VIII. Udzielanie patentu

1 dr Panczyk

a. Pierwszeństwo do uzyskania patentu

Pierwszeństwo do uzyskania patentu jest uprawnieniem rozstrzygającym o tym, któremu z

uprawnionych do uzyskania prawa wyłącznego na taki sam wynalazek i niezależnie od siebie

ubiegających się o to prawo, będzie ono udzielone. Rozstrzyga o tym, zgodnie z zasadą prior

tempore potior iure, pierwszeństwo zgłoszenia wynalazku w Urzędzie Patentowym. Ochrona zostaje

udzielona temu z wynalazków, który został zgłoszony pierwszy. Zgłoszenie uważa się za dokonane w

dniu, w którym wpłynęło ono do Urzędu Patentowego w formie pisemnej, w tym także za pomocą

telefaksu lub w postaci elektronicznej. Pierwszeństwo wynikające ze zgłoszenia nazywa się

pierwszeństwem zwykłym, w odróżnieniu od pierwszeństwa konwencyjnego i pierwszeństwa z

wystawienia.

Pierwszeństwo konwencyjne przysługuje w Rzeczypospolitej Polskiej na zasadach określonych

w konwencji paryskiej, według daty pierwszego prawidłowego zgłoszenia wynalazku w państwie

będącym członkiem Związku Ochrony Własności Przemysłowej, jeżeli zgłoszenie w Urzędzie

Patentowym zostanie dokonane w okresie 12 miesięcy od tej daty. Pierwszeństwo to oznacza

możliwość żądania, aby pierwszeństwo uzyskania patentu na wynalazek zgłoszony w Urzędzie

Patentowym powstało nie w dacie tego zgłoszenia, ale w dacie zgłoszenia tego wynalazku w

zagranicznym organie rejestracyjnym.

Przykład: jeżeli zgłoszenie wynalazku w celu uzyskania patentu zostało dokonane w United States Patent and

Trademark Office w dniu 15 marca 2010 r., uprawniony może dokonać zgłoszenia tego wynalazku w Urzędzie

Patentowym Rzeczypospolitej Polskiej w okresie do dnia 15 marca 2011 r. z powołaniem się na zgłoszenie

dokonane w USA i w takiej sytuacji datą według której oznacza się pierwszeństwo do uzyskania patentu w

Polsce będzie dzień 15 marca 2010 r., a nie data wniesienia zgłoszenia w UPRP.

Pierwszeństwo z wystawienia oznacza z kolei możliwość żądania, aby pierwszeństwo

uzyskania patentu na wynalazek zgłoszony w Urzędzie Patentowym powstało na zasadach

określonych w umowach międzynarodowych, nie w dacie tego zgłoszenia, ale w dacie

wystawienia wynalazku w Polsce lub za granicą, na wystawie międzynarodowej oficjalnej lub

oficjalnie uznanej. Warunkiem przyznania pierwszeństwa jest zgłoszenie wynalazku w Urzędzie

Patentowym w okresie 6 miesięcy od tej daty. Jeżeli wynalazek będący przedmiotem pierwszego

prawidłowego zgłoszenia był wcześniej wystawiony na wystawie i korzystał, od dnia wystawienia

do dnia zgłoszenia, z ochrony tymczasowej, przewidzianej w konwencji paryskiej, pierwszeństwo

konwencyjne do uzyskania patentu oraz początek przewidzianych tam terminów do dokonania

zgłoszenia w Urzędzie Patentowym oznacza się według daty wystawienia tego wynalazku na

wystawie.

Jeżeli zgłoszenia wynalazku dokonały niezależnie od siebie co najmniej dwie osoby, które

korzystają z pierwszeństwa oznaczonego tą samą datą, prawo do uzyskania patentu przysługuje

każdej z tych osób.

Na wniosek zgłaszającego Urząd Patentowy wydaje, w celu zastrzeżenia pierwszeństwa za

granicą, dowód dokonania zgłoszenia wynalazku w Urzędzie Patentowym (dowód pierwszeństwa).

Podstawą sporządzenia dowodu pierwszeństwa może być tylko zgłoszenie spełniające wymagania

określone w ustawie, jako dające podstawę do uznania go za dokonane.

b. Przeszkody do udzielenia patentu

Przeszkodę do udzielenia patentu stanowić może przynależność wynalazku do jednej z kategorii

wynalazków, na które nie udziela się patentów. Udzielanie patentów jest bowiem wyłączone w

stosunku do:

- wynalazków, których wykorzystywanie byłoby sprzeczne z porządkiem publicznym lub

dobrymi obyczajami. Nie uważa się za sprzeczne z porządkiem publicznym korzystanie z wynalazku

tylko dlatego, że jest zabronione przez prawo. Sprzeczność z porządkiem publicznym oznacza

VIII. Udzielanie patentu

2 dr Panczyk

sprzeczność z krajowymi podstawowymi zasadami prawnymi lub społecznymi, a w szczególności z

zasadami prawnymi wynikającymi z Konstytucji. Z kolei sprzeczność z dobrymi

obyczajami oznacza sprzeczność z powszechnie przyjętymi zasadami moralnymi

i uczuciami religijnymi;

Przykład: mina przeciwpiechotna lub tzw. żelazna dziewica (zwana też dziewicą norymberską) stanowiąca

narzędzie tortur.

- odmian roślin lub ras zwierząt oraz czysto biologicznych sposobów hodowli roślin lub

zwierząt. Nie ma to zastosowania do mikrobiologicznych sposobów hodowli ani do wytworów

uzyskiwanych takimi sposobami. Sposób hodowli roślin lub zwierząt jest czysto biologiczny, jeżeli w

całości składa się zezjawisk naturalnych, takich jak krzyżowanie lub selekcjonowanie. Należy

zaznaczyć, że odmiany roślin posiadają odrębny system ochrony. Zakaz ten nie dotyczy zatem

sposobów mikrobiologicznych, a także wytworów otrzymywanych takim sposobem, jeżeli wytworem

takim nie są odmiany roślin lub rasy zwierząt, które podlegają ochronie jako wynalazki

biotechnologiczne;

- sposobów leczenia ludzi i zwierząt metodami chirurgicznymi lub terapeutycznymi oraz

sposobów diagnostyki stosowanych na ludziach lub zwierzętach. Nie dotyczy to produktów, a w

szczególności substancji lub mieszanin stosowanych w diagnostyce lub leczeniu;

Przykład: dopuszczalne jest zatem patentowanie urządzeń czy narzędzi chirurgicznych oraz

produktów farmaceutycznych.

c. Udzielenie patentu

Po sprawdzeniu, czy zgłoszone rozwiązanie ma zdolność patentową oraz czy jest poprawne pod

względem formalnym, Urząd Patentowy wydaje decyzję o udzieleniu patentu.

Udzielone patenty podlegają wpisowi do rejestru patentowego. Udzielenie patentu stwierdza

się przez wydanie dokumentu patentowego. Częścią składową takiego dokumentu patentowego są:

- opis patentowy obejmujący opis wynalazku,

- zastrzeżenia patentowe, które powinny być w całości poparte opisem wynalazku i określać

w sposób zwięzły, lecz jednoznaczny, przez podanie cech technicznych rozwiązania, zastrzegany

wynalazek oraz zakres żądanej ochrony patentowej, a także

- rysunki.

Opis patentowy jest publikowany przez Urząd Patentowy. Uprawniony z patentu może

wskazać, przez stosowne oznaczenie na towarach, że jego wynalazek korzysta z ochrony.