Øvre telemark jordskifterett rettsbok...harald odden vert avhøyrt som vitne i dag. han er 82 år...

Øvre Telemark jordskifterett

Rettsbok

Sak: 0820-2006-0013 Kleppen

Gnr. 63, 64, 65, 68, 69, 72 i Hjartdal kommune

Oppstarta: 21.09.2006 Avslutta: 15.12.2009

0820-2006-0013 Kleppen Øvre Telemark jordskifterett {PAGE }

JORDSKIFTERETTSMØTE Rettsmøtedag: 21.09.2006 Stad: kommunehuset i Sauland, Hjartdal kommune Sak nr.: 0820-2006-0013 Kleppen Saka gjeld: Krav om grensegang etter jordskiftelova § 88 Jordskiftedommar: Svein Dag Midtsund, som einedommar etter jordskiftelova § 9 andre

ledd. Protokollførar: Rettsleiaren Saka er kravd av: Roar M. Fjeld Til handsaming: Fremming av saka

Partar: 1 Aase og Roar Fjeld, 3692 Sauland, eigarar av gnr. 68 bnr. 1

2 Tone J. Bentsrud og Ingrid B. Dolva, 3692 Sauland, eigarar av

gnr. 69 bnr. 1

Til stades: Roar M. Fjeld, Tone J. Bentsrud og saman med henne sambuar Olav

Bergholtz.

På spørsmål fra jordskiftedommaren var det ingen som hadde merknader til innkallinga til møtet eller til samansetjinga av retten. Ingen kjende til forhold som skulle gjera retten ugild etter reglane i domstollova §§ 106 – 108. Partslista vart gjennomgått. Følgjande dokument vart framlagt:

1 Krav om jordskifte, datert 16.03.2006 frå Aase og Roar M. Fjeld 2 Forkynning av krav om grensegang dat. 26.04.2006 3 Innkalling til rettsmøte dat. 25.08.2006

Dokumenta vart gjennomgått i nødvendig grad. Rettsleiaren orienterte om jordskifteretten og drøfta gjennomføringa av denne saka. Roar Fjeld gjorde greie for kravet. Han bad om saka vart fremja.


Tone J. Bentsrud gjorde så greie for synet sitt på spørsmålet om fremming av saka. Ho hadde ikkje noko imot at saka vart fremja.

Jordskifteretten gjorde slikt

v e d t a k:

Aase og Roar M. Fjeld kravde den 16.03.2006 grensegang med heimel i § 88 i jordskiftelova for eigedomen gnr. Kleppen, gnr. 68 bnr. 1, i Hjartdal kommune. Grensene mot tilstøytande eigedom gnr. 68 bnr. 1 er uklare og mogeleg omtvista i eit område ved Sjausetvatn og Husevatn.

Heimelen til å gjennomføre grensegangsak for jordskifteretten finn ein i § 88 i jordskiftelova, der det i fyrste ledd heiter at

"Eigar kan krevje at jordskifteretten i særskild sak skal klarleggje, merkje av og beskrive eigedomsgrenser og grenser for alltidvarande bruksrett".

Ingen av partane har noko imot fremjing av kravet og retten sluttar seg til at det er behov for å klargjera grenser i dette området. Det kan sjå ut som om grensene er uklare og at det er usemje i synet på kvar dei går.

Slutning:

Grensegangssaka kravd av Aase og Roar M. Fjeld vert fremja. På grunn av høg alder ønskjer Roar M. Fjeld å føre eit vitne i dag. Jordskifteretten gjorde i høve til dette slik

beslutning: Harald Odden vert avhøyrt som vitne i dag. Han er 82 år og Roar Fjeld meiner han som kjentmann i det omtvista området kan ha noko å tilføre i klargjeringa av grensetilhøva. Etter tvml § 220 er det i ein slik situasjon høve til å avhøyre vitne. Retten skal protokollere vitneavhøyret og så lesa det opp, samt få det vedteke av det avhøyrde vitnet, jf. § 127 fyrste ledd i tvml.


Den vidare framdrifta i saka vart så drøfta. Rettsleiaren opplyste at tvistehandsaminga vil gå føre seg i juni 2007, og han oppmoda partane om å skaffe fram dei dokument og andre bevis som dei vil byggje påstanden på. På spørsmål hadde ingen merknader til forhandlingane. Utskrift av rettsboka blir send til partane i vanleg brev.

Sauland, 21.09.2006


JORDSKIFTERETTSMØTE Rettsmøtedag: 17.06.2008 Stad: kommunehuset i Hjartdal Sak nr.: 0820-2006-0013 Kleppen - utsatt frå 21.09.2006. Saka gjeld: Krav om grensegang etter jordskiftelova § 88 Rettsleiar: Jordskiftedommar Svein Dag Midtsund Meddommarar:

Tor Gunnar Austjord, 3870 FYRESDAL Anne Berit Libjå, 3870 FYRESDAL

Protokollførar: Rettsleiaren Saka er kravd av: Aase og Roar M. Fjeld Til handsaming: Hovudforhandling i tvist om grenser mellom gnr. 68 bnr. 1 og gnr. 69

bnr. 1 Partar: 1 Aase og Roar Fjeld, 3692 Sauland, eigarar av gnr. 68 bnr. 1

Prosessfullmektig: Adv. Olav Felland, 3880 Dalen 2 Tone J. Bentsrud og Ingrid B. Dolva, 3692 Sauland, eigarar av

gnr. 69 bnr. 1 Prosessfullmektig: Adv. flm. Sveinung Sauar, Postboks 14, 3831 Ulefoss 3 Halvor Skoje, 3692 Sauland, eigarar av gnr. 70 bnr. 1

Eigedomane ligg i Hjartdal kommune. Til stades: Tone J. Bentsrud, Olav Bergholtz., adv.flm. Sveinung Sauar, Halvor

Skoje, Roar M. Fjeld og adv. Olav Felland

Lovleg varsla, men ikkje møtt:

Aase Fjeld og Ingrid B. Dolva

På spørsmål frå jordskiftedommaren hadde ingen merknader til innkallinga til møtet eller til måten retten var samansett på. Ingen kjende til noko som kunne tilseie at retten var inhabil. Partslista vart gjennomgått. Følgjande dokument vart framlagde:

4 Innkalling til rettsmøte dat. 07.04.2008 vedheft kvitteringar for motteken innkalling 5 Jordskiftkart over det aktuelle området 6 Prosesskriv dat. 06.03.2008 frå adv. Olav Felland


7 Prosesskriv dat. 14.05.2008 frå adv. Nils Juel m 10 vedlegg � Kopi av ”stikklister” – vedlegg 1 � Kopi av beskrivelsar av ferdig registrerte teigar – vedlegg 2 � Avskrift av forlik 01.11.1779 – vedlegg 3 � Avskrift av ”pro memoria” av 07.11.1780 – vedlegg 4 � Avskrift av voldgiftsforretning av 17.09.1810 – vedlegg 5 � Avskrift av skyldsetjing av 25.02.1848 - velegg 6 � Avskrift av skyldsetjingsforretning av 02.11.1886 – vedlegg 7 � Avskrift av overeinskomst av 02.04.1919 – vedlegg 8 � Avskrift av skyldsetjingsforretning av 17. – 20.06.1920 – vedlegg 9 � Kopi av den aktuelle matrikkelen – vedlegg 10

8 Prosesskriv m/3 vedlegg dat. 04.06.2008 frå adv. Nils Juel � Avskrift av historisk grunnblad for gnr. 68 bnr. 1 � Avskrift av historisk grunnblad for gnr. 69 bnr. 1 � Avskrift av delingsforretning av 9. august 1828

9 Prosesskriv dat. 11.06.2008 frå adv. Sveinung Sauar m/4 vedlegg � Redigert avskrift av delingsforretning av 9. august 1828 – vedlegg 1 � Delingsforretning av 9. august 1828 – original – vedlegg 2 � Kopi frå Hjartdalssoga som viser kven som var eigarar av gardane 70/1, 71/2,

69/1, 68/1 og 72/1,3 i tida rundt 1828 og rundt 1920

10 Prosesskriv dat. 12.06.2008 frå adv. Sveinung Sauar Tone J. Bentsrud la fram:

11 Fullmakt dat. 11.06.2008 frå Ingrid Bentsrud Dolva til Tone J. Bentsrud Dokumenta vart gjennomgått i nødvendig grad. Advokat Olav Felland fekk ordet til innleiingsforedrag. Han vil koma tilbake til påstand etter synfaringa. Adv. flm. Sveinung Sauar fekk ordet til innleiingsforedrag. Han presenterte ein førebels påstand, men vil også koma tilbake til denne i detalj etter synfaringa. Advokat Felland meinte Sauar presenterte ein ny påstand han ikkje var førebudd på og kravde saka utsett. Partane vart permitterte for at retten skulle ta stilling til kravet om utsetjing. Jordskifteretten gjorde nå slikt

vedtak:

Adv. Felland meiner den førebels påstanden frå adv. flm. Sauar er av ein slik karakter at han ikkje kan ta til motmæle mot denne før han har fått meir tid til å setja seg inn i grunngjevinga for denne. Retten har ikkje fått presentert endeleg påstand frå nokon av partane, og ser ikkje nokon grunn til å ta kravet om utsetjing av saka til følgje.

Slutning. Kravet om utsetjing av saka vert avvist.


Partane vart formana. Part Halvor Skoje, eigar av gnr. 70 bnr. 1, f. 08.07.1953, lærar, bustad Sauland, gav forsikring og forklarte seg. Etter forklaringa frå Skoje vart det klart at det truleg er semje om grensene for støylen hans, og at ein kan ta denne grensa i samband med resten av grensene som inngår i kravet. Han vart nå dimmitert frå rettsmøtet. Adv.flm. Sauar ynskjer å avhøyre overing. Lars Tore Tinderholt som vitne over telefonen. Det er ingen som har merknader til dette, og han vart ringt opp og avhøyrt over høgttalande telefon. Vitnet Lars Tore Tinderholt, f. 22.09.1940, overing. i Statens kartverk, uslekta og ubunden til partane, vart gjort kjent med vitneansvaret, gav forsikring og forklarte seg om saka. Etter dette drog retten, partane og prosessfullmektigane på synfaring. Med under synfaringa var: Torkild Mosebø, Olav Bergholtz, adv.flm. Sveinung Sauar, Roar M. Fjeld og adv. Olav Felland. I tillegg var avd. ing. Bjørgulf Ruud og sommarvikar John Olav Lia frå jordskifteretten med. Før synfaringa starta vart partane Roar M. Fjeld og Olav Bergholtz formana. Det same vart vitnet Torkild Mosebø. Roar M. Fjeld, f. 14.07.1948, eigar av gnr. 68 bnr. 1, adr. Sauland, gav forsikring og vil forklare seg under synfaringa. Olav Bergholtz, f. 24.12.1944, sambuar med Tone Bentsrud og møter med fullmakt under synfaringa, gav forsikring og vil forklare seg under synfaringa. Framstod vitnet Torkild Mosebø, f. 12.03.1956, mellombels permittert frå stilling som kommunalsjef i Hjartdal kommune, uslekta og ubunden til partane, gav forsikring. Det vart semje om at vitnet kan følgje synfaringa og gje forklaring undervegs. Synfaringa starta ved utfallsosen i Husevatn der eit punkt vart markert med nr. 1. Deretter synfarte ein sørvest- og vestover og dei påviste punkta vart nummererte frå 2- 6. Frå pkt. 6 gjekk ein til det Bentsrud meiner er Gversmyrskaret og markerte eit punkt nr. 7. Så synfarte ein austover og markerte pkt. 8 – 10. Nå vart Olav Bergholtz og Roar M. Fjeld permitterte og Torkild Mosebø vart dimmitert. Synfaringa heldt så fram austover og punkta vart markerte med nr. 11- 15 etter påvising frå adv.flm. Sauar.


Etter synfaringa var ein samla nede ved vegen. Til stades var: Adv.flm. Sauar, adv. Felland, Roar M. Fjeld. Opplegget for neste dag vart drøfta. På spørsmål frå rettsleiaren var det ingen som hadde merknader til leiinga eller gjennomføringa av møtet. Rettsmøtet slutt kl. 1730.

Hjartdal, 17.06.2008

Dagen etter, den 18. juni, heldt saka fram i Hjartdal kommunehus, Sauland, med det same rettspersonalet. Tone Bentsrud la fram:

12 Fullmakt dat. 18.06.2008 til Olav Bergholtz for at han kunne opptre for hennar vegne under synfaringa den 17.06.2008

Prosessfullmektigane presenterte påstandane sine med referanse til punktnummereringa gjort under synfaringa i går og som nå er lagt inn på jordskiftekartet. Roar M. Fjeld, som vart formana og gav forsikring i går, gav partsforklaring. Tone Bentsrud, f. 18.09.1953, sjukepleiar, 3692 Sauland, medeigar i gnr. 69 bnr. 1, vart gjort kjend med ansvaret ved å forklare seg for retten, gav forsikring og forklarte seg. Deretter drog retten, partane og prosessfullmektigane til aldersbustaden til Einar Runningen for å avhøyre han som vitne. Han er så lite mobil at partane og prosessfullmektigane var samde om at det var best å oppsøkje han i heimen. Vitnet Einar Runningen, f. 07.03.1913, pensjonist, bustad Sauland, uslekta og ubunden til partane, vart gjort kjend med ansvaret ved å forklare seg for rette, gav forsikring og forklarte seg. Deretter heldt rettsmøtet fram i kommunestyresalen. Adv. Olav Felland fekk ordet til prosedyre. Han la ned slik påstand:

1. Grensa mellom gbnr 68/1 og 69/1 tek til i punkt 1 i Husvassosen, der Vesleåa renn ut frå. Grensa går derifrå i sørvest til gamal deild, pkt. 2, vidare til gamal deild, pkt. 3 og derifrå til gamalt – kjent – deildepunkt, pkt 4. Her gjer grensa ein liten vinkel og går vestover til pkt 5 som er ein topp på høgde789,5. Derifrå går grensa i om lag same retning til topp 825 pkt 6. Her vinklar grensa og går nordvestover til deilda på øya på Sjausetvatn. Frå øya går grenselina i rett line til deild aust for Bjønnlinuten


pkt 21 i stikklista for inventeringa i samband med øk.kartverk frå 1977. Grensa går derifrå til pkt 20 som óg er pkt i inventeringslista frå 1977. Her endar grensa mellom dei to bruka.

2. Tone J Bentsrud og Ingrid B Dolva erstattar dei juridiske utgiftene for Aase og

Roar Fjeld. Adv.flm. Sveinung Sauar fekk ordet til prosedyre. Han la ned slik påstand:

1. Den omtvistede del av grensen mellom gnr. 69 bnr. 1 Øvstebø og gnr. 68 bnr. 1 Kleppen går fra jordskifterettens pkt 1 videre til pkt. 2, videre til pkt. 3, videre til pkt. 4, videre til pkt 7 og derfra nordover over øya i Sjausetvatn og til delet i Sjausethove.

2. Aase og Roar Fjeld pålegges å erstatte Tone J. Bentsrud og Inger Bentsrud Dolva

juridiske saksomkostninger for jordskifteretten innen 14 dager frå dommens forkynnelse – med tillegg av lovens forsinkelsesrente til enhver tid frå forfall til betaling skjer.

Adv. Olav Felland fekk ordet til replikk. Adv.flm. Sveinung Sauar fekk ordet til duplikk. Ingen av partane ynskte å komma med nokon sluttmerknad. På spørsmål frå rettsleiaren var det ikkje merknader til saksleiinga eller gjennomføringa av møtet.

Sauland, den 18. juni 2008


JORDSKIFTERETTSMØTE Rettsmøtedag: 04.07.2008 Stad: kommunehuset i Fyresdal Sak nr.: 0820-2006-0013 Kleppen - utsatt frå 18.06.2008. Saka gjeld: Krav om grensegang etter jordskiftelova § 88 Rettsleiar: Jordskiftedommar Svein Dag Midtsund Meddommarar:


Protokollførar: Rettsleiaren Saka er kravd av: Aase og Roar M. Fjeld Til handsaming: Avseiing av dom/orskurd

Partar: 1 Aase og Roar Fjeld, 3692 Sauland, eigarar av gnr. 68 bnr. 1

Prosessfullmektig: Adv. Olav Felland, 3880 Dalen 2 Tone J. Bentsrud og Ingrid B. Dolva, 3692 Sauland, eigarar av

gnr. 69 bnr. 1 Prosessfullmektig: Adv. flm. Sveinung Sauar, Postboks 14, 3831 Ulefoss

Eigedomane ligg i Hjartdal kommune.

Til stades: Ingen av partane var kalla inn til dette møtet og ingen møtte, jf. § 22 i

jordskiftelova Jordskifteretten drøfta saka i einerom og avsa slik

dom:

Aase og Roar Fjeld kravde i 2006 grensegangssak for å klargjera grenser for eigedomen gnr. 68 bnr. 1 på fleire strekningar. Ein av desse er grensa mot gnr. 69 bnr. 1 i Sjausetheia, eigarar Tone J. Bentsrud og Ingrid B. Dolva.

Saka vart vedteken fremma den 18.06.2006, men av ulike grunnar er ikkje tvistehandsaminga gjennomført før nå.

Grensa i denne tvisten tek til i utlaupsosen av Husevatn og strekkjer seg sørvestover før grensa vinklar nordover via ei øy i Sjausetvatn til Sjausethovet.

Det omtvista arealet utgjer om lag 359 daa.


Hovudførehaving vart gjennomført i Hjartdal kommunehus den 17. og 18.06.2008, med synfaring i marka den 17. juni. Partane forklarte seg for retten, det er avhøyrt 3 vitne, og det er gjort dokumentasjon slik rettsboka viser. Punktnummereringa ein viser til er slik punkta vart nummererte i terrenget med spraymåling og slik dei er avlagt på kartet. Det er ikkje lagt fram dokument som omhandlar den omtvista grensa direkte, men i ei delingsforretning for eit sameige under Bø-gardane er det sagt noko om denne strekninga. Forretninga er lagt fram i avskrifts form av adv.flm. Sveinung Sauar:

”Aar 1828 den 9de August blev af undertegnede dertil valgte Mænd foretaget en Delingsforretning over ovenanførte Bøe Gaards Sameie af Skov og Bæte eller Sæterhavn, hvilke blev udført saaledes: 1. Øvstebøe Gaard blev tildelt i det saakaldte Shousætmarken, et Skov og Bete

derpaa fra en Endestav der begynder frå Hosevasosen og udløber i Lisleaae og strækker sig i lige linie i vest til Bidkje.. Hitta i Dele Mod Leine Marken derfra i lige linie af Versmisskale ligesaa derfra i Nord i lige linie til Schousæthaave i Dele med Mathias Kleppen , lige derfra i delet mod Anders Bøe – ………………..”

Aase og Roar M. Fjeld v/adv. Olav Felland har i hovudsak gjort gjeldande: Aase og Roar M. Fjeld kjøpte Kleppen, 68/1, for om lag 5 år sidan. Utan kjennskap til eigedomsforholda var dei prisgitt andre og meir lokalkjende folk for å finne ut av grensene for eigedomen. I dette arbeidet blei dei klar over at grensedraginga på økonomisk kartverk ikkje var til å stole på, og ynskte difor dei ei rettsleg avklaring av desse tilhøva ved å krevje sak for jordskifteretten. I tillegg har dei planar for utvikling av eigedomen som gjer det nødvendig med klare og utvedtydige grenser. Dette er ein føresetnad for kunne gå i gang med desse store investeringane. Kleppen har 180 daa dyrka mark, 6000 daa produktiv skog og resten er uproduktivt areal i utmark. Det er ingen dokument som direkte omhandlar den aktuelle grensestrekninga. Sidan desse to eigedomane, 68/1 og 69/1, truleg har vore sjølvstendige eigedomar i lang tid, finst det ikkje skildringar av grensene mellom dei i noko dokument. Det er berre dersom det har vore tvist på slike grenser det er mogeleg å finne slik dokumentasjon for dei. Delingsforretninga av 1828 er ikkje eit hovuddokument, berre eit sidedokument. Dette er ei delingsforretning mellom Bø-eigedomar og Kleppen er ikkje representert under forretninga. Då er dei sjølvsagt heller ikkje bundne av det som eventuelt er bestemt i høve til Kleppen for ettertida. I tillegg er ikkje dokumentet tinglyst. Denne forretninga er heller ikkje eit grensedokument i tradisjonell forstand. Eigarane av Bø-gardane skulle dele eit sameige inne i heia seg imellom og skildringa i pkt. 1 i forretninga er


berre ei forklaring for kvar desse eigedomane geografisk ligg i terrenget. Dokumentet er upresist på mange punkt, t.d. er dei oppgitte himmelretningane feil. Heller ikkje er nokon av deildene ein fann i terrenget, og som grensa fylgjer, skildra eller nemnd. Dei kunne jo heller ikkje setja ned fysiske grensemerke mot Kleppen, sidan ingen derifrå deltok under forretninga. Hovudspørsmålet i saka er om grensa går på nutane eller om pkt. 7. Det er ingen andre enn Jon Bentsrud som er kjelde til ei grense om pkt. 7. Han har vore med under kartlegginga for ØK og at Mathis Kleppen har blitt presentert ei slik grense og tilsynelatande akseptert denne, må sjåast i lys av at han hadde eit avslappa forhold til eigedomsspørsmål og at det ikkje var lett å tolke desse stikklistene og krokiet av grenser. Arne Runningen hadde høyrt at grensa gjekk om Gversskaret, men også han hadde høyrt dette av Jon Bentsrud. Avgjerande for å finne fram til rett grense er korleis den lokale oppfatninga er og har vore. Grensene har vore uklare og dette har gjort vitnet Torkild Mosebø interessert i å finne meir ut av desse tilhøva. Han har spurt seg for både hjå Kleppen og Bentsrud, og slik han oppfatta tilbakemeldingane gjekk grensa til vasskiljet frå pkt. 4 til 5 til 6 og så til øya i Sjausetvatn. I denne saka er det vitneforklaringane retten har å byggje på. Då må det tilleggast stor juridisk vekt på kva som er den lokale oppfatninga av grensa. Adv. Olav Felland har, på vegner av Aase og Roar M. Fjeld, lagt ned slik påstand: 1. Grensa mellom gbnr 68/1 og 69/1 tek til i punkt 1 i Husvassosen, der Vesleåa renn ut

frå. Grensa går derifrå i sørvest til gamal deild, pkt. 2, vidare til gamal deild, pkt. 3 og derifrå til gamalt – kjent – deildepunkt, pkt 4. Her gjer grensa ein liten vinkel og går vestover til pkt 5 som er ein topp på høgde789,5. Derifrå går grensa i om lag same retning til topp 825 pkt 6. Her vinklar grensa og går nordvestover til deilda på øya på Sjausetvatn. Frå øya går grenselina i rett line til deild aust for Bjønnlinuten pkt 21 i stikklista for inventeringa i samband med øk.kartverk frå 1977. Grensa går derifrå til pkt 20 som óg er pkt i inventeringslista frå 1977. Her endar grensa mellom dei to bruka.

2. Tone J Bentsrud og Ingrid B Dolva erstattar dei juridiske utgiftene for Aase og Roar

Fjeld.

Tone J. Bentsrud og Ingrid B. Dolva v/adv.flm. Sveinung Sauar har i hovudsak gjort gjeldande: Grensene er usikre i desse fjellområda. Det var utgangspunktet for at Bentsrud leita opp det ein kunne for å finne dokumentasjon for eigedomsforholda. Delingsforretninga av 9. august 1828 gjeld det aktuelle området og er av særleg bevismessig verdi. Det opprinnelege dokumentet er skreve i gotisk skrift, men etter eit omfattande arbeid er heile dokumentet skreve om og avslører ei god skildring av dei grensene retten skal ta stilling til i denne saka.

Forretninga omhandlar grensene mellom ”Bø-gardane:” Øvstebø, gnr. 69 bnr. 1 omtalt i pkt. 1, Mellombøe, gnr. 70 bnr. 1, omtalt i pkt. 2 og Nedrebøe, gnr. 71 bnr. 2, omtalt i pkt. 3.

”Hjartdalsoga” viser at eigaropplysningane i dokumentet frå 1828 stemmer.

Bø-gardane er omtalte til å grense mot Kleppen aust for Husevatn og vest for Sjausetvatn. Grensa sør for Husevatn vert berre omtalt som grense mellom Øvstebø gnr. 69 bnr. 1 og Leine gnr. 72 bnr. 1 og 3.


Sidan Fjeld ikkje presenterte nokon påstand før hovudførehavinga, vart det gjort eit grundig arbeid i å finne fram til relevant materiale som kunne klargjera grensetilhøva. Det var då ein kom over delingsforretninga frå 1828. Dette er det einaste dokumentet som har noko om grensene. Dokumentet skildrar også andre eigedomar og grensene for desse. Grensene skildra i dokumentet samsvarar svært godt med tilsvarande grenser på økonomisk kartverk. Skildringa i 1828-dokumentet gjev haldepunkt for å meine at grensa for Øvstebø følgjer nedover Lisleåi eit stykke og mogeleg skjer av den korridoren som er tillagt Kleppen på økonomisk kartverk og som gjev samanheng mellom dei to teigane i Sjausetheia. Sidan det har vore vanskeleg å tolke den gotiske skrifta i dokumentet som gjev grunnlag for slik oppfatning, og partane har innretta seg på ei anna oppfatning, blir påstanden redusert i høve til dette. Dessutan er deildene i pkt 2-4 klare og tydelege grensemerke, som ein vanskeleg kan sjå som anna enn markeringar mellom Øvstebø og Kleppen. Difor blir det samanfallande påstand frå pkt. 1-4. Pkt. 4 i grensa er følgje 1828-dokumentet ein del av ei line som ”strækker sig i lige linie” frå Lisleåi til det såkalte Gversmyrskaret. Mellom desse to punkta er det ikkje kjent at det finst grensemerke, og dei påviste pkt. nr. 5 og 6 avvik frå vanlege deilder og er ikkje grensepunkt. Det betyr at grensa skal gå i rett line frå pkt. nr. 4 til deilda nr. 7 i Gversmyrskaret. Det er slik Jon Bentsrud har oppfatta grensa. Dette vart stadfesta av vitnet Einar Runningen som var godt kjent etter mange bærturar i området. Adv.flm. Sveinung Sauar, på vegner av Aase og Roar M. Fjeld har lagt ned slik påstand: 1. Den omtvistede del av grensen mellom gnr. 69 bnr. 1 Øvstebø og gnr. 68 bnr. 1 Kleppen

går fra jordskifterettens pkt 1 videre til pkt. 2, videre til pkt. 3, videre til pkt. 4, videre til pkt 7 og derfra nordover over øya i Sjausetvatn og til delet i Sjausethove.

2. Aase og Roar Fjeld pålegges å erstatte Tone J. Bentsrud og Inger Bentsrud Dolva

juridiske saksomkostninger for jordskifteretten innen 14 dager frå dommens forkynnelse – med tillegg av lovens forsinkelsesrente til enhver tid frå forfall til betaling skjer.

Jordskifteretten ser saka slik: Grensa mellom gnr. 68 bnr. 1 og gnr. 69 bnr. 1 er ei gamal grense mellom opphavelege, sjølvstendige eigedomar. Det er på det reine at det omtvista grenseområdet i liten grad er skildra i skriftlege kjelder. Det finst eit ikkje tinglyst skylddelingsdokument frå 1828, der garden til Bentsrud/Dolva er part i delingsforretninga. Dette dokumentet er usikkert som prov, då det ikkje gjeld Kleppen 69/1, men berre tilgrensande gardar. Likevel er dette det einaste framlagde dokumentet med skildring av eigedomane i det omtvista området. Retten legg til grunn at det som er skildra som ”Skov og Bete” under 69/1 i ”Shousætmarken” er teigen som grenser mot Kleppen i denne saka. Jordskifteretten er samd med Fjeld i at delingsforretninga ikkje har ei vanleg skildring av grensene, men er meir ei skildring av teigen slik den er plassert i Sjausetmarka. Slik sett får ein ikkje ei detaljert skildring av grenser og grensemerke, men det er vist til faste merke i terrenget som er haldepunkt for i grove trekk å rékonstruere eigedomsgrensene her. I høve til Kleppen var det heller ikkje nødvendig med detaljert grenseskildring, sidan den frådelte teigen skulle fylgje gamle og kjente grenser mot denne eigedomen. Retten legg likevel til


grunn at dokumentet har einskilde haldepunkt ein kan etterprøve og som har noko å seia når ein nå skal fastsetja den aktuelle grensa. Bentsrud/Dolva meiner dokumentet gjev haldepunkt for at Øvstebø truleg skal strekkje seg nedover Lisleåi, men dei ikkje vil påstå dette sidan det ikkje er kjent at området er brukt med basis i ei slik tolking. Retten er samd i at dokumentet fortel noko om den aktuelle grensestrekninga, men det gjev ikkje haldepunkt for at 69/1 strekkjer seg nedover Lisleåi slik Bentsrud/Dolva har vore inne på. Tvert om tyder det meste på at grensa tek utgangspunkt i utfallsosen for Husevatn, pkt. nr. 1, og går sørvestover via pkt. 2, 3 til 4. Med unntak av pkt. 1 er dette tydelege og gamle deilder som utvilsamt markerar ei grense som samsvarar godt med skildringa i 1828-dokumentet. Retten vurderar utsjånad og plassering fullt ut i samsvar med korleis det er tradisjon for å plassere slike grensemerke. Desse har stått der under delinga i 1828 og på den tida var truleg dette ei velkjent grense for dei respektive eigarane. Når det i skildringa i 1828-dokumentet står at grensa ”…strækker sig i lige linie i vest til Bidkje….” må ein sjå dette i samanheng med dei påviste grensemerka pkt. 2-4. Denne lina samsvarar med skildringa i dokumentet, sjølv om retninga er sørvest og ikkje vest. Avviket for himmelretningane er ikkje større enn det ein kan finne i dokument frå den tida. Skildringane tok ofte utgangspunkt i terrengformasjonar som dalar, vassdrag eller fjell med ei bestemt hovudretning, men som i det aktuelle området har eit større eller mindre avvik frå den korrekte retninga. På tross av upresis retningsskildring, legg retten til grunn at dokumentet nemner kjente terrengpunkt som gjer det mogeleg å fastslå grensa. Jordskifteretten er samd med Bentsrud/Dolva i at når grensa strekkjer seg i ”…lige linie i vest…” så ligg det i dette at grensa går tilnærma rettlina i vestleg retning. Slik sett stemmer ei rett line frå pkt. 4 til pkt . 7 best med dokumentet. Når retten likevel kjem til at grensa ikkje går slik, grunnar dette seg i at dokumentet ikkje i detalj skildrar grensa, men berre synest å vise til ei kjent grense som var der frå før. Skildringa åleine har ikkje haldepunkt nok til i detalj til å avgjera grensespørsmålet - det er nødvendig med supplement til dokumentet. Sjølv om utnyttinga av området er avgrensa til beite og jakt, synest denne bruken å vise ei anna grensedraging enn ei rett line frå pkt. 4 til 7. Sistnemnde punkt er ein stein Bentsrud/Dolva påviste i det som truleg er Gversmyrskaret og som dei meiner er punktet skildra som ”Versmisskale” i 1828-dokumentet. Gversmyrskaret er eit namn som er nemnt i dokumentet frå 1828. Sjølv om dette dokumentet ikkje er bindande for Kleppen og ikkje direkte har grenseskildring, er det tydeleg at grensa skal gå om eit skar som, slik retten ser det, er skaret ved det påviste pkt. 7. Dette var eit markert skar som peika seg ut i dette området, og er naturleg å sjå på som eit delepunkt mellom to gamle gardar. Det er ikkje semje mellom partane om kvar Gversmyrskardet skal liggje, mellom anna fordi namnet ikkje er å finne på kart. Namnet synes heller ikkje å vera kjent for brukarane av området. Likevel er det, slik retten ser det, sterke haldepunkt for at området ved pkt. 7 er det omtalte Gversmyrskaret. Frå skaret har ein klar sikt til Sjausetstaulen og Sjausetvatn, og ein må sjå dette som eit naturleg grensepunkt i terrenget. Vitnet Einar Runningen kjente til skaret, Torkild Mosebø likeså. Økonomisk kartverk har også eit strategisk grensepunkt i skaret, noko som styrkjer Gversmyrskardet som grensepunkt – sjølv om Jon Bentsrud er kjelde til denne plasseringa.


Men jordskifteretten er ikkje samd med Bentsrud/Dolva i at pkt. 7 er det aktuelle grensepunktet. Den påviste steinen har unaturleg utforming og plassering, og blir underkjent som grensepunkt. Midten av skaret blir fastslått som grensepunkt, på kartet er dette punktet påført med nr. 16. Fjeld hevdar at 5 og 6 er grensepunkt, sjølv om også han meiner dei føreviste steinane ikkje er deilder i vanleg forstand. Jordskifteretten er samd i at bruken av området synest å ha skjedd med dette som eigedomsgrense mellom 68/1 og 69/1. Torkild Mosebø har forklart seg for jordskifteretten om sin omfattande bruk av området og den særlege interessa han har, og har hatt, for eigedomstilhøva her inne. Opplysningane han sit med har han fått frå personar som er knytt til begge sider i denne saka. Han meiner grensa mellom Øvstebø 69/1 og Kleppen 68/1 skal liggje på eit naturleg ”vasskilje”, mogeleg frå punkt 4 og vidare til punkt 5 og 6. Sjølv om punkt 5 og 6 berre er omtrentleg og munnleg skildra gjennom lokal oppfatting, er det sterke haldepunkt for at grenselina i røynda går her. Noko som talar mot punkt 5 og 6 er at det ikkje er påvist deilder ved desse punkta, medan strekket frå punkt 1 til 4 med tre påviste deilder er langt kortare. Ei mogleg slutting av dette kan vera at sidan det fram til punkt 4 er deilder og ikkje nokon vidare, må dei neste grensepunkta vera ved ein strategisk eller karakteristisk terrengformasjon. Då peikar høgdedraget seg naturleg ut vestover. Det er heller ikkje påvist grensemerke på strekket mellom pkt. 4 og 7, og denne lina skjer av toppar og dalar og er ikkje naturleg avgrensing mellom to gamle eigedomar. Ettersom det fins få konkrete kjelder å leggje til grunn for ei avgjerd i dette tvistespørsmålet, er det naturleg å dra inn lokal oppfatning av eigedomsforholda i området. Torkild Mosebø har som alt nemnd jakta i området og har gjennom tildeling av ”skotbog” hatt eit visst forhold til eigedomsgrensene – i tillegg til eigne interesser for temaet. Han trekkjer fram ”vasskiljet” frå punkt 4 til 5 til 6 og eventuelt til 7 som ei mogleg grenseline ut frå dei samtalene han har hatt med eldre personar i bygda, sjølv om han ikkje er sikker. Einar Runningen (95 år) var ven med John Bentsrud, far til Bentsrud/Dolva, og har vore på turar i området. Han nemner også Gversmyrskaret, men har nok òg ei oppfatning av grensa som ei rett line frå punkt 4 til 7. Ved viteforklaring frå Lars Tore Tinderholt i Statens Kartverk, kom det fram at ved oppmåling til økonomisk kartverk var grensene usikre i området. Kjelde til at grensa skal gå om Gversmyrskaret var Jon Bentsrud, men Tinderholt samrådde seg med dåverande eigar av 68/1 Mathias Kleppen og fekk stadfesta målepunktet i punkt 16 (punkt nr. 32 i stikklistene). Han var ved fleire høve i samtale med Mathias Kleppen vedrørande kartoppmålinga. Sjølv om det er ting som talar for at Mathias Kleppen ikkje viste stort engasjement for eigedomstilhøva sine, er dette med på å underbyggje Gversmyrskardet som eit grensepunkt og stadfeste plasseringa av skaret. At Mattis Kleppen ikkje var med og påviste dette punktet kan tolkast som manglande interesse for grensene, men det kan òg tolkast i motsett lei. Dersom grenselina i Gversmyrskardet var eit kjent og omsamd punkt i ein markert terrengformasjon, var det neppe behov for at begge dei tilstøytande grunneigarane måtte vere med for å påvise punktet. Partane er altså samde om grensa frå 1-4. Frå pkt. 4 er jordskifteretten komen til at grensa skal gå om pkt. 5 og 6 og legg i dette spørsmålet avgjerande vekt på at dette synest å ha vore oppfatninga i lange tider. Frå pkt. 6 går grensa til midt i Gversmyrskaret, slik jordskifteretten meiner dette er plassert i terrenget, og byggjer denne delen av avgjerda på


1828-dokumentet. Retten legg til grunn plassering av dette grensepunktet i skaret slik det er gjort på økonomisk kartverk, pkt. 16, men sidan påstandslina til Bentsrud/Dolva frå pkt. 4 – 7 kryssar lina frå pkt. 6- 16, blir grensa fastsett til å gå frå punkt 6 til pkt. 17 og så til pkt. 18 (jf. jordskiftekartet), av di retten er bunden av påstandane frå partane, § 97 i jordskiftelova, jf. § 85 i tvml. Herifrå går lina til øya i Sjausetvatn, og vidare slik partane har sams påstand om. Sakskostnader: Vederlag for kostnader til sakkunnig hjelp i tvistar vert avgjorde etter reglane i tvml. kap. 13, jfr. § 81 i jordskiftelova. Retten legg for ordens skuld til at saka vert handsama etter tvistemålslova og ikkje tvistelova sidan kravet kom inn før 1. januar 2008. Begge partar har lagt ned påstand om dekkjing av sakskostnader. Tvisten er dels vunne dels tapt for begge partar og retten finn ikkje grunn til å avvike frå hovudregelen i tvml. § 174, og partane må bere sine eigne kostnader. Jordskiftekostnader (rettsgebyr, meddommarkostnader m.m.) skal ein fordele på partane ”etter nytten” av saka; jf. § 76 i jordskiftelova. Den endelege fordelinga av desse kostnadene vil jordskifteretten ta stilling til når domen er rettskraftig og grensene oppmerka/innmålt og saka er klar til avslutting. Domen er samrøystes.

Slutning: 1 Grensa mellom gnr. 68 bnr. 1 på den eine sida og gnr. 69 bnr. 1 på den andre sida - tek

til i pkt. 1 i Husvassosen og går derifrå i sørvest til gamal deild, pkt. 2, vidare til gamal deild, pkt. 3 og derifrå til gamal deild pkt 4. Herifrå går grensa vestover i rett line til pkt 5 som er ein topp med høgde789,5, vidare i rett line til topp 825, pkt 6. Grensa går så i rett line til pkt. 17 og til 18 – som er pkt. avlagt på jordskiftekartet - og vidare nordvestover til deilda på øya i Sjausetvatn. Frå øya går grenselina i rett line til deild aust for Bjønnlinuten, pkt 21 på jordskiftekartet, og til slutt til pkt 20 der grensa endar.

2 Partane dekkjer sjølve sine eigne sakskostnader. 3 Avgjerda vert stilt til påanke straks med ankefrist 1 - ein - månad frå forkynningsdato,

jfr. § 63 i jordskiftelova. Når domen er rettskraftig vil jordskifteretten merke opp grensa.

Retten heva. Fyresdal, 04.07.2008

Tor Gunnar Austjord

Svein Dag Midtsund

Anne Berit Libjå


JORDSKIFTERETTSMØTE Rettsmøtedag: 10.09.2008 Stad: Kommunehuset, kommunestyresalen i Hjartdal Sak nr.: 0820-2006-0013 Kleppen - utsatt frå 04.07.2008. Saka gjeld: Krav om grensegang etter jordskiftelova § 88 Rettsleiar: Jordskiftedommar Svein Dag Midtsund

Protokollførar: Rettsleiaren Saka er kravd av: Roar M. Fjeld Til handsaming: Krav om utviding av saka Partar:

1 Aase og Roar Fjeld, 3692 Sauland, eigarar av gnr. 68 bnr. 1 2 Tone J. Bentsrud og Ingrid B. Dolva, 3692 Sauland, eigarar av

gnr. 69 bnr. 1 3 Signe Skårdal, 3692 Sauland, eigar av gnr. 63 bnr. 1 4 Gullik Lofthus, Vesteråsveien 13, 3960 Stathelle, eigar av gnr.

63 bnr. 3 5 Bendik Skeie, 3690 Hjartdal, eigar av gnr. 63 bnr. 10 6 Arne Skårdal, 3697 Tuddal, eigar av gnr. 64 bnr. 1 7 Olav Mosebø, 3692 Sauland, eigar av gnr. 65 bnr. 2, 4 og 8 8 Halvor Mosebø, 3692 Sauland, eigar av gnr. 65 bnr. 3 9 Jon Mosebø, Fugleleiken 19, 3742 Skien, eigar av gnr. 65 bnr.

5 10 Olav G. Mosebø, 3692 Sauland, eigar av gnr. 65 bnr. 6 11 Ruth og Ingvar Sundvor, 3692 Sauland, eigarar av gnr. 65 bnr.

7 12 Olav O. Brekka, 3692 Sauland, eigar av gnr. 65 bnr. 9 13 Tone Lonar Bø, 3692 Sauland, eigar av gnr. 71 bnr. 2 14 Mathias Kleppen, 3692 Sauland, eigar av gnr. 72 bnr. 1 og 3

Eigedomane ligg i Hjartdal kommune.

Til stades: Roar M. Fjeld, Tone J. Bentsrud, Olav Bergholtz, Kjetil Lonar Bø,

Halvor Mosebø, Olav Mosebø, Arne Skårdal, Halvard Haugan, Ingvar Sundvor.

Dei andre partane var lovleg innkalla, men møtte ikkje.

På spørsmål fra jordskiftedommaren var det ingen som hadde merknader til innkallinga til møtet eller til samansetjinga av retten. Ingen kjende til forhold som skulle gjera retten ugild etter reglane i domstollova §§ 106 – 108. Retten er sett til møtet i dag med jordskiftedommaren som einedommar etter § 9 andre ledd i jordskiftelova. Rettsleiaren gjorde greie for kva dette har og sei og at det krev samtykke frå


partane med slik samansetjing av retten. Ingen av partane hadde noko imot at saka vert sett med jordskiftedommaren som einedommar og rettsleiaren opplyste at han også samtykte til dette. Partslista vart gjennomgått. Følgjande dokument vart framlagt:

13 Krav Roar M. Fjeld dat. 19.06.2006 om utviding av saka 14 Forkynning av krav om utviding av saka dat. 28.08.2008 15 Prosesskriv m/vedlegg dat. 12.09.2006 frå Halvor Mosebø 16 Innkalling til rettsmøte dat. 21.08.2008, med endring av møtedato i brev dat.

25.08.2008 Kjetil Lonar Bø la fram:

17 Fullmakt dat. 10.09.2008 frå Tone Lonar Bø til Kjetil Lonar Bø Halvard Haugan la fram:

18 Fullmakt dat. 08.09.2008 frå Signe Skårdal til Halvard Haugan Olav Mosebø la fram:

19 Kopi av utskrift av pantebok I, 13 (1806-1814) for Øvre Telemark vestfjelske sorenskriveri

Dokumenta vart gjennomgått i nødvendig grad. Rettsleiaren orienterte om jordskifteretten og gjorde greie for reglane for eit tilleggskrav som dette. Roar Fjeld gjorde greie for tilleggskravet. Han bad om fremming av kravet. Dei andre partane gjorde så greie for synet sitt på spørsmålet om fremming av saka. Tilleggskravet vart gjennomgått og det vart semje om kva som var aktuelt å handsame. Tilleggskravet omfattar fylgjande eigedomar: Gnr. 68 bnr. 1 Gnr. 63 bnr. 1 Gnr. 64 bnr. 1 Gnr. 72 bnr. 1 Partane i Åmandsbuen sameige meiner grensa mot gnr. 68 bnr. 1 er grei og godt oppmerka og meiner det er unødvendig med grensegang for denne strekninga. Roar M. Fjeld opplyste at han var villig til å dekkje jordskiftekostnadene for denne strekninga og ville at denne også skulle vera med. Partane i sameiget samtykte då til fremming også for denne delen av tilleggskravet. No møtte Mathias Kleppen. Han hadde ikkje noko imot at saka vart fremma for den delen av grensa for 68/1 som støyter mot eigedomen hans, gnr. 72 bnr. 1, i det aktuelle området. På spørsmål frå rettsleiaren var det ingen som hadde merknader til leiinga eller gjennomføringa av møtet.


Rettsmøtet slutt kl. 1200 Seinare same dag vart retten sett på nytt på Øvre Telemark jordskiftekontor.

Jordskifteretten gjorde nå slikt

v e d t a k:

Aase og Roar M. Fjeld kravde den 16.03.2006 grensegang med heimel i § 88 i jordskiftelova for eigedomen gnr. Kleppen, gnr. 68 bnr. 1, i Hjartdal kommune. Den 19.06.2006 kravde Roar M. Fjeld saka utvida til å gjelde fleire tilstøytande eigedomar. På rettsmøtet i Sauland i dag vart det avklart kven desse er. Heimelen til å gjennomføre grensegangsak for jordskifteretten finn ein i § 88 jordskiftelova, der det i fyrste ledd heiter at

"Eigar kan krevje at jordskifteretten i særskild sak skal klarleggje, merkje av og beskrive eigedomsgrenser og grenser for alltidvarande bruksrett".

I § 88 4. ledd heiter det:

”Kravet om grensegang skal nemne kva for grenser retten skal taka stilling til. Retten kan ikkje gå utanfor dette. Dersom ein part krev utviding av saka, skal retten i vurderinga av kravet mellom anna leggje vekt på omfanget av den kravde utvidinga, samanhengen med resten av kravet og korleis dei øvrige partane stiller seg til utvidinga.”

Ingen av partane har noko imot utvidinga, grensene er dels uklare og dårleg oppmerka. Vidare gjeld dette tilleggskravet grenser for gnr. 68 bnr. 1 i det same området som det opphavlege kravet, og har klar samanheng med dette. Jordskifteretten ser det som naturleg å handsame dette i samanheng og tek tilleggskravet til fylgje. Tilleggskravet gjeld fylgjande eigedomar: Gnr. 68 bnr. 1, gnr. 63 bnr. 1, gnr. 64 bnr. 1, gnr. 65 bnr. 3, gnr. 65 bnr. 5, gnr. 65 bnr. 6, gnr. 65 bnr. 7, gnr. 65, bnr. 8, gnr. 65 bnr. 9 og gnr. 72 bnr. 1.

Slutning:

Tilleggskravet om grensegang på gnr. 68 bnr. 1 frå Roar M. Fjeld vert fremma. Avd. ing. Bjørgulf Ruud ved Øvre Telemark jordskifterett vil nå kontakte den einskilde eigaren og gå opp dei aktuelle grensetrekningane. Det vil så bli utarbeidd framlegg til rettsfastsetjande vedtak for desse, der partane får minimum 2 vekers uttalefrist, jf. § 17a i jordskiftelova. Partane vil få tilsendt kopi av rettsboka frå møtet i dag.

Retten heva. Kviteseid, 10.09.2008


AVSLUTTINGSMØTE Rettsmøtedag: 15.12.2009 Stad: Kommunehuset i Fyresdal Sak nr.: 0820-2006-0013 Kleppen - utsatt frå 10.09.2008. Saka gjeld: Krav om grensegang etter jordskiftelova § 88 Rettsleiar: Jordskiftedommar Svein Dag Midtsund Meddommarar:


Protokollførar: Rettsleiaren Saka kravd av: Roard M. Fjeld Til handsaming: 1 Avslutting av saka

2 Fordeling av kostnader Partar: 1 Aase og Roar Fjeld, 3692 Sauland, eigarar av Kleppen, gnr. 68 bnr. 1

2 Tone J. Bentsrud og buet etter Ingrid B. Dolva, 3692 Sauland, eigarar av Øfstebø, gnr. 69 bnr. 1

3 Signe Skårdal, 3692 Sauland, eigar av Skårdal nordre, gnr. 63 bnr. 1 4 Arne Skårdal, 3697 Tuddal, eigar av Skårdal søndre, gnr. 64 bnr. 1

5 Olav Mosebø, 3692 Sauland, eigar av gnr. 65 bnr. 8 6 Halvor Mosebø, 3692 Sauland, eigar av gnr. 65 bnr. 3 7 Jon Mosebø, Fugleleiken 19, 3742 Skien, eigar av gnr. 65 bnr. 5 8 Olav G. Mosebø, 3692 Sauland, eigar av gnr. 65 bnr. 6 9 Ruth og Ingvar Sundvor, 3692 Sauland, eigarar av gnr. 65 bnr. 7 10 Olav O. Brekka, 3692 Sauland, eigar av gnr. 65 bnr. 9

Part nr. 5, 6, 7, 8, 9 og 10 er medeigarar i Åmannbue sameige

11 Mathias Kleppen, 3692 Sauland, eigar av Leine, gnr. 72 bnr. 1 og 3 Eigedomane ligg i Hjartdal kommune.

Til stades: Ingen av partane var kalla inn til dette møtet og ingen møtte, jf. § 22 i

jordskiftelova. Ingen av rettens medlemer kjende til at det sidan sist hadde kome til noko som kunne tilseie at retten var inhabil. Partslista vart gjennomgått. Følgjande dokument vart framlagde:

20 Framlegg til vedtak, forkynt for partane i brev, datert 05.11.2009 21 Jordksiftekart i målestokk 1:5000 med dei aktuelle grensene påteikna


Aase og Roar M. Fjeld kravde den 16.03.2006 grensegang for Kleppen, gnr. 68/1 mot Øfstebø, gnr. 69/1, i området ved Husevatn. Kravet om grensegang vart vedtatt fremma den 21.09.2006. Hovudførehaving vart gjennomført i kommunestyresalen i Hjartdal kommunehus den 17. og 18. juni 2008, med synfaring i marka den 17. juni, og dom vart avsagt den 04.07.2008 med slik samrøystes

Slutning:

1 Grensa mellom gnr. 68 bnr. 1 på den eine sida og gnr. 69 bnr. 1 på den andre sida - tek til i pkt. 1 i Husvassosen og går derifrå i sørvest til gamal deild, pkt. 2, vidare til gamal deild, pkt. 3 og derifrå til gamal deild pkt 4. Herifrå går grensa vestover i rett line til pkt 5 som er ein topp med høgde789,5, vidare i rett line til topp 825, pkt 6. Grensa går så i rett line til pkt. 17 og til 18 – som er pkt. avlagt på jordskiftekartet - og vidare nordvestover til deilda på øya i Sjausetvatn. Frå øya går grenselina i rett line til deild aust for Bjønnlinuten, pkt 21 på jordskiftekartet, og til slutt til pkt 20 der grensa endar.

2 Partane dekkjer sjølve sine eigne sakskostnader. 3 Avgjerda vert stilt til påanke straks med ankefrist 1 - ein - månad frå forkynningsdato,

jfr. § 63 i jordskiftelova. Dommen vart ikkje anka og grensa er oppmerka som grense nr. 1 i saka. Roar M. Fjeld kravde den 19.06.2006 utviding av saka til også å gjelde grensene mot Skårdal nordre, gnr. 63/1, Skårdal søndre, gnr. 64/1 og Leine øvre, gnr. 72/1 og 3, samt mot Åmannbue, sameige under gnr. 65. Tilleggskravet vart fremma den 10.09.2008. Jordskifteretten viser til det vedlagde kartet og gjer slikt

v e d t a k:

Grense nr. 2 og 4 er synfart i terrenget og merka saman med partane. Grense nr. 3 er merka av jordskifteretten i samråd med partane, men utan synfaring. Det er ikkje tatt stilling til kor Skårdal-eigedomane støyter til kvarandre langs grense 3. Grensene merka opp og målt inn i marka under leiing av avd.ing. Bjørgulf Ruud ved Øvre Telemark jordskifterett. Heimelen til å fatte eit slikt rettsfastsetjande vedtak er å finne i § 17a, jf. § 17b, i jordskiftelova. Framlegget vart forkynt for partane i brev datert den 05.11. og dei vart gitt frist til 25.11.2009 til å koma med merknader til framlegget. Det har ikkje kome inn merknader til sjølve grensene.


Grensene vert fastsett slik: Grense 2 Eigedom til venstre: Kleppen, gnr. 68 bnr. 1, eigar Aase og Roar M. Fjeld

på nordaustre side

Eigedom til høgre: Åmannbue, sameige under gnr. 65, (bnr. 3, 5, 6, 7, 8 og 9), eigarar Halvor Mosebø, Jon Mosebø, Olav G. Mosebø, Ingar og Ruth Eie Sundvor, Olav Mosebø og Olav O. Brekka på sørvestre side

Grensa tek til i delet mot framand eigedom, i gamal urørd deild, punkt nr. 29, og går gjennom punkt nr 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39 og 40 til punkt nr. 41, gamal urørd deild, der m.a. Skårdal nordre, gnr. 63 bnr. 1, støyter til og grensa endar. Grense 3 Eigedom til venstre: Kleppen, gnr. 68 bnr. 1, eigar Aase og Roar M. Fjeld

på nordvestre side

Eigedom til høgre: Skårdal nordre, gnr. 63 bnr. 1, eigar Signe Skårdal og deretter Skårdal søndre, gnr. 64 bnr. 1, eigar Arne Johan Skårdal på søraustre side

Grensa tek til i delet mot m.a. Åmannbue, sameige under gnr. 65, i gamal urørd deild, punkt nr. 41, og går i rett linje gjennom punkt nr 42, 43, 44, 45 og 46 til punkt nr. 47, der Leine øvre, gnr. 72 bnr. 1 og 3, støyter til og grensa endar. Grense 4 Eigedom til venstre: Kleppen, gnr. 68 bnr. 1, eigar Aase og Roar M. Fjeld

på nordre side

Eigedom til høgre: Leine øvre, gnr. 72 bnr. 1 og 3, eigar Mathias Kleppen på søndre side

Grensa tek til i delet mot Skårdal søndre, gnr. 64 bnr. 1, i punkt nr. 47, og går gjennom punkt nr 48, 49 og 50 til punkt nr. 51. Frå punkt 51 held grensa fram etter gamle merke, urørd av denne saka.

Slutning:

1 Grensa mellom Kleppen, gnr. 68 bnr. 1 og Åmannbue, sameige under gnr.65 vert fastsett slik den er skildra under grense 2.

2 Grensa mellom Kleppen, gnr. 68 bnr. 1 og Skårdal nordre, gnr. 63/1, og deretter

Skårdal søndre, gnr. 64/1, vert fastsett slik den er skildra under grense 3.

3 Grensa mellom Kleppen, gnr. 68 bnr. 1 og Leine øvre, gnr. 72/1 og 3, vert fastsett slik den er skildra under grense 4.

---------------------


Grensene er oppmerka og målte inn i samsvar med dom og rettsfastsetjande vedtak og saka er klar til avslutting:

1 Grenser

1.1 Grenseforklaring og målegrunnlag

Grensene går i rette liner mellom dei grensepunkta som det er oppgitt retning for. Retninga mellom punkta er rekna ut frå koordinatane til punkta og er oppgitt i høve til nordretninga på kartet. Sirkelen er delt inn i 400 grader (0g = 400g = nord, 100g = aust osb.). Avstanden mellom grensepunkta er horisontale mål i meter. Grensemerka er boltar av aluminium med kulehovud. Hovudet har påskrift "GRENSE" og ”JORDSKIFTERETTEN”. Grensepunkta er målt med fasemålande tofrekvent satellittmåleutstyr med baseoppstilling i punkt PP3 ved Husevatn:

Koordinatar: X 6615539.313 Y 490402.217 H 762.15 (ellipsoidisk) PP3 er innmålt frå landsnettpunkt E35T0311 ved Sønderland bru.

Koordinatar: X 6618279.417 Y 492022.397 H 445.12 (ellip) 402.71(orto) Koordinatane for grensepunkta har ein forventa presisjon betre enn 0,1 meter. Grensene er viste på jordskiftekart med kartarkivnummer 085602. Kartet er på eitt blad i A1-format, målestokk 1: 5 000.

1.2 Utgreiing om grensene

Grense 1 Eigedom til venstre: Gnr. 68 bnr. 1, Kleppen, eigar Aase og Roar M. Fjeld

på søraustre, søndre og vestre side

Eigedom til høgre: Gnr. 69 bnr. 1, Øvstebø, eigar Tone J. Bentsrud og buet etter Ingrid B. Dolva, på nordvestre, nordre og austre side

Pkt.nr Skildring Retning Avstand X-koordinat Y-koordinat

Grensa tek til i Husvassosen, der Vesleåa renn ut

1 JSR bolt i fjell midt i Vesleåa, rett ovom gangbru

6615597,90 490395,61

239,83 110,94

2 JSR bolt i stein i vasslina på odde i søndre kant av Husevatn

6615507,98 490330,64



239,82 138,37

3 JSR bolt i liten bergvegg lengst aust på berg oppå brotet

6615395,81 490249,61

239,87 102,34

4 JSR bolt i fjell i gamal deild på liten fjellknatt nord for ein bergrygg

6615312,89 490189,64

241,94 54,91

5 JSR bolt i stein ca 1 m sørvest for gamal deild oppå kolle

6615269,46 490156,02

242,22 124,57

6 JSR bolt i fjell inntil gamal deild oppå bergrygg

6615171,29 490079,34

297,75 245,80

7 JSR bolt i flatt fjell oppå kolle 6615162,59 489833,69

300,09 149,56

8 JSR bolt i fjell 20 m nedom steinblokk på bart berg

6615162,81 489684,14

300,10 140,14

9 JSR bolt i liten fjellknaus 15 m aust for myrrenne

6615163,02 489544,00

300,09 155,90

10 JSR bolt i stein oppå høgste topp 6615163,24 489388,09

254,71 238,38

11 JSR bolt i nedgrodd fjell rett nord for eit berg

6615007,60 489207,54

254,72 183,74

12 JSR bolt i fjell oppå bergufs 6614887,65 489068,35

278,41 59,69 13 JSR bolt i jord i skråning i nordaustre

kant av Gversmyrskardet 6614867,79 489012,06

385,60 284,82

14 JSR bolt i fjell i nordre kant av myr 6615145,35 488948,19 385,61 176,28

15 JSR bolt i liten fjellrygg 6615317,14 488908,68 385,59 144,67

16 JSR bolt i jord i fastmark i sørvestre hjørne av stor myr med tjønnfly

6615458,13 488876,21

385,61 230,87

17 JSR bolt i fjell i kvartsfjell i lite berg på brotet sør for Sjausetvatnet

6615683,13 488824,47

385,59 144,64



18 JSR bolt i stein ca 1 m frå og 1 m over vasslina

6615824,08 488792,02

385,61 181,25

19 JSR bolt i fjell på øya i Sjausetvatnet 6616000,72 488751,38

371,24 112,72

20 JSR bolt i jord om lag 4 m frå vatnet 6616102,13 488702,17 370,70 65,08

21 JSR bolt i fjell i kanten av bekk 6616160,44 488673,26

371,84 63,80

22 JSR bolt i stein 12 m aust for bekken 6616218,10 488645,96

371,21 117,95 23 JSR bolt i jord i glenne nederst i lid 6616324,20 488594,41

371,28 132,19

24 JSR bolt i stein i lia nedom deild 6616443,16 488536,78

371,23 34,48

25 Krosshogd gamal deild 6616474,18 488521,72 352,50 84,55

26 JSR bolt i fjell sør for ei renne 6616536,27 488464,33

352,47 123,70

27 JSR bolt i fjell 3 m søraust for deild 6616627,07 488380,32

352,76 3,06 28 Gamal urørd deild der framand

eigedom støyter til og grensa endar 6616629,32 488378,26


på nordaustre side

Eigedom til høgre: Åmannbue, sameige under gnr. 65, bnr. 3, 5, 6, 7, 8 og 9 på sørvestre side


Grensa tek til i delet mot framande eigedomar, i punkt 29

29 Gamal urørd deild 6615419,19 486924,11

148,37 1,19 30 JSR bolt i fjell 1.2 m frå deilda 6615418,38 486924,97

148,41 212,06

31 JSR bolt i fjell ca 2 m nordaust for stor steinblokk oppå bergrist

6615272,22 487078,62

148,28 146,21



32 JSR bolt i stor, spiss stein midt i markert skar

6615171,66 487184,76

148,51 171,02

33 JSR bolt i fjell ca 1 m frå deild på fjellnabbe midt i lia

6615053,59 487308,49

137,92 118,50

34 JSR bolt oppå stor steinblokk på liten rygg nord for myrrenne

6614987,11 487406,58

137,93 274,87

35 JSR bolt i fjell ved gml. deild oppå kolle 6614832,86 487634,09

138,09 259,20

36 JSR bolt i visaren i gml. deild 3 m søraust for bekk

6614686,85 487848,26

137,53 270,35

37 JSR bolt i visaren i gml. deild på brotet øvst i bratt li

6614536,54 488072,97

140,21 95,28

38 JSR bolt i visaren i gml. deild utpå bergpynt, 26 m nedom stein på topp fjell

6614480,28 488149,86

142,00 150,07

39 JSR bolt i fjell på rygg i dalføre opp frå Åmannbustulen

6614388,30 488268,44

142,01 203,78 40 JSR bolt i nedgrodd fjell under eit berg 6614263,37 488429,43

142,01 221,17

41 Gamal urørd deild, der m.a. Skårdal nordre, gnr. 63 bnr. 1, støyter til og grensa endar

6614127,80 488604,18


på nordvestre side Eigedomar til høgre: Gnr. 63 bnr. 1, Skårdal nordre, eigar Signe Skårdal og deretter

gnr. 64 bnr. 1, Skårdal søndre, eigar Arne J. Skårdal på søraustre side


Grensa tek til i delet m.a. mot Åmannbua sameige, i punkt nr. 41

41 Gamal urørd deild 6614127,80 488604,18 48,56 134,12



42 JSR bolt i liten jordfast stein frampå bergkolle

6614224,75 488696,85

48,57 289,86

43 JSR bolt i stein ca 40-50 m opp i lia 6614434,27 488897,15

48,55 123,05

44 JSR bolt i jordfast stein i vestre ende av stor myr, ca 5 m sør for 1 m høg stein

6614523,23 488982,15

48,55 162,48

45 JSR bolt i jord i sti, 15 m ovom myrkant 6614640,70 489094,41 48,57 148,62

46 JSR bolt i jord i kant myr, ca 15 m nordom Bekretjønn

6614748,12 489197,11

48,56 53,12 47 JSR bolt i deildestein i myra ved

Bekretjønn, der Leine øvre støyter til og grensa endar. 6614786,53 489233,81

Det er i denne saka ikkje tatt stilling til innbyrdes grense mellom dei to Skårdal-eigedomane. Grense 4 Eigedom til venstre: Gnr. 68 bnr. 1, Kleppen, eigar Aase og Roar M. Fjeld

på nordre side

Eigedom til høgre: Gnr. 72 bnr. 1 og 3, Leine øvre, eigar Mathias Kleppen på søndre side


Grensa tek til i delet mot Skårdal

47 JSR bolt i deildestein i myra ved Bekretjønn

6614786,53 489233,81

117,99 88,58 48 JSR bolt i fjell oppå Bekrenuten 6614761,83 489318,87

93,26 324,69

49 JSR bolt i nedgrodd fjell utpå bergrygg 6614796,16 489641,74

93,27 305,44

50 JSR bolt i jord på glissen furumo 6614828,37 489945,48 93,25 186,44

51 JSR bolt i deildestein i søndre kant av myr. 6614848,09 490130,88

Herifrå held grensa fram etter gamle merke, urørd i denne saka


2 Ymse avgjerder

2.1 Jordskiftekostnader

Jordskiftekostnader og gebyr skal dekkast av partane i samsvar med jordskiftelova § 74. Gebyra er rekna ut etter reglane i jordskiftelova, med utgangspunkt i rettsgebyret (Rb.) som for saker kravd i 2008 var kr. 860,-. Det er dei einskilde eigedomane som er partar i saka. Åmannbue sameige er i den samanheng rekna som ein part. På denne bakgrunnen blir kostnadene slik: Registreringsgebyr, 5 x Rb. kr 4 300,- 6 partsgebyr á 1,8 x Rb kr 9 288,- Grenselengdegebyr, 2 x Rb pr 500 m kr 25 800,- Grensemerke, 40 fjellmerke á kr. 35,- 6 jordmerke á kr. 55,-

kr

1 730,-

Rettsmøteutgifter, 2008 kr. 9 807,- 2009 kr. 1 200,- kr 11 007,- Sum kr 52 125,- Kostnadene er etter retten sitt skjønn fordelt mellom partane etter den nytten dei har hatt av jordskiftet, jf. jordskiftelova § 76. Rettsmøteutgiftene er godtgjersle til meddommarar i samsvar med rettsgebyrforskrifta. Desse kostnadene frå 2008 blir fordelt med ein halvpart på kvar av partane som var involvert i tvisten. Jordskifteretten har vidare lagt til grunn at kostnadene som relaterer seg til grensemerkinga, blir fordelt etter grenselengder med bakgrunn i at eigedomane på kvar side av ei grense har lik nytte av å få grensa, klarlagt, merka og innmålt. Under rettsmøtet den 10.07.2008 gjorde Roar Fjeld avtale med eigarane av Åmannbue sameige om at han tok på seg å dekke kostnadene vedk. grensemerkinga mot denne eigedomen. Retten set opp denne fordelinga av kostnadene: Gnr./bnr Eigar Skal betale

kr Har betalt

kr Skuldar

kr 63/1 Signe Skårdal 1 275,- 1 275,- 64/1 Arne Skårdal 1 275,- 1 275,- 65/3 Halvor Mosebø 0,- 0,- 65/5 Jon Mosebø 0,- 0,- 65/6 Olav G. Mosebø 0,- 0,- 65/7 Ruth og Ingvar Sundvor 0,- 0,- 65/8 Olav Mosebø 0,- 0,- 65/9 Olav O. Brekka 0,- 0,- 68/1 Aase og Roar Fjeld 32 020,- 4 300,- 27 720,-

Tone J. Bentsrud 7 508,- 69/1

Buet etter Ingrid B. Dolva 15 015,-

7 507,- 72/1,3 Mathias Kleppen 2 540,- 2 540,- SUM: Kr. 52 125,- Kr. 4 300,- Kr. 47 825,-


Dei pålagde beløpa forfell til betaling 15 dagar frå forkynningsdatoen.

2.2 Forkynning

Forkynning skjer etter reglane for postforkynning.

2.3 Ikraftsetjing

Dersom ikkje anna er særskilt bestemt, skal avgjerdene gitt i denne saka setjast i kraft ein månad etter at saka er rettskraftig.

2.4 Avslutting av saka

Saka blir avslutta i dette møtet. Fristen for anke er éin månad rekna frå forkynningsdatoen. Reglane om anke følgjer forkynninga.

2.5 Matrikulering

Når saka er rettskraftig, vil det bli sett fram krav om matrikulering til matrikkelmyndigheitene.

2.6 Tinglysing

Når saka er matrikulert, vil den bli tinglyst på:

Kom.nr. Gnr. Bnr. 63 1 64 1 65 3 ” 5 ” 6 ” 7 ” 8 ” 9 68 1 69 1 72 1 72 3

Retten heva. Fyresdal, 15.12.2009

Tor Gunnar Austjord Svein Dag Midtsund Anne Berit Libjå

Øvre telemark jordskifterett rettsbok...harald odden vert avhøyrt som vitne i dag. han er 82 år...

Documents