wandelroutes - beleefwoerden.com...2. loop nu richting de kerk, de petruskerk. op de plaats waar de...
TRANSCRIPT
-
HISTORISCHE GROEN- EN GEVELROUTE (+/-1,5 UUR)WANDELROUTES
1 2
De route start op het Kerkplein. Kom je met de
auto? Parkeer dan in de parkeergarage Castel-
lum en neem de uitgang: Kerkplein/Markt.
1. We starten op op het Kerkplein en de markt.
Op deze plaats ligt het oude centrum. Rondom
de Hoge Woerd bevond zich in de tijd van het
Romeinse Rijk het “Castellum Laurium“. Een
grensfort gebouwd ter versterking van de noor-
delijke grens bij de Rijn.
2. Loop nu richting de kerk, de Petruskerk.
Op de plaats waar de Petruskerk staat, was
eerder een houten kerk gebouwd. Deze is in het
jaar 1212 tijdens een plundertocht van Hollan-
ders verbrand. In de 13e eeuw is er gestart met
de bouw van een stenen kerk, die in de loop der
jaren, zoals dat in die tijd ging, steeds verder is
uitgebouwd. Het orgel in de kerk is gebouwd
door J.H.H Bätz in 1767. Ook is er een grafmonu-
ment van Kapitein der zee Hugo Schaap uit 1717.
3. Ga bij de Petruskerk de eerste straat links, de
Hoogwoerd op. Je loopt hier langs de Kaasbel.
In 1925 werd ter herinnering aan het 50-jarig
bestaan van de kaasmarkt, de kaasbel geplaatst.
Op de kaasbel werd aangegeven hoeveel kaas
er was aangevoerd maar ook wat de prijs was.
De jaarlijkse Graskaasdag en de wekelijkse kaas-
markt in de zomer zijn een mooi voorbeeld van
hoe Woerden zich als kaasstad manifesteert.
4. Achter de kaasbel aan de Groenendaal 26
staat het Arsenaal.
Het Arsenaal, een bouwwerk dat diende als opslag
voor de krijgsvoorraad dateert uit 1709. Dit Rijks-
monument heeft een prachtig schilddak, hijsluiken,
kruittoren en karakteristieke rondboogdeuren.
5. Volg nu de Hogewoerd tot het einde. Sla
rechts af en ga daarna de eerste links, de Een-
drachtsstraat in.
Het huis aan je linker hand is één van de vele
kaaspakhuizen in Woerden. Het kaaspakhuis is
in Neorenaissancestijl gebouwd in 1906 door
Theodorus Hendrikus Tromp jr. uit Montfoort. De
symmetrische voorgevel is voorzien van dubbele
deuren en heeft een Mansardedak met grijze
Friese dakpannen. Met zijn rondboogvensters en
karakteristieke louvredeurtjes is het pakhuis van
cultuurhistoriche waarde voor de stad Woerden.
Oh, vergeet vooral niet regelmatig naar boven te
kijken. De gevels in deze straat zijn prachtig en
zeker de moeite van het bekijken waard!
6. Je vervolgt de wandeling door de Eendracht-
straat, kijk vooral nog even naar boven, de gevels
in deze straat zijn prachtig! Aan het einde van de
straat ga je rechts af de Emmakade op. Volg de
Singel en ga rechtsaf de Haven op.
Door de aanleg van een buitengracht en de
vernieuwing van de vestingwerken rond 1705,
ontstond de haven als verbinding tussen de
singel. De voornaamste huizen aan deze haven
van rond 1890 staan aan de rechter kant. Het
zijn een in een gevelwand opgenomen reeks
villa’s. Deze zijn afwisselend gebouwd jugendstil
en neo-renaissance stijl.
7. Aan het einde van de Haven sla je links af, de
Meulmansweg op. Steek over bij het zebrapad,
houd de winkel van Vögele aan de linkerhand,
loop de Rijnstraat in en blijf op het rechter trottoir.
Door de Rijnstraat stroomde tot 1961 de Oude
Rijn. Aan weerskanten van het water was een
smalle rijweg en een stoep. Op verschillende
plaatsen lagen hoge bruggen. In 1959 werd er
begonnen met de demping van de Oude Rijn en
op 31 mei 1961 verklaarde mr. J Klaasesz, com-
missaris van de Koningin ZH de Rijnstraat als
geopend.
8. Aangekomen in de Rijnstraat neem je de
eerste steeg rechts. Dit is de Korte St. Jansteeg.
Daarna linksaf de Havenstraat in. Volg de weg
zodat je langs het museum komt.
Het Stadsmuseum in het voormalige stadhuis van
Woerden is ruim 500 jaar oud. Aan de rechter-
kant zie je nog de benedenverdieping met zolder
in laatgotische stijl. De belangrijkste ruimte in
het museum is de schout en schepenzaal. Hier
werd recht gesproken. Een bijzonder detail is de
schandpaal met kettingen aan de voorkant van
de gevel.
9. We lopen verder door de Havenstraat en pas-
seren het Gereformeerde weeshuis.
Het weeshuis werd in 1604 geopend. Toen waren
er ongeveer 8 kinderen in het huis. In de jaren die
volgden woonden er in het huis soms tussen de
50 of 60 kinderen. Een mooi verhaal is die van het
‘wonderkind’ Evert Willemszn Bogerd. Hij kreeg
visioenen van een engel en schreef op jonge leeft-
ijd prachtige verzen, Deze zijn uitgebracht onder
-
HISTORISCHE GROEN- EN GEVELROUTE (+/-1,5 UUR)WANDELROUTES
3 4
de naam: ‘De waerachtige Geschiedenisse’ en
zijn nog te bekijken in de universiteit van Utrecht.
Het absolute dieptepunt voor het weeshuis was
de onthoofding van één van de binnenvaders met
de bijnaam ‘De Slintworm’ Hij werd verdacht van
gerommel met de weesmeisjes en op steenworp
afstand van het weeshuis op last van de schout en
de burgemeesters op het stadhuis onthoofd.
10. Vervolg de weg door de Havenstraat totdat
je aan de linkerkant de Paardesteeg vindt, sla
af en loop door de steeg. Steek aan het eind de
Wagenstraat over en ga rechtsaf richting Rijn-
straat. Steek daarna de Rijnstraat over en houd
rechts aan. Lopend langs de vlaaien winkel gaan
we nu slingeren door de steegjes van Woerden.
Sla linksaf de Brechsteeg in.
Let vooral op de teksttegels in de steegjes. Hier-
op staat een verhaaltje. Kijk ook eens omhoog en
geniet van de mooie gevels van de winkelpanden.
11. Ga aan het einde van de steeg linksaf de
Voorstraat in. Neem bij Bocafé links het Pieter-
steegje en sla daarna weer rechtsaf de Rijn-
straat in.
Het prachtige pand op nummer 44 van de Ri-
jnstraat is gebouwd in 1888 naar een ontwerp
van architect Nicolaas Molenaar in opdracht
van Lukeurstoker A.J.Th hofman en werd rond
1900 in gebruik genomen als kaaspakhuis. Vanaf
de jaren ‘70 is in dit pand een Chinees-Indisch
restaurant gevestigd.
12. Je staat op de Rijnstraat en slaat dan rechtsaf
de volgende steeg in, de Aalmanssteeg. Kijk even
achterom :-) en ga dan linksaf de Voorstraat weer
in. Neem de tweede links. Dit is de Gemene
buursteeg.
Van hieruit heb je een mooi uitzicht op de kerk.
13. Weer aangekomen in de Rijnstraat sla je nog
een keer rechtsaf, op naar de volgende, bijna
onzichtbare steeg. De Zachariasteeg.
Deze zeer smalle steeg zit net na de winkel Hallo.
14. Aan het einde van deze smalle steeg sla je
weer links af de Voorstraat in. Ga vervolgens de
eerste rechts de Jan de Bakkerstraat in. Links
loop je langs de achterkant van de Lutherse
kerk (het witte gebouw). Later in de wandeling
komen we nog langs de voorkant.
De Lutherse kerk is een schuilkerk van de oudste
Lutherse gemeente van Nederland. De eerste
voorganger van de kerk was Johannes Pistorius,
beter bekend als Jan de Bakker. Toen Woerden
zich in 1572 aansloot bij de opstand tegen het
Spaanse bewind, werd Woerden op verzoek
van de bestuurders als enige Hollandse stad
Luthers. Dit leidde tot ongenoegen bij de gere-
formeerde meerderheid van het gewest en dus
werd de Petruskerk in 1580 weer de hoofdkerk en
moesten de Lutheranen het uiteindelijk doen met
een schuilkerk.
15. Loop de doodlopende straat helemaal uit en
neem het trappetje rechts de Hoge Wal op. Ga
bovenaan linksaf langs de begraafplaatsen.
De sfeervolle kleine begraafplaats aan de Hoge
Wal is een rijksmonument, dat deel uitmaakt van
de vroegere stadswal van Woerden. De begraaf-
plaats is eigendom van de parochie Pax Christie
Geloofsgemeenschap en is niet vrij toegankelijk.
16. Je loopt nu recht door naar beneden, over de
Torenwal de Nieuwstraat in. Blijf rechts lopen,
dan hou je zicht op de Lutherse kerk en de mooie
geveltjes. Ga bij de Dierenspeciaalzaak met de
bocht mee naar rechts en loop langs het oude
Gemeentehuis.
Dit oude gemeentehuis staat op de plek waar
eerder de afgebrande gasfabriek stond en werd
in 1888 gebouwd voor het bedrag van fl 23.000,-
17. Na de tandartspraktijk ga je rechtsaf het
park in. Recht voor je ligt de Joodse begraaf-
plaats, deze is open op openmonumentendag.
Wegens ruimtegebrek op de begraafplaats in
Gouda werd in 1856 deze Joodse begraafplaats
aangelegd. In 1920 heeft hier de laatste begra-
fenis plaatsgevonden.
18. Je hebt nu de keuze om voor- of achterlangs
de Joodse begraafplaats te lopen. Volg het pad
en steek de brug over. Hou links aan en ga de
eerste weer links, wederom een bruggetje over.
Volg het pad totaan de volière. Rechts zie je de
watertoren.
Een belangrijke functie van de watertoren was
onder andere om te zorgen voor constante druk
in de waterleidingen van het drinkwatersysteem.
19. Ga links af de Oostsingel op. Daarna links bij
de Wilhelminaschool de Parijsebrug over. Rechts
staat het beeld van de twee Wielrenners.
Een daarvan is Arie van Vliet, de Woerdenaar die
tussen 1961 en 2001 vier keer wereldkampioen
sprint op de baan was.
20. Steek schuin links de Burgemeester van
Kempensingel over en ga de Lijsterstraat
in. Neem daarna de eerste straat links de
Reigerstraat, dan de eerste rechts de Merel-
straat in. Hier kunnnen kinderen even heerlijk
ravotten in de speeltuin. Steek over, het
Karekietlaantje in (voetpad). Loop dit pad uit
en ga aan het einde rechts de Meeuwenlaan
-
HISTORISCHE GROEN- EN GEVELROUTE (+/-1,5 UUR)WANDELROUTES
5 6
in. Na de begraafplaats ga je rechts af het
Waterhoenlaantje in.
Zie je de wilde schildpadden?
21. Sla aan het einde van dit paadje rechtsaf
de van Helvoortlaan bij de camping in. Ga de
eerste weer links op de Kievitstraat en loop
door tot het Brediuspark.
Het Brediuspark is een klein paradijs in de stad
met monumentaal groen, fruitboomgaarden,
natuur en historische gebouwen. Tijd voor een
picknick in de Heemtuin, de Speeltuin, Boerderij
Batenstein of misschien bij de Kinderboerderij?
22. Loop langs kinderboerderij Kukeleboe,
rechtdoor het voetpad op en neem na 10 meter
rechts het klaphek door de Heemtuin. Dan het
-
de klaphek. Op de T splitsing links af en de eerst
volgende T splitsing rechts. We gaan recht door
weer door een klaphek en dan over het brug-
getje naar rechts het bospad op. Aan het einde
van het bospad gaan we linksaf de Oudelandse
weg en de Oude Rijn oversteken. Ga dan net na
de brug direct rechts het Jaagpad op.
Halverwege de 17e eeuw is het jaagpad langs
de Rijn tussen Utrecht en Woerden aangelegd.
Tot 1604 lag er al een zandpad maar deze was
te smal. Door het aangelegde Jaagpad konden
schepen, ook als ze geen wind in de zeilen had-
den toch varen, getrokken door paarden of
mensen. Niet lang na Woerden en Utrecht sloot
ook de stad Leiden zich aan. Met als gevolg een
doorlopend jaagpad vanaf de Zijlsingel in Leiden
tot aan Oog-in-al Utrecht.
23. Ga aan het einde van het Jaagpad rechts
en steek het zebrapad over. Ga linksaf, dan
de eerste weg rechts en gelijk weer linksaf en
-
ganiseerd, waaronder de jaarlijkse Woerdense
het blokvormige, witgepleisterde huis en het
houten theehuis werden in 1863 gebouwd voor
de Woerdense burgemeester Cornelis Jan Bredius.
24. Aan het einde van dit paadje sla je linksaf
en gelijk weer rechts, Steek bij de zebra over en
loop tussen het kasteel en de Bonaventurakerk
door naar de Hendrikkade.
De oudste vermelding van het Kasteel Woerden
dateert uit 1415 met als eerste bewoner rent-
meester Heynric Hermans. In de kerkers van het
Jan de Bakker 26 jaar gevangen gezeten (zouden
-
turakerk aan de Rijnstraat staat op de grond die
deel uitmaakte van de binnen wal van de stad.
De bijna 80 meter hoge toren staat op de monu-
mentenlijst.
25. Volg de Hendrikkade langs de singel en ga de
3e straat rechts, de Julianastraat in. Loop deze
uit tot aan de molen en steek over de Molen-
straat in.
Molen de Windhond is een ronde stenen koren-
molen, gebouwd in 1755. De molen is goed
onderhouden en is bepalend voor het stads-
gezicht van Woerden. Op woensdag is de molen
geopend tussen14:00 en 16:00. Als de wieken
draaien is de molenaar zelf ook aanwezig.
26. Loop direct achter de molen het Willemshof
en sla linksaf het Kazerneplein op. Loop nog
even onder de poort door en zo zijn we weer
beland op het Kerkplein met aan de linkerkant
de parkeergarage.
Strijk neer op een van de gezellige terrasjes voor
Deze wandeling werd je aangeboden door de
ondernemers van Stadshart Woerden.
www.stadshartwoerden.nl
Stadshart Woerden
@shwoerden