wiia cd;sl .kldêlrk ämaf,daud mdgud,d isiqkaghnda€¦ · 3. 1.1. jiva rupasinghe ( mlf no: 48/15...
TRANSCRIPT
Wiia cd;sl .KldêlrK ämaf,daud
mdGud,d isiqkag HNDA
2015'10'29 osk isÿ l< fmd,sia myroSu iïnkaOfhka Y%S ,xld udkj ysñlï fldñIka iNdfõ
úu¾Yk jd¾;dj (meñKs,s wxl HRC/3824/15 iy HRC/3827 15)
foieusn¾ 2015
Y%S ,xld udkj ysñlï fldñIka iNdj
1
Wiia cd;sl .KldOslrK vsmaf,daud mdGud,d isiqkag (HNDA)
2015’10’29 osk isoq l< fmd,sia myroSu iïnkaOfhka
Y%S ,xld udkj ysusluz fldusIka iNdfjz úurAYk jdrA;dj
01' cd;sl n,h ixjsOdkh"
47$ta" m<uq mgqu." rdj;dj;a;"
fudrgqj'
02' ,ysre ùrfialr uhd we;=MZ msrsi”
fld;auf,a mdr" udj;=r"
.ïfmd,’
meñKs,s mdrAYjh (
) tosrsj )
01' fmd,siam;s;=ud"
fmd,sia uq,ia:dkh"
fld<U 01'
02' mqcs; chiqkaor uy;d"
fcHIaG ksfhdacH fmd,siam;s ^niakdysrm<d;&"
fmd,sia uq,ia:dkh" fld<U 01'
03' .dñKs u;=rg uy;d"
ksfhdacH fmd,siam;s" ^fld<U osidj Ndr&"
wxl ) 331" ´,alÜ udj;" fld<U'
04' puzmsl isrsjrAOk uy;d"
fcHIaG fmd,sia wêldrs^uOHu&
fmd,sia uq,ia:dkh"
fld<U 01'
2
05' md,s; mkdu,afoKsh uy;d”
fmd,sia wOsldrS ^fld<U ol=K fldgzGdi Ndr&"
fmd,sia uq,ia:dkh"
fld<U 01'
06' ia:dkdêm;s"
fmd,sia ia:dkh"
msgfldgqj'
07' ia:dkdêm;s"
fmd,sia ia:dkh"
fldgqj'
08' ia:dkdêm;s"
fmd,sia ia:dkh"
urodk'
09' ia:dkdêm;s"
fmd,sia ia:dkh"
fougf.dv'
10' ia:dkdêm;s"
fmd,sia ia:dkh"
fnd/,a,'
11' ia:dkdêm;s"
fmd,sia ia:dkh"
l=reoqj;a;'
12' f,aluz”
Wiia wOHdmk yd uydudrA. wud;HdxYh”
fjdavz fmfoi” fld<U 07’
j.W;a;r mdrAYjh (
jrAI 2015 la jQ foieuznrA ui 04 jk osk oS h’
3
meusKs,s wxl HRC/3824/15 iy HRC/3827/15
1’ yeosZkajSu()
2015'10'29 osk Wiia cd;sl .KldêlrK vsmaf,daud (HNDA) isiqka mj;ajk ,o
Woaf>daIKfhaoS fmd,sia ks,OdrSka isiqka yg myroSu iïnkaOfhka 1996 wxl 21
orK udkj ysusluz fldusIka iNdj mkf;a 14 j.ka;sfha n,;, m%ldrj
iajlSh ueosy;a ùfuka (suo motu) jsurAYkhla wdrïN lsrSug fldusIka iNdj
;SrKh lsrSfuka wk;=rej HNDA isiqka fjkqfjka cd;sl n,h ixjsOdkh jsiska
HRC/3824/15 wxlh hgf;ao HNDA isiqka jsiska HRC/3827/15 wxlh hgf;a o
meusKs,a, f.dkq .; lrk ,oS'
fulS ldrKd lrKfldg f.k” fldusIka iNdj jsurAYk lghq;= fufyhjk
,o w;r 2015'11'03 osk yd 2015'11'05 osk ishMZ mdrAYjhka fldusIka iNdj
bosrshg leoZjSug udkj ysusluz fldusIka iNdj mshjr .ekSfuka wk;=rej
j.W;a;rlrejkaf.a ,sÅ; jdrA;d ,nd .ekSug o mshjr .kq ,eîh'
tu mrSCIKfhaoS bosrsm;a jQ lreKq”meñKs,slrejkaf.a yd j.W;a;rlrejkaf.a
,sÅ; ie<lsrSuz” uqøs; yd jsoHq;a udOH u.Zska m%pdrh jk ,o lreKq" wêlrK
ffjoH jdrA;d mdrAYjhka jsiska bosrsm;a lrkq ,enQ jSvsfhda orAYk” kS;s jsfrdaOS
/iajSuz jsiqrejd yerSu ioZyd wod< jkakd jQ kS;s fr.=,dis” wka;rA cd;sl
kS;suh ;;a;ajh ms<snoZj wjOdkh fhduq lsrSfuka wk;=rej udkj ysusluz
fldusIka iNdj jsiska ilia lrkq ,nk jsurAYk jdrA;djhs’
2’ meusKs,af,a lreKq oelajSu ()
2’1’ m,uq meusKs,slre jk cd;sl n,h ixjsOdkh u.sZka bosrsm;a l< ,sLs; lreKq
oelajSu (
wka;rA Wiia cd;sl .KldêlrK ämaf,daud (HNDA) YsIH YsIHdjka yg jsYaj
jsoHd, m%;smdok fldñIka iNdj (UGC) fj; ;u oqla.ekjs,s bosrsm;a lsrSug
wjia:dj fkdoSu fya;=fldg f.k we;s jq l:dnfyka miqj we;sjQ wrAnqOldrS
;;a;ajh fya;=fjka tu YsIH YsIHdjkag b;d uzf,apzP f,i myroS ;=jd,
isoqfldg wmyiq;djhg m;a lsrSu yd wk;=rej w;awvx.=jg .ekSu frday,a
.;lsrSu yd m<jd yerSu’
4
meusKs,slre by; meusKs,a, f.dkq lruska fldusIka iNdfjka wfmaCId lr
isgskafka” wod< isoqjSu iuznkaOj j.lsjhq;= fmd,sia ks,OdrSka iuznkaOj
jskhdkql+, mshjr .ksuska” uska bosrshg fujeks uzf,apzP myroSu isoq fkdjsSug
j.n,d .kakd f,i h’ ^weuqKqu 01&
2’2’ m,uqjk meusKs,slref.a jdpsl ie,lsrSuz (
2015’11’05 osk ishMZu mdrAYjhka leoZjd udkj ysusluz fldusIka iNdfjz
meje;ajQ mrSCIKfhaoS”
m,uqjk meusKs,af,a mdrAYjlre jk” cd;sl n,h ixjsOdkh fjkqfjka ir;a
ukfuzkao% uy;d m%ldY lr isgsfha” fuu YsIH jHdmdrhg fmd,sish jsiska
wudkqIsl f,i myr oS we;s nj;a tu myroSuz iuznkaOfhka rcfha yd jsmCIfha
foaYmd,k{hka jsiska udOH u.sZka lreKq bosrsm;a lr we;s nj;a jsoHq;a yd uqo%s;
udOH j, fuz iuznkaOj jsYd, jYfhka m%pdrh jQ nj;a h’ ta nj ikd:
lsrSug mqj;am;a WOD; bosrsm;a lrk ,o w;r fmd,sish jsiska t,a, lrk ,o
c, m%ydrh yd loqZMZ jdhq m%ydrh ms<snoZj ;uka yg .egMZjla fkdue;s nj o”
;joqrg;a m%ldY lrk ,os’ fmd,sia ks,OdrSkaf.a w;a;fkdau;sl l%shdldrS;ajh
iuznkaOj jskhdkql+, mshjr .kakd f,i n,OdrSkag oekquz fok f,ig
fldusIka iNdfjka b,a,Sula lrk ,os’
2’3’ fojk meñKs,slrejkaf.a ,sÅ; lreKq oelaùu ( ^YsIHhka&
meñKs,slrejka m%ldY lr isákafka" Wiia ;dCIK wOHdmk wdh;kfha jir
.Kkdjl isg fkdjsioqZkq mrsmd,k .egMZ rdYshla ;snqKq nj;a" tu fya;=fjka
YsIHhka mSvKhg ,la jS isgs njhs’ ta w;r HNDA mdGud,djg ysus Wmdê
iudkd;au;djh kej; n,d;aul fkdlsrSu" Wiia ;dCIK wdh;kh ;=< Wmdê
mdGud,d uqo,g jslsKSug ie,iqï osh;a lsrSu" HNDA isiqkaf.a uyfmd<
jdrslh wksla isiqkag fuka re'5"000$) la fjkqjg re' 1"250$)la muKla
,ndoSu" hk ldrKd iïnkaOfhka b,a,Sï bosrsm;a l<;a tajd widrA:l jQ nejska
YsIH jsfrdaO;d jHdmdrhla wdrïN l< nj;a m%ldY lr we;'
ta wkqj 2015'10'29 jk osk fld<U fjdavz fmfofia msysgs Wiia wOHdmk yd
uydudrA. wud;HdxYh olajd idulduS md .uklska .uka fldg jsIhh Ndr
wud;Hjrhd iu.Z Rcqj idlÉPd lsrSug isiqka ;SrKh l< nj;a m%ldY lrhs’
tosk fld<U fldgqj oquzrshfmd< bossrsmsáka uOHyak 12'00g muK md .ukla
wdrïN fldg isiqka 1500la muK Wiia wOHdmk wud;HdxYh fj; .uka l<
nj;a” tfia .uka lrk wjia:dfjzoS fmd,sish jsiska weia frday, bosrsmsgoS fjdavz
5
fmfofia udrA. ndOl fhdod wjysr l< nj;a" isiqka idulduSj tu ia:dkfha
/oSZ isáuska wud;Hjrhd iu.Z idlÉPdjla ,ndfok f,i Wiia fmd,sia
ks,OdrSkag oekajSfuka wk;=rej wud;Hjrhd meñfKk f;la /oSZ isák f,ig
Wiia fmd,sia ks,OdrSka meñKs,slrejkag Wmfoia oqka nj;a okajd isgS’
kuq;a ál fõ,djlska meñKs fmd,sia ks,OdrSka tf,i weu;sjrhd yuqùug
fkdyels nj isiqkag oekajQ nj;a" tu ia:dkfhka bj;a fkdjqkfyd;a
n,y;aldrfhka bj;a lrk njg ;rAckh l< nj;a jevsoqrg;a olajd isgS’
weu;sjrhdf.ka idlÉPdjla fkdue;sj isiqka tu ia:dkfhka bj;a fkdjk nj
idudlduSj fmd,sia ks,OdrSka fj; oekajQ nj;a" tu wjia:dfjzoS fmd,sish jsiska
isiqkag bj;a jk f,i lsisoq oekqïoSula fkdlr c, m%ydrhla t,a,fldg isiqkaj
jsiqrejd yerSug W;aidy ork ,o nj;a m%ldY lr isgS’ wkfmaCIs; f,i
idulduS f,i isgs isiqkag f,i c, m%ydr t,a, lsrSu ms<snoZj isiqka oevs
le<öulg ,lajQ nj olajd isgsk w;r fmd,sish jsiska lsisoq j.jsNd.hlska
f;drj loqZMZ jdhq m%ydr t,a, lrk ,o nj okajhs’
jdhq m%ydrfhka miqj isiqka fndfyda fofkl=f.a weia fõokdjlg ,lajk ,o
nj;a" tu ia:dkfhka wE;g f.dia c,fhka uqyqK fidaod.ekSug l%shd lruska
isgsk wjia:dfõoS fmd,sia ks,OdrSka 200lg wêl msrsila negka fmd,q j,ska iy
fjk;a fmd,q uq.=re w;e;sj isiqka fj;g lvd josk ,o nj;a" tu ia:dkfha loqZMZ
jdhq m%ydrh ksid mSvdjg m;aj isgs isiqkag wudkqIsl f,i myrfok ,o nj;a
m%ldY lr we;' tu m%ydrh ksid isiqka 30lg wêl m%udKhla ;=jd, ù we;s
nj;a" tlS m%ydrhka YsIHdjka fj;o t,a, jQ nj;a fmd,sishg hg;a jS isgs YsIH
YsIHdjkago fkdlvjd myroqka nj;a m%ldY lr isgS’
fuu isoaêh;a iu.Z isiqka 39 fofkl= muK fmd,sish jsiska kS;s jsfrdaOS wkaouska
w;awvx.=jg .ekSfukaa wk;=rej wêlrKh fj; bosrsm;a fldg wêlrKh
u.Zska wem ,ndf.k we;s nj;a m%ldY lr we;'
fmd,sisfha by; l%shdl,dmh wkqj kS;s jsfrdaOS w;a wvx.=jg .ekSula isoqjS we;s
nj;a” YsIHhkag lDDr wudkqIsl iy wjuka iy.; ie<ls,a,lg hg;a lr we;s
nj;a" wiudk f,i i,ld we;s nj;a NdIKh yd m%ldYkfha ksoyi” woyia m<
lsrSfï whs;sh" ksoyfia hdïBuz whs;sh" fmd,sish jsiska W,a,x>kh lr we;s nj;a
ta ;=< wdKavql%u jHjia:dfjz ioZyka uQ,sl whs;sjdislï j.W;a;rlrejka jsiska
lv lr we;s nj;a m%ldY fldg we;' ^weuqKqu 02&
6
2’4 fojk meusKs,slrejka jk YsIHhkaf.a jdpsl ie,lsrSuz ()
Wiia cd;sl .KldOslrK vsmaf,daud mdGud,dfjz isiqka fjkqfjka wka;rA Wiia
cd;sl .KldOslrK vsmaf,daud mdGud,dj iq/lSfuz YsIH tluq;=fjz
leoZjquzlre jk Ouzusl rejka uy;d m%ldY lr isgsfha” ;u vsmaf,daudj ms<s.;a
jsYaj jsoHd,hl jdKscHfjzoS WmdOshg iudk ms<s.ekSula ,nd .ekSug;a
wfkl=;a jsYaj jsoHd, isiqkag ,ndfok YsIHdOdrh jk re5000$)la ,nd
.ekSug;a jsfrdO;d md .ukla fldgqj oquzrsh ia:dkfhka wdruzN fldg fjdavz
fmfofia msysgs Wiia wOHdmk wud;HdxYh olajd .uka l< nj;a fmd,sia
ks,OdrSka md .uk wdruzNfha isg fjdavz fmfoi olajd .uka lrk f;la lsisoq
wjysrhlska f;drj .uka lsrSug bv ,nd oqka nj;a fjdavz fmfoig meusKSfuka
miqj Wiia wOHdmk yd uydudrA. wud;HdxYfha weu;sjrhd uqK.eiSug wjYH
nj oekajQ jsg weu;sjrhd tu ia:dkfha fkdue;s nejska wud;HdxYhg we;=,a jSug
bv ,ndoSu fkdyels njg ;rAckh lrk ,o w;r c, m%ydr iy loqZMZ .Eia
m%ydr t,a, lsrSfuka wk;=rej YsIHhkag uzf,apzP f,i myr oqka nj m%ldY
lrk ,o w;r” loqZMZ .Eia m%ydrfhka wvmK jS isgs isiqkag yd nsu jegS isgs
YsIH YsIHdjkag myr oqka njg ;joqrg;a m%ldY lrk ,os’
fuu jsfrdaO;d jHdmdrh mj;ajk njg i;shlg fmr isg udOH u.sZka m%pdrh
lsrSug lghq;= l<o wod, n,OdrSka uqK.eiSug ld, fjz,djla l,ska fjka lr
.ekSula fyda wjir ,nd.ekSula lr fkd;snQ njo m%ldY lrk ,os’
^weuqKqu 03&
3’ meusKs,a, ikd: lsrSug bosrsm;a lrk idCIs ()
3’1’ wOslrK ffjoH jdrA;d (
meusKs,slrejka jsiska ,ndoqka f,aLkh wkqj myroSug ,lajS frday,a .;jQ YsIH
YsIHdjkag wod, ffjoH jdrA;djka fld<U cd;sl frdayf,a wOslrK ffjoH
jrhdf.ka leoZjSug udkj ysusluz fldusIka iNdj mshjr .kakd ,os’ tu
ffjoH jdrA;d wkqj fuu YsIHhkag fmd,sish jsiska myroqka nj YsIHhka jsiska
frda.S b;sydihka ioZyka lr we;s w;r Tjqkg isoqjS we;s ;=jd, iuznkaOj
wOslrK ffjoHjrhd igyka fhdod we;’ tu ffjoH jdrA;dj, idrdxY my;
mrsos fjz’ ^weuqKqu 04&
7
wod< Woaf>daIKfhaoS myroSug ,la ù ;=jd, ,enQ YsIH YsIHdjkaf.a wêlrK
ffjoH jdrA;d j, idrdxY ()
3. 1.1. Jiva Rupasinghe ( MLF No: 48/15 )
Short History Given by Patient
While protesting in front of the University Grants Commission, she accidentally fell down
on the ground on 29/10/2015 around 2.30 p.m.
Nature, Size, Shape, disposition and site of injury
1. Contusion, measuring 3 x 3cm over tip of the right shoulder joint.
2. Abrasion, measuring 3 x 2cm oval in shape in the front of the left leg just below the left knee joint. Underling bone has no fracture according to Xray No – 85271.
3.1.2. Sanduni Chandrasiri ( MLF NO : 31/15 )
Short History Given by Patient
While protesting in front of the University Grants Commission on 29/10/2015 around 3.30
p.m. She developed fainting attack and difficulty in breathing due to exposure of gas.
Nature, Size, Shape, disposition and site of injury
No external injuries.
There is redness of throat due to acute throat inflammation.
3.1.3. Fathima Haneena Husane ( MLF No : 32/15 )
Short History Given by Patient
While protesting in front of the University Grants Commission on 29/10/2015 around 3.40
p.m. she was assaulted by police officer with police baton.
Nature, Size, Shape, disposition and site of injury
1. Scalp contusion in back of the head over right parietal region.
2. Contusion, measuring 3 x 2cm oval in shape placed over back aspect of the right shoulder joint. Underlying bone has no fracture according to the X ray No-85219.
8
3.1.4. Sashini Sandeepani Kumarasiri ( MLF No : 33/15 )
Short History Given by Patient,
While protesting in front of the University Grants Commission on 29/10/2015 around 3.00
p.m. She was assaulted by police officers with police baton over her head and back of
the chest. She has been discharged and readmitted again on 01.11.2015 as she was having
on and off pain in the back of the head.
Nature, Size, Shape, disposition and site of injury
1. Scalp contusion over the left parietal eminence at the back of the head on left
side. CT scan of brain has been performed after readmission according to the CT
scan report No-6694 underling skull bone has no fracture and there is no
evidence of bleeding into the cranial cavity.
2. Tramline contusion (Two linear contusions parallel to each other) vertically place
over the right shoulder blade, measuring 2 x 1.5cm and 1 c.m. gap between two
contusions throughout the length. Underlying bone has no fracture according to
the Xray No-85226.
3. Contusion, measuring 2 x 1cm oval in shape placed over right shoulder blade just
above to the injury No (2).
3.1.5. Buddhika Ukwatta ( MLF No : 44/15 )
Short History Given by Patient
While protesting in front of the University Grants Commission on 29/10/2015 around 3.00
p.m. she was assaulted by police officer with the police baton and she fell down on the
ground. She develops throat pain due to exposure of gas.
Nature, Size, Shape, disposition and site of injury
1. Abrasion, measuring 0.5 X 0.5cm over the dorsa (back) aspect of the right hand, just distal to the wrist joint.
2. Tenderness over the tip of the right shoulder joint. Underlying bone has no
fracture according to the Xray No-85263.
3. Tenderness over the center part of the lumbar region.
4. There is redness of throat due to acute throat inflammation.
9
3.1.6. Ayesh Rathnayake ( MLF No : 36/15 )
Short History Given by Patient
History of assault
He was assaulted by several police officers with baton poles, on 29.10.2015 around 4p.m. to
4.30 p.m. on University student’s protest infront of UGC.
Nature, Size, Shape, disposition and site of injury
1. Lacerated wound 5cm long on the right side of the head.
2. Abrasion 1cm x 1cm area on the left side of the forehead.
3. Abrasion 1.5cm 0.5cm on the right side toe.
3.1.7. Supun Eshan ( MLF No : 35/15 )
Short History Given by Patient
History of assault
He was assaulted by several police officers, with baton poles, on 29.10.2015 around 4 p.m. –
4.30 p.m. on University students protest in front of UGC.
Nature, Size, Shape, disposition and site of injury
Lacerated wound 4cm long on the back of the right forearm just below the right elbow.
3.1.8. A. Lasitha Pradeep Athukorala ( MLF No : 46/15 )
Short History Given by Patient
History of assault
He was assaulted by several police officers with baton poles, on 29.10.2015, around 4.00
p.m. – 4.30 p.m. on University students’ protest infront of UGC.
Nature, Size, Shape, disposition and site of injury
1. Lacerated wound 3.5cm long on the back of the right forearm.
2. Abrasion 1cm x 2cm area on the back of the right hand.
3. Contusions on both the knee joints.
10
3.1.9. Gemiluka Niluka Nayana ( MLF No : 45/15 )
Short History Given by Patient
While protesting in front of the University Grants Commission 29.10.2015 around 3.00 p.m.
she was assaulted by police officer and she fell down on the ground.
Nature, Size, Shape, disposition and site of injury
1. Abrasion, measuring 0.5 x 0.5 cm oval in shape over the extensor surface of
the right wrist joint.
2. Abrasion, measuring 0.5 x 0.5 cm oval in shape in inner aspect of palmar aspect
of left hand just distal to the left wrist joint, underlying bone has no fracture
according to the Xray No-85270.
3’1’10’ meusKs,sldr mdrAYjh jsiska frday,a .;jQ whf.a kdu f,aLkh f,i isiqka 10
fofkl= iuznkaOfhka f;dr;=re ,ndoS ;snqKq w;r isiqka 09 fofkl= iuznkaOj
wOslrK ffjoH fmdaru ksl=;a lr we;s nj;a pska;d ffjoHiQrsh kuska
frda.sfhla we;=<;a lr fkdue;s nj;a wOslrK ffjoH fmdaruhla ksl=;a jS
fkdue;s nj;a ia:dkdOsm;s” frday,a fmd,sish jsiska 2015’11’12 oske;sj udkj
ysusluz fldusIka iNdj fj; okajd we;’ ^ weuqKqu 05 &
3’2’ mqj;am;a jdrA;d (
2015’10’30 ) 2015’11’02 olajd oskhkays oS ,xldoSm” ,lansu” osjhsk The Island
hk mqj;am;a j, fuu isoaOshg wod,j jdrA;d lr ;snQ w;r YsIHhkag myr
fok wdldrh oelafjk PdhdrEm Bg we;=<;a jS ;snqKs’ fuu PdhdrEm yd
mqj;am;a jdrA;d meusKs,s mdrAYjh jsiska fldusIka iNdjg ,ndoS we;’
^ weuqKqu 06 &
3’3’ PdhdrEm yd jSvsfhda mg (
fuu YsIHhkag myroSu iuznkaOj ,nd.;a PdhdrEm yd jSvsfhda YsIHhka jsiska
bosrsm;a lr we;’ tu PdhdrEm j, negka fmd,q j,ska myrfok wdldrh
oelajk PdhdrEm yd jSvsfhda orAYk we;=<;a lr we;’ uSg wu;rj
j.W;a;rlrejka fldusIka iNdjg bosrsm;a lrk ,o jSvsfhda orAYk folla o
we;=<;a jsh’ ^ weuqKqu 07 &
11
4’ j.W;a;rlrejkaf.a lreKq oelajSu ()
4’1’ j.W;a;r mdrAYjfha jdÑl lreKq oelaùu (
meusKs,s iuznkaOj 2015’11’05 hk oskhkays oS udkj ysusluz fldusIka iNdj
yuqfjz mj;ajk ,o mrSCIKfhaoS j.W;a;rlrejka f,i fcHIaG ksfhdacH
fmd,siam;s ) mQcs; chiqkaor uy;d” ksfhdacH fmd,siam;s ^fld<U osidj Ndr&
.dusKS u;=rg uy;d fcHIaG fmd,sia wOsldrS” fcHIaG fmd,sia wOsldrS” md,s;
isrsjrAOk uy;d” ysgmq udOH m%ldYl wcs;a frdayK uy;d we;=MZ
j.W;a;rlrejka lreKq bosrsm;a lrk ,os'
4’1’1 fcHIaG fmd,sia wOsldrS wcs;a frdayK uy;d bosrsm;a lrk ,o lreKq (
fmd,sia wd{d mkf;a 56 jk j.ka;sh wkqj fmd,sia ks,Odrshd rfÜ wmrdO
je<elaùu ioZyd lghq;= l< hq;= nj;a" tfiau 56^î& u.Zska rfÜ iduh wdrlaId
lsrSu fmd,sia ks,Odrsfhl=f.a j.lSu nj;a m%ldY lrk ,os’
tfiau" fmd,sia wd{d mkf;a 77 jk j.ka;sh wkqj fmryerla wdruzN ùug fmr
hg;a msrsfihska meh yhlg fmr fmryer wdruzN ùug kshus; ia:dkhg
wdikak;u fmd,sia ia:dkh Ndr ks,OdrSka fj; ta ms<snoZ ,shjs,a,lska Ndrosh
hq;= nj;a" tfia fkdue;s kuz m%isoaO ia:dkhl fmryerla fkdmeje;aùu fyda
lrkq fkd,eìh hq;= nj;a olajd we;' fuu isoaêhg wod<j fuu fmryer
foysj, m%foaYfhka wdruzN lr we;s nj;a tu ksid 3Km l oqr m%udKhla mdr
wjysr jq nj;a" tjeks ls%hdjka je<elaùug lghq;= l< hq;= njg fmd,sia wd{d
mkf;a ioyka jk nj m%ldY lrhs’ tfia fkdl<fyd;a tu wd{d mkf;a 55 jk
j.ka;sh hgf;a ovqjï ,ensh yels jrola jk nj o olajd we;' Woaf>daIlhka
Woaf>daIKhla mj;ajk njg fmd,sia ks,OdrSka oekqj;ajS fkdisgs nj ;joqrg;a
m%ldY lrk ,oS’
tfiau wmrdO kvq jsOsjsOdk ix.%yfha 8 mrspzfPAfha 95^1& j.ka;shg wkqj
;eke;a;ka jsiqrejd yerSu huz ufyaia;%d;ajrfhl= fyda fmd,sia
mrSCIljrfhl=f.a mojshg fkdwvq mojshla orK huz fmd,sia ks,Odrsfhl=
jsiska wK l<yels nj olajd,k w;r" tfiau 95 ^2& j.ka;sh hgf;a tjeks
/iaùula wK lsrSulska jsisr fkd.shfyd;a jsiqrejd yerÍug idOdrK f,i
wjYH huz n,hla Ndjs;d lr jsiqrejd yerSu l<yels nj olajd we;'
12
fuh kS;s jsfrdaOS fkdjk nj;a" idulduS /iajSula nj ish,qfokd olajd isáho"
oKav kS;s ix.%yfha 138 j.ka;sh flfrys wjOdkh fhduq lrk f,i olajhs’
tys olajd we;af;a miafofkl= fyda Bg jevs .Kklf.a fmdoq mrudrA:h my;
oelafjk lreKq j,ska hula kuz" th kS;sjsfrdaOS /iaùula njhs' huz wkrA:hla
fyda idmrdOS whq;= we;=,aùula fyda fjk;a jrola kuz tho fuu .Khg jefgk
w;r" isiqka fjdavz fmfoi yd jsYaj jsoHd, m%;smdok fldusIka iNd mdr wjysr
lrk ,o nj;a” mdr wjysr lsrSu ;=<ska whq;= wjysrh cks; jQ w;r fmd,sia
wd{d mkf;a 80 j.ka;sh hgf;a wjirhlska f;drj Yío jsldYk hka;%
Ndjs;ho jrola jk njo olajk ,o w;r” tho fuysoS isoq lrk ,o nj;a" ta
wkqj by; oelajQ oKav kS;s ix.%yfha 138 wkqj mdr wjysr lsrSu ;=<ska kS;s
jsfrdaOS /iaùula jQ isoq l< nj olajhs'
wdKavql%u jHjia:dfjz ioZyka whs;Ska j,g idulduS /iaùu wh;a jqjo nrAkdvz
fidhshd iy ;j;a wh tosrsj kS;sm;s kvqfjzoS fY%aIaGdOslrK jsksiqre udrAla
m%kdkaoq uy;d olajd isáfha idulduS jqjo" fmdoq ia:dkj, /iaùuz meje;ajsh
fkdyels nj hkak m%ldY lrhs’ tfiau" wdKavql%u jHjia:dfjz iSudlsrSuz j,g
wkqjo idulduS /iaùu iSud l< yels njg ;joqrg;a olajhs’ fuu isoaêhg
wod<j tu ia:dkfha jsYaj jsoHd, m%;smdok fldusIka iNdj fukau Wiia
wOHdmk wud;HdxYh” Bg wu;rj cd;sl frday,o msysgd we;s w;r frday,
fj; .s,ka r: 100la muK tk kuq;a" fuu wjysrh .s,ka r: ioyd ;oska
n,mdk ,o nj lshd isgS’ tfiau fmd,sia ks,OdrSka fuh je<elaùug W;aidy
fkdl<fyd;a ta ;=<ska rfÜ ck;dj m%Yak lrkq we;s njg lreKq bosrsm;a
lrk ,os’
tfiau cd;sl uydudrA. mk; hgf;ao fuh jrola jk w;r" ,smagka jgrjqu
hkq" fld<U k.r uOHfha msysgs m%Odk;u ia:dkhla nj m%ldY lrhs’ th
wjysrùu ;=<ska tu fõ,djg wkqj ñksiqka jsYd, .egMZjlg uqyqK mEug isoq
jk nj lshd isgS’ isiqka 1200l f.a wjysr;djh ñksiqka us,shk .Kklg
m%Yakhla jkq we;s nj;a tla fldgilf.a whs;sjdisluz fjkqfjka wksla whf.a
whs;sjdisluz u.Zyersh fkdyels nj;a lshd isgsk w;r” ta nj tlai;a cd;Skaf.a
udkj ysusluz m%{ma;sfha 30 j.ka;sfha olajd we;s njg lreKq bosrsm;a lrhs’
ta wkqj fuysoS fmd,Sish” mj;sk m%;smdok wkqj lghq;= l< njgo wmrdO kvq
jsOsjsOdk ix.%yfha olajd we;s m%;smdok wkqjo wod< Woaf>daIKh uev meje;ajQ
nj;a" ta ioZyd idOdrK n,hla fhoùug isoqjQ njo fldusiu bosrsfha m%ldY
lr isák ,os’ Bg wu;rj úfcAisrsjrAOk tosrsj l=udr kvqfjzoS olajd we;af;a"
wju n,h ;joqrg;a ls%hd;aul fkdjk nj;a" th idOdrK n,h f,i wrA:
ksrEmKh lr we;s njg;a m%ldY lrk ,os’
13
4’1’2 ksfhdacH fmd,siam;s ^fld<U osidj Ndr& .dusKS u;=rg uy;d
bosrsm;a lrk ,o lreKq(
fuu Woaf>daIKh ksid uyd udrA.fha oevs jdyk ;onohla we;sjQ nj;a YsIHhka
hqkshka fmfoi iy vSkaia mdr jglrf.k isgSu fya;=fjka fmd,sia ks,OdrSka
Wml%uhla f,i yUdf.k f.dia lE .id YsIHhka md,kh lsrSug W;aidy l<
nj;a c, m%ydr yd loqZMZ.Eia fhoSfuka Tjqka bj;a fkdjQ ksid negka fmd,q
mdjspzps l< nj;a wjia:dkql+,j fmd,sia ks,OdrSka lghq;= l< nj o m%ldY
lrk ,os’ fuu isoqjSfuys j.lSu fcHIaG fmd,sia ks,Odrshd yegshg ;ud Ndr
.kafkao “ jYfhka udkj ysusluz fldusIka iNdfjz iNdm;sksh jsiska k.k
m%Yakhg ms< s;=re fouska m%ldY lr isgsfha” tu j.lSfuka neyer jSug ;udg
yelshdjla fkdue;s njhs’ ;joqrg;a fuu isoqjSu iuznkaOj foaYmd,k
wOsldrshlska fyda fmd,sia uQ,ia:dkfhka Wmfoila fyda wK ,ndoSula ,enqfKa o@
jYfhka iNdm;s;=ush k.k ,o m%Yakhg ms<s;=re fouska m%ldY lr isgsfha
tjekakla isoq fkdjQ njhs’
4’1’3 fcHIaG fmd,sia wOsldrS” md,s; isrsjrAOk uy;df.a lreKq oelajSsu (
fuu Woaf>daIKhg iyNd.S jQ isiqka 1300l muK m%udKhla fldgqj oquzrsh
ia:dkhg tla/ia jQ nj;a tu ia:dkfha isg fjdavz fmfoi osidjg Tjqka .uka
lrk jsg ta wjg we;s rcfha wdh;k j, wdrCIdj fidhd ne,Su fmd,sia
ks,OdrSkaf.a j.lSula nj m%ldY lrk ,os’
tfukau isiqkag wjYH n,OdrSka uqK.eiajSug W;aidy l< kuq;a weu;s;=ud
yefrkakg fjk;a flfkl= uqK .eiSug isiqka wlue;s jQ nj;a isiqkaf.a
Woaf>daIKh meh ;=kl muK ld,hla mej;=k w;r fmd,sia ks,OdrSka isiqkag
tfrysj wjidk fudfyd; f;la lsisoq l%shdudrA.hla fkd.;a nj;a m%ldY lrhs’
4’1’4’ fcHIaG ksfhdacH fmd,siam;s” ^niakdysr m<d;& mQcs; chiqkaor uy;df.a
m%ldYh (
cd;sl wdkafoda,khlg ;=vq oqka fuu isoaOsh ms<snoZj fmd,siam;s;=udf.a
m%ldYhla fuf;la isoq fkdjQfha ukaoehs iNdm;s;=ush weiQ m%Yakhg ms<s;=re
fouska m%ldY lr isgsfha” fmd,siam;s fj; we;s wOsl rdcldrs lghq;= fya;=fjka
o isoqjSu isoqjQ oskg miq osk jsfoaY .;jSu fya;=fjkq;a tfia m%ldYhla fkdl<
njhs’ ta wjia:dfjzoS iNdm;s;=ush th jsYd, wvqmdvqjla nj;a fujeks
14
wjia:djl oS wdh;kfha by<u j.lsjhq;= ks,Odrshd f,i fuz isoaOsh ms<snoZj
uyck;djg lreKq oelajSu b;d jeo.;a ldrKhla njg okajk ,os’
4’2 j.W;a;rldr mdrAYjh jsiska fldusIka iNdj yuqfjz lrk ,o ,sLs;
lreKq oelajSu (
udkj ysusluz fldusIka iNdj bosrsfha mdrAYjhka leoZjd 2015’11’03 osk lrk
,o mrSCIKfhka wk;=rej wod, isoqjSu iuznkaOj ,sLs; jdrA;d fldusIka
iNdjg ,ndoSug lghq;= lrk f,ig lrk ,o oekajSug wkqj
j.W;a;rlrejka 2015’11’05 od;uska jdrA;d bosrsm;a lsrSug lghq;= lr we;’
tu jdrA;djg wkqj isoaêhg wod<j fmd,sia ks,OdrSka 226 la fhojQ nj;a"
fmd,sia fCIa;% n,ld uQ,ia:dkfha ler<s urAOk ks,OdrSka iyNd.S jQ nj okajk
w;r” fuu Woaf>daIKh jsiqrejd yerSu ioZyd ks,OdrSka fj; my; mrsos Wmfoia
,nd oqka nj;a olajhs’
taa wkqj” fuu Woaf>daIK fm<md,sfha fhfok YsIHhska idulduS Woaf>daIKhl
fhfokafka kuz ks,OdrSkag mfilg ù fm<.eiS isgSug;a" Tjqka l,yldrS f,i
yeisfrkafka kuz Tjqkag jsisr hdug wjjdo lsrSug;a" tu wjjdo lsrSfuka miqj
jsisr fkdhd Tjqka ;joqrg;a l,yldrS f,i yeisfrkafka kuz m<uqj c,
m%ydrhla t,a, lr msrsi jsisr hdug lghq;= lsrSug;a" tfia c, m%ydr t,a,
lsrSfuka miqj ;joqrg;a l,yldrS f,i yeriskafka kuz fojkqj loqZMZ jdhq
m%ydrhla t,a, lsrSug;a" tfia loqZMZ jdhq m%ydrh t,a, lr msrsi ;joqrg;a
jsisrS fkdhd kS;s lv l<fyd;a negka m%ydrhla t,a, lsrSug;a iQodkuz jk
wdldrhg fm< .eiS ìhlaa we;sjk wdldrhg lE .id yUd f.dia m,jd yerSug
lghq;= l< hq;= njg Wmfoia ,ndoS we;s njg ioZyka lr we;’
m%:ufhka jsisr hdu ioZyd fld<U ol=K fldÜGdi Ndr fmd,sia wêldrS md,s;
mkdu,afoKsh uy;d jsiska ksfõokh l< nj;a" jsisr fkdhdu ksid c, njqirA
03 la fhod .;a nj;a" miqj loqZMZ jdhq WKav 19 lao" loqZMZ jdhq fndaïn 3 la
muKo Ndjs;d l< nj;a" miqj hIags Ndjs;d lrñka jsiqrejd yersh nj;a olajd
we;s w;r fm<md,shla jsiqrejd yerSu my; ioZyka kS;suh j.ka;s hgf;a l%shd
l<hq;= nj ,sÅ;j oekquz oS we;’
^w& wmrdO kvq jsOdk ix.%yfha 95 jk j.ka;sh
^wd& uxudj;a mk; 59 ^i& j.ka;sh
^we& fmd,sia wd{d mk; 77^i&” ^iii& yd 78$80 jk 56 j.ka;sh
^wE& ,xld oKavkS;s ix.%yh 138$140 jk j.ka;sh
^b& fomdrA;fïka;= ksfhda. ta 18 iy 19
15
fuysoS w;awvx.=jg .; a isiqka w;awvx.=jg .kq ,enqfjz” oKav kS;s ix.%yfha 32
j.ka;sh iu.Z lshjshhq;= 140” 188” 314” 316 yd 2008$40 cd;sl uxudj;a
mkf;a 59^1& j.ka;sh hgf;a nj olajhs’
w;awvx.=jg .;a isiqka 39 fokdf.ka m%ldY igyka fldg 2015'10'30 osk
fld<U m%Odk ufyaia;%d;a wêlrKhg î 40933$1$15 hgf;a kS;s jsfrdaë
/iaùul idudcslhl= ùu" fmd,sia ks,OdrSkag myroSu" whq;= ck rdYsh" m%Odk
udrA.hka wjysr lsrSu" rdcldrshg ndOd lsrSu" yd iqMZ ;=jd, isoq lsrSu hk
ldrKd mokuz lrf.k w;a wvx.=jg f.k we;s nj m%ldY lr we;'
^ weuqKqu 08 &
4’3 12 jk j.W;a;rlre jk Wiia wOHdmk yd uydudrA. wud;HdxY
f,alïjrhdf.a lreKq oelaùu (
HNDA YsIH .egMZj iuznkaOj 2015’11’20 od;uska jdrA;d leoZjk ,oqj” Wiia
wOHdmk wud;HdxY f,aluzjrhd 2015’11’26 oske;sj yd wxl
HE/UD/02/SLI/32/HNDA II hgf;a jdrA;djla ,ndoS we;’ thg wkqj meñKs,a,g
hf:dala; Wiia cd;sl .KldêldrS ämaf,daudj yodrk isiqka fuosk
idlÉPdjla ,ndfok f,i Wiia wOHdmk yd uydudrA. wud;Hjrhdg fyda
rdcH wud;Hjrhdg fyda ,sÅ; fyda jdÑl b,a,Sula lr fkd;snQ nj ioZyka
lrhs'
flfia fj;;a 2015'10'29 jk osk fm'j 10'00g Y%S ,xld Wiia ;dCIK
wdh;kfha wOHCI ckrd,a" ksfhdacH wOHCI ckrd,a yd m%dfoaYSh uOHia:dk Ndr
wOHCIjre iu.Z wud;Hjrhd iy wfkl=;a ks,OdrSka iu.Z wdh;kfha .egMZ
ldrAh uKav,fha .egMZ" isiqka iïnkaO .egMZ" iïnkaOj idlÉPdjla meje;ajQ
nj;a" tu idlÉPdfõoS fuu mdGud,fõ .egMZ ms<snoZj yd th ksrdlrKh
lr.ekSug .;hq;= mshjr ms<snoZj idlÉPd l< nj ioZyka lrhs’ kuq;a Wiia
cd;sl .KldOslrK vsmaf,daud mdGud,dj yodrk isiqka tosk wud;Hjrhd
fyda ;ud yuqjSug b,a,Sula lr fkd;snqKq w;r isiqka Woaf>daIK fm<md,shla
mj;ajk njg wud;Hjrhd fyda ;ud we;=MZ ks,OdrS uKav,h oek fkdisgs nj
olajhs’
2015'10'29 osk fm'j 2'30g Wiia wOHdmk yd uydudrA. wud;HdxYfha wud;H yd
rdcH wud;Hjreka iy f,alïjrhd úYaj úoHd, wdpdrAhjreka iu.Z .egMZ
ms<snoZj idlÉPdjla n;a;ruq,a, u.Zke.=u f.dvke.s,af,a msysá wud;HdxY
ldrAhd,fhaoS meje;ajQ nj ioZyka lrk w;r tu wjia:dfõoS isiqka Woaf>daIK
16
fm<md,s mj;ajk njg wud;Hjrhdf.a iïnkaëlrK f,alïjrhd fj;
oekqïoqka njg miqj oekqïoqka njg ioZyka lrhs' flfia fj;;a Wiia wOHdmk
yd uydudrA. wud;HdxYh bosrsmsg Woaf>daIKh lrk isiqka yg idlÉPdjla
,ndfok f,i fmd,sish jsiska fuu wud;HdxYfha w;sfrAl f,alï fj; b,a,Sula
lr we;s w;r" wod< idlÉPdj ioZyd isiqka yg wjia:djla ,ndfok njg
fmd,sish jsiska okajd ;snqKo tu ks,OdrSka iu.Z idlÉPd lsrSug isiqka
wlue;a; m%ldY l< njo jdrA;dfõ ioZyka fõ'
fuu .egMZj ms<snoZj fï jkjsg;a rdcH mrsmd,k pl%f,aLk wxl 46$90 orK
pl%f,aLkfha n,d;aul lrk f,i wud;HdxYh u.sZka wud;H uKav,hg
ixfoaYhla bosrsm;a lrkq ,enQ nj;a tu pl%f,aLkh n,d;aul lsrSug wxl
22$2015 orK 2015'11'17 oske;s pl%f,aLkhla ksl=;a lrkq ,enQ nj;a ta wkqj
wod< YsIHhkaf.a .egMZj úioZd we;s nj;a jdrA;dfjz jeäoqrg;a olajhs'
^ weuqKqu 09 &
5’ wod< kS;suh m%;smdok ()
1978 wdKavql%u jHjia:dfjz 3 jk mrspzfPAoh’
1979 wxl 15 orK wmrdO kvq jsOdk ix.%yh’
oKav kS;s ix.%yhfha 19 jk wOsldrsh’
1984 wxl 41 orK fmd,sia ^ixfYdaOs;& mk;’
2008 wxl 40 orK cd;sl uxudj;a mk;’
fmd,sia fomdrA;fuzka;= ksfhda.’
cd;Hka;r udkj ysusluz kS;s ;;a;ajh
udkj whs;sjdisluz ms<snoZj jsYaj m%ldYh”
isjs,a yd foaYmd,k whs;sjdisluz ms<snoZ wka;rA cd;sl iuzuq;sh’
6’ ksrSCIK ()
6’1’ isiqkaf.a md .uk yd /iajSu (
2015’10’29 osk HNDA isiqka jsiska fld<U fldgqj oquzrshm, wi,ska wdruzN lr
fjdavz fmfofia Wiia wOHdmk wud;HdxYh olajd jsfrdaO;d md.ukla wdruzN
lr we;s w;r md.uk fjdavz fmfoi wi,g meusfKk f;la fmd,sia
17
ks,OdrSkaf.ka isiqkag iydh ,enS we;s nj mdrAYjhkaf.a lreKq oelajSu wkqj
ksrSCIKh fjz’
fuu md .uk ms<snoZj YsIHhka jsiska kS;s m%ldrj wod< n,OdrSkag fyda
fmd,sish fj; mQrAj oekquzoSula isoqlr fkdue;s nj meusKs,slrejkaf.a lreKq
oelajSu wkqj ksrSCIKh fjz’
YsIHhska jsiska iy j.W;a;rldr fmd,sia ks,OdrSka jsiska fldusIka iNdjg
bosrsm;a lrk ,o jSvsfhda mg yd mdrAYjhkaf.a lreKq wkqj ksrSCIKh jkafka
Wiia wOHdmk wud;HdxYhg uSgrA lsysmhla oqrska udrA. ndOl fhdod wjysr
lsrSug fmd,sia ks,OdrSka lghq;= l< nj’
fuu md.uk fya;=fjka m%foaYfha udrA. ;onohla we;sjQ nj
j.W;a;rlrejkaf.a lreKq wkqj yd jSvsfhda mg u.sZka ksrSCIKh jsh’
YsIHhska jsiska Wiia wOHdmk wud;HdxYfha n,OdrSka uqK .eiSug wjia:djla
,ndfok f,ig fmd,sia ks,OdrSkaf.ka b,a,Sula lr we;s nj;a tu wjia:dfjzoS
wod, wud;HdxYfha fkdisgs nejska iyldr f,aluzjrfhl= uqK .eiSug
wjia:djla ,ndosh yels nj j.W;a;r mdrAYjh okajd we;s kuq;a isiqka th
m%;sfCIam lr we;s nj fomdrAYjfha lreKq wkqj wkdjrKh fjz’
isiqka l<yldrS f,i yeisrSu wdruzN lr we;af;a” Tjqka b,a,d isgs mrsos Wiia
wOHdmk wud;HdxYfha by< n,Odrsfhl= yuqjSug fkdyels hhs Tjqka oek.;a
wjia:dfjzoS nj meyeos,sju ksrSCIKh l<yels w;r ta olajd isiqka idulduSj
yeisreKq nj ksrSCIKh fjz’
6’2’ /iajSu jsiqrejd yerSu (
fuu ia:dkfha isiqka 1500lg wdikak m%udKhla /iaj isgs njg yd c,
m%ydrl r: ;=kla ler<s urAOk lKavdhuz ;=kla yd fmd,sia ia:dk 17lska
ks,OdrSka 257l muK m%udKhla fuu ia:dkfha rdcldrsfha kshe,S we;s nj
j.W;a;r mdrAYjfha lreKq oelajSu wkqj wkdjrKh fjz’
fuu isoaOshg wod,j Wmfoia oSu yd fufyhjSu ksfhdacH fmd,siam;s ) fld<U
osidj” fcHIaG fmd,sia wOsldrS ) fld<U uOHu” fmd,sia wOsldrS ) fld<U ol=K”
iyldr fmd,sia wOsldrS I, II, III yd fld<U m%foaYfha ia:dkdOsm;sjre 13la jsiska
isoq lr we;s nj j.W;a;rlref.a jdrA;d wkqj ;yjqre fjz’
18
fuu isoaOshg wod<j lsisoq ldka;d ks,Odrskshla fuu ia:dkhg ia:dk.; lr
ke;s nj wod< f,aLk yd jSvsfha mg” PdhdrEm u.sZka ksrSCIKh fjz’
udrA. ndOlh Wiia wOHdmk wud;HdxYhg wdikakfhau fkdoeuSug fya;=j f,i
j.W;a;rlrejka olajk ,oafoa fmr mej;s isiqka jsiska mj;ajk ,o
Woaf>daIKhloS isiqkaf.a l,yldrS yeisrSu yd whq;= we;=,ajSu ksid rdcH
foam<g ydks isoqjQ nejska tjekakla isoqjSu je<elajSug njhs’ j.W;a;rlrejka
fldusIka iNdj fj; ,ndoS we;s jSvsfhda mg u.sZka j.W;a;rlrejkaf.a isoq lr
we;s mQrAfjzCIKh idOdrK yd ksjeros ;;a;ajhla njg ksrSCIKh jsh’
Wiia wOHdmk wud;HdxYfha wud;Hjrhd yuqjSug fkdyels nj fmd,sia
ks,OdrSka oekquz oSfuka miq fjk;a ks,Odrsfhl= yuqjSug YsIHhska wlue;a;
m%ldY lsrSu u; ;joqrg;a tu ia:dkfha nsu jdvsjS isgs njg YsIHhka lreKq
olajd isgs w;r j.W;a;r mdrAYjh Ynzo jsldYk hka;% Ndjs;fhka isiqkag
bj;aj hk f,i oekajQ nj m%ldY l< o tjekakla isoqjQ nj fomdrAYjh jsiskau
bosrsm;a l< lreKq” PdhdrEm” jSvsfhda mg u.sZka ksrSCIKh fkdfjz’
isiqka udrA. ndOlh u; ke. oekajSuz mqjre m%orAYkh lruska isgs nj
ksrSCIKh jk w;r fuu udrA. ndOlh nsoZ fy<Sug YsIHhska lghq;= lrk
,o nj j.W;a;r mdrAYjh m%ldY lr we;s w;r ta nj jSvsfhda mg u.sZka o
;yjqre fjz’
tu wjia:dfjzoS isiqka jsiqrejd yerSug j.W;a;r mdrAYjh jsiska c, m%ydrl
r: Wmfhda.S lr.;a nj;a tu c, m%ydr j,g Tfrd;a;= fok wdldrhg isiqka
w;a w,a,df.k mjqrla wdldrfhka isgSu ksid ;joqrg;a c, m%ydr yuqfjz isiqka
bj;a fkdjk nejska loqZMZ .Eia fhoSu isoq l< nj jSvsfhda mg u.sZka wkdjrKh
fjz’
bka wk;=rej j.W;a;rldr fmd,sia ks,OdrSka jsiska loqZMZ .Eia fhoSu wdruzN
fldg we;s nj;a loqZMZ .Eia m%ydr t,a, jSfuka miqj isiqka jsisr hdula isoqjS
we;s njg jSvsfhda mg wkqj ksrSCIKh fjz’ loqZMZ .Eia fhoSu fya;=fjka iuyr
isiqka wvmK jS nsu m;s; jS isgs nj o PdhdrEm yd jSvsfhda idCIs u.sZka
;yjqre fjz’
loqZMZ .Eia m%ydrh fya;=fjka wvmK jS isgs isiqka m,jd yerSu;a” Tjqka miqmi
yUd huska negka fmd,q yd ,S fmd,q Ndjs;d lruska osj hk isiqkag msgqmiska o
19
jegS isgs isiqka g o negka m%ydr t,a, lrk nj jSvsfhda idCIs” meusKs,srejka
fldusIka iNdjg ,ndfok ,o PdhdrEm yd mqj;am;a j, m,jk ,o PdhdrEm
idCIs u.sZka ksrSCIKh fjz’
;joqrg;a tu myroSuz iuia:hla f,i YrSrfha miqmi b;du;a ixfjzoS ia:dk
jk ysi” ysi msgqmi” msgfldkao m%foaYhg yd wksl=;a YrSr wjhjhkag t,a,
lrk wdldrh jSvsfhda yd PdhdrEm yd wOsrK ffjoH idCIs u.sZka wkdjrKh
fjz’
jsiqrejd yerSu ms<snoZj wjOdkh fhduq lsrSfuzoS fmd,sia ks,OdrSkag msrsia md,kh
ms<snoZj jQ wK mk;a yd fr.=,dis ms<snoZ m%dfhda.sl m%udKj;a oekqj;a njla yd
mqyqKqjla ksis whqrska ,enS fkdue;s nj ksrSCIKh fjz’
6’3’ w;awvx.=jg .ekSu (
fuu isoaOshg wod,j isiqka 39 fofkl= w;awvx.=jg f.k we;s nj;a Tjqka
nuzn,msgsh” l=reoqZj;a;” je,a,j;a;” lsre<mk” fld,a,qmsgsh” kdrdfyakamsg hk
fmd,sia ia:dk j, roZjd ;enQ njg iy 2015’10’30 osk fld<U ufyaia;%d;a
wOslrKh fj; nS 40933$1$15 hgf;a bosrsm;a fldg wem u; uqod yer we;s
njg lreKq ksrSCIKh fjz’
fudjqka w;awvx.=jg f.k we;af;a kS;s jsfrdaOS /iajSul idudcslhkaj isg
fmd,sia ks,OdrSkag myroS rdcldrshg ndOd lsrSu iuznkaOfhka nj; a” fuh
oKav kS;s ix.%yfha 32 j.ka;sh iu.Z lsjhq;= 140” 153” 314” 316 yd 2008 wxl
40 orK cd;sl uxudj;a mkf;a 59^1& hgf;a nS jdrA;dj u.sZka oekquz oS we;’
w;awvx.=jg .ekSfuzoS fya;= meyeos,s fkdl< nj meusKs,s mdrAYjh ioZyka lrk
w;r w;awvx.=jg .kakd ,oafoa by; oelafjk j.ka;s njg j.W;a;rlrejka
olajd we;’ kuq;a w;awvx.=jg .kakd wjia:dfjz Tjqkg w;awvx.=jg .ekSug
fya;=j meyeos,s lr oqka nj fyda fkdoqka nj hkak ms<snoZj ks.ukhlg
t,USug m%udKj;a lreKq ksrSCIKh fkdfjz’
6’4’ jOysxidj,g fyda lDDr” wudkqIsl fyda wjuka iy.; ie,ls,a,lg ke;fyd;a
ovqZjulg hg;a fkdl<hq;= nj (
meusKs,sldr mdrAYjh osjzreuz m%ldY u.sZka bosrsm;a lrkq ,nk lreKq wkqj
j.W;a;r mdrAYjh jsiska isiqka jOysxidjg ,la lsrSu ms<snoZ ldrKh flfrys
20
wjOdkh fhduq lsrSfuzoS isiqkag ;=jd, isoqjk wdldrhg myroSula isoq lr we;s
njg jSvsfhda mg yd PdhdrEm u.sZka ;yjqre fjz’
bosrsm;a lrk ,o jSvsfhda mg wkqj wv mKj isgsk YsIH YsIHdjkag yd nsu jegS
isgsk isiqkag wudkqIsl f,i os.ska os.gu fmd,sia ks,OdrSka lsysm fofkl= jgjS
myroSulg ,la lrk nj meyeos,sju wjOdkhg ,la l<hq;= ldrKhla nj
ksrSCIKh fjz’
;joqrg;a fuu j.W;a;rlrejkaf.a negka m%ydr j,g ,lajQ isiqka 09
fofkl=f.a ffjoH jdrA;d ksrSCIKh lsrSfuzoS fndfyduhla isiqkag myroSu ksid
;e,Suz iSrSuz yd Odrs; ;=jd, ysi msgqmi” msg yd w;a md msgqmi m%foaYj, we;s
nj;a ksrSCIKh fjz’ ;joqrg;a ;=jd, isoqjS we;s wdldrh wkqj ;yjqre jkafka
fuu myroSuz isoq lr we;af;a fmd,sia ks,OdrSkag tfrysj bosrshg tk msrsig
fkdj fmd,sish u.Zyer osj hk msrsilg nj hs’
6’5’ fjk;a lreKq (
fuu isoaOsfhaoS fmd,sia ks,OdrSka 06 fofkl=g o ;=jd, isoqjS ffjoH m%:sldr
,nd.;a njg j.W;a;rlrejka fldusIka iNdj bosrsfha lreKq m%ldY lsrSu
fya;=fjka wod, ks,OdrSkaf.ka 2015’11’24 oskg fmr ffjoH jdrA;d ,ndfok
f,ig 2015’11’16 od;u ,smsh u.sZka oekquzoSula l< o j.W;a;r mdrAYjh jsiska
wOslrK ffjoH fmdaruhka muKla ,ndoSula lr we;’ ffjoH jdrA;d ,nd oSug
lghq;= fkdlsrSu fya;=fjka ta ms<snoZj ks.ukhlg t,USug yel shdjla fkdue;’
fuu /iajSu jsiqrejd yerSu ioZyd lghq;= l< njg” olajk ldrKfhka neyer
jsh fkdyels nj;a tys j.lSu ork nj;a tosk rdcldrS l< j.W;a;r
mdrAYjh fldusIka iNdj bosrsfha ms<sf.k we;s nj o ksrSCIKh fjz’
7’ isoaOsuh lreKq wdY%S; kS;suh jsYaf,aIKh ()
7’1’ 1978 wdKavq l%u jHjia:dfjz 3 jk mrspzfPAoh’
7’1’1’ jOysxidj,g fyda lDDr” wudkqIsl fyda wjuka iy.; ie,ls,a,lg ke;fyd;a
ovqZjulg hg;a fkdl<hq;= nj (
1978 wdKavql%u jHjia:dfjz 11 jk jHjia:dfjka ;yjqre lr we;s lsisu
;eke;af;l= jOysxidj,g fyda lDDr wudkqIsl wjuka iy.; ie<ls,a,lg
21
ke;fyd;a ovqZjulg hg;a fkdl< hq;af;a h’ hk whs;sjdislu ms<snoZ wjOdkh
fhduq lrk ,os’
wod, isoqjSu ms<snoZ fldusIka iNdj isoql< mrSCIKfhaoS fomdrAYjh bosrsm;a
lrk ,o lreKq iy jsurAYkfhaoS wkdjrKh lr .;a lreKq wkqj isoaOshg
wod,j c, m%ydr yd loqZMZ .Eia m%ydrj,ska miq wvmKj nsu jegs isgs yd jsisr
hk isiqkag negka fmd,q u.sZka iy ,S fmd,q u.sZka YrSrfha b;du;a ixfjzoS ia:dk
jk ysi” ysi msgqmi” msgfldkao” YrSrfha fjk;a wjhj j,g myr oS we; s nj
jSvsfhda orAYk” PdhdrEm u.sZka ;yjqre jk w;r jevsoqrg;a wOslrK ffjoH
idCIs ms<snoZ i<ld ne,SfuzoS tu ;=jd, fudg wdhqO j,ska isoq l< tajd nj
ioZyka jk w;r fndfyda ;=jd, YrSrfha ixfjzoS ia:dk j, we;s nj;a” ;=jd,
YrSrfha msgqmi m%foaYj, we;s nj;a ;yjqre jsh’ j.W;a;rlrejkaf.a l%shd
l,dmh fya;=fjka fuu ishMZ lreKq wkqj isiqka lDDr wudkqIsl wjuka iy.;
ie<ls,a,lg Ndckh jS we;s njg lreKq wkdjrKh fjz’
71’2’ kS;sfha /ljrKh iy irAj idOdrK;ajfha whs;sh (
wdKavql%u jHjia:dfjz 12^1& j.ka;sh wkqj kS;s misoZ,Su yd kS;s l%shd;aul
lsrSuo kS;sfha /ljrKh irAj idOdrK jshhq;= nj;a” olajhs’
ishMZu j.W;a;r mdrAYj kS;sh l%shd;aul lsrSug o kS;sfha olajd we;s ldrAhh
mgsmdgsh wkqj l%shd;aul jQjdo hkak fuysoS i<ld n,kq ,efnz’
kS;s jsfrdaOS /iajSuz jsiqrejd yerSfuz n,h j.W;a;r mdrAYjhg kS;suh
m%;smdok wkqj ysusjqjo fuu isoaOsuh wjia:dfjzoS j.W;a;rlrejka jsiska tu
kS;suh m%;smdokfhys,d msysgd lghq;= lf<a o hkak flfrys fuysoS wjOdkh
fhuq lrk ,os’
tysoS my; ioZyka lreKq flfrys wjOdkh fhduq lrk ,os’
/iaùula meje;ajSug we;s m%;smdok’
/iaùula jsiqrejd yerSu ioZyd .kq ,nk ls%hd udrA. wkq.ukh
lf<ao@
m%:ufhka /iaùula meje;ajSug we;s kS;suh m%;smdok ms<snoZ ie<lSfïoS
j.W;a;rldr mdrAYjh olajkqfha oKav kS;s ix.%yfha 138 jeks j.ka;sh
u.Zska kS;s úfrdaê /iaùu ms<snoZ wrA: ksremKhg fuu isoaêh wod< jk njhs'
22
tkï" oKav kS;s ix.%yfha 138 /iaùfuys fhoqkq fofofkl=f.a fyda Bg jeä
.Kklf.a fmdoq mrudrA:h my; oelafjk lreKq j,ska hg;a kuz tlS /iaùu
kS;s jsfrdaOS nj olajhs'
huz wkrA:hla fyda idmrdOS whq;= we;=MZùula fyda fjk;a jrola isoqlsrSu
fyda”
idmrdOS n,y;aldrfhka fyda idmrdOS n,y;aldr mEfuka lsishuz
;eke;a;l=g Tyq kS;sfhka lsrSug kS;sfhka neoSZ ke;s fohla lrkakg fyda
lsrSug kS;sfhka neoSZZ ke;s fohla lrkakg fyda ;sîug kS;sfhka neoSZ we;s
hula fkdlr ysoZskakg fyda n,lsrSu'
;jo ta fjf,a kS;s jsfrdaOS fkdjq /iaùula miqj kS;s jsfrdaOS /iaùula jsh yels
njhs' tfiau wmrdO kvq jsOsjsOdk ix.%y mk; 95 wkqj hï kS;s úfrdaOS
/iaùulg fyda uyck iduhg ndOdjla jsh yels ;eke;a;ka mia fofkl=f.ka
fyda Bg jevs .Kklska hqla; jq hï /iaùulg fyda jsisr hk f,i huz
ufyaia;%d;ajrfhl= fyda fmd,sia mrSCIljrfhl=f.a mojshg yd wvq mojshla
orK huz fmd,sia ks,Orfhl= jsiska wK lrkq ,eìh yels njo olajhs'
tfiau fomdrA;fïka;= ksfhda. wxl( E 5 ys o m%isoaO /iajSï yd iNd hgf;a
m%isoaO /iaùu yd iNd meje;aùfuzoS fmd,sia wjir m;%hla ,nd .ekSug ;nd
fmd,sishg l,a we;=j oekqï oSug;a kS;sfhka kshu lr ke;' kuq;a tu /iaùï
yeisrùug;a iduh lv ùula jkafka kï jsisrhdug wKl< yels nj olajhs'
ta wkqj iduh lvùula jkafka kï /iaùu jsiqrejd yerSu ioZyd fmd,sish fj;
kS;Hdkql+, n,hla ,ndoS we;'
fmd,sia wd{d mkf;a 77^1& hgf;a fmryerla wdruzNjSug meh 06 lg fmr
kshus; ia:dkhg wdikak fmd,sia ia:dkh Ndr ks,Odrshdg ,shjs,a,lska NdroS
we;akuz usi lsisoq m%isoaO ia:dkhlg lsisu fmryerla f.khdula fyda meje;ajSu
fkdl< hq;=h’ hkak olajd we;’ kuq;a meusKs,af,a ioZyka jk ldrKh
fmryer hk wrA: ksrEmKhg wod< fjzo hkak meyeos,s fkdfjhs’
tfiau fmd,sia wd{d mkf;a 78^1& hï isoaê ia:dkhl ish,qu /iaùï iy
fmryerj,a yeisrùfuzoS iduh lv lsrSula ùug lreKq ;sfnk jsg 12 fofkl=
fyda Bg jeä ñksiqka iuqyhlg jsisr hdug kshu lsrSugo fmd,sia mrSCIlf.a
;;a;ajh my< fkdjk ;;a;ajhl isák fmd,sia ks,OdrSkag yelshdjla we;s nj
olajhs'
23
j.W;a;rlrejka olajk fuu kS;s úfrdaOS /iaùuz hg;g meñKs,slrejkaf.a
/iaùu wod< fjzo hkak i,ld ne,sh hq;=h' j.W;a;r mdrAYjh yd meñKs,s
mdrAYjh bosrsm;a lrk ,o lreKq ms<sno wjOdkh fhduq lsrSfuzoS HNDA isiqka
fld<U fldgqj isg fjdavz fmfoi olajd idulduSj md.ñka wd nj ksrSCIKh
fjz' miqj meñKs,slrejkag idlÉPdj ,nd fkdoSu ksid idlÉPdjla ,ndfok
;=re /oSZ isá nj j.W;a;r mdrAYjh yd meñKs,s mdrAYjfha lreKq oelaùfuzoS
ksrSCIKh fjz'
by< n,OdrSka uqK.eiSug fkdyels jSu;a iu.Z isiqka m%fldamldrS wdldrfhka
yeisrSu wdruzN l< nj ksrSCIKh jk w;r Tjqka roZjd ;snQ udrA. ndOl nsoZ
ouuska m%fldamldrS f,i Wiia wOHdmk wud;HdxYhg we;=,ajSug W;aidy lrk
nj wod< PdhdrEm idlaIs u.sZka yd jSäfhdamg ksrSCIKfhaoS ;yjqre fjz’
tu.sZka j.W;a;r mdrAYjh olajk oKav kS;s ix.%yfha 138 hï wkrA:hla fyda
idmrdOS whq;= we;=,ajSula fyda fjk;a jrola isoqlsrSu yd fmd,sia wd{d mkf;a
wxl 78^1& hgf;a iduh lvùula isoqùug lreKq ;sfnk jsg jsiqrejd yerSug
we;s m%;smdok ms<snoZ olajk ldrKh ikd: fjz'
fmd,sish jsiska fuz wdldrfhka udrA. ndOl fhoSug lghq;= lr we;af;a uSg
fmr wjia:djloS isiqka jsiska mj;ajk ,o Woaf>daIKhl isiqka udrA. ndOl nsoZ
fy,uska Wiia wOHdmk yd uydudrA. wud;HdxYhg we;=,a jS rcfha foam<g ydks
lsrSu ms<snoZj mQrAjfhka mej;s w;aoelSuz ie<ls,a,g .ekSu nj fmkS hhs’
uS,.Zg wjOdkh fhduq l< hq;af;a j.W;a;rldr mdrAYjh jsiska fuu isiqka
jsiqrejd yerSu ioZyd fhdod .;a l%ufjzoh olajd we;s kS;suh m%;smdok yd
tl.Zfõo hkak ms<snoZjhs'
j.W;a;rldr mdrAYjh olajd isákafka ta ms<sno fmd,sia fomdrA;fïka;=
ksfhda. 18 ys m%;smdok olajd we;s njhs' tys olajd we;af;a wr.,
iïnkaOfhka fmd,sish ls%hd l< hq;= ms<sfj,hs' kuq;a tys olajd we;s uyck
wr., hk ldrKhg fuu meñKs,slrejka jsiska isoql< Woaf>daIKh wod< fõo
hk .egMZ mek k.S' tys olajd we;s ldrKh jkqfha cd;s fNaojdoS wiu.slï"
wd.ñl jsfrdaO;d" iudc yd l=, fNao" jD;a;sh iñ;s w;r tosrsjdoslï"
foaYmd,k mlaI /iaùï yd tajdfha lghq;= yd mjq,a ynhs'
24
ta wkqj fuu ldrKh tu wrA: ksrEmKhg fkd.efkk nejska fomdrA;fïka;=
ksfhda. 18 olajd we;s m%;smdok kS;sjsfrdaOS /iaùï jsiqrejd,Su ioyd wod<
lr.; fkdyel’
uS,.Zg j.W;a;rldr mdrAYjh olajkqfha fmd,sia fomdrA;fïka;= ksfhda. ^ A
19 & wod< lr.;a njhs' fomdrA;fïka;= ksfhda. -19 flfrA wjOdkh fhduq
lr,SfuzoS tys olajd we;s kS;s jsfrdaOS /iaùï yd fik.Z tl;= jSu yd ta
iïnkaOfhka ls%hd lsrSu ioZyd Wmfoiah' tysoS II fldgig wkqj fik.Z
tl;=jSu iïnkaOfhka ls%hd l< hq;= ms<sfj, ms<snoZ wjOdkh fhduq lsrSfuzoS tys
olajd we;af;a”
msrsi jsiqrejd yerSug iyfhda.h ,ndf.k ñ;% ,S,dfjka bj;a lsrSug
lghq;= lsrSuhs'
msrsig n,h Ndjs;d lsrSug wjYH jqjfyd;a fhosh hq;= fydoZu Wml%uh
ks,OdrSka w;r w;amyqr ieoSuhs'
tu.Zska fmd,sish ;uka woyia l< mrsos wjYH ;eklg fik.Z bj;a lsrSu’
wksis f,i yeisfrk l,yldrS msrsia jskh iïmkak fmd,sia lKavdhï bosrsfha
ikaiqka jk nj;a" n,h mdúÉÑh wkjYH nj;a" lr we;s jrolg msrsilg
ovqjï fkdl< hq;= nj;a" n,h mdúÉÑ l< yelafla jro isoqlrk wjia:dfõ nj
oek isáh hq;= nj;a olajd we;' Bg wu;rj negka fmd,q mdjsÉÑ l< hq;af;a
tu l%ufhka muKla woyi bgq lr .kakg ;rï fmd,sia n,h Yla;su;a jk
úg fyda negka lKavdhug iydhg ikakoaO lKavdhula iqodkïj isák úg
muKls hkak olajd we;'
j.W;a;rldr mdrAYjh jsiska c,h yd loqZMZ .Eia Ndjs;d lr isiqka jsiqrejd
yerSug lghq;= lr we;s nj meyeos,s fjz’ tfia jsiqreùfuka wk;=rej negka
fmd,q Ndjs;d lrñka miqmi yUd hñka isiqka ;joqrg;a jsiqreùug lghq;= lr
we;s nj wod< PdhdrEm yd ùäfhda mg ksrSCIKh lsrSfuzoS olakg ,efí' tysoS
negka fmd,q Ndjs;d lr jsiqrejd yerÍug n,h ,ndoS ;snqKo tu n,h Ndjs;d
lsrSfuzoS idOdrK f,i wjYH n,hla jsh hq;= nj wmrdO kvq jsOsjsOdk
ix.%yfha 95^2& ys olajd we;' ta wkqj wod< ùvsfhda orAYk yd PdhdrEm idlaIs
wOHhkfhaoS c,h yd loqZMZ .Eia j,ska miq wvmK jq isiqka fj; negka m%ydr
t,a, lsrSu ioZyd wjia:djla ksrAudKh jQfhao hk .egMZj fuysoS m%Yak .;fjz'
tfiau ;joqrg;a isiqka jsisrùu l< hq;af;a j.W;a;r mdrAYjhg jsiqreùfuz
wjYH;djhla we;s jkafka kï muKs' tysoS ysi” ysi msgqmi” msg fldkao” Wrysia
iy fjk;a YrSr wjhj j, ;=jd, olakg ,efnk nj ffjoH jdrA;d wkqj
25
;yjqre jk nejska fuysoS j.W;a;r mdrAYjh Ndjs;d lrk ,oafoa idOdrK
f,i wjYH jk n,ho hkak m%Yak iy.; fjz’
tfiau j.W;a;rldr mdrAYjh Ndjs;d lrk ,o n,h ms<snoZ meyeos,s lsrSu
ioZyd 2014'02'19 oske;s wxl AG/24/2013 orK kS;sm;s jsiska fhduq lrk ,o
uyck Woaf>daIK md,kh lsrSu ioZyd rnrA WKav Ndjs;d lssrSug jq Wmfoia
olajd isgS’
wod< ,smsh ms<snoZ wjOdkh fhduq lsrSfuzoS tys olajd we;af;a msrsia jsiqrejd
yerSfuz wju n,h Ndjs;d lsrSfuz wjYH;djhhs' tysoS fjä ;eîu ioZyd rnrA
WKav Ndjs;d l< wjia:dj,oS jqjo nrm;, ;=jd, iy urKh mjd isoqjk
fyhska msrsi jsiqrejd yerSfuzoS Ndú;d l< hq;= wju n,h l=ulao hkak ta
wjia:djka j,oS isoqjk isoaêuh ls%hdoduh ms<snoZ .;hq;= wjia:dkq.;
;SrKhla jk nj;a ta ioZyd .; hq;= fydoZu ;SrKh ks,OdrSka ;SrKh l<hq;=
nj;a olajd we;' fuu ,smsh u.sZka o meyeos,s jkqfha ks,OdrSka Ndjs;d
l<hq;= jkafka nrm;, ;=jd, isoq fkdjk iy urKh isoq fkdjk wju n,hla
jk njhs’ kuq;a wod< isoqjSfuzoS j.W;a;rlrejka Ndjs;d lrk ,o n,h
wjia:dkql+,j idOdrKj wjYH jk n,h fkdj tlS n, iSudj blaujd lghq;=
lsrSula njg ;yjqre fjz’
j.W;a;r mdrAYjfha lreKq oelajSu wkqj wju n,h fuz jkjsg fkdue;s nj;a
wjia:dkql+,j l%shd l<hq;= njg olajk lreK ms<snoZ wjOdkh fhduq lsrSfuzoS
j.W;a;r mdrAYjhg fuu isoaOshg wod,j wjia:dkql+,j negka fmd,q m%ydr
j,ska isiqka jsiqrejd yerSug wjYH;djhla ;snqfKa o hk ldrKh flfrys
wjOdkh fhduq lsrSfuzoS fldusIka iNdjg ;yjqre jkqfha c,h yd loqZMZ .Eia
m%ydr j,ska wv mKj isgs isiqka ;joqrg;a negka fmd,q m%ydr j,ska jsiqrejd
yerSug ;ruz wjYH;djhla fkd;snqKq njhs’ ta nj wod, PdhdrEm yd jSvsfhda
orAYk j,ska ;yjqre fjz’ fuysoS j.W;a;r mdrAYjh ;joqrg;a lreKq olajd
isgsfha kej; lKavdhuz .;jSu isoq fkdjSug negka m%ydr t,a, lsrSug isoqjQ
njhs’ kuq;a jSvsfhda orAYk yd PdhdrEm u.sZka ksrSCIKh jkafka c, m%ydr yd
loZqMZ .Eia m%ydr j,ska wk;=rej isiqka jsisr hk wdldrhla iy iuyr isiqka
wvmKj nsu je;srS isgs wdldrhhs’ j.W;a;rlrejka olajk wdldrhg kej;
lKavdhuz .;jSula ksrSCIKh fkdjQ w;r negka m%ydr t,a, lruska isiqka
m,jdyerSu n,h blaujd hduls’
ta wkqj j.W;a;r mdrAYjh jsiska kS;s jsfrdaOS /iajSula jsiqrejd yerSug
kS;sfha olajd we;s m%;smdok j,g mgyeksj lghq;= lsrSu ;=<ska wdKavql%u
26
jHjia:dfjz 12^1& j.ka;sh u.sZka ;yjqre lr we;s uQ,sl whs;sjdisluz
W,a,x>kh jS we;s nj ks.ukh flfrA’
2008 wxl 40 orK cd;sl uxudj;a mkf;a 59 ^1& hgf;a olajd we;af;a
udrA.hla” uydudrA.hla” cd;sl uydudrA.hla wjysr lsrSu jrola njhs’ kuq;a
j.W;a;r mdrAYjh fldgqfjz isg fjdavz fmfoi olajd isiqkaf.a md.uk
keje;ajSug lghq;= lr ke;’
7’1’3’ w;a;fkdau;slj isrNdrhg .ekSfuka” roZjd ;nd .ekSfuka iy ovqZjuz lsrSfuka
ksoyi’ (
wdKavql%u jHjia:dfjz 13^1& jHjia:dj u.sZka olajkafka kS;sfha kshu lrkq ,enQ
ldrAh mgsmdgshg wkql+,j usi lsisu ;eke;af;l= isrNdrhg .ekSu fkdl< hq;=
njhs’
udkj ysusluz fldusIka iNdj jsiska meusKs,sldr mdrAYjh jsiska YsIHhka 39
fofkl= isrNdrhg .ekSu ms<snoZj bosrsm;a l< lreKq wdKavql%u jHjia:dfjz
13 jk j.ka;sh u.sZka ;yjqre lr we;s whs;sjdisluz W,a,x>kh jSula oehs
i<ld n,k ,os’
fuysoS kS;s jsfrdaOS w;awvx.=jg .ekSu ms<snoZ wjOdkh fhduq lsrSfïoS"
w;awvx.=jg .ekSug wod< m%;smdok wmrdO kvq jsOsjsOdk ix.%yfha 23^1&
j.ka;sh hgf;a olajd we;s w;r" tys olajd we;af;a huz ;eke;a;l= isrNdrhg
.ekSfuzoS ta isrNdrhg .kq ,enq ;eke;a;d ;ud w;awvx.=jg .kq ,eîug
jpkfhka fyda ls%hdfjka wjk; fkdjqjfyd;a usi Tyq isrNdrhg .ekSu lrk
;eke;a;d jsiska isrNdrhg .kq ,nk ;eke;a;df.a YrSrh iamrAY fldg fyda
roZjd ;nd Tyq isrNdrhg .; hq;= njhs
isrNdrhg .ekSfuz W;aiyhg m%;sCIam lsrSula isoq jkafka kuz isrNdrhg .ekSu
ls%hd;aul lsrSug idOdrK f,i wjYH Wml%u fhosh hq;= nj olajhs'
tfiau wxl ta 20 fomdrA;fïka;= ksfhda. ys isrNdrhg .ekSu ms<snoZ 2 (A) ys
olajd we;af;a isrNdrhg .ekSu yels;dla oqrgu idyisl ls%hdj,ska f;drj
l<hq;= njhs' isrNdrhg .ekSug fmr fyda bka miqj fyda hï idyisl
;eke;a;l= uev meje;aùug n,h mdúÉÑ lsrSu wjYH jq jsg" boqrdu wjYH jk
;rug muKla n,h mdjspzÑ l< hq;= nj olajhs'
27
kuq;a fuu wjia:dfjzoS YsIHhka w;awvx.=jg .ekSfuzoS fuu kS;s ;;a;ajh yd
ksfhda. j,g mgyeksj lghq;= l<do hkak meyeos,sj ksrSCIKh fkdfjz’
13 ^1& jHjia:dfjz ;joqrg;a ioZyka jkafka huz ;eke;af;l= isrNdrhg .kq
,nkafka huz fya;=jla u;o ta fya;=j ta ;eke;a;dg oekajsh hq;af;ah jYfhks (
fuz wkqj w;a wvx.=jg .ekSug fya;= meyeos,s fkdlsrSu ms<snoZ meusKs,s mdrAYjh
fldusIka iNdfjz oelajqj o j.W;a;r mdrAYjh olajd we;af;a oKav kS;s
ix.%yfha 32 j.ka;sh iu.Z lshfjk 140” 153” 314” 316 yd 2008 wxl 40 orK
cd;sl uxudj;a mkf;a 59^1& hgf;a w;a wvx.=jg f.k we;s njhs’ w;a
wvx.=jg .kakd wjia:dfjz jro meyeos,s lr oqkafkao hkak ms<snoZ ks.ukhg
t,USug m%udKj;a lreKq wkdjrKh jS ke;’ fuz fya;=fjka w;awvx.=jg
.ekSfuzoS fya;=j meyeos,s l< hq;=h’ jYfhka wdKavql%u jHjia:dfjz 13^1& u.sZka
olajk m%;smdokh lvjQjdo hkak ms<snoZj ia:sr ks.ukhlg t,USug wiSre fjz’
7’1’4’ woyia m%ldY lsrSfuz whs;sh yd iud.fuz ksoyi (
wdKavql%u jHjia:dfjz 14^1& ^w& wkqj NdIKfha ksoyig yd m%ldYkh we;=MZ
woyia m,lsrSfuz ksoyig” ^wd& idulduSj /iajSfuz ksoyig ^we& iud.fuz
ksoyig ysusluz we;af;ah’
fuysoS udkj ysusluz fldusIka iNdj wjOdkh fhduq lrk ,oafoa fuu
Woaf>daKh ioZyd iyNd.S jQ isiqkaf.a whs;sjdisluz lvjS jS we;ao hkakhs’
by; whs;sjdisluz fuu YsIHhkag tlfia ysusjk kuqoq th N=la;s jsosZh hq;af;a
15^2&” 15^3&” 15^4& yd 15^7& ys olajd we;s iSudjka j,g hg;aj fjz’
by; ioZyka iSud hgf;a lghq;= lsrSfuzoS fujeks md .uka” fmryerj,a
meje;ajSfuzoS ksis wjirhla 2008 wxl 40 uxudj;a mk; m%ldrj yd fmd,sia
wd{d mkf;a 77 j.ka;sh m%ldrj fmryerla wdruzN jSug fmr hg;a msrsfihska
meh 06lg fmr fmryer wdruzN jSug kshus; ia:dkhg wdikak;u fmd,sia
ia:dkh Ndr ks,OdrSka fj; ta ms<snoZj okajd wjir .;hq;= jqjo meusKs,sldr
mdrAYjh wod< wjirh ,nd fkd.;a nj ms<sf.k we;’
28
tfy;a isiqkaf.a md .uk wdruzNfha isg fjdavz fmfoi olajd .uka lsrSu ioZyd
j.W;a;rldr fmd,sia mdrAYjfha mQrAK iydh ,enS we;s w;r Wiia wOHdmk
wud;HdxYh iu.Z idlpzPdjla ,ndoSu iuznkaOj o ueosy;a jSula jS we;’
isiqka m,jd yerSug j.W;a;rlrejka lghq;= lr we;af;a isiqka l,yldrS
wdldrhg lghq;= lsrSu wdruzN lsrSu;a iu.sZks’ tnejska wdKavql%u jHjia:dfjz
14^1& j.ka;sh u.sZka ;yjqre lr we;s whs;sjdisluz W,a,x>kh lsrSula isoqjS
we;s njg lreKq wkdjrKh fkdfjz’
/iajSu jsiqrejd yerSu ioZyd j.W;a;rlrejka fhdojd we;s n,h kS;suh
iSudj,ska Tnzng l%shdlsrSula nj ksrSCIKh jk w;r th kS;sh u.sZka olajd
we;s wju n,h fyda idOdrK wjYH n,h fhoSula fkdj n,h blaujd lghq;=
lsrSula nj ksrSCIKh fjz’
7’1’5 cd;Hka;r udkj ysusluz kS;sh hgf;a m%;smdok (
wka;rA cd;sl kS;suh ;;a;ajhg wkqj j.W;a;rlrejka jsiska YsIHhka
jOysxidj,g fyda lDDr” wudkqIsl fyda wjuka iy.; ie,ls,a,lg ke;fyd;a
ovqZjulg hg;a lr we;s nj ;yjqre jSu udkj whs;sjdisluz ms<snoZ jsYaj
m%ldYfha 5 jk j.ka;sh” 7 jk j.ka;sh fukau isjs,a yd foaYmd,k
whs;sjdisluz ms<snoZ wka;rA cd;sl iuzuq;sfha 7 jk j.ka;sh yd 9 j.ka;sh
u.sZka ;yjqre lr we;s udkj whs;sjdisluz W,a,x>kh lsrSula nj fmkS hhs’
mdrAYjhka bosrsm;a l< lreKq yd jsurAYkfhaoS fy<s jQ lreKq wkqj meyeos,s
jkafka j.W;a;rlrejka jsiska kS;s jsfrdaOS /iajSula jsiqrejd yerSu ioZyd
idOdrKj fhoshhq;= wjYH lrk n,h blaujuska Woaf>daIKfha fhoS isgs YsIH
YsIHdjkag lDDr wudkqIsl” wjuka iy.; ie,ls,a,lg ,la lr we;s njhs’ ta
wkqj YsIHhkag ysus kS;suh /ljrKh yd irAj idOdrK;ajfha whs;sh lv
lr we;s njg lreKq wkdjrKh fjz’
29
8’ ks.uk yd ksrAfoaY ()
8’1’ uQ,sl whs;sjdisluz lvjSu(
iuia: isoqjSu ;=< j.W;a;rlrejka jsiska YsIHhka i;= wdKavql%u jHjia:dj
u.sZka ;yjqre lr we;s 11” 12^1& y s ioZyka uQ,sl whs;sjdisluz j.W;a;rldr
fmd,sia mdrAYjh jsiska W,a,x>Kh lr we;s nj fldusIka iNdj ;SrKh lrk
w;r myroSug ,lajS ;=jd, ,nd we;s YsIH YsIHdjkag tu mdrAYjh jsiska jkaos
,ndoshhq;= njg ksrAfoaY lrkq ,efnz’
fuysoS myroSu ksid frday,a .;j isgs YIsks ixoSmkS l=udrisxy YsIHdjg
re’25”000$)l jkaos uqo,la ,ndoSug;a myroSug ,lajS ;=jd, ,en frday,a .;j
m%;sldr .kakd ,o YsIH YsIHdjka 08 fokd jk 1’ kqjka m%oSma l=udr” 2’ wfhaIa
r;akiQrsh” 3’ iqmqka bIdka” 4’ *d;sud ykSkd yqfiaka” 5’ ioqZks pJo%isrs” 6’ nqoaOs
Wlaj;a;” 7’ ks,Qld khkd” 8’ cSjd rEmisxy hk YsIH YsIHdjka yg re’15”000$)
la ne.ska jkaos f.jSug ksrAfoaY flfrA’
8’2’ fujeks isoqjSuz je<elajSu ioZyd bosrs mshjr (
iuia:hla f,i .;a l< fuu isoaOsfhka udkj ysusluz fldusIka iNdjg .uH
jkafka j.W;a;rldr fmd,sia mdrAYjfha l%shdldrluz ys jD;a;Sh ugzgfuz
^professionalism& jsYd, W!K;d we;s njhs’ fuysoS udkj ysusluz fldusIka
iNdj ksrAfoaY lrkafka” my; olajd we;s wdldrfhka lghq;= lrk f,ihs’
8’2’1’ uyck tla/iajSuz md,kh lsrSu ioZyd fmd,sia fr.=,dis ilia lsrSu’
ler,s urAOkh ioZyd f,dalfha m%cd;ka;%jdoS rgj,a Ndjs;d lrk l%ufjzohka
wOHhkh lsrSfuka wk;=rej fmd,sia fldusIka iNdfjz iydho we;sj udkj
ysussluz iqrCIs; jk wdldrhg;a jrA;udkhg .e,fmk wdldrfha ler,s urAOk
yd kS;s jsfrdaOS uyck tla/iajSuz md,kh lsrSug iqqoqiq l%ufjzohla 2016’03’01
osk jkjsg ilia lr tys flgquzm;la udkj ysusluz fldusIka iNdjg bosrsm;a
lsrSu’
tu l%ufjzoh m%dfhda.slj Ndjs;d lsrSu msKsi jsfYaI mqyqKqjSuz ^special training)
,ndoSu iy ta ms<snoZ mqyqKqjSuz w;afmd;la ilia lsrSu yd ^Training Manual& ta
ms<snoZ jdrA;djla 2016’03’01 osk jkjsg udkj ysusluz fldusIka iNdjg
bosrsm;a lsrSug’
30
fujeks /iajSuz jsiqrejd yerSu yd fujeks isoqjSuz j,oS ks,OdrSka fhojSfuzoS
ldka;d ks,OdrSka lKavdhula rdcldrS ioZyd fhojSug wod< l%shdudrA. f.k
l%shd;aul jSu ms<snoZj wod< f,aLk iu.Z Y%S ,xld udkj ysusluz fldusIka
iNdj oekqj;a l<hq;=h’
8’3’ jskhdkql+,j lghq;= lsrSu(
fuu Woaf>daIKfhaoS YsIH YsIHdjkaf.a whs;sjdisluz W,a,x>kh jk wdldrfhka
lghq;= lr we;s ks,OdrSka ljzrekao hkak yoqZkdf.k Tjqkag jsreoaOj
jskhdkql+,j lghq;= lsrSug;a ta ms<snoZj 2016’03’01 oskg fmr udkj ysusluz
fldusIka iNdjg jdrA;djla bosrsm;a lsrSug ksrAfoaY lrkq ,efnz’
fuysoS YsIH YsIHdjkag myroS ;=jd, isoq lsrSu yd Tjqkaf.a whs;sjdisluz lv
lsrSu iuznkaOfhka Rcqj wod< ks,OdrSka ljzrekao” Tjqkag ksfhda. ksl=;a l<
ks,OdrSka ljzrekao” iy fuu wjia:dfjzoS fuu l%shdj,sh wOSCIKh lsrSu ioZyd
isgs ks,OdrSka ljzrekao” hkak fidhd n,d Tjqkag tfrysj iqoqiq jskhdkql+,
mshjr .kakd f,ig ksfhda. lruq’
8’4’ uyck .egMZ ksrdlrKh lsrSu ms<snoZj rdcH n,OdrSkaf.a ksis wjOdkh fhduq
jshhq;= nj (
fuu YsIH .egMZj oSrA> ld,hla ;siafia mj;sk .egMZjla jk w;r 2015’10’29
jk osk Woaf>daIKhla mj;ajk njg udOH u.sZka m%pdrh lsrSug o lghq;= lr
we;s nj meyeos,s fjz’ tu ldrKh wod< n,OdrSkaf.a wjOdkhg fhduq fkdjQ
nj ms< s.ekSug yelshdjla fkdue;’ fujeks wjia:d j,oS jsfrdaO;d jHdmdr fyda
md .uka jeks ixisoaOSka wdY%s;j mek kef.k l<yldrS ;;a;ajhka uev
meje;ajSu ioZyd wod< n,OdrSkag iqjsfYaI j.lSula we;s nj wjOdrKh lruq’
fujeks .egMZ oSrA> ld,Sk m%Yak njg m;a fkdjSug wod< n,OdrSka jsiska
idOdrK l%shdudrA. .;hq;= nj;a huz fyhlska tu ;;a;ajhka jsfrdaO;djhkag
mrsjrA;kh jk jsg o tu jsfrdaO;d jHdmdr md .uka jeks ixisoaOSka wdY%fhka
mek k.sZk l<yldrS wjia:djka we;s fkdjSu ioZyd iqoqiq mshjrhka lvskuska
.;hq;= nj;a wjOdrKh lruq’
udkj ysusluz fldusIka iNdj jsiska ksrSCIKh lrkq ,nkafka” Wiia cd;sl
.KldOSlrK vsmaf,daud mdGud,dfjz YsIHhka jsiska 2015’11’03 jk osk
meje;ajQ fojk md .uk idulduS f,i meje;ajSug ;=vqoqka uQ,sl lreK f,i
e1@<fiQono 6eu er3oocooJ oo6oJoorsrro oer€qi endoocsoJ Orsreeogr
grolol ord &5ocJ 0?o SAoJ olg5eo gsr€ eooo@ 6eoed qouteeo aeorEoJ
aleo eo)6)Odr SEeo goalOrooJ eartp8,
eer€sJ deolEoJ 56oJe qqt€, oeor8ol g<6oi$eo gogoJOl eor ?eo goc,)rj
rDo€rrJ o:@ergoloo rD€ oo, g?Eeo'J rs,g rsrdl@ qpo stsrlo 6@or@ orsrr@eo'J
E g)tco SEoe<6cs 5as,
4ldgFps"qrordcs ?drsn Oooe,eoe)re56,
6 eool) elo)o 6@rs,@ oror@etrJ eosllo.
-=nZt"--.-'/66q e:fo BEd,
otsrrEs:rBcL
(D eotsll stolo 6@or@ eor@etrJ qrolro.
*Y*%65q eo@O 6-cel€, poeJoJ.
oorrEo:r8oL
6 gotslt 9r?to &@rl@ oorr@eoJ eoolo.
fl**u W^965orl e:o'Iqdzrleol,
oorreeelSsl.
6 eotslr erolo 6@ol@ eror@eoJ €cDlo.
na,r,$glor196 -g.59loo5o<6,
eorreq:rEel,
6 g06)l e)?to 6@tsr@ etsrr@eoj eoerto. q.
31