· web viewภาพท 2 ร ปแสดงการลดลงของอ ณหภ ม...

เอกสารประกอบการสอน เลมท 2 อณหภม

ชนมธยมศกษา

1

สาระและมาตรฐานการเรยนร

สาระท 6 กระบวนการเปลยนแปลงของโลก

มาตรฐาน ว 6.1 เขาใจกระบวนการตาง ๆ ทเกดขนบนผวโลกและภายในโลก ความสมพนธของกระบวนการตาง ๆ ทมผลตอการเปลยนแปลงภมอากาศ ภมประเทศ และสณฐานของโลก มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนรและนำาความรไปใชประโยชน

ตวชวดชนป

ทดลองและอธบายความสมพนธระหวางอณหภม ความชนและ ความกดอากาศทมผลตอปรากฏการณทางลมฟาอากาศ



2

จดประสงคการเรยนร

1. อธบายความหมายของความชนและความกดอากาศได (K)

2. ทดลองเพอวดอณหภม ความชน และความกดอากาศได (P)

3. บอกความสมพนธระหวางอณหภม ความชนและความกดอากาศ เพอนำาไปใชในชวตประจำาวนได (A)

เวลาทใชในการจดกจกรรมการเรยนร

เอกสารประกอบการสอน

เลมท 2 อณหภมและอากาศ เวลาเรยน 3 ชวโมง



3

คำาแนะนำาการใชสำาหรบคร

1. เอกสารประกอบการสอน ชด บรรยากาศนาร มทงหมด 6 เลม

2. เอกสารประกอบการสอน ชด บรรยากาศนาร เลมนเปน เลมท 2 เรอง อณหภมและอากาศ

3. สวนประกอบของเอกสารประกอบการสอน ชด บรรยากาศนาร เลมนประกอบดวย

3.1 จดประสงคการเรยนร 3.2 แบบทดสอบกอนเรยน 3.3 แบบฝกหดระหวางเรยน3.4 แบบทดสอบหลงเรยน 3.5 เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน3.6 เฉลยแบบฝกหดระหวางเรยน3.7 เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน



4

3.8 สรปผลการเรยน4. ควรศกษาคำาแนะนำาในการใชเอกสารประกอบการสอน กอนใชทกเลม

คำาแนะนำาการใชสำาหรบนกเรยน

นกเรยนศกษารายละเอยดของกจกรรมในเอกสารประกอบการสอนและปฏบตกจกรรมตามลำาดบขนตอน ดงน

ศกษาจดประสงคการเรยนร

ทำาแบบทดสอบกอนเรยน

แบงกลม ศกษาเอกสารประกอบการสอน

นำาเสนอผลการศกษา มสวน

ศกษาคำาชแจงการใชเอกสาร



5

ผงมโนทศน เรอง อณหภมและอากาศ

อณหภมและ

อากาศ

อณหภมความชน

ความกดอากาศ

ทำาแบบฝกหดระหวางเรยน

ทำาแบบทดสอบหลงเรยน

เฉลยแบบทดสอบและแบบฝกหด

บนทกคะแนนสรปผลการเรยน



6

แบบทดสอบกอนเรยนเรอง อณหภมและอากาศ

คำาชแจง 1. แบบทดสอบกอนเรยนจำานวน 10 ขอ ขอละ 1 คะแนน ใชเวลา 10 นาท

2. นกเรยนเลอกคำาตอบทถกตองทสดในแตละขอ แลวทำาเครองหมายกากบาท ( × ) ทบตวอกษร ก ข ค หรอ ง ตรงกบตวเลอกทตองการในกระดาษคำาตอบ

1. ขอใดแสดงวาอากาศมความดนก. อากาศสามารถสมผสไดข. ใบไมไหวเมอใชมอโบกไปมาค. นำาไหลจากทสงลงสทตำากวา

ความชนสมพทธ

ความสมพนธระหวางอณหภม



7

ง. ลกโปงบรรจแกสลอยขนไปบนอากาศ

2. สถานทใดมความดนอากาศมากทสดก. ในถำา ข. ในทะเลลก ค. ชายทะเล ง. บนยอดเขา

3. ความกดอากาศกบความสงจากระดบนำาทะเลมความสมพนธกนตามขอใด

ก. ความสงลดลง ความกดอากาศคงทข. ความสงลดลง ความกดอากาศลดลงค. ความสงเพมขน ความกดอากาศลดลงง. ความสงเพมขน ความกดอากาศเพมขน

4. บรเวณทสง ๆ จะมความกดอากาศตำากวา บรเวณทตำา ๆ เนองจากอะไร

ก. บรเวณทสง ๆ อากาศเบาบางกวาทตำาข. อากาศบรเวณทสง ๆ เบากวาอากาศบรเวณทตำาค. บรเวณทสง ๆ อากาศเคลอนไหวเรวกวาบรเวณทตำาง. บรเวณทตำา ๆ มฝนละอองปนในอากาศมาก อากาศ

จงหนก



8

5. ในชวงเวลากอนฝนจะตก อากาศรอนอบอาวและอณหภมสงกวาปกตเกดจากสาเหตใด

ก. พนดนคายความรอนข. อากาศคายความรอนค. กอนเมฆคายความรอนง. ไอนำาในอากาศคายความรอน

6. ขอใด ไมได นำาหลกความดนอากาศไปใชประโยชนก. กาลกนำาข. รนนำาใสขวดค. เตมลมลอรถจกรยานง. สายยางวดระดบความสง

7. วนทมฝนตกมากความชนในบรรยากาศจะเปนอยางไรก. ความชนในบรรยากาศจะสงข. ความชนในบรรยากาศจะตำา ค. ความชนในบรรยากาศจะปกตง. ความชนในบรรยากาศจะเหมาะสมทสด



9

8. ทอณหภม 30 องศาเซลเซยส มไอนำาอยจรงในอากาศ 20 กรมตอลกบาศกเมตร ถาอากาศอมตวดวยไอนำา 25 กรมตอลกบาศกเมตร อากาศมความชนสมพทธเทาไร

ก. 50 % ข. 60 % ค. 70 % ง. 80 %

9. อากาศในหองเรยนหองหนง มอณหภม 25 องศาเซลเซยส มปรมาตร 10 ลกบาศกเมตร มไอนำาอย 80 กรม อากาศในหองนมความชนสมบรณเทาใด

ก. 5 กรมตอลกบาศกเมตร ข. 6 กรมตอลกบาศกเมตร ค. 7 กรมตอลกบาศกเมตร ง. 8 กรมตอลกบาศกเมตร

10. ยอดเขาแหงหนงอานคาความดนอากาศจากบารอมเตอรได 550 มลลเมตรของปรอทยอดเขานสงจากระดบนำาทะเลเทาไร

ก. 2,000 เมตร ข. 2,310 เมตร ค. 2,510 เมตร ง. 2,610 เมตร



10

กระดาษคำาตอบแบบทดสอบกอนเรยน

เอกสารประกอบการสอน ชด บรรยากาศนารเลมท 2 อณหภมและอากาศ

ชอ.................................นามสกล...........................

.....หอง......../.........เลขท...........คำาชแจง ใหนกเรยนเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบ

เดยวโดยกาเครองหมาย ลงในกระดาษคำาตอบ

กอนเรยนขอ ก. ข. ค. ง.1.2.3.4.5.6.7.



11

8.9.

10.

ใบความรท 1เรอง อณหภมและ

การทความรอนหรอความเยนของอากาศเกดการเปลยนแปลงไปในแตละชวงเวลานนเนองมาจากความแตกตางของตำาแหนงดวงอาทตย ในตอนเชาดวงอาทตยจะขนทางทศตะวนออก และจะคอย ๆ เคลอนตวและขนสจดสงสดบนทองฟาในตอนกลางวน เมอถงชวงบายและเยนดวงอาทตยกจะเคลอนมาทางทศตะวนตกและลบขอบฟาไปในทสดขณะทดวงอาทตยขนในตอนเชาอณหภมของอากาศยงตำาอย เนองจากพนผวโลกเยนตวลงหลงดวงอาทตยตกในคนทผานมา และเมอดวงอาทตยขนสจดสงสดในตอนกลางวน ผวโลกจะไดรบความรอนจากดวง

ภาพท 1 รปแสดงการเคลอนทของดวงอาทตยทมา : วทยาศาสตรและเทคโนโลย. อณหภมและอากาศ. [Online].

Accessed 18 May 2011. www.vcharkarn.com/uploads/37/37891.jpg

จดเหนอ

เสนขอบ

เหนอ ใต

ออก

ตก

http://www.vcharkarn.com/uploads/37/37891.jpg



12

เมอโลกโคจรรอบดวงอาทตย จะเกดความแตกตางของระยะทางจากโลก ถงดวงอาทตยในชวงเวลาตางกนในรอบป การทแกนโลกเอยง เมอโลกโคจรรอบดวงอาทตยทำาใหโลกไดรบพลงงานความรอนจากดวงอาทตยไมเทากน ซกโลกทไดรบพลงงานความรอนโดยตรงจะเปนฤดรอน ขณะทซกโลกทตรงขามจะเปนฤดหนาว เนองจากระดบความสงของดวงอาทตยแตกตางกนฤดรอน ดวงอาทตยจะอยสงในทองฟาทำาใหพนโลกไดรบความรอนโดยตรง อณหภมพนผวดนจงสง สวนฤดหนาวดวงเพอน ๆ รแลวใชไหมครบวา

ทำาไมโลกเรา จงไดรบ

นอกจากอณหภมของอากาศทพนผวโลกจะแตกตางกนแลว อณหภมของอากาศทระดบความสงจากผวโลกขนไปยงมความแตกตางกนอกดวย ถาเราขนไปยงททสงจากระดบนำาทะเล เชน บรเวณดอยหรอภเขาสงเราจะรสกวาอากาศเยนกวาบรเวณพนดน นนคอทระดบความสง



13

นอกจากอณหภมของอากาศทพนผวโลกจะแตกตางกนแลว อณหภมของอากาศทระดบความสงจากผวโลกขนไปยงมความแตกตางกนอกดวย ถาเราขนไปยงททสงจากระดบนำาทะเล เชน บรเวณดอยหรอภเขาสงเราจะรสกวาอากาศเยนกวาบรเวณพนดน นนคอทระดบความสง

ภาพท 2 รปแสดงการลดลงของอณหภมจะแตกตางกนดวยหรอไมทความสงระดบตาง ๆ ทมา : วทยาศาสตรและเทคโนโลย. อณหภมและอากาศ. [Online].

พนผวโลกมลกษณะแตกตางกนซงมทงพนดนและพนนำา พนดนและพนนำา จะสามารถรบเอาพลงงานความรอนจากดวงอาทตยไวไดไมเทากน พนดนมความสามารถในการรบและคายความรอนไดดกวาพนนำา ทำาใหพนดนรอนและเยนกวาพนนำา การเปลยนแปลงของอณหภมบนพนดนจะเกดขนทพนดนมากกวา ใตดน ดงนนใตผวดนทอยลกลง

พนททอยสงเยน

พนททอยตำาอณหภม

6.5 องศาเซลเซยสทก ๆ



14

พนผวโลกมลกษณะแตกตางกนซงมทงพนดนและพนนำา พนดนและพนนำา จะสามารถรบเอาพลงงานความรอนจากดวงอาทตยไวไดไมเทากน พนดนมความสามารถในการรบและคายความรอนไดดกวาพนนำา ทำาใหพนดนรอนและเยนกวาพนนำา การเปลยนแปลงของอณหภมบนพนดนจะเกดขนทพนดนมากกวา ใตดน ดงนนใตผวดนทอยลกลง

ภาพท 3 รปแสดงการลดลงของอณหภมจะแตกตางกนดวยหรอไมทความสงระดบตาง ๆ

ทมา : วทยาศาสตรและเทคโนโลย. อณหภมและอากาศ. [Online]. Accessed 18 May 2011. เครองมอทใชวดอณหภมทนยมใชในปจจบน เรยกวา

เทอรมอมเตอร ใชวดระดบความรอนหรออณหภมของสงตาง ๆ ลกษณะเปนหลอดแกวปลายปด ภายในบรรจของเหลวทเรยกวา ปรอท การเปลยนแปลงอณหภมมผลทำาใหระดบปรอทเปลยนแปลงไป เมออากาศอนปรอทจากกระเปาะทกนหลอดแกวจะขยายตวสงขน เราจะเหนของเหลวภายในหลอดแกวเคลอนทขนมาและเมออากาศเยนลงปรอทจะหดตวเราจะเหนของเหลวหดตวลงไป

นำาบาดาลผสมกบนำารอนและเกดการปรบสภาพสมดลยเคม

แหลงกกเกบความรอนทระดบลก อณหภม



15

คำาชแจง ใหนกเรยนทำาเครองหมาย หนาขอทถก และทำาเครองหมาย × หนาขอทผด (10 คะแนน)

เครองมอทใชวดอณหภมทนยมใชในปจจบน เรยกวา เทอรมอมเตอร ใชวดระดบความรอนหรออณหภมของสงตาง ๆ ลกษณะเปนหลอดแกวปลายปด ภายในบรรจของเหลวทเรยกวา ปรอท การเปลยนแปลงอณหภมมผลทำาใหระดบปรอทเปลยนแปลงไป เมออากาศอนปรอทจากกระเปาะทกนหลอดแกวจะขยายตวสงขน เราจะเหนของเหลวภายในหลอดแกวเคลอนทขนมาและเมออากาศเยนลงปรอทจะหดตวเราจะเหนของเหลวหดตวลงไป

ภาพท 4 รปแสดงรปแสดงเทอรมอมเตอรสงสดและตำาสดทมา : วทยาศาสตรและเทคโนโลย. อณหภมและอากาศ. [Online].

Accessed 18 May 2011. www.portal.edu.chula.ac.th/.../max_min_thermo.jpg

แบบฝกหดท 1 เรอง อณหภมและ

1. ปรอท ใชสำาหรบวดอณหภมของอากาศในแตละวน

2. พนดนและพนนำามความสามารถในการรบพลงงานความ

รอนแตกตางกน

3. พนนำาจะมการคายพลงงานความรอนเรวกวาพนดน



16

คำาชแจง จงตอบคำาถามใหถกตองสมบรณ ( 5 คะแนน)

แบบฝกหดท 2 เรอง อณหภมและ

1. ปรอท ใชสำาหรบวดอณหภมของอากาศในแตละวน



3. พนนำาจะมการคายพลงงานความรอนเรวกวาพนดน

1. อณหภมกบความสงสมพนธกนอยางไร

ตอบ

.....................................................................

...................................2. เพราะเหตใดในชวงฤดหนาวอณหภมจงลดลง



17

จดประสงคการเรยนร1. ทดลองวดอณหภมของอากาศ2. สามารถบนทกขอมลอณหภมของอากาศได

1. เทอรมอมเตอร 1 อน2. ขาตง 1 อน


ตอบ

.....................................................................

...................................2. เพราะเหตใดในชวงฤดหนาวอณหภมจงลดลง

การทดลอง เรอง อณหภมของอากาศ

อปกร



18

3. ทจบ 1 อน4. นาฬกา 1 เรอน

วธการทดลองและเกบรวบรวมขอมล1. เตรยมอปกรณในทรม โดยนำาเทอรมอมเตอรไปตด

ตงทขาตงโดยใชทจบหนบเทอรมอมเตอรยดไวกบขาตงดงรป

2. บนทกอณหภมในทรม ยกชดทดลองไปไวในบรเวณทจะทำาการทดลอง ไปกลางแจงวดอณหภมของอากาศ บนทกอณหภมของอากาศทก ๆ 1 นาท เปนเวลา 14 นาท ลงในตาราง บนทกผลการทดลองแลวนำามาเขยนกราฟ

เวลา (นาท) อณหภมทวดได (°C)

เวลา (นาท) อณหภมทวดได (°C)

1 82 93 104 115 126 137 14

หมายเหต อณหภมของอากาศจะเปลยนแปลงไปตามสภาพอากาศของแตละทองถนทนกเรยนทำาการ

ตารางบนทกผลการ



19

คำาถามทายกจกรรม1. หนาทสำาคญของเทอรมอมเตอรคออะไร ..............................................................................................................................................................................................................................................................2. นกเรยนคดวาอณหภมในแตละทองถนในชวงเวลาเดยวกนมคาเทากนหรอไม ..............................................................................................................................................................................................................................................................3. อณหภมของอากาศมลกษณะอยางไร ..............................................................................................................................................................................................................................................................4. อณหภมจะขนสงสดในชวงเวลาใด ..............................................................................................................................................................................................................................................................สรปผลการทดลอง ..............................................................................................................................................................................................................................................................



20

จงศกษาขอมลจากตารางแสดงความสมพนธระหวางอณหภมของอากาศกบความสงจากระดบนำาทะเลตอไปน แลวตอบคำาถาม

ความสงจากระดบนำาทะเล (Km)

อณหภมของอากาศ (°C)

00.091.503.144.405.857.569.65

2725.318.28.02.2

- 6.1 - 17.6 - 32.3

คำาถาม1. ทระดบนำาทะเล อากาศมอณหภมเทากบ............................................................2. ทระดบความสง 0.09 กโลเมตรจากระดบนำาทะเล อากาศมอณหภมเทากบ......°C อณหภมลดลงจากอณหภม ของอากาศทระดบนำาทะเล.................°C



21

3. ทระดบความสง 3.14 กโลเมตรจากระดบนำาทะเล อากาศมอณหภมเทากบ......°C อณหภมลดลงจากอณหภมของอากาศทระดบนำาทะเล.................°C4. สรปไดวา เมอระดบความสงเพมขนจากระดบนำาทะเล อณหภมจะ......................

อปกรณทใชวดความชนของอากาศการหาคาความชนในอากาศวดเปนความชนสมพทธ

โดยใชเครองมอทเรยกวา ไฮโกรมเตอร (hygrometer)ซงมทงแบบเสนผมและแบบกระเปาะเปยก กระเปาะแหง–

1. ไฮโกรมเตอรแบบเสนผม

ใบความรท 2 เรอง เครองมอวดความชน

ความชนของอากาศ คอ ปรมาณไอนำาทปะปนอยในอากาศ ซงไดมาจากการระเหยของนำาจากแหลงนำาตาง ๆ

ภาพ เครองมอวดความชนของอากาศ



22

2. ไฮโกรมเตอรแบบกระเปาะเปยก กระเปาะแหง–

การบอกคาความชนของอากาศการบอกคาความชนของอากาศสามารถบอกได 2 วธ

คอ1. ความชนสมบรณ (Absolute Humidity)

คอ อตราสวนระหวางมวลของไอนำาในอากาศกบปรมาตรของอากาศขณะนน

สตร ความชนสมบรณ = มวลของไอนำาในอากาศ (g) (ปร มาตรของอากาศ m3 )

หนวยของความชนสมบรณ คอ g/m3 (กรมตอลกบาศกเมตร)

ตวอยาง อากาศทตำาบล ก ทอณหภม 25 °C มปรมาตร 8 ลกบาศกเมตร มไอนำาอย

40 กรม จงหาความชนสมบรณของอากาศทตำาบลแหงน

วธทำา ความชนสมบรณ = มวลของไอนำาในอากาศ (g) ปร มาตรของอากาศ (m3 )

ภาพ เครองมอวดความชนของอากาศ

ทมา : วทยาศาสตรและเทคโนโลย. อณหภมและอากาศ. [Online]. Accessed 18 May 2011.

http://yamonpron.wordpress.com

http://yamonpron.wordpress.com/



23

=40 g8 m3

= 5 g/m3

ดงนน ความชนสมบรณของอากาศทตำาบล ก คอ 5 g/m3 (หมายความวา ในอากาศปรมาตร 1 m3 จะมมวลของไอนำาอย 5 g)

2. ความชนสมพทธ (Relative Humidity) คอ เปรยบเทยบระหวางมวลของอากาศทมอยจรงในอากาศขณะนนกบมวลของไอนำาในอากาศอมตว ทอณหภมและปรมาตรเดยวกน มหนวยวดเปนเปอรเซนต อากาศมความชนสมพทธ 80 % หมายถงอากาศปรมาตร 1 m3 มไอนำาอย 80 กรม และจะรบไอนำาไดอก 20 กรม

สตร ความชนสมพทธ = มวลของไอนำาท ม อย จร งมวลของไอนำาอ มต ว ×100

ตวอยาง ทอณหภม 30 องศาเซลเซยส มไอนำาอยจรงในอากาศ 20 กรมตอลกบาศกเมตร



24

ถาอากาศ อมตวดวยไอนำา 25 กรมตอลกบาศกเมตร จงหาความชนสมพทธ ของอากาศ

วธทำา ความชนสมพทธ = มวลของไอนำาท ม อย จร งมวลของไอนำาอ มต ว ×100

= 20

25 ×100

= 80 %

ดงนน ความชนสมพทธของอากาศ คอ 80 %

เรอง ความชนในบรรยากาศทมตออตราการระเหยของนำา จดประสงค

เพอศกษาผลความชนในบรรยากาศทมตออตราการระเหยของนำาวสด อปกรณ–

1. สำาล 2 กอน

กจกรรมการ



25

2. กลองพลาสตกเบอร 1 1 กลอง3. ดายหรอยางรด 2 เสน4. ดนนำามน 1 กอน5. เทอรมอมเตอร 2 อน6. ขาตง 1 อน7. ทจบ 2 อน

วธการทดลอง

ตารางบนทกผลการทดลอง

การวดอณหภม

อณหภมทอานไดจากเทอรมอมเตอร ( °C)

อนท 1 (อยในกลอง

พลาสตก)

อนท 2 (อยนอกกลอง

พลาสตก)กอนการทดลอง

หลงจากตงทงไว

ขา

ทจบหลอด

เทอรมอมเตอรอนเทอรมอมเตอรอน

กลองพลาสตกใสนำา

สำาลชบนำา

ดนสำาลชบ



26

5 นาท

คำาถามทายกจกรรม1. เมอตงชดการทดลองไว 5 นาท อณหภมของเทอรมอมเตอรทงสองจะตางกน ดงน..............................................................................................................................................................................................................................................................2. นำาในสำาลทหมเทอรมอมเตอรอนใดระเหยไดดกวา...............................................................................................................................ทราบไดจาก..............................................................................................................................................................................................................................................................3. ความชนของอากาศภายในกลองพลาสตกกบภายนอกกลองพลาสตกตางกนอยางไร..............................................................................................................................................................................................................................................................สรปผลการทดลอง................................................................................................................................................................................................................................................................................................

.



27

............................................................................................

คำาชแจง ใหนกเรยนเตมคำาหรอขอความลงในชองวางใหถกตอง ( 5 คะแนน)

1. อากาศทตำาบล ก มไอนำาอยมากจนไมสามารถรบไอนำาเขาไปแทรกในอากาศไดอก เรยกอากาศในขณะนวา ...........................................

2. ถามวลของไอนำาในอากาศภายในหองเรยนเทากบมวลของไอนำาในอากาศอมตวทอณหภม และปรมาตรเดยวกน จะมคาความชนสมพทธเทากบ...................................................................................

3. กอนทฝนจะตก อากาศจะรอนอบอาว เหนยวตว เหงอระเหยชา และรสกอดอด เนองมาจาก.......................................................................

แบบฝกหดท 3 เรอง ความชน

ใบความรท 3เรอง ความดนอากาศ



28

1. ความดนอากาศทระดบความสงเทากนอากาศมแรงดนทกทศทกทาง ทระดบความสงเดยวจะม

แรงดนเทากน2. การวดความดนอากาศ วดได 2 วธ ดงน

อากาศมลกษณะเปนแกสและเปนสสารทมนำาหนก สามารถออกแรงกระทำาตอสงตาง ๆ ทอยบนผวโลกและอยในบรรยากาศของโลก นกเรยนจะรสกวามอากาศกตอเมอมลมพดมากระทบตวเรา โดยปกตแลวนำาหนกของอากาศมมากจรง ๆ แตเราจะไมคอยรสกเพราะวามนำาหนกอากาศกดดนรอบ ๆ ตวเราประการหนง และอกประการหนงเนองจากความเคยชนของเรานนเอง ซงกลาวไดวาอากาศมแรงดน แรงดนของอากาศจะกระทำาตอสงตาง ๆ ทอยบนผวโลก เราสามารถสงเกตแรงดนของอากาศได

เหมอนกนคะ นกเรยนจะสงเกตเหนวา เมอผสอขาวรายงานพยากรณอากาศในแตละวนจะเรยกความดนอากาศวา ความกดอากาศ

ครคะ บางครงหนกไดยนคำาวาความกดอากาศมนเหมอนกบ



29

ภาพท 5 วดจากระดบปรอททมา : วทยาศาสตรและเทคโนโลย. อณหภมและอากาศ. [Online].

Accessed 18 May 2011. http://www.neutron.rmutphysics.com/physics-lossary/วธท 1 วดจากความสงของระดบนำา ความดน 1 บรรยากาศ คอ ความดนอากาศทสามารถดนนำาใหเขาไปในสายยางปลายปดไดสงประมาณ 10 เมตร วธท 2 วดจากความสงของระดบปรอทความดน 1 บรรยากาศ คอ ความดนอากาศทมาสามารถดนปรอทใหเขาไปในหลอดแกวไดสง 76 cm หรอ 760 mm3. เครองมอวดความดนอากาศ เรยกวา บารอมเตอร

ซงมหลายชนด ดงน3.1 บารอมเตอรปรอทแบบงาย

(Barometer)ลกษณะเปนหลอดแกว



30

ภาพท 6 บารอมเตอรปรอททมา : วทยาศาสตรและเทคโนโลย. อณหภมและอากาศ. [Online].

Accessed 18 May 2011. http://www.neutron.rmutphysics.com/physics-lossary/

images/3.2 แอนรอยดบารอมเตอร (Aneroid Barometer)ลกษณะ เปนตลบโลหะบาง ภายในเกอบเปนสญญากาศหลกการสราง อากาศจะดนผวของตลบโลหะ เมออากาศเปลยนแปลง จะอานคาความดนอากาศได

ภาพท 7 แอนรอยดบารอมเตอรทมา : วทยาศาสตรและเทคโนโลย. อณหภมและอากาศ. [Online].

Accessed 18 May 2011. http://www.neutron.rmutphysics.com/physics-lossary/

3.3 บารอกราฟ (Barograph) พฒนามาจากแอนรอยดบารอมเตอร แตจะมเขมปากกาบนทกความดนอากาศตอเนองกนลงบนกระดาษกราฟ ทหมนอย

ภาพท 8 บารอกราฟทมา : วทยาศาสตรและเทคโนโลย. อณหภมและอากาศ. [Online].

Accessed 18 May 2010. http://www.neutron.rmutphysics.com/physics-lossary/3.4 แอลตมเตอร (Altimeter) พฒนามาจากแอนรอยดบารอมเตอรใช วดความสง โดยอานคาจากหนาปดออกมาเปนระดบความสง ใชสำาหรบตดตวนกโดดรม และใชในเครองบนเพอบอกระดบความสงทเครองบนอยหาง จากระดบนำาทะเลหลกการสราง สรางขนโดยใชหลกการเมอความสงเพม



31

3.4 แอลตมเตอร (Altimeter) พฒนามาจากแอนรอยดบารอมเตอรใช วดความสง โดยอานคาจากหนาปดออกมาเปนระดบความสง ใชสำาหรบตดตวนกโดดรม และใชในเครองบนเพอบอกระดบความสงทเครองบนอยหาง จากระดบนำาทะเลหลกการสราง สรางขนโดยใชหลกการเมอความสงเพม

ภาพท 9 แอลตมเตอรทมา : วทยาศาสตรและเทคโนโลย. อณหภมและอากาศ. [Online].

Accessed 18 May 2011. http://www.neutron.rmutphysics.com/physics-lossary/5. ความดนอากาศทระดบความสงตาง ๆ กน

อากาศเปนสสารจงมมวลและปรมาตร ในระดบตำาอากาศจะมมวลมาก ความหนาแนนมาก และมความดนอากาศสง เมอระดบความสงเพมขน ความหนาแนนของอากาศจะลดลง สวนความดนอากาศกจะลดลงเชนกน

นกวทยาศาสตรไดนำาหลกการนไปใชคำานวณหาระดบความสง และไดพฒนาเครองมอวดความดนทเรยกวา บารอมเตอร ไปเปนเครองมอวดความสงทเรยกวา แอลตมเตอร ความสมพนธระหวางความดนอากาศกบความสงจากระดบนำาทะเล สรปไดดงน

1. ทระดบนำาทะเล ความดนอากาศปกตมคาเทากบความดนอากาศทสามารถดนปรอทใหสง 76 cm หรอ 760 mmHg หรอ 30 นว

หนวยวดความกดดนอากาศ1 บาร = 1,000 มลลบาร1 บรรยากาศ = 760 มลลเมตรของปรอท = 76



32

1 บาร = 1,000 มลลบาร1 บรรยากาศ = 760 มลลเมตรของปรอท = 76

ตวอยางท 1 เมออยบนยอดเขาแหงหนง วดความดนอากาศได 660 มลลเมตร ของปรอท อยากทราบวายอดเขาแหงนอยสงจากระดบนำาทะเลเทาใด

วธทำา ทระดบนำาทะเลลำาปรอทสง 760 มลลเมตร

ทยอดเขาลำาปรอทสง 660 มลลเมตร

เพราะฉะนน ทยอดเขา ระดบปรอทจะลดลง = 760 – 660 = 100 มลลเมตร

ระดบปรอทลดลง 1 มลลเมตร เมอมความสง 11 เมตร

ระดบปรอทลดลง 100 มลลเมตร เมอมความสง 11 X 100 = 1,100 เมตร

เพราะฉะนน ยอดเขาแหงนอยสงจากระดบนำาทะเล 1,100 เมตร

ตวอยางท 2 บอลลนลอยอยสง 4,400 เมตรจากระดบนำา

ตวอยาง



33


ตวอยางท 1 เมออยบนยอดเขาแหงหนง วดความดนอากาศได 660 มลลเมตร ของปรอท อยากทราบวายอดเขาแหงนอยสงจากระดบนำาทะเลเทาใด

วธทำา ทระดบนำาทะเลลำาปรอทสง 760 มลลเมตร

ทยอดเขาลำาปรอทสง 660 มลลเมตร

เพราะฉะนน ทยอดเขา ระดบปรอทจะลดลง = 760 – 660 = 100 มลลเมตร

ระดบปรอทลดลง 1 มลลเมตร เมอมความสง 11 เมตร

ระดบปรอทลดลง 100 มลลเมตร เมอมความสง 11 X 100 = 1,100 เมตร

เพราะฉะนน ยอดเขาแหงนอยสงจากระดบนำาทะเล 1,100 เมตร

ตวอยางท 2 บอลลนลอยอยสง 4,400 เมตรจากระดบนำา

แบบฝกหดท 4 เรอง ความดน

1. ความดน 1 บรรยากาศมคาเทากบ 76 มลลเมตร

ของปรอท

2. ความดนอากาศทระดบนำาทะเลมคาเทากบ 760

mmHg หรอ 30 นว

3. ทก ๆ ความสง 11 เมตร ความกดดนอากาศลดลง

1 มลลเมตร

4. เครองมอวดความดนอากาศ เรยกวา แอลตมเตอร

5. ความดน 1 บรรยากาศ คอ ความดนอากาศทมา

สามารถดนปรอทใหเขาไป ในหลอดแกวไดสง 76

cm หรอ 760 mm

6. อากาศมแรงดนทกทศทกทาง ทระดบความสง



34

คำาชแจง จงแสดงวธทำาในการหาคาความดนอากาศ ( ขอละ 5 คะแนน)1. เมออยบนยอดดอยอนทนนท วดความดนอากาศได 330 มลลเมตรของปรอท อยากทราบวายอดดอยอนทนนทอยสงจากระดบนำาทะเลเทาใดวธทำา ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

.

แบบฝกหดท 5 เรอง ความดน

1. ความดน 1 บรรยากาศมคาเทากบ 76 มลลเมตร






4. เครองมอวดความดนอากาศ เรยกวา แอลตมเตอร



cm หรอ 760 mm

6. อากาศมแรงดนทกทศทกทาง ทระดบความสง



35

.......2. เครองบนบนอยสง 5,500 เมตรจากระดบนำาทะเล ความ

ดนบรรยากาศขณะนนจะมคาเทาใดวธทำา ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

แบบทดสอบหลงเรยนเรอง อณหภมและอากาศ

คำาชแจง 1. แบบทดสอบหลงเรยนจำานวน 10 ขอ ขอละ 1 คะแนน ใชเวลา 10 นาท



36

2. นกเรยนเลอกคำาตอบทถกตองทสดในแตละขอ แลวทำาเครองหมายกากบาท ( × ) ทบตวอกษร ก ข ค หรอ ง ตรงกบตวเลอกทตองการในกระดาษคำาตอบ

1. บรเวณทสง ๆ จะมความกดอากาศตำากวา บรเวณทตำา ๆ เนองจากอะไร

ก. บรเวณทสง ๆ อากาศเบาบางกวาทตำาข. อากาศบรเวณทสง ๆ เบากวาอากาศบรเวณทตำาค. บรเวณทสง ๆ อากาศเคลอนไหวเรวกวาบรเวณทตำาง. บรเวณทตำา ๆ มฝนละอองปนในอากาศมาก อากาศ

จงหนก

2. ยอดเขาแหงหนงอานคาความดนอากาศจากบารอมเตอรได 550 มลลเมตรของปรอทยอดเขานสงจากระดบนำาทะเลเทาไร

ก. 2,000 เมตร ข. 2,310 เมตร ค. 2,510 เมตร ง. 2,610 เมตร

3. ขอใด ไมได นำาหลกความดนอากาศไปใชประโยชนก. กาลกนำาข. รนนำาใสขวด



37

ค. เตมลมลอรถจกรยานง. สายยางวดระดบความสง

4. อากาศในหองเรยนหองหนง มอณหภม 25 องศาเซลเซยส มปรมาตร 10 ลกบาศกเมตร มไอนำาอย 80 กรม อากาศในหองนมความชนสมบรณเทาใด

ก. 5 กรมตอลกบาศกเมตร ข. 6 กรมตอลกบาศกเมตร ค. 7 กรมตอลกบาศกเมตร ง. 8 กรมตอลกบาศกเมตร

5. ทอณหภม 30 องศาเซลเซยส มไอนำาอยจรงในอากาศ 20 กรมตอลกบาศกเมตร ถาอากาศอมตวดวยไอนำา 25 กรมตอลกบาศกเมตร อากาศมความชนสมพทธเทาไร

ก. 50 % ข. 60 % ค. 70 % ง. 80 %

6. ในชวงเวลากอนฝนจะตก อากาศรอนอบอาวและอณหภมสงกวาปกตเกดจากสาเหตใด

ก. พนดนคายความรอนข. อากาศคายความรอนค. กอนเมฆคายความรอน



38

ง. ไอนำาในอากาศคายความรอน

7. ขอใดแสดงวาอากาศมความดนก. อากาศสามารถสมผสไดข. ใบไมไหวเมอใชมอโบกไปมาค. นำาไหลจากทสงลงสทตำากวาง. ลกโปงบรรจแกสลอยขนไปบนอากาศ

8. สถานทใดมความดนอากาศมากทสดก. ในถำา ข. ในทะเลลก ค. ชายทะเล ง. บนยอดเขา

9. วนทมฝนตกมากความชนในบรรยากาศจะเปนอยางไรก. ความชนในบรรยากาศจะสงข. ความชนในบรรยากาศจะตำา ค. ความชนในบรรยากาศจะปกตง. ความชนในบรรยากาศจะเหมาะสมทสด

10. ความกดอากาศกบความสงจากระดบนำาทะเลมความสมพนธกนตามขอใด

ก. ความสงลดลง ความกดอากาศคงทข. ความสงลดลง ความกดอากาศลดลง



39

ค. ความสงเพมขน ความกดอากาศลดลงง. ความสงเพมขน ความกดอากาศเพมขน

กระดาษคำาตอบแบบทดสอบหลงเรยน

เอกสารประกอบการสอน ชด บรรยากาศนารเลมท 2 อณหภมและอากาศ

ชอ.................................นามสกล...........................

.....หอง......../.........เลขท...........คำาชแจง ใหนกเรยนเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบ

เดยวโดยกาเครองหมาย ลงในกระดาษคำาตอบ

หลงเรยนขอ ก. ข. ค. ง.1.



40

2.3.4.5.6.7.8.9.

10.

ภาคผนวกเฉลย



41

เอกสารประกอบการสอน

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน



42

ขอท คำาตอบ1 ง2 ข3 ค4 ก5 ค6 ข7 ก8 ง9 ง

10 ข


× 1. ปรอท ใชสำาหรบวดอณหภมของอากาศในแตละวน



เฉลยแบบฝกหดท 1



43

คำาชแจง จงตอบคำาถามใหถกตองสมบรณ ( 5 คะแนน)

× 1. ปรอท ใชสำาหรบวดอณหภมของอากาศในแตละวน




ตอบ เมอความสงเพมขนอณหภมจะลดลง

2. เพราะเหตใดในชวงฤดหนาวอณหภมจงลดลง

ตอบ ดวงอาทตยสองแสงในแนวเฉยงทำาใหพนโลกได




44

ตารางบนทกผลการทดลองเวลา

(นาท)อณหภมทวด

ได (°C)เวลา (นาท) อณหภมทวด

ได (°C)1 27.0 8 28.52 27.0 9 28.53 27.0 10 29.04 27.5 11 29.05 27.5 12 29.5


ตอบ เมอความสงเพมขนอณหภมจะลดลง

2. เพราะเหตใดในชวงฤดหนาวอณหภมจงลดลง

ตอบ ดวงอาทตยสองแสงในแนวเฉยงทำาใหพนโลกได

เฉลยกจกรรมการ



45

6 28.0 13 29.57 28.0 14 30.0

คำาถามทายกจกรรม1. หนาทสำาคญของเทอรมอมเตอรคออะไร

แนวคำาตอบ ทำาหนาทวดอณหภมของอากาศ2. นกเรยนคดวาอณหภมในแตละทองถนในชวงเวลาเดยวกนมคาเทากนหรอไม

แนวคำาตอบ ไมเทากน ในชวงเวลาเดยวกนอณหภมของอากาศจะแตกตางกนไปตามสภาพอากาศของแตละทองถน

3. อณหภมของอากาศมลกษณะอยางไร แนวคำาตอบ เปลยนแปลงไปตามชวงเวลาใน 1 วน

4. อณหภมจะขนสงสดในชวงเวลาใด แนวคำาตอบ ชวงเวลาบาย

สรปผลการทดลอง แนวคำาตอบ พบวา ในตอนเชาอณหภมจะคอย ๆ สงขน จน

กระทงขนสงสด ในตอนบาย และจะคอย ๆ ลดตำาลงเรอย ๆ ในตอนเยน

เฉลยกจกรรมการทดลอง



46

จงศกษาขอมลจากตารางแสดงความสมพนธระหวางอณหภมของอากาศกบความสง จากระดบนำาทะเลตอไปน แลวตอบคำาถาม

ความสงจากระดบนำาทะเล (Km)

อณหภมของอากาศ (°C)

00.091.503.144.405.857.569.65

2725.318.28.02.2-6.1-17.6-32.3

1. ทระดบนำาทะเล อากาศมอณหภมเทากบ 27 ° C 2. ทระดบความสง 0.09 กโลเมตรจากระดบนำาทะเล อากาศม

อณหภมเทากบ 25.3 °Cอณหภมลดลงจากอณหภม ของอากาศทระดบนำาทะเล 1.7

°C3. ทระดบความสง 3.14 กโลเมตรจากระดบนำาทะเล อากาศม

อณหภมเทากบ 8.0 °Cอณหภมลดลงจากอณหภมของอากาศทระดบนำาทะเล 19

เฉลยกจกรรมการทดลอง



47

ตารางบนทกผลการทดลอง

การวดอณหภม

อณหภมทอานไดจากเทอรมอมเตอร (°C)อนท 1

(อยในกลองพลาสตก)

อนท 2 (อยนอกกลอง

พลาสตก)กอนการทดลอง 26.0 26.0หลงจากตงทงไว

5 นาท 26.0 22.0

คำาถามทายกจกรรม1. เมอตงชดการทดลองไว 5 นาท อณหภมของเทอรมอมเตอรทงสองจะตางกน ดงนแนวคำาตอบ เทอรมอมเตอรอนทอยในกลองพลาสตกอณหภมจะไมเปลยนแปลง สวนเทอรมอมเตอรทอยนอกกลอง

พลาสตก อณหภมจะลดตำาลง กวาเดม

2. นำาในสำาลทหมเทอรมอมเตอรอนใดระเหยไดดกวาแนวคำาตอบ นำาในสำาลทหมเทอรมอมเตอรอนทอยนอก

กลองพลาสตกระเหยไดดกวาทราบไดจากแนวคำาตอบ อณหภมของเทอรมอมเตอรทอยนอกกลอง



48

3. ความชนของอากาศภายในกลองพลาสตกกบภายนอกกลองพลาสตกตางกนอยางไรแนวคำาตอบ ความชนของอากาศภายในกลองพลาสตก

มมากกวาความชนของอากาศ นอกกลองพลาสตกเพราะนำาภายในกลองระเหยเปนไอไปอยในกลองพลาสตก

สรปผลการทดลอง

แนวคำาตอบ การทอณหภมของเทอรมอมเตอรในกลองพลาสตกไมเปลยนแปลงเพราะนำาในกลองพลาสตกระเหย ไอนำาอยในทวางภายในกลองพลาสตกจำานวนมาก ทำาใหนำาจากสำาลทหมกระเปาะเทอรมอมเตอรระเหยเขาสทวางดงกลาวอกไมได หรอไดกเพยงเลกนอยเทานน เรยกสภาวะอากาศเหนอนำาในกลองพลาสตกขณะนวา อากาศ



49

คำาชแจง ใหนกเรยนเตมคำาหรอขอความลงในชองวางใหถกตอง ( 5 คะแนน)

1. อากาศทตำาบล ก มไอนำาอยมากจนไมสามารถรบไอนำาเขาไปแทรกในอากาศไดอก เรยกอากาศในขณะนวา อากาศอมตว

2. ถามวลของไอนำาในอากาศภายในหองเรยนเทากบมวลของไอนำาในอากาศอมตวทอณหภม และปรมาตรเดยวกน จะมคาความชนสมพทธเทากบ 100 %

3. กอนทฝนจะตก อากาศจะรอนอบอาว เหนยวตว เหงอระเหยชาและรสก อดอด เนองมาจากความชนในอากาศหรอปรมาณไอนำาในอากาศมมาก จงทำาใหเหงอระเหยไดนอย

4. ปจจยสำาคญททำาใหอากาศมความชนอยเสมอ คอ ปาไม เนองจาก การคายนำาของพช





50


× 1. ความดน 1 บรรยากาศมคาเทากบ 76 มลลเมตร






× 4. เครองมอวดความดนอากาศ เรยกวา แอลตมเตอร



cm หรอ 760 mm

× 6. อากาศมแรงดนทกทศทกทาง ทระดบความสงเฉลยแบบฝกหดท

5



51

คำาชแจง จงแสดงวธทำาในการหาคาความดนอากาศ (ขอละ 5 คะแนน)

1. เมออยบนยอดดอยอนทนนท วดความดนอากาศได 330 มลลเมตรของปรอท อยากทราบวายอดดอยอนทนนทอยสงจากระดบนำาทะเลเทาใด

วธทำา ทระดบนำาทะเล ลำาปรอทสง 760

มลลเมตร

ทยอดดอยอนทนนท ลำาปรอทสง 330


เพราะฉะนน ทยอดดอย ระดบปรอทจะลดลง = 760 –

330 = 430 มลลเมตร

ระดบปรอทลดลง 1 มลลเมตร เมอมความสง 11

เมตร

ระดบปรอทลดลง 430 มลลเมตร เมอมความสง 11

X 430 = 4,730 เมตร



52

ตอบ เพราะฉะนน ยอดดอยอนทนนทอยสงจากระดบนำา

ทะเล 4,730 เมตร

2. เครองบนบนอยสง 5,500 เมตรจากระดบนำาทะเล ความดนบรรยากาศ ขณะนน จะม คาเทาใด

วธทำา ความสง 11 เมตร ระดบปรอทจะลดลง 1


ความสง 5,500 เมตร ระดบปรอทลดลง 5,50011 =


เพราะฉะนน ความดนบรรยากาศขณะนน คอ 760 – 500 =

260 มลลเมตร ของปรอท



53

ตอบ ความดนบรรยากาศขณะนนจะมคา = 260

มลลเมตรของปรอท

ขอท คำาตอบ1 ก2 ข3 ข

เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน



54

4 ง5 ง6 ค7 ง8 ข9 ก

10 ค

สรปผลการเรยนเรอง อณหภมและอากาศ

คะแนน แบบฝกหดระหวางเรยน รวมคะแน1 2 3 4 5



55

นเตม 10 5 5 10 10 40ได

คะแนนแบบทดสอบกอน-หลงเรยน

กอนเรยน หลงเรยน พฒนาเตม 10 10ได

บรรณานกรม

กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ. (2554). หลกสตรแกนกลางการศกษา ขนพนฐาน พทธศกราช 2551 หนงสอเรยนรายวชาพนฐานวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 1. กรงเทพมหานคร : โรงพมพ สกสค. ลาดพราว.



56

จรส พยคฆราชศกด. (ม.ป.ป.). หนงสอเรยนสาระการรวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 1. กรงเทพมหานคร. : สำานกพมพวฒนาพานช.

บญญต ชำานาญกจ. (2451). กระบวนการแสวงหาความรทางวทยาศาสตร. นครปฐม: สถาบนราชภฏนครปฐม.

บญชา แสนทว. (2551). หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐานวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 1 เลม 4. กรงเทพมหานคร : วฒนาพานช.

บรชย ศรมหาสาคร และคณะ. (ม.ป.ป.). แผนการจดการเรยนร กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 1. กรงเทพมหานคร. : สำานกพมพอกษรเจรญทศน.

ประดบ นาคแกว และคณะ. (2551). หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน วทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 1. กรงเทพมหานคร : แมค.

พมพพนธ เดชะคปต. (2550). วทยาศาสตร ม.1. กรงเทพมหานคร : พฒนาคณภาพวชาการ.



57

ยพา วรยศ.(2551). หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน กลมสาระ การเรยนรวทยาศาสตร ม.1 กรงเทพมหานคร : อกษรเจรญทศน.

ศรลกษณ ผลวฒนะ. (2552). กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร โลกและการเปลยนแปลง. กรงเทพมหานคร : นยมวทยา.

สมศกด สนธรเวชญ และคณะ. (ม.ป.ป.). สอการเรยนรวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 1. กรงเทพมหานคร. : สำานกพมพประสานมตร.

อางองจากเวปไซตวทยาศาสตรและเทคโนโลย. อณหภมและอากาศ.

[Online]. Accessed 1 May 2011. A vailable from. http:// www. kanchanapisek.or.th

วทยาศาสตรและเทคโนโลย. อณหภมและอากาศ. [Online]. Accessed 18 May 2011. A vailable from. http://www. portal.edu.chula.ac.th/.../max_min_thermo.jpg

วทยาศาสตรและเทคโนโลย. อณหภมและอากาศ. [Online]. Accessed 18 May 2011. A vailable from. http://www.



58

neutron.rmutphysics.com/physics-lossary/images/

วทยาศาสตรและเทคโนโลย. อณหภมและอากาศ. [Online]. Accessed 18 May 2011. A vailable from. http://www.vcharkarn.com/uploads/37/37891.jpg

http://www.vcharkarn.com/uploads/37/37891.jpg%20

http://www.vcharkarn.com/uploads/37/37891.jpg%20

· web viewภาพท 2 ร ปแสดงการลดลงของอ ณหภ ม...

Documents