G E B I E D S O N T W I K K E L I N G I N H E T B R U S S E L S K A N A A L G E B I E D

Ann De Cannière (ATO)

Werelddag van de stedenbouw

7 november 2014

1989 oprichting Brussels Hoofdstedelijk Gewest: context Kanaalgebied

Eerste fase: van stadsherstel tot stadsplanning

Tweede fase: van planning tot gebiedsontwikkeling

G E B I E D S O N T W I K K E L I N G I N H E T B R U S S E L S K A N A A L G E B I E D

14 km van noord naar zuid 2.509 ha = 15% van het gewestelijk grondgebied 190.000 inwoners = 17% van de Brusselse bevolking Doorkruist 8 gemeenten

H E T K A N A A L G E B I E D I N C I J F E R S

C O N T E X T K A N A A L G E B I E D I N 1 9 8 9

Bron : Marcel Roelands

C O N T E X T K A N A A L G E B I E D I N 1 9 8 9

Eind jaren 1960: Brussel belangrijkste industriële regio in termen van arbeidersbanen In 40 jaar tijd worden de 160.000 industriële jobs herleid tot minder dan 30.000 tewerkstellingsplaatsen in de industrie

H E T K A N A A L G E B I E D I N 1 9 8 9

Verzwakt industrieel weefsel

Verlaten en braakliggende terreinen

Toenemende werkloosheid onder de laagopgeleide bevolking

Zeer slecht woningbestand

Aandacht van de privésector voor nieuwe tertiaire groeipolen elders

S I N D S 1 9 8 9 : K A N A A L G E B I E D C E N T R A A L I N O V E R H E I D S I N T E R V E N T I E S

Eerste fase: van stadsherstel tot stadsplanning

- Wijkcontracten: herwaardering en verdichting van de 19de E wijken

- Citydev: economische ontwikkeling, bouw van middenklassewoningen en gemengde projecten

- Europese structuurfondsen: sociaal-economische initiatieven

V A N S TA D S H E R S T E L T O T S TA D S P L A N N I N G : W I J K C O N T R A C T E N

1993: Wijkcontracten: grote publieke investeringsprogramma’s voor de herwaardering van de meest kwetsbare wijken. Duurtijd 4 jaar. Sociale huurwoningen, openbare ruimte, sociale cohesie.

Jaarlijkse financiering voor 4 programma’s

V A N S TA D S H E R S T E L T O T S TA D S P L A N N I N G : W I J K C O N T R A C T E N

C I T Y D E V

- 1974: oprichting GOMB

- Opdracht:

economische ontwikkeling

stadsvernieuwing: productie middenklasse-koopwoningen

recent: gemengde projecten

- Alle woningbouwprojecten in publiek-private samenwerking

V A N S TA D S H E R S T E L T O T S TA D S P L A N N I N G : C I T Y D E V

Projecten integreren nieuwe uitdagingen:

- Ecologische uitdaging: hogere energieprestaties

- Demografische groei: hogere densiteiten

V A N S TA D S H E R S T E L T O T S TA D S P L A N N I N G : C I T Y D E V

Ontwikkeling van gemengde projecten:

duurzame wijk Tivoli

V A N S TA D S H E R S T E L T O T S TA D S P L A N N I N G : E U S T R U C T U U R F O N D S E N

E F R O : S TA D S M A R K E T I N G K A N A A L G E B I E D

V A N S TA D S H E R S T E L T O T S TA D S P L A N N I N G : C O N C L U S I E S

- Geen geplande en gedragen totaalvisie

- Wel een veelheid aan gelijkgerichte publieke interventies die elkaar versterken

- Met een min of meer coherent resultaat

H E R N I E U W D E I N T E R E S S E P R I V É S E C T O R

N I E U W G E B R U I K VA N H E T K A N A A L V O O R C U LT U U R E N T O E R I S M E

V A N P L A N N I N G T O T G E B I E D S O N T W I K K E L I N G

Demografische groei tekent zich het meest af in het Kanaalgebied:

sterkste gewestelijke bevolkingsstijging

V A N P L A N N I N G T O T G E B I E D S O N T W I K K E L I N G

Vraag naar schaal- en efficiëntiesprong in de overheidsinterventies

- Richtplan voor duurzame stadsvernieuwing

- Gebiedsgerichte ontwikkeling: van strategische zones naar prioritaire interventiepolen

- Kanaalplan Chemetoff

- Oprichting Territoriaal platform

R I C H T P L A N V O O R D U U R Z A M E S TA D S V E R N I E U W I N GD E C E M B E R 2 0 1 3

Uitbreiding van de betrokken overheidsactoren

+ uitbreiding tot een samenhangend gebied

= nieuwe soorten interventies

S T R AT E G I S C H E Z O N E S

Renovatie pakhuis en sheds + evenementen

Gestart vanuit ruimtelijk ordeningsbeleid Nieuw planningsinstrument: gewestelijk richtschema

S T R AT E G I S C H E Z O N E S : T & T Richtschema T&T (2008)

Project Meander

2008: oprichting ATO: stadsontwikkeling van de strategische zones faciliteren

S T R AT E G I S C H E Z O N E S : T & T

Becopark Descombes Tijdelijk gebruik Allee du Kaai Parcdesign 2014: Parckfarm

Landschapsstudie Michel Desvigne

Park L28

O N T W E R P - G P D O , D E C E M B E R 2 0 1 3

Bron : Ontwerp GPDO, december 2013

Integreert en introduceert nieuwe instrumenten:

- Richtplan voor duurzame stadsvernieuwing,

- Definitie van prioritaire ontwikkelingspolen

- Kanaalplan Chemetoff

- Oprichting Territoriaal platform

TERRITOIRE DU CANAL Dynamique de projets 70 projets et réalisation emblématiques – Atlas Canal

http://www.adt-ato.irisnet.be/sites/default/files/AtlasCanal_FR_WEB.pdf

K A N A A L P L A N C H E M E T O F F , 2 0 1 2 - 2 0 1 3

Un atelier de cartographie Etat des lieux

K A N A A L P L A N C H E M E T O F F

Constituer un domaine Foncier public

K A N A A L P L A N C H E M E T O F F

Constituer un domaine Projets en cours

K A N A A L P L A N C H E M E T O F F

Constituer un domaine Le domaine régional

K A N A A L P L A N C H E M E T O F F

Constituer un domaine Domaine régional + projets en cours

K A N A A L P L A N C H E M E T O F F

Les 48 heures du Canal

TERRITOIRE DU CANAL Secteur Biestebroeck – Domaine régional

TERRITOIRE DU CANAL Secteur Biestebroeck – Domaine régional

TERRITOIRE DU CANAL Secteur Biestebroeck – Situation existante

TERRITOIRE DU CANAL Secteur Biestebroeck – Projets en cours

TERRITOIRE DU CANAL Secteur Biestebroeck – Proposition alternative

Espaces publics : trame viaire 173.500 m²

Espaces publics : parcs et jardins 50.500 m²

TOTAL ESPACES PUBLICS 224.000 m²

Surface de plancher brute sur foncier public 90.100 m²

Surface de plancher brute sur foncier privé 213.500 m²

TOTAL SURFACES PLANCHER 303.600 m²

Logements 63%

Activités 25%

Equipements 12%

- Oprichting van een Territoriaal Platform:

- Brussels Planningsbureau voor een geïntegreerd gebiedsgerichte planning van de strategische ontwikkelingspolen

- « Société d’aménagement urbain » als nieuwe publieke uitvoerder

Conclusie: 25 jaar Brussels Gewest:

neemt regie over haar strategische gebiedsontwikkeling geleidelijk in handen en rust zich hiervoor uit

T E R R I T O R I A A L P L AT F O R M

www.bruplus.eu

www.adt-ato.irisnet.be