Pagina

• Tekst

1

Werkgebieden t ransformeren naar

de next economy

1. Even voorstellen

2

• Maarten Kruisselbrink • Joost Hagens • Daan Lavies

Centrale vragen

3

1. Wat vraagt de next economy van onze werkgebieden?

2. Hoe kunnen we bestaande werkgebieden

transformeren naar de next economy?

Vragen vooraf

4

Hoe ziet u werklocaties om u heen nu al verkleuren dan wel transformeren? Wat is volgens u de belangrijkste opgave als het gaat om transformatie naar werkgebieden van de toekomst?

1. Positionering next economy

5

• (R)Evolutie van technologische ontwikkeling

1. Positionering next economy

6

• Binnen nieuw ecologisch en sociaal kader

Food Insecurity and Climate Change Vulnerability(WFP)

1. Positionering next economy

7

• Uitdaging • werken aan systeemverandering (LT) • rendabel en flexibel blijven (KT)

1. Positionering next economy

8

Technologische ontwikkeling

Sociale ontwikkeling

Ruimtelijke ontwikkeling

• Hoe kan ruimtelijke ontwikkeling bijdragen?

1. Positionering next economy

9

Technologische ontwikkeling

Sociale ontwikkeling

Ruimtelijke ontwikkeling

• Planmatig versus organisch ontwikkelen? • Sturing door overheid, markt of burgers?

2. Next economy: macrotrends

10

• Sustainable & circular economy

• Digital & smart economy

• Clean production and mobility

• Urban economy & experience economy

• Knowledge economy

• Global network economy

2. Invloed ICT op economie en ruimte

• Schaalvergroting en schaalverkleining

• Nieuwe werken, ontmoeting belangrijker

• Toenemend belang OV en Third Places

• Automatisering zakelijke dienstverlening

• Grotere en kleinere DC’s en datacenters

2. Stad en functiemenging zijn trending

12

• Meer kleinschalige bedrijvigheid

• Meer mengbare bedrijvigheid

• Behoefte aan dynamiek en ontmoeting

• Stijgende populariteit stedelijk gebied

• Stijgende populariteit multifunctionele gebieden

2. Transitie circulaire economie

13

• Meer aandacht industriële ecologie

• Nieuwe en duurzame logistiek

• Ruimte voor duurzame energieopwekking

• Schonere productie en nieuwe maakindustrie

• Verduurzaming van kantoren en bedrijfsgebouwen

2. Conclusies trends en effecten ruimte

14

• Meer bedrijvigheid in de stad(sectoraal/willen/kunnen)

• Ontmoeting faciliteren (trafficlocaties, OV-knopen,

third places)

• Duurzaamheid en energietransitie, zowel opgave als kans

3. Next economy werkplekken

15

Next economy landschappen • Innovatielandschappen van interactie • In herontwikkeld verouderd economisch gebied

Twintigste-eeuwse industrielandschappen • Voldoen vaak niet meer aan eisen ‘oude’ economie • Kansrijk nieuwe economie vanwege ligging en schaal

2. Next economy

16

• E • Onderdeel 2 • Onderdeel 3 • Onderdeel 4

Eerste industrieterrein van Nederland Regout fabrieken in Maastricht 1865

2. Next economy

17

• E • Onderdeel 2 • Onderdeel 3 • Onderdeel 4

Herontwikkeling tot plek voor

innovatief ondernemerschap

3. Transformatie gebieden en gebouwen

18

a) Regio - Groningen-Assen b) Gebied - Merwedekanaalzone c) Gebouw - BAMB

a) Stad Groningen

19

• BUITEN werkt aan Marktanalyse Regio Groningen-Assen • Groningen is de centrumstad van RGA en het Noorden • Sterke trekkers: Universiteit, UMCG • Speerpunten: ICT, Health, Energy

a) Stad Groningen

20

• ‘Oude’ economie: stad heeft de zaken best goed voor elkaar • ‘Zakelijke’ kantorenlocatie • Zernike en UMCG • Veel ‘middle of the road’- bedrijventerreinen • Levendig centrum • Broedplaatsachtige milieus (o.a. Big Building) en

rafelranden

21

Cirkel grafiek

“Millenials willen niet meer op een bedrijventerrein werken”

22

23

Of toch wel?

a) Stad Groningen

24

• ‘Next Economy’ • Topmilieu dat ontmoeting faciliteert: CS-gebied • Zernike Campus met 24-uurs levendigheid: meer

wonen toevoegen • Spannende woon-werk-gebieden: kansen in

transformatiegebieden (o.a. Suikerunie, Ulgersmaweg, Damsterdiep)

• Meer functies op en meer differentiatie tussen bedrijventerreinen

• 5G (Groningen pilot) en glasvezel

b) Gebied: Merwekanaalzone Utrecht

25

Hoeveel m² detailhandel is mogelijk?

Hoe maken we een levendig gebied?

I.s.m. UrbanXchange

b) Creativiteit in gebiedsontwikkeling

26

• Wat is de meerwaarde van de creatieve industrie in gebiedsontwikkeling?

• Is er voldoende passende huisvesting voor de creatieve industrie?

• Welke rol kan de gemeente spelen?

Wie is de initiatiefnemer?

En wat zijn z’n drijfveren?

“De dingen die deze plek maken wat het is… de muren, de stenen, dat doet er allemaal niet toe.

Het zijn de mensen‘

Kyteman over zijn Kytopia

b) Sterk groeiende sector next economy

28

40

60

80

100

120

140

160

180

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Creatieve sector Niet creatieve sector

Ontwikkeling werkgelegenheid in Utrecht (2006 = 100)

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

Creatievezakelijke

dienstverlening

Kunsten encultureelerfgoed

Media enentertainment

Een zelfstandig pand

In eenbedrijfsverzamelgebouw

In of aan eigen woonhuis

Gewenste huisvesting per deelsector

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

Meest gewenste huisvestingslocatie (meerdere antwoorden mogelijk)

b) Sector: sturing gevraagd

29

Stuur op • Meerwaarden passend bij gebiedsontwikkeling • Tijdelijke en permanente locaties • Verzamelgebouwen, atelierwoningen, plinten • Betaalbaarheid en doorstroming Door middel van • Beleidskader: kwalitatief en kwantitatief • Gemeentelijk vastgoed • Broedplaatsenloods • Samenwerking

b) Inhoud: transformeren vanuit identiteit

30

• Start vanuit een sterke gebiedsidentiteit

• Functies/ruimte volgen op identiteit en positionering

• Initiatiefnemende eindgebruikers zetten de toon

• Gebruiker centraal, menselijke maat

• Stelsel van publiekstrekkers en verblijfsplekken

• Nieuwe functies gericht op communities en leefstijl

b) Strategie: ontwikkelen o.b.v. drijfveren

31

• Stuur op identiteit -> onderdeel ontwikkelstrategie

• Potentie / positionering in bredere context van de stad

• Allianties niet op los project maar op het gehele gebied

• Samenhang door bij te dragen aan elkaars drijfveren

32

De Next Economy vraag om een meer duurzame en flexibele gebouwde omgeving

c) Gebouw: BAMB

Enabling a systemic shift in the building sector by creating circular solutions

33

Circulair bouwen: BAMB project

34

Circulair bouwen: BAMB project

35

Circulair bouwen: BAMB project

36

Wat houdt deze ontwikkeling nu nog tegen?

• Onvoldoende kennis welke materialen in gebouwen zitten

• We leggen onvoldoende vast wat waar in gebouwen zit

• We denken bij ontwerp onvoldoende na over deconstructie

• Businessmodellen zijn nog onvoldoende uitwerkt

• Beleid nog te weinig op stimuleren Circulair Bouwen gericht

Circulair bouwen: BAMB project

37

Reversible Building Design Materials Passports

BIM

6 pilots Neubau Zollverein, Essen

kadawittfeld architecture, Aachen 2016

Circulair bouwen: BAMB project

39

Blijf op de hoogte: • www.bamab2020.eu • Meld je aan voor een Special Interest Group • Stakeholder Network meeting 23 januari 2018 Brussel

Discussievragen

41

Kijkt u al met deze blik naar de transformatie van regio’s gebieden en gebouwen? Wat zijn volgens u de kritische succesfactoren in de ontwikkeling naar Next Economy werklocaties? Ziet u hierbij een veranderende rol voor overheden?

Pagina

• Tekst

42