KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ

MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ

BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ

7. DÖNEM PROJESİ / BİTİRME TEZİ

PROJE (TEZ) BAŞLIĞI: ANKETÖR

TEMATİK ALAN: Web Ortamı

PROJE YÜRÜTÜCÜSÜ: Hüseyin Tunç

EĞİTİM KURUMU: Kocaeli Üniversitesi

DANIŞMAN: Yrd. Doç. Dr. Pınar Onay Durdu

KOCAELİ 2015

5,2 cm

ÖNSÖZ VE TEŞEKKÜR

Bilgisayar ve internet kullanımının gittikçe yaygınlaştığı günümüzde birçok alanın sanal dünyaya taşınmıştır ve taşınmaya da devam etmektedir. Bu alanlardan biriside anket çalışmalarıdır. Bende birçok sektörün oldukça sık olarak başvurduğu anket çalışmalarının web alana taşınması ile bir uygulama geliştirdim

Bu çalışma boyunca gösterdiği her türlü destek ve yardımdan dolayı değerli hocam Sayın Yrd.Doç.Dr. Pınar Onay DURDU’ya en içten dileklerimle teşekkür ediyorum.

Ayrıca tüm eğitim hayatım boyunca bana yol gösteren, destek olan, en önemlisi bana eğitimin ne kadar önemli olduğu bilincini ve çalışma disiplinimi kazandıran aileme ve her zaman yanımda olan arkadaşlarıma en içten dileklerimle teşekkürlerimi sunuyorum.

01-2015 Hüseyin TUNÇ

i

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ VE TEŞEKKÜR..............................................................................................iİÇİNDEKİLER.............................................................................................................iiŞEKİLLER DİZİNİ.....................................................................................................iiiTABLOLAR DİZİNİ...................................................................................................ivÖZET............................................................................................................................vABSTRACT.................................................................................................................viGİRİŞ............................................................................................................................11.PROBLEM TANIMI VE ÇALIŞMANIN AMACI..................................................32.PROJEDE (TEZDE) KULLANILAN YÖNTEM VE METODLAR.....................15İŞ-ZAMAN PLANI....................................................................................................26SONUÇLAR ve ÖNERİLER.....................................................................................28KAYNAKLAR...........................................................................................................32ÖZGEÇMİŞ................................................................................................................33

ii

ŞEKİLLER DİZİNİ

Şekil 1.1. (a) DPS (37. çerçeve), (b) PS (37. çerçeve), (c) DPS (43. çerçeve), (d) PS (43. çerçeve)...............................................................................................4

Şekil 1.2. Parçacık süzgecin genel yapısı.....................................................................5Şekil 2.1. Hedef tespit yaklaşımları..............................................................................7Şekil 3.1. Gannt şeması.................................................................................................9Şekil 3.2. Gannt şeması...............................................................................................10Şekil x. Örnek bir sözde kod.......................................................................................15

iii

TABLOLAR DİZİNİ

Tablo 1.1. Tablo başlığı burada olmalı.........................................................................3

iv

ANKETÖR

ÖZET

Günümüzde internet kullanımının gittikçe artan rolü içerisinde birçok alanda

olduğu gibi araştırma sürecinde birincil kaynaklardan veri toplama aşamasında da

önem kazanmaktadır. Sosyal anlamda yapılan araştırmaların veri kaynağı insandır ve

onlardan doğrudan bilgi alma tekniklerinden biri de anket tekniğidir. Anketler

hazırlanış şekillerine göre bazı dezavantajları da barındırmaktadır. Bunlardan biride

uzak mesafeler deki kişilerin ortaklaşa katılacağı bir yoklamanın zor olmadır. Bu

uygulamadaki temel amaç insanların fikir edinebilme yöntemlerinden biri olan anket

uygulamasının web alanda daha anlamlı ve kullanışlı bir düzeye erişilebilmesine

vesile olmaktır. Öğrencilerin fikirlerini rahatça ifade edebilecekleri, fikir

danışabileceği, tartışabileceği bir ortamı yaratmak. Bu durumun giderilebilmesi

öğrenciler arası fikirsel paylaşımların giderilmesine ön ayak olacaktır. Sistem

tasarlanmadan önce birçok araştırmada yapılan anketler ve anket değerlendirmeleri

incelenmiştir. Sistemde sosyal alan araştırmalarındaki anketlerde kullanılan birçok

farklı anket soru çeşidinde soru hazırlanabilmekte ve bunlardan elde edilen veriler

değerlendirilebilmektedir Klasik yöntemlerle kağıt üzerinde anket uygulama yerine

web tabanlı internet üzerinden anket uygulayarak daha hızlı, etkin ve doğru veriler

almayı sağlamakta bir diğer beklentimiz olacaktır. Bu proje web uygulamaları

kapsamında olup sistemin geliştirilmesi için MS Visual Studio 2012 ortamından

yararlanılmıştır. Veritabanı uygulamaları için Sql Server 2012 ortamı kullanılmıştır.

Web sayfaları tasarlanırken ASP.NET(C Sharp) olanaklarından faydalanılmıştır.

Genelleme yaparsak proje geliştirme safhası Microsoft .NET ortamlarında

gerçekleştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Şifreleme, Android, Parçacık Süzgeci, …

v

PROJECT NAME (THESIS NAME)

ABSTRACT

GEREKLİ BİLGİLER EKLENECEEKTİR!!!

vi

GİRİŞ

Sosyal alandaki gelişmelerin uygulama alanına yansıyabilmesi için alanla ilgili

araştırmacıların ilgili tüm unsurların kendilerini sürekli yenilemeleri gerekmektedir.

Bu da ancak araştırma çalışmalarının ortaya koyduğu bilimsel verileri

değerlendirmekle olur. Bilimsel bir araştırma sürecinin en önemli basamaklarından

birisi veri toplama ve analiz aşamasıdır. Sosyal alandaki araştırmalarda mülakat,

anket, gözlem, kaynak derleme ve meta-analiz metodları sıkça kullanılan veri

toplama araçları arasındadır. Araştırmacılar araştırma yöntemlerine karar verdikten

sonra,seçilen yöntemler içerisinde hangi veri toplama metodunun daha etkili, geçerli

ve güvenilir olabileceğini tartışırlar. Günümüzde internetin gelişimi veriye her

yerden müdahale edebilme ihtiyacını da beraberinde getirmiştir. İnternetin ve

herhangi bir web tarayıcının bulunduğu bir bilgisayar ile web tabanlı geliştirilmiş

uygulamalara erişim mümkün olmaktadır.

Sosyal konularda yapılan araştırmaların verilerin kaynağı insandır ve bilgi alma

yöntemlerinden biri de anket yöntemidir. Anket, sistematik bir veri toplama

yöntemidir. Veriler, önceden belirlenmiş insanlara bir dizi soru sorarak elde edilir.

Anket yöntemi ile çok farklı türde veri toplamak mümkündür. İnsan davranışları, iş

performansları, bilgi düzeyleri, tercihleri, tutumları, inançları, duyguları vb.

bunlardan sadece birkaçıdır. Ancak anketten yararlı bilgiler elde edebilmek için

anketin hazırlık ve uygulama sürecine özel önem gösterilmelidir. Ayrıca “zaman” ve

“maliyet” göz önüne alınması gereken diğer hususlardır. Anket yöntemi, doğrudan

birinci kaynaktan düzenli veri toplama biçimidir. Veriler, önceden belirlenmiş

kişilere bir takım soru sorularak elde edilmektedir. Anket çok çeşitli alanlarda veri

toplamak için yapılabilmektedir. Bilimsel araştırma, Kamuoyu, Firma ve özel

alanlarda anketler bunlara örnek olabilmektedir. Anketlerde veriler genellikle:

1. Yüz-yüze anket yapma: Anket formunda bulunan sorular, bu konuda eğitilmiş bir

kişi (anketör) tarafından sorulur ve alınan yanıtlar forma kaydedilir.

1

2. Posta aracılığı ile anket yapma ya da kendi kendine uygulama: Kişiler

kendilerine bir biçimde ulaştırılan anket formunu, kendileri doldurarak ilgili yere

ulaştırırlar. Bu ulaştırma işlemleri posta yolu ile yapılırsa, posta aracılığı ile anket

uygulanmış olur.

3. Telefonla anket yapma: Sorular anketör ya da araştırmacı tarafından telefonla

sorulur ve alınan yanıtlar yine anketörün elindeki anket formuna kaydedilir.

4. Gözlem altında anket yapma: Araştırmacı ya da anketörün de bulunduğu bir

ortamda, anket formları kişilere dağıtılır ve nasıl uygulanacağı açıklanır. Kişiler

anket formlarını kendileri uygularlar ve forma kaydederler. Günümüzde internetin

giderek artan rolü birçok alanda olduğu gibi araştırma sürecinde birincil

kaynaklardan veri toplama aşamasında da önem kazanmaktadır.

Web ortamındaki uygulamalar, her yerden erişilebilirlik sebebiyle tercih

edilmektedirler. Günümüzde web ortamına taşınmış yüzlerce uygulama

bulunmaktadır. Çeşitli alanlarda araştırma yapmayı sağlayan anket çalışmalarının

web ortamında hazırlanması ve hatta yayınlanması da web uygulamaları arasında yer

almak durumundadır. Bende bu projede web ortamında oluşturulacak veri paylaşımı

ortamının kolaylıklarını hem teorik hem de pratik uygulamalarımla gözler önüne

sererek günümüz teknolojisinin avantajlarından faydalanılmasını sağlamaktır.

2

1.PROBLEM TANIMI VE ÇALIŞMANIN AMACI

1.1.Problem Tanımı

Öğrenciler ve öğretmenler için kullanılabilir düzeyde var olan sistematik bir veri

toplama aracının(anket sitesi vs.) olmaması verilerin toplanmasında yeterli katkı

sağlayamamaktadır.

1.1.1 Projenin Amacı

Web ortamında geliştirilen bir anket uygulamasının ne gibi avantajları olabilir:

* Anket yoluyla geniş kitlelere ulaşmak kolaydır.

* Anket tekniği para, zaman ve enerji bakımından araştırmacıya tasarruf sağlar.

* Anketin geniş coğrafi bölgelere ve çok sayıda insana uygulanabilmesi yüzünden

daha geniş bir örneklem üzerinde çalışma, dolayısıyla örneklemin temsil düzeyini,

böylece de araştırmanın dış geçerlik derecesini artırmak mümkün olabilmektedir.

* Anketin imzasız da doldurulup iadesinin mümkün olması nedeniyle örneğin

görüşmeye oranla objektifliğinin daha yüksek olduğunu söyleyebiliriz.

* Anket sorularının yazılı olması cevaplayacakların onları tekrar tekrar incelemesine

imkan verir. Bu nedenle anketle ulaşılan bilgilerin daha doğru olacağı söylenebilir.

Veri alışverişinin son derece yoğun olarak ihtiyaç duyulduğu iki kullanıcı modelinin

(öğrenci, öğretmen)anketin bu kolaylıklarından faydalanılabilmesi için yapılacak en

uygun adımın bu eksikliğin giderilmesine olanak sağlayacak ortamın yaratılmasıdır.

Bu sebepler bu projenin temel amaçlarını oluşturmaktadır.

3

Şekil 1.Anket kriteri tablomuz anket şekillerinin durumunu ortaya koymaktadır.

1.1.2 Literatür Taraması

Bu çalışmada yapmaya çalışmış olduğum anket uygulaması ile kullanıcıların her

türlü anket modeli oluşturma, kullanma, diğer kullanıcılara sunma gibi birçok özellik

oluşturulmak istenmektedir. Kullanıcılara üyelik sistemi ile gerekli

yetkilendirilmenin verilmesiyle kullanıcının uygulamaya yetkilendirildiği,

uygulamanın temel amacı olan veri analizi ve paylaşımı işlemlerini kontrol yetkisi

kazanabildiği bir çalışma olacaktır.

Daha önce Akademik Bilişim Konferansı için geliştirilmiş anket

uygulaması(Anketçi) ile verinin elde edilmesine kadar geçen ki süreç şu şekilde

işlemektedir:

Üyelik, Üye Girişi, Anketi Hazırlamaya Başlama, Başlanan ankete soruların ve

seçeneklerin eklenmesi. Soruların ve seçeneklerin düzenlenmesi. Anketin

tamamlanarak tamamlanmış anketler bölümüne gönderilmesi, yazıcı çıktısı

kontrolleri ile kağıt düzeni yapma, kağıt düzeni tamamlanan anketin yayına

sokulması, ihtiyaca göre yazıcı çıktısı alınması, yayındaki anketin uygulama süreci

4

ve verilerin toplanması. Anketin bitirilmesi ve elde edilen verilerin analiz programına

aktarılması ile son bulmaktadır.

1.2 Teknolojik Uzmanlık Konuları

Bu alan projemizin gerçekleştirilebilmesi için gerekli olan yazılım ortamının

sağlanabilmesi için kullanılan programların anlatıldığı kısımdır.

Projemizi geliştirirken kullanmış olduğumuz ortamı ,kullandığımız

materyalleri ve programlama dilini ve inceliklerini bu ortamda

detaylandıracağız.

1.2.1 Visual Studio Nedir?

Microsoft Visual Studio, Microsoft tarafından geliştirilen bir tümleşik geliştirme

ortamıdır (IDE). Microsoft Windows, Windows Mobile, Windows CE, .NET

Framework, .NET Compact Framework ve Microsoft Silverlight tarafından

desteklenen tüm platformlar için yönetilen kod ile birlikte yerel kod ve Windows

Forms uygulamaları, web siteleri, web uygulamaları ve web servisleri ile birlikte

konsol ve grafiksel kullanıcı ara yüzü uygulamaları geliştirmek için kullanılır.

Visual Studio IntelliSense'in yanı sıra "code refactoring" destekleyen bir kod

editörü içerir. Entegre hata ayıklayıcı, hem kaynak-seviyesinde hem de makine-

seviyesinde çalışır. Diğer yerleşik araçlar, GUI uygulamaları, web tasarımcısı, sınıf

tasarımcısı ve veritabanı şema tasarımcısı yaratabilmek için bir form tasarımcısı

içerir. Hemen hemen her işlevsellik düzeyinde dâhil olmak üzere, kaynak kontrol

sistemleri için destek (Subversion ve Visual SourceSafe gibi) sunan eklentileri kabul

eder.

Visual Studio, değişik programlama dillerini destekler, bu da kod editörü ve hata

ayıklayıcısının neredeyse tüm programlama dillerini desteklemesini sağlamaktadır.

Dahili diller C/C++ (Görsel yoluyla C++), VB.NET (Visual Basic .NET üzerinden),

C# (Visual C# ile), ve F# (Visual Studio 2010 itibariyle) içermektedir[12].

1.2.1.1 Visual Studio Kurulumu?

Öncelikle aşağıdaki linkten istediğiniz Visual Studio versiyonunu 90 günlük ücretsiz

olarak indirebilirsiniz:

5

http://www.microsoft.com/visualstudio/eng/downloads

Buradan istediğiniz sürüme tıkladıktan sonra bir .exe dosyası indirmiş olacaksınız.

Bu .exe dosyasını açtığımızda karşımıza aşağıdaki gibi bir ekran çıkacak:

Koşulları kabul ediyorsanız kabul ettiğinize dair ilk alanı işaretlemeniz gerekiyor ve

eğer program geliştiricisi olarak müşteri deneyimini geliştirme programına, Visual

Studio'yu daha kaliteli olması açısından katılmak istiyorsanız ikinci alanı

işaretleyebilirsiniz. Daha sonra ileri deyip devam ediyoruz ve karşımıza bir ekran

daha çıkıyor:

6

İhtiyacımıza göre özellikleri seçtikten sonra yükle deyip devam ediyoruz ve

aşağıdaki gibi bir yükleme ekranı karşımıza çıkıyor:

7

Yeniden başlat diyoruz ve bilgisayarımız yeniden başlatıldıktan sonra yükleme

başarılı ise aşağıdaki gibi bir ekran karşımıza gelecek:

Buradan programı açmasını istediğimizde aşağıdaki gibi iki ekran sırası ile gelecek:

İkinci ekranda genelde en çok kullanacağımız programlama için ayarları seçmemizi

istiyor. Buradan istediğiniz ayarları seçebilirsiniz. Ben kendim kullanırken genel

geliştirme ayarlarını seçiyorum. Daha sonra da Visual Studio'yu başlat dediğimizde

programımız açılacaktır ve karşımıza aşağıdaki gibi bir pencere gelecek:

8

1.2.1.2.Visual Studio Yeni Bir Proje Oluşturma

Öncelikle olarak masaüstünde bulunan Visual Studio’ nun kısayol simgesine farenin

sol tuşuyla çift tıklanır. Karşımıza aşağıdaki ekran görüntüsü gelicektir.(Şekil usteki)

Bu kısımdan sonra File >>New>>Project seçilir.

9

Project seçildikten sonra karşımıza aşağıdaki sayfa gelecektir.

C# uygulaması yapacaksak yan tarafta Visual C# seçili iken hangi platformda

yapacağımızı sağ taraftan seçiyoruz. Form uygulaması mı ya da Console uygulaması

mı gibi belirleyebiliyoruz. Fakat biz web uygulaması geliştireceğimiz için sol

taraftan web seçili iken sağ taraftan Asp.Net Web Application u seçiyoruz. Name

kısmına istediğimiz bir isim verebiliriz. Bu isim oluşturacağımız projenin ismi

olacaktır. İstenilen isim verildikten sonra OK tuşuna basılır.

10

Karşımıza gelen yukarıdaki sayfa yeni oluşturduğumuz projenin default.aspx

sayfasıdır. Ve işlemler bu sayfa üzerinden gerçekleştirilir. Bir de default.aspx

sayfasının design kısmı vardır. Bu kısımda ara yüz geliştirilebilir.

1.2.2 .NET Platformu

.NET Framework, Microsoft tarafından geliştirilen, açık İnternet protokolleri ve

standartları üzerine kurulmuş bir "uygulama" geliştirme platformudur. Daha önce

Sun Microsystems tarafından geliştirilmiş olan Java platformuna önemli benzerlikler

göstermektedir.

Buradaki uygulama kavramının kapsamı çok geniştir. Bir masaüstü uygulamasından

bir web tarayıcı uygulamasına kadar her şey bu platform içinde düşünülmüştür ve

desteklenmiştir. Bu uygulamaların birbirleriyle ve geliştirildiği ortam fark etmeksizin

dünyadaki tüm uygulamalarla iletişimi için kolayca web servisleri oluşturulmasına

11

imkân verilmiştir. Bu platform, işletim sisteminden ve donanımdan daha üst seviyede

taşınabilir olarak tasarlanmıştır.

.Net mimarisi, ortak bir yürütme ortamı (runtime environment), ortak bir değişken

tür sistemi, ve devingen bağlantılı kütüphanelerden oluşur. .Net kütüphanesi eski

Visual Basic için tasarlanmış API (programcılar için birçok fonksiyon) lerin

sınıflanmış halidir. Çünkü API sınıflandırılmamış ve bu nedenler programcılar için

bir kabus halini almaktaydı. .Net kütüphanesi programın işletim sistemi ile kolayca

uyum içinde çalışmasını sağlamıştır.

1.2.3 ASP .NET

ASP.NET, Microsoft tarafından geliştirilmiş bir web uygulama gelişimi

teknolojisidir. Öz devinimli (dinamik) web sayfaları, web uygulamaları ve XML

tabanlı web hizmetleri yaratılmasına olanak sağlar. Aynı işletme tarafından

geliştirilen .Net çatısının (Framework) parçası, ve artık işletmece desteklenmeyen

ASP teknolojisinin devamını teşkil etmiştir.

Her ne kadar isim benzerliği olsa da ASP.NET, ASP'ye oranla çok ciddi bir değişim

geçirmiştir. ASP.NET kodu ortak dil çalışma zamanı (İngilizce - Common Language

Runtime) altyapısına dayalı çalışır, diğer bir deyişle, yazılımcılar .Net çatısı

tarafından desteklenen tüm dilleri ASP.NET uygulamaları geliştirmek için

kullanabilirler. Yani, Java teknolojisinde olduğu gibi, yazılımcı tarafından yazılan

kod, çalıştırılmadan önce sanal bir yazılım katmanı tarafından ortak bir dile

çevrilmektedir.

ASP.NET belgeleri ASPX yapısını kullanırlar. ASPX belgesi, öz devinimsiz (statik)

HTML veya XHTML tabanlı, web sayfasında belirecek olan içeriği ayrı tutar.

Kullanılan dile göre, sunucu tarafından çalıştırılacak kodu içeren belge

Sayfam.aspx.cs (C#) veya Sayfam.aspx.vb (VB.NET) olarak adlandırılabilir. Bu

yaklaşım ile, yazılımcı kodunu yordamsal programlama ilkelerinden çok,

oluşabilecek olaylara gereken tepkiyi verebilecek biçimde geliştirir; örneğin, bir

sayfa yüklenince, bir düğmeye basılınca, vb.

12

ASP.NET'in kullandığı diğer belge türleri arasında ascx, asmx, ashx, master,

sitemap, skin ve config sayılabilir.

1.2.4 MİCROSOFT SQL SERVER

SQL Server, Microsoft tarafından geliştirilmiş ilişkisel veri tabanı yönetim

sistemidir. İlişkisel veri tabanı sistemi İngilizce olarak Relational Database

Management System olarak adlandırılır ve kısaca RDBMS olarak bazı kaynaklarda

karşımıza çıkmaktadır. İlişkisel veri tabanı sisteminde veriler tablolar halinde

tutulurlar ve bu tablolar kendi aralarında ilişkisel anlamda birbiri ile bağlantılı

olabilirler. Bu yazımda tabi ilişkisel veri tabanı nedir bunun detayına inmeyeceğim,

bir başka yazımızın konusunda bu konuyu irdeleriz. Bu yazımızda SQL Server nedir

bundan bahsetmek istiyorum.

Microsoft tarafından SQL Server olarak karşımıza çeşitli sürümler çıkmaktadır.

Bunlar içinde Express versiyonları ücretsiz olanlarıdır. Daha çok eğitim amaçlı

kullanılırlar. Ücretli olarak da kurumların hizmetine sunulan versiyonları

bulunmaktadır. Standart, Business, Intelligence ve Enterprise versiyonu gibi. Bu

sürümlerde terabaytlarca veriyi saklayabilmeniz mümkündür. Aşağıdaki tabloda Sql

Server Management Studio 2012′ye ait sürümleri ve hangilerinin hangi amaç

doğrultusunda kullanıldığını görebilirsiniz.

SQL Server işte bu tip veritabanının mühim olduğu, sürekli olarak veriler üzerinde

işlem yapan WEB siteleri, diğer kurumsal uygulamalar, masaüstü uygulamaları için

13

vazgeçilmez zengin özelliklere sahip olan bir veri tabanı yönetim sistemidir. Bu

özelliklerin her biri ayrıca ayrı uzmanlıklar gerektirir. Yani bir SQL server üzerinde

raporlama için, yazılım geliştirme için, veri korunumu için, veri yönetimi için aslında

uzmanlaşma dalları farklı farklıdır. Biz programcılar SQL serverı daha çok verileri

yönetebilmek için yazılım geliştirme amaçlı kullanırız. SQL server üzerinde bir

WEB uygulaması bir masaüstü uygulaması geliştiremezsiniz ama bu uygulamalarınız

içinde kullanacağınız verileri en iyi şekilde burada yönetebilirsiniz. Bunun içinde

programlama dili olarak SQL Server ile son derece uyumlu çalışan Visual

Basic.NET, C# gibi programlama dillerini kullanma olasılığınız oldukça yüksektir.

Uygulamanızı geliştirdiğiniz platform üzerinde T-SQL kodlarını kullanarak

verilerinizi istediğiniz şekilde kullanabilir ve yönetebilirsiniz. Bizde

uygulamalarımızın mimarisi ne olursa olsun T-SQL kullanacağız.

SQL Server ayrıca Reporting Services denilen raporlama hizmetlerini de bize

sunmaktadır. Ticari zekâ çözümü uygulamaları için raporlama servisleri

vazgeçilmezdir. Böylelikle raporlama için ekstra kod yazmamız gerekmez.

14

2.PROJEDE (TEZDE) KULLANILAN YÖNTEM VE METODLAR

2.1.Kurgulanan Çözüm Kriterleri

Yaptığımız uygulama bir anket uygulaması olduğu için yapacağımız en öncelikli iş

var olan, daha önce yapılmış olan anket sitelerini incelemek ve oradan çıkaracağımız

sonuçlarla kendimize bir yol çizmekti. Öncelikle bu sitenin yapım sebebinin

anlaşılabilmesi için anketin ne olduğu, amacının ne olduğu, sonuçlarını kimlerin

kullanacağını, hangi bilgilere gerek duyulduğuna dair gerekli bilgileri aktararak bu

durumlara ne gibi çözümler gerektiği ve hangi çözümlerin uygulandığına dair

bilgileri sanırım daha iyi anlayabileceğiz.

Anket nedir?

Anket, sistematik bir veri toplama yöntemidir. Veriler, önceden belirlenmiş insanlara

bir dizi soru sorarak elde edilir. Anket yöntemi ile çok farklı türde veri toplamak

mümkündür.

İnsan davranışları, iş performansları, bilgi düzeyleri, tercihleri, tutumlarıinançları, du

yguları vb. bunlardan sadece birkaçıdır. Ancak anketten yararlı bilgiler

elde edebilmek için anketin hazırlık ve uygulama sürecine özel önem gösteril-

melidir. Ayrıca “zaman” ve “maliyet” göz önüne alınması gereken diğer hususlardır.

Anketin amacı nedir?

Anketler, aşağıda sıralanan amaçlar için kullanılabilirler:

*Müşteri ihtiyaçlarını belirlenmesi müşteri tatmininin ölçümü,

*Organizasyonun güçlü ve zayıf taraflarının belirlenmesi,

*İyileştirmeye açık alanların tespiti,

*Yeni ya da var olan politikaların/programların etkinliklerinin ölçümü,

Net bir amaç olmadığı sürece, anket için harcanan çabalar çok farklı, bazen de

birbirine zıt alanlara yönelebilir. Bu da kaynakların ziyan olmasına, yararsız

veriler elde edilmesine ve anketi hazırlayanlar ve katılanlar için hayal kırıklığına yol

açacaktır. Bunun için, “özel” olun ve anketi uygularken sadece neler olup bitiğini

görmeye dikkat edin. Ayrıca anket uygulaması, anketi dolduranların hata anketin

uygulandığını öğrenenlerin ilgilerinin organizasyonunuza yönelmesine neden olacak

tır.

15

Bu ilgi kaçınılmaz olarak insanlarda bir takımbeklentilere yol açar. Örneğin çalışanl

arın tatmini ölçen bir anket yaptıysanız, herkes sizden

tatminsizliğe yol açan alanlarda bir takımı iyileştirmeler yapmanızı bekleyecektir.

Sonuçları kimler kullanacak?

Anketin sonuçlarını kimlerin kulanacağını ve bilgi gereksinimlerinin neler olduğunu

belirleyin. Elde edilecek verilere dayalı ne tür kararlar verilecek? Detaylı cevaplara

mı ihtiyaçları var yoksa “büyük resim” onlar için yeterli mi? Bilgilerin onlara nasıl

sunulmasını tercih ediyorlar?

Hangi bilgilere ihtiyaç var?

Anketin amacına ulaşması için öncelikle hangi bilgilere ihtiyaç olduğunu belirleyin.

Örneğin bir spor merkezine alet temin etmekle ilgileniyorsanız, o zaman insanların

spor merkezini ne sıklıkla kullandıklarını, hangi aletlerden yararlandıklarını

ve kullanılan saat miktarını sorabilirsiniz. İnsanlardan ayrıca yüzme havuzunun,

koşu bantlarının, egzersiz makinelerinin, duş alanlarının, havlu hizmetinin, vb.

kalitelerini değerlendirmelerini isteyebilirsiniz. İlerde doğabilecek ihtiyaçları

karşılamak istiyorsanız, ilgi alanlarını ve beklentilerini açıklamalarını

isteyebilirsiniz. Bu konuların her birisi, bir ya da birden fazla anketin

konusu olabilir.

Hangi anket maddeleri kullanılacak?

Veri ihtiyacına dayanarak, elinizdeki mevcut anketlerden birini kullanıp kullanmaya-

cağınıza, düzeltip düzeltmeyeceğinize ya da tamamen yeni bir anket oluşturup

oluşturmayacağınıza karar verin.

Anket bilgilerinin analizi nasıl yapılacak ve nasıl raporlanacak?

Anket sonuçlarını özetlerken, yorumlarken ve raporlarken hangi metotları kulanacağı

nıza karar verin. Anket verilerine dayalı alınacak kararlara bağlı olarak daha karma-

16

şık analitik metotların kulanımı da gerekli olabilir. Bu karmaşık metotlar, yönetici

ve çalışanlar gibi iki farklı gruba ait sonuçların karşılaştırılmasını içeren varyans

analizleri ya da iş tatmini ve iş bırakma eğilimleri gibi iki ayrı değişken arasındaki

ilişkinin incelenmesini içeren regresyon analizleri olabilir. Anket bilgilerini nasıl

sunacağınıza karar verin. Bunun için izleyenlerin ilgi ve tercihlerini göz önüne alın.

Basit grafikleri mi, istatistik tablolarını mı yoksa yazılı özetleri mi tercih ediyorlar?

Şirket politikasını değiştirmeyi düşünen yöneticilere yapılan sunuş şekli ile dışardan

gelen müşterilere yapılan sunuş şekli farklı olabilir. Eğer sonuçları farklı gruplara

sunmak zorundaysanız, detay seviyesini ve verilerin sunumunu değişik ilgi seviyeleri

ne göre yeniden biçimlendirmeniz gerekebilir.

Anket yöntemini kullanırken izlenecek basmaklar nelerdir?

Eğer bir anket hazırlamayı düşünüyorsanız size yardımcı olabilir şu basamaklar:

Bunlar; anket maddelerini hazırlamak, cevap formatına karar vermek, maddeleri

gözden geçirmek, anketin giriş paragrafını ve talimatlarını oluşturmak, anketi

test etmek, örnekleme yapmak, anket sonuçlarını özetlemek ve sonuçları sunmak

yayınlamak şeklinde özetlenebilir. Bu basamaklar tamamıyla yeni bir anket hazırlark

enya da hazır olan bir anketi değiştirirken kullanılabilir.

Anket Maddelerinin Oluşturulması

Bir anket maddesinin taşıması gereken özelikleri sıralayacak olursak;

* açıkça yazılmış

İfadeler net olmalı ve kolay anlaşılabilmelidir. Anketi cevaplayan insanların alışık

olmadıkları teknik terim, kısaltma ve jargonları kullanmaktan kaçının.

*kısa

Konuya mümkün olduğunca çabuk gelin. Anketin maddelerini yanıtlayan kişinin dik

kati dağılmaması

17

*belirli

Her seferinde bir fikir üzerinde odaklanın. Her madde bir tek davranış, tavır, fikir,

olay ya da konu ile ilgili olmalıdır. Bunun için “ve”, “ya da” gibi bağlaçları

kullanmayın.

*açık

İnsanları ne sorulduğunu tahmin etmeye zorlamayın. İfadenizin herkes tarafından

aynı şekilde anlaşıldığından emin olun. Eğer gerekliyse ek açıklamalar yapın.

2.1.2.Uygulamada Bulunacak Kriterler

Bende bu belirtmiş olduğum durumları göz önünde bulundurarak projemi

geliştirmeye başladım. Bu kriterlerde göz önünde bulundurarak uygulamamızda

planladığımız maddeleri sıralamamız gerekirse şu şekilde sıralayabiliriz:

*Site üzerinden işlem yapabilmek için kullanıcının kayıt olması gerekecek.

*Siteye 3 farklı(yönetici, öğretmen ve öğrenci)giriş gerçekleştirilebilecek.

*Yönetici anketler üzerindeki düzenleme, silme vs. işlemleri gerçekleştirebilme imkanına sahip olabilecek.

*Oluşturulan anketler yöneticinin onayından geçtikten sonra yayınlanabilecek.

*Öğretim görevlisi öğrencilerin fikrini almak istediğinde siteye öğretim görevlisi anket kısmına anket yükleyebilecek.

*Öğrenciler merak ettiği konularda diğer öğrencilerin fikirlerini alabileceği anketleri

öğrenci anketleri kısmına yükleyebilecek.

*Sitede kullanılan anketler tek seçenekli, çoktan seçmeli, dereceli olabilecek.

*Oluşturulan anketlere tek ya da çok seçenek hakkı tanınacak.

*Ayrıca diğer anketlerden farklı olarak resim veya videoların değerlendirmeye alınacağı bir anket olabilecek.

*Anketlerin belli bir süre yayında kalma hakkı olacak ve süre dolduğunda anket listesinden silinecek.

18

*Çok sorulu anketlere süre sınırı konulabilecek.

*Anketler 1-5’e kadar puanlanır ve en iyi 5 anket en popüler anket listesinde yayınlanacak.

*Anketler En çok oylanan, En yeni anketler, Konularına Göre vs. gibi özellikler şeklinde kategorilendirebiliriz.

*Kullanıcılar girdikleri ankette anket sonunda yorum yapma haklarına da sahip

olabilecekler.

2.2. Proje Gelişim Aşaması

2.2.1.İzlenen Yol

Projede belirttiğimiz kriterler eşiğinde projemizi geliştirmeye başladık. Bunun için

bazı anket sitelerini de (surveey.com, surverymonkey, googleforms vb.) detaylıca

inceledik. Öncelikle uygulamamızda yapmamız gereken ilk adım veritabanımızın

oluşturulması adımıydı. Veritabanımız da gerekli tabloları oluşturduktan sonraki

işlemimiz artık projenin kodlama safhasına geçmekti.Kodlama kısmında

yapacağımız ilk işlem anasayfamız üzerinden kullanıcı (login)işlemlerimizi

gerçekleştirmekti ve eğer kayıtlı kullanıcı yoksa üyeol(create) işlemlerini

gerçekleştirmek. Artık yetkilendirilmiş kullanıcı sitemiz üzerinden gerekli işlemleri

gerçekleştirebilecekti. Bir sonraki adımımız kullanıcıya sitenin amaçları

doğrultusunda kullanım hakkı tanımak için gerekli imkanları verecek ortamı

sağlamak yani anket oluşturma ve anket cevaplamak. Bu yüzden sonraki

yapacağımız adım kullanıcının anket oluşturmasına imkan tanımaktı. Gerekli

programlama mantığı ile kullanıcının anket oluşturmasına olanak tanıyacak sayfayı

oluşturduk. Kullanıcının yetkinliği sadece anket oluşturmakla kalmayacaktı. Diğer

oluşturacağımız kısım kullanıcının var olan anketleri çözebilmesini sağlamaktı.

Sonra ki adımımızda gerçekleştireceğimiz işlem anket çözme koşulunu

gerçekleştirmek için gerekli çalışmaları gerçekleştirdik. Artık kullanıcı hem anket

oluşturma hem de anket çözme imkanına sahipti. Bundan sonra izleyeceğimiz adım

bu anketlerin kontrolünü sağlayacak sitenin denetimini sağlayacak bir üst kullanıcı

yani yöneticinin bulunması gerekiyordu. Yöneticinin yapacağı işlemler anketler

üzerinde gerekli düzenlemeleri yapmak, anketlerin yayınlanıp yayınlanmamasını

19

sağlamaktır. Normal kullanıcıya gerekli imkanları tanıdıktan sonra yapılan işlemlerle

yöneticinin site üzerinde denetimini sağlamış olduk.

2.2.2. Projede Kullanılan Araçlar

Projemizi daha önce de belirttiğimiz Asp.Net programlama diliyle gerçekleştirmiştik.

Bu dili kullanılırken gerekli işlemleri gerçekleştirebilmemiz adına bize kolaylık

sağlayacak bir takım araçlar(toolbox) mevcuttur.Bu kısımda sizlere kullandığımız

araçları,görevleri ve kullanım sebeblerini açıklayacağım:

Label: Label kontrolü metin göstermek için kullanılan kontroldür.

Gösterilecek olan metin, Label kontrolünün Text özelliğine atanır. Uygulama

çalışma anında görüntülenen metin değeri dinamik olarak değiştirilebilir.

Bütün uygulama boyunca Label Text özelliği değişmeden statik olarak

kalıyorsa label kontrolü yerine metin doğrudan sayfaya eklenmelidir.

<asp:Label ID=”Label1″ runat=”server” Text=”Label”></asp:Label>

TextBox: TextBox kontrolü, kullanıcı ile web sitesi arasındaki etkileşimi

sağlayan en temel kontrollerden biridir. Kullanıcılar istenilen bilgileri bu

kontrol aracılığıyla belirtirler. Kullanıcılar, TextBox kontrolü ile metin

tabanlı bilgiler girer ve bu bilgiler çalışma zamanı içinde alınıp kullanılabilir.<asp:TextBox ID=”TextBox1″ runat=”server”></asp:TextBox>

Button: Button kontrolü, tıklandığında belirli bir iş yaptırmak için kullanılan

kontroldür. Buton üzerinde yazan metin Button kontrolü Text özelliği ile

belirlenir.<asp:Button ID=”Button1″ runat=”server” Text=”Tıkla” />

Calendar: Calendar kontrolü, uygulamalarda tarih seçimi yapmak için

kullanılan kontroldür. Calendar kontrolü varsayılan olarak kullanıcılara bir

gün seçimi yaptırabilir, gerektiğinde SelectionMode özelliğinden hafta ya da

ayın seçilmesi sağlanabilir.<asp:Calendar ID=”Calendar1″ runat=”server”></asp:Calendar>

20

DataList: DataList kontrolü tam donanımlı sunucu taraflı ASP.NET veri

bağlama kontrolüdür. Bu kontrol ile belirli bir kaynaktan gelen verileri

görüntüleyebileceğimiz gibi bu verileri seçme ve güncelleme işlemlerine de

kolayca yapabiliriz. Ayrıca verileri görüntülerken, seçerken ve onları

güncellerken verinin görünüşü ve sayfadaki yerleşimi de kolayca belirleme

şansına sahip olacağız.<asp:DataList ID=”DataList1″ runat=”server”></asp:DataList>

İmage: Kullanıcıya resim göstermek için kullanılan

araçımızdır(toolbox).Gerekli boyutlar girilerek resmin kaplayacağı alan

düzenlenir.<asp:Image ID="Image1" runat="server" BorderStyle="Solid" Height="279px ImageAlign="Left"ImageUrl="~/Hearthstone_Screenshot_12.29.2014.07.27.29.png" style="text-align: center; margin-right: 33px; margin-top: 0px" Width="373px" />

RadioButton: RadioButton kontrolü, seçenekler arasından sadece bir tane

seçeneğin seçilmesini sağlayan kontroldür.<asp:RadioButton ID=”RadioButton1″ runat=”server” />

HyberLink: HyperLink Kontrolü, HTML’deki <a href=”…”>….</a>

etiketine benzer bir hedef sayfaya ya da yerel bir sayfaya yönlendirme

yapmak amacıyla kullanılan kontroldür. Yönlendirilecek sayfa NavigateUrl

özelliği ile belirlenir.<asp:HyperLink ID=”HyperLink1″ runat=”server”NavigateUrl=“http://www.xxx.com.tr“>HyperLink</asp:HyperLink>

Chart: Chart adındaki kontrol ile herhangi bir üçüncü parti kontrole veya

GDI+ nesnelerine gerek kalmadan çok hızlı şekilde mükemmel grafik tablolar

üretebilmekteyiz.<asp:Chart ID="Chart1" runat="server" DataSourceI

D="SqlDataSource1" Width="450px" Height="450px">

21

2.2.3 Proje Kullanılan Metotlar

Ekle():Anket hazırla sayfamızda çoktan seçmeli anketlerimizi oluşturmak

için gerekli koşulları sağlar.

public void ekle() Panel1.Controls.Clear(); for (int i = 0; i < int.Parse(TextBox1.Text); i++) Literal l = new Literal(); l.Text = "<br/><br/>";

Label lblnumber = new Label(); lblnumber.Text = (i+1).ToString() +") "; tb[i] = new TextBox(); tb[i].ID = "tb" + i.ToString(); Panel1.Controls.Add(l); Panel1.Controls.Add(lblnumber); Panel1.Controls.Add(tb[i]);

22

VeriGetir():Database bağlantımızın oluşturulması için gerekli sql

cümleciğimizin çalıştırılmasını sağlar.

protected DataTable VeriGetir()

SqlConnection baglanti = new SqlConnection("Data Source=HUSEYIN\\SQLEXPRESS; Initial Catalog=Anket; Integrated Security=true"); baglanti.Open(); SqlCommand komut = new SqlCommand("Select anketlerTarihBasla,anketlerTarihBit,anketlerId,anketlerSoru FROM anketler where anketlerOnay = 1 ", baglanti);

SqlDataAdapter adapter = new SqlDataAdapter(komut); DataTable dt = new DataTable();

adapter.Fill(dt);

return dt;

Yorumlari_getir():Anketlerimiz için oluşturmuş olduğumuz yorumların

ekrana yansımasını sağlar.

protected void yorumlari_getir() SqlDataAdapter da3 = new SqlDataAdapter("select kullaniciAdi, yorumlarIcerik from yorumlar where anketlerId = @aid", "Data Source=HUSEYIN\\SQLEXPRESS; Initial Catalog=Anket; Integrated Security=true"); da3.SelectCommand.Parameters.AddWithValue("@aid", Anketid); DataTable dt2 = new DataTable(); da3.Fill(dt2);

DataList2.DataSource = dt2; DataList2.DataBind();

23

Tablodoldur():Analiz tablomuzun gerekli yanıtlarla oluşacak istatistik

tablomuzu göstermemize yarar.

protected void tablodoldur()

SqlCommand komut = new SqlCommand(" select secenekler.seceneklerIcerik, count(yanit.yanitId) as \"OySayisi\" from secenekler, yanit, anketler where secenekler.seceneklerId = yanit.seceneklerId and anketler.anketlerId = secenekler.anketlerId and anketler.anketlerId =@anketid group by secenekler.seceneklerIcerik ",baglanti); komut.Parameters.AddWithValue("@anketid", Anketid); baglanti.Open();

int[] yValues = new int[cevapsayisi+1]; string[] xValues = new string[cevapsayisi+1]; int sayac = 0; SqlDataReader dr = komut.ExecuteReader(); while (dr.Read()) xValues[sayac] = dr["seceneklerIcerik"].ToString() + "(" + dr["OySayisi"].ToString() + ")"; yValues[sayac] = Convert.ToInt16(dr["OySayisi"]); sayac++; dr.Close(); Chart1.Series["Default"].Points.DataBindXY(xValues, yValues);

Chart1.Series["Default"].ChartType = SeriesChartType.Pie;

Chart1.Series["Default"]["PieLabelStyle"] = "Disabled";

Chart1.ChartAreas["ChartArea1"].Area3DStyle.Enable3D = true;

Chart1.Legends[0].Enabled = true;

24

soruları_getir():Oluşturulacak sorularımızın yönetici tarafında ekrana

yansımasını sağlar.

protected void sorulari_getir() SqlDataAdapter da2 = new SqlDataAdapter("Select seceneklerIcerik,seceneklerId FROM secenekler where anketlerId = @aid", "Data Source=HUSEYIN\\SQLEXPRESS; Initial Catalog=Anket; Integrated Security=true"); da2.SelectCommand.Parameters.AddWithValue("@aid", Anketid); DataTable dt = new DataTable(); cevapsayisi = da2.Fill(dt); DataList1.DataSource = dt; DataList1.DataBind();

25

İŞ-ZAMAN PLANI

GEREKLİ BİLGİLER EKLENECEKTİR BU SAYFAYA!!!!!!!!!!!!!!!!

26

27

SONUÇLAR ve ÖNERİLER

Projemizde bir anketler sistemi oluşturulmuştur. Bu sistem, kullanıcı kayit işlemleri,

kullanicilarin birbiriyle iletişim kurabilecekleri yorum alanları, anketlere video -

resim eklemek, anket süreleri, anket başlangıç ve bitiş tarihleri, anket oluşturmak ve

yayına sokmak için yetki örgüsü gibi özelliklerle zenginleştirilmeye çalışılmıştır.

Proje 8 adet formdan oluşmaktadır. Bunlar;

Login.aspx;

Kullanıcı login işlemlerinin yapıldığı formdur. Buradan Üye ol linkiyle

“Create.aspx” sayfasına, doğru kullanici adi - şifre kombinasyonu ile default.aspx

sayfasına yönlendirme yapılır.

Create.aspx;

Kullanıcı kayıt işlemlerinin yapıldığı formdur.

28

Default.aspx:

Kullanıcıların ana sayfasıdır. Sayfa yüklenirken oturum bilgisine rastlanamazsa

login.aspx sayfasına yönlendirir.

Kullanıcıların anket oluşturmak ve anket çözmek için gereken formlara

yönlendirilmesi bu sayfadaki linkler sayesinde yapılır.

Anketler.aspx;

Yayında olan anketlerin görüntülendiği alandır. Kullanıcı buradan çözülecek anketi

seçerek, anket çözme ekranına yönlendirir.

Ayrıca bu sayfada anketlerin oluşturma tarihi ve eğer girildiyse son işaretlenebildiği

tarih bilgileri de bulunmaktadır.

29

Anketyanitla.aspx

Anketlerin çözüldüğü ve anketler hakkında yorum yapılan sayfadır.

30

Yonetici.aspx

Yayında olan ve olmayan tüm anketler burda listelenir. Bu listeden yayına sokulacak,

yayından kaldırılacak, silinecek anketlerin yönetici tarafından seçilmesi beklenir.

Seçilen anket yoneticionay.aspx formuna gönderilir.

Yöneticionay.aspx

Seçilen anketin yönetici tarafından yayından kaldırılıp, yayına sokulup silinebildiği

formdur.

31

SÖZDE KOD

GEREKLİ BİLGİLER EKLENECEKTİR!!!

KAYNAKLAR

[1] https://www.acikakademi.com/portal/default.aspx

[2] Erdal Özüsağlam,Ali Atalay,Salih Toprak,Web Tabanlı Anket Hazırlama Sistemi,Aksaray Üniversitesi,Fen Edebiyat Fakültesi İstatistik Bölümü,Eskişehir, 11-13 Şubat 2009

[3] Anket Hazırlama Kılavuzu ,www.odevofis.com,Archester Houston

[4] Kazmaz, Veysel Uğur, C# İLE ASP.NET 4.5, 5.Baskı,KODLAB, 02.02.2013

[5] http://www.surveey.com

[6] https://tr.surveymonkey.com/home/

[7] http://www.siviltoplumakademisi.org.tr/index.php?

option=com_content&view=article&id=708:kaliteli-bir-makale-nasl-

yazlr&catid=54:sivil-toplum-bilinci&Itemid=132

32

ÖZGEÇMİŞ

Hüseyin TUNÇ,17 Haziran 1990 yılında Kahramanmaraş-Elbistan ilçesinde doğdu. İlk ve ortaöğretimini İstanbul-Pendik 700. Yıl İlköğretim Okulu’nda tamamladı. Lise öğrenimini İstanbul-Pendik Kurtköy Lisesi’nde tamamladı.2009 yılında girdiği Kocaeli Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü’nde 5.sınıf öğrencisi olarak halen öğrenim hayatına devam etmektedir.

Elektronik Posta:huseyin.tunc.46@hotmail.com

Telefon:0507 143 72 46

33

34

35

36