· web viewİki ülke arasındaki önemli ticaret kalemlerinin tekstil ürünleri, kara...

26
KONYA TİCARET ODASI SIRBİSTAN CUMHURİYETİ ÜLKE RAPORU

Upload: others

Post on 16-Feb-2020

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1:  · Web viewİki ülke arasındaki önemli ticaret kalemlerinin tekstil ürünleri, kara taşıtları, elektrikli ev aletleri, sanayi makineleri, demir-çelik ürünleri ve sebze-meyve

KONYA TİCARET ODASI

SIRBİSTAN CUMHURİYETİÜLKE RAPORU

Dış Ticaret ServisiEkim 2011

Page 2:  · Web viewİki ülke arasındaki önemli ticaret kalemlerinin tekstil ürünleri, kara taşıtları, elektrikli ev aletleri, sanayi makineleri, demir-çelik ürünleri ve sebze-meyve

SIRBİSTAN ÜLKE RAPORU

İÇİNDEKİLER

BİRİNCİ BÖLÜM

SIRBİSTAN HAKKINDA GENEL BİLGİLER

1.1. Ülke Kimliği........................................................................................................................3

1.2. Coğrafi Konum………………...….....................................................................................4

1.3. Siyasi ve İdari Yapı .............................................................................................................4

1.4. Nüfus ve İşgücü Yapısı........................................................................................................4

İKİNCİ BÖLÜM

GENEL EKONOMİK DURUM

2.1. Ekonomik Durum.................................................................................................................5

2.2. Ekonomide Geleceğe Yönelik Beklentiler………………...………………………………6

2.3. Önde Gelen Sektörlerin Durumu.........................................................................................6

2.3.1. Tarım..........................................................................................................................6

2.3.2. Sanayi ........................................................................................................................7

2.3.3. Madencilik.................................................................................................................7

2.3.4. Bankacılık..................................................................................................................8

2.3.5. İnşaat..........................................................................................................................8

2.3.6. Perakendecilik………………………………………………………………………8

2.3.7. Üretim………………………………………………………………………………9

i

Page 3:  · Web viewİki ülke arasındaki önemli ticaret kalemlerinin tekstil ürünleri, kara taşıtları, elektrikli ev aletleri, sanayi makineleri, demir-çelik ürünleri ve sebze-meyve

SIRBİSTAN ÜLKE RAPORU

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

TÜRKİYE İLE SIRBİSTAN ARASINDA EKONOMİK VE TİCARİ İLİŞKİLER

3.1. İki Ülke Arasında Ticari ve Ekonomik Nitelikli Anlaşmalar..............................................9

3.2. Dış Ticaret..........................................................................................................................10

3.3 İkili Ticarette Başlıca Ürünler (2010).................................................................................10

3.4. Sırbistan’da Türk Firmalarının Yatırımları........................................................................11

3.5. Türkiye’deki Başlıca Sırp Yatırımları................................................................................12

3.6. Türk-Sırp İş Konseyi..........................................................................................................13

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

KONYA-SIRBİSTAN TİCARİ İLİŞKİLERİ

4.1. Konya’dan Sırbistan’a İhraç Edilen Ürünler………………………………………….…15

4.2. Tüik Verilerine Göre Sırbistan İthalat ve İhracat Rakamları…………………….………16

ii

Page 4:  · Web viewİki ülke arasındaki önemli ticaret kalemlerinin tekstil ürünleri, kara taşıtları, elektrikli ev aletleri, sanayi makineleri, demir-çelik ürünleri ve sebze-meyve

SIRBİSTAN ÜLKE RAPORU

BİRİNCİ BÖLÜMSIRBİSTAN HAKKINDA GENEL BİLGİLER

1.1. ÜLKE KİMLİĞİ

Resmi Adı: Sırbistan

Yönetim Biçimi: Demokratik Cumhuriyet

Devlet Başkanı: Boris Tadic

Başbakan: Mirko Cvetkoviç

Başkent: Belgrad

Önemli Şehirleri : Belgrad, Novi Sad, Nis, Kragujevac

Nüfusu: 7,4 milyon

Yüzölçümü: 88.361 km²

Resmi Din: Ortodoks(% 85), Katolik(% 5,5), Müslüman(% 3), Protestan(% 1), Diğer(% 5,5)

Resmi Dil: Sırpça, Arnavutça, Macarca

Etnik Yapısı: Sırp % 82.9, Macar % 3.9, Roman% 1.4, Yugoslav %1.1, Boşnak %

1.8, Diğer % 8.9

Doğal kaynakları: Petrol, gaz, kömür, bakır, kurşun, çinko, altın, krom, hidro enerji,

işlenebilir toprak

Para Birimi: Sırp Dinarı (RSD)

3

Page 5:  · Web viewİki ülke arasındaki önemli ticaret kalemlerinin tekstil ürünleri, kara taşıtları, elektrikli ev aletleri, sanayi makineleri, demir-çelik ürünleri ve sebze-meyve

SIRBİSTAN ÜLKE RAPORU

1.2.Coğrafi Konum

Sırbistan, Avrupa’nın Güney Doğusunda, Balkan Yarımadası’nın orta kesiminde

bulunmaktadır. Ülkenin yüzölçümü 77,474 km2’dir. Avrupa ile Asya’yı birbirine bağlayan

Pan Avrupa Koridorunda yer almaktadır. Ülkenin Kuzeyinde Macaristan, batısında

Hırvatistan ve Bosna Herkes, güneyinde Makedonya ve Kosova, doğusunda Romanya ve

Bulgaristan bulunur. Karadağ’ın ayrılmasından sonra Sırbistan’ın deniz çıkış noktası

kalmamıştır.

1.3.Siyasi ve İdari Yapı

1945 yılında kurulan ve altı Cumhuriyet (Bosna-Hersek, Hırvatistan, Karadağ,

Makedonya, Slovenya ve Sırbistan Sosyalist Cumhuriyetleri) ile iki özerk bölgeden (Kosova

ve Voyvodina) oluşan Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti’nin dağılma sürecine

girmesi sonucu 27 Nisan 1992 tarihinde kabul edilen anayasa uyarınca Sırbistan ve

Karadağ’dan oluşan yeni Yugoslavya Federal Cumhuriyeti kurulmuştur.

Sırbistan ve Karadağ’ın ilişkilerinin yeniden tanımlanması çerçevesinde 2002’de

imzalanan Belgrad Anlaşması’nın ardından 4 Şubat 2003 tarihinde Anayasal Şart resmen

kabul edilmiş, ülkenin adı Sırbistan ve Karadağ Devlet Birliği olmuştur.

Sırbistan ve Karadağ Devlet Birliği’nin bir parçası olan Karadağ, 21 Mayıs 2006

tarihinde düzenlenen referandumun ardından, 3Haziran 2006 tarihinde bağımsızlığını ilan

etmiştir.

Sırbistan parlamentosu ise 5 Haziran 2006 tarihinde aldığı bir kararla, Sırbistan

Cumhuriyeti’nin, Sırbistan ve Karadağ Devlet Birliği’nin “Ardıl Devleti” olduğunu ilan

etmiştir. Kosova 17 Şubat 2008 tarihinde bağımsızlık ilan etmiştir.

Sırbistan tek meclisli sisteme göre yönetilmektedir. Meclisin 250 üyesi 4 yılda bir

yapılan seçimlerle belirlenmektedir.

4

Page 6:  · Web viewİki ülke arasındaki önemli ticaret kalemlerinin tekstil ürünleri, kara taşıtları, elektrikli ev aletleri, sanayi makineleri, demir-çelik ürünleri ve sebze-meyve

SIRBİSTAN ÜLKE RAPORU

1.4.Nüfus ve İşgücü Yapısı

Sırbistan’ın nüfusu son on yılda hızlı bir şekilde azalmıştır ve orta ve uzun vadede bu

durumun devam etmesi beklenmektedir. 2002 yılında Sırp İstatistik Ofisi tarafından yapılan

nüfus sayımına göre Sırbistan(Kosova hariç) 7.498.001 nüfusa sahiptir. Bu rakam, 1991’de

yapılan federal nüfus sayımındaki rakamdan daha düşüktür (7.839.142). Ancak 1991’de

yapılan sayım Sırp işçilerin genel olarak yurtdışında çalışmaları nedeniyle sağlıklı bilgiler

vermemektedir. 2002 sayımında ise hükümler yeni bir yasayla yurtdışında 1 yıldan az süreyle

çalışmış olan kişileri sayım kapsamına almış ve genel bir Sırp nüfusu ortaya çıkarmak

istemiştir. 2008 yılı itibarıyla EIU tahminine göre ise Sırbistan’ın toplam nüfusu 7,3 milyona

düşmüş ve 2013 yılında nüfusun 7,2milyona gerilemesi beklenmektedir.

Etnik Sırplar çoğunluğu oluşturmaktadır. 2002 sayımlarına göre nüfusun yaklaşık %

83’ü kendini Sırp olarak beyan etmiştir. 2. Büyük etnik grup % 4’lük nüfusları ile ülkenin

kuzey bölümünde yoğunlaşan Macarlardır. Boşnaklar Karadağ sınırındaki Sandzak

bölgesinde yaşamaktadır.

2.BÖLÜM

GENEL EKONOMİK DURUM

2.1 .Ekonomik Durum

Sırbistan’ın ekonomik yapısı giderek tarım ve sanayi ağırlıklı olmaktan servise

yönelmektedir. 2009 yılında GSYİH’nın yüzde 12,9’unu tarımın, yüzde 22,6’sını sanayinin,

yüzde 64,5’ini ise hizmetler sektörünün oluşturduğu hesaplanmıştır.

Sırbistan’ın son derece önemli sanayi sektörü ecza, tekstil, otomotiv, mobilya ve gıda

işleme endüstrilerini kapsamaktadır. Ağırlıklı olarak kuzey Vojvodina eyaletinde mevcut

tarım, sanayinin de önemini sürdürmesi beklenmektedir.

5

Page 7:  · Web viewİki ülke arasındaki önemli ticaret kalemlerinin tekstil ürünleri, kara taşıtları, elektrikli ev aletleri, sanayi makineleri, demir-çelik ürünleri ve sebze-meyve

SIRBİSTAN ÜLKE RAPORU

2.2.Ekonomide Geleceğe Yönelik Beklentiler

2010 yılında Sırbistan ekonomisindeki büyümenin % 1,5 oranında gerçekleşmesi

beklenmektedir. 2011 yılında ise söz konusu oran için beklentiler % 3 ,5 düzeyindedir.

Ekonomide büyüme sağlandığı dönemde dahi bu büyümenin sürdürülebilir olup olmayacağı

konusunda soru işaretleri bulunmaktadır. Dünya ekonomisinde yaşanmış bulunan krizin yanı

sıra Yunanistan’ın yaşadığı kriz de Sırbistan’ın riskini artırmaktadır.

Sırbistan’ın temel ticaret ortakları olan euro bölgesi ve Balkan ülkelerindeki ekonomik

gelişmenin yavaş ve kırılgan olması da ülkeyi olumsuz yönde etkilemektedir. Doğrudan

yabancı yatırım ve dış kaynaklar alanındaki beklentiler önümüzdeki dönem için daha düşük

düzeyde kalmaktadır. Buna ek olarak; sıkı maliye politikalarının uygulanacak olması ve

yüksek işsizlik oranı özel tüketimin gerçekleştirilmesini kısıtlayacaktır. Sırbistan

ekonomisindeki iyileşmenin daha çok 2011 yılından itibaren gerçekleşmesi beklenebilir.

Bununla birlikte 2010 yılının ilk çeyreğinde sanayi üretiminde artış gözlenmiş olması ülkenin

ekonomisine yönelik olumlu beklentileri artırmaktadır.

2.3.Önde Gelen Sektörlerin Durumu

2.3.1.Tarım

Sırbistan’ın güçlü tarım sektörü ekilebilir toprak ve küçük çiftçi mülkiyetinin

hâkimiyetinin getiricidir. Ülkedeki mevcut toprak yüzölçümünün yüzde 70’i tarım arazisidir.

Toplam ekilebilir toprağın yüzde 85’i tarım arazisi olup 5.7m hektarlık bir alanı

kapsamaktadır. Sırbistan buğday, mısır, meyve, sebze ve bitkisel sıvı yağ üretiminde önemli

rol oynamaktadır. Özel sektör toplam işlenebilir alanın yüzde 85’ine sahip olmakla beraber

2007 2008 2009 2010b 2011cGSYİH (milyar dolar) 40.05 50.7 44.8 45.5 52.110Büyüme oranı (%) 7.50 5.4 -3.0 1,5 3,5Enflasyon (TÜFE, %) 6.50 10.9 8.4 6 4,5Döviz rezervleri (milyar dolar) 13.500 11.47

515.216 - -

İhracat (milyar dolar) 8.858 10.957

8.368 9.369 10.306

İthalat (milyar dolar) 18.555 22.875

15.027 15.778

16.724

Cari Denge (milyar dolar) -5.286 -8.720 -2.408 -2,882 -3,447

6

Page 8:  · Web viewİki ülke arasındaki önemli ticaret kalemlerinin tekstil ürünleri, kara taşıtları, elektrikli ev aletleri, sanayi makineleri, demir-çelik ürünleri ve sebze-meyve

SIRBİSTAN ÜLKE RAPORU

brüt tarımsal çıktının yüzde 80’inden fazlasını üretmektedir. Tarım sektörünün GSYİH’daki

oranı son on yılda azalsa da bu oran yüzde 13-15 civarında seyretmektedir. Gıda ve içecek

işlemeye dair faaliyetlerin de dahil edilmesi ile beraber tarımın GSYİH’daki oranı yüzde 21’e

ulaşmaktadır. Birincil tarım ürünleri, işlenmiş gıda, içecek ve tütün ürünleri 2008 yılında

toplam ihracatın yüzde 21,3’ünü oluşturmaktadır. Tarım politikasında önemli reformlar

gerçekleştirilmiştir. Söz konusu reformlar tarife yapısında gerçekleşen basitleştirmeler ve

tarifelerdeki azalmayı kapsamaktadır.

Sırbistan’ın Dünya Ticaret Örgütü (WTO)’ne olan üyelik başvurusuna rağmen bazı

tarım ürünleri gümrük tarifeleri ile korunmaktadır. Sırbistan’ın tarım sektörü orta ve uzun

dönemde ekonomik kalkınmada önemli rol oynama potansiyeline sahiptir. Sektördeki ana

engeller özellikle toprak ve sermaye ile ilgili faktör piyasalarında kaynaklanmaktadır.

2.3.2.Sanayi

Düzensiz bir ağır sanayi dağılımına sahip diğer eski Doğu Avrupa ülkelerinin aksine

Sırbistan komünizm döneminde çok çeşitli bir endüstriyel yapı devralmıştır. Ülkenin

parçalanmasından önce 1991 yılında başarılı bir kimya sanayi, tekstil, otomobil üretimi,

mobilya ve gıda işleme sektörleri mevcuttu.

1999 NATO bombardımanı birçok endüstriyel merkezi hedef almıştır.

Kragujevac’daki Zastova araba fabrikası da dahil olmak üzere 40 ana endüstriyel şirket ve

100’den fazla işletmenin bombardımanlardan dolayı hasar gördüğü yada tahrip olduğu tahmin

edilmektedir. 1999 yılından sonra gösterilen performans yeterli düzeyde olmamış, temel

sanayilerin çoğu tam olarak toparlanamamıştır. Son yıllarda ülkeye çekilen yabancı yatırımlar

ile imalat sanayinde ilerleme yaşanmaktadır.

2.3.3.Madencilik

Sırbistan mütevazi maden ve mineral kaynaklarına sahip olmakla beraber, demir,

kömür ve bazı metaller bakımından zengin yatakları sınırları içerisinde barındırmaktadır.

Tarihte kendi kömür rezervleriyle yetinebilen bir ülke olarak bilinen Sırbistan, NATO’nun

1999 yılındaki hava bombardımanından sonra gelen süreçte kömür çıkartma ve işleme

konusunda başarılı olamamıştır.

7

Page 9:  · Web viewİki ülke arasındaki önemli ticaret kalemlerinin tekstil ürünleri, kara taşıtları, elektrikli ev aletleri, sanayi makineleri, demir-çelik ürünleri ve sebze-meyve

SIRBİSTAN ÜLKE RAPORU

Açık ve kapalı ocaklardan çıkarılan ham linyit, sert ve kahverengi kömür ülkenin

kendi kendine yeterli olduğunun götermektedir.

Ülkede üretilen elektrik enerjisinin %65’i linyit kullanılarak üretilmektedir. Kömür

üretimi Sırbistan elektrik sektörüne AB tarafından yapılan 400 milyon Avroluk yatırım

sayesinde yıllık 42-45 milyon ton civarındadır.

2.3.4.Bankacılık

Sırbistan’da finansal hizmetler AB üye ülkeleri ya da bölgenin en gelişmiş ekonomisi

olan Hırvatistan’a göre az gelişmiş düzeydedir. Yabancı bankaların pazara girişi ve özel ve

ticar kredilerdeki hızlı artış bankacılık sektörünün öneminin arttırmaktadır. Büyük oranda

yabancı bankaların hakimiyetinde olan bankacılık sektörü yeni finansal ürünler geliştirerek

kredi talebini arttırmaktadır.

Miloseviç zamanında bankacılık alanında küçük çaplı reformlar başlatılmış, 2001

yılında göreve gelen reformist hükümet zmanında ise daha köklü reformlar yapılmıştır.

Bankacılık sektörünün dönüşüm süreci başarılı şekilde devam etmekle beraber,

sektörün bölşgedeki gelişmiş ülkeler düzeyine çıkarılabilmesi için yapılması gereken bir çok

çalışma vardır. Şirketler likidite sıkıntısı çekmekte ve yüksek faiz oranları ile

borçlanabilmektedir

2.3.5.İnşaat

2006-2007 yıllarında büyüme gösteren inşaat sektörü, 2009 yılı küresel mali krizden

ciddi şekilde etkilenmiş, yüzde 16,3’lük bir düşüş yaşamıştır. 2010 yılı tahminleri ise sektörün

halen istenilen seviyeye ulaşmadığı yönündedir.

2.3.6.Perakendecilik

Son yıllarda tüketici kredisinin yaygınlaşması ile beraber Sırbistan’daki

perakendecilik sektörü hızla ilerleme kaydetmektedir. Özellikle 2004-2006 yılları arasında

reel ücretlerin ve tüketimin artması ile beraber perakendecilik sektöründe hareketlilik

artmıştır. Perakende satış cirosunda 2004 yılında yüzde 18, 2005 yılında yüzde 26,5, 2006

yılında ise yüzde 7,7 reel büyüme gerçekleşmiştir. 2007 yılı ilk 8 ayında perakende satış

cirosu reel olarak yüzde 9 büyümeye devam etmiştir.

8

Page 10:  · Web viewİki ülke arasındaki önemli ticaret kalemlerinin tekstil ürünleri, kara taşıtları, elektrikli ev aletleri, sanayi makineleri, demir-çelik ürünleri ve sebze-meyve

SIRBİSTAN ÜLKE RAPORU

2.3.7.Üretim

Sırbistan’daki üretim 2009 yılının dördüncü çeyreğinde %6.9 oranında küçülmüş,

2010 yılının ilk çeyreğinde ise %2 oranında artmıştır. Maden ve mobilya başta olmak üzere,

gıda, tütün ve ecza sektörleri önem taşımaktadır. Ancak, tarihte karşılaştırmalı üstünlük

sağlamış olan tekstil, giyim, ağaç ürünleri sektörlerinin önemi giderek azalmaktadır. Radyo,

televizyon ve telekomünikasyon ekipmanları sektörleri sönme aşamasındadır. Maden, maden

ürünleri, mobilya, gıda ve ecza sektörleri iki haneli büyüme oranları kaydetmiştir. Ağaç ve

kağıt sektörlerinde yeniden iyileşme başlamaktadır. Tekstil ve deri sektörleri

duraksamaktadır. Bazı mühendisliğe dayalı sektörler yeniden yapılandırılmaktadır.

Sırbistan’daki üretim sektörü halihazırda madene dayalı faaliyetlere bağımlı konumdadır.

Diğer alanlardaki vaziyet yerel ve yabancı yatırım eksikliğinden, yeniden yapılanma ve

özelleştirmedeki sorunlar, kuvvetli Dinar ve genel rekabet gücündeki eksiklik ve girişim

sektöründeki yetersiz likidite sorunlarını yansıtmaktadır. İnsan kaynakları alanındaki

bozulmanın da genel olarak zayıf olan ekonomik gidişatta rolü bulunmaktadır.

3.BÖLÜM

TÜRKİYE İLE SIRBİSTAN ARASINDA EKONOMİK VE TİCARİ İLİŞKİLER

3.1.İki Ülke Arasında Ticari ve Ekonomik Nitelikli Anlaşmalar

Anlaşmanın Adı İmza Tarihi

Ticaret Anlaşması 14.4.1971

Ekonomik, Teknik, Sınai ve Bilimsel İşbirliği Anlaşması 12.5.1976

Karma Ekonomik Komisyonu VIII. Dönem Protokolü 11.5.1990

Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması 2.3.2001

Karma Ekonomik Komisyonu VIII. Dönem Protokolü 13.11.2004

Bilimsel ve Teknik İşbirliği Anlaşması 29.8.2002

Çifte Vergilendirmenin Korunması Anlaşması 08.08.2007(Türk tarafında

9

Page 11:  · Web viewİki ülke arasındaki önemli ticaret kalemlerinin tekstil ürünleri, kara taşıtları, elektrikli ev aletleri, sanayi makineleri, demir-çelik ürünleri ve sebze-meyve

SIRBİSTAN ÜLKE RAPORU

yürürlüğe girdiği tarih)Serbest Ticaret Anlaşması 01.06.2009

Ekonomik İşbirliği Anlaşması 26.10.2009

Teknik ve Mali İşbirliği Anlaşması 26.10.2009

Altyapı Projelerinde İşbirliği Anlaşması 26.10.2009

3.2.Dış Ticaret

2010 yılında Sırbistan’a gerçekleştirilen ihracat 2009 yılı ihracatı olan 306,4 milyon

dolarda sabit kalmıştır. Aynı dönemde ithalat 55,8 milyon dolardan 109,5 milyon dolara

yüzde 96 oranında artmıştır. 2010 yılında toplam ticaret hacmi ise 2009 yılında oranla yüzde

14 artmıştır.

Türkiye- Sırbistan Dış Ticareti (‘000 dolar)YILLAR İHRACAT İTHALAT İHR/İHT DENGE HACİM

1996 22,923 29,423 0.78 -6,500 52,3461997 42,838 27,040 1.58 15,798 69,8781998 52,600 25,940 2.03 26,660 78,5401999 60,656 25,967 2.34 34,689 86,6232000 98,683 47,407 2.08 51,276 146,0902001 81,362 7,484 10.87 73,878 88,8462002 122,051 11,146 10.95 110,905 133,1972003 184,676 25,967 7.11 158,709 210,6432004 211,944 87,405 2.42 124,539 299,3492005 257,879 96,719 2.67 161,160 354,5982006 278,784 49,081 5.68 229,703 327,8652007 475,133 70,694 6.72 404,439 545,8272008 458,103 61,705 7.42 396,398 519,8082009 306,469 55,897 5.48 250,572 362,3662010 306,443 109,513 2.79 196,93 415,9562010/6 153,475 48,493 3.16 104,982 201,9682011/6 166,854 110,754 1.50 56,100 277,608

10

Page 12:  · Web viewİki ülke arasındaki önemli ticaret kalemlerinin tekstil ürünleri, kara taşıtları, elektrikli ev aletleri, sanayi makineleri, demir-çelik ürünleri ve sebze-meyve

SIRBİSTAN ÜLKE RAPORU

3.3.İkili Ticarette Başlıca ürünler (2010)

İHRACAT ($) İTHALAT ($)Tekstil Elyafı Ve Mamulleri 90.599.579 Demir Ve Çelik 15.816.618

Sebzeler, Meyvalar ve Mamulleri

29.546.932Metal Cevherleri, Kırıntı, Döküntü,Hurdaları

14.685.225

Kara ulaşım Araçları 19.811.709

Değişik Sanayi Kollarında Kullanılan Makina ve Cihazlar 12.473.173

Metallerden Nihai Ürünler19.595.007

Demir Dışı Metaller,Mamulleri 10.070.454

Çeşitli Mamul Eşya 14.076.154 Kauçuk Ve Mamulleri 7.585.415

Kağıt-Karton Ve Kağıt, Karton Esaslı Mamuller 12.260.601 Hububat Ve Mamulleri 7.182.249

Elektrikli Makina Ve Cihazlar 10.619.732Tabii Kauçuk,Sentetik Kauçuk,Rejenere Kauçuk 6.901.384

Değişik Sanayi kollarında kullanılan makina ve Cihazlar 10.544.619

Sebzeler,Meyvalar Ve Mamulleri 6.562.729

Uçucu Yağlar,Yüzey Aktif Maddeler,Temizlik Patları,Boyaları 9.646.744

Kağıt-Karton Ve Kağıt,Karton Esaslı Mamuller 5.023.926

Plastikten Mamuller 8.918.825

Belirli Sanayi Kollarında Kullanılan Makina Ve Cihazlar 4.402.468

ÜLKE TOPLAM 306.442.713 ÜLKE TOPLAM 109.515.929

3.4.Sırbistan’da Türk Firmalarının Yatırımları

İki ülke arasındaki ticari ilişki Türkiye lehine seyir halinde olsa da her iki ülkenin

toplam dış ticaret hacimleri karşılaştırıldığında ikili ticaret hacminin potansiyelin oldukça

altında seyrettiği görülmektedir. Ülkemiz ürünlerinin Sırbistan pazarındaki payı %2

11

Page 13:  · Web viewİki ülke arasındaki önemli ticaret kalemlerinin tekstil ürünleri, kara taşıtları, elektrikli ev aletleri, sanayi makineleri, demir-çelik ürünleri ve sebze-meyve

SIRBİSTAN ÜLKE RAPORU

seviyesinde bulunmaktadır. 2009 yılında 362 milyon dolar seviyesinde gerçekleşen ticaret

hacminde, Türkiye Sırbistan’a karşı 251 milyon dolar dış ticaret fazlası vermiştir.

İki ülke arasındaki önemli ticaret kalemlerinin tekstil ürünleri, kara taşıtları, elektrikli

ev aletleri, sanayi makineleri, demir-çelik ürünleri ve sebze-meyve olduğu görülmektedir.

Türk iş adamlarının Balkan ülkelerine yaptığı yatırımlarla Sırbistan’a yaptığı

yatırımları karşılaştırdığımız zaman bu ülkeyi tercih etmedikleri ve yatırım konusunda

tereddütleri bulunduğu sonucu ortaya çıkmaktadır. bu tereddütlerin ortada kalkması için

karşılıklı iki ülkenin de yoğun bir şekilde çalışmaları gerekmektedir.

Sırbistan’a yaptırım yapan firmalara baktığımız zaman örnek olarak; Pançevo ve

Zajecar bira fabrikalarını satın alan Efes Pilsen şirketinin 30 milyon Avro civarındaki yatırımı

olmuş, ancak Efes Pilsen’in bu yatırımını Heineken Firmasına devrettiği bilgisi alınmıştır. Bir

başka örnek ise Koç Holding, Mart 2006’da Belgrad’ta bir Beko ürünleri mağazası açmış,

ancak bu da şu anda faaliyet göstermemekte olup, Beko Firması tarafından yeni bir mağaza

açma ve distribütörlük girişimi devam etmiş olup şimdi Beko ürünlerinin Samson Company

(Mağaza:NEPTUN firması) tarafından distribütörlüğü yapılmaktadır.

3.5.Türkiye’deki Başlıca Sırp Yatırımları

FİRMA ADI Merkez İli Sektör

ARDAN RR CHEMICALS KİMYA SAN. VE TİC.LTD.ŞTİ. İSTANBUL

Ana kimyasal maddelerin imalatı (kimyasal gübre ve azotlu bileşikler hariç)

AGROFRIGO ULUSLARARASI NAKLİYAT İÇ VE DIŞ TİC.LTD.ŞTİ.

İSTANBUL Başka yerde sınıflandırılmamış gıda maddeleri imalatı

FIRSTLINE TEKSTİL SAN. VE DIŞ TİC. LTD. ŞTİ. İSTANBUL Başka yerde sınıflandırılmamış

tekstil ürünleri imalatıALBACOM ELEKTRONİK SAN. TİC. LTD. ŞTİ. İSTANBUL Elektrik dağıtım ve kontrol cihazları

imalatıCOORN TEKSTİL GIDA TURİZM ŞANS OYUNLARI VE DIŞ TİC.LTD.ŞTİ.

İSTANBUL Gıda, içecek ve tütün toptan ticareti

FUNGHİ GIDA DIŞ TİC.LTD.ŞTİ. EDİRNE Gıda, içecek ve tütün toptan ticareti

C.R.T.CRIME RESEARCH TECHNOLOGIES VE OLAY YERİ İNCELEME TEKN.TİC.LTD.ŞTİ.

ANKARA Kamu düzeni ve güvenlik faaliyetleri

VESPER LOJİSTİK LTD.ŞTİ. EDİRNE Karayolu ile yük taşımacılığı

SAALSS ELEKTRONİK İSTANBUL Kişisel ve ev eşyalarının tamiri

12

Page 14:  · Web viewİki ülke arasındaki önemli ticaret kalemlerinin tekstil ürünleri, kara taşıtları, elektrikli ev aletleri, sanayi makineleri, demir-çelik ürünleri ve sebze-meyve

SIRBİSTAN ÜLKE RAPORU

SAN.TİC.LTD.ŞTİ.MİRZA TEKSTİL TURİZM VE LOKANTA İŞL.TİC.LTD.ŞTİ. İSTANBUL Lokanta, kahvehane, bar ve yeme

içme yerleriPEHLİVAN GAZİOĞLU GIDA LOKANTA HİZMETLERİ SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.

İSTANBUL Lokanta, kahvehane, bar ve yeme içme yerleri

EKSEN KUYUMCULUK LTD.ŞTİ. İSTANBUL Maden ve maden cevheri toptan ticareti

LUXOR İSTANBUL REKLAM TAN.İLETİŞİM VE DAN.HİZ.TİC.LTD. ŞTİ.

İSTANBUL Reklam hizmetleri

ALBANA TEKSTİL VE DIŞ TİC.LTD.ŞTİ. İSTANBUL

Tekstil elyafının hazırlanması ve iplik haline getirilmesi; tekstil dokumacılığı

ÖZKAYA KONFEKSİYON SAN.VE TİC.LTD.ŞTİ. İSTANBUL

Tekstil ürünleri, giyim eşyaları, ayakkabı ve deri eşya perakende ticareti

PROASSOCİATES EĞİTİM DAN.VE TAS.LTD.ŞTİ. İSTANBUL İş ve yönetim danışmanlığı

faaliyetleri

AB POLARİS YATCILIK TURİZM TİC. İHR. İTL. SAN. LTD. ŞTİ. MUĞLA

Destekleyici ve yardımcı ulaştırma faaliyetleri; seyahat acentelerinin faaliyetleri

ADIS COLLEKTION SANAYİ VE DIŞ TİC. LTD. ŞTİ. İSTANBUL Tekstil ürünleri imalatı

ARBERİA DIŞ TİC. LTD. ŞTİ. İSTANBULMotorlu taşıtlar ve motosikletler dışında kalan toptan ticaret ve ticaret komisyonculuğu

BAROK POLYESTER BOYA VE KİMYEVİ MAD.TİC.LTD.ŞTİ. İSTANBUL

Motorlu taşıtlar ve motosikletlerin dışında kalan perakende ticaret, kişisel ve ev eşyalarının tamiri

BEGATEKS TEKSTİL VE KONF.SAN.VE DIŞ TİC.LTD.ŞTİ. BURSA

Motorlu taşıtlar ve motosikletler dışında kalan toptan ticaret ve ticaret komisyonculuğu

3.6.Türk-Sırp iş Konseyi

Yugoslavya Dışişleri Bakanı’nın Türkiye’yi ziyareti vesilesi ile 11 Nisan 2002

tarihinde DEİK tarafından organize edilen toplantıda Türk-Yugoslav İş Konseyi kurulmuştur.

Toplantıya 34 Türk firması ile 10 Yugoslav firması katılmıştır. Toplantıda Yugoslavya'daki

yatırım imkanları ve özelleştirme süreci hakkında bilgi sunulmuştur. Türk-Yugoslav İş

Konseyi'nin ilk Ortak Toplantısı 17-19 Haziran 2002 tarihlerinde Belgrad'da gerçekleşmiştir.

Türk-Yugoslav İş Konseyi’nin II.Ortak Toplantısı 26-27 Eylül 2002 tarihlerinde Bursa ve

İstanbul’da düzenlenmiştir. Bursa Ticaret ve Sanayi Odası’nın bölgede iki ülke işbirliğine

13

Page 15:  · Web viewİki ülke arasındaki önemli ticaret kalemlerinin tekstil ürünleri, kara taşıtları, elektrikli ev aletleri, sanayi makineleri, demir-çelik ürünleri ve sebze-meyve

SIRBİSTAN ÜLKE RAPORU

yönelik imkanları içeren sunumunun ardından ikili görüşmeler ve firma ziyaretleri

gerçekleştirilmiştir.

Şubat 2003’te ülkede gerçekleşen yapısal değişikliğe paralel İş Konseyi’nin adı Türk-Sırp

ve Karadağ İş Konseyi olarak karşı kanatla ortaklaşa verilen karar doğrultusunda

değiştirilmiştir. Türk-Sırp ve Karadağ İş Konseyi III.Ortak Toplantısı 14 Türk ve 50 Sırp ve

Karadağlı firmanın katılımıyla 28 Mayıs 2003 tarihinde Belgrad’da gerçekleşmiştir.

Karadağ’da Türk firmaları için uygun iş imkanlarını araştırmak ve Türk-Sırp ve Karadağ

İş Konseyi’nin Karadağ ayağını oluşturmak üzere 18-21 Kasım 2003 tarihlerinde

Podgorica’ya düzenlenen ziyarete inşaat sektöründe faal firmalar ve TÜRSAB temsilcisi

katılmıştır. Ziyaret sırasında Turizm, Deniz Yolları ve Ulaştırma, Ekonomi Bakanlıkları,

Özelleştirme ve Yabancı Yatırımlar Ajansı ve Ekonomiden sorumlu Başbakan Yardımcısı ile

temas edilmiştir. 20 Kasım 2003 tarihinde ise Karadağ Ticaret Odası Başkanı Vladimir

Vukmirovic ve İş Konseyi Başkanı Faruk Cengiç’in imza ettiği İş Konseyi kuruluş anlaşması

ile Türk-Sırp ve Karadağ İş Konseyi’nin Karadağ ayağı oluşturulmuştur.

Türk-Sırp ve Karadağ İş Konseyi’nin IV.Ortak Toplantısı 13 Şubat 2004 tarihinde

İstanbul’da gerçekleşmiştir. İş Konseyi V.Ortak Toplantısı, 14-15 Ekim 2004 tarihlerinde

İstanbul’da düzenlenmiştir. 15 Ekim 2004 tarininde ziyaret edilen İTKİB ile iki ülke arasında

tekstil sektöründe işbirliği imkanlarını ele almak üzere toplantı düzenlenmesi

kararlaştırılmıştır. İş Konseyi VI.Ortak Toplantısı’nın 14-16 Haziran 2005 tarihinde Belgrad

ve Sremska Mitrovica’da 8 Türk ve 20 Sırp firmanın katılımıyla gerçekleşmiştir. 31 Mayıs – 1

Haziran 2006 tarihinde İstanbul’da İş Konseyi VII.Ortak Toplantısı düzenlenmiş ve Sırp

işadamları heyeti Çorlu’da bulunan Avrupa Serbest Bölgesi’ni ziyaret etmiştir.

İki ülke arasındaki ticari, siyasi ve ekonomik ilişkiler süreklilik arz etmiştir. Birçok

temsilcinin katıldığı toplantılar, iş görüşmeleri, ticari ve ekonomik işbirliklerinin adımları

atılmıştır. Son olarak ise Partner ülkenin Sırbistan olarak belirlendiği Automechanika 2011

Fuarı kapsamında, Türk-Sırp İş Konseyi ve Sırbistan Ticaret Odası işbirliğinde 17 Sırp

otomotiv firmasının katılımıyla 7 Nisan 2011 tarihinde Beylikdüzü TÜYAP Fuar

Merkezi’nde Türk-Sırp İş Konseyi Otomotiv Toplantısı gerçekleştirildi.

14

Page 16:  · Web viewİki ülke arasındaki önemli ticaret kalemlerinin tekstil ürünleri, kara taşıtları, elektrikli ev aletleri, sanayi makineleri, demir-çelik ürünleri ve sebze-meyve

SIRBİSTAN ÜLKE RAPORU

4.BÖLÜM

KONYA-SIRBİSTAN TİCARİ İLİŞKİLERİ

4.1.Konya’dan Sırbistan’a İhraç edilen Ürünler

2010 yılı

Ürün Adı ToplamıUSD

Kazanlar,makinalar,mekanik cihaz,aksamı. 79.453Motorlu kara taşıtı,aksamı,parçaları. 5.171

2011 yılı

Ürün Adı ToplamıKazanlar, makinalar, mekanik cihaz, aksamı. 133.555Demir ve çelikten eşya. 98.859Seramik mamülleri. 95.110Çinko ve çinkodan eşya. 54733Motorlu kara taşıtı, aksamı, parçaları. 26.311

4.2.TÜİK Verilerine Göre Sırbistan İthalat ve İhracat Rakamları

2009 yılı

İhracat 1.656.514İthalat 640.883

2010 yılı

İhracat 1.479.583İthalat 2.088.251

15

Page 17:  · Web viewİki ülke arasındaki önemli ticaret kalemlerinin tekstil ürünleri, kara taşıtları, elektrikli ev aletleri, sanayi makineleri, demir-çelik ürünleri ve sebze-meyve

SIRBİSTAN ÜLKE RAPORU

2011 yılı

İhracat 1.143.031İthalat 3.530.339

Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre Sırbistan’a yapılan ihracatımız yıllara göre değişkenlik arz etmekte olup 2010 yılında yapılan ihracat ile 2009 yılındaki ihracat rakamlarını tutturamadığımız görünmektedir. 2011 yılında da yeteri düzeyde ihracatımız olmamıştır. 2010 yılı ülke sıralamasında göre Sırbistan 72. sırada gözüken Sırbistan 2011 yılında 82. Sırada görülmek

Odamız verilerine göre Sektörel olarak 2010 yılına göre 2011 de çeşitliliğimiz azda olsa artmış gözükmektedir.Sırbistan’a ihracat yapan firmalarla yaptığımız görüşmelerde herhangi bir sıkıntı yaşamadıklarını ve herhangi bir taleplerinin olmadığını belirtmişlerdir.

16