Vizantijsko carstvo (Hronologija)11 maja 330 g., na obalama Bosfora, Konstantin je izvršio svečano osvećenje svoje nove prestonice, Konstantinopolja (Carigrad).

Zašto je car, napuštajući starodrevni Rim, preneo na Istok sedište monarhije? Osim toga što je imao malo lične naklonosti prema mnogobožačkom i večito nezadovoljnom gradu Cezara, Konstantin ga je smatrao, ne bez razloga, rđavo smeštenim da bi mogao odgovoriti novim potrebama koje su se nametale carstvu. Opasnost od Gota pretila je sa Dunava, a od Persijanaca iz Azije; mnogobrojno stanovništvo Ilirika pretstavljalo je u pogledu odbrane dragocenu pomoć, ali za organizovanje te odbrane Rim je bio suviše daleko. Dioklecijan je to već bio uvideo, i on je takođe bio osetio privlačnu silu Istoka. U svakom slučaju, onoga dana kada je Konstantin osnovao Novi Rim začelo se vizantisko carstvo.

I Vizantijski careviKonstantinova dinastijaKonstantin I Veliki 306-337 g.; sam vladao 323-337 g.Konstancije II 337-361 g.; sam vladao 353-361 g.Julijan 361-363 g.Jovijan 363-364 g.Valens 364-378 g.

Teodosijeva dinastijaTeodosije I Veliki 379-395 g.Arkadije 395-408 g.Teodosije II 408-450 g.Markijan 450-457 g.Lav I 457-474 g.Zenon 474-491 g.Anastasije 491-518 g.

Justinova dinastijaJustin I 518-527 g.Justinijan I 527-565 g.Justin II 565-578 g.Tiberije II 578-582 g.Mavrikije 582-602 g.Foka (otmičar) 602-610. g.

Iraklijeva dinastijaIraklije 610-641 g.Konstantin III i Iraklona 641-642 g.Konstant II 624-668 g.Konstantin IV Pogonat 668-685 g.Justinijan II Rinotmit 685-695 g.Leontije (otmičar) 695-698 g.Tiberije III (otmičar) 698-705 g.Justinijan II (po drugi put) 705-711 g.

Filipik 711-713 g.Anastasije II 713-716 g.Teodosije III 716-717 g.

Isavrijanska (sirska) dinastijaLav III 717-740 g.Konstantin V Kopronim 740-775 g.Lav IV 775-780 g.Konstantin VI 780-797 g.Irina 797-802 g.Nikifor I (otmičar) 802-811 g.Stavrakije 811 g.Mihailo I Rangav 811-813 g.Lav V Jermenin 813-820 g.Mihailo II Tepavi 820-829 g.Teofilo 829-842 g.Mihailo III Pijanica 842-867 g.

Makedonska dinastijaVasilije I 877-886 g.Lav VI Mudri 886-912 g.Aleksandar 912-913 g.Konstantin VII Porfirogenit 913-959 g., imajući za savladara Romana I Lakapina (otmičara) 919-944 g.Roman II 959-963 g.Nikifor II Foka 963-969 g.Jovan I Cimiskije 969-976 g.Vasilije II Bugaroubica 976-1025 g.Konstantin VIII 1025-1028 g.Zoja 1028-1050 g., imajući za savladare svoje uzastopne muževe:- Roman III Argir 1028-1034 g.- Mihailo IV Paflagonac 1034-1041 g.- Mihailo V Kalafat (sestrić Mihaila IV, usinjenik Zojin) 1041-1042 g.- Konstantin IX Monomah 1042-1054 g.Teodora 1054-1056 g.Mihailo VI Stratiotik 1056-1057 g.

Dinastija Duka i KomninaIsak I Komnin 1057-1059 g.Konstantin X Duka 1059-1067 g.Roman IV Diogen 1067-1071 g.Mihailo VII Duka 1071-1078 g.Nikifor III Votanijat (otmičar) 1078-1081 g.Aleksije I Komnin 1081-1118 g.Jovan II Komnin 1118-1143 g.Manojlo I Komnin 1143-1180 g.Aleksije II Komnin 1180-1183 g.

Andronik I Komnin 1183-1185 g.

Dinastija AnđelaIsak II 1185-1195 g.Aleksije III 1195-1203 g.Isak II (po drugi put) imajući za savladara svoga sina Aleksija IV 1203-1204 g.Aleksije V Murzuflo (otmičar) 1204 g.

Latinski carigradski careviBalduin Flandriski 1204-1205 g.Henrik od Angra 1206-1216 g.Petar od Kurtneja 1217 g.Jolanda 1217-1219 g.Robert II od Kurtneja 1221-1228 g.Balduin II 1228-1261 g., imajući za namesnika Jovana od Brijena 1229-1237 g., sam vladao 1240-1261 g.

Grčki nikejski careviTeodor I Laskar 1204-1222 g.Jovan III Vatac 1222-1254 g.Teodor II Laskar 1254-1258 g.Jovan IV Laskar 1258-1259 g.Mihailo VIII Paleolog (otmičar) 1259-1261 g.

Dinastija PaleologaMihailo VIII 1261-1282 g.Andronik II 1282-1328 g., imajući za savladara svoga sina Mihaila IX 1295-1320 g.Andronik III 1328-1341 g.Jovan V 1341-1376 g.Jovan VI Kantakuzin (otmičar) 1341-1355 g.Andronik IV (sin Jovana V) 1376-1379 g.Jovan V (po drugi put) 1379-1391 g.Jovan VII (sin Andronika IV, otmičar) 1390 g.Manojlo II 1391-1425 g.Jovan VIII 1425-1448 g.Konstantin XI Dragaš 1448-1453 g.

Grčki despoti MistreManojlo Kantakuzin 1348-1380 g.Matija Kantakuzin 1380-1383 g.Teodor I Paleolog 1383-1407 g.Teodor II 1407-1443 g.Konstantin Dragaš 1428-1448 g.Toma 1432-1460 g.Dimitrije 1449-1460 g.

II Hronološki pregled najvažnijih događaja vizantijske istorije

330 g. – 11 maja. — Konstantin Veliki izvršio osvećenje Carigrada, Novog Rima.343 g. — Crkveni sabor u Serdici.351 g. — Bitka kod Murse.353 g. — Konstancije sam vlada.359 g. — Crkveni sabor u Riminiu.376 g. — Naseljenje Zapadnih Gota u Meziji.378 g. — Bitka kod Adrijanopolja i smrt cara Valensa.381 g. — Vaseljenski sabor u Carigradu.395 g. — Teodosijeva smrt. Podela carstva između njegovih sinova Arkadija i Honorija.396 g. — Alarihova najezda u Grčku. Stilihon opkolio Zapadne Gote kod Foloje.399-400 g. — Gainasova buna.404 g. — Zbacivanje i progonstvo sv. Jovana Zlatoustog.410 g. — Alarih osvaja Rim.431 g. — Vaseljenski sabor u Efesu.438 g. — Objavljivanje Teodosijevog Zakonika.439 g. — Građenje velikog carigradskog bedema.441 g. — Atilina najezda u Panoniju.447 g. — Nova Atilina najezda.449 g. — Crkveni sabor prozvan Efesko razbojništvo.451 g. — Vaseljenski sabor u Halkedonu.476 g. — Pad zapadnog rimskog carstva.482 g. — Unijonistički ukaz ili Henotikon.487 g. — Teodorih, kralj Istočnih Gota, dobio je nalog od Zenona da povrati Italiju.502 g. — Produženje rata sa Persijancima.512 g. — Građenje Anastasijevog Dugog Zida.514 g. — Vitalijanova buna.519 g. — Uspostavljanje sporazuma sa Rimom i kraj Akakijeve šizme (484-519).527 g. — Produženje rata sa Persijancima.529 g. — Objavljivanje Justinijanovog Zakonika.529 g. — Zatvaranje škola u Atini.532 g. — Večiti mir sklopljen sa Persijancima.532 g. — Pobuna Nika.533 g. — Objavljivanje Digesta i Institucija.533-534 g. — Velizar ponovo osvaja Afriku.535 g. — Justinijanove Novele za administrativno preustrojstvo carstva.535 g. — Rat sa Istočnim Gotima.536 g. — Crkveni sabor u Carigradu.537 g. — Osvećenje Svete Sofije.537-538 g. — Opsada Rima koji brani Velizar.540 g. — Velizar osvaja Ravenu.540 g. — Hozroje upada u Siriju.540 g. — Najezda Huna u Ilirik.543 g. — Justinijanov ukaz o Trima poglavljima.548 g. — Teodorina smrt.549 g. — Totila nanovo osvaja Rim.552 g. — Poraz Istočnih Gota kod Tagine i kraj njihovog kraljevstva.

553 g. — Vaseljenski sabor u Carigradu.554 g. — Osvajanje jugoistočnog dela Španije.559 g. — Huni pred Carigradom.562 g. — Mir sa Persijancima.568 g. — Najezda Langobarda u Italiju.572 g. — Produženje rata sa Persijancima.579 g. — Smrt Hozroja Velikog.581 g. — Avari osvajaju Sirmij.Oko 582 g. — Osnivanje afričkog i ravenskog egzarhata.591 g. — Mir sa Persijancima.601 g. — Priskove pobede nad Avarima.602 g. — Fokin ustanak.608 g. — Persijanci osvajaju Siriju i stižu u Halkedon.610 g. — Iraklijev ustanak i Fokin pad.615 g. — Persijanci osvajaju Jerusalim.617 g. — Persijanci pokoravaju Misir.622 g. — Iraklije preduzima napad protiv Persijanaca.626 g. — Avari i Persijanci napadaju Carigrad.627 g. — Bitka kod Ninive.629 g. — Mir sa Persijancima.Početak VII veka. — Naseljenje Hrvata i Srba u Iliriku.634 g. — Arabljani upadaju u Siriju.636 g. — Bitka na Jarmuku.637 g. — Predaja Jerusalima.638 g. — Iraklije objavljuje Ektezu ili Tumačenje vere.640-642 g. — Arabljani pokoravaju Misir.647 g. — Arabljani u severnoj Africi.648 g. — Konstantin II objavljuje Tip.655 g. — Poraz vizantiske flote u likiskim vodama.Sredina VII veka. — Ustanovljenje aziskih tema.668 g. — Arabljani u Halkedonu.673-678 g. — Arabljani opsađuju Carigrad.679 g. — Naseljenje Bugara južno od Dunava.680-681 g. — Vaseljenski sabor u Carigradu.692 g. — Arabljani pobeđuju Justinijana II kod Sevastopolja.697-698 g. — Arabljani osvajaju Kartaginu. Gubitak Afrike.708 g. — Neuspeh Justinijana II protiv Bugara.710 g. — Ustanak u Italiji.712-717 g. — Napredovanje Arabljana u Maloj Aziji.717-718 g. — Arabljani opsađuju Carigrad.726 g. — Ukaz protiv ikona.727 g. — Ustanak u Grčkoj i Italiji.739 g. — Bitka kod Akroina.740 g. — Objavljivanje Ekloge.751 g. — Langobardi osvajaju Ravenu.752 g. — Uspesi nad Arabljanima.

753 g. — Ikonoborački crkveni sabor u Ijeriji.754 g. — Pipinov dar papstvu. Gubitak vizantiske Italije.755 g. — Rat sa Bugarima.762 g. — Poraz Bugara kod Anhijala.765 g. — Gonjenje pristalica ikona.787 g. — Vaseljenski sabor u Nikeji.797 g. — Irina obara Konstantina VI.800 g. — Obnavljanje zapadnog rimskog carstva.809 g. — Najezda bugarskog kana Kruma.811 g. — Car Nikifor ubijen u borbi sa Bugarima.813 g. — Krum pred Carigradom.813 g. — Pobeda Vizantinaca kod Mesimvrije.815 g. — Ikonoborački sabor u Carigradu.822 g. — Tomin ustanak.826 g. — Arabljani osvajaju Krit.827 g. — Arabljani u Siciliji.832 g. — Teofilov ukaz protiv ikona.838 g. — Arabljani osvajaju Amorij.842 g. — Arabljani osvajaju Mesinu.843 g. — Crkveni sabor u Carigradu i uspostavljanje pravoslavlja.858 g. — Zbacivanje Ignjatija. Fotije izabran za patrijarha.863 g. — Poslanstvo Ćirila i Metodija u Moravskoj.864 g. — Prelaženje Bugara u hrišćanstvo.867 g. — Crkveni sabor u Carigradu. Raskid sa Rimom.869 g. — Crkveni sabor u Carigradu.876 g. — Grci osvajaju Bari.878 g. — Arabljani osvajaju Sirakuzu.879 g. — Crkveni sabor u Carigradu.887-893 g. — Objavljivanje Vasilika.893 g. — Raskid sa bugarskim carem Simeonom.902 g. — Arabljani osvajaju Taorminu. Gubitak Sicilije.904 g. — Arabljani osvajaju Solun.915 g. — Bitka na Gariljanu.917 g. — Pobeda Bugara kod Anhijala.919 g. — Roman Lakapin otima presto.924 g. — Simeon pred Carigradom.927 g. — Smrt cara Simeona.934 g. — Vizantinci osvajaju Melitinu.944 g. — Osvajanje Nisiva i Edese.944 g. — Pad Romana Lakapina.961 g. — Nikifor Foka povraća Krit.963 g. — Nikifor Foka otima presto.965 g. — Pokorenje Sicilije.967 g. — Produžeše rata sa Bugarima.968 g. — Rusi u Bugarskoj.968 g. — Osvajanje Antiohije.

969 g. — Ubistvo Nikifora Foke.971 g. — Ustanak Varde Foke.971 g. — Poraz Rusa kod Silistrije. Prisajedinjenje Bugarske.976 g. — Cimiskijino ratovanje u Siriji.976-979 g. — Buna Varde Sklira.977-986 g. — Napredovanje makedonskog cara Samuila.986 g. — Poraz Grka kod Trajanove Kapije.987-989 g. – Buna Varde Foke.989 g. — Rusi primaju hrišćanstvo.995 g. — Ratovanje Vasilija II u Siriji.996 g. — Poraz Makedonskih Slovena na Sperhiju.998 g. — Ratovanje u Siriji.1000-1014 g. — Rat sa Makedonskim Slovenima.1010 g. — Buna u južnoj Italiji.1014 g. — Bitka kod Kimvalonge. Smrt cara Samuila.1018 g. — Propast makedonskog sloven. carstva.1018 g. — Pobeda kod Kane.1021-1022 g. — Prisajedinjenje Jermenske.1032 g. — Grci osvajaju Edesu.1038 g. — Uspesi Đorđa Manijaka u Siciliji.1040 g. — Ustanak u Makedoniji.1042 g. — Buna u Carigradu. Pad Mihaila V.1043 g. — Ustanak Đorđa Manijaka.1054 g. — Patrijarh Kerularije raskida sa Rimom.1057 g. — Ustanak Isaka Komnina.1064 g. — Turci Seldžuci osvajaju Ani.1071 g. — Normani osvajaju Bari. Gubitak Italije.00 g. — Bitka kod Manzikerta.1078 g. — Ustanak Vrijenija i Votanijata.1078 g. — Turci u Nikeji.1081-1084 g. — Najezda Roberta Gviskara u Epir.1082 g. — Ugovor sa Mlecima.1091 g. — Poraz Pečenega kod Levunija.1096 g. — Krstaši u Carigradu.1097 g. — Krstaši osvajaju Nikeju.1107-1108 g. — Rat sa Bohemundom.1116 g. — Bitka kod Filomila.1122 g. — Poraz Pečenega.1122-1126 g. — Rat sa Mlecima.1124-1126 g. — Posredovanje u Ugarskoj.1137-1138 g. — Ratovanje Jovana Komnina u Kilikiji i Siriji.1147 g. — Drugi krstaški rat.1147-1149 g. — Rat sa Rožerom II kraljem Sicilije.1151 g. — Vizantinci u Ankoni.1152-1154 g. — Rat sa Ugarskom.1158 g. — Ratovanje Manojla Komnina u Siriji.

1168 g. — Prisajedinjenje Dalmacije.1171 g. — Raskid sa Mlecima.1176 g. — Bitka kod Miriokefala.1182 g. — Ustanak Andronika Komnina.1185 g. — Normani osvajaju Solun.1185 g. — Osnivanje drugog bugarskog carstva.1189 g. — Fridrih Barbarosa na Istoku.1190 g. — Isak Anđel potučen od Bugara.1197-1207 g. — Bugarski car Joanica.1204 g. — Latini osvajaju Carigrad. Osnivanje latinskog carigradskog carstva.1205 g. — Poraz Latina kod Adrijanopolja.1206 g. — Teodor Laskar krunisan za nikejskog cara.1210 g. — Sabor u Ravenici.1222 g. — Epirski Grci oslobođavaju Solun.1230 g. — Bugari uništavaju grčko solunsko carstvo.1236 g. — Grci i Bugari napadaju Carigrad.1244 g. — Solunska despotovina nikejski vazal.1254 g. — Potčinjenje epirskog despota Mihaila.1259 g. — Bitka na polju Pelagoniji.1261 g. — Nimfejski ugovor.1261 g. — Grci oslobođavaju Carigrad.1262 g. — Vizantinci stupaju u Moreju.1267-1272 g. — Napredovanje Karla Anžujskog u Epiru.1274 g. — Crkveni sabor u Lionu.1281 g. — Poraz anžujskih trupa kod Berata.1302-1311 g. — Katalonski veliki odred na Istoku.1311 g. — Bitka na Kopajskom Jezeru.1326 g. — Turci osvajaju Brusu.1325-1328 g. — Rat između dvojice Andronika.1330 g. — Bugari potučeni od Srba na Velbuždu.1340 g. — Napredovanje Srba u Epiru i Turaka u Aziji.1341 g. — Ustanak Jovana Kantakuzina.1342-1349 g. — Ustanak Zilota u Solunu.1341-1351 g. — Isihastički spor.1345 g. — Stefan Dušan pokorava Makedoniju.1346 g. — Krunisanje Stefana Dušana za cara u Skoplju.1347 g. — Kantakuzin zauzima Carigrad.1348 g. — Osnivanje despotovine Mistre.1354 g. — Turci u Galipolju.1355 g. — Smrt Stefana Dušana.1365 g. — Turci prenose svoju prestonicu u Adrijanopolj.1371 g. — Bitka na Marici.1373 g. — Jovan V Paleolog sultanov vazal.1376 g. — Ustanak Andronika IV.1389 g. — Boj na Kosovu.1390 g. — Ustanak Jovana VII.

1391 g. — Turci osvajaju Filadelfiju.1396 g. — Nikopoljski krstaški rat.1397 g. — Bajazit napada Carigrad.1402 g. — Bitka kod Angore.1422 g. — Turci opsedaju Carigrad.1423 g. — Turski pohod na Moreju.1430 g. — Turci osvajaju Solun.1439 g. — Crkveni sabor u Florenci.1444 g. — Bitka kod Varne.1446 g. — Turska najezda u Moreju.1451 g. — Stupanje na presto Muhameda II.1453 g. — 29 maja. — Turci osvajaju Carigrad.