Verdiim rahatszlktan dolay balaynz

Kafamn iinde sinekler gibi vzldayan baz sorular paylamak istiyorum

Adalet adil midir? Dnyann adaleti ayaklar zerinde ters mi duruyor? Bushun zerine ayakkablarn frlatan Irakl zapatista, yl hapis cezasna mahkm edildi. O daha iyisini, bir madalyay hak etmiyor muydu?

Terrist olan kim? Ayakkab frlatan m yoksa ayakkab ile ezen mi? Yalan syleyerek Irak savan yaratan, bir yn insan ldren, ikenceyi onaylayan ve uygulanmas emrini veren seri katil bir terr sulusu deil mi?

Topraklarn savunma haklarn kullandklar iin terrizm yaratmakla sulanan Brezilyann topraksz kylleri, ilinin mapuche ya da Guatemalann kekche yerlileri ya da Meksika Atencoda yaayan yerli halklar sulu mudur? Eer toprak kutsal ise, her ne kadar yasalar bunu ifade etmeseler de; onu savunanlar kutsal deil midir?

Foreign Policy dergisine gre Somali en tehlikeli yer. yi de korsan olan kim? Alktan gemilere saldranlar m yoksa yllardr dnyaya saldran ve bu abalarndan dolay multimilyonluk dllere konan, Wall Streetin vurguncular m? Niin dnya kendini soyanlar dllendirir?

Niin adaletin tek gz kr? irketlerin en gls Wal-Mart, alanlarna sendika yasa koyuyor. McDonalds da. Uluslararas hukuku ihlal eden bu sulu irketler niin cezadan muaf olurlar? Gnmz dnyasnda emek atklardan ve ii haklar imdiye kadarkinden daha az deerli olduu iin mi?

Kim hakl kim haksz? Eer gerekten uluslararas adalet varsa; niin gller hibir zaman yarglanmazlar? Onlar mahkm deiller. Cezaevlerinin anahtarlarnn sahibi onlar olduklar iin mi?

Niin Birlemi Milletlerde veto hakkna sahip be g dokunulmazdr? Bu hakkn ilahi bir kkeni mi var? Sava i haline getirenler bar m koruyacaklar? Esas ileri silah retmek olan bu be gcn, dnya barndan sorumlu olmas adil mi?

Uyuturucu tccarlarn aalayan yok; buda m bir organize su deil? Grlt karanlara kar her yerde srarla lm cezas istenirken dnyann sahiplerine kar ceza talep eden yok? Daha fazlas gerekirken. Fzeleri kullananlara kar deil baklar kullanan katillere kar yaygara koparlyor.

Hayret ediyoruz: Mademki u koruyucular, bu kadar ldrme arzusu lgnl iinde bulunuyorlarsa; neden sosyal adaletsizlie kar lm cezas talep etmezler? Her bir dakikada milyon dolarn askeri harcamalara ayrld srada tedavi edilebilir hastalklardan ve alktan on be ocuun ld bir dnya adil olabilir mi? Ad uluslararas toplum olan yap, dilerine kadar, kime kar silahlanyor? Fakirlie kar m yoksa fakir fukaraya kar m?

lm cezasnn ateli savunucular, srekli kamu gvenliine saldran tketim toplumunun deerlerine kar neden lm cezas istemiyorlar? Milyonlar, milyonlarca genci, dk cretliyi serseme eviren reklm bombardmanlar sua davet etmiyor mu? Var olmak sahip olmaktr diye gece gndz tekrarlanan; arabaya sahip ol, markal ayakkabya sahip ol, sahip ol, sahip ol Ve o, sahip olmayan var olmuyor mu?

Ve neden lme kar lm cezas uygulanmyor? Dnya lmn hizmetine organize olmu durumda. Bizim enerjimizin ve kaynaklarmzn byk bir ksmn yalayp yutan silah endstrisi, yoksa lm retmiyor mu?

Dnyann sahipleri, iddeti yalnzca dierleri uygulad zaman cezalandryorlar. Bu iddet tekeli, btn olumsuzluklara karn hayatta kalmay isteyen dnyallar iin dayanlmaz ve yeryznn dnda var olanlar iin de aklanamaz bir duruma dnyor: Biz insanlar karlkl olarak birbirimizi yok etmede uzmanlam tek hayvan tryz ve bizler, dier eyler arasnda, doay ve onun canllarn da yok etmekte olan bir imha teknolojisi gelitirdik.

Bu teknoloji korkuyu besliyor. Bu korku, polisiye ve askeri savurganlklar hakl gsteren dmanlar reten bir korkudur. Peki, bizler lm treninde; korkuyu lme mahkm etseydik nasl olurdu? Profesyonel dehet vericilerin, bu evrensel diktatrlne son vermek salkl olmaz myd?

Panik ekiciler, bizi yalnzla mahkm ediyor ve bize dayanmay yasaklyorlar: altta kalann can ksn, birbirlerini yesinler, bu komu daima bir tehlike, dikkat, ok dikkat et, bir eylerini alar, o sana tecavz edecek, bir Mslman u bebek arabasna bomba koymu, eer u kadn sana bakarsa, u masum grnl komu, eminim ki sana domuz gribi bulatracak

Alt st olmu bu dnyada, ortak dnce ve adaletin salanmasna ynelik en basit eylemler karsnda bile korku yaratlyor. Bakan Evo Morales, lkenin byk ounluunu oluturan yerlilerin, kendilerine aynada bakma utancn zerlerinden atmalar iin Bolivyay yeniden yaplandrmaya kalknca panii kkrttlar. Elbette, bu cret, mmkn olan tek dzen bizimkidir diyenlerin geleneksel rk bak asndan bir felaketti: Kargaa ve iddeti getiren Evo idi ve onun kabahati yznden ulusal birlik bozulacakt ve lke paralara blnecekti.

Yine, Ekvador Devlet Bakan Correann, yasad kabul ettikleri borlarn denmeyecei konusunda srarl olduklarn bildiren haberi, dnya mali piyasalarnda terr retti ve kt bir rnek olaca iin de Ekvador korkun bir ekilde cezalandrlmakla tehdit edildi.

Askeri diktatrler ve hrsz siyasiler, uluslararas bankalar tarafndan her zaman martlm olsalar bile; biz, zaten halkn, kendisini sopalayan sopann ve kendisini yamalayan a gzlln bedelini demesini kanlmaz bir kader gibi kabul etmesine almadk m?

Fakat ortak dnce ve adalet, sonsuza dek birbirlerinden ayrlm m olacak? Bunlar birbirine bal, birlikte yrmek iin domamlar myd? Feministlerin syledii eer biz erkekler, hamile kalsaydk, krtaj serbest olurdu slogan adalet anlay ve ortak dncenin bir rn deil mi? Niin krtaj hakk yasallatrlmyor? Krtajn bedelini deyebilenlerin ve bundan kazanan doktorlarn, sonra cinsiyet ayrm yapmay terk edecekleri iin mi?

Ortak dnce ve adaletin, ayn ekilde, inkr edilmesi baka bir skandal olayda yaanyor: Niin uyuturucular yasallatrlmyor? Yoksa o da krtaj gibi bir halk sal sorunu deil mi? En fazla uyuturucu bamlsna sahip olan lke; bamllarn taleplerini karlayanlar cezalandrmak iin hangi ahlaki otoriteye sahip? Ayrca, uyuturucu belasna kar sava, bu kadar ycelten byk medya, neden dnyada tketilen eroinin, hemen hemen tamamnn Afganistandan geldiini hi sylemiyor? Afganistandan gnderen kim? Bu lke, hepimizi kurtarmakla grevlendirilen mesihin memleketinin askeri igali altnda bulunan bir lke deil mi?

Neden uyuturucular bu en uygun zamanda yasallatrmyorlar? Askeri istilalar iin iyi bir bahane olmayaca ve dahas, geceleri kirli amarlar ykayan amarhaneler gibi alan, byk bankalara daha sulu krlar salamayaca iin mi?

Bugnlerde dnya daha az otomobil satlmas nedeniyle zgn. Kresel krizin sonularndan biri de, gelien otomotiv sanayi retimindeki dn devam ediyor olmas. Eer bir para ortak dnce ve birazck adalet duygusuna sahip olsaydk; bu gzel haberi kutlamaz mydk? Otomobillerin azalmas, biraz daha az toksin salglanacak olan doa acsndan ve biraz daha az lecek olan yayalar acsndan iyi bir haber deil mi?

Lewis Carolloya gre, harikalar lkesinde, adaletin nasl ilediini soran Aliciaya, Kralie te gryorsun der. Fakat yarglama gelecek arambaya kadar balamayacaktr. Ve elbette, su da en sonunda ilenmi olacaktr.

El Salvadorda, Bapiskopos Oscar Arnulfo Romero, adaletin, bir ylan gibi, yalnzca plak ayakllar soktuunu ispatlad. lkesindeki plak ayakllarn, dnyaya gelme suunu iledikleri iin peinen sulu doduklarn syledii iin de kurunlanarak ldrld.

El Salvadorda yaplan son seimlerin sonucu; herhangi bir ekilde gsterilen saygnn ifadesi deil mi? Adaletsizliin krallnda, adil bir adalet iin Bapiskopos Romero ve onun gibi mcadele ederek len binlere gsterilen bir balk ifadesi deil mi?

Tarihin geliim aamalar bazen kt biter; ama o, Tarih, bitmez. Elveda derken daha sonra grmek zere, der.

[Kaosenlareddekispanyolca orijinalinden Sendika.Org iin Atiye Parlyldz tarafndan evrilmitir]