Vendimi nr

Vendimi nr. 5, dat 04.03.2008

(V 5/08)

Gjykata Kushtetuese e Republiks s Shqipris, e prbr nga: Vladimir Kristo, Kryetar, Gjergj Sauli, Fehmi Abdiu, Kristofor Pei, Kujtim Puto, Xhezair Zaganjori, Petrit Plloi, Sokol Berberi, Sokol Sadushi, antar, me sekretare Brunilda Bara, m dat 18.12.2007, mori n shqyrtim n seanc gjyqsore me dyer t hapura shtjen nr.56/10 Akti q i prket:

KRKUES: ASTRIT ZEKA, prfaqsuar nga avokat Brahim Lahi, me prokur;

SUBJEKT I INTERESUAR: PROKURORIA E PRGJITHSHME, n munges.

OBJEKTI: Shfuqizimi si antikushtetues i vendimit nr.538, dat 27.06.2007 t Kolegjit Penal t Gjykats s Lart.

Krkuesi pretendon, se gjat gjykimit t shtjes penale n ngarkim t tij nuk jan respektuar standardet e procesit t rregullt ligjor n kto drejtime kryesore:

- shtja sht shqyrtuar n Gjykatn e Lart pa i njoftuar m par rekursin atij, por dhe avokatit t caktuar prej tij;

- Kolegji Penal i Gjykats s Lart e ka zhvilluar gjykimin e shtjes pa pranin e tij apo t mbrojtsit dhe madje, pa caktuar as edhe nj mbrojts kryesisht.

GJYKATA KUSHTETUESE,pasi dgjoi relatorin e shtjes z.Sokol Sadushi dhe pasi shqyrtoi shtjen n trsi

V R E N:

Me vendimin e Gjykats s Rrethit Gjyqsor Kor, krkuesi sht dnuar me 11 vjet burgim pr veprn penale t vrasjes t parashikuar nga neni 76 i Kodit Penal. Gjykata e Apelit Kor ka ndryshuar cilsimin juridik t veprs nga vrasje e thjesht, (neni 76 i Kodit Penal) n vrasje n kaprcim t kufijve t mbrojtjes s nevojshme (neni 83 i Kodit Penal) dhe e ka dnuar me 6 vjet burgim. Pr pjesn e mbetur t dnimit krkuesi ka prfituar nga amnistia dhe, pr rrjedhoj, n kohn q zhvillohej gjykimi n Gjykatn e Lart, ka qen n gjendje t lir. Mbi bazn e rekursit t prokurorit, Kolegji Penal i Gjykats s Lart ka prishur vendimin e Gjykats s Apelit Kor dhe ka ln n fuqi vendimin e Gjykats s Rrethit Gjyqsor Kor.

Krkuesi, n baz t nenin 131, shkronja f t Kushtetuts s Republiks s Shqipris, i sht drejtuar Gjykats Kushtetuese pr kontrollin e kushtetushmris s vendimit t Kolegjit Penal t Gjykats s Lart, n drejtim t respektimit t s drejts pr nj proces t rregullt ligjor.

N lidhje me pretendimin e krkuesit pr mosnjoftimin e rekursit, nga dosja gjyqsore rezulton se nga ana e Gjykats s Apelit Kor sht drguar ky njoftim, i cili nuk sht nnshkruar nga krkuesi, avokati apo persona t tjer t njohur nga ligji procedural penal, por nga xhaxhai i tij. Kolegji Penal i Gjykats s Lart, m dat 18.04.2007, pasi ka verifikuar se nga aktet e dosjes nuk rezulton t jet njoftuar i pandehuri apo avokati i tij, e ka shtyr seancn gjyqsore pr nj dat tjetr.

Gjykata e Apelit Kor, mbshtetur n nenin 140 t Kodit t Procedurs Penale, n pamundsi pr t br njoftimin pr t pandehurin, pasi nuk i dihej vendbanimi, ka proceduar me komunikimin me shpallje.

Kolegji Penal i Gjykats s Lart e ka rielur seancn gjyqsore m datn 27.06.2007 ku mungonin si i pandehuri ashtu edhe mbrojtsi i tij. N kto rrethana, Kolegji Penal i Gjykats s Lart, pasi mori mendimin e prokurorit t shtjes, duke arsyetuar se komunikimi sht br sipas krkesave ligjore, vazhdoi seancn gjyqsore.

Gjykata Kushtetuese konstaton, se pas rekursit t paraqitur nga prokurori, Kolegji Penal i Gjykats s Lart me vendimin e dhn e ka ndryshuar in peus (n prkeqsim) masn e dnimit t krkuesit, ndrkoh q ky i fundit nuk ka mundur t siguroj mbrojtjen e tij. N praktikn e Gjykats Kushtetuese, n varsi t specifiks s do rasti konkret, mnyra e zhvillimit t gjykimit sht konsideruar pjes prbrse e juridiksionit kushtetues, n kuptim t neneve 42 dhe 131, shkronja f t Kushtetuts, si dhe t nenit 6 t Konvents Evropiane pr t Drejtat e Njeriut.

Duke iu referuar jurisprudencs gjyqsore, n mnyr t veant asaj t Gjykats Europiane pr t Drejtat e Njeriut, prgjithsisht sht pranuar q seancat gjyqsore t mos zhvillohen pa pranin e nj avokati. Pr shkak t zhvillimit t debatit gjyqsor pr shtje t ligjit, pjesmarrja e t pandehurit n gjykimin e shtjes n gjykatat m t larta, nuk sht paraqitur e domosdoshme, me prjashtim t rasteve kur cilsit personale t t pandehurit kan patur rndsi vendimtare pr dhnien e drejtsis. Mbi kt baz sht konsideruar si i mjaftueshm njoftimi i avokatit mbi ankimin e ushtruar n shkallt m t larta t gjykimit. N rast se as avokati dhe as i pandehuri nuk paraqiteshin n seanc gjyqsore, sht konsideruar e palejueshme vazhdimi i mtejshm i saj.

Jurisprudenca kushtetuese shqiptare, n respektim edhe t qndrimeve t mbajtura nga Gjykata Europiane pr t Drejtat e Njeriut ka konkluduar, se nisur nga natyra e gjykimit t shtjes n Gjykatn e Lart dhe fokusimi i saj n probleme t ligjit pa ndihmn e nj avokati, procesi nuk mund t kontribuoj n mnyr t dobishme n shqyrtimin e shtjeve juridike q qndrojn n thelb t mosmarrveshjeve.

Gjykimi n Gjykatn e Lart, n dallim nga procedurat strikte t gjykimit q zhvillohen n gjykatat e zakonshme, ka si veori paraqitjen vetm t argumenteve ligjor. Kompleksiteti i procedurave t gjykimit n Gjykatn e Lart konfirmohet edhe nga dispozitat ligjore q sanksionojn, se palt, duhet t prfaqsohen n kt gjykim nga avokati. Prandaj, shqyrtimi nga Gjykata e Lart kryesisht i shtjeve t ligjit, jo vetm q e justifikon plotsisht prfaqsimin me avokat n seancat dgjimore, por pr m tepr, bhet i domosdoshm pr garantimin n favor t t pandehurit t nj mbrojtjeje efektive dhe profesionale.

Nisur nga specifika e rastit n shqyrtim, kur shtja gjykohej mbi bazn e rekursit t paraqitur nga prokurori, i cili kishte krkuar rndimin e pozits s t pandehurit, dhe faktit q as i pandehuri dhe as avokati nuk ishin t pranishm n gjykim, Kolegji Penal i Gjykats s Lart nuk duhej t zhvillonte gjykimin pa i dhn mundsi pals s akuzuar pr t realizuar mbrojtjen ligjore. N aspektin e garantimit t procesit t rregullt ligjor, pr Kolegjin Penal t Gjykats s Lart dilte e domosdoshme marrja e masave n mnyr q t mos lejonte zhvillimin e seancs n munges t prfaqsuesit t interesave t t pandehurit, sepse ishte e vetmja mnyr q i pandehuri, prmes figurs prfaqsuese t avokatit, t realizonte t drejtn pr tu mbrojtur.

Prfundimisht, Gjykata Kushtetuese mon se gjykimi i zhvilluar n Gjykatn e Lart ka qen i parregullt nga pikpamja kushtetuese, pr shkak se krkuesit i sht cenuar e drejta pr nj proces t rregullt ligjor n kuptim t nenit 42 t Kushtetuts s Republiks s Shqipris dhe t nenit 6 t Konvents Evropiane pr t Drejtat e Njeriut.

PR KTO ARSYE,

Gjykata Kushtetuese e Republiks s Shqipris duke u bazuar n nenet 131, shkronja f dhe 134, pika 1, shkronja g t Kushtetuts, si dhe n nenet 72 e 77 t Ligjit nr.8577, dat 10.02.2000 Pr organizimin dhe funksionimin e Gjykats Kushtetuese t Republiks s Shqipris, njzri,

V E N D O S I:

- Shfuqizimin si t papajtueshm me Kushtetutn e Republiks s Shqipris t vendimit nr.538, dat 27.06.2007 t Kolegjit Penal t Gjykats s Lart.

- Drgimin e shtjes pr shqyrtim n Gjykatn e Lart.

Ky vendim sht prfundimtar, i forms s prer dhe hyn n fuqi ditn e botimit n Fletoren Zyrtare.

Vendimin nr.23, dat 13.10.2005 i Gjykats Kushtetuese t RSH.

Vendimin nr.25, dat 30.7.2003 i Gjykats Kushtetuese t RSH.