uphando lweebono zentlalo zomzantsi afrika … · uphando lweebono zentlalo zomzantsi afrika...

64
i UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation UBUDALA BOMPHENDULI YIMINYAKA ELI 16 + Molo, Ndingu__________ kwaye senza uphando lwakwaHuman Science Research Council (HSRC). IHSRC isoloko isenza uphando lweengcamango kuluntu lwaseMzantsi Afrika. Izihloko eziquka imicimbi emininzi ebanzi yoluntu efana neyonxibelelwano, eyopolitiko, eyemfundo eyonqongophalo lomsebenzi neengxaki zobudala kunye nobudlelwane phakathi kwamaqela. Ukulandela umsebenzi wangaphambili singathanda ukukubuza imibuzo kwiziinto ezahlukeneyo ezibalulekileyo kwisizwe. Ukufumana ulwazi oluthembekileyo nelunenzululwazi sicela ukuba uphendule le mibuzo ilandelayo ngentembeko kangangoko. Ingcamango yakho ibalulekile kolu phando. Ingingqi ohlala kuyo kunye nawe buqu nikhethwe ngokungenamkhethe kwinjongo zolu phando. Into yokokuba ukhethiwe yezenzekeleyo. Ulwazi olunikileyo luya kugcinwa njengehlebo. Wena namalungu osapho lwakho anisayi kuchongwa ngamagama okanye ngedilesi nakweziphi iingxelo ezigqibe ukuzibhala. IINKCUKACHA ZOTYELELO IMINI INYANGA IXESHA LOKUQALISA IXESHA LOKUGQIBA **IMPENDULO HR MIN HR MIN Utyelelo lokuqala / / 2015 Utyelelo lwesibini / / 2015 Utyelelo lwesithathu / / 2015 **IIKHOWUDI ZEEMPENDULO Amaphepha emibuzo agcwalisiweyo = 01 Iphepha lemibuzo aligcwalisanga ngokupheleleyo ( Chaza isizathu) = 02 Ukuphinda utyelele Ukumisa ixesha = 03 Umntu okhethiweyo akakho ekhaya = 04 Akukho bani ekhaya = 05 Ukungalungeli Akukho mntu endlwini/ ieflethini/ kwisiza/ indlu okanye iflethi idiliziwe = 06 Akukho mntu ulungeleyo ngokweemfuno zovavanyo = 07 Umphenduli akanakho ukunxibelelana nabo babambe udliwano-ndlebe ngenxa yolwimi = 08 Umphenduli akalulungelanga udliwano-ndlebe ngenxa yokukhubazeka ngokwasemzibeni/ngokwasengqondweni = 09 Ukungavunywa Umntu ekuqhagamshelwe naye akavumanga = 10 Udliwano-ndlebe aluvunywanga ngokhethiweyo = 11 Udliwano-ndlebe aluvunywanga ngumzali = 12 Udliwano-ndlebe aluvunywanga lelinye ilungu losapho = 13 UKUSETYENZISWA YI-OFISI = 14 LIHLEBO ELINGQONGQO

Upload: nguyenanh

Post on 21-Aug-2018

213 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

i

UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA

Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015

IsiXhosa translation

UBUDALA BOMPHENDULI YIMINYAKA ELI 16 +

Molo, Ndingu__________ kwaye senza uphando lwakwaHuman Science Research Council (HSRC). IHSRC

isoloko isenza uphando lweengcamango kuluntu lwaseMzantsi Afrika. Izihloko eziquka imicimbi emininzi ebanzi yoluntu efana neyonxibelelwano, eyopolitiko, eyemfundo eyonqongophalo lomsebenzi neengxaki

zobudala kunye nobudlelwane phakathi kwamaqela. Ukulandela umsebenzi wangaphambili singathanda

ukukubuza imibuzo kwiziinto ezahlukeneyo ezibalulekileyo kwisizwe. Ukufumana ulwazi oluthembekileyo nelunenzululwazi sicela ukuba uphendule le mibuzo ilandelayo ngentembeko kangangoko. Ingcamango

yakho ibalulekile kolu phando. Ingingqi ohlala kuyo kunye nawe buqu nikhethwe ngokungenamkhethe kwinjongo zolu phando. Into yokokuba ukhethiwe yezenzekeleyo. Ulwazi olunikileyo luya kugcinwa

njengehlebo. Wena namalungu osapho lwakho anisayi kuchongwa ngamagama okanye ngedilesi nakweziphi

iingxelo ezigqibe ukuzibhala.

IINKCUKACHA ZOTYELELO

IMINI INYANGA IXESHA

LOKUQALISA

IXESHA LOKUGQIBA

**IMPENDULO

HR MIN HR MIN

Utyelelo lokuqala / / 2015

Utyelelo lwesibini / / 2015

Utyelelo

lwesithathu

/ / 2015

**IIKHOWUDI ZEEMPENDULO Amaphepha emibuzo agcwalisiweyo = 01 Iphepha lemibuzo aligcwalisanga ngokupheleleyo ( Chaza isizathu) = 02 Ukuphinda utyelele Ukumisa ixesha = 03 Umntu okhethiweyo akakho ekhaya = 04 Akukho bani ekhaya = 05 Ukungalungeli Akukho mntu endlwini/ ieflethini/ kwisiza/ indlu okanye iflethi idiliziwe = 06 Akukho mntu ulungeleyo ngokweemfuno zovavanyo = 07 Umphenduli akanakho ukunxibelelana nabo babambe udliwano-ndlebe ngenxa yolwimi

= 08

Umphenduli akalulungelanga udliwano-ndlebe ngenxa yokukhubazeka ngokwasemzibeni/ngokwasengqondweni

= 09

Ukungavunywa Umntu ekuqhagamshelwe naye akavumanga = 10 Udliwano-ndlebe aluvunywanga ngokhethiweyo = 11 Udliwano-ndlebe aluvunywanga ngumzali = 12 Udliwano-ndlebe aluvunywanga lelinye ilungu losapho = 13

UKUSETYENZISWA YI-OFISI = 14

LIHLEBO ELINGQONGQO

Page 2: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

ii

Igama lombambi-dliwano-ndlebe………………………………………………………………………….………….

Inombolo yombambi-dliwano-ndlebe

Ikhangelwe ngu

Utyikityo lomongameli

ULAWULO LOPHANDO LWANGAPHANDLE

ULAWULO EWE HAYI AMAGQABANTSHINTSHI

Ubuqu 1 2

Inombolo yefowuni 1 2

Igama UTYIKITYO

…………………………… UMHLA …………………/………….. …/………………2015

INKQUBO YOKHETHO LOMPHENDULI

Inani lamakhaya kwindawo etyelelweyo

Inani labantu abaminyaka ili-16 nangaphezulu abatyelelweyo kwindowo etyelelweyo

Nceda dwelisa bonke abantu abakwindawo yotyelelo/ kwisiza ababudala buyiminyaka eli-16 nangaphezulu kwaye ingabahlali kwiintsuku ezili-15 kwizingamashumi- ama-30 agqithileyo. Xa oku kuthe kwagcwaliswa sebenzisa igridi

ikish ekwiphepha elilandelayo ukumisela ukuba ngowuphi umntu ekufuneka kubanjwe udliwano-ndlebe naye.

Amagama abantu ababudala buli-16 nangaphezulu

01

02

03

04

05

06

07

08

09

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20 IGAMA LOMPHENDULI:

21 IDILESI YOMPHENDULI:

22

23

24

25 IFOWUNI:

Page 3: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

iii

IGRIDI YOKUKHETHA UMPHENDULI

INOMBOLO

YEPHEPHA

LEMIBUZO

INANI LABANTU EKUFUNEKA KUTSALWE UMPHENDULI

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25

1 26 51 76 1 1 1 3 2 4 1 3 5 8 6 5 12 10 1 6 8 7 19 19 13 21 13 24 25

2 27 52 77 1 2 3 4 3 1 2 2 3 4 8 3 7 2 5 14 4 15 4 8 6 16 14 22 19

3 28 53 78 1 1 2 1 4 2 7 6 9 3 5 11 2 1 3 11 7 10 16 16 10 5 2 2 3

4 29 54 79 1 2 3 2 1 3 5 8 6 2 4 2 4 8 11 10 16 6 9 10 15 11 12 11 18

5 30 55 80 1 1 1 4 5 6 3 5 7 5 9 8 14 3 2 13 5 18 1 4 1 20 11 5 24

6 31 56 81 1 2 2 2 3 5 7 7 8 7 1 4 9 14 8 2 17 17 14 12 14 22 10 3 14

7 32 57 82 1 2 1 1 4 1 4 1 4 6 3 6 5 7 13 9 2 3 13 14 8 2 7 20 4

8 33 58 83 1 1 2 3 2 5 1 4 2 1 7 10 6 5 4 15 10 5 2 13 4 17 5 17 8

9 34 59 84 1 1 3 2 5 6 2 2 1 9 10 1 10 4 6 6 1 9 10 1 5 6 9 1 12

10 35 60 85 1 2 2 4 1 3 3 6 9 10 11 12 3 9 15 7 8 11 6 3 9 4 3 10 1

11 36 61 86 1 1 1 3 1 4 5 3 1 6 2 9 13 11 14 4 11 4 15 15 17 1 1 23 2

12 37 62 87 1 2 3 1 3 2 7 5 6 5 7 7 8 6 10 3 3 1 12 20 7 13 22 12 16

13 38 63 88 1 1 2 1 5 3 6 4 3 4 6 2 11 13 12 1 15 8 7 2 12 15 21 13 7

14 39 64 89 1 2 3 2 4 1 4 7 8 2 5 6 11 12 9 16 13 16 11 18 18 14 16 18 23

15 40 65 90 1 2 1 4 2 4 3 8 7 7 11 1 3 5 7 12 14 13 8 17 20 19 20 19 11

16 41 66 91 1 1 3 3 1 6 5 1 5 9 10 3 2 11 13 8 12 12 5 6 21 8 8 4 15

17 42 67 92 1 1 2 2 3 4 2 6 2 3 2 12 5 2 10 13 5 8 18 9 16 10 17 16 20

18 43 68 93 1 2 1 4 2 6 4 1 4 8 9 10 7 9 3 12 12 9 7 20 19 9 19 21 13

19 44 69 94 1 2 2 1 3 5 2 8 9 10 4 9 8 13 1 1 14 10 19 10 11 18 15 7 6

20 45 70 95 1 1 3 2 5 4 1 3 8 1 3 8 6 6 9 5 7 13 4 15 1 7 22 15 21

21 46 71 96 1 1 1 2 5 1 7 2 3 2 1 11 4 7 5 3 2 1 3 12 18 5 19 14 9

22 47 72 97 1 2 1 3 1 3 2 6 2 1 8 7 1 4 2 11 8 2 17 4 17 21 16 3 5

23 48 73 98 1 2 3 4 2 2 6 7 7 8 3 4 9 3 6 2 11 11 16 2 8 11 23 6 22

24 49 74 99 1 1 2 1 4 6 3 5 5 3 1 5 13 1 14 8 14 6 15 9 14 3 6 9 17

25 50 75 100 1 1 2 3 3 2 4 6 4 7 5 3 12 12 12 4 6 2 17 11 2 12 4 8 10

Page 4: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

iv

SASAS IPHEPHA LEMIBUZO 2: 2014

Inani labantu kweli khaya

Inani labantu ababubudala buli-16 nangaphezulu kweli khaya

MBAMBI-DLIWANO-NDLEBE: NCEDA WENZE ISANGQA KWIIKHOWUDI EZIFANELEKILEYO

Ishedyuli yekhaya

Bhala ukusuka komdala ukuya komncinane (

ukusuka phezulu ukuya ezantsi))

Inom

bolo

yom

ntu

Mdala kangakanani

[igama]? (Ubudala bugcwaliswa

ngokweminyaka ; ngaphantsi

komnyaka om- 1 =00)

[Igama] yindoda okanye

ngumfazi?

M=1 F=2

Luthini uhlanga [Igama]?

Lithini [igama]

Ubudlelwane kumphenduli

Nceda dwelisa bonke abantu abatya mbizeni-nye kwaye ibingabahlali kwiintsuku ezili-15 kwezingamashumi- ama-30 agqithileyo. Qaphela: Yenza isangqa ecaleni kwegama lentloko yekhaya

01

02

03

04

05

06

07

08

09

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

Iqela labantu Iikhowudi zobudlelwane kumphenduli

1 = UmAfrika omNyama 1 = Umphenduli

2 = OweBala 2 = Umfazi okanye umyeni okanye umlingane

3 = INdiya/ UmAshiya 3 = Unyana okanye intombi

4 = Mhlophe 4 = Utata okanye umama

5 = Okunye 5 = ubhuti okanye usisi

6 = Umzukulwana

7 = Umawomkhulu

8 = Umazala okanye utatazala

9 = Umkhwenyane okanye makoti

10 = Usibali

11 = Obunye ubudlelwane

12 = Akukho budlelwane

Page 5: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

1

UKUNGALINGANI KOLUNTU KWEZEMPILO

Ndithanda ukuqala ngemibuzo ethile malunga nezempilo.

1. Injani impilo yakho. Ungathi uphile qete, uphilile, ifanelekile, imandundu, imandundu kakhulu?

Uphile qete 1

Uphilile 2

Ifanelekile 3

Imandundu 4

Imandundu kakhulu 5

(Andazi) 8

2. Ingaba uthintelwa yimisebenzi yemihla ngemihla yokugula kwexesha elide okanye kukukhubazeka, ubuthathaka bengqondo okanye ingxaki yempilo yengqondo? Ukuba

impendulo ngu-EWE kuninzi okanye noko?

Ewe kuninzi 1

Ewe noko 2

Hayi 3

(Andazi) 8

3. Ndixelele ukuba uzitya kangakanani iziqhamo, kungaqukwanga ukusela ijusi?

Amaxesha amathathu okanye ngaphezulu ngemini 01

Kabini ngemini 02

Kanye ngemini 30

Ngaphantsi kwesinye ngemini kodwa amaxesha ama-4 ngeveki 30

Ngaphantsi kwesi-4 ngeveki kodwa kanye ngeveki ubuncinane 30

Ngaphantsi kwesinye ngeveki 06

Zange 07

(Andazi) 88

4. Uyitya kangakanani imifuno okanye isaladi kungaqukwanga iitapile?

MPHANDI: IMIFUNO EKHENKCIWEYO KUFUNEKA IQUKIWE.

Amaxesha amathathu okanye angaphezulu ngemini 01

Kabini ngemini 02

Kanye ngemini 30

Ngaphantsi kwesinye ngemini kodwa amaxesha ama-4 ngeveki 30

Ngaphantsi kwesi-4 ngeveki kodwa kanye ngeveki ubuncinane 30

Ngaphantsi kwesinye ngeveki 06

Zange 07

(Andazi) 88

Page 6: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

2

5. Kungaphi kwiintsuku ezisi-7 uhamba ngokukhawuleza, usenza imidlalo okanye imisebenzi yomzimba kangangemizuzu engama-30 okanye ixeshana elingaphezulu?

MPHANDI: UMSEBENZI WOMZIMBA AWUQUKI OKO KUFUNEKA KWEZIWE NGOKUZLEYO.

BHALA INANI LEENTSUKU:

(Andazi ) = 88

6. Ngoku cinga malunga nokutshaya iisigarethi. Yeyiphi kwezi nkcazelo echaza ngcono

ukuziphatha kwakho?

MPHANDI: UKUQUKA IZOLI KODWA NGAPHANDLE KWENQAWA, ISIGA OKANYE

IISIGARETHI ZOMBANE.

Nditshaya kanye ngemini 1 Buza umbuzo 7

Ndiyatsha kodwa anditshayi yonke imihla 2

Anditshayi ngoku kodwa ndandikhe ndatshaya 0

Yiya kumbuzo 8 Nditshaya amaxesha ambalwa kuphela 0

Zange ndatshaya 0

(Andazi) 8

7. Zingaphi iisigarethi ozitshayayo ngemini?

BHALA INANI LEESIGARETHI:

(Andazi ) = 888

BUZA BONKE

8. Kwiinyanga ezili-12 ukususela kuJanyuwari 2014 usisele kangakanani isiselo esine-

alkhoholi? Oku ingaba yibhiya, iwayini, iwayini eyenziwe ngama-apile, isipirithi okanye ezinye iziselo eziqulathe i-alkhoholi. Nceda ukhe impendulo.

IMPHANDI: OKU KUBHEKISELELE KWINYANGA YODLIWANO-NDLEBE KODWA KUNYAKA OPHELILEYO. UMZEKELO UKUBA UDLIWANO-NDLEBE LUNOFEBRUWARI

2015 [SEBENZISA UFEBRUWARI 2014]

Yonke imihla 01

Umbuzo 9

Amaxesha aliqela ngeveki 02

Kanye ngeveki 30

2-3 amaxesha enyanga 30

Kanye ngenyanga 30

Ngaphantsi kwesinye ngenyanga 30

Zange 07 Yiya kumbuzo 14

(Walile) 77 Buza 9

(Andazi) 88

Page 7: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

3

9. [IKHADI LOKUBONISA SC 1] Cinga ngexesha lokugqibela usela utywala ngoMvulo, ngoLwesibini, ngoLwesithathu okanye ngoLwesine. Uyisele kangaphi into nganye kolu suku?

CIKIDA MPHANDI: NOLUPHI UHLOBO LWESISELO?

MPHANDI: UKUBA ABAPHENDULU BANIKA IMPENDULO ENGEKHO KWIKHADI

LOKUBONISA NCEDA UBHEKISELELE KWIBHOKISI ENGEZANTSI.

MPHANDI REKHODISHA INANI NGGALINYE LOHLOBO LWESISELO:

a. Iitoti okanye iibhotile zebhiya, ilaga, isayida, istawuti (330ml)

b. Iibotile ezinkulu (‘ikwati”) ibhiya, ilaga okanye isayida (750ml)

c. Iilitha zomqombothi

d. Ijokhwe yebhiya (500 ml)

e. Iiglasi ezinkulu zewayini (250ml)

f. Iiglasi ezincinane zewayini okanye iwayini elephuzayo (125ml)

g. Iibhotile zewayini (750ml)

h. Iziselo ezixutyiweyo okanye izibandisi zespirithi (275ml)

i. Umlinganiselo omnye wezipirithi okanye ezenza isithonga (shot)

j. Imilinganiselo ephindwe kabini yezipirithi

k. Iiglasi zeSherry okanye iPort

l. "Half jack" (200ml) wesipirithi

m. (Iitoti eznkulu zebhiya, ilaga, isayida, isitawuti - 440ml "Long Toms")

n. (isiselo esingumxube weentlobo-ntlobo zeendywala)

o. 555 (Zange ndasela ngoMvulo ukuya ngoLwesine) p. 888 (Andazi)

10. IKHADI LOKUBONISA SC 1] Cinga ngexesha lokugqibela usela utywala ngoMvulo,

ngoLwesihlanu, ngoMgqibelo okanye ngeCawe. Uyisele kangaphi into nganye kolu suku?

ZINGISA MPHANDI: NALUPHI UHLOBO LWESISELO?

MPHANDI: UKUBA ABAPHENDULI BANIKA IMPENDULO ENGEKHO KWIKHADI

LOKUBONISA NCEDA UBHEKISELELE KWIBHOKISI ENGEZANTSI.

MPHANDI REKHODISHA INANI NGGALINYE LOHLOBO LWESISELO:

a. Iitoti okanye iibhotile zebhiya, ilaga, isayida, istawuti (330ml)

b. Iibotile ezinkulu (‘ikwati”) ibhiya, ilaga okanye isayida (750ml)

c. Iilitha zomqombothi

d. Ijokhwe yebhiya (500 ml)

e. Iiglasi ezinkulu zewayini (250ml)

f. Iiglasi ezincinane zewayini okanye iwayini elephuzayo (125ml)

g. Iibhotile zewayini (750ml)

h. Iziselo ezixutyiweyo okanye izibandisi zespirithi (275ml)

i. Umlinganiselo omnye wezipirithi okanye ezenza isithonga (shot)

j. Imilinganiselo ephindwe kabini yezipirithi

k. Iiglasi zeSherry okanye iPort

l. "Half jack" (200ml) eweipirithi

m. (Iitoti eznkulu zebhiya, ilaga, isayida, isitawuti - 440ml "Long Toms")

n. (isiselo esinggumxube weentlobo-ntlobo zeendywala)

o. 555 (Zange ndasela ngoMvulo ukuya ngoLwesine) p. 888 (Andazi)

Page 8: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

4

11. Isini somphenduli [khuphela kwiphepha loqhagamshelwano]

Ubudoda 1 Buza umbuzo 12

Ubufazi 2 Yiya kumbuzo 13

BUZA UKUBA KUKHOWUDWE 1 (UBUDODA) KUMBUZO 11

12. [IKHADI LOKUBONISA SC 2] Eli khadi libonisa imizekelo eyahlukeneyo ebonisa ukuba umntu ebonkusela kangakani utywala ngemeko ngexesha elinye.

MPHANDI: NQUMAMA UKUNIKA UMPHENDULI IXESHA LOKUCINGA NGEKHADI LOKUBONISA.

Kwiinyanga ezili-12 ezidlulileyo usele umlinganiselo ongakanani wotywala okanye

kangakanani ngexesha elinye. Ibe…

...Imihla ngemihla okanye phantse imihla ngemihla, 1

Yiya kumbuzo 14 ngeveki, 2

ngenyanga, 3

Ngaphantsi kwenyanga 4

Okanye zange? 5

(Andazi) 8

BUZA UKUBA KUKHOWUDWE 1 (UBUFAZI) KUMBUZO 1

13. [IKHADI LOKUBONISA SC 2] Eli khadi libonisa imizekelo eyahlukeneyo ebonisa ukuba umntu

ebonkusela kangakani utywala ngemeko ngexesha elinye.

MPHANDI: NQUMAMA UKUNIKA UMPHENDULI IXESHA LOKUCINGA NGEKHADI

LOKUBONISA.

Kwiinyanga ezili-12 ezidlulileyo usele umlinganiselo ongakanani wotywala okanye kangakanani ngexesha elinye. Ibe …

...Imihla ngemihla okanye phantse imihla ngemihla, 1

ngeveki, 2

ngenyanga, 3

Ngaphantsi kwenyanga 4

Okanye zange? 5

(Andazi) 8

14. Kwiinyanga ezili-12 ezidlulileyo ukususela [kuJanyuwari 2014] ukhe waxoxa ngesimo

sempilo yakho nomongikazi? e?

MPHANDI: BHEKISELELA KWINYANGA EFANAYO YODLIWANO-NDLEBE, KODWA

KUNYAKA ODLULILEYO. UMZEKELO UKUBA UDLIWANO-NDLEBE BELUBANJWE

NGOFEBRUWARI 2015 SEBENZISA [FEBRUWARI 2014]

Ewe 1

Hayi 2

(Andazi) 8

Page 9: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

5

15. Kwiinyanga ezili-12 ezidlulileyo ukususela [kuJanyuwari 2014] ukhe waxoxa naliphi ichule lezempilo ngesimo sempilo yakho?

MPHANDI: BHEKISELELA KWINYANGA EFANAYO YODLIWANO-NDLEBE, KODWA KUNYAKA ODLULILEYO. UMZEKELO UKUBA UDLIWANO-NDLEBE BELUBANJWE

NGOFEBRUWARI 2015 SEBENZISA [FEBRUWARI 2014]

IIMPENDULO EZININZI ZIYAMKELWA – YENZA ISANGQA KUZO ZONKE

EZISEBENZAYO.

MPHANDI, CIKIDA: NAYIPHI ENYE?

a. Ugqirha 1

b. Incutshe kwezonyango (kungaqukwanga ugqirha wamazinyo) 2

c. (Ayikho kwezi) 5

d. (Andazi) 8

16. [IKHADI LOKUBONISA SC 4] Kwiinyanga ezili-12 ezidlulileyo ukususela [kuJanyuwari 2014],

ukhe awakwazi ukuya kwezonyango ozifunayo ngenxa yezinto ezidweliswe kweli khadi?

MPHANDI: BHEKISELELA KWINYANGA EFANAYO YODLIWANO-NDLEBE, KODWA

KUNYAKA ODLULILEYO. UMZEKELO UKUBA UDLIWANO-NDLEBE BELUBANJWE NGOFEBRUWARI 2015 SEBENZISA [FEBRUWARI 2014]

Ewe 1 Buza umbuzo 17

Hayi 2 Yioya kumbuzo 18

(Andazi) 8

17. [ISELIKHADI LOKUBONISA SC 4] Zeziphi izizathu ezisekhadini ezicacisa ukungabi nacho

ukuya kwiingcebiso zonyango okanye kunyango?

IMPHANDI: CIKIDA, OKUNYE?

a. Bendingenakukuhlawulela 01

Yiya

kumbuzo 19

b. Bendingenakuthatha ixesha emsebenzini 02

c. Bendinezinye izibophelelo 03

d. Unyango obulifuna belungekho apho ukufutshane khona 04

e. Uhluhlu lokulinda belulude kakhulu 05

f. Bekungekho ukumiswa kwexesha 06

g. Okunye (BHALA) 07

h. (Andazi) 88

18. Yintoni isizathu... FUNDA…

…ubunakho ukuya kwingcebiso yonyango okanye unyango olufunayo 1

Okanye, ubungafuni ingcebiso yonyango okanye unyango kwiinyanga ezili-12

ezidlulileyo?

2

(Andazi) 8

Page 10: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

6

19. [IKHADI LOKUBONISA SC 5] Ingaba uchitha ixesha ukhangela okanye unika uncedo kumalungu osapho, kubahlobo, kubamelwane okanye kwabanye ngenxa yaso nesiphi

isizathu esikweli khadi? Sukubala izinto ozenza njengenxalenye yomsebenzi wakho?

MPHANDI: Ukuba impendulo ngu-Ewe kuso nasiphi isizathu kufuneka kukhowudwe

u-ewe kwikhadi lokubonisa.

Ewe 1 Buza umbuzo 20

Hayi 2 Yiya kumbuzo 21

(Andazi) 8

20. Zingaphi iiyure ngeveki ozichithayo ukwenza oku?

MPHANDI: Ukuba umphenduli uchiotha inani leeyure ezahlukileyo ngeveki nganye

kufuneka impendule isekelwe kwi-avareji yexesha abalichitha.

(Ngaphantsi kwe- 1 enye ngeveki) 55

1-10 iiyure ngeveki 01

11-20 iiyure ngeveki 02

21-30 iiyure ngeveki 03

31-40 iiyure ngeveki 04

41-50 iiyure ngeveki 05

Ngaphezu kwama- 50 iiyure ngeveki 06

(Andazi) 88

21. [SHOWCARD SC 6] Kwiinyanga ezili-12 ezidlulileyo ukuqalela [ngoJanyuwari 2014] loluphi

unyango olukweli khadi olusebenzisile impilo yakho?

MPHANDI: BHEKISELELA KWINYANGA EFANAYO YODLIWANO-NDLEBE, KODWA

KUNYAKA ODLULILEYO. UMZEKELO UKUBA UDLIWANO-NDLEBE BELUBANJWE NGOFEBRUWARI 2015 SEBENZISA [FEBRUWARI 2014]

IIMPENDULO EZININZI ZIYAMKELWA – YENZA ISANGQA KUZO ZONKE EZISEBENZAYO.

MPHANDI, CIKIDA: NAYIPHI ENYE?

a. Ukuhlaba umzimba ngeenaliti ezithile ukudambisa iintlungu 1

b. Acupressure 2

c. Amayeza amaTshayina 3

d. Unyango lweenkathazo zamathambo (Chiropractics) 4

e. Unyango ngokuphathaphatha amathambo nezihlunu (Osteopathy) 5

f. Ukunyangwa kwezifo nggamayeza (Homeopathy) 6

g. Unyango Herbal treatment 7

h. Hypnotherapy 8

i. Unyango lokuphulula (Massage therapy) 9

j. Unyango lomzimba ngokuthambisa (Physiotherapy) 10

k. Reflexology 11

l. Unyango ngomoya (Spiritual Healing) 12

m. (Akukho nanye kwezi) 55

n. (Andazi) 88

Page 11: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

7

[IKHADI LOKUBONISASC 7] Ndiza kufunda uluhlu lwezinto ongaziva okanye uzenze ngeveki ephelileyo. Ndixelele ukuba lixesha elingakanani kusenzeka oku kwiveki edlulileyo

...FUNDA…

Nanye

okanye

phantse kungabikho

nalinye ixesha

Ngamanye amaxesha

Ixesha elininzi

Phantse

okanye lonke ixesha

(Andazi)

22. …uziva ucinezelekile? 1 2 3 4 8

23. …uzive ukuba yonke into oyenzileyo

ibingumzamo? 1 2 3 4 8

24. …ubuthongo bebungehli? 1 2 3 4 8

25. …ubuwonwabile? 1 2 3 4 8

26. …uzive unesithukuthezi? 1 2 3 4 8

27. …ubonwabele ubomi? 1 2 3 4 8

28. …uzive ukhathazekile? 1 2 3 4 8

29. …uzive ungenakuqhubeka? 1 2 3 4 8

30. [IKHADI LOKUBONISA SC 8] [SHOWCARD SC 6] Yeyiphi ingxaki yokugula ekweli khadi othe

wanayo kwiinyanga ezili-12 ezidlulileyo ukuqalela [ngoJanyuwari 2014]? Bhala unobumba ofanelekileyo.

MPHANDI: BHEKISELELA KWINYANGA EFANAYO YODLIWANO-NDLEBE, KODWA KUNYAKA ODLULILEYO. UMZEKELO UKUBA UDLIWANO-NDLEBE BELUBANJWE

NGOFEBRUWARI 2015 SEBENZISA [FEBRUWARI 2014]

IIMPENDULO EZININZI ZIYAMKELWA – YENZA ISANGQA KUZO ZONKE

EZISEBENZAYO.

MPHANDI, CIKIDA: NAYIPHI ENYE?

a. Intliziyo okanye ingxaki yokuhamba kwegazi 01

Buza

umbuzo Q.31

b. Uxinzelelo lwegazi oluphezulu 02

c. Iingxaki zokuphefumla ezifana nokuhlaselwa yi-asthma,

uphefumla ngokutswina okanye ukukhwina

03

d. Ukwala kwezinto ezithile nempilo yakho (Allergies) 04

e. Intlungu emqolo okanye entanyeni 05

f. Intlungu yezihlunu okanye yezidibanisi esandleni okanye engalweni

06

g. Intlungu yezihlunu okanye yezidibanisi enyaweni okanye emlenzeni

07

h. Iingxaki ezinxulumene nesisu sakho okanye ukwetyisa 08

i. Iingxaki ezinxulumene nemeko yofele 09

j. Iintloko ezibuhlungu kakhulu 10

k. Iswekile 11

l. (Akukho nanye kwezi) 55 Yiya

kumbuzo 32 m. (Andazi) 88

Page 12: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

8

31. [ISELIKHADI LOKUBONISA SC 8] Zeziphi iingxaki zempilo ubunazo kwiinyanga ezili-12 edlulileyo ezithintele imisebenzi yakho yemihla ngemihla ngendlela ethile? Bhala unobumba

osebenzayo kuphela.

MPHANDI, CIKIDA: NAYIPHI ENYE?

IIMPENDULO EZININZI ZIYAMKELWA – YENZA ISANGQA KUZO ZONKE

EZISEBENZAYO.

a. Intliziyo okanye ingxaki yokuhamba kwegazi 01

b. Uxinzelelo lwegazi oluphezulu 02

c. Iingxaki zokuphefumla ezifana nokuhlaselwa yi-asthma, uphefumla ngokutswina

okanye ukukhwina

03

d. Ukwala kwezinto ezithile nempilo yakho (Allergies) 04

e. Intlungu emqolo okanye entanyeni 05

f. Intlungu yezihlunu okanye yezidibanisi esandleni okanye engalweni 06

g. Intlungu yezihlunu okanye yezidibanisi enyaweni okanye emlenzeni 07

h. Iingxaki ezinxulumene nesisu sakho okanye Ukwetyisa 08

i. Iingxaki ezinxulumene nemeko yofele 09

j. Iintloko ezibuhlungu kakhulu 10

k. Iswekile 11

l. (Akukho nanye kwezi) 55

m. (Andazi) 88

32. [IKHADI LOKUBONISA SC 9] Ukhe okanye wakha wanengxaki yempilo kwezidweliswe kweli khadi? Ukuba impendulo ngu-EWE ingaba kutsha-nje okanye ngaphambili?

Ewe, kutsha-nje 1

Ewe, ngaphambili 2

Zange 3

(Andazi) 8

33. Chaza ukuba kukhe kubekho ukungquzulana okukhulu phakathi kwabantu ohlala nabo kwikhaya lakho ngexa ubusakhula?

Kuwo onke amaxesha 1

Rhoqo 2

Ngamanye amaxesha 3

Akuvamisanga 4

Zange 5

(Andazi) 8

34. Ndixelele ukuba kukangaphi usapho lwakho luneengxaki zemali ezimbi ngexesha

wawukhula?

Kuwo onke amaxesha 1

Rhoqo 2

Ngamanye amaxesha 3

Akuvamisanga 4

Zange 5

(Andazi) 8

Page 13: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

9

ULWAZI LWE-EBOLA NEEMBONO

Ndiza kukubuza eminye imibuzo emalunga nentsholongwane ye-Ebola.

35. Ungawulinganisa kangakani umgangatho wakho wolwazi malunga nentsholongwane ye-Ebola?

Unolwazi kakhulu 1

Buza umbuzo 37 Unolwazi noko 2

Awunalwazi kakhulu 3

Awunalwazi kwaphela 4 Buza umbuzo 36

(Andazi) 8

36. Ukhe weva ngentsholongwane ye-Ebola?

Ewe 1 Buza umbuzo 37

Hayi 2 Yenza isangqa “Zange ndive nge- Ebola” Kuyo yonke

imibuzo eseleyo kule modyuli le (Q.37 -Q.54)

37. Ngawaphi amazwe ebenenani elikhulu le-Ebola kutsha-nje?

EMzantsi Afrika 1

Nigeria 2

Liberia 3

United States of America 4

(Andazi) 8

(Zange ndive nge- Ebola) 9

38. Zingaphi iimeko ze-Ebola ezichaziweyo eMzantsi Afrika kunyaka ophelileyo ?

Iimeko ezingekhoyo 1

Phakathi 1 ne- 10 iimeko 2

Phakathi 10 ne- 100 iimeko 3

Phakathi 100 ne- 1000 iimeko 4

Ngaphezu kwe- 1000 iimeko 5

(Andazi) 8

(Azange ndive nge-Ebola) 9

39. Zeyiphi kwezi nketho ezingumqondiso wokuqala neempawu ze- Ebola?

Umkhuhlane, ukudinwa, ukuba buhlungu kwesihlunu, intloko, umqala obuhlungu notyatyazo

1

Ukopha 2

Amathumba, isifo senyongo nokudinwa 3

Iintlungu esifubeni, ukuba nesiyezi, ukungongoza kwentliziyo 4

Ukutyeba, iintlako ezibuhlungu nokuwa kweenwele 5

(Andazi) 8

(Andizange ndive nge-Ebola) 9

Page 14: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

10

40. Ingaba iimpawu zokuba wosulelekile zivela nini?

Ngosuku 1

Phakathi 1 usuku mana-21 eentsukus 2

Phakathi 3 iiveki nenyanga 3

Phakathi 1 – 3 iinyanga 4

Emva kweenyanga ezingaphezulu 5

(Andazi) 8

(Andizange ndeva nge-Ebola) 9

41. [IKHADI LOKUBONISA SC 10] Umntu angosulelwa njani yi- Ebola?

MPHANDI:IIMPENDULO EZININZI ZIYAMKELWA – YENZA ISANGQA KUZO ZONKE EZISEBENZAYO.

a. Ukubamba igazi lomntu owosulelekileyo okanye okanye olunye ulwelo

njengomchamo

1

b. Ukukhohlela okanye ukuthimla okanye umntu ohleli ecaleni kwakho komntu

owosulelekileyo

2

c. Ukusebenzisa isitulo ebekuhleli umntu owosulelweyo 3

d. Ukubamba umzimba womntu osweleke ngenxa yesifo i- Ebola 4

e. Zonke ezingasentla 5

f. Akukho nanye kwezingasentla 6

g. (Andazi) 8

h. (Zange ndive nge-Ebola) 9

42. Kula maqela alandelayo lelphi elisemngciphekweni wokuba nesifo i- Ebola?

MPHANDI:IIMPENDULO EZININZI ZIYAMKELWA – YENZA ISANGQA KUZO ZONKE

EZISEBENZAYO.

a. Abasebenzi ngezempilo 1

b. Abathengisa ngemizimba 2

c. Amalungu osapho anomntu one-Ebola 3

d. Wonke umntu ekuhlaleni onesifo i-Ebola 4

e. Abangeneleli abasuka eNigeria, Zimbabwe, Mozambique neZambia 5

f. (Andazi) 8

g. (Azange ndive nge- Ebola) 9

43. Ucinga ukuba kulindeleke kangakani ukuba umntu kusapho lwakho lungaba

nentsolongwane ye-Ebola kulindeleke kakhulu, kulindelekile noko, akulindelekanga kakhulu , akulindekanga kwaphela?

Kulindeleke kakhulu 1

Kulindelekile noko 2

Akulindelekanga kakhulu 3

Akulindelekanga kwaphela 4

(Andazi) 8

(Azange ndive nge- Ebola) 9

Page 15: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

11

44. Kokuphi okona kusondele kwiingcinga zakho malunga ne-Ebola – aynakubakho eMzantsi Afrika, okanye iya kuqhambuka kakhulu Mzanti Afrika a?

Ayinakubakho kwaphela eMzantsi Afrika 1

Iya kuqhambuka kancinane eMzantsi Afrika 2

Iya kuqhambuka kakhulu eMzantsi Afrika 3

(Andazi) 8

(zange ndive nge- Ebola) 9

45. [Ikhadi lokubonisa SC 11] Qikelela ukuba ilungu loluntu lwakho likuxelela ukuba

linentsholongwane ye-Ebola. Ungenza ntoni… FUNDA…

MPHANDI:IIMPENDULO EZININZI ZIYAMKELWA – YENZA ISANGQA KUZO ZONKE

EZISEBENZAYO.

a. Ukugxininisa ukuba umntu emke ekuhlaleni 1

b. Ukusa umntu egqirheni 2

c. Ukunceda unesi ukuba umntu aphile 3

d. Ukunceda umntu nggokunikezela ngemali okanye ukutya kusapho 4

e. Ukubiza inqwelo yezigulane 5

f. Ukusa umntu ekliniki okanye esibhedlele 6

g. Ukuthintela umntu angadibani noluntu 7

h. Ukulandela imiyalelo engqongqo yomsebenzi wezempilo 8

i. Ukunika umntu amayeza omkhuhlane/engqele 9

j. Okunye (CHAZA) 10

k. Ukungenzi nto 11

l. (Zange ndeva nge-Ebola) 99

46. Yintoni eyokuqala enokwenziwa ngabantu bakufumanisa ukuba banentsholongwane ye- Ebola?

Ukuxelela umhlobo okanye ilungu losapho 1

Ukungabikho phakathi kwabanye abantu 2

Ukuya kufuna uncedo ekliniki 3

Ukuphumla 4

Ukuphepha imingcwabo okanye amasiko okungcwaba 5

(Andazi) 8

(zange ndeva nge-Ebola) 9

47. ucinga ukuba amagosa enza ngaphezulu kokwaneleyo, ngokwanela, kwanele kancinane

okanye ngaphezulu kokuncinane ukuqinisekisa ukuba abemi boMzantsi Afrika bakhuselekie kwintsholongwane ye- Ebola?

Kwanele ngaphezulu 1

Kwanele 2

Kuncinane kakhulu 3

Kuncinane kakhulu kakhulu 4

(Andazi) 8

(Andizange ndeva nge- Ebola) 9

Page 16: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

12

[IKHADI LOKUBONISA SC 12] Uvumelana okanyeawuvumelani kangakanani neenkcazelo ezilandelayo ezimalunga nentsholongwane ye-Ebola ?

Ndivuma

kakhlu

Ndiyavu

ma

Nduma

ndingavumi

Andivum

i

Andivum

i kakhulu (Andazi)

(Zange ndive

nge-

Ebola)

48.

Intsholongwane ye-

Ebola isoloko ineziphumo

ezibulalayo.

1 2 3 4 5 8 9

49.

Isixokelelelwano

sezempilo soMzantsi Afrika singakwazi

ukulawula

ukuqhambuka kwe-Ebola.

1 2 3 4 5 8 9

50.

Ukuhambela iindawo ezine-Ebola

kufuneka kunggavunyelwa.

1 2 3 4 5 8 9

51. Ukuba uneempawu ze-Ebola, ungathatha ixesha elingakanani phambi kokuba ufune

unyango?

Usuku 1

Iintsuku ezintathu 2

Iveki 3

Iiveki ezimbini 4

Iiveki ezintathu 5

Ngaphezu kweeveki ezintathu 6

Andinakufuna nyango 7

(Andazi) 8

(Zange ndeva nge-Ebola) 9

52. Ngubani onouthetha naye malunga nesigulo sakho ukuba une-Ebola?

Usapho 1

Abahlobo 2

Umsebenzi wezempilo 3

Ikliniki 4

Okunye (chaza) 5

Nanye 6

(Andazi) 8

(Zange ndeva nge-Ebola) 9

Page 17: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

13

53. Abantu bafunda ngentsholongwane ye-Ebola kwimithombo eyahlukeneyo ekunika ulwazi malunga nesi sifo.

MPHANDI:IIMPENDULO EZININZI ZIYAMKELWA – YENZA ISANGQA KUZO ZONKE EZISEBENZAYO.

a. Amaphephandaba 01

b. Iimagazini ezishicilelweyo 02

c. Kwiindaba zikamabonakude neendaba zemijelo zasekhaya (SABC, e.tv) 03

d. Iindaba zikamabonakude okanye iindaba zemijelo yehlabathi (such as CNN, BBC, Al Jazeera)

04

e. Iindaba zerediyo 05

f. Intanethi, iiselula/imeyile/izixhobo zokusasaza zolonwabo (twitter, mixit, facebook

njalo njalo.)

06

g. Thetha nezalamane/usapho/abahlobo/abamelwane/amaqabane 07

h. Okunye (Chaza) 08

i. (Ayikho kwezinggasentla) 09

j. (zange ndive nge-Ebola) 99

54. Ngowuphi umthombo wolwazi owuthemba kakhulu ekunika ulwazi malunga ne-Ebola?

MPHANDI:IIMPENDULO EZININZI ZIYAMKELWA – YENZA ISANGQA KUZO

ZONKE EZISEBENZAYO.

a. Kurhulumente woMzantsi Afrika 01

b. Kumasebe ezempilo 02

c. Oogqirha, amanesi, abasebenzi ngezempilo 03

d. Amagqirha 04

e. Izibhedlele 05

f. Iikliniki 06

g. Iinzulu-lwazi 07

h. Imibutho yehlabathi esebenza nggemibandela ephathelele kwezempilo 08

i. Iintatheli (TV, irediyo, amaphephandaba) 09

j. Abahlobo nosapho 10

k. Okunye (CHAZA) 11

l. Akukho nanye 12

m. (Andazi) 88

n. (Zange ndeva nge-Ebola) 99

ULWAPHULO-MTHETHO NOKHUSELEKO

Ndifuna ukukubuza imibuzo ethile malunga neembono zakho ngolwaphulo-mthetho

nokhuseleko.

55. Ukhe okanye ilungu lekhaya laba lixhoba lokuqhekezelwa okanye lokonzakaliswa

kwiminyaka emihlanu edlulileyo?

Ewe 1

Hayi 2

(Andazi) 8

Page 18: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

14

56. Ingaba uziva ukhuselekile okanye ungakhuselekanga kwiintsuku ezininzi?

Ndikhuseleke kakhulu 1

Ndikhuselekile 2

Ndikhuselekile ndingakhuselekanga 3

Ndingakhuselekanga 4

Ndingakhuselekanga kakhulu 5

(Andazi) 8

57. Ingaba uziva ukhuselekile okanye ungakhuselekanga xa uhamba wedwa kule ngingqi emini?

Ndikhuseleke kakhulu 1

Ndikhuselekile noko 2

Ndingakhuselekanga noko 3

Ndingakhuselekanga kakhulu 4

(Andazi) 8

58. Ingaba uziva ukhuselekile okanye ungakhuselekanga xa uhamba wedwa kule ngingqi ebumnyameni?

Ndikhuseleke kakhulu 1

Ndikhuselekile nook 2

Ndingakhuselekanga nook 3

Ndingakhuselekanga kakhulu 4

(Andazi) 8

59. Ingaba uzikhathaza kangaphi malunga nokuqhekezwa kwekhaya lakho?

Ngawo onke amaxesha okanye phantsi kumaxesha onke 1

Buza umbuzo 60 Ngamanye amaxesha 2

Kuyanqaphazeka 3

Zange 4 Tsibela kumbuzo 61

(Andazi) 8 Tsibela kumbuzo Q.61

60. Ingaba oku kukhathazeka malunga nokuqhekezwa kwekhaya lakho kunganefuthe elibi kumgangatho wobimi bakho, impembelelo ethile okanye akunakubakho mpembelelo

kumgangatho wobomi bakho?

Impembelelo embi kubomi bakho 1

Impembelelo ethile 2

Akukho mpembelelo kumgangatho wobomi bam 3

(Andazi) 8

61. Ingaba ukhathazeka kangaphi malunga nokuba lixhoba lobugebenga?

Ngawo onke amaxesha okanye phantsi kumaxesha onke 1

Buza umbuzo 62 Ngamanye amaxesha 2

Kuyanqaphazeka 3

Zange 4 Tsibela kumbuzo 631

(Andazi) 8 Tsibela kumbuzo Q.63

Page 19: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

15

62. Ingaba oku kukhathazeka malunga nokuba lixhoba kunganefuthe elibi kumgangatho wobimi

bakho, impembelelo ethile okanye akunakubakho mpembelelo kumgangatho wobomi bakho?

Impembelelo embi kubomi bakho 1

Impembelelo ethile 2

Akukho mpembelelo kumgangatho wobomi bam 3

(Andazi) 8

63. Ucinga ukuba ulwaphulo-mthetho ebumelwaneni lwandile, lunciphile okanye busahleli bunjalo kunyaka odlulileyo?

Lwande kakhulu 1

Lwande kancinane 2

Luhleli bunjalo 3

Luhle kancinane 4

Luhle kakhulu 5

(Andazi) 8

Akusebenzi (akukho ngxaki yolwaphulo-mthetho apha) 9

64. Ukuba ubulixhoba kwaye ufuna ubulungisa ungaya kufuna uncedo kubani kuqala?

Kwiinkokheli zemveli 1

Inkampani yabucala yezokhuselo 2

Kumapolisa 3

Kumbutho wasekuhlaleni (umbutho wasekuhlaleni wokhuseleko, kumbutho

wamafama, kumaqela enkolo, njalo njalo ) 4

Kumalungu asekuhlaleni (abahlobo, abamelwane, njalo njalo) 5

Kwabanye (chaza) 6

(Andazi) 8

Page 20: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

16

Xa kwenzeke ulwaphulo-mthetho abanye abantu bafuna uncedo kwimithombo eyiyenye ngaphandle kwamapolisa.

[IKHADI LOKUBONISASC 12] Uvumelana kangakanani, awuvumelani kangakanani nezi nkcazelo zilandelayo?

Ndivuma

kakhulu

Ndiyavu

ma

Ndivuma ndinggavu

mi

Andiv

umi

Andivumi

kakhulu (Andazi)

65.

Kulungile ukuba ilungu

lasekuhlaleni libethe abarhanelwa olwaphulo mthetho.

1 2 3 4 5 8

66. Abantu ababulala abaphangi abaxhobileyo kufuneka

bangabekwa tyala.

1 2 3 4 5 8

67.

Kulungile (OK) ukuba ngamanye

amaxesha abantu bathathele

umthetho ezandleni zabo ukuba baziva bengakhuselwanga

ngamapolisa.

1 2 3 4 5 8

68.

Akuncedi ukusa abarhanelwa

kumapolisa kuba akasayi kwenza bulungisa.

1 2 3 4 5 8

69.

Uluntu ngalunye kufuneka lizilungiselele ukuzibonelela

ngezokhuseleko kubaphuli-

mthetho nokokuba amapolisa akavumelani nook.

1 2 3 4 5 8

INTEMBEKO NOBULUNGISA

Ndifuna ukukubuza eminye imibuzo malunga nokucingayo okungalunganga kwizinto ezithile zokuziphatha.

Funda ukuba akulunganga kangakanani …FUNDA…

Akukho nto

ingalunganga

Akulungan

ga kancinane

Akulungan

ga

Akulungan

ga kakhulu

(Andaz

i)

70. …ukwenza ubaxo okanye ibango elingalunganga le-

inshorensi?

1 2 3 4 8

71. …ukuthenga into onokucinga

ibiwe? 1 2 3 4 8

72.

…ityala lomhamba-ndlela

njengesantya okanye ukunqumla iirobhothi zibomvu?

1 2 3 4 8

Page 21: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

17

Ubulindeleke ukuba wenze ezinye zezi zinto eMzantsi Afrika. Chaza ukuba kulindeleke kangakanani ukuba ubambe kwaye wohlwaye ukuba…FUNDA…

Akulindelekanga

kakhlu

Akulindelka

nga

Akulindelek

ilea

Kulindeleke

kakhulu

(Andaz

i)

73.

…ukwenza ubaxo okanye

ibango elingalunganga le-

inshorensi?

1 2 3 4 8

74. …ukuthenga into onokucinga

ibiwe? 1 2 3 4 8

75.

…ityala lomhamba-ndlela

njengesantya okanye ukunqumla iirobhothi zibomvu?

1 2 3 4 8

AMAPOLISA

Ngoku ndiza kukubuza eminye yemibuzo ephathelele kumapolisa eMzantsi Afrika.

76. Uthathela ingqalelo zonke izinto ekulindeleke ukuba zenziwe ngamapolisa ingaba unokuthi

enza umsebenzi olungileyo okanye umsebenzi ombi?

Umsebenzi olunge kakhulu 1

Ulungile 2

Umsebenzi olunge ungalunganga 3

Umsebenzi ombi/ongalunganga 4

Umsebenzi ongalunganga kakhulu 5

(Andazi) 8

77. Kwiminyaka emi-2 edlulileyo ingaba ipolise eMzantsi Afrika likhe leza kuwe, lakumisa okanye laqhagamshelana nawe ngesinye isizathu?

Ewe 1 Buza umbuzo 78

Hayi 2 Yiya kumbuzo 79

(Andazi) 8

78. [IKHADI LOKUBONISA SC 13] Waneliseke okanye awaneliksekanga kangakanani yindlela ipolisa elikuphethe ngayo ngexesha lokugqibela kusenzeka oko?

Waneliseke kakhulu 1

Wanelisekile 2

Waneliseke unganelisekanga 3

Awanelisekanga 4

Awanelisekanga kakhulu 5

Andazi) 8

Page 22: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

18

BUZA BONKE

Ngoku yimbuzo malunga nokokuba ipolisa eMzantsi Afrika liphatha amaxhoba olwaphulo-

mthetho ngokulinganayo. Phendula ngokuvileyo okanye ngokwamava akho.

79. Xa amaxhoba echaza ulwaphulo-mthetho ingaba ucinga ukuba ipolisa liphatha izityebi

kakubi, amahlwempu kakubi okanye amahlwempu nezityebi ziphathwa ngokufanayo?

Izityebi ziphathwa kakubi 1

Amahlwempu aphathwa kakubi 2

Izityebi namahlwempu aphathwa ngokufanayo 3

(Andazi) 8

80. Xa amaxhoba echaza ulwaphulo-mthetho ingaba ucinga ukuba ipolisa liphatha abanye

abantu kakubi ngenxa yobuhlanga babo okanye wonke umntu uphathwa ngokufanayo?

AbaMhlophe, amaNdiya nabebala baphathwa kakubi kunabamNyama baseMzantsi Afrika 1

AbamNyama baseMzantsi Afrika baphathwa kakubi kunezinye iintlanga 2

Wonke umntu uphathwa ngokufanayo nokokuba ungawaluphi uhlanga 3

(Andazi) 8

[IKHADI LOKUBONISA SC 14] Kusekelwe kokuvileyo okanye kumava akho ingaba ucinga aphumelele kangakanani amapolisa ekuthinteleni ulwaphulo-mthetho emzantsi Afrika apho

ubugebenza busetyenziswayo okanye busisoyikiso? Khetha impendulo yakho kwisikali apho

i-0 libonisa ukungaphumeleli kakhulu lize i-10 libonise ukuphumelela kakhulu.

Ukungaphumeleli

kakhulu

Ukuphumelela

kakhulul

(Andaz

i) )

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

81. [IKHADI LOKUBONISA 14] Ucinga ukuba amapolisa aphumelele kangakanani ekubambeni abantu abaqhekeza ezindlwini eMzantsi Afrika?

Ukungaphumeleli kakhulu

Ukuphumelela kakhulul

(Andazi) )

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

82. [IKHADI LOKUBONISA SC 15] Ukuba ubugebenza okanye ukuqhekezwa kwendlu kwenzeke

kufutshane nalapho uhlala khona kwaze kwabizwa amapolisa ingaba ucinga afike

ngokukhawuleza okanye acothile kwindawo leyo abizwa kuyo? Khetha impendulo yakho kwisikali apho i-0 lithetha ukuba acothe kakhulu lize i-10 lithethe ukuba akhawuleze

kakhulu.

Acothe kakhulu Akhawuleze

kakhulu

(Andaz

i) )

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

(ubugebenga okanye abaqhekezi bamakhaya akwenzeki apho ndihlala khona) 55

Page 23: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

19

Ngoku le mibuzo imalunga nokusebenza kwamapolisa kulwaphulo-mthetho olufana nokuqhekezwa kwendlu kunye nokonzakalisa.

83. Usekele kokuvileyo okanye kumava akho ungathi amapolisa abaphatha kiangaphi

ngembeko abantu eMzantsi Afrika. Ungathi. ..

...akukho rhoqo njalo 1

Akurhoqo kakhulu 2

Rhoqo 3

Okanye rhoqo kakhulu? 4

(Andazi) 8

84. Malunga kangaphi apho unokuthi amapolisa enza izigqibo ezinobulungisa, ezingenakhethe

kuzo zonke iimeko asebenza ngazo? Ungathi. ..

...akukho rhoqo njalo 1

Akurhoqo kakhulu 2

Rhoqo 3

Okanye rhoqo kakhulu? 4

(Andazi) 8

85. Kusetyenzwa nabantu eMzantsi Afrika ungathi kukangaphi apho amapolisa achaza izigqibo

zawo nezenza zawo xa ecelwe ukuba enze njalo? Ungathi…

...akukho rhoqo njalo 1

Akurhoqo kakhulu 2

Rhoqo 3

Okanye rhoqo kakhulu? 4

(akukho namnye owakhe wacela amapolisa ukuba achaze izigqibo nezenzo zawo) 5

(Andazi) 8

Imibuzo malunga nomsebenzi wakho ngakumapolisa oMzantsi Afrika. Sebenzisa isikali apho i-0 ingengomsebenzi wakho konke konke ize i-10 ibe ngumsebenzi wakho ngokupheleleyo.

86. [ISELIKHADI LOKUBONISA SC 16]Kungumsebenzi wakho kangakanani ukuxhasa izigqibo ezenziwe ngamapolisa nokokuba awuhambisani nazo?

Ayingomsebenzi

wam

konke konke

Ngumsebenz

i wam ngokuphelel

eyo

(Andazi)

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

87. Kungumsebenzi wakho kangakanai ukwenza oko ukuxelelwa lipolisa nokokub a awuqondi

okanye awuvumelani nalo? ?

Ayingoms

ebenzi wam

konke

konke

Ngumsebenz

i wam

ngokupheleleyo

(Andazi)

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

Page 24: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

20

88. [ISELIKHADI LOKUBONISA SC 16] Kungumsebenzi wakho kangakanani ukwenza oko ukuxelelwa ngamapolisa nokokuba awuyithandi indlela akuphatha ngayo?

Ayingomsebenzi

wam

konke konke

Ngumsebenz

i wam ngokuphelel

eyo

(Andazi)

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

[IKHADI LOKUBONISA SC 12] Uvumelana okanye awuvumelani kangakanani nezi nkcazelo

malunga namapolisa eMzantsi Afrika?

Ndivuma kakhulu

ndiyavuma

Ndivuma

ndingavumi

Andivumi

Andivum

i kakhulu

Andazi)

89. Amapolisa nawo anentsingiselo efana neyam ngokulunga

nokungalungi

1 2 3 4 5 8

90.

Amapolisa amele iinqobo

ezisemgamgathweni

ezibalulekileyo ebantwini njengam

1 2 3 4 5 8

91. Ndiyayixhasa indlela amapolisa aqhele ukwenza ngayo

1 2 3 4 5 8

92.

Izigqibo nezenzo zamapolisa ziphenjelelwa luxinzelelo

lwamaqela ezopolitiko kunye noosopolitiki

1 2 3 4 5 8

94. [IKHADI LOKUBONISA 17] Ungathi kukangaphi apho kunyotywa amapolisa eMzantsi

Afrika? Khetha impendulo kwisikali apho i-0 limele zange lize i-10 ngalo lonke ixesha.

Zange Ngamaxesha

onke

(Andazi)

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

IINKUNDLA

Ndiza kukubuza eminye imibuzo emalunga neenkundla eMzantsi Afrika ezisebenza ngolwaphulo-mthetho njengokuqhekezwa kwemizi nokubethwa. Phendula usekele

kokuvayo okanye kumava akho..

95. Uthathela ingqalelo zonke izinto ekulindeleke ukuba zenziwe ziinkundla ingaba unokuthi

zenza umsebenzi olungileyo okanye umsebenzi ombi?

Umsebenzi olunge kakhulu 1

Ulungile 2

Umsebenzi olunge ungalunganga 3

Umsebenzi ombi/ongalunganga 4

Umsebenzi ongalunganga kakhulu 5

(Andazi) 8

Page 25: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

21

96. [IKHADI LOKUBONISA SC 17] Chaza ukuba kukangaphi iinkundla zisenza iimpazo ukuvumela ukukhulula abantu abanamatyala. Sebenzisa ikhadi apho i-0 lithetha ukuba

zange lize i-10 lithetha ukuba ngawo onke amaxesha.

Zange Ngamaxesha

onke

(Andazi)

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

97. [ISELIKHADI LOKUBONISA SC 17] Ucinga kukangaphi apho iinkundla zenza izigqibo

zobulungisa, ezingenakhetha ezisekelwe kubungqina abukhoyo?

Zange Ngamaxesha

onke

(Andazi)

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

Ngoku ndiza kukubuza malunga namathuba wabantu abahlukeneyo eMzantsi Afrikka bafunyaniswe benamatyala abangawenzanga.

98. Xa Abantu ababini – omnye osisityebi , omnye lihlwempu bavela enkundleni betyholwa ngolwaphulo-mthetho olufanayo abangalwenzanga. Ngubani olindeleke ukuba afunyaniswe

enetyala?

Isityebi silindeleke ukuba sifunyaniswe sinetyala 1

Ihlwempu lilindeleke ukuba lifunyaniswe linetyala 2

Bobabini bakwithuba elifanayo lokulindelwa banamatyala 3

(Andazi) 8

99. Ngoku ngabantu ababini bohlanga olwahlukeneyo abavela enkundleni betyholwa

ngolwaphulo-mthetho olufanayo abangalwenzanga. Ngubani olindeleke ukuba afunyaniswe enetyala?

AbaMhlophe, amaNdiya nabeBala balindeleke benamatyala kunabamNyama baseMzantsi Afrika

1

AbamNyama baseMzantsi Afrika kulindeleke bafunyaniswe benetyala kunezinye iintlanga

2

Wonke umntu uthuba lokufunyaniswa enetyala nokokuba ungawaluphi uhlanga

3

(Andazi) 8

Ngoku ndiza kukubuza imibuzo malunga neejaji nezinto abanokuzenza okanye bangazenzi.

100. [IKHADI LOKUBONISA SC 17] Usebenzisa ikhadi ungathi kukangakanani iijaji zsamkela

ukunyotywa eMzantsi?

Zange Ngamaxesha

onke

(Andazi)

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

Page 26: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

22

IKHADI LOKUBONISA SC 12] Uvumelana okanye awuvumelani kangakanani nezi nkcazelo malunga neenkundla eMzantsi Afrika?

Ndivuma

kakhulu

Ndiyav

uma

Ndivuma ndingav

umi

Andivumi Andivum

i

kakhulu

Andazi

101.

Iinkundla zikhusela imidla yezityebi

nabanamagunya ngaphezu

kwabantu abaqhelekileyo.

1 2 3 4 5 8

102.

Abantu abophula imithetho

kufuneka banikwe izigwebo eziqatha kakhulu kunale mihla.

1 2 3 4 5 8

103. Wonke ubani unomsebenzi wokuxhasa isigqibo/isigwebo

senkundla.

1 2 3 4 5 8

104. Yonke imithetho ithotyelwa

ngokungqongqo . 1 2 3 4 5 8

105.

Ukwenza okulungileyo ngamanye

amaxesha kuthetha ukwaphula umthetho .

1 2 3 4 5 8

106.

Izigqibo nezenzo zamapolisa ziphenjelelwa luxinzelelo

lwamaqela ezopolitiko kunye

noosopolitiki.

1 2 3 4 5 8

107. Abantu baneengcinga ezahlukeneyo malunga nesigwebo esinikwa abaphuli-mthetho.

Thathela ingqalelo kumfana oneminyaka engama-25 ofunyaniswe enetyala ngokuqhekeza indlu okwesibini. sesiphi isigwebo kwezilandelayo ocinga ukuba angasinikwa?

Isigwebo entolongweni 1 Buza umbuzo 108

Ukuxhonywa kwesigwebo

Isigwebo ekuhlaleni esifanelekileyo

2

Yiya kwintshayelelo

phambi kombuzo Q.109

3

4

Nasiphi isigwebo 5

(Andazi) 8

108. Yeyiphi impendulo esondeleyo kwixesha ocinga angalichitha entolongweni?

1-3 iinyanga 1

4-6 iinyanga 2

7-11 months 3

Malunga 1 nyaka 4

Malunga 2 iminyaka 5

Malunga 3 iminyaka 6

Malunga 4 iminyaka 7

Malunga 5 iminyaka 8

6-10 iminyaka 9

Ngaphezulu kwi-10 iminyaka 10

(Andazi) 88

Page 27: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

23

Ngoku ndiza kubuza imibuzo emalunga nokukwenza ukuba ubulingqina kulwaphulo-mthetho.

109. Qikelela ukuba ubuphumile waze wabona omnye etyhalela indoda phantsi waze waba

iwalethi yayo. Ulindeleke kangakanani ubize amapolisa? Awulindelekanga kwaphela, ulindelekile okanye ulindeleke kakhulu?

… awulindekelekanga kwaphela, 1

Awulindelekanga kakhulu, 2

Ulindelekile , 3

Okanye ulindeleke kakhulu? 4

(Andazi) 8

110. Ungavuma kangakanani ukuchonga umntu owenze oku? Ungathi awunakuvuma kwaphela, awunakuvuma kakhulu, uyavuma okanye uvuma kakhulu?

… andivumi kwaphela, 1

Andivumi kakhulu, 2

andivumi, 3

Okanye ndivuma kakhulu? 4

(Andazi) 8

111. Ungavuma kangakanani ukunika ubungqina balowo utyholwayo enkundleni? Awunakuvuma

kwaphela, awunakuvuma kakhulu, ungavuma, okanye ungavuma kakhulu?

… andivumi kwaphela, 1

Andivumi kakhulu, 2

andivumi, 3

Okanye ndivuma kakhulu? 4

(Andazi) 8

Siza kubuza imibuzo embalwa malunga neenkundla elizweni. Oku kumalunga neekundla zolwaphulo-mthetho kuphela kodwa zonke iinkundla ukuquka iinkundla zikamantyi,

iinkundla zeenkosi nezibonda, iinkundla eziphakamileyo esifana nenkundla yomgaqo-siseko nezinye ezibalulekileyo.

112. Ukususela ngowe-1994 ukhe wanawo amava nenkundla yoMzantsi Afrika malunga nemeko yakho, okanye ukunceda umhlobo okanye usapho?

Ewe 1 Buza umbuzo 113

Hayi 2 Yiya kumbuzo 115

(Andazi) 8

Page 28: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

24

113. Yeyiphi inkundla owaya kuyo, eyaya ilungu losapho okanye umhlobo?

MPHANDI: SUKUZIFUNDA IINKETHO. IIMPENDULO EZININZI ZAMKELWE.

a. Inkundla yomgaqo- siSeko 01

b. Inkundla ephakamileyo yokubhena 02

c. Iinkundla eziphakamileyo 03

d. Iinkundla zerhafu ezithile 04

e. Iinkundla zabasebenzi neenkundla zokubhena zabasebenzi 05

f. Inkundla yoqhawulo-mtshato 06

g. Inkundla yamabango omhlaba 07

h. Inkundla yamatyala yamanzi 08

i. Ikomishoni yoxolelwaniso neNyaniso (TRC) 09

j. Iikundla zoomantyi 10

k. Iinkundla zamabango amancinane 11

l. Iinkundla zpluntu/inkundla eweithili 12

m. Iinkundla zokulingana 13

n. Iinkundla zobulungisa zabantwana 14

o. Iinkundla zesondlo 15

p. Iinkundla zamatyala zesini 16

q. Iinkundla zabantwana 17

r. Iinkundla zeenkosi nezibonda 18

s. Iinkundla zoxolelwano nolawulo nezolawulo (CCMA) 19

t. Ezinye (chaza) 20

u. (Andazi) 88

114. [IKHADI LOKUBONISA SC 13] Waneliseke kangakanani okanye awanelisekanga

kangakanani yindlela owaphathwa ngayo kutyelelo lakho lokuggqibela enkundleni?

Waneliseke kakhulu 1

Wanelisekile 2

Waneliseke unganelisekanga 3

Awanelisekanga 4

Awanelisekanga kakhulu 5

Andazi) 8

115. [IKHADI LOKUBONISA SC 19] kwingcinga yakho kulula kangakanani okanye kunzima

kanggakanani ukufumana uncedo lomthetho xa ulufuna? Khetha impendulo yakho kwisikali apho i-0 lithetha ubunzima kakhulu lize i-10 lithetha ubulula kakhulu.

Ubunzima kakhulu Ubulula kakhulu (Andazi)

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

Page 29: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

25

116. zzeiphi ezona zizathu zibalulekileyo ezinokuba nobunzima ukufikelela kubulungisa kwiinkundla zoMzantsi Afrika?

MPHANDI: SUKUZIFUNDA IINKETHO. IIMPENDULO EZININZI ZAMKELWE. YENZA IZANGQA KUZO ZONKE EZISEBENZAYO.

a. Ukunqongophala kwemali yokuhlawulela iindleko 01

b. Ukunqongophala kwemfundo jikelele 02

c. Ukunqongophala kolwazi malunga nemithetho namalunggelo asemthethweni 03

d. Ukunqongophala kolwazi malunga nokokuba iphi inkundla 04

e. Ixesha elinokuphela ityala 05

f. Kuya kuba nzima ukufumana iggqwetha lokundinceda 06

g. Iinkundla azinakuba nobulunggisa kumntu ofana nam 07

h. Umgama oya kwiinkundla mde 08

i. Hlala emaphandleni 09

j. Kuya kuba yingozi kumntu ofana nam nakwusapho lwam/ndoyika isoyikiso 10

k. Okunye (Chaza) 11

l. (Andazi) 88

117. Okufuna kweziwe eluntwini uyaxhasa okanye uyachasa ukuba urhulumente asebenzise imali yabarhafi ekuboneleleni ngamaggqwetha ukumela abo bantu banemivuzo ephantsi?

Ndixhasa kakhulu 1

Ndichasa ngokufanelekileyo 2

Ndichasa ngokufanelekileyo 3

Ndichasa kakhulu 4

(Andazi) 8

Ngoku ndiza kubuza imibuzo yamalungelo oqoqosho-ntlalo eMzantsi Afrika. La malungelo zizinto ezifana nombane, amanzi, umhlaba nezindlu. Phendula usekele kokuvileyo okanye

kumava akho.

118. [IKHADI LOKUBONISA SC 13] Waneliseke kanggakanani okanye awanelisekanga yindlela urhulumente alawula ngayo ukuhanjiswa kweenkozo ezisisiseko ezifana namanzi, ucoceko,

umbane nezindlu kuluntu lwakho?

Waneliseke kakhulu 1

Wanelisekile 2

Waneliseke unganelisekanga 3

Awanelisekanga 4

Awanelisekanga kakhulu 5

Andazi) 8

119. Ucinga kukhawuleza okanye kucotha kangakanani ukuba amagosa karhulumente aphendule

kwaye asombulule imibandela yokuhanjiswa kweenkozo kwingingqi yakho?

Kukhawuleza kakhulu 1

Kuyakhawuleza 2

Kukhawuleza kungakhawulezi 3

Kuyacotha 4

Kucotha 5

(Andazi) 8

Page 30: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

26

120. [IKHADI LOKUBONISASC 12] Uvuma okanye awuvumi kangakanani apho amasebe karhulumente ukuquka oomasipala azalisekisa ngayo ngokwempulelelo izigqibo zenkundla

zokuphucula ubomi babantu?

Ndivuma kakhulu 1

Ndivuma ngokufanelekileyo 2

Ndivuma ndingavumi 3

Andivumi ngokufanelekileyo 4

Andivumi kakhulu 5

(Andazi) 8

121. [[IKHADI LOKUBONISASC 12] Uvuma okanye awuvumi kangakanani apho amasebe

karhulumente ukuquka oomasipala azalisekisa ngayo ngempumelelo izigqibo zenkundla zokuphucula ubomi babantu abangamahlwempu nasekuhlaleni?

Ndivuma kakhulu 1

Ndivuma ngokufanelekileyo 2

Ndivuma ndingavumi 3

Andivumi ngokufanelekileyo 4

Andivumi kakhulu 5

(Andazi) 8

Ngoku ndiza kukubuza imibuzo ngezinto enokuba wazenza.

[IKHADI LOKUBONISA SC 18] Chaza ukuba wakwenza kangaphi okunye kwezi zinto zilandelayo kwiminyaka emihlanu eyedlulayo. Kukangaphi … ?

Zange Kanye Kabini

3-4

amaxesh

a

5 amaxes

ha okanye

ngaphezulu

(Andazi)

122. ukwenza ubaxo okanye ibango elingalunganga le-inshorensi ?

1 2 3 4 5 8

123. ukuthenga into onokucinga

ibiwe? 1 2 3 4 5 8

124.

… ityala lomhamba-ndlela

njengesantya okanye ukunqumla iirobhothi zibomvu?

1 2 3 4 5 8

UMBUTHO WESIZWE WEZOKHUSELO WOMZANTSI AFRIKA

Ndiza kukubuza imibuzo malunga nombutho wesizwe wezokhuseleko woMzantsi Afrika (SANDF)

125. Jikelele ungathi unolwazi kakhulu, unolwazi nook, awunalwazi kakhulu okanye awunalwazi konke konke malunga nombutho wesizwe wezokhuselo woMzantsi Afrika ?

Unolwazi kakhulu 1

Unolwazi nook 2

Awunalwazi kakhulu 3

Awunalwazi kwaphela 4

(Andazi) 8

Page 31: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

27

126. Koku kulandelayo ngawaphi amasebe ombutho wesizwe wezokhuselo woMzantsi Afrika?

MPHANDI: IIMPENDULO EZININZI ZIYAMKELWA. YENZA IZANGQA KUZO ZONKE

EZISEBENZAYO.

a. Umbutho womoya 1

b. Umkhosi 2

c. Inkonzo yezempilo yamajoni 3

d. Oomatiloshe beenqanawa zokulwa 4

e. (Ayikho kwezingasentla) 5

f. (Andazi) 8

127. [IKHADI LOKUBONISA SC 20] Xa ucinga ngombutho wesizwe wezokhuselo woMzantsi Afrika

yeyiphi imithombo enika olona lwazi?

MPHANDI: IIMPENDULO EZININZI ZIYAMKELWA. YENZA IZANGQA KUZO ZONKE

EZISEBENZAYO.

a. Imiboniso 01

b. Irediyo 02

c. I-TV 03

d. Amaphephandaba 04

e. Iimagazini 05

f. I-intanethi nezinye izixhobo zosasazo zolonwabo (Facebook, Twitter) 06

g. Amava akho buqu 07

h. Abahlobo/usapho 08

i. Okunye (chaza)…. 09

j. (ayikho kwezingasentla) 10

k. (Andazi) 88

128. Ukhe wena buqu waba namava okanye uqeqesho lomkhosi?

Ewe, phambi kowe-1994 1

Ewe, emva kowe- 1994 2

Ewe, phambi nasemva kowe-1994 3

Hayi, zange 4

(Andazi) 8

129. Ingaba ilungu losapho okanye umhlobo wenene ukhe wanamava okanye uqeqesho lwezomkhosi?

Ewe, phambi kowe-1994 1

Ewe, emva kowe- 1994 2

Ewe, phambi nasemva kowe-1994 3

Hayi, zange 4

(Andazi) 8

Page 32: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

28

130. Ingaba unebhongo kangakanani ngombutho wesizwe wezokhuselo woMzantsi Afrika?

Ndinebhongo kakhulu 1

Ndinebhongo nook 2

Andinabhongo kwaphela 3

Andinabhongo konke konke 4

(andinakukhetha) 8

131. Chaza ukuba uwuthemba kangakanani okanye awuwuthembi kangakanani umbutho wesizwe wezokhuselo woMzantsi Afrika kule mihla?

Ndinethemba kakhulu 1

Ndinethemba 2

Ndithemba ndingathembanga 3

Andithembanga 4

Andithembanga kakhulu 5

(Andazi) 8

132. Uthelekisa phambi kowe-1994 kwaye ucinga ngemeko apho ilizwe uMzantsi Afrika

usongelweyo ngoku ingaba umbutho wokhuselo unamandla ngokwaneleyo okukhusela?

Umbutho wozokhuselo wesizwe unamandla …

Uyafuneka noko 1

Uyafuneka 2

Ufuneka ungafuneki 3

Awufuneki 4

Awufuneki kakhulu 5

(Andazi) 8

133. [IKHADI LOKUBONISA SC 12]Uvumelana kangakanani okanye akuvumelani nokokuba umbutho wesizwe wezokhuselo woMzantsi Afrika unendima ngexesha lokwenza uxolo?

Ndivuma kakhulu 1

Ndivuma ngokufanelekileyo 2

Ndivuma ndingavumi 3

Andivumi ngokufanelekileyo 4

Andivumi kakhulu 5

(Andazi) 8

Page 33: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

29

[SHOWCARD SC 21] Ndiza kufundela ezinokwenziwa ngombutho wesizwe wezokhuselo woMzansti Afrika (SANDF). Kwinto nganye ukuba ucinga ibaluleke kakhulu, ibalulekile

nook, ayibalulekanga kakhulu okanye ayibalulekanga kwephela'?

Kubaluleke

kakhulu Kubalulekil

e noko

Ayibaluleka

nga

kakhulu

Ayibalulek

ana konke

konke

(Andazi)

134.

Ukunceda amanye amasebe

karhulumente ngexesha lentlekele okanye kwixesha

likaxakeka

1 2 3 4 8

135. Ukukhusela uMzantsi Afrika 1 2 3 4 8

136. Ukugcina uxolo kwanye amazwi 1 2 3 4 8

137. Ukukhusela nokulida imida

yelizwe 1 2 3 4 8

138.

Ukunceda inkonzo yamaPolisa

yoMzantsi Afrika ekuxhaseni umthetho nocwangco

elizweni(SAPS)

1 2 3 4 8

139.

Ukubonelela ulutsha lwaseMzantsi

Afrika ngezakhono, iinqobo ezisemgangathweni noqeqesho

1 2 3 4 8

140. Ukwakha okanye ukulungisa amaziko akhoyo afana neeblorho,

iindlela neekliniki emaphandleni

1 2 3 4 8

141.

Ukusebenza ne-Work with the

United Nations ne-nd African

Union ukuthintela nokusombulula impixano e-Afrika

1 2 3 4 8

142. Uthathela ingqalelo kwizinto zonke ozilindele kuMbutho woKhuselo weSizwe woMzantsi Afrika (SANDF) ukuba azenze ukholelwa kangakanani ukuba benza umsebenzi olungileyo

okanye ongalunganga?

Umsebenzi olunge kakhulu 1

Ulungile 2

Umsebenzi olunge ungalunganga 3

Umsebenzi ombi/ongalunganga 4

Umsebenzi ongalunganga kakhulu 5

(Andazi) 8

[IKHADI LOKUBONISA SC 22] Cinga malunga nokwenziwa nguMbutho woKhuseleko

wesizwe woMzantsi Afrika. Usebenzisa isikali 1-7 ucinga ntoni malunga nombutho kwakho ucinga ntoni nge-SANDF…?

143. Ubulungisa Akukho bulungisa (Andinakukhetha)

1 2 3 4 5 6 7 88

144. Uphumelele Awuphumelelangal (Andinakukhet

ha)

1 2 3 4 5 6 7 88

Page 34: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

30

145. Unobuchule Awunabuchule (Andinakukhetha)

1 2 3 4 5 6 7 88

146. Uqeqeshekile Awuqeqeshekanga (Andinakukhetha)

1 2 3 4 5 6 7 88

[IKHADI LOKUBONISA SC 14] Usekele kokuvileyo okanye kumava akho ucinga unempumelelo kangakani umbutho wezokhuselo wesizwe woMzantsi Afrika ekwenzeni ezi

ndima zilandelayo. Khetha impendulo yakho kwisikali apho i-0 lithetha ukungaphumeleli kakhulu lize i-10 lithethe ukuphumelela kakhulu.

Ukungaphumeleli

kakhulu

Ukuphumelela kakhulu (Andin

akukhetha)

147. Ukunceda amanye amazwe kumaxesha

lentlekele nelikaxakeka

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

148. Ukukhusela uMzantsi Afrika

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

149. Ukugcina uxolo kwamanye amazwe

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

150. Ukukhusela nokulinda kwimida yelizwe

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

151. Ukunika ulutsha loMzantsi Afrika

izakhono, iinqobo ezisemgangathweni

noqeqesho

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

152. [IKHADI LOKUBONISA SC 23] Kukho iingcinga ezahlukeneyo yokokuba ube ngummi.

ngokwenkathalo yakho kubaluleke kangakanani ukuvuma ukusebenza kumkhosi xa kukho imfuneko? Khetha kwisikali apho i-0 lithetha “ukungabaluleki” kwaphela size isi-7 sithethe

“ukubaluleka kakhulu”.

Akubalulekangga kwaphela Kubaluleke kakhulu (Andinakukhetha)

1 2 3 4 5 6 7 8

[IKHADI LOKUBONISA SC 12] Uvumelana okanye akuvumelani kangakani nezi nkcazelo zilandelayo?

Ndivuma

kakhulu Ndiyavu

ma Ndivuma

ndingavumi Andivumi

Andivumi kakhulu

(Andazi)

153. Ndingazingca ukuba ndingalilungi lombutho wezokhuselo (SANDF)

1 2 3 4 5 8

154. I-SANDF imele iinqoo ezisemgangathweni ezibalulekileyo

kubantu abafana nam

1 2 3 4 5 8

155. Ndixhasa indlela eqhele ukwenza

imisebenzi yayo i-SANDF 1 2 3 4 5 8

Page 35: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

31

156. [ISELIKHADI LOKUBONISA SC 12] Uvumelana okanye awuvumelani kangakanani ne ukuba umbutho wezokhuselo umelwe ngabemi bonke boMzantsi Afrika?

Ndivuma kakhulu 1

Ndivuma ngokufanelekileyo 2

Ndivuma ndingavumi 3

Andivumi ngokufanelekileyo 4

Andivumi kakhulu 5

(Andizi) 8

157. Inguquko kumbutho wezokhuselo….FUNDA…?

…uqhubela phambili kakuhle kakhulu 1

Uqhubela phambili kakuhle 2

Uqhubela phambili ngokufanelekileyo 3

Uqhubela phambili kakubi 4

Uqhubela phambili kakubi kakhulu 5

(Andazi) 8

158. [IKHADI LOKUBONISA SC 12] Uvuma awuvumi kangakanani ukuba i-SANDF inika amathuba ekamva kubantu abafana nam?

Ndivuma kakhulu 1

Ndivuma ngokufanelekileyo 2

Ndivuma ndingavumi 3

Andivumi ngokufanelekileyo 4

Andivumi kakhulu 5

(Andazi) 8

159. Ucinga ukuba ubuhlanga nocalu-calulo luyenzeka kumbutho wezokhuselo?

Akunjalo kwaphela 1

Kancinane 2

Ngokufanelekileyo 3

Kaninzi 4

Kakhulu 5

(Andazi) 8

Ndiza kubuza imibuzo embalwa malungga nabasetyhini kumbutho wezokhuselo.

[IKHADI LOKUBONISA SC 12] Uvumelana okanye awuvumelani kangakanani nezi nkazelo

zilandelayo?

Ndivuma

kakhulu

Ndiyavu

ma

Ndivuma

ndingavumi

Andiv

umi

Andivumi

kakhulu (Andazi)

160.

Abasetyhini bangenza ngendlela

awenza ngayo amadoda kumimandla yonke yomkhosi

1 2 3 4 5 8

161. Inzame ebalulekileyo kufuneka yenziwe ukufumana abanye

basetyhini kumbutho wezokhuselo

1 2 3 4 5 8

162. Kufuneka abasetyhini bavunyelwe

ukulwa kumgca ophambili 1 2 3 4 5 8

Page 36: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

32

163. [ISELIKHADI LOKUBONISA SC 12] Uvumelana awuvumelani kangakani nezi nkcazelo zilandelayo? Ndiyawuxhasa ngumbutho wesizwe wezokhuselo woMzantsi Afrika (SANDF)

ekwandeni/ekuzibandaka okukhulu wokuxhasa imisebenzi yoxolo e-Afrika.

Ndivuma kakhulu 1

Ndivuma ngokufanelekileyo 2

Ndivuma ndingavumi 3

Andivumi ngokufanelekileyo 4

Andivumi kakhulu 5

(Andazi) 8

164. Chaza ukuba ufuna ukubona ukuba urhulumente uchitha ngaphezulu okanye kancinane

kwindawo yomkhosi nokhuselo. Khumbula ukuba uthi “ngaphezulu kakhulu oko kungathetha ukwenyuka kwerhafu ekufuneka uyihlawule.

Chitha ngaphezulu kakhulu 1

Chitha ngaphezulu 2

Chitha ngokufana nokufana ngoku 3

Chitha kancinane 4

Chitha kancinane kakhulu 5

(Andazi) 8

INTSINGISELO NOKUPHENGULULA IDEMOKRASI

Ngoku ndiza kubuza eminye imibuzo kwishloko esahlukileyo.

165. [IKHADI LOKUBONISA SC 23] Kubaluleke kangakani ukuhlala kwilizwe elilawulwa yidemokrasi? Khetha impendulo yakho kwisikali apho i-0 lithetha ukuba‟ akubalulekanga

konke konke‟ ize i-10 lithethe ukuba „kubalulekile kakhulu‟.

Akubalulekanga

konke konke

Kubaluleke

kakhulu

(Andazi)

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

166. [SHOWCARD SC 24] Ucinga ukuba uMzantsi Afrika ulawulwa yidemokrasi? Khetha impendulo yakho kwisikali apho i-0 lithetha ukuba alilawulwa yidemokrasi konke konke lize

i-10 lithethe kuba lilawulwa yidemokrasi ngokugqibeleleyo.

Ayiyodemokrasi

kwaphela

Yidemokrasi

ngokuphelele

yo

(Andazi)

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

Page 37: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

33

Ngoku ndiza kubuza imibuzo malunga nedemokrasi. Ekuhambeni kwethuba ndiza kukubuza ukuba idemokrasi isebenza njani eMzantsi Afrika. Okokuqala ndifuna ucinge ukuba malunga

nezinto ezahlukeneyo ocingga kwidemokrasi jikelele. Akukho mpendulo ichanekileyo okanye

engachanekangga ngoko ndixelele oko ukucingayo.

[IKHADI LOKUBONISA 25] Chaza ukuba yintoni ebalulekileyo kwiidemokrasi

jikelele...FUNDA…

Ayibalulekanga

kwidemokrasi jikelele

Ibaluleke kakhulu

kwidemokrasi jikelele

(Andazi)

167. …ukhetho lwesizwe lube nobulungisa

nokukhululeka?

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

168. ...abemi babe nelizwi

lokugqibela kwimibandela yezopolitiko ezibaluleke

kakhulu ngokuzivotela ngqo

kwiimbekiso-bantwini?

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

169. ...amaqela eepolitiki

ahlukeneyo anika ipolisi ezichaseneyo nezicacileyo

kwelinye nelinye?

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

170. ..amaqela aphikisayo

akhululekile ukuba agxeke urhulumente?

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

171. ...izixhobo ezininzi zosasazo zikhululekile ukuba zigxeke

urhulumente?

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

[ISELIKHADI LOKUBONISA SC 25] Usacinga ngoMzantsi Afrika jikelele ucinga ukuba uyidemokrasi kanganani…FUNDA…

Ayibalulekanga kwidemokrasi

jikelele

Ibaluleke kakhulu kwidemokrasi jikelele

(Andazi)

172. ...izixhobo zokusasaza ezininzi

zinika abemi ulwazi oluthembekileyo lokugweba

urhulumente?

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

173. ...amalungelo amaqela

amancinane akhuselwe? 00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

174. ...abemi banamagunya

ukuphembelela imibandela

yezopolitiko ebalulekileyo kuvoto?

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

175. ..abangeneleli babe nelungelo lokuvota kwisizwe kuphela xa

bathe baba ngabemi?

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

176. ...iinkundla zibaphathe

ngokufana abantu? 00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

177. ...iinkundla zibe nakho

ukunqanda urhulumente ekwenzeni izinto ezingaphaya

kwegunya lakhe?

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

Page 38: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

34

[ISELIKHADI LOKUBONISA SC 25] Usacinga jikelele ungacingi ngoMzantsi Afrika yintoni ebalulekileyo oyicingela idemkrasi yakho jikelele…FUNDA…

Ayibalulekanga

kwidemokrasi

jikelele

Ibaluleke kakhulu

kwidemokrasi

jikelele

(Andazi)

178. ...amaqela alawulayo

ohlaywe kukhetho xa esenza umsebenzi

ongancumisiyo ?

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

179. ...ukuba urhulumente

akhusele bonke abemi kubuhlwempu?

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

180. ...tukuba urhulumente acacise izigqibo zakhe

kubavoti?

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

181. ...ukuba urhulumente

athathe amanyathelo

wokunciphisa umahluko kwimigangatho yemivuzo?

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

Ngoku ndiza kukubuza imibuzo ngesihloko esifanayo kodwa ngoku ndiza kubuza malunga nokokuba idemokrasi iyasebenza kusini na eMzantsi Afrika namhla. Kwakhona akukho

mpendulo ichanekileyo nengachanekangga ngoko ndixelele okucingayo.

[IKHADI LOKUBONISA SC 26] Usebenzisa eli khadi ndixelele ukuba ucinga ntoni

ngenkcazelo nganye esebenzayo eMzantsi Afrika. I-0 lithetha ukuba ayisebenzi lize i-10

lithethe ukuba isebenza ngokugqibeleleyo.

MPHANDI: FUNDA INKCAZELO NGANYE UZE UKHOWUDE KWIGRIDI.

Ayisebenzi

konke konke

Isebenza

ngokugqibeleleyo

(Andazi)

182. Ukhetho lwesizwe eMzantsi Afrika lukhululekile kwaye

linobulungisa?

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

183. Abavoti eMzantsi Afrika

baxoxa ngepolitiki nabantu ababaziyo phambi kokuba

bavote njani?

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

184. Amaqela aphikisayo

eMzantsi Afrika akhululekile

ukuba agxeke urhulumente?

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

185. Izixhobo ezininzi zosasazo zikhululekile ukuba zigxeke

urhulumente?

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

Page 39: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

35

[ISELIKHADI LOKUBONISA SC 26] Usebenzisa eli khadi ndixelele ukuba ucinga ukuba inkcazelo nganye kwezilandelayo iyasebenzi eMzantsi Afrika.

MPHANDI: FUNDA INKCAZELO NGANYE UZE UKHOWUDE KWIGRIDI.

Ayisebenzi konke konke

Isebenza ngokugqibelel

eyo

(Andazi)

186. Izixhobo zokusasaza

ezininzi zinika abemi ulwazi oluthembekileyo lokugweba

urhulumente?

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

187. Amalungelo amaqela

amancinane akhuselwe? 00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

188. Iinkundla zibaphathe

ngokufana abantu? 00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

[ISELIKHADI LOKUBONISA SC 26] Usebenzisa eli khadi ndixelele ukuba ucinga ukuba inkcazelo nganye kwezilandelayo iyasebenzi eMzantsi Afrika.

MPHANDI: FUNDA INKCAZELO NGANYE UZE UKHOWUDE KWIGRIDI.

Usacinga jikelele ungacingi ngoMzantsi Afrika yintoni ebalulekileyo oyicingela idemkrasi

yakho jikelele…FUNDA…

Ayibalulekang

a kwidemokrasi

jikelele

Ibaluleke

kakhulu kwidemokrasi

jikelele

(Andazi)

189. ...amaqela alawulayo

ohlaywe kukhetho xa esenza umsebenzi

ongancumisiyo ?

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

190. ...ukuba urhulumente

akhusele bonke abemi

kubuhlwempu?

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

191. ...tukuba urhulumente

acacise izigqibo zakhe kubavoti?

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

192. ...ukuba urhulumente athathe amanyathelo

wokunciphisa umahluko kwimigangatho yemivuzo?

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

Page 40: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

36

Kwimibuzo elandelayo ndiza kufuna ukhethe phakathi kweenketho ezimbini. Ndiza kukubuza ukuba ucinga zibaluleke njani iinketho zakho kwidemokrasi jikelele. Okokugqibela

ndiza kukucela ukuba ucinge ngale mibandela eMzantsi Afrika namhla. Khumbula ukuba

akukho mpendulo ichanekileyo nengachanekanga ngoko ndixelele okucingayo. k.

193. Kukho iingcinga ezahlukeneyo zokokuba ayingabo bonke abanokuvakalisa ngokuphandle

iingcinga zabo zepolitiki, nokokuba zigqithisile. kwezi nkcazelo zikweli khadi chaza ucinga yinto eyona nto ibalulekileyo kwidemokrasi jikelele?

Wonke ubani kufuneka akhululeke ekuvakaliseni iingcinga zakhe zezopolitiko ngokuphandle nokokuba zigqithisilee.

1 Buza umbuzo 194

Abo baneengcinga zopolitiko ezigqithileyo kufuneka bathintelwe ekuzivakaliseni ngokuphandle.

2 Yiya kumbuzo 196

(kuxhomekeke kwiimeko) 5 Yiya kumbuzo 195

(Andazi) 8

194. [IKHADI LOKUBONISA SC 25] Ucinga kubaluleke kangakanani kwidemokrasi jikelele ukuba ubani avakalise ngokuphandle nangokukhululekileyo iingcinga zakhe zepolitiki nokokuba

zigqithisile?

Akubalulekanga

konke konke

kwidemokrasi jikelele

Kubaluleke

kakhulu

Kwidemokrasi

jikelele

(Andazi)

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

195. [IKHADI LOKUBONISA SC 27] Ucinga ukuba wonke ubani eMzantsi Afrika namhla ukhululekile ekuvakaliseni iingcinga zakhe zepolitiki ngokuphandle nokokuba zigqithisile?

Akunjalo konke konke

Ngokugqibeleleyo

(Andazi)

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

YENZA ISANGQA KWIMPENDULO YAKHO UZE UYE KUMBUZO 198

196. [IKHADI LOKUBONISA SC 25] Ucinga ukuba kubalulekile kwidemokrasi jikelele ukuba abo

baneengcinga zabo zepolitiki bathintelwe ekuzivakaliseni ngokuphandle?

Akubalulekanga

konke konke kwidemokrasi

jikelele

Kubaluleke

kakhulu

Kwidemokrasi jikelele

(Andazi)

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

197. [SHOWCARD SC 27] Ucinga kangakanani ngabo kufuneka begcine iingcinga zepolitiki ezigqithileyo eMzantsi Afrika namhla ekuthintelweni ukuba bangazivakalisi ngokuphandle y?

Akunjalo konke konke

Ngokugqibeleleyo

(Andazi)

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

Page 41: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

37

198. Ngamanye amaxesha urhulumente akabavumeli abantu abaninzi ukuba bacinge ngelizwe labo. Yeyiphi kwezi nkcazelo zilandelayo echaza ngcono idemokrasi jikelele?

Urhulumente kufuneka aguqule iipolisi ezicwangcisiweyo koko kucingwa luninzi lwabantu.

1 Buza umbuzo 199

Kufuneka urhulumente angagungqi kwiipolisi ezicwangcisiweyo nokokuba uninzi lwabantu lucinga ntoni.

2 Yiya kumbuzo 201

(Kuxhomekeke kwiimeko) 5 Yiya kumbuzo 200

(Andazi) 8

199. [IKHADI LOKUBONISA SC 25] Ucinga kubaluleke kangakani ukuba kwidemokrasi jikelele

urhulumente kufuneka aguqule iipolisi ezicwangcisiweyo ukuphendula koko kucingwa luninzi lwabantu.

Akubalulekanga konke konke

kwidemokrasi jikelele

Kubaluleke kakhulu

Kwidemokrasi

jikelele

(Andazi)

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

200. [IKHADI LOKUBONISA SC 17] Ndixelele ukuba ucinga kukangaphi apho urhulumente

eMzantsi Afrika namhla kufuneka eguqule iipolisi zakhe ezicwangcisiweyo ngokweengcinga zabantu abaninzi?

Zange

Ngamaxesha onke (Andazi)

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

YENZA ISANGQA KUZO ZONKE EZISEBENZAYO. yiya kumbuzo Q.203

201. [IKHADI LOKUBONISA SC 25] Ndixelele ukuba ucinga kukangaphi apho idemokrasi jikelele efuna urhulumente angagungqi kwiipolisi zakhe ezicwangcisiweyo nokokuba uninzi

lwabantu lucinga ntoni?

Akubalulekanga

konke konke

kwidemokrasi jikelele

Kubaluleke

kakhulu

Kwidemokrasi

jikelele

(Andazi)

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

202. [IKHADI LOKUBONISA SC 17] Ndixelele ukuba ucinga kukangaphi apho urhulumente eMzantsi Afrika namhla kufuneka angagungqi kwiipolisi zakhe ezicwangcisiweyo nokokuba

uninzi lwabantu lucinga ntoni?

Zange

Ngamaxesha onke (Andazi)

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

203. Urhulumente kwamanye amazwe wenziwa liqela elinye; kwamanye ngamaqela amabini nangaphezulu kumdibaniselwano. Yeyiphi inketho kweli khadi elichaza ngcono oko

ukucingayo malunga nedemokrasi jikelele?

Iqela elinye lenza urhulumente. 1 Buza umbuzo 204

Amaqela amabini nangaphezulu kumdibaniselwano enza

urhulumente.

2 Yiya kumbuzo 206

(Kuxhomekeke kwiimeko) 5

Yiya kumbuzo 207 (Andazi) 8

Page 42: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

38

204. [IKHADI LOKUBONISA SC 25] Ucinga kubaluleke kangakanani kwidemokrasi jikelele ukuba urhulumente wenziwe liqela elinye?

Akubalulekanga konke konke

kwidemokrasi

jikelele

Kubaluleke kakhulu

Kwidemokrasi jikelele

(Andazi)

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

205. [IKHADI LOKUBONISA SC 17] Ndixelele ukuba ucinga kungaphi apho urhulumente eMzantsi

Afrika namhla angenziwa liqela elinye?

Zange

Ngamaxesha onke (Andazi)

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

206. [SHOWCARD SC 25] Ucinga kubaluleke kangakanani kwidemokrasi jikelele apho urhulumente angenziwa ngamaqela amabini nangaphezulu kumdibaniselwano?

Akubalulekanga konke konke

kwidemokrasi jikelele

Kubaluleke kakhulu

Kwidemokrasi jikelele

(Andazi)

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

207. [ IKHADI LOKUBONISA SC 17] Ndixelele ukuba kukangaphi apho ucinga ukuba urhulumente

eMzantsi Afrika ungenziwa ngamaqela amabini okanye ngaphezulu kumdibaniselwano?

Zange

Ngamaxesha onke (Andazi)

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

IINDLELA NOPHUHLISO

Ndiza kubuza eminye imibuzo malunga neeprojekthi zokwakhiwa kweendlela nendima yazo

ekuphuhliseni.

208. Yeyiphi ENYE kwezi zinto zilandelayo ebaluleke kakhulu kumasipala ngokugqiba okanye

ukungavumeli iprojekthi yophuhliso kwingingqi yakho?

Impembelelo kummandla 1

Impembelelo kubomi babantu abakuloo ngingqi 2

Imisebenzi enokwenziwa yiprojekthi 3

Okunye (CHAZA) 4

(Andinakukhetha) 8

209. Ezothutho njengeemoto, iibhasi, oololiwe neenqwelo-moya zinganempembelelo kummandla ngeendlela eziliqela. Ukhathazeke kangakanani malunga nokonakaliswa kwamaphandle

ekwakhiweni kweendlela?

Ndixhalabile kakhulu 1

Ndixhalabe ngokufanelekileyo 2

Andixhalabanga kakhulu 3

Andixhalabanga konke konke 4

(Andazi) 8

Page 43: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

39

210. Urhulumente ulungiselela ukwakha uhola wendlela N2 phakathi kwePort Edward nePort St

Johns eMpuma Koloni. Ungalulinganisa kangakanani ulwazi lwakho malunga nesindululo sikahola?

Unolwazi kakhulu 1

Buza umbuzo 211 Unolwazi nook 2

Awunalwazi kakhulu 3

Awunalwazi kwaphela 4 Yiya kumbuzo 213

(Andazi) 8

[IKHADI LOKUBONISA SC 13] Waneliseke okanye awanelisekanga kangakanani nezi ngqiqo

zilandelayo zendlela enguhola entsha N2 ephakathi kwePort Edward nePort St Johns?

Ndaneliseke

kakhulu

Ndanelisekil

e

Ndaneliseke

ndinganelisekanga

andanelisek

anga

Andanelisek

anga kakhulu

(Andazi)

211. Inkqubela phambili

1 2 3 4 5 8

212. Ukucebisana 1 2 3 4 5 8

213. [IKHADI LOKUBONISA SC 28] Zeziphi iinzuzo , ukuba zikho eziya kunxulumana nophuhliso ezifana nohola wendlela N2 ocetywayo?

MPHANDI WANGAPHANDLE: FUNDA IINKETHO. IIMPENDULO EZININZI ZIYAMKELWA - YENZA IZANGQA KWEZO ZISEBENZAYO

a. Ukukhula kokhenketho kule ngingqi 1

b. Ukukhula korhwebo okanye amathuba oshishino kule ngingqi 2

c. Ukuhamba ixesha elifutshane phakathi kweendawo 3

d. Ukunciphisa iindleko kuhambo 4

e. Ukufikelela ngcono kwezinye iidolophu 5

f. Ukufikelela ngcono ezikolweni, ezikliniki, ezibhedlele nakwezinye iinkonzo 6

g. Ukuqhagamshelana nosapho nabahlobo 7

h. Umgangatho ongcono wendlela zothutho 8

i. Ukudala umsebenzi/amathuba omsebenzi 9

j. Okunye (CHAZA) 10

k. Akukho nanye engasentla) 11

l. (Andazi/akukho mpendulo) 88

Page 44: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

40

214. [IKHADI LOKUBONISAD SC 29] Zintoni ezikuxhalabisayo, ukuba zikho ezinxulumene nophuhliso ezifana nohola wendlela N2

MPHANDI WANGAPHANDLE: FUNDA IINKETHO. IIMPENDULO EZININZI ZIYAMKELWA - YENZA IZANGQA KWEZO ZISEBENZAYO

a. Ukwanda kwenani labatyeleli engingqini 1

b. Ukwanda kwengozi kubantwana nakubahambi ngeenyawo ezinokubangelwa nezithuthi ezihamba ngokhawulezileyo kwigingqi

2

c. Ukwanda kolwaphulo-mthetho kwingingqi 3

d. Ukonakala kommandla 4

e. Ukubakho korhwaphilizo 5

f. Ingozi yenkcitho egqithisileyoithaing 6

g. Umsebenzi ongekho mgangathweni 7

h. Ungcoliseko lomoya okanye lwengxolo 8

i. Ukuvula amathuba okwakhiwa eefemu, iihotele ezininzi , iikhasino engingqini 9

j. Ibandezi lerhafu 10

k. Ukulahleka komhlaba/amaziko akhoyo 11

l. Okunye (Chaza) 12

m. Ayikho/andixhalabanga 13

n. (Andazi/akukho mpendulo) 88

[IKHADI LOKUBONISA SC 12] Uvumelana okanye awuvumelani kangakanani nezi nkcazelo

zilandelayo? Isindululo sikahlo wendlela N2 phakathi kwePort Edward nePort St Johns siya …FUNDA …

Ndivuma

kakhulu Ndiyavu

ma Ndivuma

ndingavumi Andivumi

Andivumi kakhulu

(Andazi)

215.

… ukuvula abantu abangafikeleiyo kutsha-nje okwingingqi ngenxa

yamaziko angekho simeni esilungileyo

1 2 3 4 5 8

216. ...ukuphucula ezokhenketho kule nxalenye yeMpuma Koloni

1 2 3 4 5 8

217. ...ukonakalisa ummandla waseMpuma Koloni

1 2 3 4 5 8

218. …isiphumo sorhwaphilizo 1 2 3 4 5 8

219. …ukwanda komhamba-ndlela/kwe

kungayingozi 1 2 3 4 5 8

220. ...ukudala imisebenzi kule

nxalenye yeMpuma Koloni 1 2 3 4 5 8

221. …ukunciphisa indleko phakathi

kwePort Edward nePort St Johns 1 2 3 4 5 8

222. Ukhe wazityelela iinxalenye zeMpima Koloni ezifana nePort Edward and nePort St Johns?

Zange 1

Kanye okanye kabini 2

Amaxesha ambalwa 3

Amaxesha amaninzi 4

(Andazi) 8

Page 45: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

41

223. Unomdla kangakanani ukutyelela ezi nxalenye zeMpuma Koloni?

Ndinomdla kakhulu 1

Ndinomdla ngokufanelkileyo 2

Ndinomdla kancinane 3

Andinamdla kwaphela 4

(Andazi) 8

224. [IKHADI LOKUBONISA SC 12] Ndixelele ukuba uvumelana okanye awuvumelani kangakanani nenkcazelo ezilandelayo: ukuba kwakhiwe uhola wendlela wesizwe

kwakulindeleka utyelelo oluninzi eMpuma Koloni.

Ndivuma kakhulu 1

Ndiyavuma 2

Ndivuma ndingavumi 3

Andivumi 4

Andivumi kakhulu 5

(Andazi) 8

225. Uthathela ingqalelo konke okumalunga nesi sihloko kwaye ucinga malunga nawe nosapho

lwakho ucingga ukuba uhola wendlela N2 unenzuzo enkulu okanye ingozi enkulu?

Njengenzuzo enkulut 1

Njengengozi enkulu 2

Akukho mahluko 3

(Andazi) 8

UKHENKETHO

Ndiza kukubuza imibuzo malunga nokhenketho kweli lizwey.

226. [IKHADI LOKUBONISA SC 30] Yeyiphi imisebenzi yomkhenkethi unomdla kakhulu kuyo onokuyenza?

MPHANDI WANGAPHANDLE: FUNDA IINKETHO. IIMPENDULO EZININZI ZIYAMKELWA - YENZA IZANGQA KWEZO ZISEBENZAYO

a. Ukuya elunxwemeni 1

b. Ukutyelela emyuziyam, indlu ebonisa imisebenzi yobugcisa okanye kwisakhiwo sembali 2

c. Ukutyelela umyezo wezilwanyana 3

d. Ukutyelela eRobben Island 4

e. Ukuya kwiziganeko zokholo 5

f. Ukutyelela kwilali yenkcubeko yoMzantsii Afrika 6

g. Imisebenzi yodelo-ngozi umz. ukuhamba ngephenyane, ukunyuka intaba, 4x4, njalo njalo. 7

h. Ukuya kuthenga 8

i. Iziganeko zomdlalo 9

j. Ukutyelela indawo es emaphandleni 10

k. Ukutyelela abahlobo okanye usapho 11

l. Okunye, CHAZA .............................. 12

m. (Akukho nanye engasentla) 13

n. (Andazi) 88

Page 46: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

42

227. Kunyaka ophelileyo lungakanani uhombo lweholide uluhambileyo eMzantsi Afrika?

BHALA INANI LOHAMBO: Ukuba impendulo li-„0‟: Buza umbuzo

228

Ukuba impendulo si- „1‟ okanye ngaphezulu: Yiya kumbuzo 229.

(Andazi) = 88

228. [IKHADI LOKUBONISA SC 31] Sesiphi esona sizathu esibangele ukuba ungabi nalo uhambo

lweholide emzantsi Afrika kunyaka ophelileyo?

Izizathu zemali (imali ayanelanga) 1

gqibezela

umbuzo uze uye kumbuzo

234

Ixesha lokuhamba alanelanga 2

Ndixakeke kakhulu emsebenzini/esikolweni 3

Akukho sapho/bahlobo ndinokubatyelela kwenye indawo 4

Imbambano ininzi kuhambol 5

Ndiyagula 6

Ndikhubazekile 7

Ndimdala ukuba ndithathe uhambo 8

Ndikhathazwa lukhuseleko/ukhuselo/ulwaphulo-mthetho 9

Ndinabantwana abancinane 10

Andisakunqweneli ukuhambal 11

Andinamdla/akukho nto ndinokuyibona endithabathekisayo 12

Ukugcina ......isalamane esigulayo/esidala 13

Andikuthandi ukulala kwenye indawo 14

Akukho sizathu 15

Okunye, CHAZA .............................. 16

(Andazi) 88

Ndithanda ukubuza imibuzo malunga nohambo lweholide yakutsha-nje eMzantsi Afrika kunyaka ophelileyo.

229. Leliphi iphondo elileyona ndawo engundoqo ubusinga kuyo kwiholide yakho

Western Cape/Ntshona Koloni 1

Eastern Cape/Mpuma Koloni 2

Northern Cape/ Mntla koloni 3

Free State/ Freyistati 4

KwaZulu-Natala 5

North West/ Mntla Ntshona 6

Gauteng 7

Mpumalanga 8

Limpopo 9

(Andazi) 88

230. UUkuquka wena bangaphi abantu bebonke bebekolu hambo lweholide?

BHALA INANI LABANTU:

(Andazi) = 88

Page 47: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

43

231. Zingaphi iintsuku zizonke enezichithe kuhambo lweholide?

BHALA INANI LABANTU:

(Andazi) = 88

232. Hlobo luni elungundoqo lwendawo yokuhlala esetyenzisiweyo kolu hambo lweholide

Ihotele 1

Indlu yeendwendwe/ ifama yeendwendwe 2

Kwindawo apho ufumana ibhedi nesidlo sakusasa 3

Indlu eqeshisa ngokulala 4

Ihotele/ Hostel/Backpackers 5

Indawo ozilungiseleleyo 6

Ukuhlala nabahlobo nezalamane 7

Iholide ekhaya/ kwikhaya lesibini 8

Kwindawo yokunkampisha Campsite 9

Kwipaki yeekharaveni 10

Okunye, CHAZA................ 11

(Andazi) 88

233. [IKHADI LOKUBONISA SC 32] Kule misebenzi ilandelayo yeyiphi oyenzileyo ngexesha ubunohambo lweholide?

a. Ukuya elunxwemeni 1

b. Ukutyelela emyuziyam, indlu ebonisa imisebenzi yobugcisa okanye kwisakhiwo

sembali

2

c. Ukutyelela umyezo wezilwanyana 3

d. Ukutyelela eRobben Island 4

e. Ukuya kwiziganeko zokholo 5

f. Ukutyelela kwilali yenkcubeko yoMzantsii Afrika 6

g. Imisebenzi yodelo-ngozi umz. ukuhamba ngephenyane, ukunyuka intaba, 4x4, njalo njalo.

7

h. Ukuya kuthenga 8

i. Iziganeko zomdlalo 9

j. Ukutyelela indawo esemaphandleni 10

k. Ukutyelela abahlobo okanye usapho 11

l. Okunye, CHAZA .............................. 12

m. (Akukho nanye engasentla) 13

n. (Andazi) 88

MPHANDI WANGAPHANDLE: FUNDA IINKETHO. IIMPENDULO EZININZI ZIYAMKELWA - YENZA IZANGQA KWEZO ZISEBENZAYO

I would now like to ask some questions about heritage and cultural tourism.

234. Ubunomdla kangakanani ngexesha ubutyelele iindawo zokhenketho zenkcubeko okanye

ilifa elibalulekileyo?

Ndinomdla kakhulu 1

Ndinomdla ngokufanelkileyo 2

Ndinomdla kancinane 3

Andinamdla kwaphela 4

(Andazi) 8

Page 48: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

44

235. Unolwazi kangakanani malungga nembali nenkcubeko okanye umtsalane welifa loMzantsi?

Unolwazi kakhulu 1

Buza umbuzo 37 Unolwazi noko 2

Awunalwazi kakhulu 3

Awunalwazi kwaphela 4 Buza umbuzo 36

(Andazi) 8

236. IKHADI LOKUBONISA SC 33] Uyazazi ezi ndawo zenkcubeko nelifa?

MPHANDI WANGAPHANDLE: FUNDA IINKETHO. IIMPENDULO EZININZI

ZIYAMKELWA - YENZA IZANGQA KWEZO ZISEBENZAYO

237. [ISELIKHADI LOKUBONISA 33] Zeziphi iindawo/iziganeko zenkcubeko nawelifa okhe

wazityelela?

MPHANDI WANGAPHANDLE: FUNDA IINKETHO. IIMPENDULO EZININZI

ZIYAMKELWA - YENZA IZANGQA KWEZO ZISEBENZAYO

236.

Ndiyazi ngazo

237.

Ukutyelela

a. I-Hector Peterson Museum 1 1

b. Freedom Park 2 2

c. I-Voortrekker Monument 3 3

d. I-Ncome Museum 4 4

e. ERobben Island 5 5

f. I- Nelson Mandela capture site in Howick 6 6

g. I- Pretoria State Theatre 7 7

h. I- Grahamstown National Arts Festival 8 8

i. I-Constitutional Hill 9 9

j. I- Apartheid Museum 10 10

k. I- Cradle of Mankind 11 11

l. I- Mapungubwe National Park 12 12

m. I- Castle of Good Hope 13 13

n. Akukho nanye kwezingasentla) 14 14

Page 49: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

45

238. [IKHADI LOKUBONISA SC 34] Abanye abantu bathi bafumana uncedo/inzuzo nggokutyelela iindawo zenkcubeko okanye iindawo zelifa kwilizwe lethu ukanti abanye ababoni njalo.

Ucinga yintoni inzuzo yokutyelela ezi ndawo?

MPHANDI WANGAPHANDLE: FUNDA IINKETHO. IIMPENDULO EZININZI

ZIYAMKELWA - YENZA IZANGQA KWEZO ZISEBENZAYO

a. Zisikhumbuza imbali yethu 1

b. Ziyafundisa 2

c. Zigcina inkcubeko nezinto ezililifa kuthi 3

d. Ziyonwabisa 4

e. Zinika abantu basekhaya imisebenzi 5

f. Zinika amava omoya axabisekileyo 6

g. Zilungile kumava osapho olulungileyo 7

h. Zinceda uluntu oluzinggqongileyo 8

i. Zivumela mna nabanye abanenkcubeko nammasiko afanayo. 9

j. Okunye (CHAZA) 10

k. Akukho nzuzo 11

l. (Andazi) 88

239. [IKHADI LOKUBONISA SC 35] Abemi abaninzi boMzantsi Afrika abazityeleli iindawo

zenkcuko nezamafa kwilizwe lethu. Kwezi zizathu zilandelayo ucinga kungani ungenakuzityelela ezi ndawo?

MPHANDI WANGAPHANDLE: FUNDA IINKETHO. IIMPENDULO EZININZI ZIYAMKELWA - YENZA IZANGQA KWEZO ZISEBENZAYO .

a. Andazi nto malunga nezi ndawo/manxuwa 1

b. Andinaxesha lokutyelela 2

c. Andinamdla wokutyelela ezi ndawo 3

d. Ndithanda ukutyelela iindawo kuphela iindawo zenkcubeko nezelifa 4

e. Kuduru kakhulu ukutyelela iindawo/amanxuwa 5

f. Izithuthi zokuya kwezi ndawo kuyingxaki 6

g. Ukutyelela akukhuselekangga ngenxa yolwaphulo- mthetho 7

h. Iindawo zenkcubeko nezelifa zikude kakhulu 8

i. Iindawo zenkcubeko okanye zelifa azinamdla. 9

j. Okunye (CHAZA) 10

k. (Andazi 88

240. [IKHADI LOKUBONISA SC 23] Ucinga kubalulekile ukuba utyelele iindawo zenkcubeko

okanye ezinomtsalane welifa ngeeholide? Phendula usebenzise isikali apho i-0 lithetha ukuba “akubalulekanga kwaphela” lize i-10 lithethe ukuba “Kubaluleke ngokugqithisileyo”.

Akubalulekangga kwaphela

Kubaluleke ngokugqibeleleyo

(Andazi)

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

Page 50: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

46

241. kwiholide elandelayo kulindeleke kangakanani ukuba uye kutyelela iindawo zenkcubeko, zelifa okanye ezinomtsalane?

Akulindelekanga kakhulu kwaphela 1

Akulindelekanga kakhulu 2

Kulindelekile nokok 3

Kulindelekile kakhulu 4

(Andazi) 8

[IKHADI LOKUBONISA SC 12] Uvumelana awuvumelani kanggakanani nezi nkcazelo

zilandelayo?

Ndivuma

kakhulu

Ndiyavu

ma

Ndivuma

ndinggavumi

Andiv

umi

Andivumi

kakhulu (Andazi)

242. Urhulumente namacandelo abucala kufuneka baxhobise

ngomtsalane wenkcubeko nelifa.

1 2 3 4 5 8

243.

Urhulumenye kufuneka azikise

ingqondo kukhenketho

lwenkcubeko nowelifa njengendlela yokubonelela

ngemisebenzi nokunyusa uqoqosho.

1 2 3 4 5 8

244. Ndinomdla wokufunda ngokuthe kratya kwinkcubeko nembali

yoMzantsi Afrika.

1 2 3 4 5 8

245.

Kubalulekile ukuba abemi

boMzantsi Afrika ukhumbule ngocalucalulo olwadlulayo..

1 2 3 4 5 8

Page 51: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

47

UKUVOTA

246. Leliphi iqela owalivotela kukhetho lwesizwe oludlilileyo olalubanjwe ngowama- 2014?

MPHANDI WANGAPHANDLE: SUKUZIFUNDA IINKETHO. YENZA ISANGQA KWINKETHO ENYE KUPHELA

African Christian Democratic Party (ACDP) 1

African National Congress (ANC) 2

Agang South Africa 3

Azanian People’s Organisation (AZAPO) 4

Democratic Party / Alliance (DA/DP) 5

Economic Freedom Fighters (EFF) 6

Freedom Front Plus / Vryheidsfront Plus (FF+/VF+) 7

Independent Democrats (ID) 8

Inkatha Freedom Party (IFP) 9

Minority Front (MF) 10

Pan-Africanist Congress (PAC) 11

United Christian Democratic Party (UCDP) 12

United Democratic Movement (UDM) 13

Congress of the People (COPE) 14

Elinye (Chaza) ………………………………. 15

Khange ndivote 16

Andiqinisekanga 17

(Walile ukuphendula) 97

(Andazi) 98

Page 52: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

48

247. Ukuba ngomso kungatho unyulo lwesizwe ungavotela eliphi iqela?

MPHANDI WANGAPHANDLE: SUKUZIFUNDA IINKETHO. YENZA ISANGQA

KWINKETHO ENYE KUPHEL.

African Christian Democratic Party (ACDP) 01

African National Congress (ANC) 02

Agang South Africa 03

Azanian People’s Organisation (AZAPO) 04

Democratic Party / Alliance (DA/DP) 05

Economic Freedom Fighters (EFF) 06

Freedom Front Plus / Vryheidsfront Plus (FF+/VF+) 07

Independent Democrats (ID) 08

Inkatha Freedom Party (IFP) 09 Tsibela kumbuzo

249

Minority Front (MF) 10

Pan-Africanist Congress (PAC) 11

United Christian Democratic Party (UCDP) 12

United Democratic Movement (UDM) 13

Congress of the People (COPE) 14

Okunye (chaza) ………………………………. 15

Andizukuvota 16 Buza umbuzo 248

Akuqinisekwanga 17

(kwaliwe ukuphendulwa) 97 Tsibela kumbuzo

249

(Andazi) 98

248. Ukuba kuphendulwe 16 kumbuzo 247 sesiphi esona sizathu siphambili ocinga sakubangela

ukuba ungavoti ukuba kunokubanjwa unyulo lwesizwe ngomso?

MPHANDI WANGAPHANDLE: SUKUZIFUNDA IINKETHO. YENZA ISANGQA

KWINKETHO ENYE

Ndimncinane kakhulu 1

Andinamdla 2

Andibhalisanga 3

Ipolitiki iyadina/tyhafisa 4

Iinzame ezininzi ezifunekayo 5

Izikhululo zokuvota zikude kakhulu 6

Ndoyika izoyikiso okanye uqhushululu 7

Linye kuphela iqela elaliza kuphumelela 8

Izizathu zempilo/ ndandigula 9

Andinayo i-ID 10

Okunye (chaza) 11

Page 53: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

49

249. Leliphi iqela onokuziva ukhululekile kulo?

MPHANDI NGAPHANDLE: NCEDA FUNDA IINKETHO. NCEDA WENZE ISANGQA

KWINKETHO ENYE KUPHELA

African Christian Democratic Party (ACDP) 1

African National Congress (ANC) 2

Agang South Africa 3

Azanian People’s Organisation (AZAPO) 4

Democratic Party / Alliance (DA/DP) 5

Economic Freedom Fighters (EFF) 6

Freedom Front Plus / Vryheidsfront Plus (FF+/VF+) 7

Independent Democrats (ID) 8

Inkatha Freedom Party (IFP) 9 Tsibela kumbuzo 237

Minority Front (MF) 10

Pan-Africanist Congress (PAC) 11

United Christian Democratic Party (UCDP) 12

United Democratic Movement (UDM) 13

Congress of the People (COPE) 14

Okunye (chaza) ………………………………. 15

Andizukuvota 16 Buza umbuzo 250

Akuqinisekwanga 17

(kwaliwe ukuphendulwa) 97 Tsibela kumbuzo 249

(Andazi) 98

250. Usondele kangakanani kweli qela?

Ndisondele kakhulu 1

Ndisondele ngokufanelekileyo 2

Andisondelanga 3

Andisondelanga kwaphela 4

(Andazi 8

IIMPAWU ZOMPHENDULI

251. . Isini somphenduli [khuphela kwiphepha loqhagamshelwano]

Ubudoda 1

Ubufazi 2

252. Uhlanga lomphenduli [khuphela kwiphepha loqhagamshelwano]

UmAfrika 1

weBala 2

UmNdiya/ umAshiya 3

OMhlophe 4

253. Ubudala bomphenduli ngokweminyaka ayigqibileyo khuphela kwiphepha loqhagamshelwano]

Iminyaka

Andazi) = 998

Page 54: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

50

254. Ingaba uhlalisana nomlingane/ neqabane, ukuba ijmpendulo ngu-ewe ingaba nabelana ngekhaya?

Ewe ndihlala nomlingane/iqabane kwindlu enye 1

Ewe, ndinomlingane/iqabane kodwa asihlali kunye 2

Akukho mlingane/qabane 3

(Walile ukuphendula) 9

255. Sithini isimo somtshato ngoku?

Utshatile 1

Utshatile (ngokwamalungelo kuphela) 2

Wahlukene nomlingane/ 3

Kuqhawulwe umtshato/ ndahlukene ngokomthetho nomlingane nangokwamalungelo

Wahlukene nomlingane / neqabane 4

Ngumhlolo/ngumhlolokazi umlingane ngokwamalungelo uswelekile 5

Zange atshate/ ange kubekho malungelo kumtshato 6

(Walile ukuphendula) 7

(Andazi) 8

256. Ngowuphi owona mgangatho wemfundo owugqibileyo?

Andifundanga 00

IBanga 0 1

Sub A/IBanga 1 2

Sub B/IBanga 2 3

IBanga 3/IBanga 1 4

IBanga 4/IBanga 2 5

IBanga 5/IBanga 3/ ABET 1(Kha Ri Gude, Sanli 6

IBanga 6/IBanga 4 7

IBanga 7/IBanga 5 8

IBanga 8/IBanga 6/IBanga 1 9

IBanga 9/IBanga 7/IBanga 2 10

IBanga 10/IBanga 8/Ibanga 3 11

IBanga 11/IBanga 9/Ibanga 4 12

IBanga 12/IBanga 10/IBanga 5/Matriki 13

NTC I 14

NTC II 15

NTC III 16

Idiploma/isatifikhethi isingaphantsi kweBanga 12/Std 10 17

Idiploma/isatifikhethi kunye neBanga 12/Std 10 18

Isidanga 19

Isidanga esingaphezulu kwesokuqala okanye idiploma 20

Okunye, chaza 21

Andazi 98

Page 55: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

51

257. Mingaphi iminyaka oyigqibileyo esikolweni?

MPHANDI NGAPHANDLE: QUKA YONKE IMINYAKA YAMABANGA APHANTSI NAMABANGA

PHAKAMILEYO, EYUNIVESITHI, EMVA KWAMABANGA APHAKAMILEYO, UQEQESHO LOMSEBENZI KODWA UNGAQUKI IMINYAKA YOKUPHINDAUKUBA UMPHENDULI

USESIKOLWENI BALA IMINYAKA EGQITYIWEYO UKUZA KUTHI GA NGOKU.

Iminyaka

(Akukho mfundo isesikweni) = 00

(Andazi) = 98

258. Loluphi ulwimi oluthetha kakhulu ekhaya?

IsiSuthu 1

Setswana 2

Sepedi 3

Siswati 4

IsiNdebele 5

IsiXhosa 6

IsiZulu 7

Xitsonga 8

Tshivenda/Lemba 9

IsiBhulu 10

IsiNgesi 11

Ezinye iilwimi zesiNtu 12

Ulwimi lwaseYurophu 13

Iilwimi zamandiya 14

Ezinye (chaza)………… 15

259. [IKHADI LOKUBONISA SC 36] Zeziphi kwezi nkcazelo ezizizo kwezo ubuzenza zaba ziintsuku ezisi-7? Khetha zonke ezisebenzayo.

MBAMBI-DLIWANO-NDLEBE: IIMPENDULO EZININZI. KHOWUDA ZONKE

EZISEBENZAYO: CIKIDA: Zeziphi ezinye?

260. [ISELIKHADI LOKUBONISA SC 36] Kwiinkcazelo ozichazileyo yeyiphi eyona isebenzayo

kwimeko yakho (kwiintsuku ezisixhenxe ezidlulileyo)? Khetha ibe nye.

MPHANDI: YENZA ISANGQA KWINKETHO ENYE.

Q.259 Q.260

(Iimpendulo ezininzi)

(Impendulo enye)

a. Kumsebenzi ohlawulelwayo (okanye isingxungxu esikude) (umqeshwa, ukuziqasha, ukusebenza kwishishini losapho)

1 1

b. kwimfundo, (ukungahlawulwa ngumqeshi) nokokuba lixesha leholide

2 2

c. Ukungaphangeli kodwa ufuna umsebenzi ngokukhutheleyo 3 3

d. Ukungaphangeli, ukufuna umsebenzi kodwa ungawufuni

ngokukhutheleyo

4 4

e. Ukugula ukusisigxina okanye ukukhubazeka 5 5

f. Umhlala-phantsi 6 6

h. Ukwenza umsebenzi wasekhaya, ukugcina abantwana okanye

abanye abantu

7 7

i. (Okunye ) 8 8

j. (Andazi) 88 88

Page 56: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

52

261. [MPHANDI: BHEKISELELA KUMBUZO 259 UZE UKHOWUDE:]

UMPHENDULI KUMSEBENZI OHLAWULAYO KUMBUZO .259

(khowuda 01 kumbuzo .259).

1 Yiya kumbuzo 265

UMPHENDULI ONGAHLAWULWAYO KUMBUZO .259

(Sukukhowuda 01 Kumbuzo .259).

2 Buza umbuzo.262

262. Ndingakubuza ukuba ukhe wasebenza nawuphi umsebenzi ohlawulwa ngeyure okanye

ngaphezulu kwiintsuku ezisixhenxe?

Ewe 1 Yiya kumbuzo 265

Hayi 2 Buza umbuzo 263

(Andazi) 8

263. Ukhe wanomsebenzi ohlawulayo?

Ewe 1 Buza umbuzo 264

Hayi 2 Yiya kumbuzo 282

(Andazi) 8

264. Kungowuphi unyaka apho ubusebenza umsebenzi ohlawulayo?

BHALA UNYAKA:

(Andazi ) = 8888

MPHANDI: NCEDA UKHOWUDE IMPENDULO IBE NYE. Ukuba umphenduli usesebenzi ngoku (khowuda 01 kumbuzo 259 okanye khowuda 1 kumbuzo 262), buza umbuzo

265 ukuya kumbuzo 279 omalunga nomsebenzi wakutsha-nje; ukuba ukumsebenzi

ongawuhlawulwayo kodwa wayenomsebenzi kwixesha elidlulileyo (khowuda 1 kumbuzo263), buza umbuzo 265 ukuya kumbuzo 279 omalunga nomsebenzi

wokugqibela.

QAPHELA MPHANDI: Ukuba abamphenduli banemisebenzi engaphezulu kwisinye

kufuneka baphendule umsebenzi obagcina iiyure ezininzi ngeveki. Ukuba unemisebenzi emibini efana ncam kufuneka baphendule lowo ubahlawula

ngaphezulu kunomnye.

265. Kumsebenzi wakho ongundoqo ubulawulwa… FUNDA…

…ngumsebenzi, 1 Yiya kumbuzo 267

ukuzisebenza, 2 Yiya kumbuzo 266

Okanye ukusebenzela ishishini losapho? 3 Yiya kumbuzo 267

(Andazi) 8

266. Bangaphi abasebenzi (ukuba bakhona)/onabo/owawunabo?

BHALA INANI labasebenzi: Yiya

kumbuzo 268

(Andazi) = 88888

267. Unesivumelwano/wawunesivumelwano somsebenzi… FUNDA…

…ixesha elinganyinwanga, 1

Okanye ixesha elinyiniweyo/elibekiweyo, 2

Okanye kukho/kwakungekho sivumelwano? 3

(Andazi) 8

Page 57: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

53

268. Ukuquka wena bangaphi abantu abaqeshiweyo kwindawo oqhele

ukusebenza/wawusebenza kuyo … FUNDA…

…ngaphantsi kwe- 10, 1

10 ukuya 24, 2

25 ukuya 99, 3

100 ukuya 499, 4

okanye, 500 okanye ngaphezulu? 5

(Andazi) 8

269. Kumsebenzi wakho ongundoqo wongamele/wawongamele abanye abasebenzi?

Ewe 1 Buza umbuzo 270

Hayi 2 Yiya kumbuzo.271

(Andazi) 8

270. Bangaphi abantu owawubongamele?

BHALA:

(Andazi = 88888

Ndiza kufundela uluhlu lwezinto malunga nobomi bakho bempangelo.

[IKHADI LOKUBONISA SC 37] Xela belunjani/lwalunjani ulawulo ukukuvumela kumsebenzi

…FUNDA…

Wawunempembelelo/wawu

ngenampembelelo I

Ndinolawulo/ndandinolawul

o olupheleleyo

(Andazi)

271. …ukugqiba ukuba

umsebenzi wakho wemihla

ngemihla uwulungiselele/

wawulungiselela

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

272. …ukuba nefuthe

kwizigqibo

zepolisi malunga nemisebenzi

yombutho?

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 88

273. Zithini xa zizonke iiyure „ezisisiseko‟ okanye ezivunyelweyo ngeveki nganye (kumsebenzi

wakho ongundoqo) kungaqukwanga umsebenzi ongaphaya kwexesha ohlawulwayo

nongahlawulwayo?

MPHANDI: IINTLOBO ZEEMPENDULO EZAMKELEKILEYO ZIPHAKATHI KWE- 0 NE-

168 ZEEYURE

BHALA INGEEYURE:

(Andazi) = 888

(sukumisela inani leeyure ‘ezisisiseko’ okanye ezivunyelweyo) = 555

Page 58: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

54

274. Ngaphandle kweeyure ezisiseko zakho okanye ezivunyelweyo zingaphi iiyure eziqhelekileyo ozisebenzayo/owawuzisebenza kumsebenzi oqhelekileyo ngeveki (ukuquka nawuphi

umsebenzi owawuwusebenza ngaphaya kwexesha ohlawulwayo nongahlawulwayo.

MPHANDI: IINTLOBO ZEEMPENDULO EZAMKELEKILEYO ZIPHAKATHI KWE- 0 NE-

168 ZEEYURE

BHALA NGEEYURE:

(Andazi ) = 888

275. Yintoni eyona nto yenziwa yifemu/umbutho owusebenzelayo/owawuwusebenzela?

BHALA

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

276. Loluphi uhlobo lombutho okweli khadi owusebenzayo/owawuwusebenza?

MPHANDI: KHOWUDA IMPENDULO ENYE KUPHELA

Urhulumente wasekhaya/wephondo 1

Amanye amacandelo oluntu (njengemfundo nezempilo) 2

Amashishini karhulumente 3

Ifemu yabucala 4

Ukuziqasha 5

Okunye 6

(Andazi) 88

277. Lalisithini/ lithini igama lakho okanye isihlonipho kumsebenzi ongundoqo?

BHALA

_______________________________________________________________________________

278. Kumsebenzi wakho ongundoqo luhlobo luni lomsebenzi owenzayo/owawuwenza ixesha

elininzi?

BHALA

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

279. Loluphi uqeqesho/isiqinisekiso esifunwayo/esasifunwa kumsebenzi?

BHALA

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

Page 59: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

55

280. Kuwo nawuphi umsebenzi okhe wawenze ukhe waba semngciphekweni wezi meko zilandelayo?

MPHANDI: IIMPENDULO EZININZI: YENZA ISANGQA KUZO ZONKE EZISEBENZAYO

a. Ukungcangcazela ngenxa yezixhobo zezandla okanye umatshini 1

b. Ukudinwa okanye iindawo ezibuhlungu 2

c. Ukuphakamisa okanye ukususa abantu 3

d. Ukuthwala okanye ukuphakamisa imithwalo enzima 4

e. (Akukho naye kwezi) 5

f. (Andazi) 8

281. Kuwo nawuphi umsebenzi okhe wawenza ukhe waba semngciphekweni wezi meko

zilandelayo ?

MPHANDI; IIMPENDULO EZININZI. YENZA IZANGQA KUZO ZONKE EZISEBENZAYO

a. Ingxolo ephezulu kakhulu 1

b. Amaqondo obushushu aphezulu kakhulu 2

c. Amaqondo obushushu aphantsi kakhulu 3

d. Ukukhupha imitha njenge X-reyi 4

e. Ukubamba, ukuphefumlela okanye ukubamba imveliso yamachiza, imiphunga okanye

izinto

5

f. Ukuphefumla ezinye iintlobo zecuba, umsi, umgubo okanye uthuli 6

g. (Nanye kwezi) 55

h. (Andazi) 88

BUZA BONKE

282. Ukhe awaphangela kwaye ufuna umsebenzi ixesha elingaphezulu kweenyanga ezintathu?

Ewe 1 Buza umbuzo 283

Hayi 2 Yiya kumbuzo 285

(Andazi) 8

283. Ingaba la maxesha ibe ziinyanga ezili-12 okanye ngaphezulu?

Ewe 1

Hayi 2

(Andazi) 8

284. Ingaba phakathi kwala maxesha bekuyiminyaka emi-5 edlulileyo?

MBAMBI DLIWANO-NDLEBE: LA MAXESHA KUBHEKISELELWE KUMAXESHA ANGAPHEZULU KWEENYANGA EZI-3 KUMBUZO 282.

Ewe 1

Hayi 2

(Andazi) 8

Page 60: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

56

285. Ingaba ukhe walilungu loMbutho wabaSebenzi okanye umbutho ofanayo? Ukuba impendulo ngu-EWE ingaba kutsha-nje okanye ngaphambili

Ewe, ndililungu ngoku 1

Ewe, ndakhe ndalilungu, ngaphambili 2

Hayi 3

(Andazi) 7

286. Ingaba kukho inkolo okuyo?

Ewe 1 Buza umbuzo 287

Hayi 2 yiya kumbuzo Q.288

287. Ukuba impendulo ngu-Ewe yeyiphi? Chaza inkolo.

UbuKristu (ngaphandle kweenkcukacha) 01

African Evangelical Church 02

Itshetshi 03

Assembles of God 04

Apostle Twelve 05

Baptist 06

Dutch Reformed 07

Full Gospel Church of God 08

Faith Mission 09

KwaSirayeli 10

Amangqina kaYehova 11

Lutheran 12

Wisile 13

Pentecostal Holiness Church 14

IRoma 15

Salvation Army 16

Seventh Day Adventist 17

St John's Apostolic 18

United Congregation Church 19

Universal Church of God 20

Nazareth 21

IZiyoni 22

Obunye ubuKristu 23

Islam / Muslim 24

Judaism /Jewish 25

Hinduism / Hindu 26

Buddhism / Buddhist 27

Enye (chaza) 28

(Walile) 97

(Andazi) 98

(Akukho mpendulo) 99

Page 61: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

57

288. [IKHADI LOKUBONISA SC 13] Uthathela ingqalelo zonke izinto ingaba wanelisekile bubomi bakho ngokupheleleyo kule mihla? Ungathi waneliseke kakhulu, wanelisekile,

akwanelisekanga okanye akwanelisekanga kakhulu?

Ndaneliseke kakhulu 1

Ndanelisekile 2

Ndaneliseke ndinganelisekanga 3

Andanelisekanga 4

Andanelisekanga kakhulu 5

(Andazi) 8

289. Ungathi usapho lwakho nawe…

Ubutyebi 1

Sonwabe kakhulu 2

Sonwabe ngokufanelekileyo 3

Siyaphumelela 4

Singamahlwempu 5

Amahlwempu kakhulu 6

290. Abantu ngamanye amaxesha bazichaza ngokwezito zabokudidi oluphangelayo, udidi

oluphakathi okanye oluphezulu okanye olusezansti. Wena ungazichaza ube koluphi…?

Udidi olusezantsi 1

Udidi oluphangelayo 2

Udidi oluphakathi 3

Udidi oluphakathi ngokuthe kratya 4

Udidi oluphezulu 5

(Andazi) 8

291. Kuluntu lwethu kukho amaqela aye ngaphezulu kuze kubekho lawo akekelele ngasezantsi. Esikalini ungazibeka phi phakathi kwesi-1 ne-10 apho i-10 lisiya phezulu size is-1 siye

ezantsi?

PHEZULU …. 10

9

8

7

6

5

4

3

2

EZANTSI …. 1

Page 62: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

58

292. [IKHADI LOKUBONISA SC 38] Kwimicimbi yopolitiko abantu bathetha „ngekhohlo‟ „nokunene‟ okanye „ukuxhasa ulawulo-melo kunye „nokuthanda amasiko akudala‟.

Ungazibeka phi wena? kwesi sikali?

Ukuxhasa ulawulo-melo kakhulu ( ekhohlo) 1

Ukuxhasa ulawulo- melo l (okanye ekhohlo) 2

Ukuxhasa kancinane ulawulo-melo (okanye ekhohlo) 3

Ndiphakathi, ukhwelecingweni) 4

Ukuthanda kancinane amasiko nezithethe zakudala (okanye ekunene) 5

Ukuthanda amasiko nezithethe zakudala (okanye ekunene) 6

Ukuthanda kakhulu amasiko nezithethe zakudala (okanye ekunene 7

(Andazi) 8

IIMPAWU ZEKHAYA

293. Chaza uhlobo oluphambili lwendawo elikuyo ikhaya?

Indawo yokuhlala/indlu okanye isakhiwo sezitena kwisiza esizimeleyo okanye efama 1

Indawo yokuhlala yemveli/Indlu/Isakhiwo esenziwe ngezixhobo zemveli 2

Iflethi okanye igumbi kwiiflethi ezidibeneyo 3

Idolophu/ izindlu eziinqumbeneyo/indlu engadibananga ngokupheleleyo nenye ((indlu

enegumbi elinye, untlu-mbini, untlu-ntathu)

4

Indawo yabantu abathathe umhlalaphantsi 5

Indawo yokuhlala/ indlu/ iflethi/ igumbi elingemva eyadini 6

Ityotyombe elingasemva eyadini 7

Indawo yokuhlala engamiselwanga/ityotyombe elingekho ngasemva eyadini, umz:

ityotyombe efama

8

Igumbi/iflethi encinane 9

Ikharaveni/intente 10

Ezinye, chaza 11

294. Ingaba unazo ezi ngxaki zilandelayo kwindawo yakho yokuhlala.

UMBAMBI -DLIWANO-NDLEBE : IIMPENDULO EZININZI ZIYAMKELWA. YENZA ISANGQA

KUZO ZONKE EZISEBENZAYO. Ewe kuzo zonke iingxaki ezidwelisiweyo hlikihla „ ewe‟.

Ukuba umphenduli anamakhaya angaphezulu kwisinye kufuneka bacinge ngezona ndawo zokuhlala abachitha ixesha elininzi.

Ewe Hayi (Andazi)

a. Iifestile ezophukileyo okanye iingcango 1 2 8

b. Iindonga ezifumileyo nokuvuza kwephahla 1 2 8

c. Ukunqongophala kwendlu yangasese egungxulwayo 1 2 8

d. Ukungabikho kwebhafu okanye ishawa 1 2 8

e. Ukuba baninzi 1 2 8

f. Kushushu kakhulu okanye kubanda kakhulu 1 2 8

Page 63: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

59

295. Loluphi uhlobo lomthobo wamanzi okusela osetyenziswa likhaya lakho?

MPHANDI WANGAPHANDLE: YENZA ISANQA KWINANI ELINYE KUPHELA

Kwitephu yamanzi ekwindawo enesilinganisi-manzi 1

Kwitephu yamanzi ekwindawo esele ibhatelwe kwangaphambili enesilinganisi-manzi 2

Kwitephu yamanzi ekwisiza/kwiyadi enesilinganisi-manzi 3

Kwitephu yamanzi ekwisiza/kwiyadi asele ebhatelwe a anesilinganisi-manzi 4

Kwitephu yamanzi ekwisiza/kwiyadi engenasilinganisi-manzi 5

Kwitephu yoluntu-esimahla 6

Kwitephu yoluntu- ehlawulelwayo 7

Kummelwane – esimahla 8

Kummelwane – ehlawulelwayo 9

Kwitanki lamanzi 10

Kwitanki lamanzi kwisiza/kuluntu 11

Umngxuma wesitsali-manzi kwisiza 12

umngxuma wesitsali-manzi esingekho kwisiza 13

Itanki yamanzi emvula kwisiza 14

Emlanjeni/ emfuleni 15

Edamini/echibini 16

Amanzi amileyo echibi 17

Equleni 18

Emthonjeni 19

Ezinye, chaza 20

296. Hlobo luni lwendlu yangasese ekhoyo kwikhaya lakho?

MPHANDI WANGAPHANDLE: YENZA ISANGQA KWINANI ELINYE KUPHELA

Indlu yangasese egungxulwayo exokomezelelwe kwisixokelelwano sikamasipala

sendawo ekucocwa kuyo

01

Indlu yangasese engungxulwayo exokonyezelelwe kwitanki-sibolelo 02

Indlu yangasese enekhemikhali 03

Indlu yangasese engaphandle engena iphuma umoya 00

Indlu yangasese engaphandle engengeni kwaye engaphumi moya 05

Indlu yangasese enebhakethi 06

Ezinye, chaza …………………….. 07

Ayikho Tsibela kumbuzo 298 08

(Andazi) 98

297. Indawoni indlu yangasese?

Kwindawo yokuhlala 1

Kwisiza (esiseyadini) 2

Kwisiza (ezingaphandle kweyadi) 3

Page 64: UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA … · UPHANDO LWEEBONO ZENTLALO ZOMZANTSI AFRIKA Iphepha lemibuzo 2: Janyuwari/Matshi 2015 IsiXhosa translation ... ingabahlali kwiintsuku

60

298. Ingaba uyafikelela kumbane kwikhaya lakho?

Kwindlu enesilinganisi-mbane 1

Kwindlu enesilinganisi-mbane esibhatelwa kwangaphambili 2

Uxonyezelelwe kweminye imithombo endiyihlawulelayor (umzekelo udityaniswe

nowommelwane endimhlawulayo) 3

Uxokonyezelelwe kweminye imithombo endingayihlawuleliyo (umzekelo,

udityaniswe nowommmelwane endingawuhlawuleliyo) 4

Uxokonyezelwe ngokungekho mthethweni (udityaniswe kwintambo ka-Eskom) 5

Igeneretha/ibhetri 6

Okunye (chaza) 7

Akufekeleleki embaneni 8

(akaqinisekanga/andazi) 9

299. Nceda ucinge ngomvuzo wamalungu onke ekhaya kunye nawo nawuphi umvuzo ofunyanwa

likhaya. Ngowuphi owona mthombo womvuzo kwikhaya lakho?

Umvuzo 1

Ukuthunyelwa imali 2

Iipenshini kunye/okanye izibonelelo 3

Ukuthengisa iinkonzo neemveliso zefama 4

Omnye umvuzo ongengowefama 5

Akukho mvuzo 6

(Walile ukuphendula) 7

(Andazi) 8

300. [IKHADI LOKUBONISA SC 39] Nceda undinike unobumba ochaza ngcono umvuzo wekhaya

wonke wenyanga phambi kokuba kutsalwe irhafu kunye nokunye okutsalwayo. Nceda quka zonke iindawo ekufunyanwa kuzo umvuzo oko kukuthi okwamkelayo ngenyanga, inkam-

nkam kunye nomvuzo kwinzala, njl. njl.

J Ungaphantsi kwe- R 950 01

R R 951 - R 1 500 02

C R 1 501 – R 2 000 03

M R 2 001 – R 2 700 04

F R 2 701 – R 3 450 05

S R 3 451 – R 4 500 06

K R 4 501 – R 6 200 07

P R 6 201 – R 10 350 08

D R 10 351 – R 19 300 09

H Ungaphezulu kune- R19 300 10

(walile) 77

(Andazi) 88

301. Zeziphi iinkcazelo ezisondele kakhulu kwindlela oziva ngayo malunga nomvuzo wekhaya kule mihla?

Ukuphila ngolonwabo kumvuzo wangoku 1

Ukumelana nomvuzo wangoku 2

Ukufumana ubunzima kumvuzo wangoku 3

Ukufumana ubunzima kakhulu kumvuzo wangoku 4

(Andazi) 8

SIYABULELA NGENTSEBENZISWANO YAKHO