veidislod 3 tbl 2011
DESCRIPTION
Efni þessa 3.tölublaðs VEIÐISLÓÐAR er margvíslegt að venju, en lesendur munu kannski taka eftir því að ljósmyndun er nokkur þungamiðja. Það stafar af því að við erum sammála Einari Fal Ingólfssyni ljósmyndara, sem skrifar pistil hér í blaðið, þess efnis að myndavél sé nú nánast ófrávíkjanlegur fylgihlutur hvers veiðimanns, hvort heldur er til að skrá minnistæða fiska, atvik og/eða íslenska náttúru í öllu sínu sumarveldi. Annars erum við að upplifa athyglisvert sumar núna, veiðin tók seint við sér, en hefur glæðst upp á síðkastið. Við sjáum hvað setur með það, en það verða alltaf góðar stundir á bökkum vatnanna hvort sem fiskur er að rokveiðast eða ekki.TRANSCRIPT
tímarit um sportveiði og tengt efni
3. 2011
VEIÐISLÓÐ
Infinity
SÍÐUMÚLI 8 - SÍMI 568 8410
NÝJA NORSKA STÓRFISKASTÖNGIN FRÁ HENRIK MORTENSEN
frá ritstjórn
www.veidikortid.is
35 vatnasvæði aðeins kr. 6000
Ertu búinn að fá þér Veiðikortið?
00000
Komiði sælir lesendur góðir og bestu þakkir fyrir frábærar undirtektir. Heimsóknir og lestur þessa blaðs hefur farið fram úr okkar björtustu vonum. Við reynum að halda áfram á líkri braut með þó þeim vinkli að næsta blað sé betra en það síðasta o.s.frv. Efni þessa 3.tölublaðs VEIÐISLÓÐAR er margvíslegt að venju, en lesendur munu
kannski taka eftir því að ljósmyndun er nokkur þungamiðja. Það stafar af því að við erum
sammála Einari Fal Ingólfssyni ljósmyndara, sem skrifar pistil hér í blaðið, þess efnis að
myndavél sé nú nánast ófrávíkjanlegur fylgihlutur hvers veiðimanns, hvort heldur er til
að skrá minnistæða fiska, atvik og/eða íslenska náttúru í öllu sínu sumarveldi. Annars
erum við að upplifa athyglisvert sumar núna, veiðin tók seint við sér, en hefur glæðst upp
á síðkastið. Við sjáum hvað setur með það, en það verða alltaf góðar stundir á bökkum
vatnanna hvort sem fiskur er að rokveiðast eða ekki.
Við erum með netfang, [email protected] og þangað skuluð þið endilega senda
ábendingar og hugmyndir.
Guðmundur Guðjónsson, ritstjóriHeimir Óskarsson, útlit og umbrot
Jón Eyfjörð Friðriksson, greinaskrif.
6 Stiklað á stóru Samantekt frá opnunm laxveiðiáa í júlímánuði.
10 Veiðistaðurinn Reykjadalsá í Reykjadal í Suður Þingeyjarsýslu, ásamt Eyvindarlæk.
20 Veiðistaðurinn Straumarnir í Hvítá eru ein-hver magnaðasti laxveiði-staður landsins..
26 Fluguboxið Við rifjum upp eina sem heillaði laxinn í gamla daga. Vulturine Blue Elver!
30 Fluguboxið Sigurður Héðinn hefur lengi lúrt á nokkrum eðal leynivopnum.
38 Ljósmyndun Myndavélar ættu að teljast til grunnbúnaðar stanga-veiðimanna.
40 Vöðluskór Lárus Gunnsteinsson heldur áfram að leiða okkur á góða staði um eðli og viðhald búnaðar.
42 Viðtal Veiðiheimur, þar sem fisk-arnir synda. Þrjú ungmenni, Einar Guðnason, Rut Val-geirsdóttir og Börkur Smári Kristinsson hafa stofnað fluguveiðiskóla.
52 Útivist Guðmundur Ingi Hauksson leiðir okkur inn í undraheim köfunar, heim þyngdarleysis og þrívíddar.
62 Fjölskylduveiði Meðalfellsvatn hefur allt til brunns að bera.
66 Fjölskylduveiði Baulárvallavatn heillar þá sem þangað koma til veiða.
70 Ljósmyndun Örn Óskarsson hefur um árabil verið heillaður af Veiðivötnum á Landmanna-afrétti.
86 Strandveiði Reynir Friðriksson veiðir háf á sunnlensku söndunum og skellir þeim á grillið!
90 Einu sinni var Hér rifjar Jóhannes Kristjánsson á Akureyri upp ótrúlegar uppákomur af bökkum Laxár í Aðaldal.
94 Villibráðareldhúsið Hér er lauflétt silungaupp-skrift sem við fengum frá hörkukokki.
96 Lífríkið Við ræðum við Jóhann Óla Hilmarsson fuglaljósmynd-ara sem var að endurútgefa Fuglavísinn.
100 Veiðisagan Jón Eyfjörð Friðriksson leiðir okkur inn í heim óbyggðaveiða. Að fara á heiðar með flugustöng, góðan búnað, plan og gps tæki er veiðiskapur sem heillar marga.
104 Græjur og fleira Hér kennir ýmissa grasa að venju. Byrjar á frásögn af skemmtilegri veiðistaða-getraun Veiðihornsins, sagt frá „flík“ sem fæst í Vesturröst sem er bakpoki og veiðivesti í senn, sagt frá sérhannaðri veiðitösku sem gæti leyst af hólmi hefð-bundnu veiðivestin, fæst líka í Vesturröst. Þá er sagt frá risaflugubar Veiðihorns-ins og sýnd nokkur sýnis-horn af þeim kokteilum sem þar er að finna ...
efnið
stiklað á STÓRU
6 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
Björn K.Rúnarsson með hrikalegan stórlax úr Vatnsdalsá.
7
Segja má að sunnanlands og vestan hafi sumarið loksins haldið innreið sína í júlí. Norðan heiða og austan hélt áfram að vera rysjótt vor með stöku góðum dögum innan um. Laxinn lét bíða eftir sér víðast hvar, þó ekki á Norðaustur- og Austur- landi. Annars staðar fór laxveiðin afar hægt af stað og var beinlínis slök víða. Stórlax hélt veiðinni uppi, en við stórstrauminn um miðjan júlí varð afgerandi breyting. Lax fór að ganga, mikið af því smálax.
flokkurstiklað á stóru
Sumir voru farnir á taugum, en aðrir sögðu eðlilegt að gefa laxinum 1-2 vikur miðað við meðal árferði til að skila sér. Þegar þetta er ritað, komið fram undir lok júlí, þá virðist sem svo að bjartsýni megi ríkja eitthvað fram eftri sumri. En aðeins tíminn leiðir í ljós hvernig þetta fer.
Á silungaslóðum var veiði furðu góð á kuldasvæðum eins og í Suður Þingeyjarsýslu og á Landmannaafrétti. Þegar leið á júlí var þó kvartað undan slælegri töku í Veiðivötnum vegna þess að fiskur var allur að komast í æti. Það rættist þó úr. Sömuleiðis á Skagaheiði og Arnar-vatnsheiði svo eitthvað sé tínt til. En það væri skrök að segja að þetta hafi verið fínasta veiði. Þetta var hark í kuldatíð, en fór batnandi er leið á mánuðinn. Hvernig sem þetta endar allt saman, þá munu við vertíðarlok margar veiðisögur verða sagðar frá sumrinu 2011. Lítum svo á myndsjá fyrir síðasta mánuðinn...
1 Guðlaug Kristbjörg Kristinsdóttir með glæsilegan 104 cm lax úr Laxá í Aðaldal. Mynd Þorgeir Frímann Óðinsson.
2 Mikið var um stórlaxa í opnun Breiðdalsár. Mynd frá www.strengir.is
3 Stefán Jón Hafstein með 7 punda urriða úr Ónefndavatni í Veiðivötnum.
4 Nils Folmar Jörgensen veiddi 103 cm lax á Hrauni í Laxá í Aðaldal.
5 Lochy Porter veiddi þennan rígvæna urriða í Geirastaðaskurði í Laxá í Mývatnssveit. Mynd Bjarni Höskuldsson.
8 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
Garðar K.Vilhjálmsson með glæsilegan lax í opnun Svartár. Mynd Páll Ketilsson.
Vigfús Orrason með tuttugu pundara í opnun Selár.
Jóhanna Malen veiddi þennan flotta lax í Norðfjarðará.
1
2
4
3
5
10 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
Urriða landað í Stórulaugarpolli.Myndir með þessarri grein tók Einar Falur.
11
Reykjadalsá og Eyvindarlækur
Hér er bæði, magn og gæðiReykjadalsá ásamt Eyvindarlæk í Reykjadal í Suður Þingeyjarsýslu hefur það til brunns að bera sem margan veiðimanninn gleður. Ef að laxinn tekur ekki, þá er hún full af urriða. Sumir fara meira að segja í hana gagngert til að veiða urriða, t.d. franskir þurrflugukarlar sem þyrpast í hana um hásumarið og hverfa frá hyljum ef að laxar ætla að gera sér dælt við flugurnar. Það er því alltaf veiðivon, afburðagóð veiðivon. Og ekki spillir Reykjadalurinn, gróðurinn, fuglalífið og fjölbreytileiki árinnar. Stundum er talað um magn fremur en gæði eða gæði umfram magn. Hér er bæði, magn og gæði.
Aðaldalur sem Laxá í Aðaldal er kennd
við deilist til suðurs í tvo dali, sem heita
Laxárdalur og Reykjadalur. Um dalina
renna Laxá og Reykjadalsá sem samein-
ast stuttu fyrir neðan virkjanirnar sem
loka minni Laxárdals. Sá hluti Reykja-
dalsár sem nær frá Vestmannsvatni
og norður að ósi við Laxá er nefndur
Eyvindarlækur. Benedikt Helgason
leiðsögumaður og veiðimaður er öllum
hnútum kunnur við Reykjuna. Hér er
lýsing hans á ánni og svæðum hennar.
Reykjadalsá á upptök sín að hluta til
í Másvatni upp á Mývatnsheiði en að
hluta til sunnar á heiðunum við rætur
Reykjadals. Alls er veiðisvæði árinnar
um 35 km á lengd og er það veitt með 6
stöngum. Það er því óhætt að segja að
það sé rúmt um veiðimenn og nánast
ómögulegt að fara yfir allt veiðisvæðið
í þriggja daga veiðitúr svo vel sé. Nýtt
veiðihús sem rúmar 8-12 manns var
byggt við ánna árið 2004 og er almennt
mjög vel af því látið.
veiðistaðurinn
1
2
12 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
13
Reykjadalsá og Eyvindarlækur
Stangveiðar hafa verið stundaðar í
Reykjadalsá í marga áratugi. Sennilega
hefur hún náð 1000 löxum þegar best
lét en hefur undanfarin ár verið á bilinu
100-200 laxar. En það er ekki bara
lax sem menn eru á höttunum eftir í
Reykjadalsá. Þar veiðast ár hvert þús-
undir urriða sem gefur ákveðna hug-
mynd um hversu frjósöm áin er. Mikið
af þessum urriða er að sönnu smáfiskur
en urriðar allt að 8 pundum hafa þó
fengist í ánni. Á neðsta svæði árinnar
(svæði 1) þar sem hún er lygnust má
einnig finna nokkuð af bleikju.
Árið 2003 tók Pétur Pétursson ána á
leigu og skyldaði sleppingar á laxi eins
hann gerði í Vatnsdalsá árið 1997. Það
er von manna að með þessu fyrir-
komulagi fái laxastofn árinnar mögu-
leika á að ná fyrri hæðum. Það er rétt að
minna veiðimenn sem halda til veiða
í Reykjadal í fyrsta sinn, á að þar gildir
að létta búnaðinn sinn eins og kostur
er. Stangir fyrir línur 3-5 eiga þarna vel
við og fáir veiðistaðir bera annað en
flotlínu. Þokkalegt kort af ánni má finna
á vefnum www.vatnsdalsa.is.
Veiðisvæði
Það er ákveðin hefð fyrir því að skipta
ánni upp í þrjú veiðisvæði. Svæði 1, nær
frá ósnum við Laxá til norðurs að brú
yfir ánna hjá Ökrum til suðurs. Svæði
2 nær svo upp að ræsi á þjóðvegi 1
innarlega í Reykjadal en þar fyrir ofan
tekur við gil sem tilheyrir svæði 3. Það
svæði endar í fossi ca. 2 km sunnan við
bæinn Stafn, sem blasir við frá þjóðvegi
eitt þegar ekið er upp á heiðina inn úr
dalnum í átt að Mývatni.
Hér á eftir verður farið stuttulega yfir
nokkra af helstu veiðistöðum árinnar en
þessi lýsing er engan veginn tæmandi.
Byrjað verður að lýsa veiðistöðum á
efsta svæðinu (svæði 3) en þaðan verður
áin stikuð í átt að ósnum við Laxá.
Almennt má segja að silungur veiðist
hvar sem er í ánni.
Svæði 3 - Gilið
„Þegar lagt er af stað til veiða í gilinu þá
keyra menn oft upp á Mývatnsheiðina
og svo inn afleggjarann að Víðum og
ganga þaðan annað hvort upp eða niður
gilið. Þá getur það verið skynsamlegt ef
menn hafa tvo bíla til umráða að skilja
annan eftir upp á heiði við Víðar eða
jafnvel hinu megin við ána við bæinn
Stafn og veiða sig niður gilið í áttina að
hinum bílnum eða öfugt allt eftir því
hvað hentar mönnum. Undirritaður
hefur haft það fyrir sið að leggja bílnum
á stæðinu við gömlu brúna á þjóðvegi
eitt og ganga upp gilið. Þá má veiða
ánna andstreymis hvort heldur sem
er að reynt er við lax eða silung. Sama
leið er þá gengin til baka niður gilið að
loknum veiðum en það er allt niður í
móti og til þess að gera auðvelt yfir-
ferðar. Á þennan hátt losnar maður við
að príla upp úr gilinu en á köflum er það
bratt og því þarf að velja uppgöngustaði
af varkárni.
Gilið er mjög spennandi veiðisvæði þar
sem skiptast á grunnar breiður og pollar
þar sem víða er hægt að finna fisk. Þegar
kemur fram á sumarið þá getur áin verið
orðin vatnslítil og óveiðileg en fiskur er
alltaf í verulegu magni á þessu svæði.
Hér hafa Evrópskir þurrfluguveiðimenn
oft sett í ævintýralega veiði og reyndar
er mælt með þeirri veiðiaðferð í Reykja-
dal í litlu vatni. Þegar fljótandi agni er
beitt við þessi skilyrði þá breytist áin
skyndilega í eitt stórt veiðisvæði því
1Dæmigerð mynd fyrir neðsta hluta árinnar áður en hún fellur í Vestmannsvatn, hæg, lygn og djúp....allt fullt af urriða og laxi.
2Rétt ofan við Laugar fellur áin í grunnu gróðursæli gili. Þar er veiðivon í öllum strengjum og pollum.
14 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
veiðistaðurinn
hvergi er hætta á að festa í botni. Þá
kemst maður að því að fiskur liggur á
ótrúlegustu stöðum. Allir speglar fyrir
framan og aftan steina sem standa upp
úr vatninu eru líklegir til að geyma fisk.
Svæði 2-Dalurinn
Efsti veiðstaðurinn sem eitthvað kveður
að er við sjálf svæðamörkin, en það er
hylurinn fyrir neðan ræsið yfir þjóðveg
eitt. Þessi staður lætur lítið yfir sér en
þar getur legið slæðingur af laxi þegar
kemur fram í ágúst. Menn geta valið að
veiða sig annað hvort upp ánna og þá
inn og í gegnum rörið, en þetta er allt
vætt ef ekki er mikið í ánni. Þá er einnig
hægt að fara hefðbundna leið að þessu
og byrja fyrir ofan rörið og veiða sig
þá leiðina í gegn. Hér er hægt að mæla
með stuttum stöngum til þess að hafa
pláss til þess að athafna sig þegar farið
er í gegnum rörið.
Næsti staður sem vert er að reyna er
Bjargstrengur sem er ca. 100 m neðan
við ræsið en staðinn er líka auðvelt að
finna frá þjóðveginum, því hann er beint
fyrir neðan kjarrið sem vex í hlíðinni hjá
eyðibýlinu sem þarna blasir við. Bjargs-
trengur er vandveiddur því straumurinn
í honum hentar illa fyrir flugu sem
kastað er andstreymis. Þegar staðurinn
er hins vegar veiddur forstreymis þá
blasir veiðimaður við fiskinum. Ef sú leið
er valin er hægt að mæla með að menn
haldi sig vel fyrir ofan staðinn og veiði
langt niður fyrir sig.
Um það bil 1 km fyrir neðan Bjargstreng
er frægur staður sem heitir því sérstaka
nafni Syðsta-lág. Það er næsta víst að ef
lax er farinn að ganga upp fyrir Laugar
að þá er lax á þessum stað. Það eru mý-
mörg dæmi þess að menn hafi kastað á
þennan stað heilum og hálfum flugu-
boxum án þess að verða varir einungis
til þess að hlusta á veiðifélagana segja
sögur af því að þeir hafi landað þar fiski
stuttu seinna. Það eru staðir á leiðinni
niður í Fosspollana sem vert er að kasta
á sérstaklega ef gott vatn er í ánni.
Beygjurnar fyrir neðan Syðstu-lág geta
verið stútfullar af urriða en færri sögum
fer þó af laxveiði á þessum stöðum.
Stóri Fosspollur sem er ca. 2 km neðan
við Syðstu-lág er einn af aðal stöðunum
í ánni. Þar má finna lax allt tímabilið
og urriði er þar einnig. Það virðist gilda
einu hvort kastað er í Fosspollinn ofan
frá klöppunum eða frá eyrinni sem lokar
fossbreiðunni. Báðar þessar aðferðir
gefa veiði. Oft liggur fiskur alveg undir
hvítfissinu en þetta á sérstaklega við
þegar lítið vatn er í ánni. Þá er ágætt að
kasta agninu andstreymis upp á klapp-
irnar og draga rólega fram af ef menn
ætla að reyna við þessa fiska. Ekki van-
meta hvaða áhrif kúluhaus af hentugri
þyngd getur haft þarna. Rétt fyrir ofan
Stóra Fosspoll eru staðir sem kallast
Efri Fosspollur og Breiða en fyrir neðan
Stóra Fosspoll er fallegur veiðistaður
sem kallast Bjarghylur. Allir þessir staðir
geyma urriða og stöku lax.
Ullarpollur er ca. 1 km fyrir neðan Foss-
pollana en þetta er stór staður á mæli-
kvarða Reykjadalsár. Til þess að komast
að staðnum þarf að keyra niður tún á
móts við yfirgefna byggingu á austur-
bakka árinnar.
Á leiðinni niður að Laugum má finna
fullt af stöðum sem geyma urriða en lax
er helst að finna í Fjóspolli á móts við
bæinn Hjalla og svo Stórulaugarpolli
spölkorn fyrir neðan Laugar. Á árum
áður þá var Stórulaugarpollur einn af
1 Margir veiðistaða Reykjadalsár eru stórfallegir, eins og þessi rétt neðan við þjóðveginn.
2 Fallegur strengur neðan við Stóra Fosspoll, hér er alltaf urriði og oft lax líka.
1
2
1
16 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
2 3
4
17
Reykjadalsá og Eyvindarlækur
aðalstöðum árinnar. Þó staðurinn sé
vissulega veiðilegur í dag þá virðist hann
vera orðinn það grunnur að hann heldur
illa laxi en áður fyrr var þetta djúpur
dammur. Það veiðast þó yfirleitt ein-
hverjir laxar þarna á hverju sumri og því
vel þess virði að kíkja þangað, þó ekki
væri nema til þess að renna eftir urriða í
strengjunum fyrir ofan veiðistaðinn.
Nokkru fyrir neðan Laugar er að finna
tvo staði sem kallast Illakelda og Hall-
dórshylur. Þarna er áin orðin tiltölulega
lygn og frekar óspennandi til veiða en
af einhverjum ástæðum þá safnast yfir-
leitt á þessa tvo staði mikið magn af laxi
þegar líða tekur á tímabilið. Stundum
er svo mikið af honum að þeir liggja
á öllu svæðinu á milli veiðistaðanna.
Þegar þannig árar þá er líka að hægt
að finna lax á svæðinu fyrir ofan Ill-
ukeldu. Illakelda og Halldórshylur eru
að öllu jöfnu þeir staðir ásamt Stóra
Fosspolli sem gefa flesta laxa ár hvert.
En þessir hyljir henta ekki smekk allra.
Menn annað hvort elska þá eða hata, en
það er engu logið um magnið af fiski á
þessum stöðum. Á þessu svæði er enn
fremur mikið af urriða og oft á skrítnum
stöðum, eins og uppi í harðalandi á
grunnu vatni.
Þegar menn hafa lokið veiðum í Hall-
dórshyl þá er sjálfsagt að eyða nokkrum
köstum í Ármótin þar sem Seljadalsáin
rennur út í Reykjadalsá. Sá hylur gefur
stundum lax en eins má dunda sér
við silungsveiðar á stöðunum þar fyrir
neðan en þar eykst hraðinn á vatninu
á stuttum kafla. Rennsli á fluguna er
flestum að skapi sem hafa eytt tíma við
reyna að gefa flugunni líf í Halldórshyl
og Illukeldu.
Svæði 1-Flatlendið
Svæðið frá Ármótum og niður að
Pálmholti er ekki mikið stundað en
þar er engu að síður töluvert af silungi.
Þessu ræður að einhverju leyti lakara
aðgengi að ánni en víðast annars staðar
en sjálfsagt líka að áin þykir ekki eins
spennandi á þessum hluta vegna þess
hversu straumurinn er hægur.
Við bæinn Pálmholt rétt sunnan við
Vestmannsvatn er að finna nokkra staði
í ánni sem geyma mikið af silungi og
alltaf eitthvað af laxi. Þetta eru staðirnir:
Kúavað, Pálmholtshylur og Mayershorn.
Þar sem rennur út úr Vestmannsvatni
til norðurs er staður sem nefnist Stráka-
bryggja. Þarna er áin lygn en örlítið brot
í straumnum myndar þarna fantagóðan
veiðistað. Lax liggur þarna bæði fyrir
ofan brotið en eins í straumröstinni
fyrir neðan það. Þarna er að öllu jöfnu
líka góð urriðaveiði. Reyndar er tím-
anum ágætlega varið í að veiða sig með
straumflugu niður að næsta stað fyrir
neðan sem heitir Skurðbrot. Sá staður
gefur stundum lax en á leiðinni þangað
er líklegt að þokkalegur veiðimaður setji
í töluvert af silungi.
Í framhaldi af þessu þá rennur áinn í
gegnum tvö vötn á þessu svæði. Þau
heita Sýrnesvatn og Mýrlaugsstaðavatn.
Áin er lítið stunduð í kringum vötnin
og ræður þar mestu erfitt aðgengi, en
það er helst að menn reyni staðina í
kringum brúna á afleggjaranum að
Laxárvirkjun. Fyrir ofan brúnna fellur
áin sitt hvoru megin við hólma. Fyrir
neðan hólmann og að brúnni er oft svo
mikið af urriða að áin hreinlega sýður
þegar fluga er komin á kreik. Oftast
er þetta þó smáfiskur en einn og einn
vænni leynist þar innan um.
1 Kvöldstemning við Eyvindarlæk
2 Í Gilinu.
3 Nettur Reykjuurriði.
4 Nærri Brúarhyl. Dæmigerð fyrir efri hluta árinnar neðan þó við gilið.
18 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
Fyrir neðan brúnna og niður að ósnum
við Laxá minnir áin helst á síki með tak-
mörkuðum straumi. Á vorin er nokkuð
algengt að menn eyði tíma sínum í að
veiða sig niður að Laxá en vegalendin er
kannski rúmur kílómeter. Um þennan
hluta af ánni segja kunnugir að finna
megi væna urriða á vorin.“
Þar með lýkur lýsingu Benedikts á
Reykjadalsá, en hana má einnig finna
á vef leigutakans, www.vatnsdalsa.is .
Ritstjóri vill ekki skilja við ána án þess að
leggja nokkur orð í belg. Ég hef nokkr-
um sinnum veitt í henni í júnímánuði,
stundum mokað upp fiski og farið í að
veiða „viðunandi“. Oft væna fiska í bland
við þá smærri, 2-3 punda og það er
frábær skemmtun með léttum græjum.
Þetta er ein af eftirlætisám undirritaðs
og sums staðar er hún svo falleg að
menn gætu orðið orðlausir. Eins og t.d. í
gilinu ofan við Laugar, þar sem áin fellur
í fossum og flúðum í gegnum og fram
hjá gömlum stíflumannvirkjum. Vörðuð
hvönn og blómskrúði og vænir urr-
iðar tifandi í strengjunum. Eða í gilinu
ofan við þjóðveginn. Eða í Bjargstreng
beint fyrir neðan þjóðveginn, þar sem
skógurinn nánast lafir fram af bjarginu
og virðist einungis eiga eftir að falla
ofan í ána!
veiðistaðurinn
Kastað á uppitöku!
19
Það er ekki tilviljun að Sage flugustangirnar eru þær vinsælustu í úrvalsflokki flugustanga. Að margra mati eru flugustangirnar frá Sage þær bestu á markaðnum. Því mótmælum við ekki. Allar Sage flugustangir eru hannaðar og þróaðar af flugveiðimönnum og framleiddar í Seattle í Bandaríkjunum. Að kasta fyrir fisk og veiða með Sage er einstök upplifun. Allir fluguveiðimenn verða að eiga að minnsta kosti eina Sage stöng.
Allar Sage stangir eru með lífstíðarábyrgð frá framleiðanda!
VINSÆLASTA FLUGUSTÖNGIN. ÞAÐ ER EKKI TILVILJUN
SÍÐUMÚLI 8 - SÍMI 568 8410
Z-AXIS ROD SERIES - Verð 99.990,-Hröð stöng. Kröftug hleðsla sem auðveldar lengdar og nákvæmnisköst.
99 ROD SERIES - Verð 99.990,-Mið-hröð stöng. Djúp hleðsla. Sérhönnuð til að bera þungar flugur og túpur.
VXP ROD SERIES - Verð 74.990,-Mið-hröð stöng. Kraftmikil og fínleg stöng fyrir allar aðstæður.
FLIGHT ROD SERIES - Verð 59.990,-Mið-hröð stöng. Góð alhliða flugustöng.
VANTAGE ROD SERIES - Verð 39.990,-Mið-hröð stöng. Góð byrjendastöng á góðu verði.
1
2 3
4
20 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
21
Straumar
Hér er stundum allt í keng, vakt eftir vakt!Straumarnir eru í Hvítá og eru þar sem Norðurá og
Gljúfurá renna sameiginlega í hana, mynda tæra rönd
sem nær mislangt niður með Hvítá, eftir því hversu mikið
vatn er í ánum sem mynda þetta veiðisvæði.
Þar heitir Straumaklöpp þar sem árnar mætast, mikið dýpi
þar, síðan kemur vík neðan við þessa klöpp og þar úti er
kallað Bugt. Neðst í víkinni er stór steinn á bakkanum
og þar byrjar áin að brotna upp í streng með fallegu
V-laga broti. Þetta er kallað Strenghorn. Þetta er afar stutt
svæði, Bugt og Strenghorn nánast sami veiðistaðurinn
og hér veiðist yfir 90 prósent af Straumalaxinum.
veiðistaðurinn
SVFR er með Straumana á leigu og
þarna er leyft að veiða á tvær stangir.
Leyfunum fylgir aðgangur að einstak-
lega hlýlegu veiðihúsi sem að hluta til
er eitt elsta veiðihús landsins. Það hefur
verið lappað mikið upp á það og byggt
við það, en það heldur gamla útlitinu
og er afar skemmtilegt þar sem það
stendur við gróskumikla skógrækt ör-
skammt frá veiðistaðnum. Við hlið þess
er rúmgott aukahús ef að mannmargar
fjölskyldur vilja leigja daga þarna.
Sumir eru ekki fyrir svona veiðisvæði,
segja að það vanti fjölbreytni, en það
er líka afar heillandi, að rölta niður að á
á tveimur mínútum og rölta svo upp í
kofa í kaffi. Ræsa aldrei bílinn á meðan
veiðitúrinn stendur yfir. Og það má
kannski segja að það vanti fjölbreytni
í veiðistaði í Straumunum. En á móti
kemur, og mörgum þykir það jafna leik-
inn talsvert, að það er enginn skortur á
laxi. Þarna fer allur Norðurár, Gljúfurár
og Þverárlax fram hjá. Líklega stoppar
1 Hér sést aðalveiðisvæðið, Bugt og Strenghorn.
2 Einn dæmigerður úr Straumunum, 5 punda á Snældu!
3 Komið ofan í strenginn neðan við Strenghorn.
4 Veiðihúsið gamla og góða.
Myndir gg og Herdís Ben.
22 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
veiðistaðurinn
Þverárlaxinn ekki, en Norðurárlaxinn
og Gljúfurárlaxinn gerir það. Þarna
er stundum lítið líf að sjá , það gætir
sjávarfalla upp á Straumaklöpp, það
getur því allt orðið bandvitlaust á svip-
stundu ef að laxar koma inn á svæðið.
Heyrst hefur að allur lax sem veiðist
í Straumunum sé lúsugur og það er
eflaust margt til í því.
En veiðisvæðið er vissulega stutt þó það
sé líka langt. Það nær talsvert niðurúr
og þar fyrir neðan eru svokallaðar
Ferjukotseyrar sem Lax-á er með á
leigu. Það er mun lakara svæði, en samt
setja menn oft í fisk þar.
Straumaklöppin sjálf er ekki sérlega
góður veiðistaður. Hyldjúp breiða,
en stundum setja menn þar í lax eða
sjóbirting sem talsvert er af í Straumun-
um. Þetta eru sjálf ármótin og þeir sem
veiða frá Flóðatanga eru mjög hrifnir af
því að veiða hér. Þeir hörðustu ganga
frekar langt, vaða Hvítána langleiðina
að sjálfum skilunum og kasta upp í land
hjá Straumamönnum. Eflaust yrðu oft
árekstrar ef Straumaklöppin væri ekki
jafn slakur veiðistaður Straumamegin
og raun ber vitni.
En um það bil í miðri Bugtinni byrjar
að vera alvöru veiðivon og hún verður
meiri og meiri eftir því sem neðar dreg-
ur. Menn þurfa að vaða þarna aðeins út
til að ná út í skilin og eftir því sem vaðið
er neðar, þoka menn sér smátt og smátt
til lands, uns það er hrein firra annað
en að standa uppi á þurru. Þá er komið
niður undir Strenghornið. Þar er stór
steinn á þurru í vatnsborðinu og út af
og upp af honum eru tökumið...einnig
niður með. Þarna er þetta fallega V-laga
brot. Þetta er skammt frá landi og þarna
er oft haugur af laxi og auðvlet að hitsa
þetta ef menn eru þannig stemmdir.
Þetta er frábær hits-staður. Einnig má
þverkasta og draga fluguna hratt, eða
hafa það gamla hefðbundna þverkastið
með þungri flugu eða sökktaum, eða
bæði. Þá er takan hæg og þung, ella
hröð og geggjuð. Menn bara velja. Allt
agn er leyfilegt í Straumunum, þannig
að sumir hafa gaman að því að vaða út
ofan við miðja bugt, þverkasta maðki
fyrst, en langrenna síðan er neðar
dregur, enda er heitasti veiðistaðurinn
á Strenghorninu mjög nálægt landi.
Spón má reyna þarna en varast ætti að
þrákasta með honum. Nokkur köst í lok
vakta ætti að duga, því laxinn rýkur með
látum í spóninn ef hann er til staðar, ella
styggist hann bara ef menn taka upp á
því að þrákasta.
Straumarnir byrja yfirleitt að gefa vel
þegar lítið er eftir af júní. Það er eins
og tveggja ára júnílaxinn stoppi minna
þarna heldur en smálaxinn sem seinna
kemur. Þó koma oftast skot í júní og
júnímánuður í fyrra, 2010, var frábær,
enda laxinn óvenjulega snemma á
ferðinni. En þó að þorrinn af laxinum
í Straumunum sé smálax, þá er hann
þarna að veiðast á svæði þar sem sjávar-
falla gætir. Hann er grálúsugur og fullur
af orku, ekkert farinn að takast á við
fossa og flúðir. Þetta er örasti nýrenn-
ingur sem að menn komast í tæri við.
Enda er veiðin iðulega ævintýraleg
þegar skilyrðin eru hagstæð.
En menn ættu að nýta sér hversu
afslappaður og einfaldur veiðistaður
Straumarnir eru, líta upp úr ánni af og
til og virða fyrir sér fallegan fjallahring
Borgarfjaðrar og njóta fuglasinfóní-
unnar, sem er óvenjulega fjölskrúðug.
Einhverju sinni taldi ritstjóri nærri 40
tegundir fugla í einni og sömu veiði-
23
Straumar
ferðinni. Þar á meðal voru rjúpa, lómur,
brandugla, brandönd og starri, sem var
með óðal í klettunum við skógræktina.
Eitt skiptið sem ritstjóri veiddi í Straum-
unum verpti brandönd undir verönd
hússins, beint fyrir neðan útidyrnar. Ef
lagst var á pallinn og kíkt á milli spýtna,
mátti sjá kolluna stara reiðilega á móti.
Brandöndin er stór og litskrúðugur fugl
og mjög sérstakt að hún skuli velja sér
svona varpstað. Tvisvar á sólarhring
kom steggurinn gangandi, lét holtið
við húsið skýla sér og gægðist síðan að
húsinu. Það var eins og kollan skynjaði
karlinn, því hún spratt af eggjunum
um leið og hann sást gægjast, smaug
undan pallinum og síðan sást til þeirra
fljúga til hafs. Þau fóru sem sagt tvisvar
út að borða saman á sólarhring þrátt
fyrir verkefnið undir pallinum.
Þá varð þarna eitt sinn mergjaður
atburður sem tengdist einum af vængj-
uðu nágrönnunum. Skólabróðir einn
gamall sagði þessa sögu er hann veiddi
eitt sinn í Straumunum: Í miðdegis-
hléinu sat allt fólkið úti á verönd í góðu
veðri og borðaði hádegismatinn. Stang-
ir voru hér og þar, hallað upp að hús-
veggjum. Ein kaststöng lá upp að vegg
verandarinnar við norðurgafinn og De-
von sem var á línunni, fremur stór og
brúnn, hafði losnað frá lykkjunni sem
hann hafði verið festur við. Þar vingsaði
hann sem sagt. Skyndilega varð uppi
fótur og fit á veröndinni þegar smyrill
kom með miklum fyrirgangi og gerði
harða hríð að Devoninum, renndi sér
hvað eftir annað á hann, sló til hans
með klónum og reyndu að klófesta
hann. Devoninn fór að sveiflast til og frá
Hér er Bugt og Strenghorn. Baula og fleira af fjallahringnum í baksýn.
24 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
veiðistaðurinn
við þessar aðfarir og færðist smyrillinn
bara í aukana og linnti ekki látunum
fyrr en að einhver í hópnum áttaði sig
og greip stöngina áður en ránfuglinn
færi sér að voða. En málinu var ekki þar
með lokið, því smyrillinn var kominn í
slíkan vígahug að hann réðist í staðinn
að veiðimanninum sem hafði gripið
stöngina og enduðu þessi viðskipti með
þeim hætti að veiðimennirnir á verönd-
inni ruddust allir inn í hús með snarvit-
lausan smyrilinn á hælunum!
Öðru sinni sátum við úti á verönd að
kvöldlagi við lok veiðidags og spjöll-
uðum saman. Sumarnóttin nálgaðist,
björt og heillandi. Skyndilega sáum við
hreyfingu innan við tíu metra frá okkur,
beint framundan veiðihúsinu. Rjúpa
laumaðist þar milli þúfna. Síðan ekkert.
Eftir stutta stund gengum við varlega
þangað sem síðast sást til rjúpunnar
og í fyrstu var ekkert að sjá. En það var
vegna þess hversu samlit móanum hún
var. Þarna lá hún á eggjum sínum og
svo gæf að hún hreyfði sig ekki þótt
við krypum tvö við hlið hennar. Næsta
morgun var síðan karrinn í leirbaði ekki
þrjá metra frá mér er ég sat og horfði
yfir Strenghornið. Hvers vegna karrarnir
fara í leirbað skal ósagt látið, en kenning
er til um að þeir séu að reyna að dempa
hvíta litinn sem þeir sitja uppi með og
gerir þá afar sýnilega fálkanum.
En aftur að laxinum, en þó að mest af
laxinum sem veiðist í Straumunum sé
smár, þá var svo ekki hér fyrr á árum
þegar stærri laxar voru fleiri. Þá veiddi
t.d. Garðar heitinn Svavarsson eitt árið
tvo laxa sama daginn sem voru annars
vegar 20 og hins vegar 29 pund. Þegar
Garðar var að kljást við þann stærri var
hann undir lokin kominn eitthvað niður
með á og búinn að vaða út á svarta
sandeyri þar sem hann náði að stranda
laxinum. Tókust þeir þar á kapparnir og
gekk svo mikið á að laxinn jós svörtum
sandi yfir Garðar. Leist áhorfandi
börnum hans ekki betur á gang mála en
svo að þau hlupu grátandi upp í veiði-
hús og sögðu mömmu sinni að laxinn
væri að drepa pabba! Garðar veiddi
fleiri stórlaxa í Straumunum, m.a. 24
og 25 punda, þannig að þá var –öldin
sannarlega önnur
Einn úr Bugtinni.
Meðalveiði: 1.053 laxar á 5-6 stangir á ári, árin 2006-2009
Verð: 14.000-69.000 kr. á hv. stangardag
Fyrirkomulag: 2ja daga „holl“ hádegi til hádegis
Leyfilegt agn: Fluga og maðkur
Gisting: 2ja manna herbergi með uppábúnum rúmum, 12.000 kr. á sólarhring
Tímabil: 18. júlí til 30. september
Laxveiði í einni bestu á landsins!
Norðlingafljót
Jóhannes B. SigmarssonS: 771 6353, [email protected]
Borgarfirði
www.nordlingafljot.com
Meðalveiði: 1.053 laxar á 5-6 stangir á ári, árin 2006-2009
Verð: 14.000-69.000 kr. á hv. stangardag
Fyrirkomulag: 2ja daga „holl“ hádegi til hádegis
Leyfilegt agn: Fluga og maðkur
Gisting: 2ja manna herbergi með uppábúnum rúmum, 12.000 kr. á sólarhring
Tímabil: 18. júlí til 30. september
Laxveiði í einni bestu á landsins!
Norðlingafljót
Jóhannes B. SigmarssonS: 771 6353, [email protected]
Borgarfirði
www.nordlingafljot.com
Vulturine Blue Elver með stuttum væng og löngum. Báðar magnaðar.
26 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
fluguboxið
Ein gömul og góð sem gaman væri að dusta rykið afÞað eru margar laxaflugurnar sem voru og hétu eitt sinn í íslenskum ám, en hafa síðan meira og minna horfið af sviðinu með tilkomu alls konar nútímalegri flugna sem við hirðum ekki um að nefna. Í síðasta tölublaði minntum við á Night Hawk, sem á þó enn sína áhangendur hér á landi. Ef að Vulturine Blue Elver á sér enn vildarvini, þá þekkjum við a.m.k. ekki til þeirra. VBE er þó kyngimögnuð fluga og líklega önnur tveggja sem reyndar hafa verið hér á landi sem áttu að svipa til álalirfa á leið frá Þanghafinu.
Hin flugan var auðvitað Black Sheep
Haraldar Stefánssonar. Og raunar er fátt
skylt með þessum flugum, Vulturine
Blue Elver og Black Sheep, utan að
báðar eru upprunalega hnýttar með
mjög langa vængi.
Þá er langa hvíta gammafjöðrin í væng
VBE sem gefur henni álalirfu-„lúkkið“.
Blái liturinn er að öðru leyti drottnandi í
flugunni sem gefur hafinu vissa skír-
skotun. Blátt í laxaflugum hefur að auki
reynst fádæma vel í íslenskum laxveiði-
ám og þegar langa hvíta röndin bætist
við, þá má heita með ólíkindum að svo
fáir kasti lengur þessari flugu.
Ritstjóri er ekkert gamalmenni, en
samt var farið að fjara unda VBE á
27
mínum yngri árum í laxveiðinni. Fáir
að nota hana, en þó voru algjörir topp-
veiðimenn á borð við látnu meistarana
Garðar H.Svavarsson og Rafn Hafnfjörð
að hvetja mig til að eignast hana og
reyna hana. Hún væri mögnuð fluga og
í hópi eftirlæta þeirra. Garðar gaf mér
meira að segja tvö eintök sem ég tímdi
aldrei að nota í mörg ár. Ein þeirra,
númer 6, gaf mér seinna þrjá laxa í beit
í Eyrarhyl í Gljúfurá í Borgarfirði, en
þegar fjórði laxinn hristi sig af, tók fyrir
tökuna. Flugan sú er ekki hæf til ljós-
myndunar eftir atburðinn, en hér getur
að líta hina og athyglisvert er að hún
er hnýtt með stuttan væng. VBE er að
upplagi „long tail“ fluga. Í Eyrarhylnum
var flugan veidd hægt og djúpt í þessu
tilviki, en virkar án vafa hraðar og ofar.
Garðar og Rafn töluðu alltaf um Vult-
urine Blue Elver, en í flugubiblíu Jóns
Inga Ágústssonar er talað um tvær
nauðalíkar flugur, Elver og Blue Elver.
Segir og að Elver gangi stundum undir
nafninu Blue Elver og Ransome´s Elver,
eftir höfundi sínum Arthur Ransome.
Þetta eru líkar flugur og líklega er Blue
Elver sú sem meistararnir kölluðu
Vulturine Blue Elver. Vulturine höfðar
til gamms sem lagði til hvítu fjaðrirnar í
væng flugunnar. Gammur þessi gerðist
afar sjaldgæfur og allt annað en rétt-
dræpur. Sumir sögðu að hann hefði
dáið út og aðrir að hann hefði farið
tæpt. Jón Ingi segir í bók sinni að hvíta
fjöðrin komi nú úr „gammhænu“.
Það þarf ekki annað en að líta á VBE
til að átta sig á því að þetta er mögnuð
laxafluga, sérstaklega „rétta“ útfærslan
með langa vængnum. Skemmtileg
veiðisaga tengd flugunni er höfð eftir
Rafni heitnum Hafnfjörð í nýlegu tölu-
blaði Áróðs, fréttabréfi Ármanna. Gefum
Rafni orðið:
-Ég veiði minn fyrsta lax í Selá árið 1969
og það var svolítið ævintýri. Gústaf,
Oddur og Vífill höfðu verið þarna í viku
og ekki fengið neinn lax. Vífill kemur
þá og bauð mér að veiða á þeirra svæði.
Við tjölduðum við lítinn læk í túninu á
Leifsstöðum. Frá bænum og tjaldinu var
stutt að labba að Leifsstaðahyl, og þar
kemur hlaupandi Oddur, sonur Vífils,
sem þá var sjö ára. Ég kasta þarna minni
uppáhaldsflugu, Vulturine Blue Elver
númer 6 – og það er lax á í fyrsta kasti.
Ég landa honum og rota. Drengurinn
hoppar af ánægju og við setjumst á
stein og dáumst að laxinum um stund.
„Ætlarðu ekki að kasta aftur?“, spyr
strákurinn. ‚Eg geri það og annar tók
fluguboxið Vulturine Blue Elver
strax. Þá rétti ég drengnum stöngina og
segi: „Þú verður að veiða þennan.“ Þetta
var svo skemmtilegt að ég gleymi því
því aldrei. Strákur tekur við stönginni,
setur á öxlina, snýr frá ánni og hleypur í
átt að bænum, og laxinn fleytti kerling-
ar á ánni og langt upp á land, þar sem
drengurinn kastar sér á hann. Þegar við
höfðum rotað laxinn tók stráksi hann í
fangið og bar heim. Þar tóku fagnandi á
móti honum faðir og afi.“
Og þar sem við erum að rifja upp afrek
gömlu meistaranna með Vulturine Blue
Elver, þá er líka skráð veiðisaga eftir
Garðar H. Svavarsson í bókinni Varstu
að fá ´ann sem kom út árið 1983. Garðar
segir frá atviki úr Flóku í Borgarfirði:
-Daginn eftir fór ég í veiðistað sem
heitir Rangur, og er örskammt fyrir
ofan neðri brúna. Birgir fór í Hundsfoss
að eiga við lax sem hann vissi af þar. En
ég fékk fljótlega fisk í Rang á Vulturine
Blue Elver númer 6, og það gekk alveg
voðalega illa að eiga við hann. Í klukku-
stund gat ég varla haggað honum og
ég hélt lengi vel að hann væri í góðri
aðstöðu á bak við stein eða eitthvað
þvíumlíkt. Það kom á daginn að svo var
ekki og ég gat ekki fundið aðra skýr-
ingu en að straumlagið væri honum
svona óvenjulega hagstætt. Í heila
klukkustund gat ég varla hreyft hann
af fermetranum sínum þótt ég togaði
af öllum kröftum. Svo náði ég honum,
þetta var 17 punda, nýrunninn og alveg
stórfallegur hængur. Stærsti laxinn úr
Flóku það sumar.“
Af þessu má ráða að VBE er sterk
fluga og verðskuldar það ekki að falla
í gleymskunar dá meðal veiðimanna.
Þetta er ein þeirra gömlu flugna sem
ber að halda á lofti.
28 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • maí 2011
29
Laxá í Mývatnssveit og Laxárdal
BESTA URRIÐAVEIÐISVÆÐI Í HEIMI! Veiðileyfin færðu á SVFR.IS
flokkur
Sigurður Héðinn alias Siggi Haugur afhjúpar leynivopnin
Hef farið með þessar flugur eins og
fluguboxið
Sigurður Héðinn heitir einn slyngasti fluguhnýtari og fluguhönnuður
landsins. Sumir þekkja hann líka undir nafninu Siggi Haugur og er hann
þar kenndur við fluguna Haug sem er geysilega veiðin fluga sem hann
hannaði um árið. Það er mikill fengur að því fyrir stangaveiðimenn,
einkum þá sem stunda meira laxveiðina, þegar hann ákveður að sýna
nokkrar magnaðar flugur sem einungis hann sjálfur og nánir vinir hafa
fengið að nota síðustu árin. Þetta eru túpuútgáfa af Haug og síðan
flugurnar Von, Gosi, Hrútur og Skuggi.
Sigurður er með fastsettar skoðanir á
hlutunum og fer aldrei undan í flæm-
ingi með þær. Alltaf talað tæpitungu-
laust og það fyrsta sem hann segir
okkur, í sömu andrá og hann sam-
þykkir að sýna lesendum Veiðislóðar
flugurnar, að hann sé ekkert hrifinn af
því að gera það. Tilfellið sé nefnilega
að margir hnýtarar víla ekki fyrir sér
að brjóta höfundarrétt á kollegum
sínum. Taka sömu fluguna, breyta
henni lítillega og skýra upp á nýtt. Það
sé kannski eðlilegt upp að vissu marki
því margar flugur séu líkar og hnýtarar
margir hverjir sérvitrir. En þegar aug-
ljóslega sé verið að stæla annars hönn-
un, nýtt nafn skjóti upp kollinum og
viðkomandi selji þær flugur sem eigin
hönnun, þá sé nóg komið. En hvað
þessar flugur varðar, jú þetta gæti gerst
með þær, en „ég hef farið með þessar
flugur eins og mannsmorð síðustu
árin, en það er bara kominn tími á að
fleiri fái að sjá þær,“ segir Sigurður og
getur þess einnig að hann sýni aldrei
flugur eða mæli með þeim, nema að
hann sé sjálfur ánægður með þær og
hafi veitt á þær. „Ef ég get ekki veitt á
tilteknar flugur, þá fer ég ekki að mæla
með því aðrir noti þær flugur. Það
er því margt sem hefur farið í rusla-
kistuna, en þessar flugur eiga það þó
sammerkt, að þær hafa verið reyndar
ítrekað og þær veiða, og veiða vel. Þetta
er bara mín fílósófía og ég er ánægður
með hana,“ segir Sigurður.
30 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • maí 2011
mannsmorð
31
Túpu-Haugur
Ef við byrjum á túpuútgáfunni af Haug,
þá hefur hún verið til frá árinu 2000.
Bara ekki til sýnis, nema löxum í til-
teknum ám. Sigurður á 11,2 kg fisk af
Nesveiðunum í Laxá í Aðaldal fyrir níu
árum síðan sem hann veiddi á túpu-
Haug. Það er athyglisvert með Hauginn,
segir Sigurður, að hún var upprunalega
hönnuð sem bjartviðrisfluga, en virkar
þó aldrei betur heldur en í mígandi
rigningu og þungbúnu veðri. Eins og
sjá má af myndinni, þá er flugan for-
áttuveiðileg. Þegar við sátum kvöld-
stund með Sigurði vegna þessa pistils,
þá hafði hann nýverið heyrt frá vini
sínum sem var að ljúka sinni fyrstu vakt
í Straumunum. Hann var með túpu-
Haug og var búinn að landa 9 löxum!
Þannig að já, þær veiða.
31
Ljósmyndir: Heimir Óskarsson
32 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
Von
Von er eina flugan úr smiðju Sigurðar
sem hefur kvenkyns nafn. „Ég ákvað
snemma að skýra allar mínar flugur
karlkyns nöfnum. Fannst bara of mikið
af kvenkyns nöfnum í fluguflórunni.
Vildi jafna þetta aðeins út. Þessi undan-
tekning er þannig til komin að ég
setti hana í samkeppni Krabbameins-
félagsins árið 2006/7 um veiðilegustu
fluguna. Hilmar Hansson vann þá
keppni með Krabbaflugunni, en nafnið
Von skírskotar til krabbameinssjúkra,
að þeir eigi von. Græni liturinn er mjög
mikilvægur í Von og í aðalatriðum er
hún græn útgáfa af Haug. Það er komin
bullandi reynsla á þessa flugu og hún
veiðir gríðarlega vel við vissar aðstæður,
t.d. þegar grænn litarkeimur er á ánum.
Á Von sést annað sérkenni sem loðir við
mínar flugur. Það er rauði hausinn. Mér
fannst mikið til koma spænska flugu-
hnýtingarmeistarans Bella Martinez
sem hnýtti allar sínar flugur með brún-
um haus. Mér finnst hausinn á flug-
unum vera afar mikilvægur og ákvað að
hafa þetta svona.
33
Gosi
Burðarlitir Gosa eru hvítt, silfur og
appelsínugult skegg, auk rauða hauss-
ins. Þessi fluga var hnýtt fyrir mann
sem átti fertugsafmæli árið 2006. Sá átti
forláta Harley Davidson mótorhjól og
litirnir eru hinir sömu og eru í merki
HD framleiðandans. Kappinn ætlaði
síðan að kaupa mikið af flugunni, gerði
það síðan ekki og þá breytti Sigurður
nafni hennar í Gosa. En fyrir hét hún
Harley. Það er sama með Gosa og aðrar
flugur í þessum pistli, það er komin
reynsla á hana og hún er afar gjöful.
34 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
Hrútur
Gult er áberandi í fluguni Hrúti og hún
er einkum gjöful og góð í björtu veðri.
Það er búið að reyna Hrút vandlega eins
og aðrar flugur og hún reynist vel. „Mér
finnst Hrútur skemmtilegt nafn á flugu“,
segir Sigurður!
35
Skuggi
Loks er það Skuggi, sem Sigurður segir
fullum fetum að sé ekkert annað en
hans eigin prívat íslenska útgáfa af
Sunray Shadow. „Ég býst við að þessi
fluga eigi eftir að gera allt vitlaust og
menn spyrji sig og hneykslist á því
hvernig ég vogi mér að senda frá
mér svona flugu. Það eru komnar alls
konar útgáfur af þessari flugu og fullt
af nöfnum. Ef við tökum fyrir upp-
runalegu Sunray Shadow, þá er hún
hönnun Ray Brooks og heitir í raun Sun
Ray, með tveimur orðum. Þegar ég hef
veitt á þessa flugu hef ég gjarnan bókað
með skammstöfun, SRS. Ég er ekkert að
fela hver fyrirmyndin er, þetta er bara
persónuleg útfærsla og Skugganafnið
er skírskotun í Shadow. Auk þess finnst
mér Skuggi vera flott nafn á flugu,“ segir
Sigurður.
36 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
fluguboxið
Fleiri pælingar
Sigurður Héðinn hefur verið leiðsögu-
maður veiðimanna í meira en tuttugu
ár. Hann hefur því marga fjöruna sopið
og er geysilega öflugur veiðimaður.
Hann segir að yfirborðsveiði sé topp-
urinn hjá sér og hafi lengi verið. Hvort
heldur hann „hitsar“, strippar eða veiðir
með öðrum hætti, það er yfirborðs-
takan sem gefur honum mest. Hann
byrjar alltaf með því að hitsa og flugan
er alltaf smá. Með túpum notar hann
helst einkrækjur sem hann vill gjarnan
hafa aðeins sveigðar. Það er skemmtileg
lógík í einkrækjunotkuninni. Það er ekki
einungis að það er auðveldara að sleppa
laxi af einkrækju, ef það á að sleppa yfir-
leitt, heldur er það þannig að þegar lax
grípur einkrækju, en hún festist ekki,
þá verður laxinn fyrir algerri lágmarks
styggð og getur komið aftur og aftur og
gripið fluguna, sem oftar en ekki leiðir
til þess að hann festir sig fyrir rest.
Sigurður notar langa tauma með flotlín-
unni, ekki undir 12 fetum. Hann hefur
þá kóníska, sem auðveldar að þeir rétti
rétt úr sér í kastinu. Sem er lykilatriði,
sérstaklega þegar veitt er í yfirborðinu
við viðkvæmar aðstæður eins og oft eru,
í vatnsleysi, sólskini osfrv.
Flugur Sigurðar eru hugsaðar í „low
water“ stílnum sem var afar vinsæll með
tilkomu hárflugna fyrir einhverjum
áratugum. Þær flugur voru miklu minna
klæddar heldur en gömlu fjaðrabrýnin.
Þetta má sjá á því hversu langt frá
öngulbugnum búkklæðning flugnanna
endar. Nettur hausinn er einnig í þess-
um stíl, en Sigurður segir fluguhausinn
algert lykilatriði, því flugan sem fangar
veiðimanninn fyrst, fangar laxinn síðan
í framhaldinu og fallegur haus á flugu
gefur yfirbragð stílhreinleika sem lokkar
menn til að velja sér viðkomandi flugur.
Loks segir Sigurður að eina vitið sé að
nota Kamasan öngla. „Þeir eru dýrir, en
þeir eru lang flottastir og bestir í þetta,“
látum við vera lokaorð Sigurðar Héðins,
Sigga Haug.
Og ef menn eru að velta fyrir sér hvar
flugur Sigurðar fást, þá hefur Haugur-
inn verið hnýttur af ýmsum og seldur í
búðum víða. Hinar flugurnar, þær sem
hér eru kynntar, eru ekki í veiðibúð-
unum. Menn verða að nálgast þær beint
frá meistaranum sjálfum.
37
Söluvefur sem aldrei sefurBestu verðin - Sértilboð í hverri viku
- fjöldi veiðsvæða um land allt
38 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
ljósmyndun
Myndavélin hluti af grunnbúnaði veiðimannsinsÍ dag er óhætt að segja að myndavél megi teljast til grunnbúnaðar stangveiðimannsins. Ekki bara vegna þess hvað færst hefur í vöxt að veiðimenn sleppi veiddum fiskum, en þá er vitaskuld nauðsynlegt að eiga ljósmynd af aflanum – góða ljósmynd!, heldur eru vandaðar ljósmyndir hluti af góðum minningum um veiðiferðir. Minningum sem gaman er að deila með öðrum.
Ekki er nóg að taka myndavélina með
í veiði ef hún er ekki til taks á bakkanum
þegar fiskinum hefur verið landað;
heyrst hefur af veiðimönnum sem
gleyma vélinni í bílnum eða í veiðihús-
inu þegar draumafiskurinn gefur sig
loksins. Þess vegna er gott að vera með
myndavél sem ekki fer mikið fyrir,
vél sem rennur í vasa á flíspeysu eða
veiðivesti, og er því til alltaf taks þegar
á þarf að halda.
Framboð af myndavélum er mikið,
og kröfur veiðimanna mismiklar, en
grunnkrafan ætti einfaldlega að vera
sú að myndavélin skili af sér skírum
ljósmyndum í fullnægjandi gæðum.
Að mínu mati skila margir símar til að
mynda alls ekki boðlegum myndum,
ekki einu sinni fyrir netupplausn. Sjálfur
kýs ég því raunverulega myndavél – eða
síma sem er líka raunveruleg myndavél.
Veiðimyndir eru nefnilega alls ekki bara
af fiskum, heldur eru þetta myndir af
landslagi og náttúru, myndir af stemn-
ingunni á bakkanum – það nennir
enginn a horfa á myndir sem eru ekki
boðlegar tæknilega. Hvort sem menn
nota sjálfvirkan ham á vélunum eða vilja
stilla þær sjálfir, þá þurfa þeir að kunna á
þau atriði þegar á hólminn er komið. Það
er svekkjandi að klúðra góðu myndefni
vegna þess að menn lærðu ekki á tækin
áður en þeir fóru að nota þau.
Einar Falur Ingólfsson
39
Veiðislóð
Myndavélin hluti af grunnbúnaði veiðimannsins
Hvernig myndavélin er annars, er undir
efnum og aðstæðum veiðimannsins
komið. Vatnsheld eða ekki, stór eða lítil,
með skiptanlegum linsum eða föstum
linsum, það skiptir ekki máli; svo lengi
sem vélin er frambærileg tæknilega þá
er það undir veiðimaninum, eða ljós-
myndaranum, komið hvernig hann
rammar myndir sínar inn og hvort þær
verði vel lukkaðar.
En hvað á þá að hafa í huga? Að mynd-
ramminn sé áhugaverður og allt sé
innan hans sem þar á að vera. Að það
sé líf í myndinni, umhverfið, að fjöll og
á eða vatn sé rammað inn á fallegan
og áhugaverðan hátt. Myndir af veiði-
mönnum að togast á við fiska eru oft
áhugaverðari en myndir af fiskunum
sjálfum, og þá er um að gera að ná því á
mynd þegar kastað er, einbeitingunni,
sveigju stangarinar þegar fiskurinn
hefur tekið, viðbrögðum veiðifélaganna
sem samgleðjast; allt segir þetta söguna.
Auðvitað þarf síðan að mynda fiskana,
og þá þarf að láta veiðimennina halda
fallega á þeim, snúa þeim þannig að þeir
komi sem best út á myndinni, að veiði-
maður og fiskar njóti sín. Og ekki mynda
blóðuga fiska, eða fiska í plasti. Það hefur
enginn áhuga á slíku – þótt aflinn kunni
að bragðast vel þegar heim er komið.
Einar Falur að störfum við Þverá, myndefnið er Gunnar Gíslason og ungur sonur hans með fyrsta laxinn úr ánni 2008. Mynd gg.
vöðluskór
Eitt og annað um hirðingu vöðluskóa
Lárus Gunnsteinsson, einn af okkar fremstu sérfræðingum í vöðlum og hirðingu þeirra og aukahluta, tók sam-an eftirfarandi pistil um vöðluskóna og eins í pistli Lárusar í síðasta blaði um Gore Tex, þá eru hér ýmsir punktar sem mikið gagn era ð fyrir veiðimenn. Svona ekta „gott að vita” efni.
Lárus skrifar: -Skórnir, bæði á vöðlunum
og þeir sem eru notaðir á sokkavöðlur,
eru eilítið vandmeðfarnari en vöðlurnar
sjálfar en þeir þurfa góða umhirðu ef
þeir eiga að endast eitthvað. Svo sem í
leðurskó á alltaf að setja skóspennur og
haldast þeir þá beinir en ekki krump-
aðir. Einnig kiprar leðrið sig þegar það
þornar. Einnig að láta gera við þá áður
en saumar rakna upp svo þeir fyllist ekki
af sandi.
Þá er nauðsynlegt að skoða skóna vel að
innan því ef það eru göt eða slit þá getur
það skaðað vöðlurnar mjög fljótt. Nauð-
synlegt er að þvo skóna mjög vel og oft
því leður springur. Ekki bara við vatnið,
heldur er það skíturinn sem þornar í
mettaða vatninu og harðnar þá leðrið og
springur. Sama gildir um filset gerviefni.
Loks er gott er að skipta um innri sólana
(leppana) annað slagið og hafa með sér
auka reimar.
40 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • maí 2011
Vöðluskór verða að vera traustir og góðir, þægilegir og sterkir og umfram allt þá mega þeir ekki vera orðnir svo slitnir að innan að þeir eyðileggi vöðlusokkana. Þeir nudda neoprenið að vísu smátt og smátt, en séu þeir orðnir úr sér gengnir þá gefur neoprenið eftir mun hraðar og þá er kominn aukinn kostnaður og leiðindi og vosbúð sem geta stafað af lekum vöðlum.
41
Lárus Gunnsteinsson
42 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
43
Þar sem fiskarnir syndaVeiðiheimur, „það sem fiskarnir synda” heitir skemmtilegur
fluguveiðiskóli sem rekinn er af þremur ungmennum.
Skólastjóri er Einar Guðnason en auk hans kenna við
skólann Rut Valgeirsdóttir og Börkur Smári Kristinsson.
Þrátt fyrir ungan aldur, 20 til 22 ára, eru þau þrautreyndir
stangaveiðimenn og er látið afar vel af námskeiðum þeirra,
hvort heldur eru fyrir börn og unglinga eða eldri.
viðtal
44 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
viðtal
Einar sagði í samtali við Veiðislóð að
markmiðið með námskeiðunum væri
að þátttakendur stæðu uppi albúnir til
að veiða á eigin spýtur, hvort heldur
væri í stöðu- eða straumvatni. „Ekk-
ert kemur í staðinn fyrir reynsluna, en
fólk þarf að vita hvert næsta skref er
þegar að vatnsbakka er komið,” segir
Einar. Sem dæmi um hvað felst í hinum
ýmsum námskeiðum Veiðiheims, má
nefna fluguveiði af öllum toga, flugu-
hnýtingar, fluguköst með einhendum
og tvíhendum, ráðgjöf við allan búnað
og veiðigræjur, umhirðu veiðibúnaðar,
öryggi í veiði, lestur á vatni og veiði-
stöðum, frágangur og meðferð afla,
fiskalíffræði, flökun og eldun. Nám-
skeiðin fyrir yngra fólkið miðast við 18
ára aldurinn, en eldra fólkið allt þar fyrir
ofan. Hópurinn hefur aðstöðu í gömlu
hlöðunni við Elliðavatnsbæinn.
En hvernig byrjaði þessi skóli? Einar segir: „Þetta byrjaði á því að ég
var að hjálpa vinahópum, fólki sem ég
þekkti, svona prívat og persónulega.
Tók það í tíma og fór yfir í fluguveiðar.
Ég fann þá að fyrir marga getur verið
erfitt að byrja. Menn þekkja engan og
vita ekki hvernig best er að koma sér af
stað. Þar með var hugmyndin komin og
svo gerðist allt eiginlega fáránlega hratt.
Þetta var í fyrrasumar að við suðum
saman fyrstu námskeiðin, auglýstum
þau á föstudegi og næsta miðvikudag
var þetta farið í gang. Þetta braut ísinn
og fékk fínar viðtökur þannig að við
bættum við námskeiðin og fjölguðum
þeim. Höfðum þau líka fyrir eldri. “
Finnið þið ekki fyrir því að fólki finnst þið helst til ung til að geta kennt öðrum?„Jújú, það hefur örugglega komið ein-
hverjum spánskt fyrir sjónir, en það
kemur fljótt fram að við höfum mikla
reynslu og talsvert vit á því sem við
erum að tala um, þannig að allt slíkt
hverfur um leið. Sjálfur hef ég gædað í
laxveiði í þó nokkur ár og veitt á flugu
frá því að ég var 12-13 ára.”
Segðu okkur meira…. þið eruð líka farin að bjóða með í veiðitúra….„Já, við leggjum þetta þannig upp að
við nefnum dagsetningar og hvert
við ætlum og þeim er frjálst að koma
með sem hafa sótt námskeiðin okkar.
Verða bara að koma sér sjálf, en njóta
leiðsagnar okkar og aðstoðar. Við erum
með ferðir t.d. á Arnarvatnsheiði og
Skagaheiði. Seinna ætlum við svo í lax
og sjóbirting, en þá er fjöldinn takmark-
aður í samræmi við leyfilegan stangar-
fjölda. Þetta hefur mælst vel fyrir og
kemur inn á þetta atriði sem ég nefndi
áðan, að margir byrjendur þekkja eng-
ann sem er að veiða og félagsskapur í
veiði er mikilvægur.”
En meira um þig sem veiðimann?„Foreldrar mínir giftu sig þegar ég var
fimm ára gamall og amma mín gaf mér
þá kaststöng, svo ég yrði ekki útundan
í gjafaflóðinu. Næstu árin var ég að
veiða af klettum og klöppum í sjónum
á Kjalarnesi og fékk oft sjóbirting. Á
unglingsárunum var enginn jafnaldr-
anna að veiða, en ég var alveg heillaður
af þessu öllu saman og fékk flugu-
græjur. Fór með þær í Elliðavatn og allt
fór í hönk og flækju og ég var farinn
heim eftir fimm mínútur! Ég lét það
hins vegar ekki stoppa mig, fór í Þing-
vallavatn þar sem murtan var á alveg
stanslaust og maður fékk tilfinningu
og sjálfstraust. Síðan var það Þjórsá og
Reyðarvatn og svo koll af kolli, reynslan
hlóðst upp. Maður lærði meira og meira
45
Veiðiheimur
og samhliða varð þetta bara skemmti-
legra og skemmtilegra.“
Hvað er skemmtilegast í fluguveiðinni?„Það er öll yfirborðsveiðin. Ég er mikið
í vatnaveiði á vorin og fram á sumarið
og fer síðan í leiðsögumennsku. Síðan
aftur í eigin veiðiskap þegar líður á.
Í silungsveiði er það þurrfluguveiðin
sem er toppurinn. Fyrsti silungurinn
sem ég veiddi á þurrflugu er líklega sá
minnistæðasti, ekki aðeins vegna þess
hvað takan var eftirminnileg heldur líka
vegna þess hversu fallegur fiskurinn
var. Þetta var í Elliðavatni og urriðinn
var ekki stór, varla meira en pundið,
en litamynstrið hans var svo fallegt að
ég hef varla séð annað eins síðan. Aðal
þurrflugan í silunginn er Black Gnat og
stærðin er númer 12. Við köllum hana
El Classico. Í laxveiðinni er það sama
sagan, en þar er það hitsveiðin sem
stendur upp úr. Að sjá fiskinn koma og
taka í yfirborðinu…það er ekkert sem
slær það út. Þess vegan byrja ég alltaf
með léttum búnaði og smáum flugum.
Hitsa first og svo kemur annað á eftir. Ef
það er hægt að fá tökurnar í yfirborðinu
þá verður maður að reyna það first til að
hámarka skemmtunina.”
Einar og Rut eru par, rétt að það
komi fram áður en skoðuð er síðasta
spurningin á Einar. En hún er um
eftirminnilegasta fiskinn sem hann
hefur „veitt”. Gæsalappirnar eru vegna
þess að eftirminnilegasti fiskur Einars
er Maríulax Rutar.
„Sá atburður var ótrúlegur. Hún setti í
laxinn í Seiðkatli í Elliðaánum og þarna
eru flúðir og fossar og laxinn lét sig
vaða niður eftir. Æddi niður úr hverjum
pyttinum af öðrum með okkur á eftir
og það spruttu nokkrar laxar úr hverri
holu á leiðinni. Laxinn kom svo á land
í Stórhyl eftir mikinn eltingarleik. Þetta
var ekki stærsti laxinn, en öll atburðar-
rásin var svo mögnuð, adrenalínið á
fullu….”
Einar segir okkur síðan að lokum að nú
um mitt sumarið séu allir að veiða, en
með síðsumrinu byrji Veiðiheimur aftur
með ný námskeið. Slóðin til þessara
hressu krakka er www.veidiheimur.is
46 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
47
48 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
viðtal
Rut. Þekkt er að konur taka veiðiskap
allt öðrum tökum heldur en karlar og
það er skemmtilegt að ræða veiðiskap
við Rut Valgeirsdóttur. Kannski ekki
holdgervingur íslenskra fluguveiði-
manna, 22 ára fimleikaþjálfari, háskóla-
nemi og kona. En þetta er líka til sem
betur fer og hún er aukinheldur kennari
í fluguveiðiskólanum Veiðiheim. Þar
tekur hún til hendinni á öllum sviðum,
líkt og Einar og Börkur.
„Ég fór í útilegur með fjölskyldunni
þegar ég var bara barn og var að veiða
með flotholti og svoleiðis. Var kannski
sex ára, en ég man ekkert mikið eftir
þessu! En svo hvarf þetta úr lífi mínu
þangað til að ég kynntist Einari.
Hann fór að taka mig fyrir, kenna
mér að veiða, kasta, hnýta og allan
pakkann. Mér finnst ég hafa verið
lengi að ná þessu, að læra köstin og
gera hlutina sómasamlega. En í dag er
ég nokkuð góð í þessu og ég er löngu
komin með veiðidellu. Er vel smituð
af þessu,” segir Rut.
En hvað er skemmtilegast við veiði?„Skemmtilegast? Jah, mér finnst ekkert
sérlega skemmtilegt ef að það veiðist
ekkert. Mér finnst frábært að fara í veiði
og veiða eitthvað. Það er þannig séð
keppnisskap í mér en sannast sagna þá
er þó aðalatriðið líklega útiveran og að
vera að sýsla við þetta samhliða.“
Það segir á vefsíðunni ykkar að þú unir þér best í einhverjum afdal þar sem þú getur kastað þurrflugu að sjóbleikju….er það málið?„Við erum mikið í vatnaveiði á vorin
og fram á sumar og svo erum við í alls
konar tilfallandi veiði. Þetta með þurr-
fluguna og bleikjuna, já það er málið.
Við höfum farið út á Vestfirði og keypt
leyfi beint af bændum í litlum fallegum
afdalaám. Það er sjóbleikja í öllum
þessum sprænum þarna fyrir vestan og
þar höfum við lent í þessum aðstæðum
að geta veitt sjóbleikju á þurrflugu. Ég er
hrifnust af því af því sem ég hef upplifað
í veiði. Það er ótrúlega skemmtilegt.”
Þú ert þá meira fyrir netta veiðiskapinn?„Ég hef mest gaman af því að veiða í
litlar fallegar flugur. Ég vil hafa þær fal-
legar. Ég er ekkert voðalega spennt fyrir
stórum flugum sem er festast í botni
eða eru að flækjast í taumnum. Ég vil
hafa þetta nett og fallegt,” segir Rut Val-
geirsdóttir, fluguveiðikennari.
49
Veiðiheimur
Börkur. Börkur heitir fullu nafni Börkur
Smári Kristinsson og er stúdent sem
er á leið í HÍ. Hann er og frjálsíþrótta-
þjálfari hjá ÍR. Bara rétt ríflega tvítugur.
Saga hans er þessi: „Ég var um 15 ára
þegar ég skráði mig í fluguhnýtingar-
námskeið í grunnskólanum mínum. Ég
hafði fengið flugustöng í fermingar-
gjöf, þannig að áhuginn var fyrir hendi.
Það er skemmst frá að segja að ég féll
alveg fyrir þessu og áður en ég vissi var
ég farinn að hjóla upp í Vífilstaðavatn
á hverju kvöldi. Það er hins vegar líka
skemmst frá að segja að það var ekkert
að ganga upp hjá mér þar, sama hvað
ég reyndi. En ég vissi af Einari, hann
var tveimur árum eldri og hann kom
endrum og sinnum í fluguhnýtinga-
tímana. Hann átti heima stutt frá mér á
þessum tíma og svo kom bara að því að
ég bankaði upp á hjá honum og spurði
hann hvort hann vildi koma að veiða
með mér. Síðan höfum við veitt mikið
saman og ég lærði gríðarlega mikið
af honum. Á þessum tíma missti ég
allan áhuga á því að veiða á neitt nema
flugu,” segir Börkur.
En hver er Börkur sem veiðimaður?„Ég telst líklega alveg púra silungsveiði-
maður. Ég læt það kannski eftir mér
einu sinni á sumri að fara í laxveiði, en
það er þá bara Elliðaárnar í hálfan dag.
Maður er jú bara fátækur námsmaður.
Sennilega er dýrasta veiðileyfi sem ég
hef keypt á silungasvæðið í Miðfjarðará.
En vötnin í nágrenni Reykjavíkur eru
mikilvæg á vorin og framan af sumri.
Síðan fer ég mikið á Arnarvatnsheiðina,
sérstaklega að norðan. Þar er fjöl-
skyldan með ákveðin svæði sem við
höfum fundið með dugnaði og löngum
göngum. Við förum upp eftir og löbb-
um, kannski 20 kílómetra á einum degi.
Þannig finnur maður lítt og ósnortnar
slóðir, það er fátt sem gefur mér meira í
veiði en svoleiðis.”
50 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
viðtal
En einhver skemmtileg augnablik úr veiðinni?„Já, t.d. Maríulaxinn minn. Þá fór ég í
Elliðaárnar með Einari og þetta gekk
eitthvað illa og ég gat ekki sett í fisk. Þá
setti hann maðk í Sjávarfossinn og óðar
var kominn lax á. Hann rétti mér stöng-
ina, ég átti að þreyta þó ég hefði ekki
sett í laxinn. Nema hvað, ég var óvanur
og laxinn var stór, 8-9 punda nýgeng-
inn og hann óð niður alla strengi og
við þurftum að elta hann. Við vorum
komnir undir brýrnar fyrir neðan þegar
við áttuðum okkur á því að við vorum
ekki með háf. Einar var þá kominn út í,
adrenalínið alveg að ganga frá honum
og ég ætlaði að kippa laxinum upp úr.
Einar var þá einmitt búinn að grípa lax-
inn og línan fór í sundur við þessi læti,
laxinn hentist upp á land, en Einar datt
í ána. Ég gleymi því aldrei, augnablik-
unum þegar laxinn var að berjast upp á
bakkanum og Einar að klöngrast upp úr
ánni, þetta var svo magnað moment að
það gleymist aldrei.
Annars er ég bara ungur í þessu og á
margt eftir. Annað atvik get ég nefnt
sem er kannski skemmtilegra þegar
skoðað er í stærra samhengi. Þannig er
mál vexti að fjölskyldan mín fer gjarnan
í langa göngutúra upp á Arnarvatns-
heiði. Ein laxveiðiáin sem þar byrjar
er okkur sérstaklega kær. Þegar ég var
16 ára fórum við upp eftir og ég var
mmmm…hvað getum við sagt, „veiði-
graður” á þeim tíma. Ég æddi á undan
öllum og þegar við fórum að veiða
okkur niður ána, var ég langt á undan
hinum og landaði hverjum 3-4 punda
urriðanum á eftir öðrum. Svo komu
þau á eftir mér og fengu ekki neitt. Ég
var í skýjunum, en þau voru ekki alveg
eins hress. Ég er viss um að margir geta
sagt svipaða sögu. Ég lærði held ég
mikið á þessu, maður á að taka tillit til
annarra veiðimanna og gleðjast yfir afla
annarra. Allt of margir líta á stangaveiði
sem keppni og miða allt við að veiða
sem mest. Þetta er rangt, menn læra að
njóta þessa miklu meira og betur þegar
þeir átta sig á því að þetta snýst ekki um
keppni. Ég hef upplifað það að menn
breytast. Það sem áður snérist um
magn, þá er nú aðalmálið að einn fal-
legur fiskur er bara nóg til að dagurinn
er góður.”
útisvist
52 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
Þetta er allt önnur veröld, veröld þyngdarleysis og þrívíddar“
„
53
Köfun á vaxandi vinsældum að fagna hér á landi. Víða eru hér frábærir köfunarmöguleikar og margir sem læra köfun fyllast þrá að gera og sjá meira og taka upp á því að kafa erlendis. Einn slíkur er Guðmundur Ingi Hauksson. Við mæltum okkur mót við Inga. Okkur langaði til að fræðast um köfun og athuga jafnvel hvort að sportið gæti með einhverjum hætti tengst veiðiskap. Það reyndist að vísu dálítið langsótt, en þó ...
Mynd: Guðmundur Ingi Hauksson
2
3 44
1
5
55
Við báðum Inga fyrst um að útlista fyrir okkur hvernig áhugasamir en þekkingarlausir einstaklingar gætu komið sér af stað í köfun.„Það eru nokkrir aðilar hér á landi sem
halda námskeið og hafa þeir til þess al-
þjóðleg kennsluréttindi. Þetta er sport
sem verður að lærast áður en menn
geta steypt sér í það. Menn byrja á því
að fá sér það sem heitir „open water“
réttindi og fá þá alþjóðlegt skírteini
sem menn geta sýnt alls staðar. Það er
hægt að fara á slík námskeið í flestum
löndum, en mér finnst það sérstaklega
sniðugt að gera það hér á landi. Taka
námskeiðið við þær krefjandi aðstæður
sem hér finnast, frekar en eitthvað
hraðsoðnara á skyndinámskeiðum
í hlýrri löndum. Það getur hljómað
spennandi, menn í sumum tilvikum
hreinlega að kafa í sundskýlunni og í
verra falli þunnum blautbúningi, en
menn græða meira og læra meira á því
að taka námskeiðin hér heima. Það er
vatnskuldinn sem gerir það að verkum
að köfun hér á landi er jafn krefjandi og
raun ber vitni. Hér á landi gætum við
aldrei verið í þunnum blautbúningum.
Hér dugar ekki annað en þykkur þurr-
galli sem hefur svo mikinn flotkraft að
menn verða að þyngja hann með blýi.
Þá erum við komnir með ansi þungan
köfunarbúning.“
En segðu okkur meira frá námskeið-unum...hvað er verið að læra, hversu lengi og hvað kostar þetta?„Við erum að tala um grunnnám-
skeið sem kostar að ég held á bilinu
60 til 70 þúsund í dag. Það er bóklegt
og verklegt nám í þessu og allur bún-
aður er útvegaður ef menn eiga ekki
sinn eiginn. Meðal þess sem kennt er,
má nefna að farið er yfir þær hættur
sem bíða kafara og hvernig eigi að
bera kennsl á þær og varast þær. T.d.
köfunarveikina. Farið yfir hvers ber að
varast. Þá er þrýstingsfræðin mikil-
væg og mönnum er t.d. kennt hvernig
vaxandi dýpt eykur notkun súrefnis.
Súrefnisþörfin t.d. á metersdýpi er 1 at-
hmosphere, en tvöfaldast á 10 metrum,
þrefaldast á 20 metrum og þannig koll
af kolli. Það má segja að köfun niður á
18 metra dýpi er þægileg og afslöppuð.
Sólarljósið er t.d. í lagi og þrýstingurinn
lítill. Fari menn dýpra, eykst þrýstingur
og ljós tapast. Þá geta menn ekki lengur
bara skotið sér úr kafi, heldur þarf
að trappa sig upp eftir lögmáli sem
kennt er og menn geta síðan ástundað
sjálfir með útreikningum á drjúgstórum
köfunartölvuskermi sem festur er við
annan úlnliðinn. Þetta allt og miklu
fleira er í bóklega þættinum. Þar er og
kaflapróf í öllu og síðan lokapróf. Síðan
er verklegi þátturinn. Þá byrja menn í
sundlaug þar sem farið er yfir öll helstu
mál. Annar fasinn er að kafa í bergvatni.
Loks er þriðja þrepið sjóköfun, en þar
eru aðstæðar gerólíkar því sem menn
kynnast annars staðar og iðulega mjög
skert skyggni miðað við bergvatnið.
Lengd námskeiða fer nokkuð eftir
óskum og þörfum þeirra sem taka þátt
hverju sinni.“
Þetta hljómar allt saman dýrt, hvað heldurðu að startpakkinn kosti í dag, þ.e.a.s. námskeiðið og nauðsynlegur búnaður?„Það er með þetta eins og annað, að
það kostar talsvert að byrja. Ég gæti
trúað því að startpakkinn allur gæti
verið 300þúsund krónur, námskeið
og búnaður. Hins vegar er það kostur
við köfun, líkt og t.d. kajakróður, að
eftir startkostnaðinn þá er þetta tiltölu-
lega lítið, öfugt t.d. við stangaveiðina
þar sem startpakkinn getur líka verið
1 Bátarnir eru engin smásmíði, enda eru þeir á sjó í heila viku.
2 Áður en kafað er að skipsflaki er flakið kynnt og sýnt.
4 Guðmundur Ingi.
3 Kominn í gallann.
5 Hoppað í sjóinn.
56 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
útivist
talsvert dýr og síðan þarf að viðhalda
áhugamálinu með veiðileyfum á hverju
sumri, sem sum hver eru líka ansi dýr.
Annars er lang best að leita nákvæmra
upplýsinga hjá þeim aðilum sem kenna
þetta.“
Hvað er það við köfun sem heillar svo mjög?„Þetta er allt önnur veröld, veröld
þyngdarleysis og þrívíddar. Algjör slow
motion veröld. Maður nýtur þess mjög,
en síðan fer maður og kannar meira.
Maður fer t.d. að kafa að næturlagi. Það
er alveg magnað, þá verða t.d. fiskar
hreyfingarlausir þegar maður setur
ljósbjarmann á þá. Þetta hef ég gert og
það er alveg magnað að fara alveg upp
að þeim. Ég hef heyrt af köfurum sem
tóku með sér poka í djúpið og tóku sér
í soðið. Næturköfun býður líka upp á
fleira, ég get t.d. nefnt að kafa ofan í
Silfru á Þingvöllum á heiðskíru stjörnu-
björtu vetrarkvöldi og liggja á 15 metra
dýpi og horfa upp í himininn!
Margir sem læra að kafa á Íslandi vilja
meira eftir því sem sportið grípur
þá meira. Þá er að fara til útlanda og
kafa. Sjálfur hef ég farið til Egypta-
lands nokkrum sinnum og kafað í
Rauðahafið. Þá er farið á stórum bátum
sem eru á sjó í heila viku og farið á
nýjan stað á hverjum degi. Þarna eru
kóralrif um allt og skipsflök út um allt.
Allt er þetta vandlega kortlagt og það
er gífurlega vinsælt og spennandi að
kafa að þessum flökum. Í þeim og í
kring um þau eru sérstök samfélög í
lífríkinu, smáfiskatorfur sem leita sér
skjóls í flökunum og ránfiskar sem elta
þá þangað. Og utan um allt kóralar og
sjávargróður. Ótrúleg litadýrð í dulúð-
legu umhverfi. Einnig þarna er magnað
að kafa að nóttu til. Þarna er t.d. mjög
kræfur ránfiskur sem heitir Lionfish,
ótrvíræður kóngur í ríki sínu, með ban-
eitrað spjót. Hann hefur tekið upp á því
að elta kafara í næturköfun og nýta sér
þegar smáfiskarnir frjósa í ljósbjarm-
anum. Það má segja að menn séu að
mata kvikindið, en þetta er skemmtilegt
samspil manns og fisks.
Síðan er annað sem fljótlega sækir á
menn í köfun og það er ljósmyndun.
Það er ekki hægt annað en að reyna að
fanga þessa furðuveröld og það er mjög
krefjandi að taka góðar myndir í undir-
djúpunum. Náttúrulegir litir hverfa
þegar neðar dregur og á 30 metrum
er ekkert nema blái liturinn eftir. Þá
þarf lýsingu til að ná litunum aftur inn,
en þá lýsast líka upp alls konar agnir í
djúpinu sem gerir þetta tæknilega örð-
ugt, en um leið ótrúlega spennandi og
skemmtilegt. Ljósmyndun með köfun
er líkt og í veiðiskapnum, þ.e.a.s. breytir
venjulegri útivist í útivist með tilgangi.
Síðan má við þetta bæta, að köfun er
einfaldlega skemmtileg viðbót í fríum
fólks erlendis. Hafi það skírteinið, má
nálgast allan búnað og koma sér á
spennandi slóðir.“
Þú nefndir köfun að skipsflökum, það er meira af svoleiðis sérdeildum í köfun ekki satt?„Jú, einmitt. Flakaköfun er mjög vinsæl.
Önnur er hellaköfun, en bæði flaka- og
hellaköfun útheimta meiri varkárni
heldur en almenn opin köfun, því það
er vandasamara að bjarga sér ef eitt-
hvað kemur upp á. Og það sem helst
getur komið uppá er að menn verði
„narkaðir“ eins og það er kallað og er
dregið af narkósis. Þá geta menn orðið
ringlaðir ef þeir fara ekki niður fyrir 18
metrana eftir settum reglum. Að vera
á 10 til 18 metrum er tiltölulega hættu-
Sýnishorn af dulúð og litadýrð undirdjúpanna.Myndir: Guðmundur Ingi Hauksson
57
58 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
Þetta er einstök upplifun og ekki algengt að fá svona vinalega heimsókn í undirdjúpunum.Mynd: Guðmundur Ingi Hauksson
59
60 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
útivist
laust, en þegar niður fyrir það er komið
aukast allar hættur verulega og þá er
nauðsynlegt að menn séu með kollinn
skýrann. Þau slys sem verða í köfun
tengjast narkósis meira og minna.“
Það er alltaf talað um Silfru á Þingvöllum, en hvað með aðra góða staði hér á landi?„Silfra er geysilega vinsæl og er með 99
prósent tærleika. Silfra er auglýst um
heim allann sem einn besti og flott-
asti köfunarstaðurinn í heimi. En það
er víðar hægt að kafa á skemmtilegum
stöðum. Það er t.d. vinsælt að kafa
að El Grillo í Seyðisfirði. Hann liggur
ansi djúpt og fyrir kemur að menn sjá
varla grilla í hann. Svo er líka vinsælt
að kafa niður að Strýtunni í Eyjafirði,
en þar hefur jarðhiti hlaðið upp fallegri
kísilstrýtu. Þá erum við félagarnir alltaf
á leiðinni að kafa í Ísafjarðardjúpi.
Það er allt annar sjór þar heldur en
sunnar með landinu. Þetta er ekki
Golfsstraumssjór heldur Íshafssjór og
tærleikinn er því miklu meiri. Maður
sér vel niður á tuttugu metra dýpi þar
og örugglega frábær skemmtun að
kafa á þeim slóðum. Þá hef ég aðeins
prófað Breiðafjörðinn og þar er enn
ein útfærslan, svokölluð straumköfun.
Algengt að menn vippi sér úr bát á til-
teknum stað og fylgi straumunum. En
það er gott að vera þar með kunnugum
því straumarnir á milli eyjanna geta
verið varasamir. Þeir fara í allar áttir
og niður líka. Það getur verið eins og í
klósetti og þá sogast menn bara niður.
Kunnugleiki er því nauðsynlegur á
þeim bænum.“
Vídeó Inga frá köfun í Silfru á Þingvöllum. Smelltu á myndina og fylgdu slóðinni til að horfa á myndbandið.
Vídeó Inga frá köfun í Rauðahafinu að skipsflaki. Smelltu á myndina og fylgdu slóðinni til að horfa á myndbandið.
VIDEO
VIDEO
Lax-, silungs- og skotveiði
Hrútafjarðará, Breiðdalsá, Jökla,
Tungulækur, Minnivallalækur
og Fögruhlíðará
www.strengir.is
62 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
Hægt að setja í allan kokteilinn í Meðalfellsvatni
fjölskylduveiði
Meðalfellsvatn er mörgum hugleikið.
Það er stutt frá lang fjölmennasta þétt-
býliskjarna landsins á Suðvesturhorn-
inu. Er opið öllum á meðan olnboga-
rými leyfir og er fullt af fiski. Það er ekki
þar með sagt að allir veiði, silungurinn
er dyntóttur á stundum, en svo er alltaf
möguleikinn fyrir hendi að setja í lax
eða sjóbirting. Og ekki spillir að hand-
hafar Veiðikortsins mega bleyta þar
færi.
63
Loftmynd af Meðalfellsvatni. Mynd Einar Falur Ingólfsson.
64 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
fjölskylduveiði Meðalfellsvatn
Meðalfellsvatnið er því frábær kostur
fyrir dag eða dagspart. Það er í Kjós, sem
er eðli málsins samkvæmt, í Kjósarsýslu.
Stæðilegt og fallegt stöðuvatn. Úr því
fellur Bugða sem er allgóð laxveiðiá og
fylgir útleigu Laxár í Kjós sem bugða
fellur í svo til neðst í Laxárdalnum.
Meðalfellsvatn er opnað um leið og
möguleiki er á því, en þó er miðað við
1.apríl. Stundum er æði kuldalegt ennþá
í Kjósinni svo snemma vors og ísinn
jafnvel ekki farinn af vatninu. Hörðustu
kapparnir hafa sést verið að kasta í vakir
frá harðalandi, en lítið veitt. Þegar ísa
leysir gerast hlutirnir hins vegar hratt
og þess má geta að allra síðustu árin
hefur komið í ljós að sjóbirtingur notar
vatnið nokkuð til að hafa vetursetu. Það
kom mönnum dálítið í opna skjöldu, því
Bugða er ekki þekkt fyrir sjóbirtings-
göngur. Laxá er það hins vegar, en þessi
fiskur þarf þá að ganga úr Laxá, um
Bugðu til vatnsins eftir að hrygningar-
tíma lýkur. Kyndugt ferðalag í sjálfu sér,
en staðreyndirnar tala sínu máli...birt-
ingurinn finnst í vatninu á vorin. Hann
getur verið ansi vænn og veiðst hafa
6 til 8 punda fiskar. Oftast eru það þó
þunnir fiskar sem hrygndu haustið áður
og holdafarið eftir því. Þykja slíkir fiskar
ekki heppilegir til átu og sama segir
um hoplaxa sem oft veiðast í vatninu
snemma vors. Þeir eru horaðir og lítt
fýsilegir sem hráefni til manneldis.
Mikið er af smárri bleikju í vatninu.
Eitt sinn var reynt að grysja hana, en
tókst ekki. Mestur slægur fyrir veiði-
menn er þó í urriðanum. Er hann af
ýmsum stærðum, mest rétt innan við
og um pundið en stundum koma stærri
fiskar, 1,5, 2 punda og jafnvel einn og
einn stærri. Þessir fiskar eru að taka
ýmislegt. Maðkur sem liggur úti undir
flotholti getur gefið, einnig spónn.
Fluguveiðimenn veiða líka og nota
ýmist algengar púpur eða straumflugur.
Veiðivon er víða í Meðalfellsvatni. Veiði-
menn standa víða og allir geta veitt.
Þó eru jafnan ákveðnir staðir sem gefa
betur og er það helst þar sem sprænur
renna í vatnið. Tvær slíkar skipta
mestu máli, Sandá og Flekkudalsá og
á myndinni geta menn séð hvar þær
er að finna. Vesturlega að norðanverðu
blasa og stórir steinar við úti í vatninu.
Þeir munu heita Hljóðasteinar og þykir
veiðilegt að kasta að þeim. Stundum,
þegar lax er kominn í vatnið, stekkur
hann mikið með norðurlandinu. Ekki
síst nærri Hljóðasteinum. Ekki er leyfi-
legt að fara nærri ósi Bugðu og eru þar
veiðimörk sem ber að virða. Mikið er
hins vegar af urriða í ofanverðri Bugðu,
en það er önnur saga. Þá er afar vinsælt
hjá mörgum fastagestum vatnsins að
veiða af báti. Kemur þá vel út að draga
spón hægt á eftri bátnum, eða kasta
flugunni. Bátsverjar setja oft í lax og
fræg er saga þegar ónefnd veiðikona sat
á þóftu og dró spón aftan í báti. Þegar
hún eitt sinn kippti spæninum upp
úr vatninu og bjóst til að kasta aftur,
sýndist henni hún sjá silfrað leiftur í
vatnsborðinu þar sem spónninn hafði
skotist upp úr. Sekúndubroti síðar kom
síðan vænn lax svífandi úr djúpinu og
lenti við fætur veiðikonunnar í botni
bátsins. Einn allra feigasti lax landsins,
a.m.k. það árið. Skipti engum togum að
konan var snögg að ganga frá laxinum,
sem reyndist vera heil 14 pund.
Gleraugað • Bláu húsin við Faxafen • 108 Reykjavík • Sími 568 1800 • gleraugad.is
Gleraugað • Bláu húsin við Faxafen • 108 Reykjavík • Sími 568 1800 • gleraugad.is
Sjón er sögu ríkari!
Polarized veiðigleraugumeð gulgrænum litúr ekta gleri
Fánleg í þínum styrkog fleiri litum
66 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
fjölskylduveiði
Baulárvalalvatn er nokkuð djúpt á köflum,
mest mælt dýpi er 47 metrar og víða er
það grængolandi, grunnt aðeins frá landi
og svo snardýpkar. Það er líka talsvert
stórt vatn, mælt 1,6 ferkílómetri að stærð.
Vatnaá rennur í vatni úr vestri, hún er
komin frá öðru mögnuðu silungsveiði-
vatni í fjallasölunum þar efra, Hrauns-
fjarðarvatni. Baulá rennur úr vatninu,
hún er stutt og fljót að slá sér saman við
Straumfjarðará. Straumfjarðará er mjög
góð laxveiðiá, en það er önnur saga.
Veiðikortshafar mega veiða frá norður-
bakka Vatnaár og allar götur að útfallinu í
Straumfjarðarár. Það er drjúgur bakki, nóg
pláss og veiðivon mikil. Veiðimenn mega
slá tjöldum, ætli þeir að stoppa lengur en
bara daginn. Aðstaða er þó engin þó að
góð tjaldstæði séu hér og þar.
Við ætlum aðeins að skoða Baulárvalla-
vatn. Það er á Snæfellnesi, skammt
vestan við Vatnaleiðina, sem er nýjasti
vegurinn yfir fjallaskörð Snæfellsnes.
Sú leið var afar umdeild á sínum tíma,
en eins og oftast áður, höfðu vegagerð-
armenn og stjórnvöld sitt fram.
Vatnið er 160 km frá Reykjavík og því
létt verk að sækja það sem dagsferð frá
höfuðborginni. Komi menn að sunnan
er ekið út á nesið, að Vegamótaskál-
anum og þar hefst Vatnaleiðin. Komi
menn að austan, verður að aka Skógar-
ströndina í átt að Stykkishólmi, fram
hjá afleggjaranum að Hólminum og
von ráðar er þá komið að Vatnaleiðinni
að norðanverðu. Vatnaleiðin liggur fast
við austurbakka vatnsins, þannig að
aðgengi er betra en nokkru sinni fyrr.
Dulúðlegt og firnagott urriðavatnÁstæðan fyrir því að mælt er með vötnum en ekki straumvötnum þegar
við fjöllum um fjölskylduvæna veiði er sú að yngri kynslóðin og aðrir
sem minna kunna eiga hægara með að athafna sig og læra að þekkja til
veiðitækja sinna. Svo er vatnaveiðin margfalt ódýrari í flestum tilvikum
heldur en straumvatnsveiðin. Ef að allur hópurinn á að geta tekið þátt
í gleðinni þá henta vötnin einfaldlega betur. Okkur hefur verið nokkuð
tíðrætt um vötn Veiðikortsins í þessum umfjöllunum í fyrstu blöðunum
og við höldum því áfram, einfaldlega vegna þess að fjárhagslega er
Veiðikortið svo hagstætt. 6000 krónur fyrir aðgang að ríflega 30 vötn-
um um land allt segir alla söguna.
67
Baulárvallavatn
Og þá er það veiðin. Mikið er af urriða
í vatninu og reynslan hefur sýnt að
talsvert af honum er af góðri stærð af
vatnafiski að vera. Erum við þá að tala
um 1 til 3 punda fiska og fyrir kemur að
menn fái stærri. Talið er að veiðivon sé
nánast hvar sem er, en þó er ós Vatnaár
vinsæll, urriði er alltaf hrifinn af straum-
vatni og renni vatn þá má reikna með
urriða nærri. Sama er að segja um útfall
Straumfjarðarár, þar þykir gott að veiða.
En urriðinn er dyntóttur. Þó nóg sé af
honum er engan vegin gefið að hann
veiðist. Stundum standa menn lengi
og það er ekkert nema þolinmæðin
sem gildir. Allt í einu fer hann að gefa
sig. Oft er það þegar halla tekur degi
eða þegar skyggja tekur. Kenningin er
hin sama og víða þar sem urriði byggir
djúp stöðuvötn, að hann haldi sig djúpt
að deginum en fari á stjá þegar rökkva
tekur, elti þá seiði og hornsíli inn á
grynnra vatn. Þetta ver vel þekkt.
En dyntóttur já, heldur betur. Eitt sinn
sagði okkur veiðimaður ótrúlega sögu
frá Baulárvallavatni. Hann var þar við
annan mann og voru þeir báðir með
maðk á flotholti, með langan taum og
sökku til að halda beitunni niðri. Þeir
voru ekkert að flýta sér, sátu með stangir
sínar og spjölluðu um daginn og veg-
inn. Allt í einu fór fiskur loks að taka...
en aðeins hjá öðrum þeirra. Hrinan
gaf þeim veiðikappa tólf urriða, 1 til 5
punda, en félaginn varð ekki var!
Beituveiði virkar vel í vatninu, einnig
spónveiði og þeir sem hafa reynt
fluguna hafa margir hverjir fengið
fínan afla, enda engin ástæða til þess að
fluga virki ekki á sama tíma og annað
agn gefur veiði. Þeir fluguveiðimenn
sem við höfum heyrt af, hafa mest
megnis verið með litaglaðar straum-
flugur. Nefndar hafa verið Black Ghost,
svartur Nobbler og sjóbirtingsflugan
Flæðarmús, bæði í rauðu og svörtu út-
gáfunni. Einn þekkjum við sem fékk eitt
sinn fimm eða sex væna urriða á svarta
Hólmfríði.
„Það er dulúðleg náttúrufegurð við Baulárvallavatn. Mynd veidikortid.is
68 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
fjölskylduveiði
Baulárvallavatn er fallegt fjallavatn.
Fjalllendi Snæfellsnes er tilkomumikið
á þessum slóðum og skammt undan
eru tvö önnur stórgóð veiðivötn sem
við fjöllum eflaust um fyrr en seinna,
Hraunsfjarðarvatn og Selvallavatn.
Menn geta rekist þarna á refi, rjúpu,
himbrima og haförn. Kannski eitthvað
dularfyllra og óútskýrnalegt líka? Allt
um það, þá er til mergjuð þjóðsaga frá
þessum slóðum, saga sem skráð er í
þjóðsagnasöfn.
Sagt er að þarna megi einhvers staðar
sjá enn móta fyrir tóttum að bænum
Baulárvöllum. Það var harðbýlt kot
og ábúendur efnalitlir smábændur.
Vetur einn fór allt á kaf í snjó og vistir
þraut, auk þess sem hætta var talin á
að eld myndi skorta. Afréð bóndi því að
brjótast til byggða í suðurátt og freista
þess að bjarga fjölskyldu sinni. Eftir sat
eiginkonan og börnin og gerðu þau lítið
annað en að hírast í kotinu vegna veð-
urs. En kvöld eitt heyrðu þau gríðarlegt
hark og læti úti fyrir. Urðu þau felmtri
slegin og ekki dró úr þegar eitthvað sem
úti var tók að berja og djöflast á útidyra-
hurðinni. Móðir og börn földu sig laf-
hrædd inni í bæ og loks linnti látnum.
Þau þorðu sig þó hvergi að hræra lengi
vel, en daginn eftir kom bóndi heim
og með honum fólk . Brá mönnum við
aðkomuna, en miklar skemmdir voru á
útidyrahurð þó að hún hafi haldið. Og
undrun manna varð enn meiri þegar sjá
mátti feiknastór spor, eins og eftir stóra
hlemma, sem traðkað höfðu snjóinn allt
um kring. Og spor þessi komu frá og
héldu aftur til opinni vök í Baulárvalla-
vatni. Ábúendur vildu fyrir enga muni
vera þarna lengur og brugðu þau búi og
héldu til byggða með aðkomufólkinu.
Þarna er sem sagt skrímslasaga á ferð
og svæðið er þekkt fyrir þær fleiri, því
skráðar hafa verið sagnir af ókenni-
legum, stórum dýrum á sundi í Hrauns-
fjarðarvatni. Skrímsli leynast greinilega
víða í íslenskum stöðuvötnum.
Baulárvallavatn er því skemmtilegur
kostur. Veiði hefst þar á vorin þegar ísa
leysir og stendur veiðin út september.
Vatnið gefur veiði alla vertíðina sem er
að sjálfsögðu mikill kostur. Að öðru leyti
þurfa handhafar Veiðikortsins að kynna
sér hvaða reglur kunni að gilda um veiði
í vatninu. Klikkjum hér út með nokkrum
færslum af vef Veiðikortsins, www.
veidikortid.is þar sem veiðifólk segir í
nokkrum orðum frá reynslu sinni:
Hrafnhildur, 9.ágúst 2010: Var þarna í
gær og fékk ekki nema einn urriða, ansi
vænann reyndar.
„Dóri“, 19.júlí 2010: Fór þangað fyrir
tveimur vikum og fékk fjóra væna urr-
iða og missti þrjá. Fínt vatn!
Kristinn Guðmundsson, 29.júní 2009:
Fór að kvöldi 14 maí, var smá strekk-
ingur en datt í dúna lognum miðnætti
svo ég tjaldaði. Um morguninn náði
ég í einn vænann 3-4 punda og einn
2 punda um hádegi.Þeir voru feitir og
gómsætir
Gore-tex gerir gæfumuninn.
Gore-tex öndunarfilman
ber höfuð og herðar yfir
aðrar öndunarfilmur bæði
hvað varðar vatnsheldni og
útöndun.
Simms notar Gore-tex Per-
formance-Shell og Gore-tex
Pro-Shell í vöðlur og jakka.
Engar málamiðlanir. Simms
er málið
SÍÐUMÚLI 8 - SÍMI 568 8410
ALLIR VEIÐIMENN ÞEKKJA SIMMS GÆÐI!
ÞÚ FÆRÐ SIMMS EINNIG HJÁ VEIÐIMANNINUM.
VEIÐIBÚÐ ALLRA LANDSMANNA Á NETINU.
VEIDIMADURINN.IS
69
Baulárvallavatn
Gore-tex gerir gæfumuninn.
Gore-tex öndunarfilman
ber höfuð og herðar yfir
aðrar öndunarfilmur bæði
hvað varðar vatnsheldni og
útöndun.
Simms notar Gore-tex Per-
formance-Shell og Gore-tex
Pro-Shell í vöðlur og jakka.
Engar málamiðlanir. Simms
er málið
SÍÐUMÚLI 8 - SÍMI 568 8410
ALLIR VEIÐIMENN ÞEKKJA SIMMS GÆÐI!
ÞÚ FÆRÐ SIMMS EINNIG HJÁ VEIÐIMANNINUM.
VEIÐIBÚÐ ALLRA LANDSMANNA Á NETINU.
VEIDIMADURINN.IS
Litlisjór í forgrunni og Hraunvötn í fjarska.
70 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
Ljósmyndagalleríið að þessu sinni er frá Erni Óskarssyni, líffræðingi og framhaldsskólakennara á Selfossi. Örn hefur lengi ljósmyndað íslenska náttútu og hann hefur enn fremur gengið veg veiðigyðjunnar, með sérstaklega sterk tengsl inn í Veiðivötn á Landmannaafrétti. Enda eru myndirnar í þessu galleríi allar teknar þar og má því segja að í fyrsta skipti sé ljósmyndagallerí Veiðislóðar með ákveðið tema, sem er Veiðivötn, landslag, fiskar, fuglar og stemningar.
Örn segir: „Náttúruljósmyndun hefur fylgt mér frá því ég eignaðist mína fyrstu myndavél upp úr 1970. Fyrstu árin tók ég einkum svarthvítar myndir sem ég framkallaði sjálfur. Fljótlega fór ég að taka litmyndir samhliða þeim svarthvítu, bæði skyggnur og á negatívur. Árið 1999 eignaðist ég mína fyrstu digitalvél og frá árinu 2001 hef ég eingöngu tekið myndir á slíkar vélar. Síðustu árin hef ég einkum fengist við að ljósmynda fugla, en fólk, landslag og plöntur hafa fylgt með. Myndirnar sem hér birtast eru teknar á Nikon D70 og Nikon D90 myndavélar. Ég nota bæði Nikkor og Sigma linsur.
Veiðivötn á Landmannaafrétti hef ég heimsótt árlega frá árinu 1969. Fyrst voru þetta veiðiferðir en nú í seinni tíð hefur náttúruskoðun og ljósmyndun tekið æ meiri tíma. Stundum má ég ekki vera að því að veiða. Einkum er það fuglalífið sem heillar ásamt stórkostlegri og fjölbreytilegri náttúru svæðisins. Þó svo ferðirnar í Veiðivötn séu að nálgast annað hundraðið sé ég ávallt eitthvað nýtt og spennandi í hverri ferð.“
71
Veiðivötn í öllu sínu veldi
ljósmyndun
Veiðimenn við veiðar í Snjóöldupolli.
73
Kvöld við Litlasjó.
75
Kirkjuhólmakvísl á miðnætti.
Júlímorgun við Tjaldvatn.
77
78 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
Veiðivatnaurriðinn getur orðið stórvaxinn. Árlega veiðast 1012 punda urriðar á stöng og þeir eru til mun stærri. Hér er Anna Rut Arnardóttir með 9 punda urriða sem hún veiddi í Hraunvötnum.
79
Falleg bleikjuveiði úr Snjóölduvatni.
Óðinshanar eru kvikir og skemmtilegir vaðfuglar. Þeir eru algengir á Veiðivatnasvæðinu.
81
Himbrimi er einn af einkennisfuglum í Veiðivatna. Á svæðinu eru 1015 varppör. Þessi styggi fugl hefur aðlagast návist manna vel í Veiðivötnum og því er óvíða betra að skoða hann í návígi.
83
84 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
Tjaldvatn og Langavatn.
Fossvatnakvísl bugðast um sanda í kvöldroðanum.
86 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
Háfur búinn að hremma beituna.
87
Reynir Friðriksson
Reynir Friðriksson veiðir háf á sunnlensku söndunum og skellir honum á grilliðReynir Friðriksson stundar nám í sjávarútvegsfræðum á vetrum og veiðir og leiðsegir á sumrum. Hann er einkum leiðsögumaður hjá Lax-á við Ytri Rangá, en eitt af því skemmtilegasta sem hann gerir þegar hann á sjálfur frístundir, er að stunda strandveiði. Hann segist stunda slíka veiði um allt land, eftir því hvar hann er á ferðinni hverju sinni, vinsælt svæði er þó bæði í grennd við Keflavík og í Geldinga-nesi á Reykjavíkursvæðinu. En eitthvert almesta fjörið er þó á sunn-lensku söndunum þar sem Reynir veiðir háf, 90 til 100 cm háfa, sem eins og kunnugt er, eru af hákarlaætt. Við ræddum við Reyni um þennan athyglisverða veiðiskap.
strandveiði
„Háfurinn kemur upp að suðurströnd-
inni í maimánuði í stórum torfum og
best er að veiða hann á sandströndun-
um á Suðurlandi. Háfurinn veiðist um
alla suðurströndina, allt frá Þorlákshöfn
til Hafnar í Hornafirði. Á vestanverðum
hlutanum er þetta bara háfur, en austar,
þegar nær dregur Vík geta fleiri kvik-
indi komið á krókinn, menn hafa t.d.
veitt hlýra, lýsu, kola og þorsk,“ sagði
Reynir fyrst er við viðruðum við hann
þessa óvenjulegu bráð.
En hvað með búnaðiinn?„Ég veiði hann stundum á þessar stóru
sterku strandveiðigræjur. Það eru tæki
sem maður er að kasta hundrað metra
með. Skemmtillegra með háfinn er þó
að nota bara venjulegar kastsstangir, 8-9
feta, eins og maður notar í laxinn, því
það þarf ekki svo rosalega löng köst fyrir
háfinn. Það duga kannski 40 metrar,
hann kemur það nærri ströndinni í ætis-
leit. Hann er á eftir sandsíli og trönusíli
og bara öllu sem hann ræður við.“
Hvað tekur hann?„Ég hef verið að taka hann aðallega á
makríl. Aðalmálið er beita, fiskur. Ég hef
ekki reynt annað, en langar til að reyna
að fá hann á spón. Ég geri fastlega ráð
fyrir að það sé hægt, þetta er mikið
rándýr sem er einmitt að elta sílin upp
undir fjöruna.“
88 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
Háfurinn kemur bröltandi upp í sandfjöruna.Þetta er eins og lítill hákarl...enda er þetta einmitt það, sem sagt lítill hákarl.
89
strandveiði Reynir Friðriksson
En hvað er þetta stór fiskur....og er eitthvað varið í að veiða hann?„Þetta eru stórir fiskar, algengt svona
90 til 95 cm. Ég veit stærst um 112 cm.
Þyngdin er minni heldur en hjá laxi
miðað við lengd, 105 til 110 cm háfur
er svona ábilinu 6 til 7 kíló, eða 12 til
14 pund. Þeir eru miklu rennilegri á
búkinn heldur en laxinn. Og þetta
eru sterkir fiskar. Þeir eru ekki sérlega
spretthraðir, þumbast meira og geta
haldið vel út. Það er alveg vel tekið á því.
Svo er annað sem gerir þessa veiði svo
heillandi og það er umhverfið sem veitt
er í. Þetta er niðri á söndum og það eru
selir og mikið fuglalíf. Súlur að kasta
sér í sjóinn, þrumandi brimalda. Alveg
magnað!“
Er þetta um allan sjó og algerlega á vísan að róa?„Þetta er bara eins og önnur veiði,
það gerist kannski ekkert um tíma, en
svo koma skot þegar menn hitta á að
göngur eru að fara fram hjá. Þá getur
maður tekið nokkra í beit.“
Er ekki stórhættulegt að losa úr þess-um dýrum?„Jah, það er allavega ekki mælt með því
að vaðið sé upp í kjaftinn á þeim. Það
eru rosalgar tennurnar í þeim svo mikið
er víst. Ég hef verið með 0.60 línu og
þeir hafa klippt hana í sundur eins og
tvinna. Best reynist að vera með vír-
taum eða það sem við köllum O-króka.
Þeir ná í hálfhring. Eru það sem menn
nota á lúðulínur. Þeir eru það stórir að
háfurinn festir þá aðallega í kjaftvikin
og þá er auðvelt að húkka úr þeim án
þess að ganga frá fingrunum á sér.“
Hvaða gagn er síðan að svona afla, er þetta étið?„Já, það er nú eitt af því sem er svo
heillandi við þetta. Þetta er nefnilega
stórgóður fiskur að éta og með þeim
hollustu sem völ er á, því það er svo
mikið af Omegasýrum í honum.
Meira heldur en í laxi. Mér finnst mjög
skemmtilegt að skella háf á grillið. Þá
geri ég það helst þannig að ég flaka
fiskinn. Það þarf ekki að beinhreinsa
því þetta er brjóskfiskur. Ég sneiði hann
niður í bita, pensla hann með hvítlauks-
bættri ólífuolíu. Krydda líka með salti,
pipar, basilíkum og steinselju, og renni
upp á spjót með grænmeti. Þetta er stífur
fiskur, líkt og skötuselur, þannig að hann
tollir vel og hruflast lítið. Með á spjótið
fer t.d. laukur og paprika og meðlæti
er gjarnan grillaðar sneiðar af sætum
kartöflum. Þær pensla ég með ólífolíu
sem er krydduð með salti, pipar og
hvítlauk. Fersk sumarsalat passar síðan
ágætlega með þessu öllu saman og þetta
er magnaður réttur. Og svo eru þessir
fiskar svo drjúgir, að eitt flak dugar í mat
handa 5-6 manns,“ segir Reynir.
Viðmælandi okkar, Reynir Friðriksson búinn að landa einum vænum.
einu sinni var
„Ertu ekki að ljúga?“
Eins og nærri má geta snérist spjallið
meira og minna um stóra laxa og þar
sem drottningin norðan heiða virðist
hafa verið að rétta sig við sem stórlaxaá
allra síðustu sumrin, væri ekki úr vegi að
rifja upp nokkur brot úr umræddu við-
tali. Til þess höfum við leyfi skrásetjara
viðtalsins sem er enginn annar en sá
hinn sami og ritstýrir þessu vefblaði.
Þetta verður ekki viðtalið í heild, heldur
valdir kaflar héðan og þaðan.
Jóhannes: Eins og ég sagði áðan, þá
missi ég oft stærstu laxana nú orðið.
Þann 11.-14.júlí 1980 var ég til dæmis að
veiðum og það gekk afar vel. Ég fékk 30
laxa, þar af 20 á flugu, 7 á maðk og 3 á
spón. Þetta voru óvanalega jafn stórir
fiskar, vógu samtals 354 pund, en eng-
inn var stærri en 18 pund. Tveir 5 pund-
arar skemmdu meðalvigtina. En mér
gekk þó ekki allt í haginn, því að annann
daginn missti ég tvo gríðarstóra fiska.
Ég var við Hagabakka og hafði fengið
þrjár fallegar hrygnur, 11, 13 og 13 punda
á Blue Charm númer 8, er feiknar bolti
kom á hjá mér. Ég sá hann vel og giska
á að hann hafi verið 27-30 pund. Ég
mátti elta hann niður undir þinghúsin
við Hólmavað og alltaf fór hann niður
með hinum bakkanum. Laxinn snéri við
þegar þangað var komið, synti aftur upp
eftir, upp undir brúna, fór þar fyrir festu,
sleit og tók alla línuna mína með sér.
Ég renndi á ný og setti nær samstundis í
annan geysistóran, en þó aðeins minni
en áður, þessi var svona 22-24 pund.
Hann dró mig sömu leið og lék mig
næstum jafn grátt, en lét sér þó nægja að
slíta tauminn. Þá hætti ég þarna, en samt
var þetta góður eftirmiðdagur, ég fékk
sjö stórar hrygnur.
Stundum náði maður þeim stóru
og dagur einn fyrir mörgum árum
verður lengi í minnum hafður. Það var
22. júlí 1952 og ég átti veiðileyfi fyrir
neðan Æðarfossa. Kristján, vinur minn
á Hólmavaði, hringdi í mig daginn áður
og sagði mér að það væri engin veiði og
slæmar horfur, en ef ég vildi þá mætti
90 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • maí 2011
Einu sinni var Jóhannes Kristjánsson bifvélavirkjameistari á Akureyri einn öflugasti veiðimaður Laxár í Aðaldal og enginn lax var óhultur fyrir honum. Til fjölda ára veiddi hann helst með syni sínum, Kristjáni, sem einnig lærði til bílaviðgerða. Vorið 1983 var tekið viðtal við þá feðga sam-an fyrir bókina Varstu að fá’ann? Og fóru þeir þá mikinn í frásögnum sínum af eftirminnilegum glímum og dögum á bökkum Laxár í Aðaldal.
úr samtali við Jóhannes Kristjánsson á Akureyri um stóra laxa og fleira í Laxá í Aðaldal
ég koma til sín umkvöldið og renna „á
Stífluna“. Ég fékk lánaðan vörubíl hjá
Bifröst og lagði af stað, en það sprakk
á leiðinni og mér seinkaði mikið við
það. Ég man að klukkan var að ganga
tíu þegar ég loksins kom að Hólmavaði.
Kristján beið eftir mér, en Benedikt faðir
hans, var niður við á með Agli Jónassyni
skáldi. Þeir voru á báti úti á flúðinni og
renndu maðki.
Ég hugsaði mér að byrja með flugu en
hætti við það og hnýtti á stóran „Alberts-
spón“. Ég var ekki byrjaður þegar þeir
settu í fisk og ég man að um leið og
91
Jóhannes Kristjánsson frá Akureyri
þeir misstu fiskinn fram af flúðinni
kallaði Benedikt til mín hvort ég væri
með gogg. Ég var með gogg og kast-
aði honum til Benedikts, en um leið
krossbölvaði hann hástöfum. „Þetta
er kolmóauður urriðahundur, ekkert
nema lengdin,“ kallaði hann. Ég hló og
gerði grín að þeim um leið og ég kastaði
spæninum á ská upp fyrir mig „upp á
Stífluna“. Það skipti engum togum, að
stórlax greip spóninn. Hann bylti sér
og ég sá að þetta myndi vera einn af
þeim stóru, en síðan þaut hann niður að
Stíflunni og fram hjá þeim Benedikt og
Agli. Ég kallaði til þeirra og sagðist vera
með rosafisk á og mig vantaði bátinn.
„Ertu ekki að ljúga?,“ kallaði Benedikt, en
sá svo sem var. Bátinn komu þeir með
og fiskinum landaði ég yst í Hrúthólm-
anum með aðstoð þeirra eftir hálfa aðra
klukkustund. Við gengum síðan að
Hólmavaði og héldum á stórfiskinum á
milli okkar. Er til okkar sást frá bænum,
kom fólkið út á hlað. Þar sagði Kristján að
það myndi víst hafa verið ég sem hefði
veitt þennan fisk, hann var alveg klár á
því. Þetta var 30 punda lax.
Daginn eftir fór ég svo niður fyrir Æðar-
fossa og með mér var Birgir Steingríms-
son frá Húsavík, snjall veiðimaður. Hann
fór í Stórafoss en ég í Kistukvísl. Þegar
ég kom að Sóleyjarviki, sá ég bláma á
nokkrum stórum löxum og var þó einn
þeirra sýnu stærstur. Ég skreið eins og
ánamaðkur og laumaði færinu út, en
ekkert gerðist í fyrstu. Kíkti ég þá í pytt-
inn og sá þá að laxarnir voru allir farnir,
utan sá stóri, sem enn lá þarna makinda-
lega. Ég slengdi maðkinum út aftur og
það var tekið í. Laxinn kjammsaði svo
á beitunni og svo fór að lokum að ég
stríkkaði á línunni og atgangurinn hófst.
Hann var geysilega sterkur og eins og títt
er á þessum slóðum, fór hann niður alla
92 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
einu sinni var
Kvísl og fram í Kistuhyl. Ég var heppinn
því venjulega taka þeir Kvíslina í einum
rjúkandi spretti, en þessi seig rólega
niður eftir og sparaði kraftana.
Þarna niður frá er brú yfir miðkvíslina
og allt niður að henni hafði laxinn tekið
lífinu með ró. En þegar ég var að príla
upp á brúna, breyttist átakið og laxinn
þaut af stað. Það kom mér sannarlega
vel að vera með 180 metra langa línu,
því ekki veitti af þarna. Þetta varð einnig
til þess að ég náði ekki til bátsins og
laxinn flaug út á Kistuhyl. En það varð
mér til happs, að Birgir kom til mín,
sagðist hafa heyrt hvininn í hjólinu hjá
mér! Hann sótti bátinn og síðan fórum
við á eftir fiskinum, hann undir árum,
en ég upptekinn við stöngina. Þetta tók
óratíma og ég fór að hafa áhyggjur af
því að skemma daginn fyrir Birgi. Ég
sagði honum því að setja mig í land, það
myndi vera óhætt úr þessu, en sjálfur
skyldi hann reyna að veiða eitthvað. Eftir
dálitlar fortölur féllst hann á þetta og fór.
-Laxinn var farinn að róast en samt
mátti ég ganga á eftir honum hálfan
annan kílómetra norður allan sand í átt
að ósnum. Alls var ég í tæpa þrjá tíma
að ná þessum fiski, sem var 31 pund.
Þessi afli var ekki síður fallegur er ég
lagði við hlið laxins tvo 18 punda fiska
sem ég hafði fengið fyrr um morguninn
og annan tíu punda sem ég nappaði á
síðustu mínútunni.
Metmorguninn
Eins og ég gat um áður, var meðalþung-
inn talsvert hærri hér á árum áður og
þegar ég get þess, minnist ég veiðidags
sem ég átti með Steingrími heitnum í
Nesi 28. ágúst 1951. Þann dag fékk ég
fimm laxa, 21, 21, 22, 22 og 23 punda,
alla á maðk. Steingrímur fékk einn yfir
20 pund, annan 16 punda auk þess sem
hann sleit úr tveimur fiskum. Annar
þeirra var 25-30 pund, hinn eitthvað yfir
20 pund. Þrjá af þessum fiskum veiddi ég
í Vitaðsgjafa, einn í Kirkjuhólmakvísl og
einn í Eyjakvíslum.
Skringilega tekinn
En ótrúlegustu söguna geta þeir
sennilega sagt, þeir Jón Einarsson
framkvæmdastjóri í Krossanesi og
Bragi Eiríksson forstjóri Skreiðarsam-
bandsins. Þeir voru saman að veiðum í
Laxá og lönduðu stórum laxi. Sá kom á
maðk, en þegar átti að leysa úr honum,
hrukku félagarnir ansi mikið við, er þeir
urðu þess varir, að línan lá ekki inn um
munn fisksins, en þó sáu þeir öngulinn
vel í koki hans. Enn meiri varð undrunin
þegar þeir sá, að línan hafði farið inn um
tálknlokið, hvernig sem það hefur eigin-
lega getað gerst..
Við gluggum kannski aftur síðar í fleiri
frásagnir í viðtalinu við þá feðga, en eins
og sjá má er Jóhannes í forsætinu, við
eigum Kristján alveg eftir.
Meðalveiði: 1.053 laxar á 5-6 stangir á ári, árin 2006-2009
Verð: 14.000-69.000 kr. á hv. stangardag
Fyrirkomulag: 2ja daga „holl“ hádegi til hádegis
Leyfilegt agn: Fluga og maðkur
Gisting: 2ja manna herbergi með uppábúnum rúmum, 12.000 kr. á sólarhring
Tímabil: 18. júlí til 30. september
Laxveiði í einni bestu á landsins!
Norðlingafljót
Jóhannes B. SigmarssonS: 771 6353, [email protected]
Borgarfirði
www.nordlingafljot.com
villibráðareldhúsið
Skemmtileg og létt serimonía
Silungsconfit með tómatsalsaÁður en að allt treðst undir í frystikist-unni væri ekki úr vegi að fara að grilla eitthvað af öllum þessum sil ungi og laxi sem þar er að safnast upp. Og er ekki líka málið að prófa eitthvað nýtt? Það er fátt í matarflórunni sem hægt er að framreiða á jafn fjölbreyttan hátt og silungur og lax. Fyrir nokkrum misserum lét Ari Karlsson meistara-kokkur, kenndur við Argen tínu steik-hús, okkur í té nokkrar girnilegar uppskriftir. Í huganum var silungur, en eins og oft vill verða má allt eins framreiða lax í staðinn án þess að spilla gæðum réttarins.
Silungaconfit:
• Flakafsilungi
• Salt
• Olía
Tómatsalsa:
• 3stkplómutómatur
• Steinselja-eðadill
• Koriander-eðasítrónutimian
• Ólifuolía
• Saltogpipar
Silungaconfit:
Silungurinn er skorinn niður í bita og saltaður á báðum hliðum látinn standa inn í kæli í 20 mín. Silungurinn er þá skolaður og settur í eldfast mót og olíu hellt yfir þangað til hún flýtur yfir silunginn. Ofninn er hitaður í 140°C og silungurinn er eldaður í 20 mín (alls ekki meira) síðan tekin út og látinn kólna í olíunni. Svo er hann þerraður og létt grillaður á roðhliðinni einni og borinn fram með tómatsalsa
Tómatsalsa
Plómutómaturinn er afhýddur og kjarnhreinsaður. Skorinn niður í teninga, steinseljan og koriander er saxað niður og blandað saman við tómatinn. Ólífuolían er sett út í og smakkað til með salti og pipar.
94 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
hráefni aðferð
My
nd
irn
ar t
ók
Hei
mir
Ósk
arss
on
Satt að segja vitum við ekki hvort að Ari er enn innan
búðarmaður á Argentínu, en það er ekki mál málanna,
Argentína er frábær veitingastaður og gott að leita þar
fanga þegar finna skal út frábæra rétti. Þegar við báðum
Ara um þetta viðvik á sínum tíma létum við þess getið að
einfaldir réttir væru málið, því oft er einfaldleikinn bestur.
Hann var því sammála og sagði: „Þetta eru allt mjög
auðveldar uppskriftir sem allir ættu að geta prófað.“
En þessi réttur er þó aðeins að í aðalatriðum frá Ara.
Hann nefndi steinselju og kóríander sem eru mjög afger
andi krydd. Við prófuðum í staðinn dill og sítrónutimian
með frábærum árangri. Þetta er því eins og svo oft, hægt
og gerlegt á fleiri en eina vegu. Við stækkuðum líka
tómatsalsa skammtinn þar sem að okkur fannst það gefa
réttinum ferskari blæ, þ.e. að hafa meira af fersku með!
95
lífríkið
Nýr Fuglavísir Þarf að breyta veiðireglum og veiðisiðferðiÖll erum við hluti af lífríkinu og sum
okkar eru duglegri en önnur við að
kynna lífríkið fyrir fjöldanum. Jóhann Óli Hilmarsson
er fuglaljósmyndari og hefur stundað þá sérgrein um árabil. Í nóvem-
ber 1999 kom út bókin Fuglavísir. Handhæg bók sem hjálpaði fólki að
greina fugla sem fyrir augu ber í íslenskri náttúru. Ári seinna kom bókin
úr á ensku og þýsku. Núna hefur komið út endurútgáfa, mikið uppfærð
og stórbætt. En samt handhæg og þægileg. Eiguleg fyrir alla náttúruun-
nendur. Við ræddum við Jóhann Óla í tilefni þessa og spurðum hann
fyrst hvers vegna hann hefði ráðist í endurgerð.
„Það var ákveðið á 10 ára afmælinu 2009
að endurútgefa bókina. Bókin hefur selst
mjög vel, er reyndar metsölubók, salan
er komin yfir 30.000 eintök á öllum
tungumálum. En íslensk fuglafána er
sífelldum breytingum undirorpin og því
var ýmislegt orðið úrelt í gömlu bókinni.
Einnig langaði mig til að bæta mynda-
kostinn, sem reyndar endaði með því að
ég skipti út nær öllum myndum nema
myndunum af eggjunum, en bætti þar
við nokkrum fuglategundunum. Það tók
síðan hálftannað ár að koma nýju út-
gáfunni á koppinn.“
Hvað er helst í bókinni sem var ekki í þeirri fyrri? „Ég bætti við 34 nýjum fuglum, sem
ekki voru í þeirri fyrri, flækingsfuglum
eða gestum, sem sjást næstum árlega.
Auk þess hækkaði ég fáeina fugla í þann
status að vera fullgildir íslenskir varp-
fuglar, það eru skógarsnípa, snæugla
og glókollur. Nokkrar tegundir knýja þó
dyra og bara fyrir tveimur vikum fund-
um við nokkrir félagar þrjú eyruglupör
með unga í skóglendi á Suðurlandi og
eru þau að öllum líkindum fleiri. Um-
fjöllun um eyruglu í bókinni er því strax
96 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
orðin úrelt. Krossnefur virðist líka vera að
nema land, sömuleiðis fjallkjói, dverg-
máfur og fleiri fuglar.
Annars er mest allt nýtt í bókinni, nýtt
umbrot, nýjar myndir, ný útbreiðslukort,
nýjar töflur yfir dvalar- og varptíma, nýir
kaflar um fæðu, búsvæði og sérkenni
íslensku fánunnar, svo nokkuð sé nefnt.
Auk þessara nýju fugla, sem ég nefndi
áðan. Það er helst að meginhluti textans
og eggjamyndirnar sem halda sér frá
fyrri útgáfu.“
97
lífríkið
98 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
Smávegis um feril þinn sem fuglaljósmyndara? „Ég er búinn að hafa áhuga á fuglum
frá barnæsku og árið 1977 eignaðist ég
fyrstu spegilvélina og aðdráttarlinsuna.
Mig langaði til að teikna fugla, en gat
það ekki og því varð ljósmyndun fyrir
valinu. Þegar ég fór að mynda í fyrri
útgáfu Fuglavísis árið 1997 fékk ég mér
almennilegar græjur, góða myndavél
með átófókus og stóra aðdráttarlinsu.
Þá var teningnum endanlega kastað.
Svo kom stafræna tæknin til sögunnar
skömmu uppúr aldamótum og ég
fékk mér mína fyrstu stafrænu vél árið
2003. En ég fer samt enn í filmusafnið
og skanna eina og eina mynd, til að
gleyma ekki tilfinningunni, sömuleiðis
á ég mediumformat filmuvél, algjörlega
basik apparat, sem ég nota einnig
stöku sinnum ennþá til að taka lands-
lagsmyndir. Því ég tek ekki eingöngu
fuglamyndir, íslensk náttúra býður
uppá svo margt og ég hef svoldið fiktað
við plöntur, smádýr og lífríki fjörunnar.“
Hvað er að vera fuglaljósmyndari?„Að taka ljósmyndir
af fuglum, liggur það
ekki í augum uppi? Án gríns, þá
segi ég oft að fuglaljósmyndari þurfi að
uppfylla 5 skilyrði: þekkingu á fuglum,
góðar græjur, skynbragð á myndbygg-
ingu, virðingu fyrir viðfangsefninu og
vænan slatta af þolinmæði. Ég þekki
dæmi þess að atvinnulandslagsljós-
myndarar hafi græjað sig upp og ætlað
að fara að mynda fugla, en lítið orðið úr.
Starfið krefst oft mikillar yfirlegu, langra
og erfiðra ferðalaga, kulda og vosbúðar
og jafnframt að vera við öllu búin, því
stundum kemur ekkert útúr margra
tíma eða jafnvel daga setu í felutjaldi.
Það er þeim mun gleðilegra þegar góður
árangur næst. Fyrir um 10 árum voru
íslenskir fuglaljósmyndarar teljandi á
fingrum annarrar handar, nú skipta
þeir tugum, stafræna byltingin hefur
gefið miklu fleiri kost á að stunda þessa
gefandi og skemmtilegu iðju.“
Gulandarpar á flugi.
Ljósmyndir:Jóhann Óli Hilmarsson
Jóhann Óli Hilmarsson
99
Viðhorf landsmanna til fugla....breyst, versnað, batnað? „Viðhorfið er nú heldur að batna, eftir
því sem meðvitund fólks um náttúruna
eykst. Náttúran er okkar mesta auðlind
til langs tíma litið. Besta nýtingin er að
leyfa fólki að njóta hennar. Það hefur
gengið erfiðlega að koma þessu inní
hausinn á þeim sem vilja leggja náttúr-
una undir sig með framkvæmdum og
virkjunum. T.d. eru miðlunarlón virkjana
oftast á fuglaríkum svæðum í hálend-
inu. Svo eru það þeir sem hafa einu
ánægjuna af dauðum fuglum. Það þarf
að breyta veiðireglum og veiðisiðferði
núna þegar langvarandi hrun er í sjó-
fuglastofnum. T.d. þurfa Vestamanna-
eyingar að venja sig á að snæða annað
á þjóðhátíð en reyktan lunda. Ofveiði er
sennilega stunduð á þeim stöðum þar
sem lundi veiðist, menn græða stórum
á að veiða lunda ofaní Eyjamenn. Þetta
ætti að breytast verði komið á banni við
sölu á villibráð, en það er mál sem við hjá
Fuglavernd höfum lengi barist fyrir. Það
kæmi sennilega í veg fyrir magnveiði á
gæs og annarri rányrkju á fuglum, sem
nú er stunduð. Magnveiðimennirnir
eru svartir sauðir í hópi veiðimanna,
sem langflestir umgangast náttúruna af
virðingu, sbr. kjöroð Skotvís. Núverandi
umhverfisráðherra er með bein í nefinu
og það er unnið að endurskoðun Veiði-
og friðunarlaganna, svo þarna gæti orðið
breyting á.
Loks eru það þeir sem skipa fuglum
í góða fugla og vonda fugla. Ég geri
fuglum ekki upp neinar slíkar skoðanir
eða tilfinningar, fyrir mér eru þeir allir
jafnir. Í náttúrunni gildir að eta eða vera
etin, svangir fuglar leita sér að sjálfsögðu
fanga sem víðast og geta þar af leiðandi
gengið fram af viðkvæmu fólki.“
Uppáhaldsfuglar að mynda? Þessu er ekki auðsvarað. Ég held að það sé
sá fugl sem ég er að mynda hverju sinni.
Ég hef lengi reynt að hafa líf í mynd-
unum og jafnframt að einbeita mér ekki
eingöngu að portrettmyndum, heldur
fanga fuglinn í landslaginu, fylgja finnska
skólanum svokallaða í fuglaljósmyndun.
Félagi minn, listamaðurinn Jón Baldur
Hlíðberg sem hefur teiknað íslenskt lífríki
flestum mönnum betur, sagði einhverju
sinni að ég hefði komið með aksjónina
inní íslenska fuglaljósmyndun, mér hefur
alltaf þótt vænt um þau orð.“
Ertu álitinn sérvitringur? „Já tvímælalaust, en samt miklu minna
nú en áður, eftir því sem þeim fjölgar sem
stunda sömu iðju. Félagafjöldi Fugla-
verndar, þar sem ég hef lengi verið innan-
búðar, hefur tvöfaldast á fáum árum.
Einnig hefur verið mikil vakning í fugla-
tengdri ferðaþjónustu að undaförnu ...“ Maríuerla teygir úr sér.
Kríur kljást.
100 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
Sko, þetta gátum við!
veiðisaga
Einn í okkar hópi leggur það í vana sinn að fara í langar óbyggðagöngur með stöng í hönd á hverju sumri. Hann er jafnan búinn að kortleggja hvert hann ætlar, merkja allt inn á GPS, athuga með slóða og landslag. Sjaldnast veit hann fyrir víst hvort að fiskur er þar sem hann ætlar. Oftar en ekki, uppgötvar hann þó hreinar veiðiparadísir. Og af því má ráða, að af þeim er nóg á Íslandi, miklu fleiri en nokkurn grunar.
Það þarf bara að hafa áræði og nennu
til að standa í þessu. Það verður ríkulega
umbunað, því í viðbót við þau forréttindi
að kasta fyrir heiðasilunga, oft rígvæna,
sem hafa kannski aldrei séð agn áður,
þá fá menn íslenskar óbyggðir og öræfi
beint í æð í öllu sínu stórkostlega veldi.
Gönguferð sumarsins er afstaðin og hún
var mögnuð. Staðsetningin liggur milli
hluta. Það er viljandi gert, menn eiga
einfaldllega að nota svona frásögn sem
hvatningu til að gera eitthvað frumlegt
sjálfir. Jón Eyfjörð tekur nú við:
Landssvæðið er Norðurland og við
erum langt frá mannabyggðum. Fram-
undan er lítið ævintýri, dags gönguferð.
Heiðin, með öllum sínum vötnum og
101
sprænum bíður okkar. Það er júní og
veðrið er eins og best verður á kosið,
norðan andvari og hiti um 12 °C.
Við höldum af stað snemma morguns
vopnaðir léttum flugustöngum en í
vöðlum. Við vitum af mýrarflákum á
leiðinni og erum búnir að skoða kort
af svæðinu gaumgæfilega. Okkur er
ekið upp að vatni og þaðan verður svo
gengið 25 – 30 km. áður en við náum til
mannabyggða seint um kvöld.
Við höldum af stað og finnum útfall
vatnsins. Þar er byrjað að veiða með
litlum kúluhausum. Pheasant tail og
Krókurinn eru reyndir en ekkert verður
vart. Því er haldið niður með ánni/
læknum og kastað á leiðinni.
Skömmu neðar er gripið í fluguna
augnablik en svo er allt laust. Aftur er
kastað á sama stein en ekkert gerist.
Urriðinn kemur tvisvar og kíkir á flug-
una en tekur ekki. Nokkru neðar sjáum
við 4 fiska saman í litlum hyl, nánast
fyrsta hylnum í læknum/ánni. Þar er
Króknum beitt og áður en langt um
líður hefur fyrsti urriðinn tekið. Þetta
er sterkur fiskur og hefur engan áhuga
á að gefast upp. Hann syndir upp og
niður hylinn og um það bil þegar losa á
úr honum tekur hann ómakið af veiði-
manninum og slítur sig lausan. Þetta
var nokkuð stór fiskur, líklega um 50
cm langur. Staðnum gefin smá stund
til að jafna sig og aftur er Króknum
kastað. Flugan er varla lent þegar hún
er tekin. Þessi fiskur reynist vera minni
og mældur 44 cm, spikfeitur. Aftur
er Krókurinn sendur í leiðangur um
hylinn og eftir nokkur köst kemur stór
urriði og tekur en losnar eftir nokkrar
sekúndur. „Þessi var stór“, sagði fé-
laginn, sem sat á bakkanum.
Togast á!
Allar myndir Jón Eyfjörð
Jón Eyfjörð Friðriksson
2
1
2
102 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
3 4 5
6
1 Einn með sjálfum sér í óbyggðunum ...hvað er betra en það?
2 Víða voru veiðileg urriðaóðul.
3 Þeir eru sumir engin smásmíði, hálendisurriðarnir!
4 Oft er bleikja líka í óbyggðalækjunum.
5 Bústinn öræfaurriði.
6 Einn vígalegur.
103
veiðisaga Jón Eyfjörð Friðriksson
Við höldum ferðinni áfram en fáum ekki
mikið. Þarna var áin/lækurinn frekar
breið og grýtt, lítið um hylji og urriðaóð-
ölin smá. Einn og einn fiskur á stangli
og allir voru þeir á bilinu 45 – 48 cm.
Þegar neðar dregur breytist rennslið,
verður hægara og jafnframt breytist
landslagið, því nú rennur áin/lækurinn
um gróin heiðarlönd í tiltölulega mjórri
og djúpri rennu. Þarna fáum við nokkra
væna urriða á stærðarbilinu 50 cm – 54
cm. Allir eru þessir fiskar vel haldnir.
Því verður ekki neitað að þúfurnar,
skorningarnir og mýrin eru byrjuð að
segja til sín. Fæturnir hlýða þó ennþá og
suðusúkkulaði og rúsínur bæta orkubú-
skapinn talsvert. Þá er vatnið bráð-
nauðsynlegt, því vökvatap á göngu sem
þessari er umtalsvert og nauðsynlegt að
drekka mikið af vatni.
Nokkru neðar kemur annar lækur
saman við þann sem við eltum. Þar
myndast falleg straumskil og nú er
skipt um veiðiaðferð. Lítill hvítbleikur
Nobbler er settur undir og taumurinn
lengdur. Flugan lendir 15 – 20 metrum
neðan við straumskilin og strippið er
hægt, rétt undir yfirborðinu. Skyndilega
sjáum við koma boða undan bakka
og skömmu síðar er flugan negld,
fiskurinn snýr við og vill aftur í bæli sitt.
Þarna háðum við svo baráttu við úrillan
urriða sem strikaði hvað eftir annað um
alla breiðu með alla flugulínuna, alveg
niður á undirlínu. Um síðir tekst þó að
koma fiskinum að landi, mæla hann og
gefa honum frelsið aftur. Þetta reyndist
vera 56 cm. langur hængur og hann
var búinn að leggja sig allan í baráttuna
því það tók drykklanga stund að koma
honum aftur á réttan kjöl.
Það tók að kula aðeins þegar líða tók
á daginn og við greikkuðum sporið,
svona eins og hægt var sökum þreytu.
Við gerðumst vandfýsnir á veiðistaði,
hættum að kasta á girnilega staka steina
og einbeittum okkur að stærri veiði-
stöðum, sem fjölgaði sem neðar dró.
Jafnframt því fórum við nú einnig að fá
bleikju en hún var smærri en urriðinn.
Við vorum farnir að grilla í áfanga-
staðinn þegar lygndi aftur og við fórum
að sjá fiskinn vaka. Fyrst einn og einn
og svo allt í einu var bara hringur við
hring á yfirborðinu. Enn var skipt um
veiðiaðferð. Þurrfluga. Nokkrar reyndar,
s.s. Galdrahopper, Royal Coachman,
Black Gnat en ekkert gerðist fyrr en
agnarsmátt Héraeyra var hnýtt á 4
punda taum. Þá tók fyrsta bleikjan, ekki
stór en bráðskemmtileg viðureignar.
Henni gefið líf og aftur reynt. Önnur
bleikja náðist, sýnu stærri. Þá var ágætt
að halda ferðinni áfram.
Loks, þegar líða tók á kvöld, náðum við
áfangastað, sælir, glaðir en gersam-
lega úrvinda af þreytu. GPS tækið sýndi
að við höfðum gengið 32 km. og verið
ríflega 14 stundir að því. Veiðin var með
ágætum, urriði og bleikja í bland en það
var tilhugsunin um að komast í sturtu
og heitan pott sem var öllu öðru sterkari
og þegar við litum upp í heiðina hugs-
uðum við báðir, „Sko, þetta gátum við!“
Lokaorð: Það voru óðöl víða á leiðinni,
misstór og misáhugaverð en þau áttu
það sameiginlegt að þar bjuggu urriðar.
Það er skylda að bera virðingu fyrir
þeim. Það er líka mikilvægt að sleppa
þeim fiskum sem veiðast vegna þess
að þeir eiga það skilið og áin/lækurinn
er þeirra. Við skulum ganga um þessar
perlur af auðmýkt og virðingu og skilja
ekkert eftir okkur nema sporin og ég
lofa ykkur því að minningarnar líða
ekkert fyrir það þótt ekki liggi dauðir
fiskar í frystikistunni.
græjur ofl.
Nýstárleg veiðistaðasamkeppni
Sage One – Verðlaunagripur veiðistaðasamkeppni Veiðihornsins
Veiðihornið bregður á leik í sumar í tilefni af því að um þessar mundir er að koma á markaðinn byltingar-kennd flugustöng frá Sage. Stöngin sem hlotið hefur nafnið Sage One er nú þegar farin að sópa að sér verðlaunum en nú á dögunum var hún valin besta nýja flugustöngin á markaðnum.
Sage One er væntanleg í Veiðihornið í ágústbyrjun.
Af þessu tilefni hafa bílastæði við verslun Veiðihornsins í Síðumúla 8 verið merkt veiðistöðum úr nokkrum íslenskum laxveiðiám. Þátttakendur í veiðistaðaleik Veiðihornsins þurfa að nefna árnar sem veiðistaðirnir eru í, fylla út eyðublað í Veiðihorninu með nöfnum ánna og skila í kassa í versluninni.
Nafn heppins vinningshafa sem hefur allar árnar réttar verður dregið úr potti og hlýtur sá hinn sami að launum splunkunýja Sage One einhendu. Aukaverðlaun verða veitt fyrir bestu veiðisöguna úr hverjum hyl. Aukaverðlaunin eru Bonnand flugubox með völdum laxaflugum sem ganga vel í viðkomandi á.
104 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
græjur ofl.
105
Taska í stað veiðivestis
Fyrir heiðarlöndin: Bakpoki og vesti í senn
Veiðivestin eru kannski ekki á undan-haldi, en víst er að æ fleiri veiðimenn kjósa að létta aðeins á byrðinni þegar út í ána er komið. Orvis hefur brugðist við þessari vaxandi bylgju og framleitt það sem kallast á íslensku....ja kallast hvað? Sling bag kalla þeir það á ensku og er sér hönnuð hliðar-taska sem menn geta „slöngvað“ til og frá eftir því hvað er verið að stússa við í ánni hverju sinni. Taskan er nokkurs konar hliðartaska í ól og sér-staklega hönnuð til að þvælast ekki fyrir, en rúma margt á sama tíma.
Eitt af því sem íslenskir stangaveiði-menn hafa verið að uppgötva hin allra síðustu ár, og sumir áttuðu sig á fyrir löngu, er hversu óendanlega skemmtilegt það er að elggja vel á sig til að komast í ó- eða lítt snortna veiði. Ganga á heiðar, að upptökum áa, að vötnum og fylgja sprænum sem renna í þau og úr. Slíkt útheimtir líkamlegt þol sem er á flestra færi að koma sér í (þó að sníði megi alltaf stakk eftir vexti), en einnig góðan og réttan búnað.
Þessi taska fæst í Vesturröst og er ekki dýr. Hér er slóð að myndbandi sem sýnir kosti þessarar græju og má eiginlega segja að sjón sé sögu ríkari. Þarna rúmast mörg flugubox og taumarúllur og gert er ráð fyrir öllum helstu tækjum og tólum eins og klippum og svo framvegis. Það er meira að segja hugsað fyrir því að geta þurrkað flugur milli þess að þær eru notaðar.
Í Vesturröst fæst þetta skemmtilega verkfæri sem er nýtt frá Airflo. Þetta er bæði léttur bakpoki og vesti með vasafjöld í senn. Ein stærð fyrir alla og stillanlegt á alla kanta eins og góður léttur bakpoki. Ingólfur í Vesturröst segir: „þarna er hægt að vera með allt á sér og veiða í senn. Gott þar sem þarf að ganga , t.d. við ár og vötn á heiðum. Þetta er frábær hönnun á góðu verði. Á vestishlut-anum eru tveir vasar með innbyggðu foam fyrir flugur, tveir gormar fyrir klippur og fl. Og fjöldinn allur af hólfum og vösum fyrir útbúnaðinn , hugsað fyrir öllu.“
Kynningarmyndband fyrir Orvis töskuna. Smelltu á myndina og fylgdu slóðinni til að horfa á.
VIDEO
græjur ofl.
Stærsti flugubarinn
Sýnishorn úr kokteilnum mikla
Nú í vorbyrjun var tekinn í notkun nýr flugubar í Veiðihorninu Síðumúla 8. Flugubarinn er hannaður eftir bandarískri fyrirmynd og aðlagaður því fluguúrvali sem við þekkjum og var barinn smíðaður af íslenskum hagleiksmönnum.
Öllum flugum er haganlega komið fyrir í barnum, ýmist raðað í efri hillur barsins eða komið fyrir í hólfum í skúffum. Flugurnar eru allar vel merktar og geta veiðimenn þar af leiðandi bjargað sér sjálfir við að velja flugur í veiðiferðina eða notið að-stoðar vanra veiðimanna Veiðihorns-ins sem allir hafa áralanga reynslu af fluguveiði og leiðsögn í fjölmörgum ám landsins.
Óhætt er að segja að þessi einstaki flugubar Veiðihornsins hafi slegið í gegn í sumar enda skapast oft á tíðum skemmtileg stemning þar sem veiðimenn bera saman bækur sínar og segja veiðisögur á öllum tungumálum yfir rjúkandi kaffi eða ískaldri kók. Flugubarinn sem er tæpir 10 fermetrar geymir eitt mesta úrval landsins af vönduðum, vel hnýttum og veiðnum flugum á góðu verði en stór hluti úrvalsins er einnig fáanlegur í flugubúðinni á netinu, Flugan.is. Starfsfólk Veiðihornsins býður alla fluguveiðimenn velkomna á flugubarinn fyrir næstu veiðiferð hvort heldur sem haldið skal til veiða í silungsvötnum landsins eða laxám.
106 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
Fyrst dró Jói fram Bismo, flugu sem Henrik Andersen bjó til. Hún er hér í þremur litaútgáfum. Jói segir: „Þetta er í sjálfu sér ekkert annað en enn ein útgáfan af Sunray, en það er aðeins meira í þessa lagt, hún er með augum og er efnismeiri heldur en hin hefðbundna Sunray. Þetta er feiknalega öflug fluga, ég heyrði að einn morguninn í Ytri Rangá um daginn hefðu 46 laxar komið á land, hver og einn einasti á þessa flugu. Hún er sérstaklega öflug í Rangánum, en við höfum heyrt veiðisögur af henni víða um land.“
Flugubarinn í Veiðihorninu er vissulega mikið augnayndi og mikill og magnaður „kokteill“ þar á ferð. Við báðum Jóhann Þorbjörnsson, (já, hann heitir ekki Jói í Veiðihorn-inu) að velja nokkur sýnishorn sem
hæfa árstímanum, en nú er hásumar, laxagöngur byrjaðar af krafti, betra seint en aldrei, og sjóbleikjuveiðar eru að komast á skrið. Og síðan stutt í haustið þegar sjóbirtingurinn bætist í pakkann.
107
græjur ofl.
Pool Fly. „Þessi fluga hefur ekki fengist hjá okkur um hríð, Skúli Kristinsson leiðsögumaður við Rangárnar hnýtir hana mikið og notar þar. En hún er góð alls staðar. Hún er þung og á eirlegg. Hún er sérstaklega skæð í lituðu vatni og gæti því komið sterk inn þegar haustar.“
Bleik og blá/Heimasæta: „Sjó-bleikjutíminn er kominn á fullt og þessar flugur í straumflugubúningi eru vel þekktar og með allra bestu flugum sem menn kasta á sjóbleikju. Púpuútgáfurnar sem við erum með hérna eru komnar með mikla reynslu líka og eru ekki síður magnaðar.“
Dýrbítur – appelsínugulur/Rubber legs: „Dyrbíturinn er nú kominn appels-ínugulur og hann er sérstaklega magnaður þegar hann er hnýttur með gúmmílöppum. Þetta er afar góð sjóbirtingsfluga og víst er að æ fleiri þekktar straumflugur verða hnýttar með gúmmílöppunum í framtíðinni. Í Argentínu nota menn víða nánast eingöngu strímera með gúmmílöppum, þær gæða flugurnar svo miklu lífi.“
Tvívængjur: „Þessar flugur höfum við Óli verið að hanna í samvinnu síðustu misseri. Þessar fjórar eru með höfuðliti Black og Green Brahan, Skógá.is og Collie Dog. Það er komin nokkur reynsla á þær og þær veiða virkilega vel.“
Copper John og Latex systurnar: „Þetta eru með albestu vatnaflugum sem völ er á. Copper John er bara góður alls staðar, kannski sérstaklega í Hlíðarvatni og Latex systurnar eftir Birgi Arnarson eru ótrúlega magnaðar. Ég held að hann hafi vígt þær í stórbleikjunni í Köldukvísl forðum og síðan hafa þær ítrekað sannað gildi sitt bæði þar og miklu víðar.“
græjur ofl.
108 VEIÐISLÓÐ • tímarit um sportveiði og tengt efni • júlí 2011
Um skotlínur, kosti þeirra og gallaSkotlínum má í raun skipta gróflega í tvo flokka. Annars vegar línur sem eru samsettar úr skothaus og rennilínu með lykkjum og hins vegar línur þar sem skothausinn er áfastur rennilínunni. Þær fyrrnefndu hafa óneitanlega þann kost að hægt er að skipta um haus á fljótlegan hátt, smella undir sökkhaus þegar svo ber undir og spara með því aukaspólur á fluguhjólin. Samsettu línurnar eru einkum vinsælar á tvíhendur en í seinni tíð eru heilu skotlínurnar orðnar vinsælli á einhendur.
Vinsældir skotlína hafa aukist mikið meðal íslenskra fluguveiðimanna síðustu árin. En skyldu skotlínur vera nýjung? Svarið við því er nei. Áratugir eru síðan veiðimenn fóru að skera niður skothausa og hnýta við nælongirni í þeim tilgangi að geta kastað lengra en með hefðbundnum flugulínum. Undirritaður minnist eldri veiðimanna sem stunduðu Sogið í „gamla daga“ og beittu heimatilbúnum skotlínum óspart til að ná vel út þar sem þeir stóru lágu.
Gallinn við heimatilbúnu skotlínurnar var helstur sá að nælongirnið sem notað var sem rennilína („running line“) var óþjált, átti til að flækjast og þegar það gerðist var úr vöndu að ráða. Þá er rétt að geta þess að í þá daga voru „línuvísindi“ ekki orðin eins þróuð og í dag. Menn prófuðu sig áfram með línuþyngdir, höfðu hausinn langan í fyrstu en klipptu hann niður, fet fyrir fet þar til passleg þyngd var fundin.
Um langt árabil hefur verið boðið upp á þá þjónustu í Veiðihorninu að vigta skothausa og skera niður í passlegar þyngdir fyrir viðskiptavini. Þetta var þó mikilvægara fyrir nokkr-um árum þegar úrval og framboð af skothausum var af skornari skammti. Línuframleiðendur á borð við RIO bjóða nú svo gott úrval af heilum og samsettum skotlínum að þess gerist vart þörf að standa í vigtun lína nema í undantekningartilfellum.
Það má segja að skotlínur hafi fyrst náð almennum vinsældum þegar línuframleiðendur fóru að fram-leiða rennilínur með mjúkum kjarna og plastkápu. Rennilínurnar eru fáanlegar í nokkrum sverleikum; þær grennstu fyrir léttari línur en sverari rennilínur henta þyngri tvíhendulínum.
En hvað gerir skotlínur svona vinsælar? Svarið við því er einfalt. Það er auðveldara að kasta með skotlínum, sér í lagi þegar kasta þarf langt. Skotlínur henta því vel byrjendum og þeim sem ekki teljast góðir kastarar.
Hvað gerir skotlínur svo frábrugðnar hefðbundnari línum? Belgur / haus skotlínunnar er styttri og þyngri en belgur / haus hefðbundinna lína. Þyngdin liggur á tiltölulega stuttum kafla línunnar. Þetta gerir það að verkum að auðveldara er að kasta skotlínum ekki síst fyrir byrjendur og óvana kastara. En eru þá einhverjir gallar við skotlínur? Svarið við því er já. Vegna eðlis skotlínunnar, þ.e. hve stuttur og sver belgurinn / hausinn er trufla þær meira og eru því síður heppilegur valkostur þegar veitt er við viðkvæmari aðstæður, t.d. í litlu vatni.
Veiðihornið hefur á boðstólum nokkrar gerðir skotlína. Vinsælustu skotlínurnar fyrir einhendur eru án efa Outbound frá Rio og HMT frá Scierra. Báðar eru þessar línur heilar, þ.e. með áfastri rennilínu („running line“). Línurnar eru þó gjörólíkar þar sem Rio Outbound hefur stuttan, sveran og þungan belg / haus líkt og ýmsar af skandinavískum skot-línum sem hafa verið hér á markaði um lengri og skemmri tíma enda framleiðir Rio þær margar hverjar. Rio framleiðir einnig HMT línuna fyrir Scierra en HMT línan er hönnuð af Íslandsvininum Henrik Mortensen. Hausinn eða belgurinn á Scierra HMT línunni er nokkuð frábrugðinn Outbound að því leitinu til að hann er talsvert lengri og grennri og leggst því betur á vatn. Scierra HMT er því heppilegri til veiða í glæru og litlu vatni, við viðkvæmar aðstæður.
Veiðimönnum skal bent á að vanda val sitt á flugulínum því vel sam-settur búnaður stangar, hjóls og línu skipti sköpum til þess að ná góðum árangri.
Svo viss erum við um ágæti Scierra HMT og Rio Outbound flugulína að við bjóðum viðskiptavinum okkar að skila þessum línum gegn endur-greiðslu uppfylli þær ekki væntingar þeirra.
Úr fróðleikshorni Veiðihornsins Ólafur Vigfússon
FermingarBrúðkaupAfmæli
Árshátíðir FundirMóttökur
veisluþjónusta
Búðakór 1 • 203 Kópavogi • Sími 820 7085 • [email protected]
Lystaukandi veislur
VEIÐISLÓÐtímarit um sportveiði og tengt efni
Útgefandi:GHJ útgáfa ehf.
Ritstjórn:Guðmundur Guðjónsson, ritstjóriHeimir Óskarsson, útlit og umbrotJón Eyfjörð Friðriksson, greinaskrif
Netfang: [email protected]