1

EDITORIAL

Vlera e mendimit vetjak 3

GJUHËSI

Bardhyl DEMIRAJ6

Evalda PACI50

STUDIME LETRARE

Martin CAMAJ60

Alfred ÇAPALIKU65

Lisandri KOLAMbreti i Tules nga Ndré Mjedja 69

Tringë DUKAGJINI 78

VJETI XXXVII - JANAR - QERSHOR 2017 - Nr. 1 (291-292)

E PË

H Y L L I I DRITËS

2

STUDIME HISTORIKO-LETRARE

Ledri KURTI

87

ARKEOLOGJI

Gëzim HOXHA96

HISTORI

Lucia NADIN111

Edmond MALAJ 122

Paulin MARKU 149

BRILANTE BIBLIKE

Át Daniel GJEÇAJ, OFM 164

BOTIME TË REJA - REÇENSIONE

Anila OMARI190

NEKROLOGJI198

ARKIVI I HYLLIT

Át Anton HARAPI, OFM200

Át Donat Kurti, OFM 213

6

V. Ndue Babi (1659 – 1728)

Mallkimet t’Ejten e Madhe

1 Shih më hollësisht Demiraj 2014.

Gju

hësi

7

3. Rinia dhe formimi meshtarak-intelektual

2 „[…] & edmodum senex vita decedens in templo Sergiano sepulturae traditus fuit.” (shih §

4.3)3 Eubel: loc. cit.

8

4. Karriera kishtare dhe aktiviteti baritor

4.1. Famullitar në Hajmeli të Dioqezës së Sapës (? – 1702)

loc. cit.

loc. cit.

Mjeda

4 Për hollësi të mëtejshme të formimit teologjik-intelektual të rishtarëve shqiptarë në këtë

kolegj shih Demiraj 2015.

9

4.2. Pjesëmarrës aktiv në Kuvendin e Arbënit (Mërqinjë, janar 1703)

5 Shih emrin e Ndue Babit, i gjashti nga sipër: “Unë Ndue Babi, ipeshkëv i zgjedhur i Shkodrës

10

Faksimile 1: Pjesëmarrësit vendimmarrës në Kuvendin e Parë të Arbënit (CA Romae 1706 95)

nënshkruaj [si] i pranishëm.”

11

4.3. Ipeshkëv i Dioqezës së Shkodrës (1703 – 1728)

loc. cit.loc. cit

12

Illyricum Sacrum

Faksimile 2: Faqe e parë e akteve të kopjuara të vendimeve të Sinodit Dioqezan të Shkodrës

(AQSH: F.132/a, V.1744, D.1, f. 17)

6 Ky regjistër është i depozituar në AQSH me signaturën: F.132/a, V.1744, D.1, f. 17-29. Shih

më hollësisht edhe Demiraj 2014 141vv.

13

5. Vepra dhe roli i Ndue Babit në kulturën e shkrimit shqip

Mallkimeve qi leshon ipeshkvi t’Ejnten e Madhe I Scommunicati nel Giovedi Santo

7 Shih P. Bartl – B. Demiraj: Letra e fretërve të Pultit (1761) dhe vendi i saj në kulturën e

shkrimit shqip në mes të shek. 18-të, në: “Hylli i Dritës” 4 [2008] 39vv. 8 Shih më hollësisht Bartl & Demiraj 2008.9 Demiraj 2014 162.

14

6. Përfundim

15

“Mallkimet qi leshon ipeshkëvi t’Ejten e Madhe” (= it.) The Scommunicati on Thursday Santo).

Burime

Literaturë shkencore

16