· web viewสรรพค ณทางยาและความเป...
TRANSCRIPT
1
หนวยการเรยนรท ๔ เรอง การผจญภยของสดสาครกลมสาระการเรยนรภาษาไทย รายวชา ภาษาไทย รหส ท๑๔๑๐๑
ชนประถมศกษาปท ๔ เวลา ๙ ชวโมง
๑. มาตรฐานการเรยนร/ตวชวด สาระท ๑ การอาน
มาตรฐานการเรยนร ท ๑.๑ ใชกระบวนการอานสรางความรและความคด เพอนำาไปใชตดสนใจ แกปญหา ในการดำาเนนชวตและมนสยรกการอาน
ตวชวด ท ๑.๑ ป. ๔/๑ อานออกเสยงบทรอยแกวและบทรอยกรองไดถกตอง
ท ๑.๑ ป. ๔/๒ อธบายความหมายของคำา ประโยค และสำานวนจากเรองทอาน
ท ๑.๑ ป. ๔/๓ อานเรองสนๆ ตามเวลาทกำาหนดและตอบคำาถามจากเรองทอาน
ท ๑.๑ ป. ๔/๖ สรปความรความคดจากเรองทอานเพอนำาไปใชในชวตประจำาวน สาระท๒ การเขยน
มาตรฐานการเรยนร ท ๒.๑ ใชกระบวนการเขยนสอสาร เขยนเรยงความ ยอความและเขยนเรองราว ในรปแบบตางๆ เขยนรายงานขอมลสารสนเทศและรายงานการศกษาคนควาอยางมประสทธภาพ
ตวชวด ท ๒.๑ ป. ๔/๒ คดลายมอตวบรรจงเตมบรรทดและครงบรรทด
ท ๒.๑ ป. ๔/๓ เขยนสอสารโดยใชไดถกตอง ชดเจน และเหมาะสมท ๒.๑ ป. ๔/๔เขยนยอความจากเรองสนๆท ๒.๑ ป. ๔/๘ มมารยาทในการเขยน
สาระท ๓ การฟง การด และการพด
2
มาตรฐานการเรยนร ท ๓.๑ สามารถเลอกฟงและดอยางมวจารณญาณ และพดแสดงความร ความคด และความรสกในโอกาสตางๆ อยางมวจารณญาณและสรางสรรค
ตวชวด ท ๓.๑ ป. ๔/๒ พดสรปความจากการฟงและด
ท ๓.๑ ป. ๔/๓ พดแสดงความร ความคดเหนและความรสกเกยวกบเรองทฟงและด
ท ๓.๑ ป. ๔/๔ ตงคำาถามและตอบคำาถามเชงเหตผลจากเรองทฟงและด
ท ๒.๑ ป. ๔/๖ มมารยาทในการฟง การด และการพด สาระท ๔ หลกการใชภาษาไทย
มาตรฐานการเรยนร ท ๔.๑ เขาใจธรรมชาตของภาษาและหลกภาษาไทย การเปลยนแปลงของภาษา และพลงของภาษา ภมปญญาทางภาษา และรกษาภาษาไทยไวเปนสมบตของชาต
ตวชวด ท ๔.๑ ป. ๔/๕ แตงบทรองกรองและคำาขวญ สาระท ๕ วรรณคดและวรรณกรรม
มาตรฐานการเรยนร ท ๕.๑ เขาใจและแสดงความคดเหน วจารณวรรณคดและวรรณกรรมไทยอยางเหนคณคา และนำามาประยกตใชในชวตจรง
ตวชวด ท ๕.๑ ป. ๔/๒ อธบายขอคดจากการอานเพอนำาไปใชในชวตจรง
ท ๕.๑ ป. ๔/๔ ทองจำาบทอาขยานตามทกำาหนดและบทรอยกรองทมคณคาตามความสนใจ
๒. สาระสำาคญ/ความคดรวบยอดการอานออกเสยงรอยกรอง ตองอานออกเสยงใหชดเจน ถกตองตามอกขรวธและถกตองตามลกษณะ
ของบทรอยกรอง ถกวรรคตอนและใชนำาเสยงไดเหมาะสม จะทำาใหเขาใจและแสดงคณคาไดชดเจน สรปความรและขอคดจากเรองนำาไปใช
3
ประโยชนในการดำาเนนชวตไดด การเขยนยอความเปนการเขยนสอสารทมงใหผอานรบร เขาใจเรองราวโดยมจดมงหมายทชดเจนในการสอสารจะทำาใหการเขยนสอสาร มประสทธภาพ การแตงคำาประพนธทถกตองตามฉนทลกษณ นบเปนการสอสารทมคณคานาสนใจและการพดเปนการสอสารทมประสทธภาพในการทำาความเขาใจระหวางทงผสงสารและรบสาร การทองจำาบทอาขยานเปนทำานองเสนาะชวยใหบทอาขยานนนมความไพเราะ ผทองเกดความสนใจจดจำาบทอาขยานไดดและสนกสนานยงขน๓. สาระการเรยนร
ความร (K)1. การศกษาคำาศพท2. การอานจบใจความ3. การเขยนแผนภาพโครงเรอง 4. การอานออกเสยง5. การเขยนยอความ6. การใชเครองหมายวรรคตอน7. การแตงกลอนส8. การรำาลกถงวนสนทรภ9. บทอาขยาน
ทกษะ/กระบวนการ (P)๑. การอาน การเขยนคำาศพท2. การอานจบใจความ3. การเขยนแผนภาพโครงเรอง 4. การอานออกเสยง5. การเขยนยอความ6. การแตงกลอนส7. การทองบทอาขยาน
เจตคต (A)1. รกการอานการเขยน2. มมารยาทในการอาน
4
3. มมารยาทในการเขยน4. มมารยาทในการฟง ดพด
๔. สมรรถนะสำาคญของผเรยน๑. ความสามารถในการสอสาร๒. ความสามารถในการคด
- ทกษะการคดวเคราะห
๓. ความสามารถในการใชทกษะชวต- กระบวนการทำางานกลม- กระบวนการปฏบต
๕. คณลกษณะอนพงประสงค๑. รกความเปนไทย๒. ซอสตยสจรต๓. ใฝเรยนร
๖.ชนงาน/ภาระงาน๑. สมดภาพบทรอยกรอง๒. ทองจำาบทอาขยาน
๗. การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑ
- ทดสอบกอนเรยน - แบบทดสอบ ผานเกณฑ รอยละ ๖๐
- ตรวจชนงานสมดภาพบทรอยกรอง
- แบบประเมนผลงานการเขยนบทรอยกรอง
- ประเมนทองจำาบทอาขยานบทหลก
- แบบประเมนทองจำาบทอาขยานบทหลก
๘. กจกรรมการเรยนร
ชวโมงท ๑ การผจญภยของสดสาคร(การศกษาคำาศพท)
5
จดประสงคการเรยนร ๑. สามารถอาน เขยนและบอกความหมายของคำาศพทไดกจกรรมการเรยนร
ขนนำา๑.นกเรยนทำาแบบทดสอบกอนเรยน หนวยการเรยนรท ๔ เรอง การ
ผจญภยของสดสาคร๒. นกเรยนดภาพสดสาครกบมานลมงกร และอานแผนภมการอาน
เรอง การผจญภยของสดสาคร จากหนงสอเรยนชด ภาษาเพอชวต วรรณคดลำานำา หนา ๒๕ คอ
ดลวลวปลวตายไปตามคลน เหมอนเดนพนแผนตลงวงหยอยหยอย
ยงลมกลามาโลดกระโดดลอย พระหนอนอยนงชมยมนาดกวางขวางวางโวงละโลงลว เหนรวรวเรยงรายทงซายขวาลวนละเมาะเกาะใหญแตไกลตา อปมาเหมอนหนงแหนแล
ลบลบ ฯและกลาวถงความสนกสนานของบทอานน วาถานกเรยนอานคำาศพทไดและเขาใจความหมายจะทำาใหเรองนาสนกมากขน และฝกใหนกเรยนอานคำาศพท เชน หยอยหยอย กระโดดลอย ยมนา วางโวง และโลงลว เปนตน นกเรยนชวยกนอธบายความหมายของคำาเหลาน
๓. ครแจงจดประสงคการเรยนรใหนกเรยนทราบและแนะนำาใหเขาใจความสำาคญของการอานคำาศพท และเขาใจความหมาย
ขนสอน๔. ครนำาบตรคำาศพทเรอง ผจญภยของสดสาคร ใหนกเรยนอาน
พรอมกน เนนการอานออกเสยงทถกตองชดเจน ตามคร๕. นกเรยนแบงกลมอานบตรคำาจนคลองใครอานไมไดหรอไมคลองให
เพอนชวยแนะนำาจนอานไดด๖. ตวแทนนกเรยนอานคำาศพทใหเพอนอานตามคำาละ ๒ ครง จากนน
ครอธบายความหมายของคำาศพทแตละคำาใหนกเรยนเขาใจ
6
๗. นกเรยนแตละกลมรวมกนคนหาความหมายของคำาศพทในบตรคำาจากพจนานกรมและเขยนบนทก ลงสมด
๘. นกเรยนแตละกลม อานเนอเรองการผจญภยของสดสาครและคนหาคำาศพทจากหนงสอเรยน ชดภาษาเพอชวต วรรณคดลำานำา ชนประถมปท ๔ เรองการผจญภยของสดสาครจากพจนานกรม
ขนสรป๙. นกเรยนและครรวมกนสรปถงความสำาคญและประโยชนของการ
อาน การเขยนและการบอกความหมายของคำา
สอและแหลงเรยนร๑. แผนภมการอานเรอง ผจญภยของสดสาคร หนา ๒๕๒. หนงสอเรยนชดภาษาเพอชวต วรรณคดล ำานำา ชนประถมปท ๔
เรอง การผจญภยของสดสาคร๓. พจนานกรม
๔. บตรคำาศพท
การวดผลประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑ
ประเมนการอานออกเสยงและเขยนคำาศพท
แบบประเมนการอานออกเสยงและเขยนคำาศพท
เกณฑการประเมนการอานออกเสยงและเขยนคำาศพทคะแนน ๙ ๑๒ ระดบคณภาพ– ดคะแนน ๕ ๘ ระดบคณภาพ– พอใชคะแนนนอยกวา ๔ ระดบคณภาพ ปรบปรง
7
ชวโมงท ๒ การผจญภยของสดสาคร (การอานจบใจความ)
จดประสงคการเรยนร1. อานเรองสนๆ ตามเวลาทกำาหนดและตอบคำาถามจากเรองทอานได2. สรปความรและขอคดจากเรองทอานได3. มมารยาทในการอาน
กจกรรมการเรยนรขนนำา
๑. นกเรยนอาน เรองพระคณแม บอกความหมายของคำาจากบทรอยกรองทอาน
๒. นกเรยนชวยกนสรปใจความสำาคญจากเรองพระคณแม และบอกขอคดจากเรองทอาน
๓. ครแจงประสงคการเรยนวาชวโมงน นกเรยนจะไดอานเรอง ตอบคำาถาม สรปความรและขอคด จากการอาน ขนสอน
๔. ครอธบายหลกการอานจบใจความใหนกเรยนเขาใจวาเมออานขอความหรอเรองใดแลวตองตงคำาถามและตอบคำาถามไดวา ใคร ทำาอะไร ทไหน อยางไร เมอไร โดยเรยงลำาดบเหตการณตาง ๆจะทำาใหเขาใจเรองราวตาง ๆ ไดดและอธบายเรองมารยาทในการอาน ทบทวนจากทเรยนมาแลว
8
๕. แบงกลมนกเรยน กลมละ ๕- ๗ คน อานใบความรเรองการอานจบใจความ เพอใหเกดความเขาใจมากขน จากนนใหนกเรยนอานเรองการผจญภยของสดสาคร จากหนงสอเรยน ชด ภาษาเพอชวต วรรณคดลำานำา ตอเนองกนกลมละ ๑-๒ ยอหนา แลวตงคำาถาม ตอบคำาถามในกลม เขยนบนทกคำาถามคำาตอบลงในสมด กลมละ ๕ คำาถาม
๖. แตละกลมจะเลาเรองยอ จากเรองทอานใหเพอนทกกลมฟงพรอมกนตามลำาดบ
๗. นำาคำาถามแตละกลมมารวมกน แลวแบงนกเรยนออกเปน ๒ ฝายแตละฝายจะสลบกนหยบคำาถามแลวชวยกนตอบคำาถาม ฝายใดตอบถกตองมากกวา เปนฝายชนะ
๘.นกเรยนทง ๒ ฝายชวยกนสรปขอคด สรปใจความสำาคญจากเรองการผจญภยของสดสาคร เปนผลงานของแตละฝาย เขยนบนกระดาษชารท พรอมสงตวแทนนำาเสนอผลงานใหเพอนๆ ฟงอกครงหนง ครแนะนำาเพมเตมเพอใหไดใจความสมบรณขนสรป ๙. นกเรยนและครรวมกนสรปหลกการอานจบใจความและประโยชนของการอานจบใจความ ๑๐. ทกคนเขยนบนทกสรปใจความสำาคญจากเรองการผจญภยของสดสาคร เปนชนงานสอการเรยนร
๑. แผนภมการอาน เรองพระคณแม๒. ใบความร เรองการอานจบใจความ๓. หนงสอเรยน ชด ภาษาเพอชวต วรรณคดลำานำา
การวดผลประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑ
ประเมนการอานจบใจความ
แบบประเมนการอานจบใจความ
เกณฑการประเมน๙ ๑๒ – คะแนน หมายถง ด๕ ๘– คะแนน หมายถง
9
พอใช๑ ๔– คะแนน หมายถง ปรบปรง
ชวโมงท ๓ การผจญภยของสดสาคร(การเขยนแผนภาพคด)
จดประสงคการเรยนร๑. ตงคำาถาม ตอบคำาถามจากเรองทอานไดถกตอง๒. เขยนแผนภาพความคดไดถกตอง
กจกรรมการเรยนรขนนำา
๑. นกเรยนดภาพ ภาวะนำาทวม
๒. ฝกตงคำาถาม ตอบคำาถามจากภาพ เชน บคคลในภาพเปนใคร เขากำาลงทำาอะไร สาเหตของปญหาเกดจากอะไร ปญหาในภาพคออะไร นกเรยนรสกอยางไร และการกระทำาของบคคลในภาพ สงผลดอยางไร
๓. ครรวมตอบคำาถามและอธบายเพมเตมขนสอน๔. นกเรยนอาน บทรอยกรอง จากเรอง การผจญภยของสดสาคร
ตงแตสวนผเฒาเจาอบายกระตายแก รกระแสสมมาดปารถ
นา......................................................................................................................................................................................
10
กระทบหนสนแรงพลวแพลงกาย ทรวงทะลายลมซบสลบไปแลวฝกตงคำาถาม ตอบคำาถาม เชน ในเรองนมใครบาง เขากำาลงทำาอะไร เหตการณนนาจะเกดขนทใด สาเหตของปญหาเกดจากอะไร นกเรยนรสกอยางไร และการกระทำาของบคคลในเรองสงผลดหรอรายอยางไร เปนตน
๕.แบงนกเรยน กลมละ ๕ คน ทำาใบงาน การเขยนแผนภาพความคด แลวนำาเสนอผลงาน
ขนสรป๖. ครและนกเรยนรวมกนสรปวธการเขยนแผนภาพความคด
ประโยชนของการเขยนแผนภาพความคด๗. นกเรยนเขยนแผนภาพความคด จากเรองการผจญภยของ
สดสาครเปนการบานสอและแหลงเรยนร
๑. แผนภาพ ภาวะนำาทวม๒. ใบงานการเขยนแผนภาพความคด๓. หนงสอเรยน ชด ภาษาเพอชวต วรรณคดลำานำา
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑ
ประเมนการเขยนแผนภาพความคด
แบบประเมนการเขยนแผนภาพความคด
เกณฑการประเมน๙ ๑๒ คะแนน หมายถงด–๔ ๘– คะแนน หมายถงพอใช๑ ๓ คะแนน หมายถง–ปรบปรง
ชวโมงท ๔ การผจญภยของสดสาคร (การอานออกเสยง)
11
จดประสงคการเรยนร ๑. อานออกเสยงบทรอยกรอง เรอง การผจญภยของสดสาคร
๒. มมารยาทการอานกจกรรมการเรยนร
ขนนำา๑. นกเรยนเขยนตามคำาบอกจากเรองการผจญภยของสดสาคร๒. เฉลยคำาตอบนกเรยนเปลยนกนตรวจคำาตอบ แกไขคำาผดใหถก
ตอง๓. ครอานบทกลอนเรอง การผจญภยของสดสาคร หนา ๕ โดยอาน
แบงวรรคการอานเปนตวอยาง และอานทำานองเสนาะ นกเรยนอานตาม ๓ รอบ
จะกลาวถงเงอกนอยกลอยสวาท ซงรองบาทพระอภยเมอไกลสถานอยวนวงหลงเกาะแกวพสดาร ประมาณกาลสบเดอนไมเคลอน
คลา ใหเจบครรภป นปวนจวนจะคลอด ระทวยทอดลงกบแทนท
แผนผาจะแลเหลยวเปลยวใจนยนา ไมเหนหนาผใดทไหนเลย ขนสอน๔. ครอธบายวธการอานกลอนสภาพเปนทำานองเสนาะตามทำานอง
และลลาทถกตอง พรอมกบใหนกเรยนอานใบความรเรองการอานออกเสยงบทรอยกรอง การแบงวรรคการอานกอนอานเปนทำานอง และใหนกเรยนฝกอานพรอมกน
๕. แบงกลมนกเรยน เปน ๒-๓ กลม ฝกอานบทรอยกรอง จากเรองการผจญภยของสดสาครโดยกำาหนดเนอหา เรยงตามลำาดบ และใหนกเรยนฝกแบงวรรคการอานในแตละวรรคใหถกตองกอน จงฝกอานทำานองเสนาะ ครคอยสงเกตการอานของนกเรยนทกกลม เพอแนะนำาแกไขเมอพบวานกเรยนอานไมถกตอง
12
๖. หลงจากนกเรยนฝกอานออกเสยงบทรอยกรองตามเนอหาทกำาหนด จากเรองการผจญภยของ สดสาคร เปนทำานองเสนาะ จนคลองแลว จงใหนกเรยนแตละกลมอานใหเพอนทงชนฟงพรอมกน
๗. นกเรยนฝกอานพรอมกนทงชน ครคอยสงเกตการอานของนกเรยนเพอชแนะและแกไข
ขนสรป ๘. นกเรยนอานทำานองเสนาะจากเรองการผจญภยของสดสาครเพมเตม เปนการบาน ๙. นกเรยนเลอกบทรอยกรองตอนทชอบจากเรองการผจญภยของสดสาคร ๑ ยอหนา ลงกระดาษ A ส และเขยนแบงวรรคการอานใหถกตอง ๑๐. นกเรยนและครรวมกนสรปวธการอานออกเสยงบทรอยกรอง
สอและแหลงเรยนร๑. แผนภมการอานเรองการผจญภยของสดสาคร๒. ใบความร การอานออกเสยงบทรอยกรอง ๓. หนงสอเรยน วรรณคดลำานำา
การวดผลประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑ
ป ร ะ เ ม น ก า ร อ า นออกเสยงบทรอยกรอง
แ บ บ ป ระ เ ม น ก า รอานออกเสยงบทรอยกรอง
เกณฑการประเมนอานออกเสยง๙ ๑๒ – คะแนน หมายถง ด๕ ๘– คะแนน หมายถง พอใช๑ ๔– คะแนน หมายถง ปรบปรง
ชวโมงท ๕ การผจญภยของสดสาคร (การยอความ)
13
จดประสงคการเรยนร๑. นกเรยนบอกความหมายและหลกการเขยนยอความได๒. เขยนยอความจากเรองสน ๆ ได๓. มมารยาทในการเขยน
กจกรรมการเรยนรขนนำา๑. ครกลาวทกทายนกเรยน แลวใหนกเรยนอาน เรอง นางเงอกและ
สตวลกผสม จากหนงสอเรยน ชด ภาษาเพอชวต วรรณคดลำานำา หนา ๔๓ และชวยกนสรปสาระสำาคญของเรองนางเงอกและสตวลกผสม เชน ในเรองกลาวถงใคร มลกษณะอยางไร อยทไหน เปนตน
๒. ครเลานทานอสปใหนกเรยนฟง ๒ ครง ครงแรกใหฟงจนจบ ครงท ๒ ใหนกเรยนตงคำาถามในใจ วา ใคร ทำาอะไร ทไหน เมอไร อยางไร ผลของเรองเปนอยางไร แลวชวยกนสรปเรองปากเปลา
ขนสอน๓. ครและนกเรยนสนทนาถงหลกการเขยนยอความ และใหนกเรยน
ศกษาจากใบความรเรองการเขยนยอความ ครและนกเรยนรวมกนสรปความรจากใบความร
๔. นกเรยนดรปแบบการเขยนยอความครเสนอตวอยางการเขยนยอความตามรปแบบ
รปแบบของการเขยนยอความการยอนทาน
ยอนทานเรอง .................................................. จากหนงสอ ....................................................ผแตง ......................................................................................................................................................ความวา ..................................................................................................................................................การยอขาว
14
ยอขาวเรอง ...................................................... จาก ................................................................ความวา ...................................................................................................................................................
๔. แบงกลมนกเรยน กลมละ ๔-๖ คน ฝกยอความจากนทาน ขาว หรอบทความตามรปแบบการเขยนยอความ แลวสงตวแทนของกลมนำาเสนอ ผลงานการยอความ ครชแนะเพมเตม เพอใหนกเรยนแกไขและเขยนยอความไดถกตอง ครตรวจและชแนะเพมเตมเพอใหนกเรยนแกไข
ขนสรป๕. นกเรยนและครสรปรปแบบการเขยนยอความและประโยชนของ
การเขยนยอความ ๖. นกเรยนเขยนยอความจากเรอง การผจญภยของสดสาคร สงเปน
รายบคคล สอแหลงเรยนร
๑. ใบความรเรองการเขยนยอความ๒. แบบฟอรมการเขยนยอความ๓. หนงสอเรยน วรรณคดลำานำา
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑ
ประเมนการเขยนยอความ
แบบประเมนการเขยนยอความ
เกณฑการประเมน๑๖ ๒๔ คะแนน หมายถง ด–๗ ๑๕ คะแนน หมายถง –พอใช๑ ๖– คะแนน หมายถง ปรบปรง
ชวโมงท ๖ การผจญภยของสดสาคร (การใชเครองหมายวรรคตอน)
15
จดประสงคการเรยนร๑. บอกความหมายของเครองหมายวรรคตอนได
๒. บอกชอเครองหมายวรรคตอนไดถกตอง๓. ใชเครองหมายวรรคตอนไดถกตอง๔. สงเกตการทำางานกลม
กจกรรมการเรยนรขนนำา๑. ครกลาวทกทายนกเรยน นกเรยนอานแผนภม ขอความทม
เครองหมายวรรคตอนแลวบอกวา มเครองหมายวรรคตอนใดบาง เชน - จตงามจำาไมไดหรอแมสอนเราวา อยาไวใจทาง อยาวางใจคน จะจน“ใจเอง ปองสทธกลาว” - พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว(รชกาลท ๕) - กรงเทพฯ - ทละนอย ๆ - อปกรณในการเรยนม ดนสอ ยางลบ ไมบรรทด สมด ฯลฯ
ขนสอน๒. ครสนทนากบนกเรยนถงความหมายของเครองหมายวรรคตอน
นกเรยนบอกเครองหมายวรรคตอน ทนกเรยนรจกและไปเขยนบนกระดาน ๓. นกเรยนอานใบความรเรองเครองหมายวรรคตอน ครอธบายเพม
เตม พรอมยกตวอยางเรองการใชเครองหมายวรรคตอน ใหนกเรยนเขาใจ๔. แบงกลมนกเรยน กลมละ ๕ คน คนหา ขอความทมเครองหมาย
วรรคตอน จากเอกสารตาง ๆ เพอนำามาเขยน รวบรวมไว โดยใหศกษาตอวา เครองหมายวรรคตอนนน ชออะไร นำาไปใชไดอยางไร
๕. แตละกลม นำาเสนอผลงานจากการคนควา เพอแลกเปลยนเรยนร๖. ใหนกเรยนฝกเขยนประโยค และขอความ ทมเครองหมายวรรค
ตอน เชนขนสรป
16
๗. ครและนกเรยนรวมกนสรปความหมายของเครองหมายวรรคตอน วธการใชและประโยชนของเครองหมายวรรคตอน
๘. แบงกลม รวบรวม ประโยคและขอความ ทใชเครองหมายวรรคตอน จดทำาเปนเลมสงครสอและแหลงเรยนร
ใบความรเรองเครองหมายวรรคตอนการวดผลประเมนผล
วธการ เครองมอ เกณฑ๑. ตรวจผลงาน ๑. แบบบนทกคะแนน รอยละ ๖๐ ถอวาผาน๒ . ส ง เ ก ต ก า รทำางานเปนกลม
๒ . แบบสง เกตการทำางานกลม
๑๑ ๑๕ คะแนน หมายถง ด–๖ ๑๐– คะแนน หมายถง พอใช๑ ๕– คะแนน หมายถง ปรบปรง
ชวโมงท ๗ การผจญภยของสดสาคร (การแตงบทรอยกรอง กลอนส)
จดประสงคการเรยนร๑. แตงบทรอยกรอง กลอนสไดถกตอง๒. มมารยาทในการเขยน
กจกรรมการเรยนรขนนำา๑. ครทกทายนกเรยนดวยกลอนสแลวถามนกเรยนวา ครทกทาย“
นกเรยนดวยกลอนอะไร จำาไดไหม วนนดใจ ไดพบนกเรยน รวมมออานเขยน พากเพยรทกวน
๒. นกเรยนทบทวนหรอเสรมความรเกยวกบกลอนส
17
ขนสอน๓. นกเรยนอานแผนภมบทรอยกรองกลอนส แลวหาคำาสมผส
คลองจองระหวางวรรคทองฟาหนาหนาว สขาวปนฟา
มองดเยนตา ชางนาสขใจเสอผากนหนาว สพราวสดใส
มองเหนแตไกล ชนใจทกคราว๔. นกเรยนอานใบความรเรอง บทรอยกรอง กลอนส ครอธบายเพม
เตมใหนกเรยนเขาใจลกษณะบงคบของกลอนส การโยงคำาสมผสคลองจอง ๑ บท และ ๒ บท และอธบายมารยาทในการเขยนเพอทบทวนความรเดม
๕. แบงกลมนกเรยนกลมละ ๔-๖ คน เขยนแผนผงบทรอยกรองกลอนส จากตวอยางแผนภม บทรอยกรองกลอนส ดงน
เดกเอยเดกไทย ตงใจศกษา เตบใหญภายหนา วชาเลยงตน
แสงแหงปญญา มคามากลนสองทางใหคน พนความลำาเคญ
๖. ตรวจความถกตองพรอมกน แสดงผลงานการการเขยนแผนผงทมมแสดงผลงานของหองเรยน
๗. นกเรยนแตละกลมทำาใบงาน โยงคำาสมผสคลองจอง ชวยกนคดหาคำาตอบ ครเฉลยพรอมกน
๘. นกเรยนทำาใบงาน แตงกลอนส เปนรายบคคล และสงเปนชนงาน
ขนสรป๙. ครและนกเรยนรวมกนสรปลกษณะของกลอนสและประโยชนใน
การนำาไปใช๑๐. นกเรยนเขยนบทรอยกรองกลอนส ตามความสนใจ ๑ เรอง
จำานวน ๒ บท สงครตรวจสอและแหลงเรยนร
๑. แผนภมบทรอยกรองกลอนส ๒. ใบความรเรองบทรอยกรองกลอนส
18
๓. ใบงาน โยงสมผสคำาคลองจอง และใบงาน แตงกลอนสการวดผลประเมนผล
วธการ เครองมอ เกณฑ๑. ประเมนการแตงบทรอยกรอง
๑.ประเมนผลงานการแตงบทรอยกรอง
เกณฑการประเมน๘ –๑๐ คะแนน หมายถงด ๕– ๗ คะแนนหมายถงพอใช ๑ – ๔ คะแนนหมายถงปรบปรง
ชวโมงท ๘ การผจญภยของสดสาคร(การรำาลกถงวนสำาคญของสนทรภ)
จดประสงคการเรยนร๑. บอกประวตสนทรภ ครกลอนไทย ไดถกตอง๒. รวบรวมผลงานของสนทรภ ครกลอนไทยได
กจกรรมการเรยนร ขนนำา๑. นกเรยนอานและสนทนารวมกนเรองคณคาของบทรอยกรองของ
สนทรภ ครกลอนไทย เชนแมนใครรกรกมงชงชงตอบ ใหรอบคอบคดอานนะหลาน
หนารอะไรไมสรวชา รรกษาตวรอดเปนยอดด๒. นกเรยนอานบทรอยกรอง แลวตอบคำาถามจากบทรอยกรองท
อานเปนกวสแผนดนผโดดเดน ทวโลกเหนแซซองรอง
สรรเสรญ...............................................................................................
19
ยสบหกมถนามาอกป เชญนองพรวมรำาลกนกถงคร
ขนสอน๓. นกเรยนอานใบความรเรองประวตของสนทรภ ครกลอนไทย ๔. แบงกลมนกเรยน กลมละ ๕ คน ศกษาคนควาผลงานของสนทรภ
จากแหลงเรยนรและทำารายงาน๕. สงตวแทนนำาเสนอผลงาน การศกษาประวตของสนทรภ ๖. ใหนกเรยนจดปายนเทศแสดงประวตและผลงานของสนทรภ๗. นำาผลงานของสนทรภมาเสนอ ในรปแบบ ละคร และหรอบทบาท
สมมต ตามกลมสนใจขนสรป
๘. ครและนกเรยนสรปประวตของสนทรภและผลงานทสำาคญ๙. นกเรยนรวบรวมผลงานของสนทรภ จดทำาเปนเลม
สอและแหลงเรยนรใบความรประวตสนทรภ
การวดผลประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑ
๑. ประเมนการนำาเสนอผลงาน
๑. แบบประเมนการนำาเสนอผลงาน
12 – 15 คะแนน หมายถง ด8 – 11 คะแนน หมายถง พอใชตำากวา 8 คะแนน หมายถง ปรบปรง
ชวโมงท ๙ การผจญภยของสดสาคร(การทองบทอาขยาน)
20
จดประสงคการเรยนร๑. ทองบทอาขยานทกำาหนดไดถกตอง๒. นำาขอคดไปประยกตใชในชวตประจำาวนได
กจกรรมการเรยนรขนนำา๑. นกเรยนทบทวนการทองบทอาขยานของชนประถมศกษาปท ๓
รกษาปา พรอมกนขนสอน
๒. ครสนทนากบนกเรยนถงการทองบทอาขยานในชนประถมศกษาปท ๔ คอ ซงม ๓ เรอง ไดแกปากเปนเอก เลขเปนโท หนงสอเปนตร ชวดเปนตรา พฤษภกาสรและสยามานสสต ๓. ครเปดซดบทอาขยานใหนกเรยนฟงและใหนกเรยนอานจากใบความรเรองบทอาขยาน ๔. นกเรยนฝกอานบทอาขยานทละวรรคโดยแบงวรรคตอนตามลกษณะของคำาประพนธ โดยฝกอานเปนรอยแกว
๕. ครและนกเรยนรวมสนทนาถงใจความสำาคญโดยรวมของบทอาขยาน ประโยชนและขอคดทไดจากบทอาขยาน
๖. นกเรยนฝกทองบทอาขยานเปนทำานองเสนาะพรอมกนใหไพเราะถกตองและฝกทองเปนรายคนใหจำาได
ขนสรป๗. นกเรยนและครรวมสรปวา บทอาขยานเปนบททองจำาทผทองตอง
ศกษาหลกการทองใหถกตอง ตามฉนทลกษณ เพอใหเกดความซาบซงและเหนคณคา สามารถนำาแนวคดไปใชประโยชนในชวตได
๘. นกเรยนทำาแบบทดสอบหลงเรยนสอและแหลงเรยนร
๑. ใบความรการทองบทอาขยาน
21
๒. แผนซดการทองบทอาขยาน๓. บทอาขยานชนประถมศกษาปท ๔
การวดผลประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑ
๑. ประเมนทองจำาบทอาขยานบทหลก
๑. แบบประเมนทองจำาบทอาขยาน
เกณฑการประเมน๙ ๑๒ คะแนน หมายถง ด– ๕ ๘– คะแนน หมายถง พอใช ๑ ๔– คะแนน หมายถง ปรบปรง
22
ภาคผนวก
23
หนวยท ๔ การผจญภยของสดสาครแบบทดสอบกอนเรยน หนวยท ๔ การผจญภยของสดสาคร
คำาชแจง เขยนเครองหมาย × ทบอกษรหนาคำาตอบทถกตองทสด
อานบทรอยกรองแลวตอบคำาถามขอ ๑
๑. ขอใดเปนใจความสำาคญของบทรอยกรองขางตน(ความเขาใจ) ๑. ความสำาคญของภาษาไทย ๒. เราควรชวยกนรกษาภาษาไทย ๓. การสบทอดภาษาไทยแตโบราณ ๔. ควรรวมสรางเอกลกษณของชาตไทยอานบทรอยกรองแลวตอบคำาถามขอ ๒ ๓–
๒. จากขอความเหตการณนเกดขนเวลาใด (ความเขาใจ)๑. เวลาประมาณ ๐๔.๓๐ น.– ๐๕.๐๐ น.๒. เวลาประมาณ ๐๕.๓๐ น. – ๐๖.๐๐ น.๓. เวลาประมาณ ๐๖.๓๐ น. – ๐๗.๐๐ น.
๔. เวลาประมาณ ๐๓.๓๐ น. – ๐๔.๐๐ น.
ภาษาไทยไพเราะเสนาะนก เอกลกษณชาตไทยไดสรางสรรค
ไดรบขาวราย ตอนสายวนนจากนองและพ เกดทชมชนนำาเสยงตระหนก ตกใจเหลอลนเรมพดวกวน สบสนดวยซ
24
๓. จากขอความขางตน เหตการณใด เกดขนเปนเหตการณแรก (ประเมนคา)
๑. รบขาวราย๒. เกดลมพาย๓. บานเรอนพง๔. ขโมยขนของไป
๔.จากขอความทกำาหนด ขอใดนำามาเรยงรอยไดถกตองตามฉนทลกษณคำาประพนธ( วเคราะห) ๑. ควรคดเรงอาน เสยกาลเวลา อยาปลอยเนนนาน หนงสอคอมตร ๒. หนงสอคอมตร ควรคดเรงอาน
อยาปลอยเนนนาน เสยกาลเวลา ๓. อยาปลอยเนนนาน ควรคดเรงอาน หนงสอคอมตร เสยกาลเวลา ๔. หนงสอคอมตร อยาปลอยเนนนาน ควรคดเรงอาน เสยกาลเวลา
๕. ขอใดนำามาเตมบทรอยกรองไดถกตองเหมาะสม(วเคราะห) ๑. มาพกผอนใหมความสข ๒. แขงแรงดผวพรรณงามสม ๓. ตางสขสมอารมณเบกบาน
๑. เสยกาลเวลา
๒. หนงสอคอมตร
๓. อยาปลอยเนน
๔. ควรคดเรงอาน
ชวตสดใสอยในธรรมชาต มบรรยากาศสดชนรนรมย
25
๔. พบความแจมใสจตใจรนรมย๖. ขอใดแบงวรรคการอาน กลอนสภาพไมถกตอง ๑. สนสมทร/สดแสน/สงสารแม ๒. ชำาเลอง/แลดหนา/นำาตาไหล ๓. จะเขาใกล/ทนหว/ลกกลวนก ๔. จงกราบกราน/มารดา/ดวยอาลย๗. ขอใดอานออกเสยงไมถกตอง ๑. กสณ อานวา กะ สน – ๒. กษรา อานวา กะ ส รา– – ๓. กฤดาการ อานวา กด ดา กาน – – ๔. กรรมฐาน อานวา กำา มะ – - ถาน ๘. ขอใดใหความหมายของคำาศพทไมถกตอง ๑. ยมนา = แผนดน ๒.ชลกร = การประนม ๓. มอโฉลก= โชคและโอกาส ๔. การนง = ความสงสารคดจะชวย
๙. ขอใดเปนประโยคในการยอความ ๑. พทธชาดเปนไมเถาชนดหนงดอกสขาวมกลนหอม ๒. “คณแมอธบายคณประโยชนของพทธชาดดอกไมไทยทมคณคา” ๓. พทธชาด (ดอกไมไทย) สสวยมคณคามากเปนยาสมนไพรชวยบำารงรางกาย ๔. วนนลกปลกตนพทธชาดหรอยงปลกเปนแถวนะ เวลาออกดอกจะมกลนหอม๑๐. ขอใดไมสามารถเปลยนแปลงไดในการเขยนยอความ ๑. เนอความ ๒. คำาราชาศพท
26
๓. รปแบบการเขยนยอความ ๔. คำาสรรพนามทมในเนอความ
ชวโมงท ๑ ศกษาคำาศพท
แผนภมการอาน เรองการผจญภยของสดสาคร
27
ดลวลวปลวตายไปตามคลน เหมอนเดนพนแผนตลงวงหยอยหยอย
ยงลมกลามาโลดกระโดดลอย พระหนอนอยนงชมยมนา
ดกวางขวางวางโวงละโลงลว เหนรวรวเรยงรายทงซายขวา
ลวนละเมาะเกาะใหญแตไกลตา อปมาเหมอนหนงแหนแลลบลบ ฯ
ชวโมงท ๒ อานจบใจความ
28
การอานจบใจความ เปนการคนหาสาระสำาคญหรอใจความสำาคญของเรองทอาน คอ ขอความทมสาระครอบคลมขอความอนๆ ในยอหนาหรอเรองนน ขอความตอนหนงหรอเรองหนงจะมใจความสำาคญทสดเพยงใจความเดยว ประโยคทเปนใจความสำาคญของขอความแตละขอความ ถารจกแยกใจความหลกออกจากใจความรองได กจะทำาใหเขาใจในสงทอานไดอยางถกตอง
ขอควรปฏบตในการอานจบใจความสำาคญ๑. อานผานๆ โดยตลอด เพอใหรวาเรองทอานเปนเรองเกยวกบอะไร
มใคร ทำาอะไร ทไหน อยางไร เมอไร โดยอานจากบนลงลางแทนการอานจากซายไปขวาทละตว
๒. ฝกกวาดสายตาเปนหวง ๆ เพอจะไดอานไดทละประโยค ๆ ซงจะชวยใหอานไดรวดเรว
๓. เกบใจความของแตละตอน โดยรจกแยกใจความสำาคญและใจความทนำามาประกอบในแตละขอความออกจากกน
4. อานใหละเอยดอกครงหนง เพอทำาความเขาใจเรองทอาน5. ทบทวนโดยตงคำาถามในใจวาเรองทอาน นนมใคร ทำาอะไร ทไหน
อยางไร ทำาไม เมอไร6. เขยนเรยบเรยงใจความสำาคญของเรองทอานสน ๆ ดวยสำานวน
ภาษาของตนเอง ทสละสลวย กะทดรดและชดเจน7. อานทบทวนเพอตรวจสอบความถกตองอกครงหนง
ใบความร เรอง การอานจบใจความ
29
ชวโมงท ๓ แผนภาพความคด
คำาชแจง นกเรยนเขยนแผนภาพความคดจากภาพเหตการณ วาใคร ทำาอะไร ทไหน ผลเปนอยางไร
เขากำาลงทำาอะไร...................................................................................................................
การกระทำาของบคคลในภาพ แสดงออกใน
เรองอะไร............................................
ปญหาในภาพนคอ.....................................................................
บคคลในภาพ................................................................................
สอขนนำาเขาสบทเรยนการเขยนแผนภาพความคดจากภาพ
บคคลในภาพนคอใครบาง.............................................................................................
ภาพนตงชอวา..............................................................................
เดกในภาพกำาลงทำาอะไร.....................................................................................................................................................
ทำาไมเดกๆจงทำาสงน..................................................................................................................................................................
นกเร
ยนมค
วามร
สกอย
างไร
กบภา
พน
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
..
การก
ระทำา
ของบ
คคล
ในภา
พสงผ
ลดอย
างไร
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
......
..
นาจะเปนเวลาใด..............................................................................
อยทไหน.............................................................................
30
นกเรยนเขยนเรองจากภาพพรอมตงชอเรอง
ใบงาน
การเขยนแผนภาพความคดจากภาพเหตการณ
คำาชแจง นกเรยนเขยนแผนภาพความคดจากภาพเหตการณ วาใคร ทำาอะไร ทไหน ผลเปนอยางไร
สาเหตของปญหาเกดจากอะไร............................................................................................
วธการแกปญหาคอ
.................
.................
.................
.................
นกเรยนรสกอยางไร........................................................
การกระทำาของบคคลในภาพน สงผลดอยางไร.................................................................................................................................................................................................................
ตงชอภาพนวา................................................................................
31
ขอคดทไดจากภาพเหตการณนคอ
.....................................................................................................
.....................................................................................................
อานเรองใหเขาใจแลวทำากจกรรมตามทกำาหนด
ใบงานการเขยนแผนภาพความคด
บวหลวง
ลกษณะของบวหลวง ตนบวหลวง จดเปนไมลมลก ลำาตนมทงเปนเหงาอยใตดน และเปนไหลอยเหนอดนใตนำา ลกษณะของเหงาเปนทอนยาว สวนของไหลจะเปนสวนเจรญไปเปนตนใหม เจรญเตบโตไดดในดนเหนยว และสามารถขยายพนธดวยวธการใชเมลดหรอวธการแยกไหลดอกบวหลวง เปนดอกเดยว มสขาว สชมพ ดอกมกลนหอม ดอกมกลบเลยง
คำาชแจง
32
บวหลวง
ลกษณะของบวหลวง ตนบวหลวง จดเปนไมลมลก ลำาตนมทงเปนเหงาอยใตดน และเปนไหลอยเหนอดนใตนำา ลกษณะของเหงาเปนทอนยาว สวนของไหลจะเปนสวนเจรญไปเปนตนใหม เจรญเตบโตไดดในดนเหนยว และสามารถขยายพนธดวยวธการใชเมลดหรอวธการแยกไหลดอกบวหลวง เปนดอกเดยว มสขาว สชมพ ดอกมกลนหอม ดอกมกลบเลยง
สรรพคณทางยาและความเปนมงคล
ดอกบวหลวงมสรรพคณทางยา ดงน - รากบวนำาไปตมกบนำาตาลกรวดแกรอนในระงบอาการทองรวง - สายบวกนเพอแกอาการทองรวง - ใบบวนำามาหนฝอยๆชงดมแทนนำาชาชวยแกรอนในกระหายนำาไดเปนอยางด - เกสรบวสวนของเกสรสเหลองสามารถใชเขาเครองยาทงไทยและจนโดยเฉพาะยาลมยาหอมยาบำารงหวใจและยาขบปสสาวะ - ดบวเปนสวนของตนออนทอยภายในเมดบวมรสขมจดสามารถนำามาเปนสวนผสมของยาโบราณมฤทธขยายหลอดเลอดทไปเลยงกลา
คำาถามท ๑…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………คำาถามท ๒…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………คำาถามท ๓…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
33
อานขอความเรอง บวหลวง แลวตงคำาถาม ๕ คำาถามตอนท ๑
สรรพคณทางยาและความเปนมงคล
ดอกบวหลวงมสรรพคณทางยา ดงน - รากบวนำาไปตมกบนำาตาลกรวดแกรอนในระงบอาการทองรวง - สายบวกนเพอแกอาการทองรวง - ใบบวนำามาหนฝอยๆชงดมแทนนำาชาชวยแกรอนในกระหายนำาไดเปนอยางด - เกสรบวสวนของเกสรสเหลองสามารถใชเขาเครองยาทงไทยและจนโดยเฉพาะยาลมยาหอมยาบำารงหวใจและยาขบปสสาวะ - ดบวเปนสวนของตนออนทอยภายในเมดบวมรสขมจดสามารถนำามาเปนสวนผสมของยาโบราณมฤทธขยายหลอดเลอดทไปเลยงกลา
บวหลวง
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
34
อานขอความเรอง บวหลวง แลวเขยนแผนภาพความคดตอนท ๒
35
อานเรองใหเขาใจ แลวทำากจกรรมตามทกำาหนด
ใบงานการเขยนแผนภาพความคด
ลกษณะของกลวย กลวยเปนพชลมลกมลำาตนอยใตดน เรยกวา เหงา สวนลำาตนบนดนเกดจากกาบใบมาหมซอนกนเปนลำาตน ใบเปนใบเดยวขนาดใหญและยาว ผวใบดานบนเรยบเปนมน ทองใบมสนวล ดอกออกเปนชอเรยกวา หวปล แตละชอยอยประกอบดวยใบประดบขนาดใหญมสมวงแดงหมอย ผลรวมกนเปน
กลวย
คำาชแจง
36
อานขอความเรอง กลวย แลวตงคำาถาม ๕ คำาถาม
อานเรองอยางละเอยด แลวตงคำาถาม
ลกษณะของกลวย กลวยเปนพชลมลกมลำาตนอยใตดน เรยกวา เหงา สวนลำาตนบนดนเกดจากกาบใบมาหมซอนกนเปนลำาตน ใบเปนใบเดยวขนาดใหญและยาว ผวใบดานบนเรยบเปนมน ทองใบมสนวล ดอกออกเปนชอเรยกวา หวปล แตละชอยอยประกอบดวยใบประดบขนาดใหญมสมวงแดงหมอย ผลรวมกนเปน
สรรพคณทางยาและวธ
ใช
ตอนท ๑
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
37
อานขอความเรอง กลวย แลวเขยนแผนภาพความคดตอนท ๒
38
ชวโมงท ๔ อานออกเสยง
แผนภมการอาน เรองการผจญภยของสดสาคร
39
จะกลาวถงเงอกนอยกลอยสวาท ซงรองบาทพระอภยเมอไกลสถานอยวนวงหลงเกาะแกวพสดาร ประมาณกาลสบเดอนไมเคลอน
คลา ใหเจบครรภป นปวนจวนจะคลอด ระทวยทอดลงกบแทนท
แผนผาจะแลเหลยวเปลยวใจนยนา ไมเหนหนาผใดทไหนเลย
ใบความรการอานออกเสยงบทรอย
กรอง
40
การอานออกเสยงรอยกรอง เปนการอานทมงใหเกดความเพลดเพลน ซาบซงในรสของบทประพนธซงจะตองอานอยางมจงหวะ ลลาและทวงทำานองตามลกษณะของคำาประพนธแตละชนดซงอานได ๒ แบบ ดงน
1. อานออกเสยงธรรมดา เปนการอานออกเสยงพดตามปกตเหมอนการอานรอยแกวแต
มจงหวะวรรคตอน มการเนนสมผสตามลกษณะบงคบของคำาประพนธแตละชนด
2. อานทำานองเสนาะ เปนการอานมสำาเนยงสง ตำา หนก เบา ยาว สน เปนทำานองเหมอน
เสยงดนตรมการเออนเสยง เนนสมผสตามจงหวะ ลลาและทวงทำานองทแตกตางไปตามลกษณะบงคบของบทประพนธชนดตางๆ ใหชดเจน ไพเราะ เหมาะสม ทำาใหผฟงเกดอารมณคลอยตาม
หลกเกณฑในการอานหลกทวไปของการอานออกเสยงรอยกรองทควรคำานงถง มดงน1. ศกษาลกษณะบงคบของคำาประพนธ เชนการแบงจงหวะ จำานวนคำา
สมผส ฯลฯ2. อานใหถกตองตามลกษณะบงคบของคำาประพนธชนดนนๆ3. อานออกเสยงคำาใหชดเจน ถกตอง โดยเฉพาะคำาทออกเสยง ร ล
และคำาควบกลำา4. อานออกเสยงดงพอสมควร ผฟงไดยนทวถง ไมดงหรอคอยจนเกน
ไป5. อานมจงหวะวรรคตอน รจกทอดจงหวะ เออนเสยง หรอหลบเสยง6. คำาทรบสมผสกน ตองอานเนนเสยงใหชด ถาสมผสนอกตองทอด
เสยงยาวกวาธรรมดา
41
7. อานเออสมผสในเพอเพมความไพเราะเชน ขาขอเคารพอภวนท(อานวา อบ-พ-วน)
8. คำาทมพยางคเกนใหอานเรวและเบา เพอใหเสยงไปตกทพยางคทตองการ
9. มศลปะในการใชเสยง รจกเออนเสยงใหไพเราะ สอดแทรกอารมณตามเนอความ
๑๐.เมออานถงตอนจะจบตองเออนเสยงและทอดจงหวะใหชาลง จนกระทงจบบท ผอานควรมความพรอมทงดานรางกายและจตใจ มสตมนคง ไมตนเตน หรอประหมา
กลอนแปด เปนคำาประพนธอกชนดหนงทไดรบความนยมกนทวไป เพราะเปนรอยกรองชนดทมความเรยบเรยบงายตอการสอความหมาย และสามารถสอไดอยางไพเราะ ซงกลอนแปดมการกำาหนดพยางคและสมผส มหลายชนดแตทนยมคอ กลอนสภาพ
ใบความรเรองกลอนสภาพ
แผนผงกลอน
42
ลกษณะคำาประพนธ กลอน ๑ บทม ๔ วรรคและมชอเรยก ดงน
วรรคทหนงเรยกวรรคสดบ วรรคทสองเรยกวรรครบวรรคทสามเรยกวรรครอง วรรคทสเรยกวรรคสงแตละวรรคมแปดคำา จงเรยกวา กลอนแปด
กลอนทกประเภทจะกำาหนดเสยงคำาทายวรรคเปนสำาคญ กำาหนดได ดงน คำาทายวรรคสดบ กำาหนดใหใชไดทกเสยง คำาทายวรรครบ กำาหนดหามใชเสยงสามญกบตร คำาทายวรรครอง กำาหนดใหใชเฉพาะเสยงสามญกบตร คำาทายวรรคสง กำาหนดใหใชเฉพาะเสยงสามญกบตรสมผสนอกหรอสมผสระหวางวรรค เปนสมผสบงคบ มดงน คำาสดทายของวรรคทหนง (วรรคสดบ) สมผสกบคำาทสามหรอทหา ของวรรคทสอง (วรรครบ) คำาสดทายของวรรคทสอง (วรรครบ) สมผสกบคำาสดทายของวรรคทสาม (วรรครอง) คำาทสามหรอทหาของวรรคทส (วรรคสง) สมผสระหวางบทคำาสดทายของวรรคทส (วรรคสง) เปนคำาสงสมผสบงคบใหบทตอไป
ชวโมงท ๕ การเขยนยอความ
ใบความรเรอง การเขยนยอความ
43
การเขยนยอความ
หลกการเขยนยอความ1.อานเรองทจะยอใหเขาใจ2.จบใจความสำาคญหรอสาระสำาคญของเรอง3.ใชสำานวนภาษางายๆ ของผเขยนเอง โดยไม
เปลยนแปลงเนอเรอง4.เปลยนสรรพนามบรษท ๑ หรอสรรพนามบรษท ๒ เปน
สรรพนามบรษท ๓5.ขอความทยอตองเปนเรองเลา ตอนใดทมเครองหมาย
การเขยนยอความ คอ การสรปสาระสำาคญของเรอง
44
ยอนทานเรอง .......................................................................... จาก.......................................................ของ................................................................................................. ความวา ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
45
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.........................................................................................
.............................
ชวโมงท ๖ เครองหมายวรรคตอน
46
เครองหมายวรรคตอน คอ เครองหมายทใชเขยนประกอบคำาหรอ
ขอความใหสนลงและเดนชดเพอใหอานไดถกตอง และชวยใหผอานเขาใจความหมายไดชดเจนขนแตเวลาอานตองอานเตมคำาเพอใหเขาใจความหมาย เครองหมายวรรคตอนในภาษาไทยทควรรจก มดงน
นขลขตหรอวงเลบ ( )ใชครอมคำาหรอขอความทขยายใจความ หรออธบายความของคำา หรอ
ขอความขางหนา เชน พระสนทรโวหาร (ภ)
อญประกาศหรอเครองหมายคำาพด (“ก”)ใชกำากบขอความทยกมาจากทอน หรอกำากบคำาพด
เชน พจะอานตอนกำาเนดสดสาคร ตงหวายบอก“ ”อญประกาศใน หรออญประกาศเดยว ( ‘.... ')
ใชกรณทมเครองหมายอญประกาศอยแลว หรอเปนขอความทซอนขอความ
เชน ฉนไดยนเขารองวา ชวยดวย“ ‘ ' หลายครง”ยตตภงค หรอเครองหมายขด (-)
ใชแยกคำาใหหางกน แตแสดงถงความเปนคำาเดยวกน หรอเนอหาเดยวกน
เชน ๑๐.๐๐ ๑๒– .๐๐ น.ไมยมก (ๆ)
ใชเขยนแทนคำาซำา เชน นางสพรรณมจฉา หรอเรยกนางสนๆ วา นางมจฉา
จลภาคหรอจดลกนำา (, )ใชคนคำา ขอความ บอกเวนวรรคตอนในประโยคเดยวกน
เชน ชลาสนธ หมายถง ทะเล, แมนำาใชกบจำานวนเลข เพอคนหลกทละ ๓ หลก
ใบความรเรอง การใชเครองหมายวรรค
47
เชน ๑๒,๐๐๐๑๕๐,๐๐๐๑๐,๐๐๐,๐๐๐ไปยาลนอย ( ฯ)
ใชละคำาทรจกกนดแลว หรอคำายาว เชน โปรดเกลาฯ อานวา โปรดเกลาโปรดกระหมอม
ไปยาลใหญ ( ฯลฯ)ใชละคำา หรอขอความสวนใหญทนำามาอธบายรวมกน
เชน ในนำามปลาชอน ปลาดก ปลาหมอ ฯลฯ และในสวนกมทเรยน มงคด ฯลฯ
มหพภาค หรอจด (.)ใชบอกการจบประโยค หรอจบความ กำากบหวขอ กำากบอกษรยอ
เชนขอ ๑. ........ ขอ ๒. ......... ก. .......... ข. .........
ปรศน (?)ใชเมอสนสดความหรอประโยคทเปนคำาถาม
เชนทำาไมเธอจงชอบเลนกฬา?อศเจรย (!)
ใชเขยนหลงคำา วล หรอประโยคทเปนคำาอทาน เชนโอโฮ ! ดอกไมสวยจงเลย อนจจา! แหม ! ไชโย !
ใชเขยนหลงคำาเลยนเสยงธรรมชาต เพอใหผอานทำาเสยงไดเหมาะสมกบเหตการณในเรองนน ๆ
เชน โครม !เปรยง !บพสญญา (")
ใชแทนคำาหรอขอความทอยบรรทดบนเพอไมตองเขยนซำาอก แตเวลาอานตองอานซำาคำาหรอขอความขางบนนนดวย
เชน มจฉา หมายถง ปลา วานร " ลง
48
ชวโมงท ๗ การแตงกลอนส
กลอนสเปนคำาประพนธประเภทกลอน ใน ๑ บท ม ๒ บาท ๑ บาท ม ๒วรรค วรรคละ ๔ คำา สมผสบงคบของกลอนส ม ๔ แหง ดงน คำาทายวรรคแรก สมผสคลองจองกบคำาท ๒ ของวรรคท ๒ คำาสดทายของวรรคท ๒ สมผสคลองจองกบคำาสดทายของวรรคท ๓ คำาสดทายของวรรคท ๓ สมผสคลองจองกบคำาท ๒ ของวรรคท ๔ คำาสดทายของวรรคท ๔ ของบทแรก สมผสคลองจองกบคำาสดทายวรรคท ๒ ของบทถดไป
ใบความรบทรอยกรอง กลอนส
49
กลอนสเปนคำาประพนธประเภทกลอน ใน ๑ บท ม ๒ บาท ๑ บาท ม ๒วรรค วรรคละ ๔ คำา สมผสบงคบของกลอนส ม ๔ แหง ดงน คำาทายวรรคแรก สมผสคลองจองกบคำาท ๒ ของวรรคท ๒ คำาสดทายของวรรคท ๒ สมผสคลองจองกบคำาสดทายของวรรคท ๓ คำาสดทายของวรรคท ๓ สมผสคลองจองกบคำาท ๒ ของวรรคท ๔ คำาสดทายของวรรคท ๔ ของบทแรก สมผสคลองจองกบคำาสดทายวรรคท ๒ ของบทถดไป
สอ ขนนำาเขาสบทเรยนแผนภมบทรอยกรอง
กลอนส
ทองฟาหนาหนาว สขาวปนฟามองดเยนตา ชางนาสขใจ
เสอผากนหนาว สพราวสดใสมองเหนแตไกล ชนใจทกคราว
คำาสมผส คลองจองระหวางวรรค
…………………………………………………………………
แผนภมบทรอยกรองกลอนส
เดกเอยเดกไทย ตงใจศกษา เตบใหญภายหนา วชาเลยงตนแสงแหงปญญา มคามากลนสองทางใหคน พนความลำาเคญ
แผนผงกลอนส
OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO
50
คำาสมผส คลองจองระหวางวรรค
…………………………………………………………………
วยเดกศกษา ใฝหาความรเชอฟงคณคร เรยนรจดจำา
ตวอยาง
ทะเลสครามงดงามสดชน ยามเยนรมรนเกลยวคลนเปนฟอง
ใชภาษาแทเถดโปรดเชดช ใหโลกรคณคาภาษาไทย
เมองไทยเมองทองเมองของคนดรกสามคคไมตรกลมเกลยว
๑
ใบงานโยงคำาสมผสคลองจอง
51
คำาชแจง โยงคำาสมผสคลองจองของกลอนสใหถกตองตามฉนทลกษณ
ชวต...........................................บนลอย.....................................สดชน.........................................................................................เพลนใจฉนอยาก...........................................................................บนไกลเทยวชม........................................................................................สขจรง
ใบงาน ฝกแตงกลอนส
เลนลม สขสม นกนอย ภรมยบทท ๑
เพลนใจแมกไม เปนนกโผนผกบทท ๒
52
ใบงานท ๐๖
คำาชแจง เลอกคำาทกำาหนดใหเตมในชองวาง ใหไดใจความถกตองตามฉนทลกษณของกลอนส
53
ใบงานการแตงกลอนส
คำาชแจง แตงกลอนสใหสอดคลองกบภาพและถกตองตามฉนทลกษณของคำาประพนธตวอย
ฉนชอบอานเขยน รเรยนเรองราวอยากเปนนกขาว บอกกลาวความจรง
54
ชวโมงท ๘ รำาลกถงสนทรภ
สนทรภเกดเมอ ๒๖ มถนายน ๒๓๒๙ ในรชกาลพระบาทสมเดจระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราช บดาเปนคนบานกรำา เมองแกลง จงหวดระยอง บดามารดาหยารางกนเมอสนทรภอายประมาณ ๒ ขวบ บดา จง
ใบความร ประวตและผลงานสนทรภ
ฉนชอบอานเขยน รเรยนเรองราวอยากเปนนกขาว บอกกลาวความจรง
55
ไปบวชและไดเปนเจาอาวาสวดธรรมรงสทบานกรำา เมองแกลง มาดาไปมสามใหม และไดถวายตวเปนพระนมของพระธดาในกรมพระราชวงหลง
สนทรภไดเรยนหนงสอทวดชปะขาวหรอวดศรสดาราม เรมรบราชการในตำาแหนงเสมยนในกรมพระคลงสวน ตอมาจงเขารบราชการในกรมอาลกษณ จนไดรบบรรดาศกดเปนขนสนทรโวหาร และเปนทปรกษาในรชกาลท ๒ ระหวางนเคยตองโทษเพราะเสพสราจนเมาครองสตไมได เมอพนโทษไดเปนพระอาจารย ถวายอกษรสมเดจพระเจาลกเธอเจาฟาอาภรณ พระราชโอรสในรชกาลท ๒
ในสมยรชกาลท ๓ สนทรภออกจากราชกาลและออกบวช เมอลาสกขาไดถวายตวอยกบพระองคเจาลกษณานคณ พระราชโอรสในรชกาลท ๓ เมอเจานายพระองคนนสนพระชนม สนทรภตองตกระกำาลำาบากลอยเรอเรไปแตงกลอนไปเพอขายเลยงชพ ภายหลงกรมหมนอปสรสดาเทพ พระราชธดาในรชกาลท ๓ ทรงเมตตาชบเลยง
ในสมยรชกาลท ๔ สนทรภเขารบราชกาลเปนเจากรมอาลกษณในสมเดจพระป นเลาเจาอยหวและไดรบบรรดาศกดเปนพระสนทรโวหาร สนทรภเปนกวทเชยวชาญการแตงกลอนเปนพเศษ มผลงานการประพนธหลายประเภท ทเปนนราศมทงหมด ๙ เรอง ทเปนทรจกดไดแกนราศภเขาทอง นราศเมองแกลง นราศเมองเพชร เปนตน ทเปนนทานคำากลอนเชน พระอภยมณ ขนชางขนแผนตอนกำาเนดพลายงาม โคบตร ทเปนสภาษตเชน สวสดรกษา สภาษตสอนหญง สนทรภไดรบยกยองวาเปนกวเอกแหงกรงรตนโกสนทร
องคการศกษาวทยาศาสตรและวฒนธรรมแหงสหประชาชาต ( UNESCO)ยกยองสนทรภวาเปนกวสำาคญคนหนงของโลก ในป ๒๕๒๙สนทรภถงแกกรรมเมอ พ.ศ. ๒๓๙๘ ในรชกาลท ๔ แหงกรงรตนโกสนทร มสรอายรวม ๖๙ ป
ใบความร การทองบทอาขยาน
56
ชวโมงท ๙ ทองบทอาขยาน
วตถประสงคของการทองบทอาขยาน ๑. เพอใหนกเรยนตระหนกในคณคาของภาษาไทย และใหซาบซงในความไพเราะของบทรอยกรอง ๒. เพอเปนพนฐานในการแตงคำาประพนธ ๓. เพอเปนสอในการถายทอดคณธรรม คตธรรม และขอคดทเปนประโยชนแกเยาวชน ๔. เพอสงเสรมใหมจตสำานกทางวฒนธรรมของคนในชาตในฐานะ รากรวมทางวฒนธรรม“ ”
หลกการทองบทอาขยานการทองอาขยานทำาได ๒แบบ คอ การอานบทอาขยานตามหลกทวไป
เปนการอานออกเสยงแบบรอยแกว และการอานแบบทำานองเสนาะ ดงน
การทองบทอาขยานตามหลกการทวไป การทองบทอาขยานสวนใหญเปนการทองออกเสยง คอ ผทองเปลงเสยงออกมาดงๆ ในขณะทใชสายตากวาดไปตามตวอกษร ยดหลกการออกเสยงเหมอนหลกการอานทวไป เพอใหการออกเสยง มประสทธภาพควรฝกฝน ดงน ๑. ฝกเปลงเสยงใหดงพอประมาณ ไมตะโกน ควรบงคบเสยง เนนเสยง ปรบระดบเสยง สง - ตำา ใหสอดคลองกบจงหวะลลา ทวงทำานอง และ
57
ความหมายของเนอหาทอาน ๒. ทองดวยเสยงทชดเจน แจมใส ไพเราะ มกระแสเสยงเดยว ไมแตกพรา เปลงเสยงจากลำาคอโดยตรงดวยความมนใจ ๓. ทอง ออกเสยงใหถกอกขรวธหรอความนยม และตองเขาใจเนอหาของบทอาขยานน ๔. ออกเสยง ร ล คำาควบกลำา ใหถกตองชดเจน ๕. ทอง ใหถกจงหวะและวรรคตอน ๖. ทองใหไดอารมณและความรสกตามเนอหา การทองบทอาขยานเปนทำานองเสนาะ การทองบทอาขยานเปนทำานองเสนาะชวยใหบทอาขยานนนมความไพเราะ ผทองเกดความสนใจจดจำาบทอาขยานไดด และสนกสนานยงขน การฝกอานทำานองเสนาะมขนตอนดงน ๑. ทองเปนรอยแกวธรรมดาใหถกตองชดเจน ตามอกขรวธกอน ทง ร, ล ตวควบกลำา อานออกเสยงใหตรงตามเสยงวรรณยกต ๒. ทองใหถกจงหวะวรรคตอน การอานผดวรรคตอนทำาใหเสยความ ๓. ทองใหสมผสคลองจองกนเพอความไพเราะ ๔. ทองใหถกทำานองและลลาของคำาประพนธแตละชนด คำาประพนธแตละชนดจะมบงคบจำานวนคำาสมผส หรอคำาเอก คำาโท แตกตางกน การอานทำานองเสนาะจงตองอานใหถกทวงทำานองและลลาของคำาประพนธแตละชนด ๕. ทองโดยใชนำาเสยงใหเหมาะสมกบเนอหาและอานพยางคสดทายของวรรคดวยการทอดเสยง แลวปลอยใหหางเสยงผวนขนจมก ประโยชนและคณคาของการทองอาขยาน ๑. ฝกความจำา ซงเปนสงสำาคญยง เพราะมนษยตองอาศยความจำา เพอเปนเครองมอในการคดวเคราะหคดสงเคราะห ๒. เปนการฝกวนย เพราะการจะทองใหจำาไดตองมวนย หมนฝก หมนทองอยเสมอ ๓. เปนการใชเวลาวางใหเปนประโยชน
58
๔. อนรกษวฒนธรรมไทย ทางดานภาษาใหคงอยตลอดไป ๕. ไดรบคตสอนใจจาก บทคำาประพนธตางๆททอง ๖. ทำาใหเปนคนอารมณด จากความงามของบทประพนธททอง
บทอาขยานชนประถมศกษาปท ๔ปากเปนเอก เลขเปนโท หนงสอเปนตร ชวดเปนตรา
59
ในหนงสอบทประพนธอธบายสภาษต
ปากเปนเอกเหมอนเสกมนตใหคนเชอ ฉลาดเหลอวาจาปรชาฉานจะกลาวถอยรอยคำาไมรำาคาญ เปนรากฐานเทดตนพนลำาเคญเลขเปนโทโบราญทานสงสอน เรงสงวรเวยไวใชวาเลนการคำานวณควรชำานาญคณหานเปน ชวยใหเดนดหนกหนารทาคนหนงสอเปนตรวชาปญญาเลศ เรยนไปเถดรไวไมไรผลยามยากแสนแคนคบไมอบจน ไดเลยงตนดวยวชาหาทรพยทวชวดเปนตราประทบไวกบโลก ยามวโยคชพยบลบรางหนทศนยแทกแตตวสวนชวด คงเปนทลอทวชวฟาดน
พฤษภกาสร ในหนงสอเรยนภาษาไทย ชดพนฐานภาษา ชนประถมศกษาปท 4 เลม 1 หนา 58
พฤษภกาสร อกกญชรอนปลดปลง โททนตเสนงคง สำาคญหมายในกายม นรชาตวางวาย มลายสนทงอนทรย สถตยทวแตชวด ประดบไวในโลกา
สยามานสสต
60
ในหนงสอเรยนภาษาไทย ชดพนฐานภาษา ชนประถมศกษาปท 4 เลม 1 หนา 116
ใครรานใครรกดาว แดนไทย ไทยรบจนสดใจ ขาดดน เสยเนอเลอดหลงไหล ยอมสละ สนแล เสยชพไปเสยสน ชอกองเกยรตงาม หากสยามยงอยยง ยนยง เรากเหมอนอยคง ชพดวย หากสยามพนาศลง ไทยอย ไดฤา เรากเหมอนมอดมวย หมดสนสกลไทย
หนวยท ๔ การผจญภยของสดสาครแบบทดสอบหลงเรยน หนวยท ๔ การผจญภยของสดสาคร
คำาชแจง เขยนเครองหมาย × ทบอกษรหนาคำาตอบทถกตองทสด
อานบทรอยกรองแลวตอบคำาถามขอ ๑
๑. ขอใดเปนใจความสำาคญของบทรอยกรองขางตน(ความเขาใจ) ๑. ความสำาคญของภาษาไทย ๒. เราควรชวยกนรกษาภาษาไทย ๓. การสบทอดภาษาไทยแตโบราณ ๔. ควรรวมสรางเอกลกษณของชาตไทยอานบทรอยกรองแลวตอบคำาถามขอ ๒ ๓–
ภาษาไทยไพเราะเสนาะนก เอกลกษณชาตไทยไดสรางสรรค
ไดรบขาวราย ตอนสายวนนจากนองและพ เกดทชมชนนำาเสยงตระหนก ตกใจ
61
๒. จากขอความเหตการณนเกดขนเวลาใด (ความเขาใจ)๑. เวลาประมาณ ๐๔.๓๐ น.– ๐๕.๐๐ น.๒. เวลาประมาณ ๐๕.๓๐ น. – ๐๖.๐๐ น.๓. เวลาประมาณ ๐๖.๓๐ น. – ๐๗.๐๐ น.
๔. เวลาประมาณ ๐๓.๓๐ น. – ๐๔.๐๐ น.๓. จากขอความขางตน เหตการณใด เกดขนเปนเหตการณแรก (ประเมนคา)
๑. รบขาวราย๒. เกดลมพาย๓. บานเรอนพง๔. ขโมยขนของไป
๔. ขอใดแบงวรรคการอาน กลอนสภาพไมถกตอง ๑. สนสมทร/สดแสน/สงสารแม ๒. ชำาเลอง/แลดหนา/นำาตาไหล ๓. จะเขาใกล/ทนหว/ลกกลวนก ๔. จงกราบกราน/มารดา/ดวยอาลย
ไดรบขาวราย ตอนสายวนนจากนองและพ เกดทชมชนนำาเสยงตระหนก ตกใจ
๑. เสยกาลเวลา
๒. หนงสอคอมตร
๓. อยาปลอยเนน
๔. ควรคดเรงอาน
62
๕. ขอใดใหความหมายของคำาศพทไมถกตอง ๑. ยมนา = แผนดน ๒.ชลกร = การประนม ๓. มอโฉลก= โชคและโอกาส ๔. การนง = ความสงสารคดจะชวย๖.จากขอความทกำาหนด ขอใดนำามาเรยงรอยไดถกตองตามฉนทลกษณคำาประพนธ( วเคราะห) ๑. ควรคดเรงอาน เสยกาลเวลา อยาปลอยเนนนาน หนงสอคอมตร ๒. หนงสอคอมตร ควรคดเรงอาน
อยาปลอยเนนนาน เสยกาลเวลา ๓. อยาปลอยเนนนาน ควรคดเรงอาน หนงสอคอมตร เสยกาลเวลา ๔. หนงสอคอมตร อยาปลอยเนนนาน ควรคดเรงอาน เสยกาลเวลา
๕. ขอใดนำามาเตมบทรอยกรองไดถกตองเหมาะสม(วเคราะห) ๑. มาพกผอนใหมความสข ๒. แขงแรงดผวพรรณงามสม ๓. ตางสขสมอารมณเบกบาน ๔. พบความแจมใสจตใจรนรมย๗. ขอใดอานออกเสยงไมถกตอง ๑. กสณ อานวา กะ สน – ๒. กษรา อานวา กะ ส รา– – ๓. กฤดาการ อานวา กด ดา กาน – – ๔. กรรมฐาน อานวา กำา มะ – - ถาน
ชวตสดใสอยในธรรมชาต มบรรยากาศสดชนรนรมย
63
๙. ขอใดเปนประโยคในการยอความ ๑. พทธชาดเปนไมเถาชนดหนงดอกสขาวมกลนหอม ๒. “คณแมอธบายคณประโยชนของพทธชาดดอกไมไทยทมคณคา” ๓. พทธชาด (ดอกไมไทย) สสวยมคณคามากเปนยาสมนไพรชวยบำารงรางกาย ๔. วนนลกปลกตนพทธชาดหรอยงปลกเปนแถวนะ เวลาออกดอกจะมกลนหอม๑๐. ขอใดไมสามารถเปลยนแปลงไดในการเขยนยอความ ๑. เนอความ ๒. คำาราชาศพท ๓. รปแบบการเขยนยอความ ๔. คำาสรรพนามทมในเนอความ
64
เกณฑการประเมนชนงาน/ภาระงานเกณฑประเมนการทองบทอาขยาน
เกณฑการประเมน
ระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
๑.ความถกตองของการทองบทประพนธ
ทองถกทำานองและลลาของคำาประพนธ อยางชดเจนตงแตตนจนจบ
ทองถกทำานองและลลาของคำาประพนธ แตไมสมำาเสมอมเสยงสะดด ๑-๒ แหง
ทองถกทำานองและลลาของคำาประพนธ แตไมสมำาเสมอ มเสยงสะดด ๓-๔ แหง
ทองไมถกทำานองและลลาของคำาประพนธ
๒.การออกเสยงคำา
ออกเสยงคำาถกตองชดเจนทกคำา
ออกเสยงคำาไมถกตอง ๑-๒ คำา
ออกเสยงคำาไมถกตอง ๓-๔ คำา
ออกเสยงคำาไมถกตอง ๕ คำาขนไป
๓. การเวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอนถกตองทกวรรค
เวนจงหวะวรรคตอนไมถกตอง๑-๒ แหง
เวนจงหวะวรรคตอนไมถกตอง๓-๔ แหง
เวนจงหวะวรรคตอนไมถกตอง๕ แหง
๔. การใชระดบเสยง
ใชระดบเสยงแสดงอารมณจากบทประพนธไดเหมาะสมตามวยของผเรยน
ใชระดบเสยงแสดงอารมณจากบทประพนธไดเหมาะสมเปนสวนใหญ
ใชระดบเสยงทสอดแทรกอารมณไดเหมาะสมบางเปนบางสวน
ระดบเสยงราบเรยบทองไปเรอยๆไมมนำาเสยงทแสดงอา
65
รมณใดๆ
เกณฑการประเมนผลงานการแตงบทรอยกรอง ชนประถมศกษาปท ๔
ประเดนเกณฑการประเมน
๓คะแนน ๒คะแนน 1 คะแนน๑. ความถกตองตามฉนทลกษณ
มสมผสระหวางวรรค ระหวางบทถกตองตามฉนทลกษณของกลอนส สมบรณทกตำาแหนง
มสมผสระหวางวรรค ระหวางบทไมถกตองตามฉนทลกษณของกลอนส ๑ตำาแหนง
มสมผสระหวางวรรค ระหวางบทไมถกตองตามฉนทลกษณของกลอนส ๒ ตำาแหนงขนไป
๒. ความคดและเนอหา
เนอหาตรงประเดนทกำาหนด สามารถสอสารไดเขาใจ มแนวคดทเปนเหต
เนอหาตรงประเดนทกำาหนด สามารถสอสารไดเขาใจ แตขาดแนวคดทเปน
เนอหาไมตรงประเดน หรอตรงเพยงบางสวนขาดแนวคดทเปน
เกณฑการประเมน๑๑ ๑๖ คะแนน หมายถง ด– ๕ ๑๐ คะแนน หมายถง –พอใช
66
เปนผล เหต เปนผล เหต เปนผล๓. กวโวหาร สมผสราบรน
ไพเราะมสมผสภายในวรรคทงทเปนสมผสสระและพยญชนะ ใชคำามความหมายลกซงกนใจ
สมผสราบรนเปนบางวรรค บางบทใชคำามความหมายลกซงบางสวน
สมผสได แตไมราบรนไพเราะใชคำาทมความหมาย ตรง ๆ ไมลกซง
๔. อกขรวธ เขยนสะกดคำาถกตองทกคำา
เขยนสะกดคำาผด ๑-๓คำา
เขยนสะกดคำาผดมากกวา ๓คำา
๕. เวลา ผลงานเสรจสมบรณตามเวลาทกำาหนด
ผลงานเสรจชากวากำาหนดไมเกน๕นาท
ผลงานเสรจชากวากำาหนดเกน ๕นาท
เกณฑการประเมน๑๑ ๑๕ คะแนน หมายถง –
ด ๖ ๑๐– คะแนน
67
แบบประเมนการอานออกเสยงและเขยนคำาศพท
กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ชนประถมศกษาปท ๔โรงเรยน.................................... สำานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา........................................................ภาคเรยนท............ปการศกษา..................วนท…….........เดอน.......................................พ.ศ..............................
คำาชแจง ครประเมนพฤตกรรมของนกเรยนในการอานออกเสยงและเขยนคำา ใหคะแนนลงในชองทตรงกบพฤตกรรมของนกเรยน
เลขท
ชอ-สกล ควา
มถกต
องใน
การ
อาน
คณ
ลกษณ
ะ (ม
ความ
มนใจ
ในกา
รใช
การ
สะกด
คำาศพ
ท
อธบา
ยควา
มหมา
ยขอ
งคำาศ
พทรวม
สรปผลการประเมน
๓ ๓ ๓ ๓ ๑๒
ดพอใช
ปรบปรง
๑๒๓๔๕๖
68
๗๘๙๑๐๑๑
ลงชอ............................................................ผประเมน(.....................................................)
เกณฑการใหคะแนนแบบประเมนการอานออกเสยงและเขยนคำาศพท กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ชนประถมศกษาปท ๔
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหคะแนน
๓ ๒ ๑
๑. ความถกตองในการอาน
สามารถอานไดถกตองทงหมด
สามารถอานไดเกอบถกตองทงหมด ผดไมเกน ๓ คำา
พยายามอานไดบาง ผดมากกวา ๓คำา
๒.คณลกษณะ(มความมนใจในการอาน )
มความมนใจในการอานด มการเตรยมตวมาอยางด มนใจตนเอง
มความมนใจในการอานพอใช เตรยมตวมาอยางด ยงประหมา
ขาดความมนใจในตนเอง เตรยมตวมาบางแตไมมากนก
69
๓. การสะกดคำาศพท
การสะกดคำาศพทถกตอง
การสะกดคำาศพทผดเลกนอย
สะกดคำาผดมาก
๔. อธบายความหมายของคำาศพท
อธบายความหมายไดถกตองสมบรณ
อธบายความหมายไดเกอบถกตอง
อธบายความหมายไมได
เกณฑการประเมนความสามารถในการอานจบใจความประเดนการ
ประเมนเกณฑการใหคะแนน
ด (๓) พอใช(๒) ปานกลาง(๑)๑. ตอบคำาถาม ตอบคำาถามถก ตอบคำาถามผด ตอบผดมากกวา
เกณฑการประเมนคะแนน ๙ ๑๒ ระดบ–คณภาพ ดคะแนน ๕ ๘ ระดบ–
70
จากเรองทอาน ตองทกขอ ไมเกน ๓ ขอ ใน ๕ ขอ
๓ ขอใน ๕ ขอ
๒. บอกความสำาคญของเรองทอาน
บอกเนอหาสาระถกตองไดใจความตอเนอง
บอกเนอหาสาระถกตองแตวกวน
บอกเนอหาสาระไดบาง
๓. บอกขอคดจากเรองทอาน
บอกขอคดไดตรงประเดนสมบรณ
บอกขอคดไดตรงประเดนแตไมตอเนอง
บอกขอคดไดบางแตวกวน
๔. แสดงความคดเหนจากเรองทอาน
เสนอความคดเหนดวยเหตผลและเปนประโยชน
เสนอความคดเหนไดอยางมเหตผล
เสนอความคดเหนแตไมแสดงเหตผล
เกณฑการประเมน๙ ๑๒ – คะแนน
หมายถง ด๕ ๘– คะแนน หมายถง
71
เกณฑการประเมนการเขยนแผนภาพความคดประเดนการประเมน
เกณฑการใหคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
๑.ประเดนหวขอชดเจน
การเขยนแผนภาพโดยแยกประเดนหวขอชดเจนมรายละเอยดของแตละประเดนครบถวนรปแบบและการใชคำาเขาใจงาย
เขยนแผนภาพโดยแยกประเดนหวขอชดเจนมรายละเอยดของแตละประเดนพอสมควรรปแบบและใชคำาเขาใจงาย
เขยนแผนภาพโดยแยกรายละเอยดยอยไมมหวขอชดเจนแตกมรปแบบททำาใหเขาใจได
เขยนแผนภาพไดแตรายละเอยดตางๆปะปนกนไมเรยงลำาดบหวขอ ไมมหวขอ
๒.ความสอดคลองเปนเหตเปนผล
เนอเรองแสดงถงความเปนเหตเปนผลสนบสนนซงกนและกนมการยกตวอยางหรออางองประกอบไดสอดคลอง
เนอเรองแสดงถงความเปนเหตเปนผลสนบสนนซงกนและกนมการยกตวอยางหรออางองประกอบไดคอนขางสอดคลอง
เนอเรองแสดงถงความเปนเหตเปนผลสนบสนนซงกนและกนมการยกตวอยางหรออางองประกอบแตไมสอดคลอง
เนอหาไมแสดงถงความเปนเหตเปนผลและไมมการยกตวอยางหรออางองประกอบ
๓.ระบ สรป บอกขอคด สรป บอก บอกขอคด บอกขอคด
72
ขอคด/คณคา การนำาไปใชในชวต
อธบายคณคาของเรองทอานได ถกตองครบถวนสามารถนำาไปประยกตใชในชวตประจำาวนได
ขอคด อธบายคณคาของเรองทอานไดถกตองครบถวน
และประโยชนทไดเรองทอานได
เรองทอานได
เกณฑการประเมนการอานบทรอยกรองประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
๑.อกขรวธ อานถกตองทกคำา ออกเสยง ร ล ชดเจน
อานผดไมเกน ๓ คำา ออกเสยง ร ล ชดเจน
อานผดไมเกน ๕ คำา ออกเสยง ร ล ชดเจน
อานผดมากกวา ๕ คำา
๒.อานถกตองตาม
อานถกตองตามลกษณะ
อานถกตองตามลกษณะ
อานถกตองตามลกษณะ
อานไมถกตองตามลกษณะ
เกณฑการประเมน๙ ๑๒ คะแนน หมายถงด–๔ ๘– คะแนน หมายถงพอใช
73
ฉนทลกษณ
ของคำาประพนธแบงวรรคตอนถกตองทกวรรค
ของคำาประพนธแบงวรรคตอนผด ๑-๒ แหง
ของคำาประพนธแบงวรรคตอนผด ๓-๔ แหง
ของคำาประพนธและแบงวรรคตอนผดมากกวา ๔ แหง
๓.บคลกภาพ ทาทางในการอาน
นงในทาทเหมาะสมใชสายตามองกวาดตวหนงสอ ไมชหรอสายหนาตามตวอกษร
นงในทาทเหมาะสมใชสายตามองกวาดตวหนงสอ ถกตองเปนสวนใหญ
นงในทาทไมเหมาะสมใชสายตามองกวาดสายหนาตามตวหนงสอถกตองเปนสวนนอย
นงในทาทไมเหมาะสม ใชนวชตามตวอกษรและสายหนาตามตวอกษร
๔.นำาเสยงในการอาน
นำาเสยงชดเจนนมนวลนาฟง สอดคลองกบเรองทอาน
นำาเสยงชดเจนนมนวลนาฟงเปนสวนใหญ
นำาเสยงชดเจนขาดความนมนวลหรอสอดคลองกบเรองทอาน
นำาเสยงไมชดเจน ขาดความมนใจในการอาน
เกณฑการประเมน๙ ๑๒ – คะแนน หมายถง ด
74
เกณฑการประเมนการเขยนยอความ
รายการประเมน
ระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
๑. การเขยนคำาขนตน
เขยนคำาขนตนตามหลกการเขยนยอความไดถกตอง
เขยนคำาขนตนตามหลกการเขยนยอความไมถกตอง๑ แหง
เขยนคำาขนตนตามหลกการเขยนยอความไมถกตอง๒ แหง
เขยนคำาขนตนตามหลกการเขยนยอความไมถกตอง๓ แหงขนไป
๒. การเขยนใจความสำาคญ
เขยนใจความสำาคญครบถวนทกประเดนลำาดบความชดเจน
เขยนใจความสำาคญครบถวนทกประเดน
เขยนใจความสำาคญขาด ๑ ประเดน
เขยนใจความสำาคญขาด ๒ ประเดนขนไป หรอเขยนใจความสำาคญไมได
๓. การใชภาษา
ใชภาษาถกตองกะทดรด เปนสำานวน
ใชภาษาถกตองกะทดรด
ใชภาษาถกตองแตไมกะทดรด
คดลอกขอความเดมเกอบทงหมดหรอใชภาษา
75
ของตนเอง ไมถกตอง
๔. การเขยนสะกดคำา
เขยนสะกดคำาถกตองทกคำา
เขยนสะกดคำาผด๑-๒ คำา
เขยนสะกดคำาผด๓-๔ คำา
เขยนสะกดคำาผด๕ คำาขนไป
๕. เวลาทใช
ใชเวลาในการเขยนนอยกวา ๑๐ นาท
ใชเวลาในการเขยน๑๐-๑๒ นาท
ใชเวลาในการเขยน๑๓-๑๕ นาท
ใชเวลาในการเขยนมากกวา ๑๕ นาท
๖. ความสะอาดเรยบรอย
เขยนอานงาย สะอาดไมมรอยขดลบขดฆา
เขยนอานงาย สะอาดแตมรอยขดลบขดฆา ๑-๒ แหง
เขยนอานงาย สะอาดแตมรอยขดลบขดฆา ๓-๔ แหง
เขยนอานยากไมสะอาด หรอมรอยขดลบขดฆา๕ แหง ขนไป
แบบประเมนการนำาเสนอผลงาน
เกณฑการประเมน๑๖ ๒๔ คะแนน หมายถง –ด
76
คำาชแจง : ให ผสอน ประเมนการนำาเสนอผลงานของนกเรยนตามรายการทกำาหนด แลวขด ลงในชองทตรงกบระดบคะแนน
ลำาดบท
รายการประเมนระดบคะแนน
3 2 11 ความถกตองของเนอหา2 ความคดสรางสรรค3 วธการนำาเสนอผลงาน4 การนำาไปใชประโยชน5 การตรงตอเวลา
รวม
เกณฑการใหคะแนนผลงานหรอพฤตกรรมสมบรณชดเจน ให 3 คะแนนผลงานหรอพฤตกรรมมขอบกพรองบางสวน ให 2 คะแนนผลงานหรอพฤตกรรมมขอบกพรองเปนสวนใหญ ให 1คะแนน
เกณฑการตดสนคณภาพนน ระดบ
คณภาพ12 - 15 ด8 - 11 พอใช
ตำากวา 8 ปรบปรง
77
เกณฑการสงเกตกระบวนการทำางานกลมประเดน
การสงเกตเกณฑการใหคะแนน
๓ ๒ ๑๑.การแบงงาน
แบงงานกนชดเจน แบงงานกนแตไมครบถวน
แบงงานกนไมชดเจน
๒.ความรบผดชอบ
ทกคนมความรบผดชอบรวมกน
มความรบผดชอบรวมกนเปนสวนใหญ
มความรบผดชอบรวมกนนอยมาก
๓.ความรวมมอ
มความรวมมอและสามคคกนดมาก
มความรวมมอและสามคคกนเปนสวนใหญ
มความรวมมอและสามคคกนนอยมาก
๔.ความตงใจ
มความตงใจปฏบตงานดมาก
มความตงใจปฏบตงานพอใช
มความตงใจปฏบตงานนอยมาก
๕.กระบวนการทำางาน
ปฏบตงานตามขนตอนดมาก
ปฏบตงานตามขนตอนพอใช
ปฏบตงานตามขนตอนนอยมาก
เกณฑ๑๑ ๑๕ คะแนน หมายถง – ด๖ ๑๐– คะแนน
78
เกณฑการประเมนผลงานการแตงบทรอยกรอง กลอนส ชนประถมศกษาปท ๔
ประเดนเกณฑการประเมน
๓ คะแนน 2 คะแนน ๑ คะแนน
1. ความถกตองตามฉนทลกษณ
มสมผสระหวางวรรค ระหวางบทถกตองตามฉนทลกษณของกลอนส สมบรณทกตำาแหนง
มสมผสระหวางวรรค ระหวางบทไมถกตองตามฉนทลกษณของกลอนส ๑ ตำาแหนง
มสมผสระหวางวรรค ระหวางบทไมถกตองตามฉนทลกษณของกลอนส ๒ ตำาแหนงขนไป
๒. ความคดและเนอหา
เนอหาตรงประเดนทกำาหนด สามารถสอสารไดเขาใจ มแนวคดทเปนเหตเปนผล
เนอหาตรงประเดนทกำาหนด สามารถสอสารไดเขาใจ แตขาดแนวคดทเปนเหต เปนผล
เนอหาไมตรงประเดน หรอตรงเพยงบางสวนขาดแนวคดทเปนเหตเปนผล
79
๓. กวโวหาร
สมผสราบรน ไพเราะมสมผสภายในวรรคทงทเปนสมผสสระและพยญชนะ ใชคำามความหมายลกซงกนใจ
สมผสราบรนเปนบางวรรค บางบทใชคำามความหมายลกซงบางสวน
สมผสได แตไมราบรนไพเราะใชคำาทมความหมาย ตรง ๆไมลกซง
๔. อกขรวธเขยนสะกดคำาถกตองทกคำา
เขยนสะกดคำาผด ๑-๓คำา
เขยนสะกดคำาผดมากกวา ๓คำา
๕. เวลา
ผลงานเสรจสมบรณตามเวลาทกำาหนด
ผลงานเสรจชากวากำาหนดไมเกน๕นาท
ผลงานเสรจชากวากำาหนดเกน ๕นาท
เกณฑประเมนการทองบทอาขยานระดบคะแนน
เกณฑการประเมน๑๑ ๑๕ คะแนน หมายถง –ด๖ ๑๐– คะแนน หมาย
80
รายการประเมน
๓ ๒ ๑
๑.ความถกตองของการทองบทประพนธ
ทองถกทำานองและลลาของคำาประพนธ อยางชดเจนตงแตตนจนจบ
ทองถกทำานองและลลาของคำาประพนธ แตไมสมำาเสมอมเสยงสะดด ๑-๒ แหง
ทองถกทำานองและลลาของคำาประพนธ แตไมสมำาเสมอมเสยงสะดด ๓-๔ แหง
๒.การออกเสยงคำา
ออกเสยงคำาถกตองชดเจนทกคำา
ออกเสยงคำาไมถกตอง๑-๒ คำา
ออกเสยงคำาไมถกตอง ๓-๔ คำา
๓. การเวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอนถกตองทกวรรค
เวนจงหวะวรรคตอนไมถกตอง ๑ - ๒ แหง
เวนจงหวะวรรคตอนไมถกตอง๓ - ๔ แหง
๔. การใชระดบเสยง
ใชระดบเสยงแสดงอารมณจากบทประพนธไดเหมาะสมตามวยของผเรยน
ใชระดบเสยงแสดงอารมณจากบทประพนธไดเหมาะสมเปนสวนใหญ
ใชระดบเสยงทสอดแทรกอารมณไดเหมาะสมบางเปนบางสวน
เกณฑการประเมน๙ ๑๒ คะแนน หมายถง ด– ๕ ๘– คะแนน หมายถง พอใช
81
บนทกผลหลงสอน
บนทกผลหลงการเรยนรผลการสอน........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ปญหา/อปสรรค..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ขอเสนอแนะ/แนวทางแกไข
82
.........................................................................................
....................................................................................
.........................................................................................
....................................................................................
.........................................................................................
....................................................................................
ลงชอ ………………………………………………………
(...............................................................)ตำาแหนง
...............................................................วน
ท.......เดอน........................พ.ศ..............
ความคดเหน/ขอเสนอแนะผบรหาร.................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
ลงชอ
(.......................................................)ผอำานวยการ
โรงเรยน……………………………………
83
วนท......เดอน.........................พ.ศ...