เอกสารประกอบการเรยน

3204-2005ระบบฐานขอมล

หลกสตรเทยบโอนประสบการณ(ทางไกล)

วทยาลยเทคนคนำ!าพอง

0

ระบบฐานขอมลฐานขอมล (Database) หมายถง แหลงทใช

สำาหรบเกบรวบรวมขอมลซงอยในรปแฟมขอมลมารวมไวทเดยวกน รวมทงตองมสวนของพจนานกรมขอมล (Data Dictionary) เกบคำาอธบายเกยวกบโครงสรางของฐานขอมล และขอมลทจดเกบนนตองมความสมพนธซงกนและกนทำาใหสามารถสบคน (Retrieve) แกไข (Modify) ปรบปรงเปลยนแปลงโครงสรางขอมล (Update) และจดเรยง (Sort) ไดสะดวกขน ทงนในการกระทำาการดงทกลาวมาแลวตองอาศยซอฟตแวรประยกตสำาหรบจดการฐานขอมล

ระบบฐานขอมล หมายถง ระบบการรวบรวมแฟมขอมลหาย ๆ แฟมขอมลเขาดวยกน โดยขจดความซำาซอนของขอมลออก แลวเกบขอมลไวทศนยกลาง เพอการใชงานรวมกนในองคกร ภายในระบบตองมสวนทเปนซอฟตแวรประยกตทสรางขนเพอเชอมโยงและใชงานขอมลในฐานขอมล และจะตองมการดแลรกษาความปลอดภยของขอมลเหลานน มการกำาหนดสทธของผใชงานแตละคนใหแตกตางกน ตามแตความตองการในการใชงาน

จากความหมายทกลาวมาขางตน ระบบฐานขอมลจะประกอบดวยแฟมขอมลจำานวนหลาย ๆ แฟม ดงตวอยางในรปท 2.12  แฟมขอมลเหลานตองมการจดระบบแฟมไวอยางด กลาวคอ ขอมลในแฟมขอมลเดยวกนตองไมมการซำาซอนกน แตระหวางแฟมขอมลอาจมการซำาซอนกนไดบาง

1

และตองเปดโอกาสใหผใชสามารถเขาถงขอมล และคนหาไดงาย นอกจากนยงสามารถเพมเตมหรอลบออกไดโดยไมทำาใหขอมลอนเสยหาย

รปท 2.12 ตวอยางแฟมขอมลในฐานขอมลโรงเรยน

รปท 2.12 แสดงแฟมขอมลทงหมดทประกอบรวมอยในฐานขอมล และรปท 2.13 แสดงใหเหนวาแฟมขอมลทงหมดในฐานขอมลอาจมความสมพนธกน โดยความสมพนธระหวางแฟมขอมล แสดงโดยเสนตรงเชอมโยงระหวาง 2 แฟมขอมล

2

รปท 2.13 แสดงความสมพนธของแฟมแตละแฟมในฐานขอมล

สมมตวาแฟมขอมลอาจารยประกอบดวยเขตขอมลตาง ๆ ไดแก ชอ-สกล ตำาแหนง เงนเดอน ทอย ฯลฯ สวนแฟมขอมลนกเรยนนนอาจประกอบดวยเขตขอมลเลขประจำาตวนกเรยน ชอ ทอย ฯลฯ และตองมตวชวามใครเปนอาจารยประจำาชน

ในแฟมขอมลนกเรยนอาจเกบชออาจารยทปรกษาไวเพอเปนตวชกได แตจะทำาใหเสยเนอทการเกบขอมลมากขน ดงนนจงตองหาทางสรางตวชทเหมาะสม ตวอยางเชน สรางรหสอาจารยประจำาชนเพอเปนตวชแทนชอของอาจารย

2.5.1  โครงสรางขอมลในระบบฐานขอมล

ความสมพนธของแตละแฟมขอมลจะแสดงดวยตวชทจะบอกวาขอมลของระเบยนเดยวกนอยทใดในแฟมอน ๆ เชน เมอแบงแยกแฟมขอมลออกเปน 3 แฟมคอนกเรยน

3

อาจารย และวชา โดยแตละแฟมขอมลจะมตวชบงบอกวาขอมลทสมพนธกนอยทใด ดงตวอยางในรปท 2.14

รปท 2.14 ตวอยางการใชตวชเพอบอกความสมพนธของแฟมขอมลในระบบฐานขอมล

โครงสรางขอมลในฐานขอมลตามรปท 2.14 ประกอบดวย 3 แฟม ในแตละแฟมมความสมพนธถงกน เชน ขอมลในแฟมนกเรยนจะมสวนทเปนตวชทบอกความสมพนธกบแฟมอาจารยวาอาจารยประจำาชนเปนใคร

กรณทการคนหาขอมลของนกเรยน เชน นกเรยนทมเลขประจำาตวนกเรยน 008 มชอวาอะไร มใครเปนอาจารยประจำาชน และเรยนวชาอะไร ลกษณะการคนหา คอ คนหาในแฟมนกเรยนทละระเบยนจนพบระเบยนทมเลขประจำาตว 008 กจะทราบชอนกเรยน และมตวชทระบวาขอมลนสมพนธกบขอมลในแฟมอาจารย ทำาใหทราบวาอาจารยชออะไร และจะทราบตวชทระบตอวาอาจารยสอนวชาอะไร เปนตน

2.5.2  ระบบจดการฐานขอมล

4

ในการทำางานดวยคอมพวเตอรตองมชดคำาสงทควบคมการทำางานของเครอง บคคลทคนเคยกบการเขยนชดคำาสงดวยภาษาคอมพวเตอรตาง ๆ เชน ภาษาซ ปาสคาล อาจจะประสบปญหาในการเขยนชดคำาสงทเกยวกบแฟมขอมล ตวอยางเชน บรษทแหงหนงตองการประมวลผลขอมลเกยวกบเงนเดอนของพนกงาน ขอมลเกยวกบการทำาบญชรายรบรายจาย ขอมลของระบบสนคาคงคลง โดยทวไปในการเขยนชดคำาสง หรอใชงานคอมพวเตอรเพอใหไดจดประสงคตามความตองการดงกลาว อาจใชหลกการทำางานโดยวธการจดแฟม ซงเรยกวธนวา ระบบการจดกระทำาแฟมขอมล (File Handling System) ดงรปท 2.15

รปท 2.15 ตวอยางระบบการจดกระทำาแฟมขอมล

จากรปท 2.15 จะเหนวา ถาตองการเขยนโปรแกรมคำานวณเงนเดอน จะตองดงเอาขอมลเงนเดอนมาจากแฟมทเกบขอมลเงนเดอนมาทำาการประมวลผล สวนโปรแกรมจดทำาบญชกจะตองตดตอกบขอมลในแฟมทเกบขอมลทางบญช และโปรแกรมสนคาคงคลงกเกยวของกบแฟมขอมลสนคา

5

คงคลง เมอตองการโปรแกรมเพอจดประสงคอะไร กตองเขยนโปรแกรมนนขนมาเอง พรอมกบตองสรางแฟมขอมลสำาหรบเกบขอมลทตองการนำามาประมวลผล

ดงทกลาวมาแลววา ในการดำาเนนการกบฐานขอมลนนจำาเปนตองมซอฟตแวรประยกตทชวยในการจดการฐานขอมล ซงจะทำาหนาทในการเกบรวบรวมขอมลใหเปนแฟมทมระเบยบ งายตอการใชงาน และชวยทำาใหผใชประมวลผลขอมลตาง ๆ ตามความตองการไดอยางรวดเรว โปรแกรมเหลานเรยกกนวา ซอฟตแวรจดการฐานขอมลหรอระบบจดการฐานขอมล (Data Base Management System : DBMS)

ซอฟตแวรจดการฐานขอมลนมความสามารถทางดานการจดการแฟมขอมลมากมาย เชน การสรางแฟม การกำาหนดความสมพนธของขอมล การประมวลผลขอมลหลาย ๆ แฟมรวมเปนระบบเดยว การจดระบบขอมลใหเปนระเบยบ การคนหาขอมลทตองการได และการจดการเนอทของหนวยความจำาได

ดงนนเมอใชโปรแกรมจดการฐานขอมลเขามาแทนระบบการจดกระทำาแฟมขอมล ดงรปท 2.16 จะทำาใหใชงานไดสะดวกรวดเรวขน การจดระบบแฟมสามารถทำาไดโดยใชคำาสงของซอฟตแวรจดการฐานขอมลทเตรยมไวแลว เชน คำาสงสรางแฟมขอมล คำาสงเพมหรอลบขอมล

6

รปท 2.16 ตวอยางการใชระบบกรจดการฐานขอมลแทนระบบจดกระทำาแฟมขอมล

ขอมลทเกบรวบรวมไวภายในแฟมจะถกจดสรรดวยซอฟตแวรจดการฐานขอมล แฟมตาง ๆ เหลานนอาจจะถกสรางพรอมกนครงเดยว โดยผใชเปนผปอนเขาไปในคอมพวเตอร ผใชสามารถนำาขอมลตางๆมาประมวลผลตามความตองการ โดยเขยนโปรแกรมดวยชดคำาสงงายๆ ซงซอฟตแวรจดการฐานขอมลไดเตรยมไวแลว

เทคโนโลยดานคอมพวเตอรไดเปลยนแปลงไปตามกาลเวลา วธจดการฐานขอมลกไดรบการพฒนาใหกาวหนาขนเปนลำาดบ การจดกรฐานขอมลจงเปนศาสตรทมการศกษากนในหลาย ๆ ระดบ การจดการฐานขอมลยดหลกการทสำาคญ คอ

1)  ลดความซำ!าซอนของขอมล (Redundancy)การจดเกบขอมลทไมเปนระบบทด อาจมขอมลทซำาซอนกระจายอยในหลาย ๆ แฟม ทำาใหมปญหาของการปรบแกไข

7

ขอมล เพราะตองคอยปรบปรงขอมลใหครบทกแฟม มฉะนนจะพบกบปญหาความไมตรงกนของขอมล ซงทำาใหการบรหารขอมลทำาไดยาก จงควรมการออกแบบและเกบเพยงทเดยว เพอลดความซำาซอน

2)  ควบคมความคงสภาพของขอมล (Integrity)ในการสรางฐานขอมลจะตองมการกำาหนดโครงสรางของขอมลแตละเขตขอมล โดยการกำาหนดชอ ชนดของขอมล รวมทงขนาดของคาขอมล ทำาใหสามารถตรวจสอบขอมลทผใชกรอกในขนตอนของการนำาเขาขอมลได โดยคาของขอมลทผดไปจากรปแบบทกำาหนดจะไมไดรบการนำาเขาสฐานขอมล มผลใหลดความผดพลาดของขอมลได

3)  มระบบปองกนความปลอดภยของขอมล (Security)ขอมลทจดเกบไวในฐานขอมลจำาเปนตองจดแบงระดบความสำาคญของขอมลเพอกำาหนดสทธของผใช    มการควบคมการใชขอมล เพอบงบอกวาใครจะเปนผแกไขหรอปรบปรงขอมลไดบาง มการบนทกประวตการแกไขขอมลเพอตรวจสอบ ขอมลทจดเกบนนอาจมความสำาคญ การแกไขหรอปรบปรงขอมลโดยรเทาไมถงการณนนอาจทำาใหขอมลเสยหายได นอกจากนระบบควรมการสำารองขอมลเพอปองกนขอมลสญหาย

4)  มความเปนอสระจากโปรแกรม (Dependency)ระบบจดการฐานขอมลทด  ตองเปนระบบทฐานขอมลมความเปนอสระจากโปรแกรม ทำาใหสามารถใชซอฟตแวรจดการฐาน

8

ขอมลใด ๆ จดการฐานขอมลได การออกแบบใหขอมลเปนอสระน ทำาใหขอมลใชไดกบเครองคอมพวเตอรทกรปแบบ

5) รวมขอมลเพอใชขอมลรวมกนแตเดมมการเกบขอมลแยกเปนแฟมขอมลขนาดเลกกระจดกระจาย ซงทำาใหดแลและบรหารจดการขอมลไดยาก แตในปจจบนดวยเทคโนโลยททนสมย สามารถรวบรวมฐานขอมลเหลานเขาเปนฐานขอมล ทำาใหระบบทำางานรวมกนไดดขน

การดำาเนนงานฐานขอมลจะตองมการจดเตรยมฐานขอมลและบรหารขอมล โดยจดแยกกลม ปรบปรงขอมล และตรวจสอบความถกตอง หนาทหลกของผบรหารฐานขอมล จงประกอบดวยการจดเกบขอมล การตดตอประสานงานกบแหลงหรอทมาของขอมล ตรวจสอบความถกตองของขอมล แบงกลม จดลำาดบ กำาหนดรหสขอมล คำานวณ สรปผลทำารายงาน และเกบรกษาขอมล โดยตองคำานงถงความปลอดภยและเชอถอไดของขอมล การคนหาขอมล การสำารวจขอมล และการเผยแพรแจกจายขอมล

9

แนวคดการรวบรวม การจดระเบยบฐานขอมล

       1. บต บตแตละบตนนเมอประกอบรวมกนเรยกวา ไบท หรออกขระ เมอนำาอกขระหลายๆตวรวมกนโดยมความหมายอยางใดอยางหนงจะเรยกวา เขตขอมลหรอฟลด ฟลดหลายๆฟลดทมความหมายแตกตางกนแตมความสมพนธกนรวมกนเราจะเรยกวา เรคครอด

       2. หนวยความจำาโดยทวไปจะถกแบงออกเปนสองพวกใหญ ๆ คอ หนวยความจำาแบบหนวยเกบลบเลอนได (volatile storage) และหนวยความจำาประเภทหนวยเกบลบเลอนไมได (nonvolatile storage) หนวยความจำาหลกททใชในปจจบนม 2 ประเภท คอ       หนวยความจำาหลกประเภทแรม (Random Access Memory, RAM) และหนวยความจำาหลกประเภทรอม (Read Only Memory, ROM) หนวยความจำาสำารองเปนหนวยความจำาทสามารถรกษาขอมลไดตลอดไป หลงจากได

10

ทำาการปดเครองคอมพวเตอรแลว หนวยความจำาสำารองมประโยชนตอระบบฐานขอมลเปนอยางมาก ถาปราศจากหนวยความจำาสำารองแลวเราจะไมสามารถเกบรกษาขอมลเอาไวใชดในอนาคต

ฐานขอมล  ( Database)         ขอมลจดไดวาเปนทรพยากรทสำาคญขององคกร ในอนทจะใหองคกรประสบความสำาเรจในการดำาเนนงาน นอกจากนน ขอมลยงถกนำามาใชเปนกลยทธทสำาคญทจะทำาใหองคกรบรรลเปาหมายทกำาหนดไว การทจะใหไดมาซงสารสนเทศทดนนจำาเปนจะตองมการพฒนาระบบขอมลกอนเพราะขอมลเปนสวนประกอบทสำาคญในอนทจะนำามาซงระบบสารสนเทศ  โดยทวตถประสงคหลกของระบบสารสนเทศเพอการจดการกคอ  การแปลงขอมลใหอยในรปของสารสนเทศทมความหมายตอการจดการ ดงนนอาจกลาวไดวา ขอมลเปรยบเสมอนเปนวตถดบ สวนสารสนเทศกเปรยบเสมอนเปนสนคาสำาเรจรปในการผลตนนเอง สาสนเทศจะเปนสงทสนบสนนในกระบวนการทางธรกจทสามรถดงออกมาใชเปนประโยชนจากแหลงทจดเกบทเรยกวา ฐานขอมล“ ”

1. เขตขอมล

       การประมวลผลขอมลเพอใหไดสารสนเทศ จะมองคประกอบทสำาคญอยางหนงคอ แฟมขอมล ความหมายของแฟมขอมลหนง ๆ นน มกจะเปนเอกสารทเปนเรองเดยวกนและจดเกบรวบรวมไวเปนแฟมขอมลเพอสะดวกในการคนหาขอมล

11

เชน แฟมขอมลประวตพนกงาน การเกบรวบรวมขอมลในรปของเอกสารเพอประโยชนในการใชงาน ถาขอมลทเกบรวบรวมไวมจำานวนนอยความยงยากในการคนหาหรอในการจดเกบกจะไมเกดขน แตถาขอมลทเกบรวบรวมไวมจำานวนมากจะมปญหาเกดขนในเรองของการคนหาขอมลนนและสนเปลองพนทในการจดเกบขอมลนน ๆ วธการแกปญหาการจดเกบแฟมขอมลทอยในรปของเอกสารเมอขอมลมจำานวนมากขนกคอการนำาขอมลเหลานนเกบไวในระบบคอมพวเตอร ขอมลทงหมดจะถกเกบรวบรวมไวเปนแฟมขอมล เชนเดยวกบการจดเกบเปนเอกสารแตจะเปนแฟมขอมลทถกจดเกบไวในอปกรณของคอมพวเตอร เชน แผนจานบนทกแมเหลกหรอเทปแมเหลก

       ขอมล หมายถง กลมของสารสนเทศทสมพนธกน ความสมพนธของกลมสารสนเทศหรอขอมลนนถกกำาหนดโดยผใชแฟมขอมล ขอมลเปนสวนประกอบสำาคญในการทำางานของคอมพวเตอร เพราะขอมลเปนวตถดบในการประมวลผลขอมลทงหมดทจดการโดยคอมพวเตอรประกอบดวยบต (bit) ซงเปนโครงสรางทเลกทสดในแตละบตจะเปนตวเลขในระบบเลขฐานสอง ประกอบดวย 0 และ 1 ซงนำามาใชแทน ระหวางสองสถานะ เชน จรง-เทจ เปด-ปด เปนตน เพอใหสามารถแสดงสารสนเทศไดมากขน บตจงถกรวมตอกนเขาเปนสายเพอแสดงสารสนเทศ โดยนำาบตเหลานนมาทำาใหเปนหนวยทใหญขนเรยกวาไบต (byte)

       ไบต ประกอบขนมาจากบตหลาย ๆ บตมาเรยงตอกน แตเนองจากคอมพวเตอรเขาใจเพยงเลข 0 และเลข 1 เทานนถาตองการ

12

ใหคอมพวเตอรรปจกอกขระตวอกษร A,B….,Z จะตองมการเอาเลข 0 และเลข 1 มาเรยงตอกนเปนรหสแทนอกขระ โดยปกต 1 ตวอกขระจะมความยาว 8 บต ซงเทากบ 1 ไบต จำานวนบตทนำามาเรยงตอกนเปนไบตนแตกตางกนไปตามรหสแทนขอมล รหสแทนขอมลทใชกนแพรหลายม 2 ระบบคอ รหสเอบซดก (EBCDIC) และรหสแอสก (ASCII) ใช 8 บต รวมกนเปน 1 ไบต โดย 1 ไบต จะใชแทนอกขระ 1 ตว

       เมอเรานำาอกขระหลายๆตวรวมกนโดยมความหมายอยางใดอยางหนงเราจะเรยกวา เขตขอมลหรอฟลด (filed) เชน การรวมของตวอกษรและตวเลขเพอใชแทนรหสลกคา เชน ‘C0100001’ เปนตน ฟลดคอกลมของอกขระทสมพนธกนตงแต 1 ตวขนไปทนำามารวมกนแลวแสดงลกษณะหรอความหมายอยางใดอยางหนง

       ฟลด คอ กลมของอกขระทสมพนธกน ตงแต 1 ตวขนไปทนำามารวมกนแลวแสดงลกษณะหรอความหมายอยางใดอยางหนง ฟลดแตละฟลดยงแยกออกเปนประเภทขอมล ซงจะบงบอกวาในเขตฟลดนนบรรจขอมลประเภทใดไว สามารถแยกประเภทของฟลดไดเปน 3 ประเภทคอ

          - ฟลดตวเลข (numeric field) ประกอบดวย อกขระทเปนตวเลข ซงอาจเปนเลขจำานวนเตมหรอทศนยมและอาจมเครองหมายลบหรอบวก เชน ยอดคงเหลอในบญชเปนกลมของตวเลข

          - ฟลดตวอกษร (alphabetic field) ประกอบดวย อกขระทเปนตวอกษรหรอชองวาง (blank) เชน ชอลกคา

13

เปนกลมของตวอกษร

          - ฟลดอกขระ (character field หรอ alphanumeric field) ประกอบดวย อกขระซงอาจจะเปนตวเลขหรอตวอกษรกได เชน ทอยของลกคา

       ขอมลทปรากฏอยในฟลด เปนหนวยยอยของระเบยนทบรรจอยในแฟมขอมล เชน ฟลดเลขรหสประจำาตวบคลากร ฟลดเงนเดอนของลกจาง หรอฟลดเลขหมายโทรศพทของพนกงาน ตวอยาง เชคของธนาคารแหงหนงประกอบดวย ชอทอยธนาคาร เชคเลขท จายจำานวนเงนเปนตวเลข จำานวนเงนเปนตวอกษร สาขาเลขท เลขทบญช และลายเซน

       ฟลดบางฟลดอาจจะประกอบดวยขอมลหลาย ๆ ประเภทรวมกนในฟลด เชน ฟลดวนทประกอบดวย 3 ฟลดยอย ๆ คอ วนท เดอน และป หรอในฟลดชอธนาคาร ยงประกอบดวยหลายฟลดยอย ๆ คอ ชอธนาคาร ทอย เมอง ประเทศ และรหสไปรษณย

 

2. ระเบยน

       ระเบยนหรอเรคอรด (record) คอ กลมของฟลดทสมพนะกน ประกอบขนมาจากขอมลพนฐานตางประเภทกนรวมขนมาเปน 1 ระเบยน ระเบยนจะประกอบดวย ฟลด ตาง

14

ประเภทกนอยรวมกนเปนชด เชน ระเบยนของเชคแตละระเบยน จะประกอบดวยฟลด ชอธนาคาร เชคเลขท วนท สงจาย จำานวนเงน สาขาเลขท เลขทบญช ขอมลเชคธนาคารประกอบดวยฟลดตาง ๆ

       ระเบยนแตละระเบยนจะมฟลดทใชอางองถงขอมลในระเบยนนน ๆ อยางนอย 1 ฟลดเสมอ ฟลดทใชอางองนเรยกวาคยฟลด (key field) ในทกระเบยนจะมฟลดหนงทถกใชเปนคยฟลด ฟลดทถกใชเปนคยจะเปนฟลดทมคาไมซ ำากนในแตละระเบยน (unique) เพอสะดวกในการจดเรยงระเบยนในแฟมขอมลและการจดโครงสรางของแฟมขอมล เชน ระเบยนของเชคธนาคาร จะใชเลขทบญชเปนคยฟลด ระเบยนแฟมขอมลพนกงานใชเลขประจำาตวพนกงานเปนคยฟลด

3. ชนดของขอมล

ขอมลทตองการจดเกบนนอาจจะมรปแบบไดหลายอยาง รปแบบสำาคญ ๆ ไดแก

       3.1 ขอมลแบบรปแบบ (formatted data) เปนขอมลทรวมอกขระซงอาจหมายถงตวอกษร ตวเลข ซงเปนรปแบบทแนนอน ในแตละระเบยน ทกระเบยนทอยในแฟมขอมลจะมรปแบบทเหมอนกนหมด ขอมลทเกบนนอาจเกบในรปของรหสโดยเมออานขอมลออกมาอาจจะตองนำารหสนนมาตความหมายอกครง เชน แฟมขอมลประวตนกศกษา

15

       3.2 ขอมลแบบขอความ (text)เปนขอมลทเปนอกขระในแบบขอความ ซงอาจหมายถงตวอกษร ตวเลข สมการฯ แตไมรวมภาพตาง ๆ นำามารวมกนโดยไมมรปแบบทแนนอนในแตละระเบยน เชน ระบบการจดเกบขอความตาง ๆ ลกษณะการจดเกบแบบนจะไมตองนำาขอมลทเกบมาตความหมายอก ความหมายจะถกกำาหนดแลวในขอความ

       3.3 ขอมลแบบภาพลกษณ (images) เปนขอมลทเปนภาพ ซงอาจเปนภาพกราฟทถกสรางขนจากขอมลแบบรปแบบรปภาพ หรอภาพวาด คอมพวเตอรสามารถเกบภาพและจดสงภาพเหลานไปยงคอมพวเตอรอนได เหมอนกบการสงขอความ โดยคอมพวเตอรจะทำาการแปลงภาพเหลาน ซงจะทำาใหคอมพวเตอรสามารถทจะปรบขยายภาพและเคลอนยายภาพเหลานนไดเหมอนกบขอมลแบบขอความ

       3.4 ขอมลแบบเสยง (audio) เปนขอมลทเปนเสยง ลกษณะของการจดเกบกจะเหมอนกบการจดเกบขอมลแบบภาพ คอ คอมพวเตอรจะทำาการแปลงเสยงเหลานใหคอมพวเตอรสามารถนำาไปเกบได ตวอยางไดแก การตรวจคลนหวใจ จะเกบเสยงเตนของหวใจ

       3.5 ขอมลแบบภาพและเสยง (video) เปนขอมลทเปนเสยงและรปภาพ ทถกจดเกบไวดวยกน เปนการผสมผสานรปภาพและเสยงเขาดวยกน ลกษณะของการจดเกบขอมล คอมพวเตอรจะทำาการแปลงเสยงและรปภาพน เชนเดยวกบขอมลแบบเสยงและขอมลแบบภาพลกษณะซงจะนำามารวมเกบไวในแฟมขอมลเดยวกน

16

4. ลกษณะของระบบแฟมขอมล

       การจดการแฟมขอมลอยางถกตองมความสำาคญอยางยงตอความมนคงปลอดภย (security) ของขอมลทอยในแฟมขอมลและในแฟมขอมลเอง แนวคดในการจดการแฟมขอมลเรมจากการออกแบบแฟมขอมลใหเหมาะสมกบการเรยกคนเรคอรดขอมลมาใช ไปจนถงการสำารองแฟมขอมลและการกแฟมขอมล แฟมขอมลอาจจะมไดสองลกษณะ คอ

       4.1 ระเบยนขนาดคงท (fixed length record)โดยปกตแลวภายในแฟมขอมลจะจดเกบระเบยนอยในรปแบบใดแบบหนงโดยเฉพาะ ทกระเบยนจะประกอบดวยหนวยขอมลยอยทเหมอน ๆ กน นนคอ โครงสรางของทกระเบยนในแฟมขอมลจะเปนแบบเดยวกนหมด ถาขนาดของระเบยนม จำานวนตวอกขระเทากนหมดในทก ๆ ระเบยนของแฟมขอมล ระเบยนนนจะถกเรยกวาระเบยนขนาดคงท (fixed length record)       4.2 ระเบยนทมความยาวแปรได (variable length record) คอทกเรคอรดอาจจะมจำานวนฟลดตางกน และแตละฟลดกอาจจะมความยาวตางกนได แฟมขอมลประเภทนมลกษณะโครงสรางแบบพเศษทชวยใหคอมพวเตอรสามารถบอกไดวาแตละเรคอรดมความยาวเทาใด และแตละฟลดเรมตนตรงไหนและจบตรงไหน ตวอยางของแฟมประเภทนไดแก แฟมบนทกรายการใบสงซอสนคา แตละเรคอรดจะแทนใบสงสนคาหนงใบ และใบสงสนคาแตละใบอาจจะมรายการสนคาทสงซอไมเทากน

17

5. การจดการแฟมขอมล

       กจกรรมทเกยวของกบการจดการแฟมขอมล (file manipulation) จะแตกตางกนออกไปในแตละระบบงาน แตจะมกจกรรมหลกในการใชขอมล ไดแก

       5.1 การสรางแฟมขอมล (file creating) คอ การสรางแฟมขอมลเพอนำามาใชในการประมวลผล สวนใหญจะสรางจากเอกสารเบองตน (source document) การสรางแฟมขอมลจะตองเรมจากการพจารณากำาหนดสอขอมลการออกแบบฟอรมของระเบยน การกำาหนดโครงสรางการจดเกบแฟมขอมล (file organization) บนสออปกรณ

       5.2 การปรบปรงรกษาแฟมขอมลแบงออกได 2 ประเภท คอ

          1) การคนคนระเบยนในแฟมขอมล (retrieving) คอ การคนหาขอมลทตองการหรอเลอกขอมลบางระเบยนมาใชเพองานใดงานหนง การคนหาระเบยนจะทำาได ดวยการเลอกคยฟลด เปนตวกำาหนดเพอทจะนำาไปคนหาระเบยนทตองการในแฟมขอมล ซงอาจจะมการกำาหนเงอนไขของการคนหา เชน ตองการหาวา พนกงานทชอสมชายมอยกคน

          2) การปรบเปลยนขอมล (updating) เมอมแฟมขอมลทจะนำามาใชในการประมวลผลกจำาเปนทจะตองทำาหรอรกษาแฟมขอมลนนใหทนสมยอยเสมอ อาจจะตองมการเพมบางระเบยนเขาไป (adding) แกไขเปลยนแปลงคาฟลดใด

18

ฟลดหนง (changing) หรอลบบางระเบยนออกไป (deleting)

6. ประเภทของแฟมขอมล

ประเภทของแฟมขอมลจำาแนกตามลกษณะของการใชงานไดดงน

       6.1 แฟมขอมลหลก (master file)แฟมขอมลหลกเปนแฟมขอมลทบรรจขอมลพนฐานทจำาเปนสำาหรบระบบงาน และเปนขอมลหลกทเกบไวใชประโยชนขอมลเฉพาะเรองไมมรายการเปลยนแปลงในชวงปจจบน มสภาพคอนขางคงทไมเปลยนแปลงหรอเคลอนไหวบอยแตจะถกเปลยนแปลงเมอมการสนสดของขอมล เปนขอมลทสำาคญทเกบไวใชประโยชน ตวอยาง เชน แฟมขอมลหลกของนกศกษาจะแสดงรายละเอยดของนกศกษา ซงม ชอนามสกล ทอย ผลการศกษา แฟมขอมลหลกของลกคาในแตละระเบยนของแฟมขอมลนจะแสดงรายละเอยดของลกคา เชน ชอสกล ทอย หรอ ประเภทของลกคา

       6.2 แฟมขอมลรายการเปลยนแปลง (transaction file)แฟมขอมลรายการเปลยนแปลงเปนแฟมขอมลทประกอบดวยระเบยนขอมลทมการเคลอนไหว ซงจะถกรวบรวมเปนแฟมขอมลรายการเปลยนแปลงทเกดขนในแตละงวดในสวนทเกยวของกบขอมลนน แฟมขอมลรายการเปลยนแปลงนจะนำาไปปรบรายการในแฟมขอมลหลก ใหได

19

ยอดปจจบน ตวอยางเชน แฟมขอมลลงทะเบยนเรยนของนกศกษา

       6.3 แฟมขอมลตาราง (table file)แฟมขอมลตารางเปนแฟมขอมลทมคาคงท ซงประกอบดวยตารางทเปนขอมลหรอชดของขอมลทมความเกยวของกนและถกจดใหอยรวมกนอยางมระเบยบ โดยแฟมขอมลตารางนจะถกใชในการประมวลผลกบแฟมขอมลอนเปนประจำาอยเสมอ เชน ตารางอตราภาษ ตารางราคาสนคา

ตวอยางเชน ตารางราคาสนคาของบรษทขายอะไหลเครองคอมพวเตอรดงน

            รหสสนคา      รายชอสนคา   ราคา

                 51              จอภาพ          4,500

                 52              แปนพมพ       1,200

                 53              แรม 4 M        4,500

                 54               แรม 8 M         7,000

                 55              กระดาษตอเนอง 500

20

                  56              แฟมคอมพวเตอร 200

       ในแฟมขอมลนจะประกอบดวยระเบยนแฟมขอมลตารางของสนคาทมฟลดตาง ๆ ไดแก รหสสนคา รายชอ สนคา และราคาสนคาตอหนวย แฟมขอมลตารางรายการสนคา จะใชรวมกบแฟมขอมลหลายแฟมขอมลในระบบสนคา ไดแก แฟมขอมลคลงสนคา (inventory master file) แฟมขอมลใบสงซอของลกคา (customer order master file) และแฟมขอมลรายการสตคาของฝายผลต (production master file) มขอควรสงเกตวาแฟมขอมลตาราง แฟมขอมลรายการเปลยนแปลง และแฟมขอมลหลก ทง 3 แฟม จะมฟลดทเกยวกบตวสนคารวมกน คอ ฟลดรหสสนคา (product code) ฟลดรวมกนนจะเปนตวเชองโยงระหวางแฟมขอมลตารางกบฟมขอมลอน ๆ ทงหมดทตองการจะใชคาของฟดลรายชอสนคา (product description) และราคาสนคา (product price) จากแฟมขอมลตาราง การจดแฟมขอมลแบบนจะทำาใหประหยดเนอทในอปกรณเกบขอมลของแฟมขอมลหลก กลาวคอในแฟมขอมลหลกไมตองม 2 ฟลด คอ ฟลดรายการสนคาและฟลดราคาสนคา มแตเพยงฟลดรหสสนคากเพยงพอแลว เมอใดทตองการใชฟลดรายการสนคาในการแสดงผลกอานคาออกมาจากแฟมขอมลตารางได นอกจากนนยงเปนการลดความซำาซอนของขอมลและเมอผใชระบบตองการเปลยนแปลงรายการสนคาหรอราคาสนคากจะเปลยนในแฟมขอมลตารางทเดยว โดยไมตองไปเปลยนแปลงในแฟมขอมลอน

21

       6.4 แฟมขอมลเรยงลำาดบ (sort file)แฟมขอมลเรยงลำาดบเปนการจดเรยงระเบยนทจะบรรจในแฟมขอมลนนใหม โดยเรยงตามลำาดบคาของฟลดขอมลหรอคาของขอมลคาใดคาหนงในระเบยนนนกได เชน จดเรยงลำาดบตาม วนเดอนป ตามลำาดบตวอกขระเรยงลำาดบจากมากไปหานอยหรอจากนอยไปหามาก เปนตน

       แฟมขอมลรายงาน (report file)เปนแฟมขอมลทถกจดเรยงระเบยบตามรปแบบของรายงานทตองการแลวจดเกบไวในรปของแฟมขอมล ตวอยาง เชน แฟมขอมลรายงานควบคมการปรบเปลยนขอมลทเกดขนในขณะปฏบตงานแตละวน

7. การจดโครงสรางแฟมขอมล (file organization)

       เปนการกำาหนดวธการทระเบยนถกจดเกบอยในแฟมขอมลบนอปกรณทใชเกบขอมล ซงลกษณะโครงสรางของระเบยนจะถกจดเกบไวเปนระบบ โดยมวตถประสงคเพอใหการจดเกบขอมลและการเขาถงขอมลมความสะดวกรวดเรว การจดโครงสรางของแฟมขอมลอาจแบงไดเปน 3 ลกษณะคอ

       7.1 โครงสรางของแฟมขอมลแบบลำาดบ (sequential file) เปนการจดแฟมขอมซงระเบยนภายในแฟมขอมลจะถกบนทกโดยเรยงตามลำาดบคยฟลด หรออาจจะไมเรยงลำาดบตามคยฟลดกได ขอมลจะถกบนทก

22

ลงในสอบนทกขอมลโดยจะถกบนทกไวในตำาแหนงทอยตด ๆ กน การนำาขอมลมาใชของโครงสรางแฟมขอมลแบบลำาดบจะตองอานขอมลไปตามลำาดบจะเขาถงขอมลโดยตรงไมได สวนการจดโครงสรางแฟมขอมลแบบลำาดบตามดชน เปนการจดขอมลแบงตามหมวดหม สรปเปนตารางซงมลกษณะคลายสารบาญของหนงสอ การจดขอมลแบบนทำาใหสามารถเขาถงขอมลไดงาย โดยตรงไปทตารางซงเปนดชน จะทำาใหทราบตำาแหนงของขอมลนน โดยไมตองอานขอมลทละระเบยน การจดโครงสรางของแฟมขอมลแบบสมพทธ แฟมขอมลแบบสมพทธนขอมลจะถกบนทกโดยอาศยกลไกการกำาหนดตำาแหนงของขอมล ซงจะชวยใหสามารถตรงไปถงหรอบนทกขอมลทตองการไดโดยไมตองอานหรอผานขอมลทอยในลำาดบกอนหนาระเบยนทตองการ การดงหรอการบนทกขอมลจะสามารถทำาไดอยางรวดเรว

       ในโครงสรางแฟมขอมลแบบลำาดบประกอบดวยระเบยนทจดเรยงไปตามลำาดบอยางตอเนองเมอจดสรางแฟมขอมลโดยจะบนทกระเบยนเรยงตามลำาดบการบนทกระเบยนจะถกเขยนตอเนองไปตามลำาดบจากระเบยนท 1 ถงระเบยน n และการอานระเบยนภายในแฟมขอมลกตองใชวธการอานแบบตอเนองตามลำาดบ คอ อานตงแตตนแฟมขอมลไปยงทายแฟมขอมล โดยอานระเบยนท 1,2,3 และ 4 มากอน ตวอยางเชน ถาตองการอานระเบยนท 8 กตองอานระเบยนลำาดบท 1,2,3,4,5,6,7 กอน

       7.2 โครงสรางของแฟมขอมลแบบลำาดบตามดชน

23

(index sequential file) เปนวธการเกบขอมลโดยแตละระเบยนในแฟมขอมลจะมคาของคยฟลดทใชเปนตวระบระเบยนนน คาคยฟลดของแตละระเบยนจะตองไมซำากบคาคยฟลดในระบบอน ๆ ในแฟมขอมลเดยวกน เพราะการจดโครงสรางแฟมขอมลแบบนจะใชคยฟลดเปนตวเขาถงขอมล การเขาถงขอมลหรอการอานระเบยนใด ๆ จะเขาถงไดอยางสม การจดโครงสรางแฟมขอมลตองบนทกลงสอขอมลทเขาถงขอมลไดโดยตรง เชน จานแมเหลก การสรางแฟมขอมลประเภทนไมวาจะสรางครงแรกหรอสรางใหม ขอมลแตละระเบยนตองมฟลดหนงใชเปนคยฟลดของขอมล ระบบปฏบตการจะนำาคยฟลดของขอมลไปสรางเปนตารางดชนทำาใหสามารถเขาถงระเบยนไดเรว นอกจากจะเขาถงระเบยนใด ๆ ไดเรวขนแลวยงมประโยชนสามารถเพมระเบยนเขาในสวนใด ๆ ของแฟมขอมลได ในแตละแฟมขอมลทถกบนทกลงสอขอมลจะมตารางดชนทำาใหเขาถงระเบยนใด ๆ ไดรวดเรวขน โครงสรางแฟมขอมลแบบลำาดบตามดชนประกอบดวย

       1)ดชน (index) ของแฟมขอมลจะเกบคาคยฟลดของขอมล และทอยในหนวยความจำา (address) ทระเบยนนนถกนำาไปบนทกไว ซงดชนนจะตองเรยงลำาดบจากนอยไปมาก หรอจากมากไปนอยโดยทสวนของดชนจะมตวบงชไปยงทอยในหนวยความจำา เพอจะไดนำาไปถงระเบยนขอมลในขอมลหลก

       2)ขอมลหลก (data area) จะเกบระเบยนขอมล

24

ซงระเบยนนนอาจจะเรยงตามลำาดบจากนอยไปมากหรอจากมากไปนอย ในการจดลำาดบของขอมลหลกอาจจะจดขอมลออกไปกลม ๆ โดยจะเวนทไวเพอใหมการปรบปรงแฟมขอมลได

       7.3 โครงสรางของแฟมขอมลแบบสมพทธ (relative file) เปนโครงสรางทสามารถเขาถงขอมลหรออานระเบยนใด ๆ ไดโดยตรง วธนเปนการจดเรยงขอมลเขาไปในแฟมขอมลโดยอาศยฟลดขอมลเปนตวกำาหนดตำาแหนงของระเบยนนน ๆ โดยคาของคยฟลดขอมลในแตละระเบยนของแฟมขอมลจะมความสมพทธกบตำาแหนงทระเบยนนนถกจดเกบไวในหนวยความจำา คาความสมพทธน เปนการกำาหนดตำาแหนง (mapping function) ซงเปนฟงกชนทใชในการเปลยนแปลงคยฟลดของระเบยนใหเปนตำาแหนงในหนวยความจำา โดยทการจดเรยงลำาดบทของระเบยนไมจำาปนตองมความสมพนธกบการจดลำาดบทของระเบยนทถกจดเกบไวในหนวยความจำา

       การจดเกบขอมลลงแฟมขอมลแบบสมพทธ (relative file) จะถกจดเกบอยบนสอทสามารถเขาถงไดโดยตรง เชน แผนจานแมเหลก ลกษณะโครงสรางแฟมขอมลแบบสมพทธจะประกอบดวยตำาแหนงในหนวยความจำา ซงเกดจากนำาคยฟลดของระเบยนมาทำาการกำาหนดตำาแหนง ซงการกำาหนดตำาแหนงนจะทำาการปรบเปลยนคาคยฟลดของระเบยนใหเปนตำาแหนงในหนวยความจำาทคำานวณได แฟมขอมลหลก แฟมขอมลนประกอบดวย

25

ระเบยนทจดเรยงตามตำาแหนงในหนวยความจำาโดยจะเรยงจากระเบยนท 1 จนถง N แตจะไมเรยงลำาดบตามคาของคยฟลด

 

ชนดและคณสมบตของหนวยเกบขอมลสำารองและหนวยความจำาหลก

1. ชนดของหนวยความจำาหลก

       โดยปกตแลวหนวยความจำาโดยทวไปจะถกแบงออกเปนสองพวกใหญ ๆ คอ หนวยความจำาแบบหนวยเกบลบเลอนได (volatile storage) และหนวยความจำาประเภทหนวยเกบลบเลอนไมได (nonvolatile storage) หนวยความจำาประเภทหนวยเกบลบเลอนไดเปนหนวยความจำาทรกษาขอมลไดเฉพาะเมอมกระแสไฟฟาเทานนไหลเวยนอย ตวอยางเชน หนวยความจำาหลก (main memory) เทานน

26

       หนวยความจำาประเภทหนวยเกบลบเลอนไมไดคอ หนวยความจำาทสามารถรกษาขอมลไดอยางถาวรแมเมอไมมกระแสไฟฟาไหลผาน ตวอยางเชน หนวยความจำาสำารองและหนวยความจำาหลกบางประเภท หนวยความจำาหลกททใชในปจจบนม 2 ประเภท คอ หนวยความจำาหลกประเภทแรม (Random Access Memory, RAM) และหนวยความจำาหลกประเภทรอม (Read Only Memory, ROM)

       1.1 หนวยความจำาประเภทแรม เปนหนวยความจำาหลกประเภททสามารถเขาถงคำาสงและขอมลโดยตรงได แรมเปนหนวยความจำาทสามารถทจะอานหรอเขยนขอมลและคำาสงลงไปไดหลายครง แรมแบงออกเปนสองประเภทคอ ไดนามกแรม (dynamic RAM) และสแตตกแรม (static RAM)

          1) ไดนามกแรม คอหนวยความจำาหลกทตองการกระแสไฟฟาไหลผานในขณะเกบขอมล ไดนามกแรมจะถกนำามาสรางเปนหนวยความจำาหลกของคอมพวเตอรทกระบบ ไดนามกแรมจะมความแตกตางกน บางชนดมความเรวกวาอกชนดหนง การวดความเรวของไดนามกแรมจะวดกนดวยความสามารถในการสงผานขอมลระหวางตวมนกบหนวยตาง ๆ มหนวยเปนวนาท (nanoseconds) ยงมความเรวในการสงผานมากเทาไดนามกแรมชนดนนกยงมราคาสงขนมากเทานน ไดนามกแรมทมความเรวมากจะเรยกวาหนวยความจำาแคช (cash memory) มราคาสงมากกวาไดนามกแรมทวไป ผผลตคอมพวเตอรจะใชหนวยความจำาแคชเปนสวนประกอบรวมกบไดนามกแรม

27

          2)สแตตกแรม เปนหนวยความจำาหลกทตองการแบตเตอรเลยงอยตลอดเวลา ทำาใหแรมชนดนสามารถเกบขอมลไดตลอดไปตราบทยงมแบตเตอรเลยงอย สแตตกแรมจะมขนาดนอยกวาไดนามกแรมโดยปกต จะถกใชเพอเกบโปรแกรมและขอมลบางอยางทจำาเปนตอเครองคอมพวเตอร แมวาเครองคอมพวเตอรจะถกปดแลวกตาม

       1.2 หนวยความจำาหลกชนดรอม หนวยความจำาชนดรอมเปนหนวยความจำาประเภทแบบลบเลอนไมได สามารถเกบขอมลไดตลอดไปแมจะปดเครองคอมพวเตอรแลว หนวยความจำาชนดรอมเปนหนวยความจำาทอานขอมลออกมาใชไดอยางเดยว แตไมสามารถเปลยนแปลงแกไขขอมลทเกบอยในรอมได หนวยความจำารอมจะถกสรางโดยบรษทผผลตเครองคอมพวเตอรเพอใชเกบโปรแกรมทจำาเปนตอการใชงานคอมพวเตอรเอาไวอยางถาวร และไมตองการเปลยนแปลง เชน โปรแกรมทใชในการทำางานของเครองคอมพวเตอร เมอเราทำาการเปดเครอง หรอโปรแกรมทใชควบคมการทำางานของอปกรณทอยในรถยนตหรอโปรแกรมเลนเกมตาง ๆ เปนตน รอมยงถกแบงออกเปนหลายชนดไดแกพรอม (Programmable ROM, PROM) อพรอม (Erasable PROM,EPROM) และออพรอม (Electrically Erasable PROM, EEPROM)          - หนวยความจำาหลกชนดพรอม เนองจากรอมถกผลตโดยบรษทผทผลตรอมโดยเฉพาะ การสงซอรอมจะใชเวลานาน และเมอผลตออกมาแลวจะไมสามารถเปลยนแปลง

28

แกไขได ทำาใหตอมาไดมการผลตชปของรอมใหสามารถนำามาบนทกขอมลไดโดยบรษทผทใชภาษานนเรยกวาพรอม โดยทตอนแรกของรอมจะเทาและเมอทำาการนำาโปรแกรมหรอขอมลเขาไปเกบในพรอมโดยเครองมอทเขยนโปรแกรมพเศษแลว จะไมสามารถแกไขหรอเปลยนแปลงได

          - หนวยความจำาหลกชนดอพรอม เปนรอมทไดถกพฒนาใหสามารถทงอานและเขยนขอมลไปใหมไดหลายครงและเรยกรอมชนดนวาอพรอมกลาวคอ สามารถทจะนำาโปรแกรมเขาไปในในชปของอพรอมได และสามารถทจะลบโปรแกรมหรอขอมลแลวเขยนเขาไปใหมไดโดยเครองมอทเขยนโปรแกรมพเศษทใชแสงอลตราไวโอเลต การใชอพรอมจะประหยดมากกวารอมชนดอน เพราะสามารถนำากลบมาใชงานใหมได

          - หนวยความจำาหลกชนดอพรอมเปนหนวยความจำาหลกเหมอนกบอพรอมแตจะตางกนตรงทสามารถจะเขยนโปรแกรมใหมลงในอพรอมไดงายกวาโดยใชกระแสไฟฟาธรรมดาทมโปรแกรมใหมลงในอพรอมไดงายกวา โดยใชกระแสไฟฟาธรรมดาทมโปรแกรมเปนตวควบคมโดยไมตองใชเครองมอพเศษ เชน แสงอลตราไวโอเลตเหมอนกบอพรอม ออพรอมจะตางกบหนวยความจำาประเภทแรมอกประการหนงคอ การเขยนและการลบขอมลบนออพรอมจะใชเวลามากกวาแรมหลายเทา ทำาใหออพรอมมใชมากกบงานทไมตองการแกไขขอมลบอยครงนก และเมอตองการแกไขขอมลกสามารถทำาได บวกกบขอมลทเกบอยในออพรอมยงคงอย

29

เมอทำาการปดเครองคอมพวเตอรแลว และความเรวของออพรอมมความใกลเคยงกบแรมมาก ออพรอมจงถกใชในเครองคอมพวเตอรตามหางสรรพสนคาทเกบรายละเอยดราคาของสนคา ผใชงานสามารถเปลยนแปลงราคาสนคาไดเมอมการเปลยนแปลง

2. ชนดของหนวยความจำาสำารอง

        หนวยความจำาสำารองเปนหนวยความจำาทสามารถรกษาขอมลไดตลอดไป หลงจากไดทำาการปดเครองคอมพวเตอรแลว หนวยความจำาสำารองมประโยชนตอระบบฐานขอมลเปนอยางมาก ถาปราศจากหนวยความจำาสำารองแลวเราจะไมสามารถเกบรกษาขอมลเอาไวใชดในอนาคต หนวจยความจำาสำารองใชเกบรกษาขอมลและโปรแกรมเอาไวอยางถาวรจงทำาใหหนวยความจำาสำารองถกใชเปนสอในการนำาขอมลและโปรแกรมจากเครองคอมพวเตอรหนงไปใชยงคอมพวเตอรอกเครองหนงได และนอกจากนหนวยความจำาสำารองยงใชเปนหนวยเสรมหนวยความจำาหลก โดยทำาหนาทเปนเสมอนหนวยความจำาหลก ชอเรยกวาหนวยความจำาเสมอน (virtual memory) กลาวคอแทนทจะดงโปรแกรมทงหมดเขาหนวยความจำาหลกทมจำานวนจำากดพรอมกนหมด คอมพวเตอรจะทำาการจดเกบโปรแกรมไวยงหนวยความจำาเสมอนกอน และเมอตองการจงจะดงคำาสงจากหนวยความจำาเสมอนเขาหนวยความจำาหลกเพอทำาการประมวลผล ดงนน จงสามารถประมวลผลโปรแกรมแรมทมขนาดใหญกวาหนวยความจำาหลกได

30

หนวยความจำาสำารอง สามารถแบงตามลกษณะทคอมพวเตอรสามารถเขาถงขอมลได 2 ชนด คอ

       2.1 หนวยความจำาสำารองประเภททสามารถเขาถงขอมลโดยตรง เปนหนวยความจำาสำารองทคอมพวเตอรสามารถทจะเขาไปกระทำากบขอมลทเกบในอปกรณชนดนนตรงสวนใดกไดในทนท ซงเรยกการเขาถงขอมลดงกลาววาการเขาถงโดยตรงสวนใดกไดในทนท ซงเรยกการเขาถงขอมลดงกลาววาการเขาถงโดยตรง หรอการเขาถงแบบสม (direct access หรอ random access) อปกรณชนดทสามารถเลอนหวอานหรอบนทกขอมลหนวยความจำาประเภทดสกตาง ๆ ดสกทนยมใชในปจจบนมหลายประเภทไดแก

- จานบนทกแมเหลก (magnetic disk) เปนอปกรณทนยมใชมาก และถกใชเปนหนวยเกบขอมลทใชภายในเครองไมโครคอมพวเตอร จนถงเครองคอมพวเตอรขนาดใหญ แตถงแมจะใชกบเครองตางขนาดกน โครงสรางและการใชงานจะเหมอนกน จานบนทกแมเหลกทนยมใชกนไดแก ฟลอปป ดสก (floppy disk) ฮารดดสก (hard disk) และไมโครดสก (microdisk)

- ออพตคลดสก (optical disk) เปนอปกรณทถกพฒนาใหมความจมากยงขน ไดแก ซด-รอม (Compact Disk Read Only Memory, CDROM) วอรม (Write Once Read Many, WORM) และแมคนโต ออปตคลดสก (Magneto-optical disk, MO)

- พซเอมซไอเอ (Personal Computer Memory Card International Association, PCMCIA) เปนหนวยความจำาทมขนาดเลก มขนาดความกวาง 2 นว และยาวเพยง 3 นว คลายเครดต

31

การด เปนหนวยความจำาสำารองใชเสยบเขาเครองคอมพวเตอรในเวลาใชงาน และเปนทนยมใชในเครองคอมพวเตอรขนาดเลก

       2.2 หนวยความจำาสำารองประเภททสามารถเขาถงขอมลโดยเรยงลำาดบเทานน เปนหนวยความจำาสำารองประเภททเกบตวขอมลแบบเรยงลำาดบกนไป ตงแตตำาแหนงแรกจนถงตำาแหนงสดทาย เมอตองการเขาถงขอมลตรงสวนใดนน หวอานและบนทกจะตองทำาการอานหรอบนทกขอมลตงแตตำาแหนงแรก เรยงลำาดบกนไปจนถงตำาแหนงสดทาย ซงเรยกการเขาถงขอมลดงกลาววาการเขาถงแบบเรยงลำาดบ (seguential access) หนวยความจำาสำารองประเภทนสวนใหญจะใชงานสำารองขอมลของระบบ อปกรณประเภทนไดแก เทปแมเหลก

       เทปแมเหลกถกใชกบงานทตองการเขาถงขอมลในลกษณะของการเรยงลำาดบกนไป เชน งานสำารองขอมลบนหนวยความจำาประเภทแมเหลกเปนหลก เทปแมเหลกทใชอยปจจบนม 2 ประเภทคอ เปนลกษณะมวนเรยกวา เทปรล (tape reel) และเทปตลบ (cartridge tape) เทปรลถกใชมากในเครองคอมพวเตอรระดบใหญ เชน เครองเมนเฟรม และเครองมน สวนเทปตลบสามารถใชกบเครองคอมพวเตอรมน เทปตลบมราคาถกและขนาดเลกกวาเทปรลมาก จนสามารถพกพาตดตวไดสะดวก แตมความจมากกวาและราคาถกกวาเทปรล และถกเรยกวา ตลบขอมล (data Cartridges)หนวยขอมล (DATA UNITS)

32

 · บต (bit) เลขฐานสองหนงหลกซงมคาเปน 0 หรอ 1

· ตวอกษร (character) กลมของบตสามารถแทนคาตวอกษรได ในชดอกขระ ASCII 1 ไบต(8 บต) แทนตวอกษร 1 ตว

· เขตขอมล หรอฟลด (field) เขตขอมลซงประกอบดวยกลมตวอกษรทแทนขอเทจจรง

· ระเบยน (record) ระเบยน คอโครงสรางขอมลทแทนตววตถชนหนง

· แฟม (file) ตารางทเปนกลมของระเบยนทมโครงสรางเดยวกน

· ฐานขอมล (database) กลมของตาราง (และความสมพนธ)

ชนดของขอมล (DATA TYPES)

 · คาตรรกะ (Boolean values) ซงมเพยงสองคาคอ จรง กบ เทจ

· จำานวนเตม (integers) หมายถง เลขทไมมเศษสวน หรอทศนยม

· จำานวนจรง (floating-point numbers) หมายถง จำานวนใดๆ ทงจำานวนเตมและจำานวนทศนยม

33

· ตวอกษร (characters) หมายถง ขอมลประเภทตวอกษรเพยงตวเดยว

· สายอกขระ (strings) หมายถง กลมตวอกษรทประกอบกนขนเปนขอความ

· วนทและเวลา (date/time) หมายถง ขอมลทแทนคาวนทและเวลา

· ไบนาร (binary) หมายถง ขอมลทเกบในคอมพวเตอร อาจเปนแฟมโปรแกรม รปภาพ หรอ วดโอ

ประเภทของแฟมขอมล

 · แฟมหลก (master files) คอ แฟมทเกบขอมลทไมมการเปลยนแปลง หรอโดยทวไป

แฟมหลกจะเกบขอมลถาวร หรอกงถาวร หรอขอมลทเปนประวตศาสตร

· แฟมรายการเปลยนแปลง (transaction files) คอ แฟมทเกบขอมลรายการเปลยนแปลง

เกบสะสมรวบรวมไว เพอนำามาประมวลผลและนำาไปปรบปรงแฟมหลกอกทหนง

ลกษณะการประมวลผลขอมล (DATA PROCESSING)

34

· การประมวลผลแบบกลม (batch processing) ขอมลจะถกสะสมไวระหวางชวงเวลาทกำาหนด เมอถงกำาหนด ขอมลทสะสมไวจะถกประมวลผลรวมกนครงเดยว

· การประมวลผลแบบทนท (real-time processing) การประมวลผลแบบทนท เปนการประมวลผลทเกดขนพรอมกบขอมล

การเขาถงขอมล

 · การเขาถงแบบลำาดบ เปนการเขาถงขอมลแบบทตองอานขอมลตงแตตน จนถงขอมลทตองการเหมาะสำาหรบการอานขอมลปรมาณมาก และเรยงลำาดบ แตไมเหมาะกบขอมลทมการเพม ลบ หรอแกไขเปนประจำา

· การเขาถงแบบสม เปนการเขาถงขอมลทไมตองอาศยการอานขอมลตงแตตน การเขาถงขอมลลกษณะนจะตองใชกลไกการหาตำาแหนงระเบยน วธตางๆ เหมาะสำาหรบการคนหาขอมลจำานวนไมมาก และเหมาะสำาหรบแฟมทมการเพม ลบ และแกไขเปนประจำา

การจดโครงสรางแฟมขอมล (FILE ORGANIZATION)

การจดโครงสรางแฟมขอมลแบบตางๆ มลกษณะเฉพาะตวในการเขาถงขอมล มดงน

ประเภท     การเขาถง

35

ขอมล  หนวยความจำาสำารอง   ขอด   ขอเสย

แฟมลำาดบ (sequential)  ลำาดบ   เทปแมเหลกจานแมเหลก     ประหยด ใชไดดกบการเขาถงขอมลปรมาณมาก หรอทงแฟม       การจะเขาถงระเบยนแบบเฉพาะเจาะจงใชเวลามาก

แฟมสม(direct หรอ hash)      สม    จานแมเหลก     การเขาถงระเบยนแบบเฉพาะเจาะจงเรวมาก  ไมเหมาะกบการเขาถงขอมลปรมาณมาก และไมสามารถเขาถงขอมลแบบเรยงลำาดบได สนเปลอง

แฟมดรรชน(indexed)     สม    จานแมเหลก     ประหยดกวาแฟมสมแตสนเปลองกวาแฟมลำาดบ เขาถงขอมลเฉพาะเจาะจง ไดเรว  การจดการดรรชนอาจเสยเวลามาก

แฟมลำาดบดรรชน (indexed sequential)    ลำาดบ, สม     จานแมเหลก     การเขาถงขอมลไดดทงขอมลปรมาณมาก และแบบเฉพาะเจาะจง ไมตองจดการดรรชนมากเทาแบบแฟมดรรชน      ไมเรวเทาแฟมสม คาใชจายสง

แฟมโปรแกรมและแฟมขอมล

 แฟมโปรแกรมประกอบดวยชดคำาสงตางๆ ททำางานอยางใดอยางหนง เชน โปรแกรมประมวลคำา (word) และโปรแกรมบบอดขอมล (compression utility)

แฟมขอมลบางประเภทสรางและเปดดวยโปรแกรมใดโปรแกรมหนงโดยเฉพาะ ในขณะทแฟมขอมลบางประเภทเปน

36

ประเภททมรปแบบมาตรฐานทสามารถสรางและเปดไดโดยโปรแกรมตางๆ ซงมประโยชนมากในการแลกเปลยนขอมลระหวางโปรแกรมตางๆ

ระบบแฟมขอมล (FILE SYSTEMS)

ขอดคอ การประมวลผลขอมลมความรวดเรว การลงทนในสวนของเครองคอมพวเตอรและโปรแกรมประยกตใชงานกไมยงยาก เนองจากไมตองการระบบทใหญ อยางไรกตามการจดเกบขอมลในลกษณะนอาจมปญหาทเกดขนไดดงตอไปน

· ความซำาซอนของขอมล (data redundancy)

· ความไมสอดคลองกนของขอมล (data inconsistency)· ขอมลแยกอสระตอกน (data isolation)

· ความไมปลอดภยของขอมล (poor security)

· ขาดบรณภาพของขอมล (lack of data integrity)

· ความขนตอกนระหวางโปรแกรมประยกตกบโครงสรางของแฟมขอมล (application / data

dependence)สวนในระบบฐานขอมล มคำาศพทตาง ๆ ทเกยวของดงน!

37

       เอนทต (Entity) หมายถง ชอของสงใดสงหนง ไดแก คน สถานท สงของ การกระทำา ซงตองการจดเกบขอมลไว เชน เอนทตลกคา เอนทตพนกงาน

       - เอนทตชนดออนแอ (Weak Entity) เปนเอนทตทไมมความหมาย หากขาดเอนทตอนในฐานขอมล

แอททรบวต(Attribute) หมายถง รายละเอยดขอมลทแสดงลกษณะและคณสมบตของเอนทตหนง ๆ เชน

เอนทตนกศกษา ประกอบดวย - แอทรบวตรหสนกศกษา

       - แอททรบวตชอนกศกษา

       - แอททรบวตทอยนกศกษา

       ความสมพนธ (Relationships) หมายถง ความสมพนธระหวางเอนทต เชน ความสมพนธระหวางเอนทตนกศกษาและเอนทตคณะวชา เปนลกษณะวา นกศกษาแตละคนเรยนอยคณะวชาใดคณะวชาหนงในการแสดงความสมพนธระหวางเอนทต เราจะใชหวลกศรเพอแสดงความสมพนธ ดงตวอยางในรปตอไปน

รปท 1.1 คณะวชา นกศกษา (คณะวชามความสมพนธกบนกศกษา)----------

ในการระบความสมพนธระหวางเอนทต จะกำาหนดโดยใชหวลกศร และหากพจารณาความสมพนธจากเอนทตนกศกษาไปยงเอนทตคณะวชา อาจจะกำาหนดความสมพนธไดดงน

38

รปท 1.2 คณะวชา นกศกษา (นกศกษาสงกดอยคณะวชา)----------------

และหากพจารณาความสมพนธจากเอนทตคณะวชาไปยงเอนทตนกศกษา อาจกำาหนดความสมพนธไดดงน

รปท 1.3 คณะวชา นกศกษา (คณะวชาประกอบดวยนกศกษา) --------------

จากรปท 1.2 จะเหนไดวา นกศกษา 1 คนจะสามารถสงกดอยไดเพยง 1 คณะวชา แตจากรปท 1.3 จะเหนไดวา 1 คณะวชาสามารถประกอบดวยนกศกษาหลาย ๆ คน

ความสมพนธระหวางเอนทต แบงออกเปน 3 ประเภท คอ

       1. ความสมพนธแบบหนงตอหนง (One-to-one Relationships) เปนการแสดงความสมพนธของขอมลในเอนทตหนงทมความสมพนธกบขอมลในอกเอนทตหนง ในลกษณะหนงตอหนง (1 : 1)

       2. ความสมพนธแบบหนงตอกลม (One-to-many Relationships) เปนการแสดงความสมพนธของขอมลในเอนทตหนง ทมความสมพนธกบขอมลหลาย ๆ ขอมลในอกเอนทตหนง ในลกษณะ (1:m) ตวอยางเชน

       3. ความสมพนธแบบกลมตอกลม (Many-to-many Relationships) เปนการแสดงความสมพนธของขอมลสองเอนทตในลกษณะกลมตอกลม (m:n)

39

       เอนทตใบสงซอแตละใบจะสามารถสงสนคาไดมากกวาหนงชนด ความสมพนธของขอมลจากเอนทตใบสงซอไปยงเอนทตสนคา จงเปนแบบหนงตอกลม (1:m) ในขณะทสนคาแตละชนด จะถกสงอยในใบสงซอหลายใบ ความสมพนธของขอมลจากเอนทตสนคาไปยงอนทตใบสงซอ จงเปนแบบหนงตอกลม (1:n) ดงนนความสมพนธของเอนทตทงสอง จงเปนแบบกลมตอกลม (m:n)

       จากคำาศพทตาง ๆ ทเกยวของกบระบบฐานขอมลทไดกลาวมาแลวขางตน จงอาจใหนยามของฐานขอมลในอกลกษณะไดวา ฐานขอมล อาจหมายถง โครงสราง“ ”สารสนเทศ ทประกอบดวยหลาย ๆ เอนทตทมความสมพนธกน

ความสำาคญของการประมวลผลแบบระบบฐานขอมล

จากการจดเกบขอมลรวมเปนฐานขอมลจะกอใหเกดประโยชนดงน

1. สามารถลดความซำาซอนของขอมลได

       การเกบขอมลชนดเดยวกนไวหลาย ๆ ท ทำาใหเกดความซำาซอน (Redundancy) ดงนนการนำาขอมลมารวมเกบไวในฐานขอมล จะชาวยลดปญหาการเกดความซำาซอนของขอมลได โดยระบบจดการฐานขอมล (Database Management System : DBMS) จะชวยควบคมความซำาซอนได เนองจากระบบจดการฐานขอมลจะทราบไดตลอดเวลาวามขอมลซำาซอนกนอยทใดบาง

40

2. หลกเลยงความขดแยงของขอมลได

       หากมการเกบขอมลชนดเดยวกนไวหลาย ๆ ทและมการปรบปรงขอมลเดยวกนน แตปรบปรงไมครบทกททมขอมลเกบอยกจะทำาใหเกดปญหาขอมลชนดเดยวกน อาจมคาไมเหมอนกนในแตละททเกบขอมลอย จงกอใใหเกดความขดแยงของขอมลขน (Inconsistency)

3. สามารถใชขอมลรวมกนได

       ฐานขอมลจะเปนการจดเกบขอมลรวมไวดวยกน ดงนนหากผใชตองการใชขอมลในฐานขอมลทมาจากแฟมขอมลตางๆ กจะทำาไดโดยงาย

4. สามารถรกษาความถกตองเชอถอไดของขอมล

       บางครงพบวาการจดเกบขอมลในฐานขอมลอาจมขอผดพลาดเกดขน เชน จากการทผปอนขอมลปอนขอมลผดพลาดคอปอนจากตวเลขหนงไปเปนอกตวเลขหนง โดยเฉพาะกรณมผใชหลายคนตองใชขอมลจากฐานขอมลรวมกน หากผใชคนใดคนหนงแกไขขอมลผดพลาดกทำาใหผอนไดรบผลกระทบตามไปดวย ในระบบจดการฐานขอมล (DBMS) จะสามารถใสกฎเกณฑเพอควบคมความผดพลาดทเกดขน

5. สามารถกำาหนดความปนมาตรฐานเดยวกนของขอมลได

       การเกบขอมลรวมกนไวในฐานขอมลจะทำาใหสามารถกำาหนดมาตรฐานของขอมลไดรวมทงมาตรฐานตาง ๆ ในการจดเกบขอมลใหเปนไปในลกษณะเดยวกนได เชนการกำาหนด

41

รปแบบการเขยนวนท ในลกษณะ วน/เดอน/ป หรอ ป/เดอน/วน ทงนจะมผทคอยบรหารฐานขอมลทเราเรยกวา ผบรหารฐานขอมล (Database Administrator : DBA) เปนผกำาหนดมาตรฐานตางๆ

6. สามารถกำาหนดระบบความปลอดภยของขอมลได

       ระบบความปลอดภยในทน เปนการปองกนไมใหผใชทไมมสทธมาใช หรอมาเหนขอมลบางอยางในระบบ ผบรหารฐานขอมลจะสามารถกำาหนดระดบการเรยกใชขอมลของผใชแตละคนไดตามความเหมาะสม

7. เกดความเปนอสระของขอมล

       ในระบบฐานขอมลจะมตวจดการฐานขอมลททำาหนาทเปนตวเชอมโยงกบฐานขอมล โปรแกรมตาง ๆ อาจไมจำาเปนตองมโครงสรางขอมลทกครง ดงนนการแกไขขอมลบางครง จงอาจกระทำาเฉพาะกบโปรแกรมทเรยกใชขอมลทเปลยนแปลงเทานน สวนโปรแกรมทไมไดเรยกใชขอมลดงกลาว กจะเปนอสระจากการเปลยนแปลง

รปแบบของระบบฐานขอมล

รปแบบของระบบฐานขอมล มอยดวยกน 3 ประเภท คอ

1. ฐานขอมลเชงสมพนธ (Relational Database)

       เปนการเกบขอมลในรปแบบทเปนตาราง

42

(Table) หรอเรยกวา รเลชน (Relation) มลกษณะเปน 2 มต คอเปนแถว (row) และเปนคอลมน (column) การเชอมโยงขอมลระหวางตาราง จะเชอมโยงโดยใชแอททรบวต (attribute) หรอคอลมนทเหมอนกนทงสองตารางเปนตวเชอมโยงขอมล ฐานขอมลเชงสมพนธนจะเปนรปแบบของฐานขอมลทนยมใชในปจจบน  2. ฐานขอมลแบบเครอขาย (Network Database)ฐานขอมลแบบเครอขายจะเปนการรวมระเบยนตาง ๆ และความสมพนธระหวางระเบยนแตจะตางกบฐานขอมลเชงสมพนธ คอ ในฐานขอมลเชงสมพนธจะแฝงความสมพนธเอาไว โดยระเบยนทมความสมพนธกนจะตองมคาของขอมลในแอททรบวตใดแอททรบวตหนงเหมอนกน แตฐานขอมลแบบเครอขาย จะแสดงความสมพนธอยางชดเจน ตวอยางเชน

3. ฐานขอมลแบบลำาดบชน (Hierarchical Database)ฐานขอมลแบบลำาดบชน เปนโครงสรางทจดเกบขอมลในลกษณะความสมพนธแบบพอ-ลก (Parent-Child Relationship Type : PCR Type) หรอเปนโครงสรางรปแบบตนไม (Tree) ขอมลทจดเกบในทน คอ ระเบยน (Record) ซงประกอบดวยคาของเขต

43

ขอมล (Field) ของเอนทตหนง ๆ

         ฐานขอมลแบบลำาดบชนนคลายคลงกบฐานขอมลแบบเครอขาย แตตางกนทฐานขอมลแบบลำาดบชน มกฎเพมขนมาอกหนงประการ คอ ในแตละกรอบจะมลกศรวงเขาหาไดไมเกน 1 หวลกศร

โปรแกรมฐานขอมลทนยมใช

        โปรแกรมฐานขอมล เปนโปรแกรมหรอซอฟแวรทชวยจดการขอมลหรอรายการตาง ๆ ทอยในฐานขอมล ไมวาจะเปนการจดเกบ การเรยกใช การปรบปรงขอมล

        โปรแกรมฐานขอมล จะชวยใหผใชสามารถคนหาขอมลไดอยางรวดเรว ซงโปรแกรมฐานขอมมลทนยมใชมอยดวยกนหลายตว เชน Access, FoxPro, Clipper, dBase, FoxBase, Oracle, SQL เปนตน โดยแตละโปรแกรมจะมความสามารถตางกน บางโปรแกรมใชงายแตจะจำากดขอบเขตการใชงาน บงโปรแกรมใชงานยากกวา แตจะมความสามารถในการทำางานมากกวา

        โปรแกรม Access นบเปนโปรแกรมทนยมใชกนมากในขณะน โดยเฉพาะในระบบฐานขอมลขนาดใหญ สามารถสรางแบบฟอรมทตองการจะเรยกดขอมลในฐานขอมล หลงจากบนทกขอมลในฐานขอมลเรยบรอยแลว จะสามารถคนหาหรอเรยกดขอมลจากเขตขอมลใดกได นอกจากน Access

44

ยงมระบบรกษาความปลอดภยของขอมล โดยการกำาหนดรหสผานเพอปองกนความปลอดภยของขอมลในระบบไดดวย

       โปรแกรม FoxPro เปนโปรแกรมฐานขอมลทมผใชงานมากทสด เนองจากใชงายทงวธการเรยกจากเมนของ FoxPro และประยกตโปรแกรมขนใชงาน โปรแกรมทเขยนดวย FoxPro จะสามารถใชกลบ dBase คำาสงและฟงกชนตาง ๆ ใน dBase จะสามารถใชงานบน FoxPro ได นอกจากนใน FoxPro ยงมเครองมอชวยในการเขยนโปรแกรม เชน การสรางรายงาน

      โปรแกรม dBase เปนโปรแกรมฐานขอมลชนดหนง การใชงานจะคลายกบโปรแกรม FoxPro ขอมลรายงานทอยในไฟลบน dBase จะสามารถสงไปประมวลผลในโปรแกรม Word Processor ได และแมแต Excel กสามารถอานไฟล .DBF ทสรางขนโดยโปรแกรม dBase ไดดวย

     โปรแกรม SQL เปนโปรแกรมฐานขอมลทมโครงสรางของภาษาทเขาใจงาย ไมซบซอน มประสทธภาพการทำางานสง สามารถทำางานทซบซอนไดโดยใชคำาสงเพยงไมกคำาสง โปรแกรม SQL จงเหมาะทจะใชกบระบบฐานขอมลเชงสมพนธ และเปนภาษาหนงทมผนยมใชกนมาก โดยทวไปโปรแกรมฐานขอมลของบรษทตาง ๆ ทมใชอยในปจจบน เชน Oracle, DB2 กมกจะมคำาสง SQL ทตางจากมาตรฐานไปบางเพอใหเปนจดเดนของแตละโปรแกรมไป

45

การบรหารฐานขอมล

        ในระบบฐานขอมลนอกจากจะมระบบการจดการฐานขอมล ซงเปนซอฟตแวรทสรางขนเพอจดการกบขอมลใหเปนระบบ จะไดนำาไปเกบรกษา เรยกใช หรอนำามาปรบปรงใหทนสมยไดงายแลว ในระบบฐานขอมลยงตองประกอบดวยบคคลทมหนาทควบคมดแลระบบฐานขอมล คอ ผบรหารฐานขอมล

       เหตผลสำาหรบประการหนงของการจดทำาระบบจดการฐานขอมล คอ การมศนยกลางควบคมทงขอมลและโปรแกรมทเขาถงขอมลเหลานน บคคลทมอำานาจหนาทดแลการควบคมน เรยกวา ผบรหารฐานขอมล หรอ DBA (data base administor) คอ ผมหนาทควบคมการบรหารงานของฐานขอมลทงหมด

1. หนาทของผบรหารฐานขอมล

1.1 กำาหนดโครงสรางหรอรปแบบของฐานขอมล โดยทำาการวเคราะหและตดสนใจวาจะรวมขอมลใดเขาไวในระบบใดบาง ควรจะจดเกบขอมลดวยวธใด และใชเทคนคใดในการเรยกใชขอมลอยางไร

1.2 กำาหนดโครงสรางของอปกรณเกบขอมลและวธการเขาถงขอมล โดยกำาหนดโครงสรางของอปกรณเกบขอมลและวธการเขาถงขอมล พรอมทงกำาหนดแผนการในการสราง

46

ระบบขอมลสำารองและการฟ นสภาพ โดยการจดเกบขอมลสำารองไวทกระยะ และจะตองเตรยมการไววาถาเกดความผดพลาดขนแลวจะทำาการฟ นสภาพไดอยางไร

1.3 มอบหมายขอบเขตอำานาจหนาทของการเขาถงขอมลของผใช โดยการประสานงานกบผใช ใหคำาปรกษา ใหความชวยเหลอแกผใช และตรวจตราความตองการของผใช5.ระบบการจดการฐานขอมล (data base management system, DBMS)2. หนาทของระบบการจดการฐานขอมล

2.1 ระบบจดการฐานขอมลเปนซอฟตแวรททำาหนาทดงตอไปน ดแลการใชงานใหกบผใช

ในการตดตอกบตวจดการระบบแฟมขอมลได ในระบบฐานขอมลนขอมลจะมขนาดใหญ ซงจะถกจดเกบไวในหนวยความจำาสำารองเมอผใชตองการจะใชฐานขอมล ระบบการจดการฐานขอมลจะทำาหนาทตดตอกบระบบแฟมขอมลซงเสมอนเปนผจดการแฟมขอมล (file manager) นำาขอมลจากหนวยความจำาสำารองเขาสหนวยความจำาหลกเฉพาะสวนทตองการใชงาน และทำาหนาทประสานกบตวจดการระบบแฟมขอมลในการจดเกบ เรยกใช และแกไขขอมล

2.2 ควบคมระบบความปลอดภยของขอมลโดยปองกนไมใหผทไมไดรบอนญาตเขามาเรยกใชหรอแกไขขอมลในสวนปองกนเอาไว พรอมทงสรางฟงกชนในการจดทำาขอมลสำารอง โดยเมอเกดมความขดของของระบบแฟมขอมลหรอ

47

ของเครองคอมพวเตอรเกดการเสยหายนน ฟงกชนนจะสามารถทำาการฟ นสภาพของระบบขอมลกลบเขาสสภาพทถกตองสมบรณได

2.3 ควบคมการใชขอมลในสภาพทมผใชพรอม ๆ กนหลายคน โดยจดการเมอมขอผดพลาดของขอมลเกดขน

 แนวโนมอนาคตของฐานขอมลซนฯเผยวสยทศนแนวคด ' เอน วน ' เนนบกตลาดเนตเวรก

          นายไลโอเนล ลม รองประธานและกรรมการผจดกกการในภภาคเอเชยใต บรษท ซน ไครซสเตมส องค เปดเผยวา ซนฯ วางแนวคดลวงหนา 10 ป (ป 2002-2012) ไวแลว วาจะเนนบกไปทเรองของเทคโนโลยบนเครอขาย เพราะเชอวาตอไปในอนาคตอนเทอรเนตจะกลายเปนเทคโนโลยเบองหลงทสำาคญ โดยทกสงบนอนเทอรเนต ไมวาจะเปนฮารดแวร ซอฟตแวร หรอบรการ จะเปรยบเปนองคประกอบหนงบนเครอขาย และจะเชอมโยงเขากบเทคโนโลยเบลด (Blade) ยกตวอยางใหเปนรปธรรมคอ ในอนาคต เครองคอมพวเตอร การรกษาความปลอดภยดวยเทคโนโลยตางๆ เชน SSL หรอระบบปฏบตการใดๆ บนอนเทอรเนตจะเปรยบเปนองคประกอบสวนหนงของระบบเครอขาย ทตอไปองคประกอบตางๆ เหลานจะสามารถลดรปใหอยในรปแบบของอปกรณ    เบลดได ทงหมดสอดคลองกบแนวคด เอน วน (N1) ซงเปนแนวคดใหมของซนฯ ทจะมองระบบเครอขายเปนภาพรวมและใหสามารถจดการองคประกอบตางๆ บนเครอขายไดจากศนยกลาง โดยขามขอจำากดของการทำางานรวมกน ระหวางองคประกอบตางๆ เหลานน เชน ระบบปฏบตการ ระบบฐานขอมล ตวเทคโนโลยฮารดแวร เปนตน ดงนนจำาเปนตองมสวนเชอมโยงตรงกลางระหวางความแตกตางดงกลาว โดยสวนทจะมาเชอมโยงความแตกตางของระบบปฏบตการคอ Compute Virtualization Engine และสวนทจะมาเชอม

48

โยงความแตกตางของระบบฐานขอมลคอ Storage Virtualization Engine ซงทงสองสวนนเปนเทคโนโลยใหม ทอยในรปซอฟตแวรทจะมาบรหารจดการ และซนฯ กำาลงทมกำาลงเพอพฒนาขนมา

          นายลม กลาวตอวา ซนฯ ไดเปดตวแนวคดใหมนในประเทศไทยไปแลวเมอตนเดอนกมภาพนธ และไดรบความสนใจจากลกคามาก เพราะสองสวนหลกทเปนปญหาใหญของการทำางานบนเครอขาย คอการจดการขามแพลตฟอรมระบบปฏบตการ แพลตฟอรมระบบฐานขอมล และแพลตฟอรมของเทคโนโลยฮารดแวรนนเอง หากแกปญหาเหลานไดจะสามารถขามขอจำากด และเพมศกยภาพของระบบได

          นอกจากน เมอผสมผสานแนวคดนเขากบเทคโนโลยเบลด พบวาจะสามารถรวมอปกรณทกอยางของระบบ ใหอยในรปของเบลดและรวมอยในตเบลดตเดยวกนได ไมวาจะเปนเบลดเซรฟเวอรของระบบปฏบตการวนโดว ลนกซ ยนกซ รวมถงองคประกอบอน เชน ระบบรกษาความปลอดภย SSL กสามารถอยในรปของอปกรณเบลดไดเชนกน ตามแนวคดดงกลาวจะทำาใหผทจำาเปนตองบรหารขอมลจำานวนมาก ผานระบบทแตกตางกนสามารถ ลดความยงยากรวมถงตนทนการดำาเนนงานไปไดเปนจำานวนมาก

        ปจจบนซนฯ เรมออกผลตภณฑตามแนวคดเอน วนแลว โดยกลมลกคาเปาหมายคอศนยรบฝาก และบรหารขอมลผานระบบเครอขาย (ดาตา เซนเตอร) รวมถงองคกรขนาดใหญทมระบบปฏบตการและระบบฐานขอมลทแตกตางกนจำานวนมาก

49

แตจำาเปนตองทำางานรวมกน

 ระบบสนบสนนการตดสน (DSS : Decision Support Systems)

         เปนระบบทเปนการทำางานแบบกงโครงสราง มการเปลยนแปลงทรวดเรวและมเอกลกษณเฉพาะตว ทำาหนาทในการอำานวยความสะดวกในการจดรปแบบขอมลการนำามาใชและการรายงานขอมลเพอทจะใชประโยชนในการตดสนใจ ของผบรหารระดบตาง ๆ (ประสงค ประณตพลกรงและคณะ. 2541 ; 16) ในระดบนจำาเปนตองอาศยสารสนเทศจาก TPS และ MIS แบบสรปมาใชประกอบการตดสนใจ DSS แตกตางจากระบบอน ๆ คอ เปนระบบทมความยดหยนตอการตดสนใจ และมการตอบสนองอยางรวดเรวตอสถานการณตาง ๆ เปนระบบทสนบสนนความตองการเฉพาะของผบรหารแตละคนขอแตกตางระหวาง DSS กบ MIS มดงน

         MIS สามารถใหสารสนเทศไดเฉพาะสารสนเทศทมอยแลว ไมสามารถจดสารสนเทศใหมทนททนใด MIS ใชกบปญหาแบบมโครงสราง เชน ในระบบสนคาคงคลงเมอไรจงจะสงวตถเพม และตองสงเทาไร ซงเปนลกษณะของปญหาทเกดประจำาในระดบปฏบตการ การตดสนในจะขนอยกบความ

50

ตองการในการผลต ราคาตนทนวตถดบและตวแปรอน ๆ ทตองใชในระบบสนคาคงคลง DSS ไดถกออกแบบเพอสนบสนนการตดสนใจ ทเกยวของกบปญหาแบบกงโครงสรางปญหาแบบไมมโครงสราง ปญหาแบบกงโครงสรางซงเปนปญหาทสวนเปนแบบมโครงสราง และสวนหนงเปนแบบไมมโครงสราง เชน ความตองการปรบปรงคณภาพการสงสนคาของพอคา ปญหาแบบมโครงสรางไดแก การเปรยบเทยบสารสนเทศในการสงของอยางตรงเวลาของพอคา

        ในชวง 2 ปทผานมา ซงสามารถไดขอมลจากระบบฐานขอมลของ MIS และปญหาแบบไมมโครงสรางไดแก สถานการณททำาใหไมสามารถสงสนคาได เกยวกบนโยบายการสงซอสนคา ราคาสนคาและอน ๆ ปญหาดงกลาวตองใช DSS ชวยในการสนบสนนการตดสนใจ นอกจากน DSS จะอยในรปแบบทไมแนนอนขนอยกบผบรหารแตละคน เปนระบบทถกแบบขนมาเพอชวยผบรหารในการตดสนใจ ภายใตผลสรป และเปรยบเทยบขอมลจากแหลงตาง ๆ ทงภายในและภายนอกแหลงขอมลภายในเปนขอมลทไมาจากฐานขอมลภายในองคกร เชน การขาย การผลต ฐานะทางการเงนขององคกร แหลงขอมลภายนอก ไดแก กระแสการเงน กระแสการลงทนในตลาดหน ภาวะเศรษฐกจ ขอมลของบรษทคแขง DSS มกจะใชภาษาสบคน (Query Language) ใชการวเคราะหทางสถต ใชภาพกราฟก เพอใหผบรหารไดรบสารสนเทศทตองการจรง ๆ ชวยในการตดสนใจ นอกจากนยงสามารถชวยผบรหารสรางตวแบบ (Model)

51

ของตวแปรตาง ๆ ทจะมผลกระทบตอการตดสนใจ ซงตวแบบนถาเปลยน ตวแปร 1 ตวหรอมากกวา จะทำาใหผลกระทบเปลยนไปโดยตวแบบจะรวมเอาแฟคเตอร (Factor) ตาง ๆ ทเกยวของมาเปรยบเทยบ ผลทเกดขนเพอใหผบรหารทำาการตดสนใจ ตวแบบทสรางขนงายตอการใช การดงขอมลและการทำารายงาน ผบรหารสามารถสรางสารสนเทศทคดวามประโยชนเพอชวยในการตดสนใจไดเปนอยางด

          DSS เปนระบบสารสนเทศแบบโตตอบได ชวยในการตดสนใจของคน ชวยในการวเคราะหงานไดดโดยชวยใหคนรจกขอมลและรจกใชตวแบบ (Model) ของคอมพวเตอรในการแกปญหา ชวยผบรหารในการทดสอบทางเลอกเพอตดสนใจ ทำาใหทราบวาการเลอกทางเลอกนนจะเกดอะไรขน การนำาสารสนเทศทเตรยมไดจากระดบลางขององคกรและสารสนเทศภายนอก มาชวยสนบสนนการตดสนใจเพอใหไดผลใกลเคยงกบความเปนจรงมากทสด สามารถทำานายแนวโนมของตลาดได ทำาใหการตดสนใจเปนไปอยางมประสทธภาพมากขน ลกษณะการตดสนในระดบน จะคอนขางยงยากซบซอนมากกวาการตดสนใจในระดบลาง

การจดการการตดสนใจตามแนวคดเชงสถานการณ

        การจดการตามแนวคดเชงสถานการณ (Contingency-based ) เปนทศนะการจดการซงมงทการปรบปรงทพฤตกรรมการจดการตาม สถาน การณเฉพาะอยางขององคการ ประกอบดวย เทคโนโลยสงแวดลอมภายนอกและ

52

บคคลขององคการ เนองจากไมมแนวทางใดทดทสดในการจดการ ในปจจบนจงยอมรบการจดการตามสถาน การณทสามารถใชประโยชนไดกบผบรหาร ทกคน องคการทกแหง เหตการณทกเหตการณ และใชไดกบทกชวงของเวลา ดงนนการปฏบตดานการจดการจงขนอยกบสถานการณทเกยวของ การจดการทมประสทธภาพจงตองการ ผบรหารทมความสามารถปรบตวเขากบปจจยทางดานสถานการณและขอจำากดตางๆ

       ผบรหารผใชสถานการณทเหมาะสมจะไมปฏเสธหรอยดมนอยางเหนยวแนนอยกบทฤษฎการจดการในยคดงเดม (Traditional management theory) แตเขาจะ รสกวาทฤษฎตางๆ ถกนำามาใชในระดบทแตกตางกน ขนอยกบปจจยทางดานสถานการณเปนหลก ดงนนเพอใหเกดประสทธภาพในการปฏบตงานผบรหารจงตองมความรในทฤษฏการจดการ และ การสะทอนแนวความคดของปจจยทงดานทฤษฎและสถานการณ เพอนำามาใชประโยชนภายใตเงอนไขตางๆ และเสรมทกษะในการจำาแนก (Identifying) การวเคราะห (Analyzing) และการปรบปรง แกไขสถานการณทมความซบซอน มขอเทจจรงวาทกๆ สถานการณทมความซบซอน มขอเทจจรงวาทก ๆ สถานการณมความแตกตางกน ทำาใหการดำาเนนการทงการจดการและ MIDS มความ ยงยากปละความไมแนนอน ดงนนจงชวนใหสนใจและทาทายตอการศกษา

            1. สภาพแวดลอมภายนอก (External environment) สภาพแวดลอมภายนอกขององคการประกอบดวย วฒนธรรมทวไป (เทคโนโลย สงคม เศรษฐกจ

53

การเมอง และอนๆ) และชดเฉพาะ ของกลมซงองคการตองมปฏกรยาเกยวของดวย ไดแก ลกคา ผเสนอขายปจจยการผลต คแขงขน การตอบสนองดานแรงงาน สหภาพแรงงานและรฐบาล

            2. องคการภายใน (Internal organization)ภายในองคการประกอบดวยเขาของกจการ พนกงาน วฒนธรรม ทรพยสนทสมผสได โครงสราง งาน ประวตความ เปนมา นโยบาย แผน วธการ และสงทถกจำาแนกในฐานะเปนสงของหรอเปนสวนหนงขององคการทอาจกลายมาเปนปจจยดาน สถานการณสำาคญของสถานการณทองคการไดรบมา ตวอยาง ผบรหาร MIS คนใหม อาจมวสยทศนของสงทแผนก MIS สามารถทำาใหและตองการเปลยนแปลงระบบทลาสมยทงหมดและทดแทนบคคลทถกพจารณาวาไรความสามารถ (Incompetent) แม วาการกระทำาแบบนอาจเปนไปไดตามทฤษฎ แตปจจยดานสถานการณกสามารถยบยงสงเหลานนไมใหเกดขนได เนองจากพนกงานทงหลายของทกระดบทยงมความสามารถทอาจไดรบการ คมครองจาก กฏหมาย สญญาจางหรอนโยบายของบรษทสวนเงนทนตาง ๆ อาจไมสามารถนำามาทดแทนระบบทลาสมยไดงาย คนอาจคนหาระบบททนสมยมาใช แมวาพวกเขาอาจลาสมยหรอ เนอง จากเปนคนใหม ผบรหาร MIS อาจมอำานาจหรอไดรบการสนบสนนทางดานการเมองทยงนอย และจะเสยงตอการสรางความบาดหมางกบฝายจดการระดบสง ถาทำาใหพนกงานทงหลาย ถกเลกจาง

            3. ระยะของการเจรญเตบโตและปจจยตางๆ ดานเวลา (Stages of growth and time factors) เวลาเปนปจจยดานสถานการณทสำาคญ อยางหนงของกานจดการ และ

54

การใช เนอง จากโลกกำาลงเปลยนแปลงอยางสมำาเสมอ เชน คแขงขนมทงเขมแขงกวาหรอออนแอกวา คแขง รายใหมจะเขามาในตลาดอยางหลกเลยงไมได รสนยมของผบรโภคกำาลง เปลยนแปลง และรฐบาลจะเปลยนแปลงแนวทางควบคมดแลธรกจในทสด ดงนนการ ตดสนใจทมความเหมาะสมในปจจบนไมเหมาะสมในอนาคต

 

ลกษณะระยะของการเจรญเตบโตจะสรปปญหาของการจดการและลกษณะสำาคญตางๆ ทเกยวกบเทคโนโลยสารสนเทศ ซงสามารถจำาแนกออกไดเปน 6 ระยะคอ

         ระยะท 1 ระยะเรมตน (Initiation) เมอระบบเปนระบบใหมมการคนพบมากมาย การทดสอบและความผดพลาดเกดขนกบกระบวนการถาระบบยงคงอยรอด ร ะบบจะเรมประสบความสำาเรจในการยอมรบอยางกวางขวางมากขน ชวงนเทคโนโลยใหมจะถกนำาเขาสองคการและผใชบางคนเรมนำามาประยกตใชเพมขนจนกลายเปนเทคโนโลยไดอยาง งายดายและเรยนรวธการทเทคโนโลยสามารถถกนำามาใช

         ระยะท 2 ระยะตดตอ (Contagion) ผใชและหนวยจำานวนมากจะคนเคยกบเทคโนโลยและประยกตใชมนไดแลวจงเผยแพรกระจายกวางไปและตองการผใชเพมขนอก ทงกระตอรอรนตอการเตบโตอยางรวดเรวของเทคโนโลย

55

         ระยะท 3 ระยะการควบคม (Control) ในชวงนฝายจดการเรมหวงใยเกยวกบคาใชจายของเทคโนโลยทเพมขน ผลประโยชนและตนทนของเทคโนโลยเรมเปนประเดนท สำาคญ ปญหาของการวางแผนและการควบคมถกนำาเสนอขนมา ผใชสามารถชแจงเหตผลของการใชประโยชนของเทคโนโลยในดานตนทนและประสทธภาพทไดรบ โดยการปรบและควบคมให เหมาะสม เชน การกำาหนดมาตรฐาน การควบคมตนทนและการพฒนาแผนสำาหรบการเตบโตตอไป

         ระยะท 4 ระยะรวมกน (Integration) ระยะตาง ๆ แพรขยายอยางตอเนองโปรแกรมทประยกตใชไดรบการ มการใชเทคโนโลยฐานขอมลการวางแผนและการ ควบคมระบบถกจดทำาขนแบบเปนทางการ มงเนนการรวมความคดของระบบตาง ๆ ฝายจดการจะสนใจความมอำานาจของระบบและฐานขอมลตางๆ ทใชอยระยะนถกำาหนดลกษณะโดยการ กลนกรองระบบ โดยเฉพาะอยางยงศนยรวมโดยรอบของเทคโนโลยฐานขอมล การวางแผนและควบคมระบบตาง ๆ สำาหรบ ใหเปนระบบมากขนและรวมกนไดดขน

         

ระยะท 5 การบรหารขอมล (Data administration) ในระหวางชวงน ฝายจดการจะกงวลเกยวกบคณคาของขอมลดบและขอมลขาวสาร หนาทของการบรหาร ขอมลจง

56

กำาหนดการจดการ และการควบคมฐานขอมลเพอใหมนใจไดวาถกนำามาใชอยางมประสทธภาพและจดสรรการใชงานไดอยางเหมาะสม

         ระยะท 6 การเตบโตเตมท (Maturity)ในองคการตางๆ ทเขาสระยะนกระบวนการจดการและเทคโนโลยจะถกรวบรวมเขาดวยกนสหนาทงานทงหลายไดอยางม ประสทธภาพ การวางแผนขอมลดานกลยทธและขอมลทรพยากรของการจดการจะเชอมความรบผดชอบของ MIS กบผใชทงหลาย อยางไรกตามเทคโนโลยใหมทแนะนำาเขามาอาจจะเปน สวนหนงหรอระบบสมบรณทงหมดทเปนตนเหตใหวงจรชวตมการเรมตนใหม โมเดลระยะของการเจรญเตบโตมความสำาคญตอการศกษาธรกจและ MIS เนองจากการตดสนใจอยางเหมาะสม มความสมพนธกบระยะการเจรญเตบโตขององคการรวมทงระบบหรอผลตภณฑทอยในชวงนนๆ

ปจจยดานบคคล (Personal Factors)   

           ปจจยดานสถานการณทสำาคญในสถานการณของการจดการ คอ การเปลยนอำานาจหนาทของผบรหาร สไตลของการจดการ ทดำาเนนการของผบรหารรายหนงอาจไมเกดประสทธภาพสำาหรบผบรหารรายอน ตวอยาง ผบรหารบางคนมความรสกออนไหวและมงเนนคน(People-oriented) มากกวาผบรหารคนอนถาเขากระทำา การรนแรงกบผใตบงคบบญชาในการแกปญหาดานการทำางานกเปนไปไดทเขาจะไมสามารถปฏบตหนาทงานไดสำาเรจ เมอบรษทเจรญเตบโตขน

57

ผบรหารอาจพบวาสไตลความสมพนธระหวางบคคล ของการปฏบตหนาทงานไดสำาเรจ เมอบรษทเจรญเตบโตขน ผบรหารอาจพบวาสไตลความสมพนธระหวางบคคล (Interpersonal style) ของการปฏบตงานทดในขณะทบรษทยงเลก อาจไมเหมาะสม กบบรษทเมอขยายเตบโตขนสถานการณสำาคญ 2 อยางทอาจมผลมาจากการตดสนใจคอ ความขดแยงของผลประโยชน (Conflict of interest) และการเปลยนอำานาจ (Power shifts) ตวอยาง ผบรหาร ระดบกลางมกอยในตำาแหนงทกอใหเกดความขดแยงของบทบาท (Role-conflict) เสมอ เนองจากพยายามสรางความพงพอใจใหแกผบรหารระดบสงและพยายามดำาเนนการใหเปนผลดสำาหรบการ รายงานของพนกงานทสงมาถงเขา นกวเคราะหระบบตองเผชญความขดแยงของผลประโยชนของแผนก MIS ผใชคอมพวเตอร และผบรหารระดบสงทมตำาแหนงในบทบาทของความขดแยง ระบบ ขอมลขาวสารทงหลายมผลกระทบมาจากการเปลยนอำานาจและการกระจายอำานาจใหม การนำาการควบคมทจะสรางหรอลดความขดแยงในผลประโยชน ตวอยาง ผบรหารการประมวลผลขอมล จำานวนมากพยายามทำาลายไมโครคอมพวเตอรเมอไมโครคอมพวเตอรมงเขาสองคกรเปนครงแรก ซงพจารณาวาไมโครคอมพวเตอรจะเปนอปสรรคกบฐานของคอมพวเตอรขนาดใหญ (Mainframe-based) แตนกวชาการเชอวาแผนกสารสนเทศเพอการจดการ (MIS) จะสามารถผลกดนภาษาของโปรแกรมทซบซอนตาง ๆ ไดอยางประสบผลสำาเรจตามมาตรฐานของบรษทไดโดย การขดขวางอปสรรคตาง ๆ

58

ของฐานอำานาจจากคอมพวเตอรขนาดใหญดวยไมโครคอมพวเตอร จากการคำานวณของผใชคนสดทายคานยมของผตดสนใจเปนตวอยางของปจจยดานสถานการณ ทสำาคญ เชนบคคลทกำาลงเดอดรอนบางครงอาจเปนรายสดทายทจะถกไลออกเพราะผบรหารอาจมความรสกออนไหวกบพนกงานเปนอยางมากหรอผบรหารบางคนอาจถอวาคณภาพของชวต เปนสงสำาคญ ดงนนผตดสนใจทมคานยมในการตดตอสมพนธกบบคคลของธรกจขนาดเลกอาจยกเลกทางเลอกของการตดสนใจทางอนการจะขยายของธรกจใหเพมขนเนองจากมความเสยง มากขนบทบาทดานการจดการ Henry Mintzberg ไดกำาหนดสงทผบรหารจะตองทำาออกเปนหนาทยอย 10 ขอ จากหนาทหลก 3 ประการคอ บทบาทดานความสมพนธระหวางบคคล บทบาทดาน ขอมลขาวสาร และบทบาทดานการตดสนใจ

         1.บทบาทดานความสมพนธระหวางบคคล (Interpersonal roles) หมายถง ความสมพนธระหวางบคคลทงภายในและภายนอกองคการ จะทำาหนาท 1 หวหนาแตในนา ซงไมมอำานาจ (Figurehead) เปนบทบาทระหวางบคคลซงเกยวของกบการจดงานและกจกรรมตาง ๆ 2 ผนำา (Leadership) เปนบทบาทซงกำาหนดโดยผบรหารระดบสงขนไป ใหมหนาทกำากบดแลสง การตอผใตบงคบบญชาไดตามอำานาจหนาททไดรบมอบหมาย 3 ผประสานงาน (Liaison) เปนบทบาททมหนาทในการประสานงานกบบคคลของหนวยงานทงภายในและภายนอกองคการในอดต เทคโนโลยสารสนเทศยงมนอยทจะเขามาชวยบทบาทของความสมพนธ

59

ระหวางบคคลแตปจจบนการรวมตวของคอมพวเตอรและเทคโนโลยการสอสารทำาใหผบรโภคไดสมผสแนวทางใหม เชน การใช Electronic mail, Voice mail และการสนทนาทางไกลทเหนภาพและเสยง (Video teleconferencing) สามารถเพมประสทธภาพในสถานการณทสำาคญเรงดวนไดด

         2. บทบาทดานขอมลขาวสาร (Informational roles) คอบทบาทซงประกอบดวยกจกรรมการตรวจสอบการแพรและการถายทอดขอมล บทบาทดานขอมลขาวสาร เกยวกบผบรหารในฐานะเปนผรบ (Receiver) หรอผสง (Sender) ขอมลขาวสาร ซงประกอบดวย

1 บทบาทผตกเตอน (Monitor role) เปนบทบาทในการกำาหนดมาตรฐานเพอใหมนใจในความ ถกตองและความนาเชอถอขอมลขาวสารทถกเผยแพรออกสภายนอกโดยการสงขอมลไปสบคคลภายนอกอยางระมดระวงดวยผลผลต (Output) จากกระดาษคณภาพสงและเลเซอรพรนเตอร ซงนำาเสนอในรปของกราฟหรอแฟมขอมลทนาสนใจ เมอขอมลขาวสารไดเผยแพรภายในหนวยงานผบรหารกประสบความสำาเรจ

2 ผเผยแพร (Disseminator role) และเมอกระจายออกสภายนอก หนวยงานผบรหารจะเปน 3.ผแถลงขาวสาร (Spokesperson role) เทคโนโลยสารสนเทศจำานวนมากสามารถชวยผบรหารใหประสบความสำาเรจในบทบาทดานขอมลขาวสารระบบรายงาน

60

ดานการจดการ และระบบขอมลขาวสารดาน การบรหาร สามารถนำามาใชในการใหไดมาตลอดจนสรปผลขอมลขาวสารทผบรหารตองการ เทคโนโลยตาง ๆ จงสมพนธกบระบบสนบสนนการตดสนใจและระบบนขอมลขาวสารของสำานกงาน อาจใชประโยชนในการวเคราะหและจดระบบขอมลเพอการเผยแพรและการนำาเสนอ การสนบสนนระบบขอมลขาวสารใหสำาเรจตองอาศยรปแบบดานบทบาท

            3.บทบาทดานการตดสนใจ (Decisional role) คอ การตดสนใจเลอกระหวางสองทางเลอกขนไป ซงเปนการเลอกระหวางทางเลอกทคาดหวงวาจะนำาไปสผลลพทท พงพอใจจากปญหาใดปญหาหนง ทฤษฎระบบขอมลขาวสารและการจดการครอบคลมดานการวางแผนและการควบคมหนาทการวางแผนและการควบคมทางการจดการนำาผลมาสบทบาทดาน การตดสนใจ ซงประกอบดวยการเปนผประกอบ (Entrepreneurism)ผควบคมสงรบกวน (Disturbance handling) ผจดสรรทรพยากร (Resource allocation) และผเจรจาตอรอง (Negotiation)         3.1 บทบาทผประกอบการ (Entrepreneurial role)เกยวของกบวสยทศน ของผบรหารในสงทจำาเปนตองทำาเพอใหงานบรรลผลสำาเรจ ซงเปนจดเรมตนของกจกรรมของการวางแผนและการควบคมทงหมด

         3.2 บทบาทผควบคมสงรบกวน (disturbance - handler role)ของผบรหารเกยวของกบการควบคมผ

61

บรหารทงหลายตองออกแบบระบบ สำาหรบจำาแนกและควบคมสงรบกวนทเกดขน เพอแกไขปญหา

         3.3 บทบาทผจดสรรทรพยากร (Resource allocation role) เกยวของกบการวางแผนโดยการจดการ เวลา บคคล เงน และกจกรรมตาง ๆ เพอความสำาเรจของการปฏบตงาน

        3.4 บทบาทผเจรจาตอรอง (Negotiation role) จำาเปนทผบรหารตองตอสเพอวสยทศนของเขาผบรหารการผลตตองการเพมการผลตขน 30 เปอรเซนตตองเจรจาตอรองกบผบงคบบญชาทเหนอกวาเพอใหไดเงนทนในการซอโรงงานใหมหรอสรางระบบการผลตใหม เปนตน

แบบทดสอบ

62

ชอ.................................................... เลขท.............................................. 1. ใหนกเรยนอธบายความหมายของขอมล (1 คะแนน) .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................2. ใหนกเรยนอธบายความหมายของสารสนเทศ (1 คะแนน).......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................3. ใหนกเรยนอธบายความสมพนธระหวางขอมลและสารสนเทศ (1 คะแนน).......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

63

4. คณสมบตของขอมลทดควรมลกษณะอยางไร (5 คะแนน).................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................5. ใหนกเรยนบอกวธการไดมาซงขอมล (3 คะแนน).................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

6. ใหนกเรยนยกตวอยางกจกรรมการประมวลผลขอมลใหเปนสารสนเทศ (3 คะแนน).......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................7. การดำาเนนการประมวลผลขอมลใหกลายเปนสารสนเทศ อาจประกอบดวยการดำาเนนการดงตอไปน (4 คะแนน)

64

........................................................................

........................................................................

........................................................................

..............................................................

........................................................................

...................................................................8. ใหนกเรยนบอกวธการดแลรกษาขอมล (4 คะแนน) .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................9. ใหนกเรยนอธบายความหมายของ ฐานขอมล และ ระบบฐานขอมล (DBMS) (2 คะแนน)............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

10. ใหนกเรยนอธบายความแตกตางระหวางแฟมขอมลและฐานขอมล (2 คะแนน)

65

........................................................................

...................................................................

........................................................................

...................................................................

........................................................................

...................................................................

........................................................................

...................................................................

11. การจดการฐานขอมลเพอใหไดขอมลทดจะตองยดหลกการใด ใหนกเรยนอธบาย (3 คะแนน).......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................12. จงบอกประโยชนของระบบการจดการฐานขอมล (3 คะแนน)............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

66

67