เอกสาร ๑๔

ความเทาทนสอ - เทาทนตน

เอกสารหมายเลข ๑๔ ความเทาทนสอ - เทาทนตนเอกสารชดนประกอบดวย เนอหาสาระอยางยนยอเกยวกบ การรเทาทนสอและ

ขาวสาร (Media and Information Literacy) จากเวบไซตของ กสทช. และเอกสารจาก blog รเทาทนสอคอภารกจของพลเมอง ซงเปนสงทสงคมตระหนกวามความจำาเปนอยางยงทพลเมองในฐานะผบรโภคสอตองมความรเทาทน จงเปนประเดนทผเปน สอ ตองตระหนกใหเปนทบทว ในฐานะทตนเปนพลเมองและในฐานะ“ ”ทเปนสอ ทจะทำาหนาท ประกอบสราง “ (การสอ)สาร สสงคมในวงกวาง โดยนยน”ยอมตองมความรเทาทนและมความรบผดชอบไปพรอมกนดวย เอกสารชดนนำาสองชนสดทายวาดวยการเลอนไหลของอตลกษณของผคนในโลกโซเชยลมเดย ทกนชความเปนไป หากแตลมความเปน มนษย และอกชนหนงเปนเรองของกลมสอทรวม” ”ตวกนหยดยนภายใตสงคมทมวกฤตศรทธาตอสอมวลชน ดวยการชวนกนสนทนาผานการดหนงดวยกน พลงของ เรองเลา ในหนงคงปลกจตวญญาณของคนสอให“ ”ลกโชตชวงขน และสงไมตอ..

เอกสารชดนสำาหรบอานประกอบในสปดาหท ๔ หวขอท ๙ เรองเลา ความเทา“ทนสอ และมตจรยธรรม”

"รเทาทนสอ" คออะไร

กสทช. วนท 1 กนยายน 2556

รเทาทนสอ" คอ ทกษะ หรอความสามารถในการ "ใชสออยางรตว" และ "ใชสออยางตนตว"

คำาวา "การใชสออยางรตว" สามารถอธบายหรอขยายความไดวา

สามารถตความ วเคราะห แยกแยะเนอหาสาระของสอ1

สามารถโตตอบกบมนไดอยางมสตและรตว สามารถตงคำาถามวาสถกสรางขนไดอยางไร เชน ใครเปนเจาของสอ ใคร

ผลต และผลตภายใตขอจำากดใด ควรเชอหรอไม หรอมคานยมความเชออะไรทแฝงมากบสอนน พวกทผลตสอหวงผลอะไรจากเราคำาวา "การใชสออยางตนตว" สามารถอธบายหรอขยายความไดวา

แทนทเราจะเปนฝายตงรบอยางเดยว เรากจะตองเปลยนมาเปนฝายรกบาง โดยการแสวงหาขอมลเพมเตม เขาถงขอมลขาวสาร เขาถงสอทหลากหลายและมคณภาพ

สามารถใชสอใหเกดประโยชนมสวนรวมทพฒนาสอตางๆ ใหดขน เชน ทวงตงหรอรองเรยนเมอพบสอทไมเหมาะสม เรยกรองสทธในฐานะเปนผบรโภคสอ ฯลฯ

หวใจสำาคญของการรเทาทนสอคออะไร

กสทช.วนท 1 กนยายน 2556 -สอทงหลายลวนแตถกระกอบสรางขน ซงไมไดสะทอนความจรงของโลกแบบเรยบงาย ตรงไปตรงมา ดวยเทคนค กลวธบางอยาง เชน มมกลอง ส เสยง หรอการตดตอ- สอสรางภาพความเปนจรง ซงสอสรางขน ตความ สรป และสรางให เราเหนภาพดงกลาว ดงนนสอจงเปนแหลงสรางภาพความเปนจรง (ทอาจไมจรงเสมอไป)- เราสามารถตอรองกบสอ ซงขนกบความตองการสวนตว ความพงพอใจตามเชอชาต เพศ วฒนธรรม จดยนทางศลธรรม และปจจยอนๆ ทแตละคนอาจเขาใจ ตความหมาย หรอมการโตตอบตอสอสารตางกนไป- สอมนยทางการคาแอบแฝงอย การผลตสอสวนหนงเพอธรกจและกำาไร เราจงควรพจารณาถงอทธพลทางการคาทมในสอ และพจารณาวาการนำาเสนอและเผยแพรออกไป เพอตองการใหเลอกใชสนคาหรอบรการใชหรอไม

2

- สอมนยทางอดมการณและคานยม สอทกสอลวนนำาเสนอวถการดำาเนนชวตและคณคาบางอยาง เชน สอทางธรกจกมกจะถายทอดคานยม ไมวาจะโดยทางตรงหรอทางออมใหเราเหนวาสนคาหรอบรการนนเปนเรองนานยมความขาวใสเปนคานยมของความสวยเทานน ฯลฯ- สอมนยทางสงคมและการเมอง สอมอทธพลสงมากในทางการเมองและสารมารถทำาใหเกดการเปลยนแปลงทางสงคม เชน โทรทศนมอทธพลตอการเลอกตง การตระหนกถงสทธของพลเมอง- รปแบบและเนอหาของสอมความแตกตางตามแบบฉบบของตวเอง การใชสอตางประเภทเพอสอสารเรองเดยวกน ความหมายทออกมานนยอมแตกตางกนไปในแตละสอ หรอแมแตสอประเภทเดยวกนยงมรปแบบการนำาเสนอทแตกตางกนได- สอแตละประเภทมรปแบบทางสนทรยภาพเฉพาะตว การรเทาทนสอมไดหมายความแตเพยงการดความหมายของสาร และนยตางๆ ทอยในสงคมและวฒนธรรมของเรา แตยงหมายถงการรจกชนชมกบสนทรยภาพตางๆ ในสอดวย

รเทาทนสอคอภารกจของพลเมองwww.phirakan.blogspot.com/?view=classic

การใชเทคโนโลยไอทของคนไทยกบ M-learningสำานกงานสถตแหงชาตเปดเผยผลการสำารวจการใชเทคโนโลยสารสนเทศ และการสอสารในครวเรอน พ.ศ.2557 ซงเปนปลาสดทมรายงานออกมา เมอพจารณาขอมลเกยวกบการใชคอมพวเตอร อนเทอรเนต และโทรศพทมอถอของคนไทย ตงแตอาย 6 ขวบขนไป ทมอยจำานวน 62 ลานกวาคน

3

กพบขอมลทนาสนใจและพอเหนแนวโนมของความเปลยนแปลงของสงคมไทยครงใหญในอนาคตสำานกงานสถตแหงชาต รายงานวา การใชคอมพวเตอรของคนไทยตงแตอาย 6 ขวบขนไป มจำานวน 23 ลานกวาคน หรอรอยละ 38.16 หากแบงตามพนทการอยอาศยจะพบวา ผใชคอมพวเตอรอาศยอยในเขตเทศบาล รอยละ 55.87 และนอกเขตเทศบาล รอยละ 44.13

สวนการใชอนเทอรเนตของคนไทยตงแตอาย 6 ขวบขนไป มจำานวน 21 ลานกวาคน หรอรอยละ 34.88 นอยกวาการใชคอมพวเตอรเลกนอย หากแบงตามพนทการอยอาศยจะพบวา ผใชอนเทอรเนตอยในเขตเทศบาล รอยละ 57.34 และนอกเขตเทศบาล รอยละ 42.66

4

ขณะทการใชโทรศพทมอถอของคนไทยตงแตอาย 6 ขวบขนไป มจำานวน 48 ลานกวาคน หรอรอยละ 77.16 เปนจำานวนทสงมากเมอเปรยบเทยบกบจำานวนการใชคอมพวเตอรและอนเทอรเนตของคนไทย หากแบงตามพนทการอยอาศยจะพบวา ผใชโทรศพทมอถออยในเขตเทศบาล รอยละ 48.47 และอยนอกเขตเทศบาล รอยละ 52.53

ประเดนทนาสนใจ คอ จ ำานวนการใชโทรศพทมอถอของคนไทยตงแตอาย 6 ขวบขนไปมจำานวนมากทสด แตกเปนสถตทไมนาแปลกใจมากนก เนองจากโทรศพทมอถอมขอดอยหลายประการทดงดดผใชมากกวา ทงทม

5

ราคาถก เคร องเลกพกพาสะดวก การใชงานงายไมซบซอน เหมาะสมสำาหรบเดกไปจนถงผสงอาย อาจกลาวไดวา ระบบโครงขายโทรศพทมอถอเปนโครงสรางพนฐานทสำาคญของประเทศดวย

การเปลยนมาใชระบบ 3G หรอ 4G ยงกระตนใหโทรศพทมอถอกลายเปนอปกรณการสอสารทมความสำาคญตอชวตของคนเรามากขน โทรศพทมอถอรนใหมๆ สามารถรบสงขอมลขาวสารระหวางกนไดรวดเรว แถมยงนำาเอาศกยภาพของคอมพวเตอรมารวมอยในโทรศพทมอถอ ซงเปนอปกรณทมความพเศษมากกวาการโทรเขาออกเพยงอยางเดยว ผใชโทรศพทมอถอยงมทางเลอกในการตดตอสอสารมากยงขน เพราะเปนอปกรณทสามารถใชอนเทอรเนตได ทงอนเทอรเนตจากผใหบรการหลก และระบบไวไฟ (Wi-Fi) ทมใหเชอมตอตามสถานทตางๆ ทวประเทศ อาจกลาวไดวาโทรศพทมอถอเปนอปกรณคกายของคนยคน และอนาคตชวตของเราอาจจะมโทรศพทมอถอเปนตวกำาหนดกได

ประเดนหนงทนาสนใจจากขอมลของสำานกงานสถตแหงชาต คอ จำานวนผใชคอมพวเตอร และอนเทอรเนตทอาศยในเขตเทศบาลและนอกเขตเทศบาลมความแตกตางกนอยบาง แตไมเปนจำานวนทมากมายนก ยอมสะทอนใหเหนวา สงคมไทยเรามชองวางทางความรระหวางคนเมองกบชนบทไมมากนก ซงขดแยงกบความเชอเดมทวา ความกาวหนาทางเทคโนโลยจะกระจกตวอยในเมองเทานน จนทำาใหเกดปรากฎการณทเรยกวา  ชองวางทางความร“ ” หรอ “Gap of knowledge” ซงคอมพวเตอรและอนเทอรเนตตางเปนทมาของความรมากมายมหาศาลทมอยในโลกน การมเครองมอดงกลาวกเทากบวา ผเปนเจาของสามารถเขาถงความรดงกลาวดวยสวนจำานวนผใชโทรศพทมอถอระหวางเขตเทศบาลกบนอกเขตเทศบาลกลบมจำานวนทตรงกนขามกบทฤษฎทกลาวถงเมอสกครน คอ นอกเขตเทศบาลมจำานวนผใชโทรศพทมอถอมากกวาเขตเทศบาลถงรอยละ 4.06 

6

พดกนงายๆ คอ คนชนบทใชโทรศพทมอถอมากกวาคนเมอง แสดงวา คนชนบทเขาถงเทคโนโลยการสอสารอยางมากมายในยคนหากรฐบาลเหนความสำาคญในการสงเสรมการศกษายอมเหนโอกาสทจะใชศกยภาพดงกลาวในการใหความรแกประชาชนผานโทรศพทมอถอ  หรอ “Mobile Learning” (M-learning) ซงเปนระบบการศกษาเคลอนท โดยใชโทรศพทมอถอเปนเครองมอหรอสอกลางในการจดการเรยนรแกประชาชน เพราะศกยภาพของ M-learning สามารถสงขอมลขาวสารไดทงตวอกษร ภาพ ภาพเคลอนไหว รวมถงการตดตอสอสารระหวางผสอนกบผเรยนไดสะดวก หากรฐบาลชดใดจะทำาเรองนกถอวามทนเดมอยแลวโพสตเมอ 15th April 2015 โดย ภรกาญจน ไคนนนา

“พนทโฆษณา”โฆษณามความสำาคญกบสอมวลชนเปนมาก เพราะโฆษณาจากสนคาและบรการเปนแหลงรายไดในการประกอบธรกจขององคกรสอมวลชน โดยโฆษณาทเผยแพรในสอมวลชนมวตถประสงค 8 ประการ คอ1) โฆษณาเปนเครองมอชวยแนะนำาใหผบรโภครจกสนคา ผลตภณฑ และบรการใหมๆ ของธรกจตางๆ 2) โฆษณาชวยนำาเสนอขอมลเกยวกบสนคาและบรการ เชน ราคา สวนผสมของสนคา โปรโมชน ฯลฯ 3) โฆษณาชวยสรางเอกลกษณของสนคาและบรการใหโดดเดนจากคแขงเดยวกนในตลาด4) โฆษณาชวยสรางแรงจงใจ เราใจ ดงดดใจ หรอกระตนความสนใจของผบรโภค กลาวอกแบบ คอ การโนมนาวใจผบรโภคใหมความสนใจในสนคาหรอบรการนนเอง5) โฆษณาสงเสรมใหมการใชสนคาหรอบรการมากขน เพราะสนคาหรอบรการมวฎจกร (Product Life Cycle) ของมน คอ ชวงการแนะนำาสนคา การเจรญเตบโต การอมตว และการถดถอยของสนคา ดงนน

7

โฆษณาจะชวยสงเสรมใหมการบรโภคสนคามากขนเพอใหการบรโภคมการขยายตว เชนเดยวกนสนคาหรอบรการชนดใดทผบรโภคเรมลมเลอนไป โฆษณาจะชวยทบทวนความจำาหรอเนนยำาการมอยของสนคาหรอบรการนนๆ เพอใหผบรโภครวายงมสนคาชนดนอยในตลาด6) โฆษณาชวยสรางตำาแหนงสนคาหรอบรการใหอยในความนกคดของผบรโภค นนเพราะสนคาและบรการมกลมลกคาทแตกตางกน สนคาบางชนดมกลมลกคาเปนผมรายไดสง กตองเลอกวธการนำาเสนอโฆษณาทจะทำาใหผบรโภคกลมดงกลาวรวาสนคาชนดนผลตมาเพอตนเอง 7) การสรางภาพลกษณและเจตคตทดใหกบบรษทผผลตสนคาหรอบรการ ตองยอมรบวา การตดสนใจซอสนคาและบรการของผบรโภคไมไดขนอยกบคณประโยชนหรอคณสมบตของสนคาเพยงอยางเดยว แตการตดสนใจดงกลาวอาจมาจากปจจยอนดวย

ดงจะเหนจากหลายตวอยางทเกดขนในสงคม เชน บางคนไมเตมนำามนจากสถานบรการนำามนบางบรษท เพราะรสกบรษทดงกลาวคากำาไรเกนควร

8

และเอาเปรยบผใชนำามน เลยตดสนใจไปเตมนำามนจากอกบรษทหนง ผบรโภคบางคนอาจจะซอเครองดมรงนกยหอนเปนของฝากแกญาตพนองชวงปใหม เพราะเครองดมฯ ยหอนเปนตวแทนของความรกทควรหยบยนใหแกกน เหมอนดงโฆษณาโทรทศนทเราชมอยทกวน นเปนตวอยางทสะทอนใหเหนถงวตถประสงคสำาคญของการโฆษณา8) โฆษณาชวยสรางศรทธาความเชอถอใหแกสนคาหรอบรการเปนทยอมรบในหมผบรโภค สนคาบางชนดอาจมเบองหลงทนารงเกยจ เชน ทำาลายสงแวดลอม กระบวนการผลตสนคากระทบกบวถชวตของชมชน สนคาบางชนดกเอาเปรยบและทำาลายคณคาดงเดมของเกษตรกร บางกทำาใหรานคาขนาดเลกในชมชนลมสลาย องคกรธรกจเหลานกตองหาทางปดบาดแผลหรอเบองหลงของตนเอง ดวยการโฆษณา เพอสรางภาพลกษณทดใหแกองคกรธรกจหรอสนคาของตนเอง เพอใหผบรโภคยอมรบและเชอมนในสนคาและบรการ หากองคกรธรกจมภาพลกษณทดกจะสงผลตอการดำาเนนธรกจของตนเองดวย

การโฆษณาเปนการบอกกลาวขอมลขาวสารทางธรกจใหแกผบรโภค แตขอมลขาวสารดงกลาวอาจเปนขอมลดานเดยว และตองเปนดานทเปนประโยชนตอสนคาและบรการของตนเองมากกวาทจะเปนประโยชนตอผบรโภค บางคนจงกลาววา  โฆษณาคอการบอกความจรงเพยงครง“เดยว” บางคนกบอกวา  โฆษณาไมไดโกหกเพยงแตบอกไมหมด“ ” มนกเปนจรงอยทวา คงไมมสนคาและบรการชนดใดบอกขอมลเกยวกบสนคาและบรการของตนเองอยางรอบดานแกผบรโภค ไมเชนนนคงขายสนคาไมได

แมเราจะบอกวา สอมวลชนเปนสนคาของผรบสารทเราสามารถเลอกได แตม มกล บก น องค กรส อมวลชนก มองผ ร บสารอย าง เราๆ ท านๆ เป น  สนคา“ ”  ด วยเหมอนกน โดยส อมวลชนแปลง  จ ำานวนผรบ“สาร” เปนระดบความนยม หรอทเรยกกนโดยทวไปวา  เรทตง“ ” ซ งองคกรสอมวลชนกนำาเรทตงดงกลาวไปเสนอขายแกบรษทโฆษณา จากนน

9

บรษทโฆษณาดงกลาวกเอาไปเสนอขายตออกทหนงแกองคกรธรกจทผลตสนคา และบรการ รายไดขององคกรสอมวลชนกมาจากวธการนเปนหลก และกไมแปลกอกเชนกนททศทางการนำาเสนอขอมลขาวสารของสอมวลชนทตองยดหลกความเปนกลาง ถกตอง รอบดาน และเปนธรรมอาจสนคลอนดวยอทธพลของโฆษณาโพสตเมอ 7th May 2015 โดย ภรกาญจน ไคนนนา

พฤตกรรมทไมพงประสงคในการใช โซเซยล“มเดย”

“โซเซยลมเดย เปนสอทเปลยนทศทางการสอสารจากแตเดมทผสงสาร” (Sender) กจะแสดงบทบาทหลกในการสงสารไปสผรบสาร (Receiver) แตเพยงฝายเดยว โดยมสอมวลชน (Mass Media) เปนตวกลางระหวางความสมพนธของทงสององคประกอบน ทศทางการสอสารแบบนดำารงอยอ ย า ง น อ ย เ ก อ บ 100  ป ต ง แ ต ก า รก ำา เ น ด ส ถ า น ว ท ย ก ร ะ จ า ยเสยง KCBS ในซานฟรานซโก สหรฐอเมรกา ซงเปนสถานวทยแหงแรกของโลกทเร มออกอากาศรายการใหประชาชนไดรบฟงตงแต พ.ศ. 2453 เปนตนมา แตเมอไมกปทผานมา ทศทางการสอสารดงกลาวเกดความเปลยนแปลงอยางกะทนหนดวยการพลกกลบ โดยผรบสารลกขนมาเลนบทบาทผสงสารรวมกบนกวชาชพมากขน โดยมโซเซยลมเดยเปนตวกลาง

10

จากเดมทประชาชนธรรมดาไมคอยมตวตนในพนทการสอสารของสอกระแสหลกมากนก แตโซเซยลมเดยชวยทำาใหความอดอดดงกลาวปะทออกมาจนกลายพลงทคนธรรมดาสามารถสอสารระหวางกนโยงใยกนอยางซบซอน บางครงถงกบกาวลวงไปถงการทำาหนาทแขงขนกบนกวชาชพสอสารมวลชนดวยกม การใชโซเซยลมเดยจงเปนเสมอนพนทแหงเสรภาพทผใชสามารถกำาหนดเนอหาขนเองเพอสอสารกบคนอน การมเสรภาพจนแทบไรขอบเขตดงกลาว กลายเปนดาบสองคมทกอใหเกดปญหาสงคมอยในปจจบน

มพฤตกรรมทไมพงประสงคมากมายสำาหรบการใชเสรภาพทเกนขอบเขตของผใชจนสรางความกงวลใจใหเกดขนแกสงคมโดยรวม หลายหนวยงานจงมการกำาหนดนโยบายในการใชโซเซยลมเดย ดวยการสรางจรยธรรมของการใชโซเซยลมเดยใหเกดเปนวฒนธรรมในการใชโซเซยลมเดยวรวมกน ตวอยางเชนหนวยงานทเรยกวา Digital Strategy Consulting ขององกฤษ ซงเปนหนวยงานดานการฝกอบรมใหความรแกองคกรตางๆ ในดานสอดจทล

Digital Strategy Consulting ไดกำาหนดขอแนะนำาผใชโซเซยลมเดยทจะเขามาสอสารในบลอก(Blog) หรอชองทางอนๆ ทหนวยงานนไดเปดโอกาสใหผใชมสวนรวมในการสอสารหรอแสดงความคดเหน โดยกำาหนด 1) ผใชจะตองไมโพสตเนอหาทละเมดลขสทธของบคคลอน หรอการขโมยความคด ภาพ ขอความ และสออนๆ มาเผยแพรโดยอางวาเปน

11

ของตนเอง โดยไมอางองแหลงทมา หรอเผยแพรโดยไมไดรบการอนญาตจากเจาของผลงาน

2) ผใชจะตองไมโพสตขอมลสวนบคคล กอนทเจาตวจะอนญาต3) การไมโพสตภาษาหยาบคาย หรอภาพลามกอนาจาร4) การไมเผยแพรสงทหมนประมาท ละเมด หรอคกคามบคคลอน5) การไมแสดงความคดเหนเกยวกบเชอชาต ศาสนา อดมการณทางการเมอง และความแตกตางอนๆ อนจะกอใหเกดความเกลยดชงกน6) งดเวนการเผยแพรกจกรรมหรอการกระทำาทผดกฎหมาย7) หามการเผยแพรขอมลทอาจกอใหเกดความเขาใจผด และความตนตระหนก

นเปนจรยธรรมเบองตนสำาหรบผทจะใชโซเซยลมเดยของหนวยงานดงกลาว ซงทกทานสามารถนำามาปรบใชในการใชโซเซยลมเดยของเราไดเชนกน เพราะจรยธรรมดงกลาวถอเปนสากลทผใชโซเซยลมเดยควรถอเปนแนวปฏบตรวมกนอยางเครงครด

ความม เสรภาพ ในการใชโซเซยลมเดยบวกกบ เทคโนโลย ท“ ” “ ”ทำาใหเกดการดดแปลงและตดตอขอความ ภาพ เสยงเปนไปอยางงายดาย ผสมเขากบ กเลส รก โลภ โกรธ หลงทมอยในตวผใชเอง“ ” ยอมทำาใหมโอกาสสงทผใชจะละเมดจรยธรรมของการใชโซเซยลมเดย ดงนน ตวผใชเทานน ทจะควบคมตวเองใหเปนผใชโซเซยลมเดยทเจรญทาง เทคโนโลย ควบคกบความเจรญทาง จตใจ“ ” “ ”

12

โพสตเมอ 24th September 2014 โดย ภรกาญจน ไคนนนา

สอมวลชนตกเปน เหยอ ขาวลอในโซเซยลมเดย“ ”ผมขอหยบยกเอาความเคลอนไหวของสอมวลชนมาบอกเลาเกาสบกนสกหนอย เพอเปนอทาหรณแกคนในแวดวงสอมวลชน และยงเปนขอเตอนใจแกประชาชนทวไป ใหตระหนกถงการรบขอมลขาวสารตางๆ จากโซเซยลมเดย บอยครงกลายเปนเพยงขาวลอทปราศจากขอเทจจรงใดๆ ทงสน ยงขาวสารทมความออนไหว ยงตองเพมความระมดระวงในการเสพ

เมอสปดาหทผานมา มขาวลอทปราศจากขอเทจจรงเผยแพรในโซเซยลมเดย โดยเฉพาะในเฟซบค และ LINE ดวยการสงภาพทอางวาเปนแถลงการณของสำานกพระราชวง ฉบบท 13 ซงเนอหาในแถลงการณดงกลาวมขอความทเปนเทจ ตอมากองบรรณาธการเวบไซตผจดการออนไลนนำาประกาศจากสำานกพระราชวง ฉบบดงกลาวมาเผยแพรตอในเวบไซตของตนเองเมอคนวนท 2 กมภาพนธทผาน

เมอขาวนเผยแพรออกไปและพสจนไดวา แถลงการณของสำานกพระราชวงฉบบดงกลาวมกลมหรอบคคลทำาขนมาเอง โดยอาจมวตถประสงคบางประการแอบแฝง ตอมาพนกงานสอบสวน สถานตำารวจนครบาลชนะสงคราม กทม. เรยกตวผดแลเวบขาวของผจดการออนไลนเขาพบและลงบนทกประจำาวน เพราะการนำาเอกสารปลอมดงกลาวมาเผยแพรอาจมความผด

กรณนเปนบทเรยนอนลำาคาอกครงหนงของกองบรรณาธการขาวเวบไซตผจดการออนไลนและสอมวลชนไทยทตนตระหนกจนลมตงสตเมอเหนขอมลขาวสารในโซเซยลมเดย และนำามาเผยแพรตอโดยไมเฉลยวสกนดวา สงทเผยแพรนน เปนเพยงความเทจทป นแตงขนมา

13

การทสอมวลชนเปน สถาบนสาธารณะ ของสงคมทใหบรการขอมล“ ”ขาวสารแกประชาชน หนาทตรงนเปนหนาทอนมเกยรตทตองมความรบผดชอบในการใหขอมลขาวสารทถกตองแกประชาชน นอกจากความเปนสถาบนสาธารณะแลว สอมวลชนยงตองตระหนกวา การทำาหนาทของตนเองนน มผลกระทบตอสงคมทงทางตรงและออม ผลกระทบทางตรง คอ การทำาใหสงคมตนตระหนก เขาใจผด และอาจนำามาสความวนวายในสงคม ผลกระทบทางออม คอ การปลกฝงอคต ทศนคต หรอความรความเขาใจทไมถกตอง สงเหลานจะคอยๆ พอกพน จนอาจทำาใหประชาชนตดสนใจแกปญหาของตนเอง สงคม และประเทศชาตดวยแนวทางทผดๆ อนนเปนผลในระยะยาว

ผลกระทบจากการทำาหนาทของสอมวลชนน เปนสงทตองตระหนกอยางยง

การทสอมวลชนนำาขอความอนเปนเทจมาเผยแพรดวยนน อาจมความผดตามพระราชบญญตคอมพวเตอร พ.ศ.2550 มาตรา 11 บญญตวา  ผ“ใดสงขอมลคอมพวเตอรหรอจดหมายอเลกทรอนกสแกบคคลอนโดยปกปดหรอปลอมแปลงแหลงทมาของการสงขอมลดงกลาว อนเปนการ

14

รบกวนการใชระบบคอมพวเตอรของบคคลอนโดยปกตสข ตองระวางโทษปรบไมเกนหนงแสนบาท”

ในกรณนเกยวของกบสถาบนพระมหากษตรยดวย สอมวลชนในฐานะทนำาขอมลนนมาเผยแพรตอกอาจมความผดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 112 บญญตวา  ผใดหมนประมาท ดหมน หรอแสดงความอาฆาตมาดราย“พระมหากษตรย พระราชน รชทายาท หรอผสำาเรจราชการแทนพระองค ตองระวางโทษจำาคกตงแต 3 ปถง 15 ป”

การไมรอบคอบในการทำาหนาท อาจนำาภยมาสตนเองโดยรเทาไมถงการณ ทงทขอมลจากโซเซยลมเดยนน เปนเพยง “Hint” หรอ เบาะแส ท“ ”สอมวลชนตองนำาขอมลนไปตรวจสอบกบหนวยงานหรอบคคลทเกยวของกอน ซงขนตอนนผสอขาวแตละคนรอยแกใจอยแลววา กระบวนการสอ“ขาว ในวชาชพของตนเองมขนตอนอยางไรบาง แตกลบละเลยและมนใจ”ในขอมลจากโซเซยลมเดย จงนำามาเผยแพรตอโดยไมไดผานกระบวนการสอขาวแตอยางใด

ผเขยนเหนวา หากกองบรรณาธการเวบไซตผจดการออนไลนยดถอแนวปฏบตของการสอขาวอยางเครงครดแลวละก คงไมเกดปญหาขน จนตนเองอาจกลายเปนผตองหาดวย

กระบวนการสอขาวทผสอขาวทวโลกยดถอในการปฏบตงานมอะไรบาง 1) การคนพบและสรางสรรคประเดนขาว 2) การแสวงหาขอมลและสงเกตการณ 3) การประเมนคณคาขาว 4) การตรวจสอบความถกตองและครบถวน และ 5) การเขยนและรายงานขาว

ในกรณกองบรรณาธการเวบไซตผจดการออนไลนทนำาแถลงการณของสำานกพระราชวง ฉบบท 13 (ปลอม) มาเผยแพรในทนทนน ประเมนไดเลยวา กองบรรณาธการไมไดดำาเนนการตามมาตรฐานทางวชาชพแตอยางใด

15

เพยงแคคนพบเบาะแสของขาว ซงเปนเพยงขนตอนแรกของกระบวนการสอขาวเทานน กนำามาเผยแพรทนท ความบรรลยจากการละเลยมาตรฐานทางวชาชพ จงบงเกดขนแกกองบรรณาธการเวบไซตผจดการออนไลนนนเองโพสตเมอ 5th February 2015 โดย ภรกาญจน ไคนนนา

"สอใหม" บนโลกใบเดม“สอใหม หรอ”  New Media ชวยใหเราเขาถงขอมลขาวสารทเราตองการไดอยางรวดเรว หลากหลายจากทกสถานท และทกเวลา ความสนใจรวมกนกอใหเกดการเชอมโยงกนเปนชมชน ความหางไกล ความแตกตางกนดานเวลาไมเปนขอจำากดในการสอสารระหวางกน

สอใหมทหลายทานรจกกนเปนอยางดในยคน คอ โซเซยล มเดย “ ”(Social Media) ซงเปนเครองมอทนำาผใชทอาศยอยทวโลก และสนใจเรองเดยวกน รวมกลมกนกอใหเกด ชมชนเสมอน “ ” (Virtual Community) ขนาดใหญ โซเซยล มเดย ทประชาชนใชกนมากในบาน“ ”เรา นาจะเปน เฟสบค ทวตเตอร ไลน และสอใหมประเภทอน ทง“ ” “ ” “ ”เวบไซต และแอพลเคชน (Application) ตางๆ ซงมอยเปนจำานวนมากมาย

แนนอนวาการเกดขนของสอใหมทถาโถมเขามายงกะสนาม ยอมทำาใหวฒนธรรมของสงคมเปลยนแปลงไปดวยเชนกน ผเขยนไดอานนตยสาร

16

รดเดอร ไดเจสท (Reader’s Digest) ซงมรายงานพเศษ เรอง มารยาทในยคใหม ซงกลาวถงมารยาทของผคนทวโลกทเปลยนแปลงไป“ ”

ของคนยคปจจบน อนเปนผลมาจากพฤตกรรมการใชสอใหม จนทำาใหยากทจะประเมนวามารยาทแบบไหนท เหมาะสม หรอ ไรมารยาท ในการใช“ ” “ ”สอสงคมออนไลน ลวนเปน ขอถกเถยง ทยง ไมมขอสรป ทชดเจน“ ” “ ”

นเปน วฒนธรรม ทเปลยนแปลงไป ซงเปนผลจากการเกดขนของ โซ“ ” “เซยล มเดย ทมเพยงเสนบางๆ ” (จนแทบมองไมเหน) กนอยระหวาง ความเหมาะสม กบ ความไมเหมาะสม“ ” “

บทความเรองนยกตวอยางวฒนธรรมทเปลยนแปลงของคนยคปจจบน เชน ประเดน สวนตว ควรเปนกลายเปนประเดน สาธารณะ ดวยหรอ“ ” “ ”ไม  แตเดมความรกระหวางหนมสาวเปนเรองสวนตวทไมจำาเปนตองประกาศใหผอนไดรบทราบ แตขณะนหนมสาวจำานวนมากประกาศสถานะความรกของตนเองผานเฟสบค แมกระทง อกหกรกคด กตางพากน“ ”เผยแพรใหคนอนไดรบร บางคจะแตงงานกนกตอง อบเดทสถานะ ของ“ ”ตนเองทกขนตอนของการแตงงาน พฤตกรรมนถกตงคำาถามวา จำาเปนหรอไมทตองเผยแพรทกสงทกอยางใหผอนไดรบร

หนมสาวหลายคนยงนยม หาค ผานโซเซยล มเดย ตางจากยคกอนท“ ”ตองเหนหนาคาตากน ตอนนใครจะ บอกรก หรอ บอกเลก กนกใช“ ” “ ”ชองทางผานทางโซเซยล มเดย พฤตกรรมเหลานกลายเปนวฒนธรรมใหม ทคนยคเกาอาจจะไมเขาใจกบวฒนธรรมแบบน

แมกระทงการนำาประเดน ความขดแยง ในองคกรของตนเองมาโพสต“ ”ผานโซเซยล มเดย กถกตงคำาถามวา เหมาะสม หรอไม หรอการท “ ”หวหนา ในททำางานขอเปนเพอนในกลม “ ” (Add friend) เราในฐานะผใต

บงคบบญชาควรจะยอมรบ (Accept) หรอไม นกเปน มารยาท ทลวน“ ”ไรคำาตอบถงความเหมาะสมทงสน

17

นอกจากน พฤตกรรม การใชโซเซยล มเดยในสงคมกยง สมเสยง “ ” “ ”ระหวางการ ม กบ ไร มารยาท เชน การนำาโทรศพทมอถอออกมา อบ“ ” “ ” “เดทสถานะ ขณะทกำาลงนงประชมกบลกคา หรอการนงประชมกบเพอน”รวมงาน การชอบถายภาพอาหารบนโตะอาหารแลวอบโหลดเผยแพรในโซเซยล มเดย การนำาโทรศพทมอถอหรอคอมพวเตอรขนมาเปดหรอใชงานขณะทกำาลงนงเรยน เปนสงทควรกระทำาหรอไม กยงเปนคำาถามทลวนไรคำาตอบทงสน

ในมมมองของนกวชาการดานพฤตกรรมศาสตรหลายทาน กลบกงวลกบการ พงพา โซเซยล มเดยของคนยคปจจบนทจะทำาใหการสอสารแบบ“ ” เหนหนาคาตา “ ”  หรอ Face to face มนอยลง ซงแนนอนยอมสงผลกระทบตอความสมพนธระหวางบคคล ทงในครอบครว กลมเพอน เพอนรวมงาน และชมชนนอยลงไปดวย

สงนจะเปนปจจยททำาให ภมตานทานทางสงคม ทพรอมจะเผชญหนากบ“ ”ปญหาตางๆ ของคน ยคใหม นอยลง จงไมแปลกทคนยคนจะมอารมณ“ ”ออนไหว รกกรกมากเกนไป เกลยดกเกลยดกนจนอยรวมโลกดวยกนไมได รสกโดดเดยว ขาดความมนคงทางอารมณ เอาตวเองเปนใหญ นกถงแต ตวเอง มากอน รอคอยไมเปน นคอสงทนากงวล“ ”

“สอเปลยนคน วฒนธรรมเปลยนแปลง” คงเปนขอความทนาจะสะทอนชวตของผคนทเปลยนแปลงไปอยางมากในยคปจจบน ซงผใชสอทกคนคง

18

ตอง เพม ตอม วจารณญาณ ในการใชสอใหมากขน เหมาะสมกบ“ ” “ ”สถานการณ การจะตอบวา ใช“ -ไมใช กคงยากทจะฟนธง ”  โพสตเมอ 14th August 2013 โดย ภรกาญจน ไคนนนา

Storylog Jan 24,2016 วฒชย กฤษณะประกรกจ    

ทกๆ เชาทตนขนมา ผมหยบโทรศพทมาเปดอาน On This Day ใน

เฟซบคเปนสงแรก     และเชานกเหมอนกน โดยผมพบวา On This

Day ทดทสดประจำาวนน เกดขนในวนนเมอป พ.ศ. 2555 เปนภาพประ

กอบตลกๆ ของตวละครสตอรมทรปเปอรจากหนง Star Wars กำาลงวง

เลนกบลก โดยนำาคำาโควทของพระไพศาล วสาโล มาประกอบ 

      มนเปนคำาโควทจากบทสมภาษณทผมทำาไวในชวงเวลาใกลเคยงกน

ลงตพมพในนตยสาร GM ฉบบ 402 เดอนมกราคม 2555          ไมวาจะเปน พทธ-ครสต ขวา-ซาย เหลอง-แดง อำามาตย-ไพร

กอนทเราจะเปนอะไรพวกน เราเปนมนษย และความเปนมนษยสำาคญกวา

อะไรทงหมดทกลาว  เมอยดถออดมการณอะไรกตาม เรากควรรกษาความ

เปนมนษยเอาไว และพยายามมองเหนคนอนใหเปนมนษยดวย 

      ผมกดแชรมนอกครง แลวกนกสงสยวา "ทำาไม On This Day จง

กลายเปนสงเสพตด?"     ไมรวาคนอนเปนเหมอนกบผมหรอเปลา ทถกมนดงดดในทกเชาๆ

ใหยอนกลบไปอานทบทวน

สเตตสเกาๆ ของตวเอง และนำากลบมาแชรซำาแลวซำาเลา

19

      ไทมไลนของเราแตละคน ดงดดใหเรากลบไปอานแบบรายนาท ราย

ชวโมง รายวน และถาวางจดและขยนมากๆ กจะกดยอนกลบไปอานสเตตส

ของตวเองเมอเดอนกอน สองเดอนกอน ในขณะท On This Day ทำาให

เรายอนกลบไปไดไกลกวานนเปนระดบรายป 

      เมอวานเราดาคนเมาทจอดรถขวางถนนแลวลงมาตอยตำารวจ ... เมอวานซนเราดานกขาวทไปรมถายภาพงานศพดารา ... เมอสปดาหทแลว

เราดาดเจเลอดรอนทถอยรถกระบะชนรถคกรณ ... เมอสองอาทตยกอน

เรารวมกนไวอาลยนกรองดงระดบโลก ... เมอเดอนกอนเราดาผวาทจด

ประดบไฟปใหมแบบฟมเฟอย ... เมอสามเดอนกอนเราดาทหารทคอรรปช

นกอสรางอทยาน ... เมอสเดอนกอนเรารองหาสนตภาพและตอตานการ

กอการราย ... เมอครงปทแลวเรา ... เมอปทแลวเรา ...        ไมมยคไหนสมยไหน ทเราจะแสดงตวเองออกไปไดงายๆ และยอน

กลบมาดตวเองไดชดเจนและตอเนองขนาดนมากอน

      หลายคนบอกวาโซเชยลมเดยทำาใหเราเชอมโยงตดตอกบเพอนฝง

และโลกรอบตวไดตลอดเวลา แตสำาหรบผม คดวามนทำาใหเราวนเวยนอย

กบความคดของตวเองตลอดเวลามากกวา

     การกมหนาดโทรศพทบนฝามอทงวน มนไมใชเพยงเพอเปดโลก

ทศนออกไปสโลกกวาง แตแทจรงแลว มนคอการสองกระจกดหนาตวเอง

แบบรายนาท รายชวโมง รายวน และถงระดบรายป

     เราแสดงปฏกรยาตอบโตกบทกประเดนขาวทเกดขน แลวบนทกมน

ไวเปนสเตตส ทกสเตตสเรยงตอกนเปนไทมไลน ทอาจจะตองใชเวลาชวกป

ปกลปในการกดยอนกลบไปอาน

      เราหมกมนกบการยอนกลบไปอานมนซำาแลวซำาเลา เพราะเมออาน

20

แลวเราจะไดเหนตวตนทดำาเนนมาอยางตอเนองยาวนาน อตตาของเราวาย

เวยนอยในโซเชยลมเดย เหมอนวญญาณเวยนวายตายเกดในวฏฏสงสาร

ทยาวนานเปนอสงไขย ชาตแลวชาตเลาทผานไป โดยทเราสามารถบนทก

และจดจำามนไวไดทกเรอง

      On This Day คอความสขทไดระลกชาต และมนจะฟนมากๆ ถา

On This Day นน แสดงใหเหนวาเรามความตอเนอง ไมเปลยนแปลง ไม

เสอมคลาย เราจะอยากแชรมนซำาอก เพอบอกวาในวนนเมอหลายปกอน

ฉนเคยคดแบบน และในวนนฉนกยงคดเหมอนเดม

      มนคอความโรแมนตกแบบปจเจกนยม ทเราไดแสดงใหใครๆ เหนถง

การยนหยดอยกบอดมการณหนงๆ ตลอดมาและตลอดไป เหมอนไอ

มดแดงทขมอเตอรไซคมงหนาไปสอาทตยอสดง โดยมเสยงวอยซโอเวอร

บอกวา "สตอไป!!"       แตอยางไรกตาม มนจะมอยบาง On This Day บางวนในบางป

เมอหลายปกอนทเมอเรายอนกลบไปอานแลวรสกรงเกยจตวเอง เราจะไม

อยากแชร แถมเราอยากจะแอบลบมนทง 

      ผมคดวา On This Day เหลานแหละ ทสะทอนใหเหนความจรงแท

ของชวต

    การประกาศจดยน วพากษวจารณอะไรซำาแลวซำาเลา มนคอการขนไป

ยนบนเวทเพอใหแสงไฟสาดสอง เมอลงจากเวท เราอาจจะไมใชคนๆ นน

เสมอไป

      ความเปนมนษยทแท คอความเลอนไหล เปลยนแปลง แปดเป อน ลม

เหลวนาละอายบาง สำาเรจและนาชนชมบาง เราไมไดยนหยดอยางสงสง

ตลอดเวลา อยางทเราชอบเสแสรงแสดงกนบนเวท หรอใน

21

สเตตสบนไทมไลนแบบรายวน

      ในสงคมทผคนจำานวนมหาศาล กำาลงเขยนคอมเมนตและตงสเตตส

เพอดา "อเหย อสตว" กบในคลปขาวความอยตธรรมสารพด เราจะไปคาด

หวงอะไรกบการธำารงไวซงอดมการณอนสงสง คณธรรม ความดงาม

ประชาธปไตย เสรภาพ สทธมนษยชน หรอแมกระทงความเปนมนษย ฯลฯ

      พวกเรากเพยงแคใชไทมไลนตวเอง รายนาท รายชวโมง รายวน ของ

ตวเอง ในการแสดงบทบาทความตอเนองของตวตน โตตอบกบกระแสขาว

ของความชวรายทผานเขามาเพยงวบวาบ วาตวเองมพลงอำานาจและ

บทบาทในการรวมกนดแลสงคมน

      เพยงชวขามวน ขาวความชวรายนนๆ กจะจดจางไป แลวเรากตอง

ควานหาความชวรายใหมๆ ในเชาวนใหม เพอเขยนคอมเมนตดากนตอไป

เรอยๆ ทกวน

     ในเฟซบค เราจงไมมทางมองเหนความเปนมนษยของกนและกนได

เลย เราจะเหนเพยงอเหย อสตว เหนความเลวรายภายนอก เปนคตรงขาม

กบอตตาภายในของเราเอง

      เราจะมองไมเหนแมกระทงความเปนมนษยของเราเอง เพราะในเฟ

ซบค เราตางกำาลงยนอยบนเวท แสดงบทบาทตามอดมการณสงสงอะไร

บางอยางอยตลอดเวลา ตอเนอง งดงาม ถกตอง ดเลศ

  ในบทสมภาษณชนเดยวกนน พระไพศาลบอกผมวา

  มารค ซกเคอรเบรก เขาฉลาดจรงๆ เขาสรางสงทเลนกบสวนลกของ

จตใจมนษย ...   มนพะเนาพะนออตตา โซเชยลเนทเวรคสนองมานะ มานะ

นเลกยากทสด ตองเปนพระอรยะระดบพระอรหนตถงจะละมานะได ...  ควา

22

มรสกวาฉนเจงกวา ฉนดกวา เหนอกวา เพอจะไดอวดใครตอใคร วาฉนเปน

คนทนสมย

      อกสบปขางหนา เมอเราเปด On This Day ทกเชาๆ เรากยงคง

เดม คอแสวงหาความตอเนองของตวเอง ถงแมถาเฟซบคเสอมความนยม

ไปแลวในวนนน แตบางสงทมาแทน กยงจะตองตอกยำาสงนอย  

วฒชย กฤษณะประกรกจ    นกเขยน บรรณาธการนตยสาร สนใจเทคโนโลย โซเชยลมเดย สอใหม วฒนธรรมรวมสมย การเปลยนแปลงทางสงคม https://storylog.co/story/56a43bb6c2c69a4d12e87526

@ เปนมนษย

 กอนจะเปนอะไรในโลกน        ทงเลวทรามตำาดถงทสด       กอนจะสวมหวโขนละครชด        คณตองเปนมนษยกอนอนใด              คณจะตองรจกการเปนมนษย       ไมใชชดเครองแบบทสวมใส       ไมใชยศตำาแหนงแกรงฉไกร        หากแตเปนหวใจของคณเอง               ใจทมมโนธรรมสำานก        ใจทรบรสกตรกตรงเผง       ใจทไมประมาทไมขลาดเกรง        ใจทไมวงเวงการเปนคน               เมอนนคณจะเปนอะไรกได        เปนผนอยผใหญไดทกหน       มโนธรรมสำานกรสกตน        ตองตงตนใหเปน คอ เปนมนษย!               เนาวรตน พงษไพบลย

23

พฤ ๑๓/๑๑/๕๑ 

“ชวนดหนงแลวนงคย โครงการสอมวลชนกบภาวะ”การนำาในกระบวนทศนใหมFacebook Sopit Wang เสาร 24 ม.ค.2559สถานการณทเกดขนกบสอมวลชนแขนงตางๆ ทตองทำางานทามกลางความกดดนทงจากบรษท หวหนางาน เพอนรวมงาน และการแขงขนกบเพอนรวมอาชพ ในยคทขอมลขาวสารทวมทนและแพรกระจายไปไว รวดเรวยงกวาการตดไวรสดวยสอสงคมออนไลนปญหาตางๆ กทยอยโผลมาเรอยๆ กลายเปนวกฤตศรทธาในแวดวงสอมวลชนของไทยและเปนความทาทายทสอยคนตองเผชญทำาอยางไรจงจะเรยกความเชอมนจากสงคมใหกลบคนมาไดอกครงทำาอยางไรใหการทำางานของพวกเรายงคงดำารงอยไดภายใตจรรยาวชาชพทำาอยางไรทจะใหเราทำางานไดอยางมความสข มแรงขบทแกรงพอ และมแรงบนดาลใจ แมจะหนกและเหนอย ภายใตแรงกดดนและเงอนไขขอจำากดนานปการทำาอยางไร จะใหงานของเราทเผยแพรไปสสายตาของผคน ไดฝากรองรอยบางอยางไวในสงคม หรอทำาใหเกดการเปลยนแปลงในบางสง และไดทำาใหสวนรวมดขน เสยงของคนตวเลกตวนอยทเคยถกละเลยจะไดรบรและคนสวนใหญไดยน.. รบฟงจนกระทงปญหาตางๆ ถกแกไขเพอนสอเอย.....เราลมกนไปแลวหรอเปลาวา ททำางานกนอยทกวนน ทำาไปเพออะไร เพอเงนเดอน เพอความสำาเรจในอาชพ เพอสงคม หรอเพราะยงไมมทางไปสอาชพอนๆทดกวาบางคนทำางานหนก ทมเทกบสงตรงหนาและสงภายนอก จนไมมเวลาทจะหนกลบ หรอหวนกลบมาดภายในความคดและจตใจของตวเอง หรอคนหาความหมายของการงานทตองทำาอยทกเมอเชอวน

24

บางคนจำาไมไดวา ไดทำาแรงบนดาลใจหรอความใฝฝนบนเสนทางสอมวลชนของตวเอง ตกหลนไปตรงไหน จงเหลอแตหนยนตมชวตทเดนได ทำางานอยางซงกะตายไปวนๆแทนทจะคดทดทอ พรำาบน กนดา หรอหดหและสญเสยความเชอมนในวชาชพ แลวปลอยใหเรองราวมนผานไป เหมอนทเคยๆเพอนสอบางคน ไดมาคยกนแลวเหนตรงกนวา ถงเวลาทเราควรจะทำาอะไรสกอยาง (ทยงไมคอยชดนกวาจะเปนอะไร) เพอใหคนทคดแบบเดยวกน ยงมศรทธาและเชอมนในวชาชพสอสารมวลชน ไดขามพนจากขอจำากดเหลานนและไดรงสรรคบางสงกลบคนไปสเพอนรวมวชาชพ รวมทงสงคมทเรายงตองอยรวมกนตอไปเราเรมจากการคยกนกบเพอนสอวงเลกๆ แลวกเกดโครงการทดลองนำารองเลกๆ ภายใตการสนบสนนของ โครงการผนำาแหงอนาคต คณะวทยาการเรยนรและศกษาศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร เปดพนทใหเพอนสอไดมาคยกน มาแลกเปลยนกนและรจกกน ในโครงการสอมวลชนกบภาวะการนำาในกระบวนทศนใหมเราคยกนเรองของภมทศนและสถานการณสอทเปลยนแปลงไปอยางมากในขณะน เราสะทอนปญหาและขอจำากดภายในเงอนไขตางๆของแตละคน และเรากพยายามมองไปขางหนาวาจะพอสามารถทำาอะไรไดบาง หากตองการสรางความเปลยนแปลง และสรางกรอบคดใหมๆ ในการทำางานในวชาชพแลกเปลยนไปแลวหนงครง กบเพอนสอในวงเลกๆ ทอยากจะขยายไปสวงใหญๆในอนาคตแลวเรากชวนกนดหนงทนาสนใจเพอใชภาพยนตรเปนเครองมอ นำาเขามาสกระบวนการพดคย“ชวนดหนงแลวนงคย ทำาแลวสองครง ดซร ส ” The Newsroom และ Spotlight ความเปน มออาชพ สอ ทสะทอนผานหนงทงสองเรอง ขอคดสะกดใจ“ ”

25

จากในเรอง เปนทงแรงบนดาลใจ จดเชอไฟทใกลมอดดบของคนขาว ใหลกโชนอกครง ในขณะทกทำาใหคนขาวอกหลายๆ คน หงอยไดตลอดเวลาทนงดจนจบ..(Spotlight )..หงอย เพราะรสกวา งานทพวกเราทำามาตลอดชวต ขนาดวาหนกและทมเทนน ยงไมไดเศษเสยวของบรรดามอโปรในหนงททมเทสบสวนสอบสวนกบบางเรองไดอยางนาชนชมดหนง ดละคร แลวยอนดตว... จรงดงวา ทำาใหเพอนนกขาวบางคน ตงคำาถามกบตวเองวา เรากำาลงทำาอะไรอยในขณะน เราไดทำางานในหนาทของเราอยางเตมทแลวหรอยงพอมาเชอมโยงกบสถานการณปจจบนโดยเฉพาะลาสดคอกรณชางภาพปฏบตตวไมเหมาะสมในการถายภาพงานศพของปอทฤษฎ ทำาใหไดตระหนกวา ตอนนกำาลงเกดวกฤตศรทธาอยางมากในวงการสอมวลชนไทยสอมปญหาจรยธรรม คนทำางานขาดแรงบนดาลใจและไรการสบตอเพอถายทอดวถของ คนสอแบบมออาชพ จากรนพสรนนอง คนทำางานไมม“ ”ความภาคภมใจกบงานททำาทสำาคญคอ สอจำานวนมากกำาลงถก ความเคยชน ทำาใหหลงลม หรอ“ ”ละเลย คณคาของความเปนมนษย ทมชวต มเลอดเนอและมความรสก“ ”ของแหลงขาว หรอผไดรบผลกระทบทอยในขาว ปฏบตกบพวกเขาราวกบเปนวตถ และใชเปนเครองมอเพอเตมงานของตวเองใหเตม ใหสำาเรจ ใหจบแตเพยงเทานนสวนในแวดวงวชาการนเทศศาสตร สถานการณกนาใจหายและหวาดหวนเชนกน มหาวทยาลยบางแหง ภาควชาสงพมพ กำาลงวกฤต เพราะมนกศกษาสนใจเลอกเรยนนอยมาก จนแทบจะเปดการเรยนการสอนไมไดในขณะทภาคอตสาหกรรมสอบนเทง กลบเตบโตอยางกาวกระโดดนกศกษาจำานวนมาก อยากเรยนจบเพอไปเปนผประกาศแตงตวสวยหลออยหนาจอ ประสบความสำาเรจมชอเสยงและเงนทอง โดยลมมองไปวา กวาจะไปถงขนนน มนตองใชเวลาและสงสมประสบการณใหมากพอ ทจะเรยก

26

ตวเองวา มอเกา ถงจะไดขนนงแทนหนาจอ แตเดกยคใหม ใจรอนและ“ ”อยากไดทางลด เพอดงเรวๆ ทำาใหเสยงทจะพลาด ตกมาตายและกลายเปนดาวรง (รง) ดบอบแสงไปในเวลาอนรวดเรวทำาอยางไร จงจะก ศรทธา ของวชาชพสอกลบคนมา“ ” ......ยงคงตองคยกนตอ และตองขยายวงใหกวางขวางยงๆขนไปกวาน

ชวตนมคานกควรรกกน รวมความฝนกบความจรงเปนสงเดยว

27

@ ตนขนเถดเพอรบแสงแหงสรยสอง เมอดาวลวงเดอนลบไปกลบฝน

ขบราตรหนเตลดเพอเปดวน เชญรวมกนฟงดนตรแหงชวา....

@ ชวตนมสองแพรงแยงกนอย หนหรอสคดหรอซอรอนหรอหนาว

ไหวหรอนงจรงหรอฝนสนหรอยาว ดำาหรอขาวดหรอเลวเรวนาน

@ แขนทงสองของเจาขอเฝาส ขาทงคยางไปไมยอมหยด แขนจะลาขาจะลมไมซมทรด สใหสดศกดศรของชวต

จากบทกวเปอรเชย Rubaiyat โดย Omar Khayyam (ค.ศ.

1048 – ค.ศ. 1131)  รอยกรองเปนภาษาไทยโดย แคน สงคต

พมพครงแรก พ.ศ. 2508 พมพครงท 4 พ.ศ. 2550

28