1

ตารางวเคราะหโครงสรางหนวยการเรยนรเรอง ประวตทานพทธทาส ชนประถมศกษาปท 3 เวลา 8 ชวโมง

มาตรฐาน ตวชวด/ผลการเรยนร

สาระการเรยนร

สาระสำาคญ หลกฐานการเรยนร

ร เขาใจ วเคราะห สงเคราะห และตความ ประวต ผลงานของทานพทธทาส โดยพจารณาเชอมโยงกบบรบทชมชนและสงคม

ร เขาใจ และแสดงความคดเหนประวตทานพทธทาสในวยเดก/การอบรมเลยงด การชวยเหลอครอบครว และบรบททางสงคม

ประวต- ชวตในวยเดก- การอบรม เลยงด- การเรยนร- การชวยเหลอครอบครว

ทานพทธทาสมประวต ผลงานทนาสนใจอยหลายประการ ตงแตวยเดกตองชวยเหลอครอบครวเปนผมความใฝร และมการเรยนรจากสงแวดลอม เมอบวชเปนภกษทานไดตความพระพทธศาสนาในแงมมทแตกตางจากเดม และสามารถนำามาใชในชวตประจำาวนและใชในการแกปญหาได ทานมผลงาน

ชนงาน/ภาระงานรวบยอด- การเขยนแผนทความคด (MIND MAP)ชนงาน/ภาระงานระหวางเรยน1. การคดลายมอ และวาดภาพประกอบ2. แบบบนทกความร3. การรายงาน

2

สำาคญ เชน การกอสรางสวนโมกขพลาราม และมหนงสอเผยแพรพทธศาสนาในแงมมตาง ๆ

(ตวอยาง)หนวยการเรยนรท .... เรอง ประวตทานพทธทาสรายวชา พนฐาน (เพมเตม) รหสวชา.... กลมสาระการเรยนรสงคมศกษาศาสนาและวฒนธรรมชนประถมศกษาปท 3 ภาคเรยนท..... เวลา 8 ชวโมง__________________________________________________________________________มาตรฐานการเรยนร/ตวชวด (ผลการเรยนร)

มาตรฐานร เขาใจ วเคราะห สงเคราะห และตความ ประวต ผลงานของ

ทานพทธทาส โดยพจารณาเชอมโยงกบบรบทชมชน และสงคมตวชวด

ร เขาใจ และแสดงความคดเหน ประวตทานพทธทาสในวยเดก การอบรมเลยงด การชวยเหลอครอบครว และบรบททางสงคม

สาระสำาคญทานพทธทาสมประวตผลงานทนาสนใจอยหลายประการ ตงแต

ชวตวยเดกตองชวยเหลอครอบครว เปนผมความใฝร และมการเรยนรจากสงแวดลอม เมอบวชเปนพระภกษทานไดตความพทธศาสนาในแงมมท

3

แตกตางจากเดม และสามารถนำามาใชในชวตประจำาวน และใชในการแกปญหาได ทานมผลงานสำาคญ เชน การกอสรางสวนโมกขพลาราม และมหนงสอเผยแพรพทธศาสนาในแงมมตางๆ

สมรรถนะสำาคญของผเรยน- ความสามารถในการคด- ความสามารถในการสอสาร

ความร1. อธบายประวตของทานพทธทาสได2. ระบขอความทเปนคณธรรมในการดำาเนนชวตของทานพทธ

ทาสได3. บอกเหตผลในการเลอกหลกธรรมคำาสอนของทานพทธทาส

มาใชในการดำาเนนชวตไดทกษะกระบวนการ

1. ทกษะกระบวนการแกปญหา2. ทกษะกระบวนการคด3. ทกษะกระบวนการแกปญหา4. ทกษะกระบวนการกลม

คณลกษณะ1. ความรบผดชอบ2. ความมระเบยบวนย3. ความขยน อดทน4. ใฝร ใฝเรยน

เปาหมายการเรยนรหลกฐานผลการเรยนร (ชนงาน/ภาระงาน)

สาระสำาคญทานพทธทาสมประวตผลงานทนาสนใจอยหลายประการ ตงแตชวตวยเดกตองชวยเหลอครอบครว เปนผมความใฝร และมการเรยนรจากสงแวดลอม

ผลงาน/ชนงาน/การงาน รวบยอด แผนทความคดประวตทานพทธทาสผลงาน/ชนงาน/ภาระ

4

เมอบวชเปนพระภกษทานไดตความพทธศาสนาในแงมมทแตกตางจากเดม และสามารถนำามาใชในชวตประจำาวน และใชในการแกปญหาได ทานมผลงานสำาคญ เชน การกอสรางสวนโมกขพลาราม และมหนงสอเผยแพรพทธศาสนาในแงมมตางๆมาตรฐานร เขาใจ วเคราะห สงเคราะห และตความ ประวต ผลงานของทานพทธทาส โดยพจารณาเชอมโยงกบบรบทชมชน และสงคมตวชวดร เขาใจ และแสดงความคดเหน ประวตทานพทธทาสในวยเดก การอบรมเลยงด การชวยเหลอครอบครว และบรบททางสงคม

งาน ระหวางเรยน1. การคดลายมอ และ

วาดภาพประกอบบทรอยกรอง

2. แบบบนทกความร 3. การรายงาน

การจดลำาดบหลกฐานทเปนผลการเรยนร1. การคดลายมอ และวาดภาพประกอบบทรอยกรอง2. แบบบนทกความร 3. การรายงาน4. แผนทความคด

การวดและประเมนผลการเรยนร

5

หลกฐานทเปนผลการเรยนร

วธการประเมน เครองมอ

ผลงาน/ชนงาน/ภาระงานรวบยอด

แผนทความคด

ผลงาน/ชนงาน/ภาระงานระหวางเรยน

1. การคดลายมอ

2. แบบบนทกความร

การจดอนดบคณภาพ

การจดอนดบคณภาพ

การจดอนดบคณภาพ

แบบประเมนโดยใชเกณฑคณภาพ

แบบสำารวจรายการเชงคณภาพแบบประเมนโดยใชเกณฑคณภาพ

การออกแบบการเรยนร (จำานวน 8 ชวโมง)

หลกฐานการเรยนร

(ชนงาน/ภาระงาน)

กจกรรมการเรยนร

สอ/อปกรณ เวลา

1. การคดลายมอ 1. บทเรยนดวดทศน 1. วดทศน 2 ชวโมง

6

หลกฐานการเรยนร

(ชนงาน/ภาระงาน)

กจกรรมการเรยนร

สอ/อปกรณ เวลา

และวาดภาพระบายสประกอบบทรอยกรอง

ประวตทานพทธทาส สนทนา ตอบคำาถาม2. นกเรยนอานออกเสยงบทรอยกรอง เปนมนษย“หรอเปนคน สนทนา”เกยวกบความหมาย เนอหา3. บทเรยนคดลายมอตวบรรจงครงบรรทด และวาดภาพระบายสประกอบบทรอยกรอง

2. บทรอยกรอง เปนมนษยหรอเปนคน

2. แบบบนทกประวตทานพทธทาส

4. แบงนกเรยนเปน 5 กลม ใหศกษาเอกสารประวต และผลงานของทานพทธทาสตามหวขอทกำาหนด ดงนกลมท 1 ชวตวยเดกกลมท 2 การอบรมเลยงดกลมท 3 การเรยนรกลมท 4 บรบททาง

3. เอกสารประวต และผลงานทานพทธทาส4. แบบบนทกกลม5. แบบบนทกรายบคคล

2 ชวโมง

7

หลกฐานการเรยนร

(ชนงาน/ภาระงาน)

กจกรรมการเรยนร

สอ/อปกรณ เวลา

สงคมกลมท 5 การชวยเหลอครอบครว5. นกเรยนแตละกลมบนทกความรในแบบบนทก

3. การรายงาน 6. นำาเสนอ แลกเปลยนเรยนรครอธบายเพมเตม เปดโอกาสใหซกถาม7. นกเรยนบนทกความรจากการนำาเสนอของกลมทง 5 กลม เปนรายบคคล

6. ปายนเทศ 2 ชวโมง

4. แผนทความคด(MIND MAP)

8. นกเรยนแตละกลมทำาแผนทความคด โดยมสาระสำาคญครบทง 5 เรอง นำาเสนอ สรปองคความร9. นกเรยนสรางขอตกลงในการทำาความดดวยการทำางานชวยเหลอ

7. ตวอยางแผนทความคด8. สมดบนทกความด

2 ชวโมง

เพลงประกอบการสอน

8

หลกฐานการเรยนร

(ชนงาน/ภาระงาน)

กจกรรมการเรยนร

สอ/อปกรณ เวลา

ครอบครว และบนทกความดสงครทกสปดาห (ใชเวลานอกเวลาเรยน)

เพลงเกดมาพงกน

9

เกดเปนคนอยา เหนแกตนแหละด ถงจะมร ำารวยสขสนตจนหรอมไมเปนทสำาคญแมรกกนพงพา อยาไปตดไมตร เกดมาพงกน ผวพรรณใชแบงศกดศร วนนเราอยคดดใหด ถงจะจนมอยาไปสรางเวรกรรม

อยางงมงายโลภหลง เพราะคงจะเกดลำาเคญ สรางบญพระทานคงเหนรมเยนพนความกงวล ถงวบตขดสนผลบญนำาให ศลธรรมมนใจ ไมตองไปกงวล ถงจะมจะจนเกดกศลดลใจ

รอยกรองประกอบการสอน

ใบงานประวตยอของทานพทธทาส

กำาเนดและวยแหงชวต

10

      1.กำาเนดทานพทธทาส

ทานพทธทาส เดมชอ เงอม พานช โยมบดาชอ นายเซยง โยมมารดาชอ นางเคลอน เกดเมอวนอาทตยท ๒๗ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๔๙ ณ ตำาบลพมเรยง อำาเภอไชยา จงหวดสราษฎรธาน บรรพบรษทางฝายโยมบดามาจากเมองจน แตโยมบดาเกดทพมเรยง สกลเดมทางบรรพบรษ คอ แซโขวหรอ ขอ ออกเสยงแตจวเปนแซโคว ตอมาในรชกาลท ๖ มพระราชบญญตนามสกล ทางการจงเปลยนใหเปน "พานช"เพราะทำาการคาขาย สวนทางโยมมารดาเปนคนไทย เปนชาวทาฉาง ทานพทธทาสมพนอง ๓ คน ทานเปนคนโต นองคนรองเปนชายชอ ยเกย หรอ นายธรรมทาส นองสดทองเปนหญงชอ กมซอย

2.ชวตวยเดกของทานพทธทาสชวตในในวยเดกของทานพทธทาส ทานไดรบการอบรมเลยงดตาม

ธรรมเนยมประเพณ ทานไดรบการอบรมบมนสยจากครอบครว โดยมารดาของทานเปนบคคลสำาคญในการปลกฝงคณธรรมจรยธรรมในเบองตนใหแกทาน โดยเฉพาะความกตญญกตเวท ยงมการลงโทษลกดวยการเฆยนตหากทำาผด โดยการเฆยนดวยกานมะยม

งานบานททานชวยครอบครวตงแตวยเดก คอ การกวาดบาน ขายของ เกบของ ลางถวยชาม เปนตน เมอทานมอายตามเกณฑจำาเปนตองไดรบการศกษา ทานกไดรบการสงเสรมดานการศกษาเลาเรยนโดยการเปน

11

เดกวดใกล ๆ บาน และเมอบดาทานเสยชวลง ทานกเปนกำาลงสำาคญในการชวยเหลอครอบครว

3.การศกษาเลาเรยนในเบองตนเมออายได 8 ขวบ บดามารดาไดพาทานพทธทาสไปฝากตวเปนเดก

วดทวดพมเรยง หรอวดใหม ซงเปนวดทคนในสกลพานชเคยบวชสบตอกนมา โดยในสมยกอนทจะมโรงเรยนนน พอแมมกจะใหลกชายไดอยทวด เพอทจะใหไดรบการศกษาขนตนตามแบบโบราณ รวมทงจะไดมการคนเคยกบพระพทธศาสนา และไดฝกหดการอาชพตางๆ ทานพทธทาสเลาถงชวตชวงทตนเองอยวดเอาไววา

“ผมออกจากบานไปอยวดเมออาย 8-9-10 เรยนหนงสอ ก ข ก กา กระทง มลบทบรรพกจกนทวดอาย 11 ปไดเวลาไปโรงเรยนแลวถงกลบมาอยบาน สมยกอนมนเปนธรรมเนยมเดกชายตองอยวดกนทงนน แตละวดมเดกเปนฝง จะไปอยวดกมดอกไมธปเทยนไปฝากตวเปนศษยพระ ทางวดเขากจะมอบหนาทใหอาจารยองคหนงหรอสององคใหคอยดแลเรองอาหารการกน คอยควบคมใหเดกมนไดกนกนเปนระเบยบเรยบรอย แลวใหมนไดเรยนหนงสอ ไดรบการอบรมอะไรบาง ในเรองไหวพระสวดมนต เรองอปฏฐากพระ เปนเวรผลดกนตกนำา ขาดไมได ทำาสวนครวรมสระ ยกรองปลกมน ทำากนทงนน อาหารนนขาวกไดจากบณฑบาต สวนแกงนทางบานเขาจะสงเปนหมอเขยว ๆ ของบานใครเดกคนนนกไปเอามา หมอแกงจงมมาก ขาวกพอฉน แกงกพอ บานพมเรยง ขาวปลามนอดมสมบรณ” การไดอยวดทำาใหความรเรองยาโบราณและสมนไพรของทานพทธ

ทาสกวางขวางขน นอกจากนทานยงไดถกหดใหชกมวย เนองจากเมองไชยาเปนแหลงมวยทมชอเสยง สวนการละเลนของเดกวดกเปนการละเลนทวไป มการละเลนหนงทเดกวดจะนงรวมกลมแลวผลดกนเลาเรอง ซงตองเลาใหด มฉะนนจะถกตถกคาน

4.ชวตวยหนม

12

เมออายได 11 ขวบ ทานพทธทาสไดกลบมาอยทบาน และเขาเรยนทวดโพธาราม หรอวดเหนอ โรงเรยนในวดนเปนโรงเรยนแผนใหม ซงใชหลกสตรทปรบปรงในรชสมยพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว โดยในสมยนนมการเกณฑพระจากทวประเทศไปอบรมครทวดบวรนเวศราชวรวหาร กรงเทพฯ กอนทจะกลบมาสอนยงทองถนเดมของตน ทวดโพธาราม มครทไปอบรมในครงนนชอครวลย จากนนกสบตอมายง ครทบ สวรรณ และทานพทธทาสกไดเลาเรยนกบครผน

ทานพทธทาสเรยนชนประถมทวดโพธาราม จากนนกยายมาเรยนชนมธยมทโรงเรยนสารภอทศ ซงอยในตลาดไชยา ทำาใหทานพทธทาสตองจากบานทพมเรยงมาพกอยกบบดา ซงไดเปดรานคาอกแหงเพอขายขาวเปลอกทตลาดไชยาน บางครง ทานพทธทาสตองรบหนาทลำาเลยงสนคาจากบานทไชยาไปบานทพมเรยง

แตแลวบดาของทานพทธทาสกไดเสยชวตไปในชวงททานพทธทาสเรยนหนงสออยชน ม.3 เมอจบชน ม.3 ทานพทธทาสจงตองออกจากโรงเรยนมาชวยมารดาทำาการคาขาย และสงนองชาย ซงในขณะนนเปนสามเณรยเกย ใหมโอกาสไดเรยนทโรงเรยนประจำาจงหวดสราษฎรธาน

5.ชวตพอคา (บรบททางสงคม)เมอเรยนชนมธยมศกษาปท ๓ ยงไมจบด บดากเสยชวต มารดาสง

อายกมอาการเจบปวย ทานพทธทาสตดสนใจไมเรยนตอ กลบไปอยบานชวยครอบครวประกอบอาชพคาขาย ชวงททำาอาชพคาขาย งานหนกมากเพราะทานตองดแลภาระทงหมดทานเปนคนหลกเอาเบาส ไมเพยงแตขายของหนารานเทานน แตยงเปนกรรมกรแบกของไปสงตามบานอนๆ อก รวมทงตองผาฟนเพอใชในบาน เนองจากทรานของทานไมมลกจาง การคมนาคม ทางรถ ทางเรอ กยงไมม แตถงงานหนกอยางไร ทานกทำาดวยความสนก

ในชวงททานเปนพอคา กอนททานพทธทาสจะมอายครบบวชนน วงการศาสนาทองถนในพมเรยงกำาลงตนเตนกบการศกษานกธรรม ซงเปนการศกษาธรรมะแบบใหมทสมเดจพระมหาสมณเจากรมพระยาวชรญาณ

13

วโรรส ทรงดำารใหมขน ทานพทธทาสในสมยนนกคนควาหาหนงสอนกธรรมตร โท เอก รวมทงหนงสอพระอภธรรมมาอาน แลวอาศยบานของตนเองเปนเวทสงกจฉา คอยพดคยตอบโตปญหาธรรมะกบผอนในละแวกเดยวกน ซงถงแมทานพทธทาสจะยงมอายนอย แตกเชยวชาญและฉะฉานในขอธรรมจนผทมาคยดวยตางยอมรบ ในเรองนทานพทธทาสไดพดเอาไววา

“เรองคยธรรมะน ผมทำาตวเปนอาจารยธรรมะกลายๆ ตอนเชากมคนมาคยธรรมะ เราตองโตตองส ขาราชการคนหนงเขาอยทางฝายน เขากตองเดนผานทราน เราไปทำางานยงททำาการ แลวกยงมคนอนอก แถวๆ นนทเปนญาตๆ กน ถาเหนตาคนนมาเขาจะมาดกเยาธรรมะกน กวาแกจะหลดไปทำางานกเปนชวโมง แลวกมาทบานเราดวย ผมตองซอหนงสอนกธรรมตร นกธรรมโท นกธรรมเอก อภธรรมอะไรนมาอาน ตอนนนเรายงเปนเดกกวาเขาเพอน สวนใหญเขาคนแกทงนน แตเรามกพดไดถกกวา เพราะเรามหนงสออาน เขามนพดตามขอสนนษฐาน มนกสนกกบการไดพดใหคนอนฟง ถาวากนถงการเรยนธรรมะ นมนเรยนมากอนบวช เมอบวชกเกอบจะไมตองเรยนอกแลว ขนาดนกธรรมตร เกอบจะไมตองเรยนเพราะเคยอานมาโตกนกอน”

ชนงาน/ภาระงานระหวางเรยนชนท 1 การคดลายมอและวาดภาพประกอบบทรอยกรอง

14

แบบบนทกการประเมน

ท ชอ-สกล

รายการประเมน

รวมท

งสน

หมายเหต

การคดลายมอการวาดภาพ

ระบายส

ตวอก

ษรสว

ยงาม

เวนว

รรคต

อนถก

ตอง

ขอคว

ามถก

ตอง

สะอา

ดไมข

ดลบ

ขดฆา

รวม

สอคว

ามหม

ายได

ตรง

ระบา

ยสสว

ยงาม

รวม

5 5 5 5 20 5 5 10

30

ชนงาน/ภาระงานระหวางเรยนชนท 2/1 แบบบนทกความรประวตทานพทธทาส (กลม)

คำาชแจง ศกษาประวตทานพทธทาส ตามหวขอทไดรบมอบหมาย แลวบนทกความร

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

หวขอเรอง...........................................

ความรทไดรบ

15

สมาชกในกลม1. .......................................................................................................

..............................2. .......................................................................................................

..............................3. .......................................................................................................

..............................4. .......................................................................................................

..............................5. .......................................................................................................

..............................

ชนงาน/ภาระงานระหวางเรยนชนท 2/1 แบบบนทกความรประวตทานพทธทาส (บคคล)

คำาชแจง ฟงรายงานของกลมทกกลม แลวบนทกความร

เรอง

16

ชวตในวยเดกความรทไดรบ…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

การอบรมเลยงดความรทไดรบ…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

การเรยนร

ความรทไดรบ…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

เรองท

เรองท

17

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

บรบททางสงคม

ความรทไดรบ…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

การชวยเหลอครอบครว

ความรทไดรบ…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ชนงาน/ภาระงานระหวางเรยน

เรอง

เรอง

18

ชนท 3 การรายงาน

ลำาดบท

รายการประเมนคณภาพการปฏบต

4 3 2 11 นำาเสนอเนอหาในผลงานไดถกตอง2 การนำาเสนอมความนาสนใจ3 ความเหมาะสมกบเวลา4 ความกลาแสดงออก5 บคลกภาพ นำาเสยงเหมาะสม

รวม

ลงชอ...................................................ผประเมน......../............../..........

เกณฑการใหคะแนนการนำาเสนอผลงานสมบรณชดเจนให4 คะแนนการนำาเสนอผลงานยงมขอบกพรองเลกนอย ให3 คะแนนการนำาเสนอผลงานยงมขอบกพรองเปนสวนใหญให2 คะแนนการนำาเสนอผลงานมขอบกพรองมาก ให1 คะแนน

เกณฑการตดสนคณภาพ

ชวงคะแนนระดบ

คณภาพ18-2014-1710-13

ตำากวา 10

ดมากด

พอใชปรบปรง

แบบประเมนการนำาเสนอผล

19

ลำาดบท

ชอ สกล–ของผรบการประเมน

ความรวมมอ

การแสดง

ความคดเหน

การรบฟงความคดเหน

การตงใจ

ทำางาน

การรวมปรบปรงผลงาน

กลม

รวม20

คะแนน4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1

123456

ลงชอ...................................................ผประเมน......../............../..........

เกณฑการตดสนคณภาพ

ชนงาน/ภาระงานรวบยอดการเขยนแผนทความคด

แบบสงเกตพฤตกรรมการทำางานกลม

เกณฑการใหคะแนนดมาก = 4ด = 3พอใช = 2ปรบปรง= 1

ชวงคะแนน ระดบคณภาพ

21-24 ดมาก16-20 ด12-15 พอใช

ตำากวา 12 ปรบปรง

20

แบบประเมนแผนทความคดประเดนการ

ประเมนดมาก (4) ด (3) พอใช (2) ปรบปรง (1)

รปแบบ เขยนความคดรวบยอดหลกไวกลางหนากระดาษ ตวใหญ ความคดสำาคญนอยลงอยบรเวณรมขอบโดยเรมจากกงใหญแลวเลกลงทกกง

เขยนความคดรวบยอดหลกไวกลางหนากระดาษ ความคดสำาคญนอยลงอยบรเวณรมขอบโดยเรมจากกงใหญแลวเลกลงบางกง

เขยนความคดรวบยอดหลกไวกลางหนากระดาษ ความคดสำาคญอยบรเวณรมขอบแตขนาดเสนเทากนตลอดกง

เขยนความคดรวบยอดหลกไมอยกลางกระดาษ ความคดสำาคญนอยลงไปไมอยบรเวณขอบ ขนาดเสนเทากน

เนอหา นำาเสนอตามลำาดบขนตอน ถกตอง ครบทกรายการ

นำาเสนอตามลำาดบถกตองแตขาดเนอหาสำาคญ 1 รายการ

นำาเสนอตามลำาดบถกตองแตขาดเนอหาสำาคญ 2 รายการ

นำาเสนอไมเปนไปตามลำาดบขาดเนอหาสำาคญมากกวา 2 รายการ

สญลกษณ ใชเครองหมายรปภาพ สญลกษณแทนขอความไดถกตอง ครบถวน

ใชเครองหมาย รปภาพ สญลกษณแทนขอความไดถกตอง แตขาดบางรายการ

ใชเครองหมาย รปภาพ สญลกษณแทนขอความไดไมถกตอง และไมครบถวน

ไมใชเครองหมาย รปภาพ สญลกษณใดๆ ในการเสนอขอมล

สรปผลจากการประเมนชนงาน/ภาระงาน(รวบยอด) ประจำาหนวยการเรยนรระดบคณภาพดมากจำานวน คน คดเปนรอยละ ระดบคณภาพด จำานวน คน คดเปนรอยละ ระดบคณภาพพอใช จำานวน คน คดเปนรอยละ ระดบคณภาพปรบปรง จำานวน คน ปญหา/อปสรรค แนวทางการแกไข

21

การใชส ใชสชวยจดจำา สเดยวในกงแตละกง ไมซำากน

ใชสชวยจดจำา สเดยวตลอดกง แตบางกงสซำากน

ใชสทชวยจดจำา แตใชคนละสในกงเดยวกน

ไมใชสทชวยจดจำา

การตรงตอเวลา

สงผลงานครบถวน ตรงตามเวลากำาหนด

สงผลงานครบถวน แตลาชากวากำาหนด

สงผลงานไมครบถวน และลาชากวากำาหนด

ไมสงผลงาน

บนทกหลงหนวยการเรยนรองมาตรฐาน

ตอนท 1 นกเรยนมความรความสามารถตามมาตรฐานการเรยนรและตวชวดของหนวยการเรยนร

ดานความร ( จำานวน คน คดเปนรอยละ ) ดานสมรรถนะสำาคญของผเรยน ดานคณลกษณะอนพงประสงค

22

ความเหนของผบรหารสถานศกษาหรอผทไดรบมอบหมายขอเสนอแนะ

......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ลงชอ...................................................

(...................................................)

ตำาแหนง..............................................

ความรสำาหรบครประวตและผลงาน ทานพทธทาส นามเดม เงอม เปนบตรของ “ ”

นายเซยง นางเคลอน พานช เกดเมอวนอาทตย ท 27 พฤษภาคม พ.ศ. 2449 ขน 7 คำา เดอน 7 ปมะเมย ณ หมบานกลาง ตำาบลพมเรยง (ทตงเดมของจงหวดไชยา กอนเปนจงหวดสราษฎรธาน)

ป พ.ศ. 2457เดกชายเงอม พานช ไดเขารบการศกษาเบองตนแบบโบราณดวยการเปน “เดกวด”ทวดพมเรยง

ป พ.ศ. 2460เดกชายเงอม ไดกลบมาอยบาน เขาเรยนชนประถมศกษาทโรงเรยนวดโพธารามจนถงชนมธยม

ป พ.ศ. 2464 ยายมาเรยนมธยมปท 2 ทโรงเรยนสารภอทศ ตำาบลตลาด อำาเภอไชยา

ป พ.ศ. 2465 ออกจากการเรยนมาชวยดำาเนนการคากบมารดาเนองจากบดาถงแกกรรมดวยโรคลมปจจบน

ภาคผนวก

23

ป พ.ศ. 2469 บวชกอนเขาพรรษา เมอ 29 กรกฎาคม ไดฉายา อน“ทปญโญ”

ป พ.ศ. 2471 สอบไดนกธรรมเอก ป พ.ศ. 2472 เปนครสอนนกธรรม ทโรงเรยนนกธรรม วดพระบรม

ธาตไชยา ป พ.ศ. 2473เรยนบาลทวดปทมคง กรงเทพฯ เขยนบทความชนแรก

ชอ ประโยชนแหงทาน“ ”พมพในงานพระราชทานเพลงศพพระอปชฌาย และสอบไดเปรยญธรรม 3 ประโยค

ป พ.ศ. 2475 เดนทางกลบพมเรยง เขาอยวดรางตระพงจก ป พ.ศ. 2476 ออกหนงสอพมพพทธศาสนารายตรมาส (๓เดอน) ป พ.ศ. 2486 ยายมาจำาพรรษาทสวนโมกขพลาราม บรเวณธารนำา

ไหล เขาพทธทอง (สวนโมกขพลารามในปจจบน)

ป พ.ศ. 2536 มรณภาพ เมอวนท 8 กรกฎาคม เวลา 11.20 นาฬกา

ทานพทธทาส ศกษาหลกธรรม จากพระไตรปฎกอยางแตกฉาน ทงดานพระวนยปฎก พระสตตนตปฎก และพระอภธรรมปฎก ถอไดวาทานเปนนกปราชญทางศาสนาทานพทธทาสทานบวชแลวศกษาคนควาธรรมะ มองดเหตการณตาง ๆ

ในวงการพระศาสนาเหนวายงมความเชอไมถกทาง ปฏบตไมถกตองอยหลายเรอง ทานจงใชการเทศนการสอน การสอนของทานไมไดสอนเพอใหคนเขาใจศาสนา สอนไปตามเรองตามราว ซำาแลวซำาอก แตสอนใหคนเขาใจธรรมะของพระพทธเจาอยางแทจรง ดงทพระพทธเจาทานสอนไวนอกจากนนทานยงเปนผนำาหลกธรรมทางพระพทธศาสนาชวยแกไขปญหาสงคมในยามวกฤต เชน ในยามเกดสงคราม ในยามบานเมองวนวาย เปนตน นอกจากนนทานเปนนกเขยนหนงสอธรรมะมากมาย เชน ชดธรรมโฆษณ มทงหมด 40 เลม หนงสอธรรมะเลมธรรมดาทวไปมมากมาย นอกจากนนยงมเทปธรรมะททานไดเทศนาสงสอนจนนบไมถวน

เอกสารประกอบการสอน

24

หนควรทำาอยางไร....................

1. ตนเชาขนมา เสอผาหมนอนเสอสาดมงหมอน พานวอนเตมหองหนาทประจำา ตองทำาอยากองกอนทตวนอง จะไปโรงเรยน

2. หลงทานอาหาร ถวยจานกองใหญจะทำาอยางไร ใครรบผดชอบพอแมหรอพ คนดชวยตอบผรบผดชอบ ควรมอบผใด

3. เหนแมยงยาก งานมากเนองนองอกทงเลยงนอง ยงตองซกผาทำางานนอกบาน ทำางานไรนาหงขาวหาปลา เรามาชวยแม

4. มะเขอแตงกวา ขงขาตะไครเพาะปลกเอาไว ทรมรวบานปลกพรกปลกถวเมอยามวางงานถาเรารกบาน หมนทำาสวนครว

25

แบบประเมนพฤตกรรมนกเรยนโดยผปกครองคำาชแจง ใหทำาเครองหมาย ในชองทตรงกบพฤตกรรมทแสดงออก

ของเดกทเปนบตรหลาน หรอเดกในปกครองของทาน

พฤตกรรมระดบการปฏบต (คะแนน)

ดมาก(4)

ด(3)

ปานกลาง(2)

นอย(1)

1.ความรบผดชอบ2.ความขยนหมนเพยร3.ความอดทน4.ความมระเบยบวนย5.ความซอสตย6.ความมนำาใจ/เอออาทร7.การตรงตอเวลา8.ความมนใจในตนเอง9.การใฝหาความร10.การใชเวลาวางใหเกดประโยชน

ลงชอ.....................................ผประเมน(.............................................)

........./......./.........

ระดบคณภาพ

เกณฑการตดสน

ดเยยมไดคะแนนรวมระหวาง 35-40 คะแนน และ

26

ดไดคะแนนรวมระหวาง 30-34 คะแนน และ

ผานไดคะแนนรวมระหวาง 24-29 คะแนน และ

ไมผาน ไดคะแนนรวม ตำากวา 24

ตารางวเคราะหโครงสรางหนวยการเรยนรเรอง ไตรสกขา(ศล สมาธ ปญญา) ชนประถมศกษาปท 6 จำานวน 8

ชวโมง

มาตรฐาน ตวชวด/ผลการเรยนร

สาระการเรยนร

สาระสำาคญหลกฐานการเรยนร

ร เขาใจ วเคราะห สงเคราะห ตความ ศล สมาธ ปญญา และสามารถเชอมโยงกบการแกปญหากบมตตางๆ ได

ร เขาใจ แสดงความคดเหน ความหมาย ความสำาคญ และการเชอมโยงของศล สมาธ ปญญา และสามารถนำาไปปฏบตในชวตประจำาวนได

ความหมายและความสำาคญของศล สมาธ ปญญา และเชอมโยงไปปฏบตในชวตประจำาวนตอตนเองครอบครว และสงคมได

ทานพทธทาสสอนวาควรใชหลกไตรสกขาในการทำางานและการเรยนร หากเราจะทำางานไดใหสำาเรจตองอาศยหลกดงกลาว ซงหลกไตรสกขานจะปรากฏในทกขนตอนของการทำางาน

ชนงาน/ภาระงานรวบยอด- สมดภาพเกยวกบพฤตกรรมตามหลกไตรสกขาชนงาน/ภาระงานระหวางเรยน1. แบบบนทกความด2. แบบฝกวเคราะหหลกเศรษฐกจพอเพยงกบหลกไตรสกขา3. แบบฝกวเคราะหตาราง

27

พฒนาตนเอง4. แบบสรปแผนทความคด วเคราะห ศล สมาธ ปญญา กบหลกการดำาเนนชวต

(ตวอยาง)หนวยการเรยนรท …..        เรอง  ไตรสกขา(ศล สมาธ ปญญา)รายวชา พนฐาน (เพมเตม) รหสวชา....กลมสาระการเรยนรสงคมศกษาศาสนาและวฒนธรรมชนประถมศกษาปท 4-6   ภาคเรยนท......เวลา 8 ชวโมง…………………………………………………………………………………………………………………………………1.มาตรฐานการเรยนร/ตวชวด

รเขาใจ วเคราะห สงเคราะห ตความ ศล สมาธ ปญญา และสามารถเชอมโยงกบการแกปญหาตาง ๆ

ร เขาใจ และ แสดงความคดเหน ความหมาย ความสำาคญ และการเชอมโยง ของ ศล สมาธ ปญญา และสามารถนำาไปประยกตใชในชวตประจำาวนได2. สาระสำาคญ/ความคดรวบยอด

28

ทานพทธทาสสอนวามนษยควรใชหลกไตรสกขาในการทำางาน และการเรยนร หากเราจะทำาสงใดใหสำาเรจ ตองอาศยหลกดงกลาว ซงหลกไตรสกขานจะปรากฏอยในทกขนตอนของการทำางาน3. สาระการเรยนร

3.1 ดานความรความเขาใจ   3.1.1   ความหมาย ความสำาคญ ของไตรสกขา(ศล สมาธ

ปญญา)3.1.2  เขาใจและปฏบตตนตามหลกธรรม   ไตรสกขาได

3.2   ดานทกษะกระบวนการ  3.2.1   บอกความหมาย ความสำาคญ ของหลกธรรม

ไตรสกขาได3.2.2   นำาแนวคดของหลกธรรมไตรสกขา  มาเปนแนวทาง

ปฏบตในชวตประจำาวนได3.2.3 ทกษะการตความ การวเคราะห และการประยกตใช3.2.4 ทกษะการทำางานกลม3.2.5 ทกษะการสงเกต

3.3    คณลกษณะอนพงประสงค  3.3.1  ซอสตย   3.3.2  มวนย 3.3.3 ใฝเรยนร3.3.4 มงมนในการทำางาน

4. ชนงาน หรอภาระงานทแสดงผลการเรยนร4.1 ชนงานรวบยอดของหนวยการเรยนร

- สมดภาพเกยวกบพฤตกรรมตาม ศล 5

4.2 ชนงานระหวางเรยน4.2.๑ บนทกการทำาความดประจำาสปดาห4.2.๒ แบบฝกวเคราะหหลกเศรษฐกจพอเพยงกบไตรสกขา4.2.๓แบบฝกวเคราะหตารางพฒนาตนเอง

29

4.2.๔ แบบสรปผงความคดวเคราะห ศล สมาธ ปญญากบหลกการดำาเนนชวต

4.3 จดลำาดบชนงาน/ภาระงาน/หลกฐานการเรยนร4.3.๑ แบบฝกวเคราะหตารางกจกรรมพฒนาตนเอง4.3.๒ แบบฝกวเคราะหหลกเศรษฐกจพอเพยงกบไตรสกขา4.3.๓ แบบสรปแผนผงความคด การวเคราะห ศล สมาธ ปญญา

กบหลกการดำาเนนชวต4.3.๔ บนทกการทำาความดประจำาสปดาห4.3.๕ สมดภาพเกยวกบพฤตกรรมตามศล 5

5.การประเมนผล

ประเดนการ

ประเมน

คำาอธบายระดบคณภาพ/ระดบคะแนนดมาก (4) ด (3) พอใช (2) ปรบปรง (1)

๑.วเคราะหตารางกจกรรม วเคราะหการพฒนาตนเอง

รจกเลอกหาแหลงความรและแบบอยางทดรจกจดระเบยบชวต มการวางแผนมความตองการจะสรางสรรคกจการงานใหมๆ มความเชอในตนเองมเจตคตและคานยมทดการมสต กระตอรอรน ตนตวทกเวลาจดการแกปญหา

รจกเลอกหาแหลงความรและแบบอยางทดรจกจดระเบยบชวต มการวางแผนมความตองการจะสรางสรรคกจการงานใหมๆ มความเชอในตนเองมเจตคตและคานยมทดการมสต กระตอรอรน ตนตวทกเวลา

รจกเลอกหาแหลงความรและแบบอยางทดรจกจดระเบยบชวต มการวางแผนมความตองการจะสรางสรรคกจการงานใหมๆ มความเชอในตนเองมเจตคตและคานยมทด

รจกเลอกหาแหลงความรและแบบอยางทดรจกจดระเบยบชวต มการวางแผนมความตองการจะสรางสรรคกจการงานใหมๆ

30

ประเดนการ

ประเมน

คำาอธบายระดบคณภาพ/ระดบคะแนนดมาก (4) ด (3) พอใช (2) ปรบปรง (1)

อยางเปนระบบ๒.แบบฝกวเคราะหหลกเศรษฐกจพอเพยงกบไตรสกขา

ความพอดดานจตใจดานสงคมดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมดานทคโน-

โลยดานเศรษฐกจ  

ความพอดดานจตใจดานสงคมดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมดานเทคโนโลย

ความพอดดานจตใจดานสงคมดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

ความพอดดานจตใจ และดานสงคม

๓.สรปแผนผงความคด การวเคราะห ศล สมาธ ปญญากบหลกการดำาเนนชวต

มเบญจศล เบญจธรรม มความกตญญกตเวท มพรหมวหาร 4 มอทธบาท 4 มสขภาพจตด รจกบาปบญคณโทษ ใฝรใฝเรยนรเทาทนปญหาชวต

มเบญจศล เบญจ-ธรรม มความกตญญกตเวท มพรหมวหาร 4 มอทธบาท 4 มสขภาพจตด รจกบาปบญคณโทษ

มเบญจศล เบญจ-ธรรม มความกตญญกตเวท มพรหมวหาร 4

มอทธบาท 4

มสขภาพจตด

มเบญจศล เบญจธรรม มความกตญญกตเวท มพรหมวหาร 4

มอทธบาท 4

๔.บนทกการทำาความดประจำาสปดาห

จดทำาไดครบทกระดบ และทกองคประกอบ มจำานวนไมนอยกวา 20

กจกรรม

จดทำาไดครบทกระดบ และทกองคประกอบ มจำานวนไมนอยกวา 16

กจกรรม

จดทำาไดครบทกระดบและทกองคประกอบ มจำานวนไมนอยกวา 12

กจกรรม

จดทำาไดครบทกระดบ และทกองคประกอบ มจำานวน นอยกวา 10

กจกรรม๕.สมดภาพเกยว

จดหาภาพทเกยวของกบการ

จดหาภาพทเกยวของกบ

จดหาภาพทเกยวของกบ

จดหาภาพทเกยวของกบ

31

ประเดนการ

ประเมน

คำาอธบายระดบคณภาพ/ระดบคะแนนดมาก (4) ด (3) พอใช (2) ปรบปรง (1)

กบพฤตกรรมตามศล 5

ประพฤตผดศลครบทง 5 ขอ แตละขอไมนอยกวา 5 องคประกอบ ( 25ภาพ)ตกแตงไดสวยงาม ปกมความแขงแรงทนทาน มการเขยนบรรยายภาพไวอยางครบถวน

การประพฤตผดศลครบทง 5 ขอ แตละขอไมนอยกวา 4

องคประกอบ ( 20 ภาพ)ตกแตงไดสวยงาม ปกมความแขงแรงทนทาน มการเขยนบรรยายภาพไวอยางครบถวน

การประพฤตผดศลครบทง 5 ขอ แตละขอไมนอยกวา ๓องคประกอบ( 15 ภาพ)ตกแตงไดสวยงาม ปกมความแขงแรงทนทาน มการเขยนบรรยายภาพไวอยางครบถวน

การประพฤตผดศลครบทง 5 ขอ แตละขอไมนอยกวา 1-

2 องคประกอบ ( นอยกวา 10

ภาพ)ไมไดตกแตงใหสวยงาม ปกไมมความแขงแรงทนทาน ไมไดการเขยนบรรยายภาพไว

6. กจกรรมการเรยนร

หลกฐานการเรยนร การจดกจกรรมการเรยนร สอ/แหลง

เรยนร เวลา

1.การวเคราะหภาพใน MV

2.การอภปรายแสดงความคดเหน

ใหนกเรยนฟงเพลง คนด”ไมมวนตาย”-รวมกนวเคราะหภาพใน MV และ เนอเพลงในไปสการสอนเรองการทำาความดทงทายกาย วาจา และทางใจ- ครเลานทานคณธรรมเพมเตมใหนกเรยนรวมกนแสดง

MV.ยทป หรอวดทศน

นทานคณธรรม

32

หลกฐานการเรยนร การจดกจกรรมการเรยนร สอ/แหลง

เรยนร เวลา

ความคดเหนเกยวกบพฤตกรรมของตวละครในนทาน

3.ศกษาเรองไตรสกขา4.วเคราะหความสอดคลองของพฤตกรรมกบไตรสกขา5.การสนทนาโตตอบ6.วเคราะหพฤตกรรมตนเอง7.วเคราะหกจกรรม8.สรปแผนผงความคด การนำาเสนอผลงาน

1.ครสนทนากบนกเรยนเกยวกบความหมาย และความสำาคญของ ไตรสกขา“ ”2. นกเรยนแบงกลมเปน 3

กลม กลมละ 4-6 รวมกนวเคราะหขอความตามหลกไตรสกขาจากใบงานทครใหตวแทนกลมออกมาจบฉลากกลมท 1 เรอง ศลกลมท 2 เรองสมาธกลมท 3 เรองปญญานำาเสนอผลงาน3.ใหนกเรยนรวมกนสงเกตภาพเหตการณทเกยวกบ ศล 5 ทงในแงด และไมด4. ฝกวเคราะหภาพ โดยครใชคำาถามเปนการกระตนใหนกเรยนคด5.ฝกวเคราะหตารางกจกรรมการพฒนาตนเอง6.ฝกวเคราะหหลกเศรษฐกจพอเพยงกบไตรสกขา7.สรปแผนผงความคด การวเคราะห ศล สมาธ ปญญากบ

-เอกสารประกอบการเรยน- ใบงาน

ภาพเหตการณกจกรรมการพฒนาตนเองหลกเศรษฐกจพอเพยงกบหลกไตรสกขาแผนผงความคด

4

ภาคผนวก

33

หลกฐานการเรยนร การจดกจกรรมการเรยนร สอ/แหลง

เรยนร เวลา

หลกการดำาเนนชวตนำาเสนอผลงาน

9.บนทกผลการปฏบตจรง10.กระบวนการกลม

8.บนทกการทำาความดประจำาสปดาห9.จดทำาสมดภาพเกยวกบพฤตกรรมตามศล 510. ทดสอบหลงเรยน

แบบบนทกความดประจำาวนสมดภาพพฤตกรรมททำาผดศล 5

3

เพลง คนดไมมวนตาย ***************************************

แมไมมใครร แตเราร รวาเรานนทำาเพอใคร ไมวาวนพรงน มนจะเปนเชนไร กจะไมเสยใจกบสงทเรา

ไดทำาฟาและดนไมเหนไมเปนไร ไมไดหวงใหใครจดจำาแมยากเยนแคไหน ไมเคยบนสกคำา ไมมใครจดจำา แตเรา

กยงภมใจจะปดทองหลงองคพระปฏมา จะยอมรบโชคชะตาไมวา

ดราย ไมมใครอยคำาฟา ถงเวลากตองไป เหลอไวแตคณงาม

ความดขอเทดทนศกดศรยงสงใด แมแตลมหายใจกยอมพลโลกยงไมสนหวง ถายงมนในความด ศรทธาไมเคยหนายหน คนดไมมวนตายจะปดทองหลงองคพระปฏมา จะยอมรบโชคชะตาไมวา

ดราย 

34

ไมมใครอยคำาฟา ถงเวลากตองไป เหลอไวแตคณงามความด

ขอเทดทนศกดศรยงสงใด แมแตลมหายใจกยอมพลโลกยงไมสนหวง ถายงมนในความด ศรทธาไมเคยหนายหน คนดไมมวนตายคนดไมมวนตาย

นทานคตธรรม เรองหมาปากบลกแกะ

กาลครงหนงนานมาแลว มหมาปาตวหนงกำาลงกนนำาอยทนำาหวยเลกใกลเนนเขา และพอมนเงยหนาขนมากมองเหนลกแกะตวหนงกำาลงจะกนนำาทไหลลงไปเบองลางบาง นนเปนอาหารเยนของขา เจาหมาปาคด“ ”ในใจ ถาเพยงขาสามารถหาขออางไดกจะกนเจาลกแกะตวนได แลว“ ”หมาปากตะโกนวา เจาบงอาจมากวนนำาทขากำาลงกนอยใหเลอะโคลน“สกปรกไดอยางไร เปลานะทาน ขาเปลา เจาลกแกะพด ถานำาขางบนนน”“ ” “มโคลนปนอย กแสดงวาขาไมไดเปนตนเหตแนนอนเพราะนำานไหลลงมาจากตรงททานยนอยกอนแลว ถาอยางนนละก เจาหมาปาพด ทำาไม”“ ” “ชวงเวลานเมอปทแลวเจาถงมาดาวาขาเสยๆ หายๆ ดวย เปนไปไมได”“หรอกทาน เจาหมาปาคำาราม ถาไมใชเจา กตองเปนพอของเจาแนๆ วา” “ ”

35

แลวเจาหมาปากกระโจนเขาตะครบลกแกะผนาสงสาร และขยำากนอยางไมสนใจเหตผลของเจาลกแกะตวนอยๆ นนเลย 

***นทานเรองนสอนใหรวา "คนชวมกหาขอแกตวใหกบการกระทำาของตวเองไดเสมอ***

ภาระงานตารางวเคราะหหลกไตรสกขา

คำาชแจงหลงจากนกเรยนศกษาใบความรจากหลกไตรสกขาแลว แตละกลมรวมกนวเคราะหพฤตกรรมทกำาหนดในตารางแลวทำาเครองหมาย ทตรงกบหลกไตรสกขา

ตวอยาง ดวงสมรพดจาสภาพ .......ศล ................สมาธ ..................ปญญา

สถานการณ หรอพฤตกรรมหลกไตรสกขา

ศล สมาธ

ปญญา

36

รจกพจารณาเลอกเสพสงบรโภค และสอตาง ๆมทกษะชวตเทาทนตอสงเราภายนอกมความสข ความราเรง เบกบาน มองโลกในแงดไมเบยดเบยนตนเอง และผอนมความตงมน เขมแขง มงมนทำาดขยนหมนเพยร ไมยอทอสามารถฟนฝาอปสรรคศรทธาเลอมใสและมความเขาใจในพระรตนตรยมความเชอในกฎแหงกรรม และในหลกบาปบญ คณโทษปฏบตตามระเบยบ กฎเกณฑภายนอกทถกตองเพอใหเกดวนยในตนเองรจกความพอด พอประมาณ ในการแสวงหาจตใจเมตตา กรณาโอบออมอารมนำาใจมความกตญญรคณซอสตย รบผดชอบรจกการคนควา การจดบนทกมชวตทสมพนธดวยดกบบคคล ครอบครว ชมชน สงคมและสงแวดลอมมองโลกในแงด มกำาลงใจในการทำากจกรรมตาง ๆมทศนคตทดตอการปฏบตธรรมประกอบอาชพทสจรตไมคากำาไรเกนควรหรอเอารดเอาเปรยบมความพรอมในการปฏบตกจกรรมตาง ๆ ไมผดวนประกนพรงเกณฑการประเมน นกเรยนตองทำาได 15 ขอ ขนไปจงถอวาผาน

สำาหรบครตารางวเคราะหหลกไตรสกขา

37

คำาชแจง หลงจากนกเรยนศกษาใบความรจากหลกไตรสกขาแลว แตละกลมรวมกนวเคราะหพฤตกรรมทกำาหนดในตารางแลวทำาเครองหมาย ทตรงกบหลกไตรสกขา

ตวอยาง ดวงสมรพดจาสภาพ .......ศล ................สมาธ ..................ปญญา

สถานการณ หรอพฤตกรรมหลกไตรสกขา

ศล สมาธ

ปญญา

รจกพจารณาเลอกเสพสงบรโภค และสอตาง ๆ /มทกษะชวตเทาทนตอสงเราภายนอก /มความสข ความราเรง เบกบาน มองโลกในแงด /ไมเบยดเบยนตนเอง และผอน /มความตงมน เขมแขง มงมนทำาด /ขยนหมนเพยร ไมยอทอสามารถฟนฝาอปสรรค /ศรทธาเลอมใสและมความเขาใจในพระรตนตรย /มความเชอในกฎแหงกรรม และในหลกบาปบญ คณโทษ

/

ปฏบตตามระเบยบ กฎเกณฑภายนอกทถกตองเพอใหเกดวนยในตนเอง

/

รจกความพอด พอประมาณ ในการแสวงหา /จตใจเมตตา กรณาโอบออมอารมนำาใจ /มความกตญญรคณ /ซอสตย รบผดชอบ /รจกการคนควา การจดบนทก /มชวตทสมพนธดวยดกบบคคล ครอบครว ชมชน สงคมและสงแวดลอม

/

มองโลกในแงด มกำาลงใจในการทำากจกรรมตาง ๆ /มทศนคตทดตอการปฏบตธรรม /ประกอบอาชพทสจรตไมคากำาไรเกนควรหรอเอา /

38

สถานการณ หรอพฤตกรรมหลกไตรสกขา

ศล สมาธ

ปญญา

รดเอาเปรยบมความพรอมในการปฏบตกจกรรมตาง ๆ ไมผดวนประกนพรง

/

เกณฑการประเมน นกเรยนตองทำาได 15 ขอ ขนไปจงถอวาผาน

ลำาดบท

ชอ – สกล

ของผรบการ

ประเมน

ความรวมมอ

การแสดงความคด

เหน

การรบฟงความคดเหน

การตงใจ

ทำางาน

การรวมปรบปร

งผลงานกลม

รวม20

คะแนน

4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1123456

ลงชอ...................................................ผประเมน.........../.........../...........

เกณฑการใหคะแนน

ดมาก=4ด=3พอใช=2

แบบสงเกตพฤตกรรมการทำางานกลม

39

เกณฑการตดสนคณภาพ

ลำาดบท

รายการประเมนคณภาพการปฏบต

4 3 2 11 นำาเสนอเนอหาในผลงานไดถกตอง2 การนำาเสนอมความนาสนใจ3 ความเหมาะสมกบเวลา4 ความกลาแสดงออก5 บคลกภาพ นำาเสยงเหมาะสม

รวม

ลงชอ...................................................ผประเมน......../............../..........

เกณฑการใหคะแนนการนำาเสนอผลงานสมบรณชดเจน ให 4

คะแนนการนำาเสนอผลงานยงมขอบกพรองเลกนอย ให

3 คะแนนการนำาเสนอผลงานยงมขอบกพรองเปนสวนใหญ ให

2 คะแนนการนำาเสนอผลงานมขอบกพรองมาก ให 1

คะแนน

แบบประเมนการนำาเสนอผลงาน

ชวงคะแนน ระดบคณภาพ21-24 ดมาก16-20 ด12-15 พอใช

ตำากวา 12 ปรบปรง

40

เกณฑการตดสนคณภาพ

ชวงคะแนน ระดบคณภาพ

18-2014-1710-13

ตำากวา 10

ดมากด

พอใชปรบปรง

บนทกความดวนท

..............เดอน...............................................พ.ศ......................

1. ความดททำาใหตนเอง

: ....................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... .....................................................................................................................................................2. ความดททำาให ครอบครว :........................................................................................................................................................................................................................................................................................3. ความดททำาให โรงเรยน : ..................................................................................................................................

คำาชแจงในการใชสมดบนทกการ

41

........................................................................................

.............................................................4. ความดททำาให สงคม :........................................................................................................................................ .....................................................................................................................................................

ลงชอ(............................................) นกเรยนผบนทก

ความดความเหนของผปกครอง ..................................................................................................................................................... .....................................................................................................................................................

ลงชอ(............................................) ผปกครอง

ความเหนของครทปรกษา ..................................................................................................................................................... .....................................................................................................................................................

ลงชอ ............................................)

ครทปรกษา

ขอบขายการบนทกความด

42

๑. สมดบนทกการทำาความดในแตละวน โดยแบงหวขอทจดบนทกความด เปน ๔ ระดบ

๑.๑ ความดในระดบตนเอง: เปนการทำาความดใหกบตนเอง เพอใหตวเราพฒนาไปในทางทด เชน การตงใจเรยน การทำาการบานดวยตนเอง การแตงกายเรยบรอย การมสมมาคารวะการมาโรงเรยน และการทำางานตรงตอเวลา มความรบผดชอบและการเออเฟ อเผอแผ เปนตน

๑.๒ ความดในระดบครอบครว: เปนการทำาความดใหกบครอบครว ไมวาจะเปนสถานทหรอบคคล เชน การกวาดบานถบาน การทำาอาหาร การรดนำาตนไม หรอการเคารพพอแม เปนตน

๑.๓ ความดในระดบโรงเรยน: เปนการทำาความดใหกบโรงเรยน เชน การสรางชอเสยงเกยรตยศ และความภาคภมใจใหกบโรงเรยน การสรางบรรยากาศสงแวดลอมในโรงเรยนใหสวย สะอาดปราศจากขยะ เปนตน

๑.๔ ความดในระดบสงคม: เปนการทำาความดใหกบชมชน ประเทศชาต เชน ชกชวนเพอนไปชวยงานวด การปลกปา การชวยเหลอผยากไรหรอผบาดเจบ หรอการพฒนาหมบาน การอนรกษสงแวดลอม เปนตน

๒. เมอนกเรยนบนทกความดแลว ใหผปกครอง ครอาจารย และผนำาชมชนลงลายมอชอรบรอง

๑. หนาทตอตนเองเปนผมคณธรรม ดงน ขยน ซอสตย ประหยด สภาพ

สะอาด สามคค มนำาใจ มวนยด ตรงตอเวลา สนใจเรยนอยางสมำาเสมอ มความรบผดชอบ เชอมนในตนเองมเหตผล

ประเมนระดบคะแนน

ความดสำาหรบ

43

เปนผนำาและผตามทด๒. หนาทตอครอบครว

มความกตญญมความรกทมอบตอคณพอ คณแม ครอบครว มความเคารพตอญาตผใหญ ชวยเหลองานบานเปนประจำา รบผดชอบงานทไดรบมอบหมายของครอบครว

๓. หนาทตอโรงเรยนปฏบตตามระเบยบโรงเรยน เชอฟงคำาสอนของครสราง

ประโยชนและชอเสยงใหโรงเรยน เปนมตรกบเพอนนกเรยน๔. หนาทตอสงคม

มความเปนประชาธปไตย เคารพในความคดเหนและสทธของผอน รจกเสยสละแบงปนเออเฟ อเผอแผ ชวยเหลอผอนและสวนรวม

คะแนนระดบ 5 หมายถง มการปฏบตมากทสดหรอเปนประจำา

คะแนนระดบ 4 หมายถง มการปฏบตมาก หรอบอยครงคะแนนระดบ 3 หมายถง มการปฏบตบางหรอปานกลางคะแนนระดบ 2 หมายถง มการปฏบตนอยคะแนนระดบ 1 หมายถง มการปฏบตนอยทสด

กจกรรมระดบผลการ

ประเมน1 2 3 4 5

1.ตนเชาทำาธระสวนตว เชน อาบนำา แปรงฟน แตงตว ดวยตนเอง2. สวดมนตไหวพระหรอทำาบญตกบาตรเปนประจำา3.เตรยมอานบทเรยนลวงหนา โดยสมครใจ

ความดสำาหรบ

44

4. ทบทวนบทเรยนและทำาการบานโดยสมครใจ5. หลงจากทไดทบทวนและทำาการบานเสรจ ใชเวลาวางใหเปนประโยชนกบตนเอง เชน มงานอดเรก อานหนงสอ เลนกฬา ฯลฯ6. รจกจดสรรเวลาทมอยอยางเหมาะสมโดยไมใชเวลากบกจกรรมหนงกจกรรมใดมากเกนไป เชน เลนเกมสมากจนไมไดอานหนงสอ หรอทบทวนรายวชา7. รจกปรบปรงตวเองในขอผดพลาดหรอแกไขผดพลาดและปญหาอปสรรคตาง ๆ ดวยตวเอง เชน ผลคะแนนไมดในรายวชาใดกเอาใจใสมากขน8.หลกเลยงการลองเสพยสงเสพตดทกประเภท

รวม

กจกรรมระดบผลการ

ประเมน1 2 3 4 5

1. นกเรยนไดชวยกจกรรมในครอบครว เชน กวาดบาน ลางจาน ทำาอาหาร ฯลฯ ดวยตนเอง2. การแสดงออกตอบดา มารดาในฐานะบตรทด เชน –การแสดงออกในเรองสมมาคารวะ เชน การไหวบดา มารดา –

ทงตอนจะไปโรงเรยนและกลบจากโรงเรยน3. เปนคนมธยสถไมใชจายเกนความจำาเปนในแตละวน และมการเกบออมในลกษณะตาง ๆ

45

4. มงานพเศษทเหมาะสมกบวย เพอชวยแบงเบาภาระครอบครว5. เชอฟงคำาสงสอนของบดา มารดา โดยไมโตแยง–และนำาไปปฏบตเปนประจำาอยางตอเนอง

รวม

ความดตอโรงเรยน

กจกรรมระดบผลการ

ประเมน1 2 3 4 5

1. แตงกายถกระเบยบททางโรงเรยนกำาหนด2. เขาชนเรยนและออกชนเรยนตรงเวลา3. ในขณะทเรยนมความตงใจอยางด และเชอฟงคำาสอนของคร๔. เขารวมกจกรรมททางโรงเรยนขอความรวมมอทกกจกรรม

ความดสำาหรบ

46

5. แนะนำา ตกเตอน ปองกนไมใหเพอนนกเรยนรเรมลองเสพยยาเสพตดทกชนด6. ใชประโยชนจากเวลาวางในระหวางอยโรงเรยน เชน การเขาหองสมด เปนประจำา7. ไมเปนคนวางเฉยหรอไมสนใจความเปนระเบยบเรยบรอยของโรงเรยน เชนเหนเศษกระดาษตกพนกเกบใสถงขยะ8. รรกสามคค ไมทะเลาะววาทกนเองหรอกบสถาบนอน9. เสยสละอดทน กลาแสดงออกในสงทถกตอง10.สรางภาพลกษณ ภาพพจนทดใหปรากฏตอสาธารณะชนตอผพบเหน โดยทวไป เชน พาคนชราขามถนน การไดรบรางวลในกจกรรมทชมชน สงคมไดจดขน เชน เปนนกกฬาระดบโรงเรยน จงหวด เขต หรอกจกรรมทเปนประโยชนตอคนรนใหมไมพงพายาเสพตด

รวม

กจกรรม ระดบผลการ

47

ประเมน1 2 3 4 5

1. ปฏบตตามกฎระเบยบขอบงคบของสงคมชมชน หรอกฎหมาย เชน รกษากฎจราจร การทงขยะใหถกทการใชสทธเลอกตงตามสทธทไดรบ ฯลฯ2. ไมทำาลายสงแวดลอม แนะนำา รณรงค ปองกนและเปนเครอขายใหกบชมชนในการรกษาสงแวดลอม3. การทำานบำารงศาสนา ศลปวฒนธรรมอนด ของประเทศชาตทงในระดบทองถนและประเทศ เชน การทำาบญตกบาตรเนองในโอกาสวนสำาคญทางพทธศาสนา การเลนนำาสงกรานตอยางถกตองตามขนบธรรมเนยมประเพณ4. มความจงรกภกดตอสถาบนพระมหากษตรยและพระบรมวงศานวงศ ไมกลาวในเชงลบหลสถาบน พรอมปกปองเชดชสถาบน เชน แสดงความจงรกภกดในวโรกาสสำาคญ เปนตน

รวม

48

สรปผลการประเมน

กจกรรมระดบผลการ

ประเมน1 2 3 4 5

ความดททำาใหตนเองความดททำาใหครอบครวความดททำาใหโรงเรยนความดททำาใหสงคม

รวม

ความพอเพยงกบไตรสกขา

ความพอเพยงจะตองประกอบดวย 3  คณลกษณะ  ดงน                  -   ความพอประมาณ หมายถง ความพอดทไมนอยเกนไปและไมมากเกนไป โดยไมเบยดเบยนตนเองและผอน เชน การผลตและการบรโภคอยในระดบพอประมาณ(ศล)                  -   ความมเหตผล หมายถง การตดสนใจเกยวกบระดบของความพอเพยงนน จะตองเปนไปอยางมเหตผลโดยพจารณาจากเหตปจจยทเกยวของตลอดจนคำานงถงผลทคาดวาจะเกดขนจากการกระทำานนๆ อยางรอบคอบ(สมาธ ปญญา)                  -   การมภมคมกนทดในตว หมายถง การเตรยมตวใหพรอมรบผลกระทบ และการเปลยนแปลงดานตางๆ ทจะเกดขนโดยคำานงถงความเปนไปไดของสถานการณตางๆ ทคาดวาจะเกดขนในอนาคตทงใกลและไกล(ปญญา)

 หลกสำาคญของความพอดม  5  ประการ   คอความพอดดานจตใจ : ตองเขมแขง สามารถพงตนเองได ม

จตสำานกทด เอออาทรประนประนอมนกถงผลประโยชนสวนรวม(หลกศล,สมาธ)

49

ความพอดดานสงคม : ตองมความชวยเหลอเกอกลกน  สรางความเขมแขงใหแกชมชน รจกผนกกำาลงและทสำาคญมกระบวนการเรยนรทเกดจากฐานรากทมนคง และแขงแรง(หลกศล,สมาธ)  ความพอดดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม: รจกใชและจดการอยางฉลาดและรอบคอบ เพอใหเกดความยงยนสงสด  และทสำาคญใชทรพยากรทมอยในประเทศ  เพอพฒนาประเทศใหมนคงอยางเปนขนเปนตอนไป(หลกปญญา)

ความพอดดานเทคโนโลย :  รจกใชเทคโนโลยทเหมาะสมใหสอดคลองกบความตองการ และควรพฒนาเทคโนโลยจากภมปญญาชาวบานของเราเองและสอดคลองเปนประโยชนตอสภาพแวดลอมของเราเอง(หลกปญญา)                                            ความพอดดานเศรษฐกจ :  เพมรายได ลดรายจาย ดำารงชวตอยางพอควร พออย พอกนสมควรตามอตตภาพ และฐานะของตน(หลกศล,สมาธ และปญญา)

ตวอยางประเดนคำาถามกระตนความคดนกเรยนระดบประถมศกษา- ถาจะชวนกนใหทำาความดนนหลายๆ คน จะทำาไดหรอไม?- จะวางกลมเปาหมายเปนใคร? จำานวนกคน?- จะชกชวนหรอประชาสมพนธ ดวยวธการอยางไรบาง?- จะมวธการหรอกจกรรม ดำาเนนการโครงงานนอยางไรบาง?- จะมวธใดทจะรวาแตละคนนนทำาความดนนจรงหรอไม?- ถาเขาทำาจรง จะรไดอยางไรวาเขาทำามาก หรอทำานอย?- ถามคนททำาความดมากๆ จะใหอะไรเขาตอบแทน?- ตองการใหเกดผลดจากการทำาโครงงานนอยางไรบาง?- จะตงชอโครงงาน,ชอกลมวาอะไร?- อน ๆเชน คณธรรมใดทจะนำามาใชในการทำาความดน

ใบความรสำาหรบคร

50

วถชวตทดงามตามหลกไตรสกขาทง ๓ ดาน1) ศล (พฤตกรรม)

(1) มกรยามารยาท กน อย ด ฟง เปน(2) รจกพจารณาเลอกเสพสงบรโภค และสอตางๆ ให

เกดประโยชนดวยปญญา(3) รจกความพอด พอประมาณ ในการแสวงหา

บรโภค สะสมสงตางๆ (4) ปฏบตตามระเบยบ กฎเกณฑภายนอกทถกตอง

เพอใหเกดวนยในตนเอง(5) ไมเบยดเบยนตนเอง และผอนโดยมศล ๕ เปนพน

ฐานในการดำาเนนชวต(6) มชวตทสมพนธดวยดกบบคคล ครอบครว ชมชน

สงคมและสงแวดลอม2) จตใจ (สมาธ)

(1) มสมรรถภาวะทด คอ มสมาธ มความตงมน เขมแขง มงมนทำาด ดวยจตใจกลาหาญ อดทน สสงยาก

51

ขยนหมนเพยร ไมยอทอสามารถฟนฝาอปสรรคผานความยากลำาบากไปได พงตนเองได

(2) มคณภาวะ คอ มความกตญญรคณ มจตใจเมตตา กรณาโอบออมอารมนำาใจ ละอายชวกลวบาป ซอสตย รบผดชอบ กลารบผด เกดจตทเปนบญกศลอยางสมำาเสมอ

(3) มสขภาวะทด คอ มความสข ความราเรง เบกบาน มองโลกในแงด มกำาลงใจ เกดแรงบนดาลใจในการเรยนร ในการรวมกจกรรมงานตางๆ

3) ปญญา(1) มศรทธาเลอมใสและมความเขาใจในพระรตนตรย

ในกฎแหงกรรม และในหลกบาปบญ คณโทษ(2) มทกษะและอปนสยในการเรยนรทด จงใจ ใฝร

รจกการคนควา การจดบนทกใหเกดการเรยนรจากการปฏบตจรง การคดวเคราะหประมวลผล สามารถนำาเสนอถายทอดไดทงแบบกลมและรายบคคล

(3) มทกษะชวตเทาทนตอสงเราภายนอก และกเลสภายในตนสามารถแกปญหาชวตได สามารถนำาหลกธรรมไปใชใหเกดประโยชนในการดำาเนนชวตไดมฐานชวตทดมทศนคตทดตอการปฏบตธรรม เกดปญญาเขาใจในสจธรรมในชวต

(4) ไดตามวฒภาวะของตน สามารถตอยอดพฒนาไปสปการปฏบตธรรมใหเกดความเจรญงอกงามในธรรมทสงยงขนไป

ใบความรสำาหรบคร

52

  ทานพทธทาสกลาวไวในหนงสอ คมอมนษย (สนพ.สขภาพใจ, ๒๕๔๙ หนา ๑๓ ๔๔ และ ๑๐๑ ๑๓๐– – ) วา เมอมศลธรรมดแลว ปญหายงคงมเหลออยวา คนนนยงไมพนทกข ไมพนจากการเบยดเบยนของกเลส โดยเฉพาะคอ โลภะ โทสะ โมหะ เรอง ศล และ ธรรม ทงหมดน มความมงหมายใหเกดผลเพยงเปนอยอยางสงบเรยบรอยของสงคมทวไป และเปนความผาสกขนตนๆ อนเปนวสยของปถชน มไดหมายสงพนขนไปถงการดบทกข หรอตดกเลสเดดขาดสนเชง จนเปนพระอรยะเจาพระพทธศาสนามหลกปฏบตใหคนไปไกลกวาเรองศลธรรม ไปไกลจนถงกบสามารถกำาจดความหมนหมองทกชนด ทเหลอวสยทศลธรรมจะกำาจดได เชน ความยงยากใจเปนสวนตว ความทกขในใจอนเกดจากการเกด แก เจบ ตาย และกเลสชนละเอยด ซงไมอยในวสยทศลธรรมทงหลายจะชวยกำาจดใหได จะพนทกขไดกตองปฏบตตามหลก ไตรสกขา อนประกอบดวย ศล สมาธ และปญญา ซงสรปโดยยอไดดงน

คำา สกขา เปนภาษาบาล เปนคำาเดยวกบคำา ศกษา ในภาษาสนสกฤต คำา ศกษา ในทางธรรม ไมไดหมายถงการเลาเรยน ทองตำาราความรอยางทเขาใจกนในทางโลก แตหมายถงการลงมอปฏบตทเปนการอบรมกาย วาจา ใจ โดยตรง คอ อบรมตนเองใหเปลยนจากลกษณะหนงไปสอกลกษณะหนง ตามทเหนวาเปนประโยชนยงขนไป

คำา ไตร แปลวา สาม ไตรสกขา ประกอบดวย สกขา ๓ ไดแก สลสกขา สมาธสกขา และปญญาสกขา  บางทกใชคำาวา ศล-สมาธ-ปญญา ไตรสกขานมไวเพอดบทกข

53

ไตรสกขากบการดำาเนนชวตของชาวพทธ

ถาพดถงเรองไตรสกขาแลวชาวพทธสวนใหญรวามนคออะไรแตไมรวาจะปฏบตอยางไรให คนไทยสวนใหญนบถอพระพทธศาสนาแตไมเขาใจวา พระพทธศาสนาคออะไร อะไรเปนคำาสอน อะไรเปนหลกในการปฏบต อะไรเปนขอหาม หรออาจมผรอยแตกเปนสวนนอยทจะเขาใจวาพระพทธศาสนาสอนอะไรและตองปฏบตอยางไรถงจะเขาสภาวะธรรมของพระพทธเจาอนนถอวาเปนประเดนปญหาทหลายฝายควรเรงแกไข ซงแนวทางในการดำาเนนชวตตามแบบฉบบไตรสกขาถอวาเปนธรรมมะพนๆในการดำาเนนชวตกวาไดหากเราทกคนขาดสงเหลานนนกหมายความวาธรรมขออนอยาไปพดถงเลย

ศลสกขา

ในดานของศลสกขาคอตองศกษาในเรองศล อนไดแกเจตนาทจะงดเวนไมละเมดขอหามดานกาย ดานวาจา ใหรกษาความเปนปกตของความเปนมนษยผซงมใจสง หรอ อาจกลาวไดวาในดานนเปนการพฒนาในเรองของพฤตกรรม โดยมสวนสำาคญทควรเนน คอ

1. พฤตกรรมทมความสมพนธกบสงแวดลอมทางกายภาพหรอโลกแหงวตถ หรออาจกลาววาเปนการรจกใชอนทรย คอ ตา ห จมก ลน กาย ในการรบรโดยไมเกดผลเสยหรอเกดโทษ แตใหเกดผลด สงเสรมคณภาพชวต และการฝกอนทรยใหมประสทธภาพในการใชงาน ใหตาดเปน ใหหฟงเปน อยในหลกของอนทรยสงวร นนเอง การเสพ การบรโภคปจจย ๔การใชประโยชนจากวตถ จากอปกรณตางๆ รวมทงเทคโนโลยดวย ปญญาทรเขาใจมงคณคาทแทจรง ใหไดคณภาพชวต ไมหลงไปกบคณคาเทยมตามคานยมทผด ๆอนเปนคานยมทฟงเฟอโกเก ททำาใหบรโภคมาก แตเสยคณภาพชวต เรยก

54

งาย ๆวา กนเปน บรโภคเปน ใชเปน เรมดวยการกนพอด อนเปนการปฏบตตามหลกของ โภชเนมตตญญตา

2. พฤตกรรมทสมพนธกบสงแวดลอมทางสงคมและโลกแหงชวต เชน การอยรวมกนในทางสงคม โดยไมเบยดเบยน กอความทกขความเดอดรอน หรอกอเวรภย แตรจกมความสมพนธทดกบเพอนมนษยอยางชวยเหลอเกอกล ดำารงตนอยในกรอบของศล ดำาเนนชวตตามหลกของศลใหความรวมมอกบการรกษากตกาของสงคม กฎเกณฑหรอกฎหมาย ระเบยบ แบบแผน หรอวนยแมบทของชมชนหรอสงคมของตน และวฒนธรรม รวมทงสงทเรยกวาจรรยาบรรณตางๆ และรจกแบงปน การเผอแผแบงปนชวยเหลอ ตามหลกของการใหทาน เพอชวยเหลอปลดเปลองความทกขของเพอนมนษย ใหความสข และสงเสรมการสรางสรรค สงทดงาม ตลอดจนการประพฤตเกอกลแกชวตอนๆ ทงสตวมนษยและพชพนธ เชน การรวมสรางเขตอภยทาน นวาปสถาน การปลกสวนปา สรางแหลงตนนำา

3. พฤตกรรมทเกยวกบการประกอบอาชพ การเลยงชพอยางมศลปวทยาในวชาชพทฝกไวอยางด มความชำานาญทจะปฏบตใหไดผลดและเปนสมมาอาชพ ซงเปนลกษณะทสำาคญ คอ ไมเปนไปเพอความเบยดเบยน ไมกอความเดอดรอนแกผอน หรอกอผลเสยหายแกสงคมหากแตเปนเครองแกปญหาของชวตและแกปญหาของสงคม มชวตทเปนไปเพอสรางสรรค ทำาใหเกดประโยชนเกอกล ทเออตอการพฒนาชวตของตน ไมทำาใหชวตตกตำา หรอทำาลายคณคาของความเปนมนษย หรอเสอมจากคณความดในภาวะแหงตน

จตสกขา

ในดานของจตสกขาคอศกษาในเรองจต เรยนรเรองจต ใหเขาใจธรรมชาตของจต การทำางานของจต รวธการพฒนาจต เพอใหสงบตงมน

55

เปนสมาธพรอมทจะทำากจหนาทอยางมประสทธภาพ ในดานการพฒนาจต หรอทเรยกวาสมาธ แยกไดดงน

1. ดานคณภาพจต ไดแกคณธรรมความดงามตางๆ เชน เมตตา กรณา กตญญกตเวท คารวะ หรโอตตปปะ ฯ ซงหลอเลยงจตใจใหเจรญงอกงาม และเปนพนฐานของพฤตกรรมทดงาม

2. ดานสมรรถภาพจต ไดแกความสามารถของจต ทเขมแขง มนคงหรอความมประสทธภาพของจต เชน มฉนทะ ความใฝรใฝดงาม ใฝกระทำา จตมความเพยร ความขยน ความอดทน มความระลกได รตวทวพรอมเทาทน ตนตวอยเสมอ สามารถควบคมตวเองได มความตงมนแนวแน ใส สงบ เปนสมาธ รวมไปถงความไมประมาท ทจะทำาใหกาวหนามนคงในพฤตกรรมทดงาม หรอตงมนในความดงามและพรอมทจะใชปญญาในการใชชวตและประกอบกจหนาท

3.  ดานสขภาพจต ไดแกสภาพจตทปราศจากความขนมวเศราหมอง เรารอน หากแตมความสดชน เอบอม ราเรง เบกบาน ผอนคลาย ผองใส เปนสข ปราศจากนวรณ 5 ซงจะสงผลตอสขภาพกาย และทำาใหพฤตกรรมทดงามมความมนคง สอดคลองกลมกลน หรออยในภาวะทสมดล

ปญญาสกขา

ในดานปญญาสกขาคอศกษาในเรองปญญา พฒนาดานปญญา ในการพฒนาดานปญญานจะมการพฒนาอยหลายระดบ เชน

1. ความรความเขาใจในสงทไดยนไดฟงมา หรอทเลาเรยนมาและรบการถายทอดศลปะวทยาการ ตลอดจนขอมลขาวสารตางๆ อยางมประสทธภาพ

2. การรบรประสบการณและเรยนรสงตางๆ อยางถกตองตามเปนจรง ไมบดเบอน หรออคตดวยความรก ความชง ความโกรธ และเพราะความกลว

56

3. การคดพนจพจารณาวนจฉยอยางมวจารณญาณ ดวยการใชปญญาทบรสทธอสระไมถกกเลส เชน ความอยากไดผลประโยชน และความเกลยดชงเขาครอบงำา

4. การรจกมอง รจกคด มหลกการคด มวธคดทจะเขาถงความจรง และไดคณประโยชน มโยนโสมนสการ อยางทเรยกวามองเปน คดเปน เชน รจกวเคราะห แยกแยะ สบสาวหาเหตปจจยของสงเกดขน ดำารงตงอยและแปรเปลยนสภาวะไป

5. การรจกจดการ ดำาเนนการ ทำากจใหสำาเรจ ฉลาดในวธการทจะนำาไปสจดหมาย

6. มความสามารถในการแสวงหา เลอกคดจดสรรประมวลความร คดไดชดเจน และสามารถนำาความรทมอยมาเชอมโยมสรางเปนเครอขายความรและสรางเปนความรความคดใหมเพอใชในการแกปญหาและสรางสรรค

7. มความรแจงเขาถงความจรงของโลกและชวต รเทาทนกบธรรมดา หรอกบธรรมชาตทงหลาย ททำาใหวางใจถกตองตอทกสงทกอยาง สามารถแกปญหาชวต ขจดความทกขในจตใจของตนเองได หลดพนจากความยดตดในสงทงหลายจตไมถกบบคนครอบงำากระทบกระทงดวยความผนผวนปรวนแปรของสงตางๆ หลดพนเปนอสระ อยเหนอกระแสโลก

57

ตารางวเคราะหโครงสรางหนวยการเรยนรเรอง คำาสอนสำาคญ ชนมธยมศกษาปท1 เวลา 12 ชวโมง

มาตรฐานตวชวด /ผลการ

เรยนรสาระการเรยนร

สาระสำาคญหลกฐานการ

เรยนรร เขาใจ วเคราะห สงเคราะหและตความคำาสอนสำาคญของทานพทธทาส

วเคราะห สงเคราะห ตความ ตระหนก บอกความหมายและถายทอดคำาสอนเรองการ

คำาสอนสำาคญเรองการทำางานคอการปฏบตธรรม การศกษาแบบหมา

ทานพทธทาสมวธสอนธรรมะทแตกตางจากผอน โดยทานจะประดษฐคำา

ชนงาน/ภาระงานรวบยอดโครงงาน คำาสอนสำาคญของทานพทธทาสชนงาน/ภาระ

58

สามารถถายทอดและนำามาปฏบตในชวตประจำาวน

ทำางานคอการปฏบตธรรม การศกษาแบบหมาหางดวน ธรรมะคอธรรมชาต กน กาม เกยรต ทกคนในโลกคอคนๆเดยวกน ศาสนาทกศาสนาคอศาสนาเดยวกน การเมองเปนหนาทของทกคน ฯลฯ สามารถนำาไปแกปญหาตนเองและครอบครว

หางดวนฯลฯ สามารถนำาไปแกปญหาตนเองและครอบครวได

ทกระทบกบความรสกของผฟงและสอดคลองกบสถานการณในชวงเวลานนๆเพอใหงายแกการจดจำาและเขาใจความหมายการเรยนรและจดจำาคำาสอนนำาไปปฏบตจะเกดคณคาตอการดำาเนนชวตใหเปนไปอยางถกตอง เกดประโยชนตอตนเอง ครอบครวและสงคมสวนรวม

งานระหวางเรยน- หนงสอภาพหนาเดยวเรองการทำางานคอการปฏบตธรรม(งานคอชวต)-รายงานกรณศกษาเปรยบเทยบเรองการศกษาแบบหมาหางดวน-เรยงความ-แผนผงความคด-การแบงกลมบำาเพญประโยชนในโรงเรยน เชน จดหนงสอหองสมด รกษาความสะอาด ปลกตนไม ทำาสวนหยอม จดระเบยบการจราจร ฯลฯ ตามทไดรบมอบหมาย

59

(ตวอยาง)หนวยการเรยนรท..........เรอง คำาสอนสำาคญรายวชาพนฐาน(เพมเตม) รหสวชา............กลมสาระการเรยนรสงคมศกษาศาสนาและวฒนธรรมชนมธยมศกษาปท 1 ภาคเรยนท.....เวลา 12 ชวโมง

มาตรฐานการเรยนร/ตวชวด(ผลการเรยนร)มาตรฐาน

ร เขาใจ วเคราะห สงเคราะหและตความคำาสอนสำาคญของทานพทธทาส สามารถถายทอดและนำามาปฏบตในชวตประจำาวน

ตวชวด

วเคราะห สงเคราะห ตความ ตระหนก บอกความหมายและถายทอดคำาสอนเรองการทำางานคอการปฏบตธรรม การศกษาแบบหมาหางดวน ธรรมะคอธรรมชาต กน กาม เกยรต ทกคนในโลกคอคนๆเดยวกน ศาสนาทกศาสนาคอศาสนาเดยวกน การเมองเปนหนาทของทกคน ฯลฯ สามารถนำาไปแกปญหาตนเองและครอบครว

สาระสำาคญ

ทานพทธทาสมวธสอนธรรมะทแตกตางจากผอน โดยทานจะประดษฐคำาทกระทบกบความรสกของผฟงและสอดคลองกบสถานการณในชวงเวลานนๆเพอใหงายแกการจดจำาและเขาใจความหมายการเรยนรและจดจำาคำาสอนนำาไปปฏบตจะเกดคณคาตอการดำาเนนชวตใหเปนไปอยางถกตอง เกดประโยชนตอตนเอง ครอบครวและสงคมสวนรวม

สมรรถนะสำาคญของผเรยน- ความสามารถในการคด

60

- ความสามารถในการสอสาร- ความสามารถในการใชทกษะชวต

ความร1. อธบายคำาสอนสำาคญของทานพทธทาสได2. เปรยบเทยบ ยกตวอยางการกระทำาของบคคลทเปนไปตามคำาสอนและไม

เปนไปตามคำาสอนได3. ประเมนพฤตกรรมทควรปฏบตและไมควรปฏบตได

ทกษะ/กระบวนการ

1. ทกษะกระบวนการสอสาร2. ทกษะกระบวนการคด3. ทกษะกระบวนการตความ4. ทกษะกระบวนการสบคนขอมล5. ทกษะกระบวนการกลม

คณลกษณะ

1.ความรบผดชอบ 2.ความขยน อดทน 3. ความประหยด 4. ความเออเฟ อเผอแผ

หลกฐานทเปนผลการเรยนรเปาหมายการเรยนร หลกฐานผลการเรยนร (ชน

งาน/ภาระงาน)สาระสำาคญ

- ทานพทธทาสมวธสอนธรรมะทแตกตางจากผอน โดยทานจะประดษฐคำาทกระทบกบความรสกของผฟงและสอดคลองกบสถานการณในชวงเวลานนๆเพอใหงายแกการจดจำาและเขาใจความ

ผลงาน/ชนงาน/ภาระงานรวบยอดโครงงานคำาสอนสำาคญของทานพทธทาส

61

เปาหมายการเรยนร หลกฐานผลการเรยนร (ชนงาน/ภาระงาน)

หมายการเรยนรและจดจำาคำาสอนนำาไปปฏบตจะเกดคณคาใหการดำารงชวตเปนไปอยางถกตองเกดประโยชนตอตนเอง ครอบครวและสงคมสวนรวมมาตรฐาน

- ร เขาใจ วเคราะห สงเคราะหและตความคำาสอนสำาคญของทานพทธทาส สามารถถายทอดและนำามาปฏบตในชวตประจำาวนตวชวด

- วเคราะห สงเคราะห ตความ ตระหนก บอกความหมายและถายทอดคำาสอนเรองการทำางานคอการปฏบตธรรม การศกษาหมาหางดวน ธรรมะคอธรรมชาต กน กาม เกยรต ทกคนในโลกคอคนๆเดยวกน ศาสนาทกศาสนาคอศาสนาเดยวกน การเมองเปนหนาทของทกคน ฯลฯ สามารถนำาไปแกปญหาตนเองและครอบครว

ผลงาน/ชนงาน/ภาระงาน ระหวางเรยน

1. หนงสอหนาเดยวสรปคำาสอนเรอง การทำางานคอ“การปฏบตธรรม”

2. การบำาเพญประโยชนในโรงเรยน

3. รายงานกรณศกษา การ“ศกษาหมาหางดวน”

4. เรยงความเรอง คำาสอน“ของทานพทธทาสกบการพฒนาคณภาพชวต”

5. แผนผงความคด (Mind Map)

การจดลำาดบหลกฐานทเปนผลการเรยนร1. หนงสอภาพหนาเดยวสรปคำาสอนเรอง การทำางานคอการปฏบต“

ธรรม”2. การบำาเพญประโยชนในโรงเรยน3. รายงานกรณศกษา การศกษาหมาหางดวน“ ”4. เรยงความเรอง คำาสอนของทานพทธทาสกบการพฒนาคณภาพ“

ชวต”

62

5. แผนผงความคด ( Mind Map)6. โครงงานคำาสอนสำาคญของทานพทธทาส

การวดและประเมนผลการเรยนร

หลกฐานทเปนผลการเรยนร

วธการประเมน เครองมอ

ผลงาน/ภาระงาน/ชนงานรวบยอดโครงงานคำาสอนสำาคญของทานพทธทาส

การจดอนดบคณภาพ แบบประเมนโครงงานโดยใชเกณฑคณภาพ

ผลงาน/ภาระงาน/ชนงาน ระหวางเรยน

1. หนงสอภาพหนาเดยวคำาสอนเรอง การทำางานคอการ“

ปฏบตธรรม”2. การบำาเพญ

ประโยชนในโรงเรยน3. รายงานกรณ

ศกษา “ การศกษาหมาหางดวน”

4. เรยงความเรอง คำาสอนของทาน“

พทธทาสกบการพฒนาคณภาพชวต”5. แผนผงความคด

(Mind Map)6. โครงงานจากการ

การจดอนดบคณภาพ

การสงเกต

การจดอนดบคณภาพ

การจดอนดบคณภาพ

การจดอนดบคณภาพ

การจดอนดบคณภาพ

แบบประเมนหนงสอหนาเดยวโดยใชเกณฑคณภาพ

แบบสงเกตพฤตกรรม

แบบประเมนรายงานโดยใชเกณฑคณภาพแบบประเมนเรยงความโดยใชเกณฑคณภาพ

แบบประเมนผงความคดโดยใชเกณฑคณภาพแบบประเมนโครงงานโดยใชเกณฑคณภาพ

63

หลกฐานทเปนผลการเรยนร

วธการประเมน เครองมอ

สงเคราะหคำาสอนของทานพทธทาส

การออกแบบการเรยนร (จำานวน 12 ชวโมง)

หลกฐานการเรยนร(ชนงาน/ภาระ

งาน)

กจกรรมการเรยนร สอ/อปกรณ/

แหลงเรยนร

เวลา (

ชวโมง)

1. หนงสอภาพหนาเดยวคำาสอนเรอง การทำางาน”คอการปฏบตธรรม”

1. นกเรยนด VCD หรอยทปธรรมะและศกษาใบความร การทำางานคอการ“ปฏบตธรรม”2. อภปราย สรปสาระ

สำาคญ3. บนทกสาระสำาคญ4. ทำาหนงสอภาพ การ“ทำางานคอการปฏบตธรรม”

1.VCD/ ยทปธรรมะของทานพทธทาส“การทำางานคอการปฎบตธรรม”2.ใบความร3.ตวอยางหนงสอภาพหนาเดยว

2

2. การบำาเพญประโยชนในโรงเรยน

1. แบงนกเรยนเปนกลม2.กลมวเคราะหสภาพปญหาในโรงเรยน3.นกเรยนวางแผนบำาเพญประโยชนในโรงเรยนตามความสมครใจและบนทกผล

1.แบบวเคราะหสภาพปญหา2.แบบบนทกการ

2(การบำาเพญประโยชนใชเวลานอกเวลา

64

หลกฐานการเรยนร(ชนงาน/ภาระ

งาน)

กจกรรมการเรยนร สอ/อปกรณ/

แหลงเรยนร

เวลา (

ชวโมง)

การปฏบตงานอยางสมำาเสมอ4.ครตดตามผล ประกาศใหรางวลกลมทปฏบตงานดเดน

ปฏบตงาน เรยนตลอดภาคเรยน)

3. รายงานกรณศกษา การศกษา“หมาหางดวน”

1.นกเรยนศกษากรณศกษา ปญหาตาง ใๆนสภาพสงคมไทย จากภาพยนตร2.นกเรยนอานเอกสาร

ความร“การศกษาหมาหางดวน สรปสาระสำาคญ ”อภปรายแลกเปลยนความคดเหน3.นกเรยนหากรณตวอยางการศกษาหมาหางดวน จดทำารายงาน4.เสนอรายงานโดยใช สอเทคโนโลยโปรแกรม Power Point หรออนๆ

1.ภาพยนตร

2.เอกสารความร

3.หองสมด

2

4.เรยงความเรอง“คำาสอนของทานพทธทาสกบการดำารงชวต”

1. นกเรยนด ตวอยางเรยงความทด

2. ศกษาใบงาน อภปราย สรปหลกการเขยนเรยง

1.ตวอยางเรยงความทชนะการประกวด

2

65

หลกฐานการเรยนร(ชนงาน/ภาระ

งาน)

กจกรรมการเรยนร สอ/อปกรณ/

แหลงเรยนร

เวลา (

ชวโมง)

ความทด3.นกเรยนเขยนเรยงความ4. นำาเสนอผลงาน

2.ใบความรเรองหลกการเขยนเรยงความ

5. แผนผงความคด

-แบงกลมสรปแนวทางการนำาคำาสอนของทานพทธทาสไปประยกตใชในชวตจดทำาแผนผงความคดนำาเสนอแลกเปลยนเรยนร จดบนทกความร

- ตวอยางแผนผงความคด

6. โครงงาน 1.นกเรยนวางแผนจดทำาโครงงานคำาสอนสำาคญของทานพทธทาส2.นกเรยนรวบรวม

ขอมล/จดทำาโครงงาน3.นำาเสนอผลงานแลก

เปลยนเรยนร สรปองคความร

1.หองสมด2.หองคอมพวเตอร3.หนงสอคำาสอนของทานพทธทาส4.เทป

ธรรมะ

4

หมายเหต ขนตอนสำาคญของการออกแบบหนวยการเรยนรองมาตรฐาน (Backward Design) ประกอบดวย

1. การกำาหนดเปาหมายการเรยนร(มาตรฐาน,ตวชวด,คณลกษณะ,สมรรถนะ)

66

2. การกำาหนดหลกฐานทเปนผลการเรยนร(ชนงาน /ภาระงาน รวบยอด และระหวางเรยนทกชน,การวดและประเมนผล)

3. การออกแบบการเรยนร(กจกรรมการเรยนร,สอ อปกรณ แหลงเรยนร,เวลา)

ตวอยางเรยงความคนดในความคดของฉน

โคควายวายชพได         เขาหนง เปนสงเปนอนยง           อยไซร คนเดดดบสญสง-         ขารราง เปนชอเปนเสยงได       แตราย  กบด 

(จาก ... โคลงโลกนต)ววและควายเมอสนชวตไปแลวเขาและหนงของมนยงนำามาใช

ประโยชนได  แตคนเรานน เมอสนชวตไปอวยวะในรางกายไมมสงใดทจะนำาไปใชประโยชนไดเลย มแตเสอมสลายสนไปในทสด แตสงทจะเหลอไวใหคนรนหลงระลกถงสงนน คอ ความชวและความด“ ”  มคำากลาวทวา  คนเราไม“สามารถทจะเลอกเกดได แตคนเรามสทธทจะเลอกเปนคนดหรอคนชวได” ในขณะทเรายงมลมหายใจอยเลอกประกอบแตคณงามความดชวตเรากคงจะมคณคานาภาคภมใจ

โลกในปจจบนมความเจรญกาวหนาไปอยางรวดเรว  แตในทางตรงขามจตใจและศลธรรมของมนษยกลบเสอมลง   สงคมไทยทเคยมความเออเฟ อเผอแผมนำาใจไมตรตอกน ปจจบนกลบเปลยนมาเปนสงคมทมแตความสบสนวนวายแกงแยงชงดกน  ผคนเหนแกตวมากขน  โจรผรายชกชม  พอคานายทนเอารดเอาเปรยบประชาชน  เจาหนาทของรฐประพฤตมชอบทจรตตอหนาท  ฉอราษฎรบงหลวง นกการเมองและผบรหารบาน

67

เมองขดแยงโจมตกนเพราะขดกนในเรองผลประโยชน ฯลฯ ปญหานานปการลวนกอใหเกดปญหาในสงคม  หนทางทจะแกปญหาตางๆ เหลาน วธทดทสด  คอ  สงเสรมใหคนดเขามาบรหารปกครองบานเมองและสงเสรมใหคนดอยในสงคมไดอยางสงบสข

หลกธรรมคำาสอนขององคสมเดจพระสมมาสมพทธเจาอนเปนหวใจของศาสนานนกคอ  พงกระทำาความด“   ละเวนความชว  ทำาจตใจใหผองใส” ซงแนวคำาสอนของพระพทธองคนเปนหนทางนำาไปสความสขอยางแทจรง คนเราเกดมาชาตหนงพงกระทำาสงอนเปนประโยชนไวใหแกโลกมากทสดเทาทจะทำาได  ไมควรถามวา  โลกไดใหอะไรกบเราบาง แตเราควรถามตว“ ”เองอยเสมอวา  เราไดใหอะไรแกโลกบาง“ ”

จากอดตจนถงปจจบนมผทไดกระทำาความดไวแกโลกมากกมายทงหญงและชายทงเดกและผใหญ ไมเลอกชนวรรณะ ไมเลอกวน เวลา และสถานท  ทงพระมหากษตรยและสามญชน  การทำาความดนนไมเพยงตองเสยสละชวตเพอกชาตบานเมองเทานน  เราสามารถทำาไดหลายวธ  เชน  การเปนผนำาบรหารประเทศ  ขาราชการ  นกการเมอง  กใชความรความสามารถทมมาพฒนาความเจรญของบานเมองดวยความซอสตยสจรต  เปนประชาชนกประกอบอาชพทสจรตไมฝกใฝในอบายมข  ไมกอความเดอดรอนวนวายใหเกดขนในบานเมอง  โดยเฉพาะอยางยงในเวลานบานเมองของเรากำาลงตองการความสามคคจากทกคนและทกฝายการทำาความดนนหลายคนอาจจะมองวาเปนสงททำาไดยากยง  แตทยากยงกวากคอ การรกษาความดทไดกระทำาไวใหดำารงอยตอไปไมมทสนสด อยางไรกตามทกคนสามารถเปนคนดกระทำาความดไดถามงมนและตงใจจรง  มปจจยสำาคญหลายอยางในการประกอบคณงามความดนนมหลายประการแตลกษณะของคนดในความคดของผม คอ บคคลทประกอบดวยคณลกษณะ  ดงน

มความซอสตยสจรต  ความซอสตยสจรตเปนมลทจะถางทางไปสคณธรรมขออนๆความซอสตยสจรตนนตองประกอบดวยกาย  วาจา  และใจ  ผทมความซอสตยสจรตยอมเปนทเชอถอของคนทวไป  เปนสงสำาคญยงในการทำางาน และการประกอบอาชพทกอาชพ

68

  มความขยนหมนเพยร  ความขยนหมนเพยรเปนคณธรรมสำาคญในการกระทำากจการงาน ทงปวงใหประสบความสำาเรจผทตงมนอยในความขยนหมนเพยรยอมแสวงหาความรใสตนอยเสมอ  ประกอบกจการงานใด ๆ  กไมยอทอตออปสรรคและความยากลำาบาก  กจการงานตาง ๆ ยอมสำาเรจลลวงไปดวยด บคคลใดมความขยนหมนเพยรกยอมมความเจรญในชวต หนวยงานใด สงคมใดมคนทขยนหมนเพยรมากๆ  หนวยงานนน  สงคมนนกคงจะมแตความกาวหนามนคง 

มความเมตตากรณา  ความเมตตากรณาเปนคณธรรมทอยใน  พรหม“วหารธรรมส” อนเปนธรรมของผทเปนใหญหรอหวหนาและบคคลทวไปหากโลกมนษยอยรวมกนโดยใชหลกเมตตาธรรมเชอวามนษยและสรรพสตวทงหลายยอมอยรวมกนดวยความสงบสข ดงคำากลาวทวา เมตตาธรรม“คำาจนโลก”

มความกตญญกตเวท  ผทมความกตญญกตเวทยอมเปนทยกยองสรรเสรญของเทวดา และมนษย ผทยดมนปฏบตเปนนจยอมมความเจรญในชวต  ไดชอวาเปนคนด ดงคำากลาวทวา  ความกตญญ“  เปนเครองหมายของคนด”

บคคลทมลกษณะดงกลาว คอ  คนดในความคดของฉน  ซงจะกลาวถงเปนตวอยางพอสงเขป  ดงน

พระบาทสมเดจพระเจาอยหว พระองคทรงเปนพระมหากษตรยทเป ยมลนดวยคณธรรมเมตตาธรรม และมพระราชจรยวตรทงดงาม  พระองคทรงบำาเพญพระราชกรณยกจนอยใหญนานปการมาโดยตลอด   พระองคทรงตงมนพระราชหฤทยทจะเปนพระมหากษตรยทดและเปนผนำาทางดานความประพฤต  เปนแบบอยางแกประชาชนเพอประโยชนสขแกพสกนกรชาวไทย  พระองคทรงเปนยงกวาพระประมขของชาวไทยทงปวง  พระองคไดทรงอทศเวลา และทมเทพระวรกายอยางไมรจกเหนดเหนอย  เพอประโยชนสขและความเปนอยทดของชาวไทยทงปวง

พระธรรมโกศาจารย  (พทธทาส อนทปญโญ)  ผลจากการมงมนศกษา  ฝกฝนตนอยางเขมงวด และอทศชวตถวายแดพระศาสนาของทาน ทำาใหทานไดรบการนบถอยกยองจากพทธศาสนกชนทงในประเทศและ

69

จากตางประเทศ  ผลงานของทานไดรบการเผยแพรอยางกวางขวาง  ทงทเปนภาษาไทย และภาษาตางประเทศ  กระทงไดรบการยอมรบจากชาวโลกวาเปนสมณะปราชญผยงใหญ  ผมบทบาทอยางสงตอพทธศาสนา  

บคคลทไดกลาวถงขางตนนนเปนเพยงตวอยางของบคคลทประกอบคณงามความดจนเปนทประจกษแกสายตาและจตใจของคนทวไป  รวมทงตวของฉนดวย  บคคลในโลกนยงมอกมากมาย ไมใชมเพยงแตบคคลทไดกลาวมาเทานนแตยงมอกมากกมายหลายทานมากจงไมสามารถนำามาเผยแพรไดทงหมดสน 

การทำาความดแมเพยงเลกนอยนนบางคนอาจจะมองวาไมสำาคญ  แตการทำาความดแมเพยงเลกนอยนเองเปนมลนำาไปสการทำาความดทยงใหญ  ดงนนเราควรเรงขวนขวายทำาความดไวกอนทเรานนจะไมมโอกาสไดกระทำา  การทำาความดนน  ไมใชทำาแลวตองได ลาภ  ยศ  ทรพยสน  เงนทอง  ซงเปนความคดทผดการทำาความดนนตองได  ความด“ ”  เปนสงตอบแทน  ซงความดนนเปนบญกศลตดตวไปในภายภาคหนา การทำาความดนนควรทำาทงตอหนาและลบหลง  แมจะไมมใครรใครเหนเปรยบคนทปดทองหลงพระกตาม  จงไดชอวาเปนคนดอยางแทจรง

ทำาดเพอความดนนแหละด        ทำาดเพอเอาดหาดไม ทำาดเพอความดแลวดใจ              ทำาเพอเอาดไซรใชด

แท(พระราชธรรมมน)

โครงการเยาวชนไทยใสสะอาดประกวดเรยงความ พ.ศ.2549

รางวลชนะเลศ กลมท 2 ระดบชนมธยมศกษาปท 1-3

70

เดกชายอดศกด  จนทบตร  ชนมธยมศกษาปท 3  โรงเรยนศรประจนต  เมธประมข“ ” 

อำาเภอศรประจนต   จงหวดสพรรณบร

ตวอยางผงความคด

71

เกณฑคณภาพการประเมนการเขยนเรยงความ

72

รายการประเมน

ระดบคณภาพดมาก (4) ด (3) พอใช (2) ควร

ปรบปรง (1)

เนอหา ขอมลถกตองตรงประเดน มรายละเอยดประกอบสมบรณ

ขอมลถกตอง ตรงประเดน มรายละเอยดประกอบแตขาดความสมบรณ

ขอมลผดบางสวน รายละเอยดประกอบไมสมบรณ

ขอมลผดมาก ไมมรายละเอยดประกอบ ไมสมบรณ

การลำาดบใจความ

ลำาดบใจความตอเนอง ชดเจน สมเหตสมผล

ลำาดบใจความสบสนบางเลกนอย แตมความตอเนอง ขาดความสมเหตสมผลบาง

ลำาดบใจความสบสนมาก ขาดความตอเนองและสมเหตสมผล

ลำาดบใจความไมได ขาดความตอเนองและสมเหตสมผล

การใชภาษา ใชคำา ประโยค ยอหนา ถกตองตามหลกเกณฑการใชภาษา สอความไดราบรน ชดเจน

ใชคำา ประโยค ยอหนา บกพรองบาง แตยงยดหลกเกณฑการใชภาษา สอความได

ใชคำา ประโยค ยอหนา บกพรองมาก ไมเปนไปตามหลกเกณฑการใชภาษา สอความไดบาง

ใชคำา ประโยค ยอหนา ไมถกตองตามหลกเกณฑการใชภาษา สอความไมได

องคประกอบ มคำานำา เนอเรอง สรป ม

มคำานำา เนอเรอง สรปแต

ไมมคำานำา หรอเนอเรอง

ไมมคำานำาและสรป ขาด

73

ความเปนเอกภาพ สมพนธภาพและสารตถภาพ

ขาดเอกภาพ หรอสมพนธภาพ หรอสารตถภาพ

หรอสรป เพยงสวนเดยว ขาดเอกภาพ สมพนธภาพและสารตถภาพ

เอกภาพ สมพนธภาพและสารตถภาพ

แบบประเมนโครงการ

รายการประเมน คะแนนเตม คะแนนทได หมายเหต1.รายงานโครงการ

1.1 รปเลมรายงานมสวนประกอบครบถวน1.2 เสรจตามเวลาทกำาหนด

(5)3

2

2.ความสำาคญของโครงการ2.1 ความนาสนใจ 2.2 ประโยชนการนำาไปใช

(5)23

3.การดำาเนนการ3.1 การวางแผน เตรยมการ

(10)2

2

74

3.2 สอดคลองกบบทเรยน 3.3 เหมาะสมกบวย 3.4 สอดคลองกบจดประสงคของโครงการ 3.5 ความรวมมอของสมาชกในกลม

22

2

4.เนอหา 4.1 ขอมลสมบรณ ครบถวน 4.2 การสรปขอมลองคความร

(10)5

5

5.การนำาเสนอ 5.1 การใชสอในการเสนอ 5.2 การใชภาษา 5.3 ความนาสนใจ 5.4 รปแบบ

(20)5555

รวม 50ตวอยางแผนการจดการเรยนร

กลมสาระการเรยนร สงคมศกษาศาสนาและวฒนธรรม ชน มธยมศกษาปท 1หนวยการเรยนรท................... เรอง คำาสอนสำาคญ เวลา 12 ชวโมงแผนการจดการเรยนรท 1 เรอง การทำางานคอการปฏบตธรรม เวลา 2 ชวโมง

75

มาตรฐานการเรยนร/ตวชวด(ผลการเรยนร)มาตรฐาน

ร เขาใจ วเคราะห สงเคราะหและตความคำาสอนสำาคญของทานพทธทาส สามารถถายทอดและนำามาปฏบตในชวตประจำาวน

ตวชวดวเคราะห สงเคราะห ตความ ตระหนก บอกความหมายและ

ถายทอดคำาสอนเรองการทำางานคอการปฏบตธรรม การศกษาแบบหมาหางดวน ธรรมะคอธรรมชาต กน กาม เกยรต ทกคนในโลกคอคนๆเดยวกน ศาสนาทกศาสนาคอศาสนาเดยวกน การเมองเปนหนาทของทกคน ฯลฯ สามารถนำาไปแกปญหาตนเองและครอบครว

สาระสำาคญการทำางานคอการปฏบตธรรมเปนคำาสอนของทานพทธทาส ซงสง

สอนใหรจกนำาหลกธรรมไปใชในการปฏบตหนาทใหถกตองตามกฎของธรรมชาต การปฏบตตามคำาสอนดงกลาวจะสงผลใหผปฏบตสามารถปฏบตงานไดอยางมความสขและผลงานมคณภาพ

สมรรถนะสำาคญของผเรยน

- ความสามารถในการคด- ความสามารถในการสอสาร- ความสามารถในการใชทกษะชวต

ความร

1.อธบายคำาสอนสำาคญของทานพทธทาสไดเปรยบเทยบ ยกตวอยางการกระทำาของบคคลทเปนไปตามคำาสอนและไมเปนไปตามคำาสอนได

76

2.เปรยบเทยบผลการปฏบตตามคำาสอนกบการไมปฏบตตามคำาสอนได

ทกษะ/กระบวนการ1.ทกษะกระบวนการสอสารทกษะกระบวนการคด2.ทกษะกระบวนการสบคนขอมล3.ทกษะกระบวนการกลม

คณลกษณะ1. ความรบผดชอบ 2.ความขยน อดทน 3. ความประหยด 4. ความเออเฟ อเผอแผ

สาระการเรยนรคำาสอนเรองการทำางานคอการปฏบตธรรม

ชนงาน/ภาระงานระหวางเรยนหนงสอภาพหนาเดยว การทำางานคอการปฏบตธรรม“ ”

จดประสงคการเรยนร1. อธบายความหมายของคำาสอนเรองการทำางานคอการปฏบตธรรม

ได2. เปรยบเทยบความแตกตางของผทปฏบตตามหลกคำาสอนกบการ

ไมปฏบตตามคำาสอนได3. ทำาหนงสอภาพได

กจกรรมการเรยนร1. นกเรยนฟงเพลงเพลง งานคอชวต อภปรายความหมายของ

เนอเพลง

77

2. นกเรยนด VCD “การทำางานคอการปฏบตธรรม บนทกความร” สนทนาแลกเปลยนความคดเหนในประเดน

2.1 การทำางานคอการทำาหนาท หมายความวาอยางไร2.2 ตวอยางคำาสอนเรองการทำางานคอการปฏบตธรรม ตามท

ระบไวในคำาสอนทไดฟง มเรองใดบางทานไดกำาหนดใหมการปฏบตอยางไร

2.3 ถาเราปฏบตตามคำาสอนของทานจะเกดผลอยางไร และถาไมปฏบตจะเกดผลอยางไร

3. แบงกลมนกเรยน ใหดตวอยางหนงสอภาพหนาเดยว ครแนะนำาขนตอนการจดทำาหนงสอในประเดน

3.1 การแบงงานรบผดชอบในกลม3.2การวางแผนเกบรวบรวมขอมล3.3การออกแบบรปภาพ การวาดภาพประกอบ3.4การเขยนบรรยายภาพ3.5การนำาเสนอผลงาน

4. ใหนกเรยนปฏบตการจดทำาหนงสอภาพหนาเดยว ครคอยดแลเสนอแนะเพมเตม5. นกเรยนนำาเสนอผลงาน แลกเปลยนเรยนรครบนทกผลการนำาเสนอ6. นกเรยนบนทกสรปองคความรเปนรายบคคลในสมดงานของตนเอง

โดยจดทำาเปนแผนผงความคด7. ครใหขอมลยอนกลบ เกยวกบผลการปฏบตงาน นกเรยน รวม

กนสรปเสนอแนะแนวทางการนำาคำาสอนไปสการปฏบตในชวตประจำาวน

78

สอ/อปกรณ/แหลงเรยนร

1. VCD การทำางานคอการปฏบตธรรม2. หนงสอธรรมะของทานพทธทาส3. แบบบนทกความรจากการฟงคำาสอน4.ตวอยางหนงสอภาพหนาเดยว

การวดและประเมนผล

ชนงาน/ภาระงาน

เกณฑคณภาพดมาก (4) ด(3) พอใช(2) ควร

ปรบปรง(1)

หนงสอภาพหนาเดยว การทำางาน“คอการปฏบตธรรม”ประเดนประเมน

- เนอหาครบถวนสมบรณ สะทอนใหเหนจดเนน

- เนอหามความสมบรณ สะทอนใหเหนจดเนน

- เนอหาขาดความสมบรณแตสะทอนใหเหนเกยวกบ

- เนอหาไมเกยวของกบการทำางานคอการปฏบต

79

- เนอหา- ภาพ

ประกอบ- การใชภาษา

การทำางานคอการปฏบตธรรมอยางชดเจน-การใชภาษาถกตองราบรนดมาก-ภาพประกอบสวยงามสอความหมายไดสอดคลองกบเนอหา

การทำางานคอการปฏบตธรรม- การใชภาษามขอบกพรองเลกนอย-ภาพประกอบสวยงามสอความหมายไดสอดคลองกบเนอหา

การทำางานคอการปฏบตธรรม-การใชภาษามขอบกพรองแตสอความหมายได-ภาพประกอบสวยงามแตสอความหมายไมสอดคลองกบเนอหา

ธรรม-การใชภาษามความผดพลาด สอความหมายไมได-ภาพประกอบไมสวยงาม ไมสอดคลองกบเนอหา

แบบประเมนการทำางานกลม

80

รายการ/คะแนน

กลมท

ความรวมมอ

การวางแผน

การแสดงความคด

เหน

ความรบผดชอบ

รวมคะแนน

5 5 5 5 20

ความคดเหน/ขอเสนอแนะของผบรหารสถานศกษา

........................................................................................

........................................................................................

........................................................................................

..................................................................................

........................................................................................

.....................................................................................

........................................................................................

.....................................................................................

81

บนทกผลการจดการเรยนร

........................................................................................

........................................................................................

........................................................................................

........................................................................................

........................................................................................

........................................................................................

........................................................................................

........................................................................................

........................................................................................

........................................................................................

........................................................................................

........................................................................................

.............................ปญหา/อปสรรค/ขอเสนอแนะ

........................................................................................

........................................................................................

........................................................................................

........................................................................................

........................................................................................

.........................หมายเหต การจดการเรยนรตามหลกสตรองมาตรฐาน ถาหากผสอนจดทำาหนวยการเรยนรทมความสมบรณครบถวนทกองคประกอบ อาจไมจำาเปนตองจดทำาแผนการจดการเรยนรยอยๆอกกได

82

เพลงงานคอชวต

(สรอย) งานคอชวต ชวตคองานบนดาลสข

ทำางานใหสนก เปนสขเมอทำางาน

ชวตคอลมหายใจใครกร ชวตคอการตอสควรศกษา

ชวต คอกจการงานตระกานตา ชวตคอการเวลาทคมครอง

(สรอย) ทำางานเพองาน บนดาลผล ทำาดเพอดดลผลให

ทำาหนาทเพอหนาทอยางจรงใจ สรางไทใหกบตวอยากลวเกรง

83

เอกสารความรสำาหรบคร

หนงสอภาพหนาเดยว หมายถง หนงสอทมงเสนอเพอหาสาระสำาคญโดยสรป จบในหนาเดยว อาจจะมเนอหาเปนนทาน ตำานาน เรองเลา จากจนตนาการของผเขยน มภาพประกอบตอนใดตอนหนงของเรองทชดเจนสวยงาม สงเสรมการอาน คดวเคราะห เขยน และปลกฝงคณธรรม

ขนตอนการจดทำาหนงสอหนาเดยว

1. กำาหนดจดประสงคใหชดเจน(ตองการนำาเสนอจดเนนอะไร)2. ศกษาตวอยางหนงสอหนาเดยว3. วเคราะหเนอหา ใคร ทำาอะไร ทไหน เมอไร ทำาไม ผลเปนอยางไร4. กำาหนดชอเรอง เคาโครงเรอง5. ออกแบบภาพประกอบ กำาหนดสดสวนภาพและตวหนงสอให

เหมาะสม6. เขยนเรอง วาดภาพประกอบระบายสใหสวยงาม

84

85

86

87

ตารางวเคราะหโครงสรางหนวยการเรยนรเรอง คำาสอนสำาคญ ชนมธยมศกษาปท ๔เวลา 12 ชวโมง

มาตรฐาน ตวชวด /ผลการเรยนร

สาระการเรยนร สาระสำาคญ หลกฐานการเรยนร

ร เขาใจ วเคราะห

วเคราะห สงเคราะห

คำาสอนสำาคญเรองตวกของ

ทานพทธทาสมวธ

ชนงาน/ภาระงานรวบยอด

88

สงเคราะหและตความคำาสอนสำาคญของทานพทธทาส สามารถถายทอดและนำามาปฏบตในชวตประจำาวน

ตความ ตระหนก และปฏบตตนเกยวกบคำาสอนเรอง ๕ ดและสงแวดลอมได

กและตายกอนตายคอปรญญาสวนโมกข ฯลฯสามารถนำาไปแกปญหาตนเองครอบครว ผอนและสงคม

สอนธรรมะทแตกตางจากคนอน โดยทานจะประดษฐคำาทกระทบกบความรสกของผฟงและสอดคลองกบสถานการณในชวงเวลานนๆเพอใหงายแกการจดจำาและเขาใจความหมาย เชนคนดสำาคญกวาทกสง ศลธรรมไมกลบมาโลกาวนาศ มองแตแงดเถด

ภาพยนตรสนชนงาน/ภาระงานระหวางเรยน- แบบฝกหดการตอบคำาถาม-ใบงาน-แผนพบ

89

ตวอยางหนวยการเรยนรท...................เรองหลกคำาสอน 5 ดรายวชาพนฐาน (เพมเตม) รหสวชา..........กลมสาระการเรยนรสงคมศกษาศาสนาและวฒนธรรมชนมธยมศกษาปท 4 ภาคเรยนท...........เวลา 12 ชวโมง

1.มาตรฐานการเรยนร/ตวชวด (ผลการเรยนร)มาตรฐานการเรยนรรเขาใจ แสดงความคดเหน วเคราะห ตความ ตระหนก และปฏบตตนเกยว

กบคำาสอนเรอง 5 ด คอเปนลกทดศษยทด เพอนทด พลเมองทด ศาสนกทด เพอเปนมนษยทเตมและสามารถนำาไปใชในการแกปญหาตนเอง และสวนรวมได

ตวชวดวเคราะห สงเคราะห ตความ ตระหนก และปฏบตตนเปนลกทด ศษยทด เพอน

ทด พลเมองทด และศาสนกทด เพอเปนมนษยทเตม และสามารถนำาไปใชในการแกปญหาการศกษา เศรษฐกจ การเมองและสงแวดลอมได

2.สาระสำาคญ บทบาทหนาทของลกทด ศษยทด เพอนทด พลเมองทด และศาสนก

ทด เพอเปนมนษยทเตม และสามารถนำาไปแกปญหาทางการศกษาได3.สาระการเรยนร

ความร- บทบาทหนาทของลกทด ๕ ประการ- ทานเลยงเรามาแลวตองเลยงทานตอบ-ทำากจธระของทาน

90

- ดำารงรกษาวงตระกลใหคงอยและไมเสอมเสย- ปฏบตตนเปนคนดเปนผสมควรรบมรดก- เมอทาลวงลบทำาบญอทศให

ทกษะ/กระบวนการ- ทกษะการทำางานกลม- ทกษะการนำาเสนอ- ทกษะการประเมน

คณลกษณะ- การเหนคณคา - ความสามคค - ความกตญญ

ชนงานหรอภาระงาน- ผลการตอบคำาถาม- ผลการประเมน- ผลการวเคราะห- แผนพบ

การประเมนผล- การตอบคำาถาม- ตรวจแผนพบ- พฤตกรรมการทำางานกลม

กจกรรมการเรยนร(2 ชวโมง)กจกรรมนำาเขาสบทเรยน1. ครนำาสนทนาและตงคำาถามเกยวกบหลกคำาสอน 5 ด เรองการ

เปนลกทดโดยถามนกเรยนวา บทบาทของลกทดควรมลกษณะอยางไร

2. ใหนกเรยนชมหนงสน เรอง ยอดกตญญ พรอมเกณฑการประเมนภาพยนตรสน

91

3. คร และนกเรยนรวมกนสนทนาเกยวกบภาพยนตรสน เรองยอดกตญญวามขอคดอะไรบางจากเรองน และสามารถนำามาใชแกปญหาการศกษาของตนไดอยางไร

4. ใหนกเรยนรวมกนวเคราะหบทบาทหนาทของลกทดจากภาพยนตรสนเรองยอดกตญญ

5. ใหนกเรยนศกษาใบความรเรองบทบาทหนาทของลกทด แลวรวมกนสรป

6. นกเรยนเขยนสรปผลการวเคราะหจากภาพยนตรสนเรองยอดกตญญและใบความรเรองบทบาทหนาทของลกทด ในรปแบบการทำาแผนพบ (งานกลม)

7. นกเรยนนำาเสนอแผนพบทไดสรปแลวใหนกเรยนประเมนและจดลำาดบคณภาพของชนงานทนำาเสนอ

สอการเรยนร1. ประเดนคำาถาม บทบาทของลกทดควรมลกษณะอยางไร“ ”

2.ภาพยนตรสน เรอง ยอดกตญญ3. เกณฑการประเมนภาพยนตรสน4. ใบความรเรองบทบาทหนาทของลกทด

5. ใบงานบทบาทหนาทของลกทด1. ประเดนการสนทนา คอ บทบาทของลกทดควรมลกษณะ

อยางไร2. ขอคดทไดจากการชมภาพยนตรสน

๓. การนำาไปประยกตใชในชวตประจำาวน และแกปญหาการศกษา

๖. ใบงานการวเคราะหบทบาทหนาทของลกทด

ประเดนคำาถามเรอง หลกคำาสอน 5 ด

92

คำาชแจง ใหนกเรยนตอบประเดนคำาถามตอไปนประเดนคำาถาม หลกคำาสอน 5 ด

1. ความหมาย 1. ลกทด2. บทบาทหนาท 2. ศษยทด3. วธปฏบตตน 3. เพอนทด4. ประโยชนทไดรบ 4. พลเมองทด5. การนำาไปประยกตและแก

ปญหา5. ศาสนกทด

เกณฑการประเมนแผนพบประเดน

การประเมนเกณฑการประเมน

คะแนนเตม 100

ตนเองประเมน

ครประเมน

เนอหา- เนอหาถกตองครบถวนสมบรณ ใชภาษาเขาใจงายตรงประเดน- เขยนถกตองตามหลกเกณฑทางภาษา

(40)30

10

การจดหนากระดาษ- หนาปกแผนพบสวยงาม- การนำาเสนอแตละหวขอ- กราฟฟก- จดวางรปภาพ- ความเหมาะสมของการจดวางรปภาพ- คำาอางอง

(40)55555

15

การจดองคประกอบ (20)5

93

- ความพอดของแผนพบ- สสนสวยงามดงดดความสนใจผอาน

1 ๕

แบบประเมนภาพยนตรสนแบบประเมนภาพยนตรสนเรอง………………………………………………………………………………………………………………...คำาชแจง แบบประเมนฉบบนเปนแบบประเมนแบบมาตรสวน ม 5 ระดบ ใหผประเมนประเมนผลการนำาเสนอภาพยนตรสน เรอง.....................................ตามหวขอประเมนทสอดคลองกบระดบผลงาน

ท ประเดนการประเมนมาก

ทสด=5มา

ก=4ปาน

กลาง=3นอ

ย=2นอย

ทสด=11 ความถกตองของเนอหา

เรองราว2 ความเหมาะสมในการลำาดบ

เรอง3 ความเหมาะสมของเนอหากบ

ผชม4 ความนาสนใจในการดำาเนน

เรอง5 ความเหมาะสมของภาพและ

เสยง6 ความนาสนใจของภาพและ

เสยง7 ความถกตองของภาษาทใช8 ความชดเจนของเสยง9 การออกแบบสอมลตมเดย

โดยรวม1 ความชดเจนของภาพยนตร

94

0 สน11 ความเหมาะสมของของ

เทคนคภาพยนตรสน12 ความตอเนองของภาพยนตร

สน

เกณฑการใหคะแนน เกณฑการประเมนมากทสด = 5 มากทสด 4.21-5.00มาก = 4 มาก 3.41-4.20ปานกลาง = 3 ปานกลาง 2.61-3.40นอย = 2 นอย 1.81-2.60นอยทสด = 1 นอยทสด 1.00-1.80

ลงชอ.........................................ผประเมน

ตวอยางแผนการจดการเรยนรกลมสาระการเรยนรสงคมศกษาศาสนาและวฒนธรรมชนมธยมศกษาปท 4หนวยการเรยนรท....เรองหลกคำาสอน 5 ดเวลา 12 ชวโมง________________________________________________________________________________

1.มาตรฐานการเรยนร/ตวชวด (ผลการเรยนร)มาตรฐานรเขาใจ แสดงความคดเหน วเคราะห ตความ ตระหนก และปฏบตตน

เกยวกบคำาสอนเรอง 5 ด คอเปนลกทด ศษยทด เพอนทด พลเมองทด ศาสนกทด เพอเปนมนษยทเตมและสามารถนำาไปใชในการแกปญหาตนเอง และสวนรวมได

ตวชวด

95

วเคราะห สงเคราะห ตความ ตระหนก และปฏบตตนเปนลกทด ศษยทด เพอนทด พลเมองทด และศาสนกทด เพอเปนมนษยทเตม และสามารถนำาไปใชในการแกปญหาการศกษา เศรษฐกจ การเมองและสงแวดลอมได

2.สาระสำาคญ คำาสอน 5 ด เปนคำาสอนททานพทธทาสสรางขน เพอใหเหมาะสมกบ

การเรยนรธรรมะของเยาวชน ทานจงเสนอวาหนาทของเยาวชนทจะสรางสนตภาพในอนาคต ควรเรมตนตงแตการเปนลกทด ศษยทด เพอนทด พลเมองทด และศาสนกทด เพอเปนมนษยทเตม

3.สาระการเรยนรความรรและปฏบตตนตามหลกคำาสอนของทานพทธทาส 5 ด สความเปน

มนษยทสมบรณโดยนำามาประยกตใชในการแกปญหาการศกษา

ทกษะ/กระบวนการวเคราะหกระบวนการฝกปฏบตตามหลกคำาสอนของทานพทธทาส 5

ด สความเปนมนษยทสมบรณและสามารถนำาไปใชในการแกปญหาการศกษา

คณลกษณะตระหนกถงผลของการกระทำาความดตามหลกคำาสอน 5 ด สความ

เปนมนษยทสมบรณและสามารถนำาไปใชในการแกปญหาการศกษา4.ชนงานหรอภาระงานทแสดงผลการเรยนร

1. ชนงานรวบยอดของหนวยการเรยนรภาพยนตรสน

2. ชนงานระหวางเรยน

96

2.1 Scrip บทบาทสมมต แผนพบ Power Point

2.2 การตอบคำาถาม วเคราะหคำาสอน/บทความ

2.3 การอภปราย การสรป

3. จดลำาดบชนงาน/ภาระงาน/หลกฐานการเรยนรคำาถาม/ใบงานการวเคราะหหลกคำาสอน/แผนพบ/ภาพยนตรสน

5. การประเมนผล5.1 สงเกตพฤตกรรมการทำางานกลม5.2 การตอบคำาถาม5.3 การตรวจใบงาน5.4 การตรวจแผนพบ5.5 การประเมนผลภาพยนตรสน

6.กจกรรมการเรยนร

97

หลกฐานการเรยนร

การจดกจกรรมการเรยนร

สอ อปกรณและแหลงเรยนร

เวลา

กจกรรมนำาเขาสการเรยน- ครนำาสนทนาและตงคำาถามเกยวกบหลกคำาสอน 5 ด- ใหนกเรยนชมหนง

สนเรองยอดกตญญ,คนด,หวหนาหองคนใหม,คนดทพอไมคอรรปชนและเมตตาธรรม

- ประเดนการสนทนาคอคำาสอน 5 ด- หนงสนเรองยอดกตญญ,คนด,หวหนาหองคนใหม,คนดทพอไมคอรรปชน,และเมตตาธรรม

2 ชม.

- สงเกตพฤตกรรม

- แผนพบ- ผลการ

วเคราะหคำาสอน 5 ด

- ผลการอภปราย

- ผลการสรปขอคด

กจกรรมพฒนาการเรยนร1. ศกษาคำาสอน 5

ด2. ตอบคำาถามคำา

สอน 5 ด3. ศกษากรณตวอยางทเกยวของกบคำาสอน 5 ด 4. วเคราะหคำาสอน

5 ด 5. อภปรายคำา

สอน 5 ด 6. สรปขอคดจากคำาสอน 5 ดและนำาไป

1. สอคำาสอน 5 ด2. คำาถาม 5 ด3. กรณตวอยางท

เกยวกบคำาสอน 5 ด

8 ชม.

98

ใชในการแกปญหาการศกษา

- ภาพยนตรสน

กจกรรมรวบยอด- การออกแบบและนำาเสนอภาพยนตรสน

1.แจงเกณฑการใหคะแนน2.ชแจงแนวทางการเนนงานตามแบบประเมน3.นกเรยน

ออกแบบ จดทำาและนำาเสนอภาพยนตรสน

4.ประเมนภาพยนตรสนตามแบบประเมน

- เกณฑการนำาเสนอภาพยนตรสน- แบบประเมน

ภาพยนตรสน

2 ชม.

ภาคผนวกรายชอคณะผจดทำาคมอคร หลกสตรพทธทาสศกษา

1. นายธระวฒน รตนกล ประธานผทรงคณวฒ

2. นายชยวฒนแกวบวทอง รองประธานผเชยวชาญพเศษดานการศกษา องคการบรหารสวนจงหวดสราษฎรธาน

99

3. นางสจารยจนทรอย คณะทำางานผทรงคณวฒ

4. นายพพฒน ราชสมบต คณะทำางานผทรงคณวฒ

5. นายวญญาสชาต คณะทำางานผทรงคณวฒ

6. นายสชาต เหลากอ คณะทำางานผทรงคณวฒ

7. นายธรรมดลหงษทอง คณะทำางานรองผอำานวยการโรงเรยนสราษฎรธาน ๒

8. นางสาวนตยา ภมไชยา คณะทำางานศกษานเทศก สำานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสราษฎรธานเขต ๒

9. ดร.ณฐตกา หอมประกอบ คณะทำางานศกษานเทศก สำานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต ๑๑

10. นางเรวด ฮวดเลยงคณะทำางานครโรงเรยนอบจ.สฎ.๑ (ดอนสกผดงวทย)

11. นางเรวด ประสมพงศ คณะทำางานครโรงเรยนอบจ.สฎ.๒(บานดอนเกลยง)

12. นางพชรา อนทรกษ คณะทำางานครโรงเรยนอบจ.สฎ.๒(บานดอนเกลยง)

100

13. นางวลยภรณ ราชสมบต คณะทำางานครโรงเรยนวดอนทราวาส

14. นางสหพร สงนรนทร คณะทำางานครโรงเรยนบานหวหมากบน

15. นางสาวณฐธยาน ชำานาญกจคณะทำางาน

ครโรงเรยนบานแมโมกข16. นางนวลศร สดาจนทร คณะ

ทำางานครโรงเรยนบานพรยายช

17. นายฉตรชย เงอนงาม คณะทำางานครโรงเรยนบานควนสง

18. นางจนตวรรณเกดเกลอน คณะทำางานครโรงเรยนวดสามพน

19. นายนวฒ แตงทอง คณะทำางานครโรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลยสราษฎรธาน

20. นางสาวประภสสร แดงรตน คณะทำางานครโรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลยสราษฎรธาน

21. นางนพรตนสวสด คณะทำางานครโรงเรยนพทธนคม

22. นางสาวจนทณายบญพฒน คณะทำางาน

101

ครโรงเรยนมธยมพทธนคม23. นางบปผา คชรกษ คณะ

ทำางานครโรงเรยนอบจ.สฎ.3 (บานนา)

24. นายสมศกด สวสด คณะทำางานศกษานเทศกโรงเรยน.กาญจนาภเษกวทยาลยสราษฎรธาน

25. นางสาวนงนภสจรทผาเลขานการ

นกวชาการศกษาปฏบตการองคการบรหารสวนจงหวดสราษฎรธาน26. นางสาวนจวรรณสคตะ

เลขานการผชวยเจาพนกงานธรการองคการบรหารสวนจงหวดสราษฎรธาน

27. นางสาวสภารตน ทองหนเลขานการ

ผชวยนกวชาการเงนและบญชองคการบรหารสวนจงหวดสราษฎรธาน

28. นางสาววาสนา ปานแกวเลขานการ

ผชวยเจาพนกงานประชาสมพนธองคการบรหารสวนจงหวดสราษฎรธาน

29. นางสาวปรตรตา วาณชยปกรณเลขานการ

ผชวยนกวชาการคอมพวเตอร องคการบรหารสวนจงหวดสราษฎรธาน