ตารางธาตเนอหา

1.ววฒนาการของตารางธาต

2.สมบตทวไปของตารางธาต

3.เลขออกซเดชน

4.สมบตของสารประกอบของธาตตามคาบ

5.สมบตของธาตแตละหม

6.ตำาแหนง H ในตารางธาต

7.สมบตของธาตแทรนซชน

8.สมบตของสารประกอบของธาตแทรนซชน

1.ววฒนาการของตารางธาต

พ.ศ.2360 โยฮนนเดอเบออไรเนอรไดจดธาตเปนกลมทมลกษณะคลายกน เรยกวา ชดสาม เชน Na จะมมวลอะตอมเปนคาเฉลยของธาต Li กบ K เปนตน

พ.ศ.2407 จอหน นวแลนสอเลกซานเดอรส รนา เสนอวา ถานำาธาตมาเรยงลำาดบตาม มวลอะตอม จะพบวาธาตท8 จะมสมบตคลายกบธาตหมท 1 (ไมรวม H กบแกสเฉอย)

Li Be B C N O F

Na Mg Al Si P S Cl K Ca

พ.ศ.2412 – 2413 ยลอสโลทาร ไมเออร และ ดมทร อวาโนวช เมนเดเลเอฟ จดเรยงตารางธาตตาม มวลอะตอม พบวา ธาตมสมบตทคลายคลงกนเปนชวงๆ จากคณสมบตของธาตทมความคลายคลงกนนเอง เมนเดเลเอฟจงตงกฎขนมา ชอวา กฎพรออดก“ ”

การจดเรยงธาตของเมเดเลเอฟ จงไมไดยดการจดเรยงลำาดบแคมวลอะตอม จากนอยไปมากเทานน แตยงยดหลกการของ กฎพรออดก “ ”คอ ธาตทนำามาจดเรยงในกลมเดยวกนตองมคณสมบตคลายคลงกน

พ.ศ.2445 เฮนร กวน เจฟฟรสโมสลยพบวา ตารางธาตตองเรยงตามเลขอะตอม หรอจำานวนโปรตอน จะสอดคลองกบกฎพรออดก โดยไมตองสลบทกนเหมอนกบการเรยงมวลอะตอม

การเรยกชอธาตทมเลขอะตอม 100 ขนไป ตามระบบ IUPAC (International Union of Pure and Applied Chemistry)

.ใชเลขเปนภาษาละตนลงทายดวย -ium

ถาสระซำา 2 ตวใหตดออกก 1 ตว เชน bi + ium เปน bium และ tri + ium เปน trium

ถาพยญชนะซำา 3 ตว ใหตดออก 1 ตว เชน enn + nil เปน ennil

2.สมบตทวไปของตารางธาต

1.การรบจายอเลกตรอนและโปรตอน

การรบจายอเลกตรอน จะทำาใหธาตอยในรปของไอออน

การรบจายโปรตอน ธาตจะเปลยนไปจากธาตเดม

2.การจดเรยงอเลกตรอนเหมอนแกสเฉอย คอธาตตอไปน

ธาตหม I เปนไอออน +1 ธาตหม II ทเปนไอออน +3 ธาตหม III เปนไอออน +3

ธาตหม IV เปนไอออน -1,+1 ธาตหม V เปนไอออน -3,+5

ธาตหม VI เปนไอออน -2,+6 ธาตหม VII เปนไอออน -1,+7

3.สมบตของคาตางๆ ในตารางธาต

3.1 ขนาดอะตอม (รศมอะตอม)

การบอกขนาดจะบอกเปนคาของรศมอะตอม

ชนดของรศมอะตอม

1.)รศมโคเวเลนต(Covalent)

2.)รศมแวนเดอรวาลส

3.)รศมโลหะ

การเปรยบเทยบขนาดอะตอมของธาตในตารางธาต

.

ตามหม ขนาดอะตอมจะโตขน ถาเลขอะตอมเพมขน (บนลงลาง) เพราะระดบพลงงานเพมขน

ตามคาบ ขนาดจะเลกลง ถาเลขอะตอมเพมขน (ซายไปขวา) เพราะธาตแตละตวอยในระดบพลงงานเดยวกน แตจำานวนโปรตอนเพมมากขน จงดงดดอเลกตรอนใหเลกลง

3.2 ขนาดไอออน (รศมไอออน)

ไอออนบวก เกดจากการจายอเลกตรอน ขนาดจะเลกลง และถาเปนประจบอกมาขน ขนาดจะเลดลงมาก

ไอออนลบ เกดจากการรบอเลกตรอน ขนาดจะใหญขน และถาประจลบมากขน ขนาดจะใหญขนมาก

3.3 อเลกโทรเนกาตวต (EN) (Elacctornegativity)

EN คอ ความสามารถในการดงดดอเลกตรอนในรปสารประกอบ ดงน เชน

การเปรยบเทยบแนมโนมของคา EN ตามตารางธาต

*ธาตทมขนาดเลกจะดงดดไดดกวาธาตทมขนาดใหญ เพราะธาตทมขนาดเลกแรงดงดดระหวางนวเคลยสกบอเลกตรอนมมาก เมอเกดพนธะจงสามารถดงอเลกตรอนครวมพนธะไดมาก แตถาอเลกตรอนมขนาดใหญแรงระหวางนวเคลยสกบอเลกตรอนมนอย เมอเกดพนธะกบอะตอมอนจงดงดดอเลกตรอนไดนอย คา EN จะตำาลง

ตามหม คา EN จะตำาลง ถาเลขอะตอมเพมขน (บนลงลาง)

ตามคาบ คา EN จะเพมขน (ซายไปขว)

3.4 พลงงานไอออไนเซชน (IE) (Ionization Energy)

IE คอ พลงงานอยางนอยทสดทใชดงอเลกตรอนใหหลดจากอะตอมในภาวะแกส

เชน Na (g )→N a+¿+e−¿¿ ¿

*ธาตทมขนากเลก จะมคา IE สงมาก เพราะอเลกตรอนอยใกลนวเคลยส ตองใชพลงงานสงในการดงดดอเลกตรอนใหหลดออกจากอะตอมได

ตามหม คา IE จะตำาลง ถาเลขอะตอมเพมขน (บนลงลาง)

ตามคาบ คา IE จะสงขนถาเลขอะตอมเพมขน (ซายไปขวา) ยกเวนหม 2 กบหม 5 จดเรยงอกเลกตรอนในระดบพลงงานยอยเสถยรมาก

3.5 สมพรรคภาพอเลกตรอน (EA) (Electron Affinity)

EA คอ พลงงานทคายอกมาก เพอรบอเลกตรอนเขาไปอยในอะตอมในภาวะแกส

เชน F (g )+e−¿→F−¿ (g )+พล งงาน¿ ¿

ตามหม แนวโนมในการรบอเลกตรอนถาเลขอะตอมเพมขน เพราะธาตมขนาดใหญขน แรงดงดดระหวางประจบวก กบ อเลกตรอนจะนอยลง ถงแมวาจำานวนโปรตอนในนวเคลยส จะมากขนกตามแตจำานวนระดบพลงงานทเพมขน ทำาใหมอเลกตรอนกนระหวางนวเคลยสกบอเลกตรอนระดบวงนอกอำานาจดงดดอเลกตรอนจะออนลง

ตามคาบ แนวโนมการรบอเลกตรอนเพมขน เพราะธาตทมขนาดเลกจะรบอเลกตรอนไดงายกวาธาตทมขนาดใหญเพราะประจบวกในนวเคลยสดงดดอเลกตรอนไดดกวา *สำาหรบธาตหม 2 ธาตหม 5 และหม 8 รบอเลกตรอนไดไมดเพราะการจดเรยงอเลกตรอนในระดบพลงงานยอยคอนขางเสถยร

3.6 ความหนาแนน d = m/v

ตามหม ความหนาแนนจะเพมขน เนองจากการเพมของมวลมผลเหนอการเพมของปรมาตร

ตามคาบ ความหนาแนนจะเพมขน เนองจากมวลเพมขน ปรมาตรลดลง

3.7 ความเปนโลหะ

โลหะ คอ ความสามารถในการจายอเลกตรอน

อโลหะ คอความสามารถในการรบอเลกตรอน

3.8 พนธะโลหะ

โลหะทมขนาดเลกมพนธะโลหะมาก เพราะบวกลบใกลชดกนมาก จดเดอด จดหลอมเหลว จะสงมาก

3.9 จดเดอดจดหลอมเหลว

คาจดหลอมเหลวและจดเดอดของธาต

สรปการเปรยบเทยบแนวโนมสมบตของธาตตามตางธาต

3. เลขออกซเดชนเลขออกซเดชน คอ เลขทแสดงประจทางไฟฟา

หลกการคดเลขอกซเดชน

4.สมบตของสารประกอบของธาตตามคาบสารประกอบคลอไรดของธาต 20 ตวแรก

สารประกอบออกไซดของธาต 20 ตวแรก

5.สมบตของธาตแตละหม

6.ตำาแหนง H ในตารางธาต

สรป ธาต H มสมบตคลายหม 7 แตเอาธาตไฮโดรเจนมาอยหม 7 ไมได เพราะจะทำาใหแนวโนมของสมบตบางประการของหม 7 เสยไป ปจจบนจงจดธาต H ไวตรงกลางตารางธาต โดยโยงระหวางหม 1,7

7.สมบตของธาตแทรนซชน7.1 อยระหวางหม 2 กบหม 3 เรมตงแตคาบท 4 เรมจากเลขอะตอม 21 ไดแก

Sc21❑

Ti22

❑

V23

❑

Cr24

❑

Mn25

❑

Fe26

❑

Co27

❑

¿28

❑

Cu29

❑

Zn30

❑

7.2 การจดเรยงอเลกตรอนจะตางจากธาตเทาไป คอ จะจดเรยงอเลกตรอนวงนอกสดกอน แลวจดอเลกตรอนวงรองจาก วงนอกสดเปนวงสดทาย เชน การจดเรยงอเลกตรอน

7.3 จงเรยงอเลกตรอนของธาตและไอออนตอไปน

7.4 ธาต Transition จะมเวเลนตอเลกตรอนเปน 2,1 เทานน Cr กบ Cu มเวลนซอเลกตรอน เทากบ 1

7.5 ธาต Transition จะมสมบตเหมอนกนเปนคาบมากกวาเปนหม

7.6 ความหนาแนนของธาต Transition จะสงมาก และสงอยากใกลเคยงกนมากในคาบเดยวกน

7.7 จดเดอด จดหลอมเหลว ของธาต Transition จะสงมาก

7.8 คา IE , EN ของธาต Transition จะสงมากกวาโลหะโดยทวไป

7.9 ขนาดอะตอมเรยงตามคาบจะเลกลง แตใกลเคยงมาก เพราะ Transition มความหนาแนนสง

7.10 ธาต Transition มเลขออกซเดชนหลายคา ยกเวน Sc กบ Zn มเลขออกซเดชน คาเดยว ตรงกลางของคาบจะมจำานวนเลขออกซเดชนมาก และมคาสง สวนปลายทงสองจะมคาลดลง เชน

8.สมบตของสารประกอบของธาตแทรนซชน8.1 เกดส

8.2 เกดสารประกอบเชงซอน (Complex)

เกดส ของสารประกอบของธาต Transition

การเกดสารประกอบเชงซอน

ไอออนเชงซอน คอ ไอออนทมธาตตงแต 2 ชนดขนไปเปนองคประกอบ เชน

KMnO4→K+¿+MnO4

−¿¿ ¿

K 3 Fe¿¿

PCrO4→Pb2+¿+CrO 4

2−¿ ¿¿