กฎหมายกบการประกอบวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภ

------------------------------------------- โดย นางวารณ สรน

วงศ อดตทปรกษากฎหมายของ

สภาการพยาบาล โทรศพท ๐๘๑

๘๑๗ ๗๔๒๐

การประกอบวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภตองตงอยบนพนฐานของศาสตรและศลปะการพยาบาลและการผดงครรภ รวมทงตองมจรยธรรมแหงวชาชพดวย เนองจากพยาบาลเปนผประกอบวชาชพตอประชาชน จงตองมความรดานกฏหมายจะไดระมดระวงและมใหเกดการกระทำาผดโดยรเทาไมถงการณ ทงน กฎหมายทเกยวของมดงน

บทท ๑ความรทวไป

-----------------------

ความหมายของกฎหมาย กฎหมาย คอกฏเกณฑขอบงคบซงออกโดยรฐหรอผมอำานาจของรฐเพอควบคมความประพฤต สทธและหนาทของบคคลทวไป ซงมสภาพบงคบ หากผใดไมปฏบตตามหรอฝาฝน ยอมมความผดอาจตองไดรบโทษ

-๒-

ลกษณะสำาคญของกฎหมาย ๑. เปนคำาสงหรอขอบงคบใหบคคลกระทำาหรองดเวนการกระทำาอยางใดอยางหนง เพอปองกนการละเมดสทธและเพอความสงบเรยบรอยของบานเมอง ๒. ออกโดยรฐหรอผมอำานาจของรฐ เนองจากผบงคบใหเปนไปตามกฏหมายตองมอำานาจ ทจะนำาผกระทำาผดมาลงโทษ ๓. ใชบงคบกบมนษยทกระทำาหรองดเวนการกระทำาและกอใหเกดความเสยหายหรอผลกระทบตอบคคลอน ๔. มสภาพบงคบ เมอบคคลใดฝาฝนหรอไมกระทำาหรองดเวนการกระทำาตามทกฎหมายกำาหนด บคคลนนจะตองไดรบโทษ เชนตองชดใชคาสนไหมทดแทนหรอคา

เสยหายในทางแพงหรอตองไดรบโทษทางอาญา เชน ประหารชวต จำาคก กกขง ปรบและรบทรพยสน

ระบบของกฎหมาย / ทมาของกฏหมาย ๑. ระบบกฏหมายลายลกษณอกษร ( Civil Law system ) กำาเนดจากชาวโรมนซงไดจดระบบโดยนำาคำาพพากษาของศาลและการตความของนกปราชญทางกฏหมายจนไดกฏหมายทมการบนทกเปนลายลกษณอกษร การพจารณาคด ศาลจะพจารณาจากหลกเกณฑทวไปและเฉพาะเรองโดยการตความตามตวบทกฎหมาย มการนำาหลกเกณฑมารางเปนประมวลกฎหมายของประเทศ รฐสภาเปนผออกกฎหมาย ศาลตองพพากษาตามตวบทกฏหมาย จงเปนการพจารณาคดจากหลกเกณฑทวไปสเฉพาะเรอง (คำาพพากษาเปนเพยงตวอยางของการใชกฎหมาย)เชน ประเทศฝรงเศส อตาล เยอรมน สวสเซอรแลนด ญปน ไทย จน

-๓-

กฏหมายลายลกษณอกษรแบงตามลำาดบชนของกฎหมาย ดงน ๑.๑ กฎหมายรฐธรรมนญ คอ กฎหมายสงสดในกำาหนดรปแบบการปกครองประเทศ เปนกฎหมายแมบท

กฎหมายอนจะขดหรอแยงไมได ศาลรฐธรรมนญจะเปนผชขาดวากฏหมายใดขดหรอแยงกบกฏหมายแมบท ๑.๒ พระราชบญญต คอกฎหมายทออกโดยฝายนตบญญตหรอรฐสภา โดยคณะรฐมนตรหรอสมาชกผแทนราษฏรทเสนอผานพรรคการเมองทตนสงกด เมอรางกฎหมายผานกระบวนการออกกฏหมายจากรฐสภาแลว นายกรฐมนตรจะนำาขนทลเกลาถวายพระมหากษตรยทรงลงพระปรมาภไธยและประกาศใชบงคบเปนกฏหมายตอไป ๑.๓ ประมวลกฎหมาย คอ การรวบรวมบทบญญตของกฎหมายในเรองเดยวกนหรอใกลเคยงกนใหมาอยเปนหมวดหมเดยวกนอยางเปนระบบ เพอสะดวกในการคนหา ๑.๔ พระราชกำาหนด คอ กฎหมายทฝายบรหารออกในภาวะฉกเฉนทมความจำาเปนรบดวน อนจะเปนประโยชนในการรกษาความปลอดภยและความมนคงทางเศรษฐกจของประเทศ หรอจำาเปนตองมกฎหมายเกยวกบภาษอากรหรอเงนตราทตองพจารณาโดยเรงดวนและลบเพอรกษาผลประโยชนของประเทศ เมอประกาศใชแลว คณะรฐมนตรตองเสนอพระราชกำาหนดนนตอรฐสภา ถาไดรบอนมตจะมผลบงคบใชเปนพระราชบญญตตอไป ถาไมอนมต พระราชกำาหนดนนเปนอนถกยกเลกแตไมมผลกระทบตอกจกรรมทไดกระทำาไปในระหวางทใชพระราชกำาหนดนน

๑.๕ พระราชกฤษฎกา คอ กฎหมายทออกโดยฝายบรหารโดยไมผานความเหนชอบของฝายสภานตบญญต เพอกำาหนดรายละเอยดทเปนหลกยอยของพระราชบญญตหรอพระราชกำาหนดซงพระมหากษตรยทรงตราขนตามคำาแนะนำาของ

-๔-

คณะรฐมนตร พระราชกฤษฎกาไมมบทกำาหนดโทษ ถาพระราชบญญตหรอพระราชกำาหนดนนถกยกเลก พระราชกฤษฎกากจะถกยกเลกโดยปรยาย ๑.๖ กฏกระทรวง คอ กฎหมายทออกโดยฝายบรหาร โดยรฐมนตรวาการกระทรวงตาง ๆ โดยความเหนชอบของคณะรฐมนตรและอาศยอำานาจตามพระราชบญญต เพอกำาหนดรายละเอยดในการปฏบตตามพระราชบญญตนนๆ . ๑,๗ ระเบยบและขอบงคบ คอ กฎหมายทออกโดยหวหนาหนวยงานหรอองคกรโดยความเหนชอบของผบรหารองคกรหรอคณะกรรมการ ออกโดยอาศยอำานาจตามพระราชบญญต เพอกำาหนดรายละเอยดในการปฏบตงาน ๑.๘ ประกาศและคำาสง คอ กฎหมายทออกโดยหวหนาหนวยงานหรอองคกร ออกโดยอาศยอำานาจตามพระราชบญญตหรอเพอการปฏบตงานตามพระราชบญญต

๑.๙ กฏหมายทออกโดยองคกรปกครองตนเอง ซงรฐธรรมนญใหอำานาจทองถนไว ๒. ระบบกฏหมายจารตประเพณหรอระบบกฏหมายทไมเปนลายลกษณอกษร (Common Law system ) กำาเนดมาจากเผาพนเมองขององกฤษ มระบบการพจารณาพพากษาคดทอาศยจากคดทคลายคลงกนและมผพพากษาคนกอน ๆ เคยตดสนคดไวแลว ตอมาไดมการจดตงศาลและสงผพพากษาไปตดสนคดทวประเทศจนเกดเปนกฏเกณฑทวไปหรอบรรทดฐานและเปนกฏหมายจากคำาตดสนของผพพากษาทปฏบตสบตอกนมา จงเปนการพจารณาคดเฉพาะเรองไปสเรองทวไป (คำาพพากษาของศาลถอเปนกฎหมาย การพพากษาคดยดตามคำาพพากษาเดม) เชน ประเทศองกฤษ สหรฐอเมรกา แคนาดา ออสเตรเลย นวซแลนด อนเดย

-๕-

กฎหมายทง ๒ ระบบจงมความแตกตางกน กลาวคอ ระบบกฎหมายลายลกษณอกษร รฐสภาเปนผออกกฎหมาย ศาลตองพพากษาคดตามตวบทกฏหมายเปนการพจารณาคดจากหลกเกณฑทวไปสเฉพาะเรอง และคำาพพากษาของศาลเปนเพยงตวอยางของการใชกฏหมาย สวนระบบกฏหมายจารตประเพณเปนกฏหมายทไมเปนลายลกษณอกษร คำาพพากษาของศาลถอเปนกฎหมาย การ

พพากษาคดยดตามคำาพพากษาเดม จงเปนการพจารณาคดเฉพาะเรองไปสเรองทวไป

ประเภทของกฎหมาย ๑. กฎหมายมหาชน คอ กฎหมายทบญญตความสมพนธระหวางรฐกบประชาชน โดยรฐเปนฝายปกครองมอำานาจเหนอกวาประชาชน เชน กฏหมายรฐธรรมนญ กฎหมายปกครอง กฎหมายอาญา กฎหมายวธพจารณาความอาญา เปนตน ๒. กฏหมายเอกชน คอ กฎหมายทบญญตความสมพนธระหวางเอกชนกบเอกชน หนวยงานของรฐ รฐวสาหกจทดำาเนนธรกจแบบเอกชน เชน บรษทการบนไทย โดย ๒ ฝายมฐานะเทาเทยมกน เชน กฎหมายแรงงาน กฎหมายประกนสงคม กฎหมายแพงและพาณชย กฎหมายวธพจารณาความแพง ๓. กฏหมายระหวางประเทศ คอ กฎหมายทบญญตความสมพนธระหวางประเทศกบประเทศ รฐกบรฐ โดยเกดจากขนบธรรมเนยมประเพณ ขอตกลงหรอสนธสญญาระหวางประเทศ แบงเปน ๓.๑ แผนกคดบคคล คอ กฎหมายทบญญตความสมพนธของบคคลตางรฐในทางแพงเกยวกบความประพฤต สทธและหนาท เชน สญชาต การสมรส ทรพยสน

-๖-

๓.๒ แผนกคดเมอง คอ กฎหมายทบญญตความสมพนธของรฐเกยวกบสทธและหนาทในเรองเขตแดน การทำาสนธสญญา การทตและกรณพพาท ๓.๓ แผนกคดอาญา คอ กฎหมายทบญญตความสมพนธในคดอาญาของบคคลทเกดขนของประชาชนประเทศหนงหรอการกระทำาผดตอเนองในหลายประเทศและตองพจารณาวา ประเทศใดมอำานาจจบกมและพพากษาคดลงโทษบคคลนน เชน กฎหมายวาดวยการสงผรายขามแดน

บทท ๒กฏหมายแพง

-------------------------

กฎหมายแพง เปนกฏหมายเอกชนซงกำาหนดสทธ หนาทและความสมพนธระหวางเอกชนกบเอกชน ทกฝายมฐานะเทาเทยมกนและสามารถตอรองเพอตกลงกระทำาการใด ๆ ภายใตขอบเขตของกฎหมาย ดงนน ความเสยหายทางแพงจงเปนเรองกระทบเฉพาะบคคลทเกยวของหรอเฉพาะตว ถาคกรณตกลงกนไมได จะตองนำาคดไปฟองตอศาล รฐจงจะยนมอเขามาไกลเกลยหรอหรอชวยตดสนตามหลกเกณฑของกฏหมาย

ความผกพนทางแพง ๑. เปนความสมครใจของคกรณวาจะตกลงทำาอะไร ๒. นตกรรม คอ การกระทำาของบคคลดวยความสมครใจและถกตองตามกฎหมาย มงใหเกดการเปลยนแปลง โอน สงวนหรอระงบสทธระหวางบคคล เชน สญญาจางพยาบาลพเศษดแลผปวย เปนสญญาตางตอบแทน (ปพพ. ๑๔๙)

-๗-

ประเภทของนตกรรม ๑.นตกรรมฝายเดยว คอ นตกรรมทเกดผลโดยการแสดงเจตนาของบคคลเพยงฝายเดยวและมผลผกพนทางกฏหมาย เชน พนยกรรม คำามนจะใหรางวล ๒. นตกรรมหลายฝาย คอ นตกรรมทเกดผลโดยการแสดงเจตนาของบคคล ๒ ฝายขนไปและทกฝายตกลงยนยอมตามขอตกลง เชน ฝายหนงแสดงเจตนาโดยทำาเปนคำาเสนอและอกฝายหนงแสดงเจตนาเปนคำาสนอง เมอคำาเสนอและคำาสนองถกตองตรงกนจงเกดเปนนตกรรมหรอสญญาขน เชน สญญาซอขาย สญญากยมเงน

ความรบผดทางแพง

๑. ความรบผดตามสญญา คอ การกระทำาของบคคลตงแต ๒ ฝายขนไปทแสดงเจตนาดวยความสมครใจทจะกระทำาหรองดเวนการกระทำาถกตองตรงกนและกอใหเกดผลผกพนโดยชอบดวยกฏหมาย เชน การรบจางเฝาไข เปนนตกรรมสญญา

๒. ความรบผดจากการละเมด คอ การกระทำาหรองดเวนการกระทำาโดยจงใจหรอประมาทตอผอนโดยผดกฏหมาย จนเปนเหตใหผอนเสยหายแกชวต รางกาย อนามย เสรภาพ ทรพยสนหรอสทธอยางหนงอยางใด ผกระทำาตองชดใชคาสนไหมทดแทน (ปพพ. ๔๒๐) พระราชบญญตวาดวยความรบผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ. ๒๕๓๙ คอ ผเสยหายตองฟองหนวยงานของรฐ จะฟองเจาหนาทของรฐไมได และหากหนวยงานของรฐแพคด และเปนกรณทมการประมาทเลนเลออยางรายแรง เจาหนาทของรฐตองชดใชคาเสยหายตามสดสวนและความรบผดชอบดวย

-๘-

บคคลทตองรวมรบผดกบผกระทำา นายจาง หมายถง นายจางตองรวมรบผดเมอลกจางไดกระทำาไปในทางการจาง (ปพพ. ม ๔๒๕)

และเมอนายจางไดชดใชคาสนไหมทดแทนไปแลวกมสทธไลเบยใหผกระทำาผดใหชดใชคาสนไหมทดแทนคนได (ปพพ ม ๔๒๖) แตหากผกระทำาผดเปนเจาหนาทของรฐ พระราชบญญตวาดวยความรบผดทางละเมดของเจาหนาท พ.ศ. ๒๕๓๙ มาตรา ๕ ไดกำาหนด ใหหนวยงานของรฐเปนผรบผดตอผเสยหายจากการละเมดของเจาหนาทในการปฏบตงานในหนาท เวนแตการละเมดนนผกระทำาผดไดกระทำาไปดวยความประมาทเลนเลออยางรายแรง หนวยงานของรฐกมสทธในการไลเบยจากผกระทำาผดนนได

การชดใชคาเสยหายหรอคาสนไหมทดแทน ศาลจะเปนผวนจฉยคาสนไหมทดแทนตามควรแกพฤตการณและความรายแรงแหงละเมด ไดแก การคนทรพยสนทผเสยหายตองเสยไปเพราะการละเมดหรอใหใชราคาทรพยสนนนและคาเสยหายอนทไดกอขนนนดวย (ปพพ ม ๔๓๘) ดงน ๑. ความเสยหายทคำานวณราคาเปนเงนได คอ ความเสยหายทแนนอนและไมไกลเกนเหต เชน คารกษาพยาบาล คาพาหนะ เปนตน ๒. ความเสยหายทอาจคำานวณราคาเปนเงนได เชน คาทำาขวญ คาเศราเสยใจ เปนตน

กรณผเสยหายถงแกความตาย

๑. คาปลงศพและคาใชจายอนจำาเปนอยางอน เชน คาโลงศพ คารถ คาบรรทกศพ (ปพพ. ม ๔๔๓)

-๙-

๒. คาขาดไรอปการะตามกฏหมาย เชน บดามารดามหนาทตองเลยงดบตร ๓. คาขาดแรงงาน กรณผตายมความผกพนตามกฏหมายทตองทำางานแกบคคลในครอบครวหรอบคคลภายนอก (ปพพ. ม ๔๔๕)

กรณคาเสยหายแกรางกายหรออนามย ( ผเสยหายไม ถงแกความตาย ) ๑. คารกษาพยาบาลและคาใชจายอนตองเสยไป(ทจำาเปนและสมควรแกฐานะ) เชน คายา คาผาตด (ปพพ. ม ๔๔๔) ๒. คาขาดประโยชนทำามาหาไดเพราะไมสามารถประกอบการงานนน (คาเสยหายเพอการทเสยความสามารถประกอบการงานสนเชงหรอแตบางสวนทงในปจจบนและอนาคต) เชน คาจางแรงงาน (ปพพ. ม ๔๔๓) ๓. คาขาดแรงงานในครวเรอนหรออตสาหกรรมของบคคลภายนอก

๔. คาเสยหายอนทไมใชตวเงนหรอคาทำาขวญ เพอทดแทนความเสยหายทางรางกายและจตใจทผเสยหายไดรบ (สทธเรยกรองนไมสามารถโอนกนไดและไมตกสบไปถงทายาท เวนแตสทธนนไดรบสภาพกนไวโดยสญญาหรอไดเรมฟองคดตามสทธนนแลว (ปพพ. ม ๔๔๖)

อายความ ผเสยหายมสทธเรยกรองคาเสยหายจากการละเมด ภายใน ๑ ปนบแตวนทผเสยหายรถงการละเมดและรตวกระทำาละเมด แตไมเกน ๑๐ ปนบแตวนทำาละเมด กรณทเปนคดแพงเกยวเนองกบคดอาญาและอายความทางอาญายาวกวา ใหใชอายความทยาวกวานนมาใชบงคบ (ปพพ. ม ๔๔๘)

-๑๐-บทท ๓

กฎหมายอาญา--------------------------------

กฏหมายอาญา เปนกฎหมายมหาชน ซงบญญตความผดระหวางรฐกบประชาชนวา การกระทำาใดเปนความผดและหากฝาฝนจะตองไดรบโทษ เพอควบคมความประพฤตของประชาชนใหอยในสงคมดวยความสงบเรยบรอยและปองกนความ

เสยหายตอสงคม โดยรฐจะปองกนและปราบปราม โดยผเสยหายไมตองรองทกขหรอกลาวหา ยกเวนความผดอนยอมความได ลกษณะความรบผดทางอาญา ๑. ตองเปนความผดและกำาหนดโทษไวโดยชดแจง คอ ในขณะทผใดกระทำาความผด ตองมกฎหมายกำาหนดไวความผดและโทษไว ๒. ไมมผลยอนหลงทเปนโทษ คอ ขณะทกระทำาความผดยงไมมกฏหมายกำาหนดวา การกระทำานนเปนความผด แมตอมาภายหลงวาการกระทำาอยางเดยวกนนนเปนความผด ศาลหรอผพพากษาจะนำากฎหมายใหมมาใชบงคบเพอลงโทษผกระทำาผดไมได แตถากฎหมายใหมกำาหนดไวเปนคณแกผกระทำาความผด กฎหมายใหยอนหลงได

ความผดทางอาญา การกระทำาหรอละเวนการกระทำาทเปนความผดและตองรบโทษมดงน ๑. ความผดตอแผนดน คอ เปนความผดทสำาคญรายแรงและมผลกระทบตอผเสยหายและสงคม รฐจะดำาเนนคดฟองรองแทนผเสยหายเพอนำาผกระทำาความผดมาลงโทษได เชนการลกทรพย

-๑๑-

๒. ความผดตอสวนตว คอ เปนความผดทไมรายแรงและมผลกระทบตอผเสยหายฝายเดยว เปนกฎหมายทกำาหนดความผดไวชดเจน เชน ยกยอกทรพย หมนประมาท ฉอโกงทรพย บกรกหรอความผดทางเพศ ผเสยหายตองรองทกขตอพนกงานสอบสวนภายใน ๓ เดอนนบแตวนทรเรองความผดและรตวผกระทำาความผดเพอใหพนกงานสอบสวนทำาการสอบสวนความผดและแลวสงเรองใหพนกงานอยการยนฟองคดตอศาล กรณทผเสยหายถอนคำารองทกขหรอถอนฟองหรอยอมความโดยถกตองตามกฏหมายแลว ผเสยหายไมมสทธนำาคดกลบมาฟองไดอก

โทษทางอาญา (ปอ. ม ๑๘) ๑. ประหารชวต คอ การลงโทษสงสดสำาหรบนกโทษคดอกฉกรรจ ปจจบนใชวธการฉดยาหรอสารพษเขารางกายจนเสยชวต (ฉดยาใหหลบ ทำาใหหยดหายใจและทำาใหหวใจหยดเตน) ผกระทำาความผดทมอายตำากวา ๑๘ ปและมโทษประหารชวตหรอจำาคกตลอดชวต ใหเปลยนเปนโทษจำาคก ๕๐ ป (ปอ. ม ๑๘ วรรคสาม)

ผกระทำาความผดเปนหญงมครรภและรบโทษประหารชวต ตองรอจนกวาจะคลอดจงจะประหารชวตได (ป ว อ. ๒๔๗ วรรคสอง) ๒. จำาคก เปนโทษจำากดสทธเสรภาพของนกโทษทถกควบคมไวในเรอนจำา ตามระยะเวลาทกำาหนดในคำาพพากษาของศาล บางกรณศาลอาจใหรอการลงโทษไดเพอใหโอกาสจำาเลยกลบตวภายในเวลาทศาลกำาหนดแตไมเกน ๕ ปนบแตวนทศาลมคำาพพากษา โดยจะกำาหนดเงอนไขเพอควบคมความประพฤตของผนนดวยหรอไมกได

-๑๒-

การรอการลงโทษ (มความผดแตรอการกำาหนดโทษไวหรอกำาหนดโทษแตรอการลงโทษไวแลวปลอยตวไป เพอใหโอกาสผนนกลบตวภายในระยะเวลาทศาลกำาหนด แตตองไมเกน ๕ ปนบแตวนทศาลพพากษา โดยจะกำาหนดเงอนไขเพอควบคมความประพฤตของผนนดวยหรอไมกได (ปอ. ม ๕๖) ดงน - เปนความผดทมโทษจำาคก - ศาลลงโทษจำาคกไมเกน ๓ ป - ตองไมเคยไดรบโทษจำาคกมากอนหรอไดรบโทษจำาคกมากอนแตตองเปนโทษสำาหรบความผดทกระทำาโดยประมาทหรอความผดลหโทษ

- ศาลจะคำานงถง อาย ประวต ความประพฤต สตปญญา การศกษาอบรม สขภาพ ภาวะแหงจต นสย อาชพและสงแวดลอมของผนนประกอบดวย ๓. กกขง เปนโทษทเปลยนจากโทษอยางอนมาเปนโทษกกขง ไดแก โทษจำาคกไมเกน ๓ เดอนและผนนไมเคยไดรบโทษจำาคกมากอนหรอไดรบโทษจำาคกมากอนแตเปนโทษสำาหรบความผดทไดกระทำาโดยประมาทหรอความผดลหโทษ ใหลงโทษกกขงไมเกน ๓ เดอนแทนโทษจำาคกนนได (ปอ. ม ๒๓) ขดชนคำาพพากษาของศาลทใหรบทรพยสน (ปอ. ม๓๗) ไมยอมทำาทณฑบน หรอหาหลกประกนไมได (ปอ. ม ๔๖) ไมชำาระเงนตามทศาลสงเมอกระทำาผดทณฑบน (ปอ. ม ๔๗) ๔. ปรบ เปนการชำาระเงนตามจำานวนทศาลกำาหนดไวในคำาพพากษา (ปอ. ม ๒๘) ถาไมชำาระคาปรบภายใน ๓๐ วนนบแตวนทศาลพพากษา ผนนอาจถกยดทรพยสนหรอหรอถกกกขงแทนคาปรบ (ปอ. ม ๒๙) การคำานวณระยะเวลากกขงแทนคาปรบ วนละ ๒๐๐ บาท แตหามกกขงเกน ๑ ปเวนแตศาลพพากษาใหปรบตงแต ๘๐,๐๐๐ บาทขนไป ศาลจะสงใหกกขงแทนคาปรบเกนกวา ๑ ปไดแตไมเกน ๒ ป (ปอ. ม๓๐)

-๑๓-

๕. รบทรพยสน เปนการรบทรพยสนดงน - ทรพยสนทกฎหมายกำาหนดวาผกระทำาหรอมไวครอบครองเปนความผด (ปอ. ม ๓๒) เชน ปนเถอน ธนบตรปลอม - ทรพยสนทใช / มไวใช / ไดมาโดยการกระทำาความผด เวนแตเปนทรพยสนของผอนทไมไดรเหนในการกระทำาความผด(ปอ. ม ๓๓) เชน อปกรณทำาแทง อปกรณ.ในการโจรกรรม - ทรพยสนทเกยวของกบสนบนของเจาพนกงาน เพอจงใจใหรางวลในการกระทำาความผด (ปอ. ม ๓๔)

ความรบผดในทางอาญา กฎหมายกำาหนดวา การกระทำานนเปนความผดและกำาหนดโทษ ใหสนนษฐานไวกอนวา ผตองหาหรอจำาเลยไมมความผดจนกวาจะมคำาพพากษาถงทสด การลงโทษบคคลใด ตองมหลกฐานทชดเจนวาบคคลนนกระทำาผดจรง ๑. การกระทำาโดยเจตนา คอ การกระทำาโดยรสำานกในการกระทำาและในขณะเดยวกนผกระทำาประสงคตอผลหรอเลงเหนผลของการกระทำานน (ปอ. ม ๕๙

วรรคสอง) เชน ฉดยาเกนขนาดจนกดศนยหายใจเพอใหผปวยพนจากความทกขทรมานตามทญาตตองการและผปวยเสยชวต

๒. การกระทำาโดยประมาท คอ การกระทำาโดยปราศจากความระมดระวงซงบคคลในภาวะนนตองมตามวสยและพฤตการณและผกระทำาไมไดใชความระมดระวงเพยงพอ (ปอ. ม ๕๙ วรรคส) เชน ไมไลอากาสออกจากสายกอนใหสารนำาทางหลอดเลอดดำา ทำาใหฟองอากาศเขาไปในปอดเกดอนตรายถงชวตได

-๑๔-

วสย หมายถง ลกษณะทเปนอยหรอสภาพภายในของผกระทำา โดยคำานงถง อาย เพศ การศกษา ประสบการณ อาชพ

พฤตการณ หมายถง ขอเทจจรงประกอบการกระทำาหรอเหตภายนอกของผกระทำา เชน สภาพแวดลอม แสงสวาง ความพรอมของอปกรณ เครองมอ เครองใช โดยเปรยบเทยบกบสภาพแวดลอมทใกลเคยงกน ยอมไมเทากน

๓. การกระทำาโดยไมเจตนา คอ การกระทำาทผกระทำาไมไดตงใจใหเกดและไมคาดคดวาจะเกดจากการกระทำานน แตผลลพธทเกดมากกวาทตงใจ ผกระทำาตองรบโทษดวย

เหตยกเวนความรบผดทางอาญา การกระทำาทกฎหมายบญญตเปนความผด แตม

เหตการณหรอสภาพแวดลอมบงคบใหบคคลตองกระทำาเชนนนซงเขาหลกเกณฑเหตยกเวนความผด ผกระทำาจะไมมความผด ดงน

๑. การปองกนโดยชอบดวยกฎหมาย ไดแก กรณทบคคลตองกระทำาเพอปองกนตนเองหรอผอนใหพนจากภยนตรายจากการประทษรายทใกลถงตวและกระทำาไปพอสมควรแกเหต

๒. ผเสยหายยนยอมใหกระทำาความผดอาญาบางประเภท หากผเสยหายยนยอมใหกระทำาดวยความบรสทธใจ ไมเกดจากการขมข ไมขดตอความสงบเรยบรอยและศลธรรมอนดของประชาชนและความยนยอมเกดขนในขณะหรอกอนทกระทำาความผด

ความเสยหายบางประเภทแมผเสยหายยนยอมกเปนความผด เชน ความผดฐานขมขนกระทำาชำาเราเดกอายตำากวา ๑๕ ป

-๑๕-

เหตยกเวนโทษ

การกระทำาทเปนความผดทางอาญาทผกระทำาไมตองรบโทษ หากมเหตอนควร ดงน ๑. กระทำาดวยความจำาเปน เพราะเหตถกบงคบหรออยภายใตอำานาจของใครหรอสงหนงสงใดทไมสามารถหลกเลยงหรอขดขนและกระทำาดวยความจำาเปนเพอใหตนเองหรอผอนพนอนตรายทใกลถงและไมสามารถหลกเลยงใหพนโดยวธอน ทงน อนตรายนนตองไมใชเกดจากการกระทำาของตนเอง และการกระทำานนตองสมควรแกเหตได ๒. กระทำาเพราะความบกพรองทางจต คอ บคคลทกระทำาผดในขณะทไมสามรถรบผดชอบหรอไมสามารถบงคบตวเองไดเพราะเปนโรคจต จตบกพรอง จตฟ นเฟอน ๓. กระทำาตามคำาสงของเจาพนกงาน ถาผกระทำามหนาทหรอเชอโดยบรสทธใจวามหนาทตองปฏบตตาม ผนนไมตองรบโทษ แตถาผกระทำาทราบวาเปนคำาสงทไมชอบดวยกฏหมายแลวยงทำาตามคำาสง จะไมไดรบการยกเวนโทษ ทงน ขนอยกบระดบความร ความสามารถของผรบคำาสง

เหตลดหยอนโทษ มพฤตการณหรอเหตการณทนาเหนใจ หรอมเหตเปนคณแกผกระทำาความผด ใหลดหยอนโทษ ดงน

๑. กระทำาความผดโดยไมรวากฎหมายกำาหนดวาเปนความผด กฎหมายยอมใหยกความไมรขนเปนเหตขอลดหยอนโทษได ทงนขนอยกบสภาพความผดและพฤตการณเฉพาะตวของผกระทำาความผด ศาลอาจจะลงโทษนอยกวาทกฏหมายกำาหนดแตจะไมลงโทษไมได

-๑๖-

๒. กระทำาโดยบนดาลโทสะ คอ ผกระทำาความผดเพราะความกดดนจากการถกขมเหงอยางไมเปนธรรมจนเปนเหตใหบนดาลโทสะ ๓. เหตอน ๆ ในการลดหยอนหรอบรรเทาโทษเชน ผโฉดเขาเบาปญญาตกอยในความทกขอยางสาหส มความดมากอน รบสารภาพผด เปนพยานหรอใหความรแกศาลซงเปนประโยชนตอรปคด

อายความ กฎหมายกำาหนดใหตองฟองผกระทำาความผดหรอนำาตวผกระทำาความผดมาทศาลเพอพจารณาพพากษาลงโทษภายในกำาหนด ดงน

1. อายความฟองคดทวไป ผนแปรตามอตราโทษของความผดทกฏหมายกำาหนด เชน - อายความ ๒๐ ป สำาหรบความผดตองประหารชวตหรอจำาคกตลอดชวตหรอจำาคก ๒๐ ป

- อายความ ๑๐ ป สำาหรบความผดตองระวางโทษจำาคกกวา ๑ ปถง ๗ ป - อายความ ๕ ป สำาหรบความผดตองระวางโทษจำาคกกวา ๑ เดอนถง ๑ ป - อายความ ๑ ป สำาหรบความผดตองระวางโทษจำาคกตงแต ๑ เดอนลงมาหรอตองระวางโทษอยางอน (ความผดลหโทษ) ถาไดฟองและไดตวผกระทำาความผดมายงศาลแลว ผกระทำาความผดหลบหนหรอวกลจรตและศาลสงงดการพจารณาไวจนเกนกำาหนดดงกลาวแลวนบแตวนทหลบหนหรอวนทศาลสงงดการพจารณา กใหถอวา เปนอนขาดอายความเชนเดยวกน (ปอ. ม ๙๕)

-๑๗-

๒. อายความฟองคดความผดอนยอมความได เชน ความผดฐานบกรกหรอหมนประมาท ถาผเสยหายมไดรองทกขภายใน ๓ เดอนนบแตวนทรเรองความผดและรตวผกระทำาความผด เปนอนขาดอายความ (ปอ. ม ๙๖)

การปฏบตการพยาบาลกบความผดทางอาญา ๑. การปฏเสธการชวยเหลอผปวย คอ การไมชวยเหลอหรอปฏเสธการชวยเหลอทเหนผอนตกอยใน

อนตรายแหงชวตซงตนอาจชวยไดโดยไมกลวอนตรายแกตนหรอผอนแตไมชวยตามความจำาเปน (ปอ. ม ๓๗๔) ๑ เดอน / ๑,๐๐๐ บาท ๒. การประกอบวชาชพโดยผปวยไมยนยอม คอ การบงคบขมขนใจใหผอนกระทำาหรอไมกระทำาหรอจำายอมตองกระทำาการรกษา หรอทำาใหกลววาจะเกดอนตรายตอชวต รางกาย เสรภาพ ชอเสยงหรอทรพยสน หรอใชกำาลงประทษรายจนผถกขมขนใจตองกระทำาหรอไมกระทำาการนน หรอจำายอมตอสงนน (ปอ. ม ๓๐๙) ๓ ป / ๖,๐๐๐ บาท กรณหนวงเหนยง / กกขงหรอทำาใหผอนปราศจากเสรภาพในรางกาย ทำาใหเสอมเสยเสรภาพ ( ปอ. ม ๓๑๐ ) ๓ ป / ๖,๐๐๐ บาท ถาตายหรอรบอนตรายสาหส อาจมโทษฐานทำารายรางกาย ( ปอ. ม ๒๙๐ ) ๓ ป –๒๐ ป ( ปอ. ม ๒๙๗ ) ๖ เดอน ๑๐ ปและ– ( ปอ. ม ๒๙๘ ) ๒ ป-๑๐ ป ๓. การทอดทงหรอปลอยปละละเลยผปวย

คอ ผมหนาทตามกฏหมายหรอสญญาทตองดแลผทชวยเหลอตนเองไมไดเพราะอาย ความเจบปวย กายหรอจตพการ ทอดทงผทตนเองรบผดชอบตามหนาทหรอสญญาเปนเหตใหเกดอนตรายแกชวต ถาดแลคนผปวยจตเวชหรอวกลจรตปลอยใหผปวยออกไปกออนตรายแกชวต

(ปอ. ม ๓๐๗) ๓ ป / ๖,๐๐๐ บาท หรอควบคมดแลคนวกลจรตหรอปลอยปละละเลยในการดแล ใหผวกลจรตออกไปเทยวตามลำาพง (ปอ. ม ๓๗๓) ๕๐๐ บาท

-๑๘-

๔. การเปดเผยความลบของผปวย คอ การลวงรความลบของผอนเนองจากการประกอบวชาชพและการเปดเผยความลบในประการทนาจะเกดความเสยหายแกตนหรอผอน (ปอ. ม ๓๒๓) ๖ เดอน / ๑,๐๐๐ บาท

๕. การประมาท คอ การกระทำาทขาดความระมดระวงหรอไมไดใชความระมดระวงเพยงพอตามวสยของพยาบาล (ปอ. ม ๕๙ วรรคส) ตองพจารณาตามมาตรฐานของวชาชพและสภาพแวดลอมหรอพฤตการณขณะกระทำา

กระทำาโดยประมาทเปนเหตใหผอนไดรบอนตรายแกกายและจตใจ

( ปอ. ม ๓๙๐ ) ๑ เดอน / ๑,๐๐๐ บาท กระทำาโดยประมาทเปนเหตใหผอนไดรบอนตรายสาหส เชน (ปอ. ม ๓๐๐ ) ๓ ป / ๖,๐๐๐ บาท

กระทำาโดยประมาทเปนเหตใหผอนถงแกความตาย ( ปอ. ม ๒๙๑ )

๑๐ ป ๒๐– ,๐๐๐ บาท

๖. ความผดเกยวกบเอกสาร ( ทำาหรอรบรองเอกสารอนเปนเทจ )

คอ เปนผประกอบวชาชพทำาคำารบรองเอกสารอนเปนเทจ อนทำาใหผอนเกดความเสยหาย (ปอ. ม ๒๖๙) ๒ ป / ๔,๐๐๐ บาท หรอทำาเอกสารปลอมโดยการกรอกขอความลงในแผนกระดาษหรอวตถใด มลายมอชอของผอนโดยไมไดรบความยนยอมหรอฝาฝนคำาสงของผอนและนำาไปใชในกจการทอาจเกดความเสยหายแกผหนงผใด (ปอ. ม ๒๖๔) ๓ ป / ๖,๐๐๐ บาท ๗. การทำาแทง คอ การทำาใหตนเองแทงลกหรอยอมใหผอนทำาใหตนเองแทงลก (ปอ. ม ๓๐๑) ๓ ป / ๖,๐๐๐ บาท หรอทำาใหหญงแทงลกโดยหญงนนยนยอม (ปอ. ม ๓๐๒) ๕ ป / ๑๐,๐๐๐ บาท ทง ๒ กรณนผใดเพยงแตพยายามกระทำาความผด ผนนไมตองรบโทษ

-๑๙-

ถาการกระทำานนเปนเหตใหหญงไดรบอนตรายสาหส จะมอตราโทษเพมขน (ปอ. ม ๓๐๒ วรรคสอง ) ๗ ป / ๑๔,๐๐๐ บาท หรอถงแกความตาย (ปอ. ม ๓๐๒ วรรคสาม ) ๑๐ ป / ๒๐,๐๐๐ บาท แตกฎหมายกมบทยกเวนโทษกรณเปนการยตการตงครรภดวยเหตผลทางการแพทยและจำาเปนตอง

กระทำาเนองจากสขภาพของหญงนนหรอยตการตงครรภ เนองจากการกระทำาความผดทางอาญา ผกระทำาไมมความผด (ปอ. ม ๓๐๕) เชน ถกขมขนโดยใชกำาลงประทษราย (ปอ. ม ๒๗๖) ๔ ป ๒๐ ปและ ๘– ,๐๐๐ บาท ๔๐– ,๐๐๐ บาท ถามหรอใชอาวธปนหรอระเบดหรอรวมกนโทรมหญง(ปอ. ม ๒๗๖วรรคสอง ) ๕ ป ๒๐ ปและ ๓๐– ,๐๐๐ บาท –๔๐,๐๐๐ บาท / จำาคกตลอดชวต ถกกระทำาชำาเราเดกหญงอายไมเกน ๑๕ ปซงมใชภรรยาตนโดยเดกหญงนนจะยนยอมหรอไมกตาม (ปอ. ม ๒๗๗) ๔ ป ๒๐ ปและ ๘– ,๐๐๐ บาท ๔๐– ,๐๐๐ บาท กรณกระทำาชำาเราเดกหญงอายไมเกน ๑๓ ป (ปอ. ม ๒๗๗ วรรคสอง) ๗ ป ๒๐ ปและ ๑๔– ,๐๐๐ บาท –๔๐,๐๐๐ บาท / จำาคกตลอดชวต ถากระทำาโดยมหรอใชอาวธปนหรอระเบดหรอรวมกนโทรมหญงและเดกหญงนนไมยนยอม(ปอ. ม ๒๗๗ วรรคสาม) จำาคกตลอดชวต ชายกระทำากบเดกหญงอายเกนกวา ๑๓ ปแตยงไมเกน ๑๕ ป โดยเดกหญงนนยนยอมและภายหลงศาลอนญาตใหชายและเดกหญงนนสมรสกน ผกระทำาไมตองรบโทษ (ปอ. ม ๒๗๗ วรรคส)

-๒๐-

บทท ๔พระราชบญญตวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภ

พ.ศ. ๒๕๒๘ และทแกไขเพมเตม (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๔๐

-----------------------------------

คำานยาม (ม. ๔ ) “การพยาบาล” หมายความวา การดแลชวยเหลอเมอมการเจบปวย การฟ นฟสภาพ การปองกนโรค การสงเสรมสขภาพและการชวยเหลอในการรกษาโรค ทงน โดยอาศยศาสตรและศลปะทางการพยาบาล “การประกอบวชาชพการพยาบาล” หมายความวา การปฏบต หนาทการพยาบาลตอบคคล ครอบครวและชมชน ดงน ๑. การสอน การแนะนำา การใหคำาปรกษา และการแกปญหาเกยวกบสขภาพ ๒. การกระทำาตอรางกายและจตใจของบคคล การจดสภาพแวดลอมเพอแกไขปญหาความเจบปวย บรรเทาอาการและการรกรามของโลก ตลอดจนการฟ นฟสภาพ

๓. การกระทำาตามวธทกำาหนดไวในการรกษาโรคเบองตนและการใหภมคมกนโรค ๔. การชวยเหลอแพทยในการรกษาโรค ทงน โดยอาศยหลกวทยาศาสตรและศลปะทางการพยาบาล ในการประเมนภาวะสขภาพ การวนจฉยปญหา การวางแผน การปฏบตและการประเมนผล

-๒๑-

“การผดงครรภ” หมายความวา การดแลชวยเหลอหญงมครรภ หญงหลงคลอดและทารกแรกเกด การตรวจครรภ การทำาคลอด การสรางเสรมสขภาพและการปองกนความผดปกตในระยะตงครรภ ระยะคลอดและระยะหลงคลอด ทงน โดยอาศยหลกวทยาศาสตรและศลปะการผดงครรภ “การประกอบวชาชพการผดงครรภ ”หมายความวา การปฏบตหนาทการผดงครรภตอหญงตงครรภ หญงหลงคลอดทารกแรกเกด และครอบครว ดงน ๑.การสอน การแนะนำา การใหคำาปรกษาและการแกปญหาเกยวกบสขภาพ ๒.การกระทำาตอรางกายและจตใจของหญงตงครรภ หญงหลงคลอดและทารกแรกเกด เพอปองกน

ความผดปกตในระยะตงครรภ ระยะคลอดและระยะหลงคลอด ๓. การตรวจการทำาคลอดและการวางแผนครอบครว ๔. การชวยเหลอแพทยในการรกษาโรค ทงน โดยอาศยหลกวทยาศาสตรและศลปะทางการผดงครรภ ในการประเมนภาวะสขภาพ การวนจฉยปญหา การวางแผน การปฏบตและการประเมนผล

วตถประสงคของสภาการพยาบาล ( ม. ๖ ) สภาการพยาบาลเปนองคกรวชาชพ มสถานภาพเปนนตบคคล สภาการพยาบาลมวตถประสงค ดงน ๑. ดแลและควบคมความประพฤตของผประกอบวชาชพฯ ใหถกตองตามจรยธรรมแหงวชาชพฯ

-๒๒-

๒. สงเสรมการศกษา การบรการ การวจยและความกาวหนาในวชาชพฯเพอใหสมาชกไดพฒนาความร ความสามารถ มศกยภาพและทนตอความกาวหนาทางดานเทคโนโลย ทำาใหการบรการมประสทธภาพมากขน

๓. ชวยเหลอ แนะนำา เผยแพรความรเกยวกบการพยาบาลและการผดงครรภแกประชาชนและองคกรตาง ๆ เพอใหประชาชนมสขภาวะทด ๔. ใหคำาปรกษา แนะนำาเกยวกบปญหาดานสาธารณสขของประเทศและเสนอแนวทางแกไขทเกยวกบการพยาบาลและการผดงครรภ ๕. เปนตวแทนของผประกอบวชาชพเพอดำาเนนการในเรองตาง ๆ ๖. สงเสรมความสามคคและผดงไวซงเกยรตศกดของสมาชก ๗. ผดงความเปนธรรมและสงเสรมสวสดการใหแกสมาชก อำานาจหนาทของสภาการพยาบาล ( ม. ๘ ) สภาการพยาบาลมอำานาจหนาทดงน ๑. รบขนทะเบยนและออกใบอนญาต เพอควบคมมาตรฐานการประกอบวชาชพ ๒. สงพกใชหรอเพกถอนใบอนญาตประกอบวชาชพฯ ในกรณทผประกอบวชาชพฯ ประพฤตผดจรยธรรมแหงวชาชพฯ ๓. รบรองหลกสตรการพยาบาลและการผดงครรภในระดบประกาศนยบตรและใหความเหนชอบหลกสตรการพยาบาลและการผดงครรภใน

ระดบอดมศกษาของสถาบนการศกษาเพอเสนอตอสำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (สกอ) ๔. รบรองหลกสตรการฝกอบรมตาง ๆ ของสถาบนการศกษาทฝกอบรมในวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภ ๕. รบรองวทยฐานะของสถาบนการศกษาททำาการสอนและฝกอบรม

-๒๓-

๖. รบรองปรญญา ประกาศนยบตรเทยบเทาปรญญา ประกาศนยบตรหรอวฒบตรในวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภของสถาบนการศกษา ๗. ออกหนงสออนมตหรอวฒบตรเกยวกบความร หรอความชำานาญเฉพาะทางหรอหนงสอแสดงวฒอนในวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภ ๘. ดำาเนนการอน ๆ ใหเปนไปตามวตถประสงคของสภาการพยาบาล

สมาชกสภาการพยาบาล สมาชกของสภาการพยาบาลม ๒ ประเภท คอ ๑. สมาชกสามญ ๒. สมาชกกตตมศกด คอบคคลทสภาการพยาบาลเชญผทรงคณวฒ

มาเปนสมาชก

คณสมบตของสมาชกสามญ ( ม. ๑๑ )1. อายไมตำากวา ๑๘ ปบรบรณ ๒. ไดรบปรญญาหรอประกาศนยบตรเทยบเทา

ปรญญาทางการพยาบาล การผดงครรภ หรอการพยาบาลและการผดงครรภ จากสถาบนการศกษาทสภาการพยาบาลรบรอง

๓. ไมเปนผมความประพฤตเสยหายทนำาความเสอมเสยเกยรตศกดมาสวชาชพ ๔. ไมเคยตองโทษจำาคกโดยคำาพพากษาถงทสดใหจำาคกหรอคำาสงทชอบดวยกฏหมายใหจำาคกในคดทจะนำามาซงความเสอมเสยเกยรตศกดแหงวชาชพฯ

๕. ไมเคยเปนผมจตฟ นเฟอน ไมสมประกอบ

-๒๔-

๖. ไมเปนโรคตาง ๆ ตามขอบงคบของสภาการพยาบาล เชน ตดสารเสพตดใหโทษอยางรนแรง โรคพษ

สราเรอรง โรคคดทะราด วณโรคระยะอนตราย ฯลฯ สทธและหนาทของสมาชกสามญ (ม. ๑๒ )

๑.ขอขนทะเบยนและรบใบอนญาตเปนผประกอบวชาชพการพยาบาล ผประกอบวชาชพการผดงครรภหรอผประกอบวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภ หรอขอรบวฒบตรแสดงความร ความชำานาญเฉพาะทาง ๒. แสดงความคดเหนเปนหนงสอเกยวกบกจการของสภาการพยาบาลไปยงคณะกรรมการสภาการพยาบาลเพอตรวจสอบการปฏบตงานของสภาการพยาบาล ถามสมาชกตงแตหาสบคนขนไปเสนอ คณะกรรมการสภาการพยาบาลพจารณาในเรองใด คณะกรรมการสภาการพยาบาลตองพจารณาและแจงผลการพจารณาใหสมาชกทราบ ๓. เลอกตงกรรมการ รบเลอกตงเปนกรรมการหรอไดรบแตงตงใหเปนกรรมการ แลวแตกรณ ๔. รกษาเกยรตศกดแหงวชาชพ

การพนจากสมาชกภาพของสมาชกสามญ ( ม. ๑๓ ) สมาชกสามญจะพนจากสมาชกภาพ เมอ ๑. ตาย ๒. ลาออก ๓. ขาดคณสมบตในการเปนสมาชกตามมาตรา ๑๑(๑)

-๒๕-

กรณจะใหสมาชกผใดพนจากสมาชกภาพตามมาตรา ๑๑(๑) คณะกรรมการสภาการพยาบาลจะตองพจารณาดวยวาผนนกระทำาใหเกดความเสอมเสยเกยรตศกดตอวชาชพหรอไม หากพจารณาแลวเหนวาทำาใหวชาชพเสอมเสย คณะกรรมการจะตองมมตใหผนนพนจากสมาชกภาพดวยคะแนนเสยงไมนอยกวาสองในสามของกรรมการทงคณะและตองผานความเหนชอบของสภานายกพเศษดวยจงจะมผลทำาใหผนนพนจากสมาชกภาพ ตองสงคนใบอนญาตฯ

สมาชกกตตมศกด สมาชกกตตมศกด หมายถง ผทรงคณวฒทคณะกรรมการเชญใหเปนสมาชกกตตมศกด ( ม. ๑๑ (๒) ) ใหคณะกรรมการแตงตงสมาชกกตตมศกดหรอสมาชกสามญ เปนกรรมการทปรกษาได แตตองมจำานวนไมเกน ๑ ใน ๔ ของคณะกรรมการ และใหกรรมการทปรกษาดำารงตำาแหนงตามวาระของคณะกรรมการทแตงตง ( ม. ๑๕ )

องคประกอบของกรรมการสภาการพยาบาล ( ม. ๑๔ ) คณะกรรมการสภาการพยาบาลประกอบดวย

๑. กรรมการทมาจากผแทนหนวยงานตาง ๆ จำานวน ๑๖ คน คอ ผแทนของกระทรวงสาธารณสข ๕ คน กระทรวงศกษาธการ ๔ คน กระทรวงกลาโหม ๓ คน กระทรวงมหาดไทย ๑ คน สภากาชาดไทย ๑ คน กรงเทพมหานคร ๑ คนและนายกสมาคมพยาบาลแหงประเทศไทยในพระบรมราชปถมภของสมเดจพระศรนครนทราบรมราชชนน ๒. กรรมการทมาจากการเลอกตง จำานวน ๑๖ คน โดยสมาชกสามญเปนผเลอกจากสมาชกสามญทไดลงสมครรบเลอกตงในแตละคราว

-๒๖-

คณสมบตของกรรมการสภาการพยาบาล ( ม. ๑๘ ) ๑. เปนผประกอบวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภ ยกเวนปลดกระทรวงสาธารณสข (กฏหมายเดมกำาหนดใหปลดกระทรวงสาธารณสขเปนนายกสภาการพยาบาล ปจจบนไดถกยกเลกไปแลว) ๒. ไมเคยถกพกใชหรอเพกถอนใบอนญาต ๓. ไมเคยถกศาลสงใหเปนบคคลลมละลาย ๔. มบตรประจำาตวสมาชกสามญทยงไมหมดอาย

๕. เปนเปนกรรมการสภาการพยาบาลตดตอกน ๒ วาระ ๖. ไมเปนผทำาหนาทเกยวกบการดำาเนนการเลอกตง

วาระของการดำารงตำาแหนงของกรรมการสภาการพยาบาล ( ม. ๑๙ ) กรรมการมวาระอยในตำาแหนงคราวละ ๔ ปและเปนตดตอกนไดไมเกน ๒ วาระ

การพนจากตำาแหนงของกรรมการ ( ม. ๒๐ )1. พนจากตำาแหนงเมอครบวาระ ๔ ป ตาม

มาตรา ๑๙2. พนจากสมาชกภาพตามมาตรา ๑๓๓. ขาดคณสมบตตามมาตรา ๑๘

4. ลาออก

-๒๗-

การเลอกสมาชกสามญเปนกรรมการเลอกตงทวางลงกอนครบวาระ ( ม. ๒๑ ) ๑. กรณกรรมการเลอกตงวางลง ไมเกนกงหนงของกรรมการทงหมดกอนครบวาระ ใหกรรมการเลอกสมาชกสามญทมคณสมบตตามมาตรา ๑๘ เปนกรรมการแทนภายใน ๓๐ วนนบแตวนทตำาแหนงกรรมการนนวางลง ๒. กรณกรรมการเลอกตงวางลง เกนกงหนงของกรรมการทงหมดกอนครบวาระ ใหสมาชกสามญเลอกตงกรรมการขนแทนภายใน ๙๐ วนนบแตวนทตำาแหนงกรรมการนนวางลง ๓. ถาวาระของกรรมการเลอกตงเหลออยไมถง ๙๐ วน คณะกรรมการจะไมใหมการเลอกตงกรรมการแทนกได ใหผซงเปนกรรมการแทน อยในตำาแหนงไดเพยงเทาวาระทยงเหลออยของกรรมการซงตนแทน

อำานาจหนาทของคณะกรรมการ ( ม. ๒๒ )1. บรหารกจการของสภาการพยาบาลใหเปนไป

ตามวตถประสงคตามมาตรา ๗๒. แตงตงคณะอนกรรมการจรยธรรม คณะอนกร

รมการสอบสววนและคณะอนกรรมการอนฯ๓. ออกขอบงคบสภาการพยาบาลวาดวย (ก) การเปนสมาชก

(ข) กำาหนดโรคตามมาตรา ๑๑ (๑) (จ) (ค) กำาหนดคาจะทะเบยนสมาชกสามญ คา

บำารงและคาธรรมเนยมอน นอกจากทกำาหนดไวในอตราคาธรรมเนยมทายพระราชบญญต

-๒๘-

(ง) การเลอก การเลอกตงกรรมการและการแตงตงกรรมการทปรกษา (จ) หลกเกณฑการขนทะเบยน การออกใบอนญาต แบบและประเภทใบอนญาต (ฉ) หลกเกณฑการออกหนงสออนมตหรอวฒบตรเกยวกบความร ความชำานาญเฉพาะทางและหนงสอแสดงวฒอนฯ (ช) ขอจำากดและเงอนไขในการประกอบวชาชพฯ (ซ) การรกษาจรยธรรมฯ (ฌ) การประชมคณะกรรมการและคณะอนกรรมการ (ญ) หลกเกณฑการรบรองสถาบนการศกษาฯ (ฎ) หลกเกณฑการสอบความรฯ

(ฏ) หลกเกณฑสาดวยการสบสวนสอบสวนในกรณทมการกลาวหาหรอการกลาวโทษวามผประพฤตผดจรยธรรมฯ (ฐ) เรองอน ๆ

การเลอกผบรหารของสภาการพยาบาล ( ม. ๒๓ ) ๑. การเลอกนายกสภาการพยาบาล ใหกรรมการเสนอชอกรรมการทเขาประชมหนงคน ดำารงตำาแหนงนายกสภาการพยาบาล โดยตองมกรรมการรบรองไมนอยกวา ๓ คน หากมการเสนอเพยงคนเดยว ใหกรรมการในทประชมรบรองโดยใชเสยงขางมาก หากมการเสนอชอมากกวา ๑ คน ใหเลอกโดยลงคะแนนลบ หากตำาแหนงนายกสภาการพยาบาลวางลงกอนครบวาระไมนอยกวา ๑๘๐ วน ใหคณะกรรมการเลอกกรรมการเพอดำารงตำาแหนงนายกสภาการพยาบาลภายใน ๖๐ วนนบแตวนทตำาแหนงวางลง

-๒๙-

๒. การเลอกอปนายกสภาการพยาบาล คนทหนงและคนทสอง เลอกจากกรรมการเชนเดยวกบตำาแหนงนายกสภาการพยาบาล ใหเลอก อปนายกสภาการ

พยาบาล คนทหนงกอนแลวจงเลอก อปนายกสภาการพยาบาล คนทสอง ๓. การเลอกเลขาธการ ใหนายกสภาการพยาบาลเลอกจากสมาชกสามญ โดยผานความเหนชอบจากคณะกรรมการสภาการพยาบาลภายใน ๓๐ วนนบแตวนทคณะกรรมการฯ รบหนาท เมอตำาแหนงเลขาธการวางลงกอนครบวาระ ใหนายกสภาการพยาบาลเลอกสมาชกสามญภายใน ๓๐ วนนบแตตำาแหนงวางลง ถาวาระของตำาแหนงเลขาธการวางลงไมถง ๙๐ วน นายกสภาการพยาบาลจะไมเลอกเลขาธการแทนกได ๔. การเลอกรองเลขาธการ ใหนายกสภาการพยาบาลเลอกจากกรรมการโดยผานความเหนชอบจากคณะกรรมการสภาการพยาบาล ๕. การเลอกเหรญญก ใหนายกสภาการพยาบาลเลอกจากกรรมการโดยผานความเหนชอบจากคณะกรรมการสภาการพยาบาล ๖. การเลอกประชาสมพนธ ใหนายกสภาการพยาบาลเลอกจากกรรมการโดยผานความเหนชอบจากคณะกรรมการสภาการพยาบาล เมอตำาแหนงรองเลขาธการ เหรญญกและประชาสมพนธวางลงกอนครบวาระ ใหนายกสภาการพยาบาลเลอกกรรมการเพอดำารงตำาแหนงแทนกรรมการทวางลงภายใน

๓๐ วนนบแตตำาแหนงวางลง ถาวาระของกรรมการทวางลงไมถง ๙๐ วน นายกสภาการพยาบาลจะไมเลอกผดำารงตำาแหนงดงกลาวกได ใหนายกสภาการพยาบาล อปนายกสภาการพยาบาล คนทหนงและคนทสอง รองเลขาธการ เหรญญกและประชาสมพนธ ดำารงตำาแหนงตามวาระของกรรมการซงไดรบแตงตงหรอไดรบเลอกตง สวนเลขาธการใหดำารงตำาแหนงตามวาระของกรรมการซงไดรบเลอกตง

-๓๐-

หนาทของผบรหารของสภาการพยาบาล ๑. นายกสภาการพยาบาลมหนาท ๑.๑ ดำาเนนกจการของสภาการพยาบาลใหเปนไปตามกฏหมายหรอตามมตของคณะกรรมการ ๑.๒ เปนผแทนสภาการพยาบาลในกจการตาง ๆ ๑.๓ มอบหมายเปนหนงสอใหกรรมการอนปฏบตหนาทแทน ๒. อปนายกสภาการพยาบาล คนทหนง มหนาทชวยกจการของนายกสภาการพยาบาลตามทไดรบมอบหมาย และปฏบตหนาทแทนเมอนายกสภาการพยาบาลไมอยหรอไมสามารถปฏบตหนาท

๓. อปนายกสภาการพยาบาล คนทสอง มหนาทชวยกจการของนายกสภาการพยาบาลตามทไดรบมอบหมาย และปฏบตหนาทแทนเมอนายกสภาการพยาบาลและอปนายกสภาการพยาบาล คนทหนง ไมอยหรอไมสามารถปฏบตหนาท ๔. เลขาธการ มหนาท ๔.๑ ควบคมบงคบบญชาเจาหนาทสภาการพยาบาลทกระดบ ๔.๒ ควบคมรบผดชอบงานธรการทวไปของสภาการพยาบาล ๔.๓ รบผดชอบในการดแล รกษาทะเบยนสมาชกสามญและทะเบยนผประกอบวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภ ๔.๔ ควบคม ดแลทรพยสนของสภาการพยาบาล ๔.๕ เปนเลขานการคณะกรรมการสภาการพยาบาล ๕. รองเลขาธการ มหนาทชวยเลขาธการตามทไดรบมอบหมายหรอปฏบตหนาทแทนเลขาธการสภาการพยาบาลเมอเลขาธการสภาการพยาบาลไมอยหรอไมสามารถปฏบตหนาท

-๓๑-

๖. เหรญญก มหนาท ควบคม ดแล รบผดชอบการบญช การเงนและการงบประมาณของสภาการพยาบาล ๗. ประชาสมพนธ มหนาทประชาสมพนธ แนะนำา เผยแพรกจการของสภาการพยาบาลและใหการศกษาแกประชาชนและองคกรอนในเรองการพยาบาล การผดงครรภและการสาธารณสข

การดำาเนนกจการของสภาการพยาบาล คณะกรรมการสภาการพยาบาลจะตองดำาเนนการใหเปนไปตามวตถประสงคของสภาการพยาบาล คณะกรรมการจงตองมการประชมและวางแผนการดำาเนนงาน การประชมจะตองมกรรมการมาประชมไมนอยกวาครงหนงของคณะกรรมการทงคณะจงจะเปดประชมได มตทประชมใหใชคะแนนเสยงขางมาก ถาคะแนนเสยงเทากน ใหประธานในทประชมออกเสยงอกเสยงหนงเปนเสยงชขาด เวนแตเปนการลงมตใหสมาชกสามญพนจากสมาชกภาพเนองจากขาดคณสมบตของการเปนสมาชกสามญ การสงพกใชหรอเพกถอนใบอนญาต จะตองมมตดวยคะแนนเสยงไมนอยกวา ๒ ใน ๓ ของคณะกรรมการทงคณะ บทบาทของสภานายกพเศษ

๑. ใหรฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสข เปนสภานายกพเศษ ( ม ๑๐) ๒. เขาฟงการประชมชแจง แสดงความเหนในทประชมคณะกรรมการสภาการพยาบาล และสงความเหนเปนหนงสอไปยงสภาการพยาบาลในเรองใด ๆ กได ( ม. ๒๕ )

-๓๒-

๓.ใหความเหนชอบมตของคณะกรรมการในเรองตาง ๆ กอน จงจะไป

ดำาเนนการตามมตของคณะกรรมการได ดงน (๑) การออกขอบงคบ (๒) การกำาหนดงบประมาณของสภาการพยาบาล (๓) การใหสมาชกสามญพนจากสมาชกภาพตามมาตรา ๒๔ วรรคสาม (๔) การวนจฉยชขาดการสงพกใชหรอเพกถอนใบอนญาตตามมาตรา ๔๑ วรรคสาม (๔) และ (๕) เมอนายกสภาการพยาบาลเสนอมตคณะกรรมการไปยงสภานายกพเศษแลว สภานายกพเศษอาจมคำาสงยบยงมตนนได ถาสภานายกพเศษยบยงมตคณะ

กรรมการ ใหคณะกรรมการประชมพจารณาอกครงหนงภายใน ๓๐ วนนบแตวนทไดรบทราบการยบยง ถามตทประชมมเสยงยนยนมตไมนอยกวา ๒ ใน ๓ ของกรรมการทงคณะกใหดำาเนนการตามมตนนได ถาสภานายกพเศษไมยบยงมตดงกลาวภายใน ๑๕ วน นบแตวนทไดรบมต ใหถอวาสภานายกพเศษใหความเหนชอบแลว ( ม. ๒๖)

การควบคมการประกอบวชาชพฯ ( ม. ๒๗ ) หามมใหผใดทไมใชผประกอบวชาชพฯ กระทำาการพยาบาลหรอการผดงครรภ หรอแสดงดวยวธใด ๆ ใหผอนเขาใจวาตนเปนผมสทธประกอบวชาชพ ฯ เวนแต (๑) การพยาบาลหรอการผดงครรภทกระทำาตอตนเอง (๒) การชวยเหลอผอนตามหนาท ตามกฎหมายหรอตามธรรมจรรยา เพอบรรเทาการเจบปวยโดยไมไดรบผลประโยชนตอบแทนและตองไมฉดยาหรอสาร

-๓๓-

ใด ๆ เขารางกายผปวย และไมใหยาอนตราย ยาควบคมพเศษ วตถออกฤทธตอจตและประสาท ยาเสพตดใหโทษ

(๓) นกเรยน นกศกษา ผรบการฝกอบรมในความควบคมของผประกอบวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภ จากสถาบนการศกษาวชาการพยาบาลและการผดงครรภของรฐหรอไดรบอนญาตจากทางราชการใหจดตงหรอสถาบนการศกษาทคณะกรรมการสภาการพยาบาลรบรองและอยในความควบคมของเจาหนาทซงเปนผประกอบวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภ (๔) บคคลซงกระทรวง ทบวง กรม กทม เมองพทยา อบจ เทศบาล สขาภบาล อบถ อนทรฐมนตรประกาศ สภากาชาดไทย มอบหมายใหกระทำาการพยาบาลหรอการผดงครรภ และอยในความควบคมของเจาหนาทซงเปนผประกอบวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภ ตามระเบยบทรฐมนตรกำาหนด . (๕) ผประกอบโรคศลปะ ผประกอบวชาชพเวชกรรม หรอผประกอบวชาชพอน ตามขอจำากดและเงอนไขในการประกอบวชาชพตามกฎหมายวาดวยการประกอบวชาชพนน (๖) การพยาบาสลและการผดงครรภของทปรกษา / ผเชยวชาญของทางราชการ / ผสอนในสถาบนการศกษา ซงมใบอนญาตเปนผประกอบวชาชพของตางประเทศ ตามขอบงคบสภาการพยาบาล (๗) ผปฏบตงานเกยวกบการพยาบาลและการผดงครรภ เพอชวยเหลอเจาหนาทซงเปนผประกอบวชาชพฯ ในกรณทมสาธารณภยหรอภยพบตอยางรายแรง

. (๘) ผชวยเหลอดแลผปวยในสถานพยาบาล ในความควบคมของผประกอบวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภ ตามระเบยบทรฐมนตรกำาหนด

-๓๔-

การขอขนทะเบยนและรบใบอนญาตประกอบวชาชพฯ (ม. ๒๙ ) ใบอนญาตแบงเปน ๓ ประเภท คอ ๑.ใบอนญาตประกอบวชาชพการพยาบาล ๒.ใบอนญาตประกอบวชาชพการผดงครรภ ๓.ใบอนญาตประกอบวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภ ใบอนญาตแตละประเภทจะม ๒ ชน คอ ชนหนงและชนสอง ใบอนญาตทกประเภทใหมอาย ๕ ปนบแตวนทออกใบอนญาต

คณสมบตของผขอขนทะเบยนและรบใบอนญาตประกอบวชาชพฯ ( ม. ๓๐ ) ๑. เปนสมาชกสามญ ๒. สำาเรจการศกษาทางการพยาบาลจากสถาบนการศกษาทสภาการพยาบาลรบรอง ดงน

๒.๑ ผประกอบวชาชพ ชนหนง ตองสำาเรจการศกษาระดบปรญญาตรหรอประกาศนยบตรเทยบเทาปรญญาตรสาขาการพยาบาล หรอการผดงครรภหรอการพยาบาลและการผดงครรภ ๒.๒ ผประกอบวชาชพ ชนสอง ตองสำาเรจการศกษาระดบประกาศนยบตรสาขาการพยาบาล หรอการผดงครรภหรอการพยาบาลและการผดงครรภ ระดบตน ๓. สอบผานความรแลว ดงน ๓.๑ ผทสำาเรจการศกษาในประเทศไทยจะตองสอบผานความรในแตละรายวชาตามขอบงคบสภาการพยาบาลวาดวยการสอบความรเพอขอขนทะเบยนและรบใบอนญาตฯ

-๓๕- ๓.๒ ผทสำาเรจการศกษาจากตางประเทศ ถาเปนผมสญชาตไทย สามารถยนขอสอบความรไดเชนเดยวกบผทสำาเรจการศกษาในประเทศไทยตาม ๓.๑ แตถาเปนผมสญชาตอน จะตองแสดงหลกฐานใบอนญาตประกอบวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภในประเทศทผนนไดรบปรญญาทางการพยาบาลและการผดงครรภดวยจงจะยนขอสอบความรได

การตออายใบอนญาตประกอบวชาชพฯ ( ขอบงคบสภาการพยาบาล ) กฎหมายไดกำาหนดใหใบอนญาตทกประเภทมอาย ๕ ปนบแตวนทออกใบอนญาต ดงนน ผประกอบวชาชพทกคนจะตองยนคำาขอตออายใบอนญาตไปยงสภาการพยาบาลภายใน ๑๘๐ วนกอนทใบอนญาตของตนจะหมดอาย โดยปฏบตตามขอบงคบสภาการพยาบาลวาดวยการขนทะเบยน การออกใบอนญาต การตออายใบอนญาตฯและประกาศสภาการพยาบาลทเกยวของ

การขอใบอนญาตใหม กฎหมายกำาหนดใหมการขอใบอนญาตใหมได ๒ กรณ ดงน ๑. กรณใบอนญาตหมดอาย หมายความวา ผทมใบอนญาตอยแลวแตไมไดยนขอตออายใบอนญาตภายในเวลาทกฏหมายกำาหนด ทำาใหใบอนญาตทมอยหมดอาย ทำาใหผนนไมสามารถประกอบวชาชพตอไปได ผนนจะตองมายนขอรบใบอนญาตใหม โดยตองผานการประเมนความรและตามหลกเกณฑทสภาการพยาบาลกำาหนด ( ขอบงคบสภาการพยาบาล)

-๓๖-

๒. กรณถกเพกถอนใบอนญาต หมายความวา ผทมใบอนญาตอยแลวแตเปนผประพฤตผดจรยธรรมแหงวชาชพจนถงขนถกเพกถอนใบอนญาตประกอบวชาชพ ทำาใหผนนไมสามารถประกอบวชาชพตอไปได ตองรอใหพน ๒ ปนบแตวนทถกเพกถอน จงจะมายนคำาขอใบอนญาตใหมไดหรอเมอพน ๑ ปนบแตวนทคณะกรรมการสภาการพยาบาลไดปฏเสธการออกใบอนญาตครงท ๑ ถาคณะกรรมการปฏเสธการออกใบอนญาตเปนครงท ๒ แลว ผนนหมดสทธขอรบใบอนญาตอกตอไป (ม. ๔๕ )

การรกษาจรยธรรมแหงวชาชพ ผประกอบวชาชพฯตองรกษาจรยธรรมแหงวชาชพตามทกำาหนดไวในขอบงคบสภาการพยาบาลวาดวยการรกษาจรยธรรมแหงวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภ พ.ศ. ๒๕๕๐

การพจารณาทางดานจรยธรรมแหงวชาชพ กำาหนดกระบวนการสบสวนและสอบสวนเพอใหเกดความเปนธรรมเมอมผกลาวหาหรอกลาวโทษวามผประกอบวชาชพประพฤตผดจรยธรรม ดงน

๑.การกลาวหา โดยผเสยหายหรอญาตและการกลาวโทษโดยกรรมการทพบเหนหรอทราบเรองวาผประกอบวชาชพประพฤตผดจรยธรรม โดยยนเรองตอสภาการพยาบาลภายใน ๑ ปนบแตวนทผกลาวหาหรอผกลาวโทษรเรองและรตวผกระทำาผดแตไมเกน ๓ ปนบแตวนทมการประพฤตผดจรยธรรมแหงวชาชพนน การถอนเรองการกลาวหาหรอการกลาวโทษทไดยนเรองไวแลวไมเปนเหตใหระงบการดำาเนนการ ( ม ๓๓ )

-๓๗-

๒. การสบสวนโดยคณะอนกรรมการจรยธรรมทสภาการพยาบาลแตงตงจากสมาชกสามญไมนอยกวา ๓ คน ทำาหนาทสบสวน แสวงหาขอเทจจรงและพยานหลกฐานทเกยวกบขอกลาวหาหรอขอกลาวโทษหรอกรณทคณะกรรมการมมตวามพฤตกรรมอนสมควรใหมการพจารณาเกยวกบจรยธรรม ( ม ๓๔ )แลวทำารายงานและความเหนเสนอคณะกรรมการเพอพจารณา ( ม ๓๕ )และมมตอยางใดอยางหนง ดงน

๒.๑ ใหคณะอนกรรมการจรยธรรมแสวงหาขอเทจจรงเพมเตมเมอยงมขอสงสยบางประการและเสนอคณะกรรมการพจารณา ๒.๒ แตงตงคณะอนกรรมการสอบสวนทำาการสอบสวน เมอเหนวา ขอกลาวหาหรอขอกลาวโทษนนมมล ๒.๓ ใหยกขอกลาวหาหรอขอกลาวโทษ เมอเหนวาขอกลาวหาหรอขอกลาวโทษนนไมมมล (ม ๓๖ ) ๓. การสอบสวนโดยคณะอนกรรมการสอบสวนทสภาการพยาบาลแตงตงจากสมาชกสามญไมนอยกวา ๓ คน ทำาหนาทสอบสวน โดยแจงขอกลาวหาหรอขอกลาวโทษพรอมสงสำาเนาเรองทกลาวหาหรอกลาวโทษใหผถกกลาวหาหรอผถกกลาวโทษ ไมนอยกวา ๑๕ วนกอนเรมทำาการสอบสวน เมอคณะอนกรรมการสอบสวนเสรจสนแลว ใหเสนอสำานวนการสอบสวน พรอมทงความเหนตอคณะกรรมการเพอวนจฉยชขาด ( ม.๓๗ ม ๔๐ – ) ๔.อำานาจของคณะอนกรรมการจรยธรรมและคณะอนกรรมการสอบสวน ใหคณะอนกรรมการทง ๒ ชดน เปนพนกงานเจาหนาทตามประมวลกฏหมายอาญา มอำานาจเรยกบคคลใดๆ มาใหถอยคำาหรอสงเอกสารหรอวตถพยานเพอประโยชนในการดำาเนนงานได ( ม ๓๘ )

-๓๘-

๕.สทธของผถกกลาวหาหรอผถกกลาวโทษ เพอใหเกดความยตธรรม กฏหมายจงใหสทธผถกกลาวหาหรอผถกกลาวโทษ ดงน ๕.๑ รบทราบขอกลาวหาหรอขอกลาวโทษพรอมทงสำาเนาเรองจากประธานอนกรรมการสอบสวนไมนอยกวา ๑๕ วนกอนเรมทำาการสอบสวน ๕.๒ ทำาคำาชแจงหรอยนพยานหลกฐานตอประธานอนกรรมการสอบสวนภายใน ๑๕ วนนบแตวนทไดรบเรองและขอขยายเวลาได ( ม ๓๙ ) ๕.๓ ทำาหนงสอยนตอคณะกรรมการสภาการพยาบาลภายใน ๗ วนนบแตวนททราบคำาสงแตงตงอนกรรมการสอบสวนหรอนบแตวนทราบเหตแหงการคดคานวาการสอบสวนจะไมไดรบความยตธรรม ในกรณทอนกรรมการเปนผรเหนเหตการณในขณะกระทำาผดจรยธรรม หรอมประโยชนไดเสยในเรองทสอบสวน หรอมเหตโกรธเคองกบผถกกลาวหาหรอผถกกลาวโทษ หรอเปนคสมรสหรอญาต เปนผบพการ ผสบสนดาน พนองรวมบดาและมารดา หรอรวมแตบดาหรอมารดากบผถกกลาวหาหรอผถกกลาวโทษ ( ขอบงคบฯ ) ๖.การพจารณาความผดดานจรยธรรม เมอคณะกรรมการไดพจารณาสำานวนการสอบสวนและความเหนของคณะอนกรรมการสอบสวนแลว อาจมมตดงน .

๖.๑ใหคณะอนกรรมการสอบสวนทำาการสอบสวนกอนวนจฉยชขาดกได ๖.๒ วนจฉยชขาดอยางใดอยางหนง ดงน (๑) ยกขอกลาวหาหรอขอกลาวโทษ (๒) วากลาวตกเตอน (๓) ภาคทณฑ (๔) พกใชใบอนญาตมกำาหนดเวลาตามทเหนสมควรแตไมเกน ๒ ป (๕) เพกถอนใบอนญาต (ม ๔๒ )

-๓๙- พนกงานเจาหนาท ใหรฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสขเปนผแตงตงพนกงานเจาหนาท ( ม ๕ ) และมอำานาจเขาไปตรวจสอบใบอนญาต คนหรอยดเอกสารหลกฐานหรอสงของทอาจใชเปนพยานหลกฐานในการพจารณาหรอดำาเนนคด ระหวางเวลาพระอาทตยขนถงพระอาทตยตกหรอเวลาททำาการของสถานทดงตอไปน ๑. สถานททผประกอบวชาชพฯ ปฏบตงานอย ๒. สถานททเชอวามการประกอบวชาชพฯ

´ ๓. สถานทททำาการสอนหรอเชอวาทำาวชาการพยาบาล การผดงครรภหรอการพยาบาลและการผดงครรภ ( ม ๔๕ ทว ) ในการปฏบตหนาทพนกงานเจาหนาทตองแสดงบตรประจำาตวพนกงานเจาหนาทแกบคคลทเกยวของ ( ม ๔๕ ตร )และผรบผดชอบสถานทดงกลาวตองอำานวยความสะดวกในการปฏบตงาน ( ม ๔๕ เบญจ )

บทกำาหนดโทษ ๑. โทษทางดานจรยธรรม เปนการลงโทษผประกอบวชาชพทกระทำาผดจรยธรรมแหงวชาชพ ตามมาตรา ๔๒ ทกลาวมาแลวคอ การวากลาวตกเตอน ภาคทณฑ การพกใชใบอนญาตมกำาหนดเวลาตามทเหนสมควรแตไมเกน ๒ ป และเพกถอนใบอนญาต ๒. โทษทางอาญาทกำาหนดไวในพระราชบญญตน ๒.๑ ผใดกระทำาการพยาบาลหรอการผดงครรภ โดยไมมใบอนญาตเปนผประกอบวชาชพฯ หรอแสดงตนใหผอนเขาใจวาตนเปนผมสทธประกอบวชาชพฯ ตามมาตรา ๒๗ หรอผประกอบวชาชพฯ ไปทำาการประกอบวชาชพในระหวางทถกพกใชหรอถกเพกถอนใบอนญาตประกอบวชาชพหรอแสดงตนใหผอนเขาใจวาตนเปนผม

-๔๐-

สทธประกอบวชาชพฯ นบแตวนททราบคำาสงใหพกใชหรอถกเพกถอนใบอนญาตประกอบวชาชพแลว ตามมาตรา ๔๓ ตองระวางโทษจำาคกไมเกน ๒ ป หรอปรบไมเกน ๒๐,๐๐๐ บาท หรอทงจำาทงปรบ ( ม ๔๖ ) ๒.๒ ผทพนจากสมาชกภาพแลวไมสงใบอนญาตคนตอลาธการสภาการพยาบาลภายใน ๑๕ วนนบแตวนทรบทราบการขาดจากสมาชกภาพ ตามมาตรา ๓๑ วรรคสาม ตองระวางโทษปรบไมเกน ๑.๐๐๐ บาท ( ม ๔๗ ) ๒.๓ ผทไมมาใหถอยคำาหรอไมสงเอกสารหรอวตถใด ๆ ตามทคณะอนกรรมการจรยธรรมและคณะอนกรรมการสอบสวนแจงใหสงตามมาตรา ๓๘ ตองระวางโทษจำาคกไมเกน ๑ เดอน หรอปรบไมเกน ๑,๐๐๐ บาท หรอทงจำาทงปรบ ( ม ๔๘ ) ๒.๔ ผทไมอำานวยความสะดวกในการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาทตามมาตรา ๔๕ เบญจ ตองระวางโทษจำาคกไมเกน ๑ เดอน หรอปรบไมเกน ๑,๐๐๐ บาท หรอทงจำาทงปรบ ( ม ๔๘ ทว )

บทท ๕พระราชบญญตสถานพยาบาล พ.ศ. ๒๕๔๑

และ (ฉบบท ๔) พ.ศ. ๒๕๕๙

--------------------------------

-๔๑-

คำานยาม “สถานพยาบาล” หมายถง สถานทรวมถงยานพาหนะทจดไวเพอการประกอบโรคศลปะตามกฎหมายวาดวยการประกอบโรคศลปะ การประกอบวชาชพเวชกรรมตามกฎหมายวาดวยวชาชพเวชกรรม การประกอบวชาชพทนตกรรมตามกฎหมายวาดวยวชาชพทนตกรรม การประกอบวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภตามกฎหมายวาดวยวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภ การประกอบวชาชพเทคนคการแพทยตามกฎหมายวาดวยวชาชพเทคนคการแพทย การประกอบวชาชพกายภาพบำาบดตามกฎหมายวาดวยวชาชพกายภาพบำาบด การประกอบวชาชพการแพทยแผนไทยและการประกอบวชาชพการแพทยแผนไทยประยกตตามกฎหมายวาดวยวชาชพการแพทยแผนไทยหรอการประกอบวชาชพทางการแพทยและสาธารณสขอนตามกฎหมายวาดวยการนน ทงน โดยกระทำาเปนปกตธระ ไมวาจะไดรบประโยชนตอบแทนหรอไม (ม ๓)

“ผประกอบวชาชพ ” หมายถง ผประกอบโรคศลปะ ผประกอบวชาชพเวชกรรม ผประกอบวชาชพทนตกรรม ผประกอบวชาชพการพยาบาลและการผดงครรภ ผประกอบวชาชพเภสชกรรม ผประกอบวชาชพกายภาพบำาบด ผประกอบวชาชพเทคนคการแพทย ผประกอบวชาชพการแพทยแผนไทย ผประกอบวชาชพการแพทยแผนไทยประยกต ผประกอบวชาชพทางการแพทยและสาธารณสขอนตามกฎหมายวาดวยการนน ทงน รวมถงบคคลตามมาตรา ๓๑ แหงกฎหมายวาดวยการประกอบโรคศลปะ (ม ๔) “ผอนญาต” หมายถง อธบดกรมสนบสนนบรการสขภาพหรอผซง อธบดกรมสนบสนนบรการสขภาพมอบหมาย ( ม ๔)

-๔๒-

สถานพยาบาลทไดรบการยกเวน กฎหมายนไมใชบงคบกบสถานพยาบาลซงดำาเนนการโดยกระทรวง ทบวง กรม องคกรปกครองสวนทองถน รฐวสาหกจ สถาบนการศกษาของรฐ หนวยงานอน

ของรฐ สภากาชาดไทยและสถานพยาบาลอนทรฐมนตรประกาศกำาหนด สถานพยาบาลทไดรบการยกเวน ตองมลกษณะของสถานพยาบาลและมาตรฐานตามหลกเกณฑ วธการและเงอนไขทรฐมนตรประกาศกำาหนด เวนแตสถานพยาบาลทผานการรบรองคณภาพจากหนวยงานซงผอนญาตกำาหนด เพอประโยชนแหงการคมครองผบรโภคดานระบบบรการสขภาพ ใหรฐมนตรแจงใหสถานพยาบาลทไมปฏบตตามหลกเกณฑ วธการและเงอนไขทกำาหนด ดำาเนนการปรบปรงหรอแกไขภายในระยะเวลาทกำาหนด ( ม ๕)

องคประกอบของคณะกรรมการสถานพยาบาล (ม ๗) ๑.กรรมการโดยตำาแหนง คอ ปลดกระทรวงสาธารณสข เปนประธาน อธบดหรอหวหนาสวนราชการทเรยกชออยางอนทมฐานะเปนกรมทกกรมในสงกดกระทรวงสาธารณสข ผแทนกรทรวงกลาโหม ผแทนกระทรวงมหาดไทย ผแทนสำานกงานคณะกรรมการกฤษฏกา ผแทนสำานกงานคณะกรรมการคมครองผบรโภคและผแทนสถาบนรบรองคณภาพสถานพยาบาล (องคการมหาชน) ๒.กรรมการผทรงคณวฒทแตงตงจาก

๒.๑ ผประกอบโรคศลปะโดยคำาแนะนำาของคณะกรรมการการประกอบโรคศลปะ จำานวน ๒ คน

-๔๓- ๒.๒ ผประกอบวชาชพโดยคำาแนะนำาของสภาวชาชพ จำานวน ๖ คน (ผแทนแพทยสภา ผแทนสภาการพยาบาล ผแทนสภาเภสชกรรม ผแทนทนตแพทยสภา สภาละ ๑ คน และผแทนสภาวชาชพอนเลอกกนเอง จำานวน ๒ คน) ทงน ตามหลกเกณฑ วธการและเงอนไขทรฐมนตรประกาศกำาหนด ๓. ผทรงคณวฒอน จำากนวน ๕ คน (ตองแตงตงจากผดำาเนนการ ๒ คน คณบดคณะแพทยศาสตรในสถาบนอดมศกษา ๑ คน ผแทนจากสมาคมโรงพยาบาลเอกชน ๑ คนและผแทนองคกรอกชนทดำาเนนกจกรรมทางดานคมครองผบรโภค ๑ คน ) ทงน ตามหลกเกณฑ วธการและเงอนไขทรฐมนตรประกาศกำาหนด ๔. รองอธบดซงอธบดกรมสนบสนนบรการสขภาพมอบหมาย เปนกรรมการและเลขานการ ๕. ผอำานวยการสำานกสถานพยาบาลและการประกอบโรคศลปะ เปนกรรมการและผชวยเลขานการ

วาระการดำารงตำาแหนงของผทรงคณวฒ ( ม ๘) มวาระการดำารงตำาแหนงคราวละ ๓ ป กรรมการซงพนจากตำาแหนงตามวาระ อาจไดรบการแตงตงอก แตจะดำารงตำาแหนงตดตอกนเกน ๒ วาระไมได กรรมการผทรงคณวฒพนจากตำาแหนงตามวาระ ( ม ๘) กรณกรรมการผทรงคณวฒพนจากตำาแหนงตามวาระ แตยงไมไดแตงตงกรรมการผทรงคณวฒใหม ใหกรรมการผทรงคณวฒนน ปฏบตหนาทตอไปจนกวาจะไดแตงตงกรรมการผทรงคณวฒใหม

-๔๔-

กรรมการผทรงคณวฒพนจากตำาแหนงกอนวาระ ( ม ๙) กรณกรรมการผทรงคณวฒพนจากตำาแหนงกอนวาระ ใหรฐมนตรแตงตงผอนเปนกรรมการแทนและใหกรรมการซงไดรบแตงตงแทนอยในตำาแหนงเทากบวาระทเหลอของกรรมการซงตนแทน ถาวาระการดำารงตำาแหนงของกรรมการเหลอไมถง ๙๐ วน จะไมแตงตงกได ในการน ใหคณะกรรมการประกอบดวยกรรมการเทาทเหลออย

อำานาจหนาทของกรรมการ ( ม ๑๑) ใหคำาปรกษา ใหความเหนและใหคำาแนะนำาแกรฐมนตรหรอผอนญาตในเรองดงน ๑.การออกกฎกระทรวง / ประกาศ ๒.การอนญาตใหประกอบกจการสถานพยาบาล การดำาเนนการสถานพยาบาล การปดสถานพยาบาล หรอการเพกถอนใบอนญาต ๓.สงเสรมการพฒนาคณภาพการบรการของสถานพยาบาล ๔. การควบคม / พจารณาเรองรองเรยนเกยวกบสถานพยาบาล ๕.กำาหนดลกษณะและมาตรฐาน / การรบรองคณภาพสถานพยาบาลทไดรบการยกเวน / การแจงใหดำาเนนการปรบปรงหรอแกไขสถานพยาบาล ๖.กำาหนดผปวยฉกเฉนตามกฏหมายวาดวยการแพทยฉกเฉน โรคตดตออนตราย โรคตดตอทตองเฝาระวงหรอโรคระบาดตามกฏหมายวาดวยโรคตดตอหรอสาธารณภยตามกฏหมายวาดวยการปองกนและบรรเทาสาธารณภย ซงผปวยจำาเปนตองไดรบการรกษาพยาบาลโดยฉกเฉนจากสถานพยาบาล และการกำาหนดหลกเกณฑการดำาเนนการในกรณฉกเฉนเชนวานน

-๔๕-

สถานพยาบาลอาจจดใหมการศกษา การฝกอบรม การวจยทางการแพทยและสาธารณสขหรอการประสานความรวมมอกบหนวยงานของรฐ รฐวสาหกจหรอองคกรเอกชนในการถายทอดเทคโนโลยทเหมาะสมเกยวเนองกบการประกอบโรคศลปะหรอการประกอบวชาชพทางการแพทยและสาธารณสข เพอเปนการสงเสรมและพฒนาคณภาพสถานพยาบาลตามกฏหมายวาดวยการนนและหลกเกณฑ วธการและเงอนไขทกำาหนดในกฎกระทรวง ( ม๑๔/๑)

ประเภทและลกษณะของสถานพยาบาล ( ม ๑๔ ) ม ๒ ประเภท ดงน ๑. สถานพยาบาลทไมรบผปวยไวคางคน หมายถง สถานพยาบาลทดแลแบบผปวยนอก เรยกวา คลนก ๒. สถานพยาบาลทรบผปวยไวคางคน หมายถงสถานพยาบาลทมเตยงรบผปวยและมการใหบรการดานการแพทย ดานการพยาบาล ดานเภสชกรรมและดานอน ๆ เรยกวา โรงพยาบาล

คณสมบตของผขอรบใบอนญาตประกอบกจการสถานพยาบาล ( ม ๑๗ )

๑. อายไมตำากวา ๒๐ ป บรบรณ ๒. มถนทอยในประเทศไทย ๓. ไมเคยไดรบโทษใหจำาคก โดยคำาพพากษาหรอคำาสงทชอบดวยกฎหมายถงทสดใหจำาคก เวนแตเปนโทษสำาหรบความผดทไดกระทำาโดยประมาทหรอลหโทษ ๔. ไมเปนโรคตามทรฐมนตรประกาศกำาหนด (โรคพษสราเรอรง โรคตดยาเสพตดอยางรายแรง ฯลฯ ๕. ไมเปนบคคลลมละลาย

-๔๖-

๖. ไมเปนบคคลวกลจรต คนไรความสามารถหรอคนเสมอนไรความสามารถ

การออกใบอนญาตใหประกอบกจการสถานพยาบาล ผขอรบใบอนญาตจะตอง . ๑. มแผนการจดตงสถานพยาบาลทไดรบอนมตแลว

๒. มสถานพยาบาลตามลกษณะทกำาหนด ๓. มเครองมอ เครองใช เวชภณฑหรอยานพาหนะ

๔. มผประกอบวชาชพในสถานพยาบาลตามวชาชพและจำานวนทกำาหนด ๕. ชอสถานพยาบาลตองเปนไปตามทกำาหนด

รฐมนตรอาจมประกาศกำาหนดจำานวนสถานพยาบาลในทองทใดทองทหนงได ( ม ๑๘ )

อายใบอนญาตประกอบกจการสถานพยาบาล ใหใชไดจนถงวนสนปปฏทนของปท ๑๐ นบแตปทออกใบอนญาต( ม ๑๙ ) และผรบอนญาตตองชำาระคาธรรมเนยมรายปตลอดเวลาทยงประกอบกจการ ( ม ๒๐ )

ผดำาเนนการสถานพยาบาล ผรบอนญาตตองจดใหมผดำาเนนการสถานพยาบาล ๑ คน เพอทำาหนาทควบคม ดแลและรบผดชอบในการดำาเนนการสถานพยาบาล ( ม ๒๓ )

-๔๗-

คณสมบตของผดำาเนนการสถานพยาบาล ( ม ๒๕ ) ๑. เปนผประกอบวชาชพ แตบคคลเชนวานจะไดรบอนญาตใหเปนผดำาเนนการตามประเภทใด หรอสถานพยาบาลทใหบรการทางการแพทยใด ใหเปนไปตามทกำาหนดในกฏกระทรวง . ๒. ไมเปนผดำาเนนการอยแลว ๒ แหง ถาเปนผ

ดำาเนนการประเภททรบผปวยไวคางคนอยแลว ๑ แหง จะเปนผดำาเนนการประเภททรบผปวยไวคางคนอก ๑ แหงไมได

๓. สามารถควบคมกจการสถานพยาบาลไดโดยใกลชด

อายใบอนญาตดำาเนนการสถานพยาบาล ( ม ๒๘) ใหใชไดจนถงวนสนปปฏทนของปท ๒ นบแตปท

ออกใบอนญาต

ผรบอนญาต ผดำาเนนการและผประกอบวชาชพในสถานพยาบาล ( ม ๒๗)

จะเปนบคคลคนเดยวกนกได ( ม ๒๗ )

หนาทรบอนญาตประกอบกจการ ( ม ๓๒ ) ตองแสดงรายละเอยดดงตอไปน ณ สถานพยาบาลนน ๑.ชอสถานพยาบาล ๒.รายการเกยวกบละเอยดเกยวกบผประกอบวชาชพในสถานพยาบาล ๓. อตราคารกษาพยาบาล คายาและเวชภณฑ คาบรการทางการแพทย คาบรการอนและสทธของผปวยทสถานพยาบาลตาม ม ๓๓ วรรคหนง

การแสดงรายละเอยดใหเปนไปตามทกำาหนดในกฏกระทรวง

-๔๘-

การแสดงรายละเอยดเกยวกบผประกอบวชาชพในสถานพยาบาล ( ม ๓๓) รฐมนตรประกาศกำาหนดชนดหรอประเภทของการรกษาพยาบาล ยาและเวชภณฑ การบรการทางการแพทยหรอบรการอน สทธผปวยทผรบอนญาตตองแสดง ผรบอนญาตจะไปเรยกเกบหรอยนยอมใหมการเรยกเกบคารกษาพยาบาล คายาและเวชภณฑ คาบรการทางการแพทยหรอคาบรการอนเกนอตราทแสดงไวไมได และตองใหบรการแกผปวยตามสทธทไดแสดงไว

การคมครองสขภาพของประชาชน ( ม ๓๓/๑) รฐมนตรประกาศกำาหนดผปวยฉกเฉนตามกฏหมายวาดวยการแพทยฉกเฉน โรคตดตออนตราย โรคตดตอทตองเฝาระวงหรอโรคระบาดตามกฏหมายวาดวยโรคตดตอหรอสาธารณภยตามกฏหมายวาดวยการปองกนและบรรเทาสาธารณภย ซงผปวยจำาเปนตองไดรบการรกษาพยาบาลโดยฉกเฉนจากสถานพยาบาลตามมาตรา ๓๖

หนาทของผดำาเนนการ ( ม ๓๔ )

๑. ควบคม ดแลไมใหผประกอบวชาชพในสถานพยาบาล ประกอบวชาชพผดไปจากสาขา ชนหรอแผนทผรบอนญาตไดแจงไวในการขอรบใบอนญาตหรอไมใหผทไมใชผประกอบวชาชพมาทำาการประกอบวชาชพในสถานพยาบาล ๒. ควบคม ดแลใหผประกอบวชาชพในสถานพยาบาลปฏบตหนาทตามกฏหมายเกยวกบการประกอบวชาชพของตน ๓. ควบคม ดแลไมใหมการรบผปวยไวคางคนเกนกวาจำานวนเตยง เวนแตกรณฉกเฉนหากไมรบไวจะเกดอนตรายแกผปวย

-๔๙- ๔. ควบคม ดแลสถานพยาบาลใหสะอาด เรยบรอย ปลอดภยและมลกษณะเหมาะสมกบการใชเปนสถานพยาบาล

หนาทของผรบอนญาตและผดำาเนนการ ( ม. ๓๕ ม– . ๓๘ ) ๑. จดใหมผประกอบวชาชพตามวชาชพและจำานวนทกำาหนดตลอดเวลาทำาการ ( ม ๓๕ (๑))

๒. จดใหมเครองมอ เครองใช ยาและเวชภณฑทจำาเปนประจำาสถานพยาบาลตามชนดทกำาหนด ( ม ๓๕ (๒)) ๓. ใหรายงานหลกฐานเกยวกบผประกอบวชาชพและผปวยและเอกสารทเกยวกบการรกษาพยาบาลตามทกำาหนดโดยตองเกบไวไมนอยกวา ๕ ป นบแตวนทจดทำา ( ม ๓๕ (๓)) ๔. การประกอบกจการสถานพยาบาลใหเปนไปตามมาตรฐานบรการทกำาหนด ( ม ๓๕ (๔)) ๕. ควบคม ดแลใหมการชวยเหลอเยยวยาผปวยทอยในสภาพอนตรายและจำาเปนตองไดรบการรกษาโดยฉกเฉนเพอใหผปวยพนจากอนตรายตามมาตรฐานวชาชพและตามประเภทของสถานพยาบาลนน ๆ ( ม. ๓๖) ใหสถานพยาบาลระดมทรพยากรและมสวนรวมในการชวยเหลอเยยวยาหรอดำาเนนการตามความเหมาะสมและความจำาเปนตามทรฐมนตรประกาศกำาหนด ( ม. ๓๖ วรรคสองและวรรคสาม ) เมอไดชวยเหลอเยยวยาแกผปวยแลว ถาจำาเปนตองสงตอหรอผปวยมความประสงคจะไปรบการรกษาทสถานพยาบาลอน ตองจดใหมการสงตอไปยงสถานพยาบาลอนตามความเหมาะสมตามหลกเกณฑทรฐมนตรประกาศกำาหนด

( ม. ๓๖ วรรคส ) -๕๐-

คาใชจายในการดำาเนนการ ใหเปนไปตามทคณะรฐมนตรกำาหนด ๖. ควบคม ดแลไมใหมการใชหรอยนยอมใหผอนใชสถานพยาบาลผดประเภทหรอผดลกษณะการใหบรการทระบไวในใบอนญาต ( ม. ๓๗ )

การโฆษณา ( ม. ๓๘ ) ผใดจะโฆษณาหรอประกาศดวยประการใด ๆ เกยวกบการประกอบกจการของสถานพยาบาล นอกจากชอและทตงของสถานพยาบาล ตองไดรบอนมตขอความ เสยง ภาพทใชในการโฆษณาหรอประกาศจากผอนญาตตามหลกเกณฑและคาใชจายทผอนญาตประกาศกำาหนด การโฆษณาหรอประกาศดวยประการใด ๆ ซงชอ ทตง / กจการของสถานพยาบาล / คณวฒ / ความสามารถของผประกอบวชาชพ เพอชกชวนใหมผมาขอรบบรการจากสถานพยาบาลโดยใชขอความ เสยง หรอภาพอนเปนเทจหรอโออวดเกนความจรงหรอนาจะกอใหเกดความเขาใจผดในสาระสำาคญเกยวกบการประกอบกจการสถานพยาบาล จะกระทำาไมได

คาใชจายทไดรบ ใหนำาสงคลงเปนรายไดแผนดน การระงบ หรอปดสถานพยาบาล ๑.พนกงานเจาหนาทมอำานาจสงใหผรบอนญาตหรอผดำาเนนการ ระงบหรอหรอปฏบตใหถกตองตามกฏหมายในเวลาทเหนสมควร ( ม. ๔๙ ) ๒.ผอนญาตสงปดสถานพยาบาลชวคราวจนกวาจะแกไขตามเวลาทกำาหนดได ถาผรบอนญาตหรอผดำาเนนการกระทำาหรอละเวนกระทำาจนเกดอนตรายหรอเสยหายหรอเดอดรอนอยางรายแรงแกผทอยในสถานพยาบาลหรออยใกลเคยง (ม. ๕๐ )

-๕๑-

การคมครองผปวยในสถานพยาบาล ( ม. ๕๒ ) ผอนญาตจะสงใหสถานพยาบาลอยในความควบคมของคณะกรรมการเมอปรากฏวา ๑.ผรบอนญาตตายและไมมผแสดงความจำานงวาจะประกอบกจการตอ ๒.ผอนญาตสงปดสถานพยาบาลชวคราวหรอสงเพกถอนใบอนญาต

บทกำาหนดโทษ

ผใดฝาฝน มาตรา ๑๖ วรรคหนง (ไมไดรบอนญาตใหประกอบกจการ) หรอมาตรา ๒๔ วรรคหนง (ไมไดรบอนญาตใหเปนผดำาเนนการ) ตองระวางโทษจำาคกไมเกน ๕ ป หรอปรบไมเกน ๑๐๐,๐๐๐ บาท หรอทงจำาทงปรบ และศาลจะสงรบบรรดาสงของทใชในการประกอบกจการสถานพยาบาลดวยกได ( ม ๕๗) ผรบอนญาตฝาฝน มาตรา ๓๓ วรรคสอง (เรยกเกบคารกษาเกนทแสดงไว) ตองระวางโทษจำาคกไมเกน ๑ ป หรอปรบไมเกน ๒๐,๐๐๐ บาท หรอทงจำาทงปรบ ( ม ๖๒) ผใดไมปฏบตตามมาตรา ๓๘ วรรคหนง (เรองการโฆษณา) ตองระวางโทษปรบไมเกน ๒๐,๐๐๐ บาท และปรบอกวนละไมเกน ๑๐,๐๐๐ บาทนบแตวนทฝาฝนคำาสงใหระงบการโฆษณาหรอประกาศ จนกวาจะระงบการโฆษณาหรอประกาศ ผใดไมปฏบตตามมาตรา ๓๘ วรรคสอง (โฆษณาชอ ทตง กจการของสถานพยาบาล คณวฒ ความสามารถของผประกอบวชาชพ) ตองระวางโทษจำาคกไมเกน ๑ ปหรอปรบไมเกน ๒๐,๐๐๐ บาทหรอทงจำาทงปรบ และปรบอกวนละไมเกน ๑๐,๐๐๐ บาทนบแตวนทฝาฝนคำาสงใหระงบการโฆษณาหรอประกาศ จนกวาจะระงบการโฆษณาหรอประกาศดงกลาว ( ม ๖๘)

-๕๒-ผกระทำาผดเปนนตบคคล ( ม ๗๔) ถาการกระทำาผดเกดจากการสงการหรอการกระทำาของกรรมการ หรอผจดการหรอบคคลซงรบผดชอบในการดำาเนนงานของนตบคคลหรอบคคลทมหนาทตองสงการหรอกระทำาการและละเวนไมสงการหรอไมกระทำาการ จนเปนเหตใหนตบคคลนนกระทำาความผด ผนนตองรบโทษตามทบญญตไวสำาหรบความผดนน ๆ ดวย

คณะกรรมการเปรยบเทยบคด ( ม ๗๕) ๑.ในเขตกรงเทพมหานคร ประกอบดวย อธบดกรมสนบสนนบรการสขภาพ เปนประธานกรรมการ ผอำานวยการสำานกสถานพยาบาลและการประกอบโรคศลปะ ผแทนสำานกงานอยการสงสด เปนกรรมการ และใหอธบดกรมสนบสนนบรการสขภาพแตงตงขาราชการของกรมฯ ๑ คน เปนเลขานการและอกไมเกน ๒ คน เปนผชวยเลขานการ ๒.ในจงหวดอน ประกอบดวย ผวาราชการจงหวด เปนประธานกรรมการ อยการจงหวดและนายแพทยสาธารณสขจงหวด เปนกรรมการ ใหนายแพทยสาธารณสขจงหวดแตงตงขาราชการของสำานกงานสาธารณสขจงหวด ๑ คน เปนเลขานการและอกไมเกน ๒ คน เปนผชวยเลขานการ

-----------------------------------------

-๕๓-บทท ๖

พระราชบญญตโรคตดตอ พ.ศ. ๒๕๕๘-----------------------------------

โรคตดตอ ม ๔ ลกษณะดงน ๑.โรคตดตอ คอ โรคทเกดจากเชอโรคหรอพษของเชอโรค ซงสามารถแพรโดยทางตรงหรอทางออมมาสคน ๒.โรคตดตออนตราย คอโรคตดตอทมความรนแรงสงและสามารถแพรไปสผอนไดอยางรวดเรว ๓.โรคตดตอทตองเฝาระวง คอโรคตดตอทตองมการตดตาม ตรวจสอบหรอจดเกบขอมลอยางตอเนอง ๔. โรคระบาด คอโรคตดตอหรอโรคทยงไมทราบสาเหตของโรคแนชด ซงอาจแพรไปสผอนไดอยางรวดเรวและกวางขวางหรอมภาวะของการเกดโรคมากผดปกตกวาทเคยเปนมา (ม๔)

คณะกรรมการและคณะทำางาน ๑.คณะกรรมการโรคตดตอแหงชาต (ม๑๔) มอำานาจหนาท ๑.๑ กำาหนดนโยบาย วางระบบและแนวทางปฏบตในการเฝาระวง ปองกนและควบคมโรคตดตอเพอใหหนวยงานของรฐ คณะกรรมการโรคตดตอจงหวดและคณะกรรมการโรคตดตอกรงเทพมหานคร ดำาเนนการ ๑.๒ ใหความเหนชอบแผนปฏบตการเฝาระวง ปองกนและควบคมโรคตดตอหรอโรคระบาดและเสนคณะรฐมนตรใหความเหนชอบ ๑.๓ เสนอความเหนตอรฐมนตรในการออกกฎกระทรวง ระเบยบ ประกาศและแนวปฏบต

-๕๔-

๑.๔ ใหคำาปรกษา แนะนำาและประสานงานหนวยงานของรฐและเอกชนในการเฝาระวง ปองกนและควบคมโรคตดตอ ๑.๕ ตดตาม ประเมนผลและตรวจสอบการดำาเนนงานของหนวยงานของรฐ คณะกรรมการโรคตดตอจงหวดและคณะกรรมการโรคตดตอกรงเทพมหานคร ปฏบตตามแผนการเฝาระวง ปองกนและควบคมโรคตดตอหรอโรคระบาดตาม ๑.๒

๑.๖ ใหความเหนชอบหลกเกณฑการเบกจายคาชดเชย คาทดแทน คาตอบแทน คาใชจายอนทจำาเปนในการเฝาระวงการสอบสวนโรค การปองกนและการควบคมโรคตดตอ ๒. คณะกรรมการดานวชาการ (ม ๑๖)มอำานาจหนาท ๒.๑ ใหคำาแนะนำารฐมนตรในการออกประกาศเขตตดโรค ๒.๒ ใหคำาแนะนำาอธบดในการออกประกาศโรคระบาด ๒.๓ ใหคำาแนะนำารฐมนตรหรออธบดในการออกประกาศยกเลกเมอสภาวการณของโรคตาม ๒.๑ หรอ ๒.๒ สงบลงหรอกรณมเหตอนสมควร ๓. คณะกรรมการโรคตดตอจงหวด (ม๒๒)และคณะกรรมการโรคตดตอกรงเทพมหานคร (ม ๒๘)มอำานาจหนาท ๓.๑ ดำาเนนการตามนโยบาย ระบบและแนวทางปฏบตในการเฝาระวง ปองกนและควบคมโรคตดตอทคณะกรรมการโรคตดตอแหงชาต กำาหนด ๓.๒ จดทำาแผนปฏบตในการเฝาระวง ปองกนและควบคมโรคตดตออนตราย โรคตดตอทตองเฝาระวงหรอโรคระบาดในเขตพนท

๓.๓ รายงานสถานการณโรคตดตอหรอโรคทยงไมทราบสาเหตทอาจเปนโรคระบาดซงเกดขนในจงหวดแลวรายงานตออธบด ๓.๔ ตดตามและประเมนผลการปฏบตงานของหนวยงานทเกยวของในจงหวดแลวรายงานตอคณะกรรมการโรคตดตอแหงชาต

-๕๕-

๓.๕ แตงตงคณะทำางานประจำาชองทางเขาออก กรณจงหวดนนมดานควบคมโรคตดตอระหวางประเทศ ๓.๖ เรยกบคคลมาใหขอเทจจรงหรอแสดงความเหนหรอจดสงขอมลหรอเอกสารมาประกอบการพจารณา ๔. คณะทำางานประจำาชองทางเขาออก (ม ๒๔) มอำานาจหนาท ๔.๑ จดทำาแผนปฏบตการเฝาระวง ปองกนและควบคมโรคตดตอระหวางประเทศและแผนเตรยมพรอมเพอรบสถานการณฉกเฉนดานสาธารณสข ๔.๒ ประสาน สนบสนน ตดตาม ประเมนผลการดำาเนนงานตามแผน

๔.๓ จดทำาแผนการตดตอสอสารกบหนวยงานทเกยวของกบการเฝาระวง ปองกนและควบคมโรคตดตอระหวางประเทศ

การเฝาระวงโรคตดตอ กรณมโรคตดตออนตราย โรคตดตอทตองเฝาระวง หรอโรคระบาด เกดขน ใหบคคลตอไปนแจงตอเจาพนกงานควบคมโรคตดตอ ๑.เจาบาน / ผควบคมดแลบาน / แพทยผทำาการรกษาทพบผทเปนหรอมเหตอนควรสงสยวาเปนโรคตดตอเกดขนในบาน ๒. ผรบผดชอบสถานพยาบาลทพบผทเปนหรอมเหตอนควรสงสยวาเปนโรคตดตอเกดขนในสถานพยาบาล ๓. ผชนสตรหรอผรบผดชอบในสถานทมการชนสตรทางการแพทยหรอสตวแพทยตรวจพบวา อาจมเชออนเปนเหตของโรคตดตอ ๔.เจาบาน / ผควบคมสถานททพบผทเปนหรอมเหตอนควรสงสยวาเปนโรคตดตอเกดขนในสถานทนน (ม ๓๑)

-๕๖-

การปองกนและควบคมโรคตดตอ ใหรฐมนตร โดยคำาแนะนำาของคณะกรรมการโรคตดตอแหงชาต(ม ๖)และ(ม ๗) ประกาศกำาหนด ๑. ชอและอาการสำาคญโรคตดตออนตรายและโรคตดตอทตองเฝาระวง ๒. ชองทางเขาออก ใหเปนดานควบคมโรคตดตอระหวางประเทศและยกเลกได ๓. สรางภมคมกนโรค ๔. หลกเกณฑการแจง กรณมโรคตดตออนตรายและโรคตดตอทตองเฝาระวงหรอโรคระบาดเกดขน ๕. หลกเกณฑการดำาเนนการ / ออกคำาสงและการสอบสวนโรค ๖. หลกเกณฑการกำาหนดคาใชจายเจาของพาหนะ / ผควบคมพาหนะ ๗. หลกเกณฑทผเดนทางตองรบผดชอบคาใชจาย

เมอเกดโรคตดตออนตราย หรอโรคระบาดในเขตพนทใด ใหเจาพนกงานควบคมโรคตดตอในพนทมอำานาจดำาเนนการเองหรอออกคำาสงเปนหนงสอใหบคคลตอไปนดำาเนนการ (ม ๓๔) ๑. ผทเปนหรอสงสยวาเปนโรคตดตออนตรายหรอโรคระบาดหรอผสมผสโรคหรอเปนพาหะ มารบ

การตรวจ / รกษา / รบการชนสตรทางการแพทย โดยอาจแยกกก / คมไวสงเกตจนกวาจะไดรบการตรวจและการชนสตรทางการแพทยวา พนระยะตดตอของโรคหรอสนสดเหตสงสย ทงน หากเปนสตว ใหเจาของหรอผครอบครองนำาสตวมาตรวจหรอรกษาหรอรบการชนสตรทางการแพทย

-๕๗-

๒. ผมความเสยงทจะตดโรค ไดรบการสรางภมคมกนโรค ตามวน เวลาและสถานททกำาหนด ทงน หากเปนสตว ใหเจาของหรอผครอบครองนำาสตวมารบการปองกนโรค ๓. ใหนำาศพ / ซากสตวซงตายหรอสงสยวาตายดวยโรคตดตออนตรายหรอโรคระบาด ไปรบการตรวจหรอจดการทางการแพทยหรออน ๆ ๔. เจาของ / ผครอบครอง / ผพกอาศยในบาน โรงเรอน สถานทหรอพาหนะ กำาจดความตดโรคหรอทำาลายสงใด ๆ ทมเชอโรคตดตอ หรอปรบปรงแกไขสขาภบาลใหถกสขลกษณะ ๕. เจาของ / ผครอบครอง / ผพกอาศยในบาน โรงเรอน สถานทหรอพาหนะ กำาจดสตว แมลงหรอตวออนของแมลงทเปนสาเหตของการเกดโรค

๖. หามเขาหรอออกจากททกำาหนดเวนแตไดรบอนญาต เจาพนกงานควบคมโรคตดตอตองทำาการสอบสวนโรค หากพบวามโรคตดตออนตรายหรอโรคระบาดในเขตพนท ใหแจงตอคณะกรรมการโรคตดตอจงหวดหรอคณะกรรมการโรคตดตอกรงเทพมหานครและรายงานขอมลนนใหกรมควบคมโรคทราบโดยเรว

การปองกนและควบคมโรคตดตออนตรายหรอโรคระบาด ( ประกาศเขตตดโรค ) ใหรฐมนตรโดยคำาแนะนำาของคณะกรรมการดานวชาการ (ม ๘)ประกาศกำาหนด ใหทองทหรอเมองทาใดนอกราชอาณาจกรเปนเขตตดโรค และยกเลกประกาศเมอสภาวการณของโรค สงบลงหรอกรณมเหตอนสมควร

-๕๘-

การปองกนและควบคมโรคระบาด ( ประกาศโรคระบาด ) ใหอธบดโดยคำาแนะนำาของคณะกรรมการดานวชาการ(ม ๙) ประกาศ ชอ อาการสำาคญและสถานททมโรคระบาด แลวแจงใหเจาพนกงานควบคมโรคตดตอทราบ รวมทงประกาศยกเลกเมอสภาวการณของโรค สงบลงหรอกรณมเหตอนสมควร

การปองกนการแพรของโรคตดตออนตรายหรอโรคระบาดโดยเรงดวน ใหผวาราชการจงหวดโดยความเหนชอบของคณะกรรมการโรคตดตอจงหวดหรอคณะกรรมการโรคตดตอกรงเทพมหานคร (ม ๓๕)มอำานาจ ๑.สงปดตลาด สถานทประกอบหรอจำาหนายอาหาร สถานทผลตหรอจำาหนายเครองดม โรงงาน สถานทชมนม โรงมหรสพ สถานศกษาหรอสถานทอนไวเปนการชวคราว ๒. สงใหผเปนหรอสงสยวาเปนโรคตดตออนตรายหรอโรคระบาด หยดการประกอบอาชพเปนการชวคราว หรอเขาไปในสถานทชมนม โรงมหรสพ สถานศกษาหรอสถานทอนใดเวนแตไดรบอนญาต การจดตงหนวยปฏบตการควบคมโรคตดตอ ใหผวาราชการจงหวดโดยความเหนชอบของคณะกรรมการโรคตดตอจงหวดหรอคณะกรรมการโรคตดตอกรงเทพมหานคร (ม ๓๖) จดตงหนวยปฏบตการควบคมโรคตดตอขนทกอำาเภอ หรอทกเขตอยางนอย ๑ หนวยเพอทำาหนาทเฝาระวง สอบสวนโรค ปองกนและควบคมโรคตดตออนตรายหรอโรคระบาด

-๕๙-หนวยงานกลางในการเฝาระวง การปองกนและควบคมโรค กรมควบคมโรค เปนหนวยงานกลางและเปนสำานกงานเลขานการของคณะกรรมการ ทำาหนาทในการประสานการทำางาน

การเฝาระวง ปองกนและควบคมโรคตดตอระหวางประเทศ ใหผรบผดชอบชองทางเขาออก (ม ๓๗) ดำาเนนการ ๑.จดการสขาภบาลสงแวดลอมใหถกสขลกษณะ กำาจดสงทอาจเปนอนตรายตอสขภาพ จดการสขาภบาลสงแวดลอมเกยวกบอาหารและนำาใหถกสขลกษณะ

๒.กำาจดยงและพาหะนำาโรค ใหเจาพนกงานควบคมโรคตดตอประจำาดานควบคมโรคตดตอระหวางประเทศ(ม ๓๘) ตรวจตรา ควบคม กำากบดแลพนทนอกชองทางเขาออกและแจงใหเจาพนกงานทองถนกำาจดยงและพาหะนำาโรคในบรเวณ ๔๐๐ เมตรรอบชองทางเขาออก

เมอมเหตสงสยวา มพาหนะมาจากทองทหรอเมองทาใดนอกราชอาณาจกรทมโรคระบาด ใหเจาพนกงานควบคมโรคตดตอประจำาดานควบคมโรคตดตอระหวางประเทศ ดำาเนนการดงน ๑.ใหเจาของพาหนะ / ผควบคมพาหนะ แจงกำาหนดวน เวลาและสถานททพาหนะจะเขามาถงดานควบคมโรคตดตอระหวางประเทศ ๒. ใหเจาของพาหนะ / ผควบคมพาหนะทเขามาในราชอาณาจกร ยนเอกสาร ๓. หามผใดเขาหรอออกจากพาหนะทเดนทางเขามาในราชอาณาจกรทยงไมไดตรวจ และหามนำาพาหนะอนเขาเทยบพาหนะนน เวนแตไดรบอนญาต

-๖๐-

๔.เขาไปในพาหนะและตรวจผเดนทาง สงของหรอสตวทมากบพาหนะ ตรวจตราและควบคมใหเจาของพาหนะ / ผควบคมพาหนะแกไขสขาภบาลของพาหนะ กำาจดสงทอาจเปนอนตรายตอสขภาพ ๕. หามเจาของพาหนะ / ผควบคมพาหนะนำาผเดนทางทไมไดรบการสรางเสรมภมคมกนโรค

ทองทหรอเมองทานอกราชอาณาจกรทรฐมนตรประกาศใหเปนเขตตดโรค ใหเจาพนกงานควบคมโรคตดตอประจำาดานควบคมโรคตดตอระหวางประเทศ (ม ๔๐) ดำาเนนการเองหรอออกคำาสงใหเจาของพาหนะ / ผควบคมพาหนะดำาเนนการ ๑.กำาจดความตดโรค ๒.จดใหพาหนะจอดอย ณ ททกำาหนดจนกวาจะไดรบอนญาตใหไปได ๓. ใหผทมากบพาหนะรบการตรวจทางการแพทยและอาจแยกกก กกกน คมไวสงเกตหรอรบการสรางเสรมภมคมกนโรค ๔. หามเขาหรอออกจากพาหนะ เวนแตจะไดรบอนญาต ๕. หามนำาวตถ สงของหรอเครองใชทเปนสงตดโรคเขาหรอออกจากพาหนะ เวนแตจะไดรบอนญาต ใหเจาของพาหนะ / ผควบคมพาหนะ ออกคาใชจายในการขนสงผเดนทางมากบพาหนะ คาเลยงด คารกษาพยาบาลและคาใชจายอน ๆ ทเกยวของ

-๖๑-

ผเดนทางเปนหรอสงสยวาเปนโรคตดตออนตราย โรคระบาดหรอพาหะนำาโรค ใหเจาพนกงานควบคมโรคตดตอประจำาดานควบคมโรคตดตอระหวางประเทศ (ม ๔๑) แยกกก กกกน คมไวสงเกตหรอไดรบการสรางเสรมภมคมกนโรค โดยผเดนทางเปนผรบผดชอบคาใชจาย

การปองกนโรคตดตอระหวางประเทศหรอโรคระบาด ใหอธบดออกหนงสอรบรองการสรางเสรมภมคมกนโรคหรอการไดรบยาปองกนโรคตดตอระหวางประเทศหรอหนงสอรบรองอน ๆ (ม ๔๓)

คาทดแทน ( การชดเชยความเสยหาย ) หากเกดความเสยหายแกบคคลหรอทรพยสนจากการเฝาระวง การปองกนหรอการควบคมโรคของเจาพนกงานควบคมโรคตดตอ ทางราชการจะชดเชยความเสยหายทเกดขนตามความจำาเปน (ม ๔๘)

การเปรยบเทยบคด ใหอธบดมอำานาจเปรยบเทยบ กรณความผดทมโทษปรบสถานเดยวหรอมโทษจำาคกไมเกน ๑ ป

นโยบายใน การเฝาระวง การปองกนและควบคมโรค ตดตอ ๑.เรงรดการกำาจดและกวาดลางโรคทเปนพนธสญญากบตางประเทศและโรคทไทยสามารถควบคมไดดในระดบหนงแลว ๗ โรค คอ โปลโอ โรคหด โรคพศสนขบา เอดส โรคเรอน มาลาเรยและโรคเทาชาง

-๖๒-

๒. พฒนาระบบการเฝาระวง การปองกนและควบคมโรคตดตออนตรายทไมมในประเทศไทยอยางเตมทเพอลดโอกาสการระบาดในประเทศใหเหลอนอยทสด เชน โรคเมอรส อโบลา

๓.ควบคมโรคตดตอประจำาถน ๑๔ โรค เชน โรคทปองกนไดดวยวคซน โรคตดตอทางอาหารและนำา โรคจากสตวสคน เปนตน

๔. ลดการตตรา / เลอกปฏบตตอผปวยโรคตดตอทกชนด ในการดำาเนนงาน ๔.๑ระบบปองกน ตรวจจบควบคมโรคและสนบสนนบรหารจดการซงจะตองพฒนาระบบงานควบคมโรคตามอนามยระหวางประเทศและวาระความมนคงดานสขภาพโลกอยางตอเนอง พฒนาระดบจงหวดใหสามารถดำาเนนงานได

แผนปฏบตการ เฝาระวง การปองกนและควบคมโรค ตดตอ เพอปองกนการแพรกระจายของโรคตดตอทรนแรง โรคอบตใหม เชน โรคตดเชอระบบทางเดนหายใจตะวนออกกลาง หรอโรคเมอรส โรคไชหวดนก โรคซารส โรคไขหวดใหญสายพนธใหม ๒๐๐๙ โรคตดเชอไวรสซกา โรคอบตซำา เชน วณโรค มาลาเรย ไขเลอดออก เปนตน

------------------------------------------------------------