rrezikshmeumlrineuml e peumlrcjelljes seuml keumlsaj seumlmundje

mund teuml sjellim keumlto rekomandime

Sa meuml hereumlt teuml beumlhet diagnostifikimi i seumlmundjes neuml meumlnyreuml qeuml teuml ulet

shkalla e invaliditetit peumlr pacientin si dhe mundeumlsia e peumlrhapjes seuml

infeksionit tek teuml tjereumlt

Teuml beumlhet trajtimi sa meuml profesional dhe kualitativ i keumltyre pacienteumlve

Teuml ofrohen kushtet e trajtimit sa meuml optimale

Teuml beumlhet edukimi i pacienteumlve qeuml teuml keneuml njeuml jeteuml sa meuml teuml sheumlndosheuml si neuml

aspektin e higjienes ushqimit aktiviteteve etj

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

27

Teuml dheumlnat personale

Emri Leonora

Mbiemri Gashi

Data e lindjes 19071992

Kombeumlsia Shqiptare

Vendlindja Gjakoveuml

Vendbanimi Gjakoveuml

Gjendja civile Beqare

Telefoni +38649808015

E-maili noragashi03gmailcom

Shkollimi i meseumlm SHMM ldquoHysni Zajmirdquo Dega pediatri

Shkollimi i larteuml UGJ Fakulteti I Infermieriseuml

Dega Inferieri e peumlrgjithshme

Periudha e peumlrfundimit teuml

universitetit

2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

28

7 REFERENCAT

1 Hepatitis B FAQs for the Public mdash Transmission US Centers for

Disease Control and Prevention (CDC) Retrieved 2011-11-29

2 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D

(December 2011) Hepatitis B prevention diagnosis treatment and

care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136

3 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of

chronic hepatitis B a critical evaluation of standard treatment criteria

and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

4 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT

OF PERSONS WITH CHRONIC HEPATITIS B INFECTION (PDF)

World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

5 Villa E Fattovich G Mauro A Pasino M (January 2011) Natural

history of chronic HBV infection special emphasis on the prognostic

implications of the inactive carrier state versus chronic

hepatitis Digestive and Liver Disease 43 (Suppl 1) S8ndash

14 doi101016S1590-8658(10)60686-X

6 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd

ndash Zagreb 1984

7 Stefanovic S I saradnici Interna Medicina Medicinska knjiga

Beograd ndash Zagreb 1988

Page 16: UNIVERSITETI “FEHMI AGANI” GJAKOVË · 2017-03-01 · Leukocitet: mund të paraqitet leukopenija, leukocitoza, monocitoza, Limfocitet: janë të pranishme limfocitet atipike Sheqeri

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

15

16 Menagjimi infermieror

1 Pacienti duhet teuml jeteuml i izoluar

2 Pacienti duhet teuml keumlshillohet qeuml teuml pushojeuml (mos teuml sforcohet fizikisht) gjateuml

gjendjes akute si dhe fazeumls me simptoma

3 Teuml peumlrmireumlsohet gjendja e teuml ushqyerit

4 Teuml shfryteumlzohen masat adekuate neuml meumlnyreuml qeuml teuml zvogeumllohet mundeumlsia e

shpeumlrndarjes seuml seumlmundjes

5 Teuml keumlshillohet pacienti qeuml teuml shikon fecesin peumlr prezenceuml teuml meleneumls

6 Teuml sigurohet pacienti peumlr peumlrkujdesjen optimale peumlr higjieneumln e gojeumls si dhe teuml

leumlkureumls

7 Rritja e afteumlsive peumlr kryerjen e puneumlve

a) Teuml keumlshillohet pacienti qeuml teuml pushon kur eumlshteuml i lodhur

b) Teuml ndihmohet pacienti neuml planifikimin e pushimit dhe aktiviteteve

fizike

c) Teuml peumlrkrahet gradualisht peumlr aktivitete dhe ushtrime teuml lehta gjateuml

peumlrmireumlsimit

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

16

Teuml fillohet me sjelljen si dhe ndryshimin e meumlnyreumls seuml jeteseumls neuml meumlnyreuml qeuml ta kthen apo

ta mban pesheumln e nevojshme trupore

Gjateuml infeksioneve me Hepatit Viral B eumlshteuml rrezik qeuml pacienti teuml humbeuml leumlngjet trupore

peumlr mes

a) Humbja e tepeumlrt peumlrmes teuml vjellurave si dhe barkqitjes si dhe

b) Nga procesi i ndryshimit teuml koagulimit teuml gjakut

Neuml keumlteuml rast ndihmon shumeuml dhe eumlshteuml i domosdosheumlm rehidratimi Mbajtja e hidratimit

adekuat mund teuml veumlrehet peumlrmes shenjave stabile vitale si

a) Turgori i leumlkureumls i mireuml

b) Mbushja e kapilareve

c) Qarkullimi i mireuml periferik i gjakut si dhe

d) Prezenca e mjaftueshme e urineumls

Infermieret mund teuml ndihmojneuml shumeuml edhe neuml aspektin moral apo shpirteumlror te keumlta

pacienteuml peumlr arsye se ata kaneuml njeuml veteuml besim shumeuml teuml uleumlt gjateuml seumlmundjes Kjo gjendje

mund teuml paraqitet si shqeteumlsim mbyllje neuml vetvete Kjo situate paraqitet si shkak i

izolimit teuml tyre periodeumls seuml gjateuml teuml seumlmundjes izolimit si dhe koheumlzgjatjes seuml sheumlrimit

Ata kaneuml frikeuml nga distancimi i njereumlzve nga ata peumlr shkak teuml mundeumlsiseuml seuml peumlrcjelljes seuml

infeksionit ndryshimeve negative trupore ndjenja e pa shpreseumls depresionit etj Neuml keumlteuml

rast duhet ta keumlshillojneuml pacientin qeuml ta pranoj vetveten ashtu siccedil eumlshteuml Ta shtojneuml veteuml

besimin ta pranojneuml vetveten si njeuml njeri qeuml vlen Teuml jeteuml i peumlrgjegjsheumlm peumlr veten

Eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi qeuml pacienteumlt teuml keumlshillohen qeuml teuml jeneuml teuml peumlrgjegjsheumlm edhe peumlr teuml

tjereumlt Teuml keneuml njohur peumlr mundeumlsit e shpeumlrndarjes seuml infeksionit tek teuml tjereumlt

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

17

17 Prioritetet e peumlrkujdesjes

1 Zvogeumllimi i ngarkeseumls seuml heparit gjer neuml peumlrmireumlsim

2 Pengimi i komplikimeve

3 Pranimi i situateumls nga ana e pacientit

4 Ti ipen pacientit informata teuml bollshme neuml lidhje me procesin e seumlmundjes prognozeumln

si dhe sheumlrimin

18 Intervenimi i nevojsheumlm

1 Monitorimi i hidratimit peumlrmes marrjes dhe lirimit teuml leumlngjeve

2 Monitorimi i koheumls seuml protrombineumls dhe shenjave teuml gjakderdhjes

3 Teuml shtyhet pacienti qeuml teuml ushqehet ulur neuml meumlnyreuml qeuml teuml zvogeumllohet shtypja neuml hepar

4 Ushqimi teuml jeteuml i shijsheumlm dhe teuml keteuml sa meuml pakeuml ereumlza

5 Teuml minimizohen neuml maksimum kontaktet e afeumlrta me njereumlz

6 Ti sqarohen masat mbrojteumlse neuml lidhje me transmetimin e seumlmundjes dhe prevenimin e

transmetimit tek pacienteumlt e tjereuml dhe familjaret e veteuml

7 Teuml udheumlzohet pacienti qeuml teuml ju ikeuml traumave qeuml mos teuml fitoj hematoma

2 QEumlLLIMI I PUNIMIT

1 Qeumlllimi i pareuml i keumltij punimi eumlshteuml teuml hulumtohet niveli i kujdesit infermieror neuml teuml

seumlmuarit me Hepatit Akut Viral ndash B neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm rdquoIsa Grezdardquo neuml

Gjakoveuml

2 Neuml kuadeumlr teuml keumltij punimi po ashtu si qeumlllim i dyteuml ishte teuml hulumtohet edhe numri

i teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje teuml cileumlt e kaneuml frekuentuar gjegjeumlsisht kaneuml

keumlrkuar sheumlrbime sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml Spital

3 Teuml analizohet mundeumlsia e peumlrmireumlsimit teuml kualitetit teuml sheumlrbimit infermieror ndaj

keumltyre pacienteumlve

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

18

3 MATERIALI DHE METODA

Lloji i hulumtimit Hulumtimi eumlshteuml retrospektiv Burim i teuml dheumlnave kaneuml sheumlrbyer

protokollet e rregjistrimit neuml Repartin Infektiv Njeumlsineuml e Transfuzionit si dhe neuml Njeumlsineuml

e Dializeumls neuml Spitalin Regjional ldquoIsa Grezdardquo neuml Gjakoveuml

Neuml keumlteuml hulumtim retrospektiv neuml teuml tri njeumlsiteuml i kemi gjetur 39 raste Neuml keumlto raste

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml trajtuar neuml repartin Infektiv teuml Spitalit teuml Peumlrgjithsheumlm

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

19

4 REZULTATET

41 Reparti Infektiv

Neuml bazeuml teuml hulumtimit del se neuml teuml tri njeumlsiteuml ku mund teuml trajtohen pacienteumlt me Hpatitin B

neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm neuml Gjakoveuml numri i pacienteumlve nuk eumlshteuml i madheuml por prapeuml

eumlshteuml neuml nivel shqeteumlsues

Neuml Repartin Infektiv gjateuml gjashteuml mujorit teuml pareuml gjithsejeuml janeuml shtruar 11 pacienteuml

Pacienteumlt janeuml nga vendbanime teuml ndryshme teuml regjionit teuml Gjakoveumls me peumlrjashtim teuml dy

pacienteumlve qeuml i peumlrkasin teuml njeumljteumls familje por qeuml nuk janeuml bashkeumlshorteuml Mosha e

pacienteumlve varion nga mosha 4 gjer tek ajo 48 vjeqare

Nr Emri Vendbanimi Mosha Gjinia Diagnoza Tretmani

1 H M K Xerxe 1975 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

2 A S K Demajn 1988 Femeumlr Hepatit

Viral B

Rep

Gjinekologjiseuml

3 R R A Gjakoveuml 1982 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtim neuml

Repart

4 S B M Rahovec 2012 Mashkull Hepatit

Viral B

Leumlshon Repartin

5 L F G Gjakoveuml 1970 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

6 A A H Rahovec 1997 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

7 I H T Junik 1974 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

8 B R A Shishmon 1996 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

9 K Z A Shishmon 1968 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

10 A RG Gjakoveuml 1993 Mashkull Hepatit

Viral B

Vdek

11 Sh S M Hereq 1977 Femeumlr Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

Tabela 1

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

20

Vendbanimi i pacienteve

Grafikoni 1

Sa i peumlrket pacienteumlve teuml hospitalizuar neuml repartin e infektiveumls veumlrehet se ka nga teuml gjitha

vendbanimet teuml cilat i peumlrkasin regjionit teuml Gjakoveumls Ka nga qyteti i Gjakoveumls fshatrave

peumlrreth si dhe nga komunat Rahovec e Junik

Nga kjo veumlrhet se nuk mund teuml themi peumlr prezenceumln e ndonjeuml epidemie por rastet janeuml

sporadike me peumlrjashtim teuml njeuml rasti teuml njeuml familje teuml njeuml fshati teuml Gjakoveumls ku teuml seumlmureuml

janeuml dy aneumltar teuml familjes Neuml bazeuml teuml mosheumls veumlrehet se nuk janeuml neuml maradheumlnje

bashkeumlshortore pra seumlmundja nuk eumlshteuml peumlrcjell peumlrmes aktit seksual por neuml ndonjeuml formeuml

tjeteumlr

27

73

Vendbanimi

Qytet

Fshat

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

21

Gjinia e pacienteve

Grafikoni 2

Sa i peumlrketeuml gjiniseuml seuml teuml infektuarve me hepatitin viral B nuk ka fare dallim sepse nga

njeumlmbeumldhjet personat e infektuar gjashteuml janeuml teuml peumlrkateumlsiseuml gjinore meshkuj ndeumlrsa peseuml

femra

5455

4545

Gjinia

Mashkuj Femra

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

22

Vendi i trajtimit

Grafikoni 3

Mjekimi i pacienteumlve peumlr sa ka sheumlnime gjegjeumlsisht peumlr sa janeuml peumlrcjelleuml neuml aspektin klinik

eumlshteuml neuml nivel shumeuml teuml mireuml Nga teuml gjitheuml pacienteumlt e hospitalizuar veteumlm njeumlri nga ata

ka vdekur

Peumlr tretman teuml meumltutjesheumlm si dhe peumlr sheumlrbime meuml profesionale sheumlndetsore tre pacient

janeuml peumlrcjelleuml neuml QKUK gjegjeumlsisht neuml Klinikeumln Infektive njeuml eumlshteuml peumlrcielleuml neuml repartin e

gjinekologjiseuml peumlr trajtim teuml meumltutjesheumlm peumlr shkak teuml shtatzaniseuml seuml saj kurse teuml tjereumlt

janeuml trajtuar me sukses neuml repartin e seumlmundjeve infektive

Qeuml rastet kaneuml qeneuml sporadike gjegjeumlsisht endemike tregon fakti qeuml veteumlm dy raste kaneuml

qeneuml teuml seuml njeumljteumls familje gjegjeumlsisht teuml teuml njeumljtit vendbanim Neuml keumlteuml aspekt vereumlhet njeuml

peumlrkujdesje e familjareumlve dhe personelit sheumlndetsore qeuml rastet teuml izolohen dhe trajtohen sa

meuml mireuml duke e ditur virulenceumln gjegjeumlsisht mundeumlsineuml e madhe teuml peumlrhapjes seuml keumlsaj

seumlmundje

909

909

4545

2727

909

Trajtimi Leumlshon Repartin

Rep Gjinekologjiseuml

Trajtohet ne Repart

Transfer ne QKUK

Vdes

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

23

42 Njeumlsia e transfuzionit

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml evidentuar neuml Njeumlsin e Transfuzionit neuml Gjakoveuml gjateuml

peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Nr Muaji Diagnoza Raste

1 Janar Hepatit Viral B 7

2 Shkurt Hepatit Viral B 2

3 Mars Hepatit Viral B 5

4 Prill Hepatit Viral B 1

5 Maj Hepatit Viral B 2

6 Qershor Hepatit Viral B 7

Tabela 2

Grafikoni 4

Neuml njeumlsin e transfuzionit neuml meumlnyreuml teuml rregullt beumlhet testimi i dheumlneumlsve e kuptohet edhe teuml

marreumlsve teuml gjakut dhe neumln produkteve teuml tij Neuml data bazen e keumltij institucioni

evidentohen teuml gjitha rastet e identifikuara me Hepatitin B Gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash

01 072016 neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 raste

Edhe pse nuk ka ndonjeuml indikacion teuml mireumlfillteuml shkencor eumlshteuml interesanteuml se neuml tre muaj

kemi shumeuml raste teuml paraqitura ndeumlrsa neuml tre muaj teuml tjereuml janeuml meuml teuml rralla

7 29

2 9

5 21

1 4

2 8

7 29

Paraqitja e rasteve sipas muajve

Janar

Shkurt

Mars

Prill

Maj

Qershor

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

24

Duke analizuar se keumlrkesa peumlr gjak eumlshteuml e rregullt si dhe donatoret e tij lajmeumlrohen neuml

bazeuml teuml keumlrkesave ateumlhereuml nuk mund teuml konkludojmeuml se pse eumlshteuml kjo situateuml e paraqitjes

seuml rasteve Personeli peumlrgjegjeumls i Njeumlsiseuml seuml Transfuzionit deklarohet se gjateuml muajve

janar mars edhe qershor nuk ka pasur ndonjeuml aksion peumlr mbledhjen e gjakut por kaneuml

qeneuml individ teuml cileumlt kaneuml dhuruar gjak peumlr familjaret e tyre

43 Njeumlsia e Dializeumls

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml cileumlt marrin sheumlrbimin e dializeumls neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Numri i

pacienteumlve

Diagnoza Mashkuj Femra Vendbanimi Koha e

trajtimit

Mosha

4 Hepatit Viral

B

1 3 Gjakoveuml 5 ndash 10 vite 45 ndash 67

vjeqar

Tabela 3

Neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml Gjakoveuml sheumlrbimet i marrin 4 pacienteuml teuml cileumlt janeuml teuml infektuar

me Hepatitin Viral B

Pacienteumlt janeuml teuml moshave nga 45 ndash 67 vjeqare dhe koha e qeumlndrimit teuml tyre neuml dializeuml

eumlshteuml nga 5 ndash 10 vite Duke e marreuml peumlr bazeuml seumlmundjen qeuml eumlshteuml mjafteuml agresive dhe qeuml

keumlrkon trajtim specifik veumlrehet se trajtimi i tyre neuml Njeumlsineuml e Dializeumls eumlshteuml mjaft

profesional dhe se sheumlrbimet sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml njeumlsi janeuml kualitative

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

25

5 DISKUTIMI

Neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm teuml Gjakoveumls tretman mjekeumlsor gjateuml gjashteuml mujorit teuml

pareuml teuml keumltij viti kaneuml keumlkuar 11 pacienteuml teuml cileumlt janeuml trajtuar neuml repartin infektiv

Neuml Njeumlsin e Dializeumls gjateuml keumlsaj periode sheumlrbimet janeuml duke i marr kateumlr pacient

Neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 pacienteuml me virusin B

Duke e marreuml peumlr bazeuml keumlteuml numeumlr teuml pacienteumlve evidentohet se infermieret janeuml

neuml kontakt teuml peumlrditsheumlm me ta

Edhe peumlr kundeumlr peumlrkujdesjes seuml mjekeumlve roli i infermierve eumlshteuml i madheuml neuml

trajtimin e ketyre pacienteumlve

Infermieret duhet teuml keneuml peumlrkujdesje sa meuml teuml madhe ndaj keumltyre pacienteumlve neuml teuml

gjitha drejtimet duke filluar nga

Peumlrkujdesja gjateuml puneumls peumlr eliminimin e mundeumlsive peumlr teuml

marr infeksione

Peumlrkujdesja mjekeumlsore ndaj tyre peumlrmes sheumlrbimeve

sheumlndetsore

Edukimi i pacienteumlve neuml aspektin e peumlrkujdesjes ndaj vetvetes

si dhe kujdesi ndaj teuml afeumlrmeumlve qeuml mos teuml peumlrcjellin infeksionin

tek ata

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

26

6 PEumlRFUNDIMI

Duke e analizuar mundeumlsiteuml e lehta teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje si dhe deumlmtimet qeuml

mund teuml shkaktohen gjereuml neuml invaliditet rrezikshmeumlrineuml e peumlrcjelljes seuml keumlsaj seumlmundje

mund teuml sjellim keumlto rekomandime

Sa meuml hereumlt teuml beumlhet diagnostifikimi i seumlmundjes neuml meumlnyreuml qeuml teuml ulet

shkalla e invaliditetit peumlr pacientin si dhe mundeumlsia e peumlrhapjes seuml

infeksionit tek teuml tjereumlt

Teuml beumlhet trajtimi sa meuml profesional dhe kualitativ i keumltyre pacienteumlve

Teuml ofrohen kushtet e trajtimit sa meuml optimale

Teuml beumlhet edukimi i pacienteumlve qeuml teuml keneuml njeuml jeteuml sa meuml teuml sheumlndosheuml si neuml

aspektin e higjienes ushqimit aktiviteteve etj

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

27

Teuml dheumlnat personale

Emri Leonora

Mbiemri Gashi

Data e lindjes 19071992

Kombeumlsia Shqiptare

Vendlindja Gjakoveuml

Vendbanimi Gjakoveuml

Gjendja civile Beqare

Telefoni +38649808015

E-maili noragashi03gmailcom

Shkollimi i meseumlm SHMM ldquoHysni Zajmirdquo Dega pediatri

Shkollimi i larteuml UGJ Fakulteti I Infermieriseuml

Dega Inferieri e peumlrgjithshme

Periudha e peumlrfundimit teuml

universitetit

2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

28

7 REFERENCAT

1 Hepatitis B FAQs for the Public mdash Transmission US Centers for

Disease Control and Prevention (CDC) Retrieved 2011-11-29

2 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D

(December 2011) Hepatitis B prevention diagnosis treatment and

care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136

3 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of

chronic hepatitis B a critical evaluation of standard treatment criteria

and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

4 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT

OF PERSONS WITH CHRONIC HEPATITIS B INFECTION (PDF)

World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

5 Villa E Fattovich G Mauro A Pasino M (January 2011) Natural

history of chronic HBV infection special emphasis on the prognostic

implications of the inactive carrier state versus chronic

hepatitis Digestive and Liver Disease 43 (Suppl 1) S8ndash

14 doi101016S1590-8658(10)60686-X

6 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd

ndash Zagreb 1984

7 Stefanovic S I saradnici Interna Medicina Medicinska knjiga

Beograd ndash Zagreb 1988

Page 17: UNIVERSITETI “FEHMI AGANI” GJAKOVË · 2017-03-01 · Leukocitet: mund të paraqitet leukopenija, leukocitoza, monocitoza, Limfocitet: janë të pranishme limfocitet atipike Sheqeri

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

16

Teuml fillohet me sjelljen si dhe ndryshimin e meumlnyreumls seuml jeteseumls neuml meumlnyreuml qeuml ta kthen apo

ta mban pesheumln e nevojshme trupore

Gjateuml infeksioneve me Hepatit Viral B eumlshteuml rrezik qeuml pacienti teuml humbeuml leumlngjet trupore

peumlr mes

a) Humbja e tepeumlrt peumlrmes teuml vjellurave si dhe barkqitjes si dhe

b) Nga procesi i ndryshimit teuml koagulimit teuml gjakut

Neuml keumlteuml rast ndihmon shumeuml dhe eumlshteuml i domosdosheumlm rehidratimi Mbajtja e hidratimit

adekuat mund teuml veumlrehet peumlrmes shenjave stabile vitale si

a) Turgori i leumlkureumls i mireuml

b) Mbushja e kapilareve

c) Qarkullimi i mireuml periferik i gjakut si dhe

d) Prezenca e mjaftueshme e urineumls

Infermieret mund teuml ndihmojneuml shumeuml edhe neuml aspektin moral apo shpirteumlror te keumlta

pacienteuml peumlr arsye se ata kaneuml njeuml veteuml besim shumeuml teuml uleumlt gjateuml seumlmundjes Kjo gjendje

mund teuml paraqitet si shqeteumlsim mbyllje neuml vetvete Kjo situate paraqitet si shkak i

izolimit teuml tyre periodeumls seuml gjateuml teuml seumlmundjes izolimit si dhe koheumlzgjatjes seuml sheumlrimit

Ata kaneuml frikeuml nga distancimi i njereumlzve nga ata peumlr shkak teuml mundeumlsiseuml seuml peumlrcjelljes seuml

infeksionit ndryshimeve negative trupore ndjenja e pa shpreseumls depresionit etj Neuml keumlteuml

rast duhet ta keumlshillojneuml pacientin qeuml ta pranoj vetveten ashtu siccedil eumlshteuml Ta shtojneuml veteuml

besimin ta pranojneuml vetveten si njeuml njeri qeuml vlen Teuml jeteuml i peumlrgjegjsheumlm peumlr veten

Eumlshteuml shumeuml me reumlndeumlsi qeuml pacienteumlt teuml keumlshillohen qeuml teuml jeneuml teuml peumlrgjegjsheumlm edhe peumlr teuml

tjereumlt Teuml keneuml njohur peumlr mundeumlsit e shpeumlrndarjes seuml infeksionit tek teuml tjereumlt

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

17

17 Prioritetet e peumlrkujdesjes

1 Zvogeumllimi i ngarkeseumls seuml heparit gjer neuml peumlrmireumlsim

2 Pengimi i komplikimeve

3 Pranimi i situateumls nga ana e pacientit

4 Ti ipen pacientit informata teuml bollshme neuml lidhje me procesin e seumlmundjes prognozeumln

si dhe sheumlrimin

18 Intervenimi i nevojsheumlm

1 Monitorimi i hidratimit peumlrmes marrjes dhe lirimit teuml leumlngjeve

2 Monitorimi i koheumls seuml protrombineumls dhe shenjave teuml gjakderdhjes

3 Teuml shtyhet pacienti qeuml teuml ushqehet ulur neuml meumlnyreuml qeuml teuml zvogeumllohet shtypja neuml hepar

4 Ushqimi teuml jeteuml i shijsheumlm dhe teuml keteuml sa meuml pakeuml ereumlza

5 Teuml minimizohen neuml maksimum kontaktet e afeumlrta me njereumlz

6 Ti sqarohen masat mbrojteumlse neuml lidhje me transmetimin e seumlmundjes dhe prevenimin e

transmetimit tek pacienteumlt e tjereuml dhe familjaret e veteuml

7 Teuml udheumlzohet pacienti qeuml teuml ju ikeuml traumave qeuml mos teuml fitoj hematoma

2 QEumlLLIMI I PUNIMIT

1 Qeumlllimi i pareuml i keumltij punimi eumlshteuml teuml hulumtohet niveli i kujdesit infermieror neuml teuml

seumlmuarit me Hepatit Akut Viral ndash B neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm rdquoIsa Grezdardquo neuml

Gjakoveuml

2 Neuml kuadeumlr teuml keumltij punimi po ashtu si qeumlllim i dyteuml ishte teuml hulumtohet edhe numri

i teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje teuml cileumlt e kaneuml frekuentuar gjegjeumlsisht kaneuml

keumlrkuar sheumlrbime sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml Spital

3 Teuml analizohet mundeumlsia e peumlrmireumlsimit teuml kualitetit teuml sheumlrbimit infermieror ndaj

keumltyre pacienteumlve

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

18

3 MATERIALI DHE METODA

Lloji i hulumtimit Hulumtimi eumlshteuml retrospektiv Burim i teuml dheumlnave kaneuml sheumlrbyer

protokollet e rregjistrimit neuml Repartin Infektiv Njeumlsineuml e Transfuzionit si dhe neuml Njeumlsineuml

e Dializeumls neuml Spitalin Regjional ldquoIsa Grezdardquo neuml Gjakoveuml

Neuml keumlteuml hulumtim retrospektiv neuml teuml tri njeumlsiteuml i kemi gjetur 39 raste Neuml keumlto raste

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml trajtuar neuml repartin Infektiv teuml Spitalit teuml Peumlrgjithsheumlm

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

19

4 REZULTATET

41 Reparti Infektiv

Neuml bazeuml teuml hulumtimit del se neuml teuml tri njeumlsiteuml ku mund teuml trajtohen pacienteumlt me Hpatitin B

neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm neuml Gjakoveuml numri i pacienteumlve nuk eumlshteuml i madheuml por prapeuml

eumlshteuml neuml nivel shqeteumlsues

Neuml Repartin Infektiv gjateuml gjashteuml mujorit teuml pareuml gjithsejeuml janeuml shtruar 11 pacienteuml

Pacienteumlt janeuml nga vendbanime teuml ndryshme teuml regjionit teuml Gjakoveumls me peumlrjashtim teuml dy

pacienteumlve qeuml i peumlrkasin teuml njeumljteumls familje por qeuml nuk janeuml bashkeumlshorteuml Mosha e

pacienteumlve varion nga mosha 4 gjer tek ajo 48 vjeqare

Nr Emri Vendbanimi Mosha Gjinia Diagnoza Tretmani

1 H M K Xerxe 1975 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

2 A S K Demajn 1988 Femeumlr Hepatit

Viral B

Rep

Gjinekologjiseuml

3 R R A Gjakoveuml 1982 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtim neuml

Repart

4 S B M Rahovec 2012 Mashkull Hepatit

Viral B

Leumlshon Repartin

5 L F G Gjakoveuml 1970 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

6 A A H Rahovec 1997 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

7 I H T Junik 1974 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

8 B R A Shishmon 1996 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

9 K Z A Shishmon 1968 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

10 A RG Gjakoveuml 1993 Mashkull Hepatit

Viral B

Vdek

11 Sh S M Hereq 1977 Femeumlr Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

Tabela 1

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

20

Vendbanimi i pacienteve

Grafikoni 1

Sa i peumlrket pacienteumlve teuml hospitalizuar neuml repartin e infektiveumls veumlrehet se ka nga teuml gjitha

vendbanimet teuml cilat i peumlrkasin regjionit teuml Gjakoveumls Ka nga qyteti i Gjakoveumls fshatrave

peumlrreth si dhe nga komunat Rahovec e Junik

Nga kjo veumlrhet se nuk mund teuml themi peumlr prezenceumln e ndonjeuml epidemie por rastet janeuml

sporadike me peumlrjashtim teuml njeuml rasti teuml njeuml familje teuml njeuml fshati teuml Gjakoveumls ku teuml seumlmureuml

janeuml dy aneumltar teuml familjes Neuml bazeuml teuml mosheumls veumlrehet se nuk janeuml neuml maradheumlnje

bashkeumlshortore pra seumlmundja nuk eumlshteuml peumlrcjell peumlrmes aktit seksual por neuml ndonjeuml formeuml

tjeteumlr

27

73

Vendbanimi

Qytet

Fshat

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

21

Gjinia e pacienteve

Grafikoni 2

Sa i peumlrketeuml gjiniseuml seuml teuml infektuarve me hepatitin viral B nuk ka fare dallim sepse nga

njeumlmbeumldhjet personat e infektuar gjashteuml janeuml teuml peumlrkateumlsiseuml gjinore meshkuj ndeumlrsa peseuml

femra

5455

4545

Gjinia

Mashkuj Femra

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

22

Vendi i trajtimit

Grafikoni 3

Mjekimi i pacienteumlve peumlr sa ka sheumlnime gjegjeumlsisht peumlr sa janeuml peumlrcjelleuml neuml aspektin klinik

eumlshteuml neuml nivel shumeuml teuml mireuml Nga teuml gjitheuml pacienteumlt e hospitalizuar veteumlm njeumlri nga ata

ka vdekur

Peumlr tretman teuml meumltutjesheumlm si dhe peumlr sheumlrbime meuml profesionale sheumlndetsore tre pacient

janeuml peumlrcjelleuml neuml QKUK gjegjeumlsisht neuml Klinikeumln Infektive njeuml eumlshteuml peumlrcielleuml neuml repartin e

gjinekologjiseuml peumlr trajtim teuml meumltutjesheumlm peumlr shkak teuml shtatzaniseuml seuml saj kurse teuml tjereumlt

janeuml trajtuar me sukses neuml repartin e seumlmundjeve infektive

Qeuml rastet kaneuml qeneuml sporadike gjegjeumlsisht endemike tregon fakti qeuml veteumlm dy raste kaneuml

qeneuml teuml seuml njeumljteumls familje gjegjeumlsisht teuml teuml njeumljtit vendbanim Neuml keumlteuml aspekt vereumlhet njeuml

peumlrkujdesje e familjareumlve dhe personelit sheumlndetsore qeuml rastet teuml izolohen dhe trajtohen sa

meuml mireuml duke e ditur virulenceumln gjegjeumlsisht mundeumlsineuml e madhe teuml peumlrhapjes seuml keumlsaj

seumlmundje

909

909

4545

2727

909

Trajtimi Leumlshon Repartin

Rep Gjinekologjiseuml

Trajtohet ne Repart

Transfer ne QKUK

Vdes

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

23

42 Njeumlsia e transfuzionit

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml evidentuar neuml Njeumlsin e Transfuzionit neuml Gjakoveuml gjateuml

peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Nr Muaji Diagnoza Raste

1 Janar Hepatit Viral B 7

2 Shkurt Hepatit Viral B 2

3 Mars Hepatit Viral B 5

4 Prill Hepatit Viral B 1

5 Maj Hepatit Viral B 2

6 Qershor Hepatit Viral B 7

Tabela 2

Grafikoni 4

Neuml njeumlsin e transfuzionit neuml meumlnyreuml teuml rregullt beumlhet testimi i dheumlneumlsve e kuptohet edhe teuml

marreumlsve teuml gjakut dhe neumln produkteve teuml tij Neuml data bazen e keumltij institucioni

evidentohen teuml gjitha rastet e identifikuara me Hepatitin B Gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash

01 072016 neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 raste

Edhe pse nuk ka ndonjeuml indikacion teuml mireumlfillteuml shkencor eumlshteuml interesanteuml se neuml tre muaj

kemi shumeuml raste teuml paraqitura ndeumlrsa neuml tre muaj teuml tjereuml janeuml meuml teuml rralla

7 29

2 9

5 21

1 4

2 8

7 29

Paraqitja e rasteve sipas muajve

Janar

Shkurt

Mars

Prill

Maj

Qershor

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

24

Duke analizuar se keumlrkesa peumlr gjak eumlshteuml e rregullt si dhe donatoret e tij lajmeumlrohen neuml

bazeuml teuml keumlrkesave ateumlhereuml nuk mund teuml konkludojmeuml se pse eumlshteuml kjo situateuml e paraqitjes

seuml rasteve Personeli peumlrgjegjeumls i Njeumlsiseuml seuml Transfuzionit deklarohet se gjateuml muajve

janar mars edhe qershor nuk ka pasur ndonjeuml aksion peumlr mbledhjen e gjakut por kaneuml

qeneuml individ teuml cileumlt kaneuml dhuruar gjak peumlr familjaret e tyre

43 Njeumlsia e Dializeumls

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml cileumlt marrin sheumlrbimin e dializeumls neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Numri i

pacienteumlve

Diagnoza Mashkuj Femra Vendbanimi Koha e

trajtimit

Mosha

4 Hepatit Viral

B

1 3 Gjakoveuml 5 ndash 10 vite 45 ndash 67

vjeqar

Tabela 3

Neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml Gjakoveuml sheumlrbimet i marrin 4 pacienteuml teuml cileumlt janeuml teuml infektuar

me Hepatitin Viral B

Pacienteumlt janeuml teuml moshave nga 45 ndash 67 vjeqare dhe koha e qeumlndrimit teuml tyre neuml dializeuml

eumlshteuml nga 5 ndash 10 vite Duke e marreuml peumlr bazeuml seumlmundjen qeuml eumlshteuml mjafteuml agresive dhe qeuml

keumlrkon trajtim specifik veumlrehet se trajtimi i tyre neuml Njeumlsineuml e Dializeumls eumlshteuml mjaft

profesional dhe se sheumlrbimet sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml njeumlsi janeuml kualitative

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

25

5 DISKUTIMI

Neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm teuml Gjakoveumls tretman mjekeumlsor gjateuml gjashteuml mujorit teuml

pareuml teuml keumltij viti kaneuml keumlkuar 11 pacienteuml teuml cileumlt janeuml trajtuar neuml repartin infektiv

Neuml Njeumlsin e Dializeumls gjateuml keumlsaj periode sheumlrbimet janeuml duke i marr kateumlr pacient

Neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 pacienteuml me virusin B

Duke e marreuml peumlr bazeuml keumlteuml numeumlr teuml pacienteumlve evidentohet se infermieret janeuml

neuml kontakt teuml peumlrditsheumlm me ta

Edhe peumlr kundeumlr peumlrkujdesjes seuml mjekeumlve roli i infermierve eumlshteuml i madheuml neuml

trajtimin e ketyre pacienteumlve

Infermieret duhet teuml keneuml peumlrkujdesje sa meuml teuml madhe ndaj keumltyre pacienteumlve neuml teuml

gjitha drejtimet duke filluar nga

Peumlrkujdesja gjateuml puneumls peumlr eliminimin e mundeumlsive peumlr teuml

marr infeksione

Peumlrkujdesja mjekeumlsore ndaj tyre peumlrmes sheumlrbimeve

sheumlndetsore

Edukimi i pacienteumlve neuml aspektin e peumlrkujdesjes ndaj vetvetes

si dhe kujdesi ndaj teuml afeumlrmeumlve qeuml mos teuml peumlrcjellin infeksionin

tek ata

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

26

6 PEumlRFUNDIMI

Duke e analizuar mundeumlsiteuml e lehta teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje si dhe deumlmtimet qeuml

mund teuml shkaktohen gjereuml neuml invaliditet rrezikshmeumlrineuml e peumlrcjelljes seuml keumlsaj seumlmundje

mund teuml sjellim keumlto rekomandime

Sa meuml hereumlt teuml beumlhet diagnostifikimi i seumlmundjes neuml meumlnyreuml qeuml teuml ulet

shkalla e invaliditetit peumlr pacientin si dhe mundeumlsia e peumlrhapjes seuml

infeksionit tek teuml tjereumlt

Teuml beumlhet trajtimi sa meuml profesional dhe kualitativ i keumltyre pacienteumlve

Teuml ofrohen kushtet e trajtimit sa meuml optimale

Teuml beumlhet edukimi i pacienteumlve qeuml teuml keneuml njeuml jeteuml sa meuml teuml sheumlndosheuml si neuml

aspektin e higjienes ushqimit aktiviteteve etj

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

27

Teuml dheumlnat personale

Emri Leonora

Mbiemri Gashi

Data e lindjes 19071992

Kombeumlsia Shqiptare

Vendlindja Gjakoveuml

Vendbanimi Gjakoveuml

Gjendja civile Beqare

Telefoni +38649808015

E-maili noragashi03gmailcom

Shkollimi i meseumlm SHMM ldquoHysni Zajmirdquo Dega pediatri

Shkollimi i larteuml UGJ Fakulteti I Infermieriseuml

Dega Inferieri e peumlrgjithshme

Periudha e peumlrfundimit teuml

universitetit

2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

28

7 REFERENCAT

1 Hepatitis B FAQs for the Public mdash Transmission US Centers for

Disease Control and Prevention (CDC) Retrieved 2011-11-29

2 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D

(December 2011) Hepatitis B prevention diagnosis treatment and

care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136

3 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of

chronic hepatitis B a critical evaluation of standard treatment criteria

and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

4 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT

OF PERSONS WITH CHRONIC HEPATITIS B INFECTION (PDF)

World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

5 Villa E Fattovich G Mauro A Pasino M (January 2011) Natural

history of chronic HBV infection special emphasis on the prognostic

implications of the inactive carrier state versus chronic

hepatitis Digestive and Liver Disease 43 (Suppl 1) S8ndash

14 doi101016S1590-8658(10)60686-X

6 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd

ndash Zagreb 1984

7 Stefanovic S I saradnici Interna Medicina Medicinska knjiga

Beograd ndash Zagreb 1988

Page 18: UNIVERSITETI “FEHMI AGANI” GJAKOVË · 2017-03-01 · Leukocitet: mund të paraqitet leukopenija, leukocitoza, monocitoza, Limfocitet: janë të pranishme limfocitet atipike Sheqeri

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

17

17 Prioritetet e peumlrkujdesjes

1 Zvogeumllimi i ngarkeseumls seuml heparit gjer neuml peumlrmireumlsim

2 Pengimi i komplikimeve

3 Pranimi i situateumls nga ana e pacientit

4 Ti ipen pacientit informata teuml bollshme neuml lidhje me procesin e seumlmundjes prognozeumln

si dhe sheumlrimin

18 Intervenimi i nevojsheumlm

1 Monitorimi i hidratimit peumlrmes marrjes dhe lirimit teuml leumlngjeve

2 Monitorimi i koheumls seuml protrombineumls dhe shenjave teuml gjakderdhjes

3 Teuml shtyhet pacienti qeuml teuml ushqehet ulur neuml meumlnyreuml qeuml teuml zvogeumllohet shtypja neuml hepar

4 Ushqimi teuml jeteuml i shijsheumlm dhe teuml keteuml sa meuml pakeuml ereumlza

5 Teuml minimizohen neuml maksimum kontaktet e afeumlrta me njereumlz

6 Ti sqarohen masat mbrojteumlse neuml lidhje me transmetimin e seumlmundjes dhe prevenimin e

transmetimit tek pacienteumlt e tjereuml dhe familjaret e veteuml

7 Teuml udheumlzohet pacienti qeuml teuml ju ikeuml traumave qeuml mos teuml fitoj hematoma

2 QEumlLLIMI I PUNIMIT

1 Qeumlllimi i pareuml i keumltij punimi eumlshteuml teuml hulumtohet niveli i kujdesit infermieror neuml teuml

seumlmuarit me Hepatit Akut Viral ndash B neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm rdquoIsa Grezdardquo neuml

Gjakoveuml

2 Neuml kuadeumlr teuml keumltij punimi po ashtu si qeumlllim i dyteuml ishte teuml hulumtohet edhe numri

i teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje teuml cileumlt e kaneuml frekuentuar gjegjeumlsisht kaneuml

keumlrkuar sheumlrbime sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml Spital

3 Teuml analizohet mundeumlsia e peumlrmireumlsimit teuml kualitetit teuml sheumlrbimit infermieror ndaj

keumltyre pacienteumlve

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

18

3 MATERIALI DHE METODA

Lloji i hulumtimit Hulumtimi eumlshteuml retrospektiv Burim i teuml dheumlnave kaneuml sheumlrbyer

protokollet e rregjistrimit neuml Repartin Infektiv Njeumlsineuml e Transfuzionit si dhe neuml Njeumlsineuml

e Dializeumls neuml Spitalin Regjional ldquoIsa Grezdardquo neuml Gjakoveuml

Neuml keumlteuml hulumtim retrospektiv neuml teuml tri njeumlsiteuml i kemi gjetur 39 raste Neuml keumlto raste

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml trajtuar neuml repartin Infektiv teuml Spitalit teuml Peumlrgjithsheumlm

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

19

4 REZULTATET

41 Reparti Infektiv

Neuml bazeuml teuml hulumtimit del se neuml teuml tri njeumlsiteuml ku mund teuml trajtohen pacienteumlt me Hpatitin B

neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm neuml Gjakoveuml numri i pacienteumlve nuk eumlshteuml i madheuml por prapeuml

eumlshteuml neuml nivel shqeteumlsues

Neuml Repartin Infektiv gjateuml gjashteuml mujorit teuml pareuml gjithsejeuml janeuml shtruar 11 pacienteuml

Pacienteumlt janeuml nga vendbanime teuml ndryshme teuml regjionit teuml Gjakoveumls me peumlrjashtim teuml dy

pacienteumlve qeuml i peumlrkasin teuml njeumljteumls familje por qeuml nuk janeuml bashkeumlshorteuml Mosha e

pacienteumlve varion nga mosha 4 gjer tek ajo 48 vjeqare

Nr Emri Vendbanimi Mosha Gjinia Diagnoza Tretmani

1 H M K Xerxe 1975 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

2 A S K Demajn 1988 Femeumlr Hepatit

Viral B

Rep

Gjinekologjiseuml

3 R R A Gjakoveuml 1982 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtim neuml

Repart

4 S B M Rahovec 2012 Mashkull Hepatit

Viral B

Leumlshon Repartin

5 L F G Gjakoveuml 1970 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

6 A A H Rahovec 1997 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

7 I H T Junik 1974 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

8 B R A Shishmon 1996 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

9 K Z A Shishmon 1968 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

10 A RG Gjakoveuml 1993 Mashkull Hepatit

Viral B

Vdek

11 Sh S M Hereq 1977 Femeumlr Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

Tabela 1

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

20

Vendbanimi i pacienteve

Grafikoni 1

Sa i peumlrket pacienteumlve teuml hospitalizuar neuml repartin e infektiveumls veumlrehet se ka nga teuml gjitha

vendbanimet teuml cilat i peumlrkasin regjionit teuml Gjakoveumls Ka nga qyteti i Gjakoveumls fshatrave

peumlrreth si dhe nga komunat Rahovec e Junik

Nga kjo veumlrhet se nuk mund teuml themi peumlr prezenceumln e ndonjeuml epidemie por rastet janeuml

sporadike me peumlrjashtim teuml njeuml rasti teuml njeuml familje teuml njeuml fshati teuml Gjakoveumls ku teuml seumlmureuml

janeuml dy aneumltar teuml familjes Neuml bazeuml teuml mosheumls veumlrehet se nuk janeuml neuml maradheumlnje

bashkeumlshortore pra seumlmundja nuk eumlshteuml peumlrcjell peumlrmes aktit seksual por neuml ndonjeuml formeuml

tjeteumlr

27

73

Vendbanimi

Qytet

Fshat

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

21

Gjinia e pacienteve

Grafikoni 2

Sa i peumlrketeuml gjiniseuml seuml teuml infektuarve me hepatitin viral B nuk ka fare dallim sepse nga

njeumlmbeumldhjet personat e infektuar gjashteuml janeuml teuml peumlrkateumlsiseuml gjinore meshkuj ndeumlrsa peseuml

femra

5455

4545

Gjinia

Mashkuj Femra

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

22

Vendi i trajtimit

Grafikoni 3

Mjekimi i pacienteumlve peumlr sa ka sheumlnime gjegjeumlsisht peumlr sa janeuml peumlrcjelleuml neuml aspektin klinik

eumlshteuml neuml nivel shumeuml teuml mireuml Nga teuml gjitheuml pacienteumlt e hospitalizuar veteumlm njeumlri nga ata

ka vdekur

Peumlr tretman teuml meumltutjesheumlm si dhe peumlr sheumlrbime meuml profesionale sheumlndetsore tre pacient

janeuml peumlrcjelleuml neuml QKUK gjegjeumlsisht neuml Klinikeumln Infektive njeuml eumlshteuml peumlrcielleuml neuml repartin e

gjinekologjiseuml peumlr trajtim teuml meumltutjesheumlm peumlr shkak teuml shtatzaniseuml seuml saj kurse teuml tjereumlt

janeuml trajtuar me sukses neuml repartin e seumlmundjeve infektive

Qeuml rastet kaneuml qeneuml sporadike gjegjeumlsisht endemike tregon fakti qeuml veteumlm dy raste kaneuml

qeneuml teuml seuml njeumljteumls familje gjegjeumlsisht teuml teuml njeumljtit vendbanim Neuml keumlteuml aspekt vereumlhet njeuml

peumlrkujdesje e familjareumlve dhe personelit sheumlndetsore qeuml rastet teuml izolohen dhe trajtohen sa

meuml mireuml duke e ditur virulenceumln gjegjeumlsisht mundeumlsineuml e madhe teuml peumlrhapjes seuml keumlsaj

seumlmundje

909

909

4545

2727

909

Trajtimi Leumlshon Repartin

Rep Gjinekologjiseuml

Trajtohet ne Repart

Transfer ne QKUK

Vdes

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

23

42 Njeumlsia e transfuzionit

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml evidentuar neuml Njeumlsin e Transfuzionit neuml Gjakoveuml gjateuml

peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Nr Muaji Diagnoza Raste

1 Janar Hepatit Viral B 7

2 Shkurt Hepatit Viral B 2

3 Mars Hepatit Viral B 5

4 Prill Hepatit Viral B 1

5 Maj Hepatit Viral B 2

6 Qershor Hepatit Viral B 7

Tabela 2

Grafikoni 4

Neuml njeumlsin e transfuzionit neuml meumlnyreuml teuml rregullt beumlhet testimi i dheumlneumlsve e kuptohet edhe teuml

marreumlsve teuml gjakut dhe neumln produkteve teuml tij Neuml data bazen e keumltij institucioni

evidentohen teuml gjitha rastet e identifikuara me Hepatitin B Gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash

01 072016 neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 raste

Edhe pse nuk ka ndonjeuml indikacion teuml mireumlfillteuml shkencor eumlshteuml interesanteuml se neuml tre muaj

kemi shumeuml raste teuml paraqitura ndeumlrsa neuml tre muaj teuml tjereuml janeuml meuml teuml rralla

7 29

2 9

5 21

1 4

2 8

7 29

Paraqitja e rasteve sipas muajve

Janar

Shkurt

Mars

Prill

Maj

Qershor

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

24

Duke analizuar se keumlrkesa peumlr gjak eumlshteuml e rregullt si dhe donatoret e tij lajmeumlrohen neuml

bazeuml teuml keumlrkesave ateumlhereuml nuk mund teuml konkludojmeuml se pse eumlshteuml kjo situateuml e paraqitjes

seuml rasteve Personeli peumlrgjegjeumls i Njeumlsiseuml seuml Transfuzionit deklarohet se gjateuml muajve

janar mars edhe qershor nuk ka pasur ndonjeuml aksion peumlr mbledhjen e gjakut por kaneuml

qeneuml individ teuml cileumlt kaneuml dhuruar gjak peumlr familjaret e tyre

43 Njeumlsia e Dializeumls

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml cileumlt marrin sheumlrbimin e dializeumls neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Numri i

pacienteumlve

Diagnoza Mashkuj Femra Vendbanimi Koha e

trajtimit

Mosha

4 Hepatit Viral

B

1 3 Gjakoveuml 5 ndash 10 vite 45 ndash 67

vjeqar

Tabela 3

Neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml Gjakoveuml sheumlrbimet i marrin 4 pacienteuml teuml cileumlt janeuml teuml infektuar

me Hepatitin Viral B

Pacienteumlt janeuml teuml moshave nga 45 ndash 67 vjeqare dhe koha e qeumlndrimit teuml tyre neuml dializeuml

eumlshteuml nga 5 ndash 10 vite Duke e marreuml peumlr bazeuml seumlmundjen qeuml eumlshteuml mjafteuml agresive dhe qeuml

keumlrkon trajtim specifik veumlrehet se trajtimi i tyre neuml Njeumlsineuml e Dializeumls eumlshteuml mjaft

profesional dhe se sheumlrbimet sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml njeumlsi janeuml kualitative

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

25

5 DISKUTIMI

Neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm teuml Gjakoveumls tretman mjekeumlsor gjateuml gjashteuml mujorit teuml

pareuml teuml keumltij viti kaneuml keumlkuar 11 pacienteuml teuml cileumlt janeuml trajtuar neuml repartin infektiv

Neuml Njeumlsin e Dializeumls gjateuml keumlsaj periode sheumlrbimet janeuml duke i marr kateumlr pacient

Neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 pacienteuml me virusin B

Duke e marreuml peumlr bazeuml keumlteuml numeumlr teuml pacienteumlve evidentohet se infermieret janeuml

neuml kontakt teuml peumlrditsheumlm me ta

Edhe peumlr kundeumlr peumlrkujdesjes seuml mjekeumlve roli i infermierve eumlshteuml i madheuml neuml

trajtimin e ketyre pacienteumlve

Infermieret duhet teuml keneuml peumlrkujdesje sa meuml teuml madhe ndaj keumltyre pacienteumlve neuml teuml

gjitha drejtimet duke filluar nga

Peumlrkujdesja gjateuml puneumls peumlr eliminimin e mundeumlsive peumlr teuml

marr infeksione

Peumlrkujdesja mjekeumlsore ndaj tyre peumlrmes sheumlrbimeve

sheumlndetsore

Edukimi i pacienteumlve neuml aspektin e peumlrkujdesjes ndaj vetvetes

si dhe kujdesi ndaj teuml afeumlrmeumlve qeuml mos teuml peumlrcjellin infeksionin

tek ata

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

26

6 PEumlRFUNDIMI

Duke e analizuar mundeumlsiteuml e lehta teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje si dhe deumlmtimet qeuml

mund teuml shkaktohen gjereuml neuml invaliditet rrezikshmeumlrineuml e peumlrcjelljes seuml keumlsaj seumlmundje

mund teuml sjellim keumlto rekomandime

Sa meuml hereumlt teuml beumlhet diagnostifikimi i seumlmundjes neuml meumlnyreuml qeuml teuml ulet

shkalla e invaliditetit peumlr pacientin si dhe mundeumlsia e peumlrhapjes seuml

infeksionit tek teuml tjereumlt

Teuml beumlhet trajtimi sa meuml profesional dhe kualitativ i keumltyre pacienteumlve

Teuml ofrohen kushtet e trajtimit sa meuml optimale

Teuml beumlhet edukimi i pacienteumlve qeuml teuml keneuml njeuml jeteuml sa meuml teuml sheumlndosheuml si neuml

aspektin e higjienes ushqimit aktiviteteve etj

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

27

Teuml dheumlnat personale

Emri Leonora

Mbiemri Gashi

Data e lindjes 19071992

Kombeumlsia Shqiptare

Vendlindja Gjakoveuml

Vendbanimi Gjakoveuml

Gjendja civile Beqare

Telefoni +38649808015

E-maili noragashi03gmailcom

Shkollimi i meseumlm SHMM ldquoHysni Zajmirdquo Dega pediatri

Shkollimi i larteuml UGJ Fakulteti I Infermieriseuml

Dega Inferieri e peumlrgjithshme

Periudha e peumlrfundimit teuml

universitetit

2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

28

7 REFERENCAT

1 Hepatitis B FAQs for the Public mdash Transmission US Centers for

Disease Control and Prevention (CDC) Retrieved 2011-11-29

2 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D

(December 2011) Hepatitis B prevention diagnosis treatment and

care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136

3 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of

chronic hepatitis B a critical evaluation of standard treatment criteria

and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

4 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT

OF PERSONS WITH CHRONIC HEPATITIS B INFECTION (PDF)

World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

5 Villa E Fattovich G Mauro A Pasino M (January 2011) Natural

history of chronic HBV infection special emphasis on the prognostic

implications of the inactive carrier state versus chronic

hepatitis Digestive and Liver Disease 43 (Suppl 1) S8ndash

14 doi101016S1590-8658(10)60686-X

6 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd

ndash Zagreb 1984

7 Stefanovic S I saradnici Interna Medicina Medicinska knjiga

Beograd ndash Zagreb 1988

Page 19: UNIVERSITETI “FEHMI AGANI” GJAKOVË · 2017-03-01 · Leukocitet: mund të paraqitet leukopenija, leukocitoza, monocitoza, Limfocitet: janë të pranishme limfocitet atipike Sheqeri

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

18

3 MATERIALI DHE METODA

Lloji i hulumtimit Hulumtimi eumlshteuml retrospektiv Burim i teuml dheumlnave kaneuml sheumlrbyer

protokollet e rregjistrimit neuml Repartin Infektiv Njeumlsineuml e Transfuzionit si dhe neuml Njeumlsineuml

e Dializeumls neuml Spitalin Regjional ldquoIsa Grezdardquo neuml Gjakoveuml

Neuml keumlteuml hulumtim retrospektiv neuml teuml tri njeumlsiteuml i kemi gjetur 39 raste Neuml keumlto raste

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml trajtuar neuml repartin Infektiv teuml Spitalit teuml Peumlrgjithsheumlm

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

19

4 REZULTATET

41 Reparti Infektiv

Neuml bazeuml teuml hulumtimit del se neuml teuml tri njeumlsiteuml ku mund teuml trajtohen pacienteumlt me Hpatitin B

neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm neuml Gjakoveuml numri i pacienteumlve nuk eumlshteuml i madheuml por prapeuml

eumlshteuml neuml nivel shqeteumlsues

Neuml Repartin Infektiv gjateuml gjashteuml mujorit teuml pareuml gjithsejeuml janeuml shtruar 11 pacienteuml

Pacienteumlt janeuml nga vendbanime teuml ndryshme teuml regjionit teuml Gjakoveumls me peumlrjashtim teuml dy

pacienteumlve qeuml i peumlrkasin teuml njeumljteumls familje por qeuml nuk janeuml bashkeumlshorteuml Mosha e

pacienteumlve varion nga mosha 4 gjer tek ajo 48 vjeqare

Nr Emri Vendbanimi Mosha Gjinia Diagnoza Tretmani

1 H M K Xerxe 1975 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

2 A S K Demajn 1988 Femeumlr Hepatit

Viral B

Rep

Gjinekologjiseuml

3 R R A Gjakoveuml 1982 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtim neuml

Repart

4 S B M Rahovec 2012 Mashkull Hepatit

Viral B

Leumlshon Repartin

5 L F G Gjakoveuml 1970 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

6 A A H Rahovec 1997 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

7 I H T Junik 1974 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

8 B R A Shishmon 1996 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

9 K Z A Shishmon 1968 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

10 A RG Gjakoveuml 1993 Mashkull Hepatit

Viral B

Vdek

11 Sh S M Hereq 1977 Femeumlr Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

Tabela 1

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

20

Vendbanimi i pacienteve

Grafikoni 1

Sa i peumlrket pacienteumlve teuml hospitalizuar neuml repartin e infektiveumls veumlrehet se ka nga teuml gjitha

vendbanimet teuml cilat i peumlrkasin regjionit teuml Gjakoveumls Ka nga qyteti i Gjakoveumls fshatrave

peumlrreth si dhe nga komunat Rahovec e Junik

Nga kjo veumlrhet se nuk mund teuml themi peumlr prezenceumln e ndonjeuml epidemie por rastet janeuml

sporadike me peumlrjashtim teuml njeuml rasti teuml njeuml familje teuml njeuml fshati teuml Gjakoveumls ku teuml seumlmureuml

janeuml dy aneumltar teuml familjes Neuml bazeuml teuml mosheumls veumlrehet se nuk janeuml neuml maradheumlnje

bashkeumlshortore pra seumlmundja nuk eumlshteuml peumlrcjell peumlrmes aktit seksual por neuml ndonjeuml formeuml

tjeteumlr

27

73

Vendbanimi

Qytet

Fshat

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

21

Gjinia e pacienteve

Grafikoni 2

Sa i peumlrketeuml gjiniseuml seuml teuml infektuarve me hepatitin viral B nuk ka fare dallim sepse nga

njeumlmbeumldhjet personat e infektuar gjashteuml janeuml teuml peumlrkateumlsiseuml gjinore meshkuj ndeumlrsa peseuml

femra

5455

4545

Gjinia

Mashkuj Femra

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

22

Vendi i trajtimit

Grafikoni 3

Mjekimi i pacienteumlve peumlr sa ka sheumlnime gjegjeumlsisht peumlr sa janeuml peumlrcjelleuml neuml aspektin klinik

eumlshteuml neuml nivel shumeuml teuml mireuml Nga teuml gjitheuml pacienteumlt e hospitalizuar veteumlm njeumlri nga ata

ka vdekur

Peumlr tretman teuml meumltutjesheumlm si dhe peumlr sheumlrbime meuml profesionale sheumlndetsore tre pacient

janeuml peumlrcjelleuml neuml QKUK gjegjeumlsisht neuml Klinikeumln Infektive njeuml eumlshteuml peumlrcielleuml neuml repartin e

gjinekologjiseuml peumlr trajtim teuml meumltutjesheumlm peumlr shkak teuml shtatzaniseuml seuml saj kurse teuml tjereumlt

janeuml trajtuar me sukses neuml repartin e seumlmundjeve infektive

Qeuml rastet kaneuml qeneuml sporadike gjegjeumlsisht endemike tregon fakti qeuml veteumlm dy raste kaneuml

qeneuml teuml seuml njeumljteumls familje gjegjeumlsisht teuml teuml njeumljtit vendbanim Neuml keumlteuml aspekt vereumlhet njeuml

peumlrkujdesje e familjareumlve dhe personelit sheumlndetsore qeuml rastet teuml izolohen dhe trajtohen sa

meuml mireuml duke e ditur virulenceumln gjegjeumlsisht mundeumlsineuml e madhe teuml peumlrhapjes seuml keumlsaj

seumlmundje

909

909

4545

2727

909

Trajtimi Leumlshon Repartin

Rep Gjinekologjiseuml

Trajtohet ne Repart

Transfer ne QKUK

Vdes

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

23

42 Njeumlsia e transfuzionit

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml evidentuar neuml Njeumlsin e Transfuzionit neuml Gjakoveuml gjateuml

peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Nr Muaji Diagnoza Raste

1 Janar Hepatit Viral B 7

2 Shkurt Hepatit Viral B 2

3 Mars Hepatit Viral B 5

4 Prill Hepatit Viral B 1

5 Maj Hepatit Viral B 2

6 Qershor Hepatit Viral B 7

Tabela 2

Grafikoni 4

Neuml njeumlsin e transfuzionit neuml meumlnyreuml teuml rregullt beumlhet testimi i dheumlneumlsve e kuptohet edhe teuml

marreumlsve teuml gjakut dhe neumln produkteve teuml tij Neuml data bazen e keumltij institucioni

evidentohen teuml gjitha rastet e identifikuara me Hepatitin B Gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash

01 072016 neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 raste

Edhe pse nuk ka ndonjeuml indikacion teuml mireumlfillteuml shkencor eumlshteuml interesanteuml se neuml tre muaj

kemi shumeuml raste teuml paraqitura ndeumlrsa neuml tre muaj teuml tjereuml janeuml meuml teuml rralla

7 29

2 9

5 21

1 4

2 8

7 29

Paraqitja e rasteve sipas muajve

Janar

Shkurt

Mars

Prill

Maj

Qershor

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

24

Duke analizuar se keumlrkesa peumlr gjak eumlshteuml e rregullt si dhe donatoret e tij lajmeumlrohen neuml

bazeuml teuml keumlrkesave ateumlhereuml nuk mund teuml konkludojmeuml se pse eumlshteuml kjo situateuml e paraqitjes

seuml rasteve Personeli peumlrgjegjeumls i Njeumlsiseuml seuml Transfuzionit deklarohet se gjateuml muajve

janar mars edhe qershor nuk ka pasur ndonjeuml aksion peumlr mbledhjen e gjakut por kaneuml

qeneuml individ teuml cileumlt kaneuml dhuruar gjak peumlr familjaret e tyre

43 Njeumlsia e Dializeumls

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml cileumlt marrin sheumlrbimin e dializeumls neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Numri i

pacienteumlve

Diagnoza Mashkuj Femra Vendbanimi Koha e

trajtimit

Mosha

4 Hepatit Viral

B

1 3 Gjakoveuml 5 ndash 10 vite 45 ndash 67

vjeqar

Tabela 3

Neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml Gjakoveuml sheumlrbimet i marrin 4 pacienteuml teuml cileumlt janeuml teuml infektuar

me Hepatitin Viral B

Pacienteumlt janeuml teuml moshave nga 45 ndash 67 vjeqare dhe koha e qeumlndrimit teuml tyre neuml dializeuml

eumlshteuml nga 5 ndash 10 vite Duke e marreuml peumlr bazeuml seumlmundjen qeuml eumlshteuml mjafteuml agresive dhe qeuml

keumlrkon trajtim specifik veumlrehet se trajtimi i tyre neuml Njeumlsineuml e Dializeumls eumlshteuml mjaft

profesional dhe se sheumlrbimet sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml njeumlsi janeuml kualitative

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

25

5 DISKUTIMI

Neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm teuml Gjakoveumls tretman mjekeumlsor gjateuml gjashteuml mujorit teuml

pareuml teuml keumltij viti kaneuml keumlkuar 11 pacienteuml teuml cileumlt janeuml trajtuar neuml repartin infektiv

Neuml Njeumlsin e Dializeumls gjateuml keumlsaj periode sheumlrbimet janeuml duke i marr kateumlr pacient

Neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 pacienteuml me virusin B

Duke e marreuml peumlr bazeuml keumlteuml numeumlr teuml pacienteumlve evidentohet se infermieret janeuml

neuml kontakt teuml peumlrditsheumlm me ta

Edhe peumlr kundeumlr peumlrkujdesjes seuml mjekeumlve roli i infermierve eumlshteuml i madheuml neuml

trajtimin e ketyre pacienteumlve

Infermieret duhet teuml keneuml peumlrkujdesje sa meuml teuml madhe ndaj keumltyre pacienteumlve neuml teuml

gjitha drejtimet duke filluar nga

Peumlrkujdesja gjateuml puneumls peumlr eliminimin e mundeumlsive peumlr teuml

marr infeksione

Peumlrkujdesja mjekeumlsore ndaj tyre peumlrmes sheumlrbimeve

sheumlndetsore

Edukimi i pacienteumlve neuml aspektin e peumlrkujdesjes ndaj vetvetes

si dhe kujdesi ndaj teuml afeumlrmeumlve qeuml mos teuml peumlrcjellin infeksionin

tek ata

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

26

6 PEumlRFUNDIMI

Duke e analizuar mundeumlsiteuml e lehta teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje si dhe deumlmtimet qeuml

mund teuml shkaktohen gjereuml neuml invaliditet rrezikshmeumlrineuml e peumlrcjelljes seuml keumlsaj seumlmundje

mund teuml sjellim keumlto rekomandime

Sa meuml hereumlt teuml beumlhet diagnostifikimi i seumlmundjes neuml meumlnyreuml qeuml teuml ulet

shkalla e invaliditetit peumlr pacientin si dhe mundeumlsia e peumlrhapjes seuml

infeksionit tek teuml tjereumlt

Teuml beumlhet trajtimi sa meuml profesional dhe kualitativ i keumltyre pacienteumlve

Teuml ofrohen kushtet e trajtimit sa meuml optimale

Teuml beumlhet edukimi i pacienteumlve qeuml teuml keneuml njeuml jeteuml sa meuml teuml sheumlndosheuml si neuml

aspektin e higjienes ushqimit aktiviteteve etj

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

27

Teuml dheumlnat personale

Emri Leonora

Mbiemri Gashi

Data e lindjes 19071992

Kombeumlsia Shqiptare

Vendlindja Gjakoveuml

Vendbanimi Gjakoveuml

Gjendja civile Beqare

Telefoni +38649808015

E-maili noragashi03gmailcom

Shkollimi i meseumlm SHMM ldquoHysni Zajmirdquo Dega pediatri

Shkollimi i larteuml UGJ Fakulteti I Infermieriseuml

Dega Inferieri e peumlrgjithshme

Periudha e peumlrfundimit teuml

universitetit

2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

28

7 REFERENCAT

1 Hepatitis B FAQs for the Public mdash Transmission US Centers for

Disease Control and Prevention (CDC) Retrieved 2011-11-29

2 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D

(December 2011) Hepatitis B prevention diagnosis treatment and

care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136

3 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of

chronic hepatitis B a critical evaluation of standard treatment criteria

and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

4 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT

OF PERSONS WITH CHRONIC HEPATITIS B INFECTION (PDF)

World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

5 Villa E Fattovich G Mauro A Pasino M (January 2011) Natural

history of chronic HBV infection special emphasis on the prognostic

implications of the inactive carrier state versus chronic

hepatitis Digestive and Liver Disease 43 (Suppl 1) S8ndash

14 doi101016S1590-8658(10)60686-X

6 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd

ndash Zagreb 1984

7 Stefanovic S I saradnici Interna Medicina Medicinska knjiga

Beograd ndash Zagreb 1988

Page 20: UNIVERSITETI “FEHMI AGANI” GJAKOVË · 2017-03-01 · Leukocitet: mund të paraqitet leukopenija, leukocitoza, monocitoza, Limfocitet: janë të pranishme limfocitet atipike Sheqeri

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

19

4 REZULTATET

41 Reparti Infektiv

Neuml bazeuml teuml hulumtimit del se neuml teuml tri njeumlsiteuml ku mund teuml trajtohen pacienteumlt me Hpatitin B

neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm neuml Gjakoveuml numri i pacienteumlve nuk eumlshteuml i madheuml por prapeuml

eumlshteuml neuml nivel shqeteumlsues

Neuml Repartin Infektiv gjateuml gjashteuml mujorit teuml pareuml gjithsejeuml janeuml shtruar 11 pacienteuml

Pacienteumlt janeuml nga vendbanime teuml ndryshme teuml regjionit teuml Gjakoveumls me peumlrjashtim teuml dy

pacienteumlve qeuml i peumlrkasin teuml njeumljteumls familje por qeuml nuk janeuml bashkeumlshorteuml Mosha e

pacienteumlve varion nga mosha 4 gjer tek ajo 48 vjeqare

Nr Emri Vendbanimi Mosha Gjinia Diagnoza Tretmani

1 H M K Xerxe 1975 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

2 A S K Demajn 1988 Femeumlr Hepatit

Viral B

Rep

Gjinekologjiseuml

3 R R A Gjakoveuml 1982 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtim neuml

Repart

4 S B M Rahovec 2012 Mashkull Hepatit

Viral B

Leumlshon Repartin

5 L F G Gjakoveuml 1970 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

6 A A H Rahovec 1997 Mashkull Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

7 I H T Junik 1974 Mashkull Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

8 B R A Shishmon 1996 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

9 K Z A Shishmon 1968 Femeumlr Hepatit

Viral B

Trajtohet neuml

Repart

10 A RG Gjakoveuml 1993 Mashkull Hepatit

Viral B

Vdek

11 Sh S M Hereq 1977 Femeumlr Hepatit

Viral B

Transfer neuml

QKUK

Tabela 1

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

20

Vendbanimi i pacienteve

Grafikoni 1

Sa i peumlrket pacienteumlve teuml hospitalizuar neuml repartin e infektiveumls veumlrehet se ka nga teuml gjitha

vendbanimet teuml cilat i peumlrkasin regjionit teuml Gjakoveumls Ka nga qyteti i Gjakoveumls fshatrave

peumlrreth si dhe nga komunat Rahovec e Junik

Nga kjo veumlrhet se nuk mund teuml themi peumlr prezenceumln e ndonjeuml epidemie por rastet janeuml

sporadike me peumlrjashtim teuml njeuml rasti teuml njeuml familje teuml njeuml fshati teuml Gjakoveumls ku teuml seumlmureuml

janeuml dy aneumltar teuml familjes Neuml bazeuml teuml mosheumls veumlrehet se nuk janeuml neuml maradheumlnje

bashkeumlshortore pra seumlmundja nuk eumlshteuml peumlrcjell peumlrmes aktit seksual por neuml ndonjeuml formeuml

tjeteumlr

27

73

Vendbanimi

Qytet

Fshat

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

21

Gjinia e pacienteve

Grafikoni 2

Sa i peumlrketeuml gjiniseuml seuml teuml infektuarve me hepatitin viral B nuk ka fare dallim sepse nga

njeumlmbeumldhjet personat e infektuar gjashteuml janeuml teuml peumlrkateumlsiseuml gjinore meshkuj ndeumlrsa peseuml

femra

5455

4545

Gjinia

Mashkuj Femra

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

22

Vendi i trajtimit

Grafikoni 3

Mjekimi i pacienteumlve peumlr sa ka sheumlnime gjegjeumlsisht peumlr sa janeuml peumlrcjelleuml neuml aspektin klinik

eumlshteuml neuml nivel shumeuml teuml mireuml Nga teuml gjitheuml pacienteumlt e hospitalizuar veteumlm njeumlri nga ata

ka vdekur

Peumlr tretman teuml meumltutjesheumlm si dhe peumlr sheumlrbime meuml profesionale sheumlndetsore tre pacient

janeuml peumlrcjelleuml neuml QKUK gjegjeumlsisht neuml Klinikeumln Infektive njeuml eumlshteuml peumlrcielleuml neuml repartin e

gjinekologjiseuml peumlr trajtim teuml meumltutjesheumlm peumlr shkak teuml shtatzaniseuml seuml saj kurse teuml tjereumlt

janeuml trajtuar me sukses neuml repartin e seumlmundjeve infektive

Qeuml rastet kaneuml qeneuml sporadike gjegjeumlsisht endemike tregon fakti qeuml veteumlm dy raste kaneuml

qeneuml teuml seuml njeumljteumls familje gjegjeumlsisht teuml teuml njeumljtit vendbanim Neuml keumlteuml aspekt vereumlhet njeuml

peumlrkujdesje e familjareumlve dhe personelit sheumlndetsore qeuml rastet teuml izolohen dhe trajtohen sa

meuml mireuml duke e ditur virulenceumln gjegjeumlsisht mundeumlsineuml e madhe teuml peumlrhapjes seuml keumlsaj

seumlmundje

909

909

4545

2727

909

Trajtimi Leumlshon Repartin

Rep Gjinekologjiseuml

Trajtohet ne Repart

Transfer ne QKUK

Vdes

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

23

42 Njeumlsia e transfuzionit

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml evidentuar neuml Njeumlsin e Transfuzionit neuml Gjakoveuml gjateuml

peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Nr Muaji Diagnoza Raste

1 Janar Hepatit Viral B 7

2 Shkurt Hepatit Viral B 2

3 Mars Hepatit Viral B 5

4 Prill Hepatit Viral B 1

5 Maj Hepatit Viral B 2

6 Qershor Hepatit Viral B 7

Tabela 2

Grafikoni 4

Neuml njeumlsin e transfuzionit neuml meumlnyreuml teuml rregullt beumlhet testimi i dheumlneumlsve e kuptohet edhe teuml

marreumlsve teuml gjakut dhe neumln produkteve teuml tij Neuml data bazen e keumltij institucioni

evidentohen teuml gjitha rastet e identifikuara me Hepatitin B Gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash

01 072016 neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 raste

Edhe pse nuk ka ndonjeuml indikacion teuml mireumlfillteuml shkencor eumlshteuml interesanteuml se neuml tre muaj

kemi shumeuml raste teuml paraqitura ndeumlrsa neuml tre muaj teuml tjereuml janeuml meuml teuml rralla

7 29

2 9

5 21

1 4

2 8

7 29

Paraqitja e rasteve sipas muajve

Janar

Shkurt

Mars

Prill

Maj

Qershor

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

24

Duke analizuar se keumlrkesa peumlr gjak eumlshteuml e rregullt si dhe donatoret e tij lajmeumlrohen neuml

bazeuml teuml keumlrkesave ateumlhereuml nuk mund teuml konkludojmeuml se pse eumlshteuml kjo situateuml e paraqitjes

seuml rasteve Personeli peumlrgjegjeumls i Njeumlsiseuml seuml Transfuzionit deklarohet se gjateuml muajve

janar mars edhe qershor nuk ka pasur ndonjeuml aksion peumlr mbledhjen e gjakut por kaneuml

qeneuml individ teuml cileumlt kaneuml dhuruar gjak peumlr familjaret e tyre

43 Njeumlsia e Dializeumls

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml cileumlt marrin sheumlrbimin e dializeumls neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Numri i

pacienteumlve

Diagnoza Mashkuj Femra Vendbanimi Koha e

trajtimit

Mosha

4 Hepatit Viral

B

1 3 Gjakoveuml 5 ndash 10 vite 45 ndash 67

vjeqar

Tabela 3

Neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml Gjakoveuml sheumlrbimet i marrin 4 pacienteuml teuml cileumlt janeuml teuml infektuar

me Hepatitin Viral B

Pacienteumlt janeuml teuml moshave nga 45 ndash 67 vjeqare dhe koha e qeumlndrimit teuml tyre neuml dializeuml

eumlshteuml nga 5 ndash 10 vite Duke e marreuml peumlr bazeuml seumlmundjen qeuml eumlshteuml mjafteuml agresive dhe qeuml

keumlrkon trajtim specifik veumlrehet se trajtimi i tyre neuml Njeumlsineuml e Dializeumls eumlshteuml mjaft

profesional dhe se sheumlrbimet sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml njeumlsi janeuml kualitative

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

25

5 DISKUTIMI

Neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm teuml Gjakoveumls tretman mjekeumlsor gjateuml gjashteuml mujorit teuml

pareuml teuml keumltij viti kaneuml keumlkuar 11 pacienteuml teuml cileumlt janeuml trajtuar neuml repartin infektiv

Neuml Njeumlsin e Dializeumls gjateuml keumlsaj periode sheumlrbimet janeuml duke i marr kateumlr pacient

Neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 pacienteuml me virusin B

Duke e marreuml peumlr bazeuml keumlteuml numeumlr teuml pacienteumlve evidentohet se infermieret janeuml

neuml kontakt teuml peumlrditsheumlm me ta

Edhe peumlr kundeumlr peumlrkujdesjes seuml mjekeumlve roli i infermierve eumlshteuml i madheuml neuml

trajtimin e ketyre pacienteumlve

Infermieret duhet teuml keneuml peumlrkujdesje sa meuml teuml madhe ndaj keumltyre pacienteumlve neuml teuml

gjitha drejtimet duke filluar nga

Peumlrkujdesja gjateuml puneumls peumlr eliminimin e mundeumlsive peumlr teuml

marr infeksione

Peumlrkujdesja mjekeumlsore ndaj tyre peumlrmes sheumlrbimeve

sheumlndetsore

Edukimi i pacienteumlve neuml aspektin e peumlrkujdesjes ndaj vetvetes

si dhe kujdesi ndaj teuml afeumlrmeumlve qeuml mos teuml peumlrcjellin infeksionin

tek ata

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

26

6 PEumlRFUNDIMI

Duke e analizuar mundeumlsiteuml e lehta teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje si dhe deumlmtimet qeuml

mund teuml shkaktohen gjereuml neuml invaliditet rrezikshmeumlrineuml e peumlrcjelljes seuml keumlsaj seumlmundje

mund teuml sjellim keumlto rekomandime

Sa meuml hereumlt teuml beumlhet diagnostifikimi i seumlmundjes neuml meumlnyreuml qeuml teuml ulet

shkalla e invaliditetit peumlr pacientin si dhe mundeumlsia e peumlrhapjes seuml

infeksionit tek teuml tjereumlt

Teuml beumlhet trajtimi sa meuml profesional dhe kualitativ i keumltyre pacienteumlve

Teuml ofrohen kushtet e trajtimit sa meuml optimale

Teuml beumlhet edukimi i pacienteumlve qeuml teuml keneuml njeuml jeteuml sa meuml teuml sheumlndosheuml si neuml

aspektin e higjienes ushqimit aktiviteteve etj

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

27

Teuml dheumlnat personale

Emri Leonora

Mbiemri Gashi

Data e lindjes 19071992

Kombeumlsia Shqiptare

Vendlindja Gjakoveuml

Vendbanimi Gjakoveuml

Gjendja civile Beqare

Telefoni +38649808015

E-maili noragashi03gmailcom

Shkollimi i meseumlm SHMM ldquoHysni Zajmirdquo Dega pediatri

Shkollimi i larteuml UGJ Fakulteti I Infermieriseuml

Dega Inferieri e peumlrgjithshme

Periudha e peumlrfundimit teuml

universitetit

2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

28

7 REFERENCAT

1 Hepatitis B FAQs for the Public mdash Transmission US Centers for

Disease Control and Prevention (CDC) Retrieved 2011-11-29

2 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D

(December 2011) Hepatitis B prevention diagnosis treatment and

care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136

3 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of

chronic hepatitis B a critical evaluation of standard treatment criteria

and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

4 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT

OF PERSONS WITH CHRONIC HEPATITIS B INFECTION (PDF)

World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

5 Villa E Fattovich G Mauro A Pasino M (January 2011) Natural

history of chronic HBV infection special emphasis on the prognostic

implications of the inactive carrier state versus chronic

hepatitis Digestive and Liver Disease 43 (Suppl 1) S8ndash

14 doi101016S1590-8658(10)60686-X

6 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd

ndash Zagreb 1984

7 Stefanovic S I saradnici Interna Medicina Medicinska knjiga

Beograd ndash Zagreb 1988

Page 21: UNIVERSITETI “FEHMI AGANI” GJAKOVË · 2017-03-01 · Leukocitet: mund të paraqitet leukopenija, leukocitoza, monocitoza, Limfocitet: janë të pranishme limfocitet atipike Sheqeri

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

20

Vendbanimi i pacienteve

Grafikoni 1

Sa i peumlrket pacienteumlve teuml hospitalizuar neuml repartin e infektiveumls veumlrehet se ka nga teuml gjitha

vendbanimet teuml cilat i peumlrkasin regjionit teuml Gjakoveumls Ka nga qyteti i Gjakoveumls fshatrave

peumlrreth si dhe nga komunat Rahovec e Junik

Nga kjo veumlrhet se nuk mund teuml themi peumlr prezenceumln e ndonjeuml epidemie por rastet janeuml

sporadike me peumlrjashtim teuml njeuml rasti teuml njeuml familje teuml njeuml fshati teuml Gjakoveumls ku teuml seumlmureuml

janeuml dy aneumltar teuml familjes Neuml bazeuml teuml mosheumls veumlrehet se nuk janeuml neuml maradheumlnje

bashkeumlshortore pra seumlmundja nuk eumlshteuml peumlrcjell peumlrmes aktit seksual por neuml ndonjeuml formeuml

tjeteumlr

27

73

Vendbanimi

Qytet

Fshat

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

21

Gjinia e pacienteve

Grafikoni 2

Sa i peumlrketeuml gjiniseuml seuml teuml infektuarve me hepatitin viral B nuk ka fare dallim sepse nga

njeumlmbeumldhjet personat e infektuar gjashteuml janeuml teuml peumlrkateumlsiseuml gjinore meshkuj ndeumlrsa peseuml

femra

5455

4545

Gjinia

Mashkuj Femra

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

22

Vendi i trajtimit

Grafikoni 3

Mjekimi i pacienteumlve peumlr sa ka sheumlnime gjegjeumlsisht peumlr sa janeuml peumlrcjelleuml neuml aspektin klinik

eumlshteuml neuml nivel shumeuml teuml mireuml Nga teuml gjitheuml pacienteumlt e hospitalizuar veteumlm njeumlri nga ata

ka vdekur

Peumlr tretman teuml meumltutjesheumlm si dhe peumlr sheumlrbime meuml profesionale sheumlndetsore tre pacient

janeuml peumlrcjelleuml neuml QKUK gjegjeumlsisht neuml Klinikeumln Infektive njeuml eumlshteuml peumlrcielleuml neuml repartin e

gjinekologjiseuml peumlr trajtim teuml meumltutjesheumlm peumlr shkak teuml shtatzaniseuml seuml saj kurse teuml tjereumlt

janeuml trajtuar me sukses neuml repartin e seumlmundjeve infektive

Qeuml rastet kaneuml qeneuml sporadike gjegjeumlsisht endemike tregon fakti qeuml veteumlm dy raste kaneuml

qeneuml teuml seuml njeumljteumls familje gjegjeumlsisht teuml teuml njeumljtit vendbanim Neuml keumlteuml aspekt vereumlhet njeuml

peumlrkujdesje e familjareumlve dhe personelit sheumlndetsore qeuml rastet teuml izolohen dhe trajtohen sa

meuml mireuml duke e ditur virulenceumln gjegjeumlsisht mundeumlsineuml e madhe teuml peumlrhapjes seuml keumlsaj

seumlmundje

909

909

4545

2727

909

Trajtimi Leumlshon Repartin

Rep Gjinekologjiseuml

Trajtohet ne Repart

Transfer ne QKUK

Vdes

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

23

42 Njeumlsia e transfuzionit

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml evidentuar neuml Njeumlsin e Transfuzionit neuml Gjakoveuml gjateuml

peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Nr Muaji Diagnoza Raste

1 Janar Hepatit Viral B 7

2 Shkurt Hepatit Viral B 2

3 Mars Hepatit Viral B 5

4 Prill Hepatit Viral B 1

5 Maj Hepatit Viral B 2

6 Qershor Hepatit Viral B 7

Tabela 2

Grafikoni 4

Neuml njeumlsin e transfuzionit neuml meumlnyreuml teuml rregullt beumlhet testimi i dheumlneumlsve e kuptohet edhe teuml

marreumlsve teuml gjakut dhe neumln produkteve teuml tij Neuml data bazen e keumltij institucioni

evidentohen teuml gjitha rastet e identifikuara me Hepatitin B Gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash

01 072016 neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 raste

Edhe pse nuk ka ndonjeuml indikacion teuml mireumlfillteuml shkencor eumlshteuml interesanteuml se neuml tre muaj

kemi shumeuml raste teuml paraqitura ndeumlrsa neuml tre muaj teuml tjereuml janeuml meuml teuml rralla

7 29

2 9

5 21

1 4

2 8

7 29

Paraqitja e rasteve sipas muajve

Janar

Shkurt

Mars

Prill

Maj

Qershor

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

24

Duke analizuar se keumlrkesa peumlr gjak eumlshteuml e rregullt si dhe donatoret e tij lajmeumlrohen neuml

bazeuml teuml keumlrkesave ateumlhereuml nuk mund teuml konkludojmeuml se pse eumlshteuml kjo situateuml e paraqitjes

seuml rasteve Personeli peumlrgjegjeumls i Njeumlsiseuml seuml Transfuzionit deklarohet se gjateuml muajve

janar mars edhe qershor nuk ka pasur ndonjeuml aksion peumlr mbledhjen e gjakut por kaneuml

qeneuml individ teuml cileumlt kaneuml dhuruar gjak peumlr familjaret e tyre

43 Njeumlsia e Dializeumls

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml cileumlt marrin sheumlrbimin e dializeumls neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Numri i

pacienteumlve

Diagnoza Mashkuj Femra Vendbanimi Koha e

trajtimit

Mosha

4 Hepatit Viral

B

1 3 Gjakoveuml 5 ndash 10 vite 45 ndash 67

vjeqar

Tabela 3

Neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml Gjakoveuml sheumlrbimet i marrin 4 pacienteuml teuml cileumlt janeuml teuml infektuar

me Hepatitin Viral B

Pacienteumlt janeuml teuml moshave nga 45 ndash 67 vjeqare dhe koha e qeumlndrimit teuml tyre neuml dializeuml

eumlshteuml nga 5 ndash 10 vite Duke e marreuml peumlr bazeuml seumlmundjen qeuml eumlshteuml mjafteuml agresive dhe qeuml

keumlrkon trajtim specifik veumlrehet se trajtimi i tyre neuml Njeumlsineuml e Dializeumls eumlshteuml mjaft

profesional dhe se sheumlrbimet sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml njeumlsi janeuml kualitative

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

25

5 DISKUTIMI

Neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm teuml Gjakoveumls tretman mjekeumlsor gjateuml gjashteuml mujorit teuml

pareuml teuml keumltij viti kaneuml keumlkuar 11 pacienteuml teuml cileumlt janeuml trajtuar neuml repartin infektiv

Neuml Njeumlsin e Dializeumls gjateuml keumlsaj periode sheumlrbimet janeuml duke i marr kateumlr pacient

Neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 pacienteuml me virusin B

Duke e marreuml peumlr bazeuml keumlteuml numeumlr teuml pacienteumlve evidentohet se infermieret janeuml

neuml kontakt teuml peumlrditsheumlm me ta

Edhe peumlr kundeumlr peumlrkujdesjes seuml mjekeumlve roli i infermierve eumlshteuml i madheuml neuml

trajtimin e ketyre pacienteumlve

Infermieret duhet teuml keneuml peumlrkujdesje sa meuml teuml madhe ndaj keumltyre pacienteumlve neuml teuml

gjitha drejtimet duke filluar nga

Peumlrkujdesja gjateuml puneumls peumlr eliminimin e mundeumlsive peumlr teuml

marr infeksione

Peumlrkujdesja mjekeumlsore ndaj tyre peumlrmes sheumlrbimeve

sheumlndetsore

Edukimi i pacienteumlve neuml aspektin e peumlrkujdesjes ndaj vetvetes

si dhe kujdesi ndaj teuml afeumlrmeumlve qeuml mos teuml peumlrcjellin infeksionin

tek ata

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

26

6 PEumlRFUNDIMI

Duke e analizuar mundeumlsiteuml e lehta teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje si dhe deumlmtimet qeuml

mund teuml shkaktohen gjereuml neuml invaliditet rrezikshmeumlrineuml e peumlrcjelljes seuml keumlsaj seumlmundje

mund teuml sjellim keumlto rekomandime

Sa meuml hereumlt teuml beumlhet diagnostifikimi i seumlmundjes neuml meumlnyreuml qeuml teuml ulet

shkalla e invaliditetit peumlr pacientin si dhe mundeumlsia e peumlrhapjes seuml

infeksionit tek teuml tjereumlt

Teuml beumlhet trajtimi sa meuml profesional dhe kualitativ i keumltyre pacienteumlve

Teuml ofrohen kushtet e trajtimit sa meuml optimale

Teuml beumlhet edukimi i pacienteumlve qeuml teuml keneuml njeuml jeteuml sa meuml teuml sheumlndosheuml si neuml

aspektin e higjienes ushqimit aktiviteteve etj

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

27

Teuml dheumlnat personale

Emri Leonora

Mbiemri Gashi

Data e lindjes 19071992

Kombeumlsia Shqiptare

Vendlindja Gjakoveuml

Vendbanimi Gjakoveuml

Gjendja civile Beqare

Telefoni +38649808015

E-maili noragashi03gmailcom

Shkollimi i meseumlm SHMM ldquoHysni Zajmirdquo Dega pediatri

Shkollimi i larteuml UGJ Fakulteti I Infermieriseuml

Dega Inferieri e peumlrgjithshme

Periudha e peumlrfundimit teuml

universitetit

2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

28

7 REFERENCAT

1 Hepatitis B FAQs for the Public mdash Transmission US Centers for

Disease Control and Prevention (CDC) Retrieved 2011-11-29

2 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D

(December 2011) Hepatitis B prevention diagnosis treatment and

care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136

3 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of

chronic hepatitis B a critical evaluation of standard treatment criteria

and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

4 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT

OF PERSONS WITH CHRONIC HEPATITIS B INFECTION (PDF)

World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

5 Villa E Fattovich G Mauro A Pasino M (January 2011) Natural

history of chronic HBV infection special emphasis on the prognostic

implications of the inactive carrier state versus chronic

hepatitis Digestive and Liver Disease 43 (Suppl 1) S8ndash

14 doi101016S1590-8658(10)60686-X

6 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd

ndash Zagreb 1984

7 Stefanovic S I saradnici Interna Medicina Medicinska knjiga

Beograd ndash Zagreb 1988

Page 22: UNIVERSITETI “FEHMI AGANI” GJAKOVË · 2017-03-01 · Leukocitet: mund të paraqitet leukopenija, leukocitoza, monocitoza, Limfocitet: janë të pranishme limfocitet atipike Sheqeri

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

21

Gjinia e pacienteve

Grafikoni 2

Sa i peumlrketeuml gjiniseuml seuml teuml infektuarve me hepatitin viral B nuk ka fare dallim sepse nga

njeumlmbeumldhjet personat e infektuar gjashteuml janeuml teuml peumlrkateumlsiseuml gjinore meshkuj ndeumlrsa peseuml

femra

5455

4545

Gjinia

Mashkuj Femra

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

22

Vendi i trajtimit

Grafikoni 3

Mjekimi i pacienteumlve peumlr sa ka sheumlnime gjegjeumlsisht peumlr sa janeuml peumlrcjelleuml neuml aspektin klinik

eumlshteuml neuml nivel shumeuml teuml mireuml Nga teuml gjitheuml pacienteumlt e hospitalizuar veteumlm njeumlri nga ata

ka vdekur

Peumlr tretman teuml meumltutjesheumlm si dhe peumlr sheumlrbime meuml profesionale sheumlndetsore tre pacient

janeuml peumlrcjelleuml neuml QKUK gjegjeumlsisht neuml Klinikeumln Infektive njeuml eumlshteuml peumlrcielleuml neuml repartin e

gjinekologjiseuml peumlr trajtim teuml meumltutjesheumlm peumlr shkak teuml shtatzaniseuml seuml saj kurse teuml tjereumlt

janeuml trajtuar me sukses neuml repartin e seumlmundjeve infektive

Qeuml rastet kaneuml qeneuml sporadike gjegjeumlsisht endemike tregon fakti qeuml veteumlm dy raste kaneuml

qeneuml teuml seuml njeumljteumls familje gjegjeumlsisht teuml teuml njeumljtit vendbanim Neuml keumlteuml aspekt vereumlhet njeuml

peumlrkujdesje e familjareumlve dhe personelit sheumlndetsore qeuml rastet teuml izolohen dhe trajtohen sa

meuml mireuml duke e ditur virulenceumln gjegjeumlsisht mundeumlsineuml e madhe teuml peumlrhapjes seuml keumlsaj

seumlmundje

909

909

4545

2727

909

Trajtimi Leumlshon Repartin

Rep Gjinekologjiseuml

Trajtohet ne Repart

Transfer ne QKUK

Vdes

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

23

42 Njeumlsia e transfuzionit

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml evidentuar neuml Njeumlsin e Transfuzionit neuml Gjakoveuml gjateuml

peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Nr Muaji Diagnoza Raste

1 Janar Hepatit Viral B 7

2 Shkurt Hepatit Viral B 2

3 Mars Hepatit Viral B 5

4 Prill Hepatit Viral B 1

5 Maj Hepatit Viral B 2

6 Qershor Hepatit Viral B 7

Tabela 2

Grafikoni 4

Neuml njeumlsin e transfuzionit neuml meumlnyreuml teuml rregullt beumlhet testimi i dheumlneumlsve e kuptohet edhe teuml

marreumlsve teuml gjakut dhe neumln produkteve teuml tij Neuml data bazen e keumltij institucioni

evidentohen teuml gjitha rastet e identifikuara me Hepatitin B Gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash

01 072016 neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 raste

Edhe pse nuk ka ndonjeuml indikacion teuml mireumlfillteuml shkencor eumlshteuml interesanteuml se neuml tre muaj

kemi shumeuml raste teuml paraqitura ndeumlrsa neuml tre muaj teuml tjereuml janeuml meuml teuml rralla

7 29

2 9

5 21

1 4

2 8

7 29

Paraqitja e rasteve sipas muajve

Janar

Shkurt

Mars

Prill

Maj

Qershor

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

24

Duke analizuar se keumlrkesa peumlr gjak eumlshteuml e rregullt si dhe donatoret e tij lajmeumlrohen neuml

bazeuml teuml keumlrkesave ateumlhereuml nuk mund teuml konkludojmeuml se pse eumlshteuml kjo situateuml e paraqitjes

seuml rasteve Personeli peumlrgjegjeumls i Njeumlsiseuml seuml Transfuzionit deklarohet se gjateuml muajve

janar mars edhe qershor nuk ka pasur ndonjeuml aksion peumlr mbledhjen e gjakut por kaneuml

qeneuml individ teuml cileumlt kaneuml dhuruar gjak peumlr familjaret e tyre

43 Njeumlsia e Dializeumls

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml cileumlt marrin sheumlrbimin e dializeumls neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Numri i

pacienteumlve

Diagnoza Mashkuj Femra Vendbanimi Koha e

trajtimit

Mosha

4 Hepatit Viral

B

1 3 Gjakoveuml 5 ndash 10 vite 45 ndash 67

vjeqar

Tabela 3

Neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml Gjakoveuml sheumlrbimet i marrin 4 pacienteuml teuml cileumlt janeuml teuml infektuar

me Hepatitin Viral B

Pacienteumlt janeuml teuml moshave nga 45 ndash 67 vjeqare dhe koha e qeumlndrimit teuml tyre neuml dializeuml

eumlshteuml nga 5 ndash 10 vite Duke e marreuml peumlr bazeuml seumlmundjen qeuml eumlshteuml mjafteuml agresive dhe qeuml

keumlrkon trajtim specifik veumlrehet se trajtimi i tyre neuml Njeumlsineuml e Dializeumls eumlshteuml mjaft

profesional dhe se sheumlrbimet sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml njeumlsi janeuml kualitative

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

25

5 DISKUTIMI

Neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm teuml Gjakoveumls tretman mjekeumlsor gjateuml gjashteuml mujorit teuml

pareuml teuml keumltij viti kaneuml keumlkuar 11 pacienteuml teuml cileumlt janeuml trajtuar neuml repartin infektiv

Neuml Njeumlsin e Dializeumls gjateuml keumlsaj periode sheumlrbimet janeuml duke i marr kateumlr pacient

Neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 pacienteuml me virusin B

Duke e marreuml peumlr bazeuml keumlteuml numeumlr teuml pacienteumlve evidentohet se infermieret janeuml

neuml kontakt teuml peumlrditsheumlm me ta

Edhe peumlr kundeumlr peumlrkujdesjes seuml mjekeumlve roli i infermierve eumlshteuml i madheuml neuml

trajtimin e ketyre pacienteumlve

Infermieret duhet teuml keneuml peumlrkujdesje sa meuml teuml madhe ndaj keumltyre pacienteumlve neuml teuml

gjitha drejtimet duke filluar nga

Peumlrkujdesja gjateuml puneumls peumlr eliminimin e mundeumlsive peumlr teuml

marr infeksione

Peumlrkujdesja mjekeumlsore ndaj tyre peumlrmes sheumlrbimeve

sheumlndetsore

Edukimi i pacienteumlve neuml aspektin e peumlrkujdesjes ndaj vetvetes

si dhe kujdesi ndaj teuml afeumlrmeumlve qeuml mos teuml peumlrcjellin infeksionin

tek ata

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

26

6 PEumlRFUNDIMI

Duke e analizuar mundeumlsiteuml e lehta teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje si dhe deumlmtimet qeuml

mund teuml shkaktohen gjereuml neuml invaliditet rrezikshmeumlrineuml e peumlrcjelljes seuml keumlsaj seumlmundje

mund teuml sjellim keumlto rekomandime

Sa meuml hereumlt teuml beumlhet diagnostifikimi i seumlmundjes neuml meumlnyreuml qeuml teuml ulet

shkalla e invaliditetit peumlr pacientin si dhe mundeumlsia e peumlrhapjes seuml

infeksionit tek teuml tjereumlt

Teuml beumlhet trajtimi sa meuml profesional dhe kualitativ i keumltyre pacienteumlve

Teuml ofrohen kushtet e trajtimit sa meuml optimale

Teuml beumlhet edukimi i pacienteumlve qeuml teuml keneuml njeuml jeteuml sa meuml teuml sheumlndosheuml si neuml

aspektin e higjienes ushqimit aktiviteteve etj

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

27

Teuml dheumlnat personale

Emri Leonora

Mbiemri Gashi

Data e lindjes 19071992

Kombeumlsia Shqiptare

Vendlindja Gjakoveuml

Vendbanimi Gjakoveuml

Gjendja civile Beqare

Telefoni +38649808015

E-maili noragashi03gmailcom

Shkollimi i meseumlm SHMM ldquoHysni Zajmirdquo Dega pediatri

Shkollimi i larteuml UGJ Fakulteti I Infermieriseuml

Dega Inferieri e peumlrgjithshme

Periudha e peumlrfundimit teuml

universitetit

2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

28

7 REFERENCAT

1 Hepatitis B FAQs for the Public mdash Transmission US Centers for

Disease Control and Prevention (CDC) Retrieved 2011-11-29

2 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D

(December 2011) Hepatitis B prevention diagnosis treatment and

care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136

3 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of

chronic hepatitis B a critical evaluation of standard treatment criteria

and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

4 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT

OF PERSONS WITH CHRONIC HEPATITIS B INFECTION (PDF)

World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

5 Villa E Fattovich G Mauro A Pasino M (January 2011) Natural

history of chronic HBV infection special emphasis on the prognostic

implications of the inactive carrier state versus chronic

hepatitis Digestive and Liver Disease 43 (Suppl 1) S8ndash

14 doi101016S1590-8658(10)60686-X

6 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd

ndash Zagreb 1984

7 Stefanovic S I saradnici Interna Medicina Medicinska knjiga

Beograd ndash Zagreb 1988

Page 23: UNIVERSITETI “FEHMI AGANI” GJAKOVË · 2017-03-01 · Leukocitet: mund të paraqitet leukopenija, leukocitoza, monocitoza, Limfocitet: janë të pranishme limfocitet atipike Sheqeri

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

22

Vendi i trajtimit

Grafikoni 3

Mjekimi i pacienteumlve peumlr sa ka sheumlnime gjegjeumlsisht peumlr sa janeuml peumlrcjelleuml neuml aspektin klinik

eumlshteuml neuml nivel shumeuml teuml mireuml Nga teuml gjitheuml pacienteumlt e hospitalizuar veteumlm njeumlri nga ata

ka vdekur

Peumlr tretman teuml meumltutjesheumlm si dhe peumlr sheumlrbime meuml profesionale sheumlndetsore tre pacient

janeuml peumlrcjelleuml neuml QKUK gjegjeumlsisht neuml Klinikeumln Infektive njeuml eumlshteuml peumlrcielleuml neuml repartin e

gjinekologjiseuml peumlr trajtim teuml meumltutjesheumlm peumlr shkak teuml shtatzaniseuml seuml saj kurse teuml tjereumlt

janeuml trajtuar me sukses neuml repartin e seumlmundjeve infektive

Qeuml rastet kaneuml qeneuml sporadike gjegjeumlsisht endemike tregon fakti qeuml veteumlm dy raste kaneuml

qeneuml teuml seuml njeumljteumls familje gjegjeumlsisht teuml teuml njeumljtit vendbanim Neuml keumlteuml aspekt vereumlhet njeuml

peumlrkujdesje e familjareumlve dhe personelit sheumlndetsore qeuml rastet teuml izolohen dhe trajtohen sa

meuml mireuml duke e ditur virulenceumln gjegjeumlsisht mundeumlsineuml e madhe teuml peumlrhapjes seuml keumlsaj

seumlmundje

909

909

4545

2727

909

Trajtimi Leumlshon Repartin

Rep Gjinekologjiseuml

Trajtohet ne Repart

Transfer ne QKUK

Vdes

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

23

42 Njeumlsia e transfuzionit

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml evidentuar neuml Njeumlsin e Transfuzionit neuml Gjakoveuml gjateuml

peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Nr Muaji Diagnoza Raste

1 Janar Hepatit Viral B 7

2 Shkurt Hepatit Viral B 2

3 Mars Hepatit Viral B 5

4 Prill Hepatit Viral B 1

5 Maj Hepatit Viral B 2

6 Qershor Hepatit Viral B 7

Tabela 2

Grafikoni 4

Neuml njeumlsin e transfuzionit neuml meumlnyreuml teuml rregullt beumlhet testimi i dheumlneumlsve e kuptohet edhe teuml

marreumlsve teuml gjakut dhe neumln produkteve teuml tij Neuml data bazen e keumltij institucioni

evidentohen teuml gjitha rastet e identifikuara me Hepatitin B Gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash

01 072016 neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 raste

Edhe pse nuk ka ndonjeuml indikacion teuml mireumlfillteuml shkencor eumlshteuml interesanteuml se neuml tre muaj

kemi shumeuml raste teuml paraqitura ndeumlrsa neuml tre muaj teuml tjereuml janeuml meuml teuml rralla

7 29

2 9

5 21

1 4

2 8

7 29

Paraqitja e rasteve sipas muajve

Janar

Shkurt

Mars

Prill

Maj

Qershor

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

24

Duke analizuar se keumlrkesa peumlr gjak eumlshteuml e rregullt si dhe donatoret e tij lajmeumlrohen neuml

bazeuml teuml keumlrkesave ateumlhereuml nuk mund teuml konkludojmeuml se pse eumlshteuml kjo situateuml e paraqitjes

seuml rasteve Personeli peumlrgjegjeumls i Njeumlsiseuml seuml Transfuzionit deklarohet se gjateuml muajve

janar mars edhe qershor nuk ka pasur ndonjeuml aksion peumlr mbledhjen e gjakut por kaneuml

qeneuml individ teuml cileumlt kaneuml dhuruar gjak peumlr familjaret e tyre

43 Njeumlsia e Dializeumls

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml cileumlt marrin sheumlrbimin e dializeumls neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Numri i

pacienteumlve

Diagnoza Mashkuj Femra Vendbanimi Koha e

trajtimit

Mosha

4 Hepatit Viral

B

1 3 Gjakoveuml 5 ndash 10 vite 45 ndash 67

vjeqar

Tabela 3

Neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml Gjakoveuml sheumlrbimet i marrin 4 pacienteuml teuml cileumlt janeuml teuml infektuar

me Hepatitin Viral B

Pacienteumlt janeuml teuml moshave nga 45 ndash 67 vjeqare dhe koha e qeumlndrimit teuml tyre neuml dializeuml

eumlshteuml nga 5 ndash 10 vite Duke e marreuml peumlr bazeuml seumlmundjen qeuml eumlshteuml mjafteuml agresive dhe qeuml

keumlrkon trajtim specifik veumlrehet se trajtimi i tyre neuml Njeumlsineuml e Dializeumls eumlshteuml mjaft

profesional dhe se sheumlrbimet sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml njeumlsi janeuml kualitative

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

25

5 DISKUTIMI

Neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm teuml Gjakoveumls tretman mjekeumlsor gjateuml gjashteuml mujorit teuml

pareuml teuml keumltij viti kaneuml keumlkuar 11 pacienteuml teuml cileumlt janeuml trajtuar neuml repartin infektiv

Neuml Njeumlsin e Dializeumls gjateuml keumlsaj periode sheumlrbimet janeuml duke i marr kateumlr pacient

Neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 pacienteuml me virusin B

Duke e marreuml peumlr bazeuml keumlteuml numeumlr teuml pacienteumlve evidentohet se infermieret janeuml

neuml kontakt teuml peumlrditsheumlm me ta

Edhe peumlr kundeumlr peumlrkujdesjes seuml mjekeumlve roli i infermierve eumlshteuml i madheuml neuml

trajtimin e ketyre pacienteumlve

Infermieret duhet teuml keneuml peumlrkujdesje sa meuml teuml madhe ndaj keumltyre pacienteumlve neuml teuml

gjitha drejtimet duke filluar nga

Peumlrkujdesja gjateuml puneumls peumlr eliminimin e mundeumlsive peumlr teuml

marr infeksione

Peumlrkujdesja mjekeumlsore ndaj tyre peumlrmes sheumlrbimeve

sheumlndetsore

Edukimi i pacienteumlve neuml aspektin e peumlrkujdesjes ndaj vetvetes

si dhe kujdesi ndaj teuml afeumlrmeumlve qeuml mos teuml peumlrcjellin infeksionin

tek ata

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

26

6 PEumlRFUNDIMI

Duke e analizuar mundeumlsiteuml e lehta teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje si dhe deumlmtimet qeuml

mund teuml shkaktohen gjereuml neuml invaliditet rrezikshmeumlrineuml e peumlrcjelljes seuml keumlsaj seumlmundje

mund teuml sjellim keumlto rekomandime

Sa meuml hereumlt teuml beumlhet diagnostifikimi i seumlmundjes neuml meumlnyreuml qeuml teuml ulet

shkalla e invaliditetit peumlr pacientin si dhe mundeumlsia e peumlrhapjes seuml

infeksionit tek teuml tjereumlt

Teuml beumlhet trajtimi sa meuml profesional dhe kualitativ i keumltyre pacienteumlve

Teuml ofrohen kushtet e trajtimit sa meuml optimale

Teuml beumlhet edukimi i pacienteumlve qeuml teuml keneuml njeuml jeteuml sa meuml teuml sheumlndosheuml si neuml

aspektin e higjienes ushqimit aktiviteteve etj

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

27

Teuml dheumlnat personale

Emri Leonora

Mbiemri Gashi

Data e lindjes 19071992

Kombeumlsia Shqiptare

Vendlindja Gjakoveuml

Vendbanimi Gjakoveuml

Gjendja civile Beqare

Telefoni +38649808015

E-maili noragashi03gmailcom

Shkollimi i meseumlm SHMM ldquoHysni Zajmirdquo Dega pediatri

Shkollimi i larteuml UGJ Fakulteti I Infermieriseuml

Dega Inferieri e peumlrgjithshme

Periudha e peumlrfundimit teuml

universitetit

2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

28

7 REFERENCAT

1 Hepatitis B FAQs for the Public mdash Transmission US Centers for

Disease Control and Prevention (CDC) Retrieved 2011-11-29

2 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D

(December 2011) Hepatitis B prevention diagnosis treatment and

care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136

3 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of

chronic hepatitis B a critical evaluation of standard treatment criteria

and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

4 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT

OF PERSONS WITH CHRONIC HEPATITIS B INFECTION (PDF)

World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

5 Villa E Fattovich G Mauro A Pasino M (January 2011) Natural

history of chronic HBV infection special emphasis on the prognostic

implications of the inactive carrier state versus chronic

hepatitis Digestive and Liver Disease 43 (Suppl 1) S8ndash

14 doi101016S1590-8658(10)60686-X

6 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd

ndash Zagreb 1984

7 Stefanovic S I saradnici Interna Medicina Medicinska knjiga

Beograd ndash Zagreb 1988

Page 24: UNIVERSITETI “FEHMI AGANI” GJAKOVË · 2017-03-01 · Leukocitet: mund të paraqitet leukopenija, leukocitoza, monocitoza, Limfocitet: janë të pranishme limfocitet atipike Sheqeri

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

23

42 Njeumlsia e transfuzionit

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml evidentuar neuml Njeumlsin e Transfuzionit neuml Gjakoveuml gjateuml

peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Nr Muaji Diagnoza Raste

1 Janar Hepatit Viral B 7

2 Shkurt Hepatit Viral B 2

3 Mars Hepatit Viral B 5

4 Prill Hepatit Viral B 1

5 Maj Hepatit Viral B 2

6 Qershor Hepatit Viral B 7

Tabela 2

Grafikoni 4

Neuml njeumlsin e transfuzionit neuml meumlnyreuml teuml rregullt beumlhet testimi i dheumlneumlsve e kuptohet edhe teuml

marreumlsve teuml gjakut dhe neumln produkteve teuml tij Neuml data bazen e keumltij institucioni

evidentohen teuml gjitha rastet e identifikuara me Hepatitin B Gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash

01 072016 neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 raste

Edhe pse nuk ka ndonjeuml indikacion teuml mireumlfillteuml shkencor eumlshteuml interesanteuml se neuml tre muaj

kemi shumeuml raste teuml paraqitura ndeumlrsa neuml tre muaj teuml tjereuml janeuml meuml teuml rralla

7 29

2 9

5 21

1 4

2 8

7 29

Paraqitja e rasteve sipas muajve

Janar

Shkurt

Mars

Prill

Maj

Qershor

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

24

Duke analizuar se keumlrkesa peumlr gjak eumlshteuml e rregullt si dhe donatoret e tij lajmeumlrohen neuml

bazeuml teuml keumlrkesave ateumlhereuml nuk mund teuml konkludojmeuml se pse eumlshteuml kjo situateuml e paraqitjes

seuml rasteve Personeli peumlrgjegjeumls i Njeumlsiseuml seuml Transfuzionit deklarohet se gjateuml muajve

janar mars edhe qershor nuk ka pasur ndonjeuml aksion peumlr mbledhjen e gjakut por kaneuml

qeneuml individ teuml cileumlt kaneuml dhuruar gjak peumlr familjaret e tyre

43 Njeumlsia e Dializeumls

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml cileumlt marrin sheumlrbimin e dializeumls neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Numri i

pacienteumlve

Diagnoza Mashkuj Femra Vendbanimi Koha e

trajtimit

Mosha

4 Hepatit Viral

B

1 3 Gjakoveuml 5 ndash 10 vite 45 ndash 67

vjeqar

Tabela 3

Neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml Gjakoveuml sheumlrbimet i marrin 4 pacienteuml teuml cileumlt janeuml teuml infektuar

me Hepatitin Viral B

Pacienteumlt janeuml teuml moshave nga 45 ndash 67 vjeqare dhe koha e qeumlndrimit teuml tyre neuml dializeuml

eumlshteuml nga 5 ndash 10 vite Duke e marreuml peumlr bazeuml seumlmundjen qeuml eumlshteuml mjafteuml agresive dhe qeuml

keumlrkon trajtim specifik veumlrehet se trajtimi i tyre neuml Njeumlsineuml e Dializeumls eumlshteuml mjaft

profesional dhe se sheumlrbimet sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml njeumlsi janeuml kualitative

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

25

5 DISKUTIMI

Neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm teuml Gjakoveumls tretman mjekeumlsor gjateuml gjashteuml mujorit teuml

pareuml teuml keumltij viti kaneuml keumlkuar 11 pacienteuml teuml cileumlt janeuml trajtuar neuml repartin infektiv

Neuml Njeumlsin e Dializeumls gjateuml keumlsaj periode sheumlrbimet janeuml duke i marr kateumlr pacient

Neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 pacienteuml me virusin B

Duke e marreuml peumlr bazeuml keumlteuml numeumlr teuml pacienteumlve evidentohet se infermieret janeuml

neuml kontakt teuml peumlrditsheumlm me ta

Edhe peumlr kundeumlr peumlrkujdesjes seuml mjekeumlve roli i infermierve eumlshteuml i madheuml neuml

trajtimin e ketyre pacienteumlve

Infermieret duhet teuml keneuml peumlrkujdesje sa meuml teuml madhe ndaj keumltyre pacienteumlve neuml teuml

gjitha drejtimet duke filluar nga

Peumlrkujdesja gjateuml puneumls peumlr eliminimin e mundeumlsive peumlr teuml

marr infeksione

Peumlrkujdesja mjekeumlsore ndaj tyre peumlrmes sheumlrbimeve

sheumlndetsore

Edukimi i pacienteumlve neuml aspektin e peumlrkujdesjes ndaj vetvetes

si dhe kujdesi ndaj teuml afeumlrmeumlve qeuml mos teuml peumlrcjellin infeksionin

tek ata

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

26

6 PEumlRFUNDIMI

Duke e analizuar mundeumlsiteuml e lehta teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje si dhe deumlmtimet qeuml

mund teuml shkaktohen gjereuml neuml invaliditet rrezikshmeumlrineuml e peumlrcjelljes seuml keumlsaj seumlmundje

mund teuml sjellim keumlto rekomandime

Sa meuml hereumlt teuml beumlhet diagnostifikimi i seumlmundjes neuml meumlnyreuml qeuml teuml ulet

shkalla e invaliditetit peumlr pacientin si dhe mundeumlsia e peumlrhapjes seuml

infeksionit tek teuml tjereumlt

Teuml beumlhet trajtimi sa meuml profesional dhe kualitativ i keumltyre pacienteumlve

Teuml ofrohen kushtet e trajtimit sa meuml optimale

Teuml beumlhet edukimi i pacienteumlve qeuml teuml keneuml njeuml jeteuml sa meuml teuml sheumlndosheuml si neuml

aspektin e higjienes ushqimit aktiviteteve etj

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

27

Teuml dheumlnat personale

Emri Leonora

Mbiemri Gashi

Data e lindjes 19071992

Kombeumlsia Shqiptare

Vendlindja Gjakoveuml

Vendbanimi Gjakoveuml

Gjendja civile Beqare

Telefoni +38649808015

E-maili noragashi03gmailcom

Shkollimi i meseumlm SHMM ldquoHysni Zajmirdquo Dega pediatri

Shkollimi i larteuml UGJ Fakulteti I Infermieriseuml

Dega Inferieri e peumlrgjithshme

Periudha e peumlrfundimit teuml

universitetit

2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

28

7 REFERENCAT

1 Hepatitis B FAQs for the Public mdash Transmission US Centers for

Disease Control and Prevention (CDC) Retrieved 2011-11-29

2 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D

(December 2011) Hepatitis B prevention diagnosis treatment and

care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136

3 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of

chronic hepatitis B a critical evaluation of standard treatment criteria

and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

4 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT

OF PERSONS WITH CHRONIC HEPATITIS B INFECTION (PDF)

World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

5 Villa E Fattovich G Mauro A Pasino M (January 2011) Natural

history of chronic HBV infection special emphasis on the prognostic

implications of the inactive carrier state versus chronic

hepatitis Digestive and Liver Disease 43 (Suppl 1) S8ndash

14 doi101016S1590-8658(10)60686-X

6 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd

ndash Zagreb 1984

7 Stefanovic S I saradnici Interna Medicina Medicinska knjiga

Beograd ndash Zagreb 1988

Page 25: UNIVERSITETI “FEHMI AGANI” GJAKOVË · 2017-03-01 · Leukocitet: mund të paraqitet leukopenija, leukocitoza, monocitoza, Limfocitet: janë të pranishme limfocitet atipike Sheqeri

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

24

Duke analizuar se keumlrkesa peumlr gjak eumlshteuml e rregullt si dhe donatoret e tij lajmeumlrohen neuml

bazeuml teuml keumlrkesave ateumlhereuml nuk mund teuml konkludojmeuml se pse eumlshteuml kjo situateuml e paraqitjes

seuml rasteve Personeli peumlrgjegjeumls i Njeumlsiseuml seuml Transfuzionit deklarohet se gjateuml muajve

janar mars edhe qershor nuk ka pasur ndonjeuml aksion peumlr mbledhjen e gjakut por kaneuml

qeneuml individ teuml cileumlt kaneuml dhuruar gjak peumlr familjaret e tyre

43 Njeumlsia e Dializeumls

Pacienteumlt me Hepatit Viral B teuml cileumlt marrin sheumlrbimin e dializeumls neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml

Gjakoveuml gjateuml peumlriudheumls 01012016 ndash 0107-2016

Numri i

pacienteumlve

Diagnoza Mashkuj Femra Vendbanimi Koha e

trajtimit

Mosha

4 Hepatit Viral

B

1 3 Gjakoveuml 5 ndash 10 vite 45 ndash 67

vjeqar

Tabela 3

Neuml Njeumlsin e Dializeumls neuml Gjakoveuml sheumlrbimet i marrin 4 pacienteuml teuml cileumlt janeuml teuml infektuar

me Hepatitin Viral B

Pacienteumlt janeuml teuml moshave nga 45 ndash 67 vjeqare dhe koha e qeumlndrimit teuml tyre neuml dializeuml

eumlshteuml nga 5 ndash 10 vite Duke e marreuml peumlr bazeuml seumlmundjen qeuml eumlshteuml mjafteuml agresive dhe qeuml

keumlrkon trajtim specifik veumlrehet se trajtimi i tyre neuml Njeumlsineuml e Dializeumls eumlshteuml mjaft

profesional dhe se sheumlrbimet sheumlndeteumlsore neuml keumlteuml njeumlsi janeuml kualitative

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

25

5 DISKUTIMI

Neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm teuml Gjakoveumls tretman mjekeumlsor gjateuml gjashteuml mujorit teuml

pareuml teuml keumltij viti kaneuml keumlkuar 11 pacienteuml teuml cileumlt janeuml trajtuar neuml repartin infektiv

Neuml Njeumlsin e Dializeumls gjateuml keumlsaj periode sheumlrbimet janeuml duke i marr kateumlr pacient

Neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 pacienteuml me virusin B

Duke e marreuml peumlr bazeuml keumlteuml numeumlr teuml pacienteumlve evidentohet se infermieret janeuml

neuml kontakt teuml peumlrditsheumlm me ta

Edhe peumlr kundeumlr peumlrkujdesjes seuml mjekeumlve roli i infermierve eumlshteuml i madheuml neuml

trajtimin e ketyre pacienteumlve

Infermieret duhet teuml keneuml peumlrkujdesje sa meuml teuml madhe ndaj keumltyre pacienteumlve neuml teuml

gjitha drejtimet duke filluar nga

Peumlrkujdesja gjateuml puneumls peumlr eliminimin e mundeumlsive peumlr teuml

marr infeksione

Peumlrkujdesja mjekeumlsore ndaj tyre peumlrmes sheumlrbimeve

sheumlndetsore

Edukimi i pacienteumlve neuml aspektin e peumlrkujdesjes ndaj vetvetes

si dhe kujdesi ndaj teuml afeumlrmeumlve qeuml mos teuml peumlrcjellin infeksionin

tek ata

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

26

6 PEumlRFUNDIMI

Duke e analizuar mundeumlsiteuml e lehta teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje si dhe deumlmtimet qeuml

mund teuml shkaktohen gjereuml neuml invaliditet rrezikshmeumlrineuml e peumlrcjelljes seuml keumlsaj seumlmundje

mund teuml sjellim keumlto rekomandime

Sa meuml hereumlt teuml beumlhet diagnostifikimi i seumlmundjes neuml meumlnyreuml qeuml teuml ulet

shkalla e invaliditetit peumlr pacientin si dhe mundeumlsia e peumlrhapjes seuml

infeksionit tek teuml tjereumlt

Teuml beumlhet trajtimi sa meuml profesional dhe kualitativ i keumltyre pacienteumlve

Teuml ofrohen kushtet e trajtimit sa meuml optimale

Teuml beumlhet edukimi i pacienteumlve qeuml teuml keneuml njeuml jeteuml sa meuml teuml sheumlndosheuml si neuml

aspektin e higjienes ushqimit aktiviteteve etj

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

27

Teuml dheumlnat personale

Emri Leonora

Mbiemri Gashi

Data e lindjes 19071992

Kombeumlsia Shqiptare

Vendlindja Gjakoveuml

Vendbanimi Gjakoveuml

Gjendja civile Beqare

Telefoni +38649808015

E-maili noragashi03gmailcom

Shkollimi i meseumlm SHMM ldquoHysni Zajmirdquo Dega pediatri

Shkollimi i larteuml UGJ Fakulteti I Infermieriseuml

Dega Inferieri e peumlrgjithshme

Periudha e peumlrfundimit teuml

universitetit

2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

28

7 REFERENCAT

1 Hepatitis B FAQs for the Public mdash Transmission US Centers for

Disease Control and Prevention (CDC) Retrieved 2011-11-29

2 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D

(December 2011) Hepatitis B prevention diagnosis treatment and

care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136

3 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of

chronic hepatitis B a critical evaluation of standard treatment criteria

and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

4 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT

OF PERSONS WITH CHRONIC HEPATITIS B INFECTION (PDF)

World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

5 Villa E Fattovich G Mauro A Pasino M (January 2011) Natural

history of chronic HBV infection special emphasis on the prognostic

implications of the inactive carrier state versus chronic

hepatitis Digestive and Liver Disease 43 (Suppl 1) S8ndash

14 doi101016S1590-8658(10)60686-X

6 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd

ndash Zagreb 1984

7 Stefanovic S I saradnici Interna Medicina Medicinska knjiga

Beograd ndash Zagreb 1988

Page 26: UNIVERSITETI “FEHMI AGANI” GJAKOVË · 2017-03-01 · Leukocitet: mund të paraqitet leukopenija, leukocitoza, monocitoza, Limfocitet: janë të pranishme limfocitet atipike Sheqeri

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

25

5 DISKUTIMI

Neuml Spitalin e Peumlrgjithsheumlm teuml Gjakoveumls tretman mjekeumlsor gjateuml gjashteuml mujorit teuml

pareuml teuml keumltij viti kaneuml keumlkuar 11 pacienteuml teuml cileumlt janeuml trajtuar neuml repartin infektiv

Neuml Njeumlsin e Dializeumls gjateuml keumlsaj periode sheumlrbimet janeuml duke i marr kateumlr pacient

Neuml Njeumlsineuml e Transfuzionit janeuml evidentuar 24 pacienteuml me virusin B

Duke e marreuml peumlr bazeuml keumlteuml numeumlr teuml pacienteumlve evidentohet se infermieret janeuml

neuml kontakt teuml peumlrditsheumlm me ta

Edhe peumlr kundeumlr peumlrkujdesjes seuml mjekeumlve roli i infermierve eumlshteuml i madheuml neuml

trajtimin e ketyre pacienteumlve

Infermieret duhet teuml keneuml peumlrkujdesje sa meuml teuml madhe ndaj keumltyre pacienteumlve neuml teuml

gjitha drejtimet duke filluar nga

Peumlrkujdesja gjateuml puneumls peumlr eliminimin e mundeumlsive peumlr teuml

marr infeksione

Peumlrkujdesja mjekeumlsore ndaj tyre peumlrmes sheumlrbimeve

sheumlndetsore

Edukimi i pacienteumlve neuml aspektin e peumlrkujdesjes ndaj vetvetes

si dhe kujdesi ndaj teuml afeumlrmeumlve qeuml mos teuml peumlrcjellin infeksionin

tek ata

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

26

6 PEumlRFUNDIMI

Duke e analizuar mundeumlsiteuml e lehta teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje si dhe deumlmtimet qeuml

mund teuml shkaktohen gjereuml neuml invaliditet rrezikshmeumlrineuml e peumlrcjelljes seuml keumlsaj seumlmundje

mund teuml sjellim keumlto rekomandime

Sa meuml hereumlt teuml beumlhet diagnostifikimi i seumlmundjes neuml meumlnyreuml qeuml teuml ulet

shkalla e invaliditetit peumlr pacientin si dhe mundeumlsia e peumlrhapjes seuml

infeksionit tek teuml tjereumlt

Teuml beumlhet trajtimi sa meuml profesional dhe kualitativ i keumltyre pacienteumlve

Teuml ofrohen kushtet e trajtimit sa meuml optimale

Teuml beumlhet edukimi i pacienteumlve qeuml teuml keneuml njeuml jeteuml sa meuml teuml sheumlndosheuml si neuml

aspektin e higjienes ushqimit aktiviteteve etj

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

27

Teuml dheumlnat personale

Emri Leonora

Mbiemri Gashi

Data e lindjes 19071992

Kombeumlsia Shqiptare

Vendlindja Gjakoveuml

Vendbanimi Gjakoveuml

Gjendja civile Beqare

Telefoni +38649808015

E-maili noragashi03gmailcom

Shkollimi i meseumlm SHMM ldquoHysni Zajmirdquo Dega pediatri

Shkollimi i larteuml UGJ Fakulteti I Infermieriseuml

Dega Inferieri e peumlrgjithshme

Periudha e peumlrfundimit teuml

universitetit

2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

28

7 REFERENCAT

1 Hepatitis B FAQs for the Public mdash Transmission US Centers for

Disease Control and Prevention (CDC) Retrieved 2011-11-29

2 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D

(December 2011) Hepatitis B prevention diagnosis treatment and

care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136

3 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of

chronic hepatitis B a critical evaluation of standard treatment criteria

and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

4 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT

OF PERSONS WITH CHRONIC HEPATITIS B INFECTION (PDF)

World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

5 Villa E Fattovich G Mauro A Pasino M (January 2011) Natural

history of chronic HBV infection special emphasis on the prognostic

implications of the inactive carrier state versus chronic

hepatitis Digestive and Liver Disease 43 (Suppl 1) S8ndash

14 doi101016S1590-8658(10)60686-X

6 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd

ndash Zagreb 1984

7 Stefanovic S I saradnici Interna Medicina Medicinska knjiga

Beograd ndash Zagreb 1988

Page 27: UNIVERSITETI “FEHMI AGANI” GJAKOVË · 2017-03-01 · Leukocitet: mund të paraqitet leukopenija, leukocitoza, monocitoza, Limfocitet: janë të pranishme limfocitet atipike Sheqeri

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

26

6 PEumlRFUNDIMI

Duke e analizuar mundeumlsiteuml e lehta teuml seumlmuarve me keumlteuml seumlmundje si dhe deumlmtimet qeuml

mund teuml shkaktohen gjereuml neuml invaliditet rrezikshmeumlrineuml e peumlrcjelljes seuml keumlsaj seumlmundje

mund teuml sjellim keumlto rekomandime

Sa meuml hereumlt teuml beumlhet diagnostifikimi i seumlmundjes neuml meumlnyreuml qeuml teuml ulet

shkalla e invaliditetit peumlr pacientin si dhe mundeumlsia e peumlrhapjes seuml

infeksionit tek teuml tjereumlt

Teuml beumlhet trajtimi sa meuml profesional dhe kualitativ i keumltyre pacienteumlve

Teuml ofrohen kushtet e trajtimit sa meuml optimale

Teuml beumlhet edukimi i pacienteumlve qeuml teuml keneuml njeuml jeteuml sa meuml teuml sheumlndosheuml si neuml

aspektin e higjienes ushqimit aktiviteteve etj

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

27

Teuml dheumlnat personale

Emri Leonora

Mbiemri Gashi

Data e lindjes 19071992

Kombeumlsia Shqiptare

Vendlindja Gjakoveuml

Vendbanimi Gjakoveuml

Gjendja civile Beqare

Telefoni +38649808015

E-maili noragashi03gmailcom

Shkollimi i meseumlm SHMM ldquoHysni Zajmirdquo Dega pediatri

Shkollimi i larteuml UGJ Fakulteti I Infermieriseuml

Dega Inferieri e peumlrgjithshme

Periudha e peumlrfundimit teuml

universitetit

2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

28

7 REFERENCAT

1 Hepatitis B FAQs for the Public mdash Transmission US Centers for

Disease Control and Prevention (CDC) Retrieved 2011-11-29

2 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D

(December 2011) Hepatitis B prevention diagnosis treatment and

care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136

3 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of

chronic hepatitis B a critical evaluation of standard treatment criteria

and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

4 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT

OF PERSONS WITH CHRONIC HEPATITIS B INFECTION (PDF)

World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

5 Villa E Fattovich G Mauro A Pasino M (January 2011) Natural

history of chronic HBV infection special emphasis on the prognostic

implications of the inactive carrier state versus chronic

hepatitis Digestive and Liver Disease 43 (Suppl 1) S8ndash

14 doi101016S1590-8658(10)60686-X

6 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd

ndash Zagreb 1984

7 Stefanovic S I saradnici Interna Medicina Medicinska knjiga

Beograd ndash Zagreb 1988

Page 28: UNIVERSITETI “FEHMI AGANI” GJAKOVË · 2017-03-01 · Leukocitet: mund të paraqitet leukopenija, leukocitoza, monocitoza, Limfocitet: janë të pranishme limfocitet atipike Sheqeri

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

27

Teuml dheumlnat personale

Emri Leonora

Mbiemri Gashi

Data e lindjes 19071992

Kombeumlsia Shqiptare

Vendlindja Gjakoveuml

Vendbanimi Gjakoveuml

Gjendja civile Beqare

Telefoni +38649808015

E-maili noragashi03gmailcom

Shkollimi i meseumlm SHMM ldquoHysni Zajmirdquo Dega pediatri

Shkollimi i larteuml UGJ Fakulteti I Infermieriseuml

Dega Inferieri e peumlrgjithshme

Periudha e peumlrfundimit teuml

universitetit

2016

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

28

7 REFERENCAT

1 Hepatitis B FAQs for the Public mdash Transmission US Centers for

Disease Control and Prevention (CDC) Retrieved 2011-11-29

2 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D

(December 2011) Hepatitis B prevention diagnosis treatment and

care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136

3 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of

chronic hepatitis B a critical evaluation of standard treatment criteria

and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

4 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT

OF PERSONS WITH CHRONIC HEPATITIS B INFECTION (PDF)

World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

5 Villa E Fattovich G Mauro A Pasino M (January 2011) Natural

history of chronic HBV infection special emphasis on the prognostic

implications of the inactive carrier state versus chronic

hepatitis Digestive and Liver Disease 43 (Suppl 1) S8ndash

14 doi101016S1590-8658(10)60686-X

6 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd

ndash Zagreb 1984

7 Stefanovic S I saradnici Interna Medicina Medicinska knjiga

Beograd ndash Zagreb 1988

Page 29: UNIVERSITETI “FEHMI AGANI” GJAKOVË · 2017-03-01 · Leukocitet: mund të paraqitet leukopenija, leukocitoza, monocitoza, Limfocitet: janë të pranishme limfocitet atipike Sheqeri

Tema ldquoKujdesi Infermieror neuml teuml seumlmuarit me ldquoHepatit Viral ndash Brdquo Leonora Gashi

28

7 REFERENCAT

1 Hepatitis B FAQs for the Public mdash Transmission US Centers for

Disease Control and Prevention (CDC) Retrieved 2011-11-29

2 Aspinall EJ Hawkins G Fraser A Hutchinson SJ Goldberg D

(December 2011) Hepatitis B prevention diagnosis treatment and

care a review Occupational Medicine 61 (8) 531ndash

40 doi101093occmedkqr136

3 Lai CL Yuen MF (July 2007) The natural history and treatment of

chronic hepatitis B a critical evaluation of standard treatment criteria

and end points Annals of Internal Medicine 147 (1) 58ndash

61 doi1073260003-4819-147-1-200707030-00010

4 GUIDELINES FOR THE PREVENTION CARE AND TREATMENT

OF PERSONS WITH CHRONIC HEPATITIS B INFECTION (PDF)

World Health Organization Mar 2015 ISBN 978924154905 9

5 Villa E Fattovich G Mauro A Pasino M (January 2011) Natural

history of chronic HBV infection special emphasis on the prognostic

implications of the inactive carrier state versus chronic

hepatitis Digestive and Liver Disease 43 (Suppl 1) S8ndash

14 doi101016S1590-8658(10)60686-X

6 Stefanovic S Bolesti jetre i zucne kesice Medicinska knjiga Beograd

ndash Zagreb 1984

7 Stefanovic S I saradnici Interna Medicina Medicinska knjiga

Beograd ndash Zagreb 1988