24/12/2018

1

Gevolgen van een verkorte of geen droogstand op

melkproductie, inkomen en broeikasgasemissies

Akke Kok, Ariëtte van Knegsel, Corina van Middelaar,

Henk Hogeveen, Bas Kemp, Imke de Boer

Symposium Droogstand op Maat, 20 december 2018

DroogstandLactatie

Melk

gift

Behandelen van subklinische uierontsteking

Rustperiode voor de koe

Maximaliseren melkproductie

Waarom droogstand?

24/12/2018

2

Gebaseerd op Van Knegsel et al., 2014

Stofwisselingsziekten &

Verminderde vruchtbaarheid

kg m

elk

per

dag

50

0

Week t.o.v. afkalven

-8 1 13

Hoge productie negatieve energiebalans

Week t.o.v. afkalven

kg m

elk

per

dag

-8 1 13

50

0

Geen/ korte droogstand

verbetert de energiebalans

Gebaseerd op Van Knegsel et al., 2014

Oplossing: geen/ korte droogstand

24/12/2018

3

1. Lagere melkproductie

2. Duurzame melkveehouderij?

Extra melk

Week t.o.v. afkalven

kg m

elk

per

dag

-8 1 13

50

0

Geen/ korte droogstand: nadelen?

Praktijkdata en modelstudie

Inzicht in effecten van geen/ korte droogstand op

● Melkproductie

● Netto opbrengsten op bedrijfsniveau

● Broeikasgasemissies per kg melk

24/12/2018

4

Netwerkbedrijven: effect op melkproductie

16 bedrijven

Geen/ korte droogstand sinds 2010/2011

Melkproductiedata 2007-2015 (CRV)

Droogzetdatums uit managementsystemen

• Standaard droogstand: 6-12 weken

• Korte droogstand: 3-5 weken

• Geen droogstand: 0-2 weken

Effect op melkproductie op koeniveau

Minder melk na afkalven

Extra melk voor afkalven

Kortere tussenkalftijd

Effectieve lactatie

+

-8

-6

-4

-2

0

305-d 365-d effective lact.

Pro

ductie t

.o.v

. sta

ndaard

(Kg m

eetm

elk

/ dag)

Short Dry Period

No Dry Period

NS

Extra melk

Droogstand kg melkKort 478 ± 9Geen 992 ± 20

Verkorting TKT

Droogstand dagenKort 18Geen 25

Veeteelt artikel effectieve lactatie (April 2016); Kok et al. 2016

dagproductie van 60 dagen voor afkalven tot 60 dagen voor afkalven

Korte droogstand

Geen droogstand

24/12/2018

5

Geen effect op melkcurve vaarzen, wel extra lactatiedagen

Daling in melkgift groter voor tweedekalfs dan oudere koeien

Na 2e keer doormelken hogere melkproductie dan 1e keer

0

10

20

30

40

Kg

me

lk

Vaars

0

10

20

30

40Tweedekalfs koe

0

10

20

30

40

1 15 29 43 57

Oudere koe

0

10

20

30

40

1 15 29 43 57

Oudere koe

Effect op melkproductie op koppelniveau?

Totale effect hangt af van de kuddesamenstelling modelstudie

Kok et al. 2017a

Dynamisch simulatiemodel

Virtuele koeien met standaard/ korte/ geen droogstand

Input van netwerkbedrijven: korte/ geen droogstand

• Lagere piekproductie

• Verbeterde vruchtbaarheid:

• Kortere TKT

• Minder vruchtbaarheidsafvoer

Kok et al. 2017b

24/12/2018

6

Voorbeeld simulatie (0 dagen droog)

Opgeteld per koppel (100 koeplaatsen) per jaar

50 koppels per droogstandslengte

Melkproductie per koppel per jaar

Start kort/ niet droogzetten in jaar 1: eerst de extra melk

Jaar 2: de lagere productie na afkalven

Jaar 3: tweede keer doormelken, kleinere verliezen

Gem. 3% verlies korte droogstand, 3,5% verlies doormelken

Gestabiliseerd in jaar 3

750

800

850

900

0 1 2 3 4 5

Melk

pro

ductie (

t/ j

aar)

Jaar

Gangbaar

Kort

Geen

jaar 1 jaar 2 jaar 3

Standaard

Kort

Geen

24/12/2018

7

Beperkt melkverlies koppel door:

30% vaarzen (verliezen geen melk)

Kortere tussenkalftijd bij geen/ korte droogstand

Bij afvoer vroeg in lactatie is de ‘extra melk’ al gerealiseerd,

dat is een voordeel bij geen/ korte droogstand

Kg

mel

k

Afvoer

Netto opbrengst en BKG emissies

Netto opbrengst/ jaar

Broeikasgasemissies/ t melk*

• Levenscyclusanalyse

• CO2, CH4, N2O als CO2-equivalenten

* vet- en eiwit- gecorrigeerde melk

MelkKalverenAfgevoerde koeien

VoerJongvee opfok

NB: Ziektekosten niet meegenomen!

24/12/2018

8

Kok et al. 2017b

Netto opbrengst en BKG emissies

Geen/ korte droogstand verlaagt € en verhoogt BKG emissies

Netto opbrengst hangt sterk af van effect op melkproductie

• Verbeterde gezondheid kan ziektekosten besparen

BKG emissies verlaagd als levensduur wordt verlengd

Gevoeligheidsanalyse (jaar 3)

Droogstand Jaar 1-5RefJaar 3

Productie+1 kg/d

Afvoer -5%

€ koe-1 jr-1 Kort -12 -18 36 -12

Geen -16 -19 43 -6

CO2-e/ t melk Kort +8 (0.8%) +9 -3 -16

Geen +5 (0.5%) +3 -11 -19

t.o.v. een standaard droogstand

Gevolgen voor de koe

Inzicht in effecten van geen droogstand op

● Ligduur en voeropname

● In late dracht en vroege lactatie

24/12/2018

9

Dierexperiment

Dairy campus Lelystad

122 koeien

• Droogstand (30 dagen; n=42)

• Droogstandsrantsoen

• Droge koeien groep

• Geen droogstand (n=80)

• Lactatierantsoen

• Lacterende koeien groep

Gevolgen voor de koe

0

10

20

30

40

50

-6 -4 -2 1 3 5 7

Ruw

voero

pnam

e (

kg/

d)

Week t.o.v. afkalven

Rustperiode blijft; verbeterde start van de lactatie

0

2

4

6

8

10

12

14

16

week -4 week 4

Lig

duur

(uur/

d)

*

*

Droogstand (30d)

Geen droogstand

Kok et al. 2017c

24/12/2018

10

Geen en korte droogstand verbeteren de energiebalans

Geen droogstand verbetert start van de lactatie

Negatief effect op netto opbrengst en BKG emissies

Afhankelijk van effect op melkproductie en afvoer

Compensatie mogelijk

Veehouders: gemak, gezonde koeien

Effect op ziekte blijft onduidelijk

Conclusies

Take-home message

Zowel geen als korte droogstand

lijken realistische alternatieven

om koegezondheid te verbeteren.

24/12/2018

11

Bedankt voor jullie aandacht!

Input model – koeien

Droogstand van 56, 28, of 0 dagen

● Effect op melkproductie en TKT uit netwerkdata

● Aanname vruchtbaarheid:

als TKT > 518 dagen, dan niet drachtig in model

Pariteit Dagen

droog

TKT

(gem.)

n % niet

drachtig

1 - 384 2,348 8.0

2 56 391 1,116 7.5

28 380 495 5.2

0 370 342 3.9

>2 56 395 1,850 7.8

28 388 629 7.4

0 381 573 3.7

24/12/2018

12

Effect van aannames model op melk