vai trÒ thuỐc chẸn beta trong ĐiỀu trỊ suy tim mẠn:...
TRANSCRIPT
VAI TRÒ THUỐC CHẸN BETA
TRONG ĐIỀU TRỊ SUY TIM
MẠN: CẬP NHẬT 2015
PGS. TS. Phạm Nguyễn Vinh
Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch
Bệnh viện Tim Tâm Đức
Viện Tim Tp. HCM
Vai trò thuốc chẹn beta trong dt suy tim man: cn 2015
Tiến triển của điều trị suy tim trong thập
kỷ vừa qua
• Huyết động, thần kinh hormone, tái cấu trúc
• Lợi tiểu, tăng co cơ tim (huyết động)
• Dãn mạch: Hydralazine/ ISDN; UCMC; chẹn thụ thể AGII
• Thần kinh hormone: UCMC, chẹn thụ thể AGII, đối kháng
aldosterone, chẹn bêta
• Tái cấu trúc: UCMC, chẹn bêta, tạo nhịp 2 buồng thất, phẫu thuật
• Statins, Sacubitril + Valsartan (Entresto®)
• Tim nhân tạo; Ghép tim
2
Vai trò thuốc chẹn beta trong dt suy tim man: cn 2015
Tác động trên tim của thuốc chẹn bêta
TL : Opie LH. Drug for the Heart. Elsevier Saunders 2005, 6th ed p.6
3
Vai trò thuốc chẹn beta trong dt suy tim man: cn 2015
Khía cạnh sinh lý bệnh của sử dụng
chẹn bêta trong điều trị suy tim mạn
4
Vai trò thuốc chẹn beta trong dt suy tim man: cn 2015
Hậu quả thần kinh nội tiết của suy tim mạn
5
Giao cảm: hoạt hóa
trước hệ renin –
angiotensin/ suy tim
mạn
TL: Silke B. Beta-blokade in CHF: pathological considerations. Eur. H. J (2006); 8 (Suppl C): C13 – C18
Vai trò thuốc chẹn beta trong dt suy tim man: cn 2015
Tương quan giữa nồng độ norepinephrine huyết tương
với sống còn/ 106 b/n suy tim nặng vừa đến nặng
6
TL: Cohn JN et al. N Engl J Med 1984; 311: 819 - 823
Vai trò thuốc chẹn beta trong dt suy tim man: cn 2015
Trình tự các nghiên cứu đặt nền móng cho sử
dụng chẹn bêta/ suy tim mạn
7
TL: Funck-Brentano C. Beta-blokade in CHF: from contraindication to indication. Eur. H. J (2006) – 8 (Suppl C): C19 – C27
Vai trò thuốc chẹn beta trong dt suy tim man: cn 2015
Nghiên cứu phân tích tổng hợp về hiệu
quả của chẹn bêta/ suy tim mạn • Shibata et al: 14 nghiên cứu, giảm 34% tử vong và nhập viện
8
TL: Shibata MC et al. Eur J Heart Fail 2001; 3:351 - 357
Vai trò thuốc chẹn beta trong dt suy tim man: cn 2015
Chẹn beta trong điều trị suy tim:
cần thiết giúp cải thiện sống còn
9
Vai trò thuốc chẹn beta trong dt suy tim man: cn 2015
Mục tiêu điều trị suy tim
• Giảm tử vong
• Cải thiện triệu chứng, chất lượng cuộc sống, tăng
khả năng gắng sức, giảm số lần nhập viện
• Phòng ngừa tăng tổn thương cơ tim; giảm tái cấu
trúc cơ tim
10
Vai trò thuốc chẹn beta trong dt suy tim man: cn 2015
Các biện pháp điều trị/giai đoạn của suy tim
TL: Jessup M, Brozena S. N Engl J Med 348: 2007, 2003
11
Vai trò thuốc chẹn beta trong dt suy tim man: cn 2015
Chẹn bêta/ suy tim tâm thu
(Loại I, MCC: A)
• Tất cả bệnh nhân có PXTM ≤ 40%, NYHA II →IV
• Đã được dùng liều đầy đủ UCMC hoặc chẹn thụ thể AG II ± đối kháng
aldoslerone
• Lâm sàng đang ổn định
• Không bị:
– Suyễn
– Blốc NT II,III, hội chứng suy nút xoang, nhịp xoang chậm (< 50/phút)
12
Vai trò thuốc chẹn beta trong dt suy tim man: cn 2015
Cách sử dụng chẹn bêta/ suy tim tâm thu
• Khởi đầu liều thấp
– Bisoprolol 1,25 mg/ngày; carvedilol 3.125 – 6.25 2 lần/ngày;
metoprolol CR/XL 12.5- 25 mg/ngày; nebivolol 1.25 mg/ngày
– Bắt đầu trước xuất hiện
• Tăng liều mỗi 2-4 tuần hoặc lâu hơn
• Liều mục tiêu: bisoprolol 10 mg/ngày, carvedilol 25-50 mg 2
lần/ngày, metoprolol CR/XL 200 mg/ngày; nebivolol 10 mg/ngày
13
Vai trò thuốc chẹn beta trong dt suy tim man: cn 2015
Các nghiên cứu chứng minh hiệu quả của
chẹn bêta / suy tim tâm thu
• CIBIS II (bisoprolol), COPERNICUS
(carvedilol), MERIT- HF (metoprolol CR/XL)
• SENIORS ( nebivolol)
• COMET (carvedilol)
14
Vai trò thuốc chẹn beta trong dt suy tim man: cn 2015
Phương thức sử dụng thích hợp chẹn bêta/
suy tim mạn nặng
• Các nghiên cứu CHF –CIBIS II, MERIT-HF,
COPERNICUS: liều khởi đầu rất thấp
• Bí quyết sử dụng thành công chẹn bêta/ suy tim
mạn: “start low and go slow”
15
Vai trò thuốc chẹn beta trong dt suy tim man: cn 2015
Hiệu quả cao của chẹn bêta/ suy tim mạn:
tại sao còn ít sử dụng
Nghiên cứu IMPROVEMENT*, nghiên cứu EURO
HEART FAILURE SURVEY (EURO – HF)**
Chỉ 34 – 37%b/n suy tim mạn được sử dụng chẹn bêta.
B/n > 75 tuổi: < 20% được dùng chẹn bêta
TL:* Cleland JG et al. Lancet 2002; 360: 1631 – 1639
** Komajda M et al. Eur Heart J 2003; 24: 464 - 474
16
Vai trò thuốc chẹn beta trong dt suy tim man: cn 2015
Nghiên cứu SENIORS
• Nghiên cứu hiệu quả của Nebivolol trên bệnh nhân cao
tuổi bị suy tim
• Mù đôi, đa trung tâm, có so sánh với placebo, quốc tế
• 2135 b/n: tuổi trung bình 76.1
• PXTM ≤ 35%
• Theo dõi: trung bình 21 tháng
17
Flather MD, et al. Eur Heart J 2005; 26: 215-25
Vai trò thuốc chẹn beta trong dt suy tim man: cn 2015
Tiêu chí nghiên cứu SENIORS
Tiêu chí chính
Tử vong chung kết hợp nhập viện vì tim mạch
Nhập viện vì NMCT, CĐTNKOĐ, suy tim nặng hơn, đột quỵ, thiếu máu
não thoáng qua, loạn nhịp tim, ngưng tim, biến cố huyết khối thuyên tắc,
bóc tách ĐMC, thủ thuật can thiệp hoặc ngoại khoa.
Tiêu chí phụ
Tử vong mọi nguyên nhân, nhập viện vì lý do tim mạch, tử vong do tim
mạch, đột tử nhập viện vì mọi nguyên nhân.
Khả năng đi bộ 6 phút hoặc độ NYHA
An toàn
18
Flather MD, et al. Eur Heart J 2005; 26: 215-25
Vai trò thuốc chẹn beta trong dt suy tim man: cn 2015
Kết quả n/c SENIORS: tử vong mọi nguyên nhân
hoặc nhập viện do tim mạch
19
Flather MD, et al. Eur Heart J 2005; 26: 215-25
Vai trò thuốc chẹn beta trong dt suy tim man: cn 2015
Kết quả phân tích dưới nhóm (b/n < 75.2 tuổi và PXTM ≤ 35%)
20
Vai trò thuốc chẹn beta trong dt suy tim man: cn 2015
21
Các thuốc được
chứng minh
kéo dài đời
sống b/n suy
tim tâm thu
mạn hoặc sau
NMCT
• TL: McMurray JJV et al. Euro. H. Journal (2012); 33: 1787-1847
Vai trò thuốc chẹn beta trong dt suy tim man: cn 2015
22
• TL: McMurray JJV et al. Euro. H. Journal (2012); 33: 1787-1847
Khuyến cáo kiểm soát tần số thất/ b/n rung
nhĩ suy tim NYHA II-IV Khuyến cáo Loại MCC
Bước 1: chẹn beta
Hàng đầu vì có thêm ưu điểm giảm tử vong và nhập
viện vì suy tim
I A
Biện pháp khác của bước I
Digoxin nếu b/n không dùng được chẹn beta II B
Amiodarone nếu b/n không dùng được chẹn beta hay
digoxin
IIb C
Hủy nút nhĩ thất kèm tạo nhịp, nếu b/n không dùng
được cả 3 thuốc
IIIb C
Bước 2: Digoxin
Digoxin giúp kiểm soát tần số thất ở b/n kiểm soát
bằng chẹn beta không đủ
II B
Vai trò thuốc chẹn beta trong dt suy tim man: cn 2015
23
Khuyến cáo của Hội Tim Mạch/ Hội Trường
Đại học Hoa Kỳ năm 2013 về xử trí suy tim
Vai trò thuốc chẹn beta trong dt suy tim man: cn 2015
Hiệu quả điều trị thuốc GĐC của suy tim tâm thu
dựa trên các nghiên cứu phân phối ngẫu nhiên
24
TL: Yancy CW et al. 2013 ACCF/AHA Guideline for the Mangement of Heart Failure. DOI: 10.1016/j.jacc.2013.05.019
Vai trò thuốc chẹn beta trong dt suy tim man: cn 2015
Đột tử do tim (sudden cardiac death):
một thách thức lớn trong điều trị
bệnh nhân suy tim mạn
25
Vai trò thuốc chẹn beta trong dt suy tim man: cn 2015
Định nghĩa đột tử do tim (SCD)
• SCD: mất tri giác, dẫn đến tử vong trong
vòng 1 giờ từ khởi đầu triệu chứng, do
nguyên nhân tim
26
Vai trò thuốc chẹn beta trong dt suy tim man: cn 2015
Tần suất và nguy cơ đột tử do tim
• SCD: 50% tử vong tim mạch tại các nước phát triển*
• Hoa Kỳ: 400 000 SCD/năm
• Hầu hết SCD: do loạn nhịp (rung thất), xảy ra ngoài BV**
• Nguy cơ SCD: gấp 6-8 lần/ b/n suy tim mạn.
TL: * Zipes DP et al. Circulation 1998; 98:2334 – 2351
** de Vreede – Swagemakers JJ et al. J Am Coll Cardiol 1997; 30: 1500 - 1505
27
Vai trò thuốc chẹn beta trong dt suy tim man: cn 2015
Tần suất SCD thay đổi theo độ NYHA
và chức năng thất trái
28
TL: * MERIT-HF Study Group. Lancet 1999; 353: 2001 - 2009
** Cleland JGF et al. Heart Fail Rev. 2002; 7: 229 - 242
Vai trò thuốc chẹn beta trong dt suy tim man: cn 2015
Hiệu quả của chẹn bêta trên đột tử do tim/
b/n suy tim mạn
Nghiên cứu AVID* (b/n suy tim nguy cơ SCD cao): chẹn
bêta giảm tử vong 53% (p=0.018)
Nghiên cứu Levine và c/s**: trong vòng 5 năm, số lần sốc
điện b/n đặt ICD có dùng chẹn bêta thấp hơn nhóm không
chẹn bêta
TL: * Exmer DV et al. J Am Coll Cardiol 1999; 34: 325 – 333
**Levine JA et al. Circulation 1991;81: 558 - 566
29
Vai trò thuốc chẹn beta trong dt suy tim man: cn 2015
Chẹn bêta giảm đột tử do tim/ b/n sau
NMCT
• Nhiều nghiên cứu: chẹn bêta giảm SCD 28 – 37% so
với 3 – 26% ở b/n dùng UCMC
• Nghiên cứu gộp (31 n/c): chẹn bêta giảm tái NMCT
(một nguy cơ SCD) 28%
TL: Vanoli E et al. What does the future hold for the management of chronic heart
failure? Eur. H. J Suppl (2006); 8: C51 – C57
30
Vai trò thuốc chẹn beta trong dt suy tim man: cn 2015
Cơ chế giảm đột tử của chẹn bêta
• Qua trung gian thụ thể bêta 1
• Tăng hoạt giao cảm/ suy tim mạn: giảm thụ thể bêta 1
• Hiệu quả tỷ lệ thụ thể bêta 1 và bêta 2 giảm, thụ thể
alpha => tăng rung thất
31
Vai trò thuốc chẹn beta trong dt suy tim man: cn 2015
Kết luận • Vai trò thiết yếu của chẹn beta do suy tim mạn
• Hiệu quả trên n/c: metoprolol succinate, carvedilol,
bisoprolol, nebivolol
• Cách sử dụng: rất quan trọng
• Khuyến cáo Châu Âu 2012, khuyến cáo ACC/AHA (Mỹ)
2013: chẹn beta giảm tử vong mạnh hơn RAAS.
32