9.SINIF TÜRK DİLİ ve EDEBİYATI DERSİ 1.ÜNİTEÇALIŞMA SORULARI ve CEVAPLARI

Bu sayfadaki çalışma soruları 1.ünitede yer alan “edebiyat, edebiyat ve bilim, edebiyatın güzel sanatlarla ilişkisi, metinlerin sınıflandırılması, dilin işlevleri, iletişim ve ögeleri” konularını içerir.

www.edebiyatfatihi.net özgün ve kaliteli

SORULAR

1) Edebiyat nedir? Kısaca tanımlayınız

2) Aşağıdaki kısa cevaplı soruları cevaplayınız

Edebiyatın malzemesi nedir? Edebiyat kelimesinin eş anlamlısı nedir? İletişimde bağlam nedir? “Çanakkale Şehitlerine” şiirini yazan bir şair hangi bilimden faydalanır? Kültürün gelecek nesillere taşınmasını sağlayan vasıta nedir?

3) Aşağıdaki boşluk bırakılan yerleri uygun ifadelerle tamamlayınız.

Güzel sanatların temelinde ........................ haz oluşturmak vardır. Zanaatın sanattan ayrılan en temel farkı ........................... gözetmesidir. ...................... eserlerde dil genelde göndergesel işlevde kullanılır. Teknolojinin ilerlemesiyle ortaya çıkan ses ve görüntüyü bir arada sunan 7.sanat

kolu....................... .......................... metinler yazıldığı dönemin dil özelliklerini yansıtır. Ritmik sanatların diğer adı ............................... sanatlardır. Göktürk Yazıtları hem tarihçiler hem de ........................ tarihçileri için için bir kaynaktır. Malzemesi ................... olan güzel sanat etkinliğine edebiyat denir. Edebiyat ......................... kökenli bir sözcük olup günümüzde ............................ kelimesini

edebiyat yerine kullanılır. Bir milletin sahip olduğu maddi ve manevi bütün ögeler onun .......................... oluşturur. Trileçe tatlısının nasıl yapıldığını anlatan bir metin .................................... metindir. Suyun üstüne desenler çizip bunların bir kağıda aktarılmasıyla oluşan sanata ....................

denir. ................................... geçmişe ait kültürel birikimi geleceğe taşır. Günlük hayatta ...................... dil, bilimsel metinlerde ........................ şiirlerde .......................

kullanılır. Gerçekte olmadığı halde varmış gibi tasarımlanan, düşsel yapılara ...................... denir. Bir romancı hastanedeki kahramanın içsel özelliklerini anlatmak için ................................

biliminden yararlanır. Bir edebi eserde anlatılanlar .............................. gibi yaşanmaz. Tarih, psikoloji ve sosyoloji biliminin merkezinde ……………... olduğu için bunların edebiyatla

yakın bir ilişkisi vardır. En eski sanat dalı .........................dir. Malzemesi taş,kil, mermer olup bunlara şekil veren sanatçı ..............................

www.edebiyatfatihi.net

4) Yukarıdaki fotoğrafa göre iletişim ögelerini yazınız.

Gönderici: Alıcı: İleti: Dönüt: Bağlam: Kanal: Kod:

5) Aşağıdaki yargılar doğru ise (D) yanlış ise (Y) yazınız

( )Kültür, maddi ve manevi kültür diye ikiye ayrılır ( )Bir ailenin yemeklerini masada yemesi doğal bir göstergedir. ( )Dil göstergeleri, yansıma sözcükler hariç nedensizdir ( )Kültür, milletleri ortak değerler etrafında birleştirir. ( )Dil zaman içinde değişmeyen cansız bir varlıktır.

6) Aşağıdaki metnin ana düşüncesi nedir?

Bir kimse nice kültürlü, nice yetenekli, başka uğraş alanlarında edindiği bilgilerle nice silahlanmış olursa olsun, şiir okumamışsa, şiir yazmamışsa, belli bir yaştan sonra artık bu alanda treni kaçırmış demektir. Bunu kanıtlayan birçok örnek gösterilebilir. Sözgelimi, başka alanlarda sivrilmiş bir kimse sonradan şiire geçemiyor. Oysa bir şair sonradan romancı olabiliyor.

7) Aşağıdaki metnin ana düşüncesi nedir?

 “Edebiyat sanatı, toplumdaki sayısız iletişim yollarından biridir. Sanat eseri konuşursa, konuşurken de bir dünya koyarsa ortaya bunu hiç kuşkusuz birileri için yapar. Sanatta güzellik, sanatçının, gerçeğin örtüsünü kaldırarak, düşsel bir dünyayı bir biçim aracılığıyla görünür hâle getirmesinden doğar. Böylece, sanat eseri de görünür kıldığı şeyin birilerince algılanmasıyla işlevini yerine getirmiş olur.

8) Aşağıdaki metinde yer alan yardımcı düşünceleri yazınız.

"Gündelik dil bilincimiz ile algımız, ister istemez birtakım toplumsal kalıplarla koşullanmıştır. Oysa şiirin, öykünün, romanın sunduğu kurmaca dünya, bizim yeni bir algı durumuna girmemizi gerektirir. Gerçekte, okuma sırasında bir beklentiden ötekine, bir varsayımdan ötekine geçerek sürdürdüğümüz bilinç etkinliği, bu yeni algı konumunun aranışından başka bir şey değildir. Haşim'in şiirindeki karanfil, bizim gündelik deneylerimizden tanıdığımız karanfil olmaktan çok uzaktır."

www.edebiyatfatihi.net

“Gerçek şudur ki, biz hayatta ne istersek onu görürüz. Eğer çirkinlik ararsanız, bol bol bulabilirsiniz. Amacınız (bilgi yelpazesi.net)çevrenizdeki insanlarda, işinizde, bütün dünyada kusur bulmaksa, hiç zorluk çekmeden bulursunuz. Ama bunun tersi de geçerlidir. Eğer olağan şeylerde olağanüstüyü ararsanız, bunu görmeyi de öğrenebilirsiniz.”

9) Yukarıdaki paragrafta asıl anlatılmak istenen düşünce nedir?

10) Aşağıdaki cümlelerde dil hangi işlevlerde kullanılmıştır? Karşılarına yazınız.

Nesne alabilen fiiller geçişlidir. ……………………………… Herkes kitabının 15. sayfasını açsın. …………………………….. Ne demek istediğimi anladınız mı? …………………………….. Eyvah, cüzdanı evde unuttum ! …………………………….. Fenerbaçe, 1907 yılında kurulmuştur. …………………………….

11) Aşağıdaki tabloyu güzel sanatların türlerine göre doldurunuz

GÜZEL SANATLAR

… … Dramatik (ritmik) Sanatlar

… … …

Müzik … …

… …

Hat …

Opera

12) Aşağıda verilen metinlerin türlerini boş bırakılan yerlere yazınız.

a. Çoban Çeşmesi Şiiri …………………….. b. Bir Adam Yaratmak Tiyatrosu … c. Eskici Hikâyesi … d. İstiklal Marşı: …………………………………………. e. Kerem ile Aslı ………………………………………….

www.edebiyatfatihi.net

CEVAP ANAHTARI

1) Olay, düşünce, duygu ve imgelerin, insanlarda estetik duygular uyandıracak bir biçimde, dil aracılığıyla, söz ve yazıyla anlatımını amaç edinen sanattır.

2)

Edebiyatın malzemesi nedir? (dil)

Edebiyat kelimesinin eş anlamlısı nedir? (Yazın)

İletişimde bağlam nedir? (İletişim gerçekleştiği ortamdır)

Çanakkale Şehitleri şiirini yazan bir şair hangi bilimden faydalanır? (Tarih)

Kültürün gelecek nesillere taşınmasını sağlayan vasıta nedir? (dil)

3) Boşluk doldurma cevapları

estetik fayda (yararlılık) öğretici sinema edebi  dramatik edebiyat dil Arapça, yazın kültürünü öğretici ebru dil doğal,terim,imgeler kurmaca psikoloji olduğu insan resim heykeltraş

4)

Gönderici:TrafikpolisiAlıcı:Sürücüİleti:"DUR"Dönüt:"Aracındurması"Bağlam:CaddeKanal: Dur işareti Kod: İşaret dili

www.edebiyatfatihi.net

5)

(D) Kültür, maddi ve manevi kültür diye ikiye ayrılır

(Y) Bir ailenin yemeklerini masada yemesi doğal bir göstergedir.

(D) Dil göstergeleri, yansıma sözcükler hariç nedensizdir

(D) Kültür, milletleri ortak değerler etrafında birleştirir.

(Y) Dil zaman içinde değişmeyen cansız bir varlıktır.

6. Ana düşüncesi, şiir yazmaya ancak genç yaşta başlanabilir.

7) Ana düşüncesi “Sanat eseri mutlaka birileri için vardır.”

8) Paragraftaki yardımcı düşünceler…

a-Toplumsal kalıplar algımızı ve bilincimizi koşullandırır.

b-Şiir, öykü, roman gibi türler bize kurmaca bir dünyanın kapılarını açar.

c-Okuma sırasında bilinç etkinliğimiz sürekli değişir.

d-Gündelik hayatta karşılaştığımız nesneler, şiirde karşımıza farklı nesneler olarak çıkabilir.

9) “İnsan çevresindeki her şeyi kendi isteğine göre görür.”

10)

Nesne alabilen fiiller geçişlidir. Dil ötesi işlev

Herkes kitabının 15. sayfasını açsın. Alıcıyı harekete geçirme

Ne demek istediğimi anladınız mı? Kanalı kontrol işlevi

Eyvah, cüzdanı evde unuttum ! Heyecana Bağlı işlev

Fenerbaçe, 1907 yılında kurulmuştur. Göndergesel işlev

11)

GÜZEL SANATLAR

İşitsel(fonetik) sanatlar Görsel(Plastik) Sanatlar Dramatik (ritmik) Sanatlar

Edebiyat Resim Tiyatro

Müzik Heykel Sinema

Mimari Dans

Hat Bale

Opera

www.edebiyatfatihi.net

12) Aşağıda verilen metinlerin türlerini boş bırakılan yerlere yazınız.

Çoban Çeşmesi Şiiri Coşku ve heyecanı dile getiren metin(şiir) Bir Adam Yaratmak Tiyatrosu: (göstermeye bağlı edebi metin) Eskici Hikâyesi ( anlatmaya bağlı metin) İstiklal Marşı: Coşku ve heyecanı dile getiren metin(şiir) Kerem ile Aslı … (anlatmaya bağlı metin)

www.edebiyatfatihi.net