Uyku Teknisyenliği Görev Tanımı Kimler Yapmalı ? Eğitiminin Standardizasyonu

Prof. Dr. Ahmet URSAVAŞ

Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hast. AD

Sunum plani• Uyku Teknisyeninin Görevleri

• Hasta Bilgilerini Toplama ve Analiz • Hazırlık aşaması• Polisomnografik kayıt prosedürleri • Polisomnografik kayıtın skorlanması • Merkez Yönetimi

• Kimler uyku teknisyeni olabilir• Fiziksel İhtiyaçlar • Eğitim durumu• İş ortamı riskleri

• Eğitimin standardizasyonu

Uyku Teknisyeni Kimdir ?

• Uyku bozukluklarının teşhis ve tedavisi amacıyla, hekimin isteği doğrultusunda,

• özel kayıt donanımlarını kullanarak • PSG testi, • kayıtların değerlendirilmesi (skorlama) • PAP titrasyonu uygulaması • yeterliliğine sahip

• eğitimini almış, sertifikalı kişidir

Uyku teknisyeninin görevleri nelerdir ?

• Hasta Bilgilerini Toplama ve Analiz • Hazırlık aşaması• Polisomnografik kayıt • Polisomnografik kayıtın skorlanması • Merkez Yönetimi

Uyku Teknisyeni görevleri- Ön değerlendirme• Uyku anamnez formlarını ve onam

formlarını gözden geçirmek

• Hastaları test öncesi uyulması gerekenler hakkında bilgilendirmek,

• Uyku öncesi formunu doldurmak ve

• Hastanın teste hazırlanmasını sağlamak,

Hastanın hazırlanması- Bilgilendirme• Nedir ?• Niçin yapılıyor ?

• Tanı yöntemi• Nasıl yapılacak ?

• Özellikle elektrot, sensörler ve video kaydı !!!• Ne kadar sürer ?

• Tüm gece • Ne zaman yapılacak ve sonuçlanacak ?

• Randevu tarihi ve sonuç alma süresi• Kim tarafından yapılacak değerlendirilecek ?

• Uyku teknisyeni ve hekim

5N 1K

Uyku Teknisyeni görevleri- kayıt günü• Randevu tarihinde laboratuara

gelen hastayı uyku odasına alır,

• Testlerin uygun şekilde yapılması için • gereken ekipmanları hazırlar, • kalibre eder, • gerekiyorsa ayarlarını yapar,

Uyku Teknisyeni görevleri- kayıt

• Uyku testi 3 aşamalıdır

• gece alıcıların hastaya bağlanması

• uyku

• sabah hastanın uyanması ve alıcıların sökülmesi

Uyku Teknisyeni görevleri- kayıt

• Elektrotların ve sensörlerin takılacağı bölgeleri temizlemek ve özel yapıştırıcı ile yapıştırmak,

• Elektrot ve sensörlerden çıkan kabloları hadbox (kablo birleştirme ) kutusuna takmak,

• Hastayı yatağına yatırmak ve hadbox kutusu ile bilgisayar bağlantısını yapmak,

Uyku Teknisyeni görevleri- kayıt

• Hasta bilgilerini bilgisayara girmek,

• Doğru hareketlerle ve yönlendirme ile cihaz kalibrasyonunu hastaya uygun olarak yapmak,

• Son kontrolden sonra testi başlatmak,

Uyku Teknisyeni görevleri- kayıt Gece boyunca hastanın takibini yapar.

İzleme odasından hastanın elektrotlar aracılığı ile elde edilen tüm sinyallerini izlemek ve kayıt etmek,

Hastanın izni varsa gece boyunca görüntü kaydını almak,

Bir gecede en fazla kaç hasta izlenebilir ?Gece teknisyeni

en fazla 4 hastadan sorumlu olabilir

Noktürnal ventilasyon takibi veya titrasyonu yapılıyorsa 2 hasta ile sınırlandırılmalıdır

Uyku Teknisyeni görevleri- kayıt

• Gece çekim boyunca

• polisomnografik sonuçların yorumlanması ve skorlamayı kolaylaştırmak için • Sinyalleri artefaktsız almak için gerekli tedbirleri uygular• ihtiyaç halinde cihaz bağlantısını çıkarır• klinik olayların rutin gözlemleri yapar, • prosedürdeki değişiklikleri ve • uyku halindeki gerçekleşen önemli durum ve olayların

notlarını teknisyen not defterine yazar ,

Uyku Teknisyeni görevleri- sabah

• Sabah • hastayı uyandırmak, • testi sonlandırmak ve • takılan elektrot ve sensör bağlantılarını çıkarmak,

• Uyku sonrası formu doldurmak,

• Kullanılan malzemelerin temizliğini yapmak,

Uyku Teknisyeni görevleri- kaydın skorlanması

• Standartlara uygun olarak uyku/uyanıklık evrelerinin skorlanmasına yardım eder,

Uyku Teknisyeni görevleri- kaydın skorlanması

• Standartlara uygun olarak (solunum olayları, kardiyak olaylar, kol/bacak hareketleri, arousal vs. gibi) klinik olayların skorlanmasına yardım eder,

• Klinik olaylar ve uyku/uyanma verilerini tablolayarak uygun raporların hazırlanmasına yardım eder,

Uyku Teknisyeni görevleri- Sonuç

• Hasta test sonuçlarının verilmesi

• Sonuçların dosyalama ve arşivlenmesi

• Hastanın test sonucu ile hekime tekrar yönlendirilmesi

Uyku Teknisyeni görevleri- PAP titrasyonu• Hekim gerekli gördüğü takdirde,

• hastaya bir gece daha PSG testi eşliğinde PAP titrasyonu uygulamak,

• PAP titrasyonu için hastaya • Yapılacak işlemi anlatmak ve hasta motivasyonu• uygun maskeyi seçmek, • hastaya test öncesi PAP titrasyon alıştırması yapmak,

Uyku Teknisyeni görevleri- PAP titrasyonu• Hastaya PAP cihazını ve maskeyi bağlamak,

• maskede veya hortumda kaçak olup olmadığını kontrol etmek

• PSG eşliğinde testi başlatmak ve • cihazın basınç ayarlarını yapmak,

• Titrasyon sonucunu ve PSG raporunu hekime ulaştırmak,

Uyku Teknisyeni görevleri- Merkez Yönetimi

• İlgili mevzuatı, düzenlemeleri, kılavuzları, • güvenlikle ilgili ve • enfeksiyon kontrol standartlarını uygular,• stok değerlendirmesini yapar, • rutin ekipman bakımı ve onarımı takip eder,

Kimler uyku teknisyeni olabilir ?

Teknisyen ya da tekniker mesleki ünvan ve yetkinlik sıralaması açısından Mühendisliğin bir alt seviyesidir.

• Teknisyen: • Mesleki ve teknik orta

öğretim programlarından mezun olup mevzuatına göre atanmış, kurumların atölye ve laboratuvarlarında eğitim-öğretim, üretim ve hizmet ortamında fiilen çalışan kişiyi tanımlamaktadır.

• Tekniker:• Türkiye Cumhuriyeti

Üniversitelerine bağlı eğitim-öğretim yapan iki yıllık Meslek Yüksek Okullarını başarı ile bitirenlere verilen bir mesleki ünvandır.

• MADDE 9 − 11/4/1928 tarihli ve 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı San’atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.

• …….• t) Elektronörofizyoloji teknikeri; meslek yüksekokullarının

elektronörofizyoloji bölümünden mezun, elektronörofizyolojik yöntemlerin kullanılmasında ilgili uzman tabibe yardım eden ve tabibin gözetiminde çalışan sağlık teknikeridir.

Fiziksel İhtiyaçlar

• İşin gereklerini yerine getirirken, çalışanın sıklıkla • ayakta durması • ellerini ve parmaklarını kullanır, hisseder; • kolları ile kavraması• dengelemesi, • konuşması ve işitmesi gereklidir

Fiziksel İhtiyaçlar

• Çalışanların zaman zaman yürümesi, oturması, eğilmesi, diz çökmesi, çömelmesi

• yakın görme, uzaktan görme, renkli görme, periferik görme, derinlik algısı ve odak ayarlama yeteneği gibi vizyon yetenekleri gerektirir.

İletişim !!!

• Hastaların prosedüre ilişkin sorularına cevap verir,

• etkili yazma,

• sözlü iletişim ve

• uygun sosyal beceriler sergiler,

Uyku Teknisyeni- Bilgi ve Eğitimi

• Gece teşhis ve tedavi yöntemleri

• Polisomnografik ölçüm yöntemleri

• Gündüz yapılan işlemler

• Ambulatuar kayıt yöntemleri

Uyku Teknisyeni - BİLGİ VE BECERİ• Gece teknisyenleri kayıtların düzgün ve

artefaktsız sürdürülmesini sağlamalıdır.

• Gece ortaya çıkacak problemleri düzeltebilmelidirler.

Uyku Teknisyeni- BİLGİ VE BECERİ

• Acil durumları fark edip hekime bildirebilmelidirler.

• Bu işlevler tüm gece hasta başında olmalarını zorunlu kılar.

Uyku Teknisyeni- BİLGİ VE BECERİ

• Teknisyenler uluslararası uyku bozuklukları sınıflamasında yer alan hastalıklarhakkında bilgili olmalı,

• Ülkedeki bu alandaki sertifikaya sahip olmalıdırlar.

İş Ortamı riskleri

• Bu işin uygulanmasında personel

• aseton, alkol veya gluteraldehit gibi kimyasalların buharlarına maruz kalabilir.

• Ayrıca burada bu maddeler deriye temas edebilir.

İş Ortamı riskleri

• Personel ayrıca kan kaynaklı patojenlerin dahil olduğu bulaşıcı ajanlara maruz kalabilir.

• Bu risklere karşı korunma önlemlerini biliyor

olmalıdır

Eğitimin standardizasyonu• Temel eğitim durumu ne olmalıdır ?

• Ortaokul• Lise veya dengi okul

• Sağlık meslek lisesi ?• Yüksekokul• Üniversite

• Uyku teknisyeni olmak için ne kadar süre ile ek eğitim gerekir• Bu ek eğitim nerede ve hangi şartlarda uygulanmalıdır• Sınav, ölçme ve değerlendirme nasıl yapılmalıdır

Elektronörofizyoloji teknikeri

• Mesleğin eğitim süresi 2 yıldır. • Eğitimin 1. yılında; Fizik, anatomi, Fizyoloji, Nöroloji,

Eletroensefalografi, Tıbbi Terminoloji, Bilgisayar Teknolojileri Kullanımı, Nöro-anatomi, Meslek Etiği, Yabancı Dil, Türkçe, Atatürk İlkeleri ve İnkılap tarihi,

• 2. yılda; Farmakoloji, Tıp Elektroniği, Uyku Polisomnografi EMG, Uyarılma Potansiyelleri, Elektroensefalografi lll ve lV, Akademik Danışmanlık, Yabancı Dil dersleri verilmektedir

Elektronörofizyoloji teknikeri

• Günde 8 saat ve haftada toplam 40 saat süreyle EEG, Uyarma Potansiyelleri, EMG ve Uyku Laboratuarları olan kliniklerde yaz uygulaması vardır.

• Eğitimini başarı ile tamamlayanlara “Elektronörofizyoloji” ön lisans diploması ve “Sağlık Teknikeri (Elektronörofizyoloji Teknikeri)” unvanı verilir.

•

Üniversite Adı Yüksekokul Programın Adı Puan TürüGenel Kontenjan

Minimum Puanı

Afyon Kocatepe Atatürk Sağ. MYO Elektronörofizyoloji YGS-1 20 441,75800

18 Mart Üni. Çanakkale Sağ. HMYO Elektronörofizyoloji YGS-1 20 396,64000

İstanbul Medipol Sağlık Hiz. MYO Elektronörofizyoloji (Tam Burslu) YGS-1 2 323,95100

Üsküdar Üni. Sağlık Hiz. MYO Elektronörofizyoloji (Tam Burslu) YGS-1 6 270,08800

Üsküdar Üni. Sağlık Hiz. MYO Elektronörofizyoloji (%50 Burslu) YGS-1 18 226,92150

Üsküdar Üni. Sağlık Hiz. MYO Elektronörofizyoloji (%25 Burslu) YGS-1 6 211,05850

Üsküdar Üni. Sağlık Hiz. MYO Elektronörofizyoloji YGS-1 30 191,76300

İstanbul Medipol Sağlık Hiz. MYO Elektronörofizyoloji (%50 Burslu) YGS-1 10 154,94500

Erciyes Üni. Halil B. Sağ. Hiz. MYO Elektronörofizyoloji YGS-1 16 137,47400

Toplam Kontenjan 2012 yılı için Yıllık 128 kişi

Eğitimin standardizasyonu• Temel eğitim durumu ne olmalıdır ?

• En az lise mezunu olmak• Uyku teknisyeni olmak için ne kadar süre ile ek eğitim gerekir

• Minimum 6 ay ???• Bu ek eğitim nerede ve hangi şartlarda uygulanmalıdır

• Akredite edilmiş merkezler• Sınav, ölçme ve değerlendirme nasıl yapılmalıdır

• Teorik ve pratik sınav

Teşekkürler