uốn ván
TRANSCRIPT
UOÁN VAÙN
ThS BS Laâm Minh Yeán
BEÄNH VIEÄN BEÄNH NHIEÄT ÑÔÙI
2014
NOÄI DUNG
• I. ÑÒNH NGHÓA
• II.DÒCH TEÃ HOÏC
• III.VI TRUØNG HOÏC
• IV.LAÂM SAØNG
• V.CAÄN LAÂM SAØNG
• VI.CHAÅN ÑOAÙN
• VII.ÑIEÀU TRÒ
• VIII. TIEÂN LÖÔÏNG
• IX.PHOØNG NGÖØA
I. ÑÒNH NGHÓA
• 1. CDC (USA):
• Laø tình traïng taêng tröông löïc cô hoaëc co cöùng cô gaây ñau
(thöôøng laø cô haøm vaø cô coå) vaø co giaät cô toaøn thaân maø
khoâng coù nguyeân nhaân roõ raøng
• 2. WHO 2013:
– Uoán vaùn sô sinh (neonatal tetanus):
Laø beänh xaûy ra töø ngaøy thöù ba ñeán ngaøy thöù 28 sau sinh vôùi trieäu chöùng
boû buù vaø khoâng khoùc (duø môùi sinh xong thì khoùc vaø buù bình thöôøng),
sau ñoù, cöùng cô vaø co giaät.
– Uoán vaùn saûn khoa (maternal tetanus):
Laø beänh uoán vaùn xaûy ra trong luùc mang thai hoaëc trong voøng 06 tuaàn
sau khi chaám döùt thai kyø (sinh thöôøng, xaûy thai, phaù thai).
II.DÒCH TEÃ HOÏC
• 1. UV laø beänh nhieãm truøng ngöøa ñöôïc maø khoâng laây töø ngöôøi sang ngöôøi.
• 2. Beänh gaëp nhieàu ôû caùc nöôùc ñang phaùt trieån maëc daàu thanh toaùn uoán vaùn sô
sinh vaø uoán vaùn saûn khoa laø muïc tieâu cuûa Chöông trình tieâm chuûng môû roäng cuûa
WHO.
• 3. Nhoùm BN coù nguy cô cao:
• - ngöôøi giaø > 60 tuoåi
• - tieâm chích ma tuùy
• - xaêm da
• - khoâng chích ngöøa hay chích ngöøa khoâng ñuû lieàu
• 4. Ngoõ vaøo:
– Veát thöông: lôùn hay nhoû,
– Veát phoûng, coân truøng caén,
– saâu raêng, vieâm tai giöõa,
– Veát moå,
– Phaù thai
TETANUS IN HOSPITAL FOR TROPICAL DISEASES
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Total 267 229 221 205 226 180 226 240 223 249
Death 21
(7.9%)
19
(8.3)
12
(5.4)
12
(5.8)
12
(5.3)
14
(7.8)
2
(0.88)
2
(0.83)
2
(0.89)
2
(0,8%)
Neonate
total
8 3 6 3 5 5 8 5 5 9
death 3
(38%)
0 1
(16.7)
2
(66.7)
3
(60)
1
(20)
1
(12.5)
1
(20)
2
(40)
0
< 6 total 7 1 5 2 1 0 2
death 0 0 0 1
(50)
0 0 0
7 – 15
total
27 15 18 18 15 9 13 21 11 13
Death 0 0 1
(5.6)
0 1
(1.1)
0 2 0 2
> 60 total 39 48 49 33 55 35
Death 11
(28%)
6
(17.4)
8
(16.3)
4
(12.1)
3
(5.5)
9
(25.7)
II.DÒCH TEÃ HOÏC
• Moät nghieân cöùu cuûa VN taïi khoa UV, BVBNÑ, 2004, 217 BN.
10%
49%19%
22%
< 16 tuoåi 16 – 45 tuoåi 46 – 60 tuoåi > 60 tuoåi
Bieåu ñoà: TYÛ LEÄ MAÉC BEÄNH THEO TUOÅI
II.DÒCH TEÃ HOÏC
Bieåu ñoà: TYÛ LEÄ MAÉC BEÄNH THEO GIÔÙI
71%
29%
Nam Nöõ
II.DÒCH TEÃ HOÏC
67%
1%
27%1% 2%
1%1%
Veát thöông phaàn meàm Tieâm chích
Vieâm tai Noäi taïng
UV roán Gaõy xöông
Khoâng roõ
Bieåu ñoà: VEÁT THÖÔNG NGOÕ VAØO
II.DÒCH TEÃ HOÏC
III.VI TRUØNG HOÏC
1. VT kî khí tuyeät ñoái gram (+), hình duøi troáng: Clostridium
tetani
2. Nha baøo raát khoù tieâu dieät bôûi nhieät ñoä vaø chaát saùt khuaån.
Nha baøo tìm thaáy trong ñaát, phaân suùc vaät, da ngöôøi, heroin
bò nhieãm baån.
3. VT tieát 2 ñoäc toá:
1. Tetanospasmin = tetanus toxin
2. Tetanolysin: khoâng gaây beänh
III. VI TRUØNG HOÏC
1. VT xaâm nhaäp cô theå qua veát thöông.
2. Gaëp moâi tröôøng thieáu oxy, nha baøo hình thaønh, tieát ñoäc toá ñi vaøo maùu, heä baïch huyeát
ñeán heä thaàn kinh vaø gaây trieäu chöùng.
3. Ñoäc toá taùc duïng nhieàu nôi treân heä thaàn kinh TW:
1. Taám vaän ñoäng TK cô.
2. Tuûy soáng,
3. Naõo
4. Heä TK giao caûm.
4. Cô cheá taùc duïng:
Ñoäc toá öùc cheá söï phoùng thích neurotransmitter ôû heä thaàn kinh vaän ñoäng (motor nervous system) vaø heä
thaàn kinh töï ñoäng (autonomic system)
IV. LAÂM SAØNG
1. Thôøi kyø uû beänh: töø luùc coù veát thöông ñeán khi coù trieäu chöùng ñaàu tieân (cöùng haøm)
1. Töø 3 – 21 ngaøy, trung bình 8 ngaøy
2. Veát thöông caøng xa heä TKTW, thôøi kyø uû beänh caøng daøi.
3. Uû beänh caøng ngaén, tyû leä töû vong caøng cao.
4. UVSS: trieäu chöùng xuaát hieän trung bình töø 4 – 14 ngaøy sau sinh, trung bình 7 ngaøy.
2. Thôøi kyø khôûi phaùt:töø luùc cöùng haøm ñeán khi coù côn co giaät ñaàu tieân
1. Töø 3 – 7 ngaøy, trung bình 48h.
2. Khôûi phaùt caøng ngaén, tyû leä töû vong caøng cao.
3. Coù 3 theå LS:
1. UV toaøn theå:
1. Chieám 80%,
2. Cöùng cô ñi töø treân xuoáng: Cöùng haøm, veû maët UV, cöùng coå, cöùng löng buïng vaø töù chi sau cuøng.
3. Co giaät: keùo daøi töû 3 – 4 tuaàn.
4. Thôøi kyø hoài phuïc : nhieàu thaùng
2. UV cuïc boä:
1. Ít gaëp
2. Chæ cöùng chi bò thöông, coù khi cöùng cô lan toaøn thaân.
3. Tyû leä töû vong khoang 1%
3. UV ñaàu maët:
1. Ít gaëp.
2. Xuaát hieän sau veát thöong ñaàu, vieâm tai giöõa, xoû loã tai
3. Hay ñi keøm lieät TK VII
4. UVSS:
1. Laø UV toaøn theå.
2. Do meï khoâng chích ngöøa UV luùc mang thai, do caét roán baèng duïng cuï khoâng voâ truøng
V. CAÄN LAÂM SAØNG
1. Khoâng coù XN chaån ñoaùn xaùc ñònh beänh UV.
2. Caáy VT UV taïi veát thöông:
1. (+) khoaûng 30% caùc TH. Caáy (-) khoâng loaïi ñöôïc chaån ñoaùn.
2. Coù theå caáy (+) ôû nhöõng BN khoâng bò UV.
3. Xaùc ñònh ñoäc löïc cuûa VT treân chuoät: khaúng ñònh VT UV gaây beänh.
4. Ño noàng ñoä KT: khoâng tin caäy vì moät soá BN bò UV coù noàng ñoä KT treân möùc baûo veä
0,01 IU/L.
* nghieân cöùu veà noàng ñoä KT taïi BVBNÑ naêm 2000:
– + 79/112 (70%) BN uoán vaùn coù noàng ñoä KT < 0.01 iu/mL, 27/112 BN (24%) coù
noàng ñoä KT töø 0.01 – 0.1 iu/mL, vaø 6/112 BN (5%) coù noàng ñoä KT > 0.1 iu/mL (ño baèng
phöông phaùp ELISA)
VI. CHAÅN ÑOAÙN
A. Chaån ñoaùn xaùc ñònh: döïa vaøo LS
A. Yeáu toá dòch teã:
A. Coù ngoõ vaøo phuø hôïp vôùi dieãn tieán beänh: 20 – 30% khoâng coù ngoõ vaøo
B. Khoâng chuûng ngöøa hay chuûng ngöøa UV khoâng ñuùng caùch tröôùc, trong vaø sau khi bò veát thöông
B. Yeáu toá LS
A. Co cöùng cô toaøn thaân, lieân tuïc, ñau, dieãn tieán theo trình töï töø treân xuoáng.
B. Co giaät toaøn thaân hay cuïc boä, töï nhieân, hoaëc khi bò kích thích, töï heát, co giaät coù tö theá coá ñònh
C. Co thaét haàu hoïng, thanh quaûn gaây khoù thôû, tím taùi, ngöng thôû.
D. Tænh taùo, khoâng soát luùc khôûi phaùt.
E. Chuù yù:
A. Ôû ngöôøi giaø: cöùng haøm, co giaät khoâng roõ, nuoát ngheïn, nuoát saëc hay gaëp, sau ñoù, co thaét haàu hoïng, thanh quaûn, öù ñoïng
ñaøm nhôùt.
B. UVSS: khôûi ñaàu boû buù, khoùc nhoû tieáng, co cöùng cô, co giaät, soát cao.
C. Cöùng cô hay co giaät chæ xaûy ra ôû chi bò thöông: UV cuïc boä
VI. CHAÅN ÑOAÙN
B. Chaån ñoaùn phaân bieät
1. Cöùng haøm ñôn thuaàn:
- aùp xe thaønh sau hoïng
- aùp xe quanh amygdal.
- vieâm khôùp thaùi döông haøm.
- tai bieán raêng khoân.
2. Co cöùng cô toaøn thaân:
- taùc duïng phuï cuûa phenothiazines
- taùc duïng phuï cuûa thuoác ñoái khaùng dopamine TW
2. Co giaät:
- vieâm naõo - maøng naõo.
- haï canxi, haï ñöôøng huyeát.
- ngoä ñoäc strychnine.
VII. ÑIEÀU TRÒ
1. Khoa HSCC: nhaân vieân y teá chuyeân nghieäp, phöông tieän hoài söùc ñaày ñuû, kieåm soaùt
choáng nhieãm khuaån
2. Trung hoøa ñoäc toá
3. Chaêm soùc veát thöông
4. Dieät VT UV
5. Choáng co giaät
6. MKQ
7. Thôû maùy
8. Ñieàu trò RL TK thöïc vaät
9. Caân baèng nöôùc ñieän giaûi
10. Dinh döôõng
11. Choáng taùi phaùt
MKQ, thôû maùy vaø töû vong
Baûng 2. Caùc keát cuïc cuûa beänh nhaân: môû khí quaûn, thôû maùy vaø tæ leä töû vong
1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 P
Beänh nhaân
caàn môû khí
quaûn
N
%
86
217
39,63
132
313
42,17
126
294
42,86
89
212
41,98
70
164
42,68
100
266
37,59
120
271
44,28
73
175
41,71
94
244
38,52
103
246
41,87
0,903
Beänh nhaân
môû khí quaûn
thôû maùy
N
%
4
86
4,65
22
132
16,67
52
126
41,27
44
89
49,44
47
70
67,14
61
100
61,00
100
120
83,33
53
73
72,60
72
94
76,60
82
102
80,39
<0,001
Beänh nhaân
cheát
N
%
52
217
23,96
89
320
27,81
70
296
23,65
45
212
21,23
32
164
19,51
41
267
15,36
66
271
24,35
24
175
13,71
20
251
7,97
25
249
10,04
<0,001
N: Soá beänh nhaân. Maãu soá ôû moät soá naêm thay ñoåi vì soá lieäu khoâng ñaày ñuû.
Lieân quan giöõa tyû leä töû vong vaø tyû leä thôû maùy ôû BN MKQ
(naêm 2004: 6,9%, vaø 84,9%)
VII. ÑIEÀU TRÒ
2. TRUNG HOØA ÑOÄC TOÁ: MIEÃN DÒCH THUÏ ÑOÄNG
1. Globulin mieãn dòch UV (HTIG human tetanus immune globulin):
1. Cho trong 48h ñaàu, chæ trung hoøa ñöôïc nhöõng ñoäc toá coøn löu haønh trong maùu.
2. Taùc duïng ruùt ngaén dieãn tieán beänh vaø giaûm ñoä naëng.
3. Hieám khi gaây tai bieán phaûn veä, taùc duïng baûo veä keùo daøi (100% BN duøng HTIG coù noàng ñoä KT treân möùc
baûo veä sau 28 ngaøy)
4. Lieàu: duy nhaát, 3000 – 6000 IU, TB hoaëc 50 – 1500 IU tieâm keânh tuûy.
2. Huyeát thanh khaùng ñoäc toá UV (SAT equine antitoxin)
1. Lieàu:
1. 400 – 500 IU/kg, TB, lieàu duy nhaát, toái ña 20.000 IU
2. Sô sinh: 1000 IU/kg, TB, lieàu duy nhaát, toái ña 3.000 IU
3. Lieàu cao hôn khoâng caûi thieän tyû leä töû vong maø coøn taêng nguy cô tai bieán mieãn dòch.
4. Chæ neân tieâm thuoác ôû nhöõng nôi coù ñaày ñuû phöông tieän hoài söùc hoâ haáp tuaàn hoaøn
2. Test:
1. 75 UI,TDD
2. Test (+) giaûi maãn caûmtheo phöông phaùp Besredka.
VII. ÑIEÀU TRÒ
3. CHAÊM SOÙC VEÁT THÖÔNG: quan troïng, ñaëc hieäu
+ Thay baêng ngaøy 1 – 2 laàn vôùi nöôùc oxy giaø.
+ Tröôùc khi thay baêng cho diazepam neáu BN giaät nhieàu.
+ Xeû roäng veát thöông, daãn löu muû, laáy heát dò vaät, caét loïc moâ hoaïi töû vaø daäp naùt.
+ Veát thöông gaõy xöông hôû ñaõ boù boät neân môû cöûa soå boät ñeå thay baêng veát thöông moãi ngaøy.
+ Chæ thay baêng vaøi giôø sau khi chích SAT
VII. ÑIEÀU TRÒ
• 4. DIEÄT VI TRUØNG UOÁN VAÙN
1. Taùc duïng:
1. Giaûm daân soá vi truøng taïi veát thöông
2. Choáng boäi nhieãm
2. Caùc loaïi: duøng moät trong 4 loaïi sau, trong 7 – 10
ngaøy
THUOÁC TREÛ EM NGÖÔØI LÔÙN ÑÖÔØNG DUØNG
Metronidazole 30 – 40 mg/kg/ng 500 mg × 3 laàn/ng Uoáng, TM
Erythromycin 30 – 50 mg/kg/ng
chia 3 laàn
500 mg × 3 laàn/ng
Uoáng, TM
Penicilline G hay V 100.000 IU – 200.000 IU kg/ng chia 4 laàn TM hay uoáng
VII. ÑIEÀU TRÒ
• 5. CHOÁNG CO GIAÄT
+ nhoùm benzodiazepines:
- diazepam: TM 0,1 – 0,3 mg/kg/lieàu moãi 2 – 4g, toái ña 10 mg/lieàu, toång lieàu 1 – 2 mg/kg/ng
uoáng 1 – 3 mg/kg/ng, toái ña 20 mg/lieàu.
giaûm ñeán ½ lieàu ôû BN giaø, suy gan, giaûm theå tích maùu, giaûm co giaät, roái loaïn tri giaùc, suy
hoâ haáp.
- midazolam: TM 0,05 – 0,2mg/kg/lieàu moãi 2 – 3 g, toái ña 7 mg/lieàu ngöôøi lôùn.
TTM 0,05 – 0,2 mg/kg/h, toái ña 7 mg/h
- giaûi ñoäc (antidote) cuûa diazepam: flumazenil, lieàu 0,01 g/kg TM, toång lieàu toái ña 1 mg.
+ nhoùm daõn cô:
- caân nhaéc khi söû duïng.
- gaén maùy thôû tröôùc khi duøng thuoác.
- cho BN nguû saâu khi duøng daõn cô
- pipercuronium: TTM 0,05 /g/kg/lieàu, sau ñoù 0,02 – 0,05 mg/kg/h
VII. ÑIEÀU TRÒ
• 6. MKQ
+ chæ ñònh MKQ: treû sô sinh chæ ñaët NKQ
- co thaét thanh quaûn
- co giaät coù aûnh höôûng ñeán hoâ haáp
- taéc ngheõn ñöôøng hoâ haáp do ñaøm
- coù chæ ñònh duøng thuoác daõn cô
+ chæ ñònh ruùt canuyn:
- tænh.
- heát co giaät, heát co thaét thanh quaûn
- khaïc maïnh, ñaøm ít
VII. ÑIEÀU TRÒ
• 7. THÔÛ MAÙY
+ chæ ñònh:
- co giaät lieân tuïc vaø döï ñònh duøng thuoác daõn cô.
- bieåu hieän suy hoâ haáp treân khí maùu ÑM
+ theo doõi:
- sinh hieäu
- tri giaùc
- SpO2, khí maùu ÑM
- phieáu thôû maùy
VII. ÑIEÀU TRÒ
• 8. ÑIEÀU TRÒ ROÁI LOAÏN THAÀN KINH THÖÏC VAÄT
+ ñieàu trò maïch nhanh:
- maïch nhanh khoâng giaûi thích ñöôïc laø daáu hieäu sôùm cuûa tình traïng huyeát ñoäng khoâng oån ñònh.
- an thaàn saâu phoái hôïp vôùi daõn cô
- morphine: duøng ñôn thuaàn hay phoiá hôïp vôùi calcium blocker hay beta blocker
10 mg TB hay TM /6h, taêng ñeán 1 – 2 mg/kg/ng
- calcium blocker: verapamil
+ MgSO4:
- taùc duïng: giaûm co cöùng cô, giaûm co giaät
öùc cheá suï phoùng thích cathecholamine ôû caùc ñaàu taän cuøng TK giao caûm ngoaïi bieân vaø tuûy
thöôïng thaän
giaûm ñaùp öùng cuûa caùc thuï theå ñoái vôùi caùc cathecholamine ñöôïc phoùng thích
giaõn maïch
trong uoán vaùn naëng, MgSO4
caûi thieän co giaät khi phoái hôïp vôùi caùc thuoác choáng co giaät khaùc,
caûi thieän RL TK TV, giaûm coù yù nghóa maïch, HA taâm thu, söùc caûn mao maïch heä thoáng
- taùc duïng phuï: maát phaûn xaï gaân cô, lieät cô, suy hoâ haáp, taêng tieát ñaøm,giaûm phaûn xaï ho, chaäm nhòp tim,
giaûm canxi maùu
- lieàu: giöõ noàng ñoä Mg trong huyeát töông khoaûng 2 –4 mmol/L
VII. ÑIEÀU TRÒ
• 9. CAÂN BAÈNG NÖÔÙC ÑIEÄN GIAÛI
•
VII. ÑIEÀU TRÒ
• 10. DINH DÖÔÕNG
+ nhu caàu dinh döôõng cao.
+ nuoâi aên sôùm
+ caån thaän khi ñaët thoâng daï daøy, toác ñoä nhoû gioït qua thoâng daï daøy 20 – 30 phuùt/ 400 mL, aên 6 laàn/ng
+ naêng löôïng: 70 kcal/kg/ng, nöôùc 40 ml/kg/ng,
+ theâm caùc loaïi daàu aên naêng löôïng cao nhö daàu meø ñeå cung caáp theâm naêng löôïng vaø caùc vitamine tan trong
daàu nhö A, D, E, K.
VII. ÑIEÀU TRÒ
• 11. CHOÁNG TAÙI PHAÙT
+ giaûi ñoäc toá uoán vaùn: 40 UI/0,5 mL, TB, trong giai ñoaïn hoài phuïc
+ laáy heát dò vaät taïi veát thöông
VII. ÑIEÀU TRÒ
• TIEÂU CHUAÅN XUAÁT VIEÄN
+ heát co giaät, heát co thaét haàu hoïng, thanh quaûn: aên ñöôïc, nuoát ñöôïc.
+ khoâng caàn söû duïng diazepam ñeå laøm meàm cô.
+ heát cöùng cô: haøm haù roäng, töï ngoài, töï ñi laïi, vaän ñoäng caùc cô deã daøng
+ heát bieán chöùng
VIII. TIEÂN LÖÔÏNG
• 1. Người lớn:
– > 70 tuổi
– ủ bệnh ngắn < 7 ngaøy
– Khôûi phaùt ngaén < 48h
– Thôøi gian töø luùc khôûi phaùt ñeán khi nhaäp vieän ngaén
– Ngoõ vaøo: haäu saûn, tieâm chích, haäu phaãu, boûng
– Luùc nhaäp vieän:
• + Nhòp tim > 140 laàn/ph
• + HA toái ña > 140 mmHg
• + Beänh naëng hay co giaät
• + T0 > 38,5
0C
• 2. Sơ sinh:
– Sinh non, nhoû tuoåi
– Uû beänh < 6 ngaøy
– Nhaäp vieän muoän
– Caét roán baèng nöùa
IX. PHÒNG NGỪA
Phòng ngừa bệnh uốn ván sau khi bị uốn ván:
• Bệnh nhân bị UV không có miễn dịch hoàn toàn đối
với bệnh, do đó vẫn phải chích ngừa UV.
• Chích mũi thứ nhất VAT trước khi xuất viện.
• Chích mũi thứ hai: ít nhất 1 tháng sau mũi thứ nhất
• Chích mũi thứ ba: ít nhất 6 – 12 tháng sau mũi thứ hai
• Chích nhắc lại mỗi 5 – 10 năm
Phòng ngừa bệnh uốn ván sau khi bị vết thương
(trong vòng 24 giờ đầu):
• nếu bệnh nhân đã có chích ngừa đầy đủ đối với bệnh uốn ván:
+ vết thương sạch: chỉ cần chăm sóc tại vết thương.
+ vết thương rộng, sâu, mô dập nát, hoại tử, mủ và máu nhiều thì chích VAT 40 đv.
• nếu bệnh nhân chưa có chích ngừa hay chích ngừa không đầy đủ đối với bệnh uốn ván:
+ SAT 1500 – 3000 đv tiêm bắp (test)
+ gây miễn dịch bằng “3 mũi cơ bản” VAT.
+ chích nhắc lại VAT mỗi 5 – 10 năm sau.
Phòng ngừa bệnh UV trước khi có vết thương
• Đây là biện pháp hữu hiệu nhất để phòng bệnh UV vì trên thực tế, có nhiều trường hợp bệnh UV không hề biết có vết thương. Hơn nữa, khi có vết thương mới đi chích ngừa thì cơ thể chưa tạo kịp kháng thể đối với bệnh.
• Đối với trẻ < 7 tuổi:
+ dùng loại vắc xin phối hợp DTP (bạch hầu – uốn ván – ho gà)
+ chích 3 mũi vào tháng thứ hai, thứ ba, thứ tư sau khi sinh
+ chích mũi thứ tư vào tháng thứ 12 - 23 sau sinh.
+ chích mũi thứ năm lúc 4 – 6 tuổi.
+ chích nhắc lại mỗi 10 năm.
Phòng ngừa bệnh UV trước khi có vết thương
• Trẻ > 7 tuổi chưa được chích ngừa theo Chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia và người lớn chưa chích ngừa UV:
+ loại vắc xin chích là Td (chứa giải độc tố uốn ván và giải độc tố bạch hầu) hoặc VAT (giải độc tố UV)
+ chích mũi thứ nhất : lần đến khám đầu tiên (chưa tạo được kháng thể)
+ chích mũi thứ hai: 4 tuần sau mũi thứ 1 (2 – 4 tuần sau khi chích mới bảo vệ được và tác dụng bảo vệ kéo dài trong khoảng 3 năm)
+ chích mũi thứ ba: 6 – 12 tháng sau mũi thứ hai (tác dụng bảo vệ kéo dài được khoáng 5 năm)
+ chích nhắc lại mỗi 10 năm
Phòng ngừa bệnh UV trước khi có vết thương
• Thai phụ:
+ chích mũi thứ nhất: càng sớm càng tốt khi có thai lần đầu, hoặc nữ từ 15 – 35 tuổi ở vùng có nguy cơ mắc UV sơ sinh cao.
+ chích mũi thứ hai: ít nhất 4 tuần sau mũi thứ nhất.
+ chích mũi thứ ba: ít nhất 6 tháng sau mũi thứ hai hoặc trong thời kỳ có thai lần hai.
+ chích mũi thứ tư: ít nhất 1 năm sau mũi thứ ba hoặc trong kỳ có thai lần sau
+ chích mũi thứ năm: ít nhất 1 năm sau mũi thứ thứ tư hoặc trong kỳ có thai lần sau.
+ năm mũi này đủ bảo vệ phụ nữ suốt thời kỳ sinh sản.
IX. PHÒNG NGỪA
THUỐC CHỦNG NGỪA
• 1/ Pentaxim (DTacP-IPV-Hib): tiêm ngừa cơ bản & tiêm nhắc Bạch hầu, Uốn ván, Ho gà, Bại Liệt & Hib lần 1 (2 tháng - 24 tháng).
• 2/ Tetraxim (DTacP-IPV): tiêm nhắc Bạch hầu, Uốn ván, Ho gà & Bại Liệt lần 2 (5-13 tuổi)
• 3/ Adacel (Tdap): tiêm nhắc Bạch hầu, Uốn ván & Ho gà cho trẻ lớn & người lớn (đến 64 tuổi).
• CHÂN THÀNH CẢM ƠN
• CÂU HỎI ?