vergİ uygulamalari Çİn enflasyon dÜzeltmesİ ve muhasebesİ

77
VERGİ UYGULAMALARI ÇİN VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ VE MUHASEBESİ

Upload: richard-dejesus

Post on 30-Dec-2015

52 views

Category:

Documents


4 download

DESCRIPTION

VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ. Enflasyon Düzeltmesinin Gerekçesi. Normalde mali tablolar, işletmelerin gerçek durumunu doğru bir şekilde yansıtmak üzere düzenlenirler. Oysa enflasyon mali tabloları önemli ölçüde çarpıtmaktadır. - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

VERGİ UYGULAMALARI ÇİNVERGİ UYGULAMALARI ÇİN

ENFLASYON DÜZELTMESİENFLASYON DÜZELTMESİVE MUHASEBESİVE MUHASEBESİ

Page 2: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Enflasyon Düzeltmesinin GerekçesiEnflasyon Düzeltmesinin Gerekçesi

Normalde mali tablolar, işletmelerin gerçek Normalde mali tablolar, işletmelerin gerçek durumunu doğru bir şekilde yansıtmak üzere durumunu doğru bir şekilde yansıtmak üzere düzenlenirler.düzenlenirler.

Oysa enflasyon mali tabloları önemli ölçüde Oysa enflasyon mali tabloları önemli ölçüde çarpıtmaktadır.çarpıtmaktadır.

Hem mali tabloları kullananların sağlıklı karar Hem mali tabloları kullananların sağlıklı karar alabilmeleri hem de fiktif kazançlar üzerinden alabilmeleri hem de fiktif kazançlar üzerinden yersiz vergi ödememeleri için enflasyon yersiz vergi ödememeleri için enflasyon düzeltmesi yapmaları gereklidir.düzeltmesi yapmaları gereklidir.

Page 3: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Bugüne Kadar Neden Geçilmedi?Bugüne Kadar Neden Geçilmedi? Vergi Kanunlarında Mükellefleri Enflasyondan Koruyan Vergi Kanunlarında Mükellefleri Enflasyondan Koruyan

Düzenlemelerin Mevcut Olması. Düzenlemelerin Mevcut Olması.

1.1. VUK/ Mük.298 Yeniden Değerleme (DAF)VUK/ Mük.298 Yeniden Değerleme (DAF)2.2. GVK/38’ de yer alan MAF ve Altın Artış FonuGVK/38’ de yer alan MAF ve Altın Artış Fonu3.3. GVK/57’ de yer alan Gider Artış Fonu (GAF)GVK/57’ de yer alan Gider Artış Fonu (GAF)4.4. Stok Değerlemesinde Geçerli Olan LİFO YöntemiStok Değerlemesinde Geçerli Olan LİFO Yöntemi5.5. GVK/41-8 ve KVK/15-13 ‘ de yer alan Finansman GVK/41-8 ve KVK/15-13 ‘ de yer alan Finansman

Gider KısıtlamasıGider Kısıtlaması 6.6. Amortisman Ayırma Usulü DeğiştiAmortisman Ayırma Usulü Değişti

Vergi Gelirlerinde Azalmaya Yol Açacak Olması. Vergi Gelirlerinde Azalmaya Yol Açacak Olması. Enflasyon Düzeltmesini Uygulamanın Zor Enflasyon Düzeltmesini Uygulamanın Zor

Olması.Olması.

Page 4: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

5024 S.Kanunla Getirilen Düzenlemeler:5024 S.Kanunla Getirilen Düzenlemeler:(01.01.2004 tarihinden itibaren (01.01.2004 tarihinden itibaren

yürülükteyürülükte)) A. Açılış Bilançosu – 31.12.2003 Tarihli A. Açılış Bilançosu – 31.12.2003 Tarihli Bilançosunun Düzeltilmesi Bilançosunun Düzeltilmesi

– VUK/Geç.25VUK/Geç.25– 328 nolu VUK GT328 nolu VUK GT

B. Cari Dönem Mali Tablolarının B. Cari Dönem Mali Tablolarının Düzeltilmesi için Düzeltilmesi için

– VUK/Mük..298VUK/Mük..298– 338 nolu VUK GT338 nolu VUK GT– 333 nolu VUK GT- Amortismanlarla İlgili333 nolu VUK GT- Amortismanlarla İlgili

NOT:NOT: Daha sonra çıkarılan 5228 S. Kanunla ilgili Daha sonra çıkarılan 5228 S. Kanunla ilgili

düzenlemelerde bazı değişiklikler düzenlemelerde bazı değişiklikler yapılmıştır.yapılmıştır.

Page 5: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Hangi Mali Tablolar DüzeltilecekHangi Mali Tablolar Düzeltilecek ? ?

Açılış Düzeltmesinde: (VUK/Geç.25 ve 328 GT)Açılış Düzeltmesinde: (VUK/Geç.25 ve 328 GT)– Sadece 31.12.2003 tarihli dönem bilançosu Sadece 31.12.2003 tarihli dönem bilançosu – 2004 içinde biten özel hesap dönemine ait 2004 içinde biten özel hesap dönemine ait

dönem bilançosudönem bilançosu

Cari Dönem Düzelt: (VUK/Mük.298 ve 338 GT)Cari Dönem Düzelt: (VUK/Mük.298 ve 338 GT)– VUK/Mük.298’ de Geçici Vergi dönemleri ile VUK/Mük.298’ de Geçici Vergi dönemleri ile yıllıkyıllık

mali tablolarınmali tabloların düzeltileceği belirtiliyor, düzeltileceği belirtiliyor, – Ancak, hangi tabloların düzeltileceği ve geçici Ancak, hangi tabloların düzeltileceği ve geçici

vergi dönemlerinde düzeltme yapılıp vergi dönemlerinde düzeltme yapılıp yapılmayacağı konusunda Maliye Bakanlığına yapılmayacağı konusunda Maliye Bakanlığına yetki verilmiştir. yetki verilmiştir.

– Maliye Bakanlığı da 338 GT’de sadece Maliye Bakanlığı da 338 GT’de sadece bilançoların düzeltileceğini belirtmiştir. bilançoların düzeltileceğini belirtmiştir.

– Gelir tablolarının düzeltilmesine gerek yoktur.Gelir tablolarının düzeltilmesine gerek yoktur.

Page 6: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Enflasyon Düzeltmesi Uygulama Enflasyon Düzeltmesi Uygulama Şartları:Şartları:

(VUK mük 298)(VUK mük 298)

– Fiyat endeksindeki artışın, içinde bulunulan Fiyat endeksindeki artışın, içinde bulunulan dönem dahil son üç hesap döneminde dönem dahil son üç hesap döneminde %100'den ve%100'den ve

– İçinde bulunulan hesap döneminde % 10'dan İçinde bulunulan hesap döneminde % 10'dan

fazla olması halinde malî tablolar enflasyon fazla olması halinde malî tablolar enflasyon düzeltmesine tâbi tutulur.düzeltmesine tâbi tutulur.

– Enflasyon düzeltmesi uygulamasında her iki Enflasyon düzeltmesi uygulamasında her iki

şart birlikte aranacaktır.şart birlikte aranacaktır.

Page 7: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

•NOT-1:NOT-1:

- Bir hesap dönemi içerisindeki herhangi - Bir hesap dönemi içerisindeki herhangi bir geçici vergi döneminde enflasyon bir geçici vergi döneminde enflasyon düzeltmesi yapılması zorunluluğu düzeltmesi yapılması zorunluluğu doğduğunda, aynı hesap dönemi içindeki doğduğunda, aynı hesap dönemi içindeki takip eden geçici vergi dönemlerinde de, takip eden geçici vergi dönemlerinde de, TEFE’deki artış enflasyon düzeltmesi TEFE’deki artış enflasyon düzeltmesi zorunluluğu doğuran haddin altına düşse zorunluluğu doğuran haddin altına düşse dahi enflasyon düzeltmesi yapılmaya dahi enflasyon düzeltmesi yapılmaya devam edilecektir. devam edilecektir.

--

Page 8: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

NOT-2:NOT-2:

1.1.2004’ den itibaren geçici vergi dönemi 1.1.2004’ den itibaren geçici vergi dönemi yada yıllık herhangi bir bilançoyu düzeltmek yada yıllık herhangi bir bilançoyu düzeltmek için, öncelikle mutlaka 31.12.2003 tarihli için, öncelikle mutlaka 31.12.2003 tarihli bilançoyu düzeltmek gerekir.bilançoyu düzeltmek gerekir.

Nedeni:Nedeni:

1.1.2004 öncesine ait olup Kanunun 1.1.2004 öncesine ait olup Kanunun vergi uygulamasına tabi tutmak istemediği vergi uygulamasına tabi tutmak istemediği eski dönem veya dönemlere ait gizli kar ve eski dönem veya dönemlere ait gizli kar ve zararlarla cari dönem kar veya zararlarının zararlarla cari dönem kar veya zararlarının birbirinden ayrıştırılması gerekir.birbirinden ayrıştırılması gerekir.

Page 9: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Enflasyon Düzeltmesine Tabi Enflasyon Düzeltmesine Tabi Tutulacak Unsurlar:Tutulacak Unsurlar:

Mali Tabloların DüzeltilmesiMali Tabloların Düzeltilmesi– Açılış Bilançosunun Düzeltilmesi (Geçiş Açılış Bilançosunun Düzeltilmesi (Geçiş

İçin)İçin)– Cari Dönem Bilançolarının DüzeltilmesiCari Dönem Bilançolarının Düzeltilmesi

Vergi Matrahını Oluşturan Diğer Vergi Matrahını Oluşturan Diğer Unsurların DüzeltilmesiUnsurların Düzeltilmesi– Matrahtan Çıkarılan UnsurlarMatrahtan Çıkarılan Unsurlar– Matraha İlave Edilen Unsurlar Matraha İlave Edilen Unsurlar

Page 10: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Bilanço KalemleriBilanço Kalemleri

Parasal KıymetlerParasal Kıymetler Parasal Olmayan Kıymetler:Parasal Olmayan Kıymetler:

Not:328 Nolu Genel TebliğNot:328 Nolu Genel Tebliğ

*Öz kaynak kalemleri ise her halukarda *Öz kaynak kalemleri ise her halukarda POK olarak kabul edilir ve düz. POK olarak kabul edilir ve düz. gerekir gerekir

Page 11: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Yoruma Muhtaç Kalemler:Yoruma Muhtaç Kalemler:

1) Avanslar1) Avanslar i) Sipariş avansları - POKi) Sipariş avansları - POK ii) iş avansları – mal karşılığı ise ........POKii) iş avansları – mal karşılığı ise ........POK - Kısa vadeli ise ......... PK- Kısa vadeli ise ......... PK iii) Personel avansları - PKiii) Personel avansları - PK 2) Karşılıklar2) Karşılıklar i) Gider Karşılıkları - POKi) Gider Karşılıkları - POK ii) Şüpheli Alacak karşılığı - PKii) Şüpheli Alacak karşılığı - PK iii) Stok değer düş.karşılığı - POKiii) Stok değer düş.karşılığı - POK 3) Reeskontlar 3) Reeskontlar i) Alacak ve Borç Rees.- PKi) Alacak ve Borç Rees.- PK ii) Gelir Reesk.- PKii) Gelir Reesk.- PK NOT:NOT: Yabancı Para Cinsinden Varlık ve Borçları – Parasaldır. Yabancı Para Cinsinden Varlık ve Borçları – Parasaldır.

Page 12: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Kimler Enflasyon Düzeltmesi Yapacak?Kimler Enflasyon Düzeltmesi Yapacak?

Enflasyon düzeltmesi, ihtiyari değil, kapsama giren bütün Enflasyon düzeltmesi, ihtiyari değil, kapsama giren bütün mükellefler için zorunludur.mükellefler için zorunludur.

Bilanço esasına tabi gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, Bilanço esasına tabi gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, şartların oluşması halinde enflasyon düzeltmesi yapmak şartların oluşması halinde enflasyon düzeltmesi yapmak zorundadır.zorundadır.

Münhasıran ve sürekli olarak altın ve gümüş imali ve alım Münhasıran ve sürekli olarak altın ve gümüş imali ve alım satımı işi ile iştigal edenler her halukarda düzeltme satımı işi ile iştigal edenler her halukarda düzeltme yapacaklardır.yapacaklardır.

İşletme hesabı esasına göre defter tutanlar ile serbest İşletme hesabı esasına göre defter tutanlar ile serbest meslek erbabı düzeltme yapamayacak ancak, amortismana meslek erbabı düzeltme yapamayacak ancak, amortismana tabi iktisadi kıymetleri için enflasyon düzeltmesi yapılmış tabi iktisadi kıymetleri için enflasyon düzeltmesi yapılmış tutarlar üzerinden amortisman ayırabileceklerdir. tutarlar üzerinden amortisman ayırabileceklerdir.

NOT: NOT: Yabancı para cinsinden muhasebe tutanlar Yabancı para cinsinden muhasebe tutanlar düzeltme yapamazlar. Hatta, TL’ ye geçmeleri durumunda düzeltme yapamazlar. Hatta, TL’ ye geçmeleri durumunda bile 3 yıl boyunca düzeltme imkanından bile 3 yıl boyunca düzeltme imkanından yararlanamayacaklardır. yararlanamayacaklardır.

Page 13: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

SPK ve BDDK Uyarınca Mali Tablolarını SPK ve BDDK Uyarınca Mali Tablolarını DüzeltenlerDüzeltenler

– VUK/Geç.25 uyarınca 31.12.203 VUK/Geç.25 uyarınca 31.12.203 bilançolarını yeniden düzeltip düzeltmeme bilançolarını yeniden düzeltip düzeltmeme konusunda serbesttirler.konusunda serbesttirler.

– 328 GT ‘ ye göre bu hüküm, konsolidasyon 328 GT ‘ ye göre bu hüküm, konsolidasyon icabı olarak mali tablolarını düzeltmiş olan icabı olarak mali tablolarını düzeltmiş olan bağlı ortaklık ve iştirakler için geçerli bağlı ortaklık ve iştirakler için geçerli değildir.değildir.

328 GT: - SPK ve BDDK’ ya doğrudan 328 GT: - SPK ve BDDK’ ya doğrudan

tabi olarak 31.12.2003’ü düzeltenler, tabi olarak 31.12.2003’ü düzeltenler, VUK’un belirlediği amortisman süresini VUK’un belirlediği amortisman süresini uzatamazlar uzatamazlar

Page 14: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

““Kar” ve “Enflasyonist Kar” Kar” ve “Enflasyonist Kar” Kavramları Kavramları Ne Demektir?Ne Demektir?

1.1.2002 Dönem Başı (Yada Kuruluş) Bilançosu:1.1.2002 Dönem Başı (Yada Kuruluş) Bilançosu:

Maddi Duran Varlık:Maddi Duran Varlık: Yabancı Kaynaklar: Yabancı Kaynaklar: 500500

-Makine 1500-Makine 1500 Öz Kaynaklar: Öz Kaynaklar: - Sermaye - Sermaye

10001000

Aktif Toplam 1500Aktif Toplam 1500 Pasif ToplamPasif Toplam 1500 1500

Page 15: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

31.12.2002 Dönem Sonu Bilançosu31.12.2002 Dönem Sonu Bilançosu

Maddi Duran Varlık:Maddi Duran Varlık: Yabancı Kaynaklar: Yabancı Kaynaklar: 500500

-Makine 1800-Makine 1800 Öz Kaynaklar: Öz Kaynaklar: - Sermaye - Sermaye

1000 1000

- Kar- Kar 300300

Aktif Toplam 1800Aktif Toplam 1800 Pasif Toplam Pasif Toplam 15001500

Page 16: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Uygulama ile İlgili Kavramlar:Uygulama ile İlgili Kavramlar:

– Enflasyon Düzeltmesi Enflasyon Düzeltmesi – Düzeltme KatsayısıDüzeltme Katsayısı– Enflasyon Fark Hesapları Enflasyon Fark Hesapları – Enflasyon Düzeltme Hesabı Enflasyon Düzeltme Hesabı – Parasal Kıymet Parasal Kıymet – POKPOK– Taşıma Taşıma – Taşıma KatsayısıTaşıma Katsayısı– Reel Olmayan Finansman Maliyeti(ROFM)Reel Olmayan Finansman Maliyeti(ROFM)– Toplulaştırılmış Yöntem Toplulaştırılmış Yöntem – Faydalı ÖmürFaydalı Ömür– Net Parasal Pozisyon Net Parasal Pozisyon

Page 17: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Enflasyon DüzeltmesindeEnflasyon Düzeltmesinde

Genel İlkelerGenel İlkeler

Page 18: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Düzeltme Katsayısı:Düzeltme Katsayısı:

– Düzeltme katsayısının tespitinde Düzeltme katsayısının tespitinde VUK/Müd. 298’e göre, DİE tarafından VUK/Müd. 298’e göre, DİE tarafından hesaplanan TEFE kullanılacak.hesaplanan TEFE kullanılacak.

– 328 GT’ de, 1970 – 2003 dönemine ait 328 GT’ de, 1970 – 2003 dönemine ait düz.katsayılarına yer verilmiştir.düz.katsayılarına yer verilmiştir.

– Genel Tebliğdeki listede bulunmayan Genel Tebliğdeki listede bulunmayan katsayılar aşağıdaki formülle katsayılar aşağıdaki formülle hesaplanacaktır.hesaplanacaktır.

D.K. = M.Tablo Ait Olduğu / Düzeltmeye EsasD.K. = M.Tablo Ait Olduğu / Düzeltmeye Esas Dönem TEFE Tarihe ait TEFE Dönem TEFE Tarihe ait TEFE

Page 19: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Düzeltme Katsayısı Bir(1) den Küçükse Düzeltme Katsayısı Bir(1) den Küçükse ::

Örnek:Örnek:

Nisan 2004’de 2 milyara alınan tic.malın 2. Nisan 2004’de 2 milyara alınan tic.malın 2. Geç.Vergi Dönemi Geç.Vergi Dönemi sonu itibariyle düzeltilecek değeri;sonu itibariyle düzeltilecek değeri;

Nisan 2004 endeksi - 8070,5Nisan 2004 endeksi - 8070,5 Haziran 2004 endeksi - 7982,7Haziran 2004 endeksi - 7982,7 D.K. = 7982,7 / 8070,5 = 0,98912D.K. = 7982,7 / 8070,5 = 0,98912 2 .000.000.000 x 0,98912 = 1.978.240.000 2 .000.000.000 x 0,98912 = 1.978.240.000

TLTL Enf. Düzeltme Farkı: 2.000.000.000 - 1.978.240.000 Enf. Düzeltme Farkı: 2.000.000.000 - 1.978.240.000

= = 21.760.000.-TL, Ticari Mallar Enflasyon Düzeltme 21.760.000.-TL, Ticari Mallar Enflasyon Düzeltme Farkı Farkı hesabına alınacaktır.hesabına alınacaktır.

Daha sonra bu tutar, 698-Enflasyon Düzeltme Daha sonra bu tutar, 698-Enflasyon Düzeltme Hesabına Atılır.Hesabına Atılır.

.............................................. / .........................../ ........................... 698-Enf.Düz.Hes. 698-Enf.Düz.Hes. 21.760.00021.760.000 153.02-Ticari Mallar Enf.Farkı Hs. 153.02-Ticari Mallar Enf.Farkı Hs. 21.760.00021.760.000 .............................................. / ............................ / ............................

Page 20: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Kullanılacak Düzeltme Katsayılarının Belirlenmesinde Kullanılacak Düzeltme Katsayılarının Belirlenmesinde Esas Alınacak TarihlerEsas Alınacak Tarihler (VUK mük 298,328 GT) (VUK mük 298,328 GT)

a) Alış bedeli ile değerlenen menkul kıymetler ve a) Alış bedeli ile değerlenen menkul kıymetler ve mali duran varlıklar için: mali duran varlıklar için: Satın Alma TarihiSatın Alma Tarihi

b) İlk madde ve malzeme, ticari mallar, yarı b) İlk madde ve malzeme, ticari mallar, yarı mamul ve mamul stokların maliyetine dahil edilen mamul ve mamul stokların maliyetine dahil edilen unsurlar, yıllara sari inşaat ve onarım işlerinde unsurlar, yıllara sari inşaat ve onarım işlerinde maliyeti oluşturan unsurlar, gelecek aylara ve maliyeti oluşturan unsurlar, gelecek aylara ve yıllara ait giderler, maddi duran varlıklar ve bu yıllara ait giderler, maddi duran varlıklar ve bu varlıkları oluşturan unsurlar, maddi olmayan duran varlıkları oluşturan unsurlar, maddi olmayan duran varlıklar ve bu varlıkları oluşturan unsurlar, özel varlıklar ve bu varlıkları oluşturan unsurlar, özel tükenmeye tabi varlıklar ve bu varlıkları oluşturan tükenmeye tabi varlıklar ve bu varlıkları oluşturan unsurlar, yıllara sari inşaat ve onarım hakedişleri unsurlar, yıllara sari inşaat ve onarım hakedişleri ile haklar ve şerefiyeler, özel fonlar (sabit kıymet ile haklar ve şerefiyeler, özel fonlar (sabit kıymet yenileme fonu gibi), kar yedekleri için: Defterlere yenileme fonu gibi), kar yedekleri için: Defterlere Kayıt TarihiKayıt Tarihi

(Bunlara mahsuben verilen veya alınan parasal (Bunlara mahsuben verilen veya alınan parasal olmayan avanslar, ödeme veya tahsil tarihinden olmayan avanslar, ödeme veya tahsil tarihinden mahsup tarihine kadar düzeltilir), mahsup tarihine kadar düzeltilir),

Page 21: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Kullanılacak Düzeltme Katsayılarının Kullanılacak Düzeltme Katsayılarının Belirlenmesinde Esas Alınacak TarihlerBelirlenmesinde Esas Alınacak Tarihler

c) Parasal olmayan alınan depozito ve teminatlar ile c) Parasal olmayan alınan depozito ve teminatlar ile avanslar, nakit olarak ödenmiş sermaye, hisse senetleri avanslar, nakit olarak ödenmiş sermaye, hisse senetleri ihraç primleri, hisse senedi iptal karları için: Tahsil Tarihi ihraç primleri, hisse senedi iptal karları için: Tahsil Tarihi

d) Parasal olmayan verilen depozito ve teminatlar ile d) Parasal olmayan verilen depozito ve teminatlar ile avanslar için: Ödeme Tarihi avanslar için: Ödeme Tarihi

e) Ayni sermaye olarak konulan kıymetler için: Mülkiyetin e) Ayni sermaye olarak konulan kıymetler için: Mülkiyetin İntikal Ettiği Tarih İntikal Ettiği Tarih

f) Kar yedekleri, geçmiş yıl karları ve net dönem karının f) Kar yedekleri, geçmiş yıl karları ve net dönem karının sermayeye ilave edilmesi dolayısıyla artırılan sermaye için: sermayeye ilave edilmesi dolayısıyla artırılan sermaye için: Tescil Tarihi Tescil Tarihi

g) Nakdi sermaye karşılığı alınan hisse senetleri için: g) Nakdi sermaye karşılığı alınan hisse senetleri için: Ödeme Tarihi Ödeme Tarihi

h) Ayni sermaye karşılığı alınan hisse senetleri için: h) Ayni sermaye karşılığı alınan hisse senetleri için: Sermaye Olarak Konulan Kıymetlerin Mülkiyetinin İntikal Sermaye Olarak Konulan Kıymetlerin Mülkiyetinin İntikal Ettiği Tarih Ettiği Tarih

ı) Temettü karşılığı alınan hisse senetleri için: İştirak Edilen ı) Temettü karşılığı alınan hisse senetleri için: İştirak Edilen Şirket Sermayesinin Tescil Tarihi Şirket Sermayesinin Tescil Tarihi

i) Parasal olmayan karşılıklar için: Bağlı Oldukları İktisadi i) Parasal olmayan karşılıklar için: Bağlı Oldukları İktisadi Kıymet İçin Belirlenen Tarihler. Kıymet İçin Belirlenen Tarihler.

Page 22: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Kıymetin Giriş Tarihi Belli Değilse Kıymetin Giriş Tarihi Belli Değilse (Pratikte açılış bilançosunda gündeme (Pratikte açılış bilançosunda gündeme

gelebilir)gelebilir)

– Ay belli değilse – girdiği yılın ilk ayına ait endeksAy belli değilse – girdiği yılın ilk ayına ait endeks– Yıl belli değilse – işletmenin tamamen kurulduğu Yıl belli değilse – işletmenin tamamen kurulduğu

yılın ilk ayıyılın ilk ayı– 1970’den önce kuruldu ise – 1970 Ocak endeksi 1970’den önce kuruldu ise – 1970 Ocak endeksi Vuk ) nolu sirkülerVuk ) nolu sirkülerNOT:NOT:

31.12.2003’den önce VUK/37 VE 38 İLE GVK/81 31.12.2003’den önce VUK/37 VE 38 İLE GVK/81 uyarınca gerçekleşen devirden geliyor ( ve tarihi uyarınca gerçekleşen devirden geliyor ( ve tarihi belli değilse) – devir tarihinden- itibaren düzeltilir. belli değilse) – devir tarihinden- itibaren düzeltilir.

Page 23: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Reel Olmayan Finansman Maliyeti:Reel Olmayan Finansman Maliyeti:

Tanım:Tanım:

Reel olmayan finansman maliyeti Reel olmayan finansman maliyeti (ROFM); her türlü borçlanmada, borç (ROFM); her türlü borçlanmada, borç tutarlarına borcun kullanıldığı döneme tutarlarına borcun kullanıldığı döneme ait TEFE artış oranının uygulanması ait TEFE artış oranının uygulanması suretiyle bulunan tutarı ifade suretiyle bulunan tutarı ifade etmektedir.etmektedir.

- Yabancı para üzerinden - Yabancı para üzerinden borçlanmalarda borcun kullanıldığı borçlanmalarda borcun kullanıldığı döneme ait TEFE artış oranı, borcun döneme ait TEFE artış oranı, borcun alındığı hesap dönemi sonundaki Türk alındığı hesap dönemi sonundaki Türk Lirası karşılıklarına uygulanacaktır. Lirası karşılıklarına uygulanacaktır.

Page 24: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

ROFM ihtiva edebilen iktisadi kıymetlerROFM ihtiva edebilen iktisadi kıymetler

StoklarStoklar Maddi Dur.Var.Maddi Dur.Var. Mal.Dur.Var.Mal.Dur.Var. Özel Tükenmeye Tabi VarlıkÖzel Tükenmeye Tabi Varlık Ayrıntılı döküm 328 GT ekindeki EK-Ayrıntılı döküm 328 GT ekindeki EK-

3’de yapılmıştır. 3’de yapılmıştır.

Page 25: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

163 nolu VUK G.T. (Faiz, kur farkı, vade 163 nolu VUK G.T. (Faiz, kur farkı, vade farkı, komisyon vs.)farkı, komisyon vs.)

Emtia Emtia

-Aktife girdiği tarihe kadar yapılan -Aktife girdiği tarihe kadar yapılan finansman giderleri maliyet bedeline finansman giderleri maliyet bedeline eklenir,sonrasında eklenmesi yada gider eklenir,sonrasında eklenmesi yada gider yazılması ihtiyariyazılması ihtiyari

Maddi Duran VarlıkMaddi Duran Varlık : :

- Aktife alındığı dönemin sonuna kadar - Aktife alındığı dönemin sonuna kadar olanlar maliyete ilave edilir,sonrasında olanlar maliyete ilave edilir,sonrasında maliyete ilavesi yada gider yazılması maliyete ilavesi yada gider yazılması ihtiyariihtiyari

Page 26: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Reel Olmayan Fin. Maliyeti Hes Reel Olmayan Fin. Maliyeti Hes YöntemleriYöntemleri

1-Borç Tutarının Esas Alınması1-Borç Tutarının Esas AlınmasıÖrnek:1 Ocak 2004 tarihi itibariyle alınan 250 TL Örnek:1 Ocak 2004 tarihi itibariyle alınan 250 TL

kredinin yıllık faiz oranı %30 olsun.30.06.2004 kredinin yıllık faiz oranı %30 olsun.30.06.2004 tarihli bilançoda yer alan faiz giderinin reel ve tarihli bilançoda yer alan faiz giderinin reel ve reel olmayan kısmıreel olmayan kısmı6 aylık top. Faiz gideri:37,5 TL6 aylık top. Faiz gideri:37,5 TL

Ara.2003 TEFE:7.382,1Ara.2003 TEFE:7.382,1Haz.2004 TEFE:7.861,6Haz.2004 TEFE:7.861,6Enf.artış oranı:1.065Enf.artış oranı:1.065Reel olmayan Kısım:Reel olmayan Kısım:Borç tutarı*TEFE artış oranı=250*1.065=266.3-Borç tutarı*TEFE artış oranı=250*1.065=266.3-

250=16.3 Reel olmayan Kısım250=16.3 Reel olmayan KısımFin. giderinin reel kısmı:37,5-16,3=21,2Fin. giderinin reel kısmı:37,5-16,3=21,2

Page 27: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Reel Olmayan Fin. Maliyeti Hes Reel Olmayan Fin. Maliyeti Hes YöntemleriYöntemleri

2-Toplam Finansman Giderinin Esas Alınması:2-Toplam Finansman Giderinin Esas Alınması:

Toplam Fin. Maliyeti=Toplam Fin. Maliyeti=İlgili Döneme ait TEFEİlgili Döneme ait TEFE

Ort. Tic. Kredi Faiz OranıOrt. Tic. Kredi Faiz Oranı

-Bu yöntemi seçenler seçtikleri bu yöntemden -Bu yöntemi seçenler seçtikleri bu yöntemden bu seçimi yaptıkları hesap dönemi dahil 3. bu seçimi yaptıkları hesap dönemi dahil 3. hesap dönemi sonuna kadar dönemezler.hesap dönemi sonuna kadar dönemezler.

Page 28: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Örnek:(Top. Finansman Maliyeti)Örnek:(Top. Finansman Maliyeti)

30.06.2004 tarihi itibariyle aktife giren 30.06.2004 tarihi itibariyle aktife giren kıymetlerin maliyetine dahil edilen top. kıymetlerin maliyetine dahil edilen top. Fin. Maliyeti 400 TL olsun.Reel Olmayan Fin. Maliyeti 400 TL olsun.Reel Olmayan Finansman Maliyeti:Finansman Maliyeti:

6 aylık TEFE artış oranı:0.08136 aylık TEFE artış oranı:0.0813

Dönem ortalama tic.kredi faiz oranı:0,3457Dönem ortalama tic.kredi faiz oranı:0,3457

Reel olmayan Kısım Oranı:0,2352Reel olmayan Kısım Oranı:0,2352

Reel Olmayan Kısım:400*0,2352=94.1Reel Olmayan Kısım:400*0,2352=94.1

Page 29: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Açılış Bilançosunda Yer Alan ROFM’nin Açılış Bilançosunda Yer Alan ROFM’nin DüzeltilmesiDüzeltilmesi

1-Tevsik Edilebiliyorsa1-Tevsik Edilebiliyorsa::-2 yöntem de kullanılır.ROFM ilgili -2 yöntem de kullanılır.ROFM ilgili varlığın maliyet veya alış bedelindenvarlığın maliyet veya alış bedelinden düşülür.düşülür.

2- Tevsik Edilemiyorsa:2- Tevsik Edilemiyorsa:

2. yöntem kullanılır2. yöntem kullanılır

1-Son Beş Hesap Dönemi İçinde Aktife 1-Son Beş Hesap Dönemi İçinde Aktife Girmişse: ROFM düşülürGirmişse: ROFM düşülür

2-Son Beş Hesap Döneminden Önce 2-Son Beş Hesap Döneminden Önce Aktife Girmişse ROFM düşülmezAktife Girmişse ROFM düşülmez

Page 30: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Örnek:( Tevsik Edilebiliyorsa 1.Yöntem)Örnek:( Tevsik Edilebiliyorsa 1.Yöntem) Kurumlar vergisi mükellefi olan, bilanço esasına Kurumlar vergisi mükellefi olan, bilanço esasına

göre defter tutan ve hesap dönemi takvim yılı olan göre defter tutan ve hesap dönemi takvim yılı olan (D) işletmesi, 15 Şubat 2003 tarihinde 30 milyar TL. (D) işletmesi, 15 Şubat 2003 tarihinde 30 milyar TL. banka kredisi kullanarak, işletme faaliyetlerinde banka kredisi kullanarak, işletme faaliyetlerinde kullanmak üzere bir taşıt satın almıştır. Altı ay kullanmak üzere bir taşıt satın almıştır. Altı ay sonra kredi kapatılmış ve 5 milyar TL. faiz sonra kredi kapatılmış ve 5 milyar TL. faiz ödenmiştir. Ödenen faiz 163 sıra numaralı Vergi ödenmiştir. Ödenen faiz 163 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel TebliğiUsul Kanunu Genel Tebliği(4)(4) uyarınca söz konusu uyarınca söz konusu taşıtın maliyet bedeline ilave edilmiştir. taşıtın maliyet bedeline ilave edilmiştir.

Buna göre 31/12/2003 tarihli dönem sonu Buna göre 31/12/2003 tarihli dönem sonu bilançosunda taşıtın maliyet bedeli 35 milyar TL. bilançosunda taşıtın maliyet bedeli 35 milyar TL. olarak görünecektir. Söz konusu taşıtın düzeltmeye olarak görünecektir. Söz konusu taşıtın düzeltmeye esas tutarı da 35 milyar TL. olacak, ancak taşıtın esas tutarı da 35 milyar TL. olacak, ancak taşıtın maliyet bedeli içerisinde yer alan reel olmayan maliyet bedeli içerisinde yer alan reel olmayan finansman maliyeti düşüldükten sonra kalan kısım finansman maliyeti düşüldükten sonra kalan kısım düzeltmeye tabi tutulacaktır. düzeltmeye tabi tutulacaktır.

Page 31: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Çözüm:Çözüm:

Borcun kullanıldığı döneme ait TEFE artış oranı %1,6 Borcun kullanıldığı döneme ait TEFE artış oranı %1,6 olarak hesaplanmıştır. Buna göre maliyet bedeli olarak hesaplanmıştır. Buna göre maliyet bedeli içerisinde yer alan reel olmayan finansman maliyeti içerisinde yer alan reel olmayan finansman maliyeti aşağıdaki şekilde bulunacaktır. aşağıdaki şekilde bulunacaktır.

ROFM=Borç Tutarı* ROFM=Borç Tutarı* Ağus. TEFE - Şubat TEFEAğus. TEFE - Şubat TEFE Şubat TEFEŞubat TEFE

=30 mlyr*(7169,4-7055,7)/7.055,7=0.016=30 mlyr*(7169,4-7055,7)/7.055,7=0.016

Söz konusu 480 milyon TL., taşıtın 31/12/2003 tarihli Söz konusu 480 milyon TL., taşıtın 31/12/2003 tarihli bilançoda görünen değerinden düşülecek ve taşıtın bilançoda görünen değerinden düşülecek ve taşıtın enflasyon düzeltmesine esas tutulacak nihai tutarı enflasyon düzeltmesine esas tutulacak nihai tutarı bulunacaktır:bulunacaktır:

(30.000.000.000*0.016)=480.000.000(30.000.000.000*0.016)=480.000.000 (35.000.000.000-480.000.000=34.520.000.000 (DET)(35.000.000.000-480.000.000=34.520.000.000 (DET)

Page 32: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Enflasyon Düzeltme İşlemleriEnflasyon Düzeltme İşlemleri

Mali Tabloların DüzeltilmesiMali Tabloların Düzeltilmesi

-Açılış Bilançosunun Düzeltilmesi-Açılış Bilançosunun Düzeltilmesi

-Cari Dönem Bilançosunun Düzeltilmesi -Cari Dönem Bilançosunun Düzeltilmesi

Vergi Matrahının DüzeltilmesiVergi Matrahının Düzeltilmesi

Page 33: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

I- Mali Tabloların DüzeltilmesiI- Mali Tabloların Düzeltilmesi

A-Açılış Bilançosunun DüzeltilmesiA-Açılış Bilançosunun Düzeltilmesi : :

– Parasal olmayan kalemlerin tespitiParasal olmayan kalemlerin tespiti– Düzeltilecek kalemleri düzeltmeye esas tarihlerinin Düzeltilecek kalemleri düzeltmeye esas tarihlerinin

tespititespiti– Düzeltmeye esas tutarlarının tespitiDüzeltmeye esas tutarlarının tespiti* Varsa ROFM çıkarılır.* Varsa ROFM çıkarılır.– Düzeltme Katsayısının tespiti (328 GT’ den)Düzeltme Katsayısının tespiti (328 GT’ den)– DE Tutar x D.KDE Tutar x D.K– Düzeltilmiş Tutarı – Tarihi Tutar = Enflasyon FarkDüzeltilmiş Tutarı – Tarihi Tutar = Enflasyon Fark– Her kalem düzeltildikten sonraHer kalem düzeltildikten sonra

*Fark hesapları yevmiye kaydı yapılır.*Fark hesapları yevmiye kaydı yapılır.*Enf.Düzeltme hesabına atılır.*Enf.Düzeltme hesabına atılır.

– Enflasyon Düzeltme hesabının bakiyesi geçmiş yıl Enflasyon Düzeltme hesabının bakiyesi geçmiş yıl kar/zararına atılır.kar/zararına atılır.

– Bu kar veya zarar vergiye tabi tutulmaz, Bilançonun Bu kar veya zarar vergiye tabi tutulmaz, Bilançonun pasifinde dengeleyici bir unsur olarak yazılır.pasifinde dengeleyici bir unsur olarak yazılır.

Page 34: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

STOKLARIN DÜZELTİLMESİ: STOKLARIN DÜZELTİLMESİ:

Tek tek stok kalemi düzeltmekTek tek stok kalemi düzeltmek::

- Tek tek kalemlerin belirgin olduğu mallarda- Tek tek kalemlerin belirgin olduğu mallarda

- Beyaz eşya,mobilya vb.- Beyaz eşya,mobilya vb.

- İşletmeye giriş tarihi bulunur.- İşletmeye giriş tarihi bulunur.

- ROFM varsa çıkarılır- ROFM varsa çıkarılır

- DK tespit edilir ve düzeltilir. - DK tespit edilir ve düzeltilir.

Toplulaştırılmış Yöntemler:Toplulaştırılmış Yöntemler:- Basit Ortalama Yöntem- Stok Devir Hızı Yöntemi (Sadece Açılış Bilançosunda)- Hareketli Ağırlıklı Ort. Yönt.

Page 35: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Not:Not:

Toplulaştırılmış Yöntem uygulanacak Toplulaştırılmış Yöntem uygulanacak parasal olmayan kıymetler sadece parasal olmayan kıymetler sadece stoklardır.Bu yöntemi tercih eden stoklardır.Bu yöntemi tercih eden mükelleflerin stokların alış bedeline mükelleflerin stokların alış bedeline intikal ettirilen ROFM’i maliyetten intikal ettirilen ROFM’i maliyetten düşmeleri ihtiyari bırakılmıştır. düşmeleri ihtiyari bırakılmıştır.

Page 36: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Örnek (Detaylı Yöntem)Örnek (Detaylı Yöntem)

31.12.2003 tarihli düzeltilmemiş 31.12.2003 tarihli düzeltilmemiş bilançoda, Nisan 2003 girişli 4.000 bilançoda, Nisan 2003 girişli 4.000 TL.’ lık stok (televizyon) ‘ un değeri TL.’ lık stok (televizyon) ‘ un değeri şöyle düzeltilir. (ROFM yoktur.)şöyle düzeltilir. (ROFM yoktur.)

Page 37: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Çözüm:Çözüm:

Tarihi Değer – 4000 (Tarihi Değer – 4000 (31.12.2003 tarihli düzeltilmemiş 31.12.2003 tarihli düzeltilmemiş bilanço)bilanço)

Düz.Esas Değ. –4000Düz.Esas Değ. –4000 Düz.Es.Tarih – Nisan 2003 Düz.Es.Tarih – Nisan 2003 Düz.Kats. – 0,99623Düz.Kats. – 0,99623 Düz.Değer = 4000 x 1,99623=7.984,92Düz.Değer = 4000 x 1,99623=7.984,92 Enf.Düz.Farkı – 7.984,92 – 4000 = 3984,92Enf.Düz.Farkı – 7.984,92 – 4000 = 3984,92

.................................. / ................................................................................... / .................................................--Stok Enflasyon Farkı Hs. 3.984,92Stok Enflasyon Farkı Hs. 3.984,92 - Enf.Düz.Hesabı 3.984,92- Enf.Düz.Hesabı 3.984,92................................. / .................................................................................. / .................................................-Enf.Düz.Hesabı 3.984,92-Enf.Düz.Hesabı 3.984,92

-Geçmiş Yıl Karı 3.984,92-Geçmiş Yıl Karı 3.984,92.................................. / .................................................................................. / ................................................

Page 38: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Toplulaştırılmış YöntemlerToplulaştırılmış Yöntemler

1-Basit Ortalama Yöntem:Düzeltmede esas tarihlere 1-Basit Ortalama Yöntem:Düzeltmede esas tarihlere bağlı kalınmaz.bağlı kalınmaz.

Dön. Ort.Düz.Katsayısı=Dön. Ort.Düz.Katsayısı=Bil. ait olduğu aya ait fiyat Bil. ait olduğu aya ait fiyat endeksiendeksi

Dönem ort. EndeksiDönem ort. Endeksi

Dönem Ort. Endeksi=(Bil.ait olduğu aya ait fiyat Dönem Ort. Endeksi=(Bil.ait olduğu aya ait fiyat endeksi+Bilanço günü itibariyle endeksi+Bilanço günü itibariyle

bir bir önceki geçici vergi döneminin önceki geçici vergi döneminin sonundaki fiyat endeksi)/2sonundaki fiyat endeksi)/2

Düzeltilmiş DSS=DODK*Dönem Sonu Tarihi StokDüzeltilmiş DSS=DODK*Dönem Sonu Tarihi Stok

Page 39: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

a- Basit Ortalama Yöntem :a- Basit Ortalama Yöntem : Örnek:Örnek:

Bir önceki 4000 TL’lik stokun kum olduğunu ve Bir önceki 4000 TL’lik stokun kum olduğunu ve aktife ne zaman girdiğinin bilinmediğini aktife ne zaman girdiğinin bilinmediğini varsayalım. (ROFM yok.)varsayalım. (ROFM yok.)

Düz.Es.Tut – 4000 (Tarihi değer)Düz.Es.Tut – 4000 (Tarihi değer) Aralık 2003 TEFE – 7382,1 (Mali tablonun ait Aralık 2003 TEFE – 7382,1 (Mali tablonun ait

olduğu ay)olduğu ay) Eylül 2003 TEFE – 7173,3 (Bir önceki Gç.V dön. Eylül 2003 TEFE – 7173,3 (Bir önceki Gç.V dön.

son ayı)son ayı) DODK=1,02910DODK=1,02910 Düzeltilmiş Stok : 4000 x 1,02910 = 4.116,4Düzeltilmiş Stok : 4000 x 1,02910 = 4.116,4 - Enf.Düz.Farkı : 4116,4-4000 = 116,4- Enf.Düz.Farkı : 4116,4-4000 = 116,4 - Muhasebesi aynen yapılır ve geç.yıl karına atılır. - Muhasebesi aynen yapılır ve geç.yıl karına atılır.

Page 40: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

2-Hareketli ağırlıklı Ort. 2-Hareketli ağırlıklı Ort. Yöntem:Yöntem:

Dönem sonu stoklar ve SMM “hareketli ağırlıklı Dönem sonu stoklar ve SMM “hareketli ağırlıklı ortalama ortalama düzeltme katsayısı “ile çarpılır.ortalama ortalama düzeltme katsayısı “ile çarpılır.

HAODK=(Enflasyona tabi tutulmuş dönem başı HAODK=(Enflasyona tabi tutulmuş dönem başı stoğun İlgili Dönem sonuna taşınmış değeri)+stoğun İlgili Dönem sonuna taşınmış değeri)+(Dönem içi alış ve giderlerin Enf. Düzeltmesine (Dönem içi alış ve giderlerin Enf. Düzeltmesine tabi tutulmuş değerleri/(Dönem Başı Stok)+tabi tutulmuş değerleri/(Dönem Başı Stok)+(Dönem İçi Alış ve Giderler)(Dönem İçi Alış ve Giderler)

Düzeltilmiş DSS=HAODK*DSSDüzeltilmiş DSS=HAODK*DSS Dönemin Düzeltilmiş SMM=HAODK*Dönemin SMMDönemin Düzeltilmiş SMM=HAODK*Dönemin SMM

Page 41: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Stok Devir Hızı Yöntemi :Stok Devir Hızı Yöntemi :

- - Sadece 31.12.2003 tarihli açılış bilançosu için Sadece 31.12.2003 tarihli açılış bilançosu için geçerlidir. geçerlidir.

- 328 nolu GT ile Maliye Bakanlığına bu yöntemi - 328 nolu GT ile Maliye Bakanlığına bu yöntemi belirleme imkanı tanımıştır.belirleme imkanı tanımıştır.

1- Stok devir hızı hesaplanır:1- Stok devir hızı hesaplanır: Dönem İçi Satılan Mal Maliyeti / DBS+DSS)/2Dönem İçi Satılan Mal Maliyeti / DBS+DSS)/2

2- Ortalama Stokta Kalma Süresi Hesaplanır2- Ortalama Stokta Kalma Süresi Hesaplanır 365 / Stok Devir Hızı365 / Stok Devir Hızı

3- Stokun hangi aydan kaldığı belirlenir.3- Stokun hangi aydan kaldığı belirlenir. 4- O aya ait düzeltme katsayısı bulunur.4- O aya ait düzeltme katsayısı bulunur. 5- Stok değeri düzeltilir. 5- Stok değeri düzeltilir.

Page 42: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Stok Devir Hızı Yöntemi Örnek:Stok Devir Hızı Yöntemi Örnek:

Hesap dönemi takvim yılı olan, bilanço esasına göre Hesap dönemi takvim yılı olan, bilanço esasına göre defter tutan ve gelir vergisi mükellefi olan bay (G) defter tutan ve gelir vergisi mükellefi olan bay (G) süper market işletmeciliği yapmaktadır. Hesap süper market işletmeciliği yapmaktadır. Hesap dönemi içinde çok çeşitli mal aktife girmekte ve dönemi içinde çok çeşitli mal aktife girmekte ve çıkmaktadır. Bay (G) 31/12/2003 tarihli dönem sonu çıkmaktadır. Bay (G) 31/12/2003 tarihli dönem sonu bilançosunu düzeltirken bilançoda görünen stoklarını bilançosunu düzeltirken bilançoda görünen stoklarını toplulaştırılmış yöntemlerden stok devir hızı toplulaştırılmış yöntemlerden stok devir hızı yöntemini tercih etmek suretiyle düzeltmeye karar yöntemini tercih etmek suretiyle düzeltmeye karar vermiştir. vermiştir.

Stoklara ilişkin veriler aşağıdaki gibidir. Stoklara ilişkin veriler aşağıdaki gibidir. 31/12/2002 tarihinde toplam stok tutarı: 5.000 TL. 31/12/2002 tarihinde toplam stok tutarı: 5.000 TL. 31/12/2003 tarihinde toplam stok tutarı: 6.000 TL. 31/12/2003 tarihinde toplam stok tutarı: 6.000 TL. 2003 yılında satılan malların maliyeti 2003 yılında satılan malların maliyeti : 30.000 : 30.000

TL.TL.

Page 43: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Devamı:Devamı:

Page 44: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Devamı:Devamı: 31 Aralık 2003 tarihi itibarıyla işletmenin aktifinde 31 Aralık 2003 tarihi itibarıyla işletmenin aktifinde

görünen stoklar, ortalama 67 gün öncesinden görünen stoklar, ortalama 67 gün öncesinden yani Ekim ayından kalan stoklardır. Bu durumda yani Ekim ayından kalan stoklardır. Bu durumda stoklar, 2003 yılının Ekim ayına ait düzeltme stoklar, 2003 yılının Ekim ayına ait düzeltme katsayısı ile enflasyon düzeltmesine tabi katsayısı ile enflasyon düzeltmesine tabi tutulacaktır. tutulacaktır.

* Son adım 31/12/2003 tarihli bilançoda görünen * Son adım 31/12/2003 tarihli bilançoda görünen stokların düzeltilmiş tutarlarını bulmaktır. stokların düzeltilmiş tutarlarını bulmaktır.

Ekim 2003 için düzeltme katsayısı 1,02339’dur. Ekim 2003 için düzeltme katsayısı 1,02339’dur. Buna göre düzeltilmiş yıl sonu stok tutarı Buna göre düzeltilmiş yıl sonu stok tutarı

aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.

Düzeltilmiş yıl sonu stok değeri=Düzeltmeye esas tutar x Düzeltilmiş yıl sonu stok değeri=Düzeltmeye esas tutar x Düzeltme katsayısıDüzeltme katsayısı

= 6.000.000.000 x = 6.000.000.000 x 1,023391,02339

=6.140.340.000.- TL=6.140.340.000.- TL

Page 45: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

B-MADDİ DURAN VARLIKLARIN B-MADDİ DURAN VARLIKLARIN DÜZELTİLMESİ:DÜZELTİLMESİ:

– Düz.esas tarih bulunur.Düz.esas tarih bulunur.– İlk kayıt tutarı tespit edilir.İlk kayıt tutarı tespit edilir.– Maliyete eklenmiş ROFM varsa düşülür.Maliyete eklenmiş ROFM varsa düşülür.– Düz.Katsayısı ile çarpılıp düzeltilir.Düz.Katsayısı ile çarpılıp düzeltilir.

Enf.Düz.Farkı = Düzeltilmiş Değer – Bilançodaki Enf.Düz.Farkı = Düzeltilmiş Değer – Bilançodaki Değer. Değer.

Page 46: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Örnek:Örnek:

150.- TL tutarındaki demirbaş Mart 2002’de 150.- TL tutarındaki demirbaş Mart 2002’de alınmış olup % 20 üzerinden normal alınmış olup % 20 üzerinden normal amortisman yoluyla ile itfa edilmiştir.amortisman yoluyla ile itfa edilmiştir.

YılYıl YDO YDO Demirbaş Eşya Demirbaş Eşya Ayrılan AmortAyrılan Amort. . Birikmiş.Amort.Birikmiş.Amort.

2002 - 150.000 30.000 30.0002002 - 150.000 30.000 30.000 2003 28,5 192.750 38.550 77.1002003 28,5 192.750 38.550 77.100

Mart 2002 DK=(7382,1/5387,9) = 1,37012Mart 2002 DK=(7382,1/5387,9) = 1,37012 Mart 2002’ deki değer......................150.000Mart 2002’ deki değer......................150.000 31.12.2003 tarihli bil. değer.............192.750 (Yeniden 31.12.2003 tarihli bil. değer.............192.750 (Yeniden

Değerlenmiş)Değerlenmiş) 31.12.2003 (150.000 x 1,37012 =)....205.518.-TL 31.12.2003 (150.000 x 1,37012 =)....205.518.-TL

(Düzelt.değer)(Düzelt.değer) 205.518-192.750=12.768205.518-192.750=12.768

Page 47: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

İşlemin Yevmiye Kaydı:İşlemin Yevmiye Kaydı:

Enf.Düz.Farkı : 205.518 – 192.750 = 12.768Enf.Düz.Farkı : 205.518 – 192.750 = 12.768

........................ / .................................................. / ..........................

255-Demirbaş Enf.Düz.Fark Hs. 12.768255-Demirbaş Enf.Düz.Fark Hs. 12.768

698-Enf.Düz.Hesabı 698-Enf.Düz.Hesabı 12.768 12.768

........................ / ..................................................... / .............................

Page 48: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

BİRİKMİŞ AMORTİSMANLARIN BİRİKMİŞ AMORTİSMANLARIN DÜZELTİLMESİDÜZELTİLMESİ

Açılış Bilançosunda Birikmiş Açılış Bilançosunda Birikmiş Amortisman DüzeltmesiAmortisman Düzeltmesi

Cari Dönem Mali Tablo Cari Dönem Mali Tablo Düzeltmelerinde Birikmiş Düzeltmelerinde Birikmiş AmortismanlarAmortismanlar

Page 49: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

31.12.2003 Açılış Bilançosu İçin :31.12.2003 Açılış Bilançosu İçin :

Ait oldukları iktisadi kıymetin Ait oldukları iktisadi kıymetin düzeltim sonrası değeri ile düz.öncesi düzeltim sonrası değeri ile düz.öncesi değeri arasındaki oranda düzeltilir.değeri arasındaki oranda düzeltilir.

BA. DK = BA. DK = Düz.Değer (31.12.2003)Düz.Değer (31.12.2003)

Tarihi Değer (31.12.2003) Tarihi Değer (31.12.2003)

-Düzeltmeye Esas Tutarın tespitinde -Düzeltmeye Esas Tutarın tespitinde ayrılmış sayılan amortismanlar fiilen ayrılmış sayılan amortismanlar fiilen ayrılmış kabul edilecektir.ayrılmış kabul edilecektir.

Page 50: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Örnek :Örnek :

Ekim 01’de 4.000.-TL’ye alınan makine Ekim 01’de 4.000.-TL’ye alınan makine yıllık %20 üzerinden normal amortismana yıllık %20 üzerinden normal amortismana tabi tutulmuştur. 31.12.2003 tarihli açılış tabi tutulmuştur. 31.12.2003 tarihli açılış bilançosundaki değeri; (YDO : 2002: 59 bilançosundaki değeri; (YDO : 2002: 59 2003:28,5)2003:28,5)

Makinenin düz.Bedeli : 1000x 1,61729 = Makinenin düz.Bedeli : 1000x 1,61729 = 1617 (Ekim’01 DK)1617 (Ekim’01 DK)

Makinenin Tarihi Değeri : 2043,2Makinenin Tarihi Değeri : 2043,2 BA.DK : 1617/2043,2 = 0,791BA.DK : 1617/2043,2 = 0,791 BA.Düz.Değeri : 1.226 x 0,791 = 969,8BA.Düz.Değeri : 1.226 x 0,791 = 969,8

Page 51: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Mali Varlıkların DüzeltilmesiMali Varlıkların Düzeltilmesi

Konu:Konu:

Page 52: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Menkul Kıymetlerin Değerleme Ölçüleri:Menkul Kıymetlerin Değerleme Ölçüleri:

-Alış Bedeli-Alış Bedeli-Borsa Rayici-Borsa Rayici-Kısıt Getiri-Kısıt Getiri

*Not:*Not:Değerleme Ölçüsü ne olursa olsun bütün menkul Değerleme Ölçüsü ne olursa olsun bütün menkul kıymetler POK olduğu için düzeltilir.kıymetler POK olduğu için düzeltilir.

*İstisnası:*İstisnası:Bedelsiz hisse senetleri, iştirak edilen kurumun Bedelsiz hisse senetleri, iştirak edilen kurumun

sıfırlaması gereken kalemlerinin sermayeye sıfırlaması gereken kalemlerinin sermayeye ilavesi nedeniyle elde edilmiş ise bu menkul ilavesi nedeniyle elde edilmiş ise bu menkul kıymetlerin değeri de açılış bilançosunda sıfırlanır. kıymetlerin değeri de açılış bilançosunda sıfırlanır.

Page 53: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

MALİ DURAN VARLIKLARIN DÜZELTİLMESİ:MALİ DURAN VARLIKLARIN DÜZELTİLMESİ:

--MDV ile benzer şekilde düzeltilir.MDV ile benzer şekilde düzeltilir.

-ROFM varsa çıkarılır.-ROFM varsa çıkarılır.

-Ama, yeniden değerleme olmadığı için,-Ama, yeniden değerleme olmadığı için,

-Enf.Düz.Farkı = (Düzeltilmiş Değer – Tarihi -Enf.Düz.Farkı = (Düzeltilmiş Değer – Tarihi Değer) olur.Değer) olur.

Page 54: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

ÖZKAYNAKLARIN DÜZELTİLMESİ :ÖZKAYNAKLARIN DÜZELTİLMESİ :

Öz kaynak Kalemleri:Öz kaynak Kalemleri:Kayıt tarihinden itibaren düzeltilirlerKayıt tarihinden itibaren düzeltilirler

Düzeltilip Aktif Toplamından Düzeltilip Aktif Toplamından Sıfırlanarak Sıfırlanarak Düzeltilmiş Bilançoda Düzeltilmiş Bilançoda

İndirilecek Kalemler İndirilecek Kalemler Gösterilmeyen KalemlerGösterilmeyen Kalemler 1-Düz. Sermaye - DAF1-Düz. Sermaye - DAF 2- Düz.Hs.İhraç Primleri - İştirakler ve 2- Düz.Hs.İhraç Primleri - İştirakler ve

bağlı bağlı ort. MAF ve DAF ort. MAF ve DAF 3- Düz.Hs. İptal Kararları - MAF3- Düz.Hs. İptal Kararları - MAF 4- Düz.Yasal Yedekler * Enflasyon 4- Düz.Yasal Yedekler * Enflasyon

fonları fonları olduklarından, olduklarından,

5- Düz.Statü Yedekleri 5- Düz.Statü Yedekleri tekerrür tekerrür olmaması için sıfırlanırlar.olmaması için sıfırlanırlar.

6- Olağanüstü Yed.6- Olağanüstü Yed. 7- Özel Fonlar (SK.Yenileme Fonu)7- Özel Fonlar (SK.Yenileme Fonu) NOT: NOT: Düzeltme sonucu ortaya çıkan geçmiş yıl kar/zararı da bilanço Düzeltme sonucu ortaya çıkan geçmiş yıl kar/zararı da bilanço

denkliği için öz kaynakların altında gösterilecek.Geçmiş Yıl zararı zarar denkliği için öz kaynakların altında gösterilecek.Geçmiş Yıl zararı zarar olarak kabul edilmez.Geçmiş yıllar karları vergiye tabi tutulmaz.olarak kabul edilmez.Geçmiş yıllar karları vergiye tabi tutulmaz.

Page 55: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Geçmiş Yıl Kar/Zararları:Geçmiş Yıl Kar/Zararları:

Açılış bilançosunda yapılacak düzeltim sonucu oluşacak düzeltme farkları “enflasyon düzeltme” hesabına Açılış bilançosunda yapılacak düzeltim sonucu oluşacak düzeltme farkları “enflasyon düzeltme” hesabına kaydedilerek geçmiş yıl kar/zararına atılır.kaydedilerek geçmiş yıl kar/zararına atılır.

Geçmiş yıllardan gelen kar veya zararlar düzeltme esnasında sıfırlanacaktır.Geçmiş yıllardan gelen kar veya zararlar düzeltme esnasında sıfırlanacaktır.

31.12.2003 tarihli bilançoda dönem net kar zararı gösterilmeyecek,geçmiş yıl kar veya zararı düzeltilmiş 31.12.2003 tarihli bilançoda dönem net kar zararı gösterilmeyecek,geçmiş yıl kar veya zararı düzeltilmiş bilanço denkliğini sağlayacak şekilde öz kaynaklar içinde yer alacaktır.bilanço denkliğini sağlayacak şekilde öz kaynaklar içinde yer alacaktır.

Öz sermaye kalemlerine ait enflasyon farkları düzeltme sonucu oluşan geçmiş yıl zararlarına mahsup Öz sermaye kalemlerine ait enflasyon farkları düzeltme sonucu oluşan geçmiş yıl zararlarına mahsup edilebilir.edilebilir.

Page 56: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Geçmiş Yıllarda Oluşan ve Cari Geçmiş Yıllarda Oluşan ve Cari Dönemde Realize Edilen ZararlarDönemde Realize Edilen Zararlar

Mali ve maddi duran varlıkların 1.1.2004 Mali ve maddi duran varlıkların 1.1.2004 tarihinden önce satılması halinde geçmiş yıllarda tarihinden önce satılması halinde geçmiş yıllarda oluşan gizli zararlar “geçmiş yıl zararı” arasında oluşan gizli zararlar “geçmiş yıl zararı” arasında yer alır ve mahsup edilmez.yer alır ve mahsup edilmez.

1.1.2004 tarihinden sonra satılması halinde 1.1.2004 tarihinden sonra satılması halinde bunlara ilişkin enflasyon düz.farkları maliyet bunlara ilişkin enflasyon düz.farkları maliyet bedeli addolunur vebedeli addolunur ve bu bedelin altında bu bedelin altında satılması halinde farka isabet eden zarar satılması halinde farka isabet eden zarar gelir ve kurumlar vergisi matrahının gelir ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde dikkate alınmaz.tespitinde dikkate alınmaz.

Page 57: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Yurt Dışı Zararlarının Durumu:Yurt Dışı Zararlarının Durumu:

1- Yurt dışı zararları tevsik edilmek 1- Yurt dışı zararları tevsik edilmek şartıyla,ilgili yıl düzeltilmeden şartıyla,ilgili yıl düzeltilmeden indirilebilir.indirilebilir.

2-İndirilemediği takdirde sonraki 2-İndirilemediği takdirde sonraki yıllarda geçmiş yıl zararı olarak yıllarda geçmiş yıl zararı olarak düzeltilerek indirim konusu yapılır.düzeltilerek indirim konusu yapılır.

Page 58: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Açılış Bilançosunda Düzeltim Sonucu Açılış Bilançosunda Düzeltim Sonucu Çıkan Kar/Zarar:Çıkan Kar/Zarar:

Açılış Bilançosunda düzeltim Açılış Bilançosunda düzeltim sonucu oluşan kar/zarar sonucu oluşan kar/zarar geçmiş yıl kar zararı olarak geçmiş yıl kar zararı olarak kabul edilir ve kabul edilir ve vergilendirilmez.Özkaynaklar vergilendirilmez.Özkaynaklar hesabında gösterilir.hesabında gösterilir.

Page 59: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

CARİ DÖNEM BİLANÇOLARININ CARİ DÖNEM BİLANÇOLARININ

DÜZELTİLMESİDÜZELTİLMESİ Parasal Kıymetler bir (1) katsayısı ile Parasal Kıymetler bir (1) katsayısı ile

dönem sonuna taşınır.dönem sonuna taşınır.

Parasal olmayan kalemler ise;Parasal olmayan kalemler ise;

--Düzeltimden sonra dönem içerisinde Düzeltimden sonra dönem içerisinde değişmedi ise, “dönem taşıma katsayısı” ile değişmedi ise, “dönem taşıma katsayısı” ile taşınır.taşınır.

-Dönem içinde değişen POK’ ler ise, -Dönem içinde değişen POK’ ler ise, düzeltmeye esas tarihten itibaren enflasyon düzeltmeye esas tarihten itibaren enflasyon düzeltmesine tabi tutulur.düzeltmesine tabi tutulur.

Page 60: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Stokların DüzeltilmesiStokların Düzeltilmesi

- - Düzeltilmiş dönem başı bilançosundan dönem Düzeltilmiş dönem başı bilançosundan dönem sonuna hiç değişmeden kalan stoklar, ilgili sonuna hiç değişmeden kalan stoklar, ilgili döneme ait taşıma kat sayısı ile taşınır.döneme ait taşıma kat sayısı ile taşınır.

- Dönem içinde girip bilançoda görülen stoklar ise - Dönem içinde girip bilançoda görülen stoklar ise düzeltilecektir.düzeltilecektir.

- Deftere KAYIT TARİHLERİ tespit edilir.- Deftere KAYIT TARİHLERİ tespit edilir. - ROFM’ dan arındırılır.- ROFM’ dan arındırılır. Satışta taşınmış değer maliyet addedilecekSatışta taşınmış değer maliyet addedilecek--

--

Page 61: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Stok Düzeltmesindeki YöntemlerStok Düzeltmesindeki Yöntemler(Cari Dönem Mali Tabloları İçin)(Cari Dönem Mali Tabloları İçin)

Tek tek stok bazında Tek tek stok bazında düzeltme(Defterlere Giriş Tarihine düzeltme(Defterlere Giriş Tarihine göre)göre)

Toplulaştırılmış Yöntemlerle Toplulaştırılmış Yöntemlerle düzeltmedüzeltme

Basit ortalama yöntem(Düzeltmede esas Basit ortalama yöntem(Düzeltmede esas tarihlere bağlı kalmaz)tarihlere bağlı kalmaz)

Hareketli ağırlıklı ortalama yöntemHareketli ağırlıklı ortalama yöntem

Page 62: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Maddi Duran Varlıklar ve Maddi Maddi Duran Varlıklar ve Maddi Olmayan Duran VarlıklarOlmayan Duran Varlıklar

– Açılışta düzeltilmiş kalemler dönem sonuna Açılışta düzeltilmiş kalemler dönem sonuna taşınır.taşınır.

-Dönem İçinde alınan kıymetler için maliyet -Dönem İçinde alınan kıymetler için maliyet bedelinden ROFM çıkarılarak bedelinden ROFM çıkarılarak düzeltmeye esas tutardüzeltmeye esas tutar bulunur.bulunur.

– Dönem içinde alınanlar satın alma ve deftere Dönem içinde alınanlar satın alma ve deftere kayıt tarihinden itibaren düzeltilir.kayıt tarihinden itibaren düzeltilir.

..

Page 63: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Not:Not:

Kayıtlarda İz Bedeliyle takip edilen Kayıtlarda İz Bedeliyle takip edilen ATİK’leri enflasyon düzeltmesi ATİK’leri enflasyon düzeltmesi hükümlerine tabi tutup tutmamakta hükümlerine tabi tutup tutmamakta mükellefler serbesttir.mükellefler serbesttir.

Page 64: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Not:Not:

ATİK’lerin cari dönemde açılış ATİK’lerin cari dönemde açılış bilançosunda yer alan düzeltilmiş bilançosunda yer alan düzeltilmiş değerinin altında satılması değerinin altında satılması durumunda açılış bilançosunda yer durumunda açılış bilançosunda yer alan düzeltilmiş değerle düzeltme alan düzeltilmiş değerle düzeltme öncesi değer arasındaki fark isabet öncesi değer arasındaki fark isabet eden zarar cari dönem vergi eden zarar cari dönem vergi matrahının tespitinde dikkate matrahının tespitinde dikkate alınmaz.alınmaz.

Page 65: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Cari Dönem Amortisman İşlemleriCari Dönem Amortisman İşlemleri

Düzeltilmiş birikmiş amortismanlar Düzeltilmiş birikmiş amortismanlar hesabı, dönem taşıma katsayısı ile hesabı, dönem taşıma katsayısı ile dönem sonuna taşınır.dönem sonuna taşınır.

İlgili döneme ait amortisman ise İlgili döneme ait amortisman ise düzeltilmiş değer üzerinden ayrılır.düzeltilmiş değer üzerinden ayrılır.

* 1.1.04’den önce aktife * 1.1.04’den önce aktife girenler................: Eski sürelere göre,girenler................: Eski sürelere göre,

* 31.12.2003’den sonra girenler * 31.12.2003’den sonra girenler ise........... :ise........... : Faydalı ömürlerine göre Faydalı ömürlerine göre itfa edilirler. itfa edilirler.

Page 66: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

- - Menkul Kıymetler ve Mali Duran Menkul Kıymetler ve Mali Duran Varlıklar Varlıklar

-Düzeltilmiş kalemler dönem sonuna -Düzeltilmiş kalemler dönem sonuna taşınır.taşınır.

-Çıkışlar, çıkış tarihine kadar taşınır. -Çıkışlar, çıkış tarihine kadar taşınır.

-Yeni girişler, kaynaklarına göre -Yeni girişler, kaynaklarına göre Düzeltmeye Esas Tarihleri belirlenir.Düzeltmeye Esas Tarihleri belirlenir.

– ROFM ilgili varlığın alış bedelinden düşülür.ROFM ilgili varlığın alış bedelinden düşülür.

Page 67: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Bedelsiz Hisse Senetlerinin DüzeltilmesiBedelsiz Hisse Senetlerinin Düzeltilmesi

-Temettü Karşılığı alındı ise yada -Temettü Karşılığı alındı ise yada

-İştirak edilen kurumun gayrimenkul -İştirak edilen kurumun gayrimenkul ve iştirak hisselerinin satışından ve iştirak hisselerinin satışından doğan karlarının (KVK/Geç.28) doğan karlarının (KVK/Geç.28) çerçevesinde sermayeye ilavesinden çerçevesinde sermayeye ilavesinden elde edilen bedelsiz hisseler temettü elde edilen bedelsiz hisseler temettü olarak kabul edilir, POK olarak kabul olarak kabul edilir, POK olarak kabul edilen diğer normal hisse senetleri edilen diğer normal hisse senetleri gibi düzeltilecek.gibi düzeltilecek.

Page 68: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Not:Not: Menkul kıymetin ve mali duran Menkul kıymetin ve mali duran

varlığın satışı halinde bunlara ilişkin varlığın satışı halinde bunlara ilişkin enflasyon düzeltme farkları maliyet enflasyon düzeltme farkları maliyet bedeli addolunur bedeli addolunur

Page 69: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Öz Kaynakların Düzeltilmesi:Öz Kaynakların Düzeltilmesi:

– Açılışta düzeltilenler dön.sonuna taşınır.Açılışta düzeltilenler dön.sonuna taşınır.

– Dönem içinde ortaya çıkan kalemlerin Dönem içinde ortaya çıkan kalemlerin kayıt tarihleri belirlenir.kayıt tarihleri belirlenir.

– Açılıştaki geçmiş yıl karı/zararı dönem Açılıştaki geçmiş yıl karı/zararı dönem sonuna taşınır.sonuna taşınır.

Page 70: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Kayıt DüzeniKayıt Düzeni

Düzeltilmiş değer ile tarihi değer Düzeltilmiş değer ile tarihi değer arasındaki fark hesaplar itibariyle arasındaki fark hesaplar itibariyle açılacak “Enflasyon Fark Hesap”larına açılacak “Enflasyon Fark Hesap”larına kaydedilir.kaydedilir.

Fark Hesaplar bilançoda ilgili iktisadi Fark Hesaplar bilançoda ilgili iktisadi kıymetin alt hesabı olarak gösterilir.kıymetin alt hesabı olarak gösterilir.

Enflasyon Fark Hesapları,Enflasyon Enflasyon Fark Hesapları,Enflasyon Düzeltme Hesabı ile karşılıklı çalışır.Düzeltme Hesabı ile karşılıklı çalışır.

Enflasyon düzeltme hesabı dönem kar Enflasyon düzeltme hesabı dönem kar zarar hesabına atılır.(Cari Dönemler İçin) zarar hesabına atılır.(Cari Dönemler İçin)

Page 71: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Yıllara Sarii İnşaat İşlerindeYıllara Sarii İnşaat İşlerinde

Bu işlerde aktifleştirilen harcamalar Bu işlerde aktifleştirilen harcamalar ile alınan hakedişlerin düzeltilmiş ile alınan hakedişlerin düzeltilmiş bedelleri Yıllara sarii inşaat enf. Düz. bedelleri Yıllara sarii inşaat enf. Düz. Hesabına atılarak işin bitiminde Hesabına atılarak işin bitiminde kar/zarar tespit edilir.kar/zarar tespit edilir.

Page 72: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Cari Dönem Karının HesaplanmasıCari Dönem Karının Hesaplanması

Açılışta düzeltilmiş Geç.Yıl Kar/Zararı Açılışta düzeltilmiş Geç.Yıl Kar/Zararı taşınır. taşınır.

Cari dönem kar/zararı hariç POK’lar Cari dönem kar/zararı hariç POK’lar düzeltilerek düzeltilmiş bilançoya düzeltilerek düzeltilmiş bilançoya göre aktif pasif farkı bulunur.göre aktif pasif farkı bulunur.

Cari Dönem Düz.Kar/Zarar = Cari Dönem Düz.Kar/Zarar = Taşınmış Geç.Yıl Kar/Zar - Cari Taşınmış Geç.Yıl Kar/Zar - Cari Dön.Aktif Pasif Farkı Dön.Aktif Pasif Farkı

Page 73: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Vergi Matrahının Düzeltilmesi Vergi Matrahının Düzeltilmesi (Cari Dönemlerde)(Cari Dönemlerde)

Düzeltilmiş cari dönem bilançosu sonucunda Düzeltilmiş cari dönem bilançosu sonucunda ortaya çıkan “düzeltilmiş kazanç”tan ortaya çıkan “düzeltilmiş kazanç”tan hareket edilerek matrahın diğer unsurlarının hareket edilerek matrahın diğer unsurlarının düzeltilmesine geçilir.Matrahın tespitinde düzeltilmesine geçilir.Matrahın tespitinde KKEG,istisnalar ve geçmiş yıl mali zararları KKEG,istisnalar ve geçmiş yıl mali zararları enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuş enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuş tutarları ile dikkate alınır.tutarları ile dikkate alınır.

-Matraha İlave Edilecek Unsurlar-Matraha İlave Edilecek Unsurlar

-Matrahtan İndirilecek Unsurlar-Matrahtan İndirilecek Unsurlar

Page 74: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Mahsup Edilecek Zararlar:Mahsup Edilecek Zararlar:

Düzeltmeden önceki Geçmiş yıl mali Düzeltmeden önceki Geçmiş yıl mali zararları matrahın tespitinde mukayyet zararları matrahın tespitinde mukayyet değerleriyle dikkate alınarak indirilir.değerleriyle dikkate alınarak indirilir.

Enflasyon düzeltmesinin yapıldığı Enflasyon düzeltmesinin yapıldığı dönemlerde doğmuş ancak indirilememiş dönemlerde doğmuş ancak indirilememiş geçmiş yıl zararları düzeltilerek dikkate geçmiş yıl zararları düzeltilerek dikkate alınır.alınır.

Düzeltme mahsup tarihine kadar değil Düzeltme mahsup tarihine kadar değil beyannamenin ilgili olduğu hesap beyannamenin ilgili olduğu hesap döneminin sonuna kadar yapılır.döneminin sonuna kadar yapılır.

Page 75: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Düzeltilmiş Kazançtan İndirilecek Düzeltilmiş Kazançtan İndirilecek Unsurlar:Unsurlar:

1) – İstisnalar 1) – İstisnalar

a) Yatırım İndirimi:a) Yatırım İndirimi:--Yatırım indirimi tutarında düzeltme 31/12/200.. Yatırım indirimi tutarında düzeltme 31/12/200..

tarihine (dönem sonuna) kadar yapılır. tarihine (dönem sonuna) kadar yapılır.

-İndirilemeyen yatırım harcaması tutarları ise, ertesi -İndirilemeyen yatırım harcaması tutarları ise, ertesi yıl, indirimin yapılamadığı dönemin başından itibaren yıl, indirimin yapılamadığı dönemin başından itibaren yeniden düzeltilir. yeniden düzeltilir.

b) Diğer İstisnalarb) Diğer İstisnalar

- Bu kazançlar, elde edildikleri tarihten bilanço - Bu kazançlar, elde edildikleri tarihten bilanço gününe kadarki süre için düzeltilir.gününe kadarki süre için düzeltilir.

2) Bağış ve Yardımlar2) Bağış ve Yardımlar

Page 76: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

Matraha İlave Edilecek Unsurlar:Matraha İlave Edilecek Unsurlar:

- Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler:- Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler:

GVK / 41 ve KVK/15’ de sayılan KKEG’ GVK / 41 ve KVK/15’ de sayılan KKEG’ ler, işletmeden çıkışın yapıldığı ler, işletmeden çıkışın yapıldığı tarihten itibaren düzeltilerek tarihten itibaren düzeltilerek düzeltilmiş dönem kazancına ilave düzeltilmiş dönem kazancına ilave edilmesi gerekir. edilmesi gerekir.

- Kıdem Tazminatı karşılık gideri - Kıdem Tazminatı karşılık gideri düzeltilerek dikkate alınır.(Gelir düzeltilerek dikkate alınır.(Gelir Tablosunda)Tablosunda)

Page 77: VERGİ UYGULAMALARI ÇİN ENFLASYON DÜZELTMESİ VE MUHASEBESİ

FİNANSAL KİRAMALARDA DÜZELTMEFİNANSAL KİRAMALARDA DÜZELTME

– 1.7.2003 Öncesindeki sözleşmelerde 1.7.2003 Öncesindeki sözleşmelerde – Finansal kiralama şirketi düzeltme Finansal kiralama şirketi düzeltme

yapacakyapacak

– 1.7.2003 sonrası1.7.2003 sonrası– Kiracı düzeltme yapacakKiracı düzeltme yapacak