weberako mezuen ekoizpena 1. lana
TRANSCRIPT
1
2. Ariketa
EGUNGO INFORMAZIO WEB ORRIALDEEN ANALISIA
Elaboración de Mensajes para la Web
Ariane Errandonea Jon Irizar
Iñigo Madina Imanol Saiz
2014ko martxoaren 14a, ostirala
2
AURKIBIDEA
Sarrera .............................................................................. 3
Metodologia ...................................................................... 3
Hipertestualitatea ..................................................................................................................... 4
Interaktibitatea ......................................................................................................................... 5
Datu bilketak .................................................................... 7
Analisia eta ondorioak .................................................... 23
Bibliografia ..................................................................... 28
3
Sarrera Lehen ariketa honen helburua egungo informazio web orrialdeen analisian
sakontzea da. Zehazki, hiru Web orrialde aztertuko ditugu (RTVE, Barrapunto eta
EuropaPress) zeinak gaurkotasuneko informazioarekin lan egiten duten.
Horretarako, alderaketa argiagoa izateko hiru web orri desberdin hautatu ondoren,
analisia burutzeko erabilitako metodologia aurkeztuko dugu (aztertzerako garaian
kontuan hartutako irizpideak, ezaugarriak, etab.), ondoren datu bilketa azaldu, analisia
aurkeztu eta ondorio batzuk atera ahal izateko.
Metodologia Analisia burutzeko ondorengo Web orrialdeak aztertu ditugu:
http://www.rtve.es, http://barrapunto.com eta http://europapress.es eta honetarako,
hipertestualitatea eta interaktibitatea izango ditugu hizpide.
Azterketa hau 2014ko martxoaren 12an burutuko dugu, hautatutako irizpideen
(hipertextualitatea eta interaktibitatea) aukera ez baita egun batetik bestera aldatzen,
nahiz eta albiste batetik bestera asko alda daitekeen. Konkretuki, goizean goizeko
10:00tan, arratsaldeko 15:00tan eta gaualdeko 20:00ak inguru burutu dugu azterketa,
egunean zehar irizpide hauen inguruan egon daitezken aldaketa behatu eta aztertu ahal
izateko. Guztira, hamabi albiste ezberdin aztertu ditugu albisteak jasan duen eboluzioa
eta aldaketa ikusteko.
Lan honen helburua egungo informazio Web orrien analisian sakontzea izango da,
hauen artean alderaketa bat eginaz. Horretarako, aipatu ditugun eta hedabideekin
erlazioa duten hiru komunikabide aukeratu ditugu. Hiru Web gune hauetan mailaketa
moduko bat egin dugu. Lehenik eta behin, komunikabideen barruan, nahita aukeratu
dugu informazio agentzia bat (EuropaPress), izan ere, bertatik ateratzen direlako
ondoren komunikabideetan azaltzen diren berriak. RTVE aukeratu dugu estatu mailako
komunikabiderik indartsu eta jarraituena delako. Bertan bai hipertestualitatea eta baita
interaktibitatea ere aztertzea interesgarria dela uste dugu. Azkenik, Barrapunto bloga
aukeratu dugu, bertan berri eta albisterik garrantzitsuenak iruzkintzen direlako.
4
Hau ikusirik, mailaketa argia egin dugu: berri sortzailea, berri zabaltzailea eta azkenik
berrien inguruan egiten diren iruzkinen Web gunea. Taldeak mailaketa hau erabili du
lana bideratzeko eta irizpide bezala lana aurrera eramateko.
Hipertestualitatea eta interaktibitateari buruzko hipotesiak atera eta aztertuko ditugu
komunikazioaren hiru Web gune desberdinetan, ondoren ondorioak ateratzeko. Baina,
lehenik eta behin, bi kontzeptu hauek ulertzea ezinbestekoa iruditzen zaigu.
Hipertestualitatea “Hipertestua testu interaktibo moduko bat da, ez sekuentziala eta ez lineana (edota
multi-lineala), hau da, sekuentzia zehatz batean oinarritzen ez dena eta zeinaren
sekuentzialitatea askotarikoa izan daitekeen irakurketan zehar.” (Vilariño y Abuín,
2006: 20).
Hipertestua World Wide Webaren oinarri funtzional eta estrukturala da, horregatik
beragatik, interesgarria iruditu zaigu hizpide hau azterketa honetako oinarrietako bat
izatea. Esan dezakegu Weba eskala planetarioko hipertestu bat dela, non edozein
erabiltzailek bere orrialdea sarean jar dezaken eta bertan aurkitzen diren edozein
dokumenturako estekak ezarri. Web orrialdeak haien artean lotzen dira hiperdokumentu
edota Web orri batean beste hiperdokumentuekin konektatu ahal izanaz. Hortaz, Weban
nodo bakoitza orrialde bat da eta nabarmendutako hitz bakoitza (azpimarratua edota
koloreztatua) esteka bat. Testuaz gain, hainbat dokumentu multimedia (argazkiak,
musika, bideoak, etab.) konektatu daitezke, honela, hipermedia bat sortuz.
Hortaz, hipertestualitatearen eta multimedialitatearen lotura argia ikus dezakegu
bertan, testuaz gain, beste hainbat dokumentu mota lotu baitaitezkeelako
hipertestualitatearen bitartez. Hitz gutxitan, hipertextualitatearen aldaketa nagusia
multimedialitatea izan da, hortaz, hipertestualitatearen oinarrizko kontzeptu gisa har
dezakegu multimedialitatea.
Bettetini, Gasparini eta Vittadinik dioten eran, diskurtso multimediala ez da produktu
teknologiko soila, bere ezaugarri nagusia irakurlearen parte-hartzea da. Honela
5
definitzen dute multimedialitatea: “la integración informática de varios medios o
códigos expresivos en el interior de un mismo texto”. (Díaz Noci, 79.orr)
Marina Vianellok argi zioen bezala, “esta estructura permite al lector transformar la
lectura en un acto que implica la reescritura del texto y su interpretación personal
frente a la totalidad de la información potencialmente disponible” (Vianello, 2004:
327).
Hiperdokumentuen ezaugarriak honakoak dira J. Conklinen (1987) hitzek argi dioten
moduan:
1. Nodo testual edota grafikoez osatutako datu base bat izatea.
2. Leiho moduan ikusten dira nodo hauek. Pantailan lehio kopuru zehatz bat
bakarrik ikus daiteke.
3. Leihoak modu estandarrean maneiatzen dira: ireki, itxi, mugitu.
4. Nodoek beste datu baseetako nodoetarako estekak dituzte.
5. Erabiltzaileak nodo berriak sor ditzake eta bertan daudenak aldatu.
6. Datu base bat modu desberdinetan ikus daiteke:
a. Estekak jarraituaz.
b. Hitz klabeen bilaketen bitartez.
c. Konexio-sareko mapa grafiko baten bitartez.
Hipertestualitatearen garrantziaz ohartzea ezinbestekoa iruditu zaigu. Hain zuzen ere,
WWW armiarma-sare erraldoiaren protagonista dela esan baikenezake.
Interaktibitatea Interaktibitatea alor garrantzitsua da gaur egungo Web guneetan igorlearen eta
hartzailearen arteko komunikazioa ahalbidetzeko. Interaktibitateari buruz hitz egiten
duten autore ugari topa ditzakegu Web gune desberdinetan eta guztiek antzeko
definizioak erabiltzen dituzte kontzeptua definitzeko. Gure kasuan, Larsson, Anders
Olofek idatzitako testuan (Interactivity on swedish newspaper web sites- what kind, how
much and why? Bertan egunkari suediarrak interaktibitatea ahalbidetzen duten elementu
desberdinak aztertzen ditu) interaktibitatea definizio sinple batean definitzen duela
ohartu gara. “This paper will study the web sites of Swedish newspapers, more
specifically how these web sites make use of what is often described as the defining
6
character of the internet medium: interactivity” (Larsson, 2012: 2)
Hau da, interaktibitatea bitarteko bat bezala definitzen du. Bitarteko horrek
komunikazioa bi norabideetan ematea ahalbidetzen du; hau da, egunkari batean bai
kazetariak baita irakurleak parte hartu ahal izatea. Baina interaktibitatea gaur egungo
kontzeptua ulertu baino lehen, kontuan eduki behar da prozesu eta eboluzio bat jasan
duen zerbait dela.
Larssonek idatzitako testuan, atal berezi bat eskaintzen zaio aipatu dugun prozesu honi.
Interaktibitatea kontzeptu abstraktu eta ulertzeko zaila bezala ulertzen zen. Aurrera joan
de heinean, kontzeptua zabaldu egin da. “Since interactivity has been conceptualized in
a variety of ways as well as used in many different scientific disciplines, the section
after that will provide an overview of some of the ways that this concept has been used
within the social sciences.” (Larsson, 2012: 3)
Zabalkunde horrek komunikabideetan eragin handia eduki du, nahiz eta hasiera batean
ez oso gustukoa izan kazetari tradizionalentzat. “From early on, it seems that the
established media have indeed taken on the roles of “cautious traditionalists” (Larsson,
2012:3) Interaktibitea komunikabideetan sartzean, zenbait ikerketek kazetariak
interaktibitateari ohitzen ez zirela frogatu zuten. Aldaketa handia izan zen, izan ere,
beraiek idatzi bakarrik egiten baitzuten, eta aldaketa honen ondorioz, idazteaz gain,
irakurlearen iritzia jakin, irakurlearen erantzunak jaso, etab. bezalako berrikuntzak
barneratu behar izan zituzten.
Interaktibitateak ere ez zuen harrera guztiz ona eduki biztanlerian. Testuan adibide
bezala The New York Times egunkaria jartzen du. Egunkari horretako foro eta
interaktibitatea ahalbidetzen zituzten erreminta eta aukera guztiak, ez ziren asko
erabiltzen.
Autore eta aditu desberdinek iritzi desberdinak dituzte interaktibitearen erabilerari
buruz. Larssonen iritziz, “research seems to indicate that a web site rich with
interactive features will lead to more as well as more active visitors, as well as a sense
of commitment or belonging from those visitors.” (Larsson, 2012: 5)
7
Lanean zehar interaktibitateak erabilera desberdinak izan dituela esan dugu. Larssonek
bere lanean biltzen dituen teoriak labur azalduko ditugu, interpreta daitezken
interaktibitate desberdinak aztertuz.
Human interactivity: Interaktibitate mota honek pertsonen arteko harreman
bultzatzen du. Internet eta web gune desberdinen bitartez erabiltzaileak beste
pertsona batzuekin komunika daiteke. Adibidez, txata, e-maila, diskusiotako
forumak, etab. bezalako lekuetan.
Human-medium: Interaktibitate mota honen bitartez, jendeak euren iritzi
pertsonalak adierazteko aukera dute. Bide honi esker, erabiltzaileak bere iritzia
emateaz gain, bere edukia ere sortu dezake. Interaktibitate hau ahalbidetzen
duten lekua blogak eta antzekoak dira.
Medium: Interaktibitate mota honi esker, irakurleak testuak kontrolatzeko eta
aukeratzeko aukera izan du. Bide batez, erabiltzaileak eduki berdina era
desberdinetan ikus dezake. Bideoak, grafikoak eta mugikorrentzako aplikazioak,
besteak beste, bezala.
Medium-Human: Azkeneko interaktibitate honi esker, irakurleak testuak eta
berriak pertsonalizatzeko aukera izango du. Erabiltzaileak Web guneak
moldatzeko eta antolatzeko aukera izango du. Interaktibitate mota hau sare
soziala, moldatu daitezkeen Web guneak… bezalako gueneak ahalbidetzen dute.
Ikus daiteken moduan, interaktibitateak bere prozesua jasan behar izan du, baita
aldaketa desberdinak ere. Hasiera batean ez zen guztiz onartu komunikabide guztietan
(kazetari eta irakurleen aldetik). Azkenean, gaur egun geroz eta indar gehiago hartzen
ari da.
Datu bilketak
8
Multimedialitatearen indikadore posibleak:
-Multimedialitateak ematen dituen aukerak
-Testuaz haratago doazen nodoak (audioak, bideoak, grafikoak) erabiltzen
dituzten jakitea
Goizeko 10:00
BAI EZ BAI EZ BAI EZ
Zenbat albistek
dute argazkia
testuaz gain
4
0
3
1
0
4
Zenbat albistek
dute bideoa
testuaz gain
0
4
3
1
0
4
Zenbat albistek
dute audioa
testuaz gain
0
4
4
0
0
4
Zenbat albistek
dute grafikoren
bat testuaz gain
0
4
0
4
0
4
Zenbat albistek
dute testuaz
haratago doazen
nodo bat baino
gehiago
4
0
1
3
0
4
Zenbaki eta
datuekin
harremana duten
berriek grafikak
dituzte
0
4
0
4
0
4
BARRAPUNTO RTVE EUROPAPRESS
9
Arratsaldeko 15:00
BAI EZ BAI EZ BAI EZ
Zenbat albistek
dute argazkia
testuaz gain
4
0
3
1
0
4
Zenbat albistek
dute bideoa
testuaz gain
0
4
3
1
0
4
Zenbat albistek
dute audioa
testuaz gain
0
4
4
0
0
4
Zenbat albistek
dute grafikoren
bat testuaz gain
0
4
0
4
0
4
Zenbat albistek
dute testuaz
haratago doazen
nodo bat baino
gehiago
4
0
1
3
0
4
Zenbaki eta
datuekin
harremana duten
berriek grafikak
dituzte
0
4
0
4
0
4
BARRAPUNTO RTVE EUROPAPRESS
10
Gaueko 20:00
BAI EZ BAI EZ BAI EZ
Zenbat albistek
dute argazkia
testuaz gain
4
0
3
1
0
4
Zenbat albistek
dute bideoa
testuaz gain
0
4
3
1
0
4
Zenbat albistek
dute audioa
testuaz gain
0
4
4
0
0
4
Zenbat albistek
dute grafikoren
bat testuaz gain
0
4
0
4
0
4
Zenbat albistek
dute testuaz
haratago doazen
nodo bat baino
gehiago
4
0
1
3
0
4
Zenbaki eta
datuekin
harremana duten
berriek grafikak
dituzte
0
4
0
4
0
4
BARRAPUNTO RTVE EUROPAPRESS
11
-Albisteak erlazionatzen dituzten jakitea
Goizeko 10:00
BAI EZ BAI EZ BAI EZ
Albisteetan erabiltzailea Web orrialde berdineko beste albiste batzuetara bideratzen dute testuan
txertatuta dauden hiperenlazeen bitartez
4
0
3
1
1
3
Albisteetan erabiltzailea Web orrialde
berdineko beste albiste batzuetara bideratzen
dute testutik kanpo dauden hiperenlazeen
bitartez
0
4
4
0
0
4
Albisteetan erabiltzailea beste Web orrialde bateko albiste batzuetara bideratzen dute testuan
txertatuta dauden hiperenlazeen bitartez
0
4
3
1
4
0
Albisteetan erabiltzailea beste Web orrialde bateko albiste batzuetara bideratzen dute testutik
kanpo dauden hiperenlazeen bitartez
0
4
0
4
4
0
Berria eman duen jatorrizko hedabidera
joateko aukera ematen dute testuan txertatuta
dauden hiperenlazeen bitartez
0
4
0
4
4
0
Berria eman duen jatorrizko hedabidera joateko aukera ematen dute testutik kanpo dauden
hiperenlazeen bitartez
0
4
1
3
0
4
Gai bereko albisteetan, testuaz gain dauden nodoak elkarrekin erlazionatzen dituzte
4
0
2
2
0
4
BARRA
PUNTO
RTVE EUROP
APRESS
12
Arratsaldeko 15:00
BAI EZ BAI EZ BAI EZ
Albisteetan erabiltzailea Web orrialde berdineko beste albiste batzuetara bideratzen dute testuan
txertatuta dauden hiperenlazeen bitartez
4
0
3
1
1
3
Albisteetan erabiltzailea Web orrialde
berdineko beste albiste batzuetara bideratzen
dute testutik kanpo dauden hiperenlazeen
bitartez
0
4
4
0
0
4
Albisteetan erabiltzailea beste Web orrialde bateko albiste batzuetara bideratzen dute testuan
txertatuta dauden hiperenlazeen bitartez
0
4
3
1
4
0
Albisteetan erabiltzailea beste Web orrialde bateko albiste batzuetara bideratzen dute testutik
kanpo dauden hiperenlazeen bitartez
0
4
0
4
4
0
Berria eman duen jatorrizko hedabidera
joateko aukera ematen dute testuan txertatuta
dauden hiperenlazeen bitartez
0
4
0
4
4
0
Berria eman duen jatorrizko hedabidera joateko aukera ematen dute testutik kanpo dauden
hiperenlazeen bitartez
0
4
1
3
0
4
Gai bereko albisteetan, testuaz gain dauden nodoak elkarrekin erlazionatzen dituzte
4
0
2
2
0
4
BARRA
PUNTO
RTVE EUROP
APRESS
13
Gaueko 20:00
BAI EZ BAI EZ BAI EZ
Albisteetan erabiltzailea Web orrialde berdineko beste albiste batzuetara bideratzen dute testuan
txertatuta dauden hiperenlazeen bitartez
4
0
3
1
1
3
Albisteetan erabiltzailea Web orrialde
berdineko beste albiste batzuetara bideratzen
dute testutik kanpo dauden hiperenlazeen
bitartez
0
4
4
0
0
4
Albisteetan erabiltzailea beste Web orrialde bateko albiste batzuetara bideratzen dute testuan
txertatuta dauden hiperenlazeen bitartez
0
4
3
1
4
0
Albisteetan erabiltzailea beste Web orrialde bateko albiste batzuetara bideratzen dute testutik
kanpo dauden hiperenlazeen bitartez
0
4
0
4
4
0
Berria eman duen jatorrizko hedabidera
joateko aukera ematen dute testuan txertatuta
dauden hiperenlazeen bitartez
0
4
0
4
4
0
Berria eman duen jatorrizko hedabidera joateko aukera ematen dute testutik kanpo dauden
hiperenlazeen bitartez
0
4
1
3
0
4
Gai bereko albisteetan, testuaz gain dauden nodoak elkarrekin erlazionatzen dituzte
4
0
2
2
0
4
BARRA
PUNTO
RTVE EUROP
APRESS
14
Interaktibitatea aztertzeko indikadoreak
-Erabiltzaileak dituen aukerak
-Erregistratzea
BAI EZ BAI EZ BAI EZ
Web orrialdean erregistratzeko aukera dago
X
X
X
Sare sozialen bitartez erregistratu daiteke Web
orrialdean
X
X
X
Erregistroa egitean termino eta kondizio batzuk
sinatu behar dituzu
X
X
X
Erregistroaren bitartez korreora informazioa iristen da
X
X
X
Erregistroan datu pertsonalak sartu behar dira
X
X
X
BARRA
PUNTO
RTVE EUROP
APRESS
15
-Erabiltzaileek albistea hedatzeko duten aukera jakitea
BAI EZ BAI EZ BAI EZ
Sare sozialetara zuzenean igo daitezke albisteak
X
X
X
Albistea sare sozialetara hedatu duten pertsona
kopurua zehazten du
X
X
X
Albistea zabaldu ahal izateko erregistratuta egon behar da
X
X
X
Albistea hedatzeko Web orrialdeak kontrol bat du ezarrita, soilik Web orrialdeak eskeintzen dituen orrialdeetara hedatu daitekeelarik
X
X
X
BARRA
PUNTO
RTVE EUROP
APRESS
16
- Webean dauden artikuluetan modifikazioak egin daitezken jakitea
BAI EZ BAI EZ BAI EZ
Web orrian erregistratuz gero, modifikazioak egin daitezke bertako artikuluetan
X
X
X
Sare sozialetan erregistratuz gero,
modifikazioak egin daitezke bertako
artikuluetan
X
X
X
Erregistratu gabe modifikazioak egin daitezke
X
X
X
BARRA
PUNTO
RTVE EUROP
APRESS
17
-Web orrialdeak eskaintzen dituen aukerak
-Albisteetako iruzkinak neurtzea
BAI EZ BAI EZ BAI EZ
Albisteek iruzkinak izan ditzazkete
X
X
X
Iruzkinak egiteko kontu pertsonal baten
erregistraturik egon behar da
X
X
X
Albistea dagoen Web orrian erregistratuta egin daitezke iruzkinak
X
X
X
Sare sozialen bitartez egin daitezke iruzkinak
X
X
X
Albiste batean dauden iruzkinak kontrolatu egiten dira moderadoreen bitartez
X
X
X
BARRA
PUNTO
RTVE EUROP
APRESS
18
-Albisteetako iruzkinak baloratzea
BAI EZ BAI EZ BAI EZ
Web orrialdean erregistratuta egonez gero, albisteetan beste erabiltzaileek egindako iruzkinak iruzkindu daitezke
X
X
X
Sare sozialen bitartez erregistratuta egonez
gero, albisteetan beste erabiltzaileek egindako
iruzkinak iruzkindu daitezke
X
X
X
Web orrialdean erregistratuta egonez gero, albisteetan beste erabiltzaileek egindako iruzkinak numerikoki baloratu daitezke
X
X
X
Sare sozialen bitartez erregistratuta egonez gero, albisteetan beste erabiltzaileek egindako iruzkinak numerikoki baloratu daitezke
X
X
X
Edonork baloratu ditzazke beste erabiltzaileek egindako iruzkinak
X
X
BARRA
PUNTO
RTVE EUROP
APRESS
19
-Albistearen kalitatea neurtzea
BAI EZ BAI EZ BAI EZ
Albistearen kalitatea neurtzeko botoa eman daiteke
X
X
X
Albistearen kalitatea numerikoki neurte daiteke
X
X
X
Botoa emateko kontu pertsonal batean
erregistraturik egon behar da
X
X
X
Botoa edozeinek eman dezake
X
X
X
Albistea dagoen Web orrian erregistratuta soilik eman daiteke botoa
X
X
X
Sare sozialen bitartez eman daiteke botoa
X
X
X
BARRA
PUNTO
RTVE EUROP
APRESS
20
-Web orrialdearen kalitatea neurtzea
BAI EZ BAI EZ BAI EZ
Web orrialdearen kalitatea neurtzeko botoa
eman daiteke
X
X
X
Web orrialdearen kalitatea numerikoki neurtu
daiteke
X
X
X
Inkestak pasatzen dira epe zehatzetan erabiltzaileen iritzia jakiteko
X
X
X
Inkestak neurtzeko beharrezkoa da Web orrialdean erregistratuta egotea
X
X
X
Inkestak neurtzeko beharrezkoa da sare
sozialen bitartez erregistratuta egotea
X
X
X
Edonork bete ditzazke inkestak
X
X
X
BARRA
PUNTO
RTVE EUROP
APRESS
21
-Web orrialdeak dituen aukerak
-Albisteak elkar erlazionatzea
BAI EZ BAI EZ BAI EZ
Albisteetan, Web orrialde berdineko antzeko
gaien albisteetara joateko aukera eskeintzen
dute
X
X
X
Albisteetan, Web orrialde desberdineko
antzeko gaien albisteetara joateko aukera
eskeintzen dute
X
X
X
Web orrialdeak historiala gordetzen dizu, hurrengo konexioetan gehien irakurtzen duzun informaziora bideratuz
X
X
X
BARRA
PUNTO
RTVE EUROP
APRESS
22
23
Albisteek testuaz haratago dauden nodoak erabiltzen
dituzte?
Bai
Ez%75
%25
0
2
4
6
8
10
Bideoa Argazkia Grafikoa
Nodo motak
Analisia eta ondorioak Hiru Web orrialdeetan egindako analisiaren ostean, bildutako datuek hainbat
ondoriotara iristeko aukera eman digute. Ondorioak azaldu baino lehen, baina,
beharrezkoa da aipatzea azterketa egun bakarrean eta hausaz hautatutako lau
albisterekin egin dugula, hau da, lagina ez dela errepresentatiboa. Horren harira,
hurrengo lerroetan azalduko ditugun ondorioak gure analisitik Web orrialdearen
errealitatera egokitutako ondorio batzuk besterik ez dira; orrialdeen analisi zehatz eta
errepresentatibo bat egiteko azterketa sakonago bat egin beharko litzateke.
Hipertestualitatearen alorrarekin eta eskaintzen dituen aukerekin lotuta, aztergai
genituen orrialdeek multimedialitateari eta interaktibitateari nolako erabilera ematen
dioten aztertu dugu, eta ondorioak ere alor bakoitzaren araberakoak dira. Hala eta guztiz
ere, ondorio orokor gisa bi alorrak uztartuz hipertestualitatearen erabileraren inguruko
ondorioak atera ditugu.
Lehen atal honetan, multimedialitatearekin zerikusia duten ondorioei buruz mintzatuko
gara. Hipertestualitateak eskaintzen dituen aukeren barruan, testuaz haratago doazen
nodoak erabiltzeko aukera dago. Albisteetan, testuaz gain audioak, bideoak, grafikoak,
etab. uztartzeko aukera ematen du. RTVEk eta EuropaPressek albiste ia guztietan
erabiltzen dituzte baliabide hauek; Barrapuntok, aldiz, lagintzat izan ditugun lau
albisteetan ez du testu idatziaz haratago doan nodorik. Ondoko grafikoan ikusten da hiru
orrialdeetako albistetan baliabide hauek erabiltzen diren, eta erabiliz gero, zein
motatakoak diren.
EuropaPress
24
Albisteek testuaz haratago dauden nodoak erabiltzen
dituzte?
Bai
Ez
%100
Albisteek testuaz haratago dauden nodoak erabiltzen
dituzte?
Bai
Ez
%100
0
2
4
6
8
10
12
Bideoa Argazkia Grafikoa
Nodo motak
RTVE
Barrapunto
Web orrialdeen helburuak izan dezake zerikusia aurreko datuetan. Barrapuntok
erabiltzaileen albisteak jasotzen ditu, eta, sarritan, eztabaida bat sortzeko sortuak izaten
dira. Horren harira, informazioa eskaintzen duten nodoen beharrik ez dago; osagarriak
izan daitezke sarritan, baina erabiltzaileen eztabaidak eta ineteraktibitateak eskainitako
informazioak baino garrantzi handiagoa dute. RTVE eta EuropaPressek, berriz,
informazioa hedatzen dute albiste bezala. Ondorioz, testuaz haratago doazen nodoen
erabilera handiagoa da; nodoak informazio eduki bezala kontsideratzen direnez,
erabiltzaileei eskaintzen zaien informazio gehigarriak izaten dira, beti ere testu baten
lagungarri. Nahiz eta gure azterketan horrela ez izan, gerta liteke nodoak informazio
nagusi izatea, eta testua bideo, argazki edo grafiko horren lagungarri bezala kokatzea.
25
Hipertestualitateak hipertextu ezberdinen arteko lotura egotea ahalbidetzen du;
hiperenlazeen bitartez lotu daitezke hipertextu desberdinak. Aztergai izan ditugun hiru
Web orrialdeetan handia da baliabide honen erabilera. RTVEk eta EuropaPressek
testuan zein testutik kanpo erabiltzen dituzte hiperenlazeak; hau da, testuan txertatuta
eta albisteen ertzetan daude hiperenlazeak. Hala ere, bi orrialde hauek orrialde bereko
albisteetara joateko aukera soilik ematen dute. Horren arrazoi izan daitezke RTVEk
telebista, irrati eta Interneten sortutako albiste edo eduki asko sortzen dituela eta hiru
hedabide hauen bitartez helburua euren albisteak zabaltzea dela, erabiltzaileek beste
hedabide edo Web guneetara jotzeko beharra izan ez dezaten. EuropaPressen kasuan,
berriz, albiste edo informazio sortzailea den informazio agentzia da eta ez dute ikusiko
beste hedabide edo Web orrialdeetara jotzeko beharrik. Kasu askotan, gainera, Web
orrialdea bera izaten da beste hedabide batzuetan argitaratuko diren albisteen informazio
iturria. Barrapuntok aurreko biek eskaintzen dituzten aukerez gain, testuan zehar
txertatutako hiperenlazeen bitartez beste Web orrialde batzuetara bideratzen dute
erabiltzailea. Sarritan, albistean idatzia ez dagoen informazioa eskaintzen diote
erabiltzaileari; eztabaidan parte hartzea nahi izanez gero edo informazio osagarria
edukitzeko, albistea publikatu duen orrialdeak eskainitako informazio originalera
bideratuta daude hiperenlazeak.
Azterketa honetako ondorioetako bigarren atal gisa, interaktibitatearen alorra landuko
dugu. Erabiltzaileak dituen aukerei dagokionez, aztergai izan ditugun hiru Web
orrialdeetan erregistratu daiteke; hau da, hiru Web orrialdeetan sortu dezake
erabiltzaileak bere kontu pertsonala, eta horren bitartez orrialde bakoitzak eskaintzen
dizkion aukerak erabili. Interaktibitatea gaur egun alor garrantzitsua bilakatzen ari da
Webaren munduan, eta hiru orrialdeetako hasierako orrian agerian gelditzen da hori;
hiruek ikusteko erraza den lekuan dute erregistratzeko aukera. Ondoko hiru argazkitan
garbi ikusi daiteke hori.
26
Gaur egun, interaktibitatearen alor garrantzitsua bilakatu dira sare sozialak; hauen bidez
hedabide edo Web orrialde askotan informazioa edo albistea hedatzeko aukera dugu eta
aztergai izan ditugun hiru orrialdeetatik bitan ere agerian gelditzen da hori.
EuropaPressek eta RTVEk sare sozialen bitartez erregistratzea ahalbideratzen dute; hala
ere, eskeintzen dituzten aukerak desberdinak dira. Lehenean Facebook, Twitter,
Youtube, Google Plus eta RSSen bitartez erregistratu daiteke; bigarrenean, aldiz, soilik
Facebooken bidez. Hirugarren orrialdeak, Barrapuntok, alegia, ez du sare sozialen bidez
albisteak elkarbanatzeko inongo aukerarik ematen. Ondorengo argazkitan orrialde
bakoitzak kokapenarekin ematen dion garrantzia eta eskaintzen dituzten aukerak ikusten
dira (Barrapuntoren argazkirik ez dago, aukerarik ematen ez dutelako).
Guztietan erregistratu daitekeen arren, kondizio batzuk onartu behar dira eta korreora
erabilpenaren informazioa iristen da. Horrekin garbi ikusi daiteke Web orrialdeetan
erabiltzaileek interakzio handirako gaitasuna izan arren orrialdearen jabeek eta kontrola
eramaten dutenek erabiltzaileen kontu pertsonalen bateko informazioa dutela. Beraz,
interaktibitatea ahalbidetzen eta bultzatzen dute hiru Web orrialdeek, baina inoiz ez
anonimotasunetik.
Interaktibitatearen jarraituz, Hiru Web orrialdeetan argitaratzen diren albisteetan ezin da
inongo modifikaziorik egin, erregistratua egon edo ez. Hala ere, Barrapuntok eta
EuropaPressek albisteen iruzkinak egiteko aukera ematen dute. Lehenak, gainera,
27
albisteak zein iruzkinak zenbakiz baloratzeko aukera ematen du. Web orrialde honek
duen izaera kontuan hartuz (erregistratuta dagoen edonork idatzi dezakeen blog
modukoa da) ulertzekoa da erabiltzaileari eskaintzen dion interaktibitate zabala;
normala izan liteke erabiltzailearen idatzien eskuz sortzen eta aurrera doan Web gune
batean. Erregistratuta egotea beharrezkoa da horretarako; ez ordea Web orrialdearekiko
asebetetze inkesta betetzeko. Orrialdean sartzen den edonork bete dezake inkesta.
Horrek orrialdeen xedea agerian uzten du; RTVE eta EuropaPress Web orrialde itxiak
dira, ahalik eta informazio hedapen handiena helburu dutenak; Barrapunto, berriz,
erabiltzaileek sortutako eta garatutako orrialdea da. Ondorioz, inkestaren bitartez
erabiltzaileen nahiak jakitea du helburu, orrialdea erabiltzaileen nahietara egokitzeko.
Aipatzekoa da hiru Web orrialdeek erabiltzen ez duten hipertestualitatean oinarritutako
teknologiek ematen duten aukera bat. Hainbat Web orrialdeetan, tartean Facebook
bezalako sare sozialetan, erabiltzaileei beraien historialaren arabera egokitutako
informazioa eskaintzen zaie. Aztergai izan ditugun hiru orrialdeetan ez da halakorik
gertatzen; Web orrialdera sartzean, erabiltzailea hasierako orrira eramaten du
nabigatzaileak, erabiltzaileen arteko desberdintasunik egin gabe.
Azkenik, eta ondorio orokor gisa, azterketa honetan Web orrialdeek beraien helburuen
araberako teknologien erabilpena egiten dutela ohartu gara. Hipertestuek eskaintzen
dituzten baliabideak duten xedearen arabera erabiltzen dituzte; interaktibitatearen eta
multimedialitatearen erabilpenak komunikazio moduak asko aldatu ditzakete, baina
ematen zaion erabilpenaren araberakoa izango da aldaketa. Azterketa honen ostean
bistan gelditu da informazioa hedatzea helburu dutenek hipertestuak eskaintzen dituen
aukera gehiago erabiltzen dituztela, ahalik eta jende gehienak beraien bitartez albisteak
jaso ditzan. Informazioa partekatzea nahi dutenek, berriz, aukeren erabilera murritzago
bat egiten dute, eta idatzizko testuetan oinarritzen dira.
28
Bibliografia
- RTVE www.rtve.es
- EuropaPress www.europapress.es
- Barrapunto www.barrapunto.com
- Larsson, Anders Olof (2012) 'Interactivity on Swedish newspaper websites: What kind,
how much and why?'. Convergence: The International Journal of Research into New
Media Technologies 18(2): 195-213
- World Academy of Science, Engineering and Technology
Vol:50 2011-02-28
- Qasem A. Al-Radaideh, Emad Abu-Shanab, Shaima Hamam, and Hani Abu-Salem.
Usability Evaluation of Online News Websites: A User Perspective Approach 53-92
-Díaz Noci, Javier (Definición teórica de las características del ciberperiodismo:
elementos de la comunicación digital. doxa.comunicación. nº 6. 75.
-Gómez-Escalonilla Moreno, Gloria PERIODISMO DIGITAL: NUEVAS EXIGENCIAS
PARA EL PROFESIONAL DE LA INFORMACIÓN 61-72
- Rodriguez Martinez, Ruth. Codiona, Luis. Pedraza-Jiménez Rafael. Cibermedios y
web 2.0: modelo de análisis y resultados de aplicación