web form elemanlari - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• web...

78
WEB FORM ELEMANLARI Öğr. Gör. Emine TUNÇEL Kırklareli Üniversitesi Pınarhisar Meslek Yüksekokulu

Upload: others

Post on 31-May-2020

11 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

WEB FORM ELEMANLARI

Öğr. Gör. Emine TUNÇEL

Kırklareli Üniversitesi Pınarhisar Meslek Yüksekokulu

Page 2: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Giriş

• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir

terimdir.

• Web formlarının geliştirilmesindeki temel amaç, web

geliştirme ortamında, kullanıcıya gözüken birimleri

sunucunun kontrolüne almaktır.

• Web form kontrolleri, .NET çatısı altında temel iki

namaspace altında toplanmıştır

System.Web.UI.HtmlControls

System.Web.UI.WebControls

• Bu namespace ler ASP.NET sayfamız tarafından default

olarak kullanılırlar, yani bunları import ifadesi kullanarak

sayfamıza dahil etmemiz gerekmez.

Page 3: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

HTML Sunucu Kontrolleri

• System.Web.UI.HtmlControls namespace’indeki class’lara ait

kontrollerdir.

• Bildiğimiz HTML elemanları ve formları, birkaç ilave ile,

sunucu kontrollerine çevrilerek, bu namespace ait class

vasıtasıyla birer nesne olarak kullanılabilirler

• Bir HTML elemanını bir HTML kontrolüne çevirmek için o

elemana runat=server şeklinde bir ifade eklemek yeterlidir.

• Örneğin bir HTML elemanı olan metin girdisini aşağıdaki

şekilde bir sunucu kontrolüne çevirebiliriz

• Böylece InputText elemanımız artık bir sunucu kontrolüdür

Page 4: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

HTML Sunucu Kontrolleri

• Örnek olarak klasik bir giriş kutusu ve buton içeren bir

sayfa oluşturalım

Page 5: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

HTML Sunucu Kontrolleri

• Öncelikle HTML elemanlarını runat_server ifadesi ile

sunucu kontrolüne almalıyız

• Bu haliyle sayfamız sunucun kontrolüne geçiyor ve

progmatik olarak nesneye yönelik bir mantıkla

uygulamamızı geliştirme imkanı tanıyor

Page 6: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

HTML Sunucu Kontrolleri

• Butonun click olayında çalışacak yaz() isimli metot

tanımı yapıp sayfamızı çalıştırdığımızda, web

kontrollerini kullanarak geliştirdiğimiz sayfalar gibi

çalışacaktır.

Page 7: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

HTML Sunucu Kontrolleri

• Ancak burda onclick olayı yerine onserverclick şeklinde

bir tanım kullandık.

• Bunun nedeni HTML form elemanlarının client taraflı

script olaylarını tanımlama ihtimalinin olmasıdır.

• Bu karışıklığı engellemek için, sunucu olayını bir server

ifadesi ile diğerinden ayırmak gerekir.

Page 8: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri

• System.Web.UI.WebControls namespace’inde tanımlı

class’ların oluşturduğu kontrollerdir.

• HTML kontrollerinin hepsinin karşılığı hatta daha fazlası

web sunucu kontrollerinde vardır.

• Web sunucu kontrolleri ASP.NET sayfalarında kendine

has bir yazım biçimine sahiptir.

• Örneğin buton kontrolü aşağıdaki gibi tanımlanır

• <asp:Button ID="Button1" runat="server" Text="Button" />

• Bu kontrollerde, kontrol isminden başka (ID)

runat=server ifadesi zorunlu alanlardır

Page 9: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri

• ADROTATOR

• İnternet banner (reklam) yöneten kontroldür.

• Sayfa her yüklendiğinde belirlenen koşullarda rastgele

bir banner (resim) çıkartır.

• Aynı zamanda banner’a link ekler ve yönetimini yapar.

• Bu kontrolün reklam konfigürasyonu ayrı bir xml

dosyasında yapılır.

• Adrotator bu dosyaya bağlanarak belirtilen reklamları

gösterir.

Page 10: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri

• ADROTATOR

• Adrotator kontrolünün kullanacağı xml dosyasının yapısı

aşağıdaki şekilde olmalıdır:

Page 11: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• ADROTATOR• Sayfada görüntülenecek reklam tanımları bu dosyada yapılır. Bu

tanımlarının ne anlama geldiğini inceleyelim :

• Öncelikle ekleyeceğimiz reklam

• <Ad></Ad> etiketleri arasına yazılıyor. Devamında

• <ImageUrl></ImageUrl> etiketleri arasında, reklamın resim dosyasının yol tanımı yapılıyor

• <NavigateUrl></NavigateUrl> etiketleri arasında reklamın URL’si belirtiliyor

• <Alternatetext></Alternatetext> etiketleri arasında resmin yüklenmemesi durumunda veya üzerine gelindiğinde gösterilecek yazı belirtiliyor

• <Keyword></Keyword> etiketleri arasında hangi kategoriye ait bir reklam olduğu belirtiliyor

• <Impressions></Impressions> etiketleri arasında da diğer reklamlar arasında gösterilme sıklığı oranı belirtiliyor

Page 12: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• ADROTATOR• Xml dosyasını hazırlandıktan sonra sayfamızı oluşturup

Adrotator kontrolünü ekliyoruz.

• AdvertisementFile özelliği ile tanımlamış olduğumuz xml

dosyasının yerini bildiriyoruz.

• Böylelikle sayfa her yüklendiğinde ya da refresh edildiğinde,

xml dosyamızda belirttiğimiz resimler görüntülenecek ve

reklamın sayfasına bir link oluşturulacaktır

• Reklamların görüntülenme sırası tamamen rastgele ve

• <Impressions></Impressions> etiketleri arasında belirttiğimiz

ağırlıkta olacaktır.

Page 13: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• CHECKBOX

• Form üzerinde aşağıdakine benzer şekilde bir checkbox

kontrolü eklenebilir:

• Oncheckedchanged: Checkbox kontrolünün ek sık

kullanılan olayıdır. Seçim yapıldığında y ada var olan

seçim kaldırıldığında tetiklenir

• AutoPostBack özelliği checkbox kontrolünde meydana

gelen değişikliğin sunucuya hemen bildirilmesini sağlar.

Eğer checkedchanged olayında çalışacak bir metod

tanımlandıysa AutoPostBack değeri mutlaka true

olmalıdır

Page 14: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• CHECKBOX

• Örnek olarak aşağıda verilen formu oluşturalım:

• 3 adet checkbox ve karşısına 3 adet label kontrolü

ekliyoruz. Checkbox kontrolünün seçili olup olmamasına

göre label kontrollerinin içeriği değişecek

Page 15: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• CHECKBOX

Page 16: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• CHECKBOXLIST

• Grup olarak checkbox kontrollerinin bulunduğu bir

bileşendir.

• Form üzerine aşağıdakine benzer bir şekilde

checkboxlist kontrolü eklenebilir

Page 17: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• CHECKBOXLIST

• CheckboxList elemanları elle girilebileceği gibi, kontrol

sayfaya eklendikten Edit Items komutu ile de girilebilir.

Page 18: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• CHECKBOXLIST• CheckBoxList kontrolünün temel olayı

OnSelectedIndexChanged’dir. Liste seçeneklerinde bir değişiklik olduğunda tetiklenir.

• Liste elemanlarına erişmek için

• CheckboxList.Items[sıra_numarası] bildirimi kullanılır. Sıra numarası 0’dan başlar. Örneğin 1.elemanın içeriğine erişmek için CheckboxList.Items[0].Text yazılmalıdır

• Listenin eleman sayısını öğrenmek için:

• CheckBoxList.Items.Count bildirimi kullanılır

• Bir elemanın seçili olup olmadığını kontrol etmek için

• CheckBoxList.Items[3].Selected bildirimi kullanılır. True değeri döndürüyorsa listenin 4. elemanı seçilidir.

Page 19: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• CHECKBOXLIST• Örnek olarak aşağıda verilen formu oluşturalım.

• CheckboxList kontrolü ekleyerek seçeneklerini düzenleyelim.

• Tablo halinde göster ve Yatay göster seçenekleri CheckBox

kontrolü olsun

Page 20: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• CHECKBOXLIST• Gönder butonuna tıklandığında CheckBoxList kontrolünde yapılan

seçimlerin Label Kontrolünde görüntülenmesini istiyoruz.

• Butonun click olayı altına aşağıda verilen kodları yazalım:

• Butona tıklanmadan işaretlendiği an, yapılan seçimlerin Label

kontrolünde görüntülenmesi için nasıl bir değişiklik yapılmalıdır?

Page 21: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• CHECKBOXLIST• Tablo Halinde Göster kutucuğu işaretlendiğinde, CheckBoxList

seçeneklerinin tablo halinde, aksi takdirde alt alta sıralanmış bir

şekilde görüntülenmesini istiyoruz.

• İlgili CheckBox kontrolünün oncheckedchanged olayı altına

aşağıdaki kodları yazalım

• CheckBoxList kontrolüne ait bir özellik olan RepeatLayaout özelliği,

liste seçeneklerinin yerleşim düzenini belirler

Page 22: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• CHECKBOXLIST• Yatay Göster kutucuğu işaretlendiğinde, CheckBoxList

seçeneklerinin yatay da, aksi takdirde dikey olarak gösterilmesini

istiyoruz

• İlgili CheckBox kontrolünün oncheckedchanged olayı altına

aşağıdaki kodları yazalım

• CheckBoxList kontrolüne ait bir özellik olan RepeatDirection özelliği,

liste seçeneklerinin yönünü belirler

Page 23: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• DROPDOWNLIST

• Aşağıya açılan bir liste görüntüleyen kontroldür.

• Çeşitli veri kaynaklarındaki veriler bu kontrole bağlanabilir.

• Form üzerine aşağıdakine benzer bir şekilde checkboxlist

kontrolü eklenebilir

• Listede görüntülenmesini istediğimiz seçenekleri

<asp:ListItem>Pop</asp:ListItem>

• şeklinde belirtiyoruz

Page 24: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• DROPDOWNLIST

• CheckBoxList kontrolünde de olduğu gibi tasarım ekranında

iken Edit Items seçeneği ile DropDownList kontrolünün

seçenekleri düzenlenebilir

Page 25: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• DROPDOWNLIST• onselectedindexchanged DropDownList kontrolünün temel

olayıdır. Bir eleman seçildiğinde tetiklenir.

• SelectedItem özelliği ile hangi elemanın seçildiği tespit edilir.

• Örneğin

• DropDownList1.SelectedItem.Text bildirimi seçili elemanın içeriği verir.

• Listeye yeni bir seçenek eklemek için

• DropDownList1.Items.Add() metodu kullanılır

• DropDownList1.SelectedIndex bildirimi seçili elemanın indexinidöndürür. Elemanlar 0 dan itibaren sıralanır. Yani 1. elemanın indexi 0 olacaktır

Page 26: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• DROPDOWNLIST

• Örnek olarak sayfamıza bir DroDownList kontrolü ekleyerek

elemanlarını aşağıdaki gibi düzenleyelim.

• Yaptığımız seçim sayfaya ekleyeceğimiz Label kontrolünde

gözüksün.

Page 27: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• DROPDOWNLIST

• DropDownList kontrolünün onselectedindexchangedolayında çalışacak secim adında bir metot oluşturarak altına

aşağıda verilen kodları yazalım:

• Tanımladığınız metodun çalışabilmesi için DropDownList

kontrolünün AutoPostBack özelliğini True yapmayı

unutmayın!

Page 28: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• DROPDOWNLIST

• Farklı bir örnek olarak ziyaretçinin il ve ilçe seçimi

yapabilmesi için sayfaya 2 tane DropDownList ekleyelim.

• Sayfanın yüklenmesi olayının altında iller DropDownList

Kontrolüne eklensin.

• İl seçimi yapıldığında o ile ait ilçeler diğer DorDownList

kontrolüne eklensin.

Page 29: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• DROPDOWNLIST

• Page_Load yordamı altına aşağıda verilen kodları yazalım:

• Sehir isminde bir dizi tanımlayıp, yalnızca sayfa ilk

yüklendiğinde DropDownList kontrolüne dizi elemanlarını

ekledik.

Page 30: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• DROPDOWNLIST• İlleri tutan DropDownList kontrolünde seçim yapıldığında yani

onselectedIndexChange olayı altında çalışacak secim adında bir metot tanımı

yapıp, aşağıda verilen kodları yazalım: (DropDownList kontrolünün AutoPostBack

özelliği true)

Page 31: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• LISTBOX

• DropDownList kontrolüne çok benzerdir. Listbox

kontrolünde seçenekler liste halinde bir kutu içinde

gösterilir.

• Aşağıdaki bildirim ile sayfaya eklenir:

Page 32: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• LISTBOX

• Sayfa yüklendiğinde sol taraftaki listenin elemanları

eklenecek.

• Ekle butonu ile sol listenin bir elemanı sağ listeye

eklenebilecek

• Çıkar butonu ile de sağ listeden silinip sol listeye

eklenecek

Page 33: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• LISTBOX

• Page_Load yordamı altına aşağıda verilen kodları

yazalım

Page 34: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• LISTBOX

• Ekle butonunun click olayı altında aşağıda verilen

kodları yazalım:

Page 35: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• LISTBOX

• Çıkar butonunun click olayı altında aşağıda verilen

kodları yazalım:

Page 36: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• RADIOBUTTON

• Tek bir radio butonu ekler

• Grupname özelliği ile birden fazla radio buton

gruplandırılarak içlerinden yalnızca birinin seçilmesi

sağlanmış olur

Page 37: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• RADIOBUTTON

• Aşağıda verilen formu oluşturup Gönder butonuna

tıklandığında yapılan seçimin Label kontrolünde

görüntülenmesini sağlayalım

Page 38: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• RADIOBUTTON

• Butonun click olayı altına aşağıda verilen kodları

yazalım:

Page 39: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• RADIOBUTTON

• Aşağıda verilen formu oluşturalım:

• Gönder butonuna tıklandığında yapılan seçimlerin Label

kontrolünde görüntülenmesini sağlayalım:

Page 40: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• RADIOBUTTON

• Butonun click olayı altına verilen kodları yazalım.

Page 41: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• RADIOBUTTONLIST

• Aynı anda yalnızca biri seçilebilen bir grup seçenek

oluşturur

Page 42: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• RADIOBUTTONLIST

• Verilen formu oluşturalım.

• Seçilen eğitim türüne göre fiyatı Label kontrolünde

gösterelim:

Page 43: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• RADIOBUTTONLIST• RadioButtonList kontrolünde bir eleman seçildiğinde tetiklenecek olan

onselectedindexchanged olayında çalışacak goster adında metod

tanımlayıp verilen kodları yazalım.

Page 44: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• RADIOBUTTONLIST• Aşağıda verilen formu RadioButtonList kontrolü ile tekrar oluşturalım

Page 45: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• RADIOBUTTONLIST• Butonun click olayı altına verilen kodları yazalım:

Page 46: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• TEXTBOX

• Kullanıcının metin girmesini sağlayan kutudur

• Textmode özelliği üç adet değer alır:

– SingleLine, MultiLine, Password

• Bu değerler tek satırlık, çok satırlık ve password

girdisini ifade ederler

• Eğer hiçbir tanım yapılmamışsa Single Mod kabul

edilir.

TextMode:SingleLine TextMode:MultiLine TextMode:Password

Page 47: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• BUTTON

• Butonun Command özelliği bir komut yordamı oluşturmak için

kullanılır.

• Bu komut yordamı ise butondan gelen parametrelere göre

işlem yapar. Bu parametreler, buton kontrolünde tanımlanan

CommandName ve CommandArgument özellikleridir

• Komut olayı onCommand ifadesiyle gerçekleşir.

• Komut yordamı tanımı ise

• protected void komut(object sender, CommandEventArgs e)

• şeklindedir.

• Bir butonda OnClick ve OnCommand olayları birlikte

tanımlanabilir.

Page 48: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• BUTTON

• Örnek olarak,

• Butonun Command olayında Listbox kontrolünün

seçeneklerini, girilen parametrelere göre artarak ya da

azalarak sıralanmasını sağlayalım.

• Click olayında ise tıklanan butonun text ini label

kontrolünde görüntüleyelim:

Page 49: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• BUTTON

• Her iki butonun command olayında çalışacak komut isimli bir metod

tanımı yapalım

• Artarak Sırala butonunun CommandName özelliğine listele,

CommandArgument özelliğine artarak_listele yazalım

• Azalarakk Sırala butonunun CommandName özelliğine listele,

CommandArgument özelliğine azalarak_listele yazalım

• Her iki butonun click özelliğinde çalışacak tiklandı adında bir metod

tanımlayalım

Page 50: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• BUTTON

• Oncommand olayında çalışacak komut isimli metodu aşağıdaki gibi

düzenleyelim

Page 51: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• BUTTON

• Onclick olayında çalışacak tiklandi isimli metodu aşağıdaki gibi

düzenleyelim

• Böylelikle butonlara tıklandığında farklı iki yordamın çalıştırılmasını

sağladık ve iki buton için ayrı ayrı metod tanımı yapmak yerine tek bir

metod ile tıklanan butona göre işlem yapılmasını sağladık

Page 52: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• HYPERLINK

• Bir sayfadan başka bir sayfaya geçiş yapmamızı sağlayan (yada aynı sayfa içinde başka bir yere ) bildiğimiz Anchor

HTML elemanının, sunucu kontrol karşılığıdır

• HyperLink kontrolünde, link adresi NavigateUrl özelliği ile belirtilir.

• Linkin görünür yüzünü metin ya da resim olarak belirtebiliriz.

• Eğer resim olarak belirteceksek ImageUrl özelliği ile resmin yol tanımını yapmalıyız. Bunun yanında text ifadesi de kullanılırsa resmin yüklenmediği durumlarda veya üzerine gelindiğinde, linkin ne ile ilgili olduğunu belirtebiliriz.

• Target özelliği ile, aynı veya ayrı bir pencerede sayfayı yükle gibi, değişik opsiyonlarda sayfa yüklenmesini kontrol edebiliriz.

Page 53: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• HYPERLINK

NavigateUrl özelliği ile açılacak sayfa adresini sayfanın

yüklenmesi olayında belirleyelim:

Page 54: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• PANEL

• Kontrollerin, sayfada programatik olarak oluşturulmasını

sağlar

• Panel kontrolü, içinde diğer kontrol veya kontrolleri barındırır

ve bunları sayfa da görüntüler.

• Herhangi bir sunucu kontrolünü sayfada programatik olarak

oluşturmak demek, kontrolü kod kısmında tanımlayıp panel

kontrolüne ekleyerek görüntülemek demektir.

• Panel’in diğer bir avantajı ise, içinde barındırdığı elemanları

bir grup olarak görünür veya görünmez yapabiliriz

Page 55: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• PANEL

• Sayfa bir panel kontrolü ve Paneli Gizle adında bir Checkbox

kontrolü ekleyelim.

• Paneli Gizle onay kutusu işaretliyse, panel gizlensin ve onay

kutusunun içeriği Paneli Göster olarak değişsin

• Sayfa yüklendiğinde Panel kontrolüne iki adet textbox ve bir

tane de buton eklensin.

Page 56: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• PANEL• Paneli Gizle onay kutusunun OncheckedChanged olayı altına

aşağıda verilen yordamı tanımlayalım:

Page 57: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• PANEL• Page_Load yordamı altına da verilen kodları yazalım

Page 58: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• IMAGE,IMAGEBUTTON ve IMAGEMAP• Bir web uygulaması geliştirirken kullanıcıya resim göstermek için

kullanabileceğimiz en temel ve en basit etiket <img> etiketidir.

• Bu etiketin src özelliğine gösterilecek resmin tam yolu ve adını değer olarak

veririz. Bu şekilde resmimizi göstermiş oluruz.

• Eğer bir asp.net web projesi geliştiriyorsak <img> etiketi veya Image sunucu

kontrolünü kullanabiliriz.

• Amacımız kullanıcıya sadece bir resim göstermek ise Image kontrolü tamamıyla

işimizi görüyor.

• ImageUrl özelliği ile, resmin tam yol bilgisini belirtiyoruz.

• AlternateText özelliği ile herhangi bir nedenden dolayı resim kullanıcıya

gösterilemezse resmin olduğu yerde gösterilecek yazıyı belirtiyoruz.

• ToolTip özelliği ile fare imleci resmin üzerine geldiğinde gösterilecek yazıyı

belirtiyoruz.

Page 59: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• IMAGE,IMAGEBUTTON ve IMAGEMAP• DropDownList kontrolünde aşağıdaki düzenlemeleri yapalım

Page 60: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• IMAGE,IMAGEBUTTON ve IMAGEMAP• DropDownList kontrolünün onselectedindexchanged olayında çalışacak

goster metodunu aşağıdaki gibi düzenleyelim

Page 61: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• IMAGE,IMAGEBUTTON ve IMAGEMAP• Eğer amacımız sadece resim göstermek değilse, aynı zamanda

görüntülenen resme tıklandığında bir takım işlemler yapmak istiyorsak,

kullanacağımız sunucu kontrolü ImageButton'dur.

• ImageButton kontrolünde bulunan Click olayı, kullanıcıya gösterilen

resme bir de buton fonksiyonu kazandırır.

• Kullanıcıya varsayılan bir buton göstermek yerine arka planın da resim

olan bir buton göstermek kullanıcının ilgisini çekebilir.

• Image kontrolünde olduğu gibi ImageUrl özelliği ile gösterilecek resmin

yol tanımı verilir.

• PostBackUrl özelliği kullanılarak ya da click olayı altına

Response.Redirect(sayfaadi.aspx) yazılarak yönlendirme yapılabilir.

Page 62: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• IMAGE,IMAGEBUTTON ve IMAGEMAP• Eğer sitemizde göstereceğimiz resim büyükse, resmi bölümlere ayırıp ve

ayırdığımız bölümlere ayrı ayrı link vermek istiyorsak ImageMap

kontrolünü kullanabiliriz.

• Örneğin, yukarıdaki gibi bir resmin sarı olan bölgelerine link vererek, bir

resim üzerinden birden çok web sayfasına link verebiliriz.

• Bunu yapabilmek için web formumuza bir ImageMap kontrolü ekliyoruz

Page 63: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• IMAGE,IMAGEBUTTON ve IMAGEMAP• Web formuna eklediğimiz ImageMap kontrolünün yapısından

bahsetmek gerekirse, ImageUrl özelliğiyle görüntülenecek ve bölmelere

ayıracağımız resmin tam yolunu ve adı belirtilir.

• Gösterilecek resim HotSpot denilen yapı kullanılarak bölmelere ayrılır.

• HotSpot'lar ise RectangleHotSpot, CircleHotSpot ve PolygonHotSpot

olmak üzere 3 çeşittir.

• HotSpot nesnelerinin ortak olan özelliklerinden HotSpotMode özelliği

ile, HotSpot'a tıklandığında, bir yönlendirme işlemi yapacaksak

Navigate; sayfanın sunucuda işlendiğinde bir işlem yapacaksak

PostBack değerini veriyoruz.

• HotSpot nesnelerinde bir diğer özellik olan AlternateText özelliği ile,

HotSpot nesnelerinin fare imleci ile üzerine gelindiğinde gösterilecek

yazıyı belirtiyoruz.

Page 64: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• LINKBUTTON• Button ve ImageButton’a benzer farklı olarak görünür arabirimi link

şeklindedir.

• Sunucuya postalama işlemi yapmak için kullanılır. HyperLink

kontrolünden farkı budur

• HyperLink kontrolü belirtilen bir sayfaya link atarken, LınkButton

sunucuya postalama, yani tıklandığında, kendisine ve diğer kontrollere

bağlı olan script yordamının işletilmesi için sunucuya postalama işlemi

yapar. Aynen bir buton gibi.

Page 65: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• LINKBUTTON

Page 66: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• TABLE,TABLEROW,TABLECELL• Progmatik olarak tablo oluşturulmasını sağlayan kontrollerdir.

• Tek bir <table>,<tr>,<td> gibi HTML tablo tag’i kullanmadan

uygulamamızda tablo oluşturmamızı sağlar

• Bu kontrol sayesinde sunucu sizin adınıza, yordamınızda belirttiğiniz

koşullarda tablo oluşturur ve bunun HTML karşılığını üretir.

• Örnek olarak TextBox kontrolüne girilen satır ve sütun sayısına göre

dinamik olarak uygulamamıza tablo ekleyelim:

Page 67: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• TABLE,TABLEROW,TABLECELL• Butonun click olayında çalışacak tablo_olustur adlı metodu tanımlayıp,

aşağıdaki kodları yazalım:

Page 68: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• TABLE,TABLEROW,TABLECELL

Page 69: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• CALENDAR (TAKVİM)• Calendar kontrolü ASP.NET sayfalarında takvim eklememizi ve bunu

kontrol etmemizi sağlar

• Bu takvimin şeklini rengini dilediğiniz gibi oluşturabilirsiniz

• Her kontrolde olduğu gibi takvim nesnesinin de şeklini belirleyen özellikleri,

işlevselliğini oluşturan metod ve olayları vardır. Ve bunlar oldukça fazladır

Page 70: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• CALENDAR (TAKVİM)• Sayfamıza bir TextBox kontrolü, tıklandığında takvimi açacak bir Buton

ve Calendar kontrolünü ekleyelim:

• Butona tıklandığında takvim açılacak ve ziyaretçinin seçmiş olduğu tarih

Texbox kontrolünde gözükecek.

Page 71: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• CALENDAR (TAKVİM)• Butonun click olayına aşağıda verilen kodları yazıyoruz

• Calendar kontrolünün SelectionChanged olayında çalışacak

secim_degisti metodunu tanımlayıp aşağıda verilen kodları yazalım

• SelectionChanged olayında takvimde bir seçim yapıldığında tetiklenir.

Page 72: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• CALENDAR (TAKVİM)• Dikkat ederseniz takvim nesnesinde günün tarihinden önceki bir tarih de

seçilebiliyor.

• Şimdi bunu engelleyelim..

• Bu işlem için Calendar kontrolünün Day Render olayı kullanılır.

• DayRender olayı ile takvimin görünümünü değiştirebilir, hangi tarihlerin

seçilebilir hangilerinin seçilemez olabileceğini belirleyebilir hatta renk

değişikliğini bile bu olay ile yapabiliriz

• DayRender olayında çalışacak kisitla metodunu tanımlayıp aşağıda

verilen kodları yazalım:

Page 73: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• CALENDAR (TAKVİM)• Bu örneğimizde de takvimde seçilmiş tarihleri Label kontrolünde

gösterelim :

Page 74: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• CALENDAR (TAKVİM)• Calendar kontrolünün SelectionChanged olayına aşağıda verilen kodları

yazalım:

Page 75: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• PLACE HOLDER• PlaceHolder kontrolü RunTime (çalışma zamanı) esnasında oluşturulan

diğer kontrolleri barındırır.

• Bu anlamda Panel kontrolüne çok benzer.

• Diğer kontrollerin aksine görünür bir arayüz birimi yoktur.

• Örnek olarak, ziyaretçi sayfa yüklendiğinde Üye Kayıt formunu görsün.

Kayıt Ol butonuna tıkladığında ise Giriş formunu görsün istiyoruz.

• Bunun için sayfa iki tane PlaceHolder kontrolü ekleyelim ve üye kaydı ile

giriş işlemlerinde kullanacağımız diğer kontrolleri çalışma zamanında bu

PlaceHolder kontrollerine ekleyelim

Page 76: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• PLACE HOLDER

Page 77: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

Web Sunucu Kontrolleri• PLACE HOLDER

Page 78: WEB FORM ELEMANLARI - personel.klu.edu.trpersonel.klu.edu.tr/dosyalar/kullanicilar/emine...• Web form kavramı ASP.NET ile gelen ve yeni olan bir terimdir. • Web formlarının

• KAYNAK

• C# ile ASP.NET

• Zafer Demirkol