viðhorf nemanda til náttúrufræðinnar athugun á þremur áhrifaþáttum kristján ketill...
Post on 21-Dec-2015
222 views
TRANSCRIPT
![Page 1: Viðhorf nemanda til náttúrufræðinnar Athugun á þremur áhrifaþáttum Kristján Ketill Stefánsson Málþing um náttúrufræðimennt 1. apríl 2006 Kennaraháskóla](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062714/56649d555503460f94a3289e/html5/thumbnails/1.jpg)
Viðhorf nemanda til náttúrufræðinnar
Athugun á þremur áhrifaþáttum
Kristján Ketill StefánssonMálþing um náttúrufræðimennt
1. apríl 2006Kennaraháskóla Íslands - Stakkahlíð
![Page 2: Viðhorf nemanda til náttúrufræðinnar Athugun á þremur áhrifaþáttum Kristján Ketill Stefánsson Málþing um náttúrufræðimennt 1. apríl 2006 Kennaraháskóla](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062714/56649d555503460f94a3289e/html5/thumbnails/2.jpg)
Hvað segir námskráin?
• Lokamarkmið námskráinnar í náttúrufræði (1999) skiptast í þrjá meginþætti
1. Þekkingartengd markmið (cognitive goals)
2. Tilfinningatengd markmið(affective goals)
3. Hegðunartengd markmið (behavioral goals)
![Page 3: Viðhorf nemanda til náttúrufræðinnar Athugun á þremur áhrifaþáttum Kristján Ketill Stefánsson Málþing um náttúrufræðimennt 1. apríl 2006 Kennaraháskóla](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062714/56649d555503460f94a3289e/html5/thumbnails/3.jpg)
Dæmi um tilfinningatengd lokamarkmið
• Áhersla er lögð á að nemandinn þjálfist í að taka virkan þátt í gagnrýnni umfjöllun um málefni sem snerta náttúru, umhverfi mannsins og samspil vísinda, tækni og samfélags
• Áhersla er lögð á að nemandinn nemandinn búi yfir nægu sjálfstrausti við lok grunnskólans til að nýta til fullnustu þekkingu sína og hæfni, í áframhaldandi námi á áhugasviðum og á starfsvettvangi
![Page 4: Viðhorf nemanda til náttúrufræðinnar Athugun á þremur áhrifaþáttum Kristján Ketill Stefánsson Málþing um náttúrufræðimennt 1. apríl 2006 Kennaraháskóla](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062714/56649d555503460f94a3289e/html5/thumbnails/4.jpg)
Vísindalæsi PISA 2000/2003
• Scientific literacy is the capacity to use scientific knowledge, to identify questions and to draw evidence-based conclusions in order to understand and help make decisioins about the natural world and the changes made to it through human activity.
![Page 5: Viðhorf nemanda til náttúrufræðinnar Athugun á þremur áhrifaþáttum Kristján Ketill Stefánsson Málþing um náttúrufræðimennt 1. apríl 2006 Kennaraháskóla](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062714/56649d555503460f94a3289e/html5/thumbnails/5.jpg)
Vísindalæsi í PISA 2006
• Scientific knowledge and the use of that knowledge to identify questions, acquire new knowledge, to explain scientific phenomena and to draw evidence-based conclusions about science-related issues;
• understanding of the characteristic features of science as a form of human knowledge and enquiry;
• awareness of how science and technology shape our material, intellectual, and cultural environments;
• and the willingness to engage in science-related issues, and with the ideas of science as a reflective citizen.
![Page 6: Viðhorf nemanda til náttúrufræðinnar Athugun á þremur áhrifaþáttum Kristján Ketill Stefánsson Málþing um náttúrufræðimennt 1. apríl 2006 Kennaraháskóla](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062714/56649d555503460f94a3289e/html5/thumbnails/6.jpg)
Virk þátttaka í raungreinum
• The willingness to engage in science-related issues, and with the ideas of science as a reflective citizen.
• Hvaða viðhorf hafa áhrif á virka þátttöku nemenda í raungreinum á Íslandi og hver eru þessi viðhorf?
![Page 7: Viðhorf nemanda til náttúrufræðinnar Athugun á þremur áhrifaþáttum Kristján Ketill Stefánsson Málþing um náttúrufræðimennt 1. apríl 2006 Kennaraháskóla](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062714/56649d555503460f94a3289e/html5/thumbnails/7.jpg)
Rannsóknir á þessu sviði
• Fáar rannsóknir sem snúa beint að náttúrufræði
• SAS (1998)• ROSE (2003) • Tengdar rannsóknir á ýmsum sviðum
– Félagsfræði– Sálfræði– Uppeldisfræði– Kennslufræði– Almannafræði (orðræðan oft ekki byggð á
haldgóðum upplýsingum)
![Page 8: Viðhorf nemanda til náttúrufræðinnar Athugun á þremur áhrifaþáttum Kristján Ketill Stefánsson Málþing um náttúrufræðimennt 1. apríl 2006 Kennaraháskóla](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062714/56649d555503460f94a3289e/html5/thumbnails/8.jpg)
Áhrifaþættir úr fræðunum
• Viðhorf til náttúrufræðikennslu• Viðhorf til vísinda og tækni• Viðhorf til mikilvægis vísindanna fyrir
daglegt líf• Viðhorf til vísindamanna• Viðhorf til starfsframa tengdum
náttúruvísindum (Bennett 2003)
![Page 9: Viðhorf nemanda til náttúrufræðinnar Athugun á þremur áhrifaþáttum Kristján Ketill Stefánsson Málþing um náttúrufræðimennt 1. apríl 2006 Kennaraháskóla](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062714/56649d555503460f94a3289e/html5/thumbnails/9.jpg)
Vísindi og tækni eru mikilvæg fyrir samfélagið
• Stundum hefur því verið haldið fram að ástæður lítillar þátttöku í raungreinum séu áhugaleysi nemenda og skilningsleysi þeirra á mikilvægi greinarinnar fyrir samfélagið.
![Page 10: Viðhorf nemanda til náttúrufræðinnar Athugun á þremur áhrifaþáttum Kristján Ketill Stefánsson Málþing um náttúrufræðimennt 1. apríl 2006 Kennaraháskóla](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062714/56649d555503460f94a3289e/html5/thumbnails/10.jpg)
sammálafrekar sammálafrekar ósammálaósammála
Vísindi og tækni eru mikilvæg fyrir samfélagið
60,0%
50,0%
40,0%
30,0%
20,0%
10,0%
0,0%
Pró
sen
t
66,44%
22,82%
6,38%
4,36%
58,96%
30,94%
7,82%
2,28%
strákur
stelpa
stelpa eða strákur
Mynd 1 Hlutfall þeirra sem voru ósammála/sammála fullyrðingunni „Vísindi og tækni eru mikilvæg fyrir samfélagið“ N = 620 (ROSE, 2003)
![Page 11: Viðhorf nemanda til náttúrufræðinnar Athugun á þremur áhrifaþáttum Kristján Ketill Stefánsson Málþing um náttúrufræðimennt 1. apríl 2006 Kennaraháskóla](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062714/56649d555503460f94a3289e/html5/thumbnails/11.jpg)
Ég myndi vilja verða vísindamaður
• Þrátt fyrir að nemendur geri sér augljóslega grein fyrir mikilvægi vísinda og tækni fyrir samfélagið eru aðeins hluti þeirra sem leggur í virka þátttöku í raungreinum eftir að grunnskóla lýkur.
• Þetta er gefið til kynna í viðhorfum 10. bekkinga víða í ROSE spurningalistanum og þá sérstaklega þegar litið er á hvernig þau bregðast við fullyrðingunni „Ég myndi vilja verða vísindamaður“ (ROSE, 2003).
![Page 12: Viðhorf nemanda til náttúrufræðinnar Athugun á þremur áhrifaþáttum Kristján Ketill Stefánsson Málþing um náttúrufræðimennt 1. apríl 2006 Kennaraháskóla](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062714/56649d555503460f94a3289e/html5/thumbnails/12.jpg)
sammálafrekar sammálafrekar ósammálaósammála
Ég myndi vilja verða vísindamaður
60,0%
50,0%
40,0%
30,0%
20,0%
10,0%
0,0%
Pró
sen
t
13,2%
17,3%
22,7%
46,8%
7,3%
13,0%
15,6%
64,1%
strákur
stelpa
stelpa eða strákur
Mynd 2 Hlutfall þeirra sem voru ósammála/sammála fullyrðingunni “Ég myndi vilja verða vísindamaður„ N = 620 (ROSE, 2003)
![Page 13: Viðhorf nemanda til náttúrufræðinnar Athugun á þremur áhrifaþáttum Kristján Ketill Stefánsson Málþing um náttúrufræðimennt 1. apríl 2006 Kennaraháskóla](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062714/56649d555503460f94a3289e/html5/thumbnails/13.jpg)
Ímynd raungreinatengdra starfa
• Í viðtölum úr rannsókninni Viliji og veruleiki (2006) hafa komið fram ýmis atriði sem benda til þess að ímynd raungreinanáms og raungreinatengdra starfa ýti ekki undir virka þátttöku nemenda í raungreinum.
• Sem dæmi má nefna að nemendurnir töldu sig sjaldan þekkja nokkurn vísindamann persónulega fyrr en að búið var að skilgreina hugtakið vísindamaður upp á nýtt
![Page 14: Viðhorf nemanda til náttúrufræðinnar Athugun á þremur áhrifaþáttum Kristján Ketill Stefánsson Málþing um náttúrufræðimennt 1. apríl 2006 Kennaraháskóla](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062714/56649d555503460f94a3289e/html5/thumbnails/14.jpg)
Hvað eru vísindamenn?• Kristján: þekkið þið einhvern vísindamann
persónulega?• Maja: Persónulega? Hvernig þá?• Kristján: Er einhver í nánustu fjölskyldu? Eða
nágranni þinn?• Maja: Nei (hikandi)• Kristján: Eitthvert ykkar?• Ari: Systir mín er læknir• Maja: Er það vísindi?• Kristján: Já það er spurning?• Jón: Verkfræðingur ehhh?• Kristján: Eru það vísindamenn, verkfræðingar,
læknar?• Ósk: Ég þekki þá alveg tvo
![Page 15: Viðhorf nemanda til náttúrufræðinnar Athugun á þremur áhrifaþáttum Kristján Ketill Stefánsson Málþing um náttúrufræðimennt 1. apríl 2006 Kennaraháskóla](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062714/56649d555503460f94a3289e/html5/thumbnails/15.jpg)
Hvað eru vísindamenn?
• Skilgreining nemendanna á vísindamanni var hinsvegar alveg skýr. Þegar nemendur voru beðnir um að lýsa dæmigerðum vísindamanni var lýsingin nær alltaf sú sama. Vísindamaðurinn er:– karlkyns, – í hvítum slopp, – fullorðinn, – einkennilegur í útliti, – veit allt, – utan við sig – og svolítið nördalegur.
![Page 16: Viðhorf nemanda til náttúrufræðinnar Athugun á þremur áhrifaþáttum Kristján Ketill Stefánsson Málþing um náttúrufræðimennt 1. apríl 2006 Kennaraháskóla](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062714/56649d555503460f94a3289e/html5/thumbnails/16.jpg)
Hvað eru vísindamenn?• Kristján: Eitthvað fleira sem þið getið sagt sem
einkennir vísindamenn í útliti eða hegðun? Já Kolla teiknar mynd . Karl með gleraugu og með svona hárið allt útí loftið Eða krullur?
• Kolla: svona (búin að teikna mynd)• Íris: Soldið svona nördalegur, æi ég veit ekki?• Kristján: En hvernig er hann í hegðun, geðslagi,
eru þeir félagslyndir?• Íris: Róleg týpa, ekki mjög félagslyndir.• Kolla: Jú ég held þeir séu alveg félagslyndir, ég
held að þeir séu aðeins öðruvísi• Árni: Inni í nördahóp• Íris: Já inni í nördahóp
![Page 17: Viðhorf nemanda til náttúrufræðinnar Athugun á þremur áhrifaþáttum Kristján Ketill Stefánsson Málþing um náttúrufræðimennt 1. apríl 2006 Kennaraháskóla](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062714/56649d555503460f94a3289e/html5/thumbnails/17.jpg)
Eðlismunur á raungreinatengdum
störfum• Nokkurn eðlismun virðist vera hægt að greina á
raungreinatengdum störfum í viðhorfum 8. bekkinga
• Félagslyndi eðlis- og verkfræðinga virðist t.d. minna en félagslyndi lífræðinga og lækna skv. viðhorfum 8. bekkinga. (SAS, 1998)
![Page 18: Viðhorf nemanda til náttúrufræðinnar Athugun á þremur áhrifaþáttum Kristján Ketill Stefánsson Málþing um náttúrufræðimennt 1. apríl 2006 Kennaraháskóla](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062714/56649d555503460f94a3289e/html5/thumbnails/18.jpg)
Mjög félagslyndir,
opnir
Fremur félagslyndir,
opnir
HlutlausFremur ófélagslyndir,
einfarar
Mjög ófélagslyndir,
einfarar
Ég held að eðlisfræðingar eða verkfræðingar séu..
60,0%
50,0%
40,0%
30,0%
20,0%
10,0%
0,0%
Pró
sen
t
5,8%
22,1%
39,4%
19,6%
13,1%
9,2%
20,6%
36,0%
22,5%
11,7%
Strákur
Stelpa
Kyn
Mynd 3 Hlutfall þeirra sem telja eðlisfræðinga eða verkfræðinga mjög ófélagslynda, einfara/mjög félagslynda, opna. N = 661 Heimild: (SAS,1998)
![Page 19: Viðhorf nemanda til náttúrufræðinnar Athugun á þremur áhrifaþáttum Kristján Ketill Stefánsson Málþing um náttúrufræðimennt 1. apríl 2006 Kennaraháskóla](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062714/56649d555503460f94a3289e/html5/thumbnails/19.jpg)
Mjög félagslyndir,
opnir
Fremur félagslyndir,
opnir
HlutlausFremur ófélagslyndir,
einfarar
Mjög ófélagslyndir,
einfarar
Ég held að líffræðingar læknar séu...
60,0%
50,0%
40,0%
30,0%
20,0%
10,0%
0,0%
Pró
sen
t
21,8%
35,3%
32,1%
8,0%
2,9%
13,0%
52,0%
26,9%
5,0%3,1%
Strákur
Stelpa
Kyn
Mynd 4 Hlutfall þeirra sem telja lífræðinga og lækna mjög ófélagslynda, einfara/mjög félagslynda, opna. N = 661 Heimild: (SAS,1998)
![Page 20: Viðhorf nemanda til náttúrufræðinnar Athugun á þremur áhrifaþáttum Kristján Ketill Stefánsson Málþing um náttúrufræðimennt 1. apríl 2006 Kennaraháskóla](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062714/56649d555503460f94a3289e/html5/thumbnails/20.jpg)
Trú á eigin getu
• Eins og fram hefur komið er eitt af lokamarkmiðum grunnskólans að nemandinn búi yfir nægu sjálfstrausti við lok grunnskólans til að nýta til fullnustu þekkingu sína og hæfni, í áframhaldandi námi á áhugasviðum og á starfsvettvangi.
• Ég túlka sjálfstraust nemendanna í þessum skilningi sem hugtakið trú á eigin getu (Self-efficacy) (Bandura, 1986)
![Page 21: Viðhorf nemanda til náttúrufræðinnar Athugun á þremur áhrifaþáttum Kristján Ketill Stefánsson Málþing um náttúrufræðimennt 1. apríl 2006 Kennaraháskóla](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062714/56649d555503460f94a3289e/html5/thumbnails/21.jpg)
Trú á eigin getu
![Page 22: Viðhorf nemanda til náttúrufræðinnar Athugun á þremur áhrifaþáttum Kristján Ketill Stefánsson Málþing um náttúrufræðimennt 1. apríl 2006 Kennaraháskóla](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062714/56649d555503460f94a3289e/html5/thumbnails/22.jpg)
Strákur Meðaltal Stelpa
4,8 Þórunn Karl 4,6
4,6 Ýr Jón 4,5 Ari 4,5
Tumi 4,5 Böðvar 4,4
Palli 4,3 Pétur 4,3
Þórhallur 4,2 4,1 Kolla 4 Maja
Árni 3,6 Stefán 3,5
3,4 Tinna 3,4 Ósk
Þórarinn 3,2 2,3 Íris
Trú á eigin getu
•Íris, Ósk og Árni sýndu viðhorf sem gætu bent til að þau muni ekki verða virkir þátttakendur í raungreinum
•Íris og Ósk eru báðar með hvað minnsta trú á eigin getu og Árni er með sjöttu lægstu trúna á eigin getu.
•Stelpur almennt virðast frekar hafa litla trú á eigin getu en strákar
•Gögnin gefa vísbendingar um atriðið sem þörf er á að rannsaka nánar
![Page 23: Viðhorf nemanda til náttúrufræðinnar Athugun á þremur áhrifaþáttum Kristján Ketill Stefánsson Málþing um náttúrufræðimennt 1. apríl 2006 Kennaraháskóla](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022062714/56649d555503460f94a3289e/html5/thumbnails/23.jpg)
Samantekt
• Í þessari kynningu hef ég stiklað á stóru og reynt að varpa smá ljósi á þrjá áhrifaþætti sem taldir eru hafa áhrif á virka þátttöku nemenda í raungreinum í framtíðinni.
• Gögnin sýna að trú nemendanna á eigin getu í náttúrufræði er í einhverskonar tengslum við viðhorf þeirra til vísindamanna. Þetta þarf þó frekari rannsókna við.
• Viðtölin sem hér um ræðir og fyrri rannsóknir benda til að bætt ímynd raungreinanáms og raungreinatengdra starfa í augum nemenda sé mikilvægt atriði í að auka virka þátttöku ungs fólks í raungreinatengdum efnum.