wigni 2 - palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `txlisac~. _ es...

38
50 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar wigni 2 gamomcemloba palitra L Tbilisi, 2012

Upload: others

Post on 11-Aug-2020

8 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: wigni 2 - Palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~. _ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja. _ vina?

50 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar

wigni 2

gamomcemloba palitra LTbilisi, 2012

Page 2: wigni 2 - Palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~. _ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja. _ vina?

UDC (uak) 821.111(73)-71 l-834

`50 wigni, romelic unda waikiTxo, sanam cocxali xar~es proeqti msoflios araerT qveyanaSia popularuli. sxvadasxva gamokiTxvis saSualebiT, mkiTxveli irCevs

50 saukeTeso wigns msoflio literaturis saganZuridan. saqarTveloSi `kviris palitris~ am proeqts mravali aTa-si adamiani gamoexmaura. swored maTi dadgenilia im rCeuli wignebis nusxa, romelic `palitramediam~ realur bibli-oTekad aqcia.

es wigni msoflio literaturis am unikaluri bibli-oTekis nawilia.

© gamomcemloba palitra L, 2012yvela saavtoro ufleba daculia.

ISSN 1987-9628ISBN 978-9941-19-559-4

Page 3: wigni 2 - Palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~. _ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja. _ vina?

martin idenivaxtang WeliZis Targmani

jek londoni

Page 4: wigni 2 - Palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~. _ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja. _ vina?
Page 5: wigni 2 - Palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~. _ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja. _ vina?

5

Tavi pirveli

kari amerikuli gasaRebiT gaaRo da Sevida. ymawvili kaci Sehyva, romelmac saxlSi Sesvlisas uxerxulad moixada qudi. xeSeSi tansacmeli ecva am ymawvils, zRvis suni asdioda, erT-baSad amodena darbazSi rom aRmoCnda, daibna, aRar icoda, sad wasuliyo, veRarc qudisTvis moexerxebina rame; is iyo, jibisken waiRo, rom im meorem gamoarTva. ise wynarad da bunebrivad mox-da es, rom ymawvilma xelad gaugo: `mimixvda, _ gaifiqra, _ ar gamwiravs~.

fexebi uneburad gaeCaCxa Wabuks, rweviT misdevda Tanamgza-vrs, TiTqos iataki zRvis zvirTebiviT adi-Cadiso. es gaWimuli oTaxebi metismetad viwro Canda misi acabaca siarulisaTvis. sul imis SiSSi iyo, kars ar wamosdeboda farTo mxarbeWiT an dabali buxridan Zvirfasi nivTebi ar wamoexveta. dafeTebuli aqeT-iqiT exeTqeboda da amiT kidev ufro zrdida saSiSroe-bas, rac, faqtobrivad, mxolod mis TavSi arsebobda. roialsa da wignebiT daxvavebul magidas Soris eqvsi kaci Tavisuflad gaeteoda, man ki SiSis kankaliT gaiara. msxvili mklavebi mowy-vetiliviT Camohkideboda, veRarc is moefiqrebina, mklavebisa da xelebisaTvis ra eqna, da roca moeCvena, cali mklavi magi-daze daxvavebul wignebs wamovdeo, dafeTebuli cxeniviT Sexta, kinaRam roialis skami wamoayirava. win gaixeda da erTbaSad SeniSna, ra Tavisuflad moZraobda Tanamgzavri, axlaRa mixvda, rom TviTon sul gansxvavebulad dadioda, yvelasagan gansxvave-bulad. wamierad sircxviliT wamoenTo, Sublze simwris ofl-ma daasxa, Sedga da cxvirsaxociT moiwminda saxe.

_ hei, arTur, moixede, biWo, _ xumrobiT scada mRelvare-bis dafarva, _ metismeti momiva ase erTbaSad. damaca, gons movego. aki geubnebodi, ar wamoval-meTqi, mgoni arc Tqvenebs misdiT suli Cems sanaxavad.

Page 6: wigni 2 - Palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~. _ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja. _ vina?

6

_ kargi, Tu RmerTi gwams! _ daamSvida Tanamgzavrma, _ Cveni SiSi nu geqneba. ubralo xalxi varT... oho, werili momsvlia.

magidasTan mibrunda, konverti gaxsna da werilis kiTxva daiwyo, damSvidebis dro misca stumars. isic maSinve miuxvda da madlobeli darCa. mixvedrili kaci iyo, gulisxmieri, da garegnuli mRelvarebis miuxedavad, es niWi axlac gamoamJRavna. Subli moiwminda da TavSekavebulad miixed-moixeda, Tumca Tva-lebSi kvlav xafangiT dafeTebuli nadiris SiSi edga. ucxo garemoSi moxvda. eSinoda, ra momeliso, ra eqna ar icoda, grZnobda, mouxeSavad daabotebda da imisi SiSic ar asveneb-da, vaiTu marto siarulSi ki ara, yvelaferSi metyobodes es mouxeSaobao. metismetad gamaxvileboda mgrZnobiaroba, zed-meti daeWvebiT wonida yovel moqmedebas, da axla werils zemo-dan malulad gamocurebuli cbieri mzera rom daiWira, guli xanjaliviT gaesera. ki SeniSna es gamoxedva, magram ar SeimCnia, radgan im saganTa Soris, risi Seswavlac ukve moeswro, erT-erTi disciplinac iyo. siamayec daukoda am xanjalma. Tavbedi daiwyevla, aq ram momiyvanao, magram Tan isic mtkiced gadawy-vita _ rakiRa movedi, moxdes, rac mosaxdenia, yvelaferi unda avitanoo. saxe moeRuSa da Tvalebic mrisxanebiT aenTo. axla ufro gulgrilad miixed-moixeda, kargad daakvirda da gone-baSi CaibeWda yvela wvrilmani, rasac am lamaz garemoSi xe-davda. araferi gamohparvia mis farTod gaxelil Tvalebs; da rasac mets iwovda am silamazes, mrisxanebis naperwkali Tan-daTan Cauqra da misi adgili Tbilma elvarebam daiWira. sil-amazisadmi mudam mgrZnobiare iyo, aq ki amisi safuZveli uxvad mieca.

misi yuradReba zeTis saRebavebiT daxatulma suraTma mi-ipyro. mZime talRebi gametebiT exeTqeboda da emsxvreoda gamoSveril kldes; qariSxlis momaswavebeli Rrublebi dab-la Camoweuliyo da mTeli ca daefara; azvirTebul talRe-bze atyorcnili patara karWapi TiTqos Camavali mzis sxive-biT Seferadebul saavdrod gamzadebul cisken miiwevso; ise wamoferdebuliyo, bani xelisguliviT Canda. es iyo namdvili silamaze da amitomac gaitaca Wabuki. gadaaviwyda, rom ula-zaTod daabotebda, axlos mivida suraTTan, sul axlos. sil-

Page 7: wigni 2 - Palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~. _ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja. _ vina?

7

amaze erTbaSad gaqra. gaognebuli Wabuki daudevrad gaTxupnil tilos daaSterda, mere ukan daiwia. mTeli silamaze xeladve aRdga tiloze. `saxumaro suraTi yofila~, gaifiqra da gamo-brunda, Tumca amdeni STabeWdilebis miuxedavad, guli mainc etkina, aseTi didi silamaze ubralo xumrobisTvis rogor gaswireso. mxatvrobisa araferi gaegeboda. liTografiuli naxatebisTvis hqonda Tvali SeCveuli, romlebic, Soridanac da axlodanac, erTnairi mkafiobiT Cans. zeTis saRebavebiT daxatuli suraTebic enaxa maRaziis vitrinebSi, magram mina uSlida xels mis xarb Tvalebs, rom ufro axlo daeTvaliere-bina.

megobars gaxeda, romelic kvlav werils CaStereboda, da uneburad wignebi SeniSna magidaze. Tvalebi erTbaSad ise aenTo da gaubrwyinda, didi xnis damSeul adamians rom mouva xolme saWmlis danaxvaze. erTbaSad moswyda adgils da magidasTan gaCnda, gatacebiT dauwyo wignebs sinjva. jer saxelwodebebsa da avtoris gvars waikiTxavda, mere gadaSlida da teqsts Caxe-davda, xelebiTa da TvalebiT ealerseboda, erTi wigni icno kidec, adre waekiTxa. danarCenebi ucnobi gamodga, arc wigni enaxa, arc avtoris gvari gaegona. suinbernis1 leqsebi moxv-da xelSi da gatacebiT daiwyo kiTxva, saxe wamoenTo, aRarc ki axsovda, sad imyofeboda. orjer dakeca wigni, gadaSlil gverdze saloki TiTi miayola da avtoris gvars daxeda. suin-berni! aRar daaviwydeba es gvari! maxvili Tvali hqonia am suinberns, kargad SeuniSnavs ferebica da gamosaxulebanic. magram vin aris, netav? egec asi wlis winaT mokvda, sxva po-etebis msgavsad, Tu axlac cocxalia da isev wers? satitulo furclis meore gverds daxeda. ho, sxva wignebic hqonia. xval diliTve, rogorc ki gaTendeba, sajaro biblioTekaSi wava da moikiTxavs, iqneb iq iSovos suinbernis romelime wigni. isev gadaSala da kiTxva ganagrZo, mTeli arsebiT STainTqa. arc ki SeuniSnavs, rogor Semovida oTaxSi axalgazrda qali. arTuris xmamRa gamoafxizla.

1 suinberni, aljernon Carlzi (1837-1909) _ ingliseli poeti. misi pirveli leqsebi prerafaelisturia, Semdgom nawarmoebebSi ki Cndeba Tavisuflebis siy-varulis motivebi.

Page 8: wigni 2 - Palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~. _ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja. _ vina?

8

_ ai, mister idenic, ruT! wigni xeladve daxura, magram mobrunebac ver moaswro,

kvlav axali STabeWdilebis Jruantelma dauara. qalis Semos-vlas ki ar aRuZravs es STabeWdileba, misi Zmis sityvebma gam-oiwvia. metismetad gafaqizebul mgrZnobiarobas daesadgure-bina am kunTebiT daZarRvul sxeulSi. odnavi gaRizianeba kmaroda, rom misi grZnobebi da fiqrebi mocaxcaxe sanTeliviT anTebuliyo. saocrad gafaqizebuli hqonda aRqmisa da gancdis unari. misi mgznebare warmosaxva ganuwyvetlad muSaobda, raTa kavSiri daemyarebina sagnebsa da movlenebs Soris, maTi msgavse-ba Tu gansxvaveba gaerkvia. `mister idenis~ gagonebam erTba-Sad SeakrTo. aqamde, mTeli Tavisi dRe da moswreba, mxolod `idens~ eZaxdnen an `martin idens~, an ubralod `martins~. axla ki erTbaSad `misteri!~ `raRacas unda moaswavebdes es~, _ Taviseburad axsna. goneba uceb TiTqos uSvelebel fotokam-erad eqca, da dausrulebel kadrebad gadauSala ganvlili cxovrebis nacnobi suraTebi _ sacecxlfareSoebi, triumebi, navmisadgomebi, meCeCebi, sapatimroebi da samikitnoebi, saavad-myofoebi da RatakTa qoxmaxebi. es iyo mogonebaTa asociacie-bis Zafi. erTbaSad gaixsena, rogor mimarTavda mas sul sx-vadasxva xalxi sxvadasxva dros.

uceb mobrunda da axalgazrda qali dainaxa. Wabukis war-mosaxvaSi areuli suraTebi xeladve gaqra. fermixdili, haer-ovani qmnileba iyo es qali. didi, zeSTagonebuli lurji Tvalebi da xSiri, oqrosferi Tma hqonda. ra ecva, es ar dau-naxavs Wabuks, magram tansacmelic rom iseTive mSvenieri iyo, rogorc TviTon qali, es maSinve SeniSna. wvril Reroze gaSli-li oqrosferi yvavili moagona. ara, es ufro ciTmovlenili iyo, RvTaeba, RmerTqali. aseTi amaRlebuli silamaze miwieri ver iqneba. Tumca, vin icis, SeiZleba marTalic ewera wignebSi, maRal sazogadoebaSi iqneb marTlac bevri iyos aseTi qali. ai, amisTvis unda emRera suinberns. albaT is gogoc aseTi hyavda warmodgenili, is izolda, ager am wignSi rom dauxatavs. am fiqrebma, gancdebma da suraTebma Tvalis daxamxamebaSi gau-elves, erTmaneTis monacvleobiT. sxvas aravis SeumCnevia es, yvelaferi TavisTavad xdeboda. Wabukma dainaxa, rogor gamou-

Page 9: wigni 2 - Palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~. _ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja. _ vina?

9

woda qalma xeli, ra vaJkacuri gulgaxsnilobiT CamoarTva da rogor gauswora am dros Tvali. sxva qalebi, vinc ki adre scnobia, ase ar arTmeven xels. is ki arada, maTma umravle-sobam sulac ar icis xelis CamorTmeva. da kvlav erTmaneTs gadaeba aTasnairi suraTebi da asociaciebi: vis sad Sexvedria im qalTagan, vina scnobia... niaRvariviT moaskda es mogonebebi da lamis walekviT daemuqra. magram xeladve moiSora da qals Sexeda. Tavis dReSi ar enaxa aseTi qali. is qalebi, vinc adre scnobia!.. xeladve gverdSi gaumwkrivdnen am qals isini, aqeT-iqiT amoudgnen. erTi wamis ganmavlobaSi, rac mas maradisobad moeCvena, suraTebis galereaSi warmoudga Tavi, saca es qali gamorCeul adgilas idga. SuaSi, irgvliv ki qalTa mTeli kre-buli Semoxveoda. Wabuki saTiTaod Seavlebda xolme Tvals, am qalTan SefardebiT wonida da zomavda yovel maTgans. Sehy-urebda fabrikebSi momuSave qalebis gamxdar-gacrecil saxeebs, samxreT bazris WiWyina, RmeWia gogoebs; aqve iyvnen ranCoebis dedakacebi da meqsikeli Savtuxa gogonebi, romelTac erTTavad papirosi hqondaT pirSi gaCrili; eseni, Tavis mxriv, xis qoSe-bze akinkilebulma, tikinebiviT gamowkepilma iaponelma qaleb-ma Secvales; maT mohyva nakvTebCamoqnili evrazieli qalebi, romelTac saxeze gadagvarebis niSani aRbeWdodaT; samxreT zRvis kunZulebis Casuqebuli, yvavilebis gvirgvinebiT TavSem-kuli, mzeze garujuli dedakacebi... da uceb axalma niaRvar-ma waleka eseni, wamovida saSineli, Zrwolismomgvreli brbo, jiniT gaberili, CamobranZul-Camoglejili qajebi, uaitCepe-lis quCebisa da saroskipoebis binadarni, jojoxeTis maSx-alebi, qalis modgmas damsgavsebuli, mezRvaurebze gamwarebiT monadire yiamyrali da bilwi mawanwalebi, navsadgurebis naZi-ralebi, adamianuri modgmis qafi da naleqi.

_ dabrZandiT, mister iden. _ mimarTa qalma, _ rac ar-Turma Tqveni gmirobis ambavi gviTxra, erTi suli mqonda, manam gagicnobdiT. ra mamacoba gamoiCineT...

Wabukma xeli gaiqnia da SeaCera, es ra mamacoba iyoo, waid-uduna, vinc unda yofiliyo, yvela ase moiqceodao. qalma Wabukis zeaweul xelze, ramdenime adgilas, jer kidev mou-SuSebeli naWrilobevi SeniSna. meore xelze daxeda _ imazedac

Page 10: wigni 2 - Palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~. _ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja. _ vina?

10

iseTive naWdevebi! mere kisrisken gaeqca cnobismoyvare Tvali da iqac daunaxa naiarevi. meore naiarevi Tmidan gamodioda da Sublzec aCnda, mesame _ gaxamebul sayeloSi ikargeboda. mziT garujuli kiseri sayelos gaexexa da wiTeli zoli daemCnia, etyoboda, daCveuli ar iyo gaxamebul sayelos. qalma Rimili Zlivs Seikava. mis qalur Tvals arc Wabukis mdare da ulaza-Tod Sekerili tansacmeli gamohparvia; beWebze erTianad dan-aoWeboda pijaki da aseTive naoWebi ajda saxeloebsac, romel-ic mklavis kunTebs gamoeburca.

Tan waiduduna, es ra mamacoba iyoo, da Tan qalis mipati-Jebaze skamisken gadadga nabiji. aRfrTovanebiT SeniSna, ra moxdenili ubraloebiT daeSva qali skamze, da kidev ufro air-ia, radgan warmoidgina, TviTon ra uSnod daabotebda. es iyo savsebiT ucnobi gancda. Tavis dReSi ar dafiqrebula, uSnod davdivar Tu Snoianado. aqamde erTxelac ar mosvlia amnairi fiqri. frTxilad Camojda skamis Zgideze. axla xelebi awux-ebda, aRar icoda, ra moexerxebina. saiTac ar gaswia, yvelgan uSnod eCxireboda TvalSi. amasobaSi arTuric gavida oTaxidan da martin idens guli Caswyda, naRvliani Tvali gaayola. sul uTvistomod igrZno Tavi oTaxSi, am mibnedil gogonasTan mar-tod darCenilma. verc daxls xedavda, rom sasmeli moeTxova, arc patara biWi Canda sadme, rom ludisTvis gaegzavna da amiT mainc moexerxebina megobruli saubris gabma.

_ kiserze naiarevi gaCniaT, mister iden, _ daiwyo qalma, _ etyoba, raime faTeraks gadaeyareT!

_ erTma meqsikelma dana damkra, qalbatono, _ miugo Wabuk-ma, gamSrali tuCebi eniT daisvela da Caaxvela, yeli Caiwminda, _ magari Cxubi iyo, dana rom wavarTvi, cxviris moWma damipira.

ubralod Tqva es, mSralad da Seuferadeblad, magram Tval-win gaucocxlda im SexuTuli, varskvlaviani Ramis suraTi, salina krucSi: TeTrad gaWimuli sanapiro zoli, navsadgurSi Camomdgari, gaCaxCaxebuli Saqris gemebi, mTvrali mezRvaure-bis Soreuli Rrianceli, mtvirTavebis ria-ria, meqsikelis braziT anTebuli saxe, misi Tvalebis mxecuri briali varskv-lavebis mkrTal Suqze, kiserSi liTonis Cxvleta, sisxlis Tqriali, xalxis aliaqoTi da yvirili, qviSaSi mofarTxale

Page 11: wigni 2 - Palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~. _ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja. _ vina?

11

ori, erTmaneTze gadaWdobili sxeuli _ meqsikelisa da misi, _ da Soridan mosuli tkbili xma gitarisa... aseTi iyo es su-raTi, mogonebazec ki SeaJrJola. netav is kaci Tu moaxerxebda amis daxatvas, eger, karWapi rom dauxatavso, gaifiqra. mar-Tlac rom kargi gamovidoda, _ sanapiros TeTri zoli, varskv-lavebi, gaCaxCaxebuli Saqris gemebi, SuaSi ki Camuqebuli brbo, romelic moCxubrebs Semoxvevia. danac unda gamoCndeso, gad-awyvita, varskvlavebis Suqze kargad gamova danis laplapi. es ise gaifiqra, _ TqmiT araferi uTqvams.

_ cxviris moWma damipira, _ gaimeora. _ o! _ nazad Sehkivla qalma da Wabukma mis metyvel saxeze

SeZrwuneba SeniSna. TviTonac Secba erTbaSad da mziT garujul Rawvebze odnavi

siwiTle moeria, Tumca ise aewva saxe, TiTqos saqvabe oTaxSi mdgariyos, Ria RumelTan. etyoboda, danebis trialsa da saer-Tod aseT uxams ambebze saubari maRali sazogadoebis qalba-tonebTan ar gamodgeboda. aki wignebSic amisTana qalebi aseT rameebze ar laparakobdnen, albaT arc ki gaugoniaT, amgvari ram Tu xdeba.

Zlivs wamowyebuli saubari cota xniT isev gawyda. da kvlav qalma scada ganaxleba. axla meore naiarevze hkiTxa, Rawvze rom aCnda. Wabuki maSinve miuxvda _ cdilobs Cems enaze mela-parakoso. da gadawyvita, amas rom upasuxebda, mere swored qa-lis enaze gadaetana saubari.

_ SemTxveviT momixda, _ miugo Wabukma da xeli Rawvze Cam-oisva, _ erT Rames. magar RelvaSi groti moswyda da gemis mTeli aRkazmulobac mowyvita, mavTulis bagiri gveliviT sxmartalebda, aqeT-iqiT etlaSuneboda. Zalian daqiCmaCdnen mezRvaurebi, magram veraferi gaawyves, ver moavles xeli. me pirdapir mivvardi da Cavafrindi, magram bagirma bolo moiqnia da Sig saxeSi mTxliSa. _ o! _ Sehkivla qalma, amjerad erT-gvari TanagrZnobiT, Tumca Wabukis sityvebs veraferi gaugo, pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~.

_ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja.

_ vina?

Page 12: wigni 2 - Palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~. _ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja. _ vina?

12

_ svainberni, _ kvlav SecdomiT gaimeora Wabukma, poeti. _ suinberni, _ gauswora qalma. _ ho, isa, _ borZikiT warmoTqva Wabukma da saxeze kvlav

wamoenTo, _ didi xania mokvda? _ ar vici, _ miugo qalma da gakvirvebiT miaSterda, _

mokvda gana? arc ki gamigia. Tqven sad gaicaniT? _ TvaliTac ar minaxavs, _ iyo pasuxi, _ manam Tqven Se-

moxvidodiT, ramdenime leqsi wavikiTxe, eger, magidaze rom wignia. es aris da es. mogwonT misi leqsebi?

qali cocxlad da Tavisuflad laparakobda im Temaze, rac TviTon Wabukma SearCia. amitom ufro meti Tavisufleba igrZno Wabukma, xalvaTad gasworda, ukan gadaawva savarZels, oRond saxelurebze mainc magrad hqonda xeli Cafrenili, TiTqos eS-inia, ar gamomecalos da Zirs ar davenarcxoo. moaxerxa, qali sakuTar enaze aemetyvelebina da manam igi sxapasxupiT lapara-kobda, Wabuki daZabuli usmenda, magram bevri ucnobi sityva, rac ase Tavisuflad wydeboda qalis bages, ar esmoda, calkeu-li SeniSvna da naazrevic savsebiT ucxo iyo, magram mainc ai-Zulebda Wabuks, yuradReba daeZaba da ufro Cahkvirveboda. ai, gonebrivi cxovreba, gaifiqra, _ ai namdvili silamaze _ sanukvari da saarako, rac mas sizmarSiac ar molandebia. saku-Tari Tavic gadaaviwyda, xarbi TvalebiT misCereboda qals. ai, risTvis Rirs sicocxle, Sroma, brZola da... sikvdilic ki. wignebi ara tyuian. marTla yofilan aseTi qalebi. aha, erTi maTgani, qalma frTebi Seasxa mis ocnebas, didi, ganaTebuli ekrani gadauSala win, romelzedac siyvarulis, silamazi-sa da gmiruli saqmeeebis gamomxatveli veeba gamosaxulebani moZraobdnen _ da yvelaferi es fermixdili qalis, oqros pa-tara yvavilis gulisTvis xdeboda. am mocaxcaxe siluetebsa da zRaprul miraJs iqiT ki igi Sehyurebda xorcSesxmul qm-nilebas, namdvil qals, romelic iqve ijda da literaturasa da xelovnebaze laparakobda. gulisyuriT usmenda da xarbad misCereboda, angariSsac ar uwevda imas, rom Tvalebi mamaka-curi gznebiT anTeboda. qals saamiso gamocdileba ara hqonia, magram qaluri gumaniT igrZno Wabukis mgznebare gamoxedva. aqamde erTxelac ar Seexeda mamakacs ase misTvis, da daibna,

Page 13: wigni 2 - Palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~. _ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja. _ vina?

13

ena aeria, gaCumda, msjelobis Zafi aeburda. am kacma erTbaSad SeaSina da Tan, aseTi xarbi cqeriT, jer argancdili siamovne-bac mohgvara. aRzrdiT gamomuSavebuli sifrTxile qals ukar-naxebda, morideboda im idumal, Semparavsa da saSiS cdunebas, magram instinqti mTeli xmiT rekda mis arsebaSi, aqezebda, yo-velgvari zRude gadaelaxa, da ucxo samyarodan movlenil, WrilobebiT xelebdaseril, gaxamebul sayelos SeuCvevlobiT kisergaxexil, mouxeSav Wabuks Sehgebeboda, romelsac zedve aCnda tlanqi da gauxarebeli cxovrebis mTeli manki da biwi-ereba. qali faqizi iyo da axla es sifaqize masve amxedrebda. magram igi amave dros qali iyo, da qalis paradoqsuli bunebis Secnoba swored axlaxan daewyo.

_ erTi sityviT... rao, ras vambobdi? _ erTbaSad gauwyda saTqmeli da Tavis dabneulobaze TviTonve mxiarulad gaecina.

_ Tqven ambobdiT, es suinberni imitom ver gaxda didi po-eti, rom... da aq SeCerdiT, qalbatono, _ esa Tqva da uceb TiTqos SimSilma wamouara, qalis sicilze tanSi sasiamovno Jruantelma dauara. vercxliviT wkrialebs, vercxlis zariviT, gaifiqra. da erTbaSad, sul erTi wamiT, igi Soreul qveyanaSi gadavida: ijda iq vardisfrad SefeTqil alublis ZirSi, pa-piross abolebda da indur wowola eklesiidan zaris xmas is-menda, rac Calis sandlebian mlocvelebs salocavad uxmobda.

_ ho... gmadlobT, _ miugo qalma, _ suinberni didi poeti ver gaxda, marTali Tu gindaT, imitom, rom... tlanqia. ramdeni leqsi aqvs iseTi, wakiTxvac ar SeiZleba. namdvili poetis yo-veli striqoni momxiblavi simarTliT aris gamsWvaluli, da rac ki adamians amaRlebuli da keTilSobiluri moepoveba, imas exmaureba xolme. erT striqonsac ver amoiReb didi poetis Semoqmedebidan, es iqneboda udidesi danaklisi mTeli msof-liosaTvis.

_ me ki Zalian kargi momeCvena, _ gaubedavad Tqva Wabukma, _ Tumca sul erTi-ori leqsi wavikiTxe. verc warmomedgina, aseTi... aseTi saSineli Tu iyo. albaT sxva wignebi aqvs aseTi.

_ mag wignidanac, Tqven rom kiTxulobdiT, ramdensac gin-daT, amoiRebT da mainc araferi daakldeba, _ mtkiced da gad-aWriT ganacxada qalma.

Page 14: wigni 2 - Palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~. _ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja. _ vina?

14

_ etyoba, me ar Semxvda is leqsebi, _ upasuxa Wabukma, _ rac me wavikiTxe, didebuli iyo. naTeli da brwyinvale, guli gaminaTa da gamixalisa, TiTqos mze yofiliyos an Suqura. me ki ase momeCvena da... etyoba, leqsebisa bevri araferi gamegeba, qalbatono.

morcxvad SeCerda. igrZno, areulad bluyunebda da saSin-lad Sewuxda. rac axla man waikiTxa, imaSi cxovrebis mTeli elvareba da sidiade gamosWvioda, magram sityvebi ar eyo am azris gamosaxatavad. rasac grZnobda, imisi gamoTqma ar See-Zlo, ucxo gemze moxvedril mezRvaurs vgavaro, fiqrobda, sib-neleSi aqeT-iqiT vawydebi da davborialebo. ase iyos, gadawy-vita man, miT ufro saWiroa axal samyaros gavecno! erTxelac ar momxdara, gulSi rame amoeWras da ar Seesrulebinos. axla ki dro dadga, ise Seeswavla Tavisi fiqrebisa da gancdebis gad-mocema, rom ager am qaliSvilisTvis gaegebinebina. mTeli hor-izonti dauCrdila am qalma.

_ ager, Tundac longfelo...1 _ daiwyo qalma. _ diax, wamikiTxavs, _ swrafad Seawyvetina Wabukma, xelsay-

reli SemTxveva ar gauSva, Tavisi mcire literaturuli codna gamoeCina. guliT undoda, qals mTlad briyvad da uvicad ar sCveneboda. _ `sicocxlis sagalobeli~, `eqscelsiori~ da... mgoni, meti aRaraferi...

qalma Tavi dauqnia da gaiRima. Wabuks moeCvena, rom es Tana-grZnobis Rimili iyo, TanagrZnobis sacodavi Rimili. sisule-le mouvida. rom amiT moindoma Tavis gamoCena. im longfelosi albaT qveynis wignebi da leqsebi eqneba.

_ mapatieT, qalbatono, rom aseT rameebze daviwye TqvenTan laparaki. gana ar vici, rom ameebisa araferi gamegeba. Cemnairi xalxis saqme arc aris es. magram mivaRwev ki, rom Cemi saqme gaxdes.

es sityvebi muqarasaviT gaisma. xmas simtkice mieca, Tvalebi wamoenTo, saxis nakvTebi ufro gamoekveTa. qals isic ki moeCve-na, yba win gamoewiao. gamometyveleba raRacnairad usiamovno da

1 longfelo, henri uodsuorTi (1807-1882) _ amerikeli poeti, mTargmne-li da mkvlevari, romanul-germanuli filologiis specialisti. inglisurad Targmnida evropuli poeziis saukeTeso nimuSebs.

Page 15: wigni 2 - Palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~. _ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja. _ vina?

15

gamomwvevi gauxda. amasTan, vaJkacuri Zala da simtkice TiTqos talRasaviT daiZra Wabukis sxeulidan da qali Sig gaaxvia.

_ vgrZnob, rom miaRwevT... Tqvenc miaRwevT amas, _ gaecina qals, _ Tqven iseTi Zlieri xarT!

misi mzera wamierad Wabukis mziT damwvar, msxvil, mozve-riviT daZarRvul kiserze SeCerda, romelic TiTqos jansa da Rones afrqvevda. da miuxedavad imisa, rom ase dabneuli da darcxvenili ijda, qals kidev erTxel gauwia gulma misken. TavSi iseTma axirebulma azrma gahkra, rom TviTonve gaukvirda: axla, am kisers rom xelebi SemovaWdo, mTeli misi Zala da en-ergia Cems sxeulSi gadmoiRvrebao. erTbaSad SeakrTo am fiqr-ma. TiTqos aqamde ucnobi biwiereba aRmoeCinos Tavis arsebaSi. Tanac, fizikuri Zala mudam uxeS da mxecur ramed miaCnda. ma-makacis silamazis idealad moxdenili mixra-moxra warmoedg-ina. magram es fiqri mainc ar Sordeboda Tavidan. gaognebuliyo _ am mziT garujul kiserze xelis moxveva ram mafiqrebinao. saqme is iyo, rom, TviTon sustsa da uRonos, Zala da Rone iz-idavda, is, rac mis sxeuls aklda. magram es ver Seegno. imasRa grZnobda, rom jer arc erT mamakacs aseTi ZaliT ar emoqmeda masze, rogorc ager am Wabuks, romlis tlanqi metyveleba yur-Si ekaliviT esoboda.

_ madloba RmerTs, sapyari ara var, _ Tqva Wabukma, _ Tu gaWirda, rkinasac movineleb. magram axla TiTqos kuWi mo-midunda, rasac Tqven laparakobT, naxevarze metic veRar mo-minelebia. amnairi rameebi kaciSvils ar uswavlebia CemTvis. wignebi da leqsebi ki miyvars, da roca movixelTeb, mudam vkiTxulob xolme, magram axla Tqven rom ilaparakeT, aseTi fiqrebi am wignebze Cems dReSi ar momsvlia. imitomac ver gada-mibams erTmaneTze saTqmeli. TiTqos ucxo zRvaSi moxvedri-li mezRvauri viyo, urukod da ukompasod. minda gavigo, sada var, rogora var. iqneb Tqven damayenoT gzaze! amdeni rame sad giswavliaT?

_ skolaSi davdiodi, vkiTxulobdi, _ upasuxa qalma. _ skolaSi mec mivlia, roca bavSvi viyavi, _ Seesityva Wabuki. _ diax, magram me saSualo skolas vgulisxmob, mere univer-

siteti, leqciebi...

Page 16: wigni 2 - Palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~. _ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja. _ vina?

16

_ universitetSiac yofilxarT? _ hkiTxa gakvirvebulma Wabukma. erTbaSad TiTqos milioni miliT mainc daSorda mas qali.

_ axlac davdivar. inglisuris specialur kurss vismen. ver gaigo, `inglisuris specialuri kursi~ ras niSnav-

da, magram araferi uTqvams, gunebaSi daimaxsovra da qals hkiTxa:

_ ramden xans unda vimecadino, rom universitetSi movxvde? qalma gadawyvita, gaemxnevebina codnasmowyurebuli Wabuki

da upasuxa: _ eg imazea damokidebuli, aqamde ramdeni giswavliaT. saSu-

alo skolaSi sul ar yofilxarT? Tumca saidan iqnebodiT? arc dawyebiTi skola dagimTavrebiaT?

_ ori weliwadiRa maklda damTavrebas, Tavi rom davanebe, _ miugo Wabukma, _ ise ki, mudam qebas vimsaxurebdi.

da baqiaobisaTvis sakuTar Tavze gulmosulma, ise mouWira xeli savarZlis saxelurebs, TiTebma texa dauwyo. imave wuTSi Wabukma Tvali mohkra meore qals, romelic oTaxSi Semodioda. gogona xelad wamoxta skamidan da mkvircxlad miegeba axalSe-mosuls. qalebma erTmaneTs akoces da, welze xelmoxveulebi, Wabukisaken gaemarTnen. deda iqneba, gaifiqra man. qera qali iyo, maRali, moxdenili, warmosadegi da lamazi. tansacmelic saxlis Sesaferisi ecva. kabis koxta zolebi TvalSi sasiam-ovnod moxvda Wabuks. scenaze nanaxi qalebi moagona qalmac da imisma morTulobamac. mere isic gaaxsenda, rogor naxa ase-Tive didebuli qalbatonebi londonis Teatrebis Sesasvlel-Tan, rogor TvaldaWyetili Sehyurebda maT da mere rogor gaaCiqCiqa policielma gareT, wvimaSi. bolos mogonebam ioko-hamis grand-otelSi gadaafrina _ iqac moukravs Tvali aseTi qalbatonebisaTvis. da uceb Tvalwin iokohamis navsadgurisa da TviT qalaqis aTasferadi suraTebi auelvarda. magram Tavs Zala daatana da mogonebaTa kaleidoskopi xeladve daxura, mTeli gulisyuri am axal movlenaze daZaba. icoda, qalis gasacnobad unda wamomdgariyo. ZlivZlivobiT wamoiwia, Sar-vali muxlebze gamoebera, xelebi sasacilod Camoekida, axali gansacdelis molodinSi Subli SeeWmuxna.

Page 17: wigni 2 - Palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~. _ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja. _ vina?

17

Tavi meore

sasadilo oTaxSi gasvla saSineli satanjveli gamodga WabukisaTvis. fexebs Zlivs miaTrevda, bancalebda, sacoda-vad irweoda, aRar egona, meore oTaxSi Tu gaaRwevda. magram rogorc iqna, gaaRwia da axla sufrasTan ijda qaliSvilis gverdiT. zedized Camwkrivebulma dana-Cangalma daafrTxo: raRac gamoucnob safrTxes umzadebdnen. monusxuliviT dahy-urebda, manam Tvali ar auWrela maTma brWyvialma, da am el-vare fonze gembani ar gamoesaxa _ ager, SaSxs Semosxdomian isa da misi amxanagi mezRvaurebi, jibis dana moumarjvebiaT da arxeinad Seeqcevian, TiTebsac kargad axmaren; an arada Tunu-qis jamidan rkinis dagrexili kovzebiT muxudos sqel sups xvrepen. cxvirSi dampali xorcis suni scems, yurebSi ki, gemis WrialTan erTad, mezRvaurebis piris wklapuni Caesmis. kargad daakvirda am mezRvaurebs da axlaRa mixvda, rom isini Rore-biviT Tqvlefdnen. ara, sifrTxile marTebs aq. piri ar unda awklapunos. gulisyuriT unda iyos.

miixed-moixeda. mis pirdapir arTuri da imisi Zma normani isxdnen. maSinve is gaifiqra _ am gogonas Zmebi ariano, da gulSi maTdami gansakuTrebuli siTbo CaeRvara. rogor uyvarT erTmaneTi da-Zmebsa da deda-Svilebs! gaaxsenda, rogor Sexvda qali dedas, rogor akoces erTmaneTs da xelgadaxveulebi mis-ken wamovidnen. mSoblebsa da Svilebs Soris aseTi sinaze ucxo iyo im samyarosaTvis, romelsac Wabuki ekuTvnoda. axal aRmo-Cenas hgavda, imis utyuar niSans, Tu ra amaRlebuli grZnobe-bisaTvis mieRwia am sazogadoebas. jer xom wamierad Seavlo Tvali am samyaros, da yvelaze ufro swored eg moewona. guli auCqrolda, pativiscemisa da sinazis grZnobiT ganimsWvala. Tavisi dRe da moswreba namdvil siyvaruls iyo danatrebu-li, mTeli arsebiT swyuroda, Sinagan moTxovnilebad hqonda gadaqceuli; magram erTxelac ar Rirsebia es grZnoba da mar-toobaSi guli gaqvaveboda. Tumca Tavad ara hqonia Segnebuli, ase Tu saWiroebda siyvaruls. arc amJamad ugrZnia es. ubral-od, dainaxa siyvaruli da guli auCqrolda, moewona, brwyin-vale da amaRlebuli eCvena.

Page 18: wigni 2 - Palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~. _ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja. _ vina?

18

esiamovna, rom mister morzi Sin ar iyo. jer isic ra Zneli gamodga, rom erTbaSad ruTsac gaecno, mis dedasac da nor-mansac. arTurs, ase Tu ise, ukve icnobda. mamis gacnobac _ metismeti iqneboda. amdeni jafa Cems dReSi ar damdgomiao, fiqrobda. yvelaze mZime samuSaoc ki, amasTan SedarebiT, bavS-vur TamaSad Canda. Subli daenama, amdeni uCveulo daZabu-lobisagan perangi ofliT gaewuwa. ise unda eWama sadili, rogorc Tavis sicocxleSi erTxelac ar uWamia, raRac uc-nauri iaraRebi unda exmara, malulad unda edevnebina Tvaly-uri sxvebisaTvis da enaxa, rogor Wamdnen, rogor iqceodnen. uwyvetad momdinare STabeWdilebebis niaRvari unda Seewova da SeeTvisebina, aewon-daewona, Tavisi adgili mieCina yvelasaTvis. Tan imasac grZnobda, rogor gaSmagebiT miuwevda guli axal-gacnobili qaliSvilisken, romelsac mTeli misi arseba raRac bundovani da mtkivneuli mRelvarebiT aeforiaqebina; gulSi dauokebeli survili Cxvletda, TviTonac im sazogadoeba-Si gareuliyo, sadac es qali trialebda da gonebas Zabavda, gamwarebiT fiqrobda, bundovan gegmebs awyobda, rogor moex-erxebina es. mopirdapire mxares mjdar normans, an romelime sxvas rom gadaxedavda malulad, raTa gaego, romeli danisa Tu Canglis aReba iyo amJamad saWiro, Tan gonebis TvaliT misi saxis nakvTebs akvirdeboda da imaxsovrebda, Tavisda uneburad cdilobda gamoecno, ra damokidebuleba hqonda am gogonasTan. unda elaparaka, unda moesmina, ras eubnebodnen mas, an sxvebi erTmaneTSi ras laparakobdnen, unda epasuxa, roca hkiTxavd-nen rames, da erTTavad daZabuli unda yofiliyo, rom Tavisu-fal laqlaqs daCveul enas uxamsi rame ar wamoeyrantalebina. amden davidarabas erTi gansacdeli kidev daemata: sad iyo, sad ara, uceb msaxuri gamoCndeboda xolme, fexakrefiT wam-ovidoda da zed skamTan aetuzeboda, ganuwyvetel saSiSroe-bas uqadda, saSineli sfinqsiviT iseT amocanebs aZlevda, rac dauyovnebliv gadawyvetas moiTxovda. da kidev erTi akviate-buli mtanjveli fiqri, romelic mTeli sadilis ganmavlobaSi vera da ver moiSora _ TiTebis wasaban patara jamebs rodis Semoitanen, an rogoria netav is jamebio. sadRac gaegona aseTi jamebis arseboba da eloda, adre Tu gvian, iqneb am wuTSiac ki,

Page 19: wigni 2 - Palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~. _ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja. _ vina?

19

Semoitanono, sakuTari TvaliT naxavda; bolos da bolos, iseT ojaxSi iyo, sadac am jamebs waramara xmarobdnen, da, ager, TviTonac Cayofda Sig TiTebs. magram yvelaze didi sazrunavi mainc is iyo da yvelaze ufro is fiqri ar asvenebda, Tu rogor sWeroda Tavi am xalxSi? ra eqna, rogor moqceuliyo? Tavs im-tvrevda, simwris oflSi curavda, cdilobda, rogorme es amo-cana gadaewyvita. zogjer sulmokle survili wamouvlida _ tolad moeCvenebina Tavi, magram meore, kidev ufro laCruli mosazreba maSinve daTrgunavda _ ar gamogiva, uaresad Sercxve-bio: TvalTmaqcobas ara yofila daCveuli da tyuilad Tavs gaisulelebda.

am fiqrebSi garTulma, sadilis pirveli naxevari ise gaa-tara, garegnuli simSvide ar daurRvevia. ra icoda, rom am simSvidiT arTuris sityvebs aqarwylebda, romelmac wina dRiT Tavisianebs ganucxada _ xval, sadilad erTi veluri adamianis moyvanas vapireb da nu SegeSindebaT, saintereso veluriao. ma-Sin ras ifiqrebda martin ideni, rom am qalis Zma aseT Ralats gaswevda, miT umetes mas Semdeg, rac Wabukma gansacdelisagan ixsna igi. ase rom, sufras ujda, Tavisive mouxeSaobis gamo simwris oflSi curavda da Tan moxibluli iyo yvelafriT, rac irgvliv xdeboda. mTel Tavis sicocxleSi pirvelad ax-laRa mixvda, rom Wama marto SimSilis mokvla ki ar yofila, aramed raRac ufro meti. aqamde arc ki ukvirdeboda xolme, ras Wamda. saWmeli saWmeliao, fiqrobda. magram aq, am suf-rasTan, darwmunda, rom Wamasac SeiZleboda esTetikuri fun-qcia hqonoda da gaixara, radgan yovelgvar silamazes Tayvans scemda. da gana marto esTetikuri funqcia _ inteleqtualu-ric! goneba daeZaba. ismenda sityvebs, risic araferi gaegebo-da, an mxolod wignebSi Tu hqonda amokiTxuli, mosmeniT ki Tavis dReSi ar moesmina. aq ki, am sakvirvel ojaxSi, am qalis ojaxSi, ise Tavisuflad isrodnen amgvar sityvebs, rom Wabuks siamovnebis Jruanteli uvlida. mTeli romantika, silamaze, yvelaferi amaRlebuli, rac mxolod wignebSi amoekiTxa _ Turme sinamdvile yofila. iseT iSviaT, netar wuTebs ganic-dida, roca adamianis ocnebas sizmris saburveli Camoexsneba xolme da sinamdviled iqceva.

Page 20: wigni 2 - Palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~. _ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja. _ vina?

20

arasodes ase amaRlebulad ar ugrZnia Tavi, da cdilobda naklebi yuradReba mieqcia; ismenda, akvirdeboda, guli siam-ovnebiT evseboda; SekiTxvebze mokled upasuxebda xolme; `diax, miss~, `ara, miss~ _ roca qali TviTon hkiTxavda ram-es; an `diax, mem~, `ara, mem~, roca qalis deda SeekiTxeboda. cdilobda Tavi Seekavebina da enaze momdgari sityvebiT ar mie-marTa ZmebisaTvis _ `diax, ser~, `ara, ser~, rac mas sazRvao samsaxuris discipliniT hqonda Sesisxlxorcebuli. grZnob-da, es Seuferebeli iqneboda, damcireba gamovidoda, Tavis damcireba ki arasdidebiT ar SeiZleboda, Tuki marTla lam-obda qalis gulis monadirebas. siamayec amasve ukarnaxebda. `RmerTma Semarcxvinos~, gaifiqra erTi piroba, ̀ amaTze uaresi Tu viyo! Tu Cemze bevrad meti codna aqvT, mec xom SemiZlia zogi ram viswavlo!~ magram imave wuTSi, roca qali an deda `mister idens~ etyoda, gamomwvevi siamaye xeladve aviwydeboda da siamovnebisagan Tvalebi gaubrwyindeboda. esec xom civi-lizebuli adamiania! ai, Tu ara _ ager, gverdiT mosjdomia xalxs, romelTa arseboba mxolod wignebiT icoda, da maTTan erTad sadils Seeqceva. TviTonac wignebSi warmoedgina Tavi da akinZul tomebSi, nabeWdi furclidan furcelze, arxeinad daabotebda.

arTuris varaudi sul gaaqarwyla Wabukma _ axla, sufra-sTan, uwyinar kravs ufro hgavda, vidre velur adamians. ijda da gamwarebiT imtvrevda Tavs, ra eqna da rogor moqceuliyo. sinamdvileSi, uwyinari kravi sulac ar yofila da meorex-arisxovani roli odnavadac ar egueboda mis Zlier bunebasa da maRal miswrafebebs. laparaks erideboda, mxolod maSin gaiRebda xmas, roca sxva gza ar iyo, da sasadilo oTaxSi gasvlas hgavda misi metyveleba: imgvaradve borZikobda, da-bancalebda da SiSis kankaliT arCevda sityvebs Tavis mrava-lenovan leqsikonSi, yoymanobda _ vaiTu, am saubrisTvis Ses-aferisi sityvebi saTanadod ver gamovTqvao, sxva sityvebi ki am xalxisTvis gaugebari an tlanqi gamomdgariyo. mosvenebas ar aZlevda imaze fiqri, vaiTu aseTma sifrTxilem da enis amgvar-ma dabmam sasacilo gamxadoso; xels uSlida Tavisi namdvili azri da Sexeduleba gamoeTqva. Tanac Tavisi laRi bunebis aseTi

Page 21: wigni 2 - Palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~. _ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja. _ vina?

21

ZaldatanebiTi SezRudva imgvaradve aRizianebda, rogorc gax-amebulma sayelom gauRiziana kiseri. grZnobda, didxans ver aitanda amas. bunebiT mgrZnobiare da fiqriani kaci iyo, da axla lamis daaxrCo mozRvavebulma grZnobam da saTqmelma, ga-reT moiwevda, gadmoxeTqvasa da raime formaSi Camoyalibebas lamobda. erTbaSad gadaaviwyda Tavisi arsebobaca da isic, am-Jamad sad imyofeboda, da uneburad Zveli, nacnobi sityva wa-moscda.

zurgs ukan atuzuli msaxuri mosvenebas ar aZlevda. raRac kerZs awodebda, uaris niSnad ki Wabukma mokled da energiulad mouWra:

_ pau! yvelam yuri cqvita da molodinSi gairinda. msaxuri, etyo-

boda, nasiamovnebi darCa _ cbierad gaibadra. magram Wabuki xeladve moego gons.

_ kanakuri1 gamoTqmaa, _ ganmarta man, _ `meyofas~ niSnavs. ise wamomcda.

uceb qaliSvilis cnobismoyvare mzera daiWira, Wabuks xele-bze misCereboda. rakiRa erTxel aeSala saRerReli, ganagrZo:

_ wynari okeanis erT-erT safosto gems Camovyevi am dReeb-Si. Zalian igvianebda da zangebiviT gvamuSaves piujetis ubeSi, mTeli tvirTi gadmogvawyobines... swored maSin gadavityave.

_ arc ki Semixedavs, _ swrafad miugo qalma, _ Tqveni xelebi sxeulTan SedarebiT Zalian patara Cans.

Wabuki wamoenTo. aha, erTi nakli kidev gamomiaSkaraveso, gaifiqra.

_ diax, _ wyeniT Tqva, _ muStebi marTlac patara maqvs, did daZabvas ver uZlebs. mklavsa da mxrebSi ki, gagixaria, joris Rone maqvs. ybaSi rom movdeb vinmes da Cavulewav, muSte-bic texas miwyeben xolme.

Tqva da maSinve inana, sakuTari Tavi SeezizRa. nebaze miuSva ena da ukadrisi rameebi wamoayrantala!

_ ra mamacoba gamoiCineT, arTurs rom mieSveleT. miT um-etes, sul ucxo iyo TqvenTvis! _ Tavazianad miaSvela qalma,

1 kanakuri _ polineziuri. kanaka malaur enaze niSnavs kacs. kanakebs frange-bi uwodeben polinezielebs.

Page 22: wigni 2 - Palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~. _ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja. _ vina?

22

romelmac Wabukis Secbuneba ki SeniSna, magram mizezs ver Cas-wvda.

Wabukic maSinve miuxvda da madlierebis mRelvare grZnobam ise gauvso guli, enaze kbilis daWera kvlav daaviwyda.

_ egec rom didi ramea! _ miugo, _ vinc unda moxvedrili-yo iq, amasve izamda. Sarze iyvnen aramzadebi. arTurs xmac ar gaucia. mivardnen da pirdapir sTxliSes, mec xelad veci da iseTi vTxliSe, rom sul Tavgza avubnie. xelebi ki gadameyvli-fa cotaTi, samagierod, ramdenime vaJbatoni ukbilod davtove. iq rom ar vyofiliyavi, ufro damwydeboda guli, Tu davinaxe, rom...

da uceb gawyvita saTqmeli, piri gaRebuli daurCa, sakuTari umweobisa da ubadrukobis ufskrulSi igrZno Tavi. ra Rirsi var, me da es qali erTi haeriT vsunTqavdeTo, ifiqra. da manam arTuri gaagrZelebda ambavs, meoced mainc hyveboda, rogor daesxnen Tavs boranze mTvrali aramzadebi, rogor movarda uceb martin ideni da ixsna igi, TviT am Wabuks kopebi Seekra da mware fiqrs miscemoda. Tavi rad gavisuleleo, sagonebelSi Cavardniliyo _ veRar gadaewyvita, rogor unda sWeroda Tavi am xalxTan. wesierad rom ver iqceoda, amas TviTonve grZnobda. maTi jilagisa ara yofila da maTeburad ver laparakobda. es aSkara iyo. arc is SeeZlo, maTi jilagisad moeCvenebina Tavi. TvalTmaqcoba xeladve Seetyoboda, mis bunebas arc egueboda TvalTmaqcoba. flidobasa da oinbazobas ver itanda. moxdes, rac mosaxdenia _ mainc isa sjobia, rom Cemi namdvili saxe gamovaCinoo. axla ver auwyobs amaT enas, magram dro mova da amasac moaxerxebs. es mtkiced gadawyvita. Tumca arc manamde ijdeba munjiviT, isic Caereva saubarSi, Taviseburad ilapar-akebs, cota ufro mozomilad, raRa Tqma unda, rom amaTac gaagebinos saTqmeli da Tan metismetad ar SeaSfoTos. amas garda, arc is iqneba swori, sul Cumad ijdes da xalxs afiqre-binos, yvelaferi esmiso, maSin rodesac zogierTi ram iqneb ar esmodes. amitomac iyo, rom, roca Zmebi universitetis ambebs hyvebodnen da laparakSi ramdenjerme axsenes sityva `trigi~, martin ideni Tavisi gadawyvetilebis erTguli darCa da ikiTxa:

_ `trigi~ ra aris?

Page 23: wigni 2 - Palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~. _ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja. _ vina?

23

_ trigonometria, _ miugo normanma, _ maTis umaRlesi dargi.

_ `maTi~ raRaa? _ aRar moeSva Wabuki da normans Rimilic ki mohgvara.

_ maTematika _ ariTmetika, _ upasuxa. martin idenma Tavi daaqnia. aha, erTbaSad gadahkra Tvali

sibrZnis usazRvro siRrmeebs da savsebiT realuri eCvena. misi warmosaxvis araCveulebrivi Zala abstraqtul movlenebs konkretuli formiT aRiqvamda. trigonometriam, maTematikam da codnis mTelma im sferom, rasac es sityvebi moicavda, Wabukis alqimikurad mowyobil tvinSi raRacnairi peizaJis ga-mosaxuleba miiRo. xedavda mwvaned moxasxase foTlebs. tyis qaSanebs _ zogan Tanabari SuqiT ganaTebuls, zogan totebSi gamoWrili sxivebiT aelvarebuls. ufro moSorebiT yvelaferi mowiTalo nislSi gaxveuliyo, xolo am nisls iqiT, icoda, rom romantikuli momxiblaobiT gabrwyinebuli ucnobi samyaro iwyeboda. RvinosaviT aTrobda es xilva. farTo moqmedebis as-parezi iyo, sadac Tavsac bevri saqme gamouCndeboda da xel-sac. es iyo samyaro, romelic mas unda daepyro. da myisve, misi cnobierebis miRma, axalma azrma gaielva: am qalis gulisTvis unda daipyros!.. am SroSaniviT TeTri qalis gulisTvis, ager gverdSi rom uzis.

es elvare zmaneba arTurma daungria da gaufanta, romelic mTeli saRamo sul imis cdaSi iyo, SinaurebisaTvis namdvili veluri eCvenebina. martin idenma weRandeli gadawyvetileba gaixsena. pirvelad axlaRa daemsgavsa Tavis Tavs _ jer daZabu-lad, mere ufro Tavisuflad, bolos ki Semoqmedis sixaru-liT moculi laparakobda, sxvebsac ise gadauSala cxovrebis calkeuli suraTi, rogorc Tavad hqonda gancdili da danaxuli. `alkionze~ _ kontrabandistebis gemze _ muSaobda mezRvau-rad, roca es gemi sabaJos moxeleebma daakaves. yvelafers far-Tod xedavda Wabuki da unari hqonda aseve farTod eambna nanaxi. cocxlad daexata aboboqrebuli zRva, talRebSi moqanave gemi da mezRvaurebi. warmosaxvis didi Zala sityvebSiac gadmoitana da sxvebsac cocxlad ganacdevina is, rac sakuTari TvaliT enaxa. mxatvris maxvili alRoTi SeeZlo auracxeli movlenisa

Page 24: wigni 2 - Palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~. _ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja. _ vina?

24

da wvrilmanisagan yvelaze mkafio da cxovelmyofeli SeerCia. Tavisi tlanqi mWevrmetyvelebiT, mgznebarebiTa da Zliere-biT sxvebic gaitaca. zogjer Tu naambobis mZafri sicxade da gamoTqmis sitlanqe SeaZrwunebdaT, samagierod, am sitlanqes maSinve mohyveboda namdvili silamaze, xolo calkeuli ambis tragikulobas xeladve anelebda mezRvaurTa aTasnairad daRv-larWnil-dagrexili xumrobani.

manam Wabuki laparakobda, qali aRgznebuli TvalebiT Se-hyurebda. Wabukis cecxli masac aTbobda. axlaRa mixvda, rom mTeli Tavisi dRe da moswreba erTxelac ar ugrZnia aseTi siTbo. uneburma survilma moicva _ zed mihkvroda am anTe-bul, mogizgize vaJkacs, romelic vulkanis msgavsad afrqvevda Zalas, jansa da energias. iseTi Zlieri iyo es survili, rom Tavs Zlivs iWerda. Tan meore, sawinaaRmdego Zala ukan eweoda: zizRs aRuZravda es dasaxiCrebuli xelebi, romelTac cxovreb-iseuli WuWyi kansa da xorcSi gasjdomoda, es sayelosagan gax-exili kiseri, gamoberili kunTebi... afrTxobda Wabukis moux-eSaoba. yoveli tlanqi sityva yurSi ekaliviT esoboda, misi cxovrebis yoveli tlanqi epizodi gulze laxvariviT ecemoda. da isev Seunelebeli ZaliT izidavda Wabuki. namdvilad eSmaki Casaxlebia sulSi, sxvas ras SeiZleba aseTi Zala hqondeso, gaifiqra qalma. yvelaferi, rac aqamde mtkiced hqonda CaW-dobili gonebaSi, axla erTbaSad Seirya. romantikuli Tavga-dasavlebiTa da faTerakebiT savse cxovreba Wabukisa yvelafers Tavdayira ayenebda qalis SegnebaSi. ise agdebulad axsenebda xolme Wabuki gansacdels, ise sicilad uCanda sicocxle, rom qalsac Seecvala Sexeduleba: maS, cxovreba arc ise seriozuli da rTuli yofila, saTamaSos ufro hgavs _ gahkrav, gaiTama-Seb, udardelad gaatareb wuTisofels da bolos ise moiSoreb, guli arc dagwydeba. `maS, Senc iTamaSe!~ _ eubneboda qals Sinagani xma. `Tuki ase guliT gwadia, barem Caexute da mieka-ri, eg Seni xelebi kiserze moxvie!~ lamis iyvira, aseTi qaraf-Sutuli fiqri rom mouvida, magram amaod cdilobda Tavisi didi kultura da siwminde gaeTvaliswinebina, mTeli Tavisi upiratesoba daepirispirebina WabukisaTvis. irgvliv miixed-moixeda da SeniSna, rom sxvebic gatacebiT usmendnen; Tumca

Page 25: wigni 2 - Palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~. _ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja. _ vina?

25

Zalian Sewuxdeboda, rom dedis TvalebSiac ar SeeniSna SiSi, _ marTalia, aRtacebuli SiSi, magram SiSi mainc SiSia. es kaci namdvilad boroti sulia, wyvdiadidan mosuli. etyoboda, es dedasac SeeniSna, da deda ara cdeboda. mzad iyo, am saqmeSiac erwmuna dedis Sexeduleba iseve, rogorc yovelTvis swamda. Wabukis cecxli qals metad aRara swvavda da SiSic erTgvarad gaunelda.

nasadilevs qali roials miujda, Wabuks musika moasmenina. bundovanma survilma wamouara, gamomwvevi sikekluciT daekra da amiT kidev ufro Rrma moeCvenebina is ufskruli, rac maT erTmaneTisagan aSorebda. TiTqos komblad iqca es musika da Wabukis Tavze mxecuri gacofebiT datrialda: gaayrua, daare-tiana, magram amave dros aRagzno da aaforiaqa. martini mowi-webiT Sehyurebda qals. ufskruli mis warmodgenaSiac iseve gafarTovda, rogorc qalisaSi. magram miT ufro aRagzno survilma, gadaelaxa igi da qali daepyro. mgrZnobiare kaci iyo, sicocxliT savse, ar SeeZlo mTeli saRamo mjdariyo da ufskrulisaTvis ecqira, miT umetes, roca musikasac is-menda. Zalian uyvarda musika, magram sasmeliviT moqmedebda _ aRagznebda, simxneves matebda, frTebs Seasxamda da cas moat-arebda RrubeliviT. yoveldRiuri cxovrebis WuWys aviwyebda, suls silamaziTa da mSvenierebiT uvsebda. WabukisaTvis gauge-bari iyo, ras ukravda qali. es ar hgavda pianinoebis JRaruns, rac mas iaffasian sacekvao darbazebSi moesmina, arc spilenZis sasule sakravebis zrials. magram wignebSi amoekiTxa, rom am-gvari musikac arsebobda, da swored aseTad irwmuna is, rasac axla ismenda, dasawyisSi TiTqos asxvavebda gamokveTil martiv ritms, magram maleve aireoda da ibneoda. zogjer TiTqos Sina-gan xmas aayolebda motivs, magram bgeraTa qaosSi gaiburdebo-da, savsebiT gaugebari xdeboda da rogorc sayrdengamoclili simZime, miwaze ecemoda. erTi piroba moeCvena, Cemi gamasxar-aveba xom ar ganuzraxavTo. mtruli ganwyobileba SeniSna qals da scada gamoecno, ras ambobdnen misi TiTebi, roca klaviSebs ecemodnen. maleve moiSora es uRirsi da arasarwmuno fiqri da ufro Tavisuflad mieca musikas. kvlav Zveli aRfrTovaneba daeufla. sxeulma wona dakarga, haerovan arsebad iqca. Tva-

Page 26: wigni 2 - Palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~. _ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja. _ vina?

26

lebi didma sikaSkaSem gauciskrovna, irgvliv yvelaferi gaqra da gauCinarda, TviTonac haerSi aizida, zemodan dafrenda samyaros _ Zvel saocnebo da sanetaro samyaros. nacnobi da ucnobi movlenebi erTmaneTSi sizmariviT airia. Sedioda mziT gadaxrukuli ucnobi qveynebis navsadgurebSi; daabotebda sabazro adgilebSi, yovlad ucnaur da ucnob velurTa Soris; kvlav uRitinebda cxvirSi kunZulebidan gamoWrili surneli saneleblisa; es bevrjer ganucdia zRvaze, SexuTul RameebSi... ha, grZeli tropikuli dReebi da samxreT-aRmosavleTis pa-satebTan brZola! palmebiT Semkuli pawawina marjnis rifebi xan amoyofen Tavs firuzisfer okeaneSi, xan isev gauCinardebi-an; fiqriviT swrafi suraTebi erTmaneTs enacvlebian. ager rom uceb cxens moaxteba da mziT garujul udabnoSi gaijiriTebs, meore wamSi xvatSi dgas da mzis simxurvaliT gavarvarebuli haeris miRma, sikvdilis xeivanSi, TeTrad moelvare akldamas dascqeris; an yinulovan okeaneSi micuravs naviT da niCbebs gam-etebiT usvams, irgvliv ki mzeze moelvare yinulis didi kun-Zulebi wamomarTulan; qoqosis palmis ZirSi wamowolila, mar-jnis kunZulze, da qvemoT talRebi nazad etlaSuneba napirs; ager, odesRac daRupuli gemis ConCxi lurji aliT iwvis da mis Suqze mocekvaveebs ferxuli gaumarTavT, sasiyvarulo sim-Reris gamayruebel yiJinaze, havauri gitaris wkrialsa da do-lis braxunze gamwarebiT cekvaven `hulas~.1 vnebiani tropiku-li Ramea. iqiT ki, moSorebiT, vulkani aWrila varskvlavebSi. maRla fermixdili axali mTvare micuravs da cis dasalierze samxreTis jvris2 Tanavarskvlavedi cimcimebs.

TiTqos qnarad iqca: rac sicocxleSi naxa da gamocada, sime-bi iyo, xolo es musika _ qari; Searxevda xolme qari simebs da xelad mogonebebsa da ocnebebs wamoSlida. gana marto grZnobda amas Wabuki: Tavisi gamosaxuleba da feri eZleoda yvelafers, raRac jadosnuri ZaliT xorcs isxamda, iwmind-eboda. warsuli, awmyo da momavali erTmaneTSi airia. Sedioda am did, mcxunvare qveyanaSi da gmirul saqmeebs sCadioda _ am

1 hula _ havaeli qalebis cekva.2 samxreTis jvari _ jvris formis Tanavarskvlavedi, romelic mxolod

samxreT naxevarsferodan Cans caze.

Page 27: wigni 2 - Palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~. _ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja. _ vina?

27

qalisaTvis, am qalis mosapoveblad, masTan erTadve: mouxvevia qalisaTvis xeli da Tavisi ocnebis samyaroSi daacurebs.

qalma cerad gaxeda Wabuks da mis saxeze TiTqmis yve-laferi es waikiTxa. sul sxva elferi miscemoda saxes; did-roni, moelvare Tvalebi TiTqos bgeraTa saburvels kveTdnen da imis miRma cxovrebis mTel mCqefarebasa da ocnebis bum-beraz moCvenebebs Wvretdnen. qali saxtad darCa. tlanqi da mouxeSavi Wabuki sadRac gamqraliyo. ulazaTod Sekerili tansacmeli, dasaxiCrebuli xelebi da mziT garujuli saxe iqve iyo. magram es axla TiTqos cixis gisosebad iqca, xolo am gisosebs iqiT xedavda didi sulis adamians, usityvosa da damunjebuls, radgan bages ar SeeZlo gadmoeca misi namdvi-li gancdebi. es mxolod erTi wamiT moeCvena ase; mouxeSavi, mouqneli Wabuki xeladve dabrunda da qals TviTonve gaecina Tavisi fantaziis ucnaur TamaSze. Tumca STabeWdileba im wa-mieri xilvisa kvlav darCa. da roca, bolos, Wabuki uxerxuli rxeviT miuaxlovda gamosamSvidobeblad, qalma mas suinberni-sa da brouningis1 wignebi aTxova _ swored axla swavlobda igi brouningis Semoqmedebas. saxeze wamowiTlebulma Wabukma madloba Zlivs amoRerRa da am wuTSi qals igi patara biWad moeCvena, uneburad dedobrivi sinaze da sibraluli igrZno. erTbaSad daaviwyda misi mouxeSaobac, SeboWili sulic da is mamakacuri gamoxedvac, rac qals erTdroulad axarebda da afrTxobda kidec. axla igi patara biWsRa xedavda, romel-mac ise magrad CamoarTva Tavisi gaxexeSebuli xeli, lamis kani gauxexa da enis borZikiT uTxra:

_ yvelaze SesaniSnavi dRe iyo Cems cxovrebaSi. SeCveuli ara var amisTana rameebs... _ umweod miixed-moixeda, _ arc xalxsa da arc amisTana saxls. sul axali ram aris CemTvis... da Zalianac momwons.

_ imedi maqvs, kidev moxvalT, _ uTxra qalma, roca Wabuki Zmebs emSvidobeboda.

Wabukma qudi Camoifxata, kari rxeviT gaiara da gavida. _ ras ityvi? _ hkiTxa das arTurma.

1 brouningi, roberti (1812-1889) _ ingliseli poeti, reaqciuli romantiz-mis warmomadgeneli.

Page 28: wigni 2 - Palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~. _ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja. _ vina?

28

_ Zalian sainteresoa... TiTqos ozonis nakadi SemoiWrao, _ upasuxa qalma, _ ramdeni wlis iqneba?

_ ocis... TiTqmis ocdaerTis... swored dRes vkiTxe. ar meg-ona, ase axalgazrda Tu iyo.

sami wliT ufrosi vyofilvar, gaifiqra qalma da Zmebs ako-ca, Rame mSvidobisa usurva.

Tavi mesame

kibeze rom eSveboda, martin idenma paltos jibeSi Caiyo xeli, papirosis qaRaldis nagleji da erTi mwikvi meqsiku-ri TuTuni amoiRo, sigareti gaaxvia. kvamli Rrmad CaisunTqa filtvebSi da dinjad amouSva.

_ saocaria! _ gakvirvebiTa da aRtacebiT wamoiZaxa. _ sao-caria! _ gaimeora da cota xnis Semdeg kidev waibutbuta: _ saocaria! _ mere gaxamebuli sayelo moiglija da jibeSi Cait-ena. civi wvima crida, magram Wabukma qudi mainc moixada, SiS-veli Tavi SeuSvira, sakinZi gaixsna, TavisTvis miirweoda, irgv-liv verafers amCnevda, bundovnad grZnobda wvimas. agznebuli iyo, axlaxan nanaxi da gancdili suraTebi utrialebda TavSi.

aha, Sexvda iseT qals, romelzedac, marTalia, bevri ar uoc-nebia, _ saerTod, cotas fiqrobda xolme qalebze, _ magram eloda, grZnobda, rom odesme Sexvdeboda. sufraze gverdiT ejda am qals, xeliT Seexo, TvalebSi Caxeda da mSvenieri suli dainaxa; iseTive mSvenieri, rogoric misive Tvalebi iyo, said-anac sulis silamaze gamoukrToda, rogorc sxeuli, romelSi-ac am suls daesadgurebina. sxeuli arc ki gaxsenebia am qalisa da es pirvelad moxda mis cxovrebaSi, radgan aqamde mxolod saamisod ainteresebda qalebi. sxeulic sul sxvagvari hqonda. Wabuks ver warmoedgina, raime seni an sxva ram Cveulebrivi sis-uste Tu gaekareboda mas. gana marto sulis sadguri iyo es sxeuli. ara _ ufro meti. igi misive sulis gamosxiveba iyo, misi RvTaebrivi arsebis uwmindesi da umSvenieresi xorcSesxma. es rom gaifiqra, erTbaSad gaefanta ocneba da ufro fxizel fiqrs daubrunda. aqamde, _ gind pirdapir exsenebinaT, ginda

Page 29: wigni 2 - Palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~. _ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja. _ vina?

29

gadakvriT, gind ise mieniSnebinaT, _ RvTaebrivis arsi gaugebari iyo misTvis. arafris RvTaebrioba ara swamda. saerTod, Rmer-Tic ara swamda; sulier mamebs, romlebic sulis ukvdavebas Ra-Radebdnen xolme, gulianad dascinoda. saiqios arseboba ara sjeroda; saaqaoa yvelaferi, fiqrobda, saaqao da awmyo _ dan-arCeni maradiuli wyvdiadia. magram rac axla qalis TvalebSi dainaxa, namdvilad suli iyo, ukvdavi suli, maradiuli suli. aqamde arc erT adamians _ arc qalsa da arc kacs _ sababi ar miucia misTvis ukvdavebaze efiqra. am qalma ki STaagona. Sexvda Tu ara, maSinve idumali xmiT wasCurCula es. axlac, midioda quCaSi da Tvalwin qalis saxe ubrwyinavda _ fermkrTali da seriozuli, alersiani da mgrZnobiare, sinaziTa da TanagrZno-biT moRimari ise, rogorc namdvil suls SeuZlia gaRimeba. da iseTi wminda, ra siwmindec Wabuks aqamde erTxelac ver war-moedgina. am siwmindem daaretiana igi, TiTqos keti daertyaT. gaaogna. keTilisa da borotis arseboba aqamdec icoda, magram is ki ver warmoedgina, siwminde Tu SeiZleba yofiliyo arsebo-bis erT-erTi atributi. axla ki man naxa es siwminde, rogorc sikeTisa da ubiwoebis umaRlesi gamoxatuleba, romelTa Ser-wyma ukvdavebis sawindars warmoadgens.

da erTbaSad moicva pativmoyvarulma survilma, am ukvdav-ebas ziareboda. igi imis Rirsic ar yofila, wyali ezida am qalisaTvis _ es icoda; dRes rom Sexvda, saRamo masTan gaa-tara da elaparaka, es bedis saswauli da saocnebo iRbali iyo. SemTxveviT moxda. kanonzomiereba dairRva. aseTi bedniereba arafriT daumsaxurebia. religiurma eqstazma wamouara. mor-Cili da Tvinieri gaxda, TviTgvema da TviTdamcireba mounda. aseTi sulieri ganwyobilebiT midis xolme codvili saaRsare-bod. codvilad eCvena Tavi. magram rogorc yoveli codvili monaniebiTa da morCilebiT uneburad momaval gancxromasa da sasufevels Wvrets, Wabukic idumalad Wvretda im netarebas, rasac qalis daufleba moutanda. magram es daufleba Zalian bundovani iyo, burusiT moculi cneba, savsebiT gansxvavebuli imisagan, rac odesme warmoedgina. pativmoyvareobam giJuri frTebi Seasxa da Wabukma warmoidgina, rogor dasrialebda igi caSi qalTan erTad, rogor uziarebdnen erTmaneTs TavianT

Page 30: wigni 2 - Palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~. _ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja. _ vina?

30

fiqrebs, rogor tkbebodnen yovelgvari sikeTiTa da mSveniere-biT. aseT dauflebaze ocnebobda Wabuki; es iqneboda erTgvari sulieri daufleba, yovelgvari sitlanqisa da uxeSobisagan ganwmendili, sulTa Tavisufali, Zaldautanebeli kavSiri. ma-gram am ocnebis gamokveTa da Camoyalibeba mas ar SeeZlo. arc ufiqria amaze. araferzedac ar fiqrobda axla: mTrTolare gulisTqmam dajabna misi goneba da mTeli arsebiT mieca emo-ciebs, rac adre erTxelac ar gamoucdia. grZnobaTa zRvaSi da-curavda da es grZnobebi TavisTavad maRali da wminda iyo, sul sxva samyaroSi daatarebda Wabuks.

mTvraliviT mibarbacebda da mgznebared butbutebda: _ saocaria, saocaria! mosaxvevTan policielma daeWvebuli Tvali gaayola,

siarulze Seatyo, rom mezRvauri iyo. _ sad gadagikravs? _ gasZaxa policielma. martin ideni kvlav miwaze daeSva. moqnili organizmi hqonda,

xelad Seegueboda xolme garemosa da mdgomareobas, policie-lis SeZaxilze myis gamofxizlda da gons moego.

_ kargi rame kia, ras ityvi! _ gaucina, _ arc ki migrZnia, rom xmamaRla vlaparakobdi.

_ male simRerasac SemosZaxeb, _ daaskvna policielma. _ magas ki ar vizam. asanTi momikide da pirvelsave tramvais

gavyvebi. papiross moukida, policiels mSvidobis Rame usurva da

gza ganagrZo. _ kargi saqmea, Sen nu momikvdebi, _ waibutbuta TavisTvis,

_ mTvrali vegone am vaJbatons, _ Caecina da gaifiqra, _ etyoba, marTlac mTvrali var, _ da mere dasZina, _ magram ar megona, qalis saxes Tu SeeZlo es.

telegraf aveniuze berklisaken mimaval tramvais Seaxta. axalgazrdebiT iyo gaWedili, mRerodnen, kolejebSi amoCe-mebul sityvebs eZaxdnen erTmaneTs. martinma cnobismoyvare-obiT SeaTvaliera, universitetis studentebi iyvnen. imave universitetSi swavlobdnen, sadac ruTi; imave klass da wres ekuTvnodnen; SeeZloT gaecnoT qali; Tuki moisurvebdnen, yoveldRe moenaxulebinaT. da Wabuki gakvirvebuli darCa, es

Page 31: wigni 2 - Palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~. _ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja. _ vina?

31

rogor ara surTo! axlac, ager sxvagan yofilan, imis nacv-lad, rom im qalTan gaetarebinaT saRamo, masTan elaparakaT, mowiwebiT Semoxveodnen da Tayvani ecaT. fiqri fiqrs gadaeba. erTi biWi gamoarCia _ wvrilTvala da laSCamoSvebuli. gafu-Webuli kaci iqneba, gadawyvita man. gemze magisTana vaJbatoni xelad gamoamJRavnebs Tavis silaCres, gulnamcecobasa da ma-bezRarobas. am vaJbatons rogor ara sjobs martin ideni! am azrma gaamxneva da gaamxiarula. TiTqos cotaTi ufro miuax-lovda qals. axla sxva studentebsac Seadara Tavi. sakuTari kunTebis Zala kargad icoda da guli daiarxeina _ RoniT yvelas vajobebo. magram amaT Tavi hqondaT codniT gatenili da SeeZloT qalis enaze elaparakaT! aman guneba gaufuWa. bo-los da bolos, es tvini ris maqnisia?! _ imedianad gaifiqra. rac magaT uswavliaT, gana me ki ver viswavli?! magaT wignebiT uswavliaT cxovreba, me ki cxovrebis gulSi mitrialia. magaze Tu midga saqme, gana Cemi Tavi ki ar aris codniT savse?! oRond eg sul sxvagvari codnaa. romeli amaTgani daWimavs bagirebs? saWes vin miujdeba? vin imorigevebs? Tvalwin gadaeSala ganv-lili cxovrebis suraTebi _ gansacdeli da mamacoba, gaWir-veba da mZime Sroma. gaaxsenda, ramdeni marcxi da dabrkoleba gamoucdia swavlaSi. ra moxda mere, araferi waugia! magaTi jeric mova, egenic aRmoCndebian cxovrebis pirispir da mTeli is vai-vaglaxi eqnebaT gasavleli, rac me ukve gamoviare. asea! manam egeni amas moaxerxebdnen, mec movaswreb da cxovrebis me-ore mxares wignebiT Seviswavli.

tramvai uwesrigod mimofantuli saxlebis ubans uaxlovde-boda, oklendsa da berklis Soris, da Wabukma gareT daiwyo cqera, rom ar gamorCenoda nacnobi orsarTuliani saxli, romelzedac amayad gamoekraT abra _ `higinboTamis sacalo savaWro~. saxls rom gaupirispirda, Camoxta. abras axeda. igi gacilebiT ufro metis mTqmeli iyo martin idenisaTvis, vidre zed gamokveTili ubralo sityvebis Sinaarsi. TiTqos yoveli asodan gamosWvioda ubadruki wvrilmanoba, sixarbe da gul-namcecoba. bernard higinboTami misi siZe iyo _ dis qmari _ da kargad icnobda. kari gasaRebiT gaaRo da meore sarTulze avida. aqa cxovrobda misi siZe. savaWro dabla hqondaT. damp-

Page 32: wigni 2 - Palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~. _ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja. _ vina?

32

ali bostneulis suniT iyo gaJRenTili iqauroba. xelis cece-biT gahyva bnel derefans da uceb saTamaSo etls wamohkra fexi, erT-erT disSvils darCenoda. disSvilebiT daxunZluli iyo. etli kars mienarcxa da lawani moadina. `wuwuraqi!~ _ gaifiqra Wabukma, `ori centi enaneba, rom gazis fuli gadaixa-dos da mdgmurebma kiseri ar moitexon!~

cecebiT moZebna karis saxeluri da ganaTebul oTaxSi Se-vida; dac da siZec iq dauxvda. qali Sarvals ukerebda qmars, gamxmar-gawlikuli qmari ki or skamze gadakonwialebuliyo, daglejil faCuCebSi gayrili fexebi meore skamidan gadmoeSva da gazeTs aTvalierebda. colisZmas gazeTs zemodan gamoxeda, Tavisi Savi, cbieri, kvesa Tvalebi miaStera. martin idens mudam zizRsa hgvrida misi danaxva. ver mimxvdariyo, ra moewona das am kacisa, romelic qvewarmavals agonebda da mzad iyo fexiT gaesrisa. `erTxelac iqneba, davunayav sifaTs~, Tavs inugeSebda Wabuki, Torem ise gauZneldeboda misi atana. axlac ukmayo-filebas gamoxatavda siZis boroti Tvalebi.

_ rao? aRar mogwyinda! _ uTxra martinma. _ erTi kvira arc ki gasula, es kari rom SevRebe, _ wam-

oiknavla Tu wamoiRmuvla mister higinboTamma, _ kavSirebs ra fuli miaqvT, Senc kargad mogexseneba. cota ufro frTxilad rom moiqce, ar gawyens.

pasuxis gacema daapira martinma, magram Tavi Seikava, wylis nayva iqnebao, ifiqra. suraTs Sexeda kedelze. gaocebuli darCa. yovelTvis moswonda eg suraTi, axla ki TiTqos pirvelad enax-os. mdare raRaca iyo, iaffasiani, rogorc sxva yvelaferi am saxlSi. uceb is saxli gaixsena, saidanac axla modioda, jer iq nanaxi suraTi warmoudga Tvalwin, mere ki is qali _ al-ersiani RimiliT rom CamoarTva xeli gamomSvidobebis dros. erTbaSad gadaaviwyda bernard higinboTamica da misi arsebo-bac, manam am jentlmenma TviTon ar Seaxsena Tavi.

_ rame mogeCvena? martini gamofxizlda da wvril, priala, borot, damcinav

TvalebSi Caxeda. uceb moagonda, rogor icvleboda es Tva-lebi, roca maTi patroni saqonels gaasaRebda maRaziaSi _ maSinve qlesa, damtkbari da morCili gaxdeboda.

Page 33: wigni 2 - Palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~. _ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja. _ vina?

33

_ diax, _ miugo martinma, _ moCveneba vnaxe. Rame nebisa. Rame nebisa, gertruda.

wasvla daapira da kvlav wamoedo uxeirod dagebul noxs. _ kars nu gaijaxuneb! _ gaafrTxila higinboTamma. sisxli yelSi moawva, magram Tavi Seikava da frTxilad gaix-

ura kari. mister higinboTamma niSnis mogebiT gadaxeda cols. _ mTvralia! _ Cailaparaka man xrinwiani xmiT, _ xom geub-

nebodi! colma morCilad dauqnia Tavi. _ Tvalebi marTlac uprialebda, _ aRiara qalma, _ arc

sayelo mohyolia, aqedan sayeloTi wavida. magram ara mgonia, or Wiqaze meti daelios.

_ fexze Zlivs idga, _ Tavis sityvaze idga qmari, _ me ras gamomaparebs. ori nabiji ver gadadga, fexi rom ar wamoekra. ver naxe, kinaRam kiseri moitexa derefanSi.

_ albaT alisis etls wamohkra fexi, _ miugo colma. _ sibneleSi ras dainaxavda.

mister higinboTams ufro da ufro moeria brazi da xmas au-wia. maRaziaSi mTeli dRe qedmodrekili daRamebas elodeboda xolme, raTa ojaxSi mainc gamoeCina Tavisi uflebamosileba.

_ me geubnebi, rom Seni Zvirfasi Zma mTvralia!civi xmiT, mkvaxed da Tavdajerebulad laparakobda. ise moW-

riT da mokveTiT gamoTqvamda sityvebs, TiTqos dazgaze ayal-ibebso. colma amoixvneSa da gaCumda. msxvili, mosuli qali iyo, mudam ulazaTod ecva da erTTavad gawyvetili hqonda qan-ci sakuTari sxeulis simZimisagan, Sromisa da qmrisagan.

_ mamisa gamohyva, _ egec sadme TxrilSi CaZaRldeba. arada, naxe!

qalma Tavi daaqnia, amoixvneSa da Tavisi saqme ganagrZo. SeTanxmdnen, rom martini mTvrali dabrunda. silamazisa araferi gaegebodaT, Torem maSinve unda mimxvdariyvnen, rom es anTebuli Tvalebi da gabrwyinebuli saxe pirveli Wabukuri siyvaruli iyo.

_ karg magaliTs ki aZlevs bavSvebs, _ erTbaSad wamoifru-tuna colis siCumiT gamwyralma mister higinboTamma. zogjer

Page 34: wigni 2 - Palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~. _ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja. _ vina?

34

imiTac iyo ukmayofilo, ratom coli ar medavebao, _ erTi kidev mosvlia amisTana rame, da aqedan daikargos! gaige?! araferi sasiamovnoa, magis loT sifaTs uyuron ucodvelma bavSvebma da gairyvnan! _ mister higinboTams uyvarda gazeTSi axlad amokiTxuli sityvebis wamosrola, _ diax, asea es... sxva saxels me ver Sevarqmev.

colma kidev amoixvneSa, naRvlianad gaaqnia Tavi da kerva ganagrZo. mister higinboTami isev gazeTs daubrunda.

_ im kviris qira Tu gadaixada? _ gazeTs zemodan gamosZaxa cols.

qalma Tavi dauqnia. _ jer isev aqvs fuli. _ zRvaze rodis unda gabrundes? _ albaT fuli rom gamoeleva, _ miugo colma, _ guSinac

iyo san-franciskoSi, Sesaferis gems eZebda. jer aqvs fuli. Tavis gemoze uyvars gemis SerCeva.

_ mama ucxondeba! Tavis gemoze Tu ar SearCies magisTana lawirakma mezRvaurebma! Tavis gemoze! ver uyureb!

_ raRac gems amzadebeno, Cafluli ganZis sapovnelad mid-ian Turme... fuli Tu meyo, im gems davucdio.

_ aq darCes, Tu unda, medroged aviyvan, _ Tqva qmarma, _ toms ukve angariSi gavuswore, wavida.

colma SiSiTa da gakvirvebiT Sexeda. _ am saRamos gavuswore angariSi. karuTeresebTan gadavida.

mets Sehpirdnen. me magdens ver mivcem. _ xom geubnebodi, gageqceva-meTqi, _ SesZaxa qalma, _ im

fulze ras gagiCerdeboda! _ moica, moica, dedakaco! _ SeuRrina higinboTamma, _ ram-

denjer unda giTxra, sxvis saqmeSi nu eCrebi-meTqi! SenisTana viqnebi, kidev rom getyvi rames.

_ me ra menaRvleba, magram tomi kargi biWi iyo, _ Caidu-duna qalma.

qmarma Tvalebi gadaubriala. es ukve metismeti iyo! _ kacad rom vargodes Seni Zma, furgonze davsvamdi, _ wam-

oifrutuna higinboTamma. _ ra marTebs Seni? qiras wesierad gixdis, _ aRar mouT-

Page 35: wigni 2 - Palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~. _ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja. _ vina?

35

mina colma, _ ra xelwamosakravad gaixade, ra ufleba gaqvs, Zma aris Cemi! Svidi weliwadia Sens xelSi var, magram cota grZnoba mainc SemrCa.

_ ar gaafrTxile? Tu kidev ar moiSala RamRamobiT wignis kiTxva, gazis fulic unda ixados! _ uTxra qmarma.

misis higinboTams aRaraferi upasuxia. uceb Caqra, daqan-culma sxeulma daimorCila aRSfoTebuli suli. qmari gamar-jvebas zeimobda. dajabna! Tvalebi boroti sixaruliT gau-brwyinda, qalis Cumi zluquni yurSi saamurad Caesmoda. didi bedniereba ganicada qalis modrekiT. bolo dros sul ufro da ufro advilad adrekinebda qeds, adre ki, daqorwinebis pirvel wlebSi, manam qals xSiri mSobiaroba da qmris ganuwy-veteli WiWyini qancs ar gauwyvetda, ufro Zneli iyo es.

_ xvalve gaafrTxile, morCa da gaTavda _ uTxra man, _ ho, axlave getyvi, rom mere ar damaviwydes: marienTanac gagzavne xval vinme, bavSvebs mixedos. furgonze me TviTon unda davjde, raki tomi wavida; Sen maRaziaSi Casvla mogiwevs.

_ xval rom sarecxi maqvs, _ gaubedavad Seesityva qali. _ adre adgebi da moiTaveb. aT saaTamde verc me waval. gazeTi gabrazebiT Seabruna da kiTxva ganagrZo.

Tavi meoTxe

siZesTan Sejaxebis Semdeg saxeSi mowolili sisxli jer kidev ar dascxromoda martin idens, rom Cabnelebuli dere-fani gaiara da Tavis oTaxSi Sevida. es iyo patara soro, romelSiac sawoli, pirsabani da erTi skami Zlivs eteoda. mister higinboTamisTana xelmoWerili kaci mosamsaxures ras aiyvanda, manam cols muSaoba SeeZlo! Tanac raki mosamsaxuris oTaxi Tavisufali iyo, SeeZlo erTis nacvlad, ori mdgmuri hyoloda. suinbernisa da brouningis tomebi martinma skamze daawyo, qurTuki gaixada da loginze Camojda. sxeulis simZ-imisagan zambarebma Wriali iwyes, magram Wabuks arc ki SeumC-nevia. fexsacmlis gasaxdelad rom daixara, TeTrad SefeTqil kedelze Tvali mohkra yavisfer laqebs _ saxuravidan wvima Ca-

Page 36: wigni 2 - Palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~. _ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja. _ vina?

36

mosuliyo da Weri Camoerecxa. am WuWyian fonze iwyo gamosaxva da gauCinareba sxvadasxva moCvenebam. fexsacmlis gaxda sulac gadaaviwyda Wabuks, kedels gauStera Tvali, manam tuCebi uneb-urad ar Seerxa: `ruT!~ _ Caibutbuta.

`ruT!~ _ ver warmoidgenda aseTi ubralo bgera amden si-lamazes Tu gamoscemda. yurs saamurad Caesma da martinma ram-denjerme siyvaruliT gaimeora `ruT!~ jadod, Tilismad iqca es sityva. ramdens warmoTqvamda, imdeni misi saxe auelvarde-boda Tvalwin, dalaqavebul kedels oqros Saravandi daedga. gana marto kedels _ gareTac gaiWra, usasrulobad iqca es Saravandi, da iq, im oqrosfer sivrceSi, Wabukis suli qalis suls eZebda. rac ki saukeTeso hqonda, niaRvrad gadmovida misi arsebidan. am qalis ubralo gaxsenebac ki akeTilSobilebda da aspetakebda, ufro kargsa xdida, survils aRuZravda kidev ukeTesi gamxdariyo. aseTi ram jer ar ganecada. aqamde erTx-elac ar Sexvedroda qals, romelsac gaekeTilSobilebinos igi. piriqiT, mxecad aqcevdnen xolme. martinma ar icoda, rom bevri imaTgani yvelafers swiravda Wabuks, rac ki ram saukeT-eso hqonda. arc is icoda, erTxelac ar dafiqrebula, Tavad ra hqonda iseTi, riTi izidavda xolme, riTi aRuZravda siy-varuls yvela qals. mosvenebas ar aZlevdnen qalebi, mas ki su-lac ar enaRvleboda isini. fiqrSiac ar gauvlia, rom zogi-erTi qali mis gamo da misi wyalobiT gakeTilSobilda. aqamde daudevrad da gulgrilad epyroboda yvelas, da axla mixvda, rom isini TavianTi bilwi xelebiT cdilobdnen mis dapyrobas. usamarTlod eqceoda imaTac da sakuTar Tavsac. magram gansja ar SeeZlo, radgan pirvelad mxolod axla awon-dawona gone-baSi Tavisi moqmedeba, da sircxviliT loya aewva, roca bevri samarcxvino saqcieli gaixsena.

wamoxta da gaTxupnil sarkeSi Caixeda, romelic pirsabanis Tavze ekida. pirsaxociT gadawminda da isev Caixeda, didxans aTvaliera. pirvelad xedavda, faqtobrivad, Tavis Tavs. maxvili Tvali ki hqonda, magram aqamde cxovrebis mravalferovan su-raTebs ucqerda da dro aRar rCeboda, sakuTari TavisTvisac Seexeda. Sehyurebda sarkeSi oci wlis Wabuks, mis saxes aTva-lierebda, magram ver gadaewyvita, kargi iyo Tu ara; SeCveuli

Page 37: wigni 2 - Palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~. _ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja. _ vina?

37

ar yofila silamazis Sefasebas. swor, momaRlo Sublis ze-moT wablisferi qoCori aSliliyo. qalebs gansakuTrebiT uy-vardaT es xuWuWa Tma, Sig TiTebs acurebdnen, ualersebdnen. magram axla ugulod Sexeda Wabukma: imisTvis amas fasi ar eqnebao, gadawyvita. maRal Subls daakvirda, TiTqos Sig Caxed-vas lamobso. cdilobda gaego, ra iyo Sig da ras warmoadgenda. rogori tvini devs Sig? daJinebiT ekiTxeboda Tavs. ra Seu-Zlia? ra Zala aqvs? ras mimaRwevinebs? imas momapovebinebs?

netav suli Tu dgas am moruxo TvalebSi, romlebic zogjer lurjad aenTebian, TiTqos mziT gasxivosnebuli zRva Casdgo-modes?! an imas Tu moewoneba netav es Tvalebi? aseTma fiqrma moicva Wabuki. scada im qalis TvalebiT Seexeda sakuTari Tva-lebisaTvis, magram ar gamouvida. saerTod, advilad swvdeboda xolme sxva adamianebis fiqrebs, magram imaTi asaval-dasavali kargad icoda. ruTs ki sulac ar icnobda. idumalebiT moculi sakvirveleba gamxdariyo es qali, erT fiqrsac ki ver gamoic-nobda misas. erTi ram ki SeiZleba iTqvas, daaskvna man bolos, patiosani Tvalebia, sibilwisa da siglaxis natamali ara scx-iaT. kanis siSavem gaakvirva _ ar egona, ase magrad Tu hqonda mze mokidebuli. saxelo wamoiwia da TeTri mklavi saxes Sead-ara. ara, TeTri adamiani eTqmis, rac unda iyos. Tumca mklave-bzec karga gvarianad mohkideboda mze. idayvSi moxara mklavi da meore xeliT kunTebi gadaWima, is adgili gamoaCina, rasac mzis sxivi TiTqmis sul ar moxvedroda. qaTqaTa TeTri iyo. kidev SeaTvaliera garujuli saxe sarkeSi da roca warmoid-gina, odesme esec imgvarive TeTri iqnebodao, gaecina. TavSiac ar mosdioda azri, rom qveynad bevri qali ver daitrabaxebda aseTi qaTqaTa kaniT.

angelozis bage-piri hqonda, magram gabrazebis dros magrad icoda savse, vnebiani tuCebis mokumva. zogjer ise magrad mo-kumavda, rom saxes asketuri simkacris ieri eZleoda. es iyo me-omrisa da Seyvarebulis tuCebi: SeeZlo cxovrebis mTeli sitk-boeba egemna da ganecada, da isic advilad SeeZlo, es sitkboeba ganze daetovebina da Tavad gamxdariyo mbrZanebel-warmmarTve-li cxovrebisa. nikapi da siZlieris gamometyveli qveda yba kidev ufro metad aZlevda tuCebs mbrZaneblur iers. Tanday-

Page 38: wigni 2 - Palitral from martin ideni.pdf · pirvelad esmoda `grotica~ da `TxliSac~. _ es svainberni... _ scada Wabukma saubris Temis Secvla, magram poetis gvari daamaxinja. _ vina?

38

olil grZnobierebas Zala awonasworebda da amitomac jansaRi silamaze uyvarda. tuCebs Soris Cawikwikebuli kbilebi mou-Canda, romelTac jer ar dasWirveboda da arc Sexeboda eqimis xeli. kargad gasinja da daaskvna, rom TeTri, magari da lama-zi kbilebi hqonda. uceb usiamovno grZnobam Seawuxa: sadRac gaegona da TavSi bundovnad CarCenoda, rom zogi adamiani yo-veldRiurad iwmends kbilebs. albaT, maRali wris xalxi, imis wris xalxi! isic albaT, yoveldRe iwmends kbilebs. netav ras ityvis, Tu gaigo, rom mas, am Wabuks, mTel Tavis sicocxle-Si erTxelac ar gauxexavs kbilebi? gadawyvita jagrisi eyida da Cveulebad gaexada kbilebis wmenda. axlave unda daiwyos, xvalve. marto mamacobiT verafers gaxdeba, ver daipyrobs qa-lis guls. erTianad unda Seicvalos _ dawyebuli kbilis ja-grisiTa da sayeloTi... Tumca, ramdens gaikeTebda gaxamebul sayelos, iseTi grZnoba moicavda, TiTqos TviTonve ispobda Tavisuflebas.

xeli gadmoabruna da dakoJril nebs ceri gadausva. ise gamjdariyo kanSi WuWyi, rom magari jagrisiTac ver amoxexavda. axla imisi xeli Seadare! gaxsenebazec ki sasiamovno Jruan-telma dauara. vardis furceliviT rbili, Tovlis fanteliviT grili da fafuki, gaifiqra man. verc warmoedgina, ase saamurad rbili Tu SeiZleboda yofiliyo qalis xeli. uceb TavSi gahkra, ra didebuli iqneba aseTi xeli rom mogeferoso, da TviTonac gawiTlda damnaSavesaviT. Tavxedoba iyo aseTi fiqri, mis sulier siwmindes Seuracxyofda: is xom fermixdili, haerovani suli iyo, yovelgvar miwiers moSorebuli da caSi monarnare. mainc ver iSorebda am fiqrs, qalis xelebis sirbile da sifafuke Tav-Si CaWdoboda. fabrikebSi momuSave qalebis dakoJril xelebs iyo SeCveuli. icoda, raRa Tqma unda, risgan hqondaT aseTi xelebi... magram imisi xelebi! mZime samuSaos ar gahkarebia da mitomac aris aseTi nazi. maT Soris gawolilma ufskrulma kvlav daaRo piri, roca Wabukma warmoidgina, rom arsebobs xalxi, romelTac lukmapuris mosapoveblad muSaoba ara sWirdebaT. Tvalwin daudga muSaobas SeuCveveli aristokratis saxe: dalaqavebul kedelze gamoikveTa qedmaRali da Zlieri brinjaos qandakeba. TviTon ki, rac Tavi axsovs, sul muSaobs.