urban and water sustainability - tnmc-is.org ·...

24
รายงาน การฝึกอบรมหลักสูตร Urban and Water Sustainability เมื่อวันทีเมษายน ๒๕๕๙ สาธารณรัฐสิงคโปร์ จัดทําโดย นายวินัย วังพิมูล วิศวกรชํานาญการพิเศษ กรมทรัพยากรน้ํา กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม

Upload: others

Post on 26-Feb-2020

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Urban and Water Sustainability - tnmc-is.org · การกล่าวต้อนรับและพ ิธีเปิด ..... 5 ข้อมูลเบื้องต้นและการบร

รายงาน

การฝกอบรมหลกสตร Urban and Water Sustainability เมอวนท ๔ – ๘ เมษายน ๒๕๕๙

ณ สาธารณรฐสงคโปร

จดทาโดย

นายวนย วงพมล วศวกรชานาญการพเศษ

กรมทรพยากรนา

กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

Page 2: Urban and Water Sustainability - tnmc-is.org · การกล่าวต้อนรับและพ ิธีเปิด ..... 5 ข้อมูลเบื้องต้นและการบร
Page 3: Urban and Water Sustainability - tnmc-is.org · การกล่าวต้อนรับและพ ิธีเปิด ..... 5 ข้อมูลเบื้องต้นและการบร

หนาท 1  

กตตกรรมประกาศ

การฝกอบรมหลกสตร Urban and Water Sustainability ครงน ประสบความสาเรจ ล ลวงตามวตถประสงคทวางไว คอเ พอเปนการแลกเปลยนเรยนรประสบการณ ดานการบรหารจดการทรพยากรนาและชมชนเมองอยางยงยน

โดยไดรบทนสนบสนนจากรฐบาลสงคโปร ภายใตความรวมมอ Singapore Cooperation Programme Training Award (SCPTA) / Small Island Developing States Technical Cooperation Programme (SIDSTEC) และ มหาวทยาลยหนาน หยาง สาธารณรฐสงคโปร (Nanyang Technological University; NTU) รวมทงไดรบการสนบสนนคาเดนทางไป-กลบ จากรฐบาลไทย ผาน กรมความรวมมอระหวางประเทศ กระทรวงการตางประเทศ ประเทศไทย

นายวนย วงพมล วศวกรชานาญการพเศษ สานกบรหารจดการลมนาโขง กรมทรพยากรนา กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ในฐานะผไดรบทนดงกลาวฯ จงขอกราบขอบพระคณ ผทใหการสนบสนนและผทเกยวของทกทาน มา ณ โอกาสน ดวย

Page 4: Urban and Water Sustainability - tnmc-is.org · การกล่าวต้อนรับและพ ิธีเปิด ..... 5 ข้อมูลเบื้องต้นและการบร

หนาท 2  

คานา ปญหาดานทรพยากรนาของประเทศไทย นบวนจะมความรนแรงและม

ความถมากยงขน ทงในเชงปรมาณและคณภาพ โดยเฉพาะปญหาการขาดแคลนนา

ประสบการณทไดจากการฝกอบรมฯ ศกษาดงาน เพอแลกเปลยนเรยนรในครงน ทาใหทราบวา สาธารณรฐสงคโปร เปนอกตวอยางทพยายามอยกบธรรมชาตและทรพยากรทมใหไดอยางยงยน เนองจากมทรพยากรนาอยคอนขางจากด เปนความทาทายทนาสนใจและศกษา ประเดนการขาดแคลนนาอยางแทจรง จงทาใหเกดการตระหนก (User awareness) ผนวกกบนโยบายของรฐบาลทชดเจน รวมทงความรวมมออยางเขมแขงจากภาคประชาชน-ภาครฐ และภาคเอกชน หรอ Public Private Partnership (PPP) จงทาใหมโครงการบรหารจดการดานทรพยากรนาทประสบความสาเรจ อยางมประสทธภาพและยงยน

ดงนน การสรางความตระหนกและปลกจตสานกใหกบประชาชนและคนรนหลง จงจาเปนและสาคญเรงดวนทตองทาอยางจรงจงและตอเนอง เพอใหเหนคณคาและการนาทรพยากรทมอยมาใชใหเกดประโยชนทคมคาและยงยน

วนย วงพมล

๑๒ พ.ค. ๒๕๕๙

Page 5: Urban and Water Sustainability - tnmc-is.org · การกล่าวต้อนรับและพ ิธีเปิด ..... 5 ข้อมูลเบื้องต้นและการบร

หนาท 3  

สารบญ

หลกสตร และระยะเวลา ................................................................................................... 4

ผจดงานและสนบสนน ....................................................................................................... 4

การกลาวตอนรบและพธเปด ............................................................................................. 5

ขอมลเบองตนและการบรหารจดการนาของสงคโปร ......................................................... 6

การบรรยาย นาเสนอ และอภปราย .................................................................................. 9

การศกษา ดงานภาคสนาม ............................................................................................. 11

พธปดการฝกอบรม ......................................................................................................... 19

บทสรป ........................................................................................................................... 20

ขอเสนอแนะ................................................................................................................... 21  

Page 6: Urban and Water Sustainability - tnmc-is.org · การกล่าวต้อนรับและพ ิธีเปิด ..... 5 ข้อมูลเบื้องต้นและการบร

หนาท 4  

หลกสตร และระยะเวลา การฝกอบรมหลกสตร Urban and Water Sustainability จดขนเมอวนท ๔ – ๘ เมษายน

๒๕๕๙ โดยมวตถประสงคหลกเพอเปนการแลกเปลยนเรยนรประสบการณ ดานการบรหารจดการทรพยากรนาและชมชนเมองอยางยงยน ภายใตความรวมมอ Singapore Cooperation Programme Training Award (SCPTA) / Small Island Developing States Technical Cooperation Programme (SIDSTEC) ณ มหาวทยาลยหนานหยาง สาธารณรฐสงคโปร (Nanyang Technological University; NTU) การฝกอบรม ฯ แบงออกเปน ๓ สวน คอ

๑. การเรยนร หลกการและทฤษฎ โดยการนาเสนอ บรรยาย และอภปราย ซกถามและตอบคาถาม ดานการบรหารจดการทรพยากรนาและชมชนเมองอยางยงยน โดยเนนทโครงการทเปนความรวมมอของภาครฐ-ภาคเอกชน (Public Private Partnership: PPP) ซงไดมการศกษาและเรยนรเกยวกบความรวมมอดานการศกษาวจย การจดการองคกร ขอกฎหมาย ดานการเงน-ธนาคารและการลงทน รวมทงกรณศกษาการประยกตใชหลกการ PPP กบโครงการดานทรพยากรนาทประสบความสาเรจของสงคโปร

๒. การศกษาดงานภาคสนาม เพอใหผเขารวมอบรมฯ มความเขาใจทกระจางชดเจนมากยงขน โดยไดไปศกษาดงานโครงการ PPP ดานทรพยากรนาทประสบความสาเรจ

๓. การนาเสนอรายงานการจดการนาของแตละประเทศ (Country Report) เพอใหผเขารวมอบรมไดแลกเปลยน เรยนรประสบการณในการจดการกบปญหาดานทรพยากรนา

ผจดงานและสนบสนน 1. Singapore Cooperation Programme Training Award (SCPTA) 2. Small Island Developing States Technical Cooperation Programme

(SIDSTEC) 3. มหาวทยาลยหนานหยาง สาธารณรฐสงคโปร (Nanyang Technological

University; NTU) 4. กรมความรวมมอระหวางประเทศ กระทรวงการตางประเทศ

Page 7: Urban and Water Sustainability - tnmc-is.org · การกล่าวต้อนรับและพ ิธีเปิด ..... 5 ข้อมูลเบื้องต้นและการบร

หนาท 5  

การกลาวตอนรบและพธเปด

รศ.ดร. โรเบรต เทอง (Assoc. Prof. Dr Robert Tiong) จากมหาวทยาลยหนานหยาง

สาธารณรฐสงคโปร ไดกลาวตอนรบผเขารวมฝกอบรมฯ พรอมทงไดนาเสนอภาพรวม ขอมลพนฐาน และทศทางการบรหารจดการทรพยากรนาและชมชนเมองอยางยงยนของสงคโปร พรอมทงใหรายละเอยดเกยวกบหลกสตรการฝกอบรม แนะนาเกยวกบมหาวทยาลยหนานหยาง

มผเขารวมการฝกอบรมฯ จานวน ๑๗ คน จาก ๑๖ ประเทศ ประกอบดวย ผแทนจากสาธารณรฐสงคมนยมประชาธปไตยศรลงกา จานวน ๒ คน และผแทนจากสาธารณรฐมอรเชยส สาธารณรฐเซเชลส สาธารณรฐประชาธปไตยตมอร-เลสเต สาธารณรฐฟลปปนส สาธารณรฐครบาส สาธารณรฐนาอร สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว สาธารณรฐกานา สาธารณรฐฟจ ประเทศภฏาน ประเทศบอตสวานา ประเทศยเครน ประเทศบารเบโดส ราชอาณาจกรกมพชา และราชอาณาจกรไทย ประเทศละ ๑ คน ซงสวนใหญเปนประเทศทมลกษณะภมประเทศเปน หมเกาะและมพนทตดกบทะเลคลายคลงกบสงคโปร

Page 8: Urban and Water Sustainability - tnmc-is.org · การกล่าวต้อนรับและพ ิธีเปิด ..... 5 ข้อมูลเบื้องต้นและการบร

หนาท 6  

ขอมลเบองตนและการบรหารจดการนาของสงคโปร ประเทศสงคโปร มชออยางเปนทางการวา สาธารณรฐสงคโปร เปนประเทศเกาะทม

ขนาดเลกทสดในเอเชยตะวนออกเฉยงใต ตงอยนอกปลายทศใตของคาบสมทรมลายและอยเหนอเสนศนยสตร 137 กโลเมตร ดนแดนของประเทศประกอบดวยเกาะหลกรปสเหลยมขนมเปยกปน ซงมกเรยกวา เกาะสงคโปร

สภาพลกษณะภมประเทศ ภาคกลางและภาคตะวนตกเปนเนนเขา ซงเนนเขาทางภาคกลาง

เปนเนนเขาทสงทสดของประเทศ เปนตนกาเนดของแมนาสายสาคญของสงคโปร และภาคตะวนออกเปนทราบตา ชายฝงทะเลมกจะตากวาระดบนาทะเล มพนทประมาณ ๗๑๐ ตารางกโลเมตร มแมนาสายหลกคอ Singapore และ Rochor

สงคโปร เปนประเทศทสามารถพฒนาประเทศไดอยางรวดเรว โดยสงคโปรกาวเขาสการเปนประเทศทมเสถยรภาพมากทสดประเทศหนงในเอเชย แมสงคโปรจะไมมทรพยากรธรรมชาตมากนก แตดวยยทธศาสตรการพฒนาประเทศทม งเนนพฒนาทรพยากรบคลากร ทาใหมความรอบรดานเทคโนโลย ควบคกบการปลกฝงคานยมเรองความมระเบยบวนย เคารพกฎหมาย และมเปาหมายในการพฒนาตนเองและประเทศอยางชดเจน จงทาใหสงคโปรเปนประเทศท ม ศ กยภาพทงทางดานเศรษฐกจและดานการศกษา จง

ถอไดวาสงคโปรเปนประเทศทพฒนาแลวครบทกดาน

Page 9: Urban and Water Sustainability - tnmc-is.org · การกล่าวต้อนรับและพ ิธีเปิด ..... 5 ข้อมูลเบื้องต้นและการบร

หนาท 7  

สภาพภมอากาศ ลกษณะภมอากาศของสงคโปร คลายกบประเทศไทย คอเปนแบบรอนชน

ฝนตกชกตลอดป เนองจากอทธพลทางทะเลและทตงของประเทศ เมอพจารณาปรมาณนาฝน พบวามปรมาณนาฝนเฉลยประมาณ ๒,๔๐๐ มลลเมตรตอป ซงถอไดวาสงกวาคาเฉลยโลกทมอยประมาณ๑,๐๕๐ มลลเมตรตอป (สาหรบประเทศไทยวดได ๑,๕๗๒.๕ มลลเมตร: กรมอตนยมวทยา) แตดวยขอจากดเรองขนาดพนทของประเทศเพยง ๗๑๐ ตารางกโลเมตร ทาใหเปนอปสรรคตอการกกเกบนาฝน ประกอบกบมแหลงนาจดตามธรรมชาตนอยทาใหการผลตนาไมเพยงพอกบความตองการของประชากรในประเทศ

ประชากร ปจจบนมจานวนประชากรถง ๕ ลานคนและคาดการณวาในอนาคต (ค.ศ. ๒๐๓๐) สงคโปรจะมประชากรประมาณ ๗ ลานคน โดยมความหลากหลายทางเผาพนธ ไดแก ชาวจน ๗๖% ชาวมาเลย ๑๓.๗% ชาวอนเดย ๘.๔% และอนๆ ๑.๙% ซงอยรวมกนไดโดยไมมปญหาความขดแยงดานเชอชาต นอกจากน สงคโปรยงเปนประเทศในเอเชยทมการวางแผนครอบครวไดดมาก จนทาใหจานวนประชากรลดลง

สาหรบประเดนดานทรพยากรนาทมอยจากด เปนปจจยสาคญทรฐบาลสงคโปรตองเรงพฒนาโครงสรางพนฐานใหเพยงพอกบความตองการภายในประเทศ เดมสงคโปรตองพงพาการนาเขานาจดจากรฐยะโฮร ประเทศมาเลเซย ซงไดมการเซนสญญาตกลงซอขายนาจดกน ๒ ฉบบ คอ ฉบบป พ.ศ. ๒๕๐๔ (๑๙๖๑) และฉบบ พ.ศ. ๒๕๐๕ (๑๙๖๒) ซงฉบบแรกไดหมดสญญาไปใน ป พ.ศ. ๒๕๕๔ (๒๐๑๑) และฉบบทสองจะหมดสญญาในราว ๕๐ ปขางหนา ในป พ.ศ. ๒๖๐๔ (๒๐๖๑) เมอพจารณาในมมมองของการจดหาทรพยากรทตองพงพงการนาเขาเพยงอยางเดยว ยอมทาใหสงคโปรขาดเสถยรภาพและความมนคงทางทรพยากรนา หรอแมกระทงเปนโอกาสใหประเทศมาเลเซยจะฉวยโอกาสขนราคาหรอบบบงคบใหสงคโปรตองปฏบตตามเงอนไขทางการเมองของมาเลเซยได

Page 10: Urban and Water Sustainability - tnmc-is.org · การกล่าวต้อนรับและพ ิธีเปิด ..... 5 ข้อมูลเบื้องต้นและการบร

หนาท 8  

ดงนน ยทธศาสตรนาของสงคโปร จงเกดขนในสมยของนายกรฐมนตร ล กวน ย ทตองการเหนสงคโปรสามารถบรหารจดการนาใหเพยงพอตอการบรโภคภายในประเทศไดอยางยงยน จนไดรบยกยองใหเปน Architect of the Singapore Water Story ซงรฐบาลสงคโปรเรงดาเนนการพฒนาอตสาหกรรมดานนา และใหการสนบสนนงบประมาณในการวจยเพอหานาจด และเพยงพอตอการบรโภคภายในประเทศ โดยมเปาหมายใหสงคโปร สามารถพงพาทรพยากรนาของตนเองได กอนทขอตกลงสงซอนาจากมาเลเซยฉบบลาสด จะหมดอายลงในป พ.ศ. ๒๖๐๔ โดยม Public Utilities Board หรอ PUB ของ Singapore’s National Water Agency ซงเปนหนวยงานทถกตงขนมาเพอบรหารจดการเรองนาของสงคโปร ศกษาและหาแนวทางในการเกบกกนาฝนทกหยดทตกลงมาบนเกาะใหได การจดการทรพยากรนาของประเทศสงคโปร มนโยบาย ๔ กอกนาแหงชาต (Four National Taps) ไดแก ๑. การเกบกกนาในพนททองถน (Local Catchment Water) ๒. นานาเขา (Imported Water) ๓. นาใหม (NEWater) และ ๔. นาทะเลเปนนาจด (Desalinated Water)

นอกจากนน ยงใหความสาคญเกยวกบการอนรกษดานสงแวดลอม โดยสงเสรมและสราง

ความตระหนกใหประชาชนชวยกนอนรกษ เหนคณคาและมความชนชมยนด (Conserve, Value, Enjoy) เพอทจะทาใหทรพยากรนาในประเทศสงคโปร เปนนาแบบ “ABC”

A (Active) คอ ทาใหแหลงนา ไมเปนนานง นาเนา นาเสย มการจดการแมนา ค คลอง ทางสงนา และอางเกบนา ทมการเคลอนไหว

B (Beautiful) คอทาใหแหลงนาทกแหง เชน แมนา ค คลอง อางเกบนามภมทศนทสวยงาม สามารถจดทาเปนสถานททองเทยวพกผอนหยอนใจของประชาชนได หรอ จดทากจกรรมนนทนาการ หรอ กจกรรมกฬาทางนาได

C (Clean) คอเปนนาใสสะอาด เปนนาทมคณคา เปนประโยชนตอการบรโภค และสามารถนาไปใชในเชงพาณชย และอตสาหกรรมได

Page 11: Urban and Water Sustainability - tnmc-is.org · การกล่าวต้อนรับและพ ิธีเปิด ..... 5 ข้อมูลเบื้องต้นและการบร

หนาท 9  

การบรรยาย นาเสนอ และอภปราย การเรยนร หลกการและทฤษฎ โดยการนาเสนอ บรรยาย อภปราย ซกถามและตอบคาถาม ดานการบรหารจดการทรพยากรนาและชมชนเมองอยางยงยน โดยเนนทโครงการทเปนความรวมมอของภาครฐ-ภาคเอกชน (Public Private Partnership: PPP) ซงไดมศกษาและเรยนรเกยวกบความรวมมอดานการศกษาวจย การจดการองคกร ขอกฎหมาย ดานการเงน-ธนาคารและการลงทน รวมทงกรณศกษาการประยกตใชหลกการ PPP กบโครงการดานทรพยากรนาทประสบความสาเรจของสงคโปร

การรวมลงทนระหวางรฐกบเอกชน (Public-Private Partnership: PPP) เปนรปแบบการดาเนนงานทภาครฐเปดโอกาสใหภาคเอกชนเขามสวนรวมในการพฒนาประเทศ เพอใหการลงทนเกดประสทธภาพสงสด และการดาเนนโครงการในการใหบรการสาธารณะเพอเพมประสทธภาพของการดาเนนงานและบรการ โดยทมงเนนการใหบรการทมประสทธภาพคมคากบตนทนมากกวาภาครฐดาเนนการเอง ซงสามารถแบงเปน ๓ รปแบบหลก คอ ๑) Build-Transfer (BT) ๒) Build-Operate-Transfer (BOT) และ ๓) Build-Own-Operate-Transfer (BOOT) หรอ Build-Own-Operate (BOO)

Page 12: Urban and Water Sustainability - tnmc-is.org · การกล่าวต้อนรับและพ ิธีเปิด ..... 5 ข้อมูลเบื้องต้นและการบร

หนาท 10  

ปจจยททาใหการลงทนในรปแบบ PPP ประสบความสาเรจ คอ นโยบายและทศทางการพฒนาตองชดเจนในภาพรวม โครงการทจะดาเนนการตองมการเตรยมความพรอมทงกาลงคน องคความร งานวจยตอไปในอนาคต ภาคเอกชนจะพฒนาไดเรวในเรองการพฒนาเทคโนโลย มศกยภาพในการทาโครงการ ตองมทกษะในการบรหารจดการ ความพรอมของภาครฐบาลทจะใหความรวมมอและชวยเหลอ สนบสนนภาคเอกชนทชดเจน ตองมองคความรกอนจงนาเทคโนโลยมาใช และตองมการเชอมโยง เสรมใหเศรษฐกจดขน ทาใหเกดสงคมอดมปญญาเกดขน จงจะสงผลใหการดาเนนงานในรปแบบ PPP ประสบความสาเรจได

Page 13: Urban and Water Sustainability - tnmc-is.org · การกล่าวต้อนรับและพ ิธีเปิด ..... 5 ข้อมูลเบื้องต้นและการบร

หนาท 11  

การศกษา ดงานภาคสนาม การศกษาดงานภาคสนาม เพอใหผเขารวมอบรมฯ มความเขาใจและกระจางชดเจนมากยงขน โดยไดไปศกษาดงานโครงการ PPP ดานทรพยากรนา ทประสบความสาเรจ ดงน

๑. การศกษาดงานโรงงานผลตนาเสยเพอนากลบมาใชใหม (New Water) ซงเปนโรงงาน นานาเสยกลบมาใชประโยชนใหม เรมโครงการในป ค.ศ. 1998 โดยความรวมมอระหวางสาธารณปโภคแหงสงคโปร (PUB) และกระทรวงสงแวดลอมและทรพยากรนาเพอให NEWater เปนแหลงผลตนา สาหรบการอปโภค-บรโภค และอตสาหกรรม ในประเทศสงคโปร โดยผานกระบวนการผลตทใชเทคโนโลยทนสมย (microfiltration/reverse osmosis) และฆาเชอดวยอลตราไวโอเลต จนไดนาทมคณภาพสง นากลบเขาไปใชในกระบวนการผลตและการหลอเยนของภาคอตสาหกรรม และนาสวนทเหลอไปรวมกบแหลงนาดบเพอใชผลตเปนนาประปาสประชาชนอกครง ซงยทธศาสตรและเปาหมายในการใชนา จาก NEWater จะไดเพมจาก 30 % ของปรมาณนาใชทงหมดในป ค.ศ. 2010 เปน 50% ในปค.ศ. 2060 การจดหาแหลงนานจะชวยลดปญหาความขดแยงเรองการ แยงชงทรพยากรนาของภาคอตสาหกรรมกบประชาชนไดเปนอยางด

ประเทศสงคโปรประสบความสาเรจในการนานาทใชแลวมาบาบดใหมดวยเทคโนโลยการกรองและฆาเชอโรคดวยแสงอตตราไวโอเลตจนสะอาดและปลอดภยใชบรโภคได

Page 14: Urban and Water Sustainability - tnmc-is.org · การกล่าวต้อนรับและพ ิธีเปิด ..... 5 ข้อมูลเบื้องต้นและการบร

หนาท 12  

โดยปจจบนมโรงงานบาบดนาใชแลวทเรยกวา NEWater ขนาดใหญถง 4 แหงทสามารถผลตนาจากการบาบดนาทใชแลวใหนากลบมาใชใหม ตอบสนองความตองการใชนาของประเทศไดถง 30% และยงมแผนการขยายโครงการทจะผลตนาระบบ NEWater นใหไดมากขน ใหสามารถตอบสนองความตองการของประเทศใหไดถง 55% ภายในป ค.ศ. 2060 ระบบการรวบรวมนาทงจาก อาคารบานเรอน ของประเทศสงคโปรนนใหญมาก ซงสรางเปนอโมงคสงนาทงอยใตดนยาวถง 48 กโลเมตร เรยกวา Deep Tunnel Sewerage System (DTSS) และขณะนยงอยในระยะทสองของการกอสรางโครงการทาอโมงคสงนาใชแลวใตดน ซงจะเสรจสมบรณในป ค.ศ. 2022

Page 15: Urban and Water Sustainability - tnmc-is.org · การกล่าวต้อนรับและพ ิธีเปิด ..... 5 ข้อมูลเบื้องต้นและการบร

หนาท 13  

๒. โครงการเขอนมารนา (Marina Barrage) เปนโครงการทตองการแกปญหานาทวมบรเวณทราบตากลางเมอง ทเปนปญหาซาซาก รวมถงการเตรยมจดหาแหลงนาสะอาดสารองไวสาหรบจานวนประชากรทเพมขนทกป ลกษณะของเขอนมารนา มความกวาง 350 ม. สรางกนเพอปดปากคลองมารนา ประโยชนสามารถชวยขยายพนทรองรบนาฝนประมาณ 60 % ของเกาะสงคโปร และเพอลดการพงพาการนาเขานาสะอาดจากประเทศเพอนบาน รวมทงยงเปนการแกปญหานาทวมในยานธรกจทเปนปญหาเรอรงมานานหลายสบป ดวยระบบประตระบายนาทจะเปดประตระบายนา เมอระดบนาทะเลภายนอกตากวาระดบนาภายในคลองสงนา แตหากระดบนาทะเลขนสงกวาระดบนาในคลองแลวระบบการระบายนาทงลงทะเลจะใชปมนาสบนาออกแทนการเปดประตระบายนา

นอกจากนเขอนมารนายงไดเตรยมพนทสาหรบการพกผอนหยอนใจสาหรบคนเมองดวยสนามหญาขนาดเตมพนทชนดาดฟาอาคาร( Green Roof) และภายในอาคารหลก กยงสรางขนมาดวยแนวคดอาคารเพอสงแวดลอม เชน การทาดาดฟาอาคารใหเปนสนามหญาเพอลดความรอนทจะเขาส ตวอาคาร การใชผนงกระจกสองชน แผงโซลาเซลล เปนตน ภายในยงมนทรรศการ Sustainable Singapore ทนาเสนอความเปนมาของโครงการพรอมกบการสรางจตสานกถงการอนรกษแหลงนาใหกบเยาวชน และประชาชนทวไป

โครงการเขอนมารนา เปนหนงในโครงการตามนโยบายการเกบกกนาในพนททองถน (Local Catchment Water) สงคโปรมการจดการนาสองระบบทแยกจากกน คอระบบการเกบกกนาจากนาฝน (Rainwater) ระบบหนง และระบบการเกบกกนาทใชแลว (Used water) ดงทไดกลาวมาแลว ของโรงงานนานาเสยกลบมาใชประโยชนใหม (NEWater)

Page 16: Urban and Water Sustainability - tnmc-is.org · การกล่าวต้อนรับและพ ิธีเปิด ..... 5 ข้อมูลเบื้องต้นและการบร

หนาท 14  

สาหรบระบบการจดเกบนาฝน จะมคลอง ค แมนา หนอง บง อางเกบนาทงทมอยตามธรรมชาตและทสรางขนใหมเพอใชกกเกบนาฝนอยางเปนระบบ และทาเปนระบบเครอขายเชอมตอกนจนกลายเปนแหลงปรมาณนาขนาดใหญ โดยพนทเกบกกนาของประเทศสงคโปรไดเพมจากครงหนงของพนทดน (Land surface) เปนสองในสามของพนทดน และกาลงจดทาระบบเกบกกสายนาทอยเรยบตามแนวชายฝงทะเล ทอาจมความเคมเจอปน โดยใชเทคโนโลยบาบดความเคมของนา ซงจะทาใหประเทศสงคโปร สามารถเกบกกนาไดถง 90% ในอนาคต

Page 17: Urban and Water Sustainability - tnmc-is.org · การกล่าวต้อนรับและพ ิธีเปิด ..... 5 ข้อมูลเบื้องต้นและการบร

หนาท 15  

๓. เยยมชมโครงการสวนพฤกษศาสตรรมอาว (Garden by the Bay) ดวยสภาพภมประเทศทเปนเกาะของสงคโปรทมพนทเพยง 710 ตารางกโลเมตร ซงมขนาดใหญกวาเกาะภเกตเพยงเลกนอย แตมประชากรอาศยอยรวมกนกวา 5 ลานคน ทาใหสงคโปรมขอจากดเรองทรพยากรดานตางๆ ดงนนโครงการสวนพฤกษศาสตรรมอาวขนาดใหญ ในยาน Marina Bay เปนหนงในโครงการ PPP ทประสบความสาเรจ ซงสวนแหงนมความโดดเดนหลายอยาง ไมวาจะเปนรปแบบสถาปตยกรรม การบรหารจดการนาเพอพนธไมนาๆ ชนดจากทวทกมมโลก ทงพชทะเลทราย พชเมองหนาว พชทอยบนดอยสงระดบ 2,000 เมตรจากนาทะเล อยางเชนกหลาบพนป มการทาโดมปรบอากาศเรอนกระจกรปทรงเปลอกหอยทใหญทสดในโลก ถง 2 โดม โดยไมมเสาคายนภายในโดม ขนาดใหญ 2.2 และ 1.5 เทาของสนามฟตบอล

นอกจากนกยงมกลมตนไมยกษ Supertree Grove จานวน 18 ตน เปนรปแบบของสวนแนวตงทมความสงถง 25-50 เมตร หรอประมาณตก 16 ชน มองเหนไดในระยะไกล ทดานบนของตนไมยกษมการตด Solar cell เพอใชเกบเปนพลงงานสองสวางในเวลากลางคน

สวนแหงนมพนทขนาด 101 hectares (1.01 ลานตารางเมตร) นบวาเปนสวนทถอวาใหญมาก เมอเทยบกบอตราสวนขนาดประเทศสงคโปร สวนสวนพฤกษศาสตรทใหญทสดในโลก คอสวน Royal Botanic Gardens, Kew มขนาด 121 hectares ตงอยทลอนดอน ประเทศองกฤษ พนทในสวน Gardens by the Bay จะแบงออกเปน 3 สวน ดงน Bay South Garden, Bay East Garden และ Bay Central Garden สวนทมพนทมากทสดจะเปน Bay South Garden มพนท 54 hectares

Page 18: Urban and Water Sustainability - tnmc-is.org · การกล่าวต้อนรับและพ ิธีเปิด ..... 5 ข้อมูลเบื้องต้นและการบร

หนาท 16  

ตวอยางการจดการนา สาหรบสวนพฤกษศาสตร อาคารรปโดม ทมความกวางและสงโปรง ภายในอาคารอากาศเยนสบาย ดวยระบบการนานาเสยมาผานกระบวนการบาบดและนามาใชใหม โดยใชกบระบบหลอเยน มการเตมนาเขาไปในเสนทอทถกออกแบบและฝงไวในพนคอนกรต ทาใหพนเยน รวมทงมระบบระบายอากาศซงควบคมอณหภมเฉลย 23-25 องศา และความชน 60-80 (RH%) โครงสรางหลงคามงกระจกใหแสงผานเขามาได มความสงจากพน 38 เมตร ทาใหประหยดพลงงานและคาใชจาย นอกจากนนภายในโดมไดจดแสดงสวนยอยๆ จากทวทกมมโลก เชนสวนออสเตรเลย, สวนแอฟรกาใต, สวนอเมรกาใต, สวนแคลฟอรเนย, สวนเมดเตอรเรเนยน, กระบองเพชรและพชอวบนา, ตนไมรปทรงขวด (African Baobab) รวมทงยงมสวนดอกไมพเศษตรงกลางโดม สวนนจะเปลยนแปลงไปเรอยๆ ตามเทศกาลและธม เชนสวนทวลป (Tulipmania), สวนฝรงเศส (French Garden) เปนตน

สรปโดยรวม Gardens by the Bay เปนความพยายามของสงคโปรทจะทาประเทศใหเปนเมองแหงสวน ซงไมใชสวนธรรมดาๆ แตมการบรหารจดการ วางแผนบรณาการกนทกๆดาน เปนทงสถานททองเทยว สวนสาธารณะ สวนพฤกษศาสตรขนาดใหญ การกอสรางมการวางแผนโครงการ การดาเนนงาน รปแบบ PPP และสนองตอบตอความงดงามทางสถาปตยกรรมเปนอยางด เปนพนทสาธารณะททาใหประชาชนสงคโปรไดเปนทพกผอนหยอนใจ ทากจกรรม สนทนาการ และเปนแหลงทองเทยว มอาคารโดมแสดงดอกไม โดมเมฆ มตนไมนาๆ ชนดจากทวทกมมโลก มการเปลยน theme สวนอยตลอดเวลา เพอใหเปนแหลงศกษาเรยนรไดอกดวย

Page 19: Urban and Water Sustainability - tnmc-is.org · การกล่าวต้อนรับและพ ิธีเปิด ..... 5 ข้อมูลเบื้องต้นและการบร

หนาท 17  

๔. เยยมชมโรงงานบาบดนาเสยแชงก ของ SembCorp (SembCorp PPP Waste water treatment plant at Changi) ซงเปนโครงการแบบ PPP อกหนงโครงการทเปนประโยชนอยางมากในการนานาเสยกลบมาใชใหม

โรงงานแหงน เปนหนงในสโรงงานของสงคโปร ผเขาอบรมไดเขารบฟงการบรรยายใหขอมล พรอมทงไดเยยมชมโรงงาน ในการผลตและปฏบตการจรงภาคสนาม

Page 20: Urban and Water Sustainability - tnmc-is.org · การกล่าวต้อนรับและพ ิธีเปิด ..... 5 ข้อมูลเบื้องต้นและการบร

หนาท 18  

๕. เยยมชมสถาบนวจยดานทรพยากรนาและสงแวดลอม ของ มหาวทยาลยหนานหยาง (Nanyang Environment and Water Research Institute; NEWRI) สถาบนวจยฯ แหงน มบทบาทสาคญในศกษาวจย คนควาเทคโนโลยทกาวหนาทนสมย ประกอบดวยการใชเทคโนโลยเมมเบรน 2 ชนด ทง Microfiltration และ Reverse osmosis รวมกบการใชรงส Ultraviolet (UV) โดยเมมเบรนระดบ Microfiltration ทมรพรนประมาณ 0.1-1.0 ไมครอน จะทาหนาทกาจดอนภาคของแขงแขวนลอยรวมถงแบคทเรยบางสวน ในขณะทเมมเบรนระดบ Reverse osmosis ทมรพรนขนาดเลกตากวา 0.001 ไมครอน จะทาหนาทกาจดแบคทเรย ไวรส ตลอดจนสารเคมปนเปอนตาง ๆ จนหมดไป โดยผลงานวจยดงกลาวเปนผลงานหลกในกระบวนการผลตของโรงงาน NEWater ซงเปนสวนหนงของการจดการนาอยางยงยน ดงทไดกลาวไวแลวขางตน

Page 21: Urban and Water Sustainability - tnmc-is.org · การกล่าวต้อนรับและพ ิธีเปิด ..... 5 ข้อมูลเบื้องต้นและการบร

หนาท 19  

พธปดการฝกอบรม การฝกอบรมฯ ไดดาเนนการตามกาหนดการและเสรจสนตามหลกสตร ผเขารวมทผานการฝกอบรมตามหลกเกณฑกจะไดรบใบประกาศนยบตร เพอใชเปนหลกฐานตอไป

ในการน นายวนย วงพมล ไดมอบของทระลก และหนงสอ การบรหารจดการนาในประเทศไทย (ฉบบภาษาองกฤษ) ของกรมทรพยากรนา ใหกบคณะผจดงานฯ และมหาวทยาลยหนานหยาง เกบไวใชประโยชนในการเรยน การสอน และอางองตอไป อกดวย

===============================================================

Page 22: Urban and Water Sustainability - tnmc-is.org · การกล่าวต้อนรับและพ ิธีเปิด ..... 5 ข้อมูลเบื้องต้นและการบร

หนาท 20  

บทสรป จากความสาเรจของสงคโปรในดานการบรหารจดการทรพยากรนาและชมชนเมองอยางยงยน นนเกดจากวสยทศนและนโยบายของประเทศทวเคราะหสภาพปญหาในปจจบนและอนาคตไดอยางชดเจน รวมทงประชน-ภาครฐ-ภาคเอกชน มความมงมนอยางแรงกลาทจะแกไขปญหาของชาต เพอความมนคงและยงยนของประเทศ ผนวกกบความมประสทธภาพในการทางานของหนวยงานรฐบาล ความมจรยธรรมและความเสยสละของนกธรกจในการประกอบธรกจ ทไมโลภเอาเปรยบประชาชนและประเทศชาต ภายใตการดาเนนงานโครงการทเปนความรวมมอของภาครฐ-ภาคเอกชน (Public Private Partnership: PPP) คอ ประชาชน ภาครฐ และเอกชน และความรความเขาใจของประชาชนทใหความรวมมอกบรฐบาล ประชาชนมจตสานกสงและเหนคณคาความสาคญของทรพยากรนา สรางอปนสยการใชนาอยางประหยดในครอบครวและในททางาน โดยภาครฐจะมอบใบประกาศเกยรตคณแกอาคารทมการใชนาอยางมประสทธภาพ และ รฐบาลกาลงรณรงคใหคนสงคโปรมการบรโภคนาเฉลยตอหว(per capita water consumption) ลดลง คอตงเปาใหภายในป ค.ศ. 2020 ประชาชนสงคโปร จะลดการบรโภคนาลงเหลอเฉลย 147 ลตรตอหว และภายในป ค.ศ. 2030 จะลดการบรโภคนาลงเฉลยเหลอ 140 ลตรตอหว โดยไดมการประชาสมพนธ ใหประชาชนแตละครอบครว ตงเปาลดการบรโภคนาลง 10% หรอ 10 ลตรตอครอบครว เปนการรวมมอกน เพอใหมนาเพยงพอสาหรบทกคนในประเทศสงคโปร ประชาชนตองชวยกนอนรกษ ตองเหนคณคา และตองมความชนชมยนด (Water for all: Conserve, Value, Enjoy)

การรณรงคใหประชาชนมความตระหนกและเขาใจความสาคญของทรพยากรนาไดรบการตอบรบจากประชาชนทวประเทศ มประชาชนกวารอยชมชนทากจกรรมตางๆ ทสนบสนนการจดการใหนาในพนทเปนไปตามเปาประสงค ซงมโครงการมากกวา 20 โครงการททาสาเรจเรยบรอยไปแลว และอกหลายโครงการอยระหวางการดาเนนการ เปาหมายสดทายของประเทศสงคโปรในเรองการจดการทรพยากรนาคอการทาใหประเทศสงคโปรเปนศนยกลางนาของโลก (Singapore Global Hydro Hub) และรฐบาลมอบหมายใหสถาบนวจยและพฒนาแหงชาตของประเทศสงคโปร ทาการศกษาวจยพฒนาเรองนาและอตสาหกรรมอยางตอเนอง ศกษานวตกรรมเทคโนโลยใหมทกาวหนา ในการบรหารจดการเรองนา ทงในเชงพาณชยและอตสาหกรรม รวมทงเครองจกรอปกรณ หรอระบบคอมพวเตอร ทใชในการบรหารจดการนา

การจดการทรพยากรนาของประเทศสงคโปร มนโยบาย 4 กอกนาแหงชาต (Four National Taps) ไดแก 1. การเกบกกนาในพนททองถน (Local Catchment Water) 2. นานาเขา (Imported Water) 3. นาใหม (NEWater) และ 4. ทาใหนาทะเลเปนนาจด (Desalinated Water) นอกจากนน ยงใหความสาคญเกยวกบการอนรกษดานสงแวดลอม โดยสงเสรมและสรางความตระหนกใหประชาชนชวยกนอนรกษ เหนคณคาและมความชนชมยนด (Conserve, Value, Enjoy) เพอทจะทาใหทรพยากรนาในประเทศสงคโปรเปนนาแบบ “ABC” ไดแก A (Active) คอ ทาใหแหลงนาไมเปนนานง นาเนา นาเสย มการเคลอนไหว, B (Beautiful) คอ ทาใหแหลงนาทกแหงมภมทศนทสวยงาม และ C (Clean) คอ เปนนาใสสะอาดและมคณคา

Page 23: Urban and Water Sustainability - tnmc-is.org · การกล่าวต้อนรับและพ ิธีเปิด ..... 5 ข้อมูลเบื้องต้นและการบร

หนาท 21  

ขอเสนอแนะ การฝกอบรมฯ ครงน บรรลวตถประสงค คอ เพอเปนการแลกเปลยนเรยนรประสบการณ ในการบรหารจดการนา ประเทศไทยสามารถนาวธการจดการนาภายใตโครงฯ มาประยกตได ดงน ๑. สาธารณรฐสงคโปร มทรพยากรนาทคอนขางจากด เปนอกตวอยางทพยายามอยกบธรรมชาตและทรพยากรทมใหได เปนความทาทายทนาสนใจและศกษา ประเดนการขาดแคลนนาอยางแทจรง จงทาใหเกดการตระหนก (User awareness) ผนวกกบนโยบายของรฐบาลทชดเจน รวมทงความรวมมออยางเขมแขงจากภาคประชาชน-ภาครฐ และภาคเอกชน หรอ Public Private Partnership (PPP) จงทาใหโครงการบรหารจดการดานทรพยากรนาประสบความสาเรจ อยางมประสทธภาพและยงยน

๒. ปญหาดานทรพยากรนาของประเทศ นบวนจะรนแรงและมความถมากยงขน ดงนน การสรางความตระหนกและปลกจตสานกใหกบประชาชนและคนรนหลง จงจาเปนและสาคญเรงดวนทตองทาอยางจรงจงและตอเนอง เพอใหเหนคณคาและการนาทรพยากรทมอยมาใชใหเกดประโยชนทคมคาและยงยน

Page 24: Urban and Water Sustainability - tnmc-is.org · การกล่าวต้อนรับและพ ิธีเปิด ..... 5 ข้อมูลเบื้องต้นและการบร