Warren BuffettWarren BuffettI n w esto r – l eg en d a: „ W y r o c z n i a z I n w est o r – l eg en d a: „ W y r o c z n i a z

O m ah y ”O m ah y ”

Strategia inwestowania Strategia inwestowania skoncentrowanegoskoncentrowanego

Z wyglądu - sympatyczny Z wyglądu - sympatyczny staruszek, staruszek,

ale co się za tym kryje ?;)ale co się za tym kryje ?;)

Warren Buffett zaczynał Warren Buffett zaczynał inwestować na giełdzie, mając inwestować na giełdzie, mając

zaledwie zaledwie 10 tys. USD10 tys. USD, teraz jest , teraz jest drugi na liście najbogatszych ludzi drugi na liście najbogatszych ludzi świata magazynu Forbes - jego świata magazynu Forbes - jego

majątek jest oceniany na majątek jest oceniany na 42.9 mld42.9 mld USDUSD

BiografiaBiografia

Urodził się w 1930 roku w Omaha,Urodził się w 1930 roku w Omaha, Pierwszą pracę rozpoczął, gdy miał 11 lat, zapisywał na tablicy Pierwszą pracę rozpoczął, gdy miał 11 lat, zapisywał na tablicy

ściennej ceny notowanych papierów,ściennej ceny notowanych papierów, Kolejne sukcesy zawodowe odniósł, gdy miał 14 i 17 lat,Kolejne sukcesy zawodowe odniósł, gdy miał 14 i 17 lat, został wyrzucony z Harvard Business School, przeniósł się na został wyrzucony z Harvard Business School, przeniósł się na

Uniwersytet Columbia, gdzie wykładowcą był właśnie Benjamin Uniwersytet Columbia, gdzie wykładowcą był właśnie Benjamin Graham. Te studia ukończył z oceną A+, najlepszą w historii kierunku,Graham. Te studia ukończył z oceną A+, najlepszą w historii kierunku,

w 1957 roku wrócił do Omahy, by założyć własny fundusz. Od w 1957 roku wrócił do Omahy, by założyć własny fundusz. Od miejscowych inwestorów otrzymał po 25 tys. dolarów, sam włożył 100. miejscowych inwestorów otrzymał po 25 tys. dolarów, sam włożył 100. Jego celem było pobicie indeksu Dow Jones o 10%. Po 13 latach Jego celem było pobicie indeksu Dow Jones o 10%. Po 13 latach funkcjonowania firmy Buffeta jej przeciętna roczna stopa zwrotu funkcjonowania firmy Buffeta jej przeciętna roczna stopa zwrotu wynosiła 29,5% przy zaledwie 7,4% indeksu,wynosiła 29,5% przy zaledwie 7,4% indeksu,

Biografia cd.Biografia cd.

W 1962 roku rozpoczęła się przygoda Buffetta z firmą W 1962 roku rozpoczęła się przygoda Buffetta z firmą Berkshire Hathaway, która trwa do dnia dzisiejszego. Berkshire Hathaway, która trwa do dnia dzisiejszego. Buffett kupił akcje za 8 dolarów za sztukę. Każde Buffett kupił akcje za 8 dolarów za sztukę. Każde 10 10 tys.tys. dolarów, zainwestowane w 1965 roku w Berkshire dolarów, zainwestowane w 1965 roku w Berkshire byłoby obecnie warte byłoby obecnie warte 5,5 mln,5,5 mln,

• Cena akcji jego funduszu jest wysoka z powodu tzw. Cena akcji jego funduszu jest wysoka z powodu tzw. „premii za Buffeta”, a gwałtowne załamanie cen tych „premii za Buffeta”, a gwałtowne załamanie cen tych akcji mogłoby doprowadzić do kryzysu na rynkach akcji mogłoby doprowadzić do kryzysu na rynkach finansowych.finansowych.

Osobliwości Buffetta:Osobliwości Buffetta:• W jego biurze nie ma żadnego komputeraW jego biurze nie ma żadnego komputera• Nigdy nie używa kalkulatoraNigdy nie używa kalkulatora• Decyzje podejmuje szybko i nie korzysta z porad Decyzje podejmuje szybko i nie korzysta z porad

analityków analityków • Sporadycznie używa telefonu Sporadycznie używa telefonu • Jest zwyczajnym skąpcem i przyznaje się do tego (jego Jest zwyczajnym skąpcem i przyznaje się do tego (jego

Lincoln ma tablicę rejestracyjną z napisem „SKĄPIEC”),Lincoln ma tablicę rejestracyjną z napisem „SKĄPIEC”),• Wciąż mieszka w tym samym domu, który kupił za 31tys. Wciąż mieszka w tym samym domu, który kupił za 31tys.

dolarów w 1957 rokudolarów w 1957 roku• Je głównie hamburgery i popija je coca-colą (być może z Je głównie hamburgery i popija je coca-colą (być może z

czystego sentymentu – akcje Coca-Coli stanowiły 8,4% czystego sentymentu – akcje Coca-Coli stanowiły 8,4% wartości jego portfela w 2005 roku). wartości jego portfela w 2005 roku).

• Swoim dzieciom każe wypisywać czeki, kiedy proszą go o Swoim dzieciom każe wypisywać czeki, kiedy proszą go o pieniądze pieniądze

Osobliwości ciąg dalszy:Osobliwości ciąg dalszy:

• Jako prezes Bershire Hathaway pobiera Jako prezes Bershire Hathaway pobiera roczneroczne wynagrodzenie 100 000 dolarów, czyli mniej niż wynagrodzenie 100 000 dolarów, czyli mniej niż niejeden polski prezes dostaje za miesiąc niejeden polski prezes dostaje za miesiąc

• W styczniu 2006 aukcja charytatywna na eBay W styczniu 2006 aukcja charytatywna na eBay (obiad z Warrenem Buffettem) wygrana przez 45 (obiad z Warrenem Buffettem) wygrana przez 45 letniego inwestora z Palo Alto (CA) za cenę - letniego inwestora z Palo Alto (CA) za cenę - bagatela - 620 000 USD bagatela - 620 000 USD

• "T-Bone" i "Challenger" "T-Bone" i "Challenger"

Niektóre z jego sentencji:Niektóre z jego sentencji: „„Ryzyko pojawia się wtedy, gdy inwestor nie wie, co Ryzyko pojawia się wtedy, gdy inwestor nie wie, co

robi”robi” „„Wall Street to jedyne miejsce, gdzie ludzie, którzy Wall Street to jedyne miejsce, gdzie ludzie, którzy

przyjechali rolls-royce’em, pytają o radę tych, którzy przyjechali rolls-royce’em, pytają o radę tych, którzy przyjechali metrem”przyjechali metrem”

„„Zasada nr 1 – nigdy nie trać pieniędzy. Zasada nr 2 – Zasada nr 1 – nigdy nie trać pieniędzy. Zasada nr 2 – nigdy nie zapominać o zasadzie nr 1”nigdy nie zapominać o zasadzie nr 1”

„„Patrz na wahania rynku jak na przyjaciela, a nie jak na Patrz na wahania rynku jak na przyjaciela, a nie jak na wroga”wroga”

„„Dla inwestora obraz we wstecznym lusterku jest więcej Dla inwestora obraz we wstecznym lusterku jest więcej wart od spojrzenia przez przednią szybę”wart od spojrzenia przez przednią szybę”

„„Chciałbym zostawić moim dzieciom tyle, żeby czuły, że Chciałbym zostawić moim dzieciom tyle, żeby czuły, że mogą zrobić wszystko. Ale nie na tyle dużo, żeby mogły mogą zrobić wszystko. Ale nie na tyle dużo, żeby mogły nie robić nic”nie robić nic”

Skład portfela Warrena Buffeta na Skład portfela Warrena Buffeta na 31.12.2005r.:31.12.2005r.:

• 18%18% Washington Post Washington Post• 16,2%16,2% Moody’s Moody’s• 16%16% White Mountains White Mountains• 12,2%12,2% American Express American Express• 12,1%12,1% Ameriprise Financial Ameriprise Financial• 8,4%8,4% Coca-Cola Coca-Cola• 6%6% M&T Bank M&T Bank• 5,7%5,7% Wells Fargo Wells Fargo• 5,6%5,6% Anheuser-BuschAnheuser-Busch• 3%3% Procter&Gamble Procter&Gamble• 1,3%1,3% PetroChina PetroChina• 0,5%0,5% Wal-Mart Wal-Mart

A teraz najważniejsze…A teraz najważniejsze…

Strategia inwestowania Strategia inwestowania skoncentrowanegoskoncentrowanego

Polega ono na wyborze niewielkiej liczby akcji, Polega ono na wyborze niewielkiej liczby akcji, które prawdopodobnie przyniosą ponadprzeciętne które prawdopodobnie przyniosą ponadprzeciętne zyski w długim okresie i przeznaczenie na nie zyski w długim okresie i przeznaczenie na nie większości swoich środków przewidzianych na większości swoich środków przewidzianych na inwestycje. Trzeba jeszcze mieć odwagę zachować inwestycje. Trzeba jeszcze mieć odwagę zachować je w czasie wszelkich krótkookresowych wahań na je w czasie wszelkich krótkookresowych wahań na giełdzie.giełdzie.

Buffett mówi:Buffett mówi:

• „„Jeżeli jesteś inwestorem, który coś wie, Jeżeli jesteś inwestorem, który coś wie, jeżeli potrafisz zrozumieć ekonomikę jeżeli potrafisz zrozumieć ekonomikę przedsiębiorstwa i wyszukać pięć do przedsiębiorstwa i wyszukać pięć do dziesięciu rozsądnie wycenionych firm, dziesięciu rozsądnie wycenionych firm, dysponujących znaczną przewagą dysponujących znaczną przewagą konkurencyjną w długim okresie, to konkurencyjną w długim okresie, to konwencjonalna dywersyfikacja (aktywne konwencjonalna dywersyfikacja (aktywne portfele obejmujące akcje wielu portfele obejmujące akcje wielu rozmaitych firm) nie ma dla Ciebie sensu”. rozmaitych firm) nie ma dla Ciebie sensu”.

……oraz:oraz:

• radzi dzielić swój portfel proporcjonalnie, radzi dzielić swój portfel proporcjonalnie, przeznaczając największe stawki na przeznaczając największe stawki na zdarzenia o największym zdarzenia o największym prawdopodobieństwie powodzenia prawdopodobieństwie powodzenia

• radzi być wyczulonym na emocje, radzi być wyczulonym na emocje, związane z grą na giełdzie i przygotować związane z grą na giełdzie i przygotować się na rozsądne działanie, jeżeli nawet się na rozsądne działanie, jeżeli nawet instynktownie chcielibyśmy zachować się instynktownie chcielibyśmy zachować się inaczej. inaczej.

Kryteria doboru spółek do portfela:Kryteria doboru spółek do portfela:

1.1. Czy firma regularnie osiąga zyski?Czy firma regularnie osiąga zyski?2.2. Czy firma unika nadmiernego Czy firma unika nadmiernego

zadłużenia?zadłużenia?3.3. Jak wysoka jest rentowność netto?Jak wysoka jest rentowność netto?4.4. Jak długo spółka jest w obrocie Jak długo spółka jest w obrocie

publicznym?publicznym?5.5. Czy firma jest uzależniona od surowców?Czy firma jest uzależniona od surowców?6.6. Analizowanie raportów, wyników Analizowanie raportów, wyników

finansowych, bilansów: znalezienie finansowych, bilansów: znalezienie spółki, której akcje są spółki, której akcje są niedowartościowane w 25%niedowartościowane w 25%

Metoda DCFMetoda DCF

Wewnętrzna wartość kapitału firmy Wewnętrzna wartość kapitału firmy = =

suma zdyskontowanych różnych strumieni suma zdyskontowanych różnych strumieni pieniężnych, które po skumulowaniu tworzą pieniężnych, które po skumulowaniu tworzą łączny strumień pieniężny, pozostający w łączny strumień pieniężny, pozostający w dyspozycji właścicieli kapitału własnego.dyspozycji właścicieli kapitału własnego.

(przed finansowaniem, pomniejszony o strumienie (przed finansowaniem, pomniejszony o strumienie pieniężne, skierowane do właściciela długu firmy)pieniężne, skierowane do właściciela długu firmy)

Strategie w praktyce:Strategie w praktyce:

The Coca-Cola CompanyThe Coca-Cola CompanyGilletteGilletteGEICOGEICO

The Coca-Cola Company The Coca-Cola Company

• Charakterystyczna butelka, czerwone logo, no i ten Charakterystyczna butelka, czerwone logo, no i ten smak...smak...

• Założona w 1982 r.Założona w 1982 r.• DDo roku 1902 o roku 1902 uzależniała (dosłownie)uzależniała (dosłownie)• Rok 1955 był przełomem dla wielbicieli picia Coca-Coli z Rok 1955 był przełomem dla wielbicieli picia Coca-Coli z

puszkipuszki • W Polsce W Polsce po raz pierwszypo raz pierwszy w w 1972 r 1972 r. . • Zielono mi Zielono mi

Dlaczego Coca-Cola?Dlaczego Coca-Cola?

• UzależnienieUzależnienie• MarkaMarka• ZZarząd (głównie prezes Roberto Gouizueta i arząd (głównie prezes Roberto Gouizueta i

wiceprezes Don Keough)wiceprezes Don Keough) • W 1988 r. koncern był obecny na 155 rynkach W 1988 r. koncern był obecny na 155 rynkach • W ciągu 10 lat (1977-1987) przychody wzrosły W ciągu 10 lat (1977-1987) przychody wzrosły

2.75 razy, co daje 10,6 % wzrost rocznie.2.75 razy, co daje 10,6 % wzrost rocznie.

Ile i za ile?Ile i za ile?

• 1988 r. 1988 r. - - 14 172 500 akcji za 592,5 14 172 500 akcji za 592,5 miliony $ (średnia cena akcji 41,81 $miliony $ (średnia cena akcji 41,81 $))

• 1989 r. - 1989 r. - 9 177 500 akcji 9 177 500 akcji za za 491 milionów 491 milionów $$ (średnia cena akcji 53,5 $(średnia cena akcji 53,5 $))

• 1994 r. - 1 481 703 za 1994 r. - 1 481 703 za 247 milionów $247 milionów $ (średnia cena akcji (średnia cena akcji 166,7 $166,7 $))

Historia GilletteHistoria Gillette

• American Safety Razor Company(1901)• Pierwszy produkt na rynku(1903)• Zmiana nazwy• Szeroka gama wyrobów• Polityka ciągłego udoskonalania

Dlaczego Gillette?Dlaczego Gillette?

• IntuicjaIntuicja• Zaufanie wśród klientówZaufanie wśród klientów• Colman Mocler• Wartość dodana• Analiza wyników finansowych• Gładka twarz w modzie :)

GEICOGEICO• spółka, założona w 1936 roku przez Leo Goodwina spółka, założona w 1936 roku przez Leo Goodwina • specjalizowała się w ubezpieczeniach komunikacyjnych dla grup specjalizowała się w ubezpieczeniach komunikacyjnych dla grup

społecznych o obniżonym ryzyku, np. pracowników rządowych, społecznych o obniżonym ryzyku, np. pracowników rządowych, personelu wojskowego, ludzi starszych personelu wojskowego, ludzi starszych

• W 1948 roku spółka zainteresowała Bena Grahama, który wraz ze W 1948 roku spółka zainteresowała Bena Grahama, który wraz ze wspólnikami kupił udziały większościowe. Graham został wspólnikami kupił udziały większościowe. Graham został prezesem zarządu, a spółka skierowała swoją ofertę do klientów w prezesem zarządu, a spółka skierowała swoją ofertę do klientów w całych Stanach Zjednoczonychcałych Stanach Zjednoczonych

• zysk rósł z powodu niskich kosztów, co powodowało, że ceny zysk rósł z powodu niskich kosztów, co powodowało, że ceny produktów były niskie produktów były niskie

• związek Buffetta z GEICO rozpoczął się w 1951 roku, kiedy związek Buffetta z GEICO rozpoczął się w 1951 roku, kiedy postanowił odwiedzić swojego mentora – Grahama, w siedzibie postanowił odwiedzić swojego mentora – Grahama, w siedzibie jego spółki. Buffett kupił akcje spółki w 1951 roku za 10 tys. jego spółki. Buffett kupił akcje spółki w 1951 roku za 10 tys. dolarów, po czym po roku sprzedał je z 50% zyskiem dolarów, po czym po roku sprzedał je z 50% zyskiem

Jakie zalety, pomimo kryzysów, Jakie zalety, pomimo kryzysów, dostrzegł Buffett w GEICO?dostrzegł Buffett w GEICO?

• Pewna marka i baza klientów, ponieważ opinia o spółce pozostała Pewna marka i baza klientów, ponieważ opinia o spółce pozostała nienaruszonanienaruszona

• Zarząd (głównie osoba Jacka Byrne’a), który nie wahał się dokonać Zarząd (głównie osoba Jacka Byrne’a), który nie wahał się dokonać likwidacji niedochodowych produktów, a skupić się na „złotym likwidacji niedochodowych produktów, a skupić się na „złotym jajku”.jajku”.

• GEICO było o krok od ogłoszenia upadłości, jednak Buffett dostrzegł GEICO było o krok od ogłoszenia upadłości, jednak Buffett dostrzegł możliwość jej długofalowego rozwoju.możliwość jej długofalowego rozwoju.

• Brak zagrożenia ze strony radykalnych zmian (np. technologicznych) Brak zagrożenia ze strony radykalnych zmian (np. technologicznych) w branży – doskonale rozumiał ją Buffettw branży – doskonale rozumiał ją Buffett

• Skupienie się przede wszystkim na obniżeniu kosztów, co dawało Skupienie się przede wszystkim na obniżeniu kosztów, co dawało GEICO ogromną przewagę konkurencyjną.GEICO ogromną przewagę konkurencyjną.

• Źródłem jej kapitału były środki pieniężne, pozostające pod Źródłem jej kapitału były środki pieniężne, pozostające pod zarządem spółki miedzy zebraniem składek a wypłatą odszkodowań.zarządem spółki miedzy zebraniem składek a wypłatą odszkodowań.

Berkshire Hathaway w 1980 roku Berkshire Hathaway w 1980 roku posiadało 33% akcji GEICO i już posiadało 33% akcji GEICO i już wykazywano w raporcie rocznym 100% wykazywano w raporcie rocznym 100% zwrot z tej inwestycji, bez uwzględniania zwrot z tej inwestycji, bez uwzględniania wypłacanych w tym czasie dywidend. wypłacanych w tym czasie dywidend.

Dobra passa GEICO trwa. Przed 1996 Dobra passa GEICO trwa. Przed 1996 rokiem skupiło pakiet własnych akcji, rokiem skupiło pakiet własnych akcji, zwiększając stan posiadania Berkshire do zwiększając stan posiadania Berkshire do 50%. W 1996 roku Berkshire zapłaciło 2,3 50%. W 1996 roku Berkshire zapłaciło 2,3 mld dolarów za połowę akcji GEICO, mld dolarów za połowę akcji GEICO, których jeszcze nie posiadało których jeszcze nie posiadało

Czas na… kryzys:Czas na… kryzys:

• W latach 1999-2000, w okresie hossy W latach 1999-2000, w okresie hossy internetowej, fundusz Buffetta stracił na wartości internetowej, fundusz Buffetta stracił na wartości 50%.50%. Po pęknięciu bańki internetowej i Po pęknięciu bańki internetowej i powrocie inwestorów do „zwykłych firm” – powrocie inwestorów do „zwykłych firm” – genialny inwestor znowu był górą. A ci, którzy genialny inwestor znowu był górą. A ci, którzy porzucili jego fundusz, uwierzyli w prawdziwość porzucili jego fundusz, uwierzyli w prawdziwość słów Buffetta: słów Buffetta: „Jeśli ktoś dziś siedzi w „Jeśli ktoś dziś siedzi w cieniu, to dlatego, ze kiedyś zasadził cieniu, to dlatego, ze kiedyś zasadził drzewo”.drzewo”.

I co dalej?I co dalej?

• Po wielu spekulacjach na temat tego, co stanie Po wielu spekulacjach na temat tego, co stanie się z fortuną po jego śmierci, sprawa wyjaśniła się z fortuną po jego śmierci, sprawa wyjaśniła się w czerwcu 2006 roku. Postanowił on się w czerwcu 2006 roku. Postanowił on przekazać 80% posiadanych udziałów w przekazać 80% posiadanych udziałów w Berkshire fundacji Billa i Mellindy Gates, która Berkshire fundacji Billa i Mellindy Gates, która finansuje przedsięwzięcia z zakresu ochrony finansuje przedsięwzięcia z zakresu ochrony zdrowia i oświaty. Pozostałe 20% otrzyma zdrowia i oświaty. Pozostałe 20% otrzyma fundacja, założona przez jego żonę Susan, a fundacja, założona przez jego żonę Susan, a kierowana przez trójkę ich dzieci.kierowana przez trójkę ich dzieci.

FilantropFilantrop #1 #1

• W latach 80. wzywał udziałowców do W latach 80. wzywał udziałowców do przeznaczenia 2 centów z każdej przeznaczenia 2 centów z każdej posiadanej akcji spółki na cele posiadanej akcji spółki na cele charytatywne charytatywne

• "Slate 60" "Slate 60" • Warren Buffett - 42 mld dolarów Warren Buffett - 42 mld dolarów • Reszta świata - nieco ponad 7 mld Reszta świata - nieco ponad 7 mld

dolarów dolarów

Do zanotowania…Do zanotowania…

„„Skoro na cenę akcji może wywierać wpływ Skoro na cenę akcji może wywierać wpływ stado na Wall Street, skoro krańcową cenę stado na Wall Street, skoro krańcową cenę akcji wyznacza osoba najbardziej akcji wyznacza osoba najbardziej poddająca się emocjom albo najbardziej poddająca się emocjom albo najbardziej chciwa czy najbardziej zdesperowana, to chciwa czy najbardziej zdesperowana, to trudno dowodzić, ze rynek zawsze trudno dowodzić, ze rynek zawsze wyznacza ceny w sposób racjonalny. wyznacza ceny w sposób racjonalny. Prawdę mówiąc, Prawdę mówiąc, ceny rynkowe często ceny rynkowe często nie mają sensunie mają sensu””

Uczyć się od mistrza:Uczyć się od mistrza:

http://http://www.berkshirehathaway.comwww.berkshirehathaway.com//

Dziękujemy za Dziękujemy za uwagęuwagę