VoorwoordHierdie dekgewas handleiding is in die lewe geroep op aanvraag

van Suid-Afrikaanse wingerd- en wynprodusente deur Vinpro in

samewerking met Barenbrug.

Die doelstelling van hierdie handleiding is om streeksgebonde,

praktiese dekgewas informasie vir, spesifiek wyndruif wingerde, in

een maklik verstaanbare informasiebron saam te vat. Kort en

bondige bespreking van moontlike dekgewas opsies, spesies,

eienskappe, grondvoorkeure, vestiging en bemesting sal verseker

dat produsente op hoogte is met die nuutste dekgewas inligting.

Sodoende sal hierdie handleiding korrekte besluite rondom die

nodige bestuursinsette vir ‘n hoogs doeltreffende dekgewas

vergemaklik.

Conrad Schutte Jaco Kellerman

Saamgestel deur:

Dekgewas opsies

Wat is ‘n dekgewas

Beplanning

2

4

8

12

Inhoudsopgawe

Spesies

1

Kleingraan

Peulgewasse

Brassicas

Korog Hawer Gars Rog

SerradellaLupieneWiekeMedicsKlawersFaba Bone

Wit MosterdBladrammenasCanola

DwergswenkgrasKruipende Rooi SwenkgrasPaspalum notatum (Bahia gras)

Opsies vir permanent33

Opsies vir monokultuur en mengsels

14

18

29

13

Dekgewasse verwys na enige plant-populasie wat in rotasie met ander gewasse of tussen rye verbou word met die doel om ‘n bestuursisteem te skep wat langtermyn stabiliteit tot gevolg het.

''DEKGEWASSE in wingerde stabiliseer die grondstruktuur, verbeter waterinfiltrasie en produseer 'n materiaalmat wat vogbewarend is en ook die ontkieming van somergroeiende onkruide onderdruk''. Só sê mnr. Kobus Louw van die Grondkunde-afdeling op Nietvoorbij.

'n Goeie stand dekgewas soos rog is dus noodsaaklik vir doeltreffende minimumbewerking in wingerde. Om 'n maksimum droëmateriaal-produksie van die dekgewas te verseker, is dit egter belangrik dat die voedingstatus van die grond voldoende is. Onder normale omstandighede sal die onderhoudsbemestingsprogram vir wingerd ook in die voedingsbehoeftes van die dekgewas voorsien. In loodsproewe wat op Nietvoorbij uitgevoer is, het dekgewasse op persele in wingerde wat onderhoudsbemesting ontvang het, gemiddeld 38% meer droëmateriaal geproduseer as dié op onbemeste persele.

Produsente moet dus verseker dat die pH-, fosfaat- en kaliumvlakke in hul gronde gelykstaande is aan die vlak wat vir wingerdbou op dié gronde vereis word. 'n Addisionele kopbemesting van stikstof ongeveer ses weke na opkoms, is nodig om die vegetatiewe groei van die dekgewas te stimuleer. Omdat te veel stikstof egter nadelig vir die wingerd kan wees,

Wat is ‘n Dekgewas?

2

moet dié kopbemesting na gelang van die wingerd se groeikrag aangepas word. As die wingerd swak groei, kan 'n kopbemesting van 100 kg KAN per hektaar aan die dekgewas gegee word. As die groei van die wingerd goed gebalanseerd is, kan die hoeveelheid verminder word na 50 kg KAN per hektaar. Indien die wingerd egter te geil groei, moet liefs geen stikstof aan die dekgewas toegedien word nie. “Bemestingsriglyne ‘94” - Geil wingerd: Vir optimum materiaalproduksie word nog steeds ‘n minimum van 50kg KAN per ha toegedien, al moet die wingerd volgens die groeikragnorm geen N ontvang nie.

Volgens mnr. Louw moet produsente hul ook laat lei deur die groei van die dekgewas self. 'n Wingerd wat swak groei, impliseer nie noodwendig dat daar te min stikstof in die grond is nie. Met die oorskakeling van skoonbewerking na minimumbewerking, en die gepaardgaande gebruik van 'n dekgewas, moet die stikstoftoediening vir drie jaar addisioneel tot die normale wingerdbemesting gegee word. Daarna word die stikstof steeds as kopbemesting toegedien, maar die hoeveelheid word van die wingerd se lentebemesting afgetrek.

Dekgewasse is nie 'n vinnige oplossing vir probleme nie. Beplanning is belangrik en dit mag tyd en verskillende aanslae vat om die verwagte resultaat te verkry. Dit spreek volhoubaarheid aan en kan gesien word as 'n praktyk wat sal verseker dat ons landbougrond ook vir ons nageslag behoue sal bly.

3

Dekgewas Opsies

4

Geskik vir wye spektrum gronde-Kleingraan (Hawer, Korog, Rog, Gars)-Peulgewasse (Serradella, Lupiene, Wieke, Medics, Klawers)-Brassicas (Wit Mosterd, Bladrammenas, Canola)

Opsies vir monokultuur

Sanderige grondmedium:-Kleingraan: Rog, Saia Hawer-Peulgewasse: Lupiene, Serradella

Leem tot klei grondmedium:-Kleingraan: Korog, Hawer, Gars-Peulgewasse: Wieke, Medics, Klawers

Opsies vir mengsels

Leem- tot klei grondmedium:-Dwergswenkgras-Kruipende Rooi Swenkgras-Paspalum notatum (Bahia gras)

Opsies vir permanent

5

6

Belangrikste faktore wat bepalend is t.o.v. dekgewaskeuse • Klimaat• Grondtipe• Grondvrugbaarheid• Hellings• pH van grond• Klipperigheid • Gronddiepte• Besproeiingsisteem• Huidige oppervlak bedekking

7

Die gebruik van dekgewasse is nie sonder potensiële probleme nie. 1. Baie eenjarige dekgewasse moet gesny word voordat hulle lewensvatbare sade produseer wat later as onkruid geklassifiseer word. 2. Sommige dekgewasse het allelopatiese eienskappe wat nadelige gevolge kan hê op gewasse wat daaropvolgend gevestig word ten opsigte van kieming en vestiging. 3. Groot hoeveelhede oesreste van die vorige seisoen se dekgewasse kan probleme veroorsaak met vestiging van die volgende gewas(se). Sommige planters is besonder sensitief vir oormatige plantreste in die saadbed. 4. Stikstof kan vasgehou word deur veselagtige plantmateriaal wat moet ontbind wat tot nadeel van die opvolggewas is. 5. Sekere dekgewasse kan tot voordeel wees vir peste en plae wat 'n negatiewe uitwerking op die opvolggewas kan hê.

Potensiële probleme met dekgewasse

Aangesien dekgewasse gevestig word om spesifieke funksies te verrig is dit baie belangrik dat daar vooraf bepaal word wat jy wil bereik met die dekgewas. Is die doel om organiese materiaal in die grond te verhoog? Is die primêre doel om grondvrugbaarheid aan te spreek deur die toevoeging van organiese stikstof? Wil jy die biologiese aktiwiteit in die grond stimuleer? Benodig jy ‘n grondbedekker gedurende die wintermaande wat erosie teenwerk?

Dekgewasse moet doelgerig wees

• Identifiseer jou probleme/tekortkominge• Maak seker jou behoeftes is realisties haalbaar• Wees vertroud met jou omgewing (klimaat)• Weet wat in jou grond aangaan – grondanalise• Ken jou plante en hul gedragspatrone• Maak voorsiening vir dekgewasse in jou begroting

Beplanning

8

9

Dekgewasse wat onkruide onderdruk

Dekgewasse vir ‘n deklaag

Dekgewasse vir stikstofbinding

Verskeie dekgewasse word beskou as smoorgewasse omdat dit gebruik word om onkruide te onderdruk met behulp van hul aggressiewe groeiwyse. Gewasse wat die beste resultate gee is dié wat vinnig ontkiem vir effektiewe grondbedekking en/of oorskadu.

- Weiwieke, Saia Hawer, Wit Mosterd

Die eienskappe van oesreste is baie belangrik aangesien dit 'n direkte invloed op die effek van organiese materiaal ontbinding (humifikasie en mineralisasie) het asook ander plantvoeding dinamika. Jong plante wat gevestig word vir groenbemesting het meestal 'n lae K:S verhouding wat goed is vir die volhoubaarheid van mikro-organismes. Daarteenoor skep volwasse, veselagtige gewasse soos graan strooi/stoppel 'n stabiele organiese materiaal platvorm wat min stimulasie vir die grond se biologiese aktiwiteite bied.

- Hawer, Korog, Gars, Rog

Peulgewasse soos lupiene, klawer, wieke en serradella wat atmosferiese stikstof bind is ook in staat om stikstof te voorsien aan opvolggewasse . Wanneer bronne van mis of kompos nie geredelik beskikbaar is nie kan peulgewasse in 'n wisselboustelsel gebruik word om stikstof te voorsien op 'n meer biologiese manier.

Stikstofbindende peulgewasse moet geënt word met Rhizobium bakterieë tydens plant. Peulgewasse vereis spesifieke enstowwe en daar moet seker gemaak word dat die entstof van 'n betroubare en geregistreerde bron kom. Enting is veral belangrik as die peulgewas nie voorheen op die grond verbou was nie.

- Lupiene, Serradella, Wieke, Klawers, Medics

Dekgewasse vir lae onderhoud

Turf tipe grasse is gewilde dekgewasse in boorde weens die lae onderhoud van die plante. Hierdie grasse vorm gewoonlik 'n eenvormige oppervlak wat 'n goeie grondbedekking asook onkruid onderdrukking voorsien. Hoewel die idee is om te help met gronderosie, versuiping, onkruid en goeie grondbedekking, bly die gewildheid die feit dat dit 'n baie volhoubare dekgewas is met lae onderhoud.

- Dwergswenkgras, Paspalum

Dekgewasse vir bioberoking

Om die lewensiklusse van plae te onderbreek is dit belangrik dat dekgewasse van 'n ander familie as dié van die opvolggewas te kies. Dekgewasse vir hierdie doel verseker nie alleen dat peste en plae onder beheer gebring word nie, maar dra ook by tot die organise koolstofinhoud van die grond. Hierdie dekgewasse kan ook voordelig wees deur organismes te lok wat op plaagspesies prooi of parasiteer.

- Wit Mosterd, Radys

10

11

Dekgewasse vir dekoratiewe doeleinde

Die regte dekgewas kan selfs dekoratief vertoon tussen ornamentele plante. Die voorkoms van Crimson klawer met sy rooi/pers bloeisel is so skouspelagtig dat jy skaars sou vermoed dat dit die grond ook verbeter met stikstofbinding.

- Crimson Klawer, Lupiene

Dekgewasse wat nat toestande kan verdra

Faba boontjies is meer verdraagsaam teenoor staande water vergeleke met kleingrane en ander peulgewasse soos voererte en lupiene. Dit verdra ook suurder grond beter as meeste ander dekgewasse.

Die faba boontjie plant se groeiwyse is lank (kan groei tot meer as 1m in hoogte onder optimum toestande) en regop wat veelvuldig spruit vanuit die onderste takke. Dit het 'n goed ontwikkelde penwortelstelsel wat grondverbetering aanpsreek ten opsigte van struktuur en stikstof binding. Plante kan tot 5 weke lank blom afhangende van die grondvog en lug temperatuur.

SpesiesSpesies

12

Opsies vir monokultuuren mengsels

Kleingraan

Peulgewasse

Brassicas

Korog Hawer Gars Rog

SerradellaLupieneWiekeMedicsKlawersFaba Bone

13

Wit MosterdBladrammenasCanola

14

Korog

Eienskappe

Vestiging

Bemesting

1 cm

Kleingraan

Korog is 'n veeldoelige gewas wat goed inskakel by bestaande boerderypraktyke. Dit is meer bestand teen siektes en plae as bv. koring en gars, terwyl dit baie goed kompeteer met onkruide. Verder is dit ook uitstekend vir gebruik as dekgewas in wingerde en word huidiglik ondersoek vir gebruik as voergraan vir bio-etanol produksie. As veeldoelige gewas wat óf skoon óf in mengsels met hawer gebruik kan word. Dit groei ook baie goed in kombinasies met peulgewasse soos wieke en serradella. Korog het 'n medium groeiseisoen lengte en het 'n lang regop groeiwyse en goeie strooisterkte wat bydra tot 'n suksesvolle deklaag indien gebruik word as dekgewas.

Korog is aangepas op meeste grondtipes wat wissel van ligte sandgrond tot swaarder leem gronde. Dit is ook 'n gewas wat op meeste marginale gronde verbou kan word met sukses. Korog moet in die herfs gevestig word voor grondtemperature te laag daal sodat dit meer kompeterend kan groei. 'n Saaidigtheid van 300 sade per vierkante meter moet gehandhaaf word wat gelyk isaan 100-145 kg/ha, afhangend van die duisendkorrelmassa van die saad.

Hoewel dit bekend is dat korog minder bemes word as koring, reageer die gewas baie gunstig op 'n stikstof kopbemesting. Maak verkieslik gebruik van grondanalise om te bemes. Dit word egter aanbeveel dat 30kg N per ha met vestiging neergesit word wat gevolg kan word met 1-2 kopbemestings.

Meeste kultivars is bestand teen meeldou, streeproes asook Russiese koringluis. Oor die algemeen is korog meer weerstandbiedend as koring teen siektes en plantluise. Die nuutste kultivars is weerstandbiedend teen alle roesrasse.

Siektes en plae

- Somerreënstreek: Februarie - April

- Growwe saadbed is gepas as gevolg van die groot sade, maar verkies fyn saadbed

- Sal suksesvol ontkiem as dit dieper as 2cm gesaai word

- Rol bly baie belangrik na saai/plant- Saaidigthede: Winterreënvalstreek: 80-100kg/ha

Somerreënstreek/droëland: 50-75

Planttyd: Winterreënstreek: April -Mei

Aangepas by die meeste grondtipes, lig tot swaarder grond. Oorweeg Swart Hawer (Saia) waar dit oorwegend sandgronde is of hoofsaaklik klip.

Grondvoorkeure

- - 30kg N per ha met vestiging- Beveel aan om te bemes volgens grondontleding

Reageer baie gunstig op N bemesting

Bemesting

- Kort-medium groeiseisoen spesies- Blaarryk- Regop groeiende eenjarige graangewas- Dubbeldoel: goeie hooi- en graanopbrengs- Lank met hoë graanopbrengs – goeie hervestiging

dus moontlik- Mag strooisterkte probleme hê met vroeë saai en

gunstige toestande, gevolglik hoë graanopbrengs- Wyd aangepas op alle tipe gronde- Spuit voorkomend vir roes (blaar en stam)

Hawer (Avena sativa)

Eienskappe

Vestiging

1 cm

15

Grondvoorkeure

Bemesting

Gars

Eienskappe

Vestiging

1 cm

Voergars is 'n veeldoelige kleingraan wat ideaal geskik is vir weiding, hooi of as dekgewas. Dit word geklassifiseer as 'n kort groeiseisoen ses-ry gars met uitstekende winter produksie en vinnige vestiging. Blaargrootte wissel volgens omgewingstoestande en is meer vergelykbaar met hawer kultivars. Die winteraktiwiteit van voergars bied 'n wye venster vir vestiging vergeleke met hawer vanaf middel herfs tot middel winter. Dit is hierdie aanpasbaarheid en die besondere groeikrag van voergars wat dit uiters geskik maak vir areas met wisselvallige klimaat veranderinge.

Voergars is aangepas op meeste grondtipes. Dit is ook die kleingraan wat meeste tolerant is teenoor brak gronde.

Areas met minimum reënval van 350mm is beste geskik vir die produksie van voergars. Dit word hoofsaaklik in die Wes- en Suid-Kaap op droëland geplant, maar kan ook in ander areas suksesvol onder besproeiing produseer word. Saaidigthede wissel van 60kg/ha op droëlande tot 80-100/ha onder besproeiing. Verkies 'n fyn saadbed met vestiging en 'n rol aksie na plant word aanbeveel.

Reageer positief op stikstof bemesting. Bemes verkieslik volgens grondontleding.

Algemeen

- Hoë vegetatiewe droëmateriaalproduksie- Baie vinnige vestiging- Goeie koue verdraagsaamheid vergeleke met hawer- Uitstekende winterproduksie

16

17

- omgewingsgehardheid

- Lae onderhoud- Goeie hooi/vesel produksie- As dekgewas bestuur dit maklik – rol net plat- Uitstekende opsie vir sanderige gronde

Uitstaande kenmerk: Baie goeie siekte- en

Rog (Secale)

Eienskappe

- grond

- Presteer goed op marginale grond- Baie goed aangepas op sanderige grond

(uitstekende droogteweerstand)

Aangepas by die meeste grondtipes, lig tot swaarder

Grondvoorkeure

- - Growwe saadbed is gepas as gevolg van die groot

sade. Saad word vlak gesaai (nie dieper as 2 cm nie) en goed vasgerol

- Saaidigthede: 60kg/ha

Planttyd: April - Mei

Vestiging

- - Reageer baie gunstig op N bemesting

Vir goeie produksie:- NPK-mengsel word aanbeveel met vestiging- Kalkbehoefte: Dien toe waar pH laag is- Dien verkieslik kunsmis toe na aanleiding van

grondontledings

Dieselfde as korog

Bemesting

18

- - Eenjarige peulplant- Het ‘n fyn stam wat tot 1m lank kan word- Varingagtige saamgestelde, harige blare - Diep wortelstelsel- Fikseer stikstof- Blomme ontwikkel tot plat, gesegmenteerde peule en

elke segment bevat ‘n saad- Inheems tot die Middelandse See-streek, sentraal en

Noordwes Europa - Koelweer plant, dus geskik vir winterreënval-gebiede- Benodig winterreënval van 400-500 mm

(aanvullende besproeiing)- Goed aangepas by streke waar vroeë herfsreën

verwag word

Platgroeiende tot semi-regop groeiwyse

Serradella (Ornithopus)

Eienskappe

Peulgewasse

Serradella (O. sativus)- - Regopgroeiende tipe- Blom laat, dus lang groeiseisoen nodig- Produseer sagte sade (ontydige ontkieming)- Selfhervestiging is gewoonlik swak- 400 mm reënval

Serradella (O. compressus)Geelblom Serradella - Aangepas by ‘n wyer grondtekstuur reeks- Produseer hoë persentasie harde sade- Selfhervestiging is gewoonlik goed- 350 mm reënval

Gewone Franse of pienkblom

Spesies

- sanderige en gruisagtige gronde

- Wyd aanpasbaar en hoog aangeskryf as voergewas vir arm gronde (veral sandgronde)

- Goed aangepas by suurgronde- Weerstaan tot ‘n redelike mate versuipte toestande- Diep wortelstelsel, onttrek vog uit dieper grondlae as

die ondergrondse klawers

Groei op verskeidenheid van gronde, leem tot

Grondvoorkeure

Kleefmiddel: Los 1.25 g Celacol op in ongeveer 300ml skoon water. Roer goed en laat staan vir drie uur.

Meng bogenoemde met een pakkie entstof. Voeg die voorgeskrewe hoeveelheid saad by bogenoemde en meng goed tot alle saad bedek is. Sprei oop om droog te word. Plant so gou soos wat die saad hanteerbaar is.

Enting van saad

- - Saadbed: fyn en onkruidvry- Saaidigthede: Pienk: 15-20 kg/ha suiwer, 10-15kg/ha mengsels Geel: 2-5kg/ha suiwer - Inokuleer met Rhizobium bakterieë- Saad word vlak gesaai (nie dieper as 1.5 cm nie) en

goed vasgerol- Swak stamme - dus raadsaam om dit saam met

ander dekgewas te vestig

Planttyd: Maart-Mei

Vestiging

Reageer guns t ig op fos faat- , ka l ium- en kalsiumtoedenings asook spoorelemente van koper, sink en molibdeen.

Vir goeie produksie:- P inhoud: Bou op tot 25 mg P/kg (Bray 1)- K inhoud: Bou op tot 80-100 mg K/kg- Kalkbehoefte: Eksteen metode, R waarde 3-4- Landbougips: Indien kalsium en swawel laag is,

maar pH bevredigend

Bemesting

19

Serradella dekgewas in Hemel-en-Aarde Vallei

Lupiene

Soet Lupiene

Lupiene is 'n peulgewas met 'n regop groeiwyse wat algemeen in die Wes-Kaap verbou word. Hoewel dit hoofsaaklik geplant word vir die doel om saad te oes, dien dit ook uitstekend as dekgewas en groenbemesting weens sy vermoë om stikstof te bind, die bogrond los te maak met sy sterk wortelstelsel asook die biomassa plantmateriaal wat bogronds geproduseer word. Daar word hoofsaaklik tussen soet- en bitter smalblaar lupiene onderskei. Beide kan gebruik word vir graanopbrengste, maar die bitter lupien word hoofsaaklik aanbeveel vir dekgewasse en groenbemesting weens sy vegetatiewe groeiwyse.

Eienskappe

Gewasvereistes en gebruike

Lupiene het die meeste posgevat op die ligter gronde, maar is ook op leemgronde aangepas. Die realiteit is dat dit van alle peulgewasse die maklikste vestig, die beste groei op effense suur, arm grond en daarom die meeste stikstof op sulke grond vir opvolggewasse beskikbaar stel.

Lupiene as wisselbougewasAs wisselbougewas word dit direk op stoppel sonder enige stiktof-bemesting gesaai. Omdat lupiene vroeg gesaai kan word pas dit goed in by die winterreëngebied se saaiprogramme vir kleingraan of dekgewasse.

SiektesWitroes is 'n ernstige bedreiging vir die verbouing van lupiene.

GrondvoorkeureLupiene verkies die sanderige kus- en binnelandse gebiede met 'n reënval van hoër as 300 mm per jaar. In hierdie gevalle moet die gronde goedgedreineer wees, anders is produksie uiters beperk of 'n volslae mislukking.

Bitter Lupiene

20

1 cm

OpbrengsteLupienopbrengste word in die praktyk baie beperk deur veral die afspeen van blomme en dus verlies aan potensiële peule, (a.g.v. beperkings van vog en voeding in grond en te lang beweiding). Alhoewel 'n opbrengspotensiaal van 2-3 ton saad / ha moontlik is, is opbrengste in die praktyk gewoonlik minder as 1 ton/ha.

Bemesting van lupieneBehalwe vir stikstof wat nie nodig is as lupiensaad deeglik geënt word met die regte Rhizobiabakterieë nie, is die lupienplant se voedingsbehoeftes hoog. Lupiene wat swak bemes word, put die grond uit en laat 'n arm grond vir die opvolggewas agter (behalwe vir die stikstof). Vir onderhoud van 'n gemiddelde lupienopbrengs (wei en/of oes) is 10-25 kg P/ha en 30-40kg K/ha nodig. Daarbenewens is swael (S) en magnesium (Mg) baie belangrik en spesiale aandag moet aan elemente soos sink (Zn) mangaan (Mn) en boor (B) gegee word.

21

Mengsel tussen lupiene en korog in Stellenbosch

Lupiene na rolaksie

- - Kan teen die wingerdstok oprank- Dunstammige, 1 jarige peulplant- Varingagtige saamgestelde, harige blare - Diep wortelstelsel- Fikseer stikstof- Oorwegend pers blomme- Inheems tot die gematigde gebiede in die Noordelike

halfrond - Gehard teen koue winters, dus geskik vir winterreënval-

gebiede- Benodig winterreënval van 350-400 mm (aanvullende

besproeiing)

Kruipende of rankende groeiwyse

Weiwieke (Vicia)

Eienskappe

- swaar klei wat goed dreineer

- Wyd aanpasbaar, met die voordeel dat dit op arm gronde kan werk

- Die meeste wieke hou nie van suurgronde nie- Verkies egter pH toestande meer na neutraal/alkalies- Doen nie goed onder versuipte toestande nie

Groei op verskeindenheid van gronde, leem tot

Grondvoorkeure

Kleefmiddel: Los 1.25 g Celacol op in ongeveer 300ml skoon water. Roer goed en laat staan vir drie uur.

Meng bogenoemde met een pakkie entstof. Voeg die voorgeskrewe hoeveelheid saad by bogenoemde en meng goed tot alle saad bedek is. Sprei oop om droog te word. Plant so gou soos wat die saad hanteerbaar is – binne die bestek van 24 uur.

By wieke is een pakkie entstof genoeg vir 25kg saad.

Enting van saad

1 cm

22

- - Saadbed: fyn en onkruidvry- Saaidigthede: 20-35kg/ha suiwer stand 10-18kg/ha mengsels- Inokuleer met Rhizobium bakterieë- Saad word vlak gesaai (nie dieper as 2 cm nie) en

goed vasgerol- Weens rankende groeiwyse is dit raadsaam om dit

saam met ‘n graangewas te saai- Vir effektiewe onkruidonderdrukking – vestig alleen

Planttyd: Maart-Mei

Vestiging

Reageer gunstig op fosforbemesting

Vir goeie produksie:- P inhoud: 15 - 20 mg P/kg (Bray 1)- NPK-mengsel word aanbeveel met vestiging- Kalkbehoefte: Dien toe waar pH laag is- Dien verkieslik kunsmis toe na aanleiding van

grondontledings

Bemesting

Hervestiging

Weiwieke produseer oor die algemeen hardskalige saad wat goed hervestig in die tweede jaar. Capello produseer egter sagte sade wat ongewensde tye kan ontkiem. Dit word egter aanbeveel om aanvullend te saai totdat goeie saadbed opgebou het. Sukses van hervestiging gaan afhang of die plante gaan kans kry om peule te maak en fisiologies ryp te word.

Perswieke: Meer regop groeiwyse Hergroei swak Hooi, kuilvoer Meer harig as Soetwieke

Soetwieke: Regop groeiwyse Enkel blomme Hergroei swak Hooi, kuilvoer

Ander Wieke spesies

Perswieke Soetwieke

Mengsels: Weiwieke (Vicia) plus Hawer (Avena sativa)

23

Droëland asook drup besproeiing op leem tot kleierige gronde (goeie dreinering)

Hawer 80 kg/ha +

Weiwieke 10-15 kg/ha

Korog/Wieke mengsel

Medic Species

- sandkleileem gronde

- Gronde wat wissel van neutraal tot matig-suur- Sommige kultivars kan op swaarder sand-klei gronde

volhard

Medics is goed aangepas op leem-sand tot

Grondvoorkeure

Voor vestiging van 'n medic is dit noodsaaklik dat die grond ontleed moet word om die kalkbehoefte te bepaal asook die hoeveelheid fosfor en kalium wat toegedien moet word.- Planttyd: Maart-Mei- Medics word algemeen alleen gevestig - Saai teen 10 tot 12 kg per haDie saad moet nie dieper as 15 mm in 'n onkruidvrye saadbed gesaai word. Gebruik 'n roller om goeie kontak tussen die saad en die grond te bewerkstellig.

Vestiging

- - Platgroeiende tot semi-regop plante, drieledige blare- Die middelste blaartjie word op 'n kort stingel gedra -

onderskei die Medicago's van die klawers- Klein geel blommetjies word in trosse gedra wat

aanleiding gee tot spiraal peule met niervormige geel-tot-ligroom sade

- Medics raak fisiologies ryp tussen 90 -100 dae waarna dit saad produseer en afsterf

- Medics produseer 'n hoë persentasie hardskalige sade

- Gedurende die somer word sommige van hierdie hardskalige sade sag en sal dan met die eerste herfsreën ontkiem

- Hoë persentasie hardskalige sade vorm 'n noodsaaklike saadreserwe

Dit floreer onder winterreënvaltoestande

Medics (Medicago)

Eienskappe

Truncatula: Meer geskik vir gronde wat wissel van neutraal - alkaliesPolymorpha: Meer geskik vir gronde wat wissel van suur - neutraal

2 mm

24

25

Behandel die saad met 'n sistemiese insektemiddel 8-10 dae voor vestiging. Behandel die saad met die spesifieke Rhizobium bakterieë onmiddelik voor plant.

Medics gebruik dieselfde entstof as lusern. Die sistemiese insektemiddel behoort die ontkiemende saad te beskerm teen erdvlooie (Collembola) en swart sandmyte (Halotydeus destructor) vir 3 tot 4 weke na ontkieming. Indien die insekgetalle na goeie herfs- of winterreën weer begin opbou moet 'n sistemiese insektemiddel gespuit word. Hierdie bespuiting sal ook plantluise beheer. Herhaal in die lente.

Saadbehandeling

Kleefmiddel: Los 1.25 g Celacol op in ongeveer 300ml skoon water. Roer goed en laat staan vir drie uur.

Meng bogenoemde met een pakkie entstof. Voeg die voorgeskrewe hoeveelheid saad by bogenoemde en meng goed tot alle saad bedek is. Sprei oop om droog te word. Plant so gou soos wat die saad hanteerbaar is – binne die bestek van 24 uur.

By medics is een pakkie entstof genoeg vir 12,5kg saad.

Enting van saad

Bemesting

Indien nodig kan fosfor vir onderhoud toegedien word teen 20 kg P/ha. Die mikpunt met fosfortoedienings is om die grond P-inhoud te verhoog na 35 mg P/kg (Bray 1). 'n Jaarlikse onderhoudsbemesting van 15-20 kg P/ha kan oorweeg word. Kalium-vlakke in die grond moet bokant 75 mg K/kg op sanderige gronde, en 100 mg K/kg op swaarder gronde wees.

Medics produseer hardskalige en sagsadige saad wat goed hervestig in die tweede jaar. Dit word egter aanbeveel om aanvullend te saai totdat goeie saadbed opgebou het. Sukses van hervestiging gaan afhang of die plante gaan kans kry om peule te maak en fisiologies ryp te word.

Hervestiging

Medic dekgewas in Stellenbosch

26

Wit KlawerRooi KlawerCrimson KlawerAssegaai KlawerBalansae KlawerOnderaardse KlawerPersiese KlawerAarbei Klawer

- - Lae suur versadiging – pH van 5 - Hoër waterhouvermoë vir beste produksie en

volhoubaarheid

Leem tot kleigrond

Grondvoorkeure

Enting van saad

- S- Die blare van die peulplant is drieledig, en word

afwisselend op lang blaarstamme gedra- Individuele blare lewe vir tot 40 dae en word gedurig

vervang deur nuwe blare- Verkieslik hoë reënvalsone of onder besproeiing- Word gekenmerk deur die watervlek op die blare,

sowel as die feit dat daar geen sekondêre stingels is tussen die blare en die primêre stingel

- Beste geskik as dekgewas waar hoë grondvog of besproeiing van toepassing is

pruitvormende peulplant met gladde blare

Klawer (Trifolium)

Eienskappe

Spesies

- peulgewasse ge-ent word om effektief stikstof op die wortels te bind

- 250g Rhizobium bakterië voldoende vir 12,5kg saad- Sien aanwysings soos vir die ander peulgewasse- Enting geskied net voor plant

Klawer is ‘n peulgewas en moet net soos die ander

- - Verkies fyn saadbed wat vry is van onkruide- Sal suksesvol ontkiem met ‘n saaidiepte van 1,5cm- Dieper as dit raak riskant- Rol bly baie belangrik na saai/plant- Saaidigtheid: Wissel tussen 5 en 15kg/ha- Goeie hervestiging met saadproduksie- Sommiges baie uniek – ondergrondse klawer

Planttyd: Winterreënstreek: April -Mei

Vestiging

'n Grondontleding is belangrik om die kalk- en kunsmisbehoeftes te kan bepaal. Fosfor is baie belangrik vir peulplante, en 'n P-ontleding van minstens 30 mg/kg is wenslik. Peulplante benodig relatief groot hoeveelhede kalium. Die K-inhoud van die grond behoort reggestel te word indien nodig, om nie laer as 140 mg/kg te ontleed nie.

Bemesting

Gebruik gewoonlik hierdie spesies op hul eie, behalwe waar die behoefte ontstaan vir mengsels om ‘n breë spektrum behandeling toe te dien. Hierdie word dan gedoen na gelang van die behoefte. 7 - 9kg Medics plus4 - 6kg Klawer

Mengsels: Medics (Medicago) en Klawer (Trifolium)

1 cm

Crimson KlawerAarbei Klawer

Wit KlawerOnderaardse Klawer

27

Medic en Onderaardse Klawer mengsel by Wellington

1 cm

1 cm

1 cm

28

Aanpassing

150kg/ha

Saaidigtheid

Bemesting

Faba boontjie is 'n relatief hoë gebruiker van fosfaat. Toediening van stikstof kunsmis word nie dikwels aanbeveel nie aangesien baie van sy stikstof behoeftes voorsien word uit sy eie stikstofbinding.

Faba bone het 'n regop groeiwyse wat wissel van 1 tot 1,5 meter hoog. Dit is 'n eenjarige peulgewas met een of meer sterk, regop groeiende stamme. Faba boontjies word verder gekenmerk deur 'n sterk penwortelstelsel, saamgestelde blare en groot, wit blomme met donker pers vlekke waarvan elke blom 1-4 peule kan produseer.

Faba Bone

Eienskappe

Faba boontjies is die beste aangepas in klam landbou gebiede en kan versuipte grondtoestande hanteer. Dit vaar beste onder relatief koel groeitoestande terwyl warm, droë tydperke sal lei tot verwelking. Faba bone moet verkieslik op swaarder gronde gevestig word. Waar ligte sanderige grond ter sprake is moet besproeiing 'n opsie wees. Faba bone moet verkieslik nie verbou word op dieselfde land binne vier jaar nie. Dit moet ook nie enige ander oliesaad of peulgewasse volg in 'n rotasie nie as gevolg van die potensiële toename in grondgedraagde siektes.

1 cm

29

Wit mosterd is 'n eenjarige gewas met 'n regop groeiwyse met veelvuldige vertakkings vanuit die hoofstam. Blare is afwisselend gerangskik, gesteeld en getand met kort, wit hare langs die are. Blomme is liggeel van kleur en wit mosterd blom gewoonlik vanaf Junie tot Augustus.

Wit mosterd is geskik vir meeste grondtipes solank dit goed dreineer. Dit is ook by meeste grond pH's aangepas wat wissel van suur tot alkaliese gronde. Hoewel mosterd gewoonlik geplant word waar geen skaduwee is kan dit wel suksesvol in semi-skadu areas verbou word. Wit mosterd verkies om in klam grond te groei, maar is nie verdraagsaam teenoor staande water nie.

Boere gebruik wit mosterd vir groenbemesting wat bydra tot grondverbetering vir beter deurlugting, water infiltrasie tempo, en verhoogde organiese materiaal. Dit is 'n gewas wat baie vinnig groei en 'n klomp materiaal in 'n paar weke produseer. Nadelig tot die gewas is sy vlak wortelstelsel wat groei beperk in droë tye.

Met Brassicas soos Sinapis alba (wit mosterd ) is dit ook moontlik om grondgedraagde siektes te beheer. Dit tree op as 'n bio-berokingsmiddel wat nematodes effektief beheer. Die plante moet tydens vroeë blom in die grond ingewerk word. Met afbreking van die plantmateriaal in die grond begin die berokingproses. Mosterd is ook ideaal geskik as dekgewas in wingerde en boorde weens sy effektiewe onkruidonderdrukking. Neem net kennis dat mosterd nie binne 3 jaar op dieselfde grond gevestig moet word nie

Saaityd: Herfs (onder besproeiing of in 'n winterreënvalgebied)Saaidigtheid: 7-10kg / ha

Wit Mosterd – Sinapus alba

Brassicas

1 cm

Bladrammenas het 'n soortgelyke groeiwyse as rammenas en is geskik vir alle grondtipes. Die gewas het 'n vinnige vegetatiewe groeiwyse en het die vermoë om in'n kort tyd baie materiaal te produseer wat onkruid effektief onderdruk. Bladrammenas is vergeleke met geel mosterd minder gevoelig vir ryp. Weens die beter aanpasbaarheid teen koue kan bladrammenas ook later in die seisoen gevestig word. Die plant het 'n penwortelstelsel met beperkte hoeveelheid sywortels. Natuurlike deurligting van die grond sowel as wortelmassa van bladrammenas dus heelwat minder as sekere ander groenbemesting gewasse. Met vroeë vestigings kan bladrammenas vroegtydig blom, maar dit word grootliks bepaal deur die spesifieke variëteit. Bladrammenas word hoofsaaklik vir die volgende redes gevestig:

1. Groenbemesting2. Beheer oor grondgedraagde siektes3. As stoppelgewas indien gesaai word vanaf einde

Augustus4. Effektiewe onttrekking van stikstof

Bladrammenas(Raphanus sativus subsp. oleiferus)

2 mm

30

Canola verkies goed gedreineerde grond. Ligte sandgrond moet liefs vermy word. Die grond moet nie tot toeslaan neig nie en ook nie onderhewig wees aan winderosie nie. Grond met 'n pH van tussen 5 en 7 (KCl) en suurversadiging van nie meer as 10% nie is ideaal. Canola word ook as matig verdraagsaam teenoor brakgronde beskou.

31

Canola

Canola is 'n koelweergewas waarvan die verskillende groeistadiums verkort word deur hoë temperature. Matige temperature van 20-25°C is optimaal vir fotosintese en droëmateriaalakkumulasie. Hoewel 5°C as die minimum groeitemperatuur vir canola beskou word, word ontkieming grootliks vertraag deur lae temperature en is temperature van 15-20°C optimaal vir ontkieming. 'n Reënval van 300mm en meer tussen April en Oktober is ideaal.

1 cm

Beskrywing

Grondvereistes en produksiepotensiaal

Plantyd

Canola kan reeds vanaf middel April in die Wes- en Suid-Kaap geplant word, mits voldoende grondvog teenwoordig is.

Plantdigheid en ry-spasiëring: Die ideale plantestand vir canola is 50 tot 80 plante per vierkante meter. Om hierdie plantestand te verkry word 4 tot 6 kg saad per hektaar benodig. Indien planters gebruik word vir vestiging kan die saaidigtheid verminder word na 3 tot 4 kg per hektaar.

Canola kan suksesvol met 'n verskeidenheid van implemente gevestig word,mits daar aan die volgende vereistes voldoen word:Plaas die saad op 'n uniforme diepte op 'n ferm, nat saadbed. Versprei die saad egalig in die plantry asook oor indiwiduele rye. Saad moet nie in direkte kontak met kunsmis geplaas word nie. Bedek die saad met grond tot die verlangde diepte en kompakteer dit.

Plantmetode

32

Permanente Dekgewasse

DwergswenkgrasKruipende Rooi SwenkgrasPaspalum notatum (Bahia gras)

Opsies vir permanent

33

- - Het ‘n sterk, diep wortelstelsel- Baie gehard sodra volwassenheid bereik word- Geskik vir beide son- en skadu areas- Uitstekende siekte- en insek toleransie- Produseer ‘n baie sagte, welige grasbedekking- Beskikbaar in saad

Donker groen, groei nie hoog nie

Dwergswenkgras

Eienskappe

- swaar klei wat goed dreineer

- Verkies egter pH toestande van matig suur tot neutraal

- Kan staande water tot ‘n mate hanteer- Ideaal vir gedeeltes wat geneig is om te spoel

Groei op verskeindenheid van gronde, leem tot

Grondvoorkeure

- - Saadbed: fyn en onkruidvry- Saaidigthede: 40g/vierkant meter- Saad word vlak gesaai (nie dieper as 2 cm nie) en goed

vasgerol- Vir effektiewe onkruidonderdrukking – vestig saam met

Kruipende Rooi Swenkgras

Waar steil hellings betrokke is kan ‘n komponent turf raaigras ook bygevoeg word om vinnige vestiging te bewerkstellig

Planttyd: Maart-Mei

Vestiging

Bemesting

1 cm

34

- - NPK-mengsel word aanbeveel met vestiging- Dien verkieslik kunsmis toe na aanleiding van

grondontledings

Reageer gunstig op Stikstof toediening

Stellenbosch

35

Kruipende Rooi Swenkgras(Festuca rubra rubra)Festuca rubra is 'n spesie meer bekend as rooiswenkgras of kruipende rooiswenkgras. Dit is wyd aangepas en geskik vir meeste groeitoestande en klimaatsones. Dit is die beste aangepas by goed gedreineerde grond in 'n koel, gematigde klimaat. Dit vaar goed in skadu areas en word dikwels geplant vir sy skaduwee toleransie.

Festuca rubra is ‘n meerjarige spesie wat hoofsaaklik polle vorm. Dit verkies neutral tot suur gronde en groei gewoonlik tussen 2-20cm hoog. Soos meeste grasperk fescues is die blare smal en soos naalde wat dit ook minder smaaklik maak vir vee. Die polvormige groeiwyse gee aan die gras 'n veerkragtige reaksie wat dit ook uiters geskik maak vir areas wat baie verkeer moet dra. Die blare is kenmerkend helder groen en dun.

Paspalum notatum(Bahia gras)

Algemeen bekend as Bahia gras en geklassifiseer as 'n tropiese- tot subtropiese meerjarige gras (familie Poaceae). Dit is bekend vir sy prominente V-vormige bloeiwyse met verskeie klein aartjies. Die gras het 'n plat groeiwyse met skubberige risome. Die plat, taai tekstuur van die blare is gewoonlik haarloos en gevou of gerol na 'n fyn punt. Die blaarbasisse by die eindpunt van elke risoom het gewoonlik 'n pers kleur. Die stingels met bloeiwyses kan hoogtes van 20-75 cm bereik.

Bahia verkies sanderige grond en is verdraagsaam teenoor skaduwee. Dit is ook redelik gehard, verdra brakkerige toestande en droogte.

Die gras kan hoofsaaklik gebruik word as 'n voer, maar dit het ook waarde as 'n erosie-beherende grond stabiliseerder. Dit is 'n relatief lae-onderhoud grasspesie met goeie toleransie teen siektes en insekte vergeleke met ander warmseisoen grasse.

2Saaidigthede van 20g/m word aanbeveel vir vinnige vestiging.

1 cm

1 cm

Festuca arundinacea

Festuca rubra rubra

Paspalum notatum

Triticosecale

Secale cereale

Avena sativa

Avena strigosa

Hordeum vulgare

Sinapus alba

Raphanus sativus

Brassica rapa

Brassica napus

Trifolium alexandrinum

Trifolium incarnatum

Trifolium Balansae

Trifolium sunterraneum

Trifolium repens

Trifolium pratense

Trifolium fragiferum

Medicago spp.

Ornithopus spp.

Vicia dasycarpa

Lupinus angustifolius

Pisum sativum

Vicia faba

Vigna unguiculata

Crotolaria intermedia

Specie Naam

Dwergswenkgras

Kruipende Rooi Swenkgras

Bahia

Korog

Rog

Hawer (Gewoon)

Hawer (Saia)

Voergars

Wit Mosterd

Bladrammenas

Radys

Canola

Berseem Klawer

Crimson Klawer

Balansa Klawer

Ondergrondse Klawer

Wit Klawer

Rooi Klawer

Aarbei Klawer

Medics

Serradella

Wieke

Lupiene

Voererte

Faba Bone

Akkerbone

Sonhemp

Dekgewas spesies: Aanwending

Algemene NaamPeulgewas:

N-Bron

Geen

Geen

Geen

Geen

Geen

Geen

Geen

Geen

Geen

Geen

Geen

Geen

5

4

5

5

5

4

3

3

4

5

5

5

5

5

3

4

4

4

5

5

4

4

4

3

5

4

4

4

3

2

2

2

3

3

2

2

3

2

2

2

2

2

N-OnttrekkingGrond

Stabilisering

5

3

5

4

3

4

5

4

4

4

4

3

4

4

4

4

3

4

5

3

4

5

3

3

3

3

4

36

1 - Swak 5 - Baie Goed

5

3

5

4

3

4

5

5

4

4

4

4

4

4

3

4

4

3

4

3

3

3

3

4

3

5

4

3

3

4

4

3

4

5

4

5

4

5

4

5

4

4

5

4

4

3

4

3

5

3

3

4

5

4

2

3

3

4

4

5

5

4

4

4

4

4

4

3

3

3

2

2

2

4

3

3

3

4

3

4

4

2

1

3

4

2

3

4

4

3

3

4

3

4

5

4

4

5

5

2

4

4

3

2

4

3

3

4

37

GroeiTempo

ErosieBekamping

Onkruid-onderdrukking

GoeieWeiding

38

Festuca arundinacea

Festuca rubra rubra

Paspalum notatum

Triticosecale

Secale cereale

Avena sativa

Avena strigosa

Hordeum vulgare

Sinapus alba

Raphanus sativus

Brassica rapa

Brassica napus

Trifolium alexandrinum

Trifolium incarnatum

Trifolium Balansae

Trifolium sunterraneum

Trifolium repens

Trifolium pratense

Trifolium fragiferum

Medicago spp.

Ornithopus spp.

Vicia dasycarpa

Lupinus angustifolius

Pisum sativum

Vicia faba

Vigna unguiculata

Crotolaria intermedia

Spesie Naam

Dwergswenkgras

Kruipende Rooi Swenkgras

Bahia

Korog

Rog

Hawer (Gewoon)

Hawer (Saia)

Voergars

Wit Mosterd

Bladrammenas

Radys

Canola

Berseem Klawer

Crimson Klawer

Balansa Klawer

Ondergrondse Klawer

Wit Klawer

Rooi Klawer

Aarbei Klawer

Medics

Serradella

Wieke

Lupiene

Voererte

Faba Bone

Akkerbone

Sonhemp

Dekgewas spesies: Aanwending

Algemene NaamVerwering:Tydsduur (*)

4

2

4

4

4

3

5

4

2

2

2

3

3

3

3

4

2

2

4

3

3

2

3

2

4

2

4

5

4

5

4

4

3

4

3

3

3

3

4

5

3

3

4

5

3

5

4

4

4

3

3

3

5

4

Vegetatiewe Groeiseisoen

Ekonomiese waarde as voer

1

0

2

4

3

4

5

4

1

1

4

3

3

5

4

5

4

5

2

4

3

3

4

5

3

3

3

1 - Swak 5 - Baie Goed

*1 - Kort 5 - Baie Lank

Algemene Opmerkings

Sterk meerjarig; lae onderhoud; swaar onttrekker van N en vog; diep wortelstelsel

Fyn tekstuur gras; lae onderhoud; nie baie droogte tolerant

Sterk meerjarig; kan versuipte toestande hanteer

Swaar onttrekker van N en vog; goeie siekte toleransie

Ideaal vir lae reënval gebiede en sanderige mediums, nie baie blaarryk

Swaar onttrekker van N en vog; vinnige vestiging; hoë droë materiaal produksie

Hoë vesel inhoud, goeie siekte toleransie, uitstekende onkruidonderdrukking

Verdraagsaam teenoor brak gronde; vermy suur gronde

Uitstekende onkruid en nematode onderdrukking

Uitstekende nematode onderdrukking

Goeie onkruidbeheer; vinnige N vrystelling met afbreking in grond

Rhizoctonia onderdrukking met biologiese beroking

Meerdoelige dekgewas; dien as groenbemesting en voer

Vestig maklik; groei vinnig met vroeë vestigings en voldoende vog; volwasse vroeg lente

Kombineer goed met medics, veral waar jaarlikse reënval hoog is

Sterk saailinggroeikrag; vinnige nodulering vir N-binding

Sterk meerjarig met voldoende grondvog

Uitstekende voer; maklike vestiging; wyd aangepas

Sterk meerjarige; diep wortelstelsel; lae onderhoud

Hoë vesel; goeie saadproduksie vir eie hervestiging

Aangepas vir suur, sanderige grond

Ideaal in mengsel met kleingraan; hevestiging swak indien laat in seisoen gesny word

Goeie saadproduksie; goeie voedingsbron; gronde moet goed dreineer

Plantmateriaal breek vinnig af weens lae vesel inhoud

Uiters geskik vir swaar, langdurige nat gronde

Groeiseisoenlengte en groeiwyse verskil tussen kultivars; regop- vs kruipende groeiwyse

Goed aangepas op sanderige grond; uitstekende groen bemesting

39

Festuca arundinacea

Festuca rubra rubra

Paspalum notatum

Triticosecale

Secale cereale

Avena sativa

Avena strigosa

Hordeum vulgare

Sinapus alba

Raphanus sativus

Brassica rapa

Brassica napus

Trifolium alexandrinum

Trifolium incarnatum

Trifolium Balansae

Trifolium sunterraneum

Trifolium repens

Trifolium pratense

Trifolium fragiferum

Medicago spp.

Ornithopus spp.

Vicia dasycarpa

Lupinus angustifolius

Pisum sativum

Vicia faba

Vigna unguiculata

Crotolaria intermedia

Spesie Naam

Dwergswenkgras

Kruipende Rooi Swenkgras

Bahia

Korog

Rog

Hawer (Gewoon)

Hawer (Saia)

Voergars

Wit Mosterd

Bladrammenas

Radys

Canola

Berseem Klawer

Crimson Klawer

Balansa Klawer

Ondergrondse Klawer

Wit Klawer

Rooi Klawer

Aarbei Klawer

Medics

Serradella

Wieke

Lupiene

Voererte

Faba Bone

Akkerbone

Sonhemp

Algemene NaamVoorgestelde

Kultivar

RTF/Turfsaver

Barustic

Bahia

US 2014

Duiker

Outback

BarSai

Moby

Sito

Nooitgedacht

Baster tipe

Verskeie

Blaza

Frontier

Woogenellup

Kotare/Haifa

Barduro/Kenland

Palestine

Barrel/polymorpha

Emena

Wei

Bitter

Verskeie

Verskeie

Verskeie

Verskeie

Semi stoel

Semi stoel

Semi stoel

Regop

Regop

Regop

Regop

Regop

Regop

Regop

Regop

Regop

Stoel

Stoel

Stoel

Stoel

Stoel

Stoel

Plat/Rankend

Rankend/Stoel

Stoel

Rankend

Regop

Rankend

Regop

Rankend

Regop

Groeiwyse

3

2

5

3

4

2

3

4

3

3

3

2

4

3

3

3

3

2

2

4

4

4

2

2

3

5

5

Hitte

Dekgewas spesies: Landboukundige Kenmerke

40

1 - Swak 5 - Baie Goed

Toleransie

3

1

4

3

4

2

3

4

4

3

2

3

3

2

2

4

3

2

3

4

4

4

3

3

3

4

4

4

4

2

3

2

2

2

3

3

3

3

3

4

4

4

4

4

4

4

4

3

3

2

2

3

3

2

4

3

4

3

3

3

3

4

2

2

2

2

3

3

3

5

3

2

3

3

3

4

1

2

5

5

3

Herfs/Lente

Herfs

Lente

Herfs

Herfs

Herfs

Herfs/Lente

Herfs

Herfs

Herfs

Lente/Somer

Herfs

Herfs

Herfs

Herfs

Herfs

Herfs/Lente

Herfs/Lente

Herfs

Herfs

Herfs

Herfs

Herfs

Winter

Herfs

Lente/Somer

Lente/Somer

pHVoorkeur

VestigingDroogte Skadu Versuiping

41

6.0-7.5

6.0-7.0

6.0-7.0

6.0-7.5

6.0-7.5

4.5-7.5

4.5-7.5

6.0-8.5

5.5-7.5

5.5-7.5

6.0-7.5

5.5-8.0

6.2-7.0

5.5-7.0

5.4-9.0

6.0-8.0

6.0-7.5

6.5-8.0

5.3-8.2

6.0-7.5

5.0-6.0

6.0-8.0

6.0-7.0

6.0-7.0

5.5-7.0

5-7.5

5.5-6.5

Festuca arundinacea

Festuca rubra rubra

Paspalum notatum

Triticosecale

Secale cereale

Avena sativa

Avena strigosa

Hordeum vulgare

Sinapus alba

Raphanus sativus

Brassica rapa

Brassica napus

Trifolium alexandrinum

Trifolium incarnatum

Trifolium Balansae

Trifolium sunterraneum

Trifolium repens

Trifolium pratense

Trifolium fragiferum

Medicago spp.

Ornithopus spp.

Vicia dasycarpa

Lupinus angustifolius

Pisum sativum

Vicia faba

Vigna unguiculata

Crotolaria intermedia

Spesie Naam

Dwergswenkgras

Kruipende Rooi Swenkgras

Bahia

Korog

Rog

Hawer (Gewoon)

Hawer (Saia)

Voergars

Wit Mosterd

Bladrammenas

Radys

Canola

Berseem Klawer

Crimson Klawer

Balansa Klawer

Ondergrondse Klawer

Wit Klawer

Rooi Klawer

Aarbei Klawer

Medics

Serradella

Wieke

Lupiene

Voererte

Faba Bone

Akkerbone

Sonhemp

Dekgewas spesies: Vestiging

Algemene Naam Diepte(cm)

1 tot 2

1 tot 2

1 tot 2

2 tot 3

2 tot 3

2 tot 3

2 tot 3

2 tot 3

1 tot 2

1 tot 2

1 tot 2

1 tot 2

1 tot 1.5

1 tot 1.5

1 tot 1.5

1 tot 2

1 tot 1.5

1 tot 1.5

1 tot 1.5

1 tot 2

1 tot 2

1 tot 2

2 tot 3

2 tot 3

2 tot 3

2 tot 3

1 tot 2

16-20

16-20

10-12

110-120

40

75

40

50

4-7

4-7

5

3.5-4

5-9

5-10

2-4

9-12

4-5

3-4

3-4

7-9

15-20

15-25

50

100

120-140

15-20

35

Saaidigtheid (kg/ha)

Planter

20-24

20-24

12-15

140

50

80-100

50

60-70

6-10

6-10

5

4-4.5

10-14

12-15

4-6

12-14

6-8

6-8

6

12-14

25

20-30

70

120

150

25

40-50

Breedwerpig

42

B - Betroubaar G - Gewoonlik S - Somtyds N - Nooit

LW: Bankies se oppervlakte moet nog by saaidigtheid afgetrek word (ongeveer 30%)

Geen

Geen

Geen

Geen

Geen

Geen

Geen

Geen

Geen

Geen

Geen

Geen

Crimson/Berseem

Crimson/Berseem

Klawer

Woogenellup

Klawer

Klawer

Klawer

Lusern/Medic/Polymorpha

Lupien/Serradella

Wieke/Erte

Lupien/Serradella

Wieke/Erte

Wieke/Erte

Akkerbone

Sonhemp

N

N

G

S

S

S

S

S

G

S

S

G

N

G

G

G

B

S

G

B

G

G

S

S

S

S

S

EntstofTipe

Saad ProduksieHervestiging

43

Notas

44

Ons bedank die volgende Vinpro personeel

vir bydraes tot hierdie handleiding:

Mnr. Francois Viljoen (Konsultasie Diensbestuurder)

Mnr. Braham Oberholzer

Mnr. Gert Engelbrecht

Mnr. Hanno van Schalkwyk

Mnr. Heinrich Schloms

Mnr. Hennie Visser

Mnr. Jeff Joubert (afgetrede kollega)

Mnr. Johan Viljoen (voormalige kollega)

Mnr. Johannes Mellet

Mnr. Leon Dippenaar

Mnr. Pierre Snyman

Bedankings