Start

W jaki sposób mózg zapisuje wspomnienia

MÓZGLudzki mózg to genialny instrument pozwalający na odbieranie, przetwarzanie i generowanie bodźców. Stanowi niepowtarzalne centrum dowodzenia, steruje wszelkimi procesami zachodzącymi w organizmie, jest źródłem, magazynem i powiernikiem naszych myśli, pragnień i wyobrażeń.

Kiedy zaczyna brakować mu substancji odżywczych, organizm najpierw zaczyna spalać własną tkankę tłuszczową, potem mięśniową a wszystkie inne organy muszą przejść na przymusową „dietę".

Menu

Dalej

DalejWstecz

Menu

Wszystko zaczyna się i kończy w naszym mózgu – miliony szarych komórek zwanych neuronami przetwarzają rzeczywistość, którą odbieramy zmysłami. Neurony, połączone między sobą i wymieniające się informacjami, sprawiają że myślimy, zdajemy sobie sprawę ze świata nas otaczającego, z własnego istnienia, pamiętamy epizody z przeszłości.

W neuronach przechowywana jest nasza wiedza. Nasza pamięć jest zorganizowana inaczej niż cyfrowa pamięć komputerów. Każda informacja, jaką pamiętamy, jest pamiętana przez różne neurony, dużą ich ilość, czasem nawet w różnych obszarach mózgu (np. jedna część mózgu pamięta co ktoś do Ciebie powiedział, druga jaką wtedy intonacje głosu miała dana osoba, trzecia część mogła zapamiętać jakie wtedy miałeś emocje). Żadna informacja nie ma swojego konkretnego "adresu", pod którą można ją znaleźć.

DalejWstecz

Menu

Nie mamy ponumerowanych obszarów pamięci, a każda informacja jest pamiętana przez mózg w dość rozmyty sposób: informacje uporządkowane są skojarzeniami, a struktura uporządkowania wygląda trochę jak sieć pająka. Mózg (podświadomość) nie szuka informacji pod konkretnym adresem, lecz przechodzi od skojarzenia do skojarzenia, zmierzając do szukanej informacji. Jesteśmy w stanie łatwo przypomnieć sobie informacje, o której przed chwilą myśleliśmy (przejście do węzłów "sieci pamięci" odpowiadających za to co przed chwilą myśleliśmy jest szybkie). Mózg "optymalizuje" dostęp do ważnych informacji (tych, do których sięgamy często) i tych, do których sięgnęliśmy niedawno. Optymalizacja polega na tym, iż im częściej przecieramy jakiś szlak naszej "sieci pamięci" tym łatwiej (i szybciej) nasz mózg będzie w przyszłości poruszał się tym szlakiem.

DalejWstecz

Menu

Jak mózg zapamiętuje informacje? Tak samo jak potem wyszukuje i przypomina informacje: poprzez skojarzenia. Przypominając sobie jakąkolwiek informacje używamy skojarzeń. Gdy chcemy sobie przypomnieć co jedliśmy na obiad: kojarzymy fakty, przechodząc od jednego skojarzenia do drugiego – myślimy o tym co pamiętamy: czas obiadowy, kuchnia, talerz, widelec, i... bingo! Po skojarzeniu wszystkiego co się wiąże z obiadem, nasz mózg doszedł do informacji, która miała być przypomniana – "co jedliśmy na obiad?". Ta informacja "sama doszła" do naszej świadomości gdy tylko pomyśleliśmy o tym co kojarzy się z obiadem: o tym czym jedliśmy obiad, w jakim otoczeniu, itp. Co się przez ten czas działo w mózgu? Podświadomość szukała danej informacji w naszych komórkach. Przechodząc od jednego skojarzenia do drugiego, doszła do szukanej informacji.

DalejWstecz

Menu

Zapamiętywanie poprzez skojarzenia odbywa się w podświadomości. Szczególnie dobrze kojarzą nam się obrazy, dźwięki, zapachy – to z czym ludzkość spotyka się od zawsze. Słabo kojarzymy tekst z podręcznika, szczególnie taki bez obrazków. Ewolucja wykształciła naszą pamięć do pamiętania tego co spotykaliśmy w naszym otoczeniu. Do przeżycia potrzebowaliśmy pamiętać jak wyglądały niebezpieczne dla nas zwierzęta, jakie dźwięki wydawały, jak pachniały trujące rośliny. Mnemotechnika to sztuczki pozwalające efektywnie skojarzyć to co trudno jest nam naturalnie zapamiętać (np. tekst, numery) z tym co zapamiętujemy łatwiej (obrazy, dźwięki). Poznanie jak działają pomoże nam ujrzeć jak na co dzień możemy efektywniej zapamiętywać – aktywnie wymyślając skojarzenia pomiędzy tym co już pamiętamy, a tym co chcemy zapamiętać.

DalejWstecz

Menu

PAMIĘC jest podstawowym mechanizmem przechowywania doświadczenia. Dzięki niej możesz zapamiętać nowe informacje, przypomnieć sobie coś, co wydarzyło się kilka lat wcześniej, odwołać się do emocji i historii z dzieciństwa. Wiadomo jednak, że z wiekiem te czynności stają się coraz wolniejsze. Dlatego naukowcy radzą, by od jak najwcześniejszych lat ćwiczyć pamięć.

DalejWstecz

Menu

Pamięć krótkotrwała to umiejętność szybkiego i krótkotrwałego zapamiętywania danych zmysłowych lub informacji pobranych z pamięci długotrwałej czy też wyników procesów przetwarzania danych (liczenia, rozumowania). Pamięć ta jest niezbędna w codziennym życiu.

Pamięć krótkotrwała (operacyjna), ma istotne znaczenie w procesach nauki i zapamiętywania. To właśnie tam odbywa się przetwarzanie informacji, ich sortowanie i analiza, zanim zostaną zarejestrowane w pokładach pamięci długotrwałej. To w pamięci krótkotrwałej informacje łączą się w logiczną strukturę i tworzą całość umożliwiającą wyciąganie wniosków, tj. zrozumienie. Obok trudności w koncentracji to właśnie problemy z pamięcią krótkotrwałą są częstą przyczyną trudności w nauce.

Jeśli informacja jest nam potrzebna szybko, wystarczy, że przeczytamy ją np. przed samą odpowiedzią czy egzaminem i bez problemu wszystko wyrecytujemy. Tej techniki pamięci należy jednak używać tylko w szczególnych wypadkach, ponieważ informacje takie są bardzo szybko zapominane.

DalejWstecz

Menu

Pamięć krótkotrwała ma bardzo krótki żywot. Informacje są zapamiętywane jedynie na kilkadziesiąt sekund. Dlatego nie należy zbyt długo zwlekać z użyciem informacji, zapisanej w pamięci krótkotrwałej.

PowtarzajPrzypominanie sobie wiadomości jest niezwykle cenną umiejętnością. Żeby przedłużyć o kilka sekund czas zapamiętania informacji, powtarzaj je w myślach (lub ewentualnie na głos).

Nie więcej niż siedemNasza pamięć krótkotrwała ma zadziwiającą właściwość: zapamiętuje dobrze tylko wtedy, kiedy liczba elementów nie przekracza 7 (plus minus 2 w zależności od osoby). Zapamiętywanie długich list nie jest więc najlepsze na ćwiczenie pamięci.Grupuj Jeśli jednak masz wiele rzeczy do zapamiętania, naucz się je grupować. Na przykład numer telefonu łatwiej zapamiętać w formie: 022 44 56 83 niż 0 2 2 4 4 5 6 8 3.. Metoda grupowania informacji to dobry trening pamięci. Preferuj dźwiękiCo ciekawe, nasza pamięć krótkotrwała szybciej zapamiętuje dźwięki niż obrazy. Dlatego warto powtarzać na głos informacje lub mówić do siebie o tym, co jest do zrobienia.Nie rozpraszaj się Pamięć i koncentracja łatwo ulega rozproszeniu. Jeśli próbujesz coś zapamiętać, skup się tylko na tym i nie robić nic innego. Unikaj również wszystkiego, co może rozproszyć twoją uwagę: hałas, telewizor...Pamięć i koncentracja są niezwykle ważne w codziennym życiu. Pamięć zużywa się i zaczyna nas zawodzić tylko wtedy, gdy rzadko z niej korzystamy. Dlatego codzienne ćwiczenie pamięci jest tak ważne.

DalejWstecz

Menu

Pamięć długotrwała do trwały magazyn tzw. śladów pamięciowych. Jest on niemal nieograniczony – zarówno w ilości przechowywanych informacji jak i czasie takiego przechowywania. Sama pamięć długotrwała też dzieli się na podpamięci (przytoczony podział jest tylko jednym z wielu, nie ma zgody wśród naukowców co do tego punktu).

By prawidłowo (a co za tym idzie skutecznie) zakodować informacje w pamięci długotrwałej, konieczna jest organizacja. Im lepiej zorganizowany (skojarzony z innymi informacjami, ułożony w ciągli logiczne) i znany materiał, tym lepiej będziemy go przechowywać i łatwiej będzie nam się do niego odnosić w przyszłości.

Aby skutecznie zachować istniejące wspomnienia i nie mieć problemów z zapamiętywaniem nowych rzeczy, trzeba z jednej strony poznać i unikać wrogów pamięci, a z drugiej, jak najczęściej pobudzać do pracy nasze szare komórki. Oto kilka rad, dzięki którym zyskacie umiejętność zachowywania waszych wspomnień na długie lata i dowiecie się, jak ćwiczyć pamięć skutecznie i systematycznie.

DalejWstecz

Menu

Trening pamięci długotrwałej wygląda nieco inaczej niż w przypadku krótkotrwałej. Jego wyniki są bardziej oddalone w czasie i trudniejsze do zaobserwowania. Zanim przejdziemy do konkretnych ćwiczeń skupmy się na tym, co możemy zmienić w naszym życiu, by polepszyć jakość naszej pamięci. Jednym z największych wrogów pamięci długotrwałej jest brak snu – na każde dwie godziny pracy umysłowej powinna przypadać godzina snu. Wysypianie się i spanie w przewiewnych pomieszczeniach jest bardzo ważne. Kolejnym elementem jest dieta. Należy do niej wprowadzić orzechy i czekoladę, zawierają one magnez i potas, które zbawiennie wpływają na pracę naszej pamięci.

DalejWstecz

Menu

Gry

Grajcie w scrabble, w szachy, w karty alba w każdą inną grę logiczną lub strategiczną. Jeśli nie macie partnera do gry, rozwiązujcie krzyżówki.

Nauka

Ćwiczenie pamięci to po prostu pobudzenie jej do pracy. Jednak nie ma sensu uczenie się na pamięć rzeczy niepotrzebnych i nieważnych. Lepiej jest zaangażować w ćwiczenia pamięci informacje, którymi posługujemy się każdego dnia. Spróbujcie nauczyć się na pamięć wszystkich numerów telefonów, których codziennie używacie lub zapamiętać listę zakupów przed wyjściem do supermarketu.

DalejWstecz

Menu

Sen

To właśnie nocą mózg pracuje nad szeregowaniem i klasyfikowanie naszych wspomnień z poprzedniego dnia. Podczas poszczególnych faz snu neurony organizują informacje zdobyte przez cały dzień. Jeśli śpimy za krótko i przez to omijamy jedną, dwie lub trzy fazy snu, konsolidacja naszych wspomnień jest mniej efektywna.JedzenieZdrowa i zrównoważona dieta ma niezwykle duże znaczenie dla dobrego funkcjonowania mózgu. Nie warto jednak upierać się tylko przy rybach. W przeciwieństwie do powszechnie znanej opinii, dobroczynne działanie fosforu na pamięć nie jest udowodnione.

Alkohol

Wieloletnie spożywanie alkoholu w dużej ilości powoduje nieodwracalne uszkodzenia neuronów. U alkoholików potwierdzono zaburzenia pamięci długotrwałej spowodowane uszkodzeniami mózgu.

DalejWstecz

Menu

RozpoznawanieJeśli macie czas i ochotę, możecie spróbować zostać ornitologami, astronomami lub mykologami amatorami. Zapamiętywanie, a następnie rozpoznawanie gatunków ptaków, grzybów czy konstelacji gwiazd to świetny trening pamięci i.... świetny sposób na zaimponowanie znajomym!Układanie zdańUkładanie zdań to sprawdzona metoda zapamiętywania i bardzo dobre ćwiczenie pamięci. Jeśli macie do zapamiętania jedno lub kilka pojedynczych słów, najlepiej, zupełnie tak jak w szkole, stworzyć z nimi zdania. Tym sposobem oswajamy słowa i nadajemy im więcej sensu.

Czytanie

Czytanie to z definicji ćwiczenie mózgu. Pobudzając neurony do pracy, utrzymujemy, a nawet poprawiamy, nasze możliwości. Jeśli nie możecie się zdecydować, jaką wybrać książkę, może spróbujcie zajrzeć do „Historii Polski i Świata” albo sięgnijcie po powieści historyczne lub biograficzne. Dzięki temu będzie to nie tylko ćwiczenie usprawniające pamięć, lecz także powtórzenie wiadomości ze szkoły, co sprawi, że już nigdy nie zapomnicie daty bitwy pod Grunwaldem.

DalejWstecz

Menu

Ćwiczenia usprawniające naszą pamięć•„Dom pamięci” - wyobraź sobie dom z wieloma pomieszczeniami, w których umieszcza się (w wyobraźni) kolejne informacje. Przy odtwarzaniu tych informacji trzeba otwierać kolejne drzwi tego domu. Taki sposób zapamiętywania rozwija także wyobraźnię. •Rozwiązuj krzyżówki i zagadki logiczne, baw się w quizy i skojarzenia.•Graj w gry planszowe, a także popularne gry typu „zapamiętaj” .•Ucz się na pamięć wierszy, numerów telefonów, listę zakupów rób w pamięci Wykonuj ćwiczenia oparte na skojarzeniach, czyli twórz w wyobraźni historyjki.•Ucz się języków obcych. •Stwórz bank pamięci. Nagraj, lub zapisz zapamiętywane wiadomości i co jakiś czas spróbuj sprawdzić swoją pamięć, powtarzając je. •Wykorzystaj sztukę do ćwiczenia pamięci. •Ucz się grać na pianinie, śpiewać, malować. •Wykonuj ćwiczenia fizyczne, zwłaszcza na świeżym powietrzu, poprawiają one ukrwienie i dotleniają mózg, co dobrze wpływa na pamięć.

Wstecz

Menu

Nasza grupa w ramach projektu dała uczniom klasy drugiej gimnazjum (14 osobom) do wykonania testy logicznego myślenia, a oto wyniki.Liczba poprawnych odpowiedzi na zadania:

1. 7/142. 14/14 3. 12/144. 9/145. 9/146. 12/147. 11/148. 8/14

Zakończ

MÓZGPamięć krótkotrwałaĆwiczenie pamięci krótkotrwałejPamięć długotrwałaĆwiczenie pamięci długotrwałejWyniki testu na logikęZakończenie