verbalisatietechnieken en eerste psychologische hulp
TRANSCRIPT
Verbalisatietechnieken en Verbalisatietechnieken en eerste psychologische eerste psychologische
hulphulp
Het CRASH en het MOSARE Het CRASH en het MOSARE modelmodel
Modellen voor analyse en psychosociaal Modellen voor analyse en psychosociaal crisisbeheercrisisbeheer
Het 3D – CRASH modelHet 3D – CRASH modelDE SOIR, 2005DE SOIR, 2005
1- Functie
Het CRASH model laat toe om de typologie van crisissituaties te analyseren
2- Model
Opgebouwd rond drie variabelen :
3- Doelstelling :
Het CRASH model is een instrument voor beslissingsondersteuning. Het helpt bij de keuze van het type interventies in functie van het soort crisis.
• Slachtoffers• Gebeurtenissen• Acties/Interventies
Het 3D – CRASH modelHet 3D – CRASH modelE. DE SOIRE. DE SOIR
GetroffenenTertiaireSecundairePrimaire
Gebeurtenissen TraumatogeneDepressogeneUitputting
Interventies :PreventieAanpakNazorg
Type
getroffenen
Type preventie
Type d’événements
Measure
Objective
Solution Application
Result
END
Het MOSARE modelHet MOSARE modelS. GOUJARD, Ondervoorzitter van de Association Européenne des Psychologues S. GOUJARD, Ondervoorzitter van de Association Européenne des Psychologues
Sapeurs-PompiersSapeurs-Pompiers
Het MOSARE model Het MOSARE model SYLVAIN GOUJARDSYLVAIN GOUJARD
Measure
Objective
Solution Application
Result
End
1 - Measure : • « Welk is de aard van het probleem? (type gebeurtenis in het CRASH model) »• « Wie zijn de getroffenen? In welke mate? (type getroffene in het CRASH model) »• « Hoe reageren de getroffenen op gedragsmatig, emotioneel, cognitief en fysiologisch vlak? (reacties in functie van het type getroffene in het CRASH model)
2 - Objective : (type acties/interventies)• Is er een steunactie nodig ?• Indien ja, onder welke vorm ?• Welke doelstellingen willen we bereiken ?
3 - Solution : Wat kunnen we in plaats stellen om onze doelstellingen te bereiken ? (management instrumenten, onmiddellijke en uitgestelde aanpak, psychotherapeutische begeleiding, individueel en collectief
4 – Application : Uitvoering van de oplossing die het meest geschikt is om de doelstelling te bereiken
5 - Result : zijn de gekozen oplossingen doeltreffend ?Welk criterium werd toegepast of gebruikt
6 - End : Wanneer de actie beëindigen ?
?
Eerste Psychologische Eerste Psychologische HulpHulp
TECHNIEK VAN DE EEKHOORN
Terreinervaringen met Eerste Psychologische HulpTerreinervaringen met Eerste Psychologische Hulp
Richtlijnen voor acute steunRichtlijnen voor acute steun
Eerste Zorgen (levensreddende handelingen) Eerste Zorgen (levensreddende handelingen) toedienen !toedienen !
– Need to have: handelingen voor dringende geneeskundige Need to have: handelingen voor dringende geneeskundige hulpverlening – medische urgenties!hulpverlening – medische urgenties!
– Nice to have: GCS > 8 – bewuste slachtoffers – zonder Nice to have: GCS > 8 – bewuste slachtoffers – zonder ernstig hersentrauma en zonder intoxicatie (alcohol – drugs)ernstig hersentrauma en zonder intoxicatie (alcohol – drugs)
Terreinervaringen met Eerste Psychologische HulpTerreinervaringen met Eerste Psychologische Hulp
Richtlijnen voor acute steunRichtlijnen voor acute steun
Een geruststellende ondersteuning bieden met een maximum Een geruststellende ondersteuning bieden met een maximum aan comfort (immobilisatie breuken, pijnreductie, stabilisatie)aan comfort (immobilisatie breuken, pijnreductie, stabilisatie)
– Need to have : rustgevend comfort (immobilisatie bij –open- Need to have : rustgevend comfort (immobilisatie bij –open- breuken, schotwonden, bloedverlies minimaliseren) breuken, schotwonden, bloedverlies minimaliseren)
– Nice to have: rekening houden met de wensen van de Nice to have: rekening houden met de wensen van de getroffene(n), getroffene(n) beschouwen als een actieve partner in getroffene(n), getroffene(n) beschouwen als een actieve partner in hulpverleninghulpverlening
Terreinervaringen met Eerste Psychologische HulpTerreinervaringen met Eerste Psychologische Hulp
Richtlijnen voor acute steunRichtlijnen voor acute steun
Aanwezig blijven, continu praten tegen slachtoffer, Aanwezig blijven, continu praten tegen slachtoffer, blijven geruststellen, angst reducerenblijven geruststellen, angst reduceren
– Need to have: spiraal van hyperactivatie onder controle Need to have: spiraal van hyperactivatie onder controle krijgen, peritraumatische dissociatie (vehement emotions) krijgen, peritraumatische dissociatie (vehement emotions) reducerenreduceren
– Nice to have: getroffene helpen baas worden/blijven over Nice to have: getroffene helpen baas worden/blijven over de eigen ademhaling, slachtoffer ‘actief aanwezig’ houdende eigen ademhaling, slachtoffer ‘actief aanwezig’ houden
Terreinervaringen met Eerste Psychologische HulpTerreinervaringen met Eerste Psychologische Hulp
Richtlijnen voor acute steunRichtlijnen voor acute steun
Getroffene(n) binnen de grenzen van het “tolerantievenster” Getroffene(n) binnen de grenzen van het “tolerantievenster” van neuro-fysiologische activatie houden – getroffene in een van neuro-fysiologische activatie houden – getroffene in een medium aangepaste (vecht)opwinding houden en informatie medium aangepaste (vecht)opwinding houden en informatie blijven geven over de verschillende stadia van de blijven geven over de verschillende stadia van de hulpverlening/bevrijdinghulpverlening/bevrijding
– As much the victim can take, but the truth and nothing but the As much the victim can take, but the truth and nothing but the truthtruth
High Arousal
Low Arousal
Optimum Arousal Zone
AROUSAL
Arousal Capacity
Modulation Model: Optimum Arousal ZoneMinton & Ogden (2000); Siegel (1999)
Terreinervaringen met Eerste Psychologische HulpTerreinervaringen met Eerste Psychologische Hulp
Richtlijnen voor acute steunRichtlijnen voor acute steun
Maximale controle en voorspelbaarheid verschaffen Maximale controle en voorspelbaarheid verschaffen (uitleg over de verschillende fasen in de (uitleg over de verschillende fasen in de hulpverlening/evacuatie)hulpverlening/evacuatie)
– Need to have: pijn, onmacht en controleverlies Need to have: pijn, onmacht en controleverlies vermijden/reduceren vermijden/reduceren
– Nice to have: slachtoffer begeleiden doorheen de verschillende Nice to have: slachtoffer begeleiden doorheen de verschillende stadia van de hulpverleningstadia van de hulpverlening
Terreinervaringen met Eerste Psychologische HulpTerreinervaringen met Eerste Psychologische Hulp
Richtlijnen voor acute steunRichtlijnen voor acute steun
Slachtoffer helpen met de neurofysiologische Slachtoffer helpen met de neurofysiologische ontlading (metabolisatie van hormonale ontlading (metabolisatie van hormonale producten en afbouw in de vorm van lichamelijke producten en afbouw in de vorm van lichamelijke ontlading; trillen, beven, etc)ontlading; trillen, beven, etc)
Autonoom ZenuwstelselAutonoom Zenuwstelsel
– Orthosympathische activatieOrthosympathische activatie Geactiveerd bij (vitale) bedreigingGeactiveerd bij (vitale) bedreiging Meetbare kenmerkenMeetbare kenmerken
– Verhoogde bloeddrukVerhoogde bloeddruk– Versneld hartritmeVersneld hartritme– Bleke huid/gelaatskleurBleke huid/gelaatskleur
Autonoom ZenuwstelselAutonoom Zenuwstelsel
– Parasympathische desactivatieParasympathische desactivatie Geactiveerd bij Geactiveerd bij
afname/afwezigheid van stressafname/afwezigheid van stress Meetbare kenmerkenMeetbare kenmerken
– Vertraagde ademhalingVertraagde ademhaling– Vertraagd hartritmeVertraagd hartritme– Blozende kleur (van de huid)Blozende kleur (van de huid)
Lichamelijke gevolgen van stressLichamelijke gevolgen van stress
Stress hormonen (cortisol)
Orthosympathisch zenuwstelsel Fight - Flight Onmogelijk
Activatie van het parasympathisch
zenuwstelsel Freeze
Terreinervaringen met Eerste Psychologische HulpTerreinervaringen met Eerste Psychologische Hulp
Richtlijnen voor acute steunRichtlijnen voor acute steun
De Eerste Zorgen (levensreddende handelingen) toedienen !De Eerste Zorgen (levensreddende handelingen) toedienen ! Een geruststellende ondersteuning bieden met een Een geruststellende ondersteuning bieden met een
maximum aan comfort (immobilisatie breuken, pijnreductie, maximum aan comfort (immobilisatie breuken, pijnreductie, stabilisatie)stabilisatie)
Aanwezig blijven, continu praten tegen slachtoffer, blijven Aanwezig blijven, continu praten tegen slachtoffer, blijven geruststellen, angst reduceren geruststellen, angst reduceren
Getroffene(n) binnen de grenzen van het “tolerantievenster” Getroffene(n) binnen de grenzen van het “tolerantievenster” van neuro-fysiologische activatie houdenvan neuro-fysiologische activatie houden
Maximale controle en voorspelbaarheid verschaffen (uitleg Maximale controle en voorspelbaarheid verschaffen (uitleg over de verschillende fasen in de hulpverlening/evacuatie)over de verschillende fasen in de hulpverlening/evacuatie)
Slachtoffer helpen met de neurofysiologische ontlading Slachtoffer helpen met de neurofysiologische ontlading (metabolisatie van hormonale producten en afbouw in de (metabolisatie van hormonale producten en afbouw in de vorm van lichamelijke ontlading; trillen, beven, etc)vorm van lichamelijke ontlading; trillen, beven, etc)
Vagale responsVagale respons
3 sec inademen 3 sec blokkeren 6 sec uitademen
Buikademhaling, de buikholte 4 à 5 maal laten
uitzetten en dan terug inkrimpen op ritme AH,
duur van de interventie: 1 minStimuleert de parasympathische reflex, verhoogt de hartritme
coherentie, brengt vasodilatatie op gang, verlaagt cortisolgehalte en verhoogt de aanmaak van immunoglobuline A
∞ Werkinstrument voor : Buddies, Sec Comd, Pl Comd (EPsyHBO)
∞ Duur : 1 of 2 minuten, niet meer (opletten voor risico van hyperventilatie of duizelig worden), desnoods enkele keren herhalen met tussenpauze
Hartcoherentie
Demonstratie van hartritme coherentie a.d.h.v. het
FREEZE FRAMER programma
Invloed van de ademhaling op de hersenen – hartritme coherentie
Demonstration van de controle van de ademhaling
op de recuperatie en stabilisatie
Predictoren en Predictoren en determinanten van de determinanten van de
posttraumatische posttraumatische chronificatiechronificatie
Dissocia
tie, e
xtrem
e angst, paniek,
negatieve em
oties
Dissocia
tie, e
xtrem
e angst, paniek,
negatieve em
oties
Angst en
Angst en
controleverlie
s
controleverlie
s
Angstniveau, ernst van de situatie, desoriëntatie
Angstniveau, ernst van de situatie, desoriëntatie
Intense angst, onmacht, controleverlies, gruwel
Intense angst, onmacht, controleverlies, gruwel
Waarg
enomen bedreiging
Waarg
enomen bedreiging
Onmacht, woede, hyperactivatie, angst
Onmacht, woede, hyperactivatie, angst
Symptomen van paniek, angst, pijn, doodsbedreiging
Symptomen van paniek, angst, pijn, doodsbedreiging
PREDICTOREN
DETERMINANTEN
Eerste Psychologische Eerste Psychologische HulpHulp
VERBALISATIETECHNIEKEN
De psychologische De psychologische demobilisatiedemobilisatie
Acties te ondernemen op niveau van het commandoActies te ondernemen op niveau van het commando De psychologische « flash » : welke zijn tekens (fysiologische, gedragsmatige, De psychologische « flash » : welke zijn tekens (fysiologische, gedragsmatige,
emotionele en/of cognitieve) die wijzen op fragilisatie van personen of op emotionele en/of cognitieve) die wijzen op fragilisatie van personen of op psychologische verwondingen (mentaal operationele verwondingen) ? psychologische verwondingen (mentaal operationele verwondingen) ?
Psychologische bescherming (op de plaats van de interventie): acties voor de Psychologische bescherming (op de plaats van de interventie): acties voor de tijdelijke terugtrekking van personeel, het vermijding van overmatige tijdelijke terugtrekking van personeel, het vermijding van overmatige blootstelling, uitputting en/of emotionele breakdown voorkomen.blootstelling, uitputting en/of emotionele breakdown voorkomen.
« Containment bewerkstelligen » : zeggen en tonen dat je beschikbaar zijn, de « Containment bewerkstelligen » : zeggen en tonen dat je beschikbaar zijn, de functie van « eerste loket » vervullen, beschikbaar zijn, « trauma management functie van « eerste loket » vervullen, beschikbaar zijn, « trauma management by walking around », tegemoet komen aan de eerste psychische en fysieke by walking around », tegemoet komen aan de eerste psychische en fysieke behoeften, ademhalingsassistentie, « physical replenishment » (geborgenheid, behoeften, ademhalingsassistentie, « physical replenishment » (geborgenheid, hydratatie, energierijke voeding, reorganisatie en rust) hydratatie, energierijke voeding, reorganisatie en rust)
∞ Werkinstrument voor : Sec & Pl Comd Moment : tijdens de gebeurtenis en onmiddellijk erna (enkele uren)
∞ Duur : 1 uur
De instrumenten van de De instrumenten van de professionele professionele
intervenanten van de intervenanten van de urgentiepsychologieurgentiepsychologie
De emotionele ventilatiesessie (defusing of De emotionele ventilatiesessie (defusing of emotionele ontlading), de psychologische emotionele ontlading), de psychologische
stabilisatiesessie en/of de recuperatiesessiestabilisatiesessie en/of de recuperatiesessieStress en trauma bij de politie – 2de herziene uitgaveStress en trauma bij de politie – 2de herziene uitgave
DE SOIR, VAN DEN STEENE & DAUBECHIESDE SOIR, VAN DEN STEENE & DAUBECHIES
Psychologische debriefing (aanpak): het individueel Psychologische debriefing (aanpak): het individueel en collectief beheeren collectief beheer
De acute opvangDe acute opvangEMOTIONELE VENTILATIE, PSYCHOLOGISCHE STABILISATIE en EMOTIONELE VENTILATIE, PSYCHOLOGISCHE STABILISATIE en
RECUPERATIERECUPERATIE
Eerste doelstelling: aanwezig zijn, peilen, informeren, organiseren, plannenEerste doelstelling: aanwezig zijn, peilen, informeren, organiseren, plannen– Inschatten welk soort impact het geweest is en welke de optredende reacties zijn: « psychologische
triage ».– Uitvoeren van een rudimentair gesprek ( « 5 Q’s ») : Wat? Welke rol? Eigen evaluatie: hoe ging het?
Welke steun of hulp zou er kunnen plaatsvinden? Noodzaak aan multidisciplinaire debriefing? – Beheer van de communicatie (informatie, geruchtencontrole, éénduidige versie).– Advies aan het commando : in kaart brengen van groepen getroffenen – bijkomende informatie
vergaren
Tweede doelstelling: de « crisis » volledig trachten te begrijpenTweede doelstelling: de « crisis » volledig trachten te begrijpen– Wat is er gebeurd? Wie waren de betrokkenen? Antecedenten van de groep hulpverleners? Wat is er gebeurd? Wie waren de betrokkenen? Antecedenten van de groep hulpverleners? – Samenstelling van de groep getroffenen: heterogene of homogene groep?– « Strengths » - « Weaknesses » analyse maken; verzwarende factoren?
Derde doelstelling : begrijpen wat er aan de hand is om de volgende lijn in de hulpverlening te Derde doelstelling : begrijpen wat er aan de hand is om de volgende lijn in de hulpverlening te kunnen plannen (noodzaak voor technische – operationele debriefing VOOR ondersteunende actie)kunnen plannen (noodzaak voor technische – operationele debriefing VOOR ondersteunende actie)
– Inschatting maken van kwantitatieve en kwalitatieve aspecten van de ingrijpende gebeurtenis– Inschatting van mate van blootstelling van de getroffenen maken
Vierde doelstelling: actieplan uitwerken voor hulpverlening en ondersteuning gespreid in de tijdVierde doelstelling: actieplan uitwerken voor hulpverlening en ondersteuning gespreid in de tijd
∞ Instrumenten voor (psychosociale intervenanten) zorgcollega’s (Fire Stress Teams)
∞ Moment : in het stadium volgend onmiddellijk volgend op de interventie
∞ Duur : enkele minuten tot enkele uren na de interventie
Uitgestelde hulpverlening Uitgestelde hulpverlening Psychologische debriefing (individueel of Psychologische debriefing (individueel of
collectief)collectief)
Nabijheid
Sociaal delen van ervaringen
Sociale steun
Psycho éducatie
Inleiding
Feiten
Gedachten
Percepties
Emoties Copingstijlen
« Deresponsabilisatie » « Deculpabilisatie »
Raad en adviesLeermomenten
Debriefing van de
débriefer
Werkbare instrumenten
Werkbare effecten
C U Next TrainingC U Next Training
[email protected]@telenet.be