Web 2.0 ve Web 2.0 ve Yeni Nesil Kütüphaneler Yeni Nesil Kütüphaneler

BlogRSSWikiPodcasting….

Web 2.0 Nedir?Web 2.0 Nedir? WWW aracılığı ile insanların bilgi

üzerinde çevrimiçi;◦ İşbirliği yapmasını◦Paylaşım sağlamasını

mümkün kılan yapıdır.

Nasıl?

Web 2.0 Kavramsal HaritasıWeb 2.0 Kavramsal Haritası

O’Reilly Web 2.0 Tanımı (2004)O’Reilly Web 2.0 Tanımı (2004)

Web 2.0: Aktif-Katılımcı Internet Web 2.0: Aktif-Katılımcı Internet KullanıcısıKullanıcısı

En önemli özelliği: • İnsanlar kendilerine sunulan bilgiyi tek taraflı alan-kabul eden rollerinden sıyrılmışlardır.• Medya ve teknoloji ürünlerinin kullanıcıları oldukları gibi bu ürünlerin kendi amaçları doğrultusunda gelişimini sağlayacak katma değer yaratmışlardır.

TIME TIME Yılın Kişisi: Internet KullanıcılarıYılın Kişisi: Internet Kullanıcıları

Peki İnsanlar Ne Yaptı? Peki İnsanlar Ne Yaptı?

•Bilgiyi Yayımladı ve Yayılması Sağladı• Ağlar ve Topluluklar Oluşturdu• Diğer Internet Kullanıcıları ile İşbirliği yaptı• Hikayesini Dünya ile Paylaştı• Kendi araçlarını yarattı

Tüm Bunları Nasıl Yaptı? Tüm Bunları Nasıl Yaptı? BLOG’LAR Aracılığı ile…

◦Bilgiyi yayımladı ve yayılmasını sağladı

◦BLOG Nedir? WEBLOG: Internet Güncesi Çeşitli – her çeşit - konularda

oluşturulmuş web tabanlı yayınlardır.

BLOG’lar…BLOG’lar…Türleri:

◦kişisel,◦belirli bir konuda,◦topluluklara yönelik,◦ticari amaçla oluşturulmuş olabilir.

İçerik ve tasarım birbirinden ayrılmıştır.

İçerik ön plandadır

Blog oluşturmaya yarayan bir çok platform mevcuttur:

BLOG Sunucusu SitelerBLOG Sunucusu Siteler

Bloglines: bloglines.com Drupal: drupal.org/ Blogger: blogger.com/WordPress: wordpress.com/ MySpace: myspace.com/ Tumblr: tumblr.com/

RSSRSS•Rich Site Summary, ya da •RDF Site Summary, ya da •Really Simple Syndication.

• Sık güncellenen içeriği izlememizi sağlar

RSS – İki öğeden oluşurRSS – İki öğeden oluşur1. Feeds (Eklenen - güncellenen bilgiler)• Web sitesinin yazarı tarafından oluşturulmuş

içeriktir.• Bunlar bloglardan, dergilerden, haber

sitelerinden toplanabilirler2. Aggregators (Okuyucular)• Feed’leri okumak üzere bir araya toplayan

program ya da web sitesidir.• Bunlar bilgisayara yüklenen programlar aracılığı

ile kullanılabileceği gibi Google Reader gibi web tabanlı ortamlarda da kullanılabilir.

RSS – Avantajları RSS – Avantajları

Tek bir aggregator aracılığı ile birden fazla web sitesini aynı noktadan takip edebilirsiniz.

Pop-up içermezler Spam içermezler

Web Sitesi RSS Bildirimi İçeriyor mu? Web Sitesi RSS Bildirimi İçeriyor mu?

Eğer sitede aşağıdakileri görüyorsanız: EVET

“Syndicate this site!”

RSS - RSS - Web-Web-Tabanlı Tabanlı Aggregators AggregatorsOkuyucularOkuyucular

Bloglines – Bu kategorideki en popüler okuyucu

Newsgator – İçeriğin Outlook’a gönderilmesini sağlar

Litefeeds – PDA ve Cep Telefonları içinGoogle Reader Google hesabı ile

çalışıyorNetvibes

RSS - Stand-alone AggregatorsRSS - Stand-alone AggregatorsOkuyucularOkuyucular

SharpReader – Windows uyumluFeedDemon – Windows uyumluNetNewsWire – Mac uyumluStraw – Linux uyumluRSS Toolbar – Internet Explorer & Firefox (Sadece Windows uyumlu)

RSS YaratmaRSS YaratmaÇoğu BLOG sitesi bunu sizin yerinize

yapar◦http://blogger.com◦http://livejournal.com◦http://typepad.com◦http://wordpress.com

Dreamweaver kullanarak yaratabilirsiniz◦ http://www.rnsoft.com/products/rssdreamfeeder/

• FeedForAll•http://www.feedforall.com/

• XML kodları ile yaratabilirsiniz•http://www.rss-specifications.com/creating-rss-feeds.htm

•http://www.make-rss-feeds.com/making-an-rss-feed.htm

RSS YaratmaRSS Yaratma

Hatırlatma !Hatırlatma !Peki İnsanlar Ne Yaptı? Peki İnsanlar Ne Yaptı?

• Bilgiyi Yayımladı ve Yayılması Sağladı• Ağlar ve Topluluklar Oluşturdu• Diğer Internet Kullanıcıları ile İşbirliği yaptı• Hikayesini Dünya ile Paylaştı• Kendi araçlarını yarattı

Ağlar ve Topluluklar OluşturduAğlar ve Topluluklar OluşturduFlickr, Facebook ve MySpace gibi sosyal

ağlar oluştu. Bunlar aracılığı ile bilgiyi (ses, görüntü

vs.) paylaşıldı

Wiki gibi Araçlar İleWiki gibi Araçlar İle• Diğer Internet Kullanıcıları ile İşbirliği yaptı…• İnsanlar bildiklerini tüm dünya ile paylaştı. • Wiki: Hawai dilinde “çabuk” ya da “çok hızlı” • Kullanıcılara herhangi bir web browser aracılığı ile içerik yaratma ya da düzenleme olanağı sağlıyor• Aynı zamanda tıpkı Internet forumlarındaki gibi içerik ekleme olanağı da tanıyor ancak burada başkaları sizin yarattığınız içerik üzerinde düzenleme yapabiliyor

Wikipedia GerçekleriWikipedia Gerçekleri• 2001 yılından bu yana 8.1 milyon makale eklendi. Bu makaleler 1,4 milyardan fazla kelimeden oluştu…• 75.000 aktif yazarı var• 250’den fazla dilde 8.700.000 makale üzerinde makale yazılmıştır. • Wikipedia’nın İngilizce versiyonu 2 milyondan fazla giriş içeriyor ve bu sayı Encyclopedia Britannica’nın en geniş edisyonundan kat fazla…• Ayda 2,4 milyar sayfa görüntüleniyor…• Özel konularda oluşturulmuş Wiki siteler de mevcuttur.

Kendi Wiki’ni YaratKendi Wiki’ni Yarat

PBwiki: www.pbwiki.com

Wikispaces: www.wikispaces.com

MediaWiki: www.mediawiki.org

Jotspot: www.jot.com

Kütüphane 2.0Kütüphane 2.0Kütüphane hizmetlerinde kullanılan web

2.0 araçları

BlogsWikiMySpace – FacebookSocial BookmarksTagging

Web 2.0 ve Kütüphane 2.0 Şimdiye kadar bahsettiklerimiz:

◦ Bloglar kullanıcılara kolaylıkla bir içerik yaratma ve görüşlerini paylaşma imkanı tanır

◦ Wikiler toplulukların rahatlıkla işbiliği içinde içerik yaratabilmesine olanak tanır

◦ Sosyal Ağlar (Social Networking Services) (örn; Flickr, del.icio.us) topluluklara çeşitli ürünleri paylaşma olanağı tanır (fotoğraf, ses, görüntü)

◦ Syndication teknolojisi (örn. RSS, ) hızlı güncellenen içeriğin takibini kolaylaştırır

◦ Mesajlaşma teknolojileri (örn; MSN, Skype) insanların iletişimini sağlar

İçerik Yaratma

BLOGLAR,

Kütüphanelerin yeni yayın türü olmaya başladı:

Eskiden newsletter/bültenler yayımlanırdı

İçerik Yaratma (2)

Wikiler;

Kütüphanelerdeki grup çalışma odalarının yerlerini aldılar

Sosyal Ağlar - Social Networks

Kullanıcılar;

Kütüphane ağı içinde hesaplar yaratabildiler,

Diğer kullanıcılarla ortak bilgi ihtiyaçlarının neler olduğunu gördüler

Diğer kullanıcılara gerektiğinde kaynak önerebildiler

Kütüphaneler;

Kullanıcılarına demografik özelliklerine göre, daha önceki kaynak taramalarına göre kaynak önerebildiler

Tagging

Kullanıcılar konu başlıkları oluşturabilmektedirler

İçerik Syndication

• Kütüphane tarafından oluşturulan içeriği (Bloglar) üye olan kullanıcı; Kütüphaneye yeni gelen kaynaklardan, yeni hizmetlerden ve yeni veri tabanlarından haberdar olabiliyor.

• Kütüphaneler koleksiyonlarındaki ve hizmetlerindeki yenilikleri bir noktadan herkese duyurabiliyor