วชา GEO3102 ธรณวทยาเบองตน INTRODUCTION TO GEOLOGY

อาจารยพรสมทธ ฉายสมทธกล

ประวตและความเปนมาทางธรณวทยา

แกแลคซและดวงดาว

กาแลกซ (Galaxy) ดาวแสนลานดวงรวมตวกนคลายกระจกเลนสนน เรยกวา กาแลกซ (gal-ax-see)

ระบบสรยะ เปนเพยงจดเลกๆอยคอนมาตอนรมของกาแลกซ

กำาเนดโลก

โลกทเราอาศยอยมอายประมาณ 4,500-4,600 ลานป กำาเนดมาจากกลมเมฆฝนมหมา และกลมแกสทพงมาชนคลายหนามแหลมกลมเมฆฝนมหมา และแกสความรอนสงมาจากดวงอาทตยพงมาชนอดแนนสศนยไสโลกโลกถกอกกาบาตใหญวงมาชน มการระเบดตอเนอง แรกมมนตรงสในโลกใหความรอนสง หนหนดละลายจมตวสแกนโลก หนเบาอยภายนอกเปลอกโลก ดวงจนทรเกดเวลาน

ทฤษฎบกแบง(Big Bang) จอรจ เลอแมตร นกวทยาศาสตรและพระโรมนคาทอลก เปนผเสนอแนวคดการกำาเนดของเอกภพ ซงตอมารจกกนในชอ ทฤษฎบกแบง ในเบองแรกเขาเรยกทฤษฎนวา

สมมตฐานเกยวกบอะตอมแรกเรม (hypothesis of the primeval atom) อเลกซานเดอร ฟรดแมน ทำาการคำานวณแบบจำาลองโดยมกรอบการพจารณาอยบนพนฐานของทฤษฎสมพทธภาพทวไปของอลเบรต ไอนสไตน ตอมาในป ค.ศ. 1929 เอดวน ฮบเบลคนพบวา ระยะหางของดาราจกรมสดสวนทเปลยนแปลงสมพนธกบการเคลอนไปทางแดง การสงเกตการณนบงชวา ดาราจกรและกระจกดาวอนหางไกลกำาลงเคลอนทออกจากจดสงเกต ซงหมายความวาเอกภพกำาลงขยายตว ยงตำาแหนงดาราจกรไกลยงขน ความเรวปรากฏกยงเพมมากขน[1] หากเอกภพในปจจบนกำาลงขยายตว แสดงวากอนหนาน เอกภพยอมมขนาดเลกกวา หนาแนนกวา และรอนกวาทเปนอย แนวคดนมการพจารณาอยางละเอยด

2

ยอนไปจนถงระดบความหนาแนนและอณหภมทจดสงสด และผลสรปทไดกสอดคลองอยางยงกบผลจากการสงเกตการณ ทวาการเพมของอตราเรงมขอจำากดในการตรวจสอบสภาวะพลงงานทสงขนาดนน หากไมมขอมลอนทชวยยนยนสภาวะเรมตนชวขณะกอนการระเบด ลำาพงทฤษฎบกแบงกยงไมสามารถใชอธบายสภาวะเรมตนได มนเพยงอธบายกระบวนการเปลยนแปลงของเอกภพทเกดขนหลงจากสภาวะเรมตนเทานน

โลกเยนลง อกกาบาตทพงชนทำาใหเกดมหาสมทรขนาดใหญบนผวโลก และดวงจนทร ผวโลก และดวงจนทรเยนลง และแขงตวกำาเนด

โลกเสรจสน สวนประกอบภายในเปลอกโลก 3 ชน ไดแก เปลอกโลกชนครสต ชนแมนเตล และแกนโลก ภเขาไฟ-อกกาบาต ไดใหแกส และนำา เกดบรรยากาศ มหาสมทร พช และสตวตามมาโลกมเสนผานศนยกลางวดตามแนวเสนศนยสตรประมาณ 7,926.68 ไมล ใหญเปนอนดบท 5 ของดาวนพเคราะห มเสนผานศนยกลางผานขวโลกทงสองเทากบ 7,899.98 ไมล ตางกน 26.70 ไมล แสดงวารปรางของโลกเปนทรงสเฟยรอยด Spheroid หรอรปรางเสมอนทรงกลม มบรเวณอเควเตอรปองออก คอนขางแบนเลกนอยทขวโลกทงสองเปลอกโลกทเราอาศยอยเปนเปลอกโลกชนครสต (Crust) เปนหนหนดทแขงตวประกอบเปนตวทวป และพนทองมหาสมทร หนา 5-70 กโลเมตร ถดไปคอชนแมนเตล (Mantle) เปนหนหนดหนากวาครสตเกอบ 40 เทา

หนา 2,900 กโลเมตร

ชนทสาม เรยกวาแกนโลก (Core) ม 2 ชน คอ แกนโลกชนนอก(Outer core) และแกนโลกชนใน (Inner core) ประกอบดวยธาตเหลก และนเกล หนา 2,250 กโลเมตร และ 1,200 กโลเมตร ตามลำาดบ

3

เปลอกโลกทเปนตวทวปประกอบดวยหนอคนเปนสวนใหญ เรยกชน ซแอล (sial) มธาตซลกา และอลมเนยมเปนธาตหลก ถอวาเปนธาตทเบากวาชนซมา (sima) เชนหนพมมส หนบะซอลท ทมธาตซลกา และแมกนเซยมทหนกกวา

ชนซแอลจะหนาบรเวณตวทวป

ชนซมาจะหนาบรเวณพนมหาสมทร

ถงแมเปลอกโลกชนครสตจะแขงตวแลวแตมหลายบรเวณไดแก เขตภเขาไฟ ทเหนหนหนด หรอแมกมาสแดงรอนจดไหลได ถาขนมาบนเปลอกโลกเรยกลาวา (Lava) ถกอากาศจะแขงตวเปนหนอคนภายนอกทมรพรนหลงจากโลกเกดแลว เกดธรณภาค (Lithosphere) มบรรยากาศเกดขน (Atmosphere) มอทกภาคเกดขน (Hydrosphere) และ ชวภาค (Biosphere) ตลอดจนเกดความสมพนธกบดวงดาวเชน ดวงอาทตย และดวงจนทรทำาใหเกดปรากฏการณตางๆบนโลก อาท นำาขน-นำาลง สรยปราคา จนทรปราคา ซงเกดเปนครงคราว

4

มหายคพรแคมเบรยนกบปรากฏการณทางธรณวทยาของประเทศไทย

สวนประกอบของเซลล เซลลโปรคารโอต เซลลยคารโอต

ขนาดเซลล(ขนาดเสนผานศนยกลาง)

1 – 10 ไมโครเมตร 10 – 100 ไมโครเมตร

นวเคลยสบอด เรยกนวคลออย

เรยกนวเคลยส

นวเคลยสเมมเบรน ไมม ม

โครโมโซม เปนวงกลมประกอบดวย DNA และโปรตนคลายฮสโตน

เปนแทงประกอบดวย DNA และโปรตนฮสโตน

จำานวนโครโมโซม 1 >1

นวคลโอลส ไมม ม

5

สงมชวตทปรากฏในมหายคพรแคมเบรยน

สาหรายสเขยวแกมนำาเงน

ธรณของมหายคพรแคมเบรยน

การลำาดบชนหนตอนใตทางเชยงใหมหนทพบหนออนมแรไบโอไทตหนเนอปนและเนอควอรตซชนบางหนเอาเกนไนสเนอละเอยดหนไบโอไทตชสตสลบดวยหนออน (แคลกซลเกต) หนพาราไนส หนแคลกซลเกต หนไมโลไนต หนแอนาเทกไซต หนมกมาไทต หนออรโทไนส

หนออนโฟลโกไพต

มความหนาประมาณ 50 – 100 เมตร มสเทาออนถงสเทาเนอผลกละเอยดถงหยาบปานกลาง มชนของแรควอตซ โฟลโกไพร และแรพวกแคลกซลเกต เกดเปนแนวหรอชนบางๆ สลบอยบาง หนออนโฟลโทไพตประกอบดวยแรแคลไซต โดโลไมต และโฟลโกไพต เปนสวนใหญ

หนไบโอไทตไนสและมกมาไทต

มความหนามากกวา 600 เมตร พบอยลางสดของลำาดบชนหน ซงเปนสวนของหนแปรเกรดสง พวกไบโอไทต

หนออน และหนแคลกซลเกต

หนาประมาณ 500 เมตร มสขาวถงเทาเขยว เนอแนนและหยาบ แรมลกษณะเปนเมดและมการเรยงตว ประกอบดวยแรแคลไซตเปนสวนใหญ ไบรโอไทตการเนต ซลลมาไนตไนส และมกมาไทต

6

หนไบโอไทตไนสและมกมาไทต

มความหนามากกวา 600 เมตร พบอยลางสดของลำาดบชนหน ซงเปนสวนของหนแปรเกรดสง พวกไบโอไทต ไบรโอไทตการเนต ซลลมาไนตไนส และมกมาไทต

หนไมกาชสต

หนาประมาณ 700 เมตร มสเทา และนำาตาลเทา ประกอบดวยแรควอตซ แพลจโอเคลส ไบโอไทตและมสโคไวต เปนสวนใหญ

หนออน และหนแคลกซลเกต

หนาประมาณ 500 เมตร มสขาวถงเทาเขยว เนอแนนและหยาบ แรมลกษณะเปนเมดและมการเรยงตว ประกอบดวยแรแคลไซตเปนสวนใหญ

หนไบโอไทต ไมโครไคลนไนส –

มความหนาประมาณ 1,200 เมตร ประกอบดวยแรไมโครไคลน และไบโอไทต เปนสวนใหญ

หนทพบในจงหวดระยอง

หนชสต

ประกอบดวยหนไมกาชสต หนฮอรนเบลนดชสต และหนแคลกซลเกต

7

หนทพบในภาคใต มหายคพรแคมเบรยนบรเวณอำาเภอขนอม –อำาเภอสชล จงหวดนครศรธรรมราช

หนชสตเขายอย

ในหนวยหนนประกอบดวยหนชสต หนควอรตไซต และเลนสขนาดเลกของหนแคลกซลเกต และหนออน

หนวยหนไนสหาดในเพลา

ประกอบดวยหน ไบโอไทตไนส และหนไบโอไทต ซลลมาไนสเกดเปนชน–สลบกน มขนาดผลกแรตางกน

หนวยหนไนสหาดในเพลา

ประกอบดวยหน ไบโอไทตไนส และหนไบโอไทต ซลลมาไนสเกดเปนชน–สลบกน มขนาดผลกแรตางกน

มหายคซโนโซอก

อายชวงตงแต 65.5 ลานปกอนถงปจจบนแบงเปน ยคอก 2 ยค คอ ยคเทอรเชยร (Tertiary)และยคควอเทอรนาร (Quaternary)

ยคเทอรเชยร อยในชวง 65 - 1.6 ลานปกอน แผนธรณอเมรกาเคลอนเขาหากน แผนธรณอนเดยเคลอนทเขาหาแผนธรณเอเชยทำาใหเกดเทอกเขาหมาลยและทราบสงทเบต เปน ยคเรมแรกของสตวเลยงลกดวยนม ในชวงยคนสามารถแบงชวงสมยยอยเปน 5 ชวงดงน

สมยพาลโอซน (Palaeocene Epoch) สมยแรกของยคเทอรเชยร มชวงอายตงแต 65-56.5 ลานปมาแลว ชวงตนสมยอากาศเรมหนาวเยน พอเขาถงชวง ปลายสมย ลกษณะอากาศเรมอบอน

8

ไฮราโคทเรยม (Hyracotherium)  เปนบรรพบรษมา ไดอาทรมา (Diatryma) หรอเมโซนกส (Mesonyx) ทหวนกลบสทะเลและกลายเปน บรรพบรษของวาฬและโลมา อคาโรนคเทอรส (Icaronycteris) บรรพบรษของคางคาว

สมยอโอซน (Eocene Epoch) อยในชวง 56.5-35.4 ลานป อากาศเยนลงภมประเทศเปนปาดบชน  ผสมปาดบแลงสตวเลยงลกดวยนมมววฒนาการอยางรวดเรวในชวงตนสมย สมยโอลโกซน (Oligocene Epoch) อยในชวง 35.4-23.3 ลานปชวงตนสมยมลกษณะอากาศรอนแตปลาย สมยเรมมนำาแขงนดหนอยเปนสมยแรกเรมเรมของมนษยวานรมนษยวานรพวกแรก อฟเครนส สมยไมโอซน (Miocene Epoch) อยในชวง 23.3-5.2 ลานป ลกษณะอากาศ หนาวเยนกระจายทวไป แตในแถบเสนศนยสตรและบรเวณขวโลกนนมลกษณะอบอน สมยไพลโอซน (Piocene Epoch) เปนสมยสดทายของยคเทอรเชยรอยในชวงเวลา 5.2-1.6 ลานปกอน สภาพอากาศคลายกบในสมย Miocene และ อณหภมกลดลงตอเนองถงตอนปลายสมย เปนสมยแรกเรมของมนษย

ยคควอเทอรนาร

เปนชวงเวลาทางธรณวทยาเมอประมาณ 1.6 ลานป เปนยคทเกดการสะสมตะกอนดนทรายบนผวโลกแบงเปน 2 สมยคอสมยไพลสโตซน(Pleistocene Epoch) และสมยโฮโลซน(Holocene Epoch) สมยไพลสโตซน(Pleistocene Epoch) มอายประมาณ 1.6 ลานปจนถง 10,000 ปยคนำาแขง ชางแมมมอธ แมมมอธ กำาเนดขนมาเมอราว 2.6 ลานปกอน ในยคไพลสโตซนตอนตน และสญพนธอยางสนเชง เมอ 11,700 ปทผานมาเสอเขยวดาบ

รปรางของเสอเขยวดาบในยคแรก คอนขางบอบบางกวาพวกเสอเขยวดาบในยคหลง โดยเฉลยพวกมนมขนาดเทาๆกบสงโตภเขา หรอเสอดาวเสอเขยวดาบทพบในประเทศไทยมความยาวประมาณ 6 เซนตเมตร

พบท เหมองลกไนต อ.คลองทอม จ.กระบ สมยโฮโลซน(Holocene

Epoch 10,000 ถง 8,500 ปกอน ครสตกาล

เปนสมยทมนษยรจกการทำาเกษตรกรรม เลยงสตว และอตสาหกรรม

9ววฒนาการของมนษย มนษยม 1 สกล คอ สกล Homo 1.Homo habilis 2.Homo erectus 3.Homo sapiens Homo habilis มนษยโบราณ ทมการดำารงชพเมอประมาณ 2-3 ลานปท

แลว Homo erectus เปนมนษยกลมแรก ทอพยพยายถนฐานออกจากทวปแอฟรกาไปยงทวปเอเชยและทวปยโรปมการดำารงชวตเมอประมาณ 1.5 ลานปมาแลว Homo sapiens มนษยปจจบนสมยแรก ดำารงชวตเมอประมาณ 4 แสนปมาแลวมนษยนอลเดอรทล Homo sapiens sapiens มนษยปจจบนสมยสดทาย มอายประมาณ 3 หมน ถง 1 แสนปทแลว

มนษยโครมนยอง

มหายคซโนโซอก

หนและแรภาคเหนอ หนยคเทอรเชยร เสาดนนานอย อทยานแหงชาตศรนาน อำาเภอ นานอย จงหวด นานซากดกดำาบรรพสตวเลยงลกดวยนม เหมองถานหนเชยงมวน จงหวดพะเยา  ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ชนตะกอนยคควอเทอรนารเกลอหน พบทแองสกลนคร บรเวณ จงหวดชยภม สกลนคร และนครพนมซากดกดำาบรรพปลาภนำาจน อำาเภอกฉนารายณ จงหวดกาฬสนธ ภาคกลาง กลมหนสระบร แหลงซากดกดำาบรรพปลา บานหนองปลา อำาเภอหลมสก จงหวดเพชรบรณ ภาคตะวนตก ตะกอนเชงเขา เขาชางเผอก อทยานแหงชาตทองผาภม แรตะกว พบท จ.กาญจนบร ภาคตะวนออก บรเวณชายฝงทะเลเกาะลาน เมองพทยา จงหวดชลบร ภาคใตหนยควอเทอรนารแองกระบ จ.กระบ ถานหนลกไนต พบ ท จ.กระบซากดกดำาบรรพ จระเขโบราณ พบท จ. กระบ

10

มหายคมโซโซอก (Mesozoic Era) 245-65 ลานปมากอน

ในมหายคมโซโซอกนมแผนดนทตดกนเรยกวา แพนเจย เมอประมาณ “ ”251 ลานปมาแลว และเรมพฒนาการแบงแยกทวปออกซงมลษณะคลายปจจบนในยคครเทเชยส ยคไทรแอสซก(Triassic period) 251-199 ลานป

• ตงอยบนมหาสมทร แพนธาลสสา สภาพภมอากาศมสภาพรอนแหงแลง ยกเวนบรเวณชายขอบของทวป พนทตรงกลางของทวป สวนมากเปนทะเลทรายสงผลใหพชนนเจรญเตบโตเฉพาะบรเวณขอบของทวปและยคไทรแอสซกเปนจดเรมตนของยคไดโนเสาร ปรากฏการณทางธรณวทยาในยคไทรแอสสก จากการเปลยนแปลงของแผนทวป สงมชวตทงบนบกและในทะเลเรมมการเปลยนแปลงไปอยางมากมาย เรมมสตวทเลยงลกดวยนมแทนทดวยตระกลของไดโนเสาร พชพนธสวนใหญเตมไปดวย พวกสน ปลง และเฟรนปะการงในกลมเฮกซะคอราลเลย (hexacorallia) ถอกำาเนดขน ฟอสซลปะการง (Fossil Coral) สายพนธ Heliophyllum เทอโรซอร (Pterosaur) เปนสตวเลอยคลานบนไดขนาดใหญทมชวตอยบนโลกในยคไดโนเสารเมอ 115 ลานปกอน คนพบซากฟอสซลกระดกบางสวนของ เทอโรซอรไดโนเสารยคไทรแอสสก เฮอรราซอรส (องกฤษ: Herrerasaurus) มชวตอยในชวงตน ของยคไทรแอสสก พบในทวปอเมรกาใต เปนไดโนเสารกนเนอทใหญทสดในยคไทรแอสสกความ ยาว 5 เมตร คลายนก ฟนมลกษณะแหลมคม คอสน กระดกตนขายาวชอของมนมความหมายวากงกาเฮอรรรา ซโลไฟซต (องกฤษ: Coelophysis) เปนไดโนเสารมความสามารถในการวงอยางรวดเรว เพราะกระดกของซโลไฟซตนนกลวง ซโลไฟซตอยในยคไทรแอสซกตอนปลายแลวกสญพนธในยคครเท

เชยส ลกษณะของหนทพบยคไทรแอสสกในประเทศไทย ภาคเหนอกลมหนลำาปาง บรเวณ(จงหวดลำาปาง-เชยงราย-แพร-และพะเยา) (อายประมาณ 251-200 ลานป)

11

หมวดหนพระธาต ตงจากชอวดพระธาต อยหางจากตวเมองลำาปางไปทางทศใตประมาณ 12 กโลเมตร ประกอบไปดวยหนทราย หนกรวดมน หนทรายแปงและหนโคลน โดยหนสวนใหญเปนสวนประกอบของหนภเขาไฟและเฟลดสปาร ซากกดกดำาบรรพทพบ (หอยกาบค) ชอ Eumorphotis mutiformis มอายในชวง 250-238 ลานป หมวดหนผากานหนปนหมวดหนผากานทดอยเชยงดาวตงอยในเขตอำาเภอเชยงดาว จงหวดเชยงใหมซากดกดำาบรรพทพบหอยกาบค Pecten ประมาณ 238 ลานป หมวดหนฮองหอยหนทราย , หนโคลน ซากดกดำาบรรพทพบ ไดแก หอยกาบค แอมโมนอยด และโคโนดอนต หมวดหนฮองหอยมอายในชวง 250-230 ลานป ยคไทรแอสสก หมวดหนดอยลองหมวดหนดอยลองมความหนาประมาณ 230 เมตร ประกอบดวยหนปนเนอละเอยด สเทา สขาว เปนชนมวลหนาทเกดขนในทะเลนำาตนกเนองจากการเปลยนแปลงทางธรณวทยาในยคสมยกอนๆบรเวณนอาจเคยเปนทะเลมากอนแลวยกตวขนเปนแผนดนหรอเกดจากการแทรกดนตวของชนหนในกระบวนการทางธรณวทยา ประโยชนของ

หนปนสามารถ นำาไปทำารางรถไฟ ใชในงานกอสรา อตสาหกรรมปนซเมนต ซงมความแขง = 3 หมวดหนผาแดงหมวดหนผาแดงมความหนาระหวาง 200-700 เมตรประกอบดวย หนทราย ทรายแปง หนโคลน และหนกรวดมน เนอหนสวนใหญประกอบดวยเศษหนภเขาไฟและเฟลดสปาร ประโยชนของหนพวกนใชในการกอสรางหรอใชเปนหนประดบ

หมวดหนกางปลางอยทางดานเหนอของ อ.สอง จ.แพร มความหนาประมาณ 100-500 เมตร ประกอบดวยหนปนเทา เทาดำา เปนตงแตชนบางถงชนมวลหนาหรอเปนป นซากดกดำาบรรพทพบ ไดแกหอยกาบค ชอ Holobia comata แบรคโอพอด ชอ spiriferina หมวดหนวงชนเปนหมวดหนบนสดของกลมหนลำาปาง วางตวตอเนองบนหมวดหนกางปลา ลำาดบชนหนโผลใหเหนไดดบรเวณ ถนนลำาปาง-เดนชยมความหนาประมาณ 600 เมตร

12การใชประโยชนจากปรากฏการณทางธรณ

การทองเทยว

แพะเมองผเกดจากการกดกรอนโดยนำาฝนเปนสวนมาก ลกษณะทางธรณสวนมากเปนดนทราย และหนปนปะปนอยบาง เมอโดนนำาฝนชะลางเวลาผานมาหลายรอยปทำาใหเกดการผพงทมลกษณะทเปนแทงเสา

ขนพพธภณฑสรนธร หรอ ศนยศกษาวจยและพพธภณฑไดโนเสารภกมขาว ตงอยท อ.สหสขนธ จ.กาฬสนธ เปนพพธภณฑธรรมชาตวทยา ทมการจดแสดงซากไดโนเสารและแสดงความหลายของสงมชวตในยคตางๆทงเชงวชาการ อนรกษและรวมไปถงความสมพนธ พพธภณฑสรนธรไดรบพระราชทานนามจาก สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯสยามบรมราชกมาร ผทรงสนพระทยในงานดานโบราณชววทยา

ปรากฏการทางธรณในยคจแรสซก

แผนดนเรมแยกตวออกเปนแผนอนทวป ววฒนาการของสงมชวตในยคนววฒนาการสตวเลยงลกดวยนมพลาเซรอส เปนสตวในกลมเทอแรพซดส นกอารคออปเทรกซ(Archaeopteryx)ไดโนเสารในยคจแรสซกพวกซอโรพอด ไดโนเสารคอยาวชนดหนง มขนาดใหญมาก สวนใหญแลวจะมคอยาวอยางนอย 5 เมตร มอยหลายหลายชนด ชนดทใหญทสดคอไซสโมซอรส พวกสเตโกซอเรยสเตโกซอเรย ทมแผงหลงขนาดใหญและหนามแหลมทปลายหาง ไดโนเสารทพบในประเทศไทย ภเวยงโกซอรส สรนธรเน (Phuwiangosaurus sirindhornae) ภเวยง อำาเภอภเวยง จงหวดขอนแกนสยามโมไทรนนสอสานเอนซสลกษณะทางธรณวทยาประเทศไทยในยคจแรสซกหนทพบในยคจแรสซก หนทพบภาคตะวนออกเฉยงเหนอกลมหนโคราชประกอบดวยหมวดหนเสาขว หมวดหนภพาน หมวดหนเสาขว : ประกอบดวยหนทรายแปง หนโคลน และหนกรวดมนปนทราย มซากดกดำาบรรพหอยกาบเดยว พวกหอยกาบคและพวกไดโนเสารกนพช หมวดหนภพาน :  มลกษณะคอนขางเดนโดยเฉพาะประกอบดวยหนทรายปนหนกรวดมนชนหนา ทแสดงการวางชนเฉยง

ยคครเทเชยส (145-65) ลานปเปนยคสดทายของมหายคมโซโซอก ในชวง 145 – 65 ลานป ในปลายคาบครเทเชยสไดเกดการสญพนธครงยงใหญ ไดโนเสารสญพนธไปหมดสน สงมชวตอนสญพนธไปประมาณรอย

13

ละ 70 ของสปชส สนนษฐานวา ดาวหางพงชนโลกทคาบสมทรยคาทานในอาวเมกซโก เหตการณนเรยกวา "K-T Boundary" ซงหมายถงรอยตอระหวางยคครเทเชยสและยคเทอเชยรปรากฏการณทางธรณวทยาในยคครเทเชยสทฤษฎอกบาตชนโลกอากาศหนาวขนและการเปลยนแปลงกะทนหนของสภาพแวดลอมหลมอกกาบาตซกซลป (Chicxulub Crater) ทบรเวณคาบสมทรยคาทน (Yucatan Peninsula) ประเทศเมกซโกหนชอลก (Chalk) ชอลกทสะสมกนเปนชนหนาเดนชด และเปนทรจกกนแพรหลายไดแก บรเวณหนาผาทงสองฝงของชองแคบองกฤษ (Straits of Dover) มชอเปนทางการวาชนหนชอลก (Chalk) ซงใชเปนชอเฉพาะของการลำาดบชนหนทเกดขนในยคครเทเชยสววฒนาการของสงมชวตแอมโมไนต ( Ammonite) หอยงวงชาง ( Nautilus )ไทรนโนซอรสอาศยอยในยคครเทเชยสตอนปลาย เมอประมาณ 68-65 ลานปกอน

ไทรนนอซอรสเปนสตวกนเนอจากลกษณะของฟนทแหลมคมซงมลกษณะตวใหญ หางมนำาหนกมาก เดนดวยสองขา โหนกหศรษะใหญ

• ลกษณะทางธรณวทยาประเทศไทยในยคครเทเชยสประเทศไทยประกอบดวยแผนเปลอกโลกขนาดเลก ซงเปนแนวรอยตะเขบ (suture) ทเชอมตอกน 2 แผนคอ แผนเปลอกโลกชาน-ไทย ซงอย

ทางดานทศตะวนตกและ แผนเปลอกโลกอนโดจน ซงอยทางดานทศตะวนออกหนยคไทรแอสสกตอนบนถงครเทเชยสหรอกลมหนโคราช (Upper Triassic to Cretaceous Period - Khorat Group)หนกลมนครอบคลมพนทประมาณ 1/3 ของประเทศไทย โผลใหเหนชดเจนมากบรเวณภาคอสานหรอทราบสงโคราช (Khorat plateau)ทราบสงโคราชลกษณะของหนทพบในยคครเทเชยสในประเทศไทยภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

กลมหนโคราช ประกอบดวยหวดหนตางๆ ไดแก หมวดหนภกระดง หมวดหนเขาพระวหาร

14

หมวดหนเสาขว หมวดหนภพาน

หมวดหนภกระดงประกอบไปดวย หนทรายแปง,หนโคลน,หนกรวดมนปนทรายพบซากดกดำาบรรพของไดโนเสาร

หมวดหนเขาพระวหาร สวนมากเปนหนทรายเนอควอตซสขาว

หมวดหนเสาขว ซากดกกำาบรรพทพบ ไดแก หอยกาบเดยว,หอยกาบคประกอบไปดวย หนทรายแปง,หนโคลน,หนกรวดมนปนทรายซากดกกำา

บรรพทพบ ไดแก หอยกาบเดยว,หอยกาบค ประกอบไปดวย หนทรายแปง,หนโคลน,หนกรวดมนปนทราย

หมวดหนภพาน ประกอบดวยหนทรายปนกรวดชนหนา

ปรากฏการณทางธรณในภมภาคตางๆ ลกษณะทางธรณวทยาภาคใตภาคใตมหนแกรนตและกลมหนแกรนตมากเชนเทอกเขาภเกตมหนแกรนตรนใหม ในยค ครเทเชยสถกปดทบดวนหนตะกอนยคคารบอนสเฟอรรสและเพอรเมยน มกลมหนแกงกระจาน กลมหนราชบร

ลกษณะทางธรณวทยาภาคตะวนออกเฉยงเหนอพนทสวนใหญปกคลมดวยหนทราย ซงมอายตงแตตอนปลายยคไทแอสซกถงยคครเทเซยส เทอรเชยร เรยกชอหนยคนวา หมหนโคราช–

ลกษณะธรณวทยาภาคกลางเปนทราบดนตะกอนทกวางทสดเกดจากการเลอนทรดตวของหนเปลอกโลกตอนปลายของยคครเทเชยสถงตนยคเทอรเชยร

15

การใชประโยชนจากปรากฏการณทางธรณ

1. ใชบอกอายของชนหน๒. ใชบอกลำาดบชนหน๓. ใชเทยบเคยงชดหนตางๆ๔. ใชประโยชนในการคนหาแหลงแรบางชนด๕. ใชบอกถนกำาเนดและววฒนาการของสงมชวตชนดตางๆ ในอดต๖. ใชบอกสภาพแวดลอมและสภาพภมอากาศในอดต๗. ใชบอกการเคลอนทของเปลอกโลก

16แบบฝกหดวชาธรณวทยาเบองตน GEO3102

จงคนควาและตอบคำาถาม1. ทานเชอทฤษฎกำาเนดโลกทใครคนควาไวเพราะเหตผลใด

2. ขอบขายของธรณวทยาสมพนธกบวชาใดบางเพราะเหตผลใด3. มหายคใดทเรมมสงมชวตประเภทใดบงบอกถงลกษณะทางธรณวทยาของโลกเปลยนไปอยางไรใน มหายคนน4. ไดโนเสารเกดในมหายใด บงบอกถงพฒนาการของโลกเปนไปอยางไรบาง5. ซากดกดำาบรรพสามารถอธบายธรณประวตไดอยางไรบางใหยกตวอยางใหชดเจน6. ทฤษฎใดทนาเชอถอทสดททำาใหไดโนเสารสญพนธจงใหเหตผล7. ทานเชอทฤษฎกำาเนดโลกทใครคนควาไวเพราะเหตผลใด8. ขอบขายของธรณวทยาสมพนธกบวชาใดบางเพราะเหตผลใด9. มหายคใดทเรมมสงมชวตประเภทใดบงบอกถงลกษณะทางธรณวทยาของโลกเปลยนไปอยางไรใน มหายคนน10. ไดโนเสารเกดในมหายใด บงบอกถงพฒนาการของโลกเปนไปอยางไรบาง11. ซากดกดำาบรรพสามารถอธบายธรณประวตไดอยางไรบางใหยกตวอยางใหชดเจน12. ทฤษฎใดทนาเชอถอทสดททำาใหไดโนเสารสญพนธจงใหเหตผล13. อธบายการเกดภเขาไฟและวาดภาพชนดของภเขาไฟมา 3 ชนด14. วาดภาพตดขวางของปรากฏการณภเขาไฟ15. วาดภาพตดขวางของโลกพรอมอธบายมาโดยละเอยด

--------------------------------------------------------------------------

-