veranderingen langdurige zorg - plexus: aan de slag van stimulab

Nieuwegein, 27 mei 2013

Congres Invoorzorg!

Stef Groenewoud – KPMG Plexus

Oscar Dekker – GGZ Oost Brabant

1 © 2012 KPMG Advisory N.V., ingeschreven bij het handelsregister in Nederland onder nummer 33263682, is een dochtermaatschappij van KPMG Europe LLP en lid van het KPMG-netwerk van zelfstandige ondernemingen die verbonden zijn aan KPMG International Cooperative (‘KPMG International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden. Gedrukt in Nederland. De naam KPMG, het logo en ‘cutting

through complexity’ zijn geregistreerde merken van KPMG International

Wat is Stimulab?

Externe

ontwikkelingen Gezamenlijke

oplossingsrichtingen +

concrete acties

Resultaten

Urgentiebesef +

betrokkenheid stakeholders

creëren

Kwantitatieve en

kwalitatieve analyse

Stimulab-bijeenkomsten

•Transitie, • Budgetkortingen

• Herschikking

portfolio’s • Nieuwe

arrangementen

2 © 2013 KPMG Advisory N.V., ingeschreven bij het handelsregister in Nederland onder nummer 33263682, is een dochtermaatschappij van KPMG Europe LLP en lid van het KPMG-netwerk van zelfstandige

ondernemingen die verbonden zijn aan KPMG International Cooperative (‘KPMG International’), een Zwitserse entiteit. Alle rechten voorbehouden. De naam KPMG, het logo en 'cutting through complexity' zijn

geregistreerde merken van KPMG International.

Stimulab: de aanpak toegepast in Oss

Eind 2011:

De aangekondigde beleidsmaatregelen voor curatieve en langdurende GGZ zijn majeur. De gevolgen

direct voelbaar voor:

■ Cliënten

■ Aanbieders

■ Gemeenten

■ Verzekeraars / zorgkantoren

■ Maatschappij

Behoefte in de regio Oss:

■ Inzicht in de impact van de (stapeling van) maatregelen

■ Gezamenlijke concrete oplossingen

Het antwoord: Stimulab

■ Praktijksimulatie met alle relevante partijen in regio Oss




Maatregelen brief minister VWS, dd. 10 juni 2011, 27 juni 2011 en 26 juli 2011 en de Programmabrief

Langdurige Zorg van de staatssecretaris VWS dd. 1 juni 2011. De maatregelen met betrekking tot

jeugdzorg zijn geëxcludeerd.

Curatieve

GGZ

Uitleg maatregel Jaar invoering

(zoals bekend

bij start project)

Kwanti-

ficering

Wijziging ivm

actualiteit

Actueel nav

Eigen bijdrage 1e lijn:

Verhoging van eigen bijdrage in de 1e lijn (€ 20,- per zitting).

Terugbrengen van aantal vergoede zittingen van 8 naar 5.

Invoering van eigen bijdrage voor een internetbehandeltraject (€ 50,-)

2e lijn:

Invoering van eigen bijdrage voor cliënten ouder dan 18

• € 100,- voor een DBC tot 100 minuten (incl. indirecte tijd), € 200 voor een DBC

vanaf 100 minuten (incl. indirecte tijd) (excl. DBCs met alleen indirecte tijd,

crisis, bemoeizorg en vanuit BOPZ maatregel)

• € 145,- per maand voor verblijf

2012

2012

*

Compensatie

eigen bijdrage 2e

lijn voor

kwetsbare

groepen € 55

miljoen

Begrotingsakkoord

2013

Pakket-

maatregelen

Aanpassingsstoornis uit pakket

Begrenzing van de 18.000 + minuten DBCs

No-show is niet meer declarabel

2012

2012

2012

*

Budgetkorting Korting op budget van 5,55% (door daling volume en/of tarief)

In de regio Oss zal dit leiden tot

- Daling volume kortdurende DBCs

- Afname klinieken

- Efficiency slag

2012

**

Beleidsmaatregelen in en buiten scope




Langdurende GGZ Uitleg maatregel Jaar invoering

(zoals bekend

bij start project)

Kwanti-

ficering

Wijziging ivm

actualiteit

Actueel nav

Meer financiële ruimte Verhoging van de ZZP tarieven met 636 miljoen euro. De NZa heeft

alle ZZP-tarieven verhoogd, waardoor per ZZP een extra bedrag

beschikbaar komt.

2012 ** Eindigt per 2012 Begrotingsakkoord

2013

Verschuiving van AWBZ

zorg naar gemeenten

Overheveling van de extramurale begeleidingsfunctie van AWBZ

naar de Wmo

2013 overgang

2014 totaal

Controversieel

Begrotingsakkoord

2013

Afschaffen ZZP 1,2,3 Cliënt gaat zelf betalen voor verblijf

Invoering van de normatieve huisvestingscomponent

2014 stapsgewijs

2014 stapsgewijs

***

Uitvoering van AWBZ voor

eigen verzekerden

Zorgkantoorfunctie wordt overgenomen door zorgverzekeraar voor

eigen verzekerden. Tevens verdwijnt de contracteerplicht.

2013 *** Controversieel Begrotingsakkoord

2013

Afname regeldruk Diverse maatregelen, waaronder vereenvoudiging indicatiestelling,

die er toe moeten leiden dat de regeldruk in de GGZ vermindert.

2012 ***

Overig (niet genoemd in de kamerbrieven, maar wel belangrijk voor de

context)

Jaar invoering (zoals

bekend bij start project)

Kwanti-

ficering

Wijziging ivm actualiteit Actueel nav

Druk en mogelijkheid tot ambulantisering in de GGZ 2012 ****

Invoering van de Basis GGZ onbekend **** Per 2013 flexibilisering praktijk -

ondersteuningsmodule

Bestuurlijk

Akkoord

Invoering van prestatiebekostiging GGZ 2013 **

Bezuinigingen huisartsenzorg 2012 ****

Invoering van Wet Werken naar Vermogen (WWNV) 2013 **** Controversieel Begrotingsakkoord

2013

De impact van deze maatregel heeft focus en is gekwantificeerd

* Deze maatregel heeft impact op een stakeholder buiten de betrokken kernstakeholders en heeft daarom geen focus

** De impact van deze maatregel is vooral merkbaar voor één kernstakeholder en daarom minder relevant om voor dit project te kwantificeren

*** De impact van deze maatregel is zodanig onduidelijk dat kwantificering op dit moment niet mogelijk is

**** De maatregel valt buiten de scope van het project en wordt daarom alleen kwalitatief meegenomen

Beleidsmaatregelen in en buiten scope




Resultaat Stimulab in Oss

Infrastructuur gerealiseerd voor basis GGZ in de regio:

• ketenbekostiging (verzekeraar-eerstelijn-tweedelijn),

• 5 zorgpaden met verwijsafspraken 1e / 2e lijn: angst, depressie, alcohol, slaapproblemen en chronische psychiatrie;

• concrete doelstellingen over aantallen verwijzingen en aantallen cliënten in eerstelijn;

• eerstelijns psychologen zijn georganiseerd in een zorggroep;

• huisartsen nemen meer POH GGZ in dienst.

Participatieteams

• Er zijn 5 participatieteams gerealiseerd in 5 wijkpunten.

• Deze zoeken cliënten in wijken actief op, waarbij ze aangesproken worden op hun talenten/krachten. Hierdoor neemt het beroep op zorg naar verwachting af.

• Een betere samenwerking tussen partijen in de wijk waardoor cliënten sneller de best passende zorg krijgen en daardoor vaker met zorg in de 0e lijn kunnen volstaan

Eigen Bijdrage GGZ

• Voor 50 tot 100 cliënten met ernstig psychiatrische aandoeningen werd voorkomen dat zij zorg gingen mijden vanwege een eigen bijdrage.

• Daarnaast is voor een bredere groep het ‘at risk’ deel in kaart gebracht (de burgers waarvoor het risico op problemen groot is).




Voorwaarden voor verandering in iedere fase van Stimulab geborgd

1. Startfase 2. Analysefase 3. Oplossingsfase 4. Verspreidingfase

Voorwaarden voor verandering

■ De juiste mensen bij het project betrokken,

bijvoorbeeld bestuurders voor noodzakelijk

beslissingsbevoegdheid

■ Sterke focus in projectonderwerp

■ Draagvlak bij alle stakeholders (interviews,

startbijeenkomst)

■ Vertrekken met gezamenlijke intentie: over

eigen schaduw heenstappen door focus op

gedeelde belangen

Wat gebeurt er in deze fase?

■ Verbinding maken met stakeholders

■ Startbijeenkomst met alle stakeholders

■ Verkenning analysekader




Een startbijeenkomst voor gezamenlijke kick-off en intentieverklaring


Startbijeenkomst






■ Objectivering problematiek door relevante

kwantitatieve analyse

■ Gevalideerde uitgangspunten en data voor

analyse

■ Urgentiebesef betrokkenen door schetsen

realistische toekomstscenario’s



■ Opvragen en valideren data bij stakeholders

■ Uitvoeren kwalitatieve en kwantitatieve

analyse

■ (evt) Ontwikkelen mogelijke

toekomstscenario’s

■ Nader specificeren onderwerpen om mee

verder te gaan




Inzicht in veranderingen creëert urgentiebesef betrokkenen


Gevaar

voor

zichzelf of

anderen

Mate

van

co

mp

lexit

eit

p

sych

isch

e a

an

do

en

ing

Mate van afhankelijkheid

enkelvoudige

psychische

aandoening

meervoudige/

gecompliceerde

aandoening

geen psychische

aandoening

Zelfstandig Hulp nodig om zelfstandig te

blijven leven

Tijdelijk niet in staat om

zelfstandig te leven

Niet in staat om

zelfstandig te leven

Burgers zonder

hulpvraag

Burgers met niet-psychische

hulpvraag

Burgers met

enkelvoudige

aandoening

Burgers met

psychisch

complexe

aandoeningen

Burgers met meervoudige psychische problemen

binnen

meervoudige hulpvraag

Gevaar voor

zichzelf of

anderen vanuit

psychische

aandoening

Bu

rge

rs d

ie v

an

uit

aa

nd

oe

nin

g

de

lic

ten

he

bb

en

ge

ple

eg

d

Schadelijk voor

zichzelf

Burgers met enkelvoudig psychisch probleem,

binnen een meervoudige hulpvraag

Co

mp

lex

ite

it v

an

p

sy

ch

isc

he

aa

nd

oe

nin

g

Mate van afhankelijkheid

enkelvoudigepsychischeaandoening

meervoudige/gecompliceerde

aandoening

geen psychischeaandoening

Zelfstandig Hulp nodig om zelfstandig te kunnen blijven leven

Tijdelijk niet in staat omzelfstandig te leven

Niet in staat om zelfstandig te leven

Gevaar voor zichzelf en anderen’

Schadelijk voor zichzelfBurgers zonder hulpvraag Burgers met niet-psychische hulpvraag

Burgers met enkelvoudige aandoening

Burgers met enkelvoudig psychisch probleem, binnen een meervoudige hulpvraag

Burgers met psychisch complexe

aandoeningen

Burgers met meervoudige psychische problemen binnenmeervoudige hulpvraag

Gevaar voor zichzelf of anderen vanuit

psychische

aandoening

Bu

rge

rs d

ie v

an

uit a

an

do

en

ing

de

licte

n h

eb

be

n

ge

ple

eg

d

GGZ OB**: Ambulante behandeling

Eerstelijn HA & POH*

Vivaan – Welzijnswerk

GGZ OB**: Deeltijd behandeling

GGZ OB**: FACT FACT

X cliënten naar

Vivaan - Welzijnswerk

X cliënten naar

Eerstelijn HA / POH

Bro

n: G

GZ

Oost B

rabant, 2

012.

Bevl

ogen r

ealisere

n.






■ Vanaf het begin sterke focus in te

bespreken (deel)onderwerpen

■ Out-of-the-box aanpak middels creatieve

werkvormen

■ Commitment betrokkenen bij iedere

tussenstap

■ Eigenaarschap bij deelnemers en niet bij

procesbegeleiders

■ Bijeenkomsten op neutraal terrein voor

benadrukken gemeenschappelijke belangen



■ Stimulabbijeenkomsten (2 á 3x) voor creëren

onderling vertrouwen, verkenning

onderwerpen en brainstormen over

mogelijke oplossingsrichtingen

(snelkookpan)

■ Bijeenkomsten subgroepjes voor nadere

uitwerking ideeën en oplossingsrichtingen

■ Opstellen plan van aanpak met concrete

acties voor stakeholders




Tijdens Stimulab sessies concreet in gesprek over oplossingen







■ Concretiseren gerealiseerde resultaten

door betrokkenen

■ Brede verspreiding onder gelijke

organisaties (uit andere regio’s)

■ Tweerichtingsverkeer in kennisdeling: halen

& brengen



■ Verspreiding resultaten naar andere regio’s /

partijen middels rapportage en (evt) een

Stimulabbijeenkomst

■ Kennisdeling met andere partijen over

ontwikkelde oplossingsrichtingen en evt

verrijking van de ideeën en actieplannen

■ www.stimulab.nl

■ Rapportage met toolkits

http://www.stimulab.nl/




Verspreiding uitkomsten via extra Stimulab, rapportage en internet





Resultaat Stimulab in Oss

Een aantal quotes met resultaten van het Stimulab uit Oss:

Stimulab heeft voor

vertrouwen gezorgd om

(verder) samen te gaan

werken – bestuurder

Welzijnsorganisatie

Onderlinge dialoog met

verschillende partijen is

sinds het Stimulab danig

versterkt – directeur GGZ-

instelling

We hebben heel concreet 100

zorgwekkende zorgmijders

kunnen helpen dankzij het

daadkrachtige overleg tijdens

de Stimulab-bijeenkomsten –

manager OGGZ

Ik weet nu beter welke partij ik

voor welke vraag moet

benaderen. De drempel om

contact met elkaar te hebben

is veel lager dan voor het

Stimulab. Ketenregisseur

Gemeente

We hebben nu op

‘Stimulab-achtige’ wijze

een nieuwe werkgroep

gevormd waarin we de

basisGGZ in onze regio

verder vorm gaan

geven. Zonder Stimulab

was dit nooit tot stand

gekomen. – voorzitter

Huisartsenkoepel




Gegeven de veranderingen in de langdurende zorg…

Voor welke vraagstukken in uw regio zou u de Stimulab methodiek graag toepassen en waarom?

veranderingen langdurige zorg - plexus: aan de slag van stimulab

Documents