woii roofkunst agnes vugts
TRANSCRIPT
BETWIST BEZIT Roofkunst uit de Tweede Wereldoorlog
en het betwistte bezit
Agnes Vugts
Advies in 2014: inzake de
Koenigscollec6e
De feiten: ■ Konings werd op 3 sept. 1881
geboren te Kieberg, Duitsland.
■ In 1920 richt hij een handelsmaatschappij op te Amsterdam.
■ Hij verhuisd met gezin naar Amsterdam en in 1939 krijgen ze het Nederlands staatsburgerschap. Het gezin is niet van joodse aFomst.
■ In de jaren 20 begint Koenigs te verzamelen, vooral tekeningen en schilderijen.
■ In 1931 leent Koenigs bijna 1,5 miljoen van de joodse bankier L&R met zijn collecKe als onderpand.
■ De collecKe wordt in bruikleen gegeven aan het museum Boymans en het Rijksmuseum Amsterdam.
■ De bank L&R wordt in april 1940 geliquideerd ter voorkoming dat het in Duitse handen valt ivm de oorlogsdreiging.
■ De schuld was inmiddels 1,6 incl rente, om daar voor een groot deel aan te voldoen gaat de collecKe in eigendom over aan de bank voor 1,25 miljoen.
■ Van Beuningen koopt het grootste deel van de collecKe van de L&R bank voor 1 milj. En brengt het onder in 'zijn' museum onder de naam 'collecKe F Koenigs'.
■ FelicitaKes over en weer, vooral omdat deze belangrijke collecKe voor Nederland zo behouden kan blijven.
■ Maar de zakenman Van Beuningen laat zijn schoonzoon al op 28 april 1940 onderhandelingen starten met de Duister H. Posse die in opdracht van Aldof Hitler kunst inkoopt.
■ 9 december 1940 is de deal rond: 1,4 miljoen voor 528 tekeningen betalen de Duitsers aan Van Beuningen. De overige bijna 2000 tekeningen en de schilderijen worden geschonken aan het museum Boymans van Beuningen te RoYedam.
■ Koenigs zelf is ' niet enthousiast' over de verkoop.
■ Op 19 december wordt Koenigs gearresteerd in verband met een gesprek wat Koeings zou hebben gevoerd waarbij iemand voor een moordaanslag zou zijn gewaarschuwd. 24 december wordt hij weer vrijgelaten.
■ 6 mei 1941 komt Koenigs om het leven op een treinstaKon te Keulen.
■ Enige jaren na de oorlog hebben verschillende erfgenamen laten onderzoeken of de doorverkoop van Van Beuningen als onrechtmaKg kan worden beschouwd.
■ De geclaimde werken behoren tot dit deel van de collecKe.
■ Na het einde van WO II zijn een deel van de tekeningen in Russische handen gekomen.
■ Niemand weet waar ze zijn totdat 307 tekeningen in 1992 opduiken in het Poesjkin museum.
■ In 2004 zijn na een lange onderhandeling 139 tekeningen naar Nederland geretourneerd die zich op dat moment in Kiev bevonden.
■ Deze overdracht is gebaseerd op internaKonale regelingen die bepalen dat Kjdens de WO II uit de bezeYe landen verdwenen kunstwerken dienen te worden overgedragen aan de naKonale regering van het land van herkomst.
■ Na terugkeer in Nederland zijn de tekeningen deel gaan uitmaken van de naKonale kunst collecKe.
■ De kleindochter van Koenigs hee] een claim neergelegd bij de regering voor deze 139 tekeningen.
■ Ze beweerd dat Koenigs de geclaimde werken onvrijwillig hee] verloren als gevolg van omstandigheden die direct verband houden met het naziregime.