สรุปผลการประชุม

คณะกรรมาธกิารการศึกษา สภาผู้แทนราษฎร ครั้งที่ ๔๘

วันพุธที่ ๓๑ ตุลาคม ๒๕๕๕ ณ ห้องประชมุคณะกรรมาธิการ หมายเลข ๓๖๐๑ ชั้น ๖ อาคารรัฐสภา ๓

--------------------- เรื่องพิจารณา

เรื่องร้องเรียน เก่ียวกับการปฏิบัติหน้าที่โดยมิชอบของอธิการบดีมหาวิทยาลัยขอนแก่น กรณีการใช้อํานาจที่ขาดธรรมาภิบาลและละเมิดต่อศักด์ิศรีความเป็นมนุษย์ภายในมหาวิทยาลัยขอนแก่น ประเด็นการพิจารณา

๑. ข้อมูล ข้อเท็จจริงเกี่ยวกับการร้องเรียนของนายกิตติบดี ใยพูล เกี่ยวกับการปฏิบัติหน้าที่โดยมิชอบของอธิการบดีมหาวิทยาลัยขอนแก่น กรณีการใช้อํานาจที่ขาดธรรมาภิบาลและละเมิดต่อศักด์ิศรีความเป็นมนุษย์ภายในมหาวิทยาลัยขอนแก่น ในประเด็นการสรรหาคณบดีคณะนิติศาสตร์ การตัดโอนย้าย ผู้ร้องเรียนไปสังกัดหน่วยงานอื่น การห้ามกลุ่มผู้ร้องเรียนเข้าบริเวณพื้นที่คณะนิติศาสตร์ และประเด็นอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง

๒. ข้อคิดเห็นและข้อเสนอแนะเกี่ยวกับเรื่องดังกล่าว

สรุปมติ/ผลการประชุม บุคคลและหน่วยงานต่าง ๆ ได้ช้ีแจงและตอบข้อซักถาม โดยสรุปดังนี้ นายกิตติบดี ใยพูล ผู้ร้องเรียน

ได้รับการแต่งต้ังเป็นรักษาการคณบดี นับต้ังแต่ก่อต้ังคณะนิติศาสตร์ จนถึงวาระการสรรหาอธิการบดีคณะนิติศาสตร์ เมื่อเดือนธันวาคม ๒๕๕๓ กรรมการสรรหาคณบดีคณะนิติศาสตร์ ได้เสนอชื่อ ให้เป็นผู้สมควรได้รับการพิจารณาแต่งต้ังให้ดํารงตําแหน่งคณบดีคณะนิติศาสตร์ แต่ปรากฏว่ามีผู้สมัครเข้ารับการสรรหาเป็นคณบดีได้ร้องเรียนต่อมหาวิทยาลัย โดยกล่าวหาว่าเป็นเจ้าพนักงานปฏิบัติหน้าที่โดยมิชอบและได้ย่ืนฟ้องเป็นคดีอาญาต่อศาลจังหวัดขอนแก่น สภามหาวิทยาลัยจึงมีมติให้แต่งต้ัง เป็นรักษาการคณบดี คณะนิติศาสตร์ ภายหลังเมื่อครบ ๖ เดือน กรรมการสรรหาฯ ได้เสนอต่อที่ประชุมสภามหาวิทยาลัยว่าคณะกรรมการไม่สามารถประเมินผลการปฏิบัติงานของผู้รักษาการคณบดีคณะนิติศาสตร์ได้ เนื่องจากข้อมูล ที่ได้รับเพื่อประกอบการพิจารณาประเมินผลมีไม่เพียงพอ ขาดความชัดเจน สภามหาวิทยาลัยจึงได้แต่งต้ัง รองศาสตราจารย์รังสรรค์ เนียมสนิท รองอธิการบดีฝ่ายแผนและพัฒนาบุคลากร เป็นผู้รักษาการคณบดี คณะนิติศาสตร์ ตนจึงเห็นว่ากระบวนการขั้นตอนในการออกคําสั่งและมติที่ประชุมที่มีผลให้ผู้ร้องเรียน ไม่ได้รับการแต่งต้ังเป็นคณบดีคณะนิติศาสตร์ เป็นการกระทําที่ไม่ถูกต้องตามกฎหมาย หรือไม่ถูกต้องตามรูปแบบขั้นตอนหรือวิธีการอันเป็นสาระสําคัญ และไม่สุจริตมีลักษณะเป็นการเลือกปฏิบัติที่ไม่เป็นธรรม เป็นการใช้อํานาจที่ขาดธรรมาภิบาลและละเมิดต่อศักด์ิศรีความเป็นมนุษย์ภายในมหาวิทยาลัยขอนแก่น

- ๒ -

อธิการบดีมหาวิทยาลัยขอนแก่น ได้มีประกาศคําสั่ งต่าง ๆ ที่ เกี่ยวข้อง โดยสรุปว่า

การตัดโอนย้ายบุคลากรไปสังกัดหน่วยงานอื่น และหรือย้ายไปปฏิบัติงานประจําหน่วยงานอื่นโดยมีคําสั่งห้ามเข้าพ้ืนที่บริเวณคณะนิติศาสตร์ ดังนั้น จึงได้ดําเนินการเข้าร้องเรียนต่อคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ เพื่อให้ตรวจสอบการใช้อํานาจที่ขาดธรรมาภิบาลและละเมิดต่อศักด์ิศรีความเป็นมนุษย์ ซึ่งคณะกรรมการสิทธิฯ ได้รายงานผลการตรวจสอบ สรุปว่า สถาบันการศึกษาระดับสูงต้องเป็นต้นแบบวัฒนธรรมประชาธิปไตย และการใช้อํานาจตัดโอนของอธิการบดีเป็นการใช้อํานาจโดยไม่เป็นธรรม และตนได้ย่ืนฟ้องศาลจังหวัดขอนแก่น ในความผิดต่อตําแหน่งหน้าที่ราชการซึ่งปัจจุบันอยู่ระหว่างไต่สวนมูลฟ้อง รองศาสตราจารย์กิตติชัย ไตรรัตนศิริชัย อธิการบดีมหาวิทยาลัยขอนแก่น

ภายหลังเมื่อผู้ร้องเรียนพ้นจากตําแหน่งรักษาการคณบดีคณะนิติศาสตร์ สภามหาวิทยาลัย มีมติให้คณะกรรมการตรวจสอบประจํามหาวิทยาลัยเป็นผู้ตรวจสอบการปฏิบัติงานภายในคณะนิติศาสตร์และเสนอให้สภามหาวิทยาลัยทราบ สรุปได้ว่า มีประเด็นปัญหาอยู่หลายประการ ซึ่งสภามหาวิทยาลัยมีข้อคิดเห็น ให้ปรับปรุงแก้ไข และให้ตรวจสอบการบริหารจัดการให้เป็นไปตามระเบียบ รวมทั้งดําเนินการตั้งกรรมการสอบสวนทางวินยักับบุคลากรที่เกี่ยวข้องซึ่งรวมตัวผู้ร้องเรียนด้วย ปัจจุบันคณะกรรมการสอบสวนได้ดําเนินการเสร็จสิ้นแล้ว และได้เสนอรายงานผลการสอบสวนเข้าที่ประชุมคณะกรรมการบริหารงานบุคคลประจํามหาวิทยาลัย และที่ประชุมมีมติเห็นชอบตามรายงานการสอบสวน โดยเห็นว่าการกระทําของผู้ร้องเรียน เป็นการกระทําความผิดฐานไม่ปฏิบัติตามกฎหมาย ระเบียบ และแบบแผนของทางราชการ อันเป็นเหตุ ให้เกิดความเสียหายแก่ทางราชการ จึงมีมติให้ลงโทษทางวินัยโดยลดขั้นเงินเดือนร้อยละ ๕ หลังจากนั้น ผู้ร้องเรียน ได้อุทธรณ์คําสั่งลงโทษทางวินัยต่อประธานคณะกรรมการอุทธรณ์ร้องทุกข์และพิทักษ์ระบบคุณธรรมประจํามหาวิทยาลัยซึ่งปัจจุบันอยู่ระหว่างการพิจารณา

กรณีที่ผู้ร้องเรียนได้ร้องเรียนว่ามีการติดประกาศภาพถ่ายของผู้ร้องเรียนนั้น มหาวิทยาลัย จึงได้แต่งต้ังคณะกรรมการสอบหาข้อเท็จจริงกรณีดังกล่าว และขณะนี้อยู่ระหว่างขั้นตอนการพิจารณา สรุปสํานวนสอบสวน ซึ่งขอยืนยันว่ามหาวิทยาลัยมิได้ดําเนินการติดประกาศภาพถ่ายดังกล่าว

คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติได้แจ้งผลการพิจารณาเรื่องร้องเรียนมายังมหาวิทยาลัย เรื่อง ขอให้ตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชนด้านสิทธิพลเมือง และสิทธิทางการเมือง กรณีการใช้อํานาจ ที่ละเมิดต่อศักด์ิศรีความเป็นมนุษย์ภายในมหาวิทยาลัยขอนแก่น โดยมีความเห็นและข้อเสนอแนะเป็น แนวทางการแก้ไขปัญหาแก่กลุ่มผู้ร้องเรียน มหาวิทยาลัยได้ให้ความร่วมมือและดําเนินการตามความเห็น และข้อเสนอแนะของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติแล้ว และมีบางส่วนที่อยู่ระหว่างการดําเนินการ รองศาสตราจารย์รังสรรค์ เนียมสนิท รองอธิการบดีฝ่ายแผนและพัฒนาบุคลากร มหาวิทยาลัยขอนแก่น

กรณีการสรรหาคณบดีคณะนิติศาสตร์ คณะกรรมการสรรหาได้ดําเนินการเสนอชื่อผู้ที่มีความเหมาะสม แต่ผู้ที่มี อํานาจแต่งตั้ ง คือ สภามหาวิทยาลัย ดังนั้น มหาวิทยาลัยจึงไม่มีส่วนเกี่ยวข้อง และกระบวนการดําเนินการสรรหาคณบดี เป็นไปโดยชอบด้วยกฎหมายและอํานาจหน้าที่ตามพระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยขอนแก่น พ.ศ. ๒๕๔๑ กรณีการตัดโอนอัตราพนักงานและบุคลากรนั้น เนื่องจากผู้ร้องเรียน เป็นพนักงานมหาวิทยาลัย ดังนั้น จึงต้องทําสัญญาจ้าง ซึ่งในสัญญาจ้างที่ผู้ร้องเรียนได้ลงชื่อรับทราบนั้นได้ระบุไว้ชัดเจนว่ามหาวิทยาลัยสามารถโอนย้ายผู้ร้องเรียนได้ ดังนั้น อธิการบดีก็มีอํานาจย้ายบุคคลดังกล่าวได้ตามระเบียบบริหารมหาวิทยาลัย

- ๓ -

กรณีที่ผู้ร้องเรียนได้ร้องไปยังคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติว่าผู้บริหารมหาวิทยาลัย ใช้อํานาจหน้าที่โดยมิชอบ ละเมิดสิทธิความเป็นมนุษย์ โดยการห้ามเข้าบริเวณคณะนิติศาสตร์นั้น เนื่องจากช่วงเวลาดังกล่าวผู้บริหารคณะนิติศาสตร์ ต้องรวบรวมเอกสารสําคัญต่าง ๆ เพื่อการตรวจสอบและ การเตรียมการตรวจประเมินคุณภาพการศึกษาของสํานักงานรับรองมาตรฐานและประเมินคุณภาพการศึกษา (องค์การมหาชน) (สมศ.) จึงเป็นมาตรการห้ามผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับข้อมูลและเอกสารหลักฐานโดยตรงเข้าไปบริเวณคณะนิติศาสตร์ แต่คําสั่งดังกล่าวมิได้เป็นคําสั่งห้ามเด็ดขาด ดังนั้น ถ้ามีความจําเป็นต้องเข้าไป ก็ให้ขออนุญาต และปัจจุบันได้ยกเลิกคําสั่งดังกล่าวไปแล้ว นายบุญชัย อ้องแสนคํา นิติกรชํานาญการ มหาวิทยาลัยขอนแก่น

สืบเนื่องจากได้พบการกระทําความผิดของผู้ร้องเรียน ใน ๒ เรื่อง ได้แก่ ๑) ทําสัญญาเช่ารถยนต์ ไม่เป็นไปตามระเบียบของทางราชการ และผู้ร้องเรียน ไม่มีอํานาจในการอนุมัติให้ดําเนินการจัดซื้อจัดหาพัสดุในครั้งนี้ตามระเบียบมหาวิทยาลัยขอนแก่น ๒) ผู้ร้องเรียนได้อนุมัติให้มีการจ่ายเงินโดยไม่เป็นไปตามระเบียบ หรือไม่มีระเบียบรับรองในรายการต่าง ๆ เป็นเหตุให้ทางราชการได้รับความเสียหาย จากการกระทําดังกล่าว ในฐานะรักษาการคณบดีคณะนิติศาสตร์ จึงควรที่จะดําเนินการวางระเบียบหลักเกณฑ์ในเรื่องต่าง ๆ ของคณะ เพื่อให้พัฒนาก้าวหน้าภายใต้หลักเกณฑ์ตามกฎหมายและระเบียบแบบแผนต่าง ๆ ของทางราชการ ตลอดจนรักษามาตรฐานคุณภาพทางวิชาการและสร้างการยอมรับให้กับสังคม คณะกรรมการบริหารงานบุคคลประจํามหาวิทยาลัย จึงมีมติว่าการกระทําของผู้ร้องเรียน เป็นการกระทําที่ผิดวินัยอย่างไม่ร้ายแรง สมควรให้ลงโทษลดขั้นเงินเดือน ๕% นายขจร จิตสุขุมมงคล ทีป่รึกษาด้านระบบริหาร สาํนกังานคณะกรรมการการอุดมศึกษา ประเด็นปัญหาดังกล่าวสืบเนื่องมาจากเกิดปัญหาการแต่งต้ังคณบดีคณะนิติศาสตร์ จนเป็นเหตุให้ เกิดประเด็นปัญหาอื่น ๆ ตามมานั้น เ ป็นที่น่ าสั ง เกตว่าสภามหาวิทยาลัยไม่มีการแต่ง ต้ังผู้ที่ มี ความเหมาะสมเป็นคณบดีคณะนิติศาสตร์เป็นเวลานาน โดยเพียงแต่ต้ังรักษาการคณบดี และกรณีการร้องเรียนของผู้ร้องเรียนนั้น ถ้าเห็นว่าการดําเนินการต่าง ๆ และการมีคําสั่งของผู้บริหารมหาวิทยาลัยได้ดําเนินการ ไปโดยไม่ชอบธรรม กฎหมายก็ได้เปิดช่องให้ดําเนินการอุทธรณ์ร้องทุกข์ได้ตามระเบียบของมหาวิทยาลัย ข้อคิดเห็นและข้อเสนอแนะของคณะกรรมาธิการ ๑. ผู้บริหารของมหาวิทยาลัยต้องปฏิบัติหน้าที่โดยตระหนักถึงหลักธรรมาภิบาล ๒. การที่กรรมการสรรหาได้เสนอชื่อนายกิตติบดี ใยพูล ในครั้งแรกและได้รับการแต่งต้ังจากสภามหาวิทยาลัย เป็น รักษาการคณบดีคณะนิติศาสตร์ และเมื่อครบกําหนดระยะเวลา ๖ เดือน ได้มีการสรรหารักษาการคณบดีคนใหม่นั้น แต่คณะกรรมการสรรหากลับไม่เสนอชื่อนายกิตติบดี ดังนั้น หลักเกณฑ์และเหตุผลในการเสนอชื่อของคณะกรรมการสรรหา ทั้ง ๒ ครั้ง เป็นอย่างไร ๓. กรณีถ้าคณะกรรมการตรวจสอบข้อเท็จจริงได้ดําเนินการตรวจสอบและถ้าพบว่านายกิตติบดี ได้กระทําความผิดอย่างอื่นอีกก็ต้องดําเนินการตามกระบวนการทางกฎหมายต่อไป ๔. สํานักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา (สกอ.) ได้รับเรื่องร้องเรียนในประเด็นการขัดแย้งด้านอํานาจหน้าที่ระหว่างผู้บริหารมหาวิทยาลัยกับบุคลากรของมหาวิทยาลัย ดังนั้น จึงเป็นหน้าที่ของ สกอ. ที่ ต้องหาแนวทางและต้องดําเนินการในการทําความเข้าใจให้แก่ผู้บริหารมหาวิทยาลัยและบุคลากร ของมหาวิทยาลัยให้รับรู้ถึงอํานาจหน้าที่ของตนได้อย่างชัดเจน

--------------------------------------------------

สิรินทรา/ร่าง สุดาพร/พิมพ์