van tweeluik naar driehoeken
DESCRIPTION
Van tweeluik naar driehoeken Versterking van interne checks and balances bij semipublieke organisaties WRR rapport nr 91. 1. Aanleiding. Reeks ontsporingen in semipublieke sector Vestia , Amarantis , Meavita , etc. Politiek-bestuurlijke reactie - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
1
Van tweeluik naar driehoeken
Versterking van interne checks and balances bij semipublieke
organisaties
WRR rapport nr 91
Aanleiding
Reeks ontsporingen in semipublieke sector• Vestia, Amarantis, Meavita, etc.
Politiek-bestuurlijke reactie• nadruk op externe controle en aansprakelijkheid• weinig aandacht voor interne weerwerk
• als intern niet op orde is, komt extern te laat 2
Context
• vervolg op Cie Halsema (‘tegenkracht organiseren’)
• complement WRR rapport over extern toezicht
• kortlopend traject• literatuurstudies, gesprekken
3
Centrale boodschap
Semipublieke organisaties moeten en kunnen hun interne checks and balances beter organiseren
4
Semipublieke organisaties
5
Interne check & balances
• vormen van tegenspraak en weerwerk
• binnen de instellingen
6
TRANSFORMATIES
Ontzuiling en ‘verstichting’• leden verdwenen uit beeld
Schaalvergroting en professionalisering• leken raakten uit beeld
Hybridisering (two-tier model)• ‘publieke aandeelhouders’ niet in beeld
7
Knelpunten
Probleem• omvang, complexiteit, risico’s zijn groter• aantal ‘ogen’ dat meekijkt niet meegegroeid
Risico’s• borging van financiële stabiliteit• verankering maatschappelijke meerwaarde
8
Oplossingsrichtingen
• collegiaal bestuur
• versterking raad van toezicht
• door inschakeling van ‘derde partijen’
9
Afwegingskader
• Weerwerk, niet meer papierwerk
• Werkzaam: effectieve tegenmacht
• Werkbaar: geen verlamming10
Collegiaal bestuur
11
Tweeluik
12
Tweeluik kwetsbaar
Informatievoorziening RvT• complexiteit, tijdigheid• sterk afhankelijk van RvB
Borging maatschappelijke belangen• beperkte maatschappelijke legitimiteit
Beschikbaarheid• zorgen over krappe markt publieke toezichthouders
13
Van tweeluik naar driehoeken
14
Rol derde partijen
Scherp houden RvB en RvT
• financiën en kwaliteit werkprocessen
• maatschappelijke legitimiteit en meerwaarde
15
Wie kan derde partij zijn?
Rapport bespreekt een aantal opties
• financiële stabiliteit – maatschappelijke meerwaarde• lichte – zware vormen• binnen – buiten bestaande structuren
• variaties mogelijk• combinaties mogelijk• Aan RvT en RvB om keuze te maken
16
Opties
17
Opties
18
Maatschappelijke belanghebbenden
Lichte vormen• maatschappelijke adviesraden, cliëntenraden• consultatie en advies RvB en RvT
Zwaardere vormen• raad maatschappelijke belanghebbenden• inlichtingenplicht en enquêterecht• instemmingsrecht strategisch beleid
19
Opties: vereniging
20
Ledenraden
Nieuwe stijl• professioneel secretariaat• enquêterecht• professionele auditcommissies• strategische beslissingen
21
Opties: vennootschap
22
Aanbevelingen RvT en RvB
• Zorg voor een robuuste vormgeving van de interne checks and balances
• Leg hierover publieke verantwoording af, onder meer in het jaarverslag
23
Aanbevelingen branche
• Stimuleer de ontwikkeling van ‘best practices’, bijvoorbeeld door ‘Handvestgroep intern weerwerk’
• Leg criteria voor interne checks and balances vast in branchecodes en visiteer leden daarop
24
Aanbevelingen extern toezicht
• Neem criteria voor effectieve en passende interne checks and balances op in het toezichtkader
• Beoordeel instellingen daarop
25
Aanbevelingen kabinet
• Ontwikkel als zelfregulering te weinig resultaat oplevert een ‘good governance’-kader
• Met daarin basisnormen voor de interne governance binnen de semipublieke sector
26