vai trò của cơ trong bệnh lí loãng xương · • tương lai bệnh lí loãng xương và...
TRANSCRIPT
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
Vai trò của cơ trong bệnh lí
loãng xương
Professor Tuan V. Nguyen
Osteoporosis and Bone Biology Research
Garvan Institute of Medical Research
Sydney – Australia
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
Cơ và xương
• Câu chuyện cây cầu gãy
• Cơ và xương
• Sarcopenia (thiếu cơ)
• Tương lai bệnh lí loãng xương và vai trò của cơ
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
Chuyện cây cầu gị gãy
• 1/8/2007: cầu trên liên lộ 35W Minneapolis (MN) bị
gãy trong lúc lưu lượng giao thông cao điểm
• Cục an toàn giao thông điều tra
• 9/2008: báo cáo của Cục “The bridge buckled
because its load exceeded the strength of its
structure”
• Sức tải > sức mạnh và cơ cấu
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
Tại sao xương gãy
• Câu hỏi có thể học từ cây cầu bị gãy
• “Bone fractured when the load on a bone exceeds
its strength”
• Chúng ta chưa nói đến structure!
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
Xương
• “Thiết kế” để bảo vệ các cơ phận quan trọng, nhưng
phải nhẹ và dẽo để vận động
• Khi sinh có ~300 xương, 25 tuổi: 206 xương
• Xương là cơ phận phức tạp (và là … “thùng rác”)
• Xương sản xuất tế bào máu, trữ chất khoáng,
chuyển hoá calcium và … năng lượng!
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
Fragility fracture – gãy xương
• Fragility fracture – gãy do té ngã khi đứng, hoặc va
chạm một lực nhẹ
• Cơ chế: khi sức tải quá sức chịu đựng của xương
(quá tải)
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
Định nghĩa loãng xương
• Trước 1993: bị fragility fracture = loãng xương
• 1994: WHO và chỉ số T (so với giá trị tham chiếu
tuổi 20-30)
• 2001: NIH định nghĩa loãng xương là do sức mạnh
của xương bị suy giảm
Sức mạnh (bone strength) = mật độ xương + chất lượng
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
Xương và cơ
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
Mật độ xương (bone mineral density)
• Đo bằng máy DXA
• Xương đùi và xương cột sống (gram / cm2)
• Phản ảnh sức mạnh của xương
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
Mật độ xương phản ảnh sức mạnh xương
http://www.tswj.com/2012/
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
Mật độ xương và “failure load”
Huber MB, et al. Radiology 2008
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
Chất lượng ?
• Khó đo lường!
• Siêu âm?
• Marker chu chuyển xương?
• Cấu trúc hình học, hình thể (hip axis length)
• Lâm sàng: tiền sử gãy xương (chất lượng thấp)
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
Vai trò của cơ
• Muscle strength – sức mạnh cơ
• Muscle mass – lượng cơ
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
Lượng cơ (musle mass)
• Có thể đo bằng DXA
• Appendicular skeletal
muscle mass = lean mass
xương tay + xương cân
• Skeletal muscle index =
skeletal muscle mass /
chiều cao bình phương
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
Sức mạnh của cơ (muscle strength)
• Hand grip
• Quadriceps strength
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
Lượng cơ và tuổi
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
Mất thăng bằng cơ thể (postural instability)
Không gãy xương Gãy cổ xương đùi
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
Risk factors for hip fracture after adjustment for FNBMD and sex
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
Yếu tố nguy cơ gãy xương
Hip fracture incidence (per 1000 person-years)
stratified by femoral neck bone mineral density T-
scores and number of risk factors. Nguyen ND, et
al. J Bone Miner Res 2005;20:1921-28
Ten-year risk of any fracture by BMD and number
of risk factors. Kung AWC, et al. J Bone Miner Res
2007;22:1080-1087
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
Sarcopenia – thiếu cơ
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
Sarcopenia là gì?
Sarx (flex)
penia (loss)
Sarcopenia (loss of muscle
mass)
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
Định nghĩa cổ điển (RN Baumgartner)
• Skeletal muscle mass index (SMI): lean mass
chân và tay
• Appendicular skeletal muscle index (ASI) = SMI /
chiều cao
ASI = SMI / m2
• 2 SD dưới giá trị tham chiếu (18 – 40)
Baumgartner RN et al, Am J Epidem 1998;147:755‐763
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
Định nghĩa cổ điển (RN Baumgartner)
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
Định nghĩa Âu châu
• European Working Group on Sarcopenia in Older People (EWGSOP)
– European Geriatric Medicine Society
– European Society for Clinical Nutrition & Metabolism
– International Association of Gerontology & Geriatrics – European
Region
– International Association of Nutrition & Aging
• Rationale:
– Need to recognize sarcopenia as a geriatric syndrome
– Lack of broadly accepted clinical definition, consensus diagnostic
criteria or ICD‐9 codes or treatment guidelines
Cruz‐Jentoft et al. Age & Ageing. 2010;1‐12.doi:10.1093/ageing/afq034
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
Định nghĩa Âu châu
A geriatric syndrome characterized by progressive and
generalized loss of skeletal muscle mass and strength
with a risk of adverse outcomes such as physical
disability, poor quality of life and death
Cruz‐Jentoft et al. Age & Ageing. 2010 Jul;39:412‐23
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
Định nghĩa Âu châu
• Định nghĩa dựa vào tiêu chí 1 (cộng với tiêu chí 2 hay tiêu
chí 3)
1 Low muscle mass (giảm lượng cơ)
2 Low muscle strength (giảm lực cơ)
3 Low physical performance (giảm vận động thể lực)
Cruz‐Jentoft a et al, AgeAgeing 2010 Jul;39:412‐23
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
Biến đổi sức mạnh cơ theo tuổi
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
CT Image from the BLSA (all women BMI 30-32)
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
Tỉ lệ thiếu cơ
<70 yr 70 – 74 yr 75 – 79 yr 80+ yr
Morley et al. J Lab Clin Med 2001
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
Mối liên quan giữa cơ và xương
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
Hệ quả của thiếu cơ
• Giảm chức năng vận động
• Té ngã
• Tử vong
• Loãng xương và gãy xương
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
Lean mass > fat mass
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
Vai trò của genes
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
Cơ và bệnh lí loãng xương
• Xương, sức mạnh và lương cơ giảm theo tuổi
• Tần số thiếu cơ trong cộng đồng (~15%)
• Giảm lượng cơ giảm mật độ xương
• Giảm sức mạnh cơ tăng nguy cơ gãy xương
• Thiếu cơ giảm mật độ xương tăng nguy cơ
gãy xương (?)
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
Tương lai của cơ trong loãng xương
• Cần nhiều nghiên cứu
• Vai trò của cơ trong tiên lượng tình trạng suy giảm mật
độ xương và gãy xương
• Genes nào xác định cơ + cơ chế ảnh hưởng
• Định nghĩa sarcopenia dựa vào tiêu chí lâm sàng?
• Sarcopenia là một bệnh ?
Strong Bone Asia Conference – Bangkok July 5-7, 2012
Cảm tạ
• Novartis
• Hội Loãng xương TPHCM
• Dr. Nguyen D. Nguyen
• Australian National Health and Medical Research
Council